F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf ·...

21
GIPUZKOAKO MENDIZALE FEDERAZIOA Federación Guipuzcoana de Montaña GIPUZKOAKO MENDI-LASTERKETEI BURUZKO INGURUMEN-TXOSTENA

Transcript of F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf ·...

Page 1: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

GIPUZKOAKO MENDI-LASTERKETEI BURUZKO

INGURUMEN-TXOSTENA

Page 2: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

AURKIBIDEA

1.- Sarrera

2.- Azterketaren helburuak

3.- Lasterketen inguruko datuak

3.1.- Lasterketa-eguna

3.2.- Lasterketa-lekua

3.3.- Antolatzailea

3.4.- Parte-hartzaileen kopurua

3.5.- Lasterketen distantziak

3.6.- Araudia

4.- Ingurumen-azterketa

4.1.- Babestutako Naturguneetatik eta/edo elementu kalteberetatik igarotzea

4.2.- Hondakinak

4.3.- Bidea eta higadura

4.4.- Balizajea

4.5.- Kutsadura akustikoa

5.- Azaldutako proposamenen laburpena

6.- Ondorioak

Page 3: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

1.- Sarrera

Mendi-lasterketak mendia eta mendizaletasuna ikusteko modu berriak sortzen ari dira.

Gailurrera ahalik eta azkarren iristeko grina betidanik egon da, bereziki adin txikietan, baina

mendi-lasterketen finkatzeak jauzi handia eragin du alor horretan. Entrenamendu zehatzak, anoa-

postuak ibilbidean, kronometrajeak... bezalako kontzeptuek ez dute harrera onik mendizaletasun

klasikoan.

Hala eta guztiz ere, ukaezina da mendi-lasterketek goraldia bizi dutela eta urtero gure

lurraldeko bazter guztietan milaka pertsonek parte hartzen duten errealitate bihurtu direla.

Errealitate horretaz jabetu garen arren, orain arte ez genekien zenbat lasterketa antolatzen ziren,

nork antolatzen zituen, zenbat jendek hartzen zuen parte...

Gipuzkoako Foru Aldundiarekin sinatu duen hitzarmenari esker, 2016 hasieran Gipuzkoako

Mendizale Federazioak azterketa hau martxan jarri zuen aurreko galderei erantzuna emateko

asmoz.

Page 4: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

2.- Azterketaren helburuak

Aipatu bezala, jakina zen Gipuzkoan mendi-lasterketa ugari egiten zela, baina horietako

askoren datu errealik ez genuen. Horregatik, gure lehen helburua lasterketen inbentarioa egitea

izan zen. Bertan datuak bildu dira honako aspektuen inguruan: lasterketen egunak, lekuak,

antolatzaileak, parte-hartzaileen kopurua, egindako distantzia eta araudirik bazegoen ala ez.

Bestetik, lasterketek gure ingurumenean sortzen duten inpaktuaren analisia egiteko ere

erabili dugu azterketa. Horretarako, 5 lasterketa in situ ikustatu eta honako aspektuak aztertu dira:

Babestutako Naturguneetatik igarotzen diren ala ez, hondakinen bilketa, balizko higadura, balizaje

motak eta kutsadura akustikoa.

Amaitzeko, antolakuntzaren nahiz ingurumenaren ikuspuntutik lasterketen kalitatea

hobetzeko hainbat proposamen azaldu dira.

Page 5: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

3.- Lasterketen inguruko datuak

2016an 56 mendi-lasterketa egin ziren Gipuzkoan; kopuru handia da, kontuan hartuta gure

lurraldea txikia dela eta ia 700.000 biztanle dituela. Jarraian, lasterketen datu esanguratsuenak

banan-banan aztertuko ditugu:

3.1.- Lasterketa-egunak

1. grafikoan ikus daiteken moduan, lasterketak urte osoan zehar egiten diren arren,

gehienak apirila, maiatza, ekaina, uztaila eta irailean pilatzen dira. Pilaketa hori udaberrian eta

udan gertatzen da, garai horietan klimatologia ustez hobea delako. Pilaketa horren ondorioz,

asteburu batzuetan 2 edo 3 lasterketa ere egiten dira lurraldean. Aipatzekoa da apirilaren 24ko

kasua. Egun horretan bi lasterketa egin ziren Donostia inguruan; ibilbidearen zati batean bat

egiten zuten eta horrek arazoak sortu zizkien lasterkariei.

Nabarmentzekoa da urrian oso lasterketa gutxi egiten dela, jakinda hilabete horretan euri

gutxi egiten duela eta gure latitudean tenperaturak epelak direla.

Proposamena: antolatzaileek lasterketa berri bat antolatzeko asmorik badute, urrian edo

azaroan planteatzea gomendatzen diegu.

Antolatzaileen arteko koordinazioa handitzea ere proposatzen dugu, Donostiako apirilaren

24ko bi lasterketen kasuak bezalakoak ekiditearren.

Page 6: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

3.2.- Lasterketa-lekua

2. grafikoan ikusten dugunez, lasterketak modu ia homogeneoan banatuta daude

Gipuzkoako 6 mugapenetan zehar. Nabarigarria da Tolosaldean, mendizaletasun-tradizio handiko

eskualdea izanik, soilik 3 lasterketa egitea.

Kasu paradigmatiko gisa Beasain aipa dezakegu. Urtean 6 lasterketa ospatzen dira bertan.

Datu azpimarragarria da, 6 horietatik 3 asteburu berean egiten diren arren (100 millak, G2H eta

Marimurumendi).

Proposamena: eskualde gehienek urtean zehar nahikoa lasterketa egiten dituztela ulertzen

dugu. Debagoiengo eta bereziki Tolosaldeko eskualdeek izango lukete akaso lasterketa gehiago

egiteko aukera.

Mendi-lasterketak pizgarri izan litezke, proba mota hauek landa-garapenarentzat duten

onurak ikusita (“Mendi-lasterketen azterketa sozioekonomiko eta ingurumenekoa Espainiako

landa-eremu eta ingurune naturalean” FEDME. 2010) eta Tolosaldeko biztanleriaren gehiengoaren

ezaugarriak kontuan hartuta (landa-eremu sakoneko udalerri txikiak).

Page 7: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

3.3.- Antolatzailea

Grafikoan ikusten dugun legez, mendizale-klubek antolatzen dituzte lasterketa gehienak

(18). Errealitate horrek abantailak ekar litzake, klub horiek berez mendizaletasuna eta

mendiarekiko errespetua bultzatzen baitute. Gainera, Federazioarentzat errazagoa da

gomendioak mendizale-klub horiei egitea, federazioaren parte ez diren beste erakundeei baino.

Aipatzekoa da mendizaletasuna ez den beste kirolen klubek presentzia handia dutela

mendi-lasterketak antolatzeko garaian. Datu horrekin zera pentsa dezakegu, batzuetan lasterketak

triatloia, krosa edo BTT bezalako kiroletan dabiltzan edo zebiltzan pertsonek antolatzen dituztela,

eta mendi-lasterketak beren entrenamenduak osatzeko edo jarduerak dibertsifikatzeko erabiltzen

dituztela.

Azkenik, nabarmendu beharra dago Gipuzkoan soilik enpresa pribatu batek lasterketa

bakarra antolatzen duela. Garrantzitsua da alor horren mailak baxu mantentzea, lasterketen

helburu nagusia onura ekonomikoa izan ez dadin.

Proposamena: antolatzaileen eta federazioaren arteko komunikazioa hobetzea, azterketan

zehar zehazten joango garen aspektu batzuk hobetzearren.

Page 8: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

3.4.- Parte-hartzaileen kopurua

Txosten hau egiteko garaian 11 lasterketako datuak falta izan zaizkigu, baina orain arte

eskuratutako emaitzak estrapola ditzakegu balorazio bat egiteko. Datuak falta arren, zera baiezta

dezakegu: Gipuzkoako mendi-lasterketetan 10.000 lasterkari baino gehiagok hartzen dute parte.

4. grafikoan ikusten den moduan, Gipuzkoako egutegian hainbat lasterketa zeharo

finkatuta daude: Zegama-Aizkorri, Flysch, Talaia, eta Beasainen uztailaren bigarren asteburuan

pilatzen diren hiru lasterketak (100 millak, G2H eta Marimurumendi). Horiekin batera Zestoako

Kobaz koba trail ere joan liteke, bere lehen urtean 400 parte-hartzaile izan baititu.

Beste muturrean 100 parte-hartzailera iristen ez diren 15 lasterketa ditugu. Ez litzateke

harritzekoa datozen urteetan horietako baten bat egiteari utziko baliote.

Azkenik, aipatu beharra dago lasterketa batean (Talaia trail) ezarritako gehiengoa baino

dortsal gehiago banatu zirela. Gure ustez jardute hori arautu beharra dago, are gehiago lasterketa

horrek Natura 2000 sareko bi Kontserbazio Bereziko Eremu zeharkatzen dituela kontuan hartuta.

Proposamena: federazioan uste dugu interesgarriago dela 25-30 lasterketako egutegia

edukitzea eta lasterketak antolakuntza-maila eta lasterkari-kopuru handikoak izatea (betiere 500

azpitik).

Page 9: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

3.5.- Lasterketen distantziak

Grafikoan ikusten dugunez, Gipuzkoan egiten diren 22 lasterketa ez dira mendi-

lasterketatzat hartzen, ez baitira EMFko araudian ezarritako gutxiengo kilometro-kopurura iristen.

Hala eta guztiz ere, lasterketa horiek (7 eta 20 kilometro bitartekoak) 21 kilometro baino

gehiagokoen ezaugarri berak dituzte antolakuntza eta parte-hartzeari dagokionez, eta horregatik

sartu ditugu azterketa honetan.

Lasterketa bertikalei dagokienez, soilik bik jaso dezakete Kilometro Bertikala izena. Hala

ere, gainerako 8ek kilometro bertikaleko lasterketen ezaugarriak bete ez arren (1000 metroko

desnibela, gehienez 5 kilometroko ibilbidean), igoerako lurretan egiten dira osoki.

Ultrei dagokienez, soilik 2 egiten dira (G2H eta 100 millak) eta asteburu berean egiten dira,

antolatzaile berdinek antolatuta.

Azkenik, aipatu beharra dago 13 lasterketek bi distantzia edo gehiago eskaintzen dituztela

(ezaugarri desberdinetara egokituz).

Proposamena: lurraldeko GR ibilbideen sarea baliatuz, ultren eskaintza zabaltzeko

aukera legoke. Hala, ibilbide horiek ezagutaraziko lirateke eta horien mantenua hobetu.

Page 10: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

3.6.- Araudia

Atal honetan lasterketek probaren aspektu desberdinak zehazteko araudirik ba al duten

aztertu dugu, hala nola kategoriak, diziplina-erregimena...

Grafikoan ikus daitekeenez, lasterketa gehienek araudi propioa dute edo Euskal

Mendizale Federazioaren araudian oinarritzen dira, baina oraindik ere 22 lasterketek (% 40) ez

dute araudirik.

Baliteke antolatzaile batzuek lasterketak antolatu izatea gisa horretako probak

antolatzeak ekar ditzakeen erantzukizun zibilak kontuan hartu gabe.

Proposamena: Gipuzkoako Mendizale Federazioak araudi-eredu bat emango die

antolatzaileei, oraindik ere araudirik ez dutenek lasterketetan erabil dezaten.

Page 11: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

4.- Ingurumen-azterketa

Aztertu berri ditugun lasterketen inguruko datu orokorrak biltzeaz gain, azterketan zehar

honako 5 lasterketak in situ ikuskatu ziren:

- Talaia trail (Donostia eta Hondarribia artean). Martxoak 20

- Kilimon trail (Mendaro). Apirilak 10

- Izarraitzko mendi-lasterketa (Azpeitia). Maiatzak 7

- Galdaramiñora igoera (Eibar). Ekainak 12

- Axari trail (Idiazabal). Irailak 11

Izarraitz eta Galdaramiñoko lasterketetan ikuskariek lasterkari gisa parte hartu zuten,

lasterketaren xehetasunak barnetik ikustearren.

Axari traileko lasterketa epaileen ikuspuntutik ikusi zen, txosten honen idazleak mendi-

lasterketako epaile izateko praktikak egin baitzituen lasterketa hartan.

Page 12: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

4.1.- Babestutako Naturguneetatik eta/edo elementu kalteberetatik igarotzea

Dagokion zenbaketa egiteko, lasterketetako ibilbide guztiak aztertu dira eta BNak

zeharkatzen dituzten ala ez begiratu da. BNei buruz hitz egiten dugunean, honakoak hartzen

ditugu aintzat: Parke Naturalak, Babestutako Biotopoak eta Natura 2000 sareko eremuak

(Kontserbazio Bereziko Eremuak zein Hegaztientzako Babes Bereziko Eremuak).

Grafikoan ikus daitekeenez, lasterketen erdia baino gehiago babesguneetatik igarotzen da.

Antolatzaile batzuk errealitate horretaz jabetzen dira, baina agian beste batzuk ez hainbeste,

gunea duela gutxi sortu zelako (KBE berria) edo lasterketa babesgune baten mugetatik gertu

igarotzen delako eta, ondorioz, babesgunearen barruan ez dagoela pentsatzen dutelako.

Deigarria da BGetatik igarotzen diren lasterketa batzuk berezko araudirik ez izatea eta,

horren ondorioz, ez dietela lasterkariei egoera horretaz ohartarazten.

Horrez gain, lasterketa ekosistema kalteberetatik igarotzen den ala ez aztertu da,

esaterako, ibaietatik. Ohikoena izan ez arren, badira erreka txikiak igarotzen dituzten lasterketak.

Proposamena: federazioak BNetatik igarotzen diren lasterketei egoera horri buruz

jakinaraziko die, eta araudirik ez dutenak 2017rako hori erabiltzera animatuko ditu. Antolatzaileek

lasterketa egingo dela jakinarazi beharko diote Foru Aldundiari. Horrez gain, ibilbideak ibairik ez

zeharkatzea gomendatzen da.

Page 13: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

4.2.- Hondakinak

Asko hobetu beharreko bi aspektu ikusi ditugu: lasterketan zehar ingurune naturalean

botatzen diren hondakinak eta balizajerako erabiltzen den zinta-kopuru handia.

Lasterkariek botatzen dituzten hondakinei dagokienez, egoera desberdinak ikus daitezke:

- Anoa-postuen inguruan hondakinak botatzen dira.

- Anoa-postuetatik kanpo hondakinak botatzen dira.

- Ez dago arau-hausleak zigortzeko araudirik.

Lehenengo puntuari dagokionez, berretsi dezakegu anoa-postuak direla hondakinen

arazoaren puntu kalteberenak. Lasterkariek ziztu bizian zeharkatu ohi dituzte postu horiek eta

batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

zaborrontzietara botatzeko erraztasunak jarri beharko lizkieke lasterkariei. Talaia trailen jardute

on bat ikusi genuen: anoa-postu bakoitzeko hiru zaborrontzi jarri ziren, bata mahaiaren ondoan,

bestea bertatik 5 metrora eta hirugarrena 25 metrora.

Page 14: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

Zaborrontzien erabilerak funtzionatzen duela berretsi da, ez ordea poltsak jartzeak. Axariko

anoa-postu batzuetan zaborrontzien ordez poltsak jarri ziren eta, argazkian ikus daitekeenez,

hondakin batzuk poltsetatik kanpo geratu ziren.

Izarraitzeko lasterketan gauza bitxia gertatu zen: anoa-postutik 75-100 metrora dozena erdi

bat lasterkarik laranja-azalak harri beraren gainean utzi zituzten. Horrek argi erakusten du

lasterkariek ez zutela ingurunea zikintzeko asmorik, baina postutik distantzia horretara

zaborrontzirik ez zegoenez, erraz ikusteko leku batean utzi zituzten (gure ustez, antolatzaileek

azalak ikusteko eta biltzeko).

Aipatzekoa da aztertu ditugun bi lasterketek (Kilimon eta Axari) seinale iraunkorrak

dituztela eta, horri esker, lasterkariek urte osoan zehar ibilbidean entrenatzeko aukera dutela.

Axarin ez zen hala gertatu, baina Kilimon lasterketa baino hiru egun lehenago egindako

ikuskaritzan jelak eta beste hondakin batzuk aurkitu ziren.

Azkenik, aipatu beharra dago lasterketa batzuek ez dutela araudirik, eta beste batzuen

araudietan ez dela zehazki azaltzen zer egin behar den botatako hondakinen kasuetan. Muturreko

egoera hori argitu beharko litzateke eta lasterketa guztietan gehitu.

Proposamena: anoa-postu bakoitzeko hiru zaborrontzi (ez poltsa) jartzea gomendatzen da.

Gainera, araudiak xehetasunez azalduko du zer egin behar den botatako hondakinen kasuetan.

Aurretik zuritutako fruta eskaintzea proposatzen dugu.

Page 15: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

4.3.- Bidea eta higadura

Lasterketa gehienetan gutxi erabiltzen diren bide edo zidorrak hautatu dira eta, irizpide

onak jarraituz, antolatzaileek aukera aprobetxatu dute bide horiek berreskuratu, bazterreko sasiak

garbitu eta urte guztian zehar erabiltzeko egokitzeko. Azken hori mendi-lasterketen alderdi

positiboenetako da, (kasu askotan publikoak diren) ibilbideen sarea mantentzen laguntzen baitu,

mantenu faltagatik galtzen ari zirenak, alegia.

Ibilbide gehienak aurretik bertan zeuden bideak hartzen dituztenez, lasterketek eragindako

higadura oso baxua edo hutsala da.

Adibide negatiboa Kilimon Trail lasterketan irekitako bide berriak dira; aldapa handiko

pinudi-eremuetan ireki ziren eta higadura sortu zuten, bi argazkietan ikus daitekeen moduan.

Proposamena: antolatzaileak animatzea lasterketa-ibilbideak (ahal bada publikoak

diren) mendi-bide eta -zidorretatik egiten jarrai dezaten, horien berreskurapena eta erabilera urte

osoan zehar bultzatzeko.

Bide berriak irekitzea ekiditea.

Page 16: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

4.4.- Balizajea

Aurretik aipatu bezala, in situ aztertutako lasterketetatik bik balizaje iraunkorra dute,

EMFren irizpidearen aurka eginez. Bi horiez gain, bada beste bat, Zegama-Aizkorri, urte osoan

zehar balizatua dagoena. Hala eta guztiz ere, ez litzateke bidezkoa hiru kasuak zaku berean

sartzea, hiru ibilbideak era guztiz desberdinetan balizatuta baitaude.

Axari eta Zegama-Aizkorriren kasuetan, ibilbideak puntu horiz eta seinale bertikalez balizatu dira,

baina Kilimoneko balizaje iraunkorrak hobekuntzak behar ditu: alde batetik, federazioaren

baimenik gabe marka txuri-berdeak erabiltzen ditu (hots, FEDMErekin erregistratuta dauden herri-

ibilbideen [SL] marka berdinak); bestetik, marken tamaina oso handia da eta, azkenik, gehiegi

balizatu da.

Page 17: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

Aztertutako beste lasterketetan gehienbat plastikozko zinta erabili da lasterketa

markatzeko.

Proposamena: lasterketa gehiagotan marka iraunkorrak ipintzea ekidin beharra dago

(EMFk adierazten duen moduan), eta are gehiago mendi-ibilaldien balizaje berdinak erabiliz

markatzea. Lasterketak markatzeko, banderatxo berrerabilgarriak erabiltzea gomendatzen diegu

antolatzaileei. Hala, urtero berdinak erabili ahalko dituzte. Plastikozko zinta erabiliz gero,

lasterketaren amaieran guztia jaso eta dagokion edukiontzira bota beharko da.

4.5.- Kutsadura akustikoa

Aztertutako lasterketetan ikusi dugu megafonoak hiriguneetan ezartzen direla eta,

ondorioz, ingurune naturalean duen eragina antzemanezina dela.

Proposamena: egungo irizpideekin jarraitzea eta lasterketak hirigunetik kanpo dituen

tarteetan megafonorik ez jartzea.

Page 18: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

5.- Azaldutako proposamenen laburpena

Antolatzaileek lasterketa berri bat antolatzeko asmorik badute, urrian edo azaroan

planteatzea gomendatzen diegu.

Antolatzaileen arteko koordinazioa handitzea proposatzen dugu, Donostiako

apirilaren 24ko bi lasterketen kasuak bezalakoak ekiditearren.

Eskualde gehienek urtean zehar nahikoa lasterketa egiten dituztela ulertzen dugu.

Debagoiengo eta bereziki Tolosaldeko eskualdeek izango lukete akaso lasterketa

gehiago egiteko aukera.

Interesgarriago dirudi 25-30 lasterketako egutegia edukitzea eta lasterketak

antolakuntza-maila eta lasterkari-kopuru handikoak izatea (betiere 500 azpitik).

Lurraldeko GR ibilbideen sarea baliatuz, ultren eskaintza zabaltzea. Hala, ibilbide

horiek ezagutaraziko lirateke eta horien mantenua hobetu.

Gipuzkoako Mendizale Federazioak araudi-eredu bat emango die antolatzaileei,

oraindik ere araudirik ez dutenek lasterketetan erabil dezaten.

Federazioak BNetatik igarotzen diren lasterketei egoera horri buruz jakinaraziko die,

eta araudirik ez dutenak 2017rako hori erabiltzera animatuko ditu. Antolatzaileek

lasterketa egingo dela jakinarazi beharko diote Foru Aldundiari. Horrez gain,

ibilbideak ibairik ez zeharkatzea gomendatzen da.

Anoa-postu bakoitzeko hiru zaborrontzi (ez poltsa) jartzea gomendatzen da.

Gainera, araudiak xehetasunez azalduko du zer egin behar den botatako

hondakinen kasuetan. Zuritutako fruta eskaintzea proposatzen dugu.

Antolatzaileak animatzea lasterketa-ibilbideak (ahal bada publikoak diren) mendi-

bide eta zidorretatik egiten jarrai dezaten, horien berreskurapena eta erabilera urte

osoan zehar bultzatzeko. Bide berriak irekitzea ekiditea.

Lasterketa gehiagotan marka iraunkorrak ipintzea ekiditea (EMFk adierazten duen

moduan), eta are gehiago mendi-ibilaldien balizaje berdinak erabiliz markatzea.

Lasterketak markatzeko, banderatxo berrerabilgarriak erabiltzea gomendatzen

diegu antolatzaileei. Hala, urtero berdinak erabili ahalko dituzte. Plastikozko zinta

erabiliz gero, lasterketaren amaieran guztia jaso eta dagokion edukiontzira bota

beharko da.

Egungo irizpideekin jarraitzea eta lasterketak hirigunetik kanpo dituen tarteetan

megafonorik ez jartzea.

Page 19: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

6.- Ondorioak

Egun, Gipuzkoako lurralde historikoak mendi-lasterketen ugaritzea bizi du. Urtean 56

lasterketa egiten dira; asko dira, batez ere kontuan hartuta udaberri eta udako hilabeteetan

pilatzen direla. Badira zaleak (10.000 baino gehiago), beraz administrazio eta federaziook ezin gara

entzungor geratu eta lasterketa mota horien jarraipenak egin behar ditugu (beste probekin egiten

dugun moduan, esaterako mendi-martxak, BTT martxak, enduro-probak...).

Lasterketa desberdinen arteko dibertsitatea nabarmena da. Zegama-Aizkorrik edo

Zumaiako Flysch lasterketak zerikusi gutxi dute Eibarko bizilagun-elkarte batek antolatutako

lasterketa batekin. Dibertsitatea ona da, lasterkariei lasterketa zeharo desberdinak eskaintzen

baitizkie; baina dibertsitate horrek ez du zertan lasterketak kontrolpetik ateratzea eragin behar.

Hori ekiditearren, administrazio publikoek –Gipuzkoako Foru Aldundia lurraldeko erakunde

kudeatzaile gisa, udaletxeek eta Mendizale Federazioak– lasterketen jarraipena egin behar dute,

eta lasterketa guztiek araudi egokia dutela eta indarrean dauden ingurumen-arauak errespetatzen

direla bermatu behar dute.

Azterketa hau Gipuzkoako ingurune naturalean egiten diren kirol-jarduera desberdinen

jarraipen-lanaren hastapena besterik ez da. Azterketan, jarduerek landa-garapenarentzat izan

ditzaketen onurak aitortzen dira, baina era berean jarduerok inpaktuak sortzen dituztela,

kontrolatu eta minimizatu behar direnak, alegia.

Page 20: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

ERANSKINA: LASTERKETEN ZERRENDA

EGUNA LASTERKETA UDALERRIA ANTOLATZAILEA

2016/01/02 Mitxitxolako igoera Pasai Donibane Itsas mendi kirol elkartea

2016/01/24 Garingo mendi lasterketa Beasain (Garin auzoa) Muñogain elkartea

2016/01/31 Herri Ametsa Talaia Donostia Herri Ametsa ikastola

2016/02/14 Antzuolako 8 miliak Antzuola Arrola mendi taldea

2016/02/14 Kobaz koba trail Zestoa Nik Tri triatloi taldea

2016/02/21 Lezo Jaizkibel Lezo Alerru eta lezotarrak lasterkari taldea

2016/03/06 Orioko mendi lasterketa Orio Orioko Herri ikastola

2016/03/19 Arriarango mendi lasterketa Beasain Beasaingo lasterkariak (bealak)

2016/03/20 Larraul-Ernio-Larraul Larraul CD Utseta

2016/03/20 Talaia bidea Donostia-Hondarribia CD Fortuna

2016/04/09 Leharrei mendi lasterketa Gabiria Gabiriako udala

2016/04/10 Kilimon Trail Mendaro Mendaroko txirrindulari elkartea

2016/04/10 Arrasate udalatx Arrasate Mondraitz kirol kluba

2016/04/16 Pasaiako mendi lasterketa Pasai San Pedro Club atletico Trintxerpe

2016/04/24 San Markos lasterketa Errenteria Club Atletico renteria

2016/04/24 Donosti mendi trail Donostia El Diario Vasco

2016/04/29 Butreaitzeko gaueko bertikala Oñati

2016/05/01 Aloñako igoera Oñati

2016/05/01 Urnietako mendi lasterketa Urnieta Urnietako udala

2016/05/07 Izarraitzeko mendi lasterketa Azpeitia Anaitasuna MB /Lagun Onak MB

2016/05/07 Segura-Zerain Segura-Zerain Segurako kirol elkartea

2016/05/08 Izazpiko igoera Ezkio Ezkioko jai batzordea

2016/05/08 Erlaitz Aiako Harria Irun Erlaitz mendi elkartea

2016/05/15 Pagoetako mendi lasterketa Zarautz Salbatore Mitxelena ikastola

2016/05/20 Aizkorriko KM bertikala Zegama Zegamako udala /Amezti

2016/05/22 Zegama-Aizkorri Zegama Zegamako udala /Amezti

2016/05/28 UZ trail Urretxu-Zumarraga Goierri Garaia Mendi Lasterketa

2016/05/29 Zuzenien Azpeitia Lagun Onak

2016/06/05 Arnoko mendi lasterketa Mutriku Burumendi

2016/06/05 Ereñotzuko mendi lasterketa Ereñotzu (Hernani) Ereñotzu mendi lasterketa taldea

2016/06/12 Aiako mendi lasterketa Aia Aiako kirol elkartea

2016/06/12 Galdaramiñoko lasterketa Eibar Eibarko klub deportiboa

2016/06/12 Intxixu trail Oiartzun Girizia

2016/06/18 Eskoriatza gabez trakarraran Eskoriatza Eskoriatza kultur elkartea

2016/06/19 Tolosako 3 tontorrak Tolosa T3T taldea

2016/07/02 Urkora igoera Eibar Amañako jai batzordea

2016/07/03 Zumaia - flysh Zumaia Udala eta flysh kirol elkartea

2016/07/08 Ehun milak Beasain Arrastaka mendi elkartea

2016/07/09 G2H Beasain Arrastaka mendi elkartea

2016/07/10 Marimurumendi Beasain Arrastaka mendi elkartea

2016/07/10 Iñaki Ruiz mendi lasterketa Soraluze Soraluzeko mendi taldea

2016/07/30 Itziar trail Itziar Debako udala

2016/09/04 Usurbeko igoera Beasain Beasainmendi elkartea

2016/09/03 Izarpein Kakutea ixoerie Azkoitia Anaitasuna MB /Lagun Onak MB

Page 21: F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ ... lasterketen txostena 2016.pdf · batzuetan erreflexuak murriztuta dituzte nekearen ondorioz. Antolakuntzak hondakinak

G I P U Z K O AK O M E N D I Z ALE FE D E R AZ I O A F e d e r a c i ó n G u i p u z c o a n a d e M o n t a ñ a

2016/09/11 Arnotrail sprint Mutriku Mutrikuko udala

2016/09/11 Axari trail Idiazabal Idiazabalgo udala

2016/09/18 Akua bira Zestoa Akua auzo elkartea

2016/09/24 Platako itsasargira igoera Pasai San Pedro trintxerpe atletiko kluba

2016/09/25 Endoiako mendi lasterketa Zestoa Zestoako udala

2016/09/26 San Migueleko igoera Elgoibar San Miguelgo jai batzordea

2016/10/09 Akerbeltz trail Deba Deba X-tream kirol taldea

2016/10/15 Urkabeko igoera Oiartzun Girizia

2016/10/16 Eltxo trail Orendain Orendaingo udala

2016/10/30 Osintzuko mendi lasterketa Osintxu-Bergara Txuringo kulutur elkartea

2016/10/30 Donostiako 3M Donostia Triku Kirol elkartea

2016/11/01 Beñat Elzo mendi lasterketa Hondarrabia Biosnar trialoi kluba

2016/11/21 Karakatera igoera Elgoibar Morkaiko

2016/12/24 Gabon trail Eibar Eibarko klub deportiboa

2016/12/31 San Silvestre trail Bergara Hankaluze eta pol pol