GV Camino Santiago Eusk - Bizkaia 21...gotikoa du eta Jorge Oteiza eskultorearen Pietate bat dauka....
Transcript of GV Camino Santiago Eusk - Bizkaia 21...gotikoa du eta Jorge Oteiza eskultorearen Pietate bat dauka....
Ramón Menéndez Pidal filologo eta historialariari normalean ematen zaion sinesga-rritasuna emanez gero, Irundik hasi eta Kantauriko Itsasoko ertzarekiko paralelo
Bizkaiko mendebaldeko mugara zihoan Kostaldeko Bidea Konpostelarako erromesaldi-bide zaharretako bat litzateke, historiak jatortzat bilakatu dituen zenbait baino lehe-nagokoa. Eta Done Jakueren debozioko lehenengo hamarkadetan –IX. eta X. mendea–jasota geratu denez, badira jada erromesak bide honen aukera egiten zutenak, aldezaurretik sendotutako eta antzin-antzinako garaietatik garrantzitsuak ziren galtzadezbaliatzen baitzen. Konpostelar tradizioaren hasieran, Pirinioak gurutzatzen zituztenerromesek zeharkatu beharreko Nafarroako lurraldeak musulmanek mehatxatzen zituz-tela, Kantauri Itsasoko ertza seguruena zen, inolako zalantzarik gabe. XIII. mendetikaurrera, Gipuzkoak Gaztelarekin bat egiteak ekarri zituen bide-hobekuntzen ondorioz,Barrualdeko Bidea garrantzia hartzen hasi zenean, Kostaldeko Bideak ongi eutsi zionlehiari, eta Irunen bide honetarako aukera egiten zutenak zein urrutiko herrialdeetatikzetozela ondoren deskribatzen dugun ibilbideko portu gipuzkoar eta bizkaitarretakoedozeinetan lehorreratzen zirenak jasotzen jarraitu zuen.
Dena den, Gipuzkoako hasierako zatia ez zen, inondik inora ere gainera, ibilaldi erosoa.Bidasoaren bokaletik Bizkaiko mugaraino, Oiartzun, Urumea, Oria, Urola eta Debaibaiek Gipuzkoako kostaldearen jarraitasuna hausten dute. Zenbait bidaiariri ibilbidehonek inpresio handia eragin zien “lekuaren laztasuna, bertakoen ankerkeria,edonon aurki daitezkeen itsasadarren haserre harroa” kontuan izanda. Oharhauek egin zituen, esate baterako, 1120an buruturiko bere bidaian Hugo Oportokoak,Portugaleko Apezpikuak.
Dena den, Gipuzkoako bezalako kostalde malkartsu bat kurritzeak izan ditzakeen zailta-sunak desagertu egiten dira Bizkaian Markina-Xemeindik sartu eta Lea-Artibai eskual-deko haran lasaiak kurritzen ditugun bezain laster.
Bide horretan Euskadi marinela eta nekazaria, hiri-girokoa eta landa-girokoa uztartzendira. Gipuzkoako lehen zatia, lurraldeko geografia turistikoarekin kointziditzeagatiknahikoa ezaguna dena, gainditu ondoren, Bizkaiko eskualdeak zeharkatzen ditu, komu-nikazio-bide garrantzitsuenek ezartzen dituzten pasilloetatik nahiko bereizita geratudirenez, ustekabe-iturri atsegingarri direnak.
Euskadi heze guztia bide honetan dago. Ezagunena eta oraindik eza-gutzeke dagoena.
Kostaldeko Bidea
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 7
HONDARRIBIA
Alfontso VIII.ak 1203 urtean
“hiri gutuna” eman zion herri
zaharra. Bidasoa ibaiaren
bokale ondoan dagoen
goragune batetan kokatzen da.
Bertara iristeko moduetako batSSaannttaa MMaarriiaa aatteettiikk sartzea da.
Hau harresiko ate nagusia da
eta bertan herriaren armarria
ikus daiteke.
Harresi barruan aipagarriak
diren beste eraikinetako batzuk
Udaletxea, Casadevante etxea
edo Torre Alta etxea dira.
Jasokundeko Andre Maria
elizak estilo gotikoa du eta XV
eta XVI. mendeetan eraiki zen.
Gurutze latindar oinplanoa
dauka eta gurutze-gangaz
estalita dauden hiru nabe eta
hiru abside dauzka.
Kale Nagusiaren bukaeran
kokatuta, AArrmmaa PPllaazzaann, Karlos
V.aren gaztelua aurkitzen da.
Hau Nafarroako Sancho
Abarka erregeak eraiki zuela
esaten da. Lauki itxurako
oinplanoa, patio zentrala eta
hiru metrotako lodiera duten
harresiak ditu. Setio ugari
jasan zituen baina
garrantzitsuena 1638. urtean
gertatutakoa da. Gaur egun
turismo paradore funtzioa
dauka.
Herriaren kanpoaldean
Santiagotxo ermita aurkitzen
da. Dimentsio txikietakoa, XV.
mendeko aurrealdea du eta
barruan Santiago
Matamorosen tailu bat
kontserbatzen da.GGuuaaddaalluuppeekkoo eerrmmiittaakk lotura
handia dauka itsasoko
erlijiotasunarekin 1585. urtean
sortu zen momentutik.
Barruan XV. mendeko Birjina
gotiko bat dauka eta batzuen
esanetan itsasontzi baten
brankako irudia izan zen bere
garaian. Leku honetatik
Txingudi badiaren bista eder
batez gozatu daiteke.
LEZO
Jaizkibel mendiaren
inguruetan kokatzen da,
Oiartzun ibaiaren bokale
ondoan eta Pasaiako badiaren
ondoan.
Nabe bakarra eta XVII. mende
hasierako erretaula nagusia
dituen SSaann JJuuaann BBaauuttiissttaa eelliizzaa.
Kristo Santuaren Basilika. XVII.
mende bukaeran eraikia, bizar
gabeko eta estilo gotikoa duen
Kristo baten irudia mirespen
handiarekin gurtzen da bertan.
PASAI DONIBANE
Oso ondo kontserbatzen den
Gipuzkoako marinel-herri
jatorra da. Hirigunea,
portuarekiko paraleloa den
kale bakar baten inguruan
antolatzen da. Bonantzako
Santo Kristo Basilika, XVIII.
mendekoa da eta barruan
Kristo barroko bat dago.
XVI. mendeko Villaviciosa
Jauregi errenazentista
Pietatearen plazan kokatzen
da. Bertan herrikoia den XVI.
mendeko guruztokia dago. San
Juan Bautista eliza. Gurutze
latindar oinplanoa dauka eta
barruan XVIII. mendeko oholtza
barroko bat dago.VViiccttoorr HHuuggoorreenn EEttxxeeaa, idazle
ospetsua bertan bizi izan zen
egun batzuetan.
Udaletxea, XVIII. mendekoa,
Santiago plazan kokatzen da.
Kokapen estrategiko batetan,
badia guztia ikusmenean
duela, Santa Ana ermita
aurkitzen da. Hau 1758-1760
bitartean eraiki zen.
PASAI SAN PEDRO
Pasaia barruan kokatzen da,
marinel itxurako etxeak daude
kai parean eta San Pedroko
hirigunea hiru sektoretan
banatzen da: San Pedro kalea,
Herriko plaza eta TTiirrrriinn--TTaarrrraann
multzoa.
San Pedro eliza, 1774. urtean
bukatu zuten eraikitzen,
altuera berdina duten hiru
nabe eta abside poligonal bat
ditu, Euskal Herrian dauden
zutabe erako elizen erara.
Aurrealdean San Pedroren
irudia ikus daiteke.
Zilarrezko Itsasargia, Ulia
mendiaren magaleko harkaitz
batetan kokatzen da.
Izugarrizko edertasuna duen
lekua da.
8
ETAPA
1HONDARRIBIADONOSTIA-SAN
SEBASTIÁN(23,8 km)
Bonantzako Santo KristoBasilika (Pasai Donibane)
Guadalupeko Ermita(Hondarribia)
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 8
9
GI-3
440
Santiagotxo
Hondarribia
Irun
Guadalupe
Erramuzko dorrea
Lezo
GI-3110
GI-3
440
Jaizubia
Faro de la Plata
Camino de la Costa
GI-3
440
N-1N
-1
GI-2
638
Zurriola
Trintxerpe
PasaiDonibane
Donostia-San Sebastián
Jaizkibel
525
Santa Barbara
Santa Barbara dorrea
Xangaxi dorrea
Bigarren dorrea
Olazar
Lehenbizikodorrea
PasaiAntxo
Oia
rtzu
n
Fer
roca
rril
Ulia
234
N
PasaiSan Pedro
Mar
Can
tábr
ico
Camino del Interior
Errenteria
EnlaceCamino delinterior
A-8
Behobia
Hendaia
(km 0)
(km 23,8)
BTT Txirrindulariak
(km 0) Hondarribia
Kaizarra kaitik, Santiago kalea hartu eta hirigunera zuzenduko gara Arma plazara iritsi arte,bertan Karlos V.aren gaztelua dago. Kale Nagusitik Santa Maria ateraino jaitsiko gara etabertatik Santa Engrazia ermitara abiatuko gara. Eskumatara dauden eskailera batzuk,asfaltatutako bide batetara daramate. Bide honek Santiagotxo ermitara gerturatuko gaitu.Bertan, Kostako Bideak eta Irunetik datorren Barneko Bideak bat egiten dute. Jaizkibel mendiraigotzen hasiko gara. Berehala eskumatara eta gero ezkerretara biratuko gara, GI-3440raeramaten duen bidetik. Baserri bat atzean utzi eta gero, ur depositu baten ondotik igarotzenden bide batetatik jarraituko dugu. Bidegurutze batetan eskumatara hartuko dugu etaTxominenea baserrira iritsi baino lehenago eskailera batzuk Santa Barbara ermitara eramangogaituzte eta gorago Guadalupeko santutegira.
Hondarribia
600
500
400
300
200
100
0
Guadalupe
Erramuzko dorrea
Jaizkibel
OlazarLezo
PasaiaSan Pedro
La Plata
Ulia
DonostiaSan Sebastián
Etapa honek baditu zenbait zailtasun txirrindularientzat. Jaizkibel mendira igotzeaGI-3440 bidea hartuta saihestu daiteke. Pasai San Pedrotik Donostiara joateko,hobe da bi herriak lotzen dituzten kaleak zeharkatzea.
(km 5,1) Guadalupe
Jaizkibel mendia ezkerretik inguratzen duen Santutegitik irteten den baso-pista hartuko dugu.Puntu honetan gailur-lerroa zeharkatzen duen bidezidorra hartuko dugu. Bide honek Erramuzeta Santa Barbara dorreak lotzen ditu. Hortik jarraituko dugu Jaizkibeleko gailurrera iritsi arte.Bertan San Enrike gotorlekuaren hondakinak aurkitzen dira. Inguratzen gaituzten bistaederretaz gozatu eta gero gailurrak zeharkatzen dituen bidezidor batetatik jarraituko dugu,bertatik jaitsita eta beste bi dorreren ondotik pasa eta gero, muino batetara iritsiko gara.Hemen gailur-lerroa utzi eta ezkerretara, pista bat pasatu eta gero, Olazar baserrira eramatenduen bidea hartuko dugu. Bertatik porlanezko bide batek Lezoko hirigunera eramango gaitu.
(km 13,8) Lezo
Herria zeharkatu ondoren, ondoan dagoen Pasai Donibanera abiatuko gara GI-3440 bideondotik dagoen pasealekutik. Donibane kale pintoreskoak guruztoki ondoan dagoen kairaeramango gaitu. Bertan portuaren bokalea zeharkatu eta Pasai San Pedrora eramango gai-tuen motordun txalupen zerbitzua erabiliko dugu.
(km 16,2) Pasai San Pedro
San Pedro harrizko kalea aldapa handia duten eskailera batzuetara iritsi arte zeharkatukodugu. Eskailera hauek kanposantutik pasatu eta gero, bat-batean gora egiten dute, itsasargiraeramaten duen sarbide batetara iritsi arte. Ondoren, igoera suabe batetatik Zilarrezko itsa-sargira abiatuko gara.
(km 18,5) Zilarrezko Itsasargia
Itsasargiko sarrerako zelaigunearen ezkerretik jende asko ibiltzen den kostako bidezidor batirteten da. Lehenago ura zioan bide batekiko paraleloa da. Bidean zehar akueduktuko zubizaharrak ikusteko aukera dago. Harriztatutako bidezidorretik jarraituko eta eskumatara hartukodugun bide batetan sartu arte. Pista honetan zehar, inongo desbideraketarik egin gabe,arazorik gabe iritsiko gara Ulia parkera. Parkearen sarreran aterpetxera dioan bidea ezkerretarautzi eta Ategorrietatik Uliara igotzen zen trenbideko ibilbide zaharretik hasiko gara jaisten. Pistaeroso batetatik Donostia gure begi-bistan agertu arte ibiliko gara. Arbola baserri ondoanasfaltatutako pista bat agertuko da eta lehenengo bidegurutzean eskumatara hartuko dugu.Bertatik aldapa behera jaitsiko gara itsasertzera iritsi arte. Kursaal eraikinaren aurretik pasakogara eta zubia gurutzatuz, etapa honen bukaera den, Donostiako Bulebarrera iritsiko gara.
(km 23,8) Donostia-San Sebastián
[5,1
km
][8
,7 k
m]
[2,4
km
][2
,3 k
m]
[5,3
km
]
Hondarribiako Alde Zaharra Bidasoa ibaiarenbokalea ikusten den gailur batetan kokatzen da.
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 9
10
ETAPA
2DONOSTIA-SAN
SEBASTIÁNZARAUTZ
(22,8 km)
DONOSTIA
Jatorri ezezaguna duen arren
badakigu 1016. urtean existitzen
zela Antso Handia erregeak,
herria Leireko monasterioari
eman zionean. Antzina, hiriak,
gaur egun Alde Zaharra dena
hartzen zuen eta harresi batek
inguratzen zuen. UUrrgguullll MMeennddiiaann
zegoen gotorlekuak babesten
zuen hiria bertan XII. mendean
suntsitutako Mota gaztelua
zegoen. Gaur egun Jesusen
Bihotzaren eskulturaren oinarria
da.
Zurriolako pasealekutik hirira
sartu daiteke Rafael Moneo
arkitekto ezagunak egindakoKKuurrssaaaall Kongresu Jauregi
ondotik, VViiccttoorriiaa EEuuggeenniiaa
AAnnttzzookkiittiikk eta MMaarriiaa KKrriissttiinnaa
HHootteell ondotik pasatuz,
Bulebarrera iritsi arte.
Bulebarra antzinako harresiaren
orube gainean eraikitako
pasealeku modernoa da Bretxa
azoka bezalaxe.
Portu ondoko eraikinak izan dira
Donostiako bizitza
komertzialaren protagonistak
Erdi Arotik, aurreko mende
bukaerara arte. Portuaren
inguruan Aquariuma eta Untzi
Museoa aurkitzen dira.UUddaalleettxxeeaa lehengo Kasino
Handia zenaren eraikinean
kokatzen da. 1882. urtean eraiki
zen, Alderdi-Eder lorategiek
inguratzen dute eta hiriaren
ezaugarri garrantzitsuenetako
batean bihurtu da.
San Telmo museoa 1836. urtera
arte komentu dominikarra izan
zen ondoren artilleria kuartel
batetan bihurtzeko. XVI.
mendeko klaustro
errenazentista dauka eta
bertako areto batetan margolan
eta etnografia bildumen
erakusketa dago.
San Bizente eliza hirian dagoen
eraikin zaharrena da. Estilo
gotikoa du eta Jorge Oteiza
eskultorearen Pietate bat dauka.
Koruko Andre Mariaren Basilika,
jatorri erromatarra duen,
barroko estiloko eraikina da eta
XVII. mendean eraberritu zuten.
Artzai Onaren Katedrala, ukitu
germaniarrak dituen
neogotikoaren ezaugarri garbia
da.MMiirraammaarr jjaauurreeggiittiikk badia osoa
dago ikusmenean, estilo
ingelesa dauka eta 1893 eta
1930 bitartean erregeen udako
bizilekua izan zen.
Pasealekuaren amaieran,
Ondarreta hondartzaren
amaieran Eduardo Chillida
eskultoreak sortutako HHaaiizzeeaarreenn
OOrrrraattzzaa aurkitzen da.
Igeldora iritsi baino lehenago
jolas-parkearekin topo egiten
dugu. Hiriaren leku
altuenetariko batetan kokatzen
da eta bertatik hiri eta badiako
bista ezin hobeetaz goza
daiteke. Igeldo Kostako errege-
bidearen inguruan antolatzen
da. San Pedro eliza, oso eraikin
xumea da, nabe bakarra eta
izkina batean leiho gotikoak
dituen dorre bat dauzka. Ia
Oriorekin muga egiten, gailur
batean, Mendizorrotz gotorlekua
aurkitzen da, bertan dauden
hondakinak Gerra Karlistei
dagozkie.
ORIO
Oriora joateko jaitsiera baino
lehenago Tourseko San Martin
ermita aurkitzen dugu. Zaindari
santuaren irudi plateresko polit
bat dauka, gurpen handia
sortzen duen objektua da eta
bere arkupeek pelegrinen
ospitale funtzioak egin zituen
garai batetan.
Itsaso tradizio handia duen
herria da, horren lekukotasuna
bere portuak duen garrantziak
ematen dio. Hirigunea Bariko
San Nikolas parrokiaren
inguruan garatu zen. Eliza XVII.
Mendean bukatu zuten
eraikitzen eta honek, lehenago
zegoen txikiago bat ordezkatu
zuen. Oholtza nagusiak rococo
estiloa dauka eta Kristo gotiko
bat dauka. Bi sarrerak eliz atari
baten bitartez komunikatuta
daude. Honek, iraganean izan
zuen gotorleku funtzioa
erakusten du.
San Juan Bautistaren ermita
hondartza gainean kokatzen da
eta XVIII. mendean eraiki zen
antzinako beste baten gainean.
Hala ere ez dakigu ezer aurreko
horri buruz. Zarautzen Ibaietako
San Martin ermita dago eta nabe
bakarra duen XVI. mendeko
eraikina da.
San Martín Ermita(Orio)
San Telmo Museoa(Donostia-San Sebastián)
San Nicolás(Orio)
Haizearen Orratza(Donostia-San Sebastián)
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 10
11
La Concha
Ondarreta
Igeldo
Orio
Zarautz
A-8
Ori
a
Camino de la costa
San Pablo
Igeldo
185
Urgull
125
414
N-63
4
Zarautz
Antilla
Santa Klara
N-1
N-634
Arratzain
334
Kukuarri
367Aganduru
San Martín
San Juan
San Martínde Ibaieta
Talaimendi
115
Donostia-San Sebastián
Aginaga
Usurbil
N
Enlace Camino del interior
Mar
Can
tábr
ico
OriokoBenta
DindinIturri
Mendizorrotz
Munioeta
Iranguen
Egiluze
Ferrocarril
Ferr
ocar
ril
(km 23,8)
(km 46,6)
BTT Txirrindulariak
Donostiatik Oriora ez daude zailtasun ugari. Hala ere Igeldora, errepidetik igotzeaeta zolatutako bidetik jaistea gomendatzen da. Oriotik Zarautzera joateko,Oribarzar hondartzara eramaten duen errepidea hartzea gomendatzen da.Jaitsiera, kanpineko sarbidetik egingo da.
DonostiaSan Sebastián
600
500
400
300
200
100
0
Igeldo Munioeta
Orio San Pablo Talaimendi
Zarautz
(km 0) Donostia-San Sebastián
Udaletxea izango da gure abiapuntua Kontxako Pasealekuan ibiltzeko. Ondarretako lorategienamaieran Igeldora igotzen den bidea hartuko dugu. Ehun bat metrotara eskumataradesbideratuko gara Marbileko bidetik Erregenea urbanizaziora iritsi arte. Ondoren, hauezkerretara utziko dugu eskailera batzuk igota. Pasealeku batek urbanizazioko atzeko bideraeramango gaitu. Lehenengo bihurgunera arte jarraituko dugu eta bertan errepidea utzikodugu, landaretza ganga baten azpitik igarotzen den bidezidor bat hartzeko. Bide honekBerakotegi baserrira dioan bidera eramango gaitu. Ibiltzen jarraituko dugu Igeldoko bidearenbidegurutzera iritsi arte, han izen berbera duen jolas-parkearen sarrerarekin egingo dugu topo.Errepidetik jarraituko dugu Buenabista jatetxera iritsi arte. Bertan urbanizazio bat zeharkatu etagero Marabietako bidearekin elkartzen den bide bat hartuko dugu, bertatik jarraituko duguIgeldora joateko dagoen sarbidera arte.
(km 6) Igeldo
Hirigunera igotzen den bidea utzi eta itsasertzeko bidearekiko paraleloak diren landa-bideetatikjarraituko dugu Iranguen eta Egiluze baserri ondotik. Aurrerago eta beti bezala gure seinaleakjarraituz, bidezidorretik, Orion dauden Lusarbeko baserrietara iritsi arte jarraituko dugu.Bertatik jarraituz asfaltatutako errepide batetara iritsiko gara. Bide honek Munioeta baserriondotik igarotzen den jaitsiera bat du, ondoren kurba nabarmen batetan, bide hau utzi etaAganduru baserrira eramango gaituen hareharrizko lauzazko lehengo bidea hartuko dugu.Berriz ere asfaltotik jarraituz, Antilla Orioko hondartzara eramaten duen bidean aterako gara.Hondartza zeharkatuko dugu errepideko kurba bat saihestea utziko digun lasterbide bathartzeko. A-8 autobidearen azpitik pasatu eta berehala San Martin ermitan amaitzen denaldapa bat hartuko dugu eskumatara. Bertatik Orioko hirigunera jaitsiko gara.
(km 16) Orio
Eskailera batzuetatik N-634 errepidera irtengo gara itsasadarra zeharkatzen duen zubiagurutzatzeko. Zenbait eraikinen aurretik pasako gara. Altxerri ubidea gurutzatuko dugu, Aian,Aitzondo jatetxearen aurretik pasako gara eta ondoren itsasadarraren ezker aldetik Oribarzarhondartzara dioan bidea zeharkatuko dugu. Azkenik San Pablo ermitara iritsiko gara, bertaneskumatara irteten den bide bat hartuko dugu eta honek itsasadarraren bokaleraino eramangogaitu. Segituan A-8 autobide azpitik pasako gara Txurruka aterpetxera iritsi arte. Torretxo etaOribar baserriak gure ezkerretara utzi eta porlanezko bide batetik bidegurutze batetarainoibiliko gara txakolin mahastien artean. Zarautzeko camping ondotik jaisten den pasealekutikjarraituko dugu, bide onetatik kostaldeko bista zoragarrietaz goza daiteke. Kurba baten ostean,bidea jaisten hasten da Talai-Mendi kanpineraino. Hemendik, Agirrebekoa baserri ondoaneskumatara biratu eta gero errepidera iritsiko gara. Zarautzen Nafarroa kaletik sartuko gara,Mollarri oinezkoentzako kalea hartu eta San Pelaio ermitara iritsiko gara. Zinkunegi kaletik,Nafarroa kalera bueltatuko gara eta frantziskotarren komentua pasa eta gero ezkerrera biraegingo dugu hirigune historikora joateko. Etapa hau bertan amaitzen da.
(km 22,8) Zarautz
[6 k
m]
[9,5
km
][6
,8 k
m]
Igeldoko Atrakzio Parketik Kontxako badiakobista onenena gozatzeko aukera dago.
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 11
12
ETAPA
3ZARAUTZ
DEBA(21,3 km)
ZARAUTZ
XIII. mendetik hiribildua da.
Bertako foruen bidez,
arrantzaleei, arrantzatutako
baleak erregeen jakitokirako
uztea behartzen zitzaien.
Ordutik, balea armarrian ikus
daiteke. Herriaren hasieran SSaann
PPeellaaiioo eerrmmiittaa aurkitzen da. XVI.
mendean eraikia, suntsitua izan
zen eta ondoren eraberritua.
Narros jauregia itsasertzean
aurkitzen da. 1536. urtean
eraikia, estilo errenazentista
dauka.
Hiriaren alde batetan SSaannttaa
MMaarriiaa llaa RReeaall eelliizzaa aurkitzen da.
XVI. mendekoa da eta barruan
oholtza barroko ikusgarri bat,
zaindariaren irudi gotiko bat eta
aztarnategi arkeologiko baten
erresto interesgarriak ikus
daitezke. Parrokia ondoan, eta
honen kanpandorre funtzioak
egiten, XVI. mendeko ZZaarraauuttzz
ddoorrrreeaa dago. Defentsa
arkitektura euskaldunaren irudi
argia eta gaur egungo hirigunea
da. Gaur egun, Arte eta Historia
museoak, bisitatu daiteken Erdi
Aroko nekropoli bat du.
Gipuzkoako dorreen eredu
onenetariko bat TToorrrree LLuuzzeeaa da:
harrizkoa, estilo gotiko zibila du
eta XV. mendean izan zen
eraikia. Hiru solairu ditu.
Vista Alegre Parkearen mugak
pasa eta gero, SSaannttaa BBaarrbbaarraa
eerrmmiittaa aurkitzen da. 1707
urtean eraiki zuten eta izen
berbera duen auzoan kokatzen
da.
GETARIA
Marinel tradizio handia duen
herria da eta SSaann AAnnttóónn istmo
gainean kokatuta dago. Azpian
portuko instalazioak daude.
Kaleak, estuak eta Erdi Aroko
ganga- formako pasabideak
dira eta SSaallbbaattoorree ppaarrrrookkii eelliizzaa
inguruan kokatzen dira. Eliza
gotikoa da eta herriko eraikin
zaharrenen artean dago.
Aipagarria da lurraldera
moldatzeko egin behar izan zen
egokipen arkitektonikoa.
Orain dela mende bat AAsskkiizzuu
aauuzzoottiikk pasatzea ezinbestekoa
zen. Galtzada Getariako
zitadelaren ateetan hasten zen.SSaann PPrruuddeennttzziiookkoo eerrmmiittaa
txikiak, motibo geometrikoekin
apaindutako aurrealde gotikoa
dauka. TToouurrsseekkoo SSaann MMaarrttiinn
eelliizzaa ere gotikoa da baina Erdi
Arokoa eta tamaina naturala
duen, irudiz betetako kalbario
bat kontserbatzen du.
ZUMAIA
Erdi Aroko hiria. Arrantzale
etxeak eta etxetzar nobleak
tartekatzen ditu eta portua etaSSaann PPeeddrroo ppaarrrrookkii eelliizzaarreenn
inguruan kokatzen dira. Eliza
XIII. Mendean eraiki zen eta XV
eta XVI. mendeetan handitu
egin zuten. Estilo gotiko
euskaldunekoa, gotorleku
itxura eta inguruko kareharria
dela eta arrosa kolorea du.
Oholtza nagusia XVI. mendekoa
da eta bi triptiko ditu: bata
flandestarra eta bestea gotikoa.
Pelegrinen ospitale funtzioak
betetzen zituen Santiago ermita
eta ZZuullooaaggaa mmuusseeooaa
(margolariaren etxea) izen
berbera duen hondartza ondoan
kokatzen dira. Barruan,
Gozaren obra baliotsuen
bilduma dago.
Itsasargira joaten, SSaann TTeellmmoo
eerrmmiittaa ikusiko dugu. XVI.
mendekoa da eta egurrezko
korua da aipagarriena.
Santiago bide bereanAArrrriittookkiieettaakkoo AAnnddrree MMaarriiaarreenn
eerrmmiittaa aurkitzen da. XVI.
mendeko triptiko hispano-
flandestar bat kontserbatzen
du.IIttzziiaarr, Debako auzoa,
arkitektura euskalduna duen
nukleoa da. Bertatik itsasoko
eta IIttzziiaarrkkoo AAnnddrree MMaarriiaarreenn
ssaannttuutteeggiikkoo bista eder batzuez
gozatzeko aukera dago.
Santutegi hau arrantzale,
marinel eta pelegrinen gurpen
objektua izan da antzinatik.
Oraingo eraikina XVI. mendekoa
da baina antzinako tenplu baten
errestoak dauzka. Barruan XIII.
mendeko Itziarko Ama Birjina
eta oholtza nagusi plateresko
eder bat daude.
Itziar eta Deba artean dagoen
antzinako galtzadan kokatuta,SSaann RRookkee eerrmmiittaa dago. Hau
Debako zaindaria da.
Torre Luzea(Zarautz)
San Telmo Ermita(Zumaia)
Elcano Giza Irudia(Getaria)
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 12
13
GI-2633
GI-2633
GI-3391
GI-3760
N-6
34
N-63
4
A-8
A-8
GI-3291
N-634
Zarautz
Urola
Getaria
Azti
Askizu
Santiago
Zumaia
Zubeltzuzar
Santuaran
Itziar
Deba
Elorriaga
Camino de la costa
Sandroke
Sta. Barbara
Zarautz
Malkorbe
Deba
Elkano
Artadi
Oikia
Arroabekoa
Itzurun
Garatemendi281
San Prudentzio
Santiago
Andre Mariade Arritokieta
SantaKatalina
GI-631
N
Mar
Can
tábr
ico
Meaga
(km 46,6)
(km 67,9)
BTT Txirrindulariak
Zarautz Getaria
AskizuElorriaga
Zumaia
CruceN-634
Zubeltzuzar
Santuaran
Itziar
Sta BarbaraSandroke
Deba
300
250
200
150
100
50
0
Etaparen hasieratik Zumaiaraino gomendagarria da N-634 kostako bidetik ibiltzea,dagoen malda handia dela eta. Etaparen bigarren zatia bideragarria da Itziarreradoan igoera ezik. Hau egiteko N-634 hartzea izango da onena.
(km 0) ZarautzHirigune historikoa atzean utzi eta Meagara doan bidetik ehun bat metro ibili eta gero,Aldapeta aldapa hartuko dugu eskumatara. Hau Zarautz eta Getaria lotzen zituen antzinakogaltzada da. Esfortzu pixka bat eginez igoko gara, Vista Alegre auzoa gure ezkerretara uztendugun bitartean eta bertatik Santa Barbara eliza ikusiko dugu gailur batetan eskumatara.Porlanezko zati txiki baten ondoren, berriz ikusiko dugu galtzada eta bertatik jarraituko duguGetaria ikusi arte. Txakolin mahastiekin inguratuta dagoen asfaltatutako bide batetatik ibilikogara GI- 3391 errepidera iritsi arte. Bertatik altuera galtzen hasiko gara. Kanposantu ondotikigaroko gara eta kurba sakon baten ostean bide hori utziko dugu. Azkenik udaletxera eraman-go gaituen Loramendi aldapatik jaitsiko gara.
(km 4,2) Getaria
Herrerieta kaletik irtengo gara herritik. Askizu galtzadatik jarraituko dugu Gaintza etaAgerregitxiki baserrietara iritsi arte. Azken honen eskumatara, galtzadara bueltatuko gara. Hau600 metrotara GI- 3392rekin elkartuko da berriz ere. Bertatik jarraituko dugu Azti baserrirainoeta bertan Askizu auzora eramango gaituen bidea hartuko dugu.
[4,2
km
][3
,1 k
m]
[3,6
km
][5
,2 k
m]
[3,0
km
]
(km 6,4) AskizuSan Martin ermitatik Arano baserrira eramango gaituen bidetik jarraituko dugu. Bidegurutzebatetan eskumako bidea aukeratuko dugu. Mendate bat pasa eta gero begi bistan agertukozaigun Zumaiara jaisten hasiko gara. Behera goazela, eukalipto landaketa bat utziko dugugure ezkerretara. Orroaga badiaren bista zoragarri bat aurrez-aurre dugula, N-634raino jaitsikogara. Behin bidea gurutzatuta, pasealeku batek gidatuko gaita: Zuloaga museoa eta Santiagoermita pasa eta gero Urola ibai gainean dagoen zubi bat ikusiko dugu. Hau zeharkatu bezainlaster Gernika pasealekura iritsiko gara. Bertatik Narrondo ubidea beste zubi batetatik zeharka-tu eta Zumaiako hirigunera iritsi arte ibiliko gara.
(km 9,5) Zumaia
Sorazu eta Arritokieta kaleetatik igotzen, Zumaiatik irtengo gara. Hortik izen berbera duenermita eta kanposantura iritsiko gara. Asfaltatutako errepide zabal batetatik altuera hartzenjoango gara Zumaia eta itsasertzeko bistez gozatzen dugun bitartean. Moztutako zelaietatikibiliko gara, zenbait baserri pasako ditugu eta errepideak ezkerretara egiten duenean bira,gorantz doan bidetik jarraituko dugu. Muino bat inguratu eta aldapa handi bat pasatu ostean,Elorriagako jolastokira iritsiko gara, bertatik, asfaltozko bidetik izen bera duen auzora zuzendu-ko gara.
(km 13,1) Elorriaga
Poliki-poliki, berriz N-634ra iritsi arte jaitsiko gara. Gurutzatu eta Mardari auzoko baserrietaraeramaten duen porlanezko bidetik jarraituko dugu. Behin goian gaudela, eskumatara dagoendesbideraketa hartuko dugu. Zubeltzuzar baserrira iritsi baino metro batzuk lehenago, N-634ondoan dagoen Santuaran bentara eramango gaituen pista hartuko dugu eskumatara. A-8autobide gainean dagoen bidea pasatu eta 500 metro egingo ditugu errepidetik. Ondoreneskumatik irteten den aldapa beherako bidea hartuko dugu. Usaberartza baserrira iritsi bainolehenago Itziarrera eramango gaituen bidezidor bat ateratzen da. Bertatik, N-634 gurutzatukodugu berriz Itziarreko gunera iristeko.
(km 18,3) Itziar
Itziarko Andre Mariaren eliza ondotik pasatu eta hirigunera aterako gara, kanposantutik irtetenden zolatutako bide batetatik. Bidegurutze batetan zuzen jarraituko dugu, igotzen, ondorenjaitsiera sakon batetan sartzeko. San Roke ermita gure ezkerretara utzita, Debara jaisten denantzinako galtzada hartuko dugu gure eskumatara.
(km 21,3) Deba
Zumaia eta Deba bitartean dagoen kosta zatiaren ezaugarri nabarmenena itsaslabarrak etamarearteko zabalguneak dira. Mundu guztiko biologoak etortzen dira lekua aztertzera.
[2,2
km
]
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 13
14
ETAPA
4DEBA
MARKINA-XEMEIN(21,8 km)
DEBA
1294. urtean orain Itziar denean
Monreal sortu zen Antso IV.aren
agintaritzapean. Gaur egun
kokatzen den lekua 1343.
urtean egituratu zen, Alfontso
XI.ak Monreal de Deba
izenarekin eman zion hiri-
gutunaren bitartez.
Ondare arkeologiko garrantzi-
tsu eta handia dauka, Ekain,
Urtiaga eta Ermittiako
haitzuloetako aztarnategietan
ikus daitekeen bezala. Bertan
paleolitikoan egondako
okupazioko erresto
garrantzitsuak daude. EEkkaaiinneekkoo
llaabbaarr-pinturetan, 76 irudi daude
eta zaldia da gehien irudikatzen
den animalia. Portua da
herriaren historian eragin
gehien eduki duen
elementuetariko bat: garrantzi
handia izan dute batez ere
Flandesera esportatzen zen
Espainiako artilearen
komertzioak eta baita
Somorrostroko burdinaren
inportazioak.
Itsasadarra aisialdi portu bezala
erabiltzen da eta hondartza
mendi paraje ederrez
inguratuta dago. SSaannttaa MMaarriiaa
eelliizzaa XV eta XVII. mende
bitartean eraiki zen eta estilo
gotiko errenazentista dauka. XV.
mendeko aurrealde
polikromatu eder bat
kontserbatzen du hamabi
apostoluen irudiekin. Bertan
egindako zabalkuntza baten
ondorioa, XVI. mendeko
klaustroa ikusgarria da.
Udaletxeak, XVIII. mendean
eraikia, Santiago erromesaren
horma-hobi bat dauka.
Hirigunean, zenbait etxebizitza
tradizionalak gain, Bañez etxea,
Aldazabal Murgi etxea eta
Sasiola dorrea daude, baita,
herriko sarrera batetan
kokatzen den Santa Cruz
guruztokia ere.
Agirre Etxea, antzina merkatari
eta marinel familia baten
etxebizitza zen. Gaur egun
dagoen eraikuntza 1775. urte
inguruan, egin zen hasierako
eraikuntza aprobetxatuz.
XVI. mende hasieran, SSaassiioollaa
ddoorrrreekkoo jaunek, Frantziskotar
ordenari lekua, ontziola eta
Pietatearen baseliza eman
zizkion, behartsu eta pelegrinak
zaintzeko, Sasiola komentua
eraiki zezaten. XIX. mendeko
desamortizazioak zirela eta utzi
egin zuten. Gaur klaustroa,
komentua eta XVIII, mendeko
elizaren ondareak
kontserbatzen dira. Azken
honek XVIII. mendeko oholtza
baliagarri bat du.
MUTRIKU
Mutrikurako bidean, oso
eraikuntza soila den CCaallvvaarriioo ddee
MMaaiiaa bbaasseelliizzaa atzean gelditzen
da. Hiribildua, 1209. urtean
Gaztelako Alfontso VIII.ak hiri-
gutuna eman zionetik. Mutriku
urbanistikoki, kaien inguruan
antolatu da, bere kaleak
norabide horretara zuzenduz,
denak portuan amaitzeko. Gaur
egun xarma handia duen eta
Gipuzkoako kairik
zaharrenetariko bat duen
arrantza-herria da.
Ondoan estilo gotikoa duenBBeerrrriiaattuuaa ddoorrrreettxxeeaa, XVII.
mendeko Zabiel eta Galdona
jauregiak eta XVIII. mendeko
Montalibet jauregia daude.
Ondoan Jasokundeko Andre
Mariaren eliza dago. Estilo
neoklasikoa du, harmaialdia eta
harrizko aurrealdea du.
San Andres eliza Gipuzkoako
tenplu zaharrena da eta
Astigarribia auzoan aurkitzen
da. Aurretik zegoen tenplu
prerromaniko baten gainean
eraikia, erresto bisigotiko eta
erromanikoak kontserbatzen
ditu. “Molletxuatik” sartzen zen,
antzinako galtzada ondoan
kokatzen da. Deba ibai gainean
dagoen zamalanerako gunean
hain zuzen ere. OOllaattzz aauuzzooaa, izen berbera duen
bailarako mendien artean
ezkutatuta aurkitzen da,
Bizkaiko mugatik oso gertu.
Bertako habitata
sakabanatutako baserrietan
antolatzen da. OOllaattzzeekkoo SSaann
IIssiiddrroo eerrmmiittaa da leku honetako
elementu aipagarriena.
Mutriku eta Mendaro arteko
mugan Ameikutz estela
aurkitzen da.
Bi gurutze dituen dekorazio
bitxia dauka. Hauetariko
gurutze bat zirkulu batetan
idatzia dago eta oraindik ez
dakigu honen esanahia zein
den. Bizkaia eta Gipuzkoako
mugan AArrnnooaattee bbaasseerrrriiaa
aurkitzen da. Hau Mendaron
dago.
Santa María Eliza(Deba)
Agirre Etxea (Deba)
San Andrés Eliza(Astigarribia-Mutriku)
Mutriku
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 14
15
A-8
N-634
GI-3230
GI-638
Sasiola
Buztiñaga
Pikoaga
AbeletxeGI-3562
Damukorta
Sakoneta
Atzorinzabal
Amulategi
Barroeta
Deba
Añu
Artibai
BI-633
Camino de la costaVariante de Sasiola
Calvariode Maia
Olatz
Markina-Xemein
Deba
Maiako Gaina
295
Arno
608
Jangoikomendi
531
San Andres
San Isidro
Arnoate
Xemein
San Miguel deArretxinaga
Camino de la costaVariante del Calvario
Aparain
Amegikurutz
Egizar
Larruskain
Amalloa
BI-4
403
N
488 Gorostolamendi
Astigarribia
Etxebarria
(km 67,9)
(km 89,7)
BTT Txirrindulariak
Debatik Olatzera GI-638 errepidea jarraitzea gomendatzen da Mutrikuraino etaondoren GI-3562tik igotzea. Etapako bigarren zatia zolatutako pistetatik egin daite-ke, Gorostolamenditik Larruskainera jaisten bagara, gero BI-4403tik BI-633rainojarraitzeko. Hemendik Markina-Xemeinera iritsiko gara.
Deba
600
500
400
300
200
100
0 Sasiola
BuztiñagaAstigarribia
Calvario deMaia
Aparain
Olatz
Gorostolamendi
Arnoate
Sakoneta
Markina-Xemein
(km 0) Deba
SASIOLAKO SAHIESBIDEAHerritik, Deba ibai ondoan, Mutrikuko zubiraino dioan pasealekutik irtengo gara. Bertan N-634ondotik, Bilboko norabidean jarraituko dugu. Azken eraikuntzen ondotik pasatu eta gero,ezkerretara, hiru kilometro ibili eta gero Sasiola Ospitaleko sarbideko galtzadara eramangogaituen bide bat hartuko dugu. N- 634 gurutzatu eta izen berbera duen komentura jaitsiko gara,Deba ibai ondotik doan bidezidor batetik N-634ko zubira iritsi arte. Ondoren, eskumatara GI-3230 hartuko dugu eta bertatik ibiliko gara Astigarribiako San Andres elizara iritsi arte. BerrizGI-3230 hartu eta metro batzuk aurrerago ezkerretara egingo dugu bira, bertan lehengogaltzada hartu eta zenbait pistetatik Aparain muinora iritsiko gara pinu artetik. (7,9 km)
KALBARIO SAHIESBIDEADebatik Mutrikuko zubitik irtengo gara GI-638 errepidea utziz. Berehala etxebizitza bloke batpasatu eta ezkerretara dagoen porlanezko bidea hartuko dugu eta hortik gutxira beste bateskumatara. Igoera gogor baten ondoren, porlanezko bidea utziko dugu, Buztiñaga baserriraigotzen den bidea hartuz. Eskumatik igota, bideak lautada batetatik eta baso batetan zehar,porlanezko pista bat eta bidegurutze batetara iritsi arte eramango gaitu. Bertan ezkerretara biraegingo dugu. Maiako gaina mendiaren iparraldeko hegala kurritzen duen pista batek Pikoagabaserriraino eramango gaitu. Ondoren bide batek Calvario de Maia ermitaraino zuzendukogaitu. Bertako iturrian freskatu eta kostako bistaz gozatu eta gero, Olatzerantz jarraituko duguGI-3230 gurutzatuz eta Arnopeko pilotalekua erreferentzia puntu bezala hartuta. OndorenEizagirre baserri ondotik pasatuko gara eta muino batetaraino jaitsiko gara. Pista batetatikjarraituko dugu kurba nabarmen baten ondoren eskumatara dagoen bidea hartu arte.Hemendik, Aparaineko bidegurutzera eramango gaituen artadi bat zeharkatuko dugu. (5,5 km)
(km 5,5) Aparain
Pista zabal batetatik altuera galtzen joango gara Abeletxe ukuilu ondoan dagoen bidegurutze-ra arte. Bertan ezkerretik irteten den, eta beherantz doan bide bat hartuko dugu. Arrikurutzestelatik pasatuta Olatzera iritsiko gara, Mutrikutik datorren GI-3562 errepidea gurutzatu etagero.
(km 6,9) Olatz
San Isidro ermita atzean utzi eta gero, bidegurutze batetara iritsiko gara, bertan eskumatara,ibaiarekiko paraleloan doan porlanezko pista hartuko dugu. Pinudi artetik igotzen hasiko garaBizkaia eta Gipuzkoa banatzen dituen Gorostolamendi muinora iritsi arte. Ezkerretara egingodugu bira eta konifero eta eukalipto landaketak zeharkatzen dituen pista bat hartuko dugu.Jangoikomendi inguratuko dugu, porlanezko beste pista batetara jaisteko ondoren.Damukorta baserritik pasatu eta gero Arnoate baserrira iritsiko gara.
(km 12,5) Arnoate
Hau atseden hartzeko leku aproposa da. Arnoate baserritik 100m baino gutxiagotaraeskumatara dagoen desbideraketa bat hartuko dugu. Hegala inguratuz, pista desberdinetatiketa pinudi artetatik Sakoneta baserrira iritsiko gara. Baserri ondotik irteten den pista batetatiklegarrezko bide zabal batetara iritsi arte jarraituko dugu, bide hau Urkaregi Gainetik dator.Armulategi baserrira iritsi arte ibiliko gara eta bertan pinu artetik igotzen den pista bat hartukodugu. Beste pista batekin topo egin arte jarraituko dugu eta ezkerretara baserri bat utzi ondorenporlanezko pista batetara aterako gara. Hemendik aldapa behera gogorra jarraituko dugu.Muino batean, bidea utzi egingo dugu, eskumatara aldapa behera bortitza duen pista batetansartzeko. Bailara barnean ezkerretara dagoen bidea hartuko dugu, Barroeta dorrea etaArretxinagako San Migel ermita bezalako eraikuntza berezien aurretik pasatu eta gero,Markinako plazara iristeko.
(km 21,8) Markina-Xemein
[9,3
km
][5
,6 k
m]
[1,7
km
][5
,5 k
m]
Mutriku, xarma handia duen arrantza-herria da eta bertakoportua, Gipuzkoako zaharrenen artean aurkitzen da.
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 15
16
ETAPA
5MARKINA-XEMEIN
GERNIKA-LUMO(24,8 km)
MARKINA-XEMEIN
Santiagoko bidea zeharkatzen
duen Bizkaiko lehenengo
herria da. 1355. urtean Don
Tello Bizkaiko jauna zenak
sortu zuen. Oraindik ere
kontserbatzen da, kale eta
kantoi artean antzinako
hirigune harresituaren Erdi
Aroko ukitua.
Herri honek Erdi Aroko
erromesaldian oso
garrantzitsua izan zen, XI.
Mendean, Erdotzan kokatzen
zen pelegrinen ospitale bat
baitzuen.
Bertako eraikin historikoen
artean, estilo errenazentista
duen BBaarrrrooeettaa ddoorrrreeaa eta estilo
barrokoa duen MMuuggaarrtteeggii
ddoorrrreeaa daude.
Andre Maria eliza XVI.
mendean eraiki zen eta estilo
errenazentista dauka. 3 nabe
dauzka eta horietariko bat
Euskal Herriko handiena da.
Estilo neoklasikoa duen
kanposantua ere bertan
aurkitzen da. Hirigune
historiko barruan zenbait
oinetxe errenazentista eta
barroko daude, XVII. mendekoPPrraaddoo bbaasseelliizzaa--gguurruuzzttookkiiaa
bezala.
Hiribildua utzita, Gernikako
norabidean, KKaarrmmeelliitteenn
kkoommeennttuuaa dago eta bertan
harrizko aurrealde polita
nabarmendu daiteke.
Hirigunearen kanpo aldeangguurruuzzttookkiiaa eta XV. mendekoEErrddoottzzaakkoo AAnnddrree MMaarriiaarreenn
eerrmmiittaa aurkitzen da. AurreragoKKaarreeaaggaa ddoorrrreeaa dago.
BOLIBAR
BBoolliibbaarrkkoo SSiimmoonn mmuusseeooaa,
familiako antzinako etxe
batetan kokatuta dago.
Arkupedun uuddaalleettxxee
neoklasikoa eta XVIII.
mendean, X. mendeko eliza
zahar baten gainean eraikitako
gotorleku itxura eta inguru
guztian arkupetuta dituenSSaannttoo TToommaass eelliizzaa
errenazentista daude.
Herritik, Bizkaiko Santiagoko
bideko leku aipagarrienetariko
batetara eramango gaituen
harrizko ggaallttzzaaddaa batetatik
urrunduko gara.
ZIORTZAKOKOLEGIATA
XI. mendean eraikia, bertan
trapako monjeak daude eta
Bizkaian dagoen bakarra da.
Oiz mendi azpian kokatzen da
eta oparotasun handiena XVI.
mendean lortu zuen. Barroko
garaiko elementuak dituen
Aldare Nagusi platereskoa eta
XIV. mendeko Andre Mari bat
daude bertan. Bertan eraikin
desberdinak daude: arkupea,
egurrezko atrio handi bat duen
XV. mendeko eliza, oinplano
karratua duen klaustro
errenazentista, dorrea eta
abadearen eta kalonjeen
etxeak. Sarrera nagusiak
aurrealde gotikoa du eta XIV.
mendekoa izan daiteke. Honen
ondoan, motibo desberdinekin,
horien artean Santiago
Matamoros dagoelarik,
apaindutako hilobia dago.
MUNITIBAR-ARBATZEGI.GERRIKAITZ
Bi nukleok osatutako herria da
eta XVI. mendeko zubi
errenazentista batekin lotuta.
Gerrikaitz hiribilduak, estilo
neoklasikoa duen AAnnddrree MMaarriiaa
eelliizzaa inguruan dagoen baserri
bat osatzen du. JJaauurreeggii,,
BBeennggoolleeaa,, GGooiikkoolleeaa etaMMuunniittiibbaarr bezalako dorreak ere
baditu. SSaannttiiaaggookkoo eerrmmiittaakk Santiago
eta SSaannttaa LLuuzziiaarreenn irudi
interesgarriak ditu. Kondairak
dioenez arranoak buru-hezurra
hartu zuen Zenarruzan uzteko.
Arbatzegiko hirigunean estilo
neoklasikoa duen SSaann BBiizzeennttee
ppaarrrrookkiiaa aurkitzen da. 1851.
urtean eraiki zuten zaharrago
baten gainean eta XVII.
mendeko portada du
Munitibarretik irten eta
Aldakako bidean gailur baten
gainean, Santiago erromesaren
irudi bat duen SSaannttiiaaggoorreenn
oommeenneezz eeggiinnddaakkoo ermita txiki
eta bakarti bat aurkitzen da.
Andre Maria(Markina-Xemein)
Erdotzako Andre MariarenErmita (Xemein)
Ziortzako Kolegiata(Ziortza)
San Vicente Eliza(Arbatzegi)
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 16
17
Ntra. Sra. de Erdotza
Uriona
Aldaka
Bekoerrota
Berriondo
Marmiz
BI-635
Oka
BI-3242
BI-638
BI-3
222
BI-2224
BI-633
BI-3
448
BI-3231
Gol
ako
Artibai
Iru Erreketa
Lea
Gernika-Lumo
Markina-Xemein
Bolibar
Gerrikaitz
Zarra
Ajangiz
248
Motrollo
594
Ziortza
Iruzubieta
Camino de la costa
Arbatzegi
Gorontzugarai
Astorkigana
Elexalde-Arratzu
Olazarra
Burgogana
N
Bulukua
MontalbanMendata
Arratzu
(km 89,7)
(km 114,5)
BTT Txirrindulariak
Berreñoraino errepidetik joan behar da, hala ere Bolibarren desbideratzea gomen-datzen da Ziortzako kolegiata ikusteko. Berreñora iritsitakoan BI-3224 hartuko dugueta bertatik etaparen bukaerara iritsiko gara.
Markina-Xemein
600
500
400
300
200
100
0
IruzubietaAltzaga
Bolibar
Ziortza
Gorontzugarai
Gerrikaitz
Munitibar
Aldaka
BerriondoZarra
Elexalde-Arratzu
Olazarra
Burgogana
Ajangiz
Gernika-Lumo
(km 0) Markina-XemeinGernikara, bide-gorritik irtengo gara Atxondoko polikiroldegi ondoan eta errepidetik jarraitzekobide-gorria utziko dugu. Lurpeko pasabide batetatik zeharkatuko dugu. Ondoren ErdotzakoAndre Mariaren ermita eta Santutxuko guruztoki ondotik pasatuko gara eta gero eskumataradesbideratu eta ondoren bide-gorri bat bihurtzen den erreka ondotik igarotzen den bide bat har-tuko dugu. Ibaia Kareaga zubitik gurutzatu eta gero, bidearen ezkerrean dagoen egurrezko hesibat zeharkatu eta Iruzubietara iritsi arte seinaleak jarraituko ditugu.
(km 3) IruzubietaBolibarrera, jatetxe ondoan ateratzen den pista batetatik irtengo gara Altzaga auzoa osatzenduten baserri multzora iritsi arte. Bertan eskerretara hartuko dugu, pinudi batetan sartu etaAlegriako landetara iritsi arte. Bertatik, errepidea jaitsi, hau utzi eta berehala eskumatara ikusikozubi bat gurutzatuko dugu erreka gainetik. Bide honetatik jarraituz eta Bolibarko Simonen muse-oa pasatu eta gero plazara iritsiko gara. Zuzen jarraituko dugu erreka gurutzatu arte eta behinerrepidea pasatu eta gero, eskumatara Ziortzako Kolegiatara igotzen den galtzada ikusiko dugu,bertan pelegrinen ostatu bat aurkituko dugu.
(km 6,2) Ziortzako KolegiataKolegiata asfaltatutako pista batetatik utziko dugu. Gure seinaleak eta PR-arenak jarraituko ditu-gu pistatik gora Gorontzugarai muinoraino. Puntu honetan PRa eskumatara desbideratzen da,baina guk zuzen jarraituko dugu bide batetatik Uriona auzoraino. Azken etxe paretik pasatutako-an ezkerretara ikusiko dugun itxitura bat pasatuko dugu eta gero, aurrerago beste bat. Bertatikbidezidor bat hartuko dugu Gerrikaitzera jaisteko.
(km 10,2) GerrikaitzAndre Mari elizak Gerrikaitz antzina hiribildu zenaren sarbidea adierazten du. ErrepidetikMunitibarreraino jaitsiko gara, bertan plaza zeharkatuko dugu San Bizente Martiri elizara iriste-ko. Ezkerretara, Gernikako norabidean, Lea ibaia gurutzatu eta gero, asfaltatutako pista bat har-tuko dugu eta bertatik Aldaka auzora igoko gara. Pista batetatik Kurutzeleku gurutze-biderainojarraituko dugu eta bertan eskumatara hartuko dugu Astorkiganara igotzeko. Urnatei baserriraBekoerrota eta Bulukua baserrietara eramango gaituen bidetik jaitsiko gara. Azken honen esku-matara, pinudi batetan sartzen den pista bat hartuko dugu eta Tejeria errekaraino jaitsiko gara,hau bi aldiz gurutzatuko dugu Mendatako Berriondo eramango gaituen bidea hartzeko. Golakoerrekarekiko paralelo dioan bidea jarraituko dugu Zarra auzora joateko bidera iritsi arte. Hortikgutxira bide hau utzi egingo dugu Gorriño baserrira eramango gaituen bidezidor bat hartzeko.Baserri ondotik pasatzen den asfaltatutako bidera iritsitakoan, eskumatara egingo dugu biraZarra auzora jaisteko.
(km 15,4) ZarraZarrabenta jatetxea auzoaren goi aldera eramaten duen bidearen hasieran kokatzen da. GoianSan Pedro ermita eta Montalban dorrera joateko dagoen desbideraketa daude. Dorrearen ondoanbista ederrez gozatu eta gero, ibilbidea, Zarra Arratzu auzoarekin lotzen zuen antzinako galtzadatikberreskuratutako zati batetara iritsi arte jarraituko dugu. Urdaibaieko harizti ospetsuenazeharkatuko dugu Artzubi zubira iritsi arte. Bertatik, Arratzuko Elexalde nukleora igoko gara.
(km 17,4) Elexalde Arratzu
(km 24,8) Gernika-Lumo
Arratzuko Santo Tomas eliza ondoan bailarako panoramikaz gozatu dezakegu ehun urte bainogehiago dituen arte baten azpian. Bidegurutzea Golako erriberaraino jarraituko dugu eta bertanOlazarra antzinako burdinola aurkituko dugu. Golako ibaia gurutzatu eta gero hesietan dagoensarbide txiki batek Marmiz auzora eramaten duen bidezidorraren hasiera seinalatzen digu.Marmizetik, Burgogana mendiaren hegaletik zegoen bide zaharraren ibilbidea jarraitzen duenpinudiz inguratutako beste pista bat ateratzen da. Ajangizera iritsi baino lehenago, bide haugurutzatzen duten mendi pistak ugariak dira Bertatik Gernika-Lumoraino jaitsiko garaErrenteriako porturaino iristen den errepidea jarraituz. Zubia pasatu eta gero, San Juan,Urtarrilak zortzi eta Andre Maria kaleak jarraituko ditugu Udaletxeraino heltzeko.
[3,2
km
][4
km
][5
,2 k
m]
[2 k
m]
[7,4
km
][3
km
]
Markina, Santiagoko Bideko Bizkaiko lehenengo herria da.Erdi Aroko ukitua duten kale eta kantoiak kontserbatzen ditu.
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 17
18
ETAPA
6GERNIKA-LUMO
BILBO(29,7 km)
GERNIKA-LUMO
1366. urtean Don Tellok
sortutako hiribildu
enblematikoa. Antzinako
Santiagoko bideen gurutze-
bidea zen eta zoritxarrez oso
famatua gerra zibilean jasan
zuen bonbardaketa eta
Picassok horri buruz
margotutako koadro famatua
dela eta. BBaakkeeaarreenn MMuusseeooaa
bisitatzea merezi du.BBaattzzaarr EEttxxeeaa Bizkaiko Batzar
Nagusien egoitza da da. Hiru
gauzetarako eraiki zen eta hiru
aretotan banandu zen: zentrala,
nagusia eta forma eliptikoduna,
azken honetan batzar-aretoa
eta tenplu sakratua daude.
Beste bi aretoetan EEuusskkaall
HHeerrrriiaa MMuusseeooaa dago. Leku hau,AAnnttiigguuaa eerrmmiittaakk, LLuummookkoo
uuddaalleettxxee zaharrak, zziinn eeggiitteekkoo
ttrriibbuunnaakk eta GGeerrnniikkaakkoo AArrbboollaakk
osatzen dute. Arbolaren
inguruan batzarkideak biltzen
ziren antzina eta gaur egun
Lehendakariak bere karguaren
zina egiten du. Gainera lekua
Euskal Herriaren askatasunen
sinbolo bihurtu da.
Udaletxetik gertu AAnnddrree MMaarriiaa
eelliizzaa aurkitzen da. Tenplu
gotiko-errenazentista da eta
alde zaharra ikusmenean duen
kanpai-horma bat dauka. XIV.
mendean hasi zuten eraikitzen
eta XVI. mendean zabalkuntza
errenazentistak egin
zituzten.XVIII. mendean dorre
barroko estua gehitu zitzaion.
Irudi desberdinak dituen, horien
artean Apostoluarenak, portada
gotikoa du. Lehen eraikuntza
honi erantsita pelegrinak
hartzen zituen ostatu-ospitalea
kokatzen zen.
Gernika, Erregoiti eta Musika
herrien artean BBiilliikkaarriiookkoo
eesstteellaa aurkitzen da.
Morgan dagoen Gerekiz
gailurrean Gerekizeko San
Esteban ermita aurkitzen da,
eraberritutako tenplu xume bat
da eta bertan garai
erromatarreko hilarriak aurkitu
dira.
LARRABETZU
1376. urtean Don Tellok
sortutako herri zahar eta
atsegingarria. Harrizko
etxetzarrez eta jauregiz beteta
dago.
Goikolexea auzoan SSaann
EEmmeetteerriioo eettaa SSaann ZZeelleeddoonniioo
eelliizzaa aurkitzen da. XVI. mende
hasierakoa da eta IX. mendekoa
zen beste baten gainean eraikia
dago. Andre Maria Jesús haurra
besoetan duela eta aingeru eta
apostoluez inguratutako, hauen
artean Santiago erromes
jantziarekin, erretaula nagusi
gotiko-errenazentista oso
interesgarria du. GGuurruuttzzee
eerrrreennaazzeennttiissttaa bat ere badauka.
LEZAMA
Nekazal jatorriko herri txikia.
1981. urera arte 1542 urtean
eraikitako “ospitala” izenarekin
ezagutzen zen eraikuntza bat
zegoen. Ermitaren ondoan
Santo Kristo guruztokia
aurkitzen da. KKrriissttoorreenn bbaasseelliizzaakk portada
irekia dauka eta honen bidez
barrualdea ikus daiteke.
Harrizko zutabeetan eusten den
aurrealdea dauka eta gurutze-
gangekin estalita dago. XVII.
mendekoa da eta Santo
Domingo Santiagoko bidearekin
oso lotuta dagoen gaiari
buruzko horma-irudi bat dauka.AAnnddrree MMaarriiaarreenn eelliizzaa gotiko eta
erromatarraren artean
aurkitzen da eta bere arkupeak
kanposantu funtzioa betetzen
zuen.
ZAMUDIO
500 elkarte baino gehiago
dituen herria da. Hau Goi
Mailako Enpresen Zentroa denPPaarrkkee TTeekknnoollooggiikkooaarrii esker
gertatzen da.
Zamudioko leku
atsegingarriena, SSaann MMaarrttiinn
eelliizzaakk eta ZZaammuuddiioottoorrrree estilo
gotiko zibila duen gotorlekuak
osatzen duten multzoa da. Eliza
erromaniko eta gotikoaren
arteko trantsizio garaikoa da
eta XV. mendeko ukituak ditu.
Egurrezko arkupe bitxi bat du.
Andre Maria Eliza(Lezama)
San Emeterio-San CeledonioEliza (Larrabetzu)
Gernikako Arbola(Gernika-Lumo)
Batzar Etxea(Gernika-Lumo)
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 18
19
N
BI-3713
Mik
ene
Pozueta
San Estebande Gerekiz
Landotz
Astoreka
BI-2
120
BI-6
37 Nerbión
BI-2235
Gernika-Lumo
Errigoiti
Goikolexalde
Larrabetzu
Lezama
Zamudio
Bilbao
Iturritxualde
382
Camino de la costa
Pepiena
Aretzabalaga372
Muxika
Baba
Bizkargi
556
Morga
Zamudiotorre
Begoña
San Martín
Catedral deSantiago
Billikario
Parque Tecnológico
Parque Tecnológico
El Viverode Kortatxueta
(km 114,5)
(km 144,2)
BTT Txirrindulariak
Etapa honetan zailtasuna duten hiru zati aurkitzen dira. Lehenengoa Gerkizeko igoe-ra da eta bertara Muxika eta Ugartetik joatea gomendatzen dugu. HemendikAstorekara joateko ez ditugu arazo handirik edukiko. Bertan desbideraketa hartubeharrean Goikolexaldera eramaten duen errepidetik jarraituko dugu. Arazoakdituen azken puntua, Lezama eta Bilbo artean dagoena da. Lezamatik Kortatxuetaraigotzen den bidea hartzea proposatzen dugu azkenik, landabide bat hartu etaIturritxualde mendira joateko.
Gernika-Lumo
600
500
400
300
200
100
0
Bilikario
Pozueta
San Estebande Gerekiz
Landotz
Aretxabalaga
Goikolexalde
LarrabetzuLezama
Zamudio
Iturritxualde
Begoña
Bilbao
(km 0) Gernika-Lumo
Gernika-Lumoko monumentuen gunea bisitatu eta gero Zearreta kaletik Lurgorri auzorainoabiatuko gara Mestikabaso izenarekin ezagutzen den lekutik pasatuz. Errigoitira, Santa Luziaermita ondoan , dioan asfaltatutako bidea hartuko dugu. Mikene errekatxoa gurutzatu eta 100bat metrotara, ezkerretatik igotzen den pista bat ikusiko dugu. Hemendik Bilikario mendiraabiatuko gara eta bertatik joango gara dugu gure seinaleak eta PRren margo zuri eta horiakjarraituz. Harrizko mugarri bat ikusi bezain laster, bidegurutze batekin egingo dugu topo etabertan ezkerreko bidea hartuko dugu, bidezidor batetatik beste errepide batetara jaitsiz.Ezkerretara jarraituko dugu eta Errigoitiko Pozueta auzoan dauden zenbait baserriren ondotikpasatuko gara. Desbideratu gabe, Gernika-Mungia errepide azpiko igarobidera iritsi arte jarrai-tuko dugu. Hemendik Larrabetzura dioan errepidea gurutzatu beharko dugu Gerekizeko SanEsteban ermitara iritsi arte.
(km 6,6) Gerekiz
Ermita ondoan Eskerikara eramango gaituen asfaltatutako bidea hartuko dugu, ondorenLandotz baserri ondotik irteten den pista batetara sartzeko. Pixka bat jaitsi eta gero ibai txikibaten ondotik dagoen bide batetatik jarraituko dugu kurba nabarmen batetara iritsi arte.Eskumatara egingo dugu bira eta Pepiena baserri ondora iritsiko gara. Baserria inguratu etagero, eskumatara legarrezko pista bat hartuko dugu eta honek Aretxabalaga gailurreraino era-mango gaitu Morga-Larrabetzu bidean.Larrabetzuko norabidean kontuz jarraituko dugu Astoreka auzoraino. Bertan ezkerretara dago-en desbideraketa bat hartuko dugu bide zahar batetatik, Goikolexalderaino jarraitzeko.
(km 15,4) Goikolexalde
San Emeterio eta San Zeledonio eliza eta gurutzea atzean utzi eta gero Larrabetzuko hirigunepolitean sartuko gara errepidetik, ondoren Lezamara joateko.Puntu honetan, udaletxeak, pelegrinek atseden har dezaten egokitutako gunean gaua pasatzeaedo Bilbora iristeko gelditzen zaizkigun 10 kilometroak egingo ditugun erabaki beharko dugu.Egun horretan edo hurrengoan, erabakitakoaren arabera, Kristoren baseliza ondotik pasatukogara, errepidetik irten gabe Zamudioko San Martin elizaraino jarraitzeko.
(km 22,7) Zamudio
Eliza ondoan industrialdera eramango gaituen desbideraketa bat hartuko dugu eta Txorierrikorridoretik pasatu eta gero, eskumatara jarraituko dugu baserri baten ondoan, geroezkerretatik Gastanazabalaga baserriaren hondakinetara iristen den bide bat hartzeko.Asfaltatutako bide batetatik Santo Domingo errepidera iritsi arte jarraituko dugu. Hemendik 50bat metro ibili eta gero, Iturritxualde mendira eramango gaituen desbideraketa hartuko dugueskumatara. Atsedenlekutik pasatu eta gero beste bide batetatik jaitsiko gara. Errepide gaineandagoen oinezkoentzako zubi batetatik pasatuko gara eta bertatik Bilboko Arabella auzora iritsikogara. Hemendik Begoñara jaitsi eta Mallonako Galtzadatik jarraituko dugu Bizkaiko hiriburukoSantiagoko Katedralera iritsi arte.
(km 29,7) Bilbo
[7 k
m]
[7,3
km
][8
,8 k
m]
[6,6
km
]
Gernikatik abiatzen diren bi bidek bi aldetatikmugatzen dute itsasadarra.
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 19
20
ETAPA
7ABILBO
PORTUGALETE(19,6 km)
BILBO
Diego Lopez de Harok 1300.
urtean sortutako hiribildua da.
Bertan, Ibaizabal erreka
bazterretan, lehenagotik
gurtzen zen Santiago.
Lehengo pelegrinekZZaammuuddiiaannooeenn ggaallttzzaaddaattiikk
iristen ziren hiribildura,
Apostoluari dedikatutako, eta
jatorrian ermita bat zen BBeeggooññaa
bbaassiilliikkaa ospetsuaren ondotik
pasatuz. Oraingo eliza XV-XVII
mende bitartean eraiki zen eta
XX. mende bukaeran amaitu
zuten dorrearen
eraikuntzarekin. Honek estilo
gotiko garbia adierazten du hiru
nabeen estalkiak gurutze-
gangak bait dituzte.MMaalllloonnaakkoo ggaallttzzaaddaa
ezagunetatik jarraituko dugu.
Zati batean XIX. mendeko
Garaipen Arku bat dago,
hemendik aldapa behera gogor
batetatik hirigunera iritsiko
gara. Hiribilduak pelegrinen bi
ospitale zituen. Bat IIbbeenniikkoo
AAtteeaann eta bestea JJooaann SSaannttuueenn
eelliizzaann, gaur egun Euskal
Museoak okupatzen dituen
lokaletan hain zuzen ere.HHiirriigguunneeaa zzaazzppii kkaalleekk eta
beraien kantoiek, ppllaazzaa bbeerrrriiaakk
eta SSaannttiiaaggookkoo eelliizzaakk osatzen
dute. Estilo gotikoa du eta 1949.
urtetik aurrera katedralea izan
zen. Poliki-poliki handitzen
joan da. XIV. mendean
eraberritu egin zuten et
XVIII.ean transformatu egin
zuten. Aldare Nagusiak eta
arkupe ikusgarriak estilo
errenazentista dute.
Aingeruaren atetik, estilo
gotiko-errenazentista duen
klaustrora sar daiteke.
Gurutzeriaz estalia dago eta
apaingarri begetal aberatsak
ditu. Santiago apostolua 1956.
urteko irudi batek irudikatzen
du. SSaann AAnnttoonn eelliizzaa 1433. urtean
eraiki zen, estilo gotikoa du eta
gurutze greko itxurako
oinplanoa du. Desagertutako
gazteluko orubean eraiki zuten
eta XVI. mendean elementu
errenazentistekin zabaldu
zueten.
San Pedro eta San Pabloren
horma-hobi bana
kontserbatzen ditu. Gaurko SSaann
AAnnttoonn zzuubbiiaa, elizaren atzeko
aldean kokatzen da eta
antzinakoa berriz eliza aurrean.
1894. urtekoa da baina oso-
osorik berregin zuten gerra
zibilean jasandako
bonbardaketak direla eta. Bi
eraikinak hiriko sinbolo bihurtu
dira eta armarrian agertzen
dira.
Itsasadarretik pasatzen baduguAArrrriiaaggaa aannttzzookkii neobarrokoa
ikus dezakegu. 1890. urtean
eraiki zuten eta fatxadak
Parisko Operakoaren antza du.BBaarriikkoo SSaann NNiikkoollaass eelliizzaa XVII.
mendekoa da eta estilo
barrokoa du. Oinplano
oktogonala du eta fatxada bi
dorrek inguratzen dute.
Mundu osoan ezaguna den
Frank Gerhy arkitektoak
eraikitako GGuuggggeennhheeiimm BBiillbbaaoo
MMuusseeooaakk Bilbo berriaren
erakuslea da, hiriak izan duen
berpizkundearen katalizatzailea
da.DDooññaa KKaassiillddaa ppaarrkkeeaarreenn
sarreran AArrttee EEddeerrrreenn MMuusseeooaa
aurkitzen da eta bertan
errenazimendu garaiko artista
handien obrak ikus daitezke.
Parkea zeharkatu eta gero
Bihotz Sakratua monumentura
iritsiko gara.
Beste leku interesgarri batzukAAssiisskkoo SSaann FFrraannttzziisskkoo eelliizzaa,,
IIbbaaiiggaannee jjaauurreeggiiaa edo BBiizzkkaaiikkoo
FFoorruu AAlldduunnddiiaa dira.
BARAKALDO
“Bilbo Handiaren” barruan
dagoen industria hiria da. 1051
urtean sortu zen auzo bezala.
Erromatarren garaian
mineralak ustiatzen hasi ziren
eta lehenengo burdinolak sortu
ziren. XIX. mendeko
industrializazioarekin
siderurgia handiak sortu ziren.
Hauen elkarketarekin BBiizzkkaaiikkoo
LLaabbee GGaarraaiiaakk sortu ziren.
Iraganetik XIII. mendeko SSaann
BBiizzeennttee eelliizzaa kontserbatzen du.
Alonsotegin IIrraauurreeggiikkoo SSaann
AAnnttoolliinn ermita dago eta bertan
Santiago Matamoros bat ikus
daiteke.
SESTAO
Itsasadarreko ezkerreko
bazterrean kokatzen den
nukleo handia. Bere lurraren bi
laurdenak enpresa txiki eta
ertainek betetzen dute, hauen
artean Espainiako altzairu-
fabrika handiena. EElliizzaakkoo
ppaarrkkeeaann AAnnddrree MMaarriiaarreenn eliza
aurkitzen da eta bere
lorategietan Gernikako
Arbolaren ernamuin bat dago.
Guggenheim Museoa(Bilbao)
Orkorenako ZamatzekoTokia (Barakaldo)
San Antón Eliza(Bilbao)
San Vicente Eliza(Barakaldo)
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 20
21
Puente delDiablo
Santa Agueda
Basatxu(depósito de agua)
Embalse deGorostitza
Ferrocarril
A-8
BI-636
A-8
Retuerto
Bilbao
N
Camino de la costa
Instituto dehigiene
Urgozo
Altamira
Kobeta205
Cad
agua
CentroComercial
Portugalete
BarakaldoUrbinaga
Galindo
LutxanaCruces
Erandio
Sestao
PuenteVizcaya
Las Arenas
Santa María
AltosHornos
GuggenheimBilbao Museoa
PalacioEuskalduna
San Vicente
Estación
Catedral deSantiago
RecorridoTurístico
(km 144,2)
(km 163,8)
BTT Txirrindulariak
Txirrindulariek, etapa dena Bilboko itsasadarra esker bazterretik egiteko aukera dute.Bilboko hirigunean hasiko gara Uribitarteko pasealekutik, itsasadarraren erriberatikatera gabe Zorrotzara iritsi ate. Bertan BI-3739 errepidea hartuko dugu Sestaoraino.Puntu honetan, berriz itsasadarrera jaitsiko gara eta Portugaleteraino jarraitukodugu Abraren bista zoragarriak dituen pasealekutik.
300
250
200
150
100
50
0
Bilbao
Altamira
Puentedel Diablo
Santa Agueda
Basatxu(depósito de agua)
Cruces
Retuerto Sestao
Portugalete
(km 0) Bilbo
Santiagoko katedraletik Tenderia kaletik irtengo gara. Itsasadarra San Anton zubitik zeharkatueta San Frantzisko kaletik Zabalburu plazaraino joateko. Autonomia kaletik Basurto-Kastrexana errepidea hartu arte jarraituko dugu eta gero Altamira auzotik Kobeta mendirajoango gara. Behin goian gaudela, ezkerreko bidea hartu bezain laster, eskumatik datorrenbide bat hartuko dugu. Mendi magala jaisten hasiko gara zenbait pistetatik Kastrexanakogune altura iritsi arte. Jaisten jarraituko dugu eta tunel baten azpitik pasatu eta gero Bilbo-Balmaseda errepidera iritsiko gara Kadauga ibai gainean dagoen del Diablo izeneko zubitikoso gertu. Bilbo eta Barakaldoko muga da hau.
(km 6,5) Urgozo
Urgozo auzoan Santa Ageda ermitara dioan Erdi Aroko galtzada bat ikusiko dugu. HemendikGurutzeta auzoraino jaitsiko gara ur gordailu batetara iritsi arte. Bertan, ezkerretaradesbideratuko gara Rontegi auzoaren bista interesgarri batez gozatu ahal izateko jaistengaren bitartean.Gurutzetako lehenengo etxeetara iristen garenean ezkerretara desbideratuko gara futbol zelaibatetarantz, honen ondoan polikiroldegira doan bidegorria hartzeko. Hemendik espaloibatetatik Rontegi auzoraino iritsiko gara.
(km 12,4) Rontegi
Autobide azpitik igaro bezain laster, errotonda batetara iritsiko gara. Bertan ezkerretara egingodugu bira merkatal gune batetarantz, gero eskumatara hartuko dugu bidegorrian sartzeko.Errotonda horretan, zuzen, Barakaldoko hirigunera eramango gaituen bidea hasten da. Gukherriko kanposantutik pasatu eta gero, Sestaorantz jarraituko dugu Galindo ibaiaren eskuinbazterretik, ondoren ibaia, antzina trenbidea pasatzen zen zubi batetatik gurutzatzeko.
(km 17,8) Sestao
Urbinagara iritsitakoan, seinaleak jarraituko ditugu. Sestao zeharkatu eta bertako udaletxerairisteko. Bertan eskumatara egingo dugu bira, Azeta kalearen norabidean. Kale honekPortugaleteko Santa Maria elizara eramango gaitu zuzenean, itsasadarraren bokalaren pano-ramika ezin hobeaz gozatzen dugun bitartean.
(km 19,6) Portugalete
[5,4
km
][5
,9 k
m]
[6,5
km
][1
,8 k
m]
Orkorenako ZamatzekoTokia (Barakaldo)
San Antón Eliza(Bilbao)
San Vicente Eliza(Barakaldo)
Bilboko udaletxea Ibaizabal ibai ertzean aurkitzen da. BertanErdi Aroa baino lehenagotik gurtzen zen Santiago.
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 21
22
ETAPA
7BBILBO
BALMASEDA(33,6 km)
GÜEÑES
Güeñes eta Zallako udalek
antzinako “Saltzedo Harana”
osatzen dute. XII. mendean
Asturiasko Rubio Diaz kondeak
sortu zuen.AAnnddrree MMaarriiaa eelliizzaa,
errenazimendurako trantsizioko
tenplu gotikoa da. XII-XIII.
mendeetan eraikia eta XVI.
mendearen hasieran estilo
gotiko berantiarrean
eraberritua. Eragin
errenazentista eta gotiko
loretsua duen portada eder
isabeldar bat kontserbatzen du.SSaallttzzeeddoottaarrrreenn llaa CCuuaaddrraa
ddoorrrreeaa XVI. mende inguruan
egindako behe Erdi Aroko dorre
bandokideen erakusgarri
onenetarikoa da. Elementu
interesgarriena, Saltzedo eta
Zamudiotarren bi armarrirekin
babestuta dagoen zitori hori bat
da.LLaa PPuueennttee eeddoo RRoommaarraattee
ddoorrrreeaa XVI. mendeko lehenengo
erdian eraiki zen. Sodupe
zubiaren ondoan kokatzen da.
Balmaseda- Bilbo ggaallttzzaaddaa eta
Artziniegatik datorren bidea
elkartzen diren puntuan hain
zuzen ere. Hasieran
egongeladun dorre bat izan
omen zen baina 1681. urtean
egindako eraberriketaren
ondorioz, Erdi Aroko dorre
gotiko berantiarraren zati bat
kontserbatzen duen jauregi
barroko soil bat da.
ZALLA
Zallari buruz daukagun
lehenengo informazioa XII.
mendekoa da. Hiru ppaarrrrookkii eelliizzaa
ditu: SSaann MMiiggeell, XII. mendean
sortua eta 1738. urtean
eraberritua, VViissiittaacciioonn ddee llaa
HHeerrrreerraa eelliizzaa 1520. urtean
inauguratua eta 1826. urtean
eraberritua eta azkenik,SSaannttiiaaggoo ddee OOttxxaarraannggoo eliza,SSaann MMiiggeell elizatik 1524. urtean
banandu zen baina XVIII.
mendean eraberritu zuten.SSaann PPeeddrroo ZZaarriikkeettee bbaasseelliizzaa,
haritz mardul baten itzalean
kokatzen da. Haritz hau,
Gernikako Arbolaren biloba da.
XVI. mendetik aurrera existitzen
dela badakigu baina aurrekoa
ere izan daitekeela uste da.
Aipatzekoa da ermita honetara,
Santuaren hanketan,
deabrututa zeudela uste zuten
jaieradunak exortzizatuak
izateko bertara joaten zirela. BBoolluunnbbuurruu, dorreak, ermitak
eta burdinola eta errota
multzoak osatzen dute. Dorrea
XV. mendekoa da eta estilo
gotiko herrikoia du. Horren
ondoan 1610.urtean sortutakoSSaannttaa AAnnaa bbaasseelliizzaa aurkitzen
da. Hortik ez oso urrunTTeerrrreerrooss ddoorrrreeaa dago. Gaur
egun kontserbatzen dena 1420.
urtean sortu eta eraiki zen etaLLaa HHeerrrreerraa konplexu
monumentala osatzen duten
zati bat da, UUrrrruuttiiaa jjaauurreeggiiaa etaPPaadduuaakkoo SSaann AAnnttoonniioo baseliza.
Hauen artetik eerrrreeggee--bbiiddeeaa
pasatzen da.
BALMASEDA
Lope Sanchez de Menak 1199.
urtean sortutako hiribildua.
Honek merkatal gune bat era
juridikoan zigortu zuen ondoren
hiri-merkatu bihurtzeko.
Judutarrak, 1486. urtean bota
zituztenera arte, bertan bizi izan
ziren. GGaallttzzaaddaa eerrrroommaattaarrrraarreenn
bide baten bitartez beste leku
batzuekin komunikatuta
zegoen: hau Flaviobriga
izenarekin ezagutzen da eta
oraindik ere kontserbatzen dira
zenbait hondakin.MMuuzzaakkoo zzuubbiiaa da Balmasedako
irudi ezagunena. Urteetan
judutarrak bizi izan ziren San
Lorentzo auzoan bukatzen da.
XII. mendean eraiki zen eta
Gaztelara joateko
derrigorrezkoa zen bertatik
pasatzea.SSaannttaa KKllaarraa konplexu
monumentalean, gaur egun
San Roque Hotela kokatzen den
komentu bat eta komentuari
erantsita dagoen eelliizzaa bat
daude. Elizaren “preceptoria”
zeritzona gaur Erakusketa
Areto bihurtu dute. Gaur egun
Buniel izenarekin ezagutzen
den HHoorrccaaddiittaass jjaauurreeggiiaa XVIII.
mendean eraiki zen eta
hiribilduko EErrrreeggee--AAdduuaannaa izan
zen 1841. urtera arte.
San Severino plazan, SSaann
SSeevveerriinnoo eelliizzaa nabarmentzen
da. Ondoan uuddaalleettxxeeaa dago.
Mudejar arkitekturaren
elementuak ditu eta hori dela
eta, ““MMeesskkiittaa”” izenarekin
ezagutzen da. Udaletxea (Balmaseda)
Terreros Dorrea(Zalla)
Andre Maria Eliza(Güeñes)
Saltzedotarren La CuadraDorrea (Güeñes)
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 22
23
Ferrocarril
Ferro
carri
l
N
Puente delDiablo
SantaAgueda
BI-636
Ntra. Sra. de la Guia
Sodupe
Nocedal
Kadagua
La Quadra
Salcedo de la Quadra
Kad
agua
Bolunburu
Izalde
Herrerías
BI-3631
BI-630
BI-2701
BI-3
602
BI-3621
BI-3641
Camino de la costa
Bilbao
Güeñes
Zalla
Balmaseda
Urgozo
San Martinde Iturriaga
La Herrera
Alonsotegi
Santa María
San Pedrode Zarikete
Santa Ana
San Severino
Puente Viejo
Terreros
San Antonio de PaduaUrrutia
(km 144,2)
(km 177,8)
BTT Txirrindulariak
Txirrindulariek eta ibiltariek bide bera jarraituko dute etapa honetan. Kontu handiaeduki behar da errepideko zenbait zatitan bide-gorria gaitzen dutenera arte.
300
250
200
150
100
50
0
Bilbao
Altamira
Puentedel Diablo
Balmaseda
AlonsotegiLa Quadra
San Martin deIturriaga
Güeñes
Zalla
(km 0) Bilbo
Santiagoko katedraletik Tenderia kaletik irtengo gara. Itsasadarra San Anton zubitik zeharkatueta San Frantzisko kaletik Zabalburu plazaraino joateko. Autonomia kaletik Basurto-Kastrexana errepidea hartu arte jarraituko dugu eta gero Altamira auzotik Kobeta mendirajoango gara. Behin goian gaudela, ezkerreko bidea hartu bezain laster, eskumatik datorrenbide bat hartuko dugu. Mendi magala jaisten hasiko gara zenbait pistetatik Kastrexanakogune altura iritsi arte. Jaisten jarraituko dugu eta tunel baten azpitik pasatu eta gero Bilbo-Balmaseda errepidera iritsiko gara Kadauga ibai gainean dagoen del Diablo izeneko zubitikoso gertu. Bilbo eta Barakaldoko muga da hau.
(km 6,5) Urgozo
Urgozo auzoan(kostako bidea hartzeko aukera ere badugu hemen), Kadagua ibaia zeharkatueta Alonsotegi pasatuz frantses bidera joango gara. Errepidetik jarraituko dugu Guiako AndreMariaren ermitaraino. Bideko zati honetan, kontu handia izan beharko dugu, zati batzuetan ezbaitago bazterbiderik.Ermitaren eskumatara bide bat hartuko dugu eta seinaleak jarraituz Güeñesen dagoen LaCuadra auzoraino eramango gaituen La Roblako trenbide zaharraren ibilbidetik gertu dagoenbidegurutze batetara iritsiko gara.
(km 12,5) La Cuadra
Hemen Saltzedotarren La Cuadra dorrea bisitatzeko 200 metroko desbideraketa hartzeko aukeraizango dugu. Hau guda bandokideen eszenatokia izan zen. Bidera bueltatuz Soduperazuzenduko gara eta seinaleak jarraituz herritik, Kadagua ibaiko eskumako bazterretik urrundukogara. 3 bat kilometrotara Iturriagako San Martin baselizara iritsiko gara. Bidegurutze batetaneskumako bidea hartuko dugu eta ondoren, Kadagua gurutzatu bezain laster, ezkerretaradagoena hartuko dugu, errepide nagusira iritsi arte. Güeñeseko udaletxeraino jarraituko dugubertatik.
(km 22) Güeñes
Udaletxe ondoan eskumatara egingo dugu bira Zalla- Karrantzako Bailara norabidean. Kadaguaibaia berriz gurutzatu eta gero Andre Maria elizara iritsiko gara. Elizaren ezkerretik irteten denespaloitik Aranguren auzoraino joango gara. Lehenengo etxeak ikusi bezain laster, bidea utzi,seinaleak jarraitu eta errotonda batetan amaitzen den bide bat hartuko dugu. Hau Zallakosarreran aurkitzen da, hipermerkatu baten ondoan hain zuzen ere. Errepidea zebra-bidetikgurutzatuko dugu eta espaloitik jarraituko dugu hirigunera iritsi arte.
[4,0
km
][9
,5 k
m]
[6,5
km
][7
,6 k
m]
(km 26) Zalla
Ibaiaren ibilgua jarraituko dugu eta San Pedro Zarikete baselizara eramaten duen desbideraketaeskumatara uzten duen zubitik gurutzatuko dugu. Berehala, bide-gorri batetara eramangogaituen zeharbide bat hartuko dugu eskumatara. Bertatik eskumatara jarraituko dugu, zubi batgurutzatu eta gero, Bolunburu burdinola ingurura eramango gaituen asfaltatutako pistabatetatik. Hondakin hauen ondoan, Santa Ana izeneko dorrearen ondoan dagoen aisialdikoeremu batetara eta Santa Ana ermitara eramango gaituen bide bat aurkituko dugu.Balmasedarantz jarraituko dugu Kadaguare ur-lasterrarekiko paralelo: lehenengo aurkitukodugun bidetik eta gera errepide zati batetatik, Herrerazo antzinako ikastetxeetara iritsi arte.Bertan eskumatara desbideratuko gara. Etapa bukatu baino lehenago Terreros dorrea, UrrutiaJauregia eta Paduako San Antonio baseliza ikusiko ditugu. Azkenik Balmasedan sartuko gara LaMagdalena auzotik, bertan, behatzen badugu, galtzada zaharraren hondakinak ikusteko aukeraizango dugu. Minutu batzuetan hiribilduko hirigune historikoan aurkituko gara.
(km 33,6) Balmaseda
Balmasedatik, Bizkaia eta Gaztela banatzen zituen pasabidea den zubi zaharretik irtengo gara.Burgosera zuzenduko gara eta Mena bailara zeharkatu eta gero frantses bidea hartuko dugu.
[6,0
km
]
Balmasedako Muza Zubia edo Zubi Zaharra zeharkatzeaderrigorrezkoa zen antzina Gaztelara joateko.
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 23
24
ETAPA
8PORTUGALETE
COVARON(16,8 km)
PORTUGALETE
Hiribildu historikoa da,
Itsasadarraren bokalean
kokatzen da eta arrantza eta
industriarekin oso lotuta
dagoen hiribildu historikoa da.
1322. urtean Don Juanen
alarguna zen María Díaz de
Harok sortua, Erdi Aroko
hiriaren eredu garbia da:
aldapa handiko kale
ordenatuak, harresia, eliza eta
donejakuarekin zuzenki lotzen
duen dorre feudala baititu.
XIV. mendean eraikia eta XV eta
XVI. Mendeetan berreraikitakoAAnnddrree MMaarriiaa BBaassiilliikkaa, gotikoa.
Andre Mariaren irudia duen XIV.
mendeko oholtza
errenazentista bat eta Santiago
Matamoros Clavijoko batailan
irudikatzen duen aldare txiki
bat dauka.SSaallaazzaarr ddoorrrreeaa, XIV. mendeko
jauntxo feudalen gotorlekua da.
Itsasadarra zegoen dorrearen
ikusmenean eta bere lana
burguko sarrerak defendatzea
zen.BBiizzkkaaiiaa ZZuubbiiaa, 1893an eraikia,
hiria Getxorekin komunikatzen
du. Balio handia dauka, mota
horretako munduan egin zen
lehen zubia izan baitzen.
ZIERBENA
Hemen Gallarta, Putxeta,
Triano, La Balastera edo Las
Calizas bezalako meatzaritza
jatorria duten leku eta auzoak
daude. Meatze ustiapena beti
Egon da denboran zehar, XIX.
Mendetik aurrera aktibitateak
intentsitate gehiago izan zuen
arren.
Gallartan, 50 kilometrotako
galeria eta lur-azpiko ustiapen
ganbarak dituen BBooddaavvaalllleekkoo
kkoorrttaa aipatu daiteke.EEuusskkaall HHeerrrriikkoo MMeeaattzzaarriittzzaarreenn
MMuusseeooaann, meatzaritza
tradizionalaren historia
erakutsi eta deskribatzen da
meatzarien objektuen eta
piezen bitartez eta antzinako
ustiapenen bitartez. Herrian
zehar meatzaritza azpiegitura
ugari ikus daitezke, hauen
artean Jose eta Lorenza
meatzetako kkiisskkaallttzzee llaabbeeaakk.
MUSKITZ
Hainbat auzok osatzen dute
herri hau, eta horietariko
zaharrena San Julian da.
Bertan SSaann JJuulliiaann eelliizzaa ggoottiikkooaa
nabarmentzen da.MMuuññaattoonneess ggaazztteelluu eettaa jjaauurreeggiiaa
Salazartarren orubea da.
Eraikuntza militarra da,
almenak eta lau dorre borobil
dituen harresi bikoitza,zuloa,
zubi altxagarria eta 25
metrotako altuera duen dorre
nagusia ditu. Gaztelua, XIII.
Mendeko Bizkaiko gotorleku
garrantzitsuenetako bat da eta
XV. Mendean eraberritu zen.
Ospitale eta Ostatu bezala ere
erabili zen. Gaztelutik gertu
orain apurtuta dagoen SSaann
MMaarrttiinn eerrmmiittaa zegoen. LLaa
AArreennaa,, oporrak igarotzeko leku
txikia, Kantabriar itsasoko
uretaz gozatzeko aukera
ematen du. Pergola-bainuetxe
polit bat eta egurrezko aldagela
gorri eta urdinak dauzka.
Ezker aldetik badia ixten duten
harkaitzek kargatzeko toki
baten errestoak kontserbatzen
dituzte. Ondoren, zati
politenetako batean, gida berde
batean bihurtu den eta
kargatzeko tokiraino iristen denaannttzziinnaakkoo mmeehhaattzzee
ttrreennbbiiddeeaarreenn iibbiillbbiiddeeaa ikus
daiteke.
COVARON
Euskal Herrian, kostaldetik,
Santiagoko Bidea amaitzen den
lekua da. Talaia ezin hobe
honetan, Kantabriar itsasoko
bistez gozatu daiteke. Putzua
urez beteta duen BBiizzkkaaiikkoo
AAmmaalliiaa mmeehhaattzzeeaa,, aipatu
beharra dago. Ezker aldean,
antzinako Mc Lennan
konpainiarenak ziren eerrrraauussppeenn
llaabbee batzuk daude.
Muñatones Gaztelua(Muskiz)
San Julian Eliza(Covaron)
José meatzetako kiskaltzelabeak (Abanto-Zierbena)
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 24
25
Barbadun
A-8
A-8 N-
639
Santurtzi
Zierbena
Ortuella
Arena
Covarón
Serantes
451
Montaño
320
Pobeña
Gallarta
La Arena
Muñatones
Ntra. Sra. del Socorro
Portugalete
CANTABRIAABRIA
NM
ar C
antá
bric
o
Petronor
Camino de la costa
Ferro
carri
l
Puente Vizcaya
(km 163,8)
(km 180,6)
BTT Txirrindulariak
Portugaletetik La Arenako hondartzara, txirrindulariek errepide gabeko 11 km-takoluzera duen bide batez gozatzeko aukera izango dute. Behin hondartza pasatu etagero, Pobeñan aurkituko gara eskailera baten azpian. Merezi du bizikleta lepoanhartu eta pasealekutik goraino igotzea, batez ere dauden bistak zoragarriak direlakobaina malda handia eta eskailera asko daude. Beste aukera Pobeña eta Covaronelkartzen dituen errepidea hartzea eta bertan lehengo bidera bueltatzea da, Ontón-era jarraitzeko.
300
250
200
150
100
50
0
PortugaleteLa Arena
Ntra. Sra.del Socorro
Covarón
(km 0) Portugalete
Elizako kantoia hartu eta Atarazanas eta Casilda Iturrizar kaleetatik Carlos VII. etorbidera iritsikogara. Ondoren Ortuella eta Trapagaranera dioan bide gorria hartuko dugu. Behin Ortuellarairitsitakoan eta bidegurutze handi baten ondoan eskumatara desbideratu eta gero, bide gorriahartuko dugu berriz ere eta bertatik jarraituko dugu La Arenako hondartzara iritsi arte. Bidegorri hau antzina meatzetatik erauzitako mineralak eramateko erabiltzen zen trenbidetikigarotzen da.Ibilbidean zehar auzo desberdinen ondotik pasako gara, bertan gauzak eros daitezke eta bidegorriaren ondoan deskantsatzeko balioko diguten olgetarako guneak daude.
(km 12,8) La Arenako Hondartza
Zierbenako lehen etxeetara iristerakoan, hondartzako eskuma aldean, ezkerretara hartuko duguerrepidea eta autobus geltoki ondoan dagoen aisiarako eremura iritsi arte bertatik jarraitukodugu. Aisiarako eremu barruan, hondartzatik jarraituko dugu ibiltzen Pobeñara zeharkatu ahalizateko, Berbadun ibai gainean dagoen metalezko zubira iritsi arte.Soroskundeko Amaren baselizatik pasa ondoren, etxe baten ondotik irteten den bide bathartuko dugu. Eskailera batzuetatik La Arenko kargatzeko lekuan bukatzen zen antzinakomehatze trenbidearen ibilbidera iritsiko gara. Gaur egun ibilbide hau Covaronen amaitzen denbide berde bat bilakatu da, bertatik izugarrizko bistaz goza daiteke.
(km 16,8) Covaron
Pasealeku honen amaieran aisiarako eremuko aparkalekura iritsiko gara, hau pasatu eta geroasfaltatutako bide batetatik eskumatara desbideratuko gara, bide honek Euskal HerrikoSantiagoko Bidearen amaierara eramango gaitu, hortik aurrera Ontón herria eta Kantabriakolurraldeetan sartuko gara.
[4,0
km
][1
2,8
km
]
Portugaletekoa, munduan eraiki zen lehenzubi eseki transbordadorea izan zen.
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 25
26
1. HHOONNDDAARRRRIIBBIIAADDOONNOOSSTTIIAA--SSAANN SSEEBBAASSTTIIÁÁNN
HHoonnddaarrrriibbiiaa
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
BBiiddaassooaa AAccttiivvaa TTuurriissmmoo Javier Ugarte, 6, bajoTel: 943 645 458 • Fax: 943 645 [email protected]
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH******** JJaaiizzkkiibbeell Baserritar Etorbidea, 1Tel: 943 646 040 • Fax: 943 640 [email protected]: 24 logela
HH******** PPaarraaddoorr ddee HHoonnddaarrrriibbiiaa Pza. de Armas, 14Tel: 943 645 500 • Fax: 943 642 [email protected]: 36 logela
HH****** JJaauurreegguuiiZuloaga, 5Tel: 943 641 400 • Fax: 943 644 [email protected]: 42 logela
HH****** OObbiissppoo Pza. del Obispo, 1Tel: 943 645 400 • Fax: 943 642 [email protected]:16 logela
HH****** PPaammppiinnoottNagusia, 5Tel: 943 640 [email protected]: 8 logela
HH****** RRiioo BBiiddaassooaa Nafarroa Behera, 1Tel: 943 645 408 • Fax: 943 645 [email protected]: 44 logela
HH**** SSaann NNiikkoollaassPza. Armas, 6Tel: 943 644 278 • Fax: 943 646 217Lekuak: 13 logela
HH** PPaallaacceetteePza. Gipuzkoa, 5Tel: 943 640 813 • Fax: 943 646 [email protected]: 9 logela
PP**** AAllvvaarreezz QQuuiinntteerrooBernat Exepare, 2Tel: 943 642 299Lekuak: 14 logela
PP** TTxxookkoo GGooxxooaaEtxenagusia Margolari, s/nTel: 943 644 658
PP** ZZaarraaggoozzaaJavier Ugarte, 1. Tel: 943 641 341Lekuak: 5 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: MMoonnttaaññeenneeaaBº Akartegi, 28Tel: 943 643 [email protected]: 8 leku
1,4 Km. 1 Km.
CCRR:: HHiiggeerraallddeeAkartegi, 37Tel./ Fax: 679 847 727/943 643 [email protected] Lekuak: 8 leku
1,8 Km. 1,8 Km.
CCRR:: TTxxeenndduunneeaabbeeaazzppii Semisarga, 47Tel: 656 786 [email protected]: 4 leku
2,2 Km. 0,7 Km.
CCRR:: AArrrroobbii--GGaaiinnArkoll-Santiago, s/nTel: 943 642 131www.nekatur.net/arrobigainLekuak: 8 leku
2,8 Km. 0,0 Km.
CCRR:: IIkkeettxxee Arkoll-SantiagoTel./ Fax: 943 644 391www.nekatur.net/iketxeLekuak:10 leku
3,1 Km. 2 Km.
AAGG:: MMaaiiddaanneeaaArkoll-Santiago, s/nTel: 943 640 855www.nekatur.net/maidaneaLekuak: 12 leku
3,4 Km. 0,7 Km.
AAGG:: PPoossttiigguuSemisarga, s/nTel: 943 643 270Lekuak: 12 leku
3,4 Km. 0,3 Km.
AAGG:: AArroottzzeenneeaaJaizubia, 13Tel: 943 642 319 / 679 492 [email protected]:10 leku
3,8 Km. 1 Km.
CCRR:: HHaarriittzzppeeSemisarga, s/nTel: 943 641 128 / 635 727 [email protected]: 12 leku
4,1 Km. 0,4 Km.
AAGG:: AArrttiizzaarrrraaSemisarga 46Tel: 655 721 834 • Fax: 943 642 [email protected]/artizarraLekuak: 6 leku
4,4 Km. 0,3 Km.
AAGG:: AArrttzzuuGornutz-Montaña, s/nTel: 943 640 530www.euskalnet.net/casartzuLekuak: 12 leku
6,6 Km. 1,5 Km.
•• KKaannppiinnaakk
FFaarroo ddee HHiigguueerr -- 33ªªPº de Faro, 58Tel: 943 641 008 Fax: 943 640 150Lekuak: 416 leku
JJaaiizzkkiibbeell -- 33ªªCtra. Guadalupe, Km. 22Tel: 943 641 679 Fax: 943 642 [email protected]: 240 leku
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AAllbbeerrgguuee JJuuaann SSeebbaassttiiáánn EEllkkaannooDip. Foral de Gipuzkoa. Ctra. del Faro, s/n Tel: 943 641 550 / 901100 090 [email protected]: 180 leku
0,8 Km. 0,8 Km.
MMoonnaasstteerriioo ddee llaa SSaaggrraaddaa FFaammiilliiaaBo de Mendelu, s/nTel. 943 641 973 (erreserbatu)Lekuak: 5 leku
3,3 Km. 1,9 Km.
LLeezzoo
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
CCRR:: EEnnddaarraaSagasti Bailara, 13Tel: 609 179 470 [email protected]_lezo.comLekuak: 11 leku
16,2 Km. 2,5 Km.
AAGG:: JJuuaannmmaarrttiinnddeeggii Sagasti Bailara, 15Tel: 943 526 541/615 709 656 www.nekatur.net/JuanmartindegiLekuak: 12 leku
16,7 Km. 2,5 Km.
AAGG:: ZZuurrggiiaarrrree eettxxeeaa Gaintxurizketa, s/nTel: 943 341 [email protected]: 6 leku
16,8 Km. 4,1 Km.
PPaassaaiiaa
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
PPaassaaiiaakkoo TTuurriissmmoo bbuulleeggooaa(Victor Hugo etxea) Donibane, 6320110 Pasaia DonibaneTel: 943 341 556 • Fax: 943 341 [email protected]
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
PP** BBaahhiiaaEskalantegi, 21Tel: 943 514 450Lekuak: 12 logela
16,7 Km. 0,6 Km.
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AArrrrookkaauunnddiieettaa AAtteerrppeeaaCtra. GI-3440 Km. 4. Pasai Donibane Tel: 943 270 033 / 651 706 761 (erreserbatu)Lekuak: 40 leku
16,7 Km. 0,6 Km.
DDoonnoossttiiaa--ssaann sseebbaassttiiaann
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
SSaann SSeebbaassttiiáánn TTuurriissmmoo--DDoonnoossttiiaa TTuurriissmmooaa,, SS..AA.. Reina Regente, 3 Tel. 943 481 166 • Fax. 943 481 172 [email protected]
--AAllddeerrddii EEddeerrrreekkoo IInnffoorrmmaazziioo GGuunneeaa((UUddaann ssooiilliikk))--PPiioo XXIIIIkkoo IInnffoorrmmaazziioo GGuunneeaa ((UUddaann ssooiilliikk))
ISO
ISO
Informazio praktikoa Kostaldeko Bidea
• Landa-turismoko etxeak, Nekazal turismoa eta landa-etxeak, bideko zein kilometrotan aurkitzen diren:
Etapa hasieratik dagoen distantzia Bideko konexioarekin duen distantzia
• Ostatu batzuk ez dira hiriguneetan aurkitzen, hori dela eta, batez ere oinezkoentzako, komenigarria da bidetik zein distantziatara aurkitzen diren galdetzea.
• Hiriburuetan, 2 izar baino gutxiagoko kategorian estatua lortzea nahi izanez gero, komenigarria da bertako turismo bulegora joatea.
• Etapak, erromes edo oinezkoentzako pentsatuta dauden gomendioak besterik ez dira.
• Ostatu zerrenda honen eguneraketa honako helbide honetan aurkitzen da: www.euskaditurismoa.net
• Otros pictogramas:
turismo-kalitatea kalitatezko ISO arauaISO Euskal turismo bulego sareraatxikitako bulegoak
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:22 Página 26
27
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH********** MMaarriiaa CCrriissttiinnaaRepública Argentina, 4Tel: 943 437 600 • Fax: 943 437 [email protected]: 136 logela
HH******** AABBBBAA LLoonnddrreess yy ddee IInnggllaatteerrrraaZubieta, 2Tel: 943 440 770 • Fax: 943 440 [email protected]: 148 logela
HH******** BBaarrcceelloo CCoossttaa VVaassccaaAvd. Pío Baroja,15Tel: 943 317 950 • Fax: 943 212 [email protected]: 201 logela
HH******** GGuuddaammeennddiiPº Gudamendi-Monte IgeldoTel: 943 214 000 • Fax: 943 215 [email protected]: 43 logela
HH******** NN..HH.. AArraannzzaazzuu Vitoria-Gasteiz, 1Tel: 943 219 077 • Fax: 943 219 [email protected]: 180 logela
HH******** HHeessppeerriiaa DDoonnoossttiiAvd. Zarautz, 120Tel: 943 319 100 • Fax: 943 319 [email protected]: 42 logela
HH******** MMeerrccuurree MMoonnttee IIgguueellddoo Pº del Faro, 134Tel: 943 210 211 • Fax: 943 215 [email protected]: 125 logela
HH******** PPaallaacciioo ddee AAiieetteeGoiko Galtzara-Berri, 27Tel: 943 210 071 • Fax: 943 214 [email protected]: 75 logela
HH******** SSaann SSeebbaassttiiáánnAvd. Zumalakarregi, 20Tel: 943 316 660 • Fax: 943 217 299sansebastian@aranzazu-hoteles.comwww.aranzazu-hoteles.comwww.hotelsansebastian.netLekuak: 90 logela
HH******** SSiillkkeenn AAmmaarraa PPllaazzaaPza. Pio XII, 7Tel: 943 464 600 • Fax: 943 472 [email protected]: 163 logela
HH******** TTrryypp OOrrllyyPza. Zaragoza, 4Tel: 943 463 200 • Fax: 943 456 [email protected]: 64 logela
HH******** VViillllaa SSoorrooAvd. Ategorrieta, 61Tel: 943 297 970 • Fax: 943 297 [email protected] • www.villasoro.comLekuak: 25 logela
HH****** AAnnooeettaaPº Anoeta, 30Tel: 943 451 499 • Fax: 943 452 [email protected]: 26 logela
HH****** CCooddiinnaaAvd. Zumalakarregi, 21Tel: 943 212 200 • Fax: 943 212 [email protected]: 65 logela
HH****** HHuussaa EEuurrooppaa San Martín, 52Tel: 943 470 880 • Fax: 943 471 [email protected]: 68 logela
HH****** NNiizzaaZubieta, 56Tel: 943 426 663 • Fax: 943 441 [email protected] • www.hotelniza.comLekuak: 41 logela
HH**** EEzzeeiizzaaAvd. Satrustegi, 13Tel: 943 214 311 • Fax: 943 214 [email protected]: 30 logela
HH**** LLaa GGaalleerriiaaInfanta Cristina, 1-3Tel: 943 216 077 • Fax: 943 211 [email protected]: 23 logela
HH**** PPaarrmmaaGeneral Jauregi, 11Tel: 943 428 893 • Fax: 943 424 [email protected]: 27 logela
HH**** TTeerrmmiinnuussAvd. Francia, 21Tel: 943 291 900 • Fax: 943 291 [email protected]: 18 logela
HH** AArrrriizzuullPeña y Goñi, 1Tel: 943 322 804 • Fax: 943 326 [email protected]: 12 logela
HH** MMoonnttee UUlliiaaAlcalde Jose Elosegi, 21Tel: 943 326 767 • Fax: 943 326 [email protected]: 46 logela
HH** RReeccoorrdd Calzada Vieja, 35 Tel: 943 271 255 • Fax: 943 278 [email protected]: 12 logela
HH** ZZaarraaggoozzaa PPllaazzaa Pza. Zaragoza, 3Tel: 943 452 103 • Fax: 943 446 502contacto@hotelzaragozaplaza.comwww.hotelzaragozaplaza.comLekuak: 19 logela
PP**** AAiiddaaIztueta, 9Tel: 943 327 800 • Fax: 943 326 [email protected]: 9 logela
PP**** AAllaammeeddaaBoulevard, 16Tel: 943 426 449 • Fax: 943 433 [email protected]: 5 logela
PP**** AAllddaammaarrAldamar, 2, 1ºTel: 943 430 143 • Fax: 943 423 [email protected]: 10 logela
PP**** AAlleemmaannaaSan Martín, 53 Tel: 943 462 544 • Fax: 943 461 [email protected]: 21 logela
PP**** AAmmeettzzaaggaaññaaCº de Uba, 61Tel: 943 456 399/459 092 • Fax: 943 472 [email protected]: 34 logela
PP**** AAnnooeettaaPº de Madrid, 13-1ºTel: 943 245 288 / 676 478 [email protected]: 8 logela
PP**** AArrtteeaaSan Bartolomé, 33Tel: 943 455 100www.pensionartea.comLekuak: 8 logela
PP**** BBaahhííaaSan Martín, 54Tel: 943 469 211 • Fax: 943 463 [email protected]: 53 logela
PP**** BBaassiicc CCoonnffoorrttSan Lorenzo, 12Tel: 943 430 132/943 422 581Fax: 943 422 [email protected]: 3 logela
PP**** BBaassiicc CCoonnffoorrtt IIIIPuerto, 17Tel./Fax: 943 422 [email protected]: 6 logela
PP**** BBeellllaass AArrtteessUrbieta, 64
Tel: 943 474 905 • Fax: 943 463 [email protected]: 10 logela
PP**** BBiikkaaiinnTriunfo, 8Tel: 943 454 333 • Fax: 943 468 [email protected]: 7 logela
PP**** CChhoommiinnAvd. Infanta Beatriz, 16Tel: 943 317 312 • Fax: 943 211 [email protected]: 8 logela
PP**** DDoonnoossttiiaarrrraa San Martín, 6, 1ºTel: 943 426 167 • Fax: 943 430 071informacion@pensiondonostiarra.comwww.pensiondonostiarra.comLekuak: 16 logela
PP**** GGrraann BBaahhííaaEmbeltran, 16Tel: 943 420 216 • Fax: 943 428 [email protected]/granbahiaLekuak: 6 logela
PP**** IIttxxaassooaaSan Juan, 14 Tel: 943 420 132/430 086 • Fax: 943 420 132itxasoa@pensionesconencanto.comwww.pensionesconencanto.comLekuak: 5 logela
PP**** KKaaiiaaPuerto, 12Tel./ Fax: 943 431 [email protected]: 7 logela
PP**** KKuurrssaaaallPeña y Goñi, 2, 1ºTel: 943 292 666 • Fax: 943 297 536pkursaal@pensionesconencanto.comwww.pensionesconencanto.comLekuak: 10 logela
PP**** LLaa CCoonncchhaaSan Martín, 51Tel: 943 450 389 • Fax: 943 460 [email protected]: 8 logela
PP**** LLaa PPeerrllaaLoiola, 10Tel: 943 428 123 • Fax: 943 422 581www.pensionlaperla.comLekuak: 10 logela
PP**** LLoorreeaaAlameda del Boulevard, 16Tel./Fax: 943 427 258www.pensionlorea.comLekuak: 7 logela
PP**** MMaaiitteeAvd. Madrid, 19Tel: 943 470 715 • Fax: 943 454 [email protected]: 16 logela
PP**** RReeggiillEaso, 9. Tel: 943 427 143Lekuak: 6 logela
PP**** UUrrkkiiaaUrbieta, 12Tel: 943 424 436www.pensionurkia.comLekuak: 7 logela
PP**** UUrruummeeaaGetaria, 14Tel./Fax: 943 424 605Lekuak: 5 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: LLaasskkiinn--EEnneeaaCamino de Uba, 50Tel: 943 457 287/659 471 646 Fax: 943 463 296www.laskin-enea.comLekuak: 16 leku
25,9 Km. 3,4 Km.
AAGG:: KKaannppooeeddeerrAingeru Zaindaria, 58Tel: 943 310 [email protected]: 10 leku
28,5 Km. 3,3 Km.
CC..RR..:: IIrriiggooyyeennPetritza bidea, 4 D. ZubietaTel: 943 366 [email protected]/irigoyenLekuak: 8 leku
ISO
ISO
ISO
ISO
ISO
ISO
ISO
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:23 Página 27
28
•• AAtteerrppeettxxeeaa
UUlliiaa MMeennddii ((MMuunniicciippaall))Tel: 943 310 268 (erreserbatu)[email protected]/albergues(Julio y agosto solo grupos) Lekuak: 180 leku
17,6 Km. 0,1 Km.
AAllbbeerrgguuee LLaa SSiirreennaa ((HHeerrrriikkooaa))Pº de Igeldo, 25. Tel: 943 310 [email protected]: 180 leku
25,3 Km. 0,1 Km.
OOllaarraann AAtteerrppeettxxeeaaTel: 943 003 [email protected]
2. DDOONNOOSSTTIIAA--SSAANN SSEEBBAASSTTIIÁÁNNZZAARRAAUUTTZZ
IIggeellddoo
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH****** AAvveenniiddaaPº Igeldo, 55Tel: 943 212 022 • Fax: 943 212 [email protected]: 47 logela
HH**** LLeekkuu EEddeerrBº Igueldo, s/nTel: 943 210 964 • Fax: 943 219 [email protected]: 18 logela
HH**** NNiiccooll’’ssPº Gudamendi, 21Tel: 943 215 799 • Fax: 943 211 [email protected]: 42 logela
PP**** BBuueennaa VViissttaaBº Igueldo, s/n Tel: 943 210 600 • Fax: 943 210 601Lekuak: 9 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: AArriissttoonnddooPillotegi bidea, 70Tel./ Fax: 943 215 558 / 600 542 [email protected]/aristondoLekuak: 8 leku
25,9 Km. 3,4 Km.
AAGG:: ZZeellaaii EEddeerrPillotegi bidea, 41Tel./Fax: 943 314 [email protected]/zelaiederLekuak: 12 leku
8,1 Km. 2,1 Km.
AAGG:: MMaaddddiioollaaPadre Orkolaga,161 Tel: 652 703 [email protected] www.agroturismomaddiola.comLekuak: 10 leku
9,5 Km. 1,5 Km.
•• KKaannppiinnaakk
IIggeellddoo -- 11ªªPº Padre Orkolaga, 69Tel: 943 214 502 • Fax: 943 280 [email protected]: 756 leku
OOrriioo
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
TTuurriissmmoo bbuulleeggooaa. Herriko Enparantza, 1Tel: 943 830 904 • Fax: 943 130 [email protected](Udan, ekainetik irailera, Aste Santuan etamaiatzeko asteburuetan)
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH****** AAiissiiaa BBaalleeaaHondartza Bidea, 1Tel: 943 894 440 • Fax. 943 831 [email protected]:50 logelaPP**** XXaallooaaEstropalari, 24Tel: 943 131 883 • Fax. 943 890 [email protected] • www.xaloa.comLekuak:10 logela
PP** EEssnnaallAita Lertxundi, 13. Tel: 943 830 029Lekuak:18 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: IIggeellddooErdiko Borda, 68Tel: 645 722 [email protected]: 12 leku
11,7 Km. 0,1 Km.
AAGG:: AAiizzppeerrrrooSección, 1Tel: 943 835 419Lekuak: 12 leku
14,9 Km. 0,7 Km.
AAGG:: AAmmaalluurrBº Ortzaika, s/n. Tel: 943 832 888www.nekatur.net/amalurLekuak: 12 leku
14,9 Km. 0,5 Km.
CC..RR..:: EErrrreettzzaabbaall TTxxiikkiiOtzaika, s/nTel: 679 627 [email protected]: 8 leku
•• KKaannppiinnaakk
PPllaayyaa ddee OOrriioo -- 11ªªN. 634 Km.13Tel: 943 834 801 • Fax: 943 133 [email protected]: 712 leku
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AAllbbeerrgguuee ddee ppeerreeggrriinnooss SSaann MMaarrttiinn(Pribatua) Tel: 617 118 689Lekuak: 15 leku
15 Km. 0,0 Km.
AAllbbeerrgguuee ddee OOrriioo Dip. Foral Gipuzkoa. Playa Oribarzar (Taldeak) Tel: 943 830 887/901 100 090 (erreserbatu)Lekuak: 144 leku
218 Km. 0,0 Km.
AAiiaa
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
CCRR:: MMaaiillaannArratola, 18Tel./ Fax: 943 890 345Lekuak: 10 leku
16,5 Km. 0,1 Km.
CCRR:: EErrrroottaaOlazkoegia, s/nTel: 943 835 465Lekuak: 12 leku
16,5 Km. 0,1 Km.
AAGG:: PPaaggooeeddeerrrraaggaaSantio Erreka, s/nTel: 943 131 096/686 450 [email protected]/pagoederragaLekuak:12 leku
18,7 Km. 2,3 Km.
AAGG:: OOllaasskkooaaggaa GGooiikkooaaOlazkoegia, s/n Tel: 943 580 814/607 233 [email protected]/olaskoagaLekuak:12 leku
19,6 Km. 3 Km.
CCRR:: MMaaññaarriinneeggiiSantio Erreka, 4Tel: 943 135 065/650 825 190/ 626 494 [email protected]:12 leku
20,2 Km. 3,8 Km.
AAGG:: LLaannddaarrbbiiddee ZZaahhaarrLaurgain, 26Tel: 943 831 095 • Fax: 943 831 [email protected]: 16 leku
20,4 Km. 3,7 Km.
CCRR:: LLaannddaarrbbiiddee ZZaahhaarr 22Laurgain Auzoa, 26Tel./ Fax: 943 831 [email protected]: 4 leku
20,4 Km. 3,7 Km.
AAGG:: OOrroorrtteeggiiArrutiegia, s/nTel: 943 830 804/656 773 368Lekuak:12 leku
20,8 Km. 4,2 Km.
AAGG:: LLookkaatteeOlazkoegia, 12Tel: 943 890 715 / 665 710 [email protected]/lokateLekuak: 14 leku
20,9 Km. 4,3 Km.
AAGG:: AAggeerrrreessoorroo HHaauunnddiiAndatza, 21. Tel: 943 835 053Lekuak: 8 leku
20,9 Km. 4,5 Km.
AAGG:: AAzzkkuueeArrutiegia, 1. Tel: 943 131 028Lekuak: 12 leku
21,3 Km. 4,7 Km.
CCRR:: TToollaarreeLaurgain, 7Tel: 943 834 313 / 659 579 205www.toprural.com/casaruraltolareLekuak: 8 leku
21,9 Km. 5,2 Km.
CCRR::TTxxaannggiilluueenneeaa EEttxxeeaaGozategi, 20Tel: 606 102 423 • Fax: 943 134 [email protected]/txangilueneaLekuak:10 leku
21,9 Km. 5,3 Km.
AAGG:: AAggoottee TTxxiikkii Bº Elkano, 15. Tel: 943 133 [email protected]: 8 leku
27,3 Km. 4,5 Km.
AAGG:: SSaaggaarrmmaanneettaaBº UrdanetaTel./Fax: 943 133 094 / 630 900 [email protected]/sagarmanetaLekuak: 14 leku
28,2 Km. 5,4 Km.
CCRR:: BBeeggooññaaBº Urdaneta, 21Tel: 943 831 829 / 659 620 579www.nekatur.netLekuak: 12 leku
28,2 Km. 5,4 Km.
AAGG:: IInnddaaaattee BBeerrrrii Urdaneta, 12Tel: 943 133 058 / 667 863 023Fax: 943 133 [email protected]: 16 leku
28,5 Km. 5,7 Km.
CCRR:: IIzzaarrrraaUrdaneta, s/nTel: 943 131 867 / 650 132 507Lekuak: 10 leku
28,8 Km. 6 Km.
CCRR:: LLeekkuu EEddeerrBº UrdanetaTel: 943 132 373 • Fax: 943 834 [email protected]: 8 leku
28,8 Km. 6 Km.
•• KKaannppiinnaakk
ZZiinnggiirraa -- 22ªªOlaskoegia, s/n. Tel: 943 132 [email protected]://pagina.de/zingiraLekuak: 500 leku
ZZaarraauuttzz
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
ZZaarraauuzzkkoo TTuurriissmmoo BBuulleeggooaaNafarroa kalea, 3Tel: 943 830 [email protected] IInnffoorrmmaazziioo PPuunnttuuaa:: IIttssaassPPaasseeaalleekkuuaa ((UUddaann ssooiilliikk))
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH******** KKaarrllooss AArrgguuiiññaannooMendilauta, 13Tel: 943 130 000 • Fax: 943 133 [email protected]: 12 logela
HH****** ZZaarraauuzz Nafarroa kalea, 26Tel: 943 830 200 • Fax: 943 830 [email protected]: 75 logela
ISO
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:23 Página 28
29
HH**** AAllaammeeddaaSeitximeneta, 4Tel: 943 830 143 • Fax: 943 132 [email protected]: 40 logela
HH** NNoorrtteeAmezti, 1. Tel: 943 832 313www.lasonet.com/hotelnorteLekuak:8 logela
HH** RRooccaa MMoollllaarrrriiZumalakarregi, 11Tel: 943 890 767 • Fax: 943 894 [email protected]: 12 logela
PP**** EEkkiiaaElizaurrea, 3Tel.: 943 010 664 • Fax: 943 010 [email protected]: 7 logela
PP**** IIppaarrIpar, 14. Tel: 943 832 313Lekuak: 7 logela
PP**** LLaagguunnaakkSan Francisco, 10Tel: 943 833 701 • Fax: 943 134 [email protected]: 7 logela
PP**** TTxxiikkii PPoolliittMusika PlazaTel: 943 835 357 • Fax: 943 833 [email protected]: 20 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: BBeerraazzaaddii BBeerrrriiTalai Mendi, s/nTel: 943 83 34 94www.nekatur.net/berazadiLekuak:12 leku
19,4 Km. 0,1 Km.
AAGG:: AAggeerrrree GGooiikkooaaAgerre Goikoa Baserria, s/nTel: 943 833 248www.nekatur.net/agerregoikoaLekuak:16 leku
21 Km. 0,0 Km.
AAGG:: IIttuullaazzaabbaallAitze,2 (Buzón 321)Tel: 943 133 053 / 619 971 712www.itulazabal.comLekuak: 16 leku
24,6 Km. 1,8 Km.
AAGG:: GGaaiikkooeettxxeeBº Urteta, s/nTel: 943 132 900 / 686 265 [email protected]/gaikoetxeLekuak:16 leku
25,9 Km. 3,1 Km.
•• KKaannppiinnaakk
GGrraann CCaammppiinngg ZZaarraauuttzz -- 22ªªMonte Talai-Mendi Tel: 943 831 238 • Fax: 943 132 [email protected]: 840 leku
TTaallaaii--MMeennddii -- 22ªªN-634 Km. 17,5 Tel./Fax: 943 830 [email protected]/talaimendi Lekuak: 900 leku
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AAllbbeerrgguuee IIggeerraaiinn Dip. Foral de Gipuzko. San Ignacio, 25 Tel: 943 132 910 / 901 100 [email protected] Lekuak: 160 leku
23 Km. 0,2 Km.
3. ZZAARRAAUUTTZZDDEEBBAA
GGeettaarriiaa
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
TTuurriissmmoo bbuulleeggooaaParque Aldamar, 2Tel. 943 140 [email protected](Udan eta Aste Santuan soilik)
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH**** SSaaiiaazz GGeettaarriiaaSan Roke, 25Tel: 943 140 143 • Fax: 943 140 345Lekuak: 17 logela
HH** AAzzkkuueeAlto de MeagasTel: 943 830 554 • Fax: 943 130 [email protected]: 19 logela
PP**** GGeettaarriiaannooHerrerieta, 3. Tel: 943 140 567Lekuak:16 logela
PP**** IIrriibbaarrAldamar, 23. Tel: 943 140 451Lekuak: 4 logela
PP**** KKaattrraappuunnaaKatrapuna, 4. Tel: 943 141 409Lekuak: 8 logela
PP** SSaann PPrruuddeenncciiooSan Prudentzio. Tel: 943 140 411Lekuak: 7 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
CCRR:: IIttssaass LLoorree EEttxxeeaaEitzaga, 14Tel: 943 140 619/665 738 [email protected]:10 leku
1,9 Km. 0,0 Km.
CCRR:: AAbbeettaaMeagas-Mia, s/nTel: 943 132 496www.nekatur.net/abetaLekuak: 10 leku
5 Km. 2 Km.
CCRR:: AA BBeerrrriiMeagas-Mia, 23Tel: 943 133 [email protected]: 8 leku
5 Km. 2 Km.
CCRR:: XXaabbiinn EEttxxeeaaSan Prudentzio, s/nTel: 943 140 067 • Fax: 943 140 [email protected]/xabinetxeaLekuak: 12 leku
5,6 Km. 0,2 Km.
AAGG:: AAbbeettaa--ZZaahhaarrrraaMia, s/nTel: 943 833 041Lekuak: 16 leku
AAGG:: AAggoottee AAuunnddiiAskizu, s/nTel./Fax: 943 14 04 [email protected]: 12 leku
6,5 Km. 0,0 Km.
AAGG:: GGuurree AAmmeettssaaOrrua, s/nTel: 943 140 [email protected]: 12 leku
7,1 Km. 0,7 Km.
•• AAtteerrppeettxxeeaa
Albergue de Azkizu (Herriko aterpetxea ) Tel: 943 833 641(erreserbatu)Lekuak: 30 leku
6,4 Km. 0,0 Km.
ZZuummaaiiaa
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
TTuurriissmmoo bbuulleeggooaaKantauri Enparantza, 13Tel. 943 143 396 • Fax. 943 861 [email protected]
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH** TTaallaassootteerraappiiaa ZZeellaaii Larretxo, 16Tel: 943 865 100 • Fax: 943 865 [email protected]: 26 logela
HH** ZZuummaaiiaaAlai, 13Tel: 943 143 441 • Fax: 943 860 [email protected]: 26 logela
PP** GGooiikkooErribera, 9Tel: 696 584 804 / 943 860 078Lekuak: 4 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: KKaarraakkaass ZZaarrArtadi, s/nTel. / Fax: 943 861 736www.nekatur.netLekuak: 16 leku
9,1 Km. 0,8 Km.
CCRR:: LLaannddaarrtteectra. de Artadi, 1Tel. / Fax: 943 865 [email protected]: 12 leku
9,3 Km. 0,7 Km.
AAGG:: SSaannttaa KKllaarraaArritokieta Auzoa, Santa Klara 2Tel.: 943 860 531/639 879 611Fax: 943 860 [email protected]/santa klaraLekuak: 16 leku
10,5 Km. 0,2 Km.
AAGG:: JJeessuusskkooaaOikia AuzoaTel.: 943 143 209/635 758 [email protected]: 14 leku
14,2 Km. 4,7 Km.
•• AAppaarrttaammeennttuuaakk
TToommááss -- AA ••Pza. Eusebio Gurrutxaga, 12Tel: 943 861 916 • Fax: 615 721 333Lekuak:18 leku
DDeebbaa
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
TTuurriissmmoo bbuulleeggooaaIfar kale, 4Tel: 943 192 452 • Fax: 943 192 [email protected] hhoonnddaarrttzzaakkoo iinnffoorrmmaazziioogguunneeaa
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH****** KKrreessaallaaMarkiegi, 6Tel: 943 608 052 • Fax: 943 192 [email protected]: 43 logela
HH**** KKaannaallaa IIttzziiaarrItziarTel: 943 199 035 • Fax: 943 199 [email protected]: 12 logela
PP**** ZZuummaarrddiiMarinel, 12Tel./ Fax: 943 192 [email protected]: 9 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: TTxxiinndduurrrrii IIttuurrrriiBº Mardari, 12. ItziarTel: 943 199 389 / 699 68 44 [email protected]: 16 leku
15,6 Km. 1 Km.
AAGG:: SSaannttuuaarraann BBeekkooaaBº Mardari, s/n. ItziarTel: 943 199 056 Fax: 943 19 94 73santuaranbekoa@netLekuak: 12 leku
16 Km. 0,0 Km.
AAGG:: EErrrroottaa BBeerrrriiBº Itxaspe, s/n. ItziarTel: 943 19 94 [email protected]/errotaberriLekuak: 6 leku
16,1 Km. 1,8 Km.
AAGG:: TTxxeerrttuurrii GGooiikkooaaBº Itxaspe. ItziarTel. /Fax: 943 199 [email protected]/txerturiLekuak: 16 leku
18,7 Km. 0,9 Km.
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:23 Página 29
30
AAGG:: DDoonniibbaanneeEgia. ItziarTel./ Fax: 943 191 554/617 686 [email protected]/donibaneLekuak: 12 leku
19,9 Km. 0,0 Km.
AAGG:: AArrrriioollaa TTxxiikkiiArriolaTel./ Fax: 943 192 [email protected]: 12 leku
20,5 Km. 1,3 Km.
AAGG:: PPeerrllaakkuuaa--SSaakkaaArriola, s/nTel: 943 191 137 / 615 739 [email protected]:12 leku
20,5 Km. 1,3 Km.
AAGG:: GGooiikkoollaaLastur Beia, 17. LasturTel./ Fax: 943 199 [email protected]/goikolaLekuak: 12 leku
23,8 Km. 5,5 Km.
CCRR:: EElleeiizzoonnddooSan Nicolás, s/n. Lastur-ItziarTel: 943 19 90 33 / 636 006 [email protected]: 11 leku
24,1 Km. 5,8 Km.
CCRR:: OOiilluurrBº Endoia, 14Tel./ Fax: 943 148 [email protected] • www.oilur.comLekuak: 9 leku
24,2 Km. 6,0 Km.
AAGG:: AArrrraasskkeettaaLastur Beia. Lastur. Tel: 943 604 071Lekuak: 4 leku
27,4 Km. 2,4 Km.
AAGG:: AArrrruuaann HHaauunnddiiLastur Beia, s/n. LasturTel. / Fax: 943 60 37 [email protected]: 6 leku
28,1 Km. 3,1 Km.
•• KKaannppiinnaakk
IIttxxaassppee -- 22ªªN-634, Km. 38. ItziarTel./Fax: 943 199 377www.campingitxaspe.comLekuak: 280 leku
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AAllbbeerrgguuee ddee ppeerreeggrriinnooss ddee DDeebbaa(Herriko aterpetxea ) Alameda Calbeton Tel: 943 192 452/943 192 840 Lekuak: 6 leku
21,5 Km. 0,2 Km.
AAllbbeerrgguuee NNaappaarrrreenneekkuuaaLastur (Pribatua)Tel: 943 199 090 (erreserbatu)Lekuak: 30 leku
24,1 Km. 5,8 Km.
•• AAppaarrttaammeennttuuaakk
IIttxxaassppee -- AA •• Bº Itxaspe. ItziarTel: 943 199 377 • Fax: 943 199 377Lekuak: 34 leku
4. DDEEBBAAMMAARRKKIINNAA--XXEEMMEEIINN
MMuuttrriikkuu
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
TTuurriissmmoo bbuulleeggooaaPza. Txurruka, s/nTel./ Fax: 943 603 [email protected]
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
PP** KKooffrraaddii ZZaahhaarrrraaMuelle, s/n. Tel: 943 603 954 Lekuak: 5 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: MMaattzzuurriiBº Galdona, s/nTel. / Fax: 943 603 001Lekuak: 12 leku
6,7 Km. 3,5 Km.
AAGG:: KKoooosstteeiiArtzain ErrekaTel: 943 583 008/659 780 [email protected]: 8 leku
10 Km. 6,8 Km.
•• KKaannppiinnaakk
AAiittzzeettaa -- 33ªªCtra. Deba-Gernika Km. 3,5 Tel: 943 603 356Lekuak: 360 leku
GGaallddoonnaa -- 33ªªCtra. Deba-Gernika, Km. 57,8 Tel./ Fax: 943 603 509Lekuak: 330 leku
SSaannttaa EElleennaa -- 33ªªCtra. Deba-Gernika, Km. 5Tel./ Fax: 943 603 982Lekuak: 120 leku
SSaattuurrrraarraann -- 33ªªSaturraran Tel./ Fax: 943 603 847Lekuak: 100 leku
MMaarrkkiinnaa--XXeemmeeiinn
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
PP** VVeeggaaAbesua, 2. Tel: 946 166 015Lekuak:16 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
CCRR:: IInnttxxaauussppeeAtxondoa, 10Tel: 658 758 [email protected]: 10 leku
22,5 Km. 0,8 Km.
AAGG:: IIkkeettzzaa GGooiikkuueeIketza Goikue, s/nTel: 94 616 78 74 / 690 612 042Lekuak: 12 leku
24,3 Km. 2,5 Km.
AAGG:: IIkkeesstteeiiIruzubieta, s/n. Tel: 946 168 127Lekuak: 8 leku
24,8 Km. 0,4 Km.
CCRR:: AAmmaammaannaaUbilla Urberuaga, 21Tel: 946 813 [email protected]: 10 leku
25 Km. 3,2 Km.
CCRR:: IIbbaarrlloottzzaaCaserío Ibarlotza, 25Tel: 946 168 [email protected]: 4 leku
26 Km. 4,2 Km.
EEttxxeebbaarrrriiaa
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH**** AAnnssootteeggii EErrrroottaaAnsotegi Errota, 15Tel: 946 169 100 • Fax: 946 169 [email protected]: 14 logela
PP**** TTxxoommiinn OOssttaattuuaaErbera, 12-1º izd.Tel: 946 168 222Lekuak: 3 logela
5. MMAARRKKIINNAA--XXEEMMEEIINNGGEERRNNIIKKAA--LLUUMMOO
BBoolliibbaarr
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
CCRR:: MMoonntteeArta, 23. Tel: 944 130 [email protected]/montebaserriaLekuak: 7 leku
5,6 Km. 1,3 Km.
•• AAtteerrppeettxxeeaa
ZZiioorrttzzaa--BBeeiittiiaaGoiherria, 13 (Pribatua)Tel: 946 165 259Lekuak: 60 leku
6,1 Km. 0,1 Km.
MMoonnaasstteerriioo ZZeennaarrrruuzzaaZiortza auzoa, s/n (Pribatua)Tel: 946 164 179Lekuak: 8 leku
6,2 Km. 0,0 Km.
MMuunniittiibbaarr--AArrbbaattzzeeggii--GGeerrrriikkaaiittzz
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: GGaarrrrooBº San Miguel, 33Tel. / Fax: 946 164 136www.agro-garro.comLekuak: 12 leku
9,7 Km. 0,0 Km.
CCRR:: AAssttoorrkkii GGooiikkooaaBerreño Aldaka, 14Tel. / Fax: 946 252 356Lekuak: 10 leku
12,9 Km. 0,2 Km.
MMeennddaattaa
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
TTuurriissmmoo bbuulleeggooaaElizalde auzoa, s/nTel./Fax: 946 257 [email protected]
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: SSoollaauurrrreennMarmiz, s/nTel: 946 258 118 / 636 267 [email protected]/solaurrenLekuak: 11 leku
19,3 Km. 0,6 Km.
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AArrttaappee ((HHeerrrriikkoo aatteerrppeettxxeeaa )) Elejalde auzoa, 7Tel: 94 625 720 4/618 269 404Lekuak: 32 leku
15,4 Km. 0,5 Km.
AAjjaannggiizz
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: AArriissttiieettaaKanpantxu, 12Tel: 946 258 [email protected]:12 leku
24,1 Km. 1,6 Km.
CCRR:: AAssttoobbiieettaaKanpantxu, 57Tel: 679 057 905 [email protected]/astobietaLekuak: 7 leku
26,5 Km. 1,5 Km.
KKoorrtteezzuubbii
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: MMoorrggoottaaBasondo, s/nTel: 946 252 [email protected] • www.nekatur.net/morgotaLekuak: 10 leku
29,3 Km. 5 Km.
GGaauutteeggiizz--AArrtteeaaggaa
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH******** CCaassttiilllloo ddee AArrtteeaaggaaGaztelubide, 7Tel: 646 270 440 • Fax: 946 270 340castillodearteaga@grupozaldua.comwww.castillodearteaga.comLekuak: 14 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
CCRR:: OOzzoollllooBº Ozollo, 3. Tel: 946 251 [email protected] • www.ozollo.comLekuak: 8 leku
29,8 Km. 5,5 Km.
GGeerrnniikkaa--LLuummoo
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
TTuurriissmmoo bbuulleeggooaaArtekale, 8Tel: 946 255 892 • Fax: 946 253 [email protected]
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:23 Página 30
31
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HHRR****** GGeerrnniikkaaCarlos Cangoiti, 17Tel: 946 250 350 • Fax: 946 255 [email protected]: 40 logela
HH** BBoolliiññaaBarrenkalea, 3Tel./ Fax: 946 250 [email protected]: 17 logela
PP**** AAkkeellaarrrree OOssttaattuuaaBarrenkalea, 5Tel: 946 270 197 • Fax: 946 270 [email protected]: 17 logela
PP**** MMaaddaarriiaaggaaIndustria, 10Tel: 946 256 035/696 301 [email protected]: 5 logela
PP** IIrraattxxeeIndustria, 6 • Tel: 946 253 134Lekuak: 5 logela
•• AAtteerrppeettxxeeaa
HHeerrrriikkoo aatteerrppeettxxeeaa Kortezubi, 9Tel: 946 258 403Lekuak: 12 leku
24,6 Km. 0,2 Km.
6. GGEERRNNIIKKAA--LLUUMMOOBBIILLBBOO
EErrrriiggooiittii
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
PP** EElliizzeettxxeeEleizalde, 9Tel./ Fax: 946 256 194Lekuak: 13 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: MMaaddaalleenn AAuurrrreekkooaaBº Madalen, s/nTel./Fax: 946 254 [email protected]/madalenaurrekoaLekuak: 12 leku
6,9 Km. 1,2 Km.
MMuuxxiikkaa
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
UUrrddaaiibbaaii--BBuussttuurriiaallddeekkoo TTuurriissmmoo BBuulleeggooaaAntigua estación de ZugastietaTel: 946 257 609/628 007 725 Fax: 946 256 [email protected](15 egunez dago zabalik Aste Santuan, etaurria arte udan)
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: IIbbeerrrreekkoo EErrrroottaaAriatza, s/nTel: 946 254 [email protected]: 16 leku
5,5 Km. 4,5 Km.
MMoorrggaa
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH**** KKaattxxii Foruen Bidea, 20. Andra MariTel: 946 270 740 • Fax: 946 270 [email protected]: 9 logela
•• AAtteerrppeettxxeeaa
MMeeaakkaauurr AAtteerrppeettxxeeaa Tel: 944 911 [email protected]
LLaarrrraabbeettzzuu
LLeezzaammaa
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH**** MMaattssaa Bº Aretxalde, 153Tel: 944 556 086 • Fax: 944 555 [email protected]: 13 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
CCRR:: MMaattssaaAretxalde, 153Tel: 94 455 60 86 • Fax: 944 555 [email protected]: 12 logela
21,3 Km. 0,6 Km.
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AAllbbeerrgguuee ddee LLeezzaammaa (Herriko aterpetxea ) (Udan soilik) Tel: 944 556 007Lekuak: 10 leku
21,3 Km. 0,6 Km.
ZZaammuuddiioo
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH****** AArreettxxaarrttee Parque Tecnológico deZamudio, edif. 200Tel: 944 036 900 • Fax: 944 036 [email protected]: 30 logela
HH**** AArrtteeaa--EErrrroottaaArteaga Auzoa , 63Tel: 944 523 457 • Fax: 944 521 [email protected]/arteaLekuak: 13 logela
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: IIaabbiittii AAuurrrreekkooaa Arteaga, 13Tel: 944 522 370 • Fax: 944 520 [email protected]/iabitiLekuak: 12 leku
22,2 Km. 0,1 Km.
BBiillbbaaoo
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
BBiillbbaaoo TTuurriissmmooBulego Nagusia: Pza. del Ensanche, 11Tel. 944 795 760 • Fax. 944 795 [email protected]/bilbaoturismo-- IInnffoorrmmaazziioo PPuunnttuuaa:: TTeeaattrroo AArrrriiaaggaa-- IInnffoorrmmaazziioo PPuunnttuuaa:: MMuusseeoo GGuuggggeennhheeiimm
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH********** CCaarrllttoonnPza. Federico Moyúa, 2Tel: 944 162 200 • Fax: 944 164 [email protected]: 142 logela
HH********** SSiillkkeenn GGrraann HHootteellDomine BilbaoAlameda Mazarredo, 61Tel: 944 253 300 • Fax: 944 253 301ghdb@granhoteldominebilbao.comwww.granhoteldominebilbao.comLekuak: 145 logela
HH********** LLóóppeezz ddee HHaarroo Obispo Orueta, 2Tel: 944 235 500 • Fax: 944 234 [email protected]: 53 logela
HH********** SShheerraattoonn BBiillbbaaooLehendakari Leizaola, 29Tel: 944 280 000 • Fax: 944 280 [email protected]/bilbaoLekuak: 213 logela
HH******** AAbbaannddooColón de Larreategui, 7Tel: 944 236 200 • Fax: 944 245 [email protected]: 143 logela
HH******** BBaarrcceellóó AAvveenniiddaaAvd. Zumalacárregui, 40Tel: 944 124 300 • Fax: 944 114 [email protected]: 189 logela
HH******** EErrcciillllaa Ercilla, 37-39Tel: 944 705 700 • Fax: 944 439 [email protected]: 346 logela
HH******** HHeessppeerriiaa BBiillbbaaoo Campo Volantín, 28Tel: 944 051 100 • Fax: 944 051 [email protected]: 151 logela
HH******** HHeessppeerriiaa ZZuubbiiaallddeeCº de la Ventosa, 34Tel: 944 008 100 • Fax: 944 008 [email protected]: 82 logela
HH******** HHuussaa JJaarrddiinneess ddee AAllbbiiaaSan Vicente, 6Tel: 944 354 140 • Fax: 944 354 [email protected] • www.husa.esLekuak: 138 logela
HH******** MMiirroohhootteell Alameda Mazarredo, 77Tel: 902 117 777 • Fax: 902 117 [email protected]: 50 logelaHH******** SSiillkkeenn IInnddaauuttxxuu Pza. Bombero Etxaniz, s/nTel: 944 440 004 • Fax: 944 221 [email protected]: 184 logela
HH******** NN..HH.. VViillllaa ddee BBiillbbaaooGran Vía, 87Tel: 944 416 000 • Fax: 944 416 [email protected]: 142 logela
HH******** ZZeenniitt BBiillbbaaooAutonomía, 58Tel: 944 108 108 • Fax: 944 109 [email protected]: 65 logela
HH****** AAbbbbaa PPaarrqquueeRodriguez Arias, 66Tel: 944 413 100 • Fax: 944 422 [email protected]: 176 logela
HH****** BBaarrcceellóó HHootteell NNeerrvviióónn Campo de Volantín, 11Tel: 944 454 700 • Fax: 944 455 [email protected]: 348 logelaHH****** BBeesstt WWeesstteerrnn CCoonnddee DDuuqquueeCampo de Volantín, 22Tel: 944 456 000 • Fax: 944 456 [email protected]: 67 logela
HH****** NN..HH.. DDeeuussttooFrancisco Macía, 9Tel: 944 760 006 • Fax: 944 762 [email protected]: 70 logela
HH****** TTrryypp AArreennaallLos Fueros, 2Tel: 944 153 100 • Fax: 944 156 [email protected]: 36 logelaHH****** AArrtteettxxeeCrta. Enekuri-Artxanda, km. 7Tel: 944 747 780 • Fax: 944 746 [email protected]: 12 logelaHH**** BBiillbbaaoo JJaarrddiinneessJardines, 9Tel: 944 794 210 • Fax: 944 794 [email protected]: 32 logelaHH**** BBiillbbiiMiravilla, 8 Tel: 944 760 006 • Fax: 944 762 199Lekuak: 41 logelaHH**** EEssttaaddiiooJuan Antonio Zunzunegui, 10Tel: 944 424 241 • Fax: 944 425 011Lekuak: 18 logela
HH**** SSiirriimmiirriiPza. Encarnación, 3 Tel: 944 330 759 • Fax: 944 330 [email protected]: 28 logela
HH**** VViissttaa AAlleeggrreePablo Picasso, 13 Tel: 944 431 450 • Fax: 944 431 [email protected]: 35 logela
HH**** ZZaabbaallbbuurruuPedro Martínez Artola, 8Tel: 944 437 100 • Fax: 944 100 [email protected]: 38 logela
ISO
ISO
ISO
ISO
ISO
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:23 Página 31
32
HH** AArrrriiaaggaaRibera, 3Tel: 944 790 001 • Fax: 944 790 [email protected]: 21 logelaHH** AArrttxxaannddaaCrta. Sto. Domingo- Enekuri, 3Tel: 944 132 286 • Fax: 944 132 188Lekuak: 11 logelaHH** PPeettiitt PPaallaaccee AArraannaaBidebarrieta, 2Tel: 944 156 411 • Fax: 944 161 [email protected]: 64 logela
HH** RRiippaaRipa, 3Tel: 944 239 677 • Fax: 944 231 [email protected] • www.hotel-ripa.comLekuak: 16 logelaPP**** AArrtteettxxeeCº de Berriz, 95Tel: 944 747 780 • Fax: 944 746 [email protected]: 8 logelaPP**** BBeeggooññaaAmistad, 2Tel: 944 230 134 • Fax: 944 230 [email protected]: 21 logelaPP**** BBiillbboorroooommssVictor, 3-1Tel: 944 793 591 • Fax: 944 793 592bilborooms@victortres.e.telefonica.netwww.bilborooms.comLekuak: 7 logela
PP**** CCeennttrraallRecalde, 35 ATel: 944 106 339 • Fax: 944 701 [email protected]: 8 logela
PP**** GGuurreeaaBidebarrieta, 14 Tel./ Fax: 944 163 [email protected]: 22 logela
PP**** LLaa EEssttrreellllaaMaría Muñoz, 6. Tel./ Fax: 944 164 [email protected]: 27 logelaPP**** IIttuurrrriieenneeaaSanta María, 14Tel: 944 161 500 • Fax: 944 158 929Lekuak: 21 logela
PP**** RRííaa ddee BBiillbbaaooRibera de Deusto, 32Tel: 944 765 060 • Fax: 944 766 [email protected]: 21 logelaPP**** SSaann MMaammééssLuis Briñas, 15 Tel: 944 417 900 • Fax: 944 418 [email protected]/hsanmamesLekuak: 30 logela
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AAllbbeerrgguuee ddee BBiillbbaaoo ((HHeerrrriikkoo aatteerrppeettxxeeaa )) Ctra. Basurto-Kastrexana, 70 Tel: 944 270 [email protected]: 140 leku
33,3 Km. 0,1 Km.
•• AAppaarrttaammeennttuuaakk
EEddiiffiicciioo SSaannttiiaaggoo -- AA ••••••Licenciado Poza, 12Tel: 944 703 920 • Fax:944 218 [email protected]: 156 leku
7a. BBIILLBBOOPPOORRTTUUGGAALLEETTEE
BBaarraakkaallddoo
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
BBEECC TTuurriissmmoo bbuulleeggooaa Resurección Maia de Azkue, s/nEntrada-Norte Atrio-Pabellón 2 Tel: 944 040 237(Azokak daudenean zabaltzen dute soilik10etatik 20etara)
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH******** NNoovvootteell BBiillbbaaoo BBaarraakkaallddooRio Castaños, 2Tel: 944 184 700 • Fax: 944 373 [email protected] www.novotel.comLekuak: 203 logela
HH** IIbbiiss BBiillbbaaoo--BBaarraakkaallddooAntigua Ctra. [email protected]: 94 logela
PP** MMaaiitteeNafaroa, 1. Tel: 944 387 [email protected]: 12 logela
PP** BBuurrggaalleessaaBlas de Otero, 4. Tel: 944 903 382Lekuak: 19 logela
PP** FFoorrmmuullee 11 BBaarraakkaallddooBo Kareaga, 120Tel./ Fax: 944 180 136Lekuak: 79 logela
PP** VViissii PPeennssiióónnEl Porvenir, 28. Tel: 944 901 134Lekuak: 5 logela
SSeessttaaoo
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
PP** TTrreess CCoonncceejjoossChavarri, 73. Tel: 946 721 863Lekuak: 5 logela
PPoorrttuuggaalleettee
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
TTuurriissmmoo bbuulleeggooaaPaseo de la Canilla, s/nTel. 944 729 [email protected] TTuurriissmmoo bbuulleeggoo mmuuggiikkoorrrraa ((TTxxuurrrruukkaa KKaaiiaa))
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH****** GGrraann HHootteell PPuueennttee CCoollggaannttee María Díaz de Haro, 2Tel: 944 014 800 • Fax: 944 014 810info@granhotelpuentecolgante.comwww.granhotelpuentecolgante.comLekuak: 74 logela
PP** BBeellmmaarr PPeennssiióónnOrtuño de Alango, 31Tel: 944 834 500 • Fax: 944 447 245Lekuak: 18 logela
PP** LLaa GGuuííaaVirgen de la Guía, 4. Tel: 944 837 530Lekuak: 11 logela
PP** SSaannttaa MMaarrííaaSalcedo, 1Tel: 944 722 489/607 993 649Lekuak: 6 logela
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AAllbbeerrgguuee ddee PPeerreeggrriinnooss ddee PPoorrttuuggaalleetteeCandida Iturriza, 8. Ed. Ramón Real de AsúaTel: 944 729 314 (Abierto Julio y Agosto)Lekuak: 12 leku
19,7 Km. 0,1 Km.
7b. BBIILLBBOOBBAALLMMAASSEEDDAA
AAlloonnssootteeggii
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: OOrrddaaoollaa Camino Pagasarri, s/nTel: 94 633 80 23 / [email protected] • www.ordaola.comLekuak: 12 leku
13,1 Km. 4,1 Km.
OOkkoonnddoo
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
AAGG:: OOllaabbaarrrriieettaa BBeehheekkooIrabien, 14. Tel: 945 898 [email protected]/ulibarri-okondoLekuak: 8 leku
22,9 Km. 6,5 Km.
GGuueeññeess
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH**** EErrrreekkaa GGüüeeññeessLasier, s/nTel: 946 690 330 • Fax: 946 690 [email protected]: 14 logela
ZZaallllaa
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH**** IIbbaarrrraaLlantada, 11Tel: 946 391 701 • Fax: 946 391 [email protected]: 14 logela
PP** CChhiiccootteeBizkaitarra, 2. Tel: 946 390 178 • Fax: 946 390 409Lekuak: 28 logela
BBaallmmaasseeddaa
•• TTuurriissmmoo bbuulleeggooaakk
EEnnkkaarrtteerrrrii TTuurriissmmooaa.. EENNKKAARRTTUURRMartín Mendia, 2Tel. 946 801 356 / 946 800 226www.enkartur.net • [email protected]
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH**** SSaann RRooqquueeCampo de las Monjas, 1Tel: 946 102 268 • Fax: 946 102 [email protected]. sanroquehotel.netLekuak: 20 logela
PP** BBeeggooññaaPza. San Severino, 12. Tel: 946 102 326Lekuak: 10 logela
PP** MMeennddiiaa Martín Mendia, 6. Tel: 946 102 258Lekuak: 11 logela
•• AAtteerrppeettxxeeaa
EEll PPeeññuueeccoo (Herriko aterpetxea )Tel: 946 800 000 / 629 535 [email protected]: 16 leku
33,8 Km. 0,1 Km.
8. PPOORRTTUUGGAALLEETTEECCOOVVAARRÓÓNN
OOrrttuueellllaa
AAbbaannttoo yy CCiiéérrvvaannaa-- AAbbaannttoo ZZiieerrbbeennaa
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AAllbbeerrgguuee KKoottoorrrriioo AAtteerrppeettxxeeaa Gallarta. Tel: 946 362 868
10,4 Km. 5,2 Km.
•• AAppaarrttaammeennttuuaakk
LLaa AArreennaa -- AA ••Playa de la Arena, 20. Tel: 944 617 366Lekuak: 45 leku
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
CCRR:: SSaann PPeeddrrooBº San Pedro, 4. Tel./ Fax: 946 368 [email protected] www.arsanpedro.comLekuak: 4 leku
7,7 Km. 1,1 Km.
MMuusskkiizz
•• AAlloojjaammeenndduuaakk
HH** MMuusskkiizzEl Haya, 16. La RigadaTel: 946 707 828 • Fax: 946 707 [email protected]: 20 logela
HH** PPaallaacciioo MMuuññaattoonneessBº San Juan, s/n.Tel: 946 338 871reservas@hotelpalaciomunatones.comwww.hotelpalaciomunatones.comLekuak: 13 logela
•• AAtteerrppeettxxeeaa
AAllbbeerrgguuee ddee PPoobbeeññaaPobeña s/n. Muskiz. Herriko aterpetxea(Udan soilik) Tel: 946 706 000Lekuak: 22 leku
13,8 Km. 0,1 Km.
•• AAppaarrttaammeennttuuaakk
MMuuggaarrrrii -- AA •• ••Morenillo, 2. Tel: 946 707 799/617 038 292Lekuak: 32 leku
•• NNeekkaazzaall--ttuurriissmmooaa eettaa LLaannddaa--EEttxxeeaakk
CCRR:: LLaabbeeoonnddoo Giba Fregenal, 18. Tel./ Fax: 946 706 [email protected] www.labeondo.comLekuak: 12 leku
16,8 Km. 4,0 Km.
GV Camino Santiago Eusk.qxd 18/1/08 09:23 Página 32