ZUZENDARIA:Sonia González

ERREDAKZIO BURUA:

Aiora Imaz

DISEINUA ETA MAKETAZIOA:

Fidel Linazisoro

INPRIMAKETA:

mccgraphics-elkar

LEGE GORDAILUA:

SS. 734-77

IRAULTZEN ALDIZKARIAREKIN

KONTAKTUAN JARTZEKO:

Pokopandegi, 9, 2. Donostia 20018

TELEFONOA:943 32 64 67 / 943 22 44 00

POSTA ELEKTRONIKOA:iraultzen@labsindikatua.org

BAIONACoursic Karrika, 13.

64100. Tf: 00 33 559 59 50 20

BILBOErrekalde Zumarkalea, 62, behea.

48010Tf: 94 470 69 00

DONOSTIASan Blas, 1 behea.

20013Tf: 943 22 44 00

GASTEIZFermin Lasuen, 13 behea. 01001

Tf: 945 25 58 77

IRUÑEAArga Ibaia kalea 12-14 behea

31014Tf: 948 22 11 30

iraultzen

ENPLEGU ETA NEGOZIAZIO KOLEKTIBOAREN DEFENTSAN

Langabezia maila jasanezinetara heltzen ari da gure herrian.

Miseria eta prekarietate sozial zein laborala etengabean zabal-

tzen ari dira eta, datuek erakusten dutenez, langile pobreen feno-

menoa gero eta ohikoagoa bihurtzen ari da. Izan ere, hamar lan-

giletatik lau pobrezia mugatik behera bizi dira honezkero Euskal

Herrian.

Hau ez da krisiaren emaitza zuzena, ez da, hondamendi naturala

bailitzan, onartu beharrekoa gertaera. Ez da arazo ekonomiko hutsa. Arazo guztiz politikoa da.

Langabezia eta pobrezia areagotzen ari dira langabezia eta pobrezia areagotzen duten politikak egiten

ari direlako.

Europa eta Madriletik, kapital handiaren esanetara, datozten politika ekonomikoen ondorioak paira-

tzen ari gara. Hemen politika horiek mimetikoki aplikatzen dira –askotan konpartitzen direlako-, jakinda

gure ehundura produktiboaren premiei ez dietela erantzuten, areago, jakinda gure herriaren eta gehien-

go langilearen interesen eta errealitatearen guztiz kontra datozela.

Ordua da herri moduan pentsatzen eta aritzen hasteko. Eredu hau agortuta dago, denontzat, eta, beraz,

eredu ekonomiko eta produktibo berri baterantz egn beharra daukagu, denok. Trantsizio bat behar dugu

eta trantsizio hori konpartitu eta adostua izan behar da. Kapitalaren esku erabaki guztiak uzteak gutxi

batzuen epe laburreko irabaziak bermatzen ahalegitea baino ez du ekarriko.

Eztabaida asko egin behar dira: zelan bultzatzen dugun jarduera ekonomikoa, zelan sortzen dugun

enplegu duina, ze lan harreman eredu behar dugu honetarako guztirako, ze paper jokatu behar duen

sektore publikoak, zelan finantziatuko dugun ehundra produktiboaren berrantolaketa bat... hamaika dira

egin beharreko eztabaidak.

Hala ere, patronalak gai oso zehatz bat baino ez dauka buruan: lan kostuak. Eta epe laburreko irabaziak

baino ez daukate buruan eztabaida hor zentratzen dutenean. Gezurra da bide horretatik ekonomia sus-

pertuko denik. Ez dago ekonomiaren susperraldirik, ez eta lehiakortasunik, soldaten murrizketan, espe-

diente eta kaleratzeetan, negoziazio kolektiboaren deuseztapenean, berba bitan, langabezian eta herria-

ren pobretzean.

Bidegurutze batean gaude: edo bankaren eta multinazionalen berehalako mozkin ekonomikoak edo

Euskal Herriaren etorkizun ekonomikoa bermatu. Eta, lehen esan bezala, hori arazo politikoa da eta,

horatz, konponbide politikoa behar du. Gu prest gaude buru belarri aritzeko gure herriak dauzkan erron-

ka horiei begira eta eskaintza zintzo hori egiten dugu. Hala ere, Gasteiz zein Iruñeako gobernuen hau-

tua Euskal Herriaren etorkizunaren aldekoa ez den arte, borrokan jarraituko dugu.

LABen aldizkari nazionala 168. alea 2013ko udazkena

>ARGIA ITZALI DUTE ARRATIAN

Arratian Lan eta Bizi! Platafor-mak urriak 30 mobilizazio egunabezala markatu zuen. Plataformahonek "Argie amatau etorkizune izi-tako" izeneko ekimenarekinArratiako bizilagunei orduerdiz,arratsaldeko 7.30etatik 8.00etara,argia itzaltzeko eskaera luzatuzien enplegu suntsiketaren aurka.Ekimenak berak eta ekimenakjasotako atxikimenduek oso pozikegoteko arrazoiak eman dizkie.Ekimen honek eragile eta erakun-de ugariren atxikimendua jaso dueta babes hori ikusi ahal izan zenegunean zehar egin ziren hainbatmobilizazioetan. Eremu askotatikiritsi zitzaizkien atxikimenduak,esparru politikotik, sindikaletiknahiz sozialetik. Eremu institu-zionalean nabarmendu ditzakegu,besteak beste, Lemoa, Bedia etaArteako Udaletan ordezkatuakdauden talde guztiek (EAJ, BILDU,PSOE eta ALDATUZ) emanikobabesa, baita Diman eta IgorrenBilduk eta Igorre Danontzat-ekeskainitakoa ere.Hala ere, Arratian Lan eta Biziplataformatik gogorarazi nahiizan dute deialdia arrakastatsu

honen ostetik oraindik askogeratzen dela egiteko, oraindikhor daudela ALFUS etaINCOESAko gatazkak, Arratianmila lagun baino gehiago daudelalangabezian, eta soilik eredusozial eta ekonomiko berri batekbermatuko duela egoerari bueltaematea. Hori lortzeko bestelakopolitika ekonomikoak egiten hasibeharra dago eta dei egiten dutehain beharrezkoa dugun alterna-tiba horren alde lanean mobili-zatzen jarraitzera.

>LAB PASA EL RELEVO

DE LA UIS METAL

LAB, que ostentaba la SecretaríaGeneral de la Unión Internacionalde Sindicatos del metal y la mine-ría (UIS MM), ha dado el relevo eneste cargo a la CTB de Brasil. Noobstante, LAB continuará forman-do parte de la UIS MM en elsecretariado europeo de lamisma.En el Congreso que se celebróentre los días 23 y 25 de octubreen Río de Janeiro (Brasil) partici-paron 54 delegados de 25 paísesde 35 organizaciones diferentes,además de 30 delegados de dife-rentes organizaciones metalúrgi-cas y mineras de Brasil.El Congreso ha abordado la nece-sidad de luchar contra los despi-dos colectivos, deslocalizaciones,bajadas salariales, aumentos dejornada y demás medidas antiso-ciales que están adoptando las

empresas de los sectores delmetal y la minería. Asimismo, seha subrayado la importancia deluchar en defensa de la salud enel trabajo, contra las causas delos accidentes laborales y de las

enfermedades profesionales. Finalmente, se aprobaron dos reso-luciones relacionadas con EuskalHerria: una solicitando al gobiernode Brasil que conceda el asilo políti-co al refugiado político vasco Joseba

gogora ekarri

ONGI ETORRI TERESEA2007. urtean preso eraman zintuzten, lehenik Salamancaraeta gero Cordobara. Sei urte luze pasa dira ordutik eta atzeangeratu dira orain arte oztopo izan diren milaka kilometro,banatzen gintuen kristala, atzean geratu dira ere beranduiristen diren gutunak, eztarrian gelditzen diren hitzak. Atzeangeratu dira egun eta gau ilunakLaura Mintegik bisita baten ostean galdetu zuen: “noiz besar-katuko zaitugu gorputz osoarekin? Noiz utziko diogu begiekinestutzeari? Noiz edukiko zaitugu etxean?” Iritsi da eguna.

>DENOK EZ LOMCEri

Urriaren 12an, hezkuntzakoeragileen eta sindikatuon deial-diari jarraituz milaka EuskalHerritarrek ezezkoa eman ziotenLOMCE hezkuntza erreformari.Bertan deitzaileek hezkuntzaerreformaren aurrean plantoegiteko eskaera luzatu zieten

Hego Euskal Herriko erakundeei eta zentralizatzailea, adoktrinatzailea,uniformatzailea, atzerakoia, segregatzailea eta elitista den lege haubertan behera uztea exijitu zuten.Euskal Herrian, hegoalde zein iparraldean, ditugun hezkuntza siste-mak arrotzak zaizkigu eta pairatu eta pairatzen ditugun erasoak eten-gabeak dira. Hezkuntza etapa guztiak Madrilek arautzen ditu, funtziopublikorako sarbide diren oposizio eta lekualdatzeak zein curriculuma-ren %55. LOMCErekin lehendik ere larria zen egoerak okerrera egingodu besteak beste ikasgaien %100 madrilen esku geratuko baita.Egoera honen aurrean, LAB sindikatuak urteak daramatza EuskalHerriak beharko duen hezkuntza sistemaren oinarria izan beharkolukeenaren zirriborroa osatzen. Urriaren 12ko manifestazioaren bidez baita bestelako ekimenen bidez,gure desadostasuna agertzeaz gain, Euskal Herriko alderdi politikoeieta Nafarroa eta EAEko legebiltzar eta gobernuei LOMCE legea gureherriko ikastetxeetan inola ere ez dezatela aplika eta horretarako bitar-teko guztiak erabili ditzatela eskatu diegu. Bestalde, egoeraren larritasunaren aurrean, azken hamarkada luzeeta-ko bideari jarraituz, datozen inposaketa ezberdinei erantzutetik hara-tago Euskal Herrian behar eta nahi dugun hezkuntza eraikitzeko bide-an pauso berriak ematen jarraituko du LABek.

4>5

ARP

>LAB VISITA LA CENTAL DE

TRABAJADORES DE CUBA

La relación entre LAB y la Central deTrabajadores de Cuba (CTC) tiene unalarga trayectoria. LAB ha mostrado susolidaridad en reiteradas ocasiones con elpueblo cubano, exigiendo que se pongafin al ilegal bloqueo que padece por parte

de EEUU y que se libere a los 5 héroes cubanos, de los cuales 4 continúaninjustamente encarcelados en EEUU por defender su país.La CTC cuenta con más de 3 millones y medio de afiliados y es una de lasorganizaciones de masas más importante de la revolución cubana y unade las organizaciones sindicales más importantes del continente america-no. Fue creada en 1939 y su primer secretario general fue Lázaro Peña.Sus dirigentes eran perseguidos, encarcelados y asesinados. Esta situa-ción cambió radicalmente al llegar al poder la Revolución Cubana en 1959cuando la CTC es reconocida y se comienza a permitir e impulsar la orga-nización de la clase trabajadora en sindicatos de rama, que confluyen enla central sindical.La central está conformada por 17 sindicatos de rama o sector. La afilia-ción es voluntaria. En cada centro de trabajo en el que trabajen más de 5personas puede existir una sección sindical. El periódico oficial de la orga-nización, que LAB visitó, es Trabajadores que se publica semanalmentepara todo el territorio nacional. Los dirigentes sindicales reciben capacita-ción en los 14 centros provinciales y en la Escuela Nacional de Cuadros"Lázaro Peña". En la actualidad, Cuba se enfrenta a grandes retos, ya que debe adecuarel sistema económico y social al actual momento histórico. Esto hasupuesto importantes novedades, como por ejemplo, la introducción de lafigura de los trabajadores autónomos y la posibilidad de convertir deter-minadas empresas, que hasta ahora eran estatales, en cooperativas.Asimismo, se está debatiendo el anteproyecto del nuevo código de traba-jo, para lo que se realizarán miles de asambleas. Este proceso nos fueexplicado por cuadros sindicales y por los máximos dirigentes de la CTC.Igualmente, nos explicaron el proceso previo al congreso que la CTC quese celebrará a comienzos del año que viene, para el cual se ha conformadouna Comisión Organizadora presidida por Ulises Guilarte do Nascimento,miembro del comité central del Partido Comunista de Cuba (PCC) y dipu-tado de la Asamblea Nacional del poder Popular.

MACROJUICIOS QUE NO CESANUn total de 76 ciudadanos y ciudadanas vas-cas se enfrentan a una petición global de 612años de cárcel en los dos macrojuicios quecomenzaron en octubre: 40 jóvenes se sien-tan en el banquillo acusados de «integra-ción» en ETA tras ser imputados después deuna vasta operación desarrollada en 2009contra el movimiento juvenil. Unos días des-pués comenzó una larga vista oral que cons-

tituye una causa general contra HB, EH yBatasuna.Cerca de doscientos ciudadanos y ciudada-nas vascas desfilaron por San Fernando deHenares, donde se encuentra la sala de vistasde la Audiencia Nacional española. De ellos,76 serán juzgados en dos procesos políticos.Pero muchos más fueron los que llenaron lascalles de Bilbo para mostrar su solidaridad ydecir no a estos juicios políticos.

Vizan, que cuenta con el apoyoexpreso de varias centrales brasi-leñas como la CTB, la CGTB y elMAS, y otra exigiendo al gobiernoespañol la inmediata puesta enlibertad de Rafa Díez.

>NANUK,

ERREFORMATIK BABESTUTA

Nanukeko langileek 63 eguniraun duen greba bertan beherautzi zuten azaroaren 5ean lanerreformatik babestuko dituenhitzarmena sinatzeko akordiobatera iritsi ondoren. Bestalde,kaleratutako langilearen berro-narpenari dagokionez, borrokarenbidez langile hau beste enpresabatean hastea lortu da.Greba mugagabea hasi zuten lanhitzarmen duin bat lortu nahizutela eta. Zuzendaritzak biordainsari zor zizkiela salatuzuten, baita soldatak %4 murriz-tu zizkiela ere. Gallastegi kaleratuzutenean giroa gehiago gaiztotueta erabaki zuten protesta hastea.Oso gogorrak izan dira pasatako9 aste hauek, baina merezi izandute, akordio honek, etorkizune-an aldeen arteko harremanakhobetzeko balioko duela uste bai-

tute langileek. Erreformatik babes-ten dituen hitzarmena lortu dute,hainbat klausula jasotzen baititu.Horrez gain, grebaren alde azaltze-agatik kaleratu zuten XabierGallastegiren berronarpena erelortu da, beste enpresa baten bal-dintza duinetan hastea lortu dute.Hau ez da enpresaren ekimenbaten ondorioz lortutako gauzabat, grebalarien borrokaren bidezlortutakoa baizik. Hilabeteetakomobilizazio eta ekimenek berefruituak eman dituzte eta bestebehin argi geratu da borrokarekinedozer gauza lortu daitekeela,bes-terik ez zaigu geratzen. Herrihonetako langileok berriz erelortu dugu hau demostratzea.

>EL CONVENIO DE ARTES

GRÁFICAS SIGUE EN VIGOR

El Juzgado de lo Social número 6ha confirmado la validez del con-venio de artes gráficas de Bizkaia,estableciendo que sigue en vigorhasta la firma del siguiente conve-nio. Esta es la primera sentenciaque se obtiene en el escenariopost 7 de julio.Sin relativizar la importancia de lavía jurídica, LAB tiene claro que elúnico convenio que decae es elconvenio por el que no se lucha.Esta sentencia es una gran noticiapara los y las que pensamos quetanto los convenios provincialescomo los de empresa son escena-rios de lucha y mecanismos contrala reforma.

ARP

TOLOSALDEAK 65.000 BIZTANLETIK GORADITU ETA 31 UDALERRITAN BANATUTADAGO. Eskualde hau Gipuzkoan eskualde-ospi-talea ez duen bakarra da eta, hutsune haubetetzeko asmoz, Asuncion klinika pribatuariazpikontratatu zizkion Jaularitzak zerbitzuhoriek. Klinikaren diru sarreren %95a publikoabazen ere, ez zegoen inolako kontrolik horrengainean, ez osasun zerbitzuari dagokionez, eztalangileen lan baldintzei (kontratazioa, lankarga) dagokienez ere.1994. urtean Asunción klinikak porrot egin

zuen, eta klinika publikoa eskatzen zuten aho-tsak nagusitu arren, klinika Inviza S.A. enpresak

erosi eta Jesus Gomez Montoyaren esku geratuzen. Momentu hartan klinikak 4.056.794 euro-ko zorra zuen eta Ogasunarekin, Fogasarekineta Gizarte Segurantzarekin zuen zorra itzul-tzeko egutegi bat hitzartu zen arren, 2010ean4.046.403 euro geratzen zitzaizkion oraindikitzultzeko.

Nondik nora doa diru publikoa?2011ko azaroaren 15ean Osasun Sailak eta

Asuncion klinikak, hau da Invizak, bost urtera-ko kontzertua izenpetu zuten eta OsakidetzakTolosaldean eskaintzen zituen espezialitate bat-zuk (kardiologia, traumatologia eta oftalmolo-gia) klinikari azpikontratatu zizkion. Akordiohorren bidez, Jaularitzak urtean gutxi gorabehera 20 milioi euro ematen dizkio eskualde-ospitale gisa lan egin dezan. Diru hau, bere oso-tasunean, osasun zerbitzu ona ematera bidera-tu beharrean, enpresa ezberdinen artean

mugitzen da. Azken batean, Tolosako anbulate-gi publikoa hiltzen uzten ari da Osasun saila.Sare honetan Inviza enpresak hartu-eman

zuzenak ditu sare bereko Geusa, S.L. etaAsistencia Médica Tolosa S.L.rekin (AMT).Geusak Invizari eskaintzen dion zerbitzu medi-kuengatik 1,7 milioi euro eskuratzen ditu urte-an eta lokalak eta parkingengatik beste250.000. Bestalde, AMT-ren diru sarreren %95Invizatik jasotzen du hornitzen dizkion medikuzerbitzuengatik. Ordainketa hauek guztiakInvizak jasotzen dituen 20 miloi horietatik egi-ten dira. Gainera, sare honen partaide direnguztien administradore bakarra Jesús GomezMontoya da, Yatpinde Tatso Brahamande,S.L.enpresako buru. Azken honetara ere diru publi-koa iristen da, Geusak 700.000 eurotik goraitzultzen baitizkio bere garaian izenpetutakokreditu baten interesetak ordaintzeko.Yatpinde, Geusa zein AMTk urtero irabaziak

dituzten bitartean, Inviza galerak izaten jarrai-tzen du. Honela, Diputazio, Fogasa zein GizarteSegurantzarekin duen 4 milioi eurotik gorakozorra ekiditen du Montoya jaunak, diru hauitzultzeko baldintzak zehaztu zirenean galerakzituen urteetan zorra bere horretan geratukozela erabaki baitzen.

Eskubideen urraketa agerianDiru publikoaren erabilera honek langileen

soldata eta lan baldintzetan eragin zuzena du.

Diru publikoa

6>7

guregaiak

Diru publikoaren erabilera okerrak langileen soldata eta lan baldintzetaneragin zuzena du

esku pribatuetan galduta

egunez itxaron behar izaten da hitzorduaeduki ahal izateko. Berriro ere agerian geldi-tzen da osasun pribatuan langileek osakide-tzakoen baino baldintza txarragoak dituztelaeta zerbitzua bera ere kaskarragoa dela.Kalkulua erraza da: sistema publikoan

baliabide guztiak osasunerako dira; enpresapribatu baten esku utziz gero, ordea, bertarabideratzen den diruaren parte bat negozioaegiteko da. Honek ematen den zerbitzuan era-gin zuzena du, ezin baita 7 eurorekin 10ekinematen den zerbitzu bera eman. LABek ez duonartuko enpresak erreforma baliatzea langi-leen kontra egiteko ez eta diru publikoarekinnegozio egitea ere. Horregatik sindikatuakdiru publikoaren kontrol zorrotza egin dadinirmo eskatzen jarraituko du.

Hain zuzen ere, 2010, 2011, eta 2012. urteetakokontzertuetan igoerak eman ziren bitartean,langileen soldatetan zein lan baldintzetan era-ginik ez zuen izan. 2013an, aldiz, EuskoJaurlaritzak Invizarekin duen kontzertuarendiru-laguntza %1,7 eta %4,2 tartean murriztuzitekeela zioen gutuna igorri zion Enpresakozuzendaritzari. Horren ondorioz, enpresakplanteatu zuen neurri bakarra langileei solda-tak jeistea izan zen, neurri hori arrazoitzekodokumentu bakar gisa gutun hori aurkezturik.Langileak ez zeuden egoera hau onartzeko

prest, baina enpresak bere aldetik negoziatzea-ri uko egin zion. Borondate falta honen adieraz-le da komiteak eskatutako dokumentazioa ezentregatu izana edo berandu entregatu izana.Honen aurrean, enpresa komiteak gai hau epai-

tegira eraman zuen eta enpresak langileak pre-sionatuz erantzun zuen. Epaiak lan baldintzenaldaketa hau baliogabea dela esan du, LAB sin-dikatuak urteetan egindako irakurketa baiezta-tuta, eta langile guztiak aurreko egoeraraitzultzera zigortu du enpresa.

Bete gabeko zerbitzuakEskualdeko ospitalea duten beste eskualdee-

kin konparatzea besterik ez dago Tolosaldeandauden hutsuneak agerian uzteko. Langilekopuruari dagokionez, Asunción klinikak dauz-kanak baino 11 espezialista gehiago beharkolituzke gainontzeko ospitaleetan ematen denzerbitzu bera eman ahal izateko. Itxaronzerrenden datuak ere ematen den zerbitzuarenadierazgarriak dira: espezialitate batzuetan 75

Imma Arroyo delegada de LAB de la Clínica Asunción

Imma Arroyo, delegada de LAB de la ClínicaAsunción ha vivido en primera persona la luchapor sus derechos y la sentencia del 19 de sep-tiembre les ha dado la razón.¿Cuándo empezásteis con esta lucha?El Departamento de Sanidad firmó un concier-

to en la que da una bolsa de dinero para la clíni-ca. Pero este año, al igual que ha habido recortesen otros sectores, el concierto también se harecortado. Por otra parte, hay que saber que enel 2005 firmamos un pacto de empresa en el que

se recogía que íbamos a avanzar hacia la homo-logación con el personal de Osakidetza, pero esahomologación nunca llegó. Y durante todo estetiempo el señor Montoya ha ido generando dine-ro. Firmamos el convenio hasta el 2009 y en el2010 empezamos a luchar para revalidarlo y con-seguir esa homologación que todavía no sehabía logrado. La dirección no tenía ningunaintención de negociar. Se hacen intentos paraabrir la mesa negociadora y, en una ocasión, elseñor Montoya accede a sentarse pero con lacondición de que los salarios bajen, porque hanrecibido un anuncio diciendo que se recorta elconcierto. Vista la situación, decidimos ir a lostribunales.La sentencia os ha dado la razón. ¿Cómo lo

valoráis? ¿Desde ese momento ha habidoalgún cambio?

Este proceso ha sido duro, la empresa haintentado presionarnos y coaccionarnos cuandonos encontrábamos solas en el servicio, por loque consideramos la sentencia muy positiva. Esun reconocimiento. El juez está diciendo alempresario que no puede hacer lo que quiere

con el dinero público. La empresa ha puesto un recurso, con esto

solo pretende ganar tiempo. Aunque la sentenciahaya dicho que no hay ninguna razón que justifi-que la bajada de salarios la empresa solo hadevuelto el dinero a parte de los trabajadores,los médicos por ejemplo no han recibido suparte.¿A partir de ahora en qué se centrará vues-

tra lucha?La dirección nos está echando un pulso, quiere

que los trabajadores y trabajadoras pagemos lareducción del concierto. Sabemos que no tieneningún interés en negociar. Nuestro objetivo esque se reuna la mesa de negociacion.Entendemos que el pacto sigue vigente y el 24de octubre solicitamos por escrito que se reunala mesa. Estamos esperando la respuesta. Si enun periodo prudencial no tenemos respuesta, elcomité de empresa y LAB tomaremos las medi-das pertinentes. Junto con esto, la vía judicialsigue abierta, tenemos otro juicio pendiente por-que Montoya dice que nuestro pacto se acaba el31 de diciembre y no es así.

“El juez ha dicho que no puede hacer lo que quiere con dinero público”

LAS ÚLTIMAS REFORMAS ADOPTADASPOR LOS DIFERENTES GOBIERNOS NOHACEN MÁS QUE EMPEORAR UNA SITUA-CIÓN QUE YA ERA MUY GRAVE. Estas decisio-nes no son demográficas, sino decisiones políti-cas premeditadas que lo único que hacen eshacer desaparecer la protección social. ¿Alguienrealmente cree que con una reforma laboral, ladestrucción del empleo público y de calidad, losdespidos libres, la devaluación salarial, la exo-neración de las cotizaciones, la fiscalidad favo-rable al capital se pueden mantener las pensio-nes? Su objetivo no es garantizar pensionesdignas, sino degradarlas lo suficiente para pro-vocar la contratación de planes de pensionesprivados.

No es ninguna novedadEn el 2011 Zapatero introdujo dos medidas

de fuerte impacto: en primer lugar, se pasó laedad de jubilación de 65 a 67 años y se aumen-tó el periodo de cómputo para el cálculo. Y, ensegundo lugar, se aplicó el llamado factor desostenibilidad para cambiar los parámetros delsistema en función de la esperanza de vida a

partir de 2007. Con estas medidas, las perso-nas pensionistas y jubiladas ya han vistomermado en un 4,8% su poder adquisitivo.Para una persona que cobra 600 euros, ellosupone haber perdido 30 euros al mes en dosaños.La situación no cambia al otro lado del

Bidasoa. Aunque la ciudadanía saliera a lacalle para hacer oír su voz, el Gobierno deNicolas Sarkozy llevó adelante su reformaatrasando la edad de jubilación y aumentan-

do los años de cotización necesarios paraacceder a una pensión plena. No ha sido laúnica, las diferentes reformas llevadas a caboen los años 90 y posteriormente en 2003 handificultado mucho la posibilidad de acceder auna pensión plena, disminuyendo así en un20% (desde 1993) las pensiones percibidas porlas personas jubiladas.

Un nuevo año de reformasCon la llegada al poder de Rajoy las cosas

no han hecho más que empeorar. Las medi-das tomadas a lo largo del año han provoca-do un endurecimiento de la jubilación antici-pada y parcial y han decretado ladesaparición de la revalorización de las pen-siones según el IPC, y por consiguiente, laaceleración del proceso de empobrecimiento. En Ipar Euskal Herria con la llegada al

poder de François Hollande y sus promesaselectorales asegurando que volvería a fijar laedad de jubilación a los 60 años, crearon fal-sas esperanzas. En realidad está siguiendo elcamino emprendido por su predecesor. Estareforma no es diferente a las demás, son

Siguen acelerando el empobrecimiento

Pensiones

8>9

Su objetivo no esgarantizar las pensiones, sino degradarlas para llevarnos a contratarplanes de pensionesprivados

guregaiak

injustas y no tienen otro fin que “tranquilizar”a los mercados financieros.

Otro sistema es viableLAB ha denunciado el efecto negativo sobre

las actuales y futuras pensiones de todas estasreformas y de la necesidad de la movilización yla necesidad de dar pasos reales en la consecu-ción de un sistema propio de protección social.Es preciso cambiar las reglas de juego.Otro sistema es posible, pero exige dos con-

diciones: la primera, contar con la capacidadpolítica y económica plena para tomar nuestraspropias decisiones, para que podamos garanti-zar aquí nuestras pensiones; en segundo lugar,pensamos que la viabilidad de un sistema pro-pio pasa por superar las bases del Pacto deToledo. LAB propugna un modelo integral degarantía de rentas y protección social: junto apolíticas de empleo de calidad y desarrollo delos servicios públicos, financiación mixta, elimi-nación de bonificaciones fiscales a planes y fon-dos de pensiones, superación de la desigualdadde género en el sistema de pensiones y elaumento de gasto en pensiones que se encuen-tra actualmente por debajo de la media euro-pea.

Les dernières réformes adoptées par les gouvernements successifs aussi bien françaisqu’espagnol ne font qu’empirer la situation des personnes retraitées. Même si l’argumentd’une population de plus en plus âgée est bien souvent avancé, ces décisions ne sont pasdémographiques mais uniquement politiques et ont l’objectif simple de faire disparaîtrela protection sociale.

La perte du pouvoir d’achat ne date pas d’hier, les réformes entreprises par Zapatero en2011 reculent l’âge de la retraite de 65 à 67 ans ou augmentent le nombre d’annuités per-mettant d’accéder à une retraite à taux plein. Les personnes vivant au nord de laBidassoa ne sont pas mieux loties. Les réformes successives ont contribué à une diminu-tion des pensions de 20% depuis 1993.

Les attaques ne cessent pas. L’arrivée de Rajoy et de Hollande au pouvoir n’a faitqu’empirer la situation des personnes retraitées. L’Etat espagnol a décidé de ne plus sebaser sur l’indice des prix à la consommation, ce qui entraînera automatiquement unappauvrissement. En France, François Hollande, allant à l’encontre de ces promessesélectorales, continue à augmenter le nombre de conditions à remplir pour pouvoir accé-der à une retraite à taux plein.

Un autre système est possible, ce n’est qu’une question de volonté. Des décisions tellesque la suppression des exonérations de cotisations dont bénéficient les entreprises,l’augmentation des salaires et donc des cotisations, la création d’emploi ou le partage dutravail de manière plus juste en combattant la précarité et le chômage. Il est temps delutter pour qu’au Pays Basque nous ayons la capacité politique et économique de fairenos propres choix dans l’intérêt des personnes vivant ici.

L’appauvrissement s’accélère

Pentsioen murrizketak salatzeko urriaren 19an Bilbon buruturiko manifestazioa.

Beste eredu sozial, politiko eta ekonomikobaten alde aurrera egiteko tresna martxan da:Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutuna.LABen agendan ere gorriz azpimarratutakopuntua izango da hau datorren lan-urtearibegira. Gutun honen ezaugarrien inguruan etaorain arte jorratutako ibilbideari buruz PolitikaSozialetako Idazkaria den Bea Martxuetarekineta talde sustatzaileko kidea den EdurneLarrañagarekin hitz egiteko aukera izan duIraultzenek.

Eskubide sozialen gutuna sortzeko prozesuamartxan da. Nola definituko zenukete?EDURNE LARRAÑAGA: Gure eredu propioaren aldeborrokatzeko tresna da. Aktibazio sozialaz hitz egi-ten dugunean, honetaz ari gara, herritik eta herrita-rrentzat sortu den tresna erreal eta erabilgarriaizango dena gure eskubideen defentsan eta eskubide-ok bermatuko dituen eredu berriaren eraikuntzan.BEA MARTXUETA: Herriak erabaki eta diseinatzendituen eskubide sozialen zerrenda da. Tresna honekdaukan birtutea hori da, aniztasunetik lortutako

emaitza dela. Behin Kartaren elaborazio prozesuabukatuta eta onartuta, eremu ezberdinetara jobeharko dugu, eta onartutakoa praktikan jartzekogure esku dagoena egin beharko dugu. Adibide gisa,euskal instituzioetara jo beharko dugu eta esan:“hau da guk Euskal Herrian eskatzen duguna etazuei dagokizue hori bermatzea”. Hauek dira EuskalHerrian lehenetsi behar diren interesak, hauek diraeremu sozialean ezarri behar diren eskubideak,hauek dira Euskal Herrian, behin Estatua denean,bere alor sozialean aurreikusi beharko diren eskubi-deak.

Nola eta ze helburuz sortu zen?B.M.: Eskubide sozialen kartaren prozesuaz hitz eginaurretik, atzera begiratu behar dugu. Hasieratik,2008ko egoera kapitalaren ofentsibatzat diagnostika-tu zuen LABek, egun dauzkagun eskubide sozial etalaboralak ustiatzeko asmoz sortutako egoeratzat.Hau da, trantsizio prozesu bat martxan jarri dutelangileen eta jendartearen babes maila ustiatzen joa-teko. Egoera honi eta hartzen ari diren neurrieigreba orokorrez erantzun izan diegu. Lehengoa

“Dagoena aldatu nahiduen prosezu sozial batbehar da. Prozesu sozialhori Eskubide SozialenKartarekin hasi dugu”

“Gure eredu propioarenalde borrokatzeko tresnada karta soziala, herritikherriarentzat sortu dentresna erreala”

“Prozesu politiko eta prozesu sozio-ekonomikoa txanpon beraren bialdeak dira, batak bestean eragiten dueta batak bestea gabe ezin du izan”

elkarrizketa Bea Martxueta eta Edurne Larrañaga

Bea Martxueta:LABeko politika sozialetako idazkariaEdurne Larrañaga:Eskubide sozialen Kartakotalde sustatzaileko kidea

10>11

2009an egin genuen, atzetik beste greba orokor ba-tzuk etorri dira, baita beste ehunka manifestazio,kontzentrazio eta ekimen ere. Gehiengo sindikalak,hasiera batean, eta Euskal Herriko sindikatu etaeragile sozialek, ondoren, hainbat ekimen burutuditugu, baina momentua iritsi da non, egiten aridiren politiken larritasunaren aurrean, haratagojoateko beharra agerian geratu den. Orduan, gogoe-ta prozesua martxan jarri zen. Honen konklusionagusia bestelako prozesu sozial bati hasiera emanbehar zaiola izan zen, dagoena aldatu nahi duenprozesu sozial bat. Prozesu sozial horri EskubideSozialen Kartarekin eman diogu hasiera.

Ze prozesu mota bultzatu duzue? zein diraezaugarri nagusiak eta zergatik egin da hautuhori?E.L.: Bizi dugun errealitateak prozesu hau martxanjartzera eraman gintuen, alde batetik, aktibaziosozialerako beharra zegoelako, eta bestetik, eraldake-ta helburu hartuta, beste tresna bat behar zelako.Egoera orokorrari erantzuteko ez ezik, nork bere

etxetik abiatu beharreko prozesua da. Adostasunakeraikitzeko prozesua da eta, zentzu horretan, anitza,inklusiboa, zabala, irekia, horizontala... adjektiboe-tan galdu gaitezke; kolektibo ezberdinek parte har-tzea bultzatzen du eta honelako borrokekin loturazuzena ez duten bestelako sektore batzuetara ereiristea du helburu. Prozesuak berak ematen dizkigubestelako elementu batzuk, guk hainbat helburuizan ditzakegu, baina urratsak egiten joan ahala,prozesuak berak bidea markatzen digu, prozesuabera da aurrera begirako urratsak gidatzen dituena.B.M.: Oso prozesu zaila eta konplikatua da, leheniketa behin, nork bere etxean egin behar duelako, etabatez ere, ariketa hori beste sindikatu eta eragilee-kin konpartitu behar delako. Zailtasun hori zamada, baina baita prozesuaren aberastasuna ere.Plurala da, horizontala da.

Zergatik da hain garrantzitsua prozesu hauLABentzat?B.M.: LABentzat prozesu honek sekulako garrantziadauka. LABek beti jarri izan ditu aldaketa soziala

eta politikoa helburu gisa, beraz Karta, aldaketapolitiko eta sozialerako tresna den heinean, lehenta-suna da sindikatuarentzat. Esan dugun bezala,aldaketa sozialean sinisten dugunok uste dugu gurelehentasunak, sindikatuarenak baita jendartearenakere, hortan egon behar direla, baina horrekin bateraaldaketa politikoa ere kokatzen dugu. Ezin da batabestea barik ulertu.LABen papera prozesu honetan prozesua bera babes-tea, bultzatzea eta prozesua hasieratik bukaerarainoeramaten dugula bermatzea izango da. Egia da osoprozesu konplikatua dela jende eta eragile askorekinkonpartitu behar delako eta adostasun batera heldubehar delako. Horregatik diogu LABen papera izanbehar dela prozesua bultzatzea eta, batez ere, babes-tea.

Orain arte ze ibilbide jorratu da?E.L.: Hasiera batean gune sozial eta sindikalareniniziatibaz bide honetan urrats gehiago egitekobeharra ikusi zen eta hortik proposatu zen EuskalHerriko eragile sozial eta sindikalen asanblada era- •••

tzea. Erabakitzen duen subjektua asanblada da.Lehen asanblada Eibarren egin zen, bertan kartaegiteko erabakia hartu zen kontsentsuz. Horrez gain,egoeraren zertzelada batzuk kontuan harturik etadiagnostiko batetik abiaturik, karta zergatik eta zer-tarako beharrezkoa den adierazi zen. Horrez gain,azpimarratu behar da prozesu partizipatiboa denneurrian, adostasunak eraikitzea dakarren duenneurrian, emaitza bezain garrantzitsua prozesuabera dela eta, ondorioz, asanbladatik asanbladarabadira hainbat egiteko. Bigarren asanblada handik hilabetera egin zenAltsasun. Aurrekoan Karta egiteko determinazioahartu zen eta honetan pertsona batzuk proposatuziren karta horren lehenengo zirriborroa egiteko:talde sustatzailea. Talde hau osatzerakoan nolabaite-ko oreka bilatu zen adina, lurraldea, eragileen izae-ra... kontuan hartzeko. Horrez gain, zirriborroa osa-tzeko urrats eta epe batzuk zehaztu ziren hurrengoasanbladari begira. Hirugarren batzarra Donostian egin zen eta, aurre-ko Asanbladan adostu zenari jarraiki, talde susta-tzaileak eztabaidarako lehen zirriborroa aurkeztu

zuen. Zentzu honetan, talde sustatzaileak egindakolanari balioa eman behar zaio, azken hilabeteetantalde lanean sakondu eta eztabaidarako lehen zirri-borroa aurkeztu duelako. Asanbladaren erabakiz,zirriborro hori 4 puntuk osatzen dute: alde batetik,hitzaurrea eta printzipioak, prosezuaren izaera etabalioak zehazten dituena, eta bestetik, eskubideaketa tresnak, herriz herri garatuko den eztabaidarenbidez osatuko dena. Horregatik tarte horretan egin-dako lana hain da garrantzitsua: zirriborro bat eginzen lehen esandako ezaugarri guztiekin, eraldaketahelburu duen zirriborro bat.

Urriaren 5ean izan zen azken batzarra. Ze era-baki hartu ziren bertan?E.L.: Urriaren 5eko asanbladan zirriborro hori aur-keztu eta hortik aurrerako prozesuari jarraipenaemateko, parte hartzean oinarrituriko metodologiaproposatu zen, hurrengo urratsa zirriborro horiherriaren esku uztea eta herriaren ekarpenak jaso-tzea delako. Herria diogunean, lehen momentu bate-an, antolatuta dagoen mugimendu sindikal etasozialaz ari gara, herriz herri, eskualde mailan,

“Herriz herri taldedinamizatzaileak sortukodira, talde horiekprozesuaren motorraizango dira herrietan”

elkarrizketa

12>13

“Erabakitzen duen subjektua asanblada da.Lehen asanbladan kartaegiteko erabakia hartuzen kontsentsuz”

Bea Martxueta eta Edurne Larrañaga

“LABen papera prozesuababestea, bultzatzea etabururaino eramaten delabermatzea da”

“Prozesu honetanetengabeak dirabirmoldaketak”

zonaldearen arabera edota nazio mailan antolatzendena. Noski, kontutan hartu behar dugu, krisialdiakhainbat kolektibo zuzenean kolpatu dituela etajuxtu, hauek direla antolatzeko zailtasun gehiendutenak. Hortaz, kolektiboei ere bere lekua eskainibehar zaie.Asanblada klabe izan zen gauza asko zeudelakojokoan. Prozesu honek jada ibilbide bat egina zuen,baina iruditzen zitzagun asanblada honetan askojokazen zela aurrera egite horretan. Egia da asan-blada horretara nahiko justu iritsi ginela, adibidezeztabaidarako zirriborroa agindutako data bainoberanduago bidali genuen Asanbladako kideei.Honelako prozesu batean, garrantzitsua da proposa-mena egingo duen taldearen talde izaera indartzea,partehartzean oinarritutako prozesu baten nondik-norakoa ezagutu eta barneratzea. Hori dela eta, pro-zesuak berak agintzen duen bezala, etengabeak dirabirmoldaketak eta egoera berriak eskatzen dituenegokitzepenak egitea. Atzerapenak atzerapen, zirri-borroa aurkeztu da, hainbat hobekuntza jaso aridira eta eztabaida prozesuaren faseak definitu zeinadostu dira. Prozesua malgua izateaz gain, osodinamikoa suertatzen ari da.

Herriz herriko prozesuan murgilduta zaudete,nola doa? B.M.: Lehenengo egitekoa trebakuntza izan da.Herriz herri talde dinamizatzaileak sortuko diratalde horiek prosezuaren motorra izango dira herrie-tan, beraiek izango dira herriko mapa egingo dute-nak, zenbat eragile dauden, eragileekin proiektua

konpartitu, eragile horiekin ekimena landu eta kar-taren diseinuan parte hartzera ekarriko dituztenak.Eta hori guztia egiteko urriaren 26an trebakuntzamintegia egin zen. Prozesu honek lan zama handiadauka eta sekulako garrantzia dute trebakuntzamintegi horiek bertan jasotzen dena gero talde dina-mizatzaileek praktikan jarri beharko dutelako bereneskualdean. Momentu honetan horretan gaude, taldedinamizatzaileen trebakuntzan eta osaketalanean.Gero talde dinamizatzaieek eskualdeko mapaosatu beharko dute eta prozesua martxan jarribeharko da, eskubide eta tresnen gaineko ekarpenakjasotzeko. E.L.: Azkenean, zirriborro bat aurkezten da eta zirri-borro hori herriak legitimatzen du. Beraz horrelakoezaugarriak dituen karta sozial bat ezin da geratueragile edo pertsona gutxi batzuen elkarrizketan,horregatik dauka garrantzia herriz herriko eztabai-da horretan ahalik eta jende gehien parte hartzenduela bermatzea, kuantitatiboki ez ezik, baita kuali-tatiboki ere. Hau azpimarratzen dut indar bereziaegin zelako normalean parte hartzeko zailtasunakdituzten kolektiboen (emakume, etorkin, gazte etabestelako sektore batzuen) partehartzea sustatzeko.Azkenean, prozesu politikoa eta prosezu sozio-ekono-mikoa txanpon beraren bi aldeak dira, batak beste-an eragiten du eta batak bestea gabe ezin du izan.Horregatik, honelako lanetan ez dauden beste kolek-tibo edo sektore antolatuetara ere joan nahiko genu-ke prozesu honen guztiaren integraltasuna ziurta-tzeko.

Zein da datorren hitzordu garrantzitsua?E.L.: Herriz herriko prozesu honetan hitzaurre etaprintzipioen gainean ekarpen eraikitzaileak, doku-mentua osatzera datoztenak, jasoko dira azaroanzehar. Eztabaidaren muina, ordea, 3. eta 4. puntue-

tan kokatzen dugu: hirugarrena, zor zaizkigun esku-bideak dira eta, eskubide horiek lortzeko behar ditu-gun tresnak, laugarren puntua. Hau oinarrizkoeztabaidarako zirriborroa da eta hemen bai plante-atzen dugu ekarpenak herriz herri jasotzea doku-mentua aberasteko, hau bai osatu behar dugugauza asko falta baitira, gauza asko daude hobetze-ko. Abenduaren 14ean izango da datorren asanbladaeta bertan lehen eta bigarren puntuak onartukodira, asanbladak hala onartuko balu, eta aldi bere-an, neurgailua izango da aurrera begirako urratsakzehazteko. Ekarpen prozesua, eztabaida prozesuaherrietan nola dagoen baloratu, jasotako ekarpenakzenbat izan diren baloratu... Neurgailu bat izangoda datozen urratsei begira. Inflexio puntu garran-tzitsua izango da.

Hortik aurrera, Karta esku artean izanda, zeindira LABen ustez egin beharreko urratsak? Zeerabilera eman nahi zaio?B.M.: Guk abian jarri duguna prosezu soziala da.Honelako prozesu batez adierazi nahi dugu oraindugunarekin ez gaudela ados. Honekin LAB, EuskalHerriko mugimendu eragile sozial eta sindikalekinbatera, eraldaketa prozesu batean murgildu da.Prozesu honen lehenengo geltokia karta soziala da,baina prozesu honek geltoki asko ditu. Geltokihoriek zeintzuk izan daitezkeen? Oraingoz prosezuadiseinatzen ari gara, denborak esango du. LABek osoargi du prozesu sozial honek bukatu beharko lukeelaaldaketa sozial eta politikoa bideratuta direnean.

“Lehen geltokia KartaSoziala da, baina geltokiasko ditu. Zeintzuk izandaitezkeen diseinatzenari gara”

<14

“NUESTRO MAYO ROJO”la historia como herramienta de futuro

Ipar Hegoa Fundazioa y la editorial Txalaparta editan de formaconjunta “Nuestro Mayo rojo. Aproximación a la historia delmovimiento obrero vasco (1848-1990)”, un volumen de 850 pági-nas en el que se repasan los acontecimien-tos históricos que han jalonado las luchasobreras en Euskal Herria en el último siglo ymedio.Desde las primeras luchas sucedidas amediados del siglo XIX hasta las últimashuelgas generales de finales del XX, se vanrelatando en el volumen, desde una pers-pectiva nacional vasca, los diferentes episo-dios de lucha de una historia plagada deejemplos a seguir, pero en la que también sehan registrado derrotas. De todo ello, de losaciertos y de los errores, es posible obtenerconclusiones positivas.

El libro, que viene acompañado de numero-sas fotografías históricas, puede servir debase de estudio para todas aquellas perso-nas que, ya sean sindicalistas o militantesde movimientos sociales o políticos, quie-ran ampliar sus conocimientos sobre unahistoria a veces olvidada, otras veces arrin-conada y en muchas ocasiones contada deforma interesada para intentar ocultar laligazón existente entre las luchas sociales ylas luchas nacionales. Precisamente esa íntima ligazón es la tesis central en la que sesustenta el libro. No se trata tanto de aportar novedades historio-gráficas en sí, sino más bien de contar lo sucedido desde unaperspectiva más acorde con el reconocimiento del hecho nacio-

nal vasco, perspectiva que se echaba en falta en la mayoría delos trabajos y monografías publicados hasta ahora en nuestropaís. El lenguaje empleado, fácil de comprender, no está dirigi-

do a especialistas, como sucede en otroslibros de historia, sino al público en gene-ral.

El volumen permite repasar en profundi-dad infinidad de conflictos y situacionesdel pasado que han quedado orilladas yde las que se pueden extraer conclusio-nes, comparándolas con la coyuntura queatraviesa hoy en día el movimiento obre-ro vasco. Desde las primeras huelgasmineras en Ezkerraldea hasta conflictosmás recientes como la huelga de Bandasde Etxebarri o el Tres de Marzo enGasteiz, pasando por la huelga generalrevolucionaria de 1917 o las incipientesprotestas obreras en plena posguerra.

La nueva publicación cuenta con un pró-logo firmado por Eugenio EtxebesteArizkuren y una introducción a cargo delhistoriador Giovani Giacopucci. Los tex-tos han sido obra de Patxi Abasolo López,Dabid Mendaza Clemente y JoxerraBustillo Kastrexana, que también se ha

hecho cargo del epílogo. El libro incluye los perfiles biográficosde destacados luchadores y sindicalistas, y cuenta al final delmismo con un índice de nombres y otro de siglas para facilitarla lectura, además de una completa bibliografía para quiendesee profundizar en los temas tratados.

“Nuestro Mayo rojo”, datorren otsailetik aurrera izango da salgai. Afiliatuentzat prezio berezia izango da, 23 eurokoa. Banaketa martxoan zehar zure eskualdeko egoitza nagusian egingo da, eta, ordainketa liburua jasotzerakoan egingo da.

Interesa duen orok Ipar Hegoa Fundaziora zuzenduz eskuratu ahal izango du, 94 470 69 15 telefonora deituz edo iparhegoafundazioa@labsindikatua.org idatzita.

defentsanBorroka fase berria

negoziazio kolektiboaren

15>

Garai berriak ditugu aurrean. Gobernuek patronalari eman dizikiote lan merkatua-

ren giltzak euren interesen arabera gure lan baldintzak alda ditzaten. Uztailaren 7tik

sektore zein enpresa hitzarmenen balio juridikoa zalantzan dago. Negoziazio kolekti-

borako arauak aldatu dituzte. Honen helburua garbia da: langileak babesik gabe utzi,

soldata eta lanaldia erasotu eta gure kontura irabaziak handitu.

erreporgaia

Lan erreformaren aur-kako eta negoziazio kolek-tiboaren marko propioa-ren aldeko borroka izanziren nagusi aurreko ikas-turtean. Borroka hori ezda amaitu, ordea, bainabai ikusi dugu berriztatze-ko premia, helburuak ber-dinak badira ere: gure hi-tzarmenak, enpresa zein sektoreetakoak,edukin duinekin mantentzea eta, bide hone-tan, gure herriak behar duen lan harremaneredu berria eraikitzeko aldakerrikapena etabidea egitea.

Egindako borrokak balio handia izan duAurreko lan urtean erronka mardulari

egin behar izan zion aurre sindikatuak.Langileen oinarrizko eskubideak lapurtzekoeta eskubide horiek defensatzeko tresnabarik uztea izan zen lan erreformaren helbu-ru nagusia, negoziazio kolektiboaren eskubi-dea bete-betean erasoturik. Mota guztietakomobilizazio, manifestazio zein grebek betezituzten Euskal Herriko enpresa eta kaleak.

Hilabete hauetan egindako borroka guztieiesker, langile zein herritarren artean negozia-zio kolektiboak lan harreman eredua arautzekoduen garrantziaz ohartaraztea eta horren ingu-ruan aktibatzea lortu da. Orain erronka da akti-bazio hori guztia mantentzea.Negoziazio kolektiboaren afera, patronal-

langile dikotomiatik harago doa, arazo politi-koa da, nahi dugun herri ereduarekin estukilotua dagoen heinean. Hori dela eta, institu-zioek egoeraren aurrean duten erantzukizunaagerian utzi eta posizio hartzera behartu ditu-gu, hor kokatu ditzakegu besteak beste EAEkoparlamentuan izan zen iniziatiba edoGipuzkoako Foru Aldundiak hartutako eraba-kiak. Era berean Jaurlaritza ere urratsak egiterabehartu genuen eta gure hitzarmenen aldeko

Negoziazio kolektiboaren afera,

patronal-langile dikotomiatik harago

doa, arazo politikoa nahi dugun herri

ereduarekin lotua dagoen heinean

erreporgaia

LOS OBJETIVOS NO CAMBIAN. LA ESTRATEGIA SÍ

Hemos puesto en marcha una dinámica empresapor empresa para sacar adelante todos los ámbitosde negociación. Llevaremos a las empresas, alámbito de la patronal, la lucha por el convenio sec-torial. esta una oferta directa a todas las directivasde las empresas que están sin convenio sectorial,planteando que se firme un acuerdo que recoja lossiguientes puntos:

• Continuar aplicando el convenio sectorial que sevenía aplicando hasta el momento.

• Que se posicione a favor de firmar un convenioprovincial que recoja el IPC como referencia y cláu-sulas anti reforma y que hagan llegar esta posicióna la patronal provincial.

• En las empresas en las que sólo hay ámbito sec-torial, hasta que se renueve el convenio sectorialprovincial, durante los años 2013 y 2014, que seaplique una subida salarial según el IPC del añoanterior.

• En las empresas en las que hay ámbito sectorialy propio, además de la negociación del conveniosectorial, también abriremos la negociación en elámbito de la empresa, adjuntando un aplataformaal respecto.

En el caso de no obtener una respuesta positiva,llamaremos movilizaciones en cada empresa, paradefender la propuesta y reivindicar el desbloqueodel convenio provincial. Aunaremos la movilizacio-nes que se realicen empresa por empresa, tanto anivel sectorial como intersectorial, para llevar nues-tras reivindicaciones y nuestras luchas no solo a lasempresas, sino también a las calles.

• Sektoreko esparrua besterik ez dagoenenpresetan, herrialdeko hitzarmena berritzenden arte, 2013 eta 2014 urteetan aurreko urtekoKPIaren igoera aplikatzea• Sektoreko esparrua eta hitzarmen propioa

dagoen enpresetan, sektoreko hitzarmenarennegoziazioaz gain, enpresa eremuan ere irekikodugu negoziazioa, enpresa hitzarmena nego-ziatzeko plataforma atxikiturik.Erantzun positiborik lortu ezean, enpresa

bakoitzean mobilizazioak deituko ditugu, egi-niko proposamena defendatzeko, eta herrialde-ko hitzarmenaren desblokeoa aldarrikatzeko.Horretarako langile asanbladak deituko ditugu,denok uler ditzagun mobilizazio horiek direlabitarteko bakarra gure lan baldintzak defenda-tzeko eta hitzarmenak berritzeko.Enpresaz enpresa egiten diren mobiliza-

zioak, batu egingo ditugu, maila sektorial etaintersektorialean, enpresetan ez ezik, kalera ereeramateko gure eskaerak eta borrokak.Enpresa bakoitzeko borrokaren indarraz

herrialdeko sektoreko hitzarmenak aipatzenditugun edukiekin desblokeatzea eta patronala-ri adieraztea gure lan baldintzak ezta gure lanhitzarmenak ez daudela salgai argi uztea lortu-ko dugu.Nafarroko egoera larriaren aurrean, LABek

zera proposatzen du:• Lantokietan borrokatzea CCOO eta UGTek

herrialde mailan onartutako atzerapausoakindargabetzeko.• Lantokietan lan erreformaren aplikazioa

eragoztea, bereziki deskuelge eta ultraaktibita-te bezalako gaietan.• Negoziazio mahaia irekita daukaten sekto-

reetan (ostalaritza, grafikagintza, zurgintza,anbulantziak…) lan hitzarmen duin eta blinda-tu baten alde borrokatzea.

borrokan balio politiko handia izango lukeenAkordio Interprofesionalerako testua jarri zuenmahai gainean. Proposamen horrek enpresari eta sindika-

tuon arteko bilera bideratu arren, akordiora ezzen iritsi. Maskarak jausi eta argi geratu zenakordiorako oztopo bakarra Confebasken jarre-ra dela: Jaurlaritzaren beraren proposamenariere ezetza eman zioten herri honetan elite eko-nomiko txiki batek agintzen duela agerian utzi-ta. Honen ondorioz, patronala eta PNV etaJaurlaritzaren barruan pitzadurak eta tentsioaksortu ziren, azken hilabeteotan publikoki inoizez bezala nabarmendu diren tentsioak, nahizeta berriro ere urak bere lekura ekarri eta argigeratu aginte politikoa aginte ekonomikotikaldentzeko nahikoa erabakitasunik ez daukala.Erasoaren tamainak indar batuketa eta ardu-

raz jokatzea exijitzen digu sindikatu guztioi.Hori dela eta, LAB elkarlanerako aukerak sor-tzen saiatu eta saiatzen da, beti ere eremu guz-tien eta gure hitzarmenen edukien defentsan.ELAk borroka horretatik baztertu zuen bereburua, enpresa eremura mugatzea eta, hortaz,inposatu diguten eskenatokiaren arabera beste-rik ez jokatzea erabaki baitzuen, hainbat etahainbat langileren denfentsa alde batera utzita.Bestetik, uztailaren 7a baino lehen CCOO etaUGTrekin mobilizazioak adostu arren, sindika-tu hauen jokabidea gehiengoa duten lekuetanbenetan da salagarria: konfrontazioari uko egineta patronala “emateko prest” dagoenarekinsinatzen dituzte hitzarmenak. Nafarroakokasua oso agerikoa da, lan hitzarmenek ezbadute balio lan baldintzak hobetzeko, baiziketa okertzeko, ze zentzu dauka irauten dutelaaldarrikatzeak?Edozelan, egindako borrokari esker, patrona-

lak amesten zuen uztailaren 8a zapuztea lortu

dugu, badakitelako legeak nahi dutena egitekoaukera ematen badie ere, ez dutela horretarakolegitimazio sozialik eta langileek erantzun egin-go dutela lan baldintzak eta soldatak erasotzenbadituzte. Beraz, Araba, gipzukoa eta Bizkaianez da amildegirik izan uztailaren 8tik aurrera,kasu askotan lan baldintzei eutsi egin zaie,patronalak eman duen irizpide nagusia abern-duaren 31ra arte lan baldintzak luzatzea izandelako.Beraz, berriro ere inflexio puntu garrantzi-

tsua daukagu aurrean. Egoera ez dago kontsoli-datua eta hilabete hauek erabakigarriak izangodira. Horretarako eguneratu dugu gure estrate-ga eta hasika gara jada enpresetan gure propo-samena lantzen.

Ekimen eta proposamen berriakEnpresaz enpresako dinamika jarri dugu

martxan, negoziazio eremu guztiak aurrera ate-ratzeko. Enpresetara, patronalaren esparrura,eramango dugu sektoreko hitzarmenaren alde-ko borroka. Konfliktibitatearen aldeko hautuaegin badute, konfliktibitatea enpresa barruraeramango dugu, Hori bai, sektoreko hitzarme-nen defentsan, enpresa guztietako borrokaklotuz.Lehenik eskaintza zuzen bat egingo diogu

sektoreko hitzarmenik gabe dauden enpresaguztietako zuzendaritzei, hurrengo puntuakjasotzen dituen akordioa sinatzea planteatuz:• Orain arte aplikatzen zen sektoreko hitzar-

mena aplikatzen jarraitzea • Soldaten igoeran KPIaren erreferentzia

duen eta erreformari aurre egiten dioten klau-sulak (ultraktibitatea eta adostu gabeko des-kuelgerik ez) dituen herrialdeko hitzarmenasinatzearen aldeko hautua egitea, eta posiziohau herrialdeko patronalari igortzea.

17>

Borrokari esker, patronalak amesten zuen

uztailaren 8a zapuztea lortu dugu,

badakitelako nahi dutena egiteko ez dutela

legitimazio sozialik eta langileek erantzu

egingo dutela

18>19

gogoan izan

BESTE IZAR GORRI BATAbenduaren 6ko iluntzean eginzitzaion lehen harrera IgorUrrutikoetxearen gorpuariLezamako Udaletxeko plazan.Ehundaka burkide eta herritarrekhartu zuten parte ekitaldian.Alberto Cristobalek azpimarratuzuen moduan “Bakarrik askoemon dauen pertsonak itzi ahaldau hain samin haundia gureartean eta Igorrek asko emon dausinistu dauen guztietan.”Igorren heriotzaren berri izan zenmomentutik mezu zaparrada batheldu zen sindikatura munduosotik bere konpromiso zabalaazpimarratuz. Asko eman duEuskal Herriaren alde, langileenalde, sozialismoaren alde. EuskalHerrian baita munduan zehar,leku eta esparru askotan egindakolana eta ekarpenak gure oroime-nean geratuko dira betirako. Urtarrilaren 18an, Lezaman, berejaioterrian, merezi duen omenal-dia egingo zaio.

ERASO BORTITZA IKASTOLARIFaloux legea gogora ekarrizPatrick Dallennesek debekatu egindio Hendaiako Udalari herrihorretako ikastola laguntzea.1850. urteko lege horrek dirupublikoa eskola pribatuei emateadebekatzen du bai eta egoitzapublikoak uztea ere. Eraikinaberritzeko proiektua aspalditikdute mahai gainean, baina proiek-tu hori kolokan da orain, suprefe-taren debekuarengatik. Arazoa ezda bakarrik Hendaiako ikasleenaIpar Euskal Herriko zentroen %90dira kolokan, laguntza publikoakjaso baitituzte.Bere esku den guztia egiten ari daSeaskak. Besteak beste,Unescorekin bildu ondotikFrantziaren aurkako helegiteajarri du Frantziak nazioarteko itu-nak sinatu bai baina ez dituelabetetzen argudiatuz, gutxiengoenexistentzia ukatzen du. Horrezgain mobilizazioak ere deitu ditu,datorrena baionan eginen daabenduaren 28an.

ABENDUAK 14, URRATS BERRI BATBizi duen egoeraren larritasuna-ren aurrean, erantzun soil batetikharatago joateko beharra ikusizuen Euskal Herriko mugimendusozio sindikalak. Prozesu honenlehen urratsa Eibarren burutu zenasanblada batekin. Bertan EuskalHerriko Eskubide Sozialen Kartaegiteko erabakia hartu zen.Igaro diren hilabete hauetan lanmardula egin da. Besteak bestetalde sustatzailea eratu da, karta-ren zirriborroa amaitu da, taldedinamizatzaileak formakuntza jasodute eta herriz herri zirriborroaaberastuko duten ekarpenak jasoeta eztabaidatu dira. Orain arte asko egin bada ere, askoda egiteko geratzen zaigun lana.Abenduaren 14ean egingo denasanbladan inflexio puntu garran-tzitsua izango da ordurarteko lanaerrepasatu eta aurrera begira jar-tzeko unea izango baita.

AGEN

BAGOAZ TANTAZ TANTA

Euskal presoen eskubideen urraketak hor dirau.

Estrasburgok Parot dokrina legez kanpokoa dela

esan arren doktrina hori aplikatu zaien preso

gehienek oraindik kartze-

lan jarraitzen dute,

Sevillako kartzelan dau-

den presoak gose greba

egin dute bizi duten ego-

era salatzeko, amai gabe-

ak dira famili eta lagunek

egin behar dituzten kilo-

metroak maite duten hori

minutu batzutan ikusi

ahal izateko...

Ezin ditugu ahaztu ere,

gaur egun, euskal herritar

asko daudela Madrileko

epaiek hartuko duten era-

bakiaren zain edo Paris Espainiari men egingo

dion edo ez itxaroten. Tantaz tanta injustizi hauek

barreiatuko dituen olatu bat sortu behar dugu.

Datorren hitzordua jarria dago, urtarrilak 11n itsa-

soa Bilbora iritsi arazi behar dugu.

MUESTRAS DE SOLIDARIDADRecientemente han comenzadoen Madrid sendos juicios contraun grupo de 40 jovenes acusadospor su trabajo en Segi y contraotro grupo entre quienes seencuentran buena parte de quei-nes fueron miembros de la mesanacional de Herri Batasuna,Batasuna y Euskal Herritarrok.Estos sumarios y juicios son unproceso politico y un ataque atodas y todos los que en la socie-dad vasca buscan construir unespacio de convivencia. En esta ocasión también debemosaportar nuestro granito de arenabien en las empresas respondien-do a la llamada de los sindicatosy mostrando vuestra adhesiónbien económicamente ayudandoa hacer frente al castigo económi-co que suponen estos juicios.Encontrareis toda la informaciónen la siguiente pagina web:http://libre.epaiketarikez.org/

DA

El 11 de septiembre de 1973, a las 7:55 de la mañana, desde el Palaciode La Moneda el presidente de la Republica de Chile, Salvador Allende,tomó la palabra en Radio Corporación: “Habla el presidente de laRepública, Informaciones confirmadas señalan que un sector de la mari-nería habría aislado Valparaiso y que la ciudad estaría ocupada, lo quesignifica un levantamiento contra el Gobierno, del Gobierno legitima-mente constituido, del Gobierno que está amparado por la ley y lavoluntad del ciudadano”.Las fuerzas armadas, con el general Augusto Pinochet al frente, dieronun golpe de Estado a través de un movimiento rápido y concertado. Loscuadros castrenses tomaron el control de todas las intendencias y gober-naciones del País y cercaron militarmente con vehiculos blindados yunidades de combate el palacio de La Moneda. Eran las 9:10h de la mañana cuando Allende quiso dirigirse por últimavez a las y los trabajadores: “yo no voy a renunciar. Pagaré con mi vidala lealtad del pueblo. (...) Tienen la fuerza, podrán avasallarnos, pero nose detienen los procesos sociales ni con el crimen ni con la fuerza. Lahistoria es nuestra y la hacen los pueblos.(...) La historia los juzgará. (...)Sigan ustedes sabiendo que más temprano que tarde, de nuevo se abri-rán las grandes alamedas por donde pase el hombre libre, para cons-truir una sociedad mejor”. Los tanques atacaron La Moneda y los aviones la bombardearon. Cuandolos golpistas entraron en el palacio le ofrecieron a Allende la posibilidadde salir del País junto a su familia si presentaba su renuncia al cargo. La

respuesta del Presidente fue negativa y decidió resistir. Tras tres largashoras y después de conseguir que los miembros de su guardia personalabandonaran el Palacio el Presidente Allende se suicidó.Tras el golpe los militares declararon haber “asumido el deber moralque la patria les impone de destruir al gobierno que, aunque inicial-mente legítimo, ha caido en ilegitimidad flagrante, asumiendo el poderpor el sólo lapso en que las circunstancias lo exijan”. Las primeras con-secuencias del levantamiento fueron la suspensión de la constitucionpolítica de 1925, la declaracion del Estado de Sitio y del Toque de quedaasí como la disolución del Congreso.El golpe dejó paso a un periodo de sistemáticas violaciones de derechoshumanos. Victor Jara, una de las víctimas de este regimen totalitariodejó su testimonio en estos versos escritos durante su detención en elEstadio de Chile: “somos cinco mil – es esta pequeña parte de la ciudad– somos cinco mil –¿cuántos seremos en total – en las ciudades y entodo el País? – Solo aquí – diez mil manos siembran y hacen andar lafabricas – ¡Cuanta humanidad – con hambre, frío, pánico, dolor – pre-sión moral, terror y locura!”. Versos que nadie oyó con su voz ni con suguitarra, porque fue asesinado después de sufrir torturas durante horas.El ensañamiento tanto con Jara como con miles de chilenos fue uno delos signos de la dictadura de Pinochet, que truncó con brutalidad elGobierno de Allende y los sueños socialistas, dejando un reguero de másde 3.200 muertos y desaparecidos, alrededor de 30.000 torturados ydecenas de miles de exiliados.

Salvador Allende: “La historia nos juzgará”

DENBORAK ESANA...

<20

21>

DOCUMENTAL, Gu, jatorri antiz, herri bat

Una de las características de nuestra sociedad,de Euskal Herria, es la diversidad. Muchos son losfactores que crean esta diversidad: orígenes, cultu-ra, lengua, religión... cuya articulación constituye unreto ineludible. Una de las claves para hacer frente aesta gestión es la búsqueda de elementos de cohe-sión que garanticen la convivencia entre todas laspersonas dentro de un contexto cada vez más pluraly diverso.

Nos encontramos ante un gran reto, una tarea compleja, aún másen nuestro caso por ser una nación política y culturalmente minoriza-da. Numerosas son las preguntas a las que deberemos buscar una res-puesta: ¿Cómo incorporar las diferentes identidades de la ciudadanía,sus culturas, sus lenguas… en un espacio compartido común, en unacultura pública común, inclusiva y no discriminatoria?¿Cómo construireste país entre todas y todos, también a partir de nuestra diversidad?

En este documental han querido impulsar este debate. En el serecogen una serie de testimonios, entre los que se encuentra los demiembros de LAB, que ayudan a visualizar algunas de las realidadesque constituyen la diversidad de Euskal Herria.

WEBGUNEAGAL 30 urte

BERRIAk sortu duen GAL 30urte multimedia-k gureherriak, azken hamarkadetan,bizi izan duen garairik ilune-netako baten kronika izannahi du. Oroimena etengabeaipatzen ari garen garai haue-tan garrantzitsua izango da,GALen ekintza eta, garrantzi-

tsuagoa dena, ardura gorenak argitu gabe daudela gogorarazteko.Lehenagotik batean eta bestean argitaratuta dagoena jaso etaordenatzeaz gain —hildakoak, atentatuak, ikerketa kazetaritza,elkarrizketa…ataletan— orduko lekukotasunak ere bildu nahi izandira lan honetan; hala nola biktimena, biktimen senide eta protago-nistenak.Lan hau ezinezkoa izango zen garai zail haietan, polizien eta epaileaskoren pasibotasuna ikusita, ikerketak egitera ausartu ziren kaze-tari, abokatu eta historialarien ekarpena gabe, ez eta ere ordukodokumentazio eta argazkiak BERRIAra helarazi dituen jende horigabe. Ez hori bakarrik, webgune hau osatzen BERRIAko 40 kazetarieta teknikarik ibili dira buru belarri.

1. Frantzian pentsio erreforma bat aplikatuko du.

2. Herrietan karta sozialaren prosezuaren motorra izango dira.

3. Erreformari aurre egingo dioten ____ Sinatzea da helburu.

4. Ipar Hegoa Fundazioak klase borrokari buruzko liburua atera du:

Nuestro ____ rojo.

5. Berriak gai honi buruzko web orria sortu du.

6. Enpresa hau erreformatik babestuta dago.

7. Zenbat espezialista ghiago beharko lirateke Asunción klinikan ospitale

publikoko zerbitzu bera eman ahal izateko.

8. Arratian ____ itzali dute.

9. Imma ____, Asunción klinikako delegatuak bere experientzia kontatu

digu.

10. Duela 40 urte estatu kolpe bat sufritu zuten.

11. Aldizkari honetako zuzendari zena gure artean da jada.

12. Akordio ____ sinatzekotan egon ziren uztailaren 7a baino lehen.

13. Ze estatuk hartu du UIS Mmren zuzendaritza?

14. Victor ____k bere azken kanta preso idatzi zuen.

15. Karta sozialaren zirriborra zenbat puntuk osatzen dute?

16. ____ enpresak Asunción klinika erosi zuen.

tarteahartu

<22

AUPA LAGUN!

Kaixo Igor! Ostirala da, azaroaren 29an gaude, eta eguerdiro bezala baz-kaldu ondoren berehala “txabolora” joan naiz eguneko azken berriak eza-gutzeko asmoz. Ohitura izaten dut informatiboren bat entzuten nagoenbitartean teletextoko aipamenak arakatzen joatea. Bat-batean, inoiz ikusinahi ez nuen berria azaldu da: “Fallece el Responsable de RelacionesInternacionales de LAB Igor Urrutikoetxea”. Astindua jaso dut, gorputzosotik deskarga elektriko baten antzeko zerbait pasa zait eta aldi bereanburuan arrapaladan azaltzen hasi zaizkit zurekiko oroitzapenak eta bizita-ko une asko.Banekien, duela aste batzuk istripu madarikatu baten ondorioz egoera

larrian zeundela, baina konfidantza neukan hortik ateratzeko gai izangozinela. Azkenean ez, entzun nahi ez genuena etorri da. Joan zara.Brasilera joan zinen, langileen eskubideak eta ametsak sustatzeko ahale-ginetan FSM erakundean zenituen ardurak direla eta; eta orain, ezezagunaden nonbaitera hasi zara bidai berria egiten.Zure gutunaren zain nengoen duela hilabete pare bat ingelesez bidali

nizun nire aurreneko idatziaz ea zer iruditzen zitzaizun jakiteko. Erakutsinahi nizun nola nindoan hasitako ikasketan. Azkenean eskutitz hori jasogabe, erantzunik gabe, joan zara. Seguru aski zure etxeko buzoian edofamiliaren eskuetan izango da. Zurekin izandako azken “solasaldia” izanda. Gustora gordeko dudana, zutaz oroitzeko.Espetxean nagoenetik harreman ugari izan ditugu gutun bidez. Erronkaz

betetako kidea zinen, nekaezina harremanetan, arduratsua eginkizunetan,sentikorra injustizia eta eskubideen urraketa guztien aurrean... Abertzalezintzo eta ameslari sozialista. Azkenaldian frantsesa ikasten zenbiltzala esan zenidan eta zenituen

beste arazo zein helburuez iritziak ematen zenizkidan, gustura jasotzennituen eskutitzetan. Lehenago aipatutakoa. Ingelesezko gutun horretan,irakurri gabe utzitako horretan, eskerrak ematen nizkizun Bartzelonakonazioarteko sindikatuen arteko jardunaldietan nire egoerarekiko erabakizenaz eta, aldi berean, animoak igortzen nizkizun zure erronkei begira.Horretarako zeunden Brasuken, FSMk (Munduko Sindikatuen Federazioa)antolatutako metalgintzako batzarrean.Joan zara Igor. Pena handia hartu dut. Malko batzuk ere isurtzen ari

zaizkit hau idazten ari naizen bitartean. Ziur nago une honetan daukadansamin berbera izango dutela azken urte hauetan munduan zehar izanzaren toki askotako lagunek, zure heriotzaren berri jakiterakoan. Eta, nolaez, gure sindikatuan kolpe handia izan da denontzat.Asko eman duzu Igor, Euskal Herriaren alde, langileen alde, sozialismo-

aren alde. Hutsune handia da LABen eta FSMn uzten duzuna. LABeko his-torian eta nire oroimenean oso itsatsita geratuko dira zure lana, ekarpen,jarduera eta jatortasuna. Beno Igor, banoa. Beste kasu askotan esan ohi dugun bezala Euskal

Herriko zeruan beste izar gorri eta distiratsu bat azaldu zaigu. Zaudentokitik segi gure herria eta herri guztien borroka bultzatzen. Mila eskerIgor.With these lines I just wanted to thank you Igor. Farewell, my country-

man and friend.

Rafa Diez UsabiagaEl Duesoko espetxetik

agureta ohore

Badira bizitzan batzutan hausnarketa eta gogoetarako sasoi bereziak.Aurtengo udarekin batera hiru lagun joanak zaizkit, eta horrek zer pen-tsatua eman dit. Hirurak adin eta herri zein giro ezberdinetakoak, ibilbi-de propioa zuen bakoitzak, ezberdintasun eta berezitasun nabarmene-kin, baina zer edo zer amankomuna ere bazuten hirurek: LABi eskainizioten militantzia eta militantziari eskaini zioten esfortzu eta maitasuna.

Ekainaren 29an, udaren atarian, Jabi Amorrortu laguna hil zitzaigun,Cementos Lemonako behargina, LABeko eraikuntzako eta kimika sekto-retako arduradun nazionala, oso ezaguna. Nik neuk 2001ean Hego Uribe– Arratiako eskualdean ezagutu nuen, eta hamaika hauteskunde sindi-kal, greba, borroka txiki zein ertain elkarbanatu genituen urte horietan.Beharra, sindikatuko militantzia eta lagun arteko mementuak ere askoizan ziren: Dimako Indusiko txokoan, Basauriko egoitza berria lortu etalotu genuenekoa, langileek LABeko delegatu berriren bat aukeratzenzuteneko poza, e.a. Lan kontuekin (kontratuak, nominak...) zalantzakgenituenean ere hor aritzen ginen, batak besteari edo hirugarren batigaldetuz, baina beti ere erantzuna topatu gurean. Horrela suertatu zi-tzaigun sindikatuko kide izatetik lagun izatera pasatzea, laguna azkenfinean norberaren bizitzan txoko aparteko bat duen ezaguna delako, etaJabik leku berezi hori aspalditik okupatu zuen nirean.

Uztaila erdikaldean bigarren kolpea: Miren Kareaga sondikarrak utzi gin-tuen. Miren emakume borrokalaria izan zen bere bizitza osoan, etahorrek eremu ezberdinetan konpromezua hartzera eraman zuen; beste-ak beste, Larrondoko Olarra metaleko enpresan lehen emakume delega-tua izan zen LAB ordezkatuz, eta horren ostean 14 urte eman zituenespetxean preso politiko moduan. Txorierriko auzotarrak izanda biak,Villabonako kartzelan ezagutu nuen bisitatzera nindoanean eta, ni beza-lako gazte batentzat jada adinekoa zen emakume hark, kristalaren bes-tekaldetik igortzen zuen indarra eta kemena ez ditut inoiz ahaztuko.Espetxetik 66 urte ingururekin atera zen osasun arazoekin, baina urteluzez lehen lerroan jarraitu zuen bi gauza beti gogoan zerabiltzala: gurepresoak eta langileriaren aldeko borroka. Beti galdera bera ezpainetan:Zer, Igortxu, zelan dabil gure sindikatua?

txokoazure

23>

Eta abuztuan Gasteizeko Bixenek, zorigaitzak bere bidean jarri zuenkotxe batek harrapatuta, heriotza ezagutu zuen. Honek ere bapateaneta agur esateko tarte barik. Bixen Fernandez, Esmaltaciones SanIgnacioko langilea eta delegatua zen, LABeko metaleko asanblade-tan eta mobilizazioetan beti presente, beti laguntzeko eta ekarpenakegiteko gertu. Metalean berarekin topo egitea zortea izan zen, oina-rrizko militantziaren garrantzia agerian uzten duenetarikoa baitzen.

Hiru pertsona hauekin nire bizitzako ibilbidean, tarte ezberdinetan,topo egin izana bizitzak berak eman didan oparitzat daukat, inorkinoiz kendu ezingo didana. Hirurak oso ezberdinak ziren, baina mili-tantziak umiltasuna eta konpromezua izan behar dituela oinarri era-kutsi zidaten. Bakoitzak bere erara, Euskal Herriaren askatasunaklangileriaren eta herri xehearen duintasuna eta eskubideen errespe-tua, hau da, sozialismoa, izan behar duela oinarri argi zuten, bainahorretarako egunerokotasunean geure ekarpena egin behar dugulaerakutsi zidaten euren biziereduarekin, geure aletxoa besteekin par-tekatuz. LAB hori ahalbideratzen zuen tresna bezela zekusaten, etaharro zeuden LABen militatzeaz (edo aritu izanaz, Mirenen kasuan).

Eta horixe da, nire ustez, eurengandik jaso beharko genukeen irakas-pen nagusienetariko bat: militantziak, konpromezu integralak duengarrantzia, eta berau irribarre eta adiskidetasunarekin uztartzenjakin behar dela benetako zentzua izan dezan. Hori baita LABendugun kapital hoberena, beharrezkoena eta miresgarriena: eguneroegitasmo askatzaile bera konpartitzen dugun milaka pertsonen kon-promezua.

Eta zuei, Jabi, Miren eta Bixen... eskerrik asko nirekin zuen bizitzarenzatitxo bat konpartitzeagatik, hor egon izanagatik, eman diguzuenguztiagatik eta nigan utzi duzuen aztarna ezabaezinagatik.Ahaztezinak zarete. Beti eta betirako maitatuko zaituztet, gogo-bihotzez!!

Igor Urrutikoetxea (LABeko kidea)

AHAZTEZINAK

Igor Urrutikoetxeak sekula ez du inor ahaztu, beti izan ditu gogoan bere bidean gurutzatu dituenak. Brasilera irtenaurretik Iraultzenera ondoko gutuna helarazi zuen. Bere omenez gutun hau publikatzeko hautu egin dugu.

TERESA TODA. Atzean utzi du Cordobako kartzela, bere senitarteko eta lagunak

besarkatzeko aukera izan du, baina bere lehen pentsamenduak barruan geratu dire-

nentzako dira, sakabanaketa sufritzen duten preso eta kalean dauden senideentzat.

Argi du sakabanaketak nahi duena, elkartasuna haustea dela, “ez dute lortzen; ez

dute lortu eta ez dute lortuko.”