fontao 7 gal · mellora e selección xenética da raza Assaf en España, renovaron o pasado 8 de...

XENÉTICA FONTAO

Nº7 Maio 2010

ASHERS, UN PEDIGRÍ DE SUPERTIPO

ASHERS, MAGREBÍ, 10 XERACIÓNS

MB OU EX NA FAMILIA

AEROFLOWER

EBÍ,MAGREB OS CLIENTES BRASILEIROS

DE FONTAO VISITAN

O CENTRO

XACOBEO, O CAMIÑO CARA AO SHOW

Callobro Xacobeo Valdeteja GZ

xenetica_fontao_7_galego.indd 1 20/5/10 18:26:57

XENÉTICA FONTAO MAIO 2010 3

XENÉTICA FONTAO

EDITA:XENÉTICA FONTAO S.A.Fontao, Esperante. Aptdo. 128

27080. Lugo

Tfno: +34 982.284.391

Fax: +34 982.284.626

E-mail: [email protected]

Web: www.xeneticafontao.com

PRODUCIÓN:Transmedia Comunicación & Prensa

Ronda das Fontiñas, 272, entreplanta A

27002. Lugo

Tfnos: 982.221.278, 610.215.366, 636.952.893

E-mail: [email protected]

Web: www.transmedia.es

Tirada :7.000 exemplares

DEPÓSITO LEGAL:LU 173-2008

ÍNDICE

XENÉTICA FONTAO E BRASIL...........

ANÁLISES DA RAZA ASSAF................

SUPERPEDIGRÍS: ASHERS...............

TOUROS PROBADOS: MAGREBÍ......

VALDETEJA, NOVA ESTRELA...........

4

5

6

10

14

UN LABOR QUE SE EXPANDE

Neste número da revista dámos conta de dúas novas que nos enchen

de satisfacción e que amosan que o labor de Xenética Fontao se está a

expandir, tanto no conxunto do Estado como máis alá das nosas frontei-

ras. Por unha banda, renovamos o convenio para realizar as análises de

ADN da raza ovina Assaf a nivel de toda España. Por outra, recibimos a

visita dunha delegación de produtores de leite brasileiros que están a

usar o seme de Xenética Fontao nos seus programas de mellora xené-

tica.

O feito de que o Laboratorio de Xenética Molecular de Fontao sexa o

organismo de confianza para os criadores da raza Assaf é un indicador

de que a aposta polas máis modernas tecnoloxías e o traballo científico

rigoroso acaban dando os seus froitos. O Laboratorio leva catro anos

facendo análises de ADN de mostras de Assaf. Neste tempo leváronse a

cabo máis de 69.000 probas de identificación xenética a animais inscritos

no Libro Xenealóxico desta raza.

Este enorme labor supón un dos piares nos que se apoia a selección e

mellora xenética da raza Assaf, como o amosa o traballo diario e como

os propios responsables da asociación de criadores nos indican. A nin-

guén se lle escapa que a bioloxía molecular é unha das ferramentas

imprescindibles da mellora gandeira, unha tendenza que nos próximos

anos irá a máis. Desde Xenética Fontao facemos unha aposta por estar

sempre na primeira liña dos avances tecnolóxicos nesta materia.

No tocante á relación entre Xenética Fontao e Brasil, destacar que no

estado meridional de Río Grande do Sul estanse a facer 15.000 insemi-

nacións ao ano en vacas de leite con doses de Fontao. As reticencias

iniciais derivadas do descoñecemento deron paso á confianza, que se vai

afianzando a medida que aumenta o número de animais nacidos. Este

verán inseminaranse as primeiras xovencas fillas de touros de Fontao,

polo que é de esperar que esa confianza medre aínda máis.

Os mellores touros de Fontao están a entrar desde hai anos nos mer-

cados internacionais. Mesmo naqueles que parecen impenetrables por

ocupar posicións de liderado, caso de Canadá e Estados Unidos. Isto

amosa que a xenética española xa pode competir en pé de igualdade cos

grandes centros emisores de material xenético. No noso caso en parti-

cular, tamén é un respaldo aos resultados do Plan de Mellora Gandeira

que desenvolve a Xunta de Galicia.

Á vista destas novas, só cabe agradecer a confianza de todos os nosos

clientes, aqueles que demandan os nosos servizos de analítica e adqui-

ren as doses dos nosos sementais, en España e fóra dela. Esta confianza

obríganos a esforzarnos aínda máis no día a día por manter os elevados

estándares de calidade que nos impoñemos no noso traballo.


XENÉTICA FONTAO MAIO 20104 LABORATORIO

FONTAO E ASSAF.E RENOVAN O CONVENIO PARA A REALIZACIÓN DE ANÁLISES DE ADN NESTA RAZA OVINAO Laboratorio de Xenética Molecular de Xenética Fontao e ASSAF.E, asociación

encargada da xestión do Libro Xenealóxico e do desenvolvemento dos programas de

mellora e selección xenética da raza Assaf en España, renovaron o pasado 8 de abril

o convenio para a realización de análises de ADN aos animais desta raza ovina.

Ámbalas dúas entidades xa

estableceran no ano 2005 un

convenio para a realización

de probas de ADN en animais

inscritos no Libro Xenealóxico da raza

ovina Assaf en España, con vistas á

asignación e/ou exclusión de parentes-

co. O convenio foi renovado o pasado 8

de abril, coa sinatura do presidente do

Consello de Administración de Xenética

Fontao, José Álvarez Robledo, e o se-

cretario executivo de ASSAF.E, Arturo

Canals Vergara.

Nos últimos catro anos, o Laboratorio

de Xenética Molecular realizou máis de

69.000 probas de identificación xenética

a animais inscritos no Libro Xenealóxico

da raza ovina Assaf, pertencentes a 128

ganderías asociadas a ASSAF.E en sete

comunidades autónomas españolas.

As probas están baseadas na análise

de marcadores de ADN tipo microsatéli-

te, seleccionados da lista de marcadores

proposta pola ISAG (Sociedade Interna-

cional para a Xenética Animal) e a FAO, a

división de Nacións Unidas para a Agri-

cultura e a Alimentación.

Estas análises empregáronse para a

verificación do parentesco (filiación pa-

terna e/ou materna) e para crear un ban-

co de ADN con vistas a actuacións futu-

ras. A realización destas probas constitúe

un elemento fundamental na consecución

dos obxectivos fixados por ASSAF.E den-

tro do esquema de selección e mellora da

raza ovina Assaf en España.

A RAZA ASSAF

A raza Assaf española está conside-

rada unha variante da Assaf orixinaria

de Israel. A súa introdución en España

iniciouse no ano 1977. Entre 1977 e 1980

chegaron a Castela e León 77 machos e

320 femias. Tras varios cruzamentos con

sementais de razas autóctonas espa-

ñolas, consolidouse un estándar racial

con animais de alta produción láctea e

moi boas calidades. A media de produ-

ción actual é de 510 litros de leite en 210

días de lactación finalizada, cun 5,5%

de proteína e 6,75% de graxa. Por outra

banda, a carne desta raza, tanto en le-

chazo coma en animais adultos, é dunha

extraordinaria calidade.

Orixinariamente, a raza Assaf creouse

no Centro Volcani de Israel no ano 1955,

a partir do cruzamento de ovellas fe-

mias de raza Awassi e machos de raza

Milschschaf, nunha proporción de 5/8 e

3/8, respectivamente. A finalidade des-

ta síntese xenética foi mellorar a raza

Awassi en precocidade, prolificidade

e conformación mediante o seu cruza-

mento con machos Milschschaf. Para

isto empregáronse ovellas Awassi pre-

viamente melloradas para a produción

láctea, polo que o resultado é unha raza

con dobre aptitude carne-leite que se vén

explotando en Israel con grande éxito.

ASSAF.E, con sede en Zamora, ten na

actualidade máis de 180.000 exempla-

res dados de alta no Libro Xenealóxico,

distribuídos en ganderías de Castela e

León, Castela-A Mancha, Madrid, Nava-

rra, Cantabria, Comunidade Valenciana e

Aragón. Están en trámites de inscrición

explotacións situadas en Galicia e países

da Unión Europea coma Grecia.

De esquerda a dereita, os gandeiros Manuel Tejedor e Jesús Ramos; José Álvarez Robledo, presidente do Consello de Administración de Xenética Fontao; Arturo Canals, secretario executivo de ASSAF.E; Alejandro Fernández, director de Xenética Fontao, e Javier López Viana, director do Laboratorio de Xenética Molecular


XENÉTICA FONTAO MAIO 2010 5INTERNACIONAL

XENÉTICA FONTAO PROMOVE A MELLORA DA FRISONA NO ESTADO BRASILEIRO DE RÍO GRANDE DO SULO seme de Xenética Fontao entra con forza no Brasil, no estado meridional de Río

Grande do Sul, con 15.000 inseminacións ao ano en vacas de leite. O centro proporciona

ademais asistencia técnica a 2 grandes cooperativas do Val de Taquarí.

Xenética Fontao comezou a exportar

seme de frisona a Brasil hai dous anos.

A entrada do material xenético ten lugar

a través da empresa GMG, cuxo director

comercial é un brasileiro con raíces en

Betanzos, Eduardo Grandal. GMG está a

comercializar en exclusiva seme de fri-

sona de Xenética Fontao no estado de

Río Grande do Sul, unha parte do país

con especial vocación gandeira.

Segundo os datos que achega Grandal,

unhas 15.000 vacas de leite son insemi-

nadas cada ano con doses de Fontao en

Río Grande do Sul. As primeiras xoven-

cas frisonas nacidas de touros de Fontao

no estado brasileiro serán inseminadas

a principios deste verán.

Grandal explica que apostou polo ma-

terial de Fontao buscando unha xenética

alternativa á das grandes casas inter-

nacionais. A reticencia inicial, o desco-

ñecemento do seme galego, vese com-

pensada polo programa que lle presenta

GMG aos gandeiros, que inclúe asesora-

mento técnico integral. “Isto ten como

consecuencia que nazan animais iguais

ou mellores [que coa xenética das gran-

des casas]”, asegura Eduardo.

Grandal é un entusiasta defensor da

mellora gandeira en Río Grande do Sul,

“que pode ser un modelo de negocio de

leite para todo Brasil”, asegura. O es-

tado ten capacidade para producir 14

millóns de litros de leite ao día, pero na

actualidade está por debaixo dos 4 mi-

llóns. A actividade de GMG céntrase no

Val do Taquarí, no que traballa con dúas

grandes cooperativas de leite e diversas

explotacións. O seme de Fontao empré-

gase na actualidade en máis de 2.000

granxas de leite.

VISITA

Un grupo de 20 persoas da zona, do que

formaban parte cooperativistas, políti-

cos e técnicos, visitou Galicia na sema-

na do 22 ao 28 de marzo, co obxecto de

coñecer de primeira man o Programa de

Mellora Gandeira da Xunta e asinar un

convenio de colaboración _que inclúe

asesoramento técnico_ coa Consellería

do Medio Rural.

A delegación brasileira puido coñecer

as instalacións da Unidade de Transfe-

rencia Embrionaria de Bos e de Xenética

Fontao, piares do Programa de Mellora

Gandeira, e entrevistarse con nume-

rosos gandeiros, técnicos e políticos.

Eduardo Grandal espuxo as conclusións

da viaxe o 26 de marzo nas instalacións

de Xenética Fontao, destacando que os

visitantes puideron testar de primeira

man o sector gandeiro galego e tomar

nota de diversas propostas de mellora.

A cooperación técnica plasmarase en

sucesivas visitas de grupos máis reduci-

dos do Val de Taquarí, para tratar aspec-

tos máis específicos da actividade gan-

deira. Grandal indicou que farán progra-

mas de traballo diferenciados cos seus

propios cronogramas. Os que acudan a

formarse a Galicia exercerán posterior-

mente de formadores no Val do Taquarí.

Grandal, bo coñecedor de Galicia, expli-

coulles aos seus compatriotas o gran salto

cualitativo que deu a gandería na comuni-

dade durante os últimos vinte anos. Unha

mellora na que ten desempeñado un papel

clave o traballo no eido da xenética. Para o

director comercial de GMG, a aposta polos

touros de Fontao que están a levar a cabo

no Val de Taquarí terá éxito se se enmarca

nun completo programa que inclúa ade-

mais a mellora nos aspectos da sanidade,

a nutrición e o manexo. A palabra clave,

para el, é “profesionalización”.

Gandeiros e políticos do Brasil fixeron unha visita guiada polas instalacións de Xenética Fontao

Cooperativistas e políticos da zona visitaron o centro en marzo


XENÉTICA FONTAO MAIO 20106 SUPERPEDIGRÍS

ASHERS, UN PEDIGRÍ DE SUPERTIPORidgefield Ashers ET é un xovenco que conta no seu pedigrí con algúns dos membros

máis emblemáticos da raza Holstein. Este neto da mítica Ashlyn está precedido de

tres xeracións de vacas que mereceron os máis prezados galardóns no ring dos

concursos. Coas súas irmás completas competindo actualmente na elite mundial

son xa catro xeracións de auténtico show.

Ashers, nacido o día 6 de xaneiro

do ano 2008, é un semental en

espera de proba que vén refor-

zar a presenza de membros da cobiza-

da familia “Ashlyn” en Xenética Fontao,

neste caso vía Angel, unha das tres fabu-

losas fillas de Tri-Day Ashlyn con Stor-

matic. Ashers é o único descendente di-

recto de Angel en España, e o seu único

irmán completo atópase en proba en SRV

(Alemania).

FORTUNE, O PAI

To-Mar D-Fortune ET EX-91 USA é un

fillo de Durham e da vaca Plushanski-

Usa B Star Flute EX-92 2E USA GMD

DOM 2*, descendente da famosa vaca

de cría Plushanski Chief Faith EX-94 4E

USA DOM. Fortune foi probado primeiro

en Canadá, onde espertou grandes ex-

pectativas desde un primeiro momento,

e hoxe en día, con máis de 8.000 fillas

rexistradas, revélase como un touro me-

llorante en tipo (o 76% das súas 2.549

fillas calificadas en Canadá son BB ou

máis ), caracteres secundarios (lonxevi-

dade e células somáticas) e porcentaxe

de proteína, se ben os seus índices para

produción foron caendo paulatinamente.

Debido a determinadas restricións sa-

nitarias, o seme de Fortune nunca puido

ser usado en Europa. Por iso é escasa a

súa proxenie, e en todo caso sempre é

froito da importación de embrións. Así,

en España ten só 24 descendentes rexis-

trados, 11 deles machos. Cinco están

en proba en Xenética Fontao, dos cales

dous proceden de nais Blitz, un ten nai

Finley e outro é fillo dunha Bw Marshall.

É sobre estas liñas xenéticas con altas

producións no lado materno onde o cru-

ce con Fortune parece ser o máis axei-

tado. Está claro que o pedigrí de Ashers,

Fortune x Angel (Stormatic) x Ashlyn

(Encore), persegue o tipo extremo, o que

amosan precisamente el e as súas irmás

completas.

Ashers é un xovenco de absoluta co-

rrección morfolóxica e actualmente

responde ao tipo ideal dun semental

novo, calificado MB-88 con apenas 2

anos. Posúe unha gran potencia e des-

envolvemento para a súa idade, á vez

que moita calidade de óso, todo isto

combinado cunha estrutura leiteira moi

chamativa.

ANGEL, A NAI

Eo Siemers Ashlyns Angel ET EX-92

SM-94 USA GMD é unha vaca de 6 anos

de idade con tremenda morfoloxía e alta

produción. Calificada EX-92, con ubre

EX-94 aos catro anos, atópase próxima

a realizar o seu terceiro parto despois de

pechar unha segunda lactación con máis

de 16.550 quilos de leite ao 4,2% de gra-

sa e 3,2% de proteína.

Ridgefield Ashers ET MB-88


XENÉTICA FONTAO MAIO 2010 7SUPERPEDIGRÍS

Angel é ademais unha vaca de show,

e entre os seus títulos máis relevantes

atopamos os seguintes:

1ª de sección (xovencas de 1 ano)

en Madison e All American (2005)

2ª de sección (vaca de dous anos)

en Madison e Reserva All Ameri-

can (2006)

3ª de sección (vaca de 4 anos) en

Madison e nominada All American

(2008)

Angel é unha das tres fillas EX de Ashlyn

con Stormatic, que a fixeron merece-

dora do galardón All American Produ-

ce of Dam 2009. As outras dúas, Er-

nest-Anthony Aphrodite e EK-Oseeana

Ambrosia, son tamén vacas destaca-

dísimas.

Ernest-Anthony Aphrodite ET EX-94 2E

USA ten fillos en centros de insemina-

ción e unha filla xa calificada EX-91 con

ubre EX-93 en segunda lactación e dúas

máis calificadas MB-87 con dous anos.

EK-Oseeana Ambrosia ET EX-95 SM-94

USA ten títulos tan prestixiosos como:

Reserva All American 2005

Mención Honorífica All American

2006

2ª de sección (vaca de 4 anos) en

Madison e All American 2007

As fillas de Ambrosia xa destacan en

EE.UU. As súas 9 fillas calificadas son to-

das MB aos dous anos (unha MB-89, dúas

MB-88, tres MB-87 e tres MB-85). Merecen

mención especial as súas dúas fillas con

Toystory, Ernest-Anthony Amaretto MB-88

e Ernest-Anthony Amaryllis MB-87.

En Europa, a súa única filla con Gold-

wyn (Goldwyn Amberly ET), parida con

dous anos e medio en decembro do 2009,

ten un fillo con Shottle, ALH Ámsterdam

ET, que se incorporará proximamente a

Xenética Fontao. Este xovenco ten a par-

ticularidade de que foi testado xenomica-

mente en EE.UU cuns valores realmente

altos, GTPI 2.171 e GPTAT +3,79.

Outra destacada filla europea de Am-

brosia é Smiddiehill Toystory Ambrosia

MB-87 (Sahara Holsteins, Reino Unido),

unha primeriza realmente espectacular

que foi no seu día primeira na súa sec-

ción no All Britain Calf Show 2009.

Pero volvamos a Angel, a nai de Ashers,

que ten cinco fillas calificadas ata a data,

e todas MB en primeiro parto: unha MB-

88, tres MB-86 e unha MB-87. A súa

mellor filla polo momento é Arethusa

Affection ET MB-88, irmá completa de

Ashers. Affection é unha auténtica pri-

meriza de show, cun ubre perfecto e

unha extrema calidade de óso nas súas

patas. Con apenas 25 meses (pois naceu

o 3 de setembro do 2007) conseguía os

seguintes títulos:

1ª de sección (2 años jr.) e mellor

ubre en Madison. Nominada All

American 2009

2ª de sección (2 años jr.) no Royal e

Reserva All Canadian 2009

Arethusa Angel Affinity ET, irmá com-

pleta de Affection, foi calificada recente-

mente como MB-86 con dous anos. Por

último, outra irmá completa das anterio-

res é Ridgefield Fortune Ash Angel ET

(Sahara Holsteins, Reino Unido), a única

irmá completa de Ashers en Europa, que

xa conquistou os títulos de xata campio-

na do All Britain Calf Show en 2009 (Rei-

no Unido) e de xovenca campiona no Na-

tional All Breeds de 2010 (Reino Unido).

ASHLYN, A AVOA

Poucas vacas na historia da raza Hols-

tein conquistaron o título de gran cam-

piona en dous dos concursos de máis

sona do circuito internacional, Royal

Winter Fair (RWF) de Canadá e World

Dairy Expo (WDE) de Estados Unidos, e

máis difícil aínda é logralo no mesmo

ano, cando apenas unhas 6 semanas se-

paran a celebración de ambos os dous

eventos.

Esta foi a fazaña alcanzada por Tri-Day

Ashlyn ET no 2001, ano no que tamén foi

proclamada All American, All Canadian

e World Champion.

Tri-day Ashlyn ET EX-96 2E USA GMD

DOM 3* é algo máis ca unha poderosa

vaca de show de tremenda capacidade

corporal e cun fantástico ubre. É ade-

mais unha gran produtora de leite con

máis de 65.000 quilos en catro lacta-

cións e unhas calidades medias do 4,6%

de graxa e 3,5% de proteína.

A historia comeza na granxa Tri-Day

Holsteins (Minnesota, EE.UU.) un 27 de

setembro de 1996, co nacemento dunha

EO-Siemers Ashlyns Angel ET EX-92 USA, nai de Ashers

Ernest-Anthony Aphrodite ET EX-94

EK-Oseeana Ambrosia ET EX-95


XENÉTICA FONTAO MAIO 20108 SUPERPEDIGRÍS

filla do célebre touro de tipo Marcrest

Encore EX-96 e da vaca de cría Bendy-

Brook Odissey Favorite EX-92 2E USA

DOM. Esta xata é vendida con 9 meses de

idade á granxa Osseana Holsteins (Virxi-

nia Occidental, EE.UU), cuxos propieta-

rios exhíbena como xovenca no concurso

do estado de Maryland no ano 1998. Alí

capta a atención do cazatalentos Ernest

Kueffner, que recoñece que, malia estar

algo engraxado, é un animal cun gran

futuro.

Esta xovenca pare amosando unha

grande estrutura e un excelente ubre

posterior, e sendo aínda un animal de-

masiado forte, pouco descarnado e cun

ubre de pouco volume (malia a súa boa

produción xa na súa primeira lactación),

Kueffner faise copropietario do 50% do

animal en xullo do ano 1999, coa condi-

ción de que a partir de entón esta vaca,

que non é outra cá incomparable Ashlyn,

resida na súa pequena granxa de Boons-

boro, no estado de Maryland (con ca-

pacidade para escasamente 8 animais),

especializada na preparación de vacas

para a alta competición. No outono dese

mesmo ano, Ashlyn acode ao Madison,

onde, debido a unha masiva estrutura, o

seu pescozo curto e engraxado e certa

falta de angulosidade en xeral, é pena-

lizada en exceso e acaba nun decepcio-

nante posto 14 da súa sección.

Este episodio non desalenta a Ernest

Kueffner e a súa moza Terri Packard, que

cambian a dieta de Ashlyn a unha ración

baseada practicamente no feo durante

os meses seguintes. Aínda así, Ashlyn

produce na súa primeira lactación 11.764

quilos de leite ao 4,5% de graxa e 3,5%

de proteína en 305 días. Pare de novo en

xuño do ano 2000 cun ideal estado de car-

nes e alcanzando os 55 quilos de leite por

día, o que lle fai perder peso rapidamen-

te. No ano 2000 é presentada outra vez ao

concurso nacional de Madison, onde gaña

na súa sección facilmente e é nomeada

vaca intermedia campiona reserva.

Ashlyn pecha a súa segunda lactación

con 16.438 quilos de leite ao 4,3% de

grasa e 3,4% de proteína, pero é na súa

terceira lactación, cun pico de produción

de 63,5 quilos de leite, cando amosa o

seu verdadeiro potencial como a gran

vaca de concurso que é: profundo coste-

lar, excelente ubre posterior, magníficas

patas, gran carácter leiteiro e un pesco-

zo longo e fino, conxunto que lle permitiu

gañar todo o que unha gran vaca de show

podía gañar aquel ano 2001 en América:

Royal Winter Fair (concurso nacional de

Canadá), Maryland State Fair, Eastern

National Show e World Dairy Expo de

Madison (concurso nacional de EE.UU).

A gran corrección morfológica de Ashlyn

permítelle alcanzar unha calificación de

EX-96 2E en EE.UU (país onde a máis alta

Arethusa Affection MB-88 USA 2a, irmá completa de AshersTri-Day Ashlyn , avoa de Ashers

Ridgefield Fortune Ash Angel ET, irmá completa de Ashers


XENÉTICA FONTAO MAIO 2010 9SUPERPEDIGRÍS

calificación alcanzada por unha vaca foi

EX-97). Todas as rexións do seu corpo

foron calificadas Excelente, e o seu úni-

co rasgo mellorable sería a posición das

patas dianteiras, que podían ser máis

paralelas, pois sempre tivo as mans

lixeiramente abertas.

Despois dos seus rotundos éxitos nas

pistas, Ashlyn é sometida a un intenso

programa embrionario, para posterior-

mente parir por cuarta vez en xuño de

2003. É entón cando cambia de novo de

propietario, sendo adquirida pola granxa

Kingsmill Farm e residindo ata datas re-

centes en Trans Ova, onde continúa sen-

do unha excelente doadora de embrións.

Pero o seu periplo non acaba aquí, pois hai

escasamente dous meses, e con case 14

anos de idade, Ashlyn, unha lenda viva da

raza, é adquirida pola compañía St. Jacobs

ABC (Canadá) para ser incorporada ao seu

programa de nais de elite, onde continuará

sendo flusheada intensamente.

Por se eran poucas virtudes as comen-

tadas ata agora, Ashlyn tamén ten a da

fertilidade, e o intenso programa em-

brionario ao que foi sometida durante

anos deu os seus froitos: máis de 15 fi-

llos en centros de inseminación, algúns

dos cales xa son ben coñecidos, como

Osseana Astronomical ET EX-95, men-

tres que outros son aínda xovencos no-

vos en proba.

En canto ás súas fillas, ten decenas por

todo o mundo, con moi diversos touros,

pero todas co común denominador fami-

liar de posuír unha espectacular morfo-

loxía. Entre elas podemos destacar as

seguintes:

Osseana-I Karona Titanic Ashley

MB-88

Kingsmill Titanic Alley ET MB-87

EK Oseeana Mason Ashley EX-90

EK Oseeana Lee Alexa ET EX-90

Ernest-Anthony Alaina EX-91

Kingsmill Ashlyns Aloha ET RC EX-

90

Kingsmill Durham Ava EX-92

Smiddehill Durm Ashlyn ET EX-90,

vaca intermedia campiona do Na-

tional All Breeds Show (Reino Uni-

do, 2010)

EK-Oseeana Ashlyns Allure EX-91. O

seu fillo Saporxuan Goldwyn Ashtro

ET está en espera de proba en Xené-

tica Fontao.

EK-Oseeana Lee Abby EX-91. O seu

neto, Castro Blitz 731 Abello ET,

está en espera de proba en Xené-

tica Fontao.

Ademais das 3 destacadísimas fillas con

Stormatic xa citadas anteriormente: Angel

EX-92, Ambrosia EX-95 e Aphrodite EX-94.

En total, Ashlyn ten actualmente 14 fi-

llas calificadas Excelente e 17 MB, proba

inequívoca do intenso poder de transmi-

sión desta icona da raza Holstein, que

mesmo chegou a ser clonada. Un dos

seus clons, Tri-Day Aks Ashlyn 2 ETN,

tamén foi calificada EX-90.

Quizais non seriamos xustos se non

recoñecemos o potencial transmisor da

nai de Ashlyn, a xa mencionada Bendy-

Brook Odyssey Favorite EX-92 2E USA

DOM. Esta vaca, nacida en 1988 e criada

no establo de Bendy-Brook de Pensyl-

vania, era filla de Dreamstreet Odyssey,

un fillo de Valiant da recoñecida familia

“Hiawatha” que foi un touro sindicado

naquel momento, é dicir, probado de for-

ma privada.

Favorite foi vendida con dous anos de

idade a David Day (Tri-Day Holsteins). Foi

unha destacada vaca de concurso nos

comezos dos anos 90 en EE.UU. A súa

primeira filla de parto natural foi Tri-Day

Adeen EX-93, unha extraordinaria xata

filla de Encore que foi vendida pronto e

co tempo chegou a recibir catro títulos

consecutivos de All American.

Adeen destacaba tanto morfoloxica-

mente cando era xata que os seus pro-

pietarios (despois da súa venda) flushea-

ron repetidamente a súa nai, Favorite,

con Encore. Tres años máis tarde nace

Ashlyn. En total naceron 18 irmás com-

pletas froito deste cruce, 9 das cales

foron calificadas Excelente con máis de

91 puntos, toda unha fazaña en canto a

transmisión familiar se refire.

En palabras de Kristien Crutch, un dos

seus expropietarios, “Ashlyn foi a mellor

das fillas de Favorite, polo seu grande

estilo, calidade de patas e excelente ubre

posterior”.

EK Oseeana Lee Abby ET EX- 91, avoa de Abello EK-Oseeana Allure EX-91, nai de Ashtro


XENÉTICA FONTAO MAIO 201010 TOUROS PROBADOS

MAGREBÍ, 10 XERACIÓNS MB OU EX NA FAMILIA AEROFLOWERBos Seijo Talent Magrebí ET MB-86 é un semental de Xenética Fontao que cumpriu

os cinco anos de idade en xaneiro deste ano, pouco despois de recibir a súa primeira

valoración oficial. A pesar da súa baixa fiabilidade, xa foi un dos touros máis solicitados

polos gandeiros galegos. A súa proba amosa un patrón moi equilibrado e recibirá sen

dúbida a correspondente confirmación nos próximos meses.

Magrebí ten un ICO de 2.373, e de con-

firmarse este valor nas probas oficiais de

xullo (coa incorporación de datos de no-

vas fillas), situaríase claramente entre a

elite dos touros españois. Este semental

é fillo de Talent e procede da recoñecida

familia Aeroflower, de orixe canadense.

A FAMILIA AEROFLOWER

A familia Aeroflower ten as súas orixes na

granxa Glen Drummond, de Rogert L. Dy-

ment, en Dundas, Ontario (Canadá). As raí-

ces desta familia remóntanse ao ano 1967,

coa incorporación de Ferglynn Rag Apple

Bertha MB-85 3*, unha filla de Romandale

Shalimar, touro transmisor de altas produ-

cións de leite e excelentes ubres.

Berta é unha vaca lonxeva que produce

case 95.000 quilos de leite en 9 lacta-

cións, establece un récord canadense de

produción de graxa e é nai dun xovenco

Bos Seijo Talent Magrebí ET MB-86


XENÉTICA FONTAO MAIO 2010 11TOUROS PROBADOS

que xa entra nun centro de inseminación

artificial. A súa filla, Glen Drummond

Marquis Beth MB-85, ten á súa vez unha

única filla (con No-Na-Me Fond Matt),

Glen Drummond Matt Beth MB-85 4*,

que si tivo unha ampla descendencia,

mercé á transferencia embrionaria na

década dos 80 e as súas oito fillas (3 EX,

3 MB e 2 BB).

Os datos de produción de

Magrebí manteranse ou incluso

poderán mellorar sensiblemente

nas próximas probas de xullo,

chegando quizais a dobrarse o

número de fillas con lactacións

controladas

Magrebí é o segundo descendente

rexistrado de Malpica, vaca prolífica

que, con case 9 anos de idade,

ten máis de 30 descendentes

rexistrados

Entre esa descendencia destaca

Drummond S C Jo Beth EX 2E 7*. Esta

filla de Browndale Sir Christopher foi

unha vaca de concurso e nai de sete

touros probados, tres dos cales foron

calificados EX e recibiron o galardón de

Superior Tipo (ST). A súa última filla foi

Glen Drummond Shower ET EX 13*, que

foi sen dúbida quen deu nome e sona in-

ternacional á familia, ademais de incor-

porar á mesma o factor vermello herda-

do de seu pai, Glenafton Enhancer.

Shower tivo unha filla EX e 12 MB en Ca-

nadá. Entre elas destaca unha filla con

Astre, Glen Drummond Shimmer MB-85

4* (a nai de September Storm). Unha filla

de Shower con Starbuck, Kilwarden Star

Shine ET MB-87, foi importada como em-

brión pola granxa Kilwarden de Irlanda,

onde fundou unha saga familiar con 4 fi-

llas EX e 12 MB. Outra filla, neste caso

con Celsius, Murribrook Celsius Shower

ET, foi All Australian reserva 3 anos no

2001.

Pero foi sen dúbida a súa primeira filla (e

única de parto natural), Glen Drummond

Aero Flower MB-88 18*, quen puxo a fa-

milia no poleiro. Esta filla do entón nú-

mero un en Canadá, Madawaska Aeros-

tar, introduciu altos índices na familia,

foi unha prolífica vaca e suscitou unha

gran demanda internacional sobre a súa

proxenie.

Aero Flower tivo 12 fillas MB en Cana-

dá. Mención especial merece a súa filla

con Tesk, Glen Drummond T H Tessie

ET MB-87, nai do célebre touro de Xe-

nética Fontao Bos Mason Louro ET EX,

e sobre todo a súa filla con Formation,

Glen Drummond Splendor ET MB-88,

que constituíu outra verdadeira saga fa-

miliar, de tal xeito que hoxe xa se fala da

familia Splendor para referirse aos seus

destacadísimos descendentes.

Dos fillos de Aero Flower en centros

americanos, tres foron EX e cinco MB,

tres deles Superior Tipo (ST) e outro Su-

perior Produción (SP). Un dos máis céle-

bres foi o seu fillo con Dombinator, Glen

Drummond Intensifier EX, e os seus fillos

con Lindy, entre eles Glen Drummond

Mario EX. Tres fillas de Aero Flower con

Lindy foron MB con dous anos en Xapón

e estiveron entre as mellores vacas por

índices dese país na súa época.

E é precisamente a importación duns

embrións de Aero Flower con Lindy a

orixe de Bos Lindy Mera ET MB-86, pri-

meiro membro da póla española des-

ta familia e bisavoa de Magrebí. Mera,

unha vaca de grande estrutura leiteira,

tremenda capacidade e altas producións

de leite e proteína, foi a nai de Bos Vilar

Alaxe Patron Mero ET MB-85, un touro

que con case 900 fillas rexistradas e

doce anos despois do seu nacemento se-

gue a amosar altísimos índices xenéticos

para produción de leite (+1012 qg). De

feito, liderou este ránking durante varias

probas consecutivas.

Mera tivo cinco fillas calificadas, ca-

tro delas MB e unha EX, Bos Lee Mer-

la ET, avoa de Magrebí. Xepe Goldwyn

Melbourne é un xovenco en espera de

proba neto de Mera, vía a súa filla Bos

Xepe Stormatic Medea ET MB-86.

Bos Inquirer Malpica MB-88, nai de Magrebí

O primeiro membro da póla

española da familia Aeroflower

foi Bos Lindy Mera ET, bisavoa de

Magrebí, froito dunha importación

de embrións de Aero Flower con

Lindy


XENÉTICA FONTAO MAIO 201012 TOUROS PROBADOS

Merla foi unha vaca con destacada

morfoloxía, calificada EX en todas as

súas rexións. A súa filla máis relevan-

te é, sen dúbida, Bos Inquirer Malpi-

ca MB-88, filla do seu primeiro parto

natural, e que non é outra que a nai

de Magrebí. Outras dúas fillas de Mer-

la dignas de mención son Xercas Porta

Talent Merlina ET MB-85 e Xercas Porta

Talent Merlita ET MB-85. Esta última é

nai doutro xovenco en espera de proba,

Xercasporta Merlo Airraid.

Malpica herda da súa nai unha alta ca-

lidade en patas e pés, así como a gran-

de estrutura e capacidade habituais nos

membros da súa familia. Magrebí é o se-

gundo descendente rexistrado de Malpi-

ca, vaca prolífica que, con case 9 anos de

idade, ten máis de 30 descendentes rexis-

trados. Destacan ata o momento as súas

fillas Bos Allen Magia MB-85, Bos Casei-

rodernes Goldwyn Marea ET MB-85 e Bos

Vic Talent Nar-Xosé ET MB-85, irmá com-

pleta de Magrebí e nai de Meunoel Ashlar

Nar-Xosé ET, xovenco de próxima incor-

poración a Xenética Fontao.

Cun 1,94 de IXT, 1,73 en

angulosidade, 1,01 en IPP e 1,62

en ICU, as fillas de Magrebí teñen

unha morfoloxía claramente por

riba da vaca media española

As fillas de Magrebí serán vacas

de bo tipo en xeral, angulosas, de

boa estatura, peito intermedio e

unha boa profundidade de costela,

con grupas moi anchas e ben

niveladas, patas correctas con boa

mobilidade e ubres de calidade

A PROBA DE MAGREBÍ

Se existe unha palabra que defina axei-

tadamente a proba de Magrebí, esa é

“equilibrio”, pois se ben é certo que os

seus índices xenéticos non reflicten va-

lores extremos para ningún rasgo (mor-

folóxico ou produtivo), tampouco amosan

puntos débiles dignos de mención.

Cun dato de case +600 qg de leite na

súa proba de produción, podemos de-

ducir que as sús fillas de primeiro parto

son boas produtoras e están bastante

por riba da media neste rasgo. Nas últi-

mas probas de CONAFE inclúense lacta-

cións (100% proxectadas) de 49 fillas de

Magrebí. Cremos que os seus datos de

produción manteranse ou incluso pode-

rán mellorar sensiblemente nas próxi-

mas probas de xullo, chegando quizais a

dobrarse o número de fillas con lacta-

cións controladas para esas datas.

Ulloa Halma BB-84, filla de Magrebí

Ulloa Halma. Detalle do ubre

Nas últimas probas de CONAFE

inclúense lactacións de 49 fillas de

Magrebí


XENÉTICA FONTAO MAIO 2010 13TOUROS PROBADOS

En canto á proba de tipo, a ausencia de

altibaixos é de novo a tónica xeral, cun

1,94 de IXT, 1,73 en angulosidade, 1,01 en

IPP e 1,62 en ICU. As fillas de Magrebí

teñen unha morfoloxía claramente por

riba da vaca media española. Son 28 fi-

llas de Magrebí (en 24 establos) as que

xa foron calificadas, pero poderán ser

ata 80 para xullo próximo, o que dará a

fiabilidade necesaria á súa próxima va-

loración oficial.

As femias da familia Aeroflower res-

ponden a un patrón moi uniforme: altas

producións de leite, excelentes estrutu-

ras con moita capacidade corporal, gru-

pas moi anchas e boas patas en xeral. A

ausencia ás veces dun toque de calidade

nos ubres das vacas desta familia (por

unha textura intermedia e, sobre todo,

pola súa profundidade), debería quedar

compensada polos xenes de Talent (o

pai de Magrebí), touro caracterizado por

transmitirlles ás súas fillas unha altísi-

ma calidade de ubres en canto a textu-

ra e insercións se refire (sobre todo, en

ubres posteriores).

As fillas de Magrebí serán vacas de bo

tipo en xeral, angulosas, de boa esta-

tura, peito intermedio e unha boa pro-

fundidade de costela, con grupas moi

anchas e ben niveladas, patas correctas

con boa mobilidade e ubres de calida-

de.

CONSELLOS DE APAREAMENTO

Magrebí é un touro de moi fácil apa-

reamento, debido sobre todo á carac-

terística comentada anteriormente de

ausencia de marcados defectos na súa

proba. É un touro a empregar para me-

llorar tipo e produción, tendo só en con-

ta o posible nivel de consanguinidade

que poida existir no apareamento. Este

semental ten un pedigrí practicamente

de orixe canadense na súa totalidade,

con touros coma Talent, Inquirer ou Lee

entre os seus ancestros e, polo tanto,

touros cuxa presenza debemos evitar

na poboación de vacas sobre a que use-

mos Magrebí.

Liñas Morty: fillas de Tunno, Moes,

etc

Liñas Champion: fillas de Vértigo,

Pazos, etc.

Tamén sobre as fillas de Botafogo, Ele-

gant, Lupino, Mercurio, Tenorio e Granit.

XENEALOXÍA

♀ GLEN DRUMMOND AERO FLOWER MB-88 CAN 18*(MADAWASKA AEROSTAR)

↓

♀BOS LINDY MERA ET MB-86 5*(A TOWNSON LINDY ET)

↓

♀BOS LEE MERLA ET EX-91 4*(COMESTAR LEE ET)

↓

♀ BOS INQUIRER MALPICA MB-88(SUMMERSHADE INQUIRER ET)

↓

♂ BOS SEIJO TALENT MAGREBÍ ET MB-86(LADINO PARK TALENT IMP ET)

Algunhas das liñas xenéticas posibles

serían:

Liñas Emory: fillas de Cid

Liñas BW Marshall: fillas de Xaco-

beo, Ross, etc.

Liñas O Man: fillas de Tranquil,

Marcador, etc.

Liñas Durham: fillas de Dancer


XENÉTICA FONTAO MAIO 201014 CONCURSOS

VALDETEJA, FILLA DE XACOBEO, NOVA ESTRELA NAS PISTAS

A presenza de fillas de touros

de Xenética Fontao nos diver-

sos concursos morfolóxicos da

raza frisona celebrados recentemente

foi abundante en cantidade e calidade,

o que significa que os nosos sementais

tamén poden transmitir o desexado “tipo

de concurso” que, como é ben sabido,

ten algo que ver coa xenética, bastante

co coidado, manexo e preparación previa

dos animais e moito coa sorte.

Todo gandeiro sabe o complicado que

resulta ter unha vaca de concurso e

mantela en condicións idóneas para

asistir a este tipo de eventos. Do mesmo

xeito que non é doado para un centro de

inseminación conseguir un “semental

estrela”, é dicir, un número 1 que trans-

mita a ansiada combinación de eleva-

das producións de leite e proteína xunto

cun alto nivel de corrección morfolóxica

(sobre todo, en patas e ubres), acompa-

ñado ademais do denominado “toque de

show”. Pois ben, isto é o que ocorre con

Mario Xacobeo e as súas fillas de se-

gundo grupo (xatas de arredor dun ano

de idade), que destacan claramente non

só nas ganderías fronte ás súas com-

Callobro Xacobeo Valdeteja GZ Callobro Vértigo Plastilina GZ MB-85, nai de Valdeteja

Callobro Chamoso Cometa GZ MB-89, avoa de Valdeteja

pañeiras de establo, senón tamén nas

pistas dos concursos.

O máximo espoñente é Callobro Xaco-

beo Valdeteja GZ, unha filla de Xacobeo

de segunda colleita que xa brilla con luz

propia sobre a area do ring, alcanzando

postos relevantes en todos os concur-

sos nos que participou ata o momento,

malia a súa curta idade:

1ª de sección no concurso autonó-

mico Fefriga 2010 (Silleda, Ponte-

vedra).

Xata Campiona en Moexmu 2010

(Muimenta, Lugo).

Xata Campiona e Gran Campiona

de Xovencas no III Concurso de

Criadores de Sarria 2010 (Sarria,

Lugo).

Valdeteja, que cumprirá un ano de ida-

de o próximo mes de xuño, representa a

terceira xeración de fillas de touros de

Xenética Fontao na gandería Callobro, de

Trabada (Lugo). A súa nai, Callobro Vér-

tigo Plastilina GZ, é unha das mellores

fillas de Vértigo (semental número 1 de

España para produción de leite), califi-

cada MB-85 en primeiro parto con ubre

MB-87 e que tamén destacou nas pis-

tas, sendo proclamada no seu día Xata

Campiona en Chantada 2007 (Chantada,

Lugo).

A nai de Plastilina, e avoa de Valdeteja,

non é outra que Callobro Chamoso Co-

meta GZ, a filla de Chamoso que máis

alta cualificación alcanzou ata o momen-

to, MB-89, e que tamén participou no

concurso Fefriga 2006 (Silleda, Ponteve-

dra), así coma no grupo de proxenie de

Chamoso exposto no marco da Semana

Verde de Silleda no ano 2007.

Valdeteja reflicte fielmente a denomi-

nada “morfoloxía de concurso”: unha

xata moi alta para a súa idade, cun

costelar longo, profundo e balanceado,

lombo moi forte, grupa limpa e ben ni-

velada e unha tremenda estrutura lei-

teira, que xunto cun pescozo longo e

unha cabeza refinada confírenlle unha

feminidade e estilo incomparables que

captan a mirada do afeccionado, e so-

bre todo do xuíz, na pista de calquera

concurso.


XENÉTICA FONTAO MAIO 2010 15CONCURSOS


fontao 7 gal · mellora e selección xenética da raza Assaf en España, renovaron o pasado 8 de...

Documents

Transcript of fontao 7 gal · mellora e selección xenética da raza Assaf en España, renovaron o pasado 8 de...