Estados posteriores al Imperio Romano 418-568. Modelos retóricos EDAD MEDIA.
-
Upload
encarnacion-magro -
Category
Documents
-
view
217 -
download
0
Transcript of Estados posteriores al Imperio Romano 418-568. Modelos retóricos EDAD MEDIA.
Estados posteriores al Imperio Romano 418-568
Modelos retóricos Modelos retóricos EDAD MEDIA
SANTA MARIA DEL NARANCO
EN ASTURIAS
ARTE PRERRO-MÁNICO
SIGLO VIII
PRIMERA PARTEPRIMERA PARTEc.500-1000c.500-1000
ANTECEDENTES Y FUENTESANTECEDENTES Y FUENTES
Platón, Platón, TimeoTimeoAristóteles, Aristóteles, Retórica, Tópicos, De los elencos de los sofistasRetórica, Tópicos, De los elencos de los sofistasCicerón, Cicerón, De inventione (Rhetorica vetus), Orator, De oratore, De inventione (Rhetorica vetus), Orator, De oratore, TopicaTopicaPseudo-Cicerón, Pseudo-Cicerón, Rhetorica ad HerenniumRhetorica ad Herennium (Rhetorica(Rhetorica nova)nova)Horacio, Horacio, Ars poeticaArs poeticaQuintiliano, Quintiliano, Institutiones OratoriaeInstitutiones OratoriaeDonato, Donato, Ars minorArs minor y y Ars maiorArs maiorAgustín de HiponaAgustín de Hipona, De doctrina christiana y, De doctrina christiana y De rhetorica De rhetorica Fortunaciano, Fortunaciano, De arte rhetoricaDe arte rhetorica libri III, libri III, PriscianoPrisciano, Grammatica, De praeexercitamentis rhetoricis, Grammatica, De praeexercitamentis rhetoricis
LOS FUNDAMENTALESLOS FUNDAMENTALES
CICERÓNCICERÓN PSEUDO-CICERÓNPSEUDO-CICERÓN AGUSTÌN DE HIPONAAGUSTÌN DE HIPONA FORTUNACIANOFORTUNACIANO DONATODONATO PRISCIANOPRISCIANO
LOS PRIMEROSLOS PRIMEROS
CASIODORO (490-583)CASIODORO (490-583) BOECIO (c.480-524)BOECIO (c.480-524) PRISCIANO (S. V-VI)PRISCIANO (S. V-VI) ISIDORO DE SEVILLA (560-636)ISIDORO DE SEVILLA (560-636) BEDA (673-735)BEDA (673-735) ALCUINO (735-804)ALCUINO (735-804) RABANO MAURO (776-856)RABANO MAURO (776-856)
OBRASOBRAS CASIODORO, CASIODORO, Institutiones divinarum etInstitutiones divinarum et
saecularum litterarumsaecularum litterarum, en la segunda parte, cap. , en la segunda parte, cap. II trata II trata De rhetoricaDe rhetorica
BOECIO, BOECIO, Speculatio de rhetorica cognatione, De Speculatio de rhetorica cognatione, De differentiis topicis libri quattuor differentiis topicis libri quattuor
PRISCIANO, PRISCIANO, Institutionum grammaticae, De Institutionum grammaticae, De praeexercitamentis rhetoricis, De nomine et praeexercitamentis rhetoricis, De nomine et pronomine et verbo, De fabularum Terentii,pronomine et verbo, De fabularum Terentii,
Partitiones duodecim versuum Aeneidos Partitiones duodecim versuum Aeneidos principalium principalium
ISIDORO DE SEVILLA, ISIDORO DE SEVILLA, Etimologiarum sive Etimologiarum sive originum libri XX originum libri XX , la parte , la parte De rhetoricaDe rhetorica et et dialecticadialectica se encuentra en el libro II se encuentra en el libro II
BEDA, BEDA, De schematibusDe schematibus et tropis, De arteet tropis, De arte metrica metrica ALCUINO, ALCUINO, Disputatio de rethorica et virtutibusDisputatio de rethorica et virtutibus
TRIVIUM Y QUADRIVIUMTRIVIUM Y QUADRIVIUM
GRAMÁTICAGRAMÁTICA
RETÓRICARETÓRICA
DIALÉCTICADIALÉCTICA
ARITMÉTICA ARITMÉTICA GEOMETRÍAGEOMETRÍAASTRONOMÍAASTRONOMÍAMÚSICAMÚSICA
Ars grammaticaArs grammatica
Donato S. IVDonato S. IV
Prisciano S. V- VIPrisciano S. V- VI
Alejandro de Villadieu 1199 Alejandro de Villadieu 1199 DoctrinaleDoctrinale
DonatoDonato
Ars maior Ars maior Presenta el estudio de la métrica, un Presenta el estudio de la métrica, un
repaso general de la gramática y a repaso general de la gramática y a partir del partir del BarbarismusBarbarismus trata de los trata de los vicios, de las figuras y los troposvicios, de las figuras y los tropos
De schematibus:De schematibus:
Hay figuras de palabra y Hay figuras de palabra y de pensamiento, de pensamiento, esto es, figuras de palabras y de sentidos, esto es, figuras de palabras y de sentidos, pero las figuras de pensamiento pertenecen a pero las figuras de pensamiento pertenecen a los oradores; a los gramáticos las de dicción. los oradores; a los gramáticos las de dicción. Aunque son muchas, de todas, son casi Aunque son muchas, de todas, son casi necesarias, diecisiete, de las cuales éstos son necesarias, diecisiete, de las cuales éstos son sus nombres: prolepsis, zeugma, hipozeuxis, sus nombres: prolepsis, zeugma, hipozeuxis, silepsis, anadiplosis, anáfora, epanalepsis, silepsis, anadiplosis, anáfora, epanalepsis, epizeuxis, paronomasia, esquesis onomaton, epizeuxis, paronomasia, esquesis onomaton, paromeon, homeoptoton, homoeoteleuton, paromeon, homeoptoton, homoeoteleuton, poliptoton, hirmos, polisíndeton, asíndeton. poliptoton, hirmos, polisíndeton, asíndeton.
EL GÓTICO
DESDE EL SIGLO XI SE EMPEZÓ A DAR UN GIRO HACIA EL ARTE FIGURATIVO. LA RETÓRICA CUMPLIÓ SU COMETIDO AMPLIAMENTE EN TODOS LOS SENTIDOS.LAS RECURRENCIA A LOS POETAS CLÀSICOS, VIRGILIO, HORACIO, OVIDIO, JUVENAL y ESTACIO, ENTRE OTROS, FUE CONTINUA Y MUCHO MÀS SIGNIFICATIVA QUE ANTES.EL SURGIMIENTO DE CIUDADES Y CENTROS COMERCIALES NECESITABA DE GENTE ESPECIALIZADA Y PREPARADA.LA APARICIÓN DE LAS UNIVERSIDADES COMPLETÓ EL CUADRO DE ACTIVIDAES PARA PREPARAR Y FORMAR INDIVIDUOS EN MUCHAS DISCIPLINAS.LA RETÓRICA TAMBIÉN SE ESPECIALIZÓ Y SE ELABORARON OBRAS DEDICADAS A EXPONER DISTINTAS FUNCIONES: ARTES DE DICTADO DE CARTAS Y DOCUMENTOS POLÍTICOS Y COMERCIALES, ARTES DE MÉTRICA Y VERSIFICACIÓN, ETC.UNA CARACTERÍSTICA QUE PROMUEVE Y COMPARTE CON TODO SU MUNDO ES LA INTENCIÓN PROTOCOLARIA Y LA EXUBERANCIA DE LAS FIGURAS.
CicerónCicerón
El El De inventione y la Rhetorica ad De inventione y la Rhetorica ad HerenniumHerennium (Cornificio) eran las obras (Cornificio) eran las obras fundamentales para el estudio de la fundamentales para el estudio de la retórica.retórica.
Cicerón también servía de modelo Cicerón también servía de modelo para la elocutio.para la elocutio.
QuintilianoQuintiliano
La retórica es considerada, como en la La retórica es considerada, como en la época clásica, la disciplina que atiende a la época clásica, la disciplina que atiende a la formación integral del individuo; atiende formación integral del individuo; atiende tanto a la ética (tanto a la ética (vir bonus dicendi peritus) vir bonus dicendi peritus) como a lo políticosocialcomo a lo políticosocial. .
Wibaldo de Corvey y Alejandro Neckham Wibaldo de Corvey y Alejandro Neckham (s. XII, XIII) Elogiaban a Quintiliano como (s. XII, XIII) Elogiaban a Quintiliano como educador. En Chartés c. 1164 Etienne de educador. En Chartés c. 1164 Etienne de Rouen hizo un extracto de las Rouen hizo un extracto de las Institutiones.Institutiones.
Rhetorica Rhetorica Ars Ars praedicandipraedicandi
Homilias Homilias (Quintiliano (Quintiliano compendiado)compendiado)
Ars dictandiArs dictandi
JurisprudenciaJurisprudencia
Ars Ars versificandiversificandi
PoesíaPoesía
Reims, Reims, Chatrés, París, Chatrés, París, LondresLondres
Bolognia, Bolognia, Siena, Siena, Florencia, Florencia, CapuaCapua
Chatrés, Chatrés, Londres, Londres, París,París,
OrleánsOrleáns
Ars praedicandi Ars praedicandi Gregorio Magno (c. 540-604)
Cura pastoralis (591) Guiberto de Nogent (1053-1124)
Liber quo ordine sermo fieri debeat Alán de Lille (fin del siglo XII)
De arte praedicatoria, Anticlaudianus Alejandro de Ashby (c. 1200)
De modo praedicandi Tomas de Salisbury (c. 1200)
Summa de artis praedicandi
Ars dictaminisArs dictaminis
ExordiumExordium
NarratioNarratio ArgumentatioArgumentatio (Confirmatio)(Confirmatio)
PeroratioPeroratio
SalutatioSalutatio Captatio Captatio
benevolentiabenevolentia Narratio Narratio
PetitioPetitio
ConclusioConclusio
Ars dictaminis Ars dictaminis Alberico de Montecasino (c. 1118) Breviarium de
dictamine, las Flores rhetorici Boncompagno de Siena (1165- 1240)
Rhetorica antiqua, Rhetorica novissima, Cedrus, Myrrha y Palma
Guido Faba (1190-1240)Arrengae, dictamina rhetorica, Epistolae, Exordia, Gemma purpurea, Parlamenta et epistolae, Summa dictaminis, Rota nova, Summa de vitiis et virtutibus
Bene de Florencia (c. 1220)Candelabrum, Ars dictaminis
Tomas de Merke (c.1405)De moderno dictamine
• MATEO DE VENDOME, ARS VERSIFICATORIA
• GEOFFROI DE VINSAUF, POETRIA NOVA, DOCUMENTUM DE MODO ET ARTE DICTANDI, VERSIFICANDI ET TRANSFERENDI, SUMMA DE COLORIBUS RHETORICIS
• GERVASIO DE MELKLEY, ARS VERSIFICATORIA
• JUAN DE GARLANDIA, PARISIANA POETRIA
• EVERARDO EL ALEMÁN, LABORINTUS
• MATÌAS DE LINKÖPING, POETRIA LINCOPENSIS
ARTES POÉTICASLOS TEÓRICOS Y MAESTROS DE LOS SIGLOS XII Y
XIII
Creación de las
Universidades
DUOMO DE MILÁN SIGLO XIV
Corte Criminal s. XV
Juicio Final, Museo Universidad de Cambridge, h. 1240-1260
MANUSCRITO DEL SIGLO XII BRITISH
LIBRARY, LONDRES. SALTERIO DE ARUNDEL