16/10/2012

1

12. Gaia: Datuen bilketa

eta analisia. Teknika

kualitatiboak

Behaketa

Behaketa motak eta erregistratzeko moduak ebaluazioan

Behaketa

Prozesuaren sistematizaziomailaren arabera

���� Ez sistematikoa���� Sistematizatuada���� Oso sistematizatua

Datu iturriaren arabera ���� Zuzena���� Ez zuzena

Behatzaielak betetzen duenpaperaren arabera

���� Partehartzailea���� Ez partehartzailea

Ebaluatzailearen arabera ���� Auto-behaketa���� Hetero-behaketa

ErregistroakNarratzaileak

���� Landa-oharrak���� Egunerokoak���� Erregistro anekdotikoak

Kategorialak ���� Eskala baloratiboak���� Kontrol-zerrendak

Behaketan Jarraitu Beharreko Urratsak (I)

1. Eszenatokiaren aukeraketa

1. Sarbide erraza

2. Informatzaileekin harreman onak

3. Intereseko datuak ematen duena

2. Sarbidea eszenatokian

1. Baimena, atezainak, negoziaketa

3. Lehenengo elkarrizketa

1. Azterketaren azalpena

2. Eszenatokia ez dela aldatzen

3. Datuen isilpekotasuna

4. Landa-oharrak

16/10/2012

2

Behaketan Jarraitu Beharreko Urratsak (II)

4. Landan gaudenean kontutan hartu beharrekoak

1. Modu pasiboan agertu (erosotasuna)

2. Datu-bilketa bigarren mailako helburua

3. Hasieran deserosotasuna

4. Datuen kantitatea

5. Ikerketa gidatu nahi duten pertsonak

6. Parte hartu

7. Behatzailea egokitu behar da

8. Intereseko beste gaiei buruz hitz egin

9. Ez eman leziorik

10. Ez eman ulertutzat

11. Benetakoak ez diren datuak

12. Informatzaileen terminoen esanahia ezagutu

Behaketa partehartzailearen planifikazioa

Zer ikertu?

Nola aztertu?

Zer gorde?

Noiz behatu?

Zer behatu?

Non behatu?

Nola ikertu?

BEHAKETA

Arazoa eta helburuak

Ikuspegia eta irismena

Denbora-mugaketa

Erregistratze-teknikak

Analisi-teknikak

Behaketa-modua

Eszenatokia

Behaketa-prozesuaren aldiak

Behaketa deskribatzailea

Behaketa fokalizatua

Behaketa hautatzezkoa

PROIEKTU HASIERA PROIEKTU AMAIERA

16/10/2012

3

Behaketa-aldien denbora-banaketa

Behaketa Deskribatzailea

Behaketa Fokalizatua

Behaketa Hautatzezkoa

Behaketa

Partehartzailerako

prestaketa

Behaketan emandako denbora (ehunekotan)

0 1 8 9 10 11765432

50

100

0

Behaketa aldien segida

Landa-oharretan jaso daitekeen informazioaren adibidea

• Data:

• Non egin zen behaketa?

• Nor zegoen bertan?

• Zer-nolakoa zen giroa?

• Zer-nolako elkarreragin sozialak eman ziren?

• Nolako jarduerak burutu ziren?

• Besletako informazio deskribatzailea:

Landa-oharrak

• Eszenatokian gaudenean1. Behaketa bukatu bezain laster hartu oharrak

2. Eszenatokiaren diagrama marraztu

3. Oharrak idatzi eta berridatzi

4. Eszenatokian bertan hartu oharrak

• Transkripzioaren metodologia1. Identifikazio datuak

2. Diagrama

3. Margen zabalak inprimatzerakoan

4. Hitzez-hitz esandakoa

5. Ezizenak erabili

6. Oharren kopiak gorde

7. Behatzailearen komentarioak sartu

8. Ahalik eta espresio gehienak jaso nahiz eta ulertezinak izan

16/10/2012

4

Landa-oharren adibideaIKASTETXEA: Xxxxxx E.P. LEKUA: 5.A ikasgela DATA: 2003-03-16IRAKASLEA: Maribel BEHATZAILEA: Juan IKUSTALDIA: LehenengoaIRAUPENA: 15:00 16:00 ALORRA: Giza ZientziakGAIA: Kataluniako geografia JARDUERA: Mapa marraztu eta margotu

15:05 Marmarra entzuten da ikasgelan... Irakasleak oihu egin du eta esan du: “... Ea... Mahaiak hartu eta jar zaitezte taldeka... Zu hemen ... Eta zuek, neskok, hemen elkarrekin... Horrela...”

15:10 Irakasleak taldeak nola osatu adierazi du. Haur kanpotar bat (Amed) bakarrik geratu da bere mahaian. Itxuraz

behintzat, badirudi bai berak eta bai gainerako haurrek egoera hori ohikotzat jotzen dutela eta hala onartzen dutela. Catik haserre-itxura du eta bere mahaiko neskatilei begirada azkarrak zuzentzen dizkie. Agian gogoz kontra onartzen da irakasleak egindako banaketa. Ikasgela honako modu honetan geratu da

itxuratuta:

Marrazkiaren adibideaA harbela B harbela

3. taldea

Rosa Vanesa

JuanLina

5. taldea

Elena Susi

ZaraPili

4. taldea

Pablo Karim

MouratAntoni

2. taldea

Nati Carla

VeroSole

1. taldea

Cati Mireia

SaraMarta

Irak.

mahaia

Amed

AteaLiburutegia

Muralak Lur esfera Muralak Mapak

Kulturanitzeko gelan hartutako landa-oharrak. Bertakoak ez diren etnietako haurrak azpimarratuta daude

Luci

AnekdotategiaAurrealdea

Atzealdea

Pertsona:__________________ Adina:____________

Eguna:____ Ordua:_____ Hilabetea:______ Gurasoak:____

Egoera edo testuingurua:

Bestelako alderdi nabarmengarriak:

Gertaeraren deskribapen objektiboa:

Behatzailearen iruzkin eta interpretazio subjektiboak, balorazioa

......................................................................................................

......................................................................................................

......................................................................................................

......................................................................................................

......................................................................................................

16/10/2012

5

Agirien azterketa (I)

• Agiri motak

– Aktak, zirkularrak

– Txostenak, programak

– Politikak, legeak

– Eskutitzak, egunkariak, hitzaldiak

– Egunkariak, aldizkariak

– Filmak, argazkiak

• Edukiaren analisia

– Kualitatiboa

– Kuantitatiboa

Informazioa biltzeko teknika honetan, agirien

azterketa egiten da.

Agirien azterketa (II)

• Agirietan, besteak beste, honako alderdi hauek topa daitezke:

– Erakundearen jarduerek lortutako emaitzak.

– Iraganean emandako joerak eta etorkizunean eman daitezkeenak.

– Adierazle desberdinen emaitzak (ekonomikoak, sozialak, hezkuntzakoak, e.a.).

– Jardueren eta transakzioen egite maiztasunak.

– …

Agirien azterketa (III)

• Alde onak

– Teknika ez intrusiboa

– Datuek izaera iraunkorra dute

– Kostu baxuko luzetarako

(longitudinala) informazioa

• Alde txarrak

– Erabil daitezkeen agirien muga

16/10/2012

6

Elkarrizketa

• Pertsonen arteko buruz-buruko hizketaldia. Bertan, elkarrizketatzaileak galderak egiten dizkio elkarrizketatuari ebaluazioaren helburuekin lotutako erantzunak jasotzeko asmoz.

• Motak:– Elkarrizketa egituratuak

– Elkarrizketa erdi-egituratuak

– Elkarrizketa egituratugabeak

Elkarrizketaren planifikazioa

A. Elkarrizketaren helburuaB. Elkarrizketatu beharreko pertsonen

laginketaC. Elkarrizketaren garapena

� Galderen edukin eta izaera� Galderen antolaketa eta segida� Elkarrizketatzaile eta elkarrizketatuaren arteko

harremana� Galderak egiteko modua� Informazioa erregistratzea

16/10/2012

7

Aurkezpena honako moduan egin daiteke

� Asmoaren eta helburuen azalpena� Elkarrizketatutako pertsona zergatik eta

nola aukeratu zenari buruzko deskribapena eta azalpena

� Ikerkuntza nork zuzenduko duenari buruzko azalpena

� Elkarrizketa anonimoa eta isilpekoa izango denari buruzko argitzapena

Elkarrizketaren egitura osatzen duten aldiak

� HASIERAKO ALDIA: Zalantza eta eztabaidarik sortzen ez duten galderak, gaur egungo portaera, jarduera eta esperientzietan arreta jartzen dutenak. Nagusiki deskribapena eskatuko duten galderak.

� TARTEKO ALDIA: Aurrez deskribatutako portaera eta ekintzen inguruko interpretazio, iritzi eta sentimenduak. Aldi honetan eta hurrengoan egiten dira galdera korapilatsuenak. Sortua dago jadanik “rapport” bat eta lortu da elkarrizketatuaren interesa sortzea.

� AZKEN ALDIA: Ezagutzak eta trebetasunak. Galdera hauek kontuzkoagoak dira eta nabarmen utz dezakete elkarrizketatua. Beharrezkoa da elkarrizketatzaile eta elkarrizketatuaren arteko konfiantzazko harremana izatea eta naturaltasunez aritzeko moduko giroa edukitzea.

Galdera motak (Brandt, 1972) (1)a. Konparaziozkoak

b. Iragandako gertaeren oroitzapena

c. Iragandako portaeren oroitzapena

d. Erreakzio afektiboak

e. Kausa-ondorioak

“Zer nahiago duzu,ikastetxe publikoan ala pribatuan lan egitea?”

“Zer gertatu zen ....nean?”

“Zer egin zenuen ...ean?” “Egin al duzu lehenago horrelakorik?”

“Kezkatzen zara, haserretzen zera ...nean?”

“Zergatik ...?” “Zeintzuk izan ziren ... arrazoiak?”

16/10/2012

8

Galdera motak (Brandt, 1972)(2)

f. Gertaera, erreakzio eta bestelako informazio osagarriak

g. Baldintzazkoak

h. Ikerketakoak

“Zerk egin zuen zure iritzia aldatzea?”

“Zuzendariaren alde agertuko al zinateke?”“Utz al daiteke ikasleen esku ikasturteko edukien hautaketa?”

“Zergatik erabaki zenuen curriculuma berrikustea?”

Informazioaren kalitatea

A B C

IRIZPIDEAK PROZEDURAK

SINESGARRITASUNA

Interpretazioak eta gertaerak sinesgarri eta onargarriak

behar dute izan.

- Leku berean denbora luzeko lana

- Asetasuna

- Behin eta berrizko behaketa

- Triangelaketa

- Erreferentzi materialaren bilketa

- Egiaztapenak partaideekin

- Lankideen epaiketa kritikoa

TRANSFERIGARRITASUNA

Ikerketa bateko aurkikuntzak beste subjektu eta

testuinguru batzuei aplika dakizkieken maila edo

neurria

- Laginketa teorikoa

- Deskribapen xehea

- Informazio ugaria bildu

MENPEKOTASUNA

Subjektu berberetan eta testuinguru berean ikerkuntzak

egiten direnean ematen den emaitzen egonkortasuna

- Ikertzailearen estatusa eta rola identifikatzea

- Informatzaileen xehetasunezko deskribapenak

- Azterketa-teknika eta informazio-bilketakoen identifikazioa eta deskribapena

- Gizarte-testuingurua, pertsonartekoa eta fisikoa mugatzea

- Kanpoko adituen berrikuspena

BERRESGARRITASUNA

Ikerketa bateko aurkikuntzak, ikertzailearen motibazio,

interes eta ikuspegiengatik, murriztuak ez daudela

bermatu

- Inferentzia baxuko deskribapenak

- Partaideen egiaztapenak

- Informazio-bilketa mekanikoa

- Triangelaketa

- Ikertzailearen hausnarketa

- Kanpoko adituen berrikuspena

Kalitate irizpideak ziurtatzeko prozedurak

16/10/2012

9

J.F. Lukas

Informazioaren Analisia

Datuen Izaeraren arabera Analisi Motak

Datu kuantitatiboak Datu kualitatiboak

Analisi kuantitatiboak

Analisi kualitatiboak

Datu kuantitatiboen analisis cuantitatiboak

(Estatistika)

(1)

Datu kualitatiboen analisis kuantitatiboak

(Estatistika)

(2)

Datu kuantitatiboen analisi kualitatiboak (Adierazle, maiztasue e.a.eko interpretazioa

(3)

Datu kualitatiboen analisi kualitatiboak (Analisi konprensiboa)

(4)

Analisi Kualitatiboak (1)• Azterketa kualitatiboetan, emaitzek baino prozesuek dutegarrantzi handiagoa.

• Ebaluazio kualitatiboek espazioan mugatuak dauden objetuakaztertzen dituzte

• Azterketa kualitatiboek errealitatearen ikuspegi holistikoa izatendute.

• Azterketa kualitatiboek, subjektu eta taldeen subjektibitateansartzea nahi dute.

• Azterketa kualitatiboetan, ezagutza eraikitzeko prozedurainduktiboa jarraitzen da.

• Azterketa kualitatiboetan, ebaluatzaileak errealitatea ez aldatzensaiatzen da, aztertu eta ebaluatzen du agertzen den modunaturalean.

• Azterketa kualitatiboetan, ikertzaileran papera ikertzaile-tresna

gisa azpimarratzen da.

16/10/2012

10

• Analisi kualitatiboak egiterakoan, ebaluatzaileak berak sortu behar ditu esanahiak, gauzatu behar ditu emaitzak eta lortu behar ditu ondorioak.

• Hitzezko hizkuntzan adierazitako datuak topatuko ditu ebaluatzaile kualitatiboak.

• Informazioaren kantitatea eta heterogeneotasuna.

• Ez da ulertu behar prozesu linealgisa, ziklikoa baizik, batzuetanbatera doana, baina kasu guztietaninteraktiboa.

• Datu kualitatiboen analisi kualitatiboak antzeko prozedura jarraituz egin daiteke.

Analisi Kualitatiboak (2)

Datu kualitatiboen analisian jarraitu beharreko urratsak (I)

• 1 URRATSA: Informazioaren Erredukzioa.

– Anlizatu beharreko informazioaren hautaketa eta

identifikazioa.

– Analisiaren helburuen zehaztapena.

– Kategorien sistemaren ezarpena.

• Erregistro-unitatearen hautaketa.

• Kategorien sistemaren ezarpena (kategoria kopurua).

• Kategoriak sortzeko irizpideak: eskarmentua eta bibliografia

• Kodea identifikatu kategoria bakoitzarentzat.

KATEGORIA: Behatutako datuetatik edo ebaluatzailearen irizpideetatik sortutako ideiak, gaiak, kontzeptuak, interpretazioak, proposizioak eta tipologiak dira.

Datu kualitatiboen analisian jarraitu beharreko urratsak (II)

• 1 URRATSA: Informazioaren Erredukzioa.

– Kategorien sistemaren azterketa pilotoa.

– Kodifikazioa.

• Datu guztiak kodifikatu.

• Kodifikazio kategoria desberdinen datuak bereiztu.

• Analisia errefinatu.

– Esanguratsuan ez diren datuak baztertu.

• 2. URRATSA: Informazioaren Antolaketa eta Aurkezpena.

• 3. URRATSA: Emaitzen Analisia eta Interpretazioa.

– Eskatutako datuak eta eskatu gabeak.

– Behatzailearen eragina eszenatokian.

– Zein zegoen han.

– Iturriak.

16/10/2012

11

Kategorizazioa Galdera horren aurrean, besteak beste, ondoko erantzun hauek eman ziren:

1. Nire semeei bisita egin”. 2. “Bakea eta lasaitasunak jarraitu dezan”. 3. “Lehenbailehen etxe handiagoa eskuratzea”.4. “Loterian irabazi etxetik kanpo lanik ez egiteko”.5. “Eguraldi baldintza hobeak uzta on bat izateko”.6. “Atzerrira bidaia bat”.7. “Osasuna”. 8. “Behingoz nire seme-alabekin oporretara

joatea”.9. “Gatazka armatu guztiak desagertzea”. 10.“Nire osasuna hobetzea”.11.“Zilarrezko ezteiak ospatzea”.12.“Nire etxearen zorra kitatzea”.13.“Lan berri bat lortzea atzerrian”.14.“Ezkontzea nahi nuke”. 15.“Ez daukat inongo desiorik”.16.“Nire taldea lehen mailara igotzea”. 17.“Seme edo alaba bat izatea”.18.“Oposaketa gainditu eta lanpostua lortu”.19.“Halako kultura-elkartean onartua izatea”. 20.“Goi mailako gizartearekin harremanak izatea”.

Euskal Herrian egindako galdeketa batean, honako galdera ireki hau egin zen:“Hurbileko etorkizunean pentsatzen baduzu, hau da datorren urtean, zein da zure itxaropenik handiena urte horretarako?”

Aurreko erantzunak kontutan izanik:1.-Erantzun horietara egokitutako kategorien sistema ezarri.2.-Erantzun guztiak kategorizatu.

• Fenomeno beraren azterketan metodologien konbinazioa

• Triangelaketa motak

– Metodoen triangelaketa

– Subjektuen triangelaketa

– Uneen triangelaketa

– Adituen triangelaketa

– Behatzaileen triangelaketa

Triangelaketa

NUD.IST Programa

Ni el uso del programa NUD.IST ni el de ninguna otra aplicación informática constituyen una garantía de rigor y validez del proceso de

investigación o de credibilidad de los resultados y conclusiones alcanzados. Los programas son meras herramientas que no mejoran por sí mismas la calidad de un trabajo, únicamente

facilitan la labor del investigador.

16/10/2012

12