Formulación inorgánica

NOMENCLATURA E FORMULACIÓN DE

QUÍMICA INORGÁNICA

Adaptado ás normas da IUPAC 1990

Nivel: Educación Secundaria Obligatoria

0. IntroduciónValencia

É a capacidade que posúe un elemento para combinarse con outro

Como o hidróxeno se toma como referencia (valencia I),

defínese tamén como o número de átomos de hidróxeno

que se poden combinar cun elementoHCl: a valencia do Cl é IH2S: a valencia do S é IINH3: a valencia do N é IIICH4: a valencia do C é IV

0. IntroduciónNúmero de oxidación

É o nº de electróns que un átomo pode captar ou ceder

(total ou parcialmente) ao formar un composto

O nº de oxidación non ten porqué coincidir coa valencia

dun elemento:

CH4: a valencia do C é IV; o nº oxidación é -4CH3Cl: a valencia do C é IV; o nº oxidación é -2CH2Cl2: a valencia do C é IV; o nº oxidación é 0CCl4: a valencia do C é IV; o nº oxidación é +4

1. O n.o. de tódolos elementos libres é cero, en cualquera das formas nas que se presenten: Ca metálico, He, N2 , P4 , etc. 2. O n.o. dun ión simple coincide coa súa carga: Así, os n.o . do S 2– , Cl– e Zn 2+ son, respectivamente, –2, –1, +2

3. O n.o. do H nos seus compostos é +1, excepto nos hidruros metálicos, que é –1

4. O n.o. del O nos seus compostos é –2, excepto nos peróxidos, que é –1

As regras de asignación do número de oxidación son:

5. O n.o. dos metais alcalinos é sempre +1

6. O n.o. dos metais alcalinotérreos é sempre +27. O n.o. do F nos seus compostos é sempre –1. O n.o dos demáis halóxenos varía desde -1 a +1, +3, +5, +7, sendo positivo cando se combina co O ou con outro halóxeno máis electronegativo.8. A suma alxebraica dos n.o. dos átomos dunha molécula é cero , e se se trata dun ión , igual á carga do ión

As regras de asignación do número de oxidación son(Cont):

Cadro do n.o. dos elementos máis frecuentes:

Non metais:

Elemento Nº de oxidación

H -1(Hidruros metálicos) ; +1

FCl, Br, I

-1-1 ( H e metais) ; +1, +3, +5, +7

OS, Se, Te

-2/ -1(peróxidos)-2( H e metais) ; +2, +4, +6

NP,As, Sb, Bi

-3 (H e metais) ; +1, +2 , +3, +4, +5-3 (H e metais) ; +1, +3, +5

B -3 (Hidróxeno e metais) ; +3

CSi

-4 (Hidróxeno e metais) ; +2, +4-4 (hidróxeno e metais) ; +4

N.o. dos máis frecuentes:Metais:

Elemento Nº de oxidación

Li, Na, K, Rb, Cs, Fr, Ag, NH4

+ +1

Be, Mg, Ca,Sr, Ba, Ra, Zn, Cd

+2

Cu, Hg +1, +2

B, Al +3

Au +1, +3

Fe, Co, Ni +2, +3

Sn, Pb, Pt, Pd +2, +4

Ir +3, +4

Cr +2, +3, (+3, +6 como non metal)

Mn +2, +3, (+4, +6, +7 como non metal)

Bi +3, (+5 como non metal)

Regra xeral da formulación:

En cualquera fórmula química escríbense en primeiro lugar os elementos situados á esquerda no S.P (menos electronegativos),e en segundo lugar, os situados á dereita (máis electronegativos). Ej: NaCl e non ClNa.

Secuencia de electronegatividades aplicadas á formulación:

Metais<B<Si<C<Sb<As<P<N<H<Te<Se<S<I<Br<Cl<O<F

I. Substancias simplesSon aquelas constituidas por átomos dun mesmo

elemento

•Os gases nobres son monoatómicos: He, Ne, Ar, Kr, Xe, Rn

• As moléculas de bastantes substancias que en c.n. son gases, son diatómicas: N2, F2, O2, …

• Elementos que presentan estados alotrópicos (agrupacións de distintos nº de átomos: S8, O3, P4, …

• Os metais, nas ecuacións químicas, represéntanse simplemente mediante o seu símbolo: Cu, Sn, Fe, Ag, …

I. Substancias simples

Composto N.Sistemática N.Tradicional

H2 Dihidróxeno hidróxeno

F2 Diflúor flúor

Cl2 dicloro Cloro

Br2 dibromo bromo

I2 diIodo Iodo

O2 diosíxeno osíxeno

O3 triosíxeno ozono

S8 octaxofre xofre

P4 Tetrafósforo Fósforo branco

II. Compostos binariosEstán formados por dous elementos

• Escríbense os elementos na seguinte orde: primeiro o menos electronegativo e logo o máis electronegativo• Intercambianse os n. o., pero prescindindo do signo: Al2O3

• Sempre que sexa posible simplifícase: Cu2S2 CuS

• O composto lese de dereita á esquerda

Sistemas de nomenclaturas

• Sistemática (proposta pola IUPAC)• Stock• Tradicional (O sistema más antigo)

II. Compostos binariosNomenclatura SISTEMÁTICA

• Consiste na utilización de prefixos numerais gregos para indicar o nº de átomos de cada elemento presente na fórmula• Os prefixos que se utilizan son: mono (1), di (2), tri (3), tetra (4), penta (5), hexa (6), hepta (7), … O prefijo mono pode omitirse.Cl2O5 pentaóxido de dicloro

H2S sulfuro de dihidróxeno

SiH4 tetrahidruro de silicio

II. Compostos binariosNomenclatura de STOCK

• Consiste en indicar o n. o., con números romanos e entre parénteses, ao final do nome do elemento. Se éste ten n. o. único, non se indica.

CuO óxido de cobre (II)

Fe2O3 óxido de ferro (III)

Al2O3 óxido de aluminio

II. Compostos binariosNomenclatura TRADICIONAL

• Consiste en engadir un sufixo ao nome do elemento segundo o n. o. co que actúe:

Posibilidade de n. o. terminación

un -ico

dousn.o. menor -oso

n. o. maior -ico

tres

n.o. menor hipo -oso

n. o. intermedia -oso

n.o. maior -ico

catro

n. o. menor hipo -oso

n. o. intermedio -oso

n. o. intermedio -ico

n. o. maior per -ico

II. Compostos binariosNomenclatura TRADICIONAL

1. Raíz do segundo elemento + URO2. Raíz do primeiro elemento + OSO/ICO

FeCl2 cloruro ferroso

FeCl3 cloruro férrico

NaCl cloruro sódico (o de sodio)

II. Compostos binarios

CLASIFICACIÓN

óxidos peróxidos hidrurossales

neutras

Óxidos básicos

óxidos ácidos

hidrurosmetálicos

hidrurosnon

metálicos

grupos 13, 14,15hidruros volátiles

grupos 16, 17

haluros dehidróxeno

sales neutras

sales volátiles

II. Compostos binarios1. Óxidos1. Óxidos

Son combinacións do osíxeno con calquera elemento químico

Óxido básico: é a combinación do osíxeno cun metal. Recoméndase a nomenclatura de STOCK

CompostoComposto SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional

PbO2 dióxido de

plomo

óxido de plomo

(IV)

óxido

plúmbico

FeO monóxido de

ferro

óxido de ferro

(II)

óxido

ferroso

Fe2O3 trióxido de

diferro

óxido de ferro

(III)

óxido

férrico

II. Compuestos binarios1. Óxidos

• Óxidos ácidos(ANHÍDRIDOS): combinación do osíxeno cun non metal. Recoméndase a nomenclatura SISTEMÁTICA•A IUPAC non aconsella utilizar neste caso a nomenclatura tradicional

CompostCompost

oo

SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional

SO monóxido

de xofre

óxido de xofre (II) anhídrido

hiposulfuroso

SO2 dióxido de

xofre

óxido de xofre (IV) anhídrido

sulfuroso

SO3 trióxido de

xofre

óxido de xofre (VI) anhídrido

sulfúrico

ComCom

pp


N2O óxido de dinitróxeno óx. de nitróx. (I) Anh. Hiponitroso

NO óxido de nitróxeno óx. de nitróx. (II) óxido nítroso

N2O3 trióxido de

dinitróxeno

óx. de nitróx. (III) anhídrido nitroso

NO2 dióxido de nitróxeno -- óxido nítrico

N2O4 tetraóxido de

dinitróxeno

-- tetraóxido de

dinitróxeno

N2O5 Pentaóxido de

dinitróxeno

óx. de nitróx. (V) anhídrido nítrico

II. Compostos binarios2. Hidruros2. Hidruros

Son combinacións do hidróxeno con cualquera elemento químico

Hidruros metálicos:Hidruros metálicos: combinación do hidróxeno (-1) cun metal. Recoméndase a nomenclatura de STOCK.

Comp.Comp. SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional

CaH2 dihidruro de

calcio

hidruro de calcio hidruro cálcico

LiH hidruro de

litio

hidruro de litio hidruro lítico

FeH3 trihidruro de

ferro

hidruro de ferro

(III)

hidruro férrico

II. Compostos binarios2. Hidruros2. Hidruros

ÁCIDOS HIDRÁCIDOS: combinación do hidróxeno (+1) cun non metal dos grupos 16 e 17. Recoméndase a nomenclatura SISTEMÁTICA e TRADICIONAL.

CompComp SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional

HF fluoruro de

hidróxeno

fluoruro de

hidróxeno

ácido

fluorhídrico

HCl cloruro de

hidróxeno

cloruro de

hidróxeno

ácido

clorhídrico

H2S sulfuro de

dihidróxeno

sulfuro de

hidróxeno

ácido

sulfhídrico

II. Compuestos binarios2. Hidruros2. Hidruros

Hidruros volátiles: combinación do hidróxeno (+1) cun non metal dos grupos 13, 14 y 15. Recoméndase a nomenclatura SISTEMÁTICA. Teñen nomes comúns aceptados pola IUPAC.

CompComp SistemáticaSistemática StockStock TradicionalTradicional

NH3 trihidruro de

nitróxeno

hidruro de

nitróxeno (III)

amoniaco

PH3 trihidruro de

fósforo

hidruro de fósforo

(III)

fosfina

AsH3 trihidruro de

arsénico

hidruro de arsénico

(III)

arsina

ComCom

pp


CH4 tetrahidruro de

carbono

hidruro de

carbono (IV)

metano

SiH4 tetrahidruro de

silicio

hidruro de silicio

(IV)

silano

BH3 trihidruro de

boro

hidruro de boro

(IV)

borano

II. Compuestos binarios3. Sales binarias3. Sales binarias

Son combinacións de dous elementos, que non son nin o O nin o H.

Sales neutras: son combinacións dun metal e un non metal. Recoméndase a nomenclatura de STOCK.

CompostCompost

oo


LiF fluoruro de

litio

fluoruro de litio fluoruro de

litio

AuBr3 tribromuro de

ouro

bromuro de

ouro (III)

bromuro

áurico

Na2S sulfuro de

disodio

sulfuro de sodio sulfuro

sódico

SnS2 disulfuro de

estaño

sulfuro de

estaño (IV)

Sulfuro

estánnico

II. Compuestos binarios3. Sales binarias3. Sales binarias

Sales volátiles: combinacións de dous non metais. Escríbese á esquerda o elemento que se encontra primeiro nesta relación:B<Si<C<Sb<As<P<N<Te<Se<S<I<Br<Cl<O<F.Recoméndase a nomenclatura SISTEMATICA

CompostoComposto SistemáticaSistemática StockStock Trad.Trad.

BrF3 trifluoruro de bromo fluoruro de bromo (III) --

BrCl cloruro de bromo cloruro de bromo (I) --

CCl4 tetracloruro de

carbono

cloruro de carbono

(IV)

--

As2Se3 triseleniuro de

diarsénico

seleniuro de arsénico

(III)

--

III. Compostos ternarios

clasificación

hidróxidos oxácidosOxisales neutras

sales ácidasde

hidrácidos

Están formados por tres elementos

III. Compostos ternarios 1. Hidróxidos

Son compostos formados por un metal e o grupo hidróxido (OH-).

Cando se disolven en agua orixinan disolucións básicas, de aí que tamén se denominen bases. Recoméndase a nomenclatura de STOCK.

Comp. Sistemática Stock Tradicional

NaOH hidróxido de

sodio

hidróxido de

sodio

hidróxido

sódico

Ca(OH)2 dihidróxido de

calcio

hidróxido de

calcio

hidróxido

cálcico

Fe(OH)3 trihidróxido de

ferro

hidróxido de

ferro (III)

hidróxido

férrico

Al(OH)3 trihidróxido de

aluminio

hidróxido de

aluminio

hidróxido

alumínico

III. Compostos ternarios 2. Ácidos Oxácidos

Son compostos formados por hidróxeno, non metal e osíxeno.

Fórmula xeral : HaXbOc, X é un non metal ou un metal con alto estado de oxidación.Obtéñense engadindo auga ao anhídrido correspondente:

anhídrido + auga oxoácidoEx. N2O5 + H2O H2N2O6 HNO3

Valencia do non metal= b

ac 2

Nomenclatura tradicional

1. Non metal con 2 valencias: Cando actúa coa menor

Ácido+ Raíz do non metal + OSO Cando actúa coa maior:

Ácido + raíz do non metal + ICO

Ex:

Ácido carbonoso: H2CO2

Ácido carbónico : H2CO3

Nomenclatura tradicional2. Non metal con 3 valencias:

Cando actúa coa menor

Ácido+ Hipo + Raíz do non metal + OSO Cando actúa coa mediana:

Ácido + raíz + OSO Cando actúa coa maior

Ácido + raíz do non metal + ICO

Ex:

Ácido Hiposulfuroso: H2SO2

Ácido sulfuroso : H2SO3

Ácido sulfúrico : H2SO4

Nomenclatura tradicional3. Non metal con 4 valencias:

Cando actúa coa menor

Ácido+ Hipo + Raíz do non metal + OSO Cando actúa coa 1ªmediana:

Ácido + raíz + OSO Cando actúa coa 2ª mediana

Ácido + raíz do non metal + ICO Cando actúa coa maior

Ácido + Per + raíz do non metal + ICO

Ácido Hipocloroso: HClO

Ácido cloroso : HClO2

Ácido clórico : HClO3

Ácido per clórico:HClO4

Nomenclatura sistemática1. Prefixo indicativo do nº de osíxenos

2. Oxo

3. Raíz do non metal + ATO

4. Valencia do non metal en notación Stock

5. +de

6. Hidróxeno

Ex: H2SO4: tetraoxo sulfato (VI) de hidróxeno

Ex: H2Cr2O7: Heptaoxodicromato (VI) de hidróxeno

Se hai máis dun átomo de non metal indícase mediante os prefixos di,tri,tetra, etc

Nomenclatura sistemática-funcional1. Ácido

2. Prefixo indicativo do nº de osíxenos

3. Oxo

4. Raíz do non metal + ICO

5. Valencia do non metal en notación Stock

Ex: H2SO4: Ácido tetraoxosulfúrico (VI)

Ex: H2Cr2O7: Ácido Heptaoxodicrómico (VI)

Se hai máis dun átomo de non metal indícase mediante os prefixos di,tri,tetra, etc

1. Cando non leva prefixos META,PIRO=DI, ORTO, formúlanse seguindo os seguintes pasos:

a) 1 anhídrido + 1 H2O excepto P, As, Sb ,e B que se suman 1 Anhídrido + 3 H2O

Formulación cando nos den o nome tradicional

CO2 + H2O H2CO3

P2O5 + 3H2O H6P2O8 H3PO4

Despois de sumar a auga ordenamos e simplificamos

Ex: Ácido carbónico

Ex: ácido fosfórico

1. Cando leva o prefixo META: Sempre se suma 1 Anhídrido + 1 auga

2. Cando leva o prefixo PIRO=DIa) Se o non metal actúa con valencia impar Súmase 1 anhídrido + 2 H2O

b) Se o non metal actúa con valencia par Súmanse 2 anhídrido + 1 H2O

Ex: Ácido metafosfóricoP2O5 + H2O HPO3

Ex: Ácido piro fosfóricoP2O5 +2 H2O H4P2O7

Ex: Ácido dicrómicoCr2O6CrO3

2CrO3 + H2O H2Cr2O7

3. Cando leva o prefixo ORTO:

a) Se o non metal actúa con valencia impar Súmase 1 anhídrido + 3 H2O

b) Se o non metal actúa con valencia par Súmanse 1anhídrido + 2 H2O

Ex:Ácido ortofosfórico

Ex: Ácido ortosilícico

SiO2 + 2H2O H4SiO4

Si2O4 SiO2


1. Escribimos os símbolos : H, Non metal e O2. Poñemos de subíndice do osíxeno e do non metal o

que nos indiquen os prefixos do nome3. Deducimos o nº de hidróxenos para que a molécula

sexa neutra Podemos aplicar esta fórmula

Formulación cando nos den o nome sistemático ou sistemático-funcional


NºH = 2·nºO –nº subíndice do non metal· valencia do non metalEx: Heptaoxodifosfato (V) de hidróxeno

Ácido heptaoxodifosfórico (V)

1.- HP2O7.

2.- Nº H = 2·7-2·5 =4

3.- H4P2O7.

REGRA PARA OS ÁCIDOS SINXELOS

Cando non levan prefixos META,PIRO,DI ,ORTO, nin levan prefixos que indiquen máis dun átomo de non metal

Se a valencia do non metal é par os seus ácidos levan 2 H Se a valencia do non metal é impar, os seus ácidos levan 1 H

excepto P,As,Sb ,e, B que levan 3H Levan só un átomo de non metal

O nº de osíxenos pode deducirse de modo que a molécula sexa neutra ou pola fórmula seguinte:

Nº osíxenos = 2

metal...non...do...valenciaHºN

• Oxoácidos do grupo dos halóxenos: Cl, Br, I (+1, +3, +5, +7)

• Cl2O + H2O HClO

• Cl2O3 + H2O HClO2



Compost

o

Sistemática Sistemática-

funcional

Tradicional

HClO oxoclorato (I) de

hidróxeno

Ácido

monoxoclórico(I)

ácido

hipocloroso

HClO2 dioxoclorato (III) de

hidr.

Ácido

dioxoclórico(III)

ácido cloroso

HClO3 trioxoclorato (V) de

hidróx

Ácido trioxoclórico

(V)

ácido clórico

HClO4 tetraoxoclorato (VII) de

hidr.

Ácido tetraoxoclórico

(VII)

ácido

perclórico

Os ácidos dos elementos que teñen a mesma valencia son iguais, só hai que cambiar o símbolo

Para pasar dun ácido ao de valencia inferior hai que sacarlle 1 osíxeno

Sabendo un ácido de cada grupo sábense todos

• Oxoácidos do grupo dos anfíxenos: S, Se, Te (+2, +4, +6)

• SO + H2O H2SO2

• SO2 + H2O H2SO3

• SO3 + H2O H2SO4

Compost

o


funcional

Tradicional

H2SO2 dioxosulfato (II) de

hidróxeno

Ácido

dioxosulfúrico(II)

ácido

hiposulfuroso

H2SO3 trioxosulfato (IV) de

hidróxeno

Ácido

trioxosulfúrico(IV)

ácido sulfuroso

H2SO4 tetraoxosulfato (VI) de

hidróxeno

Ácido

tetraoxosulfúrico(V

I)

ácido sulfúrico

Para obter os ácidos do Se, do Te e dos elementos como Cr e Mn que actúen coas mesmas valencias, só hai que cambiar o símbolo

• Oxoácidos do grupo dos nitroxenoides: N (+1, +3, +5)

• N2O + H2O HNO

• N2O3 + H2O HNO2

• N2O5 + H2O HNO3

Compost Sistemática Sistemát-

funcional

Tradicional

HNO oxonitrato (I) de

hidróxeno

Ácido

monoxonítrico(I)

ácido hiponitroso

HNO2 dioxonitrato (III)

de hidróxeno

Ácido

dioxonítrico(III)

ácido nitroso

HNO3 trioxonitrato (V)

de hidróxeno

Ácido

trioxonítrico(V)

ácido nítrico

• Oxoácidos do grupo dos nitroxenoides: P ,As , Sb (+1, +3, +5) (+3 H2O)

Compost

o

Sistemática Sistemática-funcional Tradicional

H3PO4 tetraxofosfato (V)

de hidróxeno

Ácido

tetraoxofosfórico(V)

Ácido fosfórico

H3PO3 trioxofosfato (V) de

hidróxeno

Ácido

trioxofosfórico(III)

ácido fosforoso

H3PO2 dioxofosfato (V) de

hidróxeno

Ácido dioxofosfórico

(I)

ácido hipofosforoso

• P2O5 + 3H2O H3PO4

• P2O3 +3 H2O H3PO3

• P2O +3 H2O H3PO2

• Oxoácidos do grupo dos carbonoides: C (+2,+4), Si (+4)

Compost

o

Sistemática Sistemátic-

funcional

Tradicional

H2CO3 trioxocarbonato (IV)

de hidróxeno

Ácido

trioxocabónico

(IV)

ácido

carbónico

H2CO2 Dioxocarbonato (II) de

hidróxeno

Ácido

dioxocarbónico(II

)

Ácido

carbonoso

• CO2 + H2O H2CO3

• CO + H2O H2CO2

• Oxoácidos do silicio cos prefixos META ,e, ORTO

•ÁCIDO META SILÍCICO: SiO2 + H2O H2SiO3

•ÁCIDO ORTOSILÍCICO : SiO2 + 2H2O H4SiO4

Compost

o

Sistemática Sistemá-funcional Tradicional

H2SiO3 trioxosilicato (IV) de

hidróxeno

Ácido

trioxosilícico(IV)

ácido

metasilícico

H4SiO4 tetraoxosilicato (IV)

de hidróxeno

Ácido

tetraoxosilícico

(IV)

ácido

ortosilícico

• Oxoácidos do grupo dos térreos: B (+3)

• ÁCIDO METABÓRICO : B2O3 + H2O HBO2

• ÁCIDO ORTOBÓRICO : B2O3 + 3H2O H3BO3

Compost

o


funcional

Tradicional

HBO2 dioxoborato (III) de

hidróxeno

Ácido

dioxobórico(III)

ácido

metabórico

H3BO3 trioxoborato (III) de

hidróxeno

Ácido

trioxobórico

(III)

ácido

ortobórico

• Oxoácidos do manganeso: Mn (+4, +6, +7)

Composto Sistemática Sistemática-funcional Tradicional

H2MnO3 trioxomanganato (IV)

de hidróxeno

Ácido trioxo

mangánico (IV)

ácido

manganoso

H2MnO4 tetraoxomanganto (VI)

de hidróxeno

Ácido

tetraoxomangánico(VI

)

ácido

mangánico

HMnO4 tetraoxomanganato

(VII)

de hidróxeno

Ácido

teraoxomangánico(VII

)

ácido

permangánico

• MnO2 + H2O H2MnO3

• MnO3 + H2O H2MnO4

• Mn2O7 + H2O HMnO4

• Oxoácidos do cromo: Cr (+6)

Compost

o


funcional

Tradicional

H2CrO4 tetraoxocromato (VI) de

hidróxeno

Ácido

tetraoxocrómico

(VI)

ácido crómico

H2Cr2O7 heptaoxodicromato (VI)

de hidróxeno

Ácido

heptaoxodicrómi

co (VI)

ácido

dicrómico

• ÁCIDO CRÓMICO : CrO3 + H2O H2CrO4

• ÁCIDO DICRÓMICO: 2CrO3 + H2O H2Cr2O7

Ións: catións (+)e anións(-)

•Un átomo transfórmase nun ión positivo (catión) se cede electróns e nun ión negativo (anión) se gaña electróns.

•En xeral:

• Os metais forman catións• Os non metais forman anións

Iónmonoatómico: formado por un so átomo.

poliatómicos: formado por varios átomos.

Ións: catións e anións

•Nomenclatura: recomendase a de STOCK para os catións e a TRADICIONAL para os anións.• Anión monoatómico: noméanse utilizando o sufixo –uro. • Catións: noméanse como ión ou catión, seguido do nome do ión e a súa valencia entre parénteses se é necesario.• Anión poliatómico: noméanse cos sufixos –ito, -ato, segúndo o oxoácido de procedencia sexa –oso ou –ico.Comp. Sistemática -- Stock Tradicional

K+ catión potasio o ión potasio ión potasio

Fe3+ catión hierro (III) o ión hierro (III) ión férrico

F- anión fluoruro o ión fluoruro ión fluoruro

P3- anión fosfuro o ión fosfuro ión fosfuro

ClO2- ión dioxoclorato (III) ión clorito

SO42- ión tetraoxosulfato (VI) ión sulfato

•Son compostos derivados dun oxoácido, no que se substituen o (os) hidróxeno(s) por un metal(ais).•Están formados por un metal, non metal e osíxeno.

•NOMENCLATURA• Tradicional: noméanse substituindo, do nome do non metal, os sufixos –oso e –ico por –ito e –ato, respectivamente

• Stock: igual que na tradicional, pero indícase a valencia do metal, se é necesario.

• Sistemática: noméanse igual cos ácidos; só se cambia a palabra hidróxeno polo nome do metal coa valencia do mesmo

III. Compostos ternarios 3. Oxisales

3. Oxisales neutras•Son compostos derivados dun oxácido, no que se sustituyen tódolos hidróxenos por un metal(áis).


NaNO3 trioxonitrato (V) de

sodio

nitrato de sodio nitrato sódico

CdSO3 trioxosulfato (IV)

de cadmio

sulfito de cadmio sulfito de

cadmio

Cu3(PO4)2 tetraoxofosfato (V)

de cobre (II)

fosfato de cobre

(II)

fosfato cúprico

Sn(NO2)4 dioxonitrato (III) de

estaño (IV)

nitrito de estaño

(IV)

nitrito estánnico

Formulación dos oxisales

A. Cando nos dan o nome tradicional , a de STOCK ,e cando leve os preficos META,PIRO=DI, ou ORTO

1. Formulamos o ácido correspondente2. Substituimos os H polo metal indicado3. Intercambiamos valencias4. Simplificamos se podemosValencia do ión = nº de H substituidos

Ex:Sulfato cúprico1º ácido sulfúrico H2SO4

2º Cu2(SO4)2

3º CuSO4

B. Cando nos dan o nome sistemático, formúlanse directamente tendo en conta que a molécula será neutra

Terminación do sal

Terminación do ácido

ATO ICO

ITO OSO

Ex: cabonato de platino(IV)(STOCK) 1º ácido carbónico H2CO3

2º Pt2(CO3)4

3ºPt(CO3)2

Bis[trioxobromato(V)]de berilio(SISTEMÁTICA)Be(BrO3)2

+5 -6

-1·2

+2 -2

0

Piro fosfato cúprico1º ácido pirofosfóricoP2O5 + 2H2O= H4P2O7

Cu4(P2O7)2 = Cu2P2O7

5. Sales ácidas de hidrácidos

•Resultan de substituir parcialmente o H dos H2S, H2Se, H2Te por un metal.


NaHS hidróxenosulfuro

de sodio

hidróxenosulfuro

de sodio

sulfuro ácido

sódico

Cu(HS)

2

Bis[hidróxenosulfur

o] de cobre (II)

hidróxenosulfuro

de cobre (II)

sulfuro ácido

cúprico

• Oxisales ácidas: son sales que aínda conteñen algún H na súa estrutura. Derivan da substitución parcial dun ácido poliprótico por metais.

• Oxisales básicas: son sales con algún grupo hidróxido (OH-) na súa estrutura.

• Sales dobles (o triples, …) : orixínanse ao substituir os H dun ácido por máis dun metal.

Oxisales ácidos

H3PO4

- 3 H+

- H+

- 2 H+

HPO42-

PO43-

H2PO4-

+ 3 Na+

+ Na+

+ 2 Na+

NaH2PO4

Na2HPO4

Na3PO4

oxisalesácidos

. Oxisales ácidos


Na2HPO4 hidróxenotetraoxofosfa

to (V) de sodio

hidróxenofosfato

de sodio

fosfato ácido

de sodio

NaH2PO4 Dihidróxenotetraoxo-

fosfato (V) de sodio

dihidróxenofosfat

o de sodio

fosfato

diácido de

sodio

KHCO3 hidróxenotrioxocarbona

to (IV) de potasio

hidróxenocarbona

to de potasio

carbonato

ácido

(bicarbonato)

de potasio

Cr(HSO3)

3

Hidróxenotrioxosulfato

(IV) de cromo (III)

hidróxenosulfito

de cromo (III)

sulfito ácido

de cromo (III)

2. Oxisales básicos

•Son que conteñen algún OH- na súa estrutura.•Ao ácido de procedencia engádeselle os grupos OH e os mesmos H antes de substiruir os H polos metais


MgNO3(OH) hidroxitrioxonitrato(V)

de magnesio

hidróxido-nitrato

de magnesio

nitrato básico de

magnesio

Cu2(OH)2SO4 dihidroxitetraoxosulfat

o (VI) de cobre (II)

dihidróxido-sulfato

de cobre (II)

sulfato dibásico

de cobre (II)

CaCl(OH) hidroxicloruro de calcio cloruro-hidróxido

de calcio

cloruro básico de

calcio

FeCO3(OH) hidroxitrioxocarbonato

(IV) de hierro (III)

carbonato-

hidróxido de hierro

(III)

carbonato básico

de hierro (III)

Sales dobres ou triples, …) con varios catións

•Orixínanse ao substituir os H+ dun ácido por máis dun metal.


KNaSO4 tetraoxosulfato (VI) de

potasio e sodio

sulfato de

potasio e sodio

sulfato (dobre) de

potasio e sodio

CaNa2(SO4)2 bis-tetraoxosulfato

(VI) de calcio e disodio

sulfato de calcio

e disodio

sulfato (dobre) de

calcio e disodio

CrNH4(SO4)2 bis-tetraoxosulfato

(VI) de amonio e cromo

(III)

sulfato de

amonio e cromo

(III)

sulfato (dobre) de

amonio e cromo

(III)

KLiNaPO4 tetraoxofosfato (V) de

litio, potasio e sodio

fosfato de litio,

potasio e sodio

fosfato (triple) de

litio, potasio e

sodio

Formulación inorgánica

Documents

Transcript of Formulación inorgánica