Grecia. Guía de viaxe

E l l a d aIES de AmesIES de MelideIES Pontepedria

Nome:______________________________

Unha viaxe no tempo

e no espacio

do 23 ao 31 de marzo de 2011

G c i ar e

11111

Unha viaxeno tempo eno espacioG r e c i aG r e c i aG r e c i aG r e c i aG r e c i aUn h a v i a x eUn h a v i a x eUn h a v i a x eUn h a v i a x eUn h a v i a x eno t e m p o e n o e s p a c i ono t e m p o e n o e s p a c i ono t e m p o e n o e s p a c i ono t e m p o e n o e s p a c i ono t e m p o e n o e s p a c i o23 ao 31 de marzo a de 2011I. E. S. de AmesI. E. S. de MelideI.E.S. "Pontepedria"Margarita OlivarSusana LosadaCarlos Snchez Crestar (maquetacin)

Santiago, Marzo 2011

22222

Unha viaxeno tempo eno espacioP r o g r a m aP r o g r a m aP r o g r a m aP r o g r a m aP r o g r a m a pxina 3pxina 3pxina 3pxina 3pxina 3

P a r t i c i p a n t e sP a r t i c i p a n t e sP a r t i c i p a n t e sP a r t i c i p a n t e sP a r t i c i p a n t e s pxina 4pxina 4pxina 4pxina 4pxina 4

I. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. Atenas pxina 5pxina 5pxina 5pxina 5pxina 5

I.1. AcrpoleI.1. AcrpoleI.1. AcrpoleI.1. AcrpoleI.1. Acrpole pxina 6pxina 6pxina 6pxina 6pxina 6

I.2. goraI.2. goraI.2. goraI.2. goraI.2. gora pxina 14pxina 14pxina 14pxina 14pxina 14

I.3. PlakaI.3. PlakaI.3. PlakaI.3. PlakaI.3. Plaka pxina 16pxina 16pxina 16pxina 16pxina 16

I.4. Os museosI.4. Os museosI.4. Os museosI.4. Os museosI.4. Os museos pxina 17pxina 17pxina 17pxina 17pxina 17

I.4.1. Museo da AcrpoleI.4.1. Museo da AcrpoleI.4.1. Museo da AcrpoleI.4.1. Museo da AcrpoleI.4.1. Museo da Acrpole pxina 17pxina 17pxina 17pxina 17pxina 17

I.4.2. Museo Arqueolxico NacionalI.4.2. Museo Arqueolxico NacionalI.4.2. Museo Arqueolxico NacionalI.4.2. Museo Arqueolxico NacionalI.4.2. Museo Arqueolxico Nacional pxina 25pxina 25pxina 25pxina 25pxina 25

Coleccin cicldicaColeccin cicldicaColeccin cicldicaColeccin cicldicaColeccin cicldica pxina 26pxina 26pxina 26pxina 26pxina 26

Coleccin micnicaColeccin micnicaColeccin micnicaColeccin micnicaColeccin micnica pxina 26pxina 26pxina 26pxina 26pxina 26

Coleccin de esculturasColeccin de esculturasColeccin de esculturasColeccin de esculturasColeccin de esculturas pxina 31pxina 31pxina 31pxina 31pxina 31

Coleccin de vasosColeccin de vasosColeccin de vasosColeccin de vasosColeccin de vasos pxina 38pxina 38pxina 38pxina 38pxina 38

T e r aT e r aT e r aT e r aT e r a pxina 42pxina 42pxina 42pxina 42pxina 42

II. SantoriniII. SantoriniII. SantoriniII. SantoriniII. Santorini pxina 44pxina 44pxina 44pxina 44pxina 44

III. A ArglidaIII. A ArglidaIII. A ArglidaIII. A ArglidaIII. A Arglida pxina 47pxina 47pxina 47pxina 47pxina 47

III.1. CorintoIII.1. CorintoIII.1. CorintoIII.1. CorintoIII.1. Corinto pxina 47pxina 47pxina 47pxina 47pxina 47

III.2. MicenasIII.2. MicenasIII.2. MicenasIII.2. MicenasIII.2. Micenas pxina 49pxina 49pxina 49pxina 49pxina 49

III.3. EpidauroIII.3. EpidauroIII.3. EpidauroIII.3. EpidauroIII.3. Epidauro pxina 54pxina 54pxina 54pxina 54pxina 54

IV. CretaIV. CretaIV. CretaIV. CretaIV. Creta pxina 57pxina 57pxina 57pxina 57pxina 57

IV.1. Relevo e climaIV.1. Relevo e climaIV.1. Relevo e climaIV.1. Relevo e climaIV.1. Relevo e clima pxina 58pxina 58pxina 58pxina 58pxina 58

IV.2. HistoriaIV.2. HistoriaIV.2. HistoriaIV.2. HistoriaIV.2. Historia pxina 59pxina 59pxina 59pxina 59pxina 59

IV.3. IraklioIV.3. IraklioIV.3. IraklioIV.3. IraklioIV.3. Iraklio pxina 63pxina 63pxina 63pxina 63pxina 63

IV.4. PreveliIV.4. PreveliIV.4. PreveliIV.4. PreveliIV.4. Preveli pxina 69pxina 69pxina 69pxina 69pxina 69

IV.5. Pazo de CnosssIV.5. Pazo de CnosssIV.5. Pazo de CnosssIV.5. Pazo de CnosssIV.5. Pazo de Cnosss pxina 70pxina 70pxina 70pxina 70pxina 70

V .V .V .V .V . D e l f o sD e l f o sD e l f o sD e l f o sD e l f o s pxina 74pxina 74pxina 74pxina 74pxina 74

VI. VI. VI. VI. VI. Gastronoma, vocabulario, diario de viaxe libretia aparteGastronoma, vocabulario, diario de viaxe libretia aparteGastronoma, vocabulario, diario de viaxe libretia aparteGastronoma, vocabulario, diario de viaxe libretia aparteGastronoma, vocabulario, diario de viaxe libretia aparte

ndicendicendicendicendicendicendicendicendicendice

33333

Unha viaxeno tempo eno espacioSantiagoSantiagoSantiagoSantiagoSantiagoAcrpoleAcrpoleAcrpoleAcrpoleAcrpole

Museo da AcrpoleMuseo da AcrpoleMuseo da AcrpoleMuseo da AcrpoleMuseo da Acrpole

goragoragoragoragora

PlakaPlakaPlakaPlakaPlaka

FiraFiraFiraFiraFira

Nea KaimeniNea KaimeniNea KaimeniNea KaimeniNea Kaimeni

Palea KaimeniPalea KaimeniPalea KaimeniPalea KaimeniPalea Kaimeni

ProgramaProgramaProgramaProgramaProgramaMrcores 23 de marzo: Santiago - Madrid -AtenasMrcores 23 de marzo: Santiago - Madrid -AtenasMrcores 23 de marzo: Santiago - Madrid -AtenasMrcores 23 de marzo: Santiago - Madrid -AtenasMrcores 23 de marzo: Santiago - Madrid -Atenas

MadridMadridMadridMadridMadrid

AtenasAtenasAtenasAtenasAtenas

Xoves 24 de marzo: AtenasXoves 24 de marzo: AtenasXoves 24 de marzo: AtenasXoves 24 de marzo: AtenasXoves 24 de marzo: Atenas

AkrotiriAkrotiriAkrotiriAkrotiriAkrotiri

Praia VermellaPraia VermellaPraia VermellaPraia VermellaPraia Vermella

Antiga TeraAntiga TeraAntiga TeraAntiga TeraAntiga Tera

a a a a a

PireoPireoPireoPireoPireo

SantoriniSantoriniSantoriniSantoriniSantorini

Venres 25 de marzo: Atenas-SantoriniVenres 25 de marzo: Atenas-SantoriniVenres 25 de marzo: Atenas-SantoriniVenres 25 de marzo: Atenas-SantoriniVenres 25 de marzo: Atenas-Santorini

Sbado 26 de marzo: SantoriniSbado 26 de marzo: SantoriniSbado 26 de marzo: SantoriniSbado 26 de marzo: SantoriniSbado 26 de marzo: Santorini

Domingo 27 de marzo: SantoriniDomingo 27 de marzo: SantoriniDomingo 27 de marzo: SantoriniDomingo 27 de marzo: SantoriniDomingo 27 de marzo: Santorini

Luns 28 de marzo: Santorini-AtenasLuns 28 de marzo: Santorini-AtenasLuns 28 de marzo: Santorini-AtenasLuns 28 de marzo: Santorini-AtenasLuns 28 de marzo: Santorini-Atenas


A t e n a sA t e n a sA t e n a sA t e n a sA t e n a s

MicenasMicenasMicenasMicenasMicenasSantoriniSantoriniSantoriniSantoriniSantorini

Encontro no aeroporto de Santiago as 5.30 h. Sada de San-tiago s 6.55, chegada a Madrid s 8.00 h. Continuacin daviaxe a Atenas, con sada s 11.40h. Chegada a Atenas as 16.10(hora grega) traslado hotel. Paseo polo tradicional barrio dePlaka e centro de Atenas.

Almorzo no hotel s 8.00 h. Visita Acrpole, centro da vidaadministrativa e relixiosa da antiga Atenas, onde veremos osedificios mis importantes (Partenn, Erecteion...). A continua-cin, visita da gora, centro poltico e econmico na antigidade.Xantar no barrio de Plaka Monastiraki. Pola tarde, visita aonovo museo da Acrpole.

Sada s 6.00 h. cara o porto do Pireo para embarcar rumboa Santorini, a illa Cclada mis meridional. No traxecto (6 h.)faremos escala nas illas de Siros, Paros, Naxos e os, escenario defamosos episodios histricos e mitolxicos. chegada a Santorinis 15. h., poderemos contemplar os seus estratos volcnicos e asa rechamante estructura xeolxica. Traslado dende o porto aFira, a capital, acomodacin no hotel. Paseo nocturno e cea porFira, pobo tpico cicldico con fermosas vistas dende os acanti-lados.

Almorzo s 7.45 h. Percorrido en bus pola illa. Visita aolugar arqueolxico de Akrotiri, cidade minoica sepultada polovolcn no 1.450 a. C. A continuacin visitaremos a PraiaVermella, chamada as pola cor da sa area, e Perissa, praia dearea negra, onde xantaremos. Proseguiremos o noso recorridopor Imerovigli, pobo de casas brancas colgado do acantilado, acoas sas fermosas igrexas bizantinas brancas con cpulas azuise outros lugares. Regreso a Fira, tempo libre para cea ealoxamento no hotel.

Almorzo s 7.45 h. e sada cara o centro de Fira. Visita aoMuseo Arqueolxico Nacional de Fira. Baixada ata o porto antigo,onde colleremos un barquio para visitar as illas vecias, queformaban parte da illa de Santorini antes da violenta erupcinno 1.450 a. C.: Nea Kaimeni, onde se atopa o crter do volcn,Palea Kaimeni, fontes de auga quente e ferruxinosa, e illa deThirasia, onde xantaremos na praia. Regreso a Fira a media tar-de e tempo libre.

Almorzo s 8.30 h. Paseo de Fira a Imerovigli para disfrutardas fermosas vistas da illa. As 14.00 h. traslado ao porto novoonde colleremos o barco de regreso a Atenas. Viaxe de regreso,igual que a ida, pasando por diversas illas Ccladas. Chegada aAtenas a s 24.00 h.m, traslado e acomodacin no hotel.

44444

Unha viaxeno tempo eno espacio

ParticipantesParticipantesParticipantesParticipantesParticipantesAtenasAtenasAtenasAtenasAtenas

MadridMadridMadridMadridMadrid

SantiagoSantiagoSantiagoSantiagoSantiago

A casiaA casiaA casiaA casiaA casia

Xoves 31 de abril: Atenas Madrid SantiagoXoves 31 de abril: Atenas Madrid SantiagoXoves 31 de abril: Atenas Madrid SantiagoXoves 31 de abril: Atenas Madrid SantiagoXoves 31 de abril: Atenas Madrid Santiago

Telfonos dos hoteis Telfonos dos hoteis Telfonos dos hoteis Telfonos dos hoteis Telfonos dos hoteis (cos prefixos para chamar dende Espaa)(cos prefixos para chamar dende Espaa)(cos prefixos para chamar dende Espaa)(cos prefixos para chamar dende Espaa)(cos prefixos para chamar dende Espaa)

A t e n a sA t e n a sA t e n a sA t e n a sA t e n a s

MicenasMicenasMicenasMicenasMicenasSantoriniSantoriniSantoriniSantoriniSantorini

Atenas: noites do 23, 24, 28, 29, 30 e 31 de marzo.Atenas: noites do 23, 24, 28, 29, 30 e 31 de marzo.Atenas: noites do 23, 24, 28, 29, 30 e 31 de marzo.Atenas: noites do 23, 24, 28, 29, 30 e 31 de marzo.Atenas: noites do 23, 24, 28, 29, 30 e 31 de marzo.HOTEL CAROLINA Odos Kolokotroni 55, 10560, Atenas Tel: +30 210 32.43.551, +30 210 32.43.552 |http:// www.hotelcarolina.grSantorini: noites do 25, 26 e 27 de marzo.Santorini: noites do 25, 26 e 27 de marzo.Santorini: noites do 25, 26 e 27 de marzo.Santorini: noites do 25, 26 e 27 de marzo.Santorini: noites do 25, 26 e 27 de marzo.Hotel Albatros, Karterados 84700Tel.: +30 22860 23435, -23434, -23432http://www.hotel-albatros.gr/

Martes 29 de marzo: AtenasMartes 29 de marzo: AtenasMartes 29 de marzo: AtenasMartes 29 de marzo: AtenasMartes 29 de marzo: Atenas


Mrcores 30 de abril: ArglidaMrcores 30 de abril: ArglidaMrcores 30 de abril: ArglidaMrcores 30 de abril: ArglidaMrcores 30 de abril: Arglida

MicenasMicenasMicenasMicenasMicenas

EpidauroEpidauroEpidauroEpidauroEpidauro

NauplioNauplioNauplioNauplioNauplio

Almorzo s 9.00 h.Visita Museo Arqueolxico Nacional,onde veremos as obras de arte mis representativas da AntigaGrecia. Pola tarde paseo polo centro de Atenas: Igrexasbizantinas, antiga e nova catedral, praza Sintagma, sede do Par-lamento Grego, onde veremos o cambio de garda.

Almorzo s 7.15 h. no hotel. Sada s en bus cara Arglida.Breve parada no canal de Corinto. Visita do palacio de Agamenn,Museo Arqueolxico e Tesouro de Atreo en Micenas, teatro esantuario de Asclepio en Epidauro e cidade de Nauplio, primeiracapital do novo estado grego.

Almorzo s 9.00 h e recollida da equipaxe. Visita aoCermico, antiga necrpole prxima ao hotel. Tempo libre. Tras-lado ao aeroporto s 14.00 h. para coller o voo con destino aMadrid s 16.50. Chegada a Madrid para tomar o voo con des-tino a Santiago de Compostela, con chegada s 23.55 h.

IES DE AMESIES DE AMESIES DE AMESIES DE AMESIES DE AMESCid Fernndez Rial, JaimeClavero Fernndez, CarmenCodesido Lestn, AlbertoGarca Vidal, JavierMato Iglesias, AnaNez Sabucedo, CarlosRei Lodeiro, IagoSegade Valds, LaVilario Bercero, MartinaOlivar Roldn, Margarita

IES DE MELIDEIES DE MELIDEIES DE MELIDEIES DE MELIDEIES DE MELIDEAgra Varela, BlasAres Turrado, ElisaCabo Salgado, ngelCagide Tarro, RaquelCarril Garca, AdrinEdreira Varela, AlbaFernndez Carril, IruneFerreiro Pazo, MartnFilgueira Vzquez, AndreaFreire Rodrguez, AlexandreGallego Pea,PaulaLaya Pereiro, PabloLaya Snchez, XcomeLpez Snchez, CristianMartnez Monterroso, AlbaNez Penas, GutierPenas Tabaoda, DenisPenn Migulez, AriadnaPrez Castro, AntnVarela Iglesias, IsabelGayoso Daz, IsabelLosada Soto, Susana

IES PONTEPEDRIAIES PONTEPEDRIAIES PONTEPEDRIAIES PONTEPEDRIAIES PONTEPEDRIACarbajo, MaraCarbajo, LauraCarracedo, PaulaDuarte, AlbaMartnez, AlbaRedondo, LauraRegueira, IrisSern, LauraVzquez, AnaRodrguez Leal, Gloria

55555

Unha viaxeno tempo eno espacioI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasA t e n a sA t e n a sA t e n a sA t e n a sA t e n a s

66666


A Acrpole , c. 480 a.n.E.A Acrpole , c. 480 a.n.E.A Acrpole , c. 480 a.n.E.A Acrpole , c. 480 a.n.E.A Acrpole , c. 480 a.n.E. A Acrpole , c. 200 a.n.E.A Acrpole , c. 200 a.n.E.A Acrpole , c. 200 a.n.E.A Acrpole , c. 200 a.n.E.A Acrpole , c. 200 a.n.E.

1. Monumento de Liscrates2. Oden de Pericles3-6. Santuario de Dionisio

Eleutereo: 3. Templo antigo 4. Tem-plo novo 5. Altar 6. Prtico do san-tuario

7. Escenario do teatro deDionisio Eleutereo 8. Orquestra doteatro de Dionisio Eleutereo

9. Monumento corxico deTrsilo

10. Colunas corxicas sobre omonumento de Trsilo

11. Monumento corxico deNicias

12-17. Santuario de Asclepio:

ErecteinErecteinErecteinErecteinErectein

PropileosPropileosPropileosPropileosPropileos

Templo de Atenea NikTemplo de Atenea NikTemplo de Atenea NikTemplo de Atenea NikTemplo de Atenea Nik

Entre as cidades gregas,Atenas e a sa acrpoleconstiten o emblema da Gre-cia clsica.

Acrpole significa a partemis alta da cidade (a[kraalta, elevada e povli cida-de).

Cada polis tia a saacrpole nunha colina rodea-da de murallas e era empre-gada en caso de emerxenciacomo ltimo refuxio dos habi-tantes do lugar. Al estaban asresidencias do arconte ou so-berano.

Co paso do tempo, asacrpole e en concreto aAcrpole por antonomasia, ade Atenas, pasan de ser uncentro poltico e estratxico aun lugar de culto relixioso ex-clusivamente.

A poca de maior apoxeoda Acrpole ateniense inciasetrala sorprendente victoriaque obtiveron os ateniensesfronte s persas na batalla deMaratn (490 a. n. E.). A de-mocracia ateniense conPericles cabeza tomou a de-cisin de construr lado doantigo templo da Atenea Poliasun novo templo adicado a Pa-las Atenea e cunha entradamonumental: os Propileos.

Pericles, menteinstigadora do proxecto,contou coa colaboracin dedous grandes artistas: o arqui-tecto Ictinos e o escultor Fidias.

Concbese a nova Acr-pole como un espacio aberto

I.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. Atenas

I.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A Acrpole

no que se erguen as masas doErecteion norte, do Partenn sur e oeste os Propileos. Eradifcil alcanzar unha vistaxeral, posto que unha grandemuralla encerraba a meirandeparte do recinto. Cada monu-mento aparece aillado e coasa propia personalidade.

12. Templo 13. Altar 14. Prtico15. Habitacin 16. Prtico sur 17.Prtico inico

18. Fonte de Alcipa19. Templo de Temis20. Hipoliteion21. Prtico de Eumenes22. Oden de Herodes tico23. Santuario das ninfas24. Edificio romano25. Santuarios26. Clpsidra27. Santuario de Apolo28. Santuario de Zeus Olmpico29. Santuario de Pan30. Santuario de Afrodita e Eros31. O Aglaureion32. O Anaceion33. A porta Beul34. Altar de Apolo Agieo35. Santuario de Atenea Piltida36. Pedestal de Eumenes e cuadri-

ga de Agripa37. Propileos de Mnesicles38. Pinacoteca39. Edificio con duas habitacins40. Templo de Atenea Nik

A AcrpoleA AcrpoleA AcrpoleA AcrpoleA Acrpole

At e n a sA t e n a sA t e n a sA t e n a sA t e n a s

77777

Unha viaxeno tempo eno espacioPartennPartennPartennPartennPartenn

Oden de Herodes ticoOden de Herodes ticoOden de Herodes ticoOden de Herodes ticoOden de Herodes tico

Teatro e Santuario de DionisioTeatro e Santuario de DionisioTeatro e Santuario de DionisioTeatro e Santuario de DionisioTeatro e Santuario de Dionisio

Prtico de EumenesPrtico de EumenesPrtico de EumenesPrtico de EumenesPrtico de Eumenes

A Acrpole hoxeA Acrpole hoxeA Acrpole hoxeA Acrpole hoxeA Acrpole hoxe

41. Santuario de ArtemisaBrauronia

42. Calcoteca43. O Partenn44. Templo de Roma e de Augusto45. Santuario de Pandin46. Santuario de Zeus Poleo47. Santuario de Gea Carpofora (a

Terra Fructfera)48. Altar de Atenea49. Templo antigo de Atenea50. O Erecteion51. O Pandroseion52. O Areforio53. Atenea Promaco

88888

Unha viaxeno tempo eno espacio I.1.1. O Partenn I.1.1. O Partenn I.1.1. O Partenn I.1.1. O Partenn I.1.1. O Partenn

Pouco despois da batalla deMaratn, os atenienses deci-den conmemora-la sa victo-ria sobre os persasconstrundo un importantetemplo a Atenea no lado surda Acrpole.

Proxctase enteiramenteen mrmore xa que se empe-zaran a utiliza-las canteiras domonte Pentlico, moi cercanasa Atenas (16 km.). Anterior-mente o mrmore importbaseda illa de Paros, o seu trans-porte era extremadamentecustoso polo que s se utiliza-ba para esculturas e adornosarquitectnicos. Sen ascanteiras do Pentlico, osatenienses non poderan pen-sar nun proxecto tan carocomo construr todo un tem-plo nese material.

Antes de iniciarse as obras

do templo tiveron quenivelarse algunhas partes daAcrpole, e incluso ampliaralgunhas zonas, sobre todo naparte inclinada do lado sur.Ergueuse unha subestructuragrande e slida composta debloques regulares de pedracaliza.

Trtase dun edificio dricoperptero (rodeado de colum-nas polos catro lados), con 8columnas nos lados curtos e 17nos longos.

As dimensins do Parte-nn foron elixidas con coi-dado segundo suts relacinsentre as partes do templo:

- A lonxitude do templo bastante mis c dobre da an-chura, gardan unha relacinde 9 : 4

- A relacin da distanciaentre as columnas con cada

dimetro volve a ser de 9 : 4.- A parte frontal do

Partenn (sen frontn nenescalns) un rectngulo docal a relacin da altura coaanchura outra vez exacta-mente de 9 : 4.

Todo o edificio, anqueconstrudo dun modo simple apartir de pezas simples, tenunha coherencia e harmonaque teen as sas races nasmatemticas.

Pero a exquisitez naproxeccin e execucin dotemplo non reside unicamenteno equilibrio matemtico dassas proporcins. Para corrixiras desviacins da percepcinvisual humana (ilusins pti-cas) introd-cense oschamados refina-mentos ar-quitectnicos para construrun templo perfecto:

1- Tdalas superficies

I. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A Acrpole

I.1.1. O PartennI.1.1. O PartennI.1.1. O PartennI.1.1. O PartennI.1.1. O Partenn

49

9

4

NaosNaosNaosNaosNaos

EstatuaEstatuaEstatuaEstatuaEstatua

OesteOesteOesteOesteOeste

Nort

eNo

rte

Nort

eNo

rte

Nort

e

Cmara posteriorCmara posteriorCmara posteriorCmara posteriorCmara posterior

99999


horizontais do edificio expe-rimentan unha lixeira curva-tura cara arriba en direccin centro.

2- As columnas non men-guan seguindo unha lia rec-ta, senn que experimentanun lixeiro abombamento a 2/3 da sa altura.

3- As columnas estnlixeiramente inclinadas caradentro e as dos ngulos sonlixeiramente mis grosas.

4- A anchura das metopasdimine progresiva e imper-ceptiblemente a partir do cen-tro, de xeito que se evita o cam-bio brusco de dimensins misanchas s nas das ltimasmetopas de cada lado.

O resultado obtido permi-te considerar o Partenn comounha obra mestra.

O interiorO interiorO interiorO interiorO interior est divididoen das salas sen comunica-cin entre s, cada unha dascales brese a unha das facha-das..

A sala occidental, mispequena, presentaba catro co-lumnas xnicas ata o teito,nela depositbase o tesouro dadeusa e do Estado.

Na sala maior atopbase aestatua de Atenea, en p e cosseus atuendos guerreiros. Estaestatua era a parte mis im-portante de todo o proxecto.Fidias, o seu creador, era ungran innovador en asuntos deinterpretacin, tamao e tc-nica. As sas imaxes dosdeuses, recubertas de ricosmateriais, eran mis grandese inspiraban un grande res-pecto.

A Atenea do Partenn tiauns 10 m. de altura; o rostro,brazos e ps estaban recu-bertos de marfil a roupa tiagrosas chapas de ouro e nosollos estaban inscrustadaspedras preciosas. Estas esta-tuas denominbanse criso-elefantinas (de ouro e marfil).

A nica luz que entraba nanaos proceda da porta, e o vi-sitante pasaba da brillante luzde Grecia a un salnescurecido. Na parte posteriorerguase a enorme estatua deAtenea. O ouro, o marfil e asxemas brillaban. Haba unha

pequena piscina diante da es-tatua (para man-te-lahumidade e impedir que omarfil se agretase), a sa augacaptaba a luz e reflecta a es-tatua.

A estatua foi un regalo aAtenea, unha especie de in-mensa xoia; o Partennconstruuse para darlle abri-go. difcil facerse unha ideado aspecto real que deba ter,s se conservan algunhas co-pias de moi mala calidade.

O Partenn foi tamn unedificio nico pola riqueza dasa decoracindecoracindecoracindecoracindecoracin:

As metopasAs esculturas que adorna-

ban o Partenn eran algo misque simple decoracin. Todastian un significado.

As metopas representabanbatallas mticas:

Conflicto dos lapitasConflicto dos lapitasConflicto dos lapitasConflicto dos lapitasConflicto dos lapitascos centauroscos centauroscos centauroscos centauroscos centauros: os lapitas,pobo de Tesalia, acaudilladospor Teseo e Pirtoo loitaroncontra os centauros (seresmonstruosos, metade home emetade cabalo). Pirtoo invi-tara s centauros, que eranparentes seus a unha voda. Es-tes non estaban afeitos a be-ber e emborrachronse. Undeles tratou de violentar aHipodama, a prometida dePirtoo, e comezou unha pelexa

FrisoFrisoFrisoFrisoFrisoMetopasMetopasMetopasMetopasMetopas FrontnFrontnFrontnFrontnFrontn

1010101010

Unha viaxeno tempo eno espacioque foi gaada polos lapitas,que expulsaron de Tesalia scentauros.

A victoria dos lapitas pa-reca un paralelismo mito-lxico da recente victoria dosgregos sobre os persas (os cen-tauros cos seus costumessalvaxes e brbaros compor-tronse de xeito parecido spersas que os invadiron).

As outras historias ilustra-das nas metopas: as Amazonasatacando os Atenienses, osdeuses combatendo contra osxigantes e a guerra de Troia,tamn podan verse como ale-goras das guerras mdicas.

Do total das 92 metopas snos chegaron 19, algunhascontinan no templo e as res-tantes, levadas polos ingleses,atpanse no British Museum.A meirande parte forondestrudas a martelazos candoo templo foi convertido enigrexa cristi.

O frisoI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. Atenas

I.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1.1. O PartennI.1.1. O PartennI.1.1. O PartennI.1.1. O PartennI.1.1. O Partenn O deseo do friso foi un

grande desafo: era unha fitade grande lonxitude, apenas1 m. de altura por 160 m. delongo. O tema elixido foi unhaprocesin.

A direccin da procesincalculouse coidadosamente,tendo en conta como un visi-tante se achegara realmente Partenn: este vera primeiroo Partenn pola esquina no-roeste (b), entn podera vertodo o lado occidental dunhasoa ollada (a-b). Normalmen-te camiara polo lado norteata a parte frontal do templo(b-c), acomodando o seu paso das esculturas da procesin.

A procesin inclua ungrande n de xinetes, nalgnscasos histricos; mozos levan-do bandexas e tinallas de augaou conducindo animais sa-crificio e rapazas coas cuncasdas ofrendas que converxansobre unha asemblea dedeuses e heroes.

No centro mesmo, un fun-cionario e o seu axudantesosteen un grande pano ple-gado: o peplo para a estatuade Atenea.

Esta procesin debarecordarlles s atenienses agran procesin en honor deAtenea que se realizaba regu-larmente na cidade.

Unha hiptese comun-mente aceptada que repre-senta a ltima celebracin dagran panathenaia na que par-ticiparon os persoaxes hist-ricos que morreron despois enMaratn: aparecen represen-tados 192 homes, o nmerodos cados en Maratn.

Os deuses renense pararecibi-los mortos heroicos. Asolemnidade da procesin e oshonores nicos concedidos sheroes de Maratn apoian estahiptese.

>> xinetes >>> carros >>> viandantes > porteadores dos cntaros > e bandexas > sacrificios de animais>>>> msicos > porteadores de bandexas >> sacrificios deanimais >>

Friso norteFriso norteFriso norteFriso norteFriso norte

Friso este

Friso este

Friso este

Friso este

Friso este

Friso surFriso surFriso surFriso surFriso sur

Friso oeste

Friso oeste

Friso oeste

Friso oeste

Friso oeste

AAAAA

BBBBB CCCCC

1 11 11 11 11 1

Unha viaxeno tempo eno espacioO frontn do oesteO frontn do oesteO frontn do oesteO frontn do oesteO frontn do oeste o

primeiro que se ve achegar-se Partenn. Amosa oenfrontamento de Atenea ePosidn polo padroado de Ate-nas. Segundo a tradicin, osdous deuses disputron a so-berana de Atenas e o tica, ecada quen tratou de ofrecerlle pas o mellor regalo paraacrecenta-los seus mritos.Posidn, cun golpe do seu tri-dente, fixo brotar un lagosalgado na Acrpole. Ateneafixo que brotase al unhaoliveira e despois inventara oaceite de oliva. Os deuses,elixidos como rbritos,concedronlle a Atenea a so-berana da cidade, que tomoudela o seu nome.

O frontn do lesteO frontn do lesteO frontn do lesteO frontn do lesteO frontn do lesteamosa o sorprendentenacemento de Atenea, quetdolos deuses acudiron comotestemuas. Atenea era filla deZeus e Metis. Cando esta a da-la luz, Zeus tragouna por medoa que os fillos seguintes dela odestronasen. Cando chegou omomento do parto, Zeuspediulle a Hefesto que llepartise a cabeza cun macha-do. Da cabeza de Zeus naceuunha moza completamente ar-mada: Atenea, deusa da gue-rra e da intelixencia.

As figuras son moi gran-des, dado que deban ser con-templadas dende abaixo. Oscorpos estn vestidos conpanos soltos de moitas curva-turas que captaran a luz e lledaran claridade s formas,incluso para un espectadorque estivese debaixo de p.

Os frontns

Historia do PartennO primeiro cambio impor-

tante que sufriu o Partenn foia sa transformacin en igrexacristi dedicada Virxe Ma-ra no s.VII.

No s. XV Atenas foi con-quistada polos Turcos e oPartenn converteuse enmesquita; o campanariocristin que se erguera ladopasou a se-lo minarete.

No s. XVII os venecianosasedian a acrpole e os turcosutilizan o Partenn como pol-vorn. Nun bombardeoveneciano un proxectil caeusobre el, provocando unha tre-menda explosin na que o cen-tro do Partenn saltou polosaires.

Os venecianos, afeitos aleva-las obras de arte dascidades conquistadas para de-cora-las sas, quixeron leva-los cabalos de mrmore dofrontn occidental. Cando osestaban baixando, rompeu agua e as esculturas romperon.

No s. XIX algns anacos deesculturas que estaban polochan foron utilizados comomaterial de construccin,outros foron queimados paraconseguir cal e outros foronlevados como recordo polosviaxeiros.

Lord Elgin, o embaixadorbritnico a principios de s-culo, intenta rescatar o quequeda e obtn permiso do sul-

O Partenn, igrexa cristi (VI-O Partenn, igrexa cristi (VI-O Partenn, igrexa cristi (VI-O Partenn, igrexa cristi (VI-O Partenn, igrexa cristi (VI-X V I I )X V I I )X V I I )X V I I )X V I I )

O Partenn, 26 de setembro de 1687O Partenn, 26 de setembro de 1687O Partenn, 26 de setembro de 1687O Partenn, 26 de setembro de 1687O Partenn, 26 de setembro de 1687

1212121212

Unha viaxeno tempo eno espaciotn de turno para excavar elevar o que queira. Para levaras metopas, tivo que levantarunha parte da cornixa, que-dando as unha parte da arqui-tectura destruda.

Elgin levou tamn as escul-turas do Partenn a Inglaterra,que xunto coas metopas podencontemplarse hoxe no BritishMuseum.

mental e impresionar visitante que suba.Combnanse as fachadas dricas coa colum-

nata xnica do corredor de trnsito. Igual cPartenn, estn totalmente construdos enmrmore pentlico branco.

Compoense dun edificio central con das sorientadas cara occidente.

I. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1.2. PropileosI.1.2. PropileosI.1.2. PropileosI.1.2. PropileosI.1.2. Propileos

I.1.3. Atenea NikI.1.3. Atenea NikI.1.3. Atenea NikI.1.3. Atenea NikI.1.3. Atenea Nik

I. 1. 2. Os PropileosI. 1. 2. Os PropileosI. 1. 2. Os PropileosI. 1. 2. Os PropileosI. 1. 2. Os PropileosConstruronse para dotar Acrpole de un acceso monu-

A mediados do s. XIX, Gre-cia consegue a sa indepen-dencia dos turcos. O ServicioArqueolxico Grego encar-gouse da Acrpole e realizouexcavacins e reconstruc-cins.

Recuperronse anacos deesculturas que caeran doPartenn que se conservanagora no Museo da Acrpole.Aprobouse unha lei pola que

se prohibiu sacar anti-gidades dopas.

En 1977 a UNESCO ini-ciouunha campaa internacional pararecupera-los monumentos hist-ricos ameazados polo gran nme-ro de turistas e a contaminacin.

Campaa de conservacin dos monumentos da AcrpoleControl das fisuras nas colunas do Opisthonaos do Partenn durante o desmantelamento do friso oeste.(A) Posicin das fitas medidoras (SG)(B) Medidas tomadas cada hora desde o 23/6/93 26/6/93(C) Medidas tomadas cada catro horas desde o 22/7/93 27/10/93

AAAAA

BBBBB

CCCCC

I. 1. 3. O templo de Atenea NikI. 1. 3. O templo de Atenea NikI. 1. 3. O templo de Atenea NikI. 1. 3. O templo de Atenea NikI. 1. 3. O templo de Atenea Nik

Trtase dun pequeno templo adicado aAtenea como deusa da victoria. un edificioen miniatura, eminentemente decorativo, deorde xnica entre imponentes edificios deorde drica.

O edifico actual unha reconstruccinfeita neste sculo, tras ser demolido das ve-ces nos s. XVII e XIX.

PropileosPropileosPropileosPropileosPropileos

A t e n e aA t e n e aA t e n e aA t e n e aA t e n e aN i k N i k N i k N i k N i k

1 31 31 31 31 3

Unha viaxeno tempo eno espacioI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. Atenas

I.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1. A AcrpoleI.1.4. ErecteinI.1.4. ErecteinI.1.4. ErecteinI.1.4. ErecteinI.1.4. Erectein

I. 1. 4. O ErecteionI. 1. 4. O ErecteionI. 1. 4. O ErecteionI. 1. 4. O ErecteionI. 1. 4. O Erecteion

O Erecteion un temploxonio construdo senaxialidade nen simetra parasolucionar as graves difultadesimpostas pola topografa (osdistinto niveis).

A sa planta poucocorrente, un complexo arqui-tectnico integrado por varioscorpos en distintos niveis:

- Cella adicada a AteneaPolias con un prtico de seiscolumnas xonias no lado este.

- Outro prtico con catrocolumnas frontais e dous decada lado, orientadas norte,

de paso cella adicada aPosidn- Erecteo.

- sur, o prtico dascaritides, columnas en formade figuras femininas, pechaparcialmente o espacio no quese atopa a tumba de Ccrope,mtico deus-serpe unido fun-dacin de Atenas, igual queErecteo.

Algns destes restosquixeron interpretarse como acisterna de sal mario, creadapor Posidn na disputa polopadroado de Atenas e os sinaisque este deus deixou golpea-la terra co seu tridente.

1414141414


I.2. A goraI.2. A goraI.2. A goraI.2. A goraI.2. A goraA gora era o

centro poltico, so-cial e econmico da

I.2.1. Actividade poltica e xudicialI.2.1. Actividade poltica e xudicialI.2.1. Actividade poltica e xudicialI.2.1. Actividade poltica e xudicialI.2.1. Actividade poltica e xudicial

polis. Na actualidade equivalera sprazas das vilas onde se atopan o mer-

cado, a igrexa, o concello, a polica, os bancos...Os restos da gora son un testemuo da vida dun cidadn ateniense na poca clsica.Cada edificio da gora desempeaba unha funcin concreta que importante coecer.

Stoa realStoa realStoa realStoa realStoa realTamn chamada Stoa

Basileia, era o lugar de traballodo arconte rei ou basileus(a)/rxwn basileu/j), o misalto mandatario da polis.

BouleuterionBouleuterionBouleuterionBouleuterionBouleuterionSede da boul ou consello

(boulhv), ragno formado por500 membros encargados deredactar as proposicins dasleis, executa os acordos daasemblea ou eklesa(ejkklhsiva), controla a polti-ca exterior e interior, contro-lar a Facenda Pblica e a ac-tuacin dos maxistrados.

TholosTholosTholosTholosTholos

Edificacin de tipo circu-lar cun tellado en forma decono. Era a s dos prtanes(prutavnei"). Estes eran 50 de-legados elixidos anualmentepor cada unha das 10 tribusatenienses para formar partedo consello ou boul. Os 5prtanes representantes decada tribu presidan o consellopor turnos de 35 das.

EstratexeoEstratexeoEstratexeoEstratexeoEstratexeoLugar de reunin dos

estrategos (strathgoiv) ou co-mandantes militares, elixidospolo pobo.

ArepagoArepagoArepagoArepagoArepagoOuteiro rochoso (literal-

mente #Areio" Pavgo", mon-te de Ares) cercano

Acrpole que deu nome a untribunal de xustiza, integradopor aristcratas, que xulgabandelitos de sangue.

HelieaHelieaHelieaHelieaHelieaS do tribunal de xustiza

dos Heliastas. Era un tribunalpopular formado por 6.000membros elixidos por sorteoentre os cidadns maiores de30 anos.

PnixPnixPnixPnixPnixOuteiro prximo

Acrpole na que se reunaperiodicamente a asemblea oueklesa, que podan acudirtdolos cidadns de pleno

dereito.

Aqu estaban as estatuasdos dez heroes chamadosepnimos porque os seusnomes lle serviron lexisladorClstenes para denominar s

I.2.2. Actividade relixiosaI.2.2. Actividade relixiosaI.2.2. Actividade relixiosaI.2.2. Actividade relixiosaI.2.2. Actividade relixiosaAltar dos heroes epnimosAltar dos heroes epnimosAltar dos heroes epnimosAltar dos heroes epnimosAltar dos heroes epnimos

I.2. A gora de AtenasI.2. A gora de AtenasI.2. A gora de AtenasI.2. A gora de AtenasI.2. A gora de Atenas

dez tribus atenienses: Aiax,Erecteo, Ccrpe..., nas queorganizou s seus habitantes.....

1 51 51 51 51 5


Stoa central

Hefesteo

Leocoreo

Heroes epnimos

Estrategeo ?

Fonte do S.O.

Metroo

Tholos

Praza sur

Heliea

Fonte do S.E. Ceca

Stoa de Atalo

Afrodita

Buleuterio

Apolo Patroos

Stoa Sur

Tribuna

Doce deuses

Stoa Poikile

Rua das

Panateneas

Stoa dos HermesAcrpole

>>>

Stoa de Zeus

Stoa real

1616161616

Unha viaxeno tempo eno espacioTemplosTemplosTemplosTemplosTemplos

Haba unha serie de tem-plos:

- Templo de Ares- Templo de Apolo Patroos,

cunha monumental estatua- Templo de Afrodita

Urania

I. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI.2. A goraI.2. A goraI.2. A goraI.2. A goraI.2. A goraI.3. PlakaI.3. PlakaI.3. PlakaI.3. PlakaI.3. Plaka

I.2.3. Actividades culturais e recreativasI.2.3. Actividades culturais e recreativasI.2.3. Actividades culturais e recreativasI.2.3. Actividades culturais e recreativasI.2.3. Actividades culturais e recreativas

StoasStoasStoasStoasStoasSon galeras porticadas de

un ou dous pisos. Nelas osatenienses podan refuxiarsedo sol ou da chuvia. Estes edi-ficios tian varios usos:

TheseionTheseionTheseionTheseionTheseionTamn chamado Hefes-

teion, un templo drico moiben conservado, cun friso quenarra as fazaas de Heracles,as de Teseo e a loita entrelapitas e centauros.

alugbanse espacios para ainstalacin de tendas e ofici-nas, instalbanse capelas dedeusas e heroes.

Na gora atpase a StoaStoaStoaStoaStoade Atalode Atalode Atalode Atalode Atalo, que hoxe se

emprega como museo.

Oden / XimnasioOden / XimnasioOden / XimnasioOden / XimnasioOden / XimnasioEra un lugar para practi-

ca-lo deporte, ocio e tertulia.1. 3. Plaka1. 3. Plaka1. 3. Plaka1. 3. Plaka1. 3. Plakadaba exposto na avenida queconduce teatro de Dioniso.Este monumento era o soportedo trpode (que non se conser-va)

Consta dun podium cbi-co; enriba ten templete circu-lar de mrmore con columnascorintias adosadas. aprimeira vez que se utilizancolumnas deste orde no exte-rior dos edificios, e anuncian nova poca helenstica.

A decoracin dos frisos faialusin mito de Dioniso, deusda traxedia e da comedia.

Torre dos ventosTorre dos ventosTorre dos ventosTorre dos ventosTorre dos ventos

Indo de Plaka a Monas-tiraki atopmonos co barriodos Aridas, que recibe o seunome polos ventos represen-tados nos paneis da torre dosVentos.

Construda no s. I a. C. esituada leste do MercadoRomano. Faca as veces de ve-leta, reloxo solar, e reloxo hi-drulico. No alto un tritn (sermetade home e metade peixe)de bronce faca de veleta. In-formaba s cidadns dosventos que sopraban s horasdo da, dos solsticios e dosequinocios.

Cada un dos baixo relevosdo friso representa unha figu-ra alada personificando a unvento:

- Boreas, o vento donorte represntase como unhome barbudo soplando unhacaracola.

- Euro, o vento do sues-te, por un ancin envolto nunmanto.

- Noto, vento do sur, porun mozo que baleira unhafurna.

- Cfiro, o vento do oes-te, anuncia a primavera derra-mando as flores que leva na satnica.

O barrio de Plaka atpase p da Acrpole e foi o ncleoorixinario da actual Atenas.Coa expansin urbansticaque seguiu Independenciagrega. Plaka desenvol-veusede forma concntrica paragaar os lmites do barrio deSntagma, sede da xove monar-qua e actualmente do parla-mento grego.

O barrio logrou escapar urbanismo dos anos 60 e 70,polo que conserva o sabor davella Atenas: un ddalo devellas ras e calexas escalo-nadas na falda da Acrpole.

Actualmente, anque inva-dido por comercios e turistas,est sendo restaurado polas au-toridades.

Paseando polas sas raspodemos descubrir os seguin-tes monumentos:

Atpase na praza deLiscrates. Foi erixida paraconmemora-la victoria do corode Liscrates (o seu corego oupatrocinador) nas GrandesDionisias do 335 a. C. Ocidadn que patrocinaba ocoro vencedor lucira comopremio un trpode, que que-

Lanterna de LiscratesLanterna de LiscratesLanterna de LiscratesLanterna de LiscratesLanterna de Liscrates

1 71 71 71 71 7

Unha viaxeno tempo eno espacioI.4. Os museos de AtenasI.4. Os museos de AtenasI.4. Os museos de AtenasI.4. Os museos de AtenasI.4. Os museos de Atenas

I. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI.4. MuseosI.4. MuseosI.4. MuseosI.4. MuseosI.4. MuseosI.4.1. MuseoI.4.1. MuseoI.4.1. MuseoI.4.1. MuseoI.4.1. Museoda Acrpoleda Acrpoleda Acrpoleda Acrpoleda Acrpole

I.4.1 Museo da AcrpoleI.4.1 Museo da AcrpoleI.4.1 Museo da AcrpoleI.4.1 Museo da AcrpoleI.4.1 Museo da Acrpole

Sala das ladeiras da AcrpoleSala das ladeiras da AcrpoleSala das ladeiras da AcrpoleSala das ladeiras da AcrpoleSala das ladeiras da Acrpole

Sala das ladeiras da AcrpoleSala das ladeiras da AcrpoleSala das ladeiras da AcrpoleSala das ladeiras da AcrpoleSala das ladeiras da Acrpole

Sala de Esculturas da poca ArcaicaSala de Esculturas da poca ArcaicaSala de Esculturas da poca ArcaicaSala de Esculturas da poca ArcaicaSala de Esculturas da poca Arcaica

Propileos, Atenea Nik e ErecteionPropileos, Atenea Nik e ErecteionPropileos, Atenea Nik e ErecteionPropileos, Atenea Nik e ErecteionPropileos, Atenea Nik e Erecteion

Sala do PartennSala do PartennSala do PartennSala do PartennSala do Partenn

Restaurante. TerrazaRestaurante. TerrazaRestaurante. TerrazaRestaurante. TerrazaRestaurante. Terraza

Atpanse os achados de todas as pocas histricas procedentes dos santuarios e asentamentodas ladeiras da Acrpole. Esta era unha zona de trnsito entre a cidade e o famoso santuario oficial.

Lado EsquerdoLado EsquerdoLado EsquerdoLado EsquerdoLado Esquerdo: achados dos grandes templos da rocha da AcrpleLado DereitoLado DereitoLado DereitoLado DereitoLado Dereito: achados dos pequenos santuarios e asentamento das ladeiras da Acrpole.

Pomos de fusos, ofrendadospolas mulleres no templo das nin-fas, s. VI-V a. C.

Placa votiva de arxila dosantuario das ninfas, repre-sentado a unha cerva coas sascras. S. VI a. C.

1818181818


S

II.35. Frontn antigo dun templo deII.35. Frontn antigo dun templo deII.35. Frontn antigo dun templo deII.35. Frontn antigo dun templo deII.35. Frontn antigo dun templo de


Sala das esculturasSala das esculturasSala das esculturasSala das esculturasSala das esculturas

Cabeza de GorgonaCabeza de GorgonaCabeza de GorgonaCabeza de GorgonaCabeza de Gorgona

Nesta sala atpanse obras dende s. VII a. c. ata o s. V d. CPOCA ARCAICA comprende os s. VIII ao VI a . C. Neste mo-

mento hai unha grande actividade constructiva na acrpole,constrense grandes e pequenos templos dedicados a Atenea Polis,protectora da cidade, e a deuses e heroes locais.

Na decoracin dos dous frontns reflctese influencia orien-tal: escenas en relevo de animais e monstruos fantsticos, anque omito pouco a pouco ir predominando.

O estilo sinxelo, pero pouco vigoroso.

S se conserva a cabeza. Eraparte dunha acrtera (estatuasque se colocaban no alto do tem-plo, nos vrtices do frontn)

Frontn dun templo antigo de AteneaFrontn dun templo antigo de AteneaFrontn dun templo antigo de AteneaFrontn dun templo antigo de AteneaFrontn dun templo antigo de Atenea

Loita de Heracles con TritnLoita de Heracles con TritnLoita de Heracles con TritnLoita de Heracles con TritnLoita de Heracles con Tritn

Demo alado de tres corpos con rabo de serpeDemo alado de tres corpos con rabo de serpeDemo alado de tres corpos con rabo de serpeDemo alado de tres corpos con rabo de serpeDemo alado de tres corpos con rabo de serpe

a parte do frontn representada na ilustracin. Cada un dos demos sostn na man unsmbolo: auga, lume e un paxaro como smbolo do aire.

A expresin das sas caras non ten nada de diablica, son monstros de apariencia xovial esimptica, moi humanos, algo totalmente descoecido en Oriente.

Consrvase a policroma. Os volumes son mis rotundos que na etapa anterior.As figuras con colas de serpes ou de peixes resultan moi adecuadas para soluciona-lo

problema que presenta a representacin escultrica nos ngulos do frontn.

SerpesSerpesSerpesSerpesSerpes

As serpes sorprenden pola viveza e sensacin de balanceo, parecen a punto de saltar sobrea sa vctima.

a parte esquerda do frontn. Tritn era un demo mario: metade home, metade peixe.

Tema oriental cun significado apotropaico, para repe-le-lo mal. Aqu desaparece o convencionalismo da arte orientaldeixando paso a un estilo moito mis naturista.

A forza agresiva da leoa contrasta coa indensin dotenreiro, literalmente aplastado.

Leoa matando a un tenreiroLeoa matando a un tenreiroLeoa matando a un tenreiroLeoa matando a un tenreiroLeoa matando a un tenreiro

1 91 91 91 91 9


I.4. MuseosI.4. MuseosI.4. MuseosI.4. MuseosI.4. MuseosI.4.1. MuseoI.4.1. MuseoI.4.1. MuseoI.4.1. MuseoI.4.1. Museoda Acrpoleda Acrpoleda Acrpoleda Acrpoleda Acrpole

MoscforoMoscforoMoscforoMoscforoMoscforo

Un dos mis importantes exvotos (ofren-das que se facan deusa) do santuario.

Representa a un home que avanza ledopara ofrecer o seu tenreiro deusa.

Amosa a compacidade maciza (home eanimal integrados nunha mesma unidade),rotundidade dos volumes, sorriso, penteado ebarba propios da escultura arcaica.

A obra pose unha intimidade e en-canto especial conqueridos pola expresin dohome e o animal.

Esfinxe de mrmoreEsfinxe de mrmoreEsfinxe de mrmoreEsfinxe de mrmoreEsfinxe de mrmore

As esfinxes eran monstros femininos s quese lle atribuan cara de muller, peito, patas e colade len, e estaban provistos de s coma un ave derapina.

Ten o mesmo sorriso arcaico xa observadono demo de tres corpos e no Moscforo, que nonabandoar estatuaria grega arcaica.

Dous lens desgarrando a un touroDous lens desgarrando a un touroDous lens desgarrando a un touroDous lens desgarrando a un touroDous lens desgarrando a un touro

Magnfica composicin de gran realismo. Ocupaban o cen-tro do frontn de Heracles e Tritn, que de poca mis recente.Isto reflctese no maior realismo conquerido e no movementomis rpido e cruel.

Chama a atencin como se cravan as garras no corpo dotouro e a expresin de dor neste.

Durante a maoir parte do sculo VI a. C. Atenas estivo gobernadapor tiranos que se interesaron moito polas artes. Atenas chegou a se-lo primeiro centro artstico do mundo heleno.

Xinete Rampin Xinete Rampin Xinete Rampin Xinete Rampin Xinete Rampin

A disposicin do pelo, o sorriso e a barba son arcaicas. A rixidez arcaica combnase co cabelofinamene cincelado.

A afabilidade da sa expresin tpica.

2020202020


Kore do PeploKore do PeploKore do PeploKore do PeploKore do Peplo


Kores / Kores / Kores / Kores / Kores / kovraikovraikovraikovraikovraiPor esta poca aparecen as chamadas kores, que son exvotos, ofrendas de estatuas das

mozas doncelas deusa.Todas elas estn vestidas. En contra do que se pensa, o nu feminino en Grecia tardo

e s cando a ocasin o xustifica. O ideal feminino co vestido o atavo digno.Estn vestidas moda xnica: levan o xitn (citwvn) fino pegado corpo que revela as

pernas case como se estivesen nas. Sobre o xitn levan un pesado manto, o himation (iJmavtion),do que os seus pesados pregos verticais cobren gran parte do corpo e caen libremente. Istopermite crear un xogo de panos a travs dos cales se adivian as formas anatmicas.

Xeralmente caracterzanse por te-los ps asentados no chan, postura frontal, formascompactas, e pesadez nos volumes que se irn perdendo co tempo. Por suposto tamn poseno mesmo sorriso propio do perodo arcaico.

Moitas veces conservan resto de policroma.

Kore do peploKore do peploKore do peploKore do peploKore do peplo unha autntica obra mestra pola sa

sinxeleza e elegancia.Presenta orixinalidade respecto

forma de vestir: en vez de vestir modaxnica, usa o peplo drico por encima doxitn. O grosor do pano determina averticalide e a sobriedade da figura.

Acdase un maior grao deespontaneidade pola forma mis suave enatual dos seus ollos e boca.

Atribeselle mesmo autor doXinete Rampin e o Can de Caza, excep-cional pola sa viveza e expresin do ros-tro e a mestra do autor para conquerirtransmitirnos a axilidade e a velocidadedo animal.

Kore 675Kore 675Kore 675Kore 675Kore 675

Kore 675Kore 675Kore 675Kore 675Kore 675

Data de fins do s. VI a. C. unha dasmellor conservadas e das mis atractivaspolas sas reducidas dimensins, a sapolicroma, o seu atuendo elegantsimo e oseu doce sorriso.

Aqu estn as figuras de mrmore de enorme tamao pertencentes un antigo templo. Datan do 525 a. C.

Represntase a Xigantomaquia. Atenea ocupaba unha posicincentral, representada como unha kore en accin, inmensa, lanzndosecontra o seu inimigo, mentras ondea a xida coas serpes.

Dous xigantes axeonllados na extremidade do frontn acumulanforzas da sa nai Terra (Gea) para lanzarse eles tamn combate.

2 12 12 12 12 1



Kore de AntenorKore de AntenorKore de AntenorKore de AntenorKore de Antenor

As sasdimensins colosais ea incrustacin demateriais preciososnos ollos, hoxe perdi-dos, afirman o carc-ter custoso da obra econfrenlle especialmaxestuosidade.

Atenea, no frontn da xigantomaquia, representadacoma unha kore en movemento.

A finais da poca arcaica, s. VI-V a. C., e comenzos daclsica a escultura grega acadou un pleno coecemento dacomplexa estructura da figura humana e era capaz derepresentala como un todo coordinado. O paso seguinte serempregar este novo coecemento na representacin da ac-cin e do sentimento, no tratamento dos panos e a composi-cin.

Dtase no 480 a. C. Abandnase a a rixidez arcaica: o corpoxa non est apoiado sobre ambos ps, a perna dereita queda libre,co que o corpo xira lixeiramente cara mesmo lugar e a lia dacadeira xa non horizontal. Tampouco a cabeza mira fronte, estlixeiramente inclinada.

O escultor abre todo un mundo novo de equilibrio entremembros rectos e flexionados, entre msculos tensos e distendidos.

Con esta obra pdese afirmar que abandonamos o perodoarcaico.

Efebo de KritiosEfebo de KritiosEfebo de KritiosEfebo de KritiosEfebo de Kritios

Anda conserva noseu cabelo trazos dun colorloiro-dourado, de a o seunome.

Presenta unha expre-sin melanclica, caseaflixida coas plpebras tangrosas.

O xiro da cabeza suficiente para determinarque que pertenca a unha es-tatua similar Efebo deKritios.

Cabeza do Efebo loiro. 480 a. C.Cabeza do Efebo loiro. 480 a. C.Cabeza do Efebo loiro. 480 a. C.Cabeza do Efebo loiro. 480 a. C.Cabeza do Efebo loiro. 480 a. C.

Kore de AntenorKore de AntenorKore de AntenorKore de AntenorKore de Antenor

2222222222



Atenea pensativaAtenea pensativaAtenea pensativaAtenea pensativaAtenea pensativa

460 a.n.E. Trtase dun dos mellores e mis suxerentesrelevos ticos da poca. Atenea reflexiona distrada ante unhaestela.

A forma na que os longos pregos seguen a inclinacin docorpo en vez de caer verticalmente, un toque de primitivo quese contrarrestra coa encantadora observacin do borde da saiapegado taln erguido.

Kore de EuthydicosKore de EuthydicosKore de EuthydicosKore de EuthydicosKore de Euthydicos

480 a.n.E. Derradeira das koresarcaicas. Presenta caractersticas do es-tilo clsico na seriedade das sas faccinse modelado do seu rostro en superficiesamplas e planas.

Probablemente sexa do mesmoautor que o Efebo Loiro: obsrvase un pa-recido entre ambos rostros e o mesmotratamento voluminoso das plpebras.

Parapeto do templo de Atenea NikParapeto do templo de Atenea NikParapeto do templo de Atenea NikParapeto do templo de Atenea NikParapeto do templo de Atenea Nik

A sa calidade extraordinaria. Representa Victoria ouNik desatando unha sandalia. unha marabillosa mostra datcnica dos panos mollados: xa non s reflicten o corpo, sennque o acentan.

Friso do ErecteionFriso do ErecteionFriso do ErecteionFriso do ErecteionFriso do ErecteionOs movementos das figuras son mis pesados e a

cada ou fluxo da roupa ten menos dinamismo cs do frisodo Partenn.

O ErecteionO ErecteionO ErecteionO ErecteionO Erecteion

CaritidesCaritidesCaritidesCaritidesCaritides

O agravamento das caritides polo aumentoda xofre na atmsfera ateniense obrigou a con-serva-las nesta sala dentro dunha cmara de aireacondicionado a unha temperatura fixa, esubstitulas do monumento por copias.

Cada unha mide 237 m. de altura. Servan decolumnas no Erecteion. A sa espesa cabeleiracae sobre a espalda e forma trenzas sobre osombros, co cal se incrementa a solidez do colo, ea cabeza ofrece un amplo asento para o capitel.Non son idnticas. Ofrecen un aspecto rxido emacizo de acordo coa funcin que desempea-ban.

Cabeza de Hermes dosPropileos en mrmorepentlico, do s. II d. C.

Lucerna de bronce con for-ma de barco de guerra, atopadano Erecteion. S. V. a. C.

O templo de Atenea NikO templo de Atenea NikO templo de Atenea NikO templo de Atenea NikO templo de Atenea Nik

2 32 32 32 32 3



Reconstruccin do frontn oeste:

A-Heroi "Ilisso", B-F-Ccrops, as sas fillas efillo (?), G-Nik, H-Hermes, I-K-Tritn e cabalos,L-Atenea, M-Poseidn, N-Iris, O-Anfitrite, P-Q-R-Muller con dous nenos. Oreitia (?), S-W- Outrospersonaxes da realeza ou heroes.

Reconstruccin do frontn leste:

A-C-Helio e o carro, C-Dioniso, E-F-Dmetere kor, G-Artemisa, a-c, i-k-supostos grupos decarros (Ares e Iris, Hermes e Anfitrite (?)), d-Hefesto, e-Hera, f-Zeus, G-Atenea, H-Poseidn, K-L-M-Hestia, Dione, Afrodita (?), N-O-Selene ouNix.

Frontn orientalFrontn orientalFrontn orientalFrontn orientalFrontn oriental

O tema o nacemento de Atenea. Nos extremos do frontn aparecen o carro de Helios (oda) nun, e noutro os cabalos de Selene (a noite). Seguen dous tros de figuras a un lado e outroenmarcando as figuras centrais. A simetra perfecta.

Sala do PartennSala do PartennSala do PartennSala do PartennSala do PartennAtenas na poca de Pericles gozou dun auxe intectual e espiritual, grego en tdolos

aspectos, que reuniu os mis grandes artistas da arte grega, baixo a direccin de Fidias, o misxenial de todos eles.

Na decoracin do Partenn vemos plenamente logrado o mbito da representacin domovemento, do sentimento, no tratamento dos panos e da composicin.

Fragmentos dos frontns do PartennFragmentos dos frontns do PartennFragmentos dos frontns do PartennFragmentos dos frontns do PartennFragmentos dos frontns do Partenn

Frontn occidentalFrontn occidentalFrontn occidentalFrontn occidentalFrontn occidental

A historia representada neste frontn pro-cede dunha lenda local: a disputa polo patrona-to de Atenas entre Atenea e Posidn. Posidnresultou perdedor e a sa furia fixo que o maravanzara sobre a terra, tendo que intervir Zeuspara detelo. Crese que isto ltimo o represen-tado no frontn, porque estamos ante un mo-mento de confrontacin violenta. Os deuses sal-taron dos carros e atpanse un fronte outro. Aintervencin de Zeus ponse de manifesto a tra-vs dos seus mensaxeiros, Hermes e Iris,que chegaron ata os carros precipitada-mente.

Cabeza de Alexandre Mag-no atopada cerca do Erecteion.Obra de Leocares ou Lisipo,arredor do 336 a. C.

2424242424



Nesta sala atpanse expostas moitas seccins de tres dos frisosque decoraban os grandes edificios da Acrpole.

Estn tallados en Baixo relevo (as figuras sobresaen pouco).Ver px. 10

Friso do PartennFriso do PartennFriso do PartennFriso do PartennFriso do Partenn

Destaca pola sa marabillosa plasticidade edestreza do modelado que dan unha apariencia realda anatoma, panos airosos e naturais.

Nesta longa composicin das figuras non haimonotona xa que as actitudes animadas e sereas es-tn combinadas con gran efectividade.

Serve como exemplo do dito anteriormente aplaca cos tres deuses, Apolo, Posidn e Artemis.

Chama a atencin o seu aspecto natural erelaxado, como se estivesen sentados sen ceremonias,o variado que son os pregos das sas roupas. Tdo pare-ce simple e sinxelo, pero estaba meticulosamente cal-culado.

A actitude de cada figura distnguesecoidadosamente da do seu vecio: o primeiro senta lateralmente,case de perfil, co brazo dereito cado e a cabeza de lado. O segundoxira a cabeza e tres cuartos do seu corpo e o seu brazo dereito estlevantado ata a metade. A terceira figura est sentada co torso defrente e cun brazo erguido, como fotogramas do seu movementocontinuo. Ver px. 10

Caractersticas de estiloCaractersticas de estiloCaractersticas de estiloCaractersticas de estiloCaractersticas de estilo

Consguese unha gran intensidade dramtica.O modelado dos corpos admirable e a complexidade acadada no tratamento dos panos

acenta as poderosas formas esculturais que hai neles.Chgase a unha sorprendente libertade para reflectir o movemento (Iris). O dinamismo da

escultura d a entender que ela a mensaxeira dos deuses. A velocidade e a intrepidez domovemento determina que o vestido se pegue corpo e se transparenten as formas anatmicas.Temos aqu unha das manifestacins mis logradas da chamada tcnica dos panos mollados.

As figuras estn talladas en vulto redondo, como se non fosen relevos e fosen esculturasexentas.

MetopasMetopasMetopasMetopasMetopasCase todas, igual que as figuras dos frontns, estn no

Museo Britnico.Estn talladas en Alto Relevo (as figuras sobresaen moito).

Representan a Centauromaquia. Son maxistrais na sa composi-cin.

Ver px. 9.

2525252525

Unha viaxeno tempo eno espacioI.4. Os museos de AtenasI.4. Os museos de AtenasI.4. Os museos de AtenasI.4. Os museos de AtenasI.4. Os museos de Atenas

I.4.2 Museo Arqueolxico NacionalI.4.2 Museo Arqueolxico NacionalI.4.2 Museo Arqueolxico NacionalI.4.2 Museo Arqueolxico NacionalI.4.2 Museo Arqueolxico Nacional

Sala 6: Coleccin cicldicaSala 6: Coleccin cicldicaSala 6: Coleccin cicldicaSala 6: Coleccin cicldicaSala 6: Coleccin cicldica

Salas 4-5: Coleccin micnicaSalas 4-5: Coleccin micnicaSalas 4-5: Coleccin micnicaSalas 4-5: Coleccin micnicaSalas 4-5: Coleccin micnica

Salas 7-31: Coleccin esculturaSalas 7-31: Coleccin esculturaSalas 7-31: Coleccin esculturaSalas 7-31: Coleccin esculturaSalas 7-31: Coleccin escultura

Salas 36-40: Coleccin broncesSalas 36-40: Coleccin broncesSalas 36-40: Coleccin broncesSalas 36-40: Coleccin broncesSalas 36-40: Coleccin bronces

Salas 41-43: Escultura romanaSalas 41-43: Escultura romanaSalas 41-43: Escultura romanaSalas 41-43: Escultura romanaSalas 41-43: Escultura romana

Sala 32: XoiasSala 32: XoiasSala 32: XoiasSala 32: XoiasSala 32: Xoias

Sala 48: TeraSala 48: TeraSala 48: TeraSala 48: TeraSala 48: Tera

Salas 49-56: Coleccin vasosSalas 49-56: Coleccin vasosSalas 49-56: Coleccin vasosSalas 49-56: Coleccin vasosSalas 49-56: Coleccin vasos

2626262626


Esta sala concentra os descubrimentos mis importantes dasexcavacins levadas a cabo en distintos centros da Grecia micnica,especialmente os marabillosos descubrimentos das tumbas reais deMicenas.

I. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI.4. MuseosI.4. MuseosI.4. MuseosI.4. MuseosI.4. MuseosI.4.2. MuseoI.4.2. MuseoI.4.2. MuseoI.4.2. MuseoI.4.2. MuseoArqueolxicoArqueolxicoArqueolxicoArqueolxicoArqueolxico

Sala 6: Coleccin cicldicaSala 6: Coleccin cicldicaSala 6: Coleccin cicldicaSala 6: Coleccin cicldicaSala 6: Coleccin cicldicaAs illas xa foron denominadas xa polos antigos gregos como Ccladas, debido a sa

forma circular.O nome de Kuklavde provn de kuvklo crculo, polo crculo que forma-ban arredor da sagrada illa de Delos.

Estas illas, separadas da Grecia continental polo mar desenrolan na poca prehistri-ca unha civilizacin propia denominada Civilizacin Cicldica, contempornea civiliza-cin minoica e micnicas (3.000-1.100).

O mrmore destas illas, de calidade insuperable polo seu gran fino e compacto foiempregado para unha escultura xeralmente de reducido tamao (non soen superar os 30cm.), cun fin eminentemente funerario.

As formas artsticas, de perfs redondeados e sen detalles marcados revelan un im-portante proceso de abstraccin e esquematizacin.

Salas 4 e 5: Coleccin micnicaSalas 4 e 5: Coleccin micnicaSalas 4 e 5: Coleccin micnicaSalas 4 e 5: Coleccin micnicaSalas 4 e 5: Coleccin micnica

Vidreira n 18Vidreira n 18Vidreira n 18Vidreira n 18Vidreira n 18

Descubrimentos da tumba IV de Micenas, unhadas mis ricas en axuar funerario.

dolo cicldico n 6.174dolo cicldico n 6.174dolo cicldico n 6.174dolo cicldico n 6.174dolo cicldico n 6.174

Estes dolos eran na sa maiora mulleres nas de anchos ombrose cadeiras estreitas cos brazos cruzados sobre o seu estmago. O artistapon especial inters en marcar o tringulo pbico e os senos, polo quececais representasen deusas da fertilidade.

Coleccin dos msicos:Coleccin dos msicos:Coleccin dos msicos:Coleccin dos msicos:Coleccin dos msicos:

n 3.910 tanxedor da dobre frautan 3.910 tanxedor da dobre frautan 3.910 tanxedor da dobre frautan 3.910 tanxedor da dobre frautan 3.910 tanxedor da dobre frauta

n 3.908 tanxedor de liran 3.908 tanxedor de liran 3.908 tanxedor de liran 3.908 tanxedor de liran 3.908 tanxedor de liraDelicado proceso de abstraccin onde msico e instru-

mento parecen formar un todo continuo; o instrumento musi-cal prolngase como se fose un membro mis do corpo huma-no.

2727272727

Unha viaxeno tempo eno espacioI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI. AtenasI.4. MuseusI.4. MuseusI.4. MuseusI.4. MuseusI.4. MuseusI.4.2. MuseuI.4.2. MuseuI.4.2. MuseuI.4.2. MuseuI.4.2. MuseuArqueolxicoArqueolxicoArqueolxicoArqueolxicoArqueolxico

N 384. Cabeza de touro de prataN 384. Cabeza de touro de prataN 384. Cabeza de touro de prataN 384. Cabeza de touro de prataN 384. Cabeza de touro de prata

Trtase dun ritn:vasilla ceremonial cunburato na parte baixapolo que verquanlibacins. Os cornos, ro-seta da frente e o fouciode ouro reflectan proba-blemente este uso do ouronos touros que an sacri-ficar.

Sobre base. N 1.426Sobre base. N 1.426Sobre base. N 1.426Sobre base. N 1.426Sobre base. N 1.426

A mis famosa vasilla de cermica dapoca micnica: vaso dos guerreiros. Re-presenta a partida dun grupo de guerreirosdespedidos por unha muller.


N 1.758 / 1.759. Vasos de Vafio.N 1.758 / 1.759. Vasos de Vafio.N 1.758 / 1.759. Vasos de Vafio.N 1.758 / 1.759. Vasos de Vafio.N 1.758 / 1.759. Vasos de Vafio.

Das tazas de ouro que repre-sentan con excepcional naturalidadee gran calidade de execucin esceascon touros.

A 1.758 representa unha cazade touros salvaxes: un touro caeununha rede e trata de liberarse, outroconseguiu fuxir e un terceiro ataca aun dos cazadores.

A 1.759, polo contrario repre-senta unha escea tranquila: un grupode touros atpase no campo e un delesest amarrado por un home que tiracon vigor da corda.

As das tazas son evidentemen-te obras dun mesmo artesn e formanparella. Reflexan as mellores caracte-rsticas da arte micnica: libertade eimpetuosidade dos movementos,corpos esbeltos, flexible e musculosos,riqueza na composicin das esceas egusto por representar e observa-lanatureza e os animais en xeral

2828282828

Unha viaxeno tempo eno espacioVidreira n 30Vidreira n 30Vidreira n 30Vidreira n 30Vidreira n 30

Restos dun casco cuberto con cairos de xabarnRestos dun casco cuberto con cairos de xabarnRestos dun casco cuberto con cairos de xabarnRestos dun casco cuberto con cairos de xabarnRestos dun casco cuberto con cairos de xabarn

Este tipo de casco considrase unha invencin micnica. Homero da-nos unha descripcin en Ilada canto X 260-265: E Merones deu a Ulises unarco, espada e alxaba, e na sa cabeza puxo un casco feito de coiro, conmoitas correas por dentro fortemente tensado, cuberto por fra con relocentescairos dun xabarn de brancos dentes, , en gran nmero, por aqu e por alsabiamente dispostos, no centro levaba un forro de l.

Restos dunha liraRestos dunha liraRestos dunha liraRestos dunha liraRestos dunha lira

Lira de marfil procedente da tumba de Medini (tica). undescubrimento nico no seu xnero. Data do sculo XIII a. C.

N 8.557. Bota de arxilaN 8.557. Bota de arxilaN 8.557. Bota de arxilaN 8.557. Bota de arxilaN 8.557. Bota de arxila

Bota de arxila pintada, ocapor dentro, rematada nunha pun-ta alzada. altura do nocelo es-tn pintadas unhas s. Atopousenunha tumba e cecais fora colo-cado como obxecto til para aviaxe do morto outro mundo.

N 957. Copa de ouro.N 957. Copa de ouro.N 957. Copa de ouro.N 957. Copa de ouro.N 957. Copa de ouro.

Elegante copa de ouro con p cilndrico, corpo cnico edas asas que rematan en cabeza de can mordendo a beira dorecipiente. Outro exemplo da elevada arte e orixinalidade dosourives micnicos.


N 2.665. FrescoN 2.665. FrescoN 2.665. FrescoN 2.665. FrescoN 2.665. Fresco

Fragmento de fresco en miniatura procedente deMicenas. Representa a tres dmones con cabeza de burro queavanzan en procesin cunha prtega sobre os ombros da quecolgaran presas que ofrendaran a algunha divinidade.

2929292929

Unha viaxeno tempo eno espacioFrescosFrescosFrescosFrescosFrescosOs pazos e santuarios micnicosdecorbanse, seguindo a lia dosminoicos, con pinturas.A tcnica pictrica a mesma que

en Creta: Frescos con cores intensas(branca amarela, azul, bermella e negra,fuxindo das tonalidades saves egrisceas).

Nos frescos micnicos aprciaseunha maior dureza hora de marca-losperfs das figuras e as cores aparecenconxuntadas dun modo mis burdo.

Os repertorios dos temas estn cla-ramente infludos pola arte minoica:procesins de oferentes, xogos con touros,frisos de animais, prantas, frores... A estostemas engdense outros propiamentemicnicos: esceas blicas e de caza, desfi-les de carros etc.

Escena de cazaEscena de cazaEscena de cazaEscena de cazaEscena de caza

Sobre o fondo azul represntase unhaviva escena de caza: un xabarn cunha lanzacravada na cabeza intenta fuxir duns cans.

A miceneaA miceneaA miceneaA miceneaA micenea

Fragmento dunha muller pintada convivas cores sobre fondo azul. caracterstica a representacin do corpo e ollo de frente e acabeza de perfil.


Taboias de arxila de Pilos:Taboias de arxila de Pilos:Taboias de arxila de Pilos:Taboias de arxila de Pilos:Taboias de arxila de Pilos:

Taboias de arxila con escritura en lineal B. Trtase escritura silbica adaptada do linealA minoico. Nestas taboas estn mencionados nomes de deuses, homes, profesins, animais... elistas de xarras, trpodes, baeiras... A taboia n 641 importante porque confirmou que odesciframento da escrita Lineal B feita por Ventris e Chadwick era correcta e que, efectivamente,esta escrita refrexaba unha forma arcaica da lingua grega, polo que son os textos gregos misantigos coecidos.

Taboa de Pilos Tn 996:listado de baeiras e xarras de ouro e bronce;

as barrias verticais indican as unidades

Un exemploUn exemploUn exemploUn exemploUn exemplo

f z h n Zto-sa pa-ka-na PUG 50tossa fasgana PUG 50tantas dagas DAGAS 50

Esta a taboia deCnosos KN Ra 1540(hoxe no Ashmo-lean Museum deOxford). Mstraseunha foto, un debu-xo facsmil, trans-cripcins normali-zadas en Lineal B,en alfabeto latino, engrego micnico eunha traduccin., como a maioriadas taboias en Li-neal B, un texto decontabilidade

Taboia de Pilos An1:lista de remeiros

que irn a Pleurn


3030303030

Unha viaxeno tempo eno espacioVidreira n 3Vidreira n 3Vidreira n 3Vidreira n 3Vidreira n 3

Nas tumbas IV e V de Micenasatopronse cinco mscaras de ouro sobre oscrneos de cinco homes.

N 240. Anel de ouro.N 240. Anel de ouro.N 240. Anel de ouro.N 240. Anel de ouro.N 240. Anel de ouro.

As representacins en miniatura so-bre selos de pedra ou metlicos son impor-tantes fontes de informacin sobre a vidacotiana, relixin e costumes micnicos.

de destacar a habilidade do artistapara representar nunha superficie tan limi-tada esceas tan detalladas.

Este selo representa unha escea decaza. Dentro da pequena superficie do anel oartista consegue representar os cabalos, douscazadores, o cervo, e a paisaxe, todo istonunha escea de gran movemento.

N 624. Mscara de Agamenn.N 624. Mscara de Agamenn.N 624. Mscara de Agamenn.N 624. Mscara de Agamenn.N 624. Mscara de Agamenn.

a mis famosa porque Schliemanncosiderouna erroneamente como a mscarado caudillo Agamenn.

N 394. Daga de bronce.N 394. Daga de bronce.N 394. Daga de bronce.N 394. Daga de bronce.N 394. Daga de bronce.

Os micnicos levaron a rica ornamen-tacin das empuaduras s follas de espadase puais.

Nas tumbas de pozo de Micenasapareceron moitsimas espadas revestidascunha folla de ouro con adornos gravados erepuxados. A culminacin desta tcnica achamada pintura con metal. Un dos misfermosos exemplos desta tcnica este pualcoa escea da caza do len.

3131313131

Unha viaxeno tempo eno espacioSalas 7-30: Coleccin de esculturasSalas 7-30: Coleccin de esculturasSalas 7-30: Coleccin de esculturasSalas 7-30: Coleccin de esculturasSalas 7-30: Coleccin de esculturas

Sala 7Sala 7Sala 7Sala 7Sala 7A idade escura (1.100-800 a. C.) supuso unha case

total desaparicin da escultura salvo algunhas figuriasmodeladas en terracota.

Reaparece a partir do s. VIII, comezo da poca arcai-ca, con pequenas esculturas como:

N 776. Dama de Dpilon, 750 a. C.N 776. Dama de Dpilon, 750 a. C.N 776. Dama de Dpilon, 750 a. C.N 776. Dama de Dpilon, 750 a. C.N 776. Dama de Dpilon, 750 a. C.

O corpo tanto de animais como de seres humanosredcese imprescindible: o artista concentra a sa atencinen sinalar as articulacins e a forza de pernas, torso e mscu-los, prescindindo de detalles intiles. Deste xeito as figurasposen un extraordinario vigor e unha enorme dose de abs-traccin. A figura humana convrtese nun conxunto demembros tratados xeometricamente: pernas longas e cilndri-cas, torso triangular, brazos robustos e pegados corpo e ca-beza pequena.

Sala 8Sala 8Sala 8Sala 8Sala 8A gran escultura en pedra non se produce en Grecia

ata mediados do s. VII (por o contacto con Exipto), con esta-tuas masculinas de xoves atletas nus (kuros) e estatuasfemininas ataviadas con longas tnicas (kores).

O seu aspecto xeral fai evidente a sa influenciaexipcia: postura hiertica e frontal, ps solidamente asen-tados no chan (p esquerdo adiantado), brazos cados longodo corpo e puos pechados, cabeza cbica adornada porunha melena longa e maciza. A figura non deixa de evocaro que foi antes de ser tallada: un bloque de mrmore. Perorapidamente os gregos seguiron derroteiros propios; ademaiso kuros grego representbase totalmente nu, o que conlevaun inters cada vez maior pola anatoma. Un gran triunfodos mestres do arcaismo ser acadar a organicidade do corpohumn.


N 2.720. Kuros de Sounion (fins do s. VII)N 2.720. Kuros de Sounion (fins do s. VII)N 2.720. Kuros de Sounion (fins do s. VII)N 2.720. Kuros de Sounion (fins do s. VII)N 2.720. Kuros de Sounion (fins do s. VII)

Vese as caractersticas procedentes de Exipto citadas misarriba, pero a nudez total obriga a facer uns primeiros estudiosanatmicos: mediante estrias e abultamentos mrcanse os mscu-los e articulacins (ventre e xeonllos). A figura humana sgueseconcebindo como unha estructura compacta e slida, pero as ini-ciase o camio que nos levar estatua do atleta clsico.

3232323232

Unha viaxeno tempo eno espacioSala 10Sala 10Sala 10Sala 10Sala 10

N 1.906. Kuros de Volomandra (550 a. C.)N 1.906. Kuros de Volomandra (550 a. C.)N 1.906. Kuros de Volomandra (550 a. C.)N 1.906. Kuros de Volomandra (550 a. C.)N 1.906. Kuros de Volomandra (550 a. C.)

Obsrvase unha evolucin no tratamento anatmico.Anque todava evidente a sa procedencia dun bloque demrmore, as sas formas son mis redondeadas e as distintaspartes do corpo estn mis relacionadas entre s. Xanon se mar-can os msculos do ventre perante lias, agora modlanse.

Sala 11Sala 11Sala 11Sala 11Sala 11

Sala 13Sala 13Sala 13Sala 13Sala 13N 3.938. Kuros de Aristodicos. (510-500 a. C.)N 3.938. Kuros de Aristodicos. (510-500 a. C.)N 3.938. Kuros de Aristodicos. (510-500 a. C.)N 3.938. Kuros de Aristodicos. (510-500 a. C.)N 3.938. Kuros de Aristodicos. (510-500 a. C.)

Estela funeraria de Aristin (510 a. C.)Estela funeraria de Aristin (510 a. C.)Estela funeraria de Aristin (510 a. C.)Estela funeraria de Aristin (510 a. C.)Estela funeraria de Aristin (510 a. C.)

Aristin est vestido e armado como os hoplitas atenienses:coraza curta cubrndolle o torso , protectores das canelas dende osxeonllos ata o nocelo e unha lanza.

de resaltar a exquisitez con que se elaboraron os pregosda vestimenta sobre as coxas e brazos.

A forma de representar a barba e o pelo, coma si estivesenbordados, tipicamente arcaica. Tamn arcaica a presentacindo ollo de frente nun rostro visto de perfil.

A estela estaba pintada con vivas cores: bermello o fondo,pelo, barba e beizos, azul para o casco e a coraza.

Debaixo aparece unha inscripcin co nome do artista: e[rgon!Aristovkleo.

Estamos xa a finais da po-ca aracaica: as actitudes vltansemenos rxidas e comprndesemellor a anatoma da figura hu-mana.

Os brazos e as mansatpanse agora separados do tor-so. Modlanse mellor os mscu-los do corpo. Os rasgos da carason agora mis naturais e o pelo curto.

Obsrvase un gran avan-ce anque a escultura segue amante-los ps firmente asentadosno chan.

3333333333



N 3.476. Basamento dunha estatua de KurosN 3.476. Basamento dunha estatua de KurosN 3.476. Basamento dunha estatua de KurosN 3.476. Basamento dunha estatua de KurosN 3.476. Basamento dunha estatua de Kuros

Est decorada con representacins da vida dosxoves nos ximnasios da antiga Atenas.

Parte frontal: efebos realizando diversos exercicios.Parte esquerda: seis xoves entrenndose.Parte dereita: os xoves divrtense incitando unha

rifa entre un can e un gato.Avance na forma de representacin: xa non aparecen

tdalas figuras co torso de frente e cabeza e pernas deperfil.

A partir do 575 a. C.podemos considerar queestamos xa na poca cl-sica. O escultor gregoacadou un pleno coe-cemento da complexa es-tructura do corpo huma-no capaz de represen-talo com un todo coordi-nado. Unha vez conque-rido isto, empzase a ex-perimentar coa aplica-cin deste logro repre-sentacin do movementoe sentimento.

N 1.516. Estatua de Posidn (460 a. C.)N 1.516. Estatua de Posidn (460 a. C.)N 1.516. Estatua de Posidn (460 a. C.)N 1.516. Estatua de Posidn (460 a. C.)N 1.516. Estatua de Posidn (460 a. C.)

Uns pescadores atoparon preto da illa de Eubea en 1.926 obrazo esquerdo desta magnfica estatua. Dous anos mis tardeatopouse o resto. Sen dbida esta estatua formaba parte da cargadun barco que naufragou.

Represntase deus no momento de lanza-lo seu tridente.O modelado da figura e dos msculos reflecta de modo convin-cente a accin violenta. O rostro magnfico. Constite un nota-ble exemplo da figura en marcha.

Algns consideran que se trata de Zeus lanzando o raio.O bronce empeza a utilizarse con profusin para as figuras

de atletas e divinidades.


3434343434

Unha viaxeno tempo eno espacio Represntase a Demter, deusada agricultura, sa filla Persfone eno centro a Triptlemo. O relevo des-cribe a Demter no momento en queentrega a Triptlemo as espigas (pro-bablemente seran de ouro) para ocultivo do trigo.

Demter est vestida cunhatnica que cae en pregos densos erectos, un vestido mis pesado e se-rio co da sa filla, que leva posto unxitn xnico mis lixeiro con granvariedade de pregos.

Sala 16: Sala 16: Sala 16: Sala 16: Sala 16: Monumentos funerarios ticosMonumentos funerarios ticosMonumentos funerarios ticosMonumentos funerarios ticosMonumentos funerarios ticosO costume dos antigos de

marca-las tumbas con estelas fune-rarias atopou a mis perfecta ex-presin na tica do s. V a. C,

N 4.485. Lekytos funerarioN 4.485. Lekytos funerarioN 4.485. Lekytos funerarioN 4.485. Lekytos funerarioN 4.485. Lekytos funerario


Ademais das estelas(principal adorno das tumbas)tamn se erixan monumentosen forma de vasillas de mr-more como este lekytos (vasillafuneraria dun asa) cunha re-presentacin en relevo: a mullermorta (MURRI-NA) conduci-da Hades (reino dos mortos)polo deus Hermes (s nos seusnocelos).

N 45. Apolo do mfalos (460-450)N 45. Apolo do mfalos (460-450)N 45. Apolo do mfalos (460-450)N 45. Apolo do mfalos (460-450)N 45. Apolo do mfalos (460-450)

Nesta poca xa se abandoou a rxida postura frontal.Librase de peso unha perna co que se produce unha inclinacinna lia da cadeira ( ) e dos ombros ( ), introducndose unhasimetra no corpo humn. mesmo tempo xranse lixeiramentetronco e cabeza. Crase un novo xogo de equilibrios e movementosque abren artista grego todo un novo mundo de formas.

N 126. Relevo do santuario de Demter (440-430 a C)N 126. Relevo do santuario de Demter (440-430 a C)N 126. Relevo do santuario de Demter (440-430 a C)N 126. Relevo do santuario de Demter (440-430 a C)N 126. Relevo do santuario de Demter (440-430 a C)

3535353535

Unha viaxeno tempo eno espacioN 715. Estela funeraria de Salamina (430-420 a. C.)N 715. Estela funeraria de Salamina (430-420 a. C.)N 715. Estela funeraria de Salamina (430-420 a. C.)N 715. Estela funeraria de Salamina (430-420 a. C.)N 715. Estela funeraria de Salamina (430-420 a. C.)

Un adolescente (o morto) sostn unha gaiolabaixo a cal est unha gata. Ante a estela est un pequenoescravo aflixido que comunica espectador a sa tristuramirndoo de frente.

Salas 19 e 20Salas 19 e 20Salas 19 e 20Salas 19 e 20Salas 19 e 20Nestas das salas estn expostos relevos e

estatuas dos sculos V e IV a C. ou copias feitasde obras famosas desta poca.

N 129. Atenea PrtenosN 129. Atenea PrtenosN 129. Atenea PrtenosN 129. Atenea PrtenosN 129. Atenea Prtenos

Copia romana da estatua crisoelefantina (de ouro e marfil)obra de Fidias para ser erixida dentro do Partenn.

Esta copia reducida a 1/12, s nos da idea da forma externado orixinal, non da arte da obra mestra de Fidias.

Represntase a Atenea de p vestida cunha tnica ata os ps.O seu casco est decorado cunha esfinxe no centro e dous grifns(monstros con corpo de len, cabeza de aguia e s) s lados. No peitorepresntase a Medusa. Sostn a unha Nik nunha man e na outraunha lanza. s seus ps est o escudo e unha serpe que debe serErictonio (mtico rei de Atenas emparentado con Atenea).

Sala 18Sala 18Sala 18Sala 18Sala 18N 3.624. Estela de Hexeso (410 a. C.)N 3.624. Estela de Hexeso (410 a. C.)N 3.624. Estela de Hexeso (410 a. C.)N 3.624. Estela de Hexeso (410 a. C.)N 3.624. Estela de Hexeso (410 a. C.)

O simple relevodo s. V rodeouse conelementos estructuraiscomo pilastras efrontns e a estelaaparece gorecida cunpequeno templio.

Unha xoven(Hexeso) sostn entre osseus dedos unha cadeasacada dunha caixaque lle abre unhaescrava de p ante ela.

de destacar oequilibrio da composi-cin, a naturalidade das

posturas e a eleganciaconferida a un tematan trivial.

Dende o puntode vista do estilo haique nota-la soltura domodelado e a destrezatcnica manifestas noxogo de volumes etratamento dos panose detalles mnimos domobiliario.

Trtase dunhaautntica obra mestra.


3636363636

Unha viaxeno tempo eno espacioSala 21Sala 21Sala 21Sala 21Sala 21

N 1.826. Copia do Diadmeno de Policleto (430-420 a. C.)N 1.826. Copia do Diadmeno de Policleto (430-420 a. C.)N 1.826. Copia do Diadmeno de Policleto (430-420 a. C.)N 1.826. Copia do Diadmeno de Policleto (430-420 a. C.)N 1.826. Copia do Diadmeno de Policleto (430-420 a. C.)

Fidias e Policleto foron os dous grandes escultoresdo s. V. Policleto estableceu as proporcins ideais que dan corpo humn a sa perfeccin: a altura total do corpo asuma de sete cabezas.

O kuros non s libera unha perna, senn queintrodcese un novo movemento botar un p atrs.

A escultura aparece centrada na accin de cinguirseunha fita na cabeza.

Esta figura constite o momento culminante da pro-longada loita do artista grego por acadar as formas natura-listas.

As obras de Policleto exerceron unha influencia pro-funda e ininterrumpida na estatuaria grecorromana.

N 15.177. Estatua de cabalo de bronce con xinete (150 a. C.)N 15.177. Estatua de cabalo de bronce con xinete (150 a. C.)N 15.177. Estatua de cabalo de bronce con xinete (150 a. C.)N 15.177. Estatua de cabalo de bronce con xinete (150 a. C.)N 15.177. Estatua de cabalo de bronce con xinete (150 a. C.)

Obra de poca helenstica. A nave nau-fragada que transportaba a estatua de Posidntamn levaba a este cabalo galopando e pequeno xinete que aparece enriba. Tanto o cabalocomo o neno estn a facer un gran esforzo pola impetuosa carreira, o que reflexa magnificamentea tensin muscular de cada parte do corpo.

Sala 23Sala 23Sala 23Sala 23Sala 23A arte de principios do s.IV

continuacin do de finais do do s. V: osrostros teen a mesma expresin serea,as posturas manteen o seu equilibriorelaxado, o tratamento da vestimentaque compaxna as transparencias conpregos mis pesados e axitados, tamn equilibrado. Pero pouco a poucoobsrvase a aparicin dun cambio gra-dual: inters mis acusado polo indi-vidual que se reflectir nunha arte mishumanizado. As actitudes vlvensemis emocionais e a serenidade clsi-ca acabar cedendo paso a un huma-nismo desgarrado.

N 870. Estela da despedida (finais do s. V)N 870. Estela da despedida (finais do s. V)N 870. Estela da despedida (finais do s. V)N 870. Estela da despedida (finais do s. V)N 870. Estela da despedida (finais do s. V)

Unha muller sentada cunha expre-sin de sufrimento extende a sa man caraoutra muller que est de p e que lle agarrao brazo e lle acaricia a cara.

Obserbse unha crara emocincomo non se observara ata agora.


3737373737

Unha viaxeno tempo eno espacioN 869. Estela do Ilissos (principios do s. IV)N 869. Estela do Ilissos (principios do s. IV)N 869. Estela do Ilissos (principios do s. IV)N 869. Estela do Ilissos (principios do s. IV)N 869. Estela do Ilissos (principios do s. IV)

Un pai lamenta a morte doseu fillo. Represntase maxistral-mente a emocin contida no rostrodo pai. O fillo ten unha expresinausente, e un pequeno escravodorme totalmente alleo situacin.

Amsanse as novas propor-cins (corpos mis estilizados e al-tos e cabezas mis pequenas) quechegarn a porse de moda.

Sala 28Sala 28Sala 28Sala 28Sala 28N 13.396. Efebo de AntikyteraN 13.396. Efebo de AntikyteraN 13.396. Efebo de AntikyteraN 13.396. Efebo de AntikyteraN 13.396. Efebo de Antikytera

Procede dun antigo barco naufragado. A sa forma ac-tual resultado dun longo e penoso traballo de restauracin dearquelogos e artistas especializados.

Non se sabe a quen representa. Quizis a Paris coa maz.

Sala 29Sala 29Sala 29Sala 29Sala 29N 215-217. Lousas de mrmore de MantineaN 215-217. Lousas de mrmore de MantineaN 215-217. Lousas de mrmore de MantineaN 215-217. Lousas de mrmore de MantineaN 215-217. Lousas de mrmore de Mantinea

Trtase de tres relevos de mrmore do pedestal, con esta-tuas de Praxteles. Son de finais do sculo IV.

Nunha delas repre-sntase a composi-cin musical entreApolo e Marsias e no medio un escra-vo sostn un coite-lo coque vai esfolar a Marsias. Fai referencia mito do desafo deMarsias a Apolo, por ver quen tocaba con mis habilidade a frauta. Marsias perdeu e foi esfoladopola sa osada retar a un deus.

Apreciase o violento movemento de Marsias que anticipa xa o helenismo do s. III a.C.Nas outras das lousas aparecen seis das Musas en distintas posturas. Sensualidade,

refinamento e voluptuosidade conquerronse mediante as actitudes blandas e os pesados eenrolados panos.

Sala 30Sala 30Sala 30Sala 30Sala 30As conquistas de Filipo de Macedonia e Alexandro

Magno extenderon as fronteiras do mundo grego e deroncomenzo periodo helenstico (330-100 a C.).

Acntuase o realismo no modelado, movementos,expresins...

O profundo interese realista faise evidente tamnna eleccin dos temas: a vellez, a infancia, a desesperacin,aembriaguez... Estos temas xustificaban a deformidade, aesaxeracin , os movementos violentos tan de gusto nestapoca.

N13.400. Cabeza de filsofoN13.400. Cabeza de filsofoN13.400. Cabeza de filsofoN13.400. Cabeza de filsofoN13.400. Cabeza de filsofo

Reflecta o espritu helenstico coa sa intencionadafealdade, o seu pelo alborotado, a sa barba e denso bigote.Desborda enerxa e vitalidade.


3838383838



N 235. Posidn de Melos (200 a.C.)N 235. Posidn de Melos (200 a.C.)N 235. Posidn de Melos (200 a.C.)N 235. Posidn de Melos (200 a.C.)N 235. Posidn de Melos (200 a.C.)

As distintas direccins tomadas polas diversas partes docorpo e os marcados contrastes dos pregos confiren movimento estatua. Na sa mn dereita suxetara o tridente.

N 3.335. Grupo de Afrodita, Eros e Pan (100 a. C.)N 3.335. Grupo de Afrodita, Eros e Pan (100 a. C.)N 3.335. Grupo de Afrodita, Eros e Pan (100 a. C.)N 3.335. Grupo de Afrodita, Eros e Pan (100 a. C.)N 3.335. Grupo de Afrodita, Eros e Pan (100 a. C.)

Pan, o deus con patas de macho cabrn, ten case abra-zada a Afrodita mentras esta amenezao coa sa sandalia. Erosaxdaa empurrando a Pan.

Salas 49-56: Coleccin de vasosSalas 49-56: Coleccin de vasosSalas 49-56: Coleccin de vasosSalas 49-56: Coleccin de vasosSalas 49-56: Coleccin de vasos

chegar s sculos X e IX a. C., asrepresentacins de flora e fauna marinas popularesentre minoicos e micnicos deixan paso s deseosxeomtricos en franxas de distinto tamao. Por estemotivo flase de poca xeomtrica: 1.100- 700 a.C.

No s. VIII a. C. entramos no xeomtrico ple-no que supn a introduccin da figura humana eanimais. As figuras represntase esquematicamente:siluetas dotadas de longas pernas, torso triangular ecabeza rducida a un punto cun trazo apuntado parasinala-lo queixo. Vistas de frente ou perfil, sen pers-pectiva, as figuras son plenamente bidimensionais.

As decoracins efectubanse nun barniz ma-rrn moi escuro ou negro sobre a superficie clarada arxila.

As vasillas xeomtricas mis importantes sonas de tamao colosal que servan de monumentosnas tumbas. Un tema habitual polo tanto era a ex-posicin dos mortos: aparece o falecido xacente, ro-deado por choronas, mentras guerreiros e carrosforman procesins funerarias.

Base n 990Base n 990Base n 990Base n 990Base n 990Gran crtera con representacin dun enterro: o morto

est sobre a carroza e arredor lamntanse mulleres nas ehomes armados con espadas.

Grecia. Guía de viaxe

Documents

Transcript of Grecia. Guía de viaxe