1

2

EUSKAL HERRIKO GABONAK

IV. mendetik ditugu Gabonak Euskal Herrian. Alemanian Eguberritako pinua jartzen dute, eta XX. mendearen bigarren erdiz oparien ohiturak dira, diru kopuru handia gastatzen dituzte oparietan. Italian aurten ,abenduaren 9an hasiko da Befanek opariak banatzen. Euskal Herrian, abenduaren 24tik urtarrilaren 6 arte ospatzen dira Gabonak. 24an Olentzero joaten da umeen etxera eta Gau Ona ospatzen da. 25tan Gabonetako eguna ospatzen da. 31an Gabon zaharra ospatzen da. Urtarrilaren lehenengo eguna urte Berria da. 6an errege eguna, Gabonetako pertsonai berezia Olentzero da. Nire ustez, Gabonak oso jai dibertigarriak dira. Familiarekin elkartzen naizelako.

GAIZKA ALDABE

3

GABONAK EUSKAL

HERRIAN

Munduan Gabonak ospatzeko ohitura desberdinak daude. Alemanian,abenduaren

6an hasten dira Gabonak. Etxeak apaindu, galletak egin.Umeak ere, eskutitzak jartzen dute leihoetan

Jesusen aingeru mezulariak hartzeko. Argentinan,beste herri batzuetan

bezala,familiak elkartzen dira abenduaren 24an.

Euskal Herrian, Gabonak 24an hasten dira. Egun honetan Olentzero etortzen da

eta Errege Magoen egunean bukatzen dira. Gabon-gaua abenduaren 24ean da eta

Egu-Berri eguna abenduaren 25an egun honetan bazkaltzen da familiarekin.

Katolizismoan edo beste erlijio kristau zenbaitetan Jesus Nazarenekoaren

jaiotza ospatzen da. Egun,hasierako ospakizunarekin esanahia gainditu eta erlijio

kutsurik familia giroan otoruntza baten inguruan ospatu ohi den gaua da.

Nire uztez,Gabonak dira egun onenak eta zoragarrienak dira.Nire familia guztia

elkartu,Olentzero, Santa Claus eta Errege Magoen opariak ireki,oporrak

ditugu,bidaiak egien dira.Zein onak diren Gabonak!!!!!!!

Aritz Alzueta

4

GABONAK EU SKAL

HERRIAN

Gabonak IV mendetik dituzte Euskal Herrian.Munduan forma desberdinetan ospatzen dituzte: Errusian matriuskak txikientzat eta Italian dilistak nahiago dituzte Urte zahar gauerako.

Euskal Herrian Gabonak Abenduaren 24tik-Urtarrilaren 6arte ospatzen dituzte.Gabon gauean familiarekin elkartzen dira eta afaltzen dute. 25ean Eguberri eguna ospatzen dute eta familiarekin jatera elkartzen dira.31an Gabon zaharreko gaua ospatzen dute eta gaueko hamabietan mahatsak jaten dituzte.Urtarrilaren1ean Urte Berri eguna ospatzen dute,hau da, beste urte berri bat hasten dela ospatzen dute.6ean Errege eguna ospatzen dute,hau da, Errege magoak etortzen dira. Pertsonaiak Olentzero eta Errege magoak dira.Jaki tipikoak mahatsak eta okela dira.Ohitura mahatsak jatea da.

Ni Gabonak urte honetan oso ongi pasa ditut.Gabonak oso gogoko ditut, familia osoa elkartzen garelako. Nire ustez, Gabonak ederrak dira eta oso pozik pasatzen ditut.

LEIRE AZANZA ECHEVERRIA

5

Lan honetan, munduan nola ospatzen diren Gabonak eta bereiziki Euskal

Herrian nola ospatzen diren azalduko dizuet:Errusian, apaintzen dira,eta

mandarinak jatea ohikoa da.Islandian,etxeak

argi askorekin eta kaleak elur panpinekin apaintzen dira.

Janari ohikoa bezala,eperrak jaten dituzte.Estatu batuetan,New yorken

desfile baten ostean hasten dira Gabonak.

Eguberriak Euskal Herrrian abenduaren 24tik urtarrilaren 7ra arte

irauten dute.Abenduaren 24an Olentzeroren eguna ospatzen

dugu,iluntzean,desfile bat eginez eta joaldun eta kalejira batzuekin.

Egun artan Olentzero estera joaten da eta opariak uzten

ditu,Jesukristoren jaiotzarengatik.Gabon zaharreko eguna abenduaren

31n da.Gau hartako ordu hamabietan,telebista pisten da eta 12 kanpai

hotsekin urte barria ospatzen da.Urtarrilaren 6an Errege magoen eguna

ospatzen da.Kabalgata bat egiten da arratsanlean eta urtarrilaren 7an

etxeko pinuaren azpian opariak aurkitzen dira.Olentzero ikatza egiten ari

zen Jesusen jaiotzaren berri izan zuenean eta herrira karrikan jeitsi zen

horren berri emateko.

Nire ustez, Gabonak ongi pazatzeko eta familiarekin egoteko aukerarik

hoberena da.Olentzero eta Errege Maguak nirekin oso onak

dira.Eguberriak gehienetan aitarekin pastasen ditugu eta Gabon zaharrak

amarekin.

Amaia Barrena

6

GABONAK

EUSKAL HERRIAN

Gabonak jai ospetsua da, leku askotan ospatzen da. Italian adibidez, Gabon-gauan afari handia ospatzeko biltzen dira Italiarrak. Urtarrilaren 5ean Befana izeneko sorgin onak opariak ekartzen ditu haurrei. Gabonzahar-gauean mahatsaren ordez dilistak jaten dituzte.

Euskal Herrian Gabonak baino lehenago etxea apaintzen dute: Pinua jarriz, Jaiotzarekin... 24an, Gabon-gaua ospatzen dute eta Olentzerok opariak ekartzen ditu haurrei. 25an Eguberrian familiak elkartzen dira. 31an Gabon zaharrean mahatsak jaten dituzte, gaueko 12etan. Gero, urtarrilaren 6an Errege Magoak opariak ekartzen dituzte.

Nire ustez, jai hauek oso politak dira familia asko elkartzen garelako eta opari asko ematen dizkigutelako eta gainera nire urte betetzea da 31an!!!!!

Oier Barrón

7

GABONAK

Gabonak 4.mendean hasi ziren, eta mundu osoan egiten dira. Venezuelan:Abenduak,24an elizara patinetan joaten dira.

Abenduak 24an Gabon gaua eta Olentzeroren etorrera da. Abenduak 25 Gabonak eta Jainkoaren jaiotza. Abenduak 31 Gabon zaharra. Urtarrilak 1 Urte Berria. Urtarrilak 6, Errege eguna .Gabonetan familiekin afaltzen dute eta zuhaitza apaintzen dute. Euskal Herrian Olentzero da protagonista nagusia. Olentzeroren abesti asko daude eta asko daude, esaten da Olentzero azken jentila dela, besteak bere buruaz beste egin zutelako,Kixmiren jaiotzarengatik .Gabonetan Urte berria dago ere Gau zarra dago, Gau zarran 12 mahatsak jaten dira.

-Nire iritziz Gabonak zoragarriak dira, elurra eta opariekin, nirentzat festa hoberenak dira.

Nekane Cabañas Elizalde

8

EUSKAL HERRIKO GABONAK

Abenduaren 25ean Jaunaren jaiotza ospatzen da. Festa hau erromatarren

garaiatik ospatzen da IV. mendetik. Herrialde bakoitzean modu desberdinetan

ospatzen dute. Adibidez Alemanian S. Nikolas gozokiak uzten dizkie umeei

Abenduaren 6an Gabonetarako gutxi falta dela adierazteko.

Euskal Herrian Gabonak Abenduan 24tik Urtarrilak 6an ospatzen dira.

Abenduaren 24an Gabon gaua da. Afaltzen da familiarekin eta Olentzeroren

kabalgata ikusten da. Gauean Olentzero uzten ditu opariak. Abenduaren

25an Eguberria da. Opariak hartzen dira eta gero bazkaltzeko ohitura dago

familiarekin. Abenduaren 31an Gabon zaharreko gaua da. Gau hori oso

dibertigarria da eta Iruñean pertson asko mozorratzen dira. Urtarrilak

1ean Urte Berri eguna da eta bazkaltzen da familiarekin. Urtarrilak 5ean

Errege Magoak kabalgata ikusten dugu eta gau horretan Erregeak uzten

dituzte opariak. Urtarrilak 6an, goizean, hartzen dira opariak. Olentzero

pertsonai nagusia da. Ikazkin bat da eta opariak ekartzen ditu umeentzat

Eguberrietan.

Nire ustez Gabonak festa politenak dira eta denak oso ongi pasatzen dugu.

Nire gustukoa beti Gabonak izatea.

ZORIONAK eta URTE BERRI ON!!!

Julen Díaz

9

GABONAK EUSKAL HERRIAN . 4.Mendetik Gabonak ospatzen dira,Erromatarren garaitik.Geroztik,tradizio guztiak egiten dira.Adibidez:hamabi mahats jatea,opariak jasotzea,elkarrekin familiak afaltzea...Tio de Nadal, katalunian ospatzen de eta bizarzuri beste hainbat tokitan,hemen Olentzero bezala dira.

Olentzero euskal herrian eguberri egunean protagonista den pertsonaia da. Tradizio batzuetan, bizirik iraun duen jentil bakarra da Olentzero. Aspaldi aspaldian aiton-amonen garaian eta etxe batzuetan orain hildakoengatik plater bat jartzen zen, eta ogiaren koxkorrari gurutze bat egiten zitzaion serbilleta garbi batekin estaltzen. Afaria bukatzean koxkorra gordetzen zen pertsonaren bat edo animaliaren bat gaixo jartzen zirenerako. Gaur egun Abenduaren 24ean, familiak elkartzen dira denek batera afaltzeko, eta opariak jasotzeko. 25a, eguberri eguna da. 28a, inuzenteen eguna da. 31a, gau zaharra da, hamabi mahats jaten dira. Urtarrilaren 1ean, urte berri bat hasten da. 6a, errege eguna da, hor ere opariak jasotzen dira.

Niri asko gustatzen zait nire izebak, nire amak eta nire amonak elkarrekin afaria prestatzean. Oso ona egiten dute, denek zoriontzen diegu.

ZORIONAK ETA URTE BERRI ON!!!

GOIZANE ELIZALDE SAN MIGUEL 5.A

10

GABONAK EUSKAL HERRIAN

Euskal Gabonetan Olentzero opariak ekartzeko etortzen da.MUnduan era askotan ospatzen dira Gabonak adibidez,Italian,Gabon zaharreandilistak jaten dituzte.

Euskal Gabonak abenduaren 24-ean hasten dira.Olentzero etortzen da eta 25-ean opariak hartzen dituzte,eta bazkari eder bat egiteko ohitura dago.31-an Gabon zahar eguna da eta gaueko 12.etan mahatsak jaten dira.Urtarrilaren 5-ean hiru errege maguak etortzen dira eta Olentzero bezala opariak uzten dituzte.6-an opariak irekitzen dituzte .Gaueko 12-etan Gabonak bukatzen dira.Olentzero Euskal Gabonetako pertsonai berezia da .

Nire ustez,Gabonak festa onena da,baina argi asko kontsumitzen dugu eta dirua galtzen dugu.

Familia askok etxe batean biltzen gara eta hor oso ongi afaltzen dugu nire familia eta nik .

Josu Elzaburu

11

EUSKAL HERRIKO

GABONAK

Euskal Herriko Gabonak erromatar garaian hasi ziren. Euskal Herriko pertsonai

mitologikoa Olentzero da. Beste leku batzuetan pertsonaiak ere badaude.

Adibidez Katalunian Tió de Nadal. Hainbat lekuetan beste modu batez ospatzen

dute Gabon Gaua. Adibidez: Italian Gau zaharra ez dute gu bezala mahats –

uzta jaten , ospatzen dute dilistak jaten baizik.

Olentzero Euskal Herrian Eguberria iragartzen duen pertsonaia da.

Eguberriaren bi zentzuetan: Neguko solstizioa. Euskaldunok badugu geure gabon

inguruko pertsonaia Olentzero .Geure Olentzero esaten dute azken jentila dela.

Euskal Herrian Gabonak hasten dira abenduaren 6an San Nicolás eguna ,

abenduaren 13a Santa Luzia abenduaren 21a Santo Tomas, abenduaren 24an

:Gabon Gaua opariak uztera Olentzero etortzen da , familiak afaltzera

elkartzen dira . Abenduaren 25, Eguberri eguna, familiak elkartzen dira

afaltzera . Abenduaren 31an Urtezahar-gau familia elkartzen da 24:00etan

hamabi mahats jatera . Urtarrilaren 1an Urteberri eguna berriro familiarekin

bazkaltzera elkartzen dira eta urtarrilaren 6a errege eguna. Jaki tipikoak

mahats uzta eta turroia da . Era guztietan,Olentzero geure sinbolo bihurtu

zaigu, herri guztiek egiten dute bezala. Zenbait herritan lasto eta trapuz

egindako figura da. Beste herri batzuetan pertsona bat izaten da.

Nire ustez Gabonak jai politenak dira. elurra asko egiten duelako eta,kaleak

apainduta eta argi asko izaten dutelako. Oso gogokoak ditut Gabonak. Ere

familia guztia elkartzen garelako . Olentzerok ekartzen didan opariengatik .

EGU BERRI ON!!!!!!!! NEREA GARCIA 5.A

12

GABONAK EUSKAL

HERRIAN Euskal Herrian kristo ondoren, 4.mendetik aurrera ospatzen dira Gabonak, Abenduaren 24an. Europako beste herrialdeetan, adibidez, Italian Cenonearekin (afari handia) asten dira, Abenduaren 24ean. Norvegian , Gabonak Azaroan asten dira “Julebord” bazkariarekin. Gero Abenduaren 24an, beste herrialdeetan bezala mez batekin asten da. Gabonak 24tik 31ara irauten dute. Gabonen pertsonai nagusia Olentzero da, umeei opariak ekartzen dizkie. Gabonetan gisatua eta postrerako turroia .Euskadin arrain zopa jaten da.Orain dela 50 urte itsaskina eta aingirak jaten zuten. Olentzero traktore batean ateratzen da eta denak bere atzetik joaten dira.Gau orretan Olentzero opariak banatzen ditu eta gero hurrengo egunean opariak irekitzen dituzte.25 Eguberri Eguna da eta 31 Urte Zahar eguna da.Errege eguna, honela ospatzen da, jendea jaten duenean, postrez Roskoa jaten da . Roskoaren barruan figuratxo bat aurkitzen da . Geroago Erregeak kaleetatik ateratzen dira karrozarekin eta gozokiak banatzen dituzte gauean.Gero opariak banatzen dute mundu osotik. Nire etxean Olentzero 23an ekartzen dizkit opariak . 23an lagunekin afaltzen dut , 24an Txantreara joaten nahiz afaltzera eta 25ean nire Aitonaren etxera joaten nahiz. Afaldu ondoren Olentzeroren opariak irekitzen ditugu.Nire ustez Gabonak ospatzea oso hona da , jendea oso ongi pasatzen dugulako. Nire Aitonaren etxean familia osoa elkartzen gara.

ZORIONAK ETA URTE BERRI ON!!!!!!!!!!

Lander Goñi Delas

13

GABONAK EUSKAL

HERRIAN

Gabonak hasi ziren ospatzen 4.garren mendean munduan forma asko daude adibidez:Argentinan beste herri batzuetan bezala, familia osoa elkartzen da Argentinan abenduaren 24.an .Bakoitzak menuaren zati bat eraman behar izaten du.Australian ,ohiturako afarietan ,ez dira sekulako faltan indioilarra urdaiazpikoarekin eta ‘plum’ pudina. ingalaterran erdi arotik hona, ingelesek ‘mummings’ deituriko antzerkiak egiten dituzte, mozorrututako pertsonek lagundurik. Abenduaren 24an hasten dira Gabonak eta bukatzen dira urtarrilaren 6.an.Gabonetako jaki tipikoak dira:mahatsak,turroia, patatak eta barraskiloak asko jaten dira.24an, Gabon gaua, Olentzero etortzen da. 25ean Eguberri eguna da eta familiarekin biltzeko eguna da. Gabon zaharreko gaua ospatzen da horrela: afari goxo bat prestatzen da eta azkenik,erlojuan 12ak direnean hasi behar da mahatsak jaten, ahal diren guztiak! Eguberri eguna ospatzen da horrela:lehenik edaten da pixka bat,ondoren opariak irekitzen dira! Errege eguna ospatzen da horrela:lehenik karroza joaten da eta gozokiak botatzen dituzte! Nire uztez, Gabonak ,gogokoak dira,baina batzuetan diru asko gastatzen dugu eta ekonomia gaizki dago.Nik bene-benetan pasatzen dut oso ondo zergatik 1.engo familiarekin elkartzen naiz 2.garren zergatik opariak daude 3.garren eskola ez daukagu eta orduan festa da.

Joel Ilundain URTE BERRI ON!

14

Gabonak

Gabonak ospatzeko era desberdin asko daude mundu osoan zehar. Adibidez, Italian dilistak jaten dira eta Indian Urte Berriaren eguna apirilean ospatzen da eta Japonen bikote maiteminduen eguna ospatzen da.

Euskal Herrian familia artean igarotzen dira, afaltzeko sopa, mariskoa, kardoa eta ezinbestekoak diren turroiak eta mazapanak. Afaldu ondoren, abesten da eta jolas desberdin asko egiten dira egun horretan Olentzero jaunak bisitatzen duelako. Gabon eguna eta Gabon zahar eguna era berean ospatzen dira, eta gauza bera gertatzen da Gau Berria eta Gabon Gauarekin, gauza antzekoak jaten direlako. Gaueko 12:00etan 12 mahats jaten dira kanpaien soinuarekin batera, Urte Berriari ongi etorria emateko. Errege egunean kabalgata ikustera joaten da, baina berehala ohera hurrengo egunean opariak irekitzeko.

Nire familia guztia elkartzen gara nire aitona-amonen etxean eta bertan nire

lehengusuak, osabak, eta aitonekin pasatzen ditugu Gabonak. Afaltzeko oso gauza goxoak egoten dira, adibidez, zigalak, txuletona, almejak, eta nola ez, turroiak eta errege bizkotxoa errege egunerako. Afaldu eta gero abesten dugu eta jolas askotara jolasten dugu familia kide guztien artean.

Eguberri on!!!!!

Ibai Jauregui

15

GABON JAIAK

Gabonak 4.mendetik ospatzen dira munduko leku askotan.Pertsonai bereziak agertzen dira :Papa Noel (Frantzia),Santa Claus(Amerika),Hiru Erregeak(Espania),Befana(Italia)...

Euskal Herrian Gabonak Abenduaren24tik Urtarriren6 arte ospatzen dira.Pertsonaia berezia Olentzero da.Gertu edo Urrun bizi diren familia edo lagunez gogor atzeko ohitura dago,eta postalak bidaltzen dira urtero,zoriontzeko eta Urte Berri ona opatzeko.Gabon Gauean familiak elkartzen dira Olentzero ikustera joateko eta afaltzeko .Eguberri Egunean opariak jaso eta berriro familiak elkartzen dira bazkaltzeko.Gabon zaharrean 12 mahats aleak jateko ohitura dago Urte Berria ospatzeko.Urtarrilaren5ean 3erregen kabalgata egiten da eta 6an opariak jasotzen dira.Oso tipikoa da Errege erroskoa jatea egun honetan.

Guk,Mendillorrin 23an ospatzen dugu Olentzero eta nire lehengusuak etortzen dira afaltzera nire etxera eta gustuko dut egun hau.beste Gabon Egunak herrian ospatzen ditugu.nire ustez Gabonak oso politak dira Allin familiako asko elkartzen garelako eta opariak jasotzen ditugulako

Sua Gabonetan txapan eta San Juanetan plazan!!!!!!!!!!!!

Eneko Michaus

16

Gabonak Gurean Gabonak mundu osoan ospatzen diren jaiak dira. Alemanian abenduaren 6an hasten dira, etxeak apaintzen dituzte eta gailetak egiten dituzte, eta umeek leihoan ipintzen beraien eskutizak eta ahristkindiek biltzen ditu. Gabonak heuskal herrian abenduaren 24tik urtarrilaren 6ra ospatzen dira. Gabon gaua ospatzen da: lehenengo Olentzero kabalgata ikusten da, eta gero afari handi bat egiten da familiarekin. Egu Berri eguna ospatzen da: Fmiliarekin bazkari handi bat egiten da Jesusen jaiotza eguna ospatzeko. Gabon zaharra familiarekin urtearen azken eguna afari handi batekin ospatzen da. Urte Berri eguna. Urtearen lehen eguna bazkari handi batekin ospatzenda. Errege eguna ospatzen da: Fmilia guztiarekin Erregeen eguna afari handi batekn ospatzen da. Gabonetako pertsonai bereziak dira Olentzero eta hiru erregeak Meltxor, Gaspar eta Baltasar. Gabonetako jaki tipikoak dira: Turroiak, mahatsak, arkumea, Erregeen erroskoa eta eperra. Nire uztez gabonak gustatzen zaizkit Jesusen jaiotza ospatzen dugulako eta oso pozik jartzen garelako. Oso ondo pasatzen dugu eta gogo asko ditut gabonak iristeko familia osoarekin elkartzen garelako eta oporrak dauzkagulako.

Iñaki Munarriz

17

EUSKAL HERRIKO GABONAK

Euskal Herrian mota askotan ospatzen dira Gabonak, Olentzero da

pertsonai nagusia. Lekuetan kabalgatak egoten dira eta Olentzeroren

atzetik joaten da jendea. Gabonak daude erromatarren garaitik.

Norvegian Gabonak ospatzen dira kandelekin, iratxoekin eta elurrarekin,

Errusian matriuskak txikientzat eta Japonian etxeak garbitzen ohi dira.

Abenduak 24 Gabon gaua da eta Olentzerok uzten ditu opariak, 25

Eguberria da eta Jainkoaren semearen jaiotza da, 31 gau zaharra da,

urtarrilak 1 urte berria da eta azkenik urtarrilak 6 Errege eguna da.

Gabonak ospatzen dira familiarekin afaltzen eta egoten, zuhaitza eta

jaiotza jartzen da. Gabon gauan familiarekin egoten da gabon zaharrean

familiarekin agoten da eta afari goxo bat prestatzen da eta 24:00 etan 12

mahats jaten dira, urte berri egunean jendea oso pozik dago eta kaletik

Eguberri on esaten da, azkenik errege eguna eta Erregeak utzi duten

opariak irekitzen dira.

Niri Gabonak asko gustatzen zaizkit, nik Gabonetan nire familiarekin

egoten naiz afaltzen nire amonaren etxean.

EGUBERRI ON

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Silvia Pérez

18

GURE GABONAK

Gabonak egun berriaren ospakizuna da eta eguna luzatzen da.Gabonak erromatarren garaietatik etortzen dira.Gabonak hainbat lekuetan ospatzen dute:Italian Gabonetan Urtezahar-gauan nahiago dute dilistak jatea mahatsak baino.Alemanian San Nicolas era eramaten dute Eguberria …

Gabon jaiak abenduaren 24-tik urtarrilaren 6ra arte ospatzen dira.egun garrantzitsuenak dira:Gabon-gaua (abenduaren 24),Eguberri eguna (abenduaren 25),Haurtxo Errugabe Santuen eguna (abenduaren 28),Gabon zahar eguna (abenduaren 31) eta Urteberri eguna (urtarrilaren 1). Gabon gaua oso ondo pasatzen dute , ume guztiak lotara joaten direlako Olentzero opariak ekartzeko hurrengo egunean.Gabonetako pertsonaia berezia OLENTZERO da.Gabonetako jaki tipikoak dira: mahatsak, turroia …Gabonetako ohiturak dira:opariak egitea,familiarekin jan,turroia jan, mahatsak jan,abestiak abestu, bidaiatu … Nire uztez, Gabonak oso politak dira, oso gustura pasatzen dudalako nire lehengusuekin.Batzuetan nire etxera lo egitera geratzen dira eta nik beraien etxeetan.Denok opariak irekitzen ditugu,joko dibertigarriak egiten ditugu …

Ainara Ruiz De Larramendi

19

GABONAK

GABONAK hainbat lekutan ospatzen dira: Australian,Japonen,Euskal

herrian... oso politak dira. Erlijio bakoitzak bere pertsonaia daukate. Garai batetan, Euskal herrian Gabonak ez ziren orain bezalakoak. Ez

zegoen hainbeste janari ezta afaririk,neskak prestatzen zutenean afaria

pentsatzen zuten berezia zela. Ez zegoen hainbeste festa ,”la misa del gallo”

edo gauerdiko meza. deitzen zen meza bat zegoen. Gabon Gauean kalera

ateratzen ziren eta abestera ateratzen ziren ,gehiena janaria zen. Gabonak

familiarekin pasatzeko denboraldia da. Horregatik dauzkagu hainbeste festa

egun. Errege magoak opariak egiten dizkiete umeei, Olentzero eta Papa Noel-ek

baita. Abenduak 23an Olentzero Mendillorrira etortzen da eta etxe batzuetan

oparia uzten ditu. Kondairak esaten du, gaizki portatutako umeei ikatza uzten

diela. Urtarrilak 5ean errege magoak etortzen dira gure etxeetara, opariak

uztera. Olentzero asken jentila da. Jentilak euskal herritik bota egin zituzten

antzinaroan jendeari ez zitzaiela gustatzen. Beldurra ematen zutela esaten

zutelako. Baina Olentzero ez zuten bota, umeei opariak egiten zituelako.

Jentilak akabatu baino lehen haietako bat buruaz beste egin zuen eta beste

batzuk kobazulo batean sartu ziren, eta harri handia jarri zuten kobazuloaren

sarreran. Hau egin zuten Kixmi jaio zela enteratu zirenean. Geroago eliza, kixmi

izena erabili zuten Jesus zela esateko. Baina benetako kixmia Olentzero da.

Olentzero bakarrik euskal herrira etortzen da opariak umeei ematera. Urte

osoan, opariak egiten aritzen da mendian, bere txabolan. Auskalo non. Nire familian gabon gauean mahatsak jaten ditugu,12 kanpaiak Gure

osabei eta gure lehengusinei mezu bat bidaltzen diogu, urte berria zoriontzen.

Nire etxean errege magoak etortzen dira, baina, nire izebaren etxean

Olentzero.

Iñaki Salinas 5.A

20

Gabonak Euskal Herrian

•mendetik Gabonak ospatzen dira. Euskal Herriko pertsonai mitologikoa OLENTZERO da. Italian dilistak jaten dituzte urtezahar gauean eta Australian ohitura dute Gabon-kantak abestea.

Umeek eta helduek OLETZERORI bidaltzen diote eskutitzak. Euskal jaiak ospatzen dira 24tik 6ra. Gabon gaua mahatsak jaten ospatzen dituzte euskal herrian. Eguberri egunean familiarekin afaltzen dute gehienek. Gabon zaharreko gauean familiarekin afaltzen da eta mahatsak jaten dira urteko 12 azken segundotan urte berria asteko prest. Urte Berri egunean ospatzen da familiarekin afaltzen eta ospatzen da urte berria heldu dela. Errege egunean hiru errege magoek umeei eta helduei ekartzen dieten opariak irekitzen dituzte. Gabonetako pertsonai beresia OLENTZERO da euskal herrian. Gabonetako jaki beresiak mahatsak,mariskoa eta dultzeak jaten dira bereziki turroia, mazapana, polboroia ….

Nire iritziz, Gabonak familiarekin egoteko festa politena da eta ni oso oso ongi pasatzen dut

familiarekin jolasten, lehengusuekin egoten, dultzeak jaten....

Zorionak eta urte berri on!!!!!

Irati Sanz

21

GABONAK EUSKAL

HERRIAN

Gabonak, munduan era askotara ospatzen dira. Adibidez Italian mahatsak

edo okela jan ordez dilistak jaten dituzte edo Indian Urte Berria apirilean

hasten da. Euskal Herrian beste era batera ospatzen dira Gabonak.

Euskal Herrian Erromatar garaitan hasi ziren Gabonak. Euskal Herrian

Gabon gaua 24etik 25era afari ostean Olentzero etortzeko umeak lotara

goiz-goiz joaten dira. Olentzero Gabonetako pertsonaia berezia da. Gabon

Zahar Eguna 31 ospatzen dute eta Urte berri egunean familiarekin

elkartze dira eta okel, arraina,turroia eta beste jaki batzuk jaten dituzte.

Errege egunean , Errege Magoak opariak ekartzen dizkiete umeei.

Euskal Herriko Gabonak oso dibertigarriak dira,niri asko gustatzen zaizkit

oso koloretsuak direlako eta Olentzerok opariak ekartzen dizkigulako.

Carlota Sarratea

22

EUSKAL HERRIKO

GABONAK

Munduan Gabonak ospatzeko ohitura asko daude.Adibidez: Italian dilistak jaten

dira. Gabon zaharrean.

Gurean berriz, abenduaren 24an familiarekin afaltzera joaten da eta Olentzerok opariak eramaten ditu etxeetara. Euskal Herri osoan, afaria berezia da:

arkumea,kroketak,turroia... jaten dira.Abenduaren 25an familiarekin bazkari

berezia egiten da. Abenduaren 28an Inozente eguna da. Jendeak bromak egiten

ditu. Abenduaren 31an Urtearen azken eguna da. Afaria berezia da eta

12:00etan mahatsak jaten dira. (12 mahats) mahats bat hilabete

bakoitzarengatik. Jendea mozorrotu egiten da. Urtarrilaren 1ean urteko lehen

eguna da.Bazkari berezia egiten da.Urtarrilaren 5ean Errege bezpera da.

Erregeen kabalgata ikustera,Meltxor,Gaspar eta Baltasar ikustera. Roskoa jaten

da eta Erregeak etxe-etxe joaten dira gauean opariak ematen. Urtarrilaren 6an

Errege Eguna da. Goizean opariak hatu eta irekitzen dira.

Niri gehien gustatzen zaidana Gabonetan nire familiarekin elkartzea da eta

opariekin jolastea da.

Unai Unzueta

23

GABONAK EUSKAL HERRIAN

Gabonak ditugu erromatarren garaietatik. Euskal Herriko Gabon –jaietako pertsona berezia Olentzero da. Eguberriaren ospakizun nagusia da. Gabonetako ohiturak dira: Mahatsak jatea, familiarekin egotea, opariak irekitzea, jolasetara jolastu, bidaiatu, ondo pasa…Gabonetan, kaleak oso politak, apaingarriak daude. Etxeetan pinuak jartzen dira, baita jaiotzak ere. Familia askotan elkartzen dira afaltzera, bazkaltzera… Familiak batzuetan ere, etxea asko apaintzen dute. Etxe guztietara Olentzero joaten da haurrei opariak ematera. Haur asko Euskal Herrian ohera joaten dira Olentzero opariak emateko. 24ean eta 25ean ni Salvatierrara joaten naiz, apaingarriak jartzen ditut: Pinua, jaiotza…Ohera azkar-azkar joaten naiz Olentzerok opariak ekartzeko.

Ainara Zamboran Navarro

24