Ibilaldia eta Ttutturu trail lasterketa Irailaren 15 an ... bizi 3.pdf · Ardi lehiaketa eta gasna...

Harremanak : Julie Iribarne : 06 87 65 42 67 / Peio Harlouchet : 06 18 57 01 87

Irailaren 14 an Lekunberrin

Ibilaldia eta Ttutturu trail lasterketa

Irailaren 15 an Duzunaritzen

Feira, Erakusketak, Ardi lehiaketa, Lehenagoko lanen

aurkezpena, Animazione, Munduko ardi gasna

haundienaren jastatzea ( 70kg)


HERGARAI BIZIren HERGARAI BIZIren HERGARAI BIZIren HERGARAI BIZIren HIRUHIRUHIRUHIRUGARREN EKITALDIAGARREN EKITALDIAGARREN EKITALDIAGARREN EKITALDIA

HERGARAIko IBARRA ARGIPETANHERGARAIko IBARRA ARGIPETANHERGARAIko IBARRA ARGIPETANHERGARAIko IBARRA ARGIPETAN

Iratiko oihana eta Garaziko herriaren artean, Euskal Herriko xoko batean, Behorlegiko

ttutturruaren altxotan, Hergaraiko ibarrak bere ateak idekiko ditu hirugarren

aldikotz, heldu den irailaren 14eta 15 an.

Hergarai osatzeko sei herrik beren berezitasunak ekartzen dituzte : Behorlegi, Mendibe,

Lekunberri, Ahatsa, Aintzile eta Duzunaritze dira ibar huntako altxorrak.

Herrien eta ibarraren garatzeko eta dinamika kolektibo bat sortzeko hasi zen 2008an

Hergarai Bizi elkartea. Batzorde horren helburu bakarra izenak berak untsa laburbiltzen

du : gure ibarra sustatu eta garatu, hitz batez : biziarazi.

Beraz aurten, hirugarren aldikotz, 2009ko eta 2011ko arrakasten ondotik, elkarteak

ekitaldi bat antolatzen du, ibarreko ondarea, kultura, laborantxa, ofizialeak eta garapen

ideia eremaileak argipetan ezartzeko.

Ekitaldia bi egunetan iraganen da:

• Irailaren 14an Lekunberriko plazan:

Goizean ibilaldia eta arratsaldean Ttutturru trail lasterkaldia, urte guziz iragaiten dena,

aurten 5. aldikotz antolatua dena. Gaualdi animatu bat egun hunen bururatzeko.

• Irailaren 15an Duzunaritzen:

-Herriko plazan feira ofiziale eta animazionekin (munduko ardi gasna haundienaren

jastatzea, kantuak, dantzak eta musika)

- Trinketean, goizeko 10etarik aintzina, Hergaraiko lan xaharren aurkezpena: aintzinago

baliatzen ziren tresna eta mekanikak ikusgai eta ofiziale zonbaitzu ere hor izanen dira

beren lan egiteko maneraz explikazione zonbait emaiteko (arotz, mando gidari,

zapatagile, sokagile...)

- Hazleen xokoa : egun guzian ikusten ahalko dira, etxalde desberdinetarik jinik, plazan

lehiatuko diren ardi tropak. Lehen aldikotz antolatzen da holako ekitaldi bat Hergarain.

-Egurraren inguruan : Goizeko 9ak eterditan abiatuko da autobus bat, Duzunaritzeko

plazatik, Mendibe gaineko « Partida » deitu oihanerat. Bertan ikusten ahlako dira

oihanetan egin lanak eta Hergarain sortu nahi den proiektuaren berri emanen da ere.

Ekitaldi hauetarik landa, jendea gomit izanen da bazkarirat arratsaldeko oren batean,

baita arratseko 7etarik harat xerbitxatuak izanen diren taloetarat.


AURKIBIDEA

1. Hergarai Biziren ekitaldia

2. Behorlegiko Ttutturru trail

3. Hergaraiko lehenagoko ofizioak

4. Egurra eta energia berriztagarriak Hergarain

5. Ardi lehiaketa eta gasna jastatzea

6. Ofiziale, saltzaile eta ekoizleen feira


EGITARAUA

Irailaren 14a, Ibiakoitzez :

9ak eta 10ak artean: ibilaldia Lekunberriko plazatik eginen da lasterkaldiaren ibilbide beretik.

Ibilbide erditan, Apanizeko lepoan, apairu bat zerbitzatua izanen da, tipul salda arrakastatsuarekin.

Hortik parada izanen da autoz berriz sartzeko edo ibilaldiaren segitzeko.

14ak30 : Behorlegiko ttutturru trailaren abiapundua. 24 km eta 1 679m goratasun desberdintasun,

zailtasun haundiena Behorlegiko ttutturruaren igaitea delarik. Huna lasterketak zeharkatzen dituen

leku nagusienak :

Lekunberri (abiapundua eta helmuga), Armiagako trikuharria, Egurtzeko lepoa, Behorlegiko

ttutturrua, Hauzkoa, Olobiko sareak eta Lekunberrikoak.

Ibilaldi eta lasterketaren ondotik apairu goxo eta animatu bat zerbitzatua izanen da Lekunberriko

plazan.

Irailaren 15a, Igandez, Duzunaritzen :

9etarik harat : Feira eta erakustaldiak Hergaraiko ofizialeen partetik, baita duela bi urte egin zen

munduko ardi gasnik haundienaren jastatzea (beste 7 gasnen artean ezagutu beharko da sariaren

irabazteko!).

9ak30 : Duzunaritzeko plazatik autobusa : “Partida” izeneko oihanerat buruz. Han, Mikael Maitiaren

ahotik entzuten ahalko dira egin diren oihanetako lanak (bide garbitze, berlandatze, eriturik ziren

arbolen mozteak, etabar) eta ohartzen ahalko da oihanen kudeatzeko egiten ahal diren obrak,

bereziki energia berriztagarrien inguruan.

Egun guzian : Duzunaritzeko trinketean : Hergaraiko ofizio xaharren erakustaldia: Hergaraiko

ganerretarik eta barrukuetarik ateratu ohizko tresna edo mekanikak ikusten ahalko dira, baita lekuan

berean izanen diren ofizialekin solastatzen ahalko ere, beren erakustaldien artetik (mando gidari,

zapatagile, sokagile…).

Arratsaldeko oren batetarik harat Hergaraiko ostalarien bazkaria (20 eurotan) :

-Amuarraina burra xurian egina bere barazkiekin

-Hergaraiko axurkia (Basaizteia, Ahatsa), piperad (baratzetako tomatekin) eta arrautze gordin

biologikoak (Leku Ona etxaldetik)

-Hergaraiko ardi gasna eta bere gerezi erreximenta

-Gasna xuri biologikoa (Jaitia, Duzunaritze)

-Katalanbroxa

-Kafea

Haurrentzat 4 eurotan : Ogitartekoa, deserta eta edari bat.

Animazioneak egun guzian :

Egun guzian jokoak haurrentzat ;

9ak-12ak : Baigorriko Gaiteroak eta Garaziko musika eskolako trikilariak ;

12ak-13ak : Hergaraiko kantari (Mattin Lerissa, aurtengo haur kantu xapelketako irabazlearekin)

dantzari eta makilariak ;

Arratsaldeko 7etarik harat talo ta xingar jatea, musikarekin.


Behorlegiko Ttutturru traila

Irailaren 14an, ibiakoitzez, iraganen da Behorlegiko Ttutturu Trailaren bostgarren emanaldia,

Hergarai Bizi elkarteak antolatzen duen ekitaldiaren karietarat.

Ibiltari eta lasterkarientzat bostgarren aldikotz antolatzen den ekitaldia :

Hergarai Bizi elkarteko kideek gure ibarra eta herriak untsa erakusteko asmoarekin, pentsatu ginuen

ezinezkoa zela gure xokotik joaitea Hergaraiko simboloa bisitatu gabe.

Ttutturrua ageri da Hergaraiko ibarrean sartu orduko eta Euskal Herriko

mendietan ospetsuenetarik da. Bere puntta forma bereziak

beldurrarazten baldin badu ere, ttutturrua igaitean ohartzen da bere

bazterrak aise igaiten ahal direla eta denek bisitatzen ahal dituztela.

Ttutturru trailaren 24 kmak eta 1 679 metrako goratasun desberdintasuna

zeharkatuko dute goizetik ibiltariek (Lekunberrin abiapundua 9ak eta 10ak

artean).Armiagako trikuharriaren aintzinetik pasatu eta Eskalerrak

mendatearen bixta ukanen dute. Ttutturruaren azken 100 metroak

igaitean, ibiltariek Garazi eta Baigorriko kantomanduen bixta orokor bat

ukanen dute.

Ibilbide erditsutan, Apanizeko etxoletarik hurbil, ibiltariek apairu on bat goxatzen ahalko dute tipula

salda xoragarri batekin (Apanizeko potzetik hurbil, munduko bigarren potz sakonena, 328 metrekin).

Ibiltariek parada ukanen dute zuzenean Lekunberrirat sartzeko autobus ttipi baten bidez. Bestentzat

ibilaldiak segituko du Olobi eta Lekunberriko sareetarik, ibiltarier orroituz urtzoen sasoina hurbiltzen

ari dela eta 15 egun berantago leku berean izanen diren ihiztariek Oztibarreri buruz so egonen direla.

Trailaren errekorra gainditzeko :

Arratsaldean lasterketaren abiapundua 2ak eterditan. Patarra gustukoa

dutenek ttutturruaren igaitea preziatuko dute, jaustea nahiago dutenek

aldiz ongi baliatuko dute Hauzkoaren maldetan den ibilbide luzea.

Ibilbide guzia (24 km orotara eta 21 km xendra edo bidexketan) bide

nagusitik hurbil da. Abantail haundia seguritate arauak betetzeko baita

ikusgarriaz baliatu nahi duten jendeentzat ere : mendia eta lasterkarien

ikusteko gune ainitz badira ibilbidean zehar.

12€ izen emaitea interneten bidez :

www.liscriado.com edo www.le-sportif.com

15 € lekuan berean

Kronometra ofizialaren bidez lasterkari bakotxak jakiten ahalko du zonbat denbora eman duen

Behorlegi kaskorat igaiteko.

Gainditzeko denbora Ttutturruan: 52min02s (Aritz Egearen denbora).

Zikiro baten inguruan bururatuko da egunaldia (atzarki /gasna/deserta 6€) musikaz alaiturik.

Hergaraitarrek erakusten ahalko dautzuete giro goxoa eta anaitasuna nagusi direla gure ibarrean!


Hergaraiko lehenagoko ofizioak

Hergarai Bizi elkarteko ondarea lan taldeak ikerlan bat ereman dugu herrietako artxiboetan, 1850-

1860 hamarkadetako ofizio ainitzen bilduma egiteko.

Lan hortarik landa, etxeen ingurua egin dugu, garai hartako tresna edo mekanikak biltzeko.

Irailaren 15ean, Duzunaritzeko trinketean, lan horren emaitzak aurkeztuko ditugu, explikazio

zonbaitzu zabalduz ere, han berean izanen diren ofizialen ahotik (arotz, espartin egile, kadera egile…)

baita aurkepen pankarta batzueri esker ere.

Ofizialen erakustaldien xehetasun guziak egunean berean atxemaiten ahalko dira, feiran plazaratua

izanen den programan.

Egunaldi horren helburua ez da noztaljiaz gibelerat so egoitea, bainan lehenagoko ainiztasuna

modelotzat hartzea, Hergaraiko geroaren eraikitzeko.


Egurra : energia berriztagarrien proiektua Hergarain

2009ko Hergarai Bizi ekitaldiaren ondotik, lan talde bat sortu da egurra eta Hergaraiko oihaneko

baliabideer buruz. Lekuko egurra baliatzeko eta energia berriztagarrien garatzeko talde lan bat

eremana izan zen. INDARen eskutik eta lizentzia berdeko ikasle baten lanari esker posible izan da

proiektu konkretu baten lekuan jartzea : egur lantegi eta saltegi bat sortuko da laster Hergarain.

9ak eterditan Duzunaritzeko plazatik abiatuko da autobus bat Partida izeneko oihanerat, Cabrol

jaunaren lurretarat.

Ibilaldiaren helburua mendiko oihan baten kudeatzeko eta bertan lan egiteko kondizionen aurkeztea

da. Partidako eremua ber landatua izan da 1963ko FFNeko ekintza batetarik landa, baina garaian

landatze soilak bakarrik egin izan ziren.

2011 urteaz geroz, CRPF (Oihan pribatuen kudeantza organismoa) egiturak PSG (Oihanen kudetzeko

plana) bat lekuan jarri du. 2012ko ekaina aintzin ez da enbor bat ere hortik atera izan, egurraren xeka

joaiteko zailtasun sobera zelakoan. Gainera, azken urtetako ekaitzek kaltetutako egur batzu lurrean

egon ziren, bide bat zabaltzea kasik eginezina utziz.

Lehen geldigunean ikusten ahalko dira Vancouver arrazako izaien artean ber landatuak izan diren

Douglas eta Meleze motako arbolak, 2003ko idorteen ondotik sofritu zutelako.

4kmko bideen zabaltzea beharrezkoa izan da oihanen hustearen hasteko.

Bigarren geldigunean ikusten ahalko da Douglas motaren artean egina izan den arbol moztea eta

moztetik atera diren obretako egurrak edo energia berriztagarrientzat baliatzeko egurrak, baita

industriarako (paper lantegi) erabiltzen diren egurrak. Hor untsa ohartzen ahalko da egur horier

buruz egten ahal den lana, bai kalitatearen hobetzeko baita ere oihana ekonomikoki garatzeko.


Ardi lehiaketa eta gasna jastatzea :

Hergaraiko laborari eta hazleak elkartu dira beren lana jendeer biziarazteko eta Hergaraiko hazkuntza

eta ekoizpenak aurkezteko.

Ardi lehiaketa : urte huntan, Hergarain lehen aldikotz, antolatua izanen da ardi hazkuntza lehiaketa

bat, egun guzia iraunen duena.

Abereak etxaldeka aurkeztuak izanen dira, etxalde bakotx parke bat izanen da.

Abere multxoak bi marroz (edozoin adinetakoak) eta hamasei ardiez (4 adin bakotxekoak) osatuak

izanen dira.

Lehia keta hitza ibilia baldin bada ere, hazleen artean nahikeria sustatzeko , ekintza horren

helburua ez da kompetizionea, bainan Hergaraiko ardi arraza mota guzietako abereak presentatzea.

Lehiaketaren emaitzak arratsaldean aurkeztuak izanen dira, bisitari guziek kabala guziak ikusteko

parada ukaneta.

Ardi gasna haundienaren jastatzea :duela bi urte, 9

orenez lan egin zuten Hergaraiko gasna egileek

munduko ardi gasnarik haundiena egiteko. Ardi

hazkuntza eta gasna egiteak Hergaraiko lanaren parte

haundi bat dira, eta lan hortako jendeak omentzeko

parada izan zen gasna hori. -Gasnak, ontzerat igorri aintzin, 71,8 Kg zituen. Zonbat

pizatzen ote du orain ?

-Bi urtez ondu da. Norbait kapable izanen ote da beste

7 gasnen artean ezagutzeko ?

Galdera horier erantzun beharko dute gasnazaleek, Irulegiko arnoak lagunduko dituela.

Irabazteko sari pollit bat ere bada : gasna hortarik 10 Kg !

Parte hartzeko 3 €, jastatzea goizeko 9etarik harat.

12ak: Jastatzearen bururatzea eta sariaren eskaintzea.

Ekitaldi horiez gain, ferian parte hartuko dute laborari eta ekoizleek, beren ekoizpenen aurkezteko,

aurten bereziki gasnari leku garantzitsu bat emanez: baserriko ardi gasna (Ossau Iraty sor markakoa),

bortuko ardi gasna (lur gabeko artzainena), baserriko ahuntz gasna eta baserriko behi gasna.

HHeerrggaarraaiikkoo llaabboorraannttxxaarrii bbuurruuzz ddaattuu zzoonnbbaaiitt :: 114400 eettxxaallddee ppoolliikkuullttuurraa eettaa hhaazzkkuunnttzzaa iinntteennssiibbooaann

220077 ppeerrttssoonnaa llaann hhoorrttaazz bbiizzii 33 551166 hhaa SSAAUU ((lluurr bbaalliiaakkoorr)) eettaa 1100 000000 hhaa bboorrttuueettaann

22 550000 bbeehhii hhaarraaggiidduunn,, 440000 bbeehhii eessnnaadduunn 22 550000 aarrddii eessnnaadduunn ((9955%% bboorrttuuaann uuddaann))

440000 bbeehhoorr


Ofiziale, ekoizle eta saltzaileen feira

Laborantxaz gain, ofiziale edo esku-langileen lanak ditu Hergaraiko jendeak biziarazten. Kari hortarat

nahi ginituen 6 herrietako ofiziale edo ekoizleak bildu. Jakin behar da Hergarain 6 jatetxe edo ostatu,

3 hotela eta 30 bat ofiziale baditugula.

Igandeko egun guzian, Duzunaritzeko plazan, Hergaraiko ofiziale, esku-langile eta saltzaileek beren

mozkinak plazer haundirekin jendeer ezagutaraziko dituzte :

-Ekoizleetan : gasna egileak, xerrikiak, arnoak, sagarnoa, eztia eta lekuko beste ekoizpenak.

-Ofizialeetan : berina buhatzaile, zur lanak, gorputzeko eta etxeko apaingarriak, poteria...

-Etxegintzan : energia berriztagarriak, isolazione, etxe antolakuntza, ximindei garbitze.

Arratsaldeko oren batetarik harat Hergaraiko ostalariek proposatzen dautzuete bazkari bat 20

eurotan :

Goxatzeko :

-Amuarraina burra xurian egina bere barazkiekin

-Hergaraiko axurkia (Basaizteia, Ahatsa), piperad (baratzetako tomatekin) eta arrautze gordin

biologikoak (Leku Ona etxaldetik)

-Hergaraiko ardi gasna eta bere gerezi erreximenta

-Gasna xuri biologikoa (Jaitia, Duzunaritze)

-Katalanbroxa

-Kafea

Haurrentzat 4 eurotan : Ogitartekoa, deserta eta edari bat.

Animazioneak egun guzian :

Egun guzian jokoak haurrentzat ;

9ak-12ak : Baigorriko Gaiteroak eta Garaziko musika eskolako trikilariak ;

12ak-13ak : Hergaraiko kantari (Mattin Lerissa, aurtengo haur kantu xapelketako irabazlearekin)

dantzari eta makilariak ;

Arratsaldeko 7etarik harat talo ta xingar jatea, musikarekin.

Ibilaldia eta Ttutturu trail lasterketa Irailaren 15 an ... bizi 3.pdf · Ardi lehiaketa eta gasna...

Documents

Transcript of Ibilaldia eta Ttutturu trail lasterketa Irailaren 15 an ... bizi 3.pdf · Ardi lehiaketa eta gasna...