Gipuzkoako talde kirolak, 2003/2004denboraldian, Estatu osoan eta EAEn

izandako kokapenari buruzko ikerlana

2

AURKIBIDEA

1.Fasea ................................................................................. 4 1.Helburua ................................................................................. 5 2.Datuak..................................................................................... 5 3.Metodologia............................................................................ 6 4.Emaitzak ................................................................................. 7

2.Fasea ..................................................................................9 1.Helburua ................................................................................ 10 2.Metodologia........................................................................... 10 3.Emaitzak ................................................................................ 11 4.Gipuzkoan dagoen finkatze maila ......................................... 15

Ondorioak............................................................................17 Ondorioak 1.Fasea.................................................................... 18 Ondorioak 2.Fasea.................................................................... 20

3

Xedea

Ikerlan honen helburua da, lehenengo fase batean, talde kirolakEstatuaren barruan daukan lurralde banaketari buruzko analisibat egitea, eta ondoren, bigarren fase batean, Gipuzkoakoerrendimendu handiko kirola 2003-2004 denboraldianbaloratzea eta diagnostikatzea.

4

1. FASEA

Estatu osoko talde kirolaren bi maila goreneiburuzko analisia, 2003/2004 denboraldian

Egilea:

Kirol Management S.L.

5

1.- HELBURUA

Helburua Estatu osoko bi maila gorenak aztertzea da, Gipuzkoako talde kirolak, 2003-2004 denboraldian, izandako egoera zehaztea ahalbidetzen duen erkaketa bat finkatuahal izateko

2.- DATUAK

- Agertzen diren taldeen eta modalitateen kopurua: Espainiako kirol federazioak.

1. taula (*) – Talde kopurua

EMAKUMEZKOAK GIZONEZKOAKPROBINTZIA 1. mailako

taldeak2. mailakotaldeak

GUZTIRA 1. mailakotaldeak

2. mailakotaldeak GUZTIR

A

GUZTIRA

1 Bartzelona 28 11 39 48 26 74 1132 Madril 17 8 25 21 19 40 653 Asturias 4 9 13 5 12 17 304 Valentzia 8 4 12 8 5 13 255 Palmas (Las) 5 7 12 5 6 11 236 Santa Cruz Tenerifekoa 2 5 7 6 9 15 227 Alacant 5 5 10 4 7 11 218 Murtzia 4 4 8 7 5 12 209 Gipuzkoa 7 0 7 7 5 12 19...

2. taula (*) – Agertzen diren modalitateen kopurua:

• Emakumezkoak:

PROBINTZIA

ORDEZKATUTAKOMODALITATEKOPURUAemakumezkoak

1 Bartzelona 102 Madril 93 Gipuzkoa 7...

• Gizonezkoak:

PROBINTZIAORDEZKATUTAKO MODALITATEKOPURUAgizonezkoak

1 Bartzelona 152 Madril 143 Asturias 104 Santa Cruz Tenerifekoa 105 Valentzia 96 Bizkaia 97 Zaragoza 98 Alacant 89 Gipuzkoa 8...

6

(*) Taula guztiek barne hartzen dituzte 52 lurralde, probintzia eta hiri, eta eskaintzen duguna laburpena baino ez da.

7

• Guztira:

PROBINTZIAORDEZKATUTAKO MODALITATEKOPURUAemak. eta gizon.

1 Bartzelona 152 Madril 153 Gipuzkoa 11...

(*) Taula guztiek barne hartzen dituzte 52 lurralde, probintzia eta hiri, eta eskaintzen duguna laburpena baino ez da.

- Populazio errolda: Estatistika Institutu Nazionala (2003. urtea).

- Kirol lizentziak: Kirol Kontseilu Nagusi a (2003. urtea) eta Espainiako kirolfederazioak.

- Kirol kluben kopurua: Kirol Kontseilu Nagusi a (2003. urtea) eta Espainiako kirolfederazioak.

3.- METODOLOGIA

- Unibertsoa:

Hurrengoak dira populazio unibertsoaren osagarriak: Estatu osoan, kluben arabera ligaerregularraren bidez lehiaketetan parte hartzen duten kirol modalitateen bi mailagorenak, gizonezkoen eta emakumezkoen kategorietan. Maila horiek taldeek osaturikegon ahal izango dira, ez ordea zonako banaketek osaturik.

Gizonezkoen kategorian 15 modalitate daude, hurrengoak, hain zuzen ere:

Atletismoa, Saskibaloia, Eskubaloia, Beisbola, Futbola, Futbol Aretoa, Futbolamerikarra, Belar gaineko hockey-a, Izotz gaineko hockey-a, Patin gaineko hockey-a,Igeriketa, Rugby-a, Mahaiko tenisa, Boleibola eta Waterpoloa

Emakumezkoen kategorian, 11 modalitate daude, hurrengoak, hain zuzen ere:

Atletismoa, Saskibaloia, Eskubaloia, Sofbola, Futbola, Futbol Aretoa, Belar gainekohockey-a, Igeriketa, Mahaiko tenisa, Boleibola eta Waterpoloa.

8

- Lagina:Lehenengo bi mailetako 633 talde, Estatuko liga erregularretan parte hartzen dutenaketa Estatuko berrogeita hamabi probintzia edo lurraldekoak direnak. Talde horietatik394 gizonezkoen kategoriakoak dira, eta 239 emakumezkoen kategoriakoak.

- Aldagaiak:Hurrengoak dira erabili ditugun aldagaiak:

• Kirol modalitate bakoitzerako zehaztutako balio enpirikoa. • Maila bakoitzerako zehaztutako balio enpirikoa.• Klub bat bi maila gorenetan parte hartzera iristeko zailtasunerako

zehaztutako balio enpirikoa.• Ordezkatutako kirol modalitateen kopurua.• Populazio faktorea.• Taldekideen generoa.

- Prozedura:Lehendabizi, Estatuan, bi maila gorenetan, liga erregularrak antolatzen dituzten kirolmodalitate guztiak hautatu behar dira. Ondoren, balio bana eman behar zaie kirolmodalitateei, mailei, eta klub bat gizonezkoen eta emakumezkoen kategorietan,Estatuan eta maila bakoitzean parte hartzera iristeko zailtasunari. Horri esker, datuak landu ahal izan ditugu eta, azkenik, behin betiko emaitzak lortuditugu, populazio indizearen eta ordezkatutako modalitateen kopuruaren arabera.

4.- EMAITZAK

Gorago deskribatutako prozedura erabili ondoren, hurrengoak dira lortutako emaitzak:

3. taula (*) – Estatuko emaitzak

• Emakumezkoak:

PROBINTZIA EMAKUMEZKOEN AZKENBALIOA

1 Burgos 43,49672 Gipuzkoa 38,86983 Pontevedra 32,75074 Salamanca 29,66915 Palmas (Las) 25,58606 Lleida 25,13347 Balear (Uharteak) 22,60878 Zaragoza 19,78479 Lugo 18,629610 Valentzia 15,8740...

9

(*) Taula guztiek barne hartzen dituzte 52 lurralde, probintzia eta hiri, eta eskaintzen duguna laburpena baino ez da.

10

• Gizonezkoak:

PROBINTZIA GIZONEZKOEN AZKENBALIOA

1 Gipuzkoa 41,135172 Kantabria 38,906743 Valladolid 29,337504 Zaragoza 26,722605 Nafarroa 24,005316 Madril 23,682337 Sevilla 23,053968 Bartzelona 22,783849 Cadiz 22,2955010 Santa Cruz Tenerifekoa 21,84789...

• Guztira:PROBINTZIA AZKEN BALIO OSOA

Emak. eta gizon.1 Gipuzkoa 28,264362 Valladolid 19,071733 Kantabria 16,522034 Zaragoza 14,485995 Soria 14,198426 Pontevedra 12,579517 Madril 12,429078 Lleida 11,714069 Bartzelona 11,2979210 Nafarroa 10,86148...

(*) Taula guztiek barne hartzen dituzte 52 lurralde, probintzia eta hiri, eta eskaintzen duguna laburpena baino ez da.

4. taula – EAEko emaitzak

DATUAK GIPUZKOA BIZKAIA ARABA

EMAKUMEZKOEN POPULAZIOA 348.007 582.162 147.709

GIZONEZKOEN POPULAZIOA 336.409 551.226 146.651

POPULAZIOA, GUZTIRA 684.416 1.133.428 294.360

EMAKUMEZKOEN TALDE KOPURUA 7 6 0

GIZONEZKOEN TALDE KOPURUA 12 9 3

TALDE KOPURUA, GUZTIRA 19 15 3

EMAKUMEZKOEN KATEGORIAN ORDEZKATUTAKOMODALITATEAK 7 4 0

GIZONEZKOEN KATEGORIAN ORDEZKATUTAKOMODALITATEAK 8 9 3

ORDEZKATUTAKO MODALITATEAK, GUZTIRA 11 9 3

MAKUMEZKOEN KATEGORIAREN BEHIN BETIKOSAILKAPENA 2. 17. 43.

GIZONEZKOEN KATEGORIAREN BEHIN BETIKOSAILKAPENA 1. 12. 23.

11

BEHIN BETIKO SAILKAPEN OROKORRA 1. 11. 25.

12

2. FASEA

Gipuzkoako errendimendu handiko taldekirolaren balorazioa eta diagnosia, Estatuan

eta EAEn, 2003/2004 denboraldian

Egileak:

José Antonio Arruza Gabilondo (U.P.V./E.H.U.)Grupo Iceberg S.L.

13

1.- HELBURUA:

Gipuzkoako errendimendu handiko talde kirolaren balorazioa eta diagnosia, 2003-2004denboraldian.

2.- METODOLOGIA

- Unibertsoa:

Estatuan, maila goreneko liga bat antolatzen duten gizonezkoen zein emakumezkoenkirol modalitateek osaturik egongo da.

Gizonezkoen kategorian 15 modalitate daude. Hurrengoak dira:

Atletismoa, Saskibaloia, Eskubaloia, Beisbola, Futbola, Futbol Aretoa, Futbolamerikarra, Belar gaineko hockey-a, Izotz gaineko hockey-a, Patin gaineko hockey-a,Igeriketa, Rugby-a, Mahaiko tenisa, Boleibola eta Waterpoloa

Emakumezkoen kategorian, 12 modalitate daude, hurrengoak, hain zuzen ere:

Atletismoa, Saskibaloia, Eskubaloia, Sofbola, Futbola, Futbol Aretoa, Belar gainekohockey-a, Patin gaineko hockey-a, Igeriketa, Mahaiko tenisa, Boleibola eta Waterpoloa.

- Lagina:

206 talde, Estatuko maila goreneko kirol ligetan parte hartzen dutenak, talde kopuruhandiena daukaten hamar probintzi edo lurraldeetakoak; horietatik 119 gizonezkoenkategoriakoak dira, eta 87 emakumezkoen kategoriakoak.

- Diseinua:

Azterlanean, deskribapena, balorazioa, ebaluazioa eta erkaketa egiten da; azterlanazeharkako ebakidurakoa da, eta behin bakarrik hartutako datuak erabili dira.

- Aldagaiak:

Erabiliko ditugun aldagaiak honakoak izango dira: orokorrean dauden talde kopuru etamodalitate guztiak, maila olinpikoan dauden taldeak eta modalitateak, probintziak edolurraldeak daukan ordezkapen koefizientea Estatuko populazio osoarekin alderatuta, etataldekideen generoa.

14

- Prozedura:

Lehendabizi, maila goreneko ligak antolatzen dituzten modalitateak hautatuko ditugu.Ondoren, ligetan talde gehien aurkezten dituzten lehenengo hamar probintziensailkapena finkatuko dugu, eta horretarako kontuan hartuko dugu, halaber, zenbatmodalitatetan parte hartzen duten. Gauza bera egingo dugu modalitate olinpikoekin eta,ondoren, ebaluatzeko erkaketa bikoitza egingo dugu: Estatu osoan eta EAEn. Azkenik,emaitzek ematen dituzten modalitateek daukaten finkatze maila aztertuko dugu, baieskola kirolean, bai kirol federatuan.

3.- EMAITZAK

Lehenik eta behin, Estatuan izandako emaitzak adieraziko ditugu, era deskriptiboan; hauda, taldeen eta modalitateen balio erlatiboa, populazio indizeari dagokionez; etabestetik, balio berak emango ditugu, modalitate olinpikoei dagokienez. Bigarrenez,EAEko lurralde historikoei buruzko datuak aurkeztuko ditugu, eta hirugarrenez,emaitzek emandako kirol modalitateek Gipuzkoako Lurralde Historikoan daukatenfinkatze maila erakutsiko dugu.

3.1.- ESTATU OSOAN

3.1.1.- MODALITATE GUZTIAK

1. Grafikoa: Modalitate guztietako talde kopuruaren balio erlatiboa, gizonezkoen nahizemakumezkoen kategoriako maila gorenean parte hartzen duten lehenengo 10probintziei edo lurraldeei dagokiena.

15

0123456789

Barcelo

naMad

rid

Valenc

ia

Gipuzk

oa

Navarr

aMurc

ia

Zarago

za

Las P

almas

Asturia

s

Alican

te

Masculino

Femenino

Total

Ingurune desberdinetako errealitateak alderatu ahal izateko populazio faktorea sartzekoorduan ikus dezakegunez (1. grafikoan), Gipuzkoak lehenengo tokia hartzen du, 8,8balioa duela (4,4 gizonezkoen artean, eta 4,4 emakumezkoen artean), eta ondorenNafarroa dago, 8 balioa duela (5,8 gizonezkoen kategorian, eta 2,2 emakumezkoenean).

Bartzelonak hirugarren tokia hartuko luke, 6,5 balio erlatiboa duela (4,1 gizonezkoenkategorian, eta 2,4 emakumezkoenean). Harrigarria da Madrilen kasua, populaziofaktorea sartzean azkenaurreko tokia hartuko bailuke, 2,8 balio erlatibo osoarekin (1,6gizonezkoen kategorian, eta 1,2 emakumezkoenean).

2. Grafikoa: Gizonezkoen nahiz emakumezkoen maila gorenean parte hartzen dutenEstatuko lehenengo 10 probintziei dagokien balio erlatiboa.

16

0123456789

Barcelo

na

Madrid

Valenc

ia

Gipuzk

oa

Navarr

a

Murcia

Zarago

za

Las P

almas

Asturia

s

Alicante

Masculino Femenino Total

Gipuzkoa da balio handiena daukana modalitateei dagokienez, 8,2 dauka-eta (3,8gizonezkoen kategorian, eta 4,4 emakumezkoen kategorian). Ondoren, Nafarroa dator,6,6 balio erlatiboa duena (4,4 gizonezkoen kategorian, eta 2,2 emakumezkoenean).Berriro ere esan behar dugu harrigarria dela, modalitateen kasuan, Bartzelona eta Madrilzerrendaren azken tokian egotea, hain zuzen ere, Bartzelona azkenaurreko tokian, 2balio erlatiboa duela (1,2 gizonezkoen kategorian, eta 0,8 emakumezkoenean), etaMadril azken tokian, 1,6 balio erlatibo osoa duela (0,8 gizonezkoen kategorian, eta 0,8emakumezkoenean).

3.1.2.- MODALITATE OLINPIKOAK

3. Grafikoa: Modalitate olinpiko guztietako talde kopuruaren balio erlatiboa,gizonezkoen nahiz emakumezkoen kategoriako maila gorenean parte hartzen dutenlehenengo 10 probintziei edo lurraldeei dagokiena.

17

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Bar celona Madr id Valencia Gipuzkoa Navar r a Mur cia Zar agoza Las Palmas Astur ias Al icante

Mascul ino

Femenino

Total

18

Populazio faktorea sartzeko orduan ikusi dugunez, Gipuzkoa lehenengo tokian dago, 6,8balioa duela (3,7 gizonezkoen kategorian, eta 3,1 emakumezkoenean), Bartzelonarenaurretik –Bartzelonak 4,5 balio erlatiboa dauka (2,4 gizonezkoen kategorian, eta 3,1emakumezkoenean)–, eta Nafarroaren aurretik –Nafarroak 3,6 balioa baitauka (2,9gizonezkoen kategorian, eta 2,1 emakumezkoenean)–. Kasu honetan, Madrilazkenaurreko tokian dago, 2,1 balio erlatibo osoa duela (1,1 gizonezkoen kategorian, eta1,1 emakumezkoenean).

4. Grafikoa: Modalitate olinpikoen balio erlatiboa, gizonezkoen nahiz emakumezkoenkategoriako maila gorenean parte hartzen duten lehenengo 10 probintziei edo lurraldeeidagokiena..

0123456789

Barcelo

na

Madrid

Valenc

ia

Gipuzk

oa

Navarr

a

Murcia

Zarago

za

Las P

almas

Asturia

s

Alicante

Masculino Femenino Total

Populazio faktorea sartzeko orduan, egiaztatu ahal izan dugu Gipuzkoa dela balioerlatiborik handiena daukan probintzia, 6,2 daukalako (3,1 gizonezkoen kategorian, eta2,1 emakumezkoenean) modalitate olinpikoen kopuruari dagokionez; ondoren, Nafarroadator, 5,1 balioa duela (2,9 gizonezkoen kategorian, eta 2,2 emakumezkoenean).Aipagarria da, halaber, Bartzelona eta Madril sailkapenaren azken tokian egotea; hainzuzen ere, Bartzelona azkenaurrekoa da, 1,4 balio erlatiboarekin (0,8 gizonezkoenkategorian, eta 0,6 emakumezkoenean), eta Madril azkena, 1 balio erlatiboa duela (0,5gizonezkoen kategorian, eta 0,5 emakumezkoenean).

3.2.- EAEn barruan

Hiru lurralde historikoetan jasotako emaitzak aztertzeko orduan, desberdintasun handiakgertatzen direla ikus dezakegu, espero genuen bezala. Desberdintasunak bestalde, baitalde kopuruan, bai modalitateetan aurkitzen dira. Gipuzkoak 14 talde ditu, 7 taldekategoria bakoitzean. Ondoren Bizkaiko Lurraldea dago (5 – 2), eta azkenik Araba (2 –0). Modalitate kopuruen alorrean, Gipuzkoak 13 dauzka (6-7), Bizkaiak 6 (4-2) etaArabak 2 (2-0). Modalitate olinpikoei dagokienez, Gipuzkoak 11 talde ditu (6-5),Bizkaiak 7 (3-4), eta Arabak 2 (2-0). Eta kirol olinpikoetako modalitate kopuruakkontuan hartuz gero, Gipuzkoak 10 ditu (5-5), Bizkaiak 5 (3-2) eta Arabak 2 (2-0).

19

5. Grafikoa: EAEko lurraldeetan dauden talde kopuruari dagokion balio erlatiboa,gizonezkoen nahiz emakumezkoen kategorian.

0

1

2

3

4

5

6

Gipuzkoa Bizkaia Alava

MASCULINO

FEMENINO

5. grafikoaz esan dezakegu baliokidetasun bat ikus daitekeela Gipuzkoan, bikategorietan dagoen talde kopuruaren balio erlatiboen artean, 4,4koa delako; Bizkaian,aldiz, 1,9 da balio erlatiboa gizonezkoentzat eta 0,7 emakumezkoentzat. Arabaridagokionez, jadanik adierazi dugu ez dagoela balio erlatiborik emakumezkoen kasuan;hala ere, gizonezkoen balio erlatiboa 2,9 da, hau da, Bizkaiko Lurraldean dagoena bainoaltuagoa.

6. Grafikoa: EAEko lurraldeetan dauden modalitateen balio erlatiboa, bai gizonezkoenkategorian, bai emakumezkoen kategorian..

0

1

2

3

4

5

6

Gipuzkoa Bizkaia Alava

MASCULINO FEMENINO

Modalitate kopuruari dagokion balio erlatiboaz esan dezakegu, 6. grafikoan ikusdaitekeen bezala, Gipuzkoan balio altua dagoela bi kategorietarako, hau da, 3,8gizonezkoen kategoriarako, eta 4,4 emakumezkoen kategoriarako. Bizkaian, aldiz,indize horiek jaitsi egiten direla ikus daiteke, eta horrela, gizonezkoen kasuan 1,5 da etaemakumeen artean 0,7. Araban, gizonezkoen kategoriari dagokion balio erlatiboabakarrik aurkitzen dugu, 2,9, berriro ere Bizkaikoaren gainetik kokaturik.

20

7. Grafikoa: EAEko lurraldeetan dauden kirol olinpikoen talde kopuruei dagokien balioerlatiboa, gizonezkoen nahiz emakumezkoen kategorian.

0

1

2

3

4

5

6

Gipuzkoa Bizkaia Alava

MasculinoFemenino

7. grafikoan ikus dezakegun bezala, aldeak mantendu egiten dira. Gipuzkoa da balioaltuena daukana, gizonezkoen kategorian 3,7 eta emakumezkoarenean 3,1 baitauka.Bizkaiko Lurraldean, balioak 1,1 eta 0,7 dira, hurrenez hurren; eta Araban, aldiz,gizonezkoen kategoriaren balio erlatiboa 2,9 da, Bizkaiko kategoria beraren gainetikkokatzen delarik.

8. Grafikoa: EAEko lurraldeetako kirol olinpikoetan ari den talde kopuruari dagokionbalio erlatiboa, gizonezkoen nahiz emakumezkoen kategorian..

0

1

2

3

4

5

6

Gipuzkoa Bizkaia Alava

MasculinoFemenino

Kirol olinpikoetako modalitate kopuruari dagokionean, 8. grafikoan ikus daitekeenez,Gipuzkoan dagoen balio erlatiboa antzekoa da bi modalitateetan, 3,1 eta 3,1 baitahurrenez hurren. Bizkaian, balioak jaitsi egiten dira, eta honela geratzen dira: 1,1gizonezkoen kategorian, eta 0,7 emakumezkoenean. Araban, gizonezkoen kategoriaridagokion balio erlatiboa 2,9 da, berriro ere Bizkaikoaren gainetik kokaturik. 4.- GIPUZKOAN DAGOEN FINKATZE MAILA

Ezagutu nahi dugu zein den Gipuzkoako Lurralde Historikoan, kirola egiteko orduan,parte hartzen duten lurraldeko modalitateek, bai eskola kirolekoek bai kirolfederatukoek, daukaten eragina. Modalitateak partehartze maila altuetan agertzeaantolaketaren eta belaunaldiak txandakatzearen seinale ona izango da, horixe baitamaila altuko taldeek eduki behar duten ezaugarria.

21

4.1.- Eskola kirola

Egiazta daitekeenez, emaitzetan azaltzen diren modalitate gehienak partaidetza mailaoso altukoak dira, hau da, 4.000 parte hartzaile baino gehiago dauzkate, eta hurrengoakdira: atletismoa, saskibaloia, eskubaloia, futbola, futbol aretoa, igeriketa; gainerakohiruetan, sofbol, rugby eta hockey-an, alegia, parte hartzaileen kopurua 500 eta 1.000artean dago.

4.2.- Kirol federatua

Egiazta daiteke emaitzetan azaltzen diren modalitate gehienak partaidetza mailaaltukoak direla, hau da, lizentzia kopurua 1.000 eta 4.000 bitartekoa dela, etahurrengoak dira: atletismoa, saskibaloia, eskubaloia, futbol aretoa, igeriketa. Eskolakirolean bezala, gainerako hirurak sofbol, rugby eta hockey-a dira, partaidetzaurriagokoak.

Gaur egungo datu horiek eta azken urteotan antzemandako joera ikusita, argi dago osotrantsizio ona gertatu dela errendimendu orokorrean, nahiz eta eskola kirolean eta kirolfederatuan emandako lizentzia kopuruak jaitsiera handia eduki. Hori gertatzealogikotzat jotzen baldin badugu, hau da, eskola kirolean finkatuen dauden modalitateakkirol federatuan ere mantentzea, logikotzat jo dezakegu, halaber, mantentze hori kiroleskaintza egokiaren ondorioa izatea. Nolanahi ere, egokia ez den kirol politikak ez lukeinolaz ere kirol esparruan horrelako ondoriorik ekarriko.

4.3.- Lurraldearen barruko banaketa.

Lurraldearen barruko banaketa kontuan hartu dugun beste alderdi bat da, lurraldeanbarruko egoera zein den argiago ikusi ahal izateko. Alor horretan ere, fenomenopositiboa gertatzen da, alegia, taldeen artean ikus daitekeen kokapen sakabanatua:Donostialdean, 5 talde dira gizonezkoen kategoriakoak, eta 3 emakumezkoenak;Bidasoa Beherean, talde 1 dago gizonezkoen kategorian, eta 2 emakumezkoenean;Debabarrenean, talde bat dago gizonezkoen kategorian; Tolosaldean, talde 1emakumezkoen kategorian, eta Urola Kostan, talde 1 emakumezkoen kategorian.

Bestalde, nabarmendu behar dugu, badaudela bi talde modalitate batean bat egitendutenak, eskubaloian, alegia, eta talde horiek, hain zuzen ere, lurraldeko mugetandaudela, C.D. Bidasoa ekialdean, eta J.D. Arrate Mendebaldean.

22

Ondorioak

23

ONDORIOAK: 1. FASEA

Aztertutako kirol modalitateek talde kirolaren errealitatea zein den erakusten diguteEstatu osorako, alegia, kirolari berari atxikita dauden baldintza ugari dituen errealitatea. Beste alderdi batzuek ere eragina izan dezakete, era nabarmenean, probintzia edolurralde bakoitzak kirol alorrean daukan kokapena bultzatzeko edo ez bultzatzekoorduan. Honakoak izan daitezke alderdi horiek: soziologikoak, kulturalak,ekonomikoak, laguntza pribatua, hainbat administraziok parte hartzea, kirola egitenhasteko eredua, herritarrek kirol alorrean dituzten ohiturak, kirol ekipamenduen sareaedo beste lehentasun batzuk.

Beharbada, xehetasun handiagoz egindako analisi batek kontuan hartu behar zituenalderdi horiek, eta baita beste kirol diziplina batzuk ere; horregatik, litekeena damodalitate batzuk gutxietsita edo neurriz gaineko baloratuta egotea; nolanahi ere,prozesuak parametro objektibo eta praktikoen arabera zehaztu dira.

Hainbat alderdi, hala nola ordezkatuta dauden populazio eta kirol modalitateen kopurua,ezinbestekoak izan dira lurralde edo probintzia bakoitza ingurune erlatibo bateankokatzeko, horietako bakoitzean, eta baita gainerakoekin alderatuta ere, aurki daitekeenkirol errealitatearekin bat datorren ingurunean, alegia.

Gipuzkoa Estatuko bederatzigarren lurraldea da, ordezkatutako taldeen kopuruabsolutuari dagokionez (19):

- Gizonezkoak: Maila gorenetan, eta horien segidako beheragokoetan, dagoen taldegipuzkoarren ordezkapena orekatuta dago, 7 – 5 da-eta.

- Emakumezkoak: Maila gorenetan, eta horien segidako beheragokoetan, dagoen taldegipuzkoarren ordezkapena ez dago orekatuta, 7 – 0 da-eta. Estatuko lehiaketarenbigarren mailan talderik ez egotea eragozpena izan daiteke emakume kirolarigipuzkoarrak maila goreneko taldeetako partaideak izan daitezen.

Gipuzkoa Estatuko hirugarren lurraldea da, ordezkatutako kirol modalitateen kopuruabsolutuari dagokionez (11). Aurretik Madril eta Bartzelona dauzka, eta Valentziarekinberdinduta dago. Datu hori oso garrantzitsua da, izan ere, horri esker ikus dezakeguGipuzkoa modalitate askotan dagoela ordezkatuta: - Gizonezkoak: Bartzelona bakarrik dago ordezkatuta 15 kirol modalitateetan.

Gipuzkoak ez dauka ordezkapenik hurrengo modalitateetan: saskibaloian,beisbolean, futbol amerikarrean, patin gaineko hockey-an, igeriketan, boleibolen etawaterpoloan.

- Emakumezkoak: Estatuko inongo lurraldek edo probintziak ez du lortu egonlitezkeen 11 kirol modalitateetan ordezkatuta egotea (emakumezkoen lehiaketarik ez

24

da egiten futbol amerikarrean, rugby-an, izotz gaineko hockey-an eta patin gainekohockey-an). Gipuzkoa ez dago ordezkatuta hurrengo modalitateetan: futbolean,mahaiko tenisean, boleibolean eta waterpoloan.

Nolabaiteko oreka dago Gipuzkoa ordezkatuta dagoen kirol modalitateetan,gizonezkoen eta emakumezkoen kategorietan: 8 eta 7, hurrenez hurren. Nagusiki gure kluben lanari esker, Gipuzkoa da, Estatuan eta Autonomia Erkidegoan,kirol mailarik hoberena daukan lurraldea, azterlan honen gaia den talde kirolenmodalitateetan, orokorrean. Datu horren garrantzia honetan datza, alegia, EAEko hirulurraldeak araudi beraren pean daudela, eta araudi horrek zehazten duen kirol hastapenaez dela Estatuko gainerako lurraldeetakoen berdina. Gipuzkoa, gizonezkoen kategorian (1.) eta emakumezkoen kategorian (2., Burgosbakarrik dago aurretik), populazio handiagokoak diren lurralde eta probintzien aurretikdago kokaturik. Gizonezkoen eta emakumezkoen kategorietako emaitzetan dagoenoreka hori indartu egiten da, kontuan hartzen baldin badugu Gipuzkoa eta Zaragoza bikategorietan (gizonezko nahiz emakumezkoak) izandako 10 emaitza hoberenetanerrepikatzen duten probintzia edo lurralde bakarrak direla.

Azterlan honetako datu batzuk beste denboraldi batzuetan izandakoekin alderatuta,hurrengoa ikus dezakegu:

- 1998/1999 denboraldian –Kirolgi Fundazioa kirol mundura agertu zen garaian–, 12taldek ordezkatzen zuten Gipuzkoa (gizonezkoen 8k eta emakumezkoen 4k) .

- 2003/2004 denboraldian –ikerlan honetarako hartu dugun denboraldia, hain zuzenere–, 19 talde zeuden, Gipuzkoa ordezkatzen zutenak (gizonezkoen 12 etaemakumezkoen 7).

- 2004/2005 denboraldian, 21 taldek ordezkatzen dute Gipuzkoa (gizonezkoen 11k etaemakumezkoen 10ek).

Gipuzkoak, sei urtetan, partaidetza handiagoa lortu du azterlan honetarako aukeratuditugun talde modalitateen bi maila gorenetako lehiaketetan, % 75 gehiago, zehazki.

25

ONDORIOAK: 2. FASEA

Gipuzkoak toki pribilegiatua dauka, Estatuko gainerako probintziekin alderatuz gero,bai guztizko balioei, bai modalitate olinpikoei dagokienez. Horrek, berez, garapenizugarria darama berekin, gure lurraldearen aldeko desberdintasun handiak markatzendituena. Bestalde, biztanle gehiago dituzten beste probintzia batzuekin alderatzekobeharrezkoa den populazio koefizientea sartzerakoan, ikusten dugu balio erlatiboahanditu egiten dela, eta aurreko interpretazioa indartu egiten dela.

Emaitzek, populazio indizea kontuan hartuta, argi eta garbi adierazten dute Gipuzkoarennagusitasuna, gizonezkoen nahiz emakumezkoen kategorietan, eta bien artean daukatenoreka ere argi ikusten da. Horrez gain, gipuzkoarren artean kirol praktika handia delaantzeman daiteke.

Modalitate olinpikoak bakarrik aintzakotzat hartuz gero, Gipuzkoak bere aurretikdauden probintziekin dituen aldeak murriztu egiten ditu, eta aldiz, alde horiek handituegiten dira bere atzean sailkatuta daudenekin. Adierazle kualitatiboa da, lortutakoemaitzen balioa handitu egiten duena. Era berean, nabarmentzekoa da gizonezkoen etaemakumezkoen kategorien portaeran antzeman daitekeen oreka eta homogeneotasuna,oso antzekoak baitira.

Gipuzkoan, gizonezkoen eta emakumezkoen kategorien artean, talde kopuruaridagokionez, aurkitzen den homogeneotasun hori aurki daiteke, halaber, Valentzian, LasPalmasen eta Asturiasen; hala ere, modalitate kopuruari dagokionez, Gipuzkoakbakarrik mantentzen du aipatutako oreka. Gure gertuko ingurunera begiratuz gero, ikusten dugu desberdintasun handiak daudelaegungo egoeran, izan ere, Gipuzkoak bikoiztu egiten ditu Bizkaian dauden taldekopurua eta partehartze modalitateak, eta Arabak bi talde besterik ez dauzka,gizonezkoen kategoriakoak biak. Populazio faktorea gehitzen baldin badugu, datuak ezdira aldatzen Gipuzkoan, lehengo aldea hirukoiztu egiten baita; aldiz, aldatu egiten diraBizkaian, Arabaren atzean geratzen baita, azken lekuan, hortaz. Modalitate olinpikoei dagokienez, emaitzak ez dira aldatzen, eta aurreko puntuanadierazitako desberdintasunak mantendu egiten dira. Emaitza horiek ikusita, baiezta dezakegu errendimendu handiko talde kirola,Gipuzkoan, benetan oso garatuta dagoela, bai gizonezkoen, bai emakumezkoenkategorian. Zer esan nahi du modalitate aniztasunean lehenengoa izateak? Erantzuna tentuz emanbeharrekoa da. Logikoa da pentsatzea oinarrizko kirolean eskaintza dibertsifikatuaizatearen ondorioa izan daitekeela errendimendu handiko talde kirolean partaidetzadibertsifikatua ere izatea, era askotako modalitateen parte hartzearen bidez.

26

Lortutako emaitzak ikusita, esan dezakegu eskola kiroleko programaren ezaugarrietakobat, praktika balioaniztuna alegia, talde kirolaren ibilaldi osoan aurki daitekeela,hastapenetako praktikatik errendimendu altuko jarduerara. Gizarte eraginetarako, kirolmodalitateetan parte hartzen duten gazte guztiei era askotako talde jarduera erraztea edogazteak horretara bideratzea alderdi garrantzitsuenetako bat izan daiteke, kokapenpribilegiatu hori edukitzea ahalbidetzen duena. Nola azal daiteke horrelako emaitzak edukitzea? Betidanik ezagutu izan da Gipuzkoandagoen kirol asoziazionismoaren maila handia; baina hori, gure ikuspegitik, ez danahikoa. Arrakasta hori eragiten duten beste alderdi batzuk sortu dira, hala nola, kiroljarduerak daukan gizarte laguntza eta ospe ona, Gipuzkoak kirol jarduerak egitekodituen aukera ezin hobeak, bai geografiaren esparruko ezaugarriak direla-eta, baidaukan instalazio kopurua dela-eta. Bestalde, taldeak babesten dituzten zaletuak ere,kirol jardueraren maila handia dutenak, kokapen hori indartzen duen beste elementu batda.

Modalitate kopuru handian parte hartzea azaltzen duten beste arrazoi batzukbilatzerakoan, hurrengoa antzeman daiteke, alegia, ingurune horretan eragin positiboasortzen duela ahaleginak batzeko erabakiak, lurraldean kirol modalitate baten garapenabideratzen duen talde bat egon dadin. Ez dakigu zein diren planteamendu hori sorrarazizuten arrazoiak, baina une honetan baiezta dezakegu oso erabaki egokia izan zela, etaoso positiboa, kokapen pribilegiatua mantentzen lagundu baitu.

Azkenik, lurralde banaketari dagokionez, egokia da interpretatzea antolaketa eta araudiizaerako arrazoiak egon daitezkeela, eragin positiboa izan dutenak Gipuzkoa osoangarapen orekatua eta sakabanatua gauza dadin.