DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute....

24
AIARALDEA hemen 2019 · 03 · 06 WWW.AIARALDEA.EUS GREBA FEMINISTA: Bizitza erdigunean jarri behar dela aldarrikatuko dute milaka emakumek* 10-11 or. PATXI ITURREGI: “Nire ibilbidearen hasierara itzuli naiz Ur biren artean liburua idatzita” 14 or. “Nire semeak adierazi zidanean transexualitate prozesua abiatu nahi zuela, astebetez ukatu nuen” #101 DOAN LAUDIO 2 Urte amaieran hasiko dira Suhiltzaile Parkeko eta Ertzain-etxeko obrak Eraikina handitu eta berrituko dute, 3,4 milioi euroko aurrekontua baliatuta ARTZINIEGA 3 Berriz irekiko dute Artziniega Museoa, finantziazioa bermatuta Akordio erdietsi dute Arabako Foru Aldundiak, udalak eta Eusko Jaurlaritzak AIARALDEA 5 Eskualdeko azoka eta merkatuak sustatzeko marka aurkeztu dute Aiarako Kuadrillak garatu du egitasmoa, gaiari lotutako ikerketa egin ostean AIARALDEA 6 17,4 milioi euroko etekinak eskuratu ditu Tubacex taldeak %38,1 igo ziren iaz enpresaren salmentak eta zor finantziarioa murriztu dute SARATXO 6 Udaberrian hasiko dira Saratxoko saihesbidea eraikitzeko obrak 19,1 milioi euroren truke esleitu ditu lanak Arabako Foru Aldundiak KULTURA 15 Atom Rhumba, The Wizards eta Eskean Kristo OrozkoRocken Maiatzaren 18an egingo dute musika jaialdia eta zortzi taldek joko dute

Transcript of DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute....

Page 1: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

A I A R A L D E A hemen2019 · 03 · 06

WWW.AIARALDEA.EUS

GREBA FEMINISTA:Bizitza erdigunean jarri behar dela aldarrikatuko dute milaka emakumek* 10-11 or.

PATXI ITURREGI: “Nire ibilbidearen hasierara itzuli naiz Ur biren artean liburua idatzita” 14 or.

“Nire semeak adierazi zidanean transexualitateprozesua abiatu nahi zuela, astebetez ukatu nuen”

#101DOAN

LAUDIO 2Urte amaieran hasiko dira Suhiltzaile Parkeko eta Ertzain-etxeko obrakEraikina handitu eta berrituko dute, 3,4 milioi euroko aurrekontua baliatuta

ARTZINIEGA 3Berriz irekiko dute

Artziniega Museoa,

finantziazioa bermatutaAkordio erdietsi dute Arabako Foru Aldundiak, udalak eta Eusko Jaurlaritzak

AIARALDEA 5Eskualdeko azoka eta merkatuak sustatzeko marka aurkeztu duteAiarako Kuadrillak garatu du egitasmoa, gaiari lotutako ikerketa egin ostean

AIARALDEA 617,4 milioi euroko

etekinak eskuratu ditu

Tubacex taldeak%38,1 igo ziren iaz enpresaren salmentak eta zor finantziarioa murriztu dute

SARATXO 6Udaberrian hasiko dira Saratxoko saihesbidea eraikitzeko obrak19,1 milioi euroren truke esleitu ditu lanak Arabako Foru Aldundiak

KULTURA 15Atom Rhumba, The

Wizards eta Eskean

Kristo OrozkoRockenMaiatzaren 18an egingo dute musika jaialdia eta zortzi taldek joko dute

Page 2: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

2 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

herriz herri

Laudio

Ibilgailu elektriko bat probatzeko aukera emango die udalak bizilagunei

Testua Txabi Alvarado Bañares

Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato-zen hiru hilabeteetan egongo da herritarren eskura.

Astelehenetan Luiaondon egongo da 9:00etatik 12:00eta-ra, eta ostiraletan Arespaldi-tzan 9:00etatik 14:00etara. Bi herri horietako udal bulegoe-tan txanda eskatu beharko dute kotxea erabili nahi dutenek.

Horrez gain, mugikortasun elektrikoari buruzko hitzaldia

antolatu du Aiarako Udalak. Datorren larunbatean -mar-txoak 9- izango da solasaldia, 11:30etik 13:30etara Luiaondo-ko Otueta gizarte etxean.

"Mugikortasunaren etorkizu-naz hitz egingo dugu. Ibilgailu elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko bat probatzeko aukera egon-go da", aurreratu du tokiko era-kundeak.

Aldaketa klimakikoaren aur-kako Asteklima egitasmoaren barruan antolatu ditu udalak probaldia eta asteburuko sola-saldia.

Aiara

Testua Txabi Alvarado Bañares

Prentsaurrekoa eskaini dute Ramiro Gonzalez Ahaldun Nagu-siak eta Estefana Beltran de Here-dia Eusko Jaurlaritzako Segurta-sun Sailaburuak Laudioko Suhil-tzaileen parkean. Bertan eta al-boan dagoen Ertzain etxean egin-go diren obren berri eman dute bi ordezkari politikoek. Hitzarme-na egin dute Arabako Foru Aldun-diak eta Segurtasun Sailak lanak bideratu ahal izateko. Oinarrizko proiektua erredaktatu dute jada.

Behin betiko proiektuaren egi-karitzea esleitu behar dute orain, eta beste hainbat tramite ere bu-rutu behar dituzte obrei ekin bai-no lehen. Izan ere, Hiri Ordena-mendurako Plan Orokorra mol-datu behar izan dute lanak garatu ahal izateko. Aurreikusi dutenez, 3,4 milioi euro baliatuko dituzke lanak egiteko.

2021. urterako amaitutaGauzak hala, lanak urte amaie-

ran hastea aurreikusi dute bi era-kundeek. “15 hilabeteren buruan egongo lirateke eginak”, jakinara-zi du Ramiro Gonzalezek. Modu horretan, berrikuntza guztiak 2021. urterako egongo lirateke eginak, dena ondo bidean. Suhil-

tzaileen parkea izango da aldake-ta handiena izango duen azpiegi-tura. Handitu egingo dute eraiki-na, alboan dagoen parkea txiki-tuz. Kamioi eta ibilgailuentzako gunea berriztu nahi dute horre-la. Sarbide berriak jarriko dituz-te, eta helikopteroentzako gu-nea atonduko dute. Eraikin-blo-ke osoaren fatxada ere aldatuko dute. “Bi Enplegu Eskaintza Pu-bliko aterako ditugu laster, bar-ne-promoziokoa bata eta librea bestea”, gaineratu du Ahaldun Nagusiak.

Ertzain-etxeko obrakErtzain-etxean, aldiz, eraiki-

naren irisgarritasuna eta eroso-tasuna handitzea izango da hel-burua, Beltran de Herediak jaki-narazi duenez. “Sarbidea berritu-ko eta jasogailu bat jarriko dugu, irisgarritasuna bermatzeko”.

Horrez gain, itxarongela mol-datuko dute, “toki eroso eta hurbi-lagoa izan dadin”. Indarkeria ma-txistarekin erlazionatutako sala-ketak egiteko tokia ere berrituko dute. “Jasangarritasun energeti-koa bermatzeko moldaketak ere egingo ditugu”. Funtsean, eskual-deko bizilagunei eskaintzen zaien zerbitzua hobetzea izango da la-nen xedea, Segurtasun Sailbu-ruaren hitzetan.

Aurten hasiko dira Ertzain-etxeko eta Suhiltzaile Parkeko obrak

Ordezkari politiko ugari egon dira gaur eginiko prentsaurrekoan. Aiaraldea.eus

Uda ostean hasiko dira Lamuza parkeko jauregia berritzeko obrak

Testua Aitor Aspuru Saez

Prentsaurrekoa eskaini zuen iragan astean Arabako Foru Al-dundiak Laudioko Kasinoan. La-muza parkeko jauregian egingo dituzten obren xehetasunak azal-du dituzte. Kultura Etxea, Ludote-ka, Gaztetxea, Euskaltegia eta bes-te hainbat espazio barnebiltzen ditu gune horrek.

Eraikinen kanpoko aldean ja-rriko dute arreta obren lehen fa-sean. Leihoak eta fatxadak berri-tuko dituzte, besteak beste. “XX. mendearen hasieran zuten itxu-ra berreskuratu nahi dugu”, azal-du du Gaizka Camino foru arki-

tektoak. Altzairuzko hezurdura mehe batzuez osatutako krista-lak ipiniko dituzte horretarako. Era berean, leiho batzuek dituz-ten barroteak kenduko dira.

Sabaiak eta berogailuaSabaiei dagokionez, isolamen-

du termikoa bermatzea izango da obren xedea. 14 zentimetro-ko geruzaz hornituko dute ho-rretarako,“artilezko arroka” deri-tzon materiala baliatuta. “Eraki-nak oso anitzak dira. Gauzak hala, ezingo dugu toki guztietan ber-din jokatu. Toki batzuetan, barru-tik sartu beharko dugu materia-la eta beste batzuetan kanpotik”.

Era berean, biomasa bidezko

berogailua kokatuko dute, “era-ginkortasun energetikoa hobe-tzeari begira”.

Jauregi barruko arkupeak ere berritu nahi dituzte. “Gure ha-sierako asmoa arkupeak kentzea zen, baina diseinu berri bat aton-tzea pentsatu dugu azkenean, ar-giztapena hobetzea ahalbidetu-ko duena”.

Udaberrian egingo dute lanen esleipena. Obrak uda ostean ha-siko lirateke, eta urtebete iraun-go lukete. “2020. urtearen amaie-rarako egongo lirateke amaituta”, aurreikusi du Cristina Gonzalez diputatuak. 3,3 milioi euro balia-tuko dituzte obra horiek gauzat-zeko.

Page 3: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

3AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

Artziniega

herriz herri

Okondo

Testua Txabi Alvarado Bañares

Aldundiko ordezkariekin bildu zen iragan astean Artea etnogra-fia elkartea, Artziniega Museoa-ren irekiera bermatzeko finan-tziazio akordioaren inguruan hitz egiteko. Plan horren arabera, Al-dundiak 35.000 euroko laguntza emango dio elkarteari museoa ku-deatzeko. Beste horrenbeste jarriko du Eusko Jaurlaritzak. Udala, bere aldetik, faltako litzatekeen dirua jartzera konprometitu da, egoe-rak hala eskatuz gero.

Gauzak hala, museoa berriz ire-ki ahalko dutela jakinarazi dute Artea etnografia elkarteko kideek.

“Oraindik ez dakigu zehazki noiz ireki ahalko dugun, prozedura le-gal batzuk bete behar direlako”, adierazi du Mateo Lafraguak. Ar-teako kideak azaldu du gida zerbi-tzua kontratatu behar dutela, eta horretarako hiru enpresari eska-tu behar dizkietela aurrekontuak. “Behin aurrekontuak aztertuta es-leituko dugu zerbitzua. Bihar ha-siko gara horretan lanean. Espero dugu hemendik 15 egunera mu-seoa irekita egon ahal izatea”.

Prozesua, baina, ez da mu-seoaren irekierarekin amaituko. Proiektuaren bideragarritasun pla-na ere garatu nahi dute Aldundiak, udalak eta Eusko Jaurlaritzak Artea etnografia elkartearekin.

Mobilizazioen indarraUrte hasieran erabaki zuen Ar-

tea etnografia elkarteak museoa ixtea, proiektua kudeatzeko fi-nantziazioa bermatua ez zegoe-lako. Orduz geroztik ekintza uga-ri egin dira herrian museoa ireki-tzearen alde. Artziniega Museoa bi-zirik! Plataforma sortu zuen herri-tar talde batek, eta mila sinadura baino gehiago bildu zituzten egun gutxitan. Horrez gain, hainbat el-karretaratze jendetsu egin dituz-te udaletxearen aurrean. Oharra: Eduki hau herritar eta bazkideen laguntzari esker plazaratu da, Ar-tziniegako Udalak tokiko euskara-zko hedabide bakarra ekonomiko-ki ez babestea erabaki baitzuen.

Berriz irekiko dute Artziniega Museoa, finantziazioa bermatuta

Mobilizazio jendetsu ugari egin dituzte museoaren alde. Aiaraldea.eus

Testua Izar Mendiguren Cosgaya

Asteklima izeneko dinamika burutu dute egunotan Okon-don. Ekitaldien artean, zuhaitz landaketa egin zuten larunbat goizean, urteroko ohiturari ja-rraiki.

Arratsaldean, berriz, 2012-2013tik gaur arte egindako lana-ren aurkezpena izan zuten Kul-tura Etxean. "Bertoko frutarbo-la eta barazkien hazien ikerketa eta kontserbazioaren emaitza" azaldu zuten, Itziar Kastresana zinegotziaren esanetan.

Bertan egon ziren egitasmoan parte hartu duten baserritarrak, eta Okondoko Udalak omenal-dia egin zien, "herriko ondare naturalaren alde egindako la-nagatik". Bittor eta Mari Otao-la, Carlos Domingez, Tere Sagar-

dui, Tere Urkijo, Asun Urkijo eta Bego Urkijo goraipatu zituen to-kiko erakundeak, besteak bes-te. Ohiturari eusteko, treba-kuntza eskainiko du udalak da-torren hilabetean, haziak nola kontserbatzeko dauden tekni-ken inguruan.

Sagarrondo erakusketaAurkezpenaren ondoren zuku

ekologikoaren dastaketa egon zen, baita Aiaraldeko Idiazabal gazta probatzeko aukera ere. Ildo beretik, Okondoko Rober-to Fernandezen legami natural-dun askotariko ogiak ere ezagu-tu zituzten herritarrek.

Okondoko lorategian, bes-talde, errekuperatutako saga-rrondoen erakusketa egon zen. Umeentzako tailerrak ere egon ziren, Asteklima dinamikaren barruan.

Ondare naturala kontserbatzeko lanaren fruituak aurkeztu dituzte

Zuhaitzak landatu zituzten iragan larunbatean. Okondo

Page 4: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

4 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

herriz herri

Arrankudiaga-Zollo

Foru kalea, 2.AMURRIO. Tel 945 39 33 51Lamuza, 12. LAUDIO.Tel 946 72 74 28Torre de Ugao, 12. UGAO.Tel 946 03 91 65

Aholkularitza:Lanekoa, skala, kontabilitatekoa eta juridikoa

Testua Txabi Alvarado Bañares

25 urte bete zituen iaz Amu-rrioko Babes Zibilak, abuztuaren 15ean. Udalak omenaldia egin zion taldeari gero, azaroaren 3an.

Orain Eusko Jaurlaritzak ai-tortu du talde amurrioarraren lana, bereizgarri gorria eman-da. Era berean, bereizgarri zuria eman die erakundeak Jose Mora eta Gonzalo Cantera Novalesi. Azken honek hamar urte baino

gehiago daramatza taldearen ar-duradun gisa.

Herrian egiten diren hainbat ekitaldi jendetsutan -jaietan, pro-zesioetan, kalejiretan...- aritzen dira Babes Zibileko kideak, herri-tarren segurtasuna bermatzeko.

Gaur egun adinez nagusiak di-ren 13 boluntariok osatzen dute Amurrioko Babes Zibila. Bertako kideek herritar orori luzatu diote taldean aritzeko gonbita. 620 504 545 telefono zenbakira deituta lortu daiteke informazio gehiago.

Abeltzainek eta Larruazabalgo Administrazio Batzarrak egingo diote mailegua udalari aterpea eraikitzeko

Greba mugagabearen atarian dago Atxetako Dia supermerkatua

Testua Izar Mendiguren Cosgaya

Bizkaiko Dia supermerkatuetan mobilizazioak egin dituzte hiru egunetan: otsailaren 27an, 28an eta martxoaren 5ean. Aurreratu dute-nez, martxoaren 11tik aurrera gre-ba mugagabea hasiko dute, "DIA su-permerkatuetako enplegu eta lan baldintzen alde". ELAk eta LABek deitu dute protesta, kaleratzeak sa-latzeko. Atxetako dendan izan du eragina, besteak beste. "Egoera azal-duta, jende gehiena ez da erosketak egitera sartu. Horniketa kamioiak ere egin du atzera", adierazi diote Aiaraldea hedabideari grebalariek. Bizkaian 300 behargin daude dei-tuak protestara, eta erdiek egin dute bat grebarekin.

Gatazka lehenagotik dator: otsai-laren 8an jakin zuten Espainiar Es-tatuan Enplegu Erregulazio Espe-

dientearen prozedura abiatu due-la enpresak. "Prentsa eta langileoi aldi berean jakinarazi zitzaigun", salatu dute sindikatuek. 15 egune-ko epean negoziazio mahaia era-tzeko konpromisoa hartu zuen zuzendaritzak orduan. Alabaina, Euskal Herrian ordezkaritza nagu-

sia izan arren, ez dute euskal sindi-katuengana jo. Hori dela eta, greba deitu dute ELAk eta LABek gehien-goa duten lurraldeetan: hots, Biz-kaian eta Gipuzkoan. Sindikatu ho-riek negoziazio fasean ordezkaririk lortu ezean, greba mugagabea egin-go dutela aurreratu dute.

Bereizgarri gorria eman dio Eusko Jaurlaritzak Amurrioko Babes Zibilari

Amurrio

Urduña

Hainbat lanuzte egin dituzte dagoeneko supermerkatuan. Aiaraldea.eus

Amurrioko Babes Zibileko kideak, Gurutze Gorrikoekin batera. @PcivilAmurrio

Amurrioko toponimoak ikertzeko beka jarri dute abian

Ikerketa beka deialdia zabal-du du Amurrioko Udalak uda-lerriko eta Administrazio Batza-rretako etxeen, baserrien eta auzoen izenen toponimoak berreskuratzeko. Amurrio.eus atarian daude oinarriak.

Lan merkatuari buruzko ikerketa gauzatuko du udalak

Udalerriko enpleguaren egoerari buruzko ikerketa egingo du Amurrioko Udalak. Udalerriko lan merkatua azter-tuko dute, “langabezian dau-den pertsonen erradiografia” eginda.

Enpresa egitura sendoa nola eratu ikusi nahi dute horrela, “etorkizunera begira estrate-gikotzat hartzen diren jardue-rak, lanpostu iraunkorrak eta kalitatezkoak sortzeko”.

Horrez gain, eskualdeko prestakuntzaren mapa osa-tuko dute, “tokiko enpresen trebakuntza diseinatzeko.

Maiatzerako eginaUdalak jakinarazi duenez,

Amurrio Bidean sozietate pu-blikoko teknikariak ardura-tuko dira ikerketa egiteaz. Maiatzerako amaitzea au-rreikusi dute.

Testua Aitor Aspuru Saez

Urduñako Udalak, Bedarbi-de abeltzain elkarteak eta La-rruazabalgo Administrazio Ba-tzarrak akordioa lortu dute San Bitoresen aterpea eta eskorta

eraikitzeko. Hiru aldeek intere-sa dutenez, adostu dute udala-ri 17.000 euroko mailegua egin-go diotela eraikuntza lanak ku-deatu ditzan. Hori bai, inolako interesik gabe. Tokiko erakun-deak, ordea, 2021ean diru hori itzultzeko konpromisoa hartu

du. Berez, diru-laguntzak eska-tuko ditu gastuari aurre egite-ko. Printzipioz, azpiegitura ho-rren erabilera askea izango da, baina pribatibotzat joko balitz, Bedarbidek eta administrazio batzarrak aukera izango lukete baliatzeko.

Page 5: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

5AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

Aiaraldea

herriz herri

Testua Aitor Aspuru Saez

Aiarako Kuadrillako hainbat alkatek babestu dute "Aiaraldea Azokak eta Merkatuak" marka-ren aurkezpena. Maider Basterra erakundeko presidenteak azaldu duenez, eskualdeari buruzko iker-keta baten ondorioz erabaki dute marka sortzea. "Halabeharrez Low cost kulturarantz doan mundu honetan, ezin da prezioan lehia-tu, lehenago edo geroago gaindi-tu egingo gaituen norbait etorriko baita”, dio ikerketak. Horregatik, aukera bakarra "ezberdintasuna markatzea" dela ondorioztatzen du azterketak.

Markaren helburua da tokiko ezaugarriak goraipatzea, eta ho-rretarako bertoko produktuen eta azoken kalitatea nabarmen-du nahi izan dute; ikusgarritasu-na emateko, euren baloreekin bat egiteko, turismoa erakartzeko eta komunikazioa errazteko, besteak beste. Eskualdeko azoka eta mer-katuen garrantzia azpimarratu nahi dute horrela.

Aurkezpen ekitaldia Laudioko Kasille baserrian burutu zuten iragan astean, eta bertako ekoiz-leak duen labea ikusteko auke-ra eman zuten. Bukatzeko, toki-ko produktuak dastatzeko para-da egon zen: zukuak, txintxorta, kiwiak...

“Aiaraldea Azokak eta Merkatuak” marka aurkeztu du Aiarako Kuadrillak

Laudioko Kasille baserrian burutu dute aurkezpen ekitaldia. Aiaraldea.eus

Eskualdeari buruzko ikerketa baten ondorioz erabaki dute marka sortzea, tokiko produktuen berezitasunak nabarmentzeko

Testua Aitor Aspuru Saez

Tubacex taldeak 2018ko jardue-rari buruzko balorazio positiboa egin du. Alde batetik, 2017an bai-no eskari gehiago izan zituen eta salmentak %38,1 hobetu dituzte. Guztira, 17,4 milioi euroko mozki-nak eskuratu dituzte.

Bestalde, EBITDA, hau da, ete-kin kopurua zergak eta tasak ken-du gabe, 69,6 milioi eurora heldu da. Berez, ez zen hain ona 2008tik, eta iazkoa ia hirukoiztu du.

Negozioa hazteko aukeraGainera, enpresako zuzendari-

tzak azpimarratu du aurten eta 2020an negozioa hazteko aukera dagoela. Aurreikuspen horiek egi-

teko aintzat hartu dituzte azkenal-dian lortutako akordioak (Egipton energia nuklearra ekoiztea eta Ekialde Hurbilean petrolio eta gas sektorean kontratuak erakartzea) eta etorkizunean sortuko dituzten patenteak.

Hala eta guztiz ere, Tubacexek azaldu du ezustekoa izan duela Irango proiektua bertan behera ge-ratu ostean. Horren ondorioz, nikel erreserba handiak dituzte, aurten erabiltzea espero dutenak.

ZorraZor finantzarioari dagokionez,

ia 2 herenetan murriztu dute. Ho-rrez gain, aurten inbertsio garran-tzitsuak egikarituko dituztela au-rreratu dute, 2020an eta 2021ean zabalkundea ziurtatzeko.

17,4 milioi euroko etekinak eskuratu ditu Tubacex taldeak 2018an eta salmentak %38,1 igo dira

Page 6: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

6 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

Aiaraldea

herriz herri

LABek kudeaketa zuze-neko eskola-jangeletako kolektibitate enpresen hi-tzarmen kolektiboa sinatu du. Beste behin ere, ikas-tetxe publikoetako esko-la-jangeletako langileek, catering enpresetakoek, erakutsi dugu gure hitzar-mena azkenera arte defen-datzeko prest gaudela eta horrela ulertu du sektoreko patronalak.

Hezkuntza Saileko su-kaldarienarekiko, solda-taren %100ren ekipara-ziora ailegatzea lortuko dugu hitzarmen honekin. 16 urte daramatzagu ho-nen bila eta behingoz lor-tu dugu, horrek dakarren egonkortasun laborala ospatzekoa da, beste arlo askotan ere hobekuntzak izango ditugu. LABen uste dugu hitzarmena sinatzea aurrera pauso bat izan-go dela oraindik egiteke ditugun gainontzeko bo-rroketan aurrera egiteko. Eusko Jaurlaritzarekin ere batzartu gara ratio, fun-tzioen eta beraiei zuzenean dagozkien gaien inguruan hitz egiteko. Prest daude honezkero zaharkituta dagoen 2000ko araudia moldatzeko. Eusko Jaurla-ritzarena da ikastetxe pu-blikoetako eskola-jangele-tako funtzionamendu eta kudeaketaren erantzuki-zun osoa, eta kontuan izan behar da zerbitzu publikoa dela, diru publikoz funtzio-natzen duena. Eskola-jan-gelen ereduaren inguruan eta Eusko Jaurlaritzaren asmoen inguruan egiteko asko dagoela uste dugu.

Langileok erakutsi dugu, kontratu partzialak di-tuen sektore prekarizatu eta feminizatu baten egon arren, prest gaudela gure eskubideen alde borroka egiteko.

LAB SINDIKATUAIRUNE AZKARRAGA

Testua Aitor Aspuru Saez

Amurrio eta Laudioko tren gel-tokietan kartelak eta triptikoak banatuko dituzte Amurrio eta Laudioko Udalek. Asmoa da al-koholaren zentzuzko kontsu-moa sustatzea eta trena jo dute, tokiko erakundeek, horretarako leku egokitzat. Izan ere, asteburu-ro hainbat gaztek erabiltzen dute trena eta, maiz, botilaz beteriko poltsekin egiten dute bidaia.

Ekimena aurkezteko prentsau-rrekoa eskaini dute Laudioko eta Amurrioko alkateek eta menpe-kotasun teknikariek, baita Jose Angel de la Fuentek, Renfeko ar-duradunak ere. Erakunde horiek guztiek elkarlanean gauzatuko dute kanpaina 5 asteburutan.

Prebentzioa helburuAbiapuntua iragan larunbata

izan zen, aratusteak izan baitzi-ren eta alkohol kontsumoa area-gotzea aurreikusi zuten. Hurren-

go ahaleginek ere bat egingo dute bestelako ospakizunekin.

Berez, parte-hartzaile guztiek goraipatu dute helburua ez dela alkoholaren kontsumoa gaitzes-tea, baizik eta arriskuak -istri-puak, esperientzia txarrak, ara-zoak, ezinegonak...- murriztea

ahalik eta gehien, zenbait ahol-kurekin.

Besteak beste, alkoholak ez nahastea, kontsumoa neurtzea, aurretik ondo elikatzea edo, adin gutxikoa izanez gero, alkohol-dun edariak ez hartzea iradoki-ko dute.

Alkoholaren kontsumo arduratsua sustatuko dute Amurrio eta Laudioko tren geltokietan

Ekimena aurkezteko prentsaurrekoa eskaini dute. Aiaraldea.eus

Berriki entzun dugu Hezkuntza Sailak jangela ereduan aldaketak ezarri nahi dituela, jangelaren kudeaketa osoa ikasleen familia elkarteen esku uz-teko aukera irekita.

Eusko Jaurlarizak har-tutako erabakia eta emandako berriak, ordea, ez du azaltzen zer gerta-tuko den bai Hezkuntza sailarentzat zuzenean bai azpinkontrataturi-ko enpresetan lan egiten dutenen lanpostu eta lan baldintzekin.

ELAk hasieratik bere kezka azaldu, eta kudea-keta zuzeneko hitzarme-naren mahaian soldata homologazioa bezain garratzitsua langileen lan postuak eta lan bal-dintzak bermatzea dela defendatu du.

ELArentzat beharrezkoa da jangelen kudeaketa eredua aldatzea. Elikadu-ra burujabetza eta elika-dura osasuntsua jangela ereduaren ardatz izan behar dute.

Baina ELArentzat ezin bestekoa da langileen lan postuak eta lan bal-dintzak bermatzea, eta azpikontrataturiko lan-gileen subrogazioa eta momentuko hitzarmena mantentzea, bai orain bai etorkizunean kudeaketa aldaketarik balego ere.

ELAk ez ditu ahaztu langileen aldarrikapenak zeintzuk diren eta horiek defendatuko ditu. Eusko Jaurlaritzak eta Hezkun-tza sailak, zerbitzuaren ardura izanik, baldin-tza agirian (pliegoetan) eman beharko die gure eskaerari erantzuna.

ELA SINDIKATUANOEMI ETXEBARRIA

Hitzarmen berriaLan baldintzak bermatzen dituen

jangela eredu jasangarri baten alde

Jim Dumbar-i beti berandu heltzen denaren sindromea diagnostikatu omen zioten, atzerapen kronikoaren sindromea deitu ere bere gaixotasunari. Tokiko administrazioa herri mugimenduaren atzetik dabil berriro, gerora erreferenteak bihurtu diren askotariko ekimenak burutu dira eskualde honetan: kontsumo taldeak, ekonomatoak, merkatuak, eta gazte asanblada batek jantoki kolektiboa eta horniketarako puntu solidarioa jarri du martxan … Eta Kuadrillak? Marka bat eta oihalezko poltsa sorta aurkeztu digu? Olgetan gaude ala?

Kuriosoa da ere ikustea politikari horietako gehienen alderdiak salmentarako beste bi-deak zarratu dituen legeen egilea izatea, eta Bruselan, aurkeztu duten moduko ekimenak debekatuko dituen akordio baten alde lerrokatu izatea. Hauek zer dira, eskuinekoak zer egiten duen ez dakien ezker eskua?

Elikadura sistemaren berreskurapenak neurri ausartak eskatzen dizkigu; gazteen base-rriratzetik elikagaien eraldatzeraino, datorren ikasturteari begira eskola jantokiak hor-nitzeko sortuko den abagunea aprobetxatzeko lanabesak … eta, agian bai, hau guztia lotuko duen aterkia ere, baina ez dezagun etxea sabaitik eraikitzen hasi, ez bada hau ur-teetako utzikeriaren estaltze saiakera.

Ostantzean, beti Jim Dumbar moduan ibiliko dira, heldu orduko ez dira izango beha-rrezko.

BASERRITARRAIÑAKI URKIXO

Izena duena ez da beti

JANTOKIETAKOLAN-BALDINTZAK

Page 7: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

7AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

herriz herri

Saratxo

Saratxoko errepidea konpontzeko proiek-tuaren inguruko Lur Jareetako mozioan sinatutako eskakizunei ez zaie benetako erantzunik eman. Mozioaren eskakizu-netako batek azalera ahalik eta gehien minimizatzea zihoen. Guztizko okupazio azalera 54Ha (540.000 m2) izango dira eta proiektua birmoldatzeko Foru Aldundiak berak, kontrataturiko enpresak (Fulcrum) egindako aldaketa bakarra errotonda bate-ko irteera kurbaren erradioa estutzea izan zen, horrela, guztizko azalera 6000m2- tan minimizatuz, hau da, proiektu osoaren %1a. Aldaketa minimo horri gehitzen ba-diogu orain azalera gehiago ezjabetu nahi dutela hainbat zonaldetan, gure galdera da: mozioari erantzuteko modua da hau edo antzerki politikoa eginez mozioa zaka-rrontzira botatzeko modu elegantea?

Horren ostean, ISVIAL enpresak eginda-ko makroerrotonda baten azalera gutxi-tzeko proiektua aurkeztu genuen. Berau araudiaren barne dagoen proposamen ekonomikoagoa eta seguruagoa zen eta betidanik eskatu diguten bezala gure asmo guztiak betetzea eskatzen ez zuena. Hots, benetan guk asko galtzen genuen soilik ho-rretara mugatuta. Dena den, horrek ere ez zuen balio izan.

Mozioaren beste puntu garrantzitsueta-riko bat Lekamaña eta Saratxoko goiko au-zoari Urduñarantzako irteera ematea zen. Hau ere ezinezkoa omen da. Borondaterik gabe, noski! Hainbeste bilera, hainbeste eskakizun proiektu basatia proiektu jasan-garria bihurtzeko, eta azkenik horixe zen aldatzeko zuten borondatea. Ur errea izan da!

Aste honetan obraren lehen fasearen lizi-tazioa aurkeztu dute, 19,1 milioi eurotakoa izango dena. Jakin badakigu ez dela lehia-rik egon enpresen artean. Agian aurrekon-tua azpibaloratua dagoelako eta inork ez dituelako obraren gainkostuaren galerak pairatu nahi? Ez dakigu baina ez du usain onik.

Atzera begira jarrita bidea gazigoxoa izan da hainbat alditan izan dugulako gau-zak aldatzeko esperantza eta egingarritzat jo izan dugu beti gauzak beste modu ba-tean planteatzea. Hainbeste bilera alderdi politiko desberdinekin gure iritzia azaltzen eta pribatuan esaten zigutena oso gutxik eraman izan dute ekintzetara, hauxe guda politikoa baino ez delako. Batzuk foru al-dundi honetako bozak irabazi nahian, beste batzuk beste probintzietako bozak irabazi nahian…horrelakoa da bizitza, gor-dina. Gure Herri txiki eta zatikatu honetan badirudi horrela lortzen direla proiektuak aurrera ateratzea denboran etengabe luza-tzen eta azkenik guda politiko bihurtuta.

Hasierako puntura bueltatu gara, ha-maika bilera, eskakizun eta buruhausteren ondoren, azkenik gure iritzia mespretxa-tua izan da. Ez gurea bakarrik, Lur Jareeta-ko mozioa sinatu zutenena eta hori gutxi balitz, alderdi horiei boza eman dieten ara-bar guztiona ere. Guk gure akatsak egingo genituen baina beti egon gara ideia bera aldarrikatzen, proiektu ez basati eta jasan-garria nahi dugu: alboko herrien bizitza ahalbidetu eta errepidearen segurtasuna handituko duena baina gure herria asfal-toaren azpian lurperatu gabe. Hainbeste eskatzea zen?

SARATXO BIZIRIK! PLATFAORMA ETA SARATXOKO ADMINISTRAZIO BATZARRA

IDOIE ETXEGUREN CUADRA ETA ZALOA KINTANA GOIKOETXEA

Marmotaren eguna Saratxon

19,1 milioi euroren truke esleitu dituzte Saratxoko saihesbidea eraikitzeko obrak

Testua Aitor Aspuru Saez

Legealdia bukatzeko hilabete gutxi falta direnean esleitu du Arabako Foru Aldundiak Sara-txoko errepidean egin behar den lana. Zehazki, 19,1 milioi euroko kontratua esleitu zuen iragan as-tean, eta Nuño y Pescador, Balgor-za eta Aglomerados Los Serranos enpresek gauzatuko beharko di-tuzte obrak. Lanak udaberrian hasiko direla iragarri dute eta 32 hilabeteko iraupena izango dute. Hau da, 2021ean bukatuko dira.

Proiektuak A-625 errepidearen 354,2 eta 357,3 kilometro puntuen artean eragingo du. Aldundiak ja-kinarazi du, besteak beste, sestra aldaketak eta bihurgune arrisku-tsuak kenduko dituztela. Errepi-de berria bi norabidekoa izango da eta galtzadak 3,50 metroko bi erraia, 1,50-2 metro bitarteko baz-

terbideak eta 0,75 metroko ber-mak izango dituela.

Horrez gain, Arabako Foru Al-dundiak aipatu du Nerbioiko Par-ke Linealaren Plan Bereziaren zati bat egikarituko dela A-625 berria-rekin batera. Zehazki, txirrindu-larientzako eta oinezkoentzako zidorra, Tubacex dagoen indus-trialderako sarbideetatik Sara-txoko herrigunera doana.

Saratxoarrak, etsitutaSaratxo Bizirik plataformak

eta tokiko Administrazio Batza-rrak aspaldi adierazi zuten etsi-tuak daudela. Izan ere, proiektua aldatzeko saiakerak egin dituz-te maiz, "porlanean ez itotzeko". Besteak beste, aldaketa teknikoak egiteko ingeniari taldea kontrata-tu zuten, baina, azkenean, euren eskaera gehienak baztertuak izan dira, nahiz eta obrek lur zabalera txikiagoa okupatuko duten.

Udaberrian hasiko dira saihesbidea eraikitzeko obrak. Aiaraldea.eus

Page 8: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

8 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

elkarrizketa

Testua eta argazkia Aitor Aspuru Saez

Zure semea transexualitate prozesuan dago, nola izan zen errealitate hori onartzea?

Oraindik ez da bukatu. Zaila eta zeharkakoa da. Lehe-nik eta behin, nire semeari eragiten dio, gero familiari, lagunei, komunitateari eta prozesu medikuei, psikiatrikoei, psikologikoei, hezkuntzari eta esango nuke politikari ere.

Hau guztia gainera etorri zitzaigun duela 2 urte nahi eta jakin gabe, 2017ko otsailean. Bat-batean izan zen. Zenbait gurasori, ordea, bistakoa egiten zaie prozesua, janzkera, jolas edo adierazpenen bidez, adibidez. Gu, aldiz, shockean geratu ginen.

Semeak jakinarazi zidanean, astebetez ukatu nuen. Esaten nion adibidez: “Hau ezinezkoa da, agian lesbiana zara”. Gizagaixoak uste zuen nik berehala onartuko nue-

la, arazorik gabe. Bolada bat igarota esan ohi zidan, erdi txantxetan: “jakin izan banu, aitari esango niokeen lehen-bizi". Egia esanda, nire senarraren erantzuna hasieratik izan zen onarpena eta baldintzarik gabeko babesa.

Shock horren ostean, Naizen elkartearekin jarri ginen harremanetan -garai horretan Chrysallis EH-. Astebete geroago familia osoa joan ginen elkarteak Donostian duen egoitzara.

Nire baitan espero nuen entzutea: “Pasatuko zaio”. Ordea, hasieratik ulertu nuen esku hartu behar zela eta azkar. Bitxia da; bi urte igaro dira eta orain ezinezkoa zait nire semea neska baten moduan ikustea.

Behin onartua, bi erronka daude, semeari begirakoa eta gizarteari dagokiona. Zuek aitzindariak izan zineten eta Luiaondon hitzaldia egin zenuten. Nolakoa izan zen erantzuna?

Laudion bizi arren, Luiaondon jaio nintzen denbora asko ematen dut hor, eta nire senarrarekin eta semeekin batera. Behin gure egoera jakitera eman genuela (familia-ri, lagunei, ikastolari...) beharrezkoa iruditu zitzaidan herriak gure errealitatea ezagutzea.

Aiarako Kuadrillako teknikariaren eta Luiaondoko Administrazio Batzarraren laguntzaz, Bea Sever Naizen elkarteko sortzailearekin harremanetan jarri nintzen eta hitzaldia antolatu genuen Luiaondoko Otueta Gizarte Etxean.

Nire asmoa zen betidanik ezagutzen ninduen jende nagusi orok ulertzea semea genuela, eta ez alaba. Batzuk hunkitu ziren, besteek positiboki baloratu zuten horrela-ko hitzaldiak ematea, eta zenbaitek adierazi zuten ez zutela ulertzen, baina errespetatzen zutela. Bi urteren ondoren, galdetzen didate nola doan prozesua eta esker-tzekoa da hori.

“Transexualitatea patologiatzat

jotzen dute psikiatrek, baina gure

seme-alabak edozeinnerabe

bezalakoak dira”

SUSANA MENDEZ LERTXUNDIk (Luiaondo, 1963) ERREALITATE EZEZAGUN BATEN AURREAN TOPATU ZUEN BERE BURUA DUELA BI URTE. BERE SEMEAK JAKINARAZI ZION TRANSEXUALITATE PROZESUA ABIATU NAHI ZUELA ETA HORREK ERAGIN HANDIA IZAN DU BERE BIZITZAN, ESPARRU GUZTIETAN.

Page 9: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

9AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

“Transexualitatea patologiatzat

jotzen dute psikiatrek, baina gure

seme-alabak edozeinnerabe

bezalakoak dira”

SUSANA MENDEZ LERTXUNDIk (Luiaondo, 1963) ERREALITATE EZEZAGUN BATEN AURREAN TOPATU ZUEN BERE BURUA DUELA BI URTE. BERE SEMEAK JAKINARAZI ZION TRANSEXUALITATE PROZESUA ABIATU NAHI ZUELA ETA HORREK ERAGIN HANDIA IZAN DU BERE BIZITZAN, ESPARRU GUZTIETAN.

elkarrizketa

Zer nolako isla izan du transexualitate prozesuak zure semearen bizitzan?

Familiari jakinarazi eta gero, hurrengo urratsa eskola mundua zen: irakasle eta ikaskideei esatea. Bertako arauak ezberdinak dira eta helduok eragin gutxi daukagu. Bere betiko kuadrillak babestu du, baina ikasi dugun moduan, transexualitate prozesuan eta nerabezaroan ez dio baka-rrik agur esan haurtzaroari, baita neska izateari ere.

Nerabezaroa, berez, gogorra bada, gure seme-alabentzat ahalegin izugarria bilakatzen da. Joserra Landarroitajau-regi Bilboko psikologoarekin hasi zen. Kolektibo transe-xualarekin 25 urte daramatza lanean. Laguntza horrekin

lortu dugu aurten batxilergoko lehen urtea aurrera ate-ratzea.

Berebiziko beste aldea da tratamendu medikua. Aurre-tik oso pentsatuta zuen eta sarean informatu zen hormo-nazioari buruz, aldekoak eta kontrakoak. Berak beti izan du oso argi zeintzuk ziren eman beharreko urratsak.

2017ko abuztuan hasi ginen Gurutzetako Genero Uni-tatera joaten, EAE osoan erreferentziazkoa dena. Hemen aldagai psikiatrikoa dago, eta une hauetan borrokatzen ari gara desagertu dadin protokolotik.

Transexualitate prozesua oraindik patologiatzat jotzen dute. Genero disforia deitzen dute eta psikiatria eskuli-buruetan dago. Antzekoa gertatzen zen homosexualita-tearekin duela urte batzuk, gaixotasuna zela uste zuten.

Gurasoon artean maiz aipatu dugu genero unitateko psikiatrak tematuta daudela zerbait anormala ikusten, zerbait ezberdin sumatu nahi dute gure seme-alabetan eta edozein nerabe bezalakoak dira, biziko arazoekin, jende oro legez.

Hormonen prozesua, berez, zaila da guztientzat, baina gako nagusia da nerabe askorentzat berebiziko garrantzia duela. Horrela bizi dute eta adituak prest egon behar dira, egoeraren larritasunaz kontziente izanda. Adin txikiko batek tratamendu bat eskatzen badu bere sufrimendua handia delako da. Hortaz, eman iezaiozu.

Hainbat umeri, gaixotasun edo behar ezberdinen harira, tratamendu endokrinoak (blokeatzaileekin eta hormonekin) ematen dizkiete. Haur transexualen kasuan, ordea, zalantzan jartzen da etengabe.

Mediku eta psikiatrek epaiketa morala egiten diete gure seme-alabei, hori da benetan gertatzen dena.

“Bitxia da; bi urte igaro dira eta orain ezinezkoa zait semea neska baten moduan ikustea”

“Heldu transexualen arteko suizidio tasa %41ekoa da. Guraso bezala, alertan jartzen zaituen lehenengo datua da”

Naizen elkartean parte hartzen duzue, transexuali-tatea gizarteratzen. Zer nolako lana egiten duzue?

2015ean sortu zuten 8 familiarekin eta estatuko Chry-sallisen zegoen. Egun Naizen bilakatu gara EAEn eta Nafarroan. 100 familia baino gehiago gara eta elkarteak ahalbidetu digu indarrak batzea.

Jende oso baliagarria dago, langilea, eta prozesuan aurrera egitea sustatu dute hezkuntzan, legedian eta esparru sanitarioan. Paradoxikoki, Hazte oír-en autobus laranjaren kontrako mugimenduak ikusarazi gaitu eta inoiz baino oihartzun gehiago izan dugu. Dibulgazio lanak eta hitzaldiak ematen ditugu, eta trebakuntza eskaintzen diegu gurasoei eta profesionalei esparru sanitarioan, ikastetxeetan...

Hala ere, ez da lan erraza.Heldu transexualen arteko suizidio tasa %41ekoa da,

eta populazioaren artean, %1,6koa. Guraso bezala, alertan jartzen zaituen lehenengo datua da. Ekairen suizidioak oraindik hunkitzen gaitu. Ekairen argitasuna hain handia izan zen, ezen erakutsi baitzigun hau ez dela jokoa, ez dela zerbait artifiziala, perbertsoa edo guraria. Epeekin batzuek sufritzen dute. Ekairen kasuan beharrezkoa zen eta ez zen heldu.

Eman behar diegu behar dutena euren prozesua iga-rotzeko, euren epeak errespetatuta. Euren borroka, gehien-bat, euren baitan daukate. Nik galdetzen diodanean nire semeari zergatik ez duen onartzen bere gorputza, eran-tzuten dit: “Ama, kultura honetan jaio naiz eta erakutsi didate ez dela existitzen mutilik bulbarekin. Nik nahi dut jendeak ni ikustea naizen moduan”.

Eurek ezin dute hamarkadak itxaron direna arrunta bilakatzeko, euren itxura moldatu gabe. Harremanak izan nahi dituzte neska eta mutilekin diren moduan orain, ez 40 urte barru. Hau betidanik existitu da, baina makineria sozialak isildu du, inguru hurbilenetik hasita eta komu-nitatean eta politikan jarraituta.

Familia bakoitzak prozesua modu batean eramaten du, Naizenen guraso gehienek seme-alaben transexuali-tate prozesua onartzen dute, baina badaude onartzen ez dutenak eta arazoak sortzen dira sendietan. Espero dut mezua horrelako prozesu batean sartuta dagoenari heltzea, ulertu dezan askok aurrera egiten dutela.

Egiten duzuen lanak garrantzia gehiago dauka, tran-sexualitate prozesu osoaren jarraipenik ez baita egin.

Bi tratamendu mediku nagusi daude: blokeatzaileak eta hormonazioa. Epe luzeko ondorioak zeintzuk diren ez dakigu, ez batean ez bestean. Bide hori hartzen duen lehen belaunaldia da hau, nahiz eta helduetan ezagutzen ditugun. Naizenek, bere gaitasunen barruan, prozesuak jarraitzen eta jasotzen ditu. Denbora tarte luzea behar dugu froga-tzeko. Hala ere, gure seme-alabentzat berebiziko garrantzia du bide honek.

Hilabete hauetan ikusi da muturreko eskuina ager-tu dela. Pertsona transexualen eskubide urriak arriskuan daudela uste duzue?

Harrigarria da jende horren diskurtsoa. Sortu nahi dute mantra bat: genero legea gizonezkoen aurkako bide-gabekeria dela. Gainera, LGBTI+ kolektiboa inbisibilizatzen saiatzen dira. Txundituta geratu nintzen ikustean VOXek bere lehenengo indar erakustaldietan jarraitzaileak “Haz-te oír” taldetik bilatzea. Hau da, autobus laranjarekin hainbeste polemika sortu zuenetik. Ez dut ulertzen zer-tara datorren hau.

Herrialdea pikutara doa eta lehentasuna da emakumeen eta LGTBI+ kolektiboaren eskubideak murriztea? Espero dut jendearen zaintza eta maitasuna gailentzea intransi-gentzia eta ankerkeriaren aurrean.

Elkarrizketa osoa Aiaraldea.eus atarian

Page 10: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

10 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

erreportajea

Testua Izar Mendiguren Cosgaya

Nolakoa izango da Greba Fe-minista eskualdean? Iaz, asko izan ziren feminismoaren olatu-ra igo zirenak martxoaren 8an. Aurten ere, milaka emakume-ren parte hartzea espero dute eskualdean, Euskal Herrian eta munduan.

Olatu morearekin sistema he-teropatriarkatua iraultzea izan-go da xedea. Bailaran, orotara, 40 ekintza baino gehiago presta-tu dituzte. Asteburuan aurkeztu ditu Aiaraldeko Mugimendu Fe-ministak martxoaren 8ko ekin-tzen egitarauak, eta guztira, 40 ekintzatik gora egongo dira 6 he-rritan: Urduñan, Amurrion, Aia-ran, Artizniegan, Laudion eta

Orozkon. Eskualdeko manifes-tazioa Urduñan izango dela eta, kotxe karabana batekin osatu-ko dute ibilbidea 18:30etik aurre-ra, Orozko, Laudio, Luiaondo eta Amurrio lotuta. Herrietako arra-tsaldetako manifestazioak eta auto karabanak mistoak izango dira -hots, gizonezkoek ere hartu ahalko dute parte- beti ere prota-gonismoa eta lehen lerroa ema-kumeei utzita.

Emakume guztiak daude dei-tuta grebara. Hargatik, Aiaralde-ko Mugimendu Feministak arre-ta berezia jarri dio aurten komu-nikazio hizkuntzari, eta zenbait bitarteko -eskuorriak kasu- eus-karaz, gazteleraz eta arabieraz idatzi dituzte. Modu horretan aldarria ahalik eta jende gehie-narengana iristea nahi dute.

Zein da, beraz, gizonezkoen egitekoa grebari dagokionez martxoaren 8an? Batetik, zain-tza lanen ardura euren gain har-tzea, egun batez behintzat. Eta, bestetik, emakumeek planto egin dieten zereginak ez gauza-tzea.

24 orduko kontsumo grebaZergatik deitu dute 24 orduko

kontsumo greba? Hainbat galde-ra luzatu ditu Aiaraldeko Mugi-mendu Feministak, gogoetara-ko: Nori dago bideratua kontsu-mo eredua? Publizitateak nola irudikatzen ditu emakumeak? Zein lan baldintzetan ekoitzi dira produktu gehienak? Noren gain geratzen dira etxeko zein komertzioetako garbiketa zein janari prestaketa lan gehienak?

Hori dela eta, saltokiak ixteko eskatu diete komertzioei: "De-nok egin behar dugu planto sis-temak kolpea nabaritu dezan". Horrenbestez, herritar orori es-katu diete martxoaren 8an ez kontsumitzea.

Zaintza banatzeko dosierraEta norbanako gisa, zer egin

genezake? Aiaraldea Ekintzen Faktoriako feminismo eta hez-kuntza lan-taldeek, zaintza ar-durak eraldat ze aldera, 0 eta 18 urte bitartekoekin lantzeko ari-ketak eta gomendioak bildu di-tuzte dosier batean. Hala, haur eta gazteen artean sailkatu li-tezkeen ardurak eta bultzatze-ko errazak diren ohiturak bildu dituzte. Dosierra Aiaraldea.eus atarian deskarga liteke.

Greba feminista, iraultzeko olatu

Urduñan, Aiaran, Artziniegan, Orozkon, Laudion eta Amurrion40 ekintza baino gehiago egongo dira; 24 orduko kontsumo grebaz gain.

Aiaraldeko Mugimendu Feministak aurkeztu du dagoeneko martxoaren 8ko egitarau sorta. Eskualdeko 6 herritan 40 ekintza baino gehiago egongo dira. “Heteropatriakatu kapitalistari planto! Bizitzak erdigunera!” lemapean, milaka emakumek deialdiarekin bat egitea espero dute. Eta, martxoaren 8ko olatuak, zaintza eta bizitza iraultzea.

Page 11: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

11AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

erreportajea

Itziar LarrazabalELA

“Greba lanetik harago doa, jauzi kualitatiboa izango da”

“Aurtengo planteamendua ezberdina da, egun osokoa delako. Azken urteetan lan handia egin da soldaten arrakala salatzeko, zaintza sektoreko emakumeekin... Sistema honek ez du balio emakumeon lanik gabe. Aurten enpresetan ere grebara emakume gehiago aterako direla uste dut. Zentzu horretan, jauzia kualitatiboa izango da, ostiralean ikusiko duguna kuantitatiboa bada ere. Greba hau lanetik haratago doa, emakumeen egoera oso prekarioa da lantoki askotan. Mahaigainean ipini nahi ditugu emakumeok egiten ditugun beste lan asko, zaintza kasu”.

Ana UnzagaLaudioko etxe feminista

“Indibidualki eta kolektiboki ahalduntzea izan da 2018a”

“Bizitza erdigunean jartzea da aurtengo grebako leloa. Jendeak lana jartzen du. Sistemak oso sozializatua du rol banaketa, emakumeak zaintza lanetan geratzeko eta, gizonezkoak lan publikoetan jarduteko.

Munduko herritarren erdia gara emakumeak, baina ez ditugu eskubide berak. Emakumeak eremu publikoetan sartu gara, baina gizonezkoak ez dira zeregin pribatuetan sartu neurri berean. Aurten, emakume gehiago irtengo direla kalera uste dut, 2018a kontzientziatzeko urtea izan baita, ahalduntze prozesu indibiduala eta kolektiboa”.

Izaskun GarciaLAB

“Zaintza krisiak erakusten du beste eredu bat behar dela”

“Lehen hazia izan zen iazko greba, eraldaketa sozialaren norabidean. Emakumea espazio pribatutik ateratzea lortu da Mugimendu Feministaren lanari esker. Zaintza krisiak erakusten du lanak antolatzeko beste eredu bat behar dugula. Gizonen lanak eta emakumeenak daude oraindik. Sektoreen arabera, gainera, lan baldintzak ezberdinak dira: lanaldi partzialak, soldata arrakalak... Lanak berrantolatu behar dira, jendartea beste modu batean kudeatu. Horrek, estatuen aldetik, zerbitzu eta sistema publikoak indartzea ekarri behar du”.

Maddi IsasiMugimendu Feministako kidea

“Muga guztiak gainditu zituen iazko greba feministak”

“Muga guztiak gainditu ziren iaz martxoaren 8an. Antolatzeko modu berriak bilatzen aritu ginen, lehen greba feminista baitzen. Jendearen gogoa kanalizatzea izan zen asanbladetako kideon funtzio nagusia. Greba pasata, jarraitzeko beharra sentitu genuen, eta horren ondotik hasi ginen sortutako emakumeen sare horretan guztian hausnarketak egiten eta Aiaraldeko Mugimendu Feminista bezala antolatzen. Hainbat lanen artean, indarkeria matxistaren aurkako dinamika eta baliabideak sortu ditugu, jaien inguruko lanketa abiatu”.

Iraia PereiroHezitzailea

“HH eta Lehen Hezkuntzan emakumeak gara gehienak”

“Bi urteko gela batean hezitzialea naiz orain. Generoak eta heteropatriarkatuak bere osotasunean hezkuntzan duen garrantzia nabaria da. Etapa eta ziklo txikienetan -Haur eta Lehen Hezkuntzan- emakumeak gara gehienak. Horrek lotura zuzena du zaintzarekin, emakumeongan uzten baita pisu hori. Etapak gora egin ahala, gizonen presentzia areagotzen da; baita soldata arrakala ere, gehiago kobratzen baita etapa horietan. Gu geratzen bagara mundua geldituko da. Etorkizuna izango diren umeengan eragin handia dugu”.

Diana IbargutxiAniztasun funtzionalean aditua

“Guztiok dugu funtzionaltasuna, denok gara anitzak”

“Inor ezin da sexualitatetik baztertu. Isiltasunaren horma beti egon da, ikustezinarena. Emakume izate hutsagatik diskriminazioa bizi dugu berez. Horri aniztasun funtzionala gehituta, are, eta sexuala zer esanik ez. Heteronormatik kanpo geratzen den guztia da aniztasun sexuala. Guztiok ditugu gure askotariko funtzionaltasunak, denok gara anitzak horretan ere. Emakume izateari aniztasun funtzionala gehitzen badiozu, aniztasun sexuala, beltza izatea edo 60 urte baino gehiago izatea... zapalkuntzak jasateko aukerak ugaritzen dira”.

Egitaraua

Aiara10:30 // Gosari feminista (Ferialean)11:30 // Kontzentrazioa, eta ondoren Amurriora!

Artziniega12:30 // Elkarretaratzea frontoian 19:00 // Kotxe karabana

Orozko09:00 // Gosaria eta herri apainketa12:30 // Elkarretaratzea13:00 // Stencil tailerra14:30 // Emakumeen* bazkari musikatua16:00 // Zumba18:30 // Kotxe Karabana

Laudio8:30 //Gosari herrikoia (Herriko plazan)10:00 // Bilera informatiboa10:30 // Kazerolada12:30 // Baterajotzea14:30 // Bazkaria16:00 // Dantzatloia18:00 // Manifestazioa19:00 // Kotxe karabana

Amurrio0:00 // Txupinazoa, dekorazioa eta akanpada frontoian9:00 // Gosaria eta asanblada (plazan)10:30 // Kontsumo kalejira11:00 // Denbora bankua, truke azoka, murala...12:30 // Kaleak hartu13:00 // Flashmoba14:30 // Emakumeon* bazkaria eta Ilargiak 16:30// Dantzaplaza17:30 // Jolasak19:30 // Kotxe karabana

Urduña0:00 // Akanpada (Foru plazan)9:00 // Gosariak Landatas, Gernika eta Foru plazetan11:00 // Tailerrak (Foru plazan)12:30 // Manifestazioa14:30 // Tupper bazkaria eta karaokea20:00 // Eskualdeko manifestazioa22:00 // Tupper afaria

MARTXOAK 8

Page 12: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

12 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

ag

en

da

20

19/0

3/0

6

Bake

an

dag

oen

a, b

ake

an

utz

ia

ntz

ezl

an

a A

lon

deg

ian

Alt

zarr

ate

eta

Kas

kag

orr

i fu

t-b

ol

tald

eek

"b

erd

inta

sun

a a

l-d

arri

kat

zeko

mar

txa"

an

tola

tu

du

te b

igar

ren

ald

iz. M

artx

oar

en

10ea

n iz

ango

da

zita

, 10

:00

etan

. H

ala,

Am

urr

ioko

eta

Lau

dio

ko

her

riko

pla

zeta

tik

abia

tuko

dir

a p

arta

idea

k, L

uia

on

do

n to

po

egi

-te

ko.

Ber

tan

eg

ingo

du

te,

hai

n

zuze

n, h

amai

keta

koa.

Izen

em

a-te

ak 5

eu

ro b

alio

ko d

itu

eta

ela

s-ti

ko te

kn

iko

a ja

soko

du

te k

iro

la-

riek

op

ari

gisa

. Oro

tara

, 12.

4 k

i-lo

met

roko

bid

ea o

satu

beh

arko

d

ute

aia

rald

earr

ek.

Ots

aila

ren

22r

a ar

te e

gon

da

izen

a em

atek

o e

pea

. Fu

tbo

l ta

l-d

eeta

ko o

rdez

kar

ien

esa

net

an,

zen

bai

t h

ob

eku

ntz

a ga

uza

tu d

i-tu

zte:

“Ia

z 30

0 p

erts

ona

esp

ero

ge

nit

uen

, eta

Am

urr

ion

70

0 e

gon

zi

ren

, hor

ieta

tik

100

ek e

gun

ean

b

erta

n e

man

zu

ten

ize

na.

Irt

eera

or

dua

atze

ratz

ea e

ragi

n z

uen

ho

-

rrek

”. Lu

iaon

do

izan

go d

a h

orn

i-ke

ta e

ta d

enb

ora

kon

trol

gu

nea

. A

urt

en, g

ain

era,

kom

un

ak ja

rrik

o

dit

uzt

e b

erta

n p

arta

idee

ntz

at. K

i-ro

lari

ek a

uto

bus

zerb

itzu

a iz

ango

du

te e

ure

n a

biap

un

tura

itzu

ltze

ko.

Hor

rez

gain

, has

iak

dir

a d

ago

ene-

ko p

arte

har

tzai

leen

art

ean

kam

i-se

tak

ban

atze

n, “

egu

nea

n b

erta

n

irte

era

arin

tzek

o”.

An

tola

tzai

leen

hit

zeta

n, a

urt

en

ere

ez d

a le

hia

keta

rik

izan

go.

Bak

ean

dag

oen

a, b

akea

n u

tzi

um

ore

ik

usk

izu

na

tau

lara

tuko

d

ute

Id

oia

To

rreg

arai

Mar

tija

k et

a M

irar

i M

arti

aren

a Ir

aola

k U

rdu

ña

n.

Bih

ar

-ma

rtx

oa

k 7

- iz

an

go

d

a

zita

, A

lon

de

gia

n,

19:0

0e

tan

. U

mo

rea

iz

an

go

da

ik

usk

izu

na

ren

a

rda

tza

.

Bi

pe

rtso

ne

n

art

ek

o

sei

elk

arr

izk

ete

k

josi

ko

d

ute

em

anal

dia

. Eu

skar

a et

a ge

ner

oa

izan

go d

itu

zte

hiz

pid

e. H

ain

bat

ga

i jor

ratu

ko d

itu

zte,

"bet

aurr

eko

(u)m

ore

ak"

jan

tzit

a: e

usk

alk

iak

, a

ma

tasu

na

, o

no

ma

top

eia

k,

gorp

uzk

erak

, eu

skar

akad

ak…

MU

SIK

A

03

.09

La

ru

nb

ata

20

:00

AM

UR

RIO

EM

AK

UM

E K

ON

PO

SIT

OR

EE

N

KO

NT

ZE

RT

UA

Am

urr

io A

ntz

okia

03

.09

La

ru

nb

ata

22:0

0 L

AU

DIO

EL

DE

SV

ÁN

DE

L M

AC

HO

+

MA

NK

AO

SO

rbeko

Etx

ea

03

.09

La

ru

nb

ata

22:3

0 A

MU

RR

ION

OG

EN

+ S

ER

RU

LL

AP

rez

ioa

: 10

eu

roB

uru

bio

Ku

ltu

r E

lkart

ea

03

.10

Iga

nd

ea

13:15

UR

DU

ÑA

GE

TX

A G

OIR

EN

IN

AU

TE

RIE

TA

KO

K

ON

TZ

ER

TU

AF

oru

pla

za

UM

EE

NT

ZA

KO

E

KIN

TZ

AK

03

.09

La

ru

nb

ata

17:3

0 A

RE

TA

SO

RG

IN Z

AP

AT

UA

KX

alt

o p

ail

az

oa

Ku

ltu

ra e

txea

03

.15

Ost

ira

la18

:00

LA

UD

IO“B

ER

DIN

TA

SU

NA

MA

ITE

D

UG

UL

AK

O”

Ine

s B

en

go

a u

me

en

tza

ko

ip

uin

ko

nta

lari

are

n e

sku

tik

Ud

al lib

uru

teg

ia

TA

ILE

RR

AK

03

.09

La

ru

nb

ata

11:0

0 A

RE

TA

PIL

OT

AN

JO

KA

TZ

EK

O

IKA

ST

AR

OA

E

MA

KU

ME

ZK

OE

NT

ZA

TIz

en

em

ate

a 6

16 0

41

134

te

lefo

no

are

n b

ide

ze

gin

d

ait

ek

eF

ron

toia

03

.13

Ast

ea

zk

en

a17

:45

LA

UD

IOO

RD

U B

IOL

ET

A

IRA

KU

RK

ET

A K

LU

B

FE

MIN

IST

AK

ult

ura

etx

ea

03

.15

Ost

ira

la17

:00

AM

UR

RIO

NO

RD

IC W

AL

KIN

G

IKA

ST

AR

OA

Refo

r en

pre

sald

ea

HIT

ZA

LD

IAK

03

.08

Ost

ira

la17

:00

LA

UD

IO“E

MA

KU

ME

AK

AR

TE

AN

: A

RT

IST

AK

, M

EZ

EN

AS

AK

E

TA

IR

UD

IA”

Ku

ltu

ra e

txea

03

.09

La

ru

nb

ata

11:3

0 L

UIA

ON

DO

AU

TO

EL

EK

TR

IKO

A:

OR

AIN

A E

TA

ET

OR

KIZ

UN

AO

tueta

giz

art

e e

txea

03

.14

Ost

eg

un

a17

:00

LA

NT

EN

O“E

LIK

AD

UR

A E

TA

OS

AS

UN

A

HIR

UG

AR

RE

N A

DIN

EA

N”

Esk

ola

zah

arr

ak

03

.14

Ost

eg

un

a18

:00

UR

DU

ÑA

“Y L

UE

GO

ME

DIR

ÉIS

QU

E

SO

MO

S C

INC

O O

SE

IS”

Alo

nd

eg

ia

AN

TZ

ER

KIA

03

.07

Ost

eg

un

a19

:00

UR

DU

ÑA

“BA

KE

AN

DA

GO

EN

A

BA

KE

AN

UT

ZI”

Alo

nd

eg

ia

03

.09

La

ru

nb

ata

18:0

0 O

KO

ND

O“V

ER

VE

NIR

”K

ult

ura

etx

ea

03

.09

La

ru

nb

ata

20

:00

OR

OZ

KO

“PE

NK

OL

ES

TA

S S

IST

ER

S”

Sh

ow

fe

min

ista

Do

nib

an

e a

reto

a

03

.13

Ast

ea

zk

en

a18

:30

LA

UD

IO“S

EM

ILL

AS

DE

L P

AS

AD

O”

Kasi

no

a

BE

ST

EL

AK

OA

K

03

.07

Ost

eg

un

a18

:00

AM

UR

RIO

“YO

TE

CR

EO

(E

N T

U

NO

MB

RE

DE

NU

NC

IO)”

Po

esi

a e

ma

na

ldia

Nag

usi

en

etx

ea

03

.07

Ost

eg

un

a18

:30

LA

UD

IO“B

RIN

G T

HE

SU

N H

OM

E”

Do

ku

me

nta

l p

roie

kz

ioa

Lau

dio

ald

e

03

.08

Ost

ira

laA

IAR

AL

DE

AN

GR

EB

A F

EM

INIS

TA

Eg

ita

rau

gu

zti

ak

11.

orr

ian

ik

usi

da

ite

zk

e

03

.09

La

ru

nb

ata

UR

DU

ÑA

KIN

TO

EN

FE

ST

A11

:45

//

Um

ee

ntz

ak

o j

ok

oa

k15

:30

//

Ba

zk

ari

a e

ta m

usi

ka

, O

rdu

ña

Pla

za

ho

tele

an

21:

30

//

Ko

ntz

ert

ua

k:

DJ

M

en

ja,

En

ko

re,

Ak

erb

elt

z e

ta

DJ

Ru

ba

Fo

ru p

laza

03

.09

La

ru

nb

ata

17:0

0 M

EN

AG

AR

AI

ZIN

EF

OR

UM

AE

sko

la z

ah

arr

ak

03

.09

La

ru

nb

ata

18:3

0 L

AU

DIO

VE

RD

INI

ME

TO

DO

AK

asi

no

a

03

.10

Iga

nd

ea

OK

ON

DO

13:0

0 /

/ O

ko

nd

ok

o

em

ak

um

ee

i o

pa

ria

k b

an

atz

ea

14:0

0 /

/ M

usi

ka

eta

ba

zk

ari

aK

ult

ura

etx

ea

03

.10

Iga

nd

ea

19:0

0 U

RD

AZ

INE

GO

AK

JA

IAL

DIK

O

LA

NE

N P

RO

IEK

ZIO

AA

lon

deg

ia

03

.11

Ast

ele

he

na

17:0

0 L

AU

DIO

“AD

INE

KO

EN

ES

KU

BID

EA

K:

NO

RB

ER

AR

EN

ER

AB

AK

IAK

E

RR

ES

PE

TA

TZ

EA

”K

ult

ura

etx

ea

03

.11

Ast

ele

he

na

18:0

0 A

MU

RR

IOA

UZ

O B

AT

ZA

RR

A:

SA

N J

OS

EA

ren

ald

e a

uzo

elk

art

eare

n

eg

oit

za (

Zab

ale

ko

10

)

03

.13

Ast

ea

zk

en

a17

:00

LA

UD

IOIZ

AN

ZA

ITE

Z B

AB

ES

: E

RR

EF

UX

IAT

UE

I B

UR

UZ

KO

E

RR

EZ

ITA

LD

IAK

ult

ura

etx

ea

03

.13

Ast

ea

zk

en

a18

:00

UR

DU

ÑA

“FU

TB

OL

AR

IAK

ET

A

PR

INT

ZE

SA

K”

Um

ee

ntz

ak

o e

ma

na

ldia

Alo

nd

eg

ia

03

.15

Ost

ira

la18

:00

LA

UD

IOA

SV

IAM

IE A

IAR

AL

DE

AR

EN

B

ILE

RA

Era

bile

ra a

nit

zeko

ud

al are

toa

20

19/0

3/1

9

Lau

dio

ko p

intx

o le

hia

keta

,a

steb

uru

an

Ast

ebu

ru h

on

etan

has

iko

da

Lau

dio

ko P

intx

o L

ehia

keta

ren

X

I. e

diz

ioa.

Dat

orr

en m

artx

oa-

ren

17r

a ar

te l

uza

tuko

da

gas-

tro

no

mia

zit

a. A

urt

en h

erri

ko

26 e

stab

lezi

men

du

k h

artu

ko

d

ute

par

te m

ok

adu

no

rgeh

ia-

gok

an, h

erri

tarr

en g

oza

men

e-ra

ko.

Ots

aile

an o

spat

u z

ute

n A

mu

-rr

ioko

kin

toek

urt

ero

egi

ten

den

ja

ia.

Mar

txo

an,

ald

iz,

Urd

a-ko

en tx

and

a iz

ango

da.

Dat

orr

en

laru

nb

atea

n -

mar

txo

ak 9

- ja

rri

du

te z

ita.

Go

izek

o g

auer

a ar

te lu

-za

tuko

da

egit

arau

a. 11

:45e

tik

au-

rrer

a u

mee

ntz

ako

jo

koak

jar

ri-

ko d

itu

zte

Foru

pla

zan

. Baz

ka-

ria

eta

mu

sik

a eg

on

go d

ira

gero

, U

rdu

ña

Pla

za h

ote

lean

. Gau

ean

, al

diz

, mu

sik

a es

kai

ntz

a o

par

oa

anto

latu

ko d

ute

. DJ

Men

ja, E

n-

ko

re,

Ak

erb

eltz

err

om

eria

eta

D

J R

ub

a ig

oko

dir

a Fo

ru p

laza

-ko

kar

pak

o o

ho

ltza

ra. G

oiz

eko

o

rdu

txik

ieta

ra a

rte

luza

tuko

da

gir

oa

hir

ian

.

Urd

ak

o

kin

toe

nja

ia o

spatu

ko

dute

laru

nb

ate

an

Berd

inta

sun

ib

ila

ldia

iazko

arr

akast

a e

rrep

ikatz

eko

pre

st

Page 13: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

13AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

MU

SIK

A

03

.09

La

ru

nb

ata

20

:00

AM

UR

RIO

EM

AK

UM

E K

ON

PO

SIT

OR

EE

N

KO

NT

ZE

RT

UA

Am

urr

io A

ntz

okia

03

.09

La

ru

nb

ata

22:0

0 L

AU

DIO

EL

DE

SV

ÁN

DE

L M

AC

HO

+

MA

NK

AO

SO

rbeko

Etx

ea

03

.09

La

ru

nb

ata

22:3

0 A

MU

RR

ION

OG

EN

+ S

ER

RU

LL

AP

rez

ioa

: 10

eu

roB

uru

bio

Ku

ltu

r E

lkart

ea

03

.10

Iga

nd

ea

13:15

UR

DU

ÑA

GE

TX

A G

OIR

EN

IN

AU

TE

RIE

TA

KO

K

ON

TZ

ER

TU

AF

oru

pla

za

UM

EE

NT

ZA

KO

E

KIN

TZ

AK

03

.09

La

ru

nb

ata

17:3

0 A

RE

TA

SO

RG

IN Z

AP

AT

UA

KX

alt

o p

ail

az

oa

Ku

ltu

ra e

txea

03

.15

Ost

ira

la18

:00

LA

UD

IO“B

ER

DIN

TA

SU

NA

MA

ITE

D

UG

UL

AK

O”

Ine

s B

en

go

a u

me

en

tza

ko

ip

uin

ko

nta

lari

are

n e

sku

tik

Ud

al lib

uru

teg

ia

TA

ILE

RR

AK

03

.09

La

ru

nb

ata

11:0

0 A

RE

TA

PIL

OT

AN

JO

KA

TZ

EK

O

IKA

ST

AR

OA

E

MA

KU

ME

ZK

OE

NT

ZA

TIz

en

em

ate

a 6

16 0

41

134

te

lefo

no

are

n b

ide

ze

gin

d

ait

ek

eF

ron

toia

03

.13

Ast

ea

zk

en

a17

:45

LA

UD

IOO

RD

U B

IOL

ET

A

IRA

KU

RK

ET

A K

LU

B

FE

MIN

IST

AK

ult

ura

etx

ea

03

.15

Ost

ira

la17

:00

AM

UR

RIO

NO

RD

IC W

AL

KIN

G

IKA

ST

AR

OA

Refo

r en

pre

sald

ea

HIT

ZA

LD

IAK

03

.08

Ost

ira

la17

:00

LA

UD

IO“E

MA

KU

ME

AK

AR

TE

AN

: A

RT

IST

AK

, M

EZ

EN

AS

AK

E

TA

IR

UD

IA”

Ku

ltu

ra e

txea

03

.09

La

ru

nb

ata

11:3

0 L

UIA

ON

DO

AU

TO

EL

EK

TR

IKO

A:

OR

AIN

A E

TA

ET

OR

KIZ

UN

AO

tueta

giz

art

e e

txea

03

.14

Ost

eg

un

a17

:00

LA

NT

EN

O“E

LIK

AD

UR

A E

TA

OS

AS

UN

A

HIR

UG

AR

RE

N A

DIN

EA

N”

Esk

ola

zah

arr

ak

03

.14

Ost

eg

un

a18

:00

UR

DU

ÑA

“Y L

UE

GO

ME

DIR

ÉIS

QU

E

SO

MO

S C

INC

O O

SE

IS”

Alo

nd

eg

ia

AN

TZ

ER

KIA

03

.07

Ost

eg

un

a19

:00

UR

DU

ÑA

“BA

KE

AN

DA

GO

EN

A

BA

KE

AN

UT

ZI”

Alo

nd

eg

ia

03

.09

La

ru

nb

ata

18:0

0 O

KO

ND

O“V

ER

VE

NIR

”K

ult

ura

etx

ea

03

.09

La

ru

nb

ata

20

:00

OR

OZ

KO

“PE

NK

OL

ES

TA

S S

IST

ER

S”

Sh

ow

fe

min

ista

Do

nib

an

e a

reto

a

03

.13

Ast

ea

zk

en

a18

:30

LA

UD

IO“S

EM

ILL

AS

DE

L P

AS

AD

O”

Kasi

no

a

BE

ST

EL

AK

OA

K

03

.07

Ost

eg

un

a18

:00

AM

UR

RIO

“YO

TE

CR

EO

(E

N T

U

NO

MB

RE

DE

NU

NC

IO)”

Po

esi

a e

ma

na

ldia

Nag

usi

en

etx

ea

03

.07

Ost

eg

un

a18

:30

LA

UD

IO“B

RIN

G T

HE

SU

N H

OM

E”

Do

ku

me

nta

l p

roie

kz

ioa

Lau

dio

ald

e

03

.08

Ost

ira

laA

IAR

AL

DE

AN

GR

EB

A F

EM

INIS

TA

Eg

ita

rau

gu

zti

ak

11.

orr

ian

ik

usi

da

ite

zk

e

03

.09

La

ru

nb

ata

UR

DU

ÑA

KIN

TO

EN

FE

ST

A11

:45

//

Um

ee

ntz

ak

o j

ok

oa

k15

:30

//

Ba

zk

ari

a e

ta m

usi

ka

, O

rdu

ña

Pla

za

ho

tele

an

21:

30

//

Ko

ntz

ert

ua

k:

DJ

M

en

ja,

En

ko

re,

Ak

erb

elt

z e

ta

DJ

Ru

ba

Fo

ru p

laza

03

.09

La

ru

nb

ata

17:0

0 M

EN

AG

AR

AI

ZIN

EF

OR

UM

AE

sko

la z

ah

arr

ak

03

.09

La

ru

nb

ata

18:3

0 L

AU

DIO

VE

RD

INI

ME

TO

DO

AK

asi

no

a

03

.10

Iga

nd

ea

OK

ON

DO

13:0

0 /

/ O

ko

nd

ok

o

em

ak

um

ee

i o

pa

ria

k b

an

atz

ea

14:0

0 /

/ M

usi

ka

eta

ba

zk

ari

aK

ult

ura

etx

ea

03

.10

Iga

nd

ea

19:0

0 U

RD

AZ

INE

GO

AK

JA

IAL

DIK

O

LA

NE

N P

RO

IEK

ZIO

AA

lon

deg

ia

03

.11

Ast

ele

he

na

17:0

0 L

AU

DIO

“AD

INE

KO

EN

ES

KU

BID

EA

K:

NO

RB

ER

AR

EN

ER

AB

AK

IAK

E

RR

ES

PE

TA

TZ

EA

”K

ult

ura

etx

ea

03

.11

Ast

ele

he

na

18:0

0 A

MU

RR

IOA

UZ

O B

AT

ZA

RR

A:

SA

N J

OS

EA

ren

ald

e a

uzo

elk

art

eare

n

eg

oit

za (

Zab

ale

ko

10

)

03

.13

Ast

ea

zk

en

a17

:00

LA

UD

IOIZ

AN

ZA

ITE

Z B

AB

ES

: E

RR

EF

UX

IAT

UE

I B

UR

UZ

KO

E

RR

EZ

ITA

LD

IAK

ult

ura

etx

ea

03

.13

Ast

ea

zk

en

a18

:00

UR

DU

ÑA

“FU

TB

OL

AR

IAK

ET

A

PR

INT

ZE

SA

K”

Um

ee

ntz

ak

o e

ma

na

ldia

Alo

nd

eg

ia

03

.15

Ost

ira

la18

:00

LA

UD

IOA

SV

IAM

IE A

IAR

AL

DE

AR

EN

B

ILE

RA

Era

bile

ra a

nit

zeko

ud

al are

toa

Ka

rtele

ra

AM

UR

RIO

AN

TZ

OK

IA

Dra

go

n B

all

S

up

er:

Bro

lyM

AR

TX

OA

K 1

0IG

AN

DE

A (

3,7

5 e

uro

)

17:3

0

DO

NIB

AN

E

AR

ET

OA

Un

a c

ue

stió

n

de

ne

roM

AR

TX

OA

K 1

0IG

AN

DE

A (3

,5 e

uro

hau

rrek

eta

4,5

eu

ro h

eld

uek)

19:0

0

LA

UD

IOA

LD

EA

RE

TO

A

El

via

jan

teM

AR

TX

OA

K 1

6L

AR

UN

BA

TA

(2

eu

ro)

17:3

0 /

20

:00

AM

UR

RIO

A

NT

ZO

KIA

Co

lett

eM

AR

TX

OA

K 1

0,

11IG

AN

DE

A E

TA

AS

TE

LE

HE

NA

(5

/ 3

,75

eu

ro)

19:3

0 /

20

:00

Ba

sog

intz

a

ered

ua

k

hiz

pid

e

Oro

zko

n

hila

ren

14

an

Biz

kaik

o b

aso

gin

tza

ered

uar

i bu

ruz-

ko s

ola

sald

ia e

gon

go d

a m

artx

oar

en

14an

-o

steg

un

a- O

rozk

oko

Do

nib

ane

Are

toan

. K

olo

re G

uzt

ieta

ko B

aso

ak

elk

arte

ko k

idea

den

Kek

o A

lon

so b

io-

logo

ak e

skai

nik

o d

u h

itza

ldia

. Pin

uen

ga

ixo

tasu

nak

era

gin

dak

o k

risi

aiz

an-

go d

ute

hiz

pid

e.

KA

SIN

OA

A b

ett

er

ma

nM

AR

TX

OA

K 1

5O

ST

IRA

LA

18:3

0

DO

NIB

AN

E

AR

ET

OA

La

Le

go

pe

lícu

la 2

MA

RT

XO

AK

10

IGA

ND

EA

(3

,5 e

uro

hau

rrek e

ta

4,5

eu

ro h

eld

uek)

16:3

0

INF

O +

aia

rald

ea.e

us

LA

UD

IOA

LD

EA

RE

TO

A

Gre

en

bo

ok

MA

RT

XO

AK

9L

AR

UN

BA

TA

(3

eu

ro)

17:3

0 /

20

:00

DO

NIB

AN

E

AR

ET

OA

Co

mo

en

tre

na

r

a t

u d

ra

n 3

MA

RT

XO

AK

17

IGA

ND

EA

(3

,5 e

uro

hau

rrek e

ta

4,5

eu

ro h

eld

uek)

16:3

0

Page 14: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

14 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

Kultura

Testua eta argazkia Aitor Aspuru Saez

Liburu berria plazaratu duzu, zenbat denbora eman duzu horrekin?

Nire bizitzaren une batean, ezinezkoa zitzaidan uztartzea lana eta zaletasuna. Depresio baten ondorioz aukeratu behar izan nuen, eta literatura idazteari utzi nion.

Bestelako gauzak idazten jarraitu nuen, baina une txarra izan zen niretzat. Liburu denda batean sartuz gero, tristura ikaragarria sentitzen nuen. Erdi negarrez atera behar nintzen, txarto sentitzen nintzelako. Denboraren poderioz sentsazio hori baretzen eta lasaitzen joan zen eta berriro idazten hasi nintzen.

Orain erretiroa eta arnasa hartu dudala, sendo eta indartsu sentitzen naiz eta ekin diot idazteari.

Ur biren artean liburua argitaratu berri duzu, 12 ipuinez

osatutakoa. Itsasoa eta I. Mundu Gerra dira kontakizun guztien ardatzak, zergatik?

Nik ez nuen aukeratu, berez etorri zitzaidan. Komiki gidoi bat idatzi nahian hasi nintzen. Horretarako hautatu nuen historia erreala; Erribero goletarena. Wolframaren kontrabandoan ibili zen itsasontzi hori I. Mundu Gerran. Mineral oso preziatua zen, Bilbon hartu eta Kanariar Uhartetara eramaten zuten. Itsaspeko alemaniarrek jasotzen zuten.

Horrekin hasi nintzen, baina fikzioa lantzen dudanez, bestelako kutsua eman nion historiari, ez dut zerbait historizista egin nahi. Konturatu nintzen istorio horren arrimura bururatzen zitzaizkidala fikziozko bestelako

kontakizunak, askoz interesgarriagoak. Berehala sumatu nuen hortik aterako zela liburua eta horregatik aukeratu nuen garai hori. Garai interesgarria da. Alde batetik, I. Mundu Gerran neutrala zen estatu espainiarra. Kanpoko gerrari esker aberastasuna sortzeko une historiko egokia ekarri zuen horrek. Denetarik saltzen zuten: armak, elikagaiak, oihalak...

Asko ikertu duzu liburua idazteko? Ikerketa gutxi egin dut. Garaiko hemerotekara jo dut,

eta informazio dezente dago. Gure inguruan ere ezaguna da. Nik fikziotik landu dut apur bat.

Hala ere, zuk itsasoan lan egin duzu. Bai, nik nautika ikasi nuen Portugaleteko Eskola Teknikoan

eta pilotu egin nintzen. 70eko hamarkadan ibili nintzen itsasoan, 3 urtez, ez oso denbora luzean.

Gero soldaduska bete behar izan nuen eta itzuli nintzenean 80ko krisia topatu nuen. Ontziola handiak itxi zituzten. Garai horretan bazegoen aberastasuna eta hainbat enpresek (Letasa, Artola...) itsasontziak ekoizten zituzten. Guztiek egin zuten porrot eta lanik gabe geratu nintzen. Orduan euskara ikasi berria nuen eta AEKn lanean hasi nintzen irakasle. Euskarazko irakaskuntzan sartu nintzen eta han eman dut bizitza osoa.

Zure esperientzia islatu duzu liburuan? Nik ez dut eleberri autobiografikorik idazten. Jakina,

beti erabiltzen dut nire esperientzia, itsasoan izandakoa, alegia, giro hori deskribatu ahal izateko. Badakit nolakoa den itsas giroa, baina beste guztia literatura da.

Esaterako, nik egile klasikoetatik asko jaso dut: Joseph Conrad, Mellville, Stevenson, Jack London... Nor ez da liluratzen literatura horrekin?

Euskaraz ere egon da zerbait, baina xumeagoa, arrantzari lotuta baitzeuden. Zentzu horretan, nik berrikuntza ekarri nahi izan dut, merkantzia-ontzien bizimodua islatuta.

Ideia berriak dituzu idazteko? Genero laburrean oso eroso sentitzen naiz. Eleberri

luzeak ez ditut gogoko. Edonola ere, bi liburu idatzi ditut itsasoari buruz eta hau beste baten jarraipena da, Haize kontrarena, hain zuzen. Horrek bazuen ere itsas giroa eta trilogia osatu nahiko nuke, Barojak egin bezala, nahiz eta berak azkenean tetralogia egin.

Gero badaukat beste ipuin mota bat, honetatik aldenduta, nire hirugarren liburuan -Diorama- jorratutakoa. Gogoko izango nuke komiki baten gidoia ere idaztea.

Atzera begira pozik zaude idatzitakoarekin?Bai, oso ondo ikusten dut. Lehenengo liburua ondo

baloratu zuen kritikak. Itsas munduko istorioak biltzen zituen. Behi Eroak liburuarekin aldendu nintzen gai horretatik eta hirugarren liburuarekin ere oso pozik geratu nintzen. Ipuingintza landu nuen, baina beste estilo batekin.

Honekin hasierara itzuli naiz eta poz-pozik nago. Hain denbora luzean geldirik egon ez banintz hobeto egongo litzateke, baina horrela suertatu da.

Idaztea da nire bizitzaren erdia. Nik gozatu egiten dut idazten. Beste egileei entzuten diedanean, batzuek esaten dute terapia moduan egiten dutela, eta beste batzuek ogibidea dutelako. Niri bizipoza ematen dit.

“Itsasoan izandako

esperientzia islatu dut liburuan,

baina gainontzeko

guztia literatura

da”PATXI ITURREGI (Laudio, 1952) LITERATURARA

ITZULI DA UR BIREN ARTEAN LIBURUA

ARGITARATUTA. I. MUNDU GERRAN ETA ITSASOAN

DAGO GIROTUA ETA 12 IPUINEZ OSATUA DAGO.

Page 15: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

15AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

Testua Txabi Alvarado Bañares

35 urte beteko ditu aurten Untzuetak. Urteurrena pres-tatzeari ekin diote dantza tal-de aretarreko kideek. Data na-gusia iragarri dute dagoeneko: urriaren 12a. Egun horretan egingo dute ekitaldi nagusia. "Ospakizun hau aurrera era-mateko, dantzari ohien par-te hartzea ezinbestekotzat jo-tzen dugu", azaldu dute talde-ko kideek.

Horregatik, kide ohiak bila-tzeari ekin diote. Helbide elek-troniko bat jarri dute, ekital-dian parte hartu nahi duen

kide ororen eskura: [email protected].

2017. urtean kide berriak lortzeko kanpaina abiatu zuen

dantza taldeak, eta arrakasta nabarmena lortu zuen, belau-naldi berri ugari batu baitira proiektura.

Kide ohien bila ari da Untzueta dantza taldea, 35. urteurrena ospatzeko

Untzuetako kideak 2011n, Laudioko jaietako pregoilariak izan zirenean. Aiaraldea.eus

kultura

Atom Rhumbak, The Wizardsek eta Eskean Kristok joko dute OrozkoRocken

Testua Txabi Alvarado Bañares

OrozkoRock jaialdian joko duten 8 taldeak zeintzuk izan-go diren jakinarazi dute. Atom Rhumba, The Wizards, Eskean Kristo, Fetitxe, Moonshine Wa-gon, Pelax, Moonshakers eta Liher igoko dira musika jaialdia-

ren oholtzara. Maiatzaren 18an izango dira kontzertuak Oroz-kon. Sarrerak salgai daude da-goeneko. Orozkorock.eus ata-rian eskuratu daitezke 15 euro-ren truke. Egunean bertan ere erosi ahalko dira, 18 eurotan. Herritar talde batek antolatu du jaialdia. Lehen edizioa izan-go da aurtengoa.

Atom Rhumba izango da oholtzara igoko den taldeetako bat. Ariadne Aran

Gaztefilm Fest jaialdia egingo da Laudion martxoaren 22tik 24ra

Testua Txabi Alvarado Bañares

Laudio izango da Gaztefilm Fest jaialdiaren hurrengo gel-tokia. Martxoaren 22tik 24ra egingo da gazte eta umeentza-ko zinema hizpide duen jardu-naldia. Makina bat ekintzaz go-

zatzeko parada egongo da hiru egun horietan: proiekzioak, hitzaldiak, animazio tailerra, kontzertuak... Herriko hainbat txokotan egingo dituzte ekin-tzak: Kultura etxean, Laudioal-den, Gaztetxean, Sorgin taber-nan edota Kasinoan, besteak beste.

The Florida Project filma eskainiko dute, besteak beste. Gaztefilm Fest

Page 16: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

16 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

Kirola

Testua eta argazkia Txabi Alvarado Bañares

Espainiako Txapelketan aritu zara asteburuan. Zer moduz?

Oso pozik nago emaitzarekin. Azkenean ezin izan nintzen finalerdietara pasa, pertsona bategatik. Baina esperientzia oso ona izan zen. Txapelketa horretan aritzen naizen lehen aldia da.

Honakoa nire bigarren urtea da atletismoan. Iaz hasi nintzen krosa egiten, baina pista itxian hiru hilabete baino ez daramatzat entrenatzen, abendutik hona.

Oso denbora gutxi daramazu atletismoan, beraz. Nola iritsi zara Euskadiko Txapelketa irabaztera?

Nik uste dut oso motibatua nengoela. Lehenengo txapelketa egin nuenean, oso ondo ikusi nuen nire burua eta izugarri motibatu nintzen. Gutxiengo marka lortzea nuen helburu, Espainiako Txapelketara joateko. Lagunak ere izan nituen animatzen. Motibazioa izan zen faktore nagusia.

Hiru hilabete baino ez daramatzazu pista estalian. Zer ibilbide egin duzu orain arte?

Krosa praktikatzen aritu naiz abendura arte. Nik banekien hobekien egiten nuena abiadura hartzea zela. Baina talde osoa aritzen da krosean, eta horregatik parte hartu nuen modalitate horretan, eurekin egoteko, ez entrenatzeko bakarrik. Edonola ere, abiadura modalitatera pasatzea nuen helburu, bertan hobeto moldatuko nintzela nekielako. Gauzak hala, lasterketa batzuk egin eta aldatzea

erabaki nuen. Orain pista estalian aritzen naiz soilik. Dena dela, orain amaitu egin da pista estaliko denboraldia, eta kanpoan korrika egiten hasiko gara. 100 eta 200 metroko lasterketak egingo ditut. Taldea eta entrenatzailea berak dira, baina krosa egiten dutenek 1.500 metroko probak egingo dituzte orain. Erresistentzia lantzen dute abiadura baino gehiago. Badaude beste neska batzuk nire modalitatean lehiatzen direnak, baina ez dugu ordu berdinetan entrenatzen. Gauzak hala, gehienetan bakarrik entrenatzen dut.

Entrenamendua ere ezberdina izango da, ez?Bai. Krosa praktikatzen nuenean kilometro asko egiten

nituen, erresistentzia garatzeko. Orain, aldiz, teknika hobetzea da nire helburua, ahalik eta azkarren korrika egin ahal izateko.

Egun batzuetan Ellakurin entrenatzen dugu. Beste batzuetan, aldiz, kaletik korrika ibiltzen gara, Gardeatik Aretara, hainbat kilometro egiteko.

Hasieratik nabaritzen zenuen abiaduran trebeagoa zinela?

Eskolan egiten genituen probetan ikusten nuen ondo moldatzen nintzela. Hala ere, erresistentzia landuta helburu batzuk ere lortu nituen. Hala ere, abiadura dut gogokoen.

Pista estaliko denboraldia amaituta, zein da zure hurrengo erronka?

Espainiako Txapelketara joateko gutxiengo marka lortzea izango da nire helburua, berriz ere. Hala ere, ez

dakit ziur norgehiagoka horretara joan ahalko naizen, udan eta opor garaian izango delako.

Atletismoan denbora luzez jarraitzeko asmoa duzu, beraz?

Bai, oso gustura nago kirol hau praktikatzen.

Nolatan erabaki zenuen atletismoa egitea?Ez nuen kirolik egiten, eta lagun batek eta biok zer edo

zer egitea pentsatu genuen. Bagenuen lagun komun bat atletismoa egiten zuena. Berarekin hitz egin genuen eta uda amaitu bezain laster batu ginen taldera.

Zer du atletismoak beste kirolek ez dutena?Nik uste dut pertsonek egiten dutela kirol hau berezi.

Bakarrik egon arren, nabaritzen da taldearen presentzia. Oso harreman ona dugu kideon artean. Zure markak gainditzeko grina ere hor dago.

Asko tematzen zara gutxiengo marka lortzeko ahaleginean?

Bai, baina batzuetan nahiago dut horri ez erreparatzea eta gozatzera mugatzea. Obsesio bat izan daiteke bestela.

Zer nolako kirolariak zaudete Laudio Atletismo Klubean?

Denetarik dago. Gehienak ume txikiak direla esango nuke. Hala ere, gure taldean 20 inguru gara. Jende gehiago egongo balitz, hobeto egongo litzateke, baina asko gara. Laudio herri txikia da, eta tamaina horretako herri batentzako ez gara pertsona gutxi.

“Motibazioa izan da Euskadiko Txapelketa irabazteko faktore nagusia”

NAIANE BRAVO LLAMOSASek (Laudio, 2001) OSO DENBORA GUTXI DARAMA ATLETISMOA

PRAKTIKATZEN, BAINA EMAITZA ESANGURATSUAK LORTU DITU DAGOENEKO: EUSKADIKO

TXAPELKETAN 60 METROKO LASTERKETA IRABAZI ZUEN 20 URTETIK BEHERAKOEN

KATEGORIAN ETA ESPAINIAKO TXAPELKETAN ARITU ZEN IRAGAN ASTEBURUAN.

Page 17: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

17AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

babestutako edukia

Ezkontzak, jaunartzeak edota bataioak bezalako ospakizunak ugaritu egingo dira datozen hilabeteetan. Horrelako ekitaldiak burutzeko berariaz prestatua dagoen

espazioa da Orduña Plaza hotel eta bainuetxea. Teknologia modernoenez hornitutako sei areto zabal ditu, mota askotako ekitaldiak hartzeko prest.

Orduña Plaza: ekitaldi eta ospakizunak antolatzeko erreferentziazko tokia

Espazio zabal eta modernoz hornituta dago Orduña Plaza hotel eta bainuetxea. Orduña Plaza

Egun gutxi falta dira udabe-rria hasi dadin. Urteko garai hori izan ohi da mota askotako jarduerak egiteko garai apropo-sena. Ezkontzak, jaunartzeak, bataioak... makina bat ospaki-zun egin ohi dira urtaro horre-tan.

Horrelako ekintzak antolatze-ko espazio ezin aproposagoa da Orduña Plaza hotela. Urduña-ren erdigunean dago, estilo neoklasikoko eraikin historiko batean. Espazio handiak ditu, mota askotako ekitaldiak egi-

teko hobezinak. “6 areto zabal ditugu, erabilera anitzekoak”, nabarmendu dute Orduña Pla-zako kideek, “argi naturala dute guneek, eta puntako gailu tek-nologikoekin daude ekipatuta”. Doako wifia dago eraikin osoan. Gelarik handienean 350 pertso-na sartu daitezke. Horrez gain, 39 gela ditu hotelak, “teknologia modernoekin ekipatuta”. Bis-ta ikusgarriak dituzte gainera, Txarlazoren tontorra ikusi bai-taiteke hoteleko leihoetatik.

Hainbat motatako jarduerak

antolatzen dituzte: ezkontzak, bataioak, jaunartzeak, enpresa-bilerak, coffee breakak, enpre-sentzako luntxak, hitzaldiak... Tokiko sukaldaritza eta aban-goardiakoa uztartzen dituzte sukaldean, baina ez dute eske-ma zurrunekin funtzionatzen, “arreta pertsonalizatua” eskain-tzea baitute oinarri.

Menu irekiak dituzte, beze-roen gustuko eskaintza osatu ahal izateko. “Oinarrizko me-nuak ere baditugu, aukeraketa errazago egin eta platerak kon-

binatzeko aukera emateko”. Otorduak saloi pribatu batean egiteko aukera ere badute, “argi naturalarekin”.

BainuetxeaArestian aipatutako zerbitzu

guztiez gain, hotelak badu beste azpiegitura berezi bat: bainue-txea. Ur-zirkuitua eta termak dituzte, hainbat motatako tra-tamenduekin batera. Gainera, bainuetxeko zerbitzuak balia-tzen dituzten pertsonek gina-sioa erabiltzeko aukera ere dute.

350 pertsona sartzen dira Orduña Plazako aretorik handienean

Foru Plaza, 15 URDUÑA www.hotelordunaplaza.com Tel.: 945 56 90 38

Page 18: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

OS TA L A R I T Z A

Profesionalonenakzurezerbitzura

Eguraldia lagun, otorduak kalean bizitzeko garaia heldu daAte joka dago udaberria. Tenperaturek gora egin dute eta egun eguzkitsuak ugaritzen ari dira. Gauzak hala, geroz

eta aiaraldear gehiago animatzen dira egunerokotasuna apurtu eta kalean afaldu edo bazkaltzera.

Foru plaza, URDUÑA · Tel. 945 56 90 38 · [email protected] www.hotelordunaplaza.com

• JAURNARTZEAK• EZKONTZAK• OSPAKIZUNAK• OTXOMAIO MENUAK

BATZOKI URDUÑAJose Maria Matias BlancoBurgos kalea, 20URDUÑATel.: 945 38 39 26 · 689 27 24 40

Etxeko janarianespezializatua

URDUÑA

AMURRIO

Ezkontzak, jaunartzeak eta ospakizunakEguneko menuaTaldeentzako menuak

Abiaga kalea 7, AMURRIO 945 39 36 18 · 652 703 [email protected] www.abiagajatetxea.com

Ogitartekoak, hanburgesak, sandwichak...Pizzak eta errazioakAskotariko pintxoakPINTXO POTEA ostiraletan 19:30ean eta igandeetan 12:30ean

Boriñaur enparantza 1Amurrio (Araba)Tel. 945 89 07 20RUBIK TABERNA

Etxez etxekobanaketa

Iristear dago udaberria. Azken asteetan oso nabaria izan da aldaketa eskualdean. Tenperaturek nabarmen egin dute gora, udako giroaren sentsazioa ematen. Euri zaparradak ere gutxitu dira, egun eguzki-tsuei lekukoa emanez.

Klima aldaketa horrek eragina izan du eskualdeko kaleetako bizitzan. Terrazak ugaritu dira , eta geroz eta jende gehiago ikusi daiteke taberna eta jatetxeetan, ar-nastu daitekeen giro atseginaz gozatzen.

Funtsean, iritsi da kanpoan bazkaldu edo afaltzeko garaia; eta Aiaraldean ho-rretarako aukera anitzak aurkitu daitez-

ke. Gustu eta poltsiko guztietara molda-tutako aukerak topatu daitezke eskualde-ko establezimenduetan. Bokatak, menuak, pizzak... gastronomia eskaintza handia da.

Pintxoen kultura zabala dago eskual-dean. Horren adibide da Laudioko Pintxo Lehiaketa. Ostiral honetan hasiko da nor-gehiagoka horren XI. edizioa, eta hilaren 17ra arte luzatuko da. 26 establezimenduk hartuko dute parte ekimenean, ekimenak duen osasun onaren seinale.

Jaien garaiaUdaberriarekin batera iritsiko da Aiaral-

dera jai maratoia, uda amaierara arte luza-tuko dena. Iragan asteburuan ehunka he-rritar atera ziren kalera mozorrotuta, ara-tusteak ospatzeko. Datorren larunbatean -maiatzak 9- Urduñan egongo da festa gi-roa, Kintoen jaia egingo baitute. Apirilaren amaieran iritsiko dira auzo eta herrietako ospakizunak, Aiarako eta Amurrioko San Jose auzoko jaiekin; eta Otxomaioak eto-rriko dira jarraian.

Hala ere, jai handirik gabe ere giro ede-rra topatu daiteke Aiaraldeko kaleetan ba-rrena, formatu txikiko egitasmo ugari an-tolatzen baitira astebururo.

Gastronomiak pisu handia du eskualdean. Horren adibidea da Laudioko Pintxo Lehiaketa, ostiral honetan hasiko dena

Page 19: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

G I DA

OKONDO LAUDIOAIARA

TFNOA: 945 89 81 83OKONDO (ARABA)

Jantokia tximinia eta terrazarekinTaldeentzako dastatze menuak

Sasoiko eta bertako elikagaiak

Sagasti kalea 9, Arespalditz 945 39 92 34

AIARAKOBATZOKIBERRIA

Errazioak, bokatak,hanburgesaketa platerkonbinatuak

Taldeentzako menuak

EEtxeko janaribereziak etaeguneko menua

Terrazalorategiarekin

PintxoakBokatakErrazioak

Udako igandeetako karta kontsultatu

Zumalakarregi etorbidea 35 (Laudio)94 672 38 08

Kalitategoreneko tokiko

elikagaiak

Batzalarrin kalea 7 (Laudio) 94 672 49 30

EGUNERO: PINTXO BARRAASTEBURUETAN: ERRAZIOAK

Eguneko menuaMenu bereziak

Eramateko janaria

Igandeetan ixten duguGasteiz kalea 5, ARETA-LAUDIO Tel. 94 672 05 58

JAVIERCLEMENTE

EkiEkitaldi publikoen harira egin nahi duten lege berriaren aurka nago guztiz. Horrelako mugimenduek erabateko oreka galtzea dakarte. Nik argi daukat tokiko taldeak eta formatu txikiko kontzertuak sustatu behar direla eta horrela egingo dugu gure lokalean, onuragarria delako kulturaguztientzat eguztientzat eta prozesu guztietan.

MARTXOA9, 22:00CowboyCOUNTRY

15, 21:00José BonoMMATEMATIKA-UMORISTA

16, 21:00Xabier Iriarte MUSIKA ALTERNATIBOA

22, 21:00Txo BracerasAKUSTIKOA

224, 13:30Tala y los primosFLAMENKOA

30, 22:00Charlie Cosh ROCK BERTSIOAK

Aldai enparantza, LAUDIO

672 23 50 65www.tolobar.com

Mokadu karta berriaAsteburuko menuak

Ospakizunetarako terraza alokatu:urtebetetzeak, urrezko ezteiak, agurrak...

Aldai enparantza, LAUDIO 944 677 100Erreserbak: 686 927 554

Page 20: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

20 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

KirolaKirolaATLETISMOA

Oinkariak taldea, urte berriari gogotsu ekiteko prest

Testua Txabi Alvarado Bañares

Gogotsu ekin diote Oinkariak Triatloi Taldeko kideek denboraldi berriari. 30 kirolari baino gehiago arituko dira aurten taldean, Aiaral-deko hainbat herrietakoak, “23 urte baino gutxiagokoen mailatik, bete-ranoen 3. mailara arte”.

Aurtengo helburu nagusia izan-go da Euskal Zirkuituko duatloi eta triatloietan parte hartzea. Errelebo eta erlojupeko norgehiagoka ba-tzuetan ere aritu nahi dute talde- Oinkariak taldeko zenbait kide, aurkezpen argazki batean. Joseba Garcia

Urduñako Mugimendu Feministako kideak egon ziren partidetan. U.M.F

ESKUPILOTA

Urduñan jokatu dira Emakume Master Cupeko finalaurdenak

Testua

Izar Mendiguren Cosgaya

Iragan ostiralean izan zen Ur-duñan Emakume Master Cup txapelketako partida sorta: sei partida eta lagunartekoa. Tar-tean, Ekiñe Otaola eta Yaiza Boni-lla aiaraldearrek hartu zuten par-te, nahiz eta lehiatik kanpo aritu. Ana Aguilera eta Janire Arrizaba-

laga izan zituzten aurkari, eta 18-14 irabazi zituzten lagunarteko par-tidan.

Ainhoa Ruiz de Infante eta Nora Mendizabal eta Laia Salsamendi eta Ainhoa Mendiburu sailkatu zi-ren finalerdietarako.

Urduñako Mugimendu Femi-nistak bandera moreekin eta bon-boekin animatu zituzten emaku-me pilotariak.

Aiaraldeko 5 lasterkarik par-te hartu dute Basque Ultra Trail Bilbao Gasteiz 108 kilo-metroko proban. Ibilbideak Bizkaia eta Arabako hainbat mendi zeharkatu zituen eta 8 horniketa puntu prestatu zituzten antolatzaileek. Horie-tako 3 eskualdean zeuden: Aretan bat, eta beste 2 Orozkon, horietako bat Austigarmin.

Bost aiaraldearrek (Iñaki Isusi Odiaga, Sergio Martin Fernandez, Juanjo Ramirez Hernandez, Abel Fernandez Mendivil, Aitor Peral Beitia) lasterketa amaitzea lortu zuten. Erronka ez da fisikoa soilik, psikologikoa ere bada, gauez egiten baita zati handi bat.

TRAILAEskualdeko 5 lasterkari Basque Ultra Trailen

Otsailaren 22an bukatu zuten Desert Trophy elkarta-sun lasterketa Pandemia Raid eta Garrastatxu Team taldeko kideek. Pandemiako auto bat sailkapenetik kanpo geratu bada ere, besteek emaitza positiboak lortu dituzte.

Sailkapenak4x4 kategorian Garrastatxu

Team 6. izan da eta Pandemia-ko 3 auto 14., 15. eta 16. pos-tuetan kokatu dira. 4x2 sail-kapenean, ordea, Pandemia Team-eko lehen autoak 5. geratzea lortu du. Matxuraz beteriko proba izan da eta aiaraldearrek pozik bukatu dutela adierazi dute.

RAIDAPostu onak lortu dituzte aiaraldearrek Desert Trophy-n

Page 21: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

21AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

Herriko plaza

Zozketa

Denborapasak

DENBORAPASEN SOLUZIOAK

Sudoku, hitz-gurutzatu eta hitz gezidunen soluzioak webgunean ikusgai: http://www.aiaraldea.eus/users/denborapasak

ZAILAERRAZA

Komertziala AIARALDEA KOOPERATIBA ELKARTEA

CNC langilea AMURRIO

Mandrinatzailea CNC LAUDIO

Odontologoa LAUDIO

ElektrikariaLAUDIO

Moldatze langilea LAUDIO

Instalazio eta mantenu

industrialeko teknikariak LAUDIO

Saltzailea AMURRIO

Galdategi arduraduna LAUDIO

Arraindegiko langilea LAUDIO

Martxoak 7 MENOYO eta HERNANDEZMartxoak 8 PEREZ eta EGUIAMartxoak 9 PEREZ, A. FUERTES (errefortsua EGUIA)Martxoak 10 PEREZ, A. FUERTES (errefortsua EGUIA)Martxoak 11 AIS eta CACERES (errefortsua YARZA)Martxoak 12 RIVERA eta YARZAMartxoak 13 C. FUERTES eta FERNANDEZ (errefortsua PEREZ)Martxoak 14 SOLAUN eta IBARROLA (errefortsua HERNANDEZ)Martxoak 15 MENOYO eta PEREDAMartxoak 16 EGUIA (errefortsua MENOYO) eta PEREDAMartxoak 17 EGUIA eta PEREDAMartxoak 18 A. FUERTES eta HERNANDEZMartxoak 19 AIS eta PEREZMartxoak 20 PRIVERA eta CACERES (errefortsua PEREDA)

Lan-eskaintzak Guardiako farmaziak

LAN-ESKAINTZA GEHIAGO AIARALDEA.EUS ATARIAN

AiaraZorionak Aiara! 13 urte jada. Maite zaitugu!

Senideak

@BIDALIZUREZORION AGURRA!

Idatzi zure mezua eta bidali argazkia [email protected] Aiaraldea.eus atarian plazaratuko dugu. Martxoaren 6an argitaratuko da hamabostekariaren hurrengo zenbakia.

IruneZorionak Irune! 9 urte jada. Muxu handi bat!

Senideak

Martxoaren 10ean Orozkoko Donibane aretoan.

Parte hartzeko sartu www.aiaraldea.eus enZozketa data: martxoaren 8an, 12:00etan.

“LEGO 2” filma ikusteko sarrera bikoitza

Page 22: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

22 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

Aiaraldea

Page 23: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

23AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

Page 24: DOAN AIARALDEA hemen · Aiarako bizilagunek auto elektriko bat probatzeko auke-ra izango dute. Ibilgailua dato- ... elektrikoen berezitasun guz-tiak azalduko dira, eta horieta-ko

24 AIARALDEA #101 2019ko martxoaren 6a

ESTATUBATUAK

DESKRIBAPENA

Errepublika federala da

Ameriketako Estatu Batuak.

50 estatuk eta barruti

federal batek osatzen

dute. Oso herrialde zabal

eta anitza da, munduko

hirugarren populatuena,

India eta Txinaren ostean.

AZALERA

9.833.517 kilometro koadro.

BIZTANLEAK

326,9 milioi biztanle.

HIZKUNTZA

Ingelesa da hizkuntza

nagusia, baina bestelako

hizkuntza asko mintzatzen

dira: gaztelera, frantsesa,

alemaniera...

Kontra

Arantzar, z/gLAUDIO (Araba)

946 721 200 // [email protected]

Tellería 2, Laudio (Araba)94 672 65 43// [email protected]

EGUNKARI HAU LAGUNTZEN DUTE:

Argitaratzailea: Aiaraldea Kooperatiba ElkarteaTirada: 10.000 ale. Maiztasuna: HamabostekariaLege gordailua: BI-1230-2013 Posta elektronikoa:[email protected]@[email protected]:[email protected]: 688 62 53 94Helbidea: Nerbioi Kalea 12, behea. Laudio. Araba. 01400Telefonoak: 94 656 85 54/688 62 59 00 Web-gunea: www.aiaraldea.eusERREDAKZIO OHARRA: Aiaraldea Aldizkariak ez du bere gain hartzen iritzi artikuluetan, zein egindako elkarrizketetan adierazitakoaren erantzukizuna.

ESKER BEREZIAK BANATZAILE BOLUNTARIOEI:Xabier Ugalde Gulias, Jabi Asurmendi Sainz, Unai Llano Anda, Eider Solatxi, Alberto Martinez Gutierrez-Barquin, Ali Orue Del Valle, Garrastatxu Landaluze Okeranza, Genma Corbella Eguiluz, Unai Vicente Basterra, Estibaliz Bideguren Otaola, Aitor Fernandez de Pinedo, Endika Arribas Gulias, Eunate Molinuevo Olabarria eta Koldo Rodriguez

Aiaraldetik mundura

“13 urte igaro ditut Estatu Batuetan, baina han beti izango naiz etorkina”

Zure bizitzan hainbat lekutan bizi izan zara, ezta?

Laudio utzi nuen lehenengo al-diz 17 urterekin sagarra jasotze-ko Italian. Euskaldunok ongi eto-rriak ginen etxe okupatuetan he-mengo egoera politikoa ezagu-na baitzen. Milanen bizi nintzen Musolini urkatu zuten auzoan, oso giro politikoa zegoen. Hortik abiatuta, Italia osoko etxe oku-patuak ezagutzeko aukera izan nuen, bai bisitan zein musika-ri: Roma, Florenzia, leku pila bat.

Berlinen ere egon nintzen, 2000 Dirty Squatters taldeare-kin jotzen. Holandan lagunak egin nituen eta euren auzoa eza-gutzeko aukera izan nuen. Ams-terdamera jo nuen eta han tu-ristek egiten ez dituzten gauzak egin nituen: liburu dendetan egon, jantoki okupatuetan ari-tu, irratitan... adibidez.

Estatu Batuetan ere bizi izan

naiz, nire bikotea hangoa zen eta. New Yorken egon ginen, Emma Goldman bizi zen auzoan, hain zuzen. Amerika sakonean -Mid Westen- ere bizi izan nintzen. Omahan, hain zuzen. Nire ala-barekin bi urtez egon nintzen Nebraskan eta hori ezagutu os-tean, Seattlera jo genuen. Grun-gearen garaia bukatuta zegoen. Baltimore, San Francisco, Min-neapolis, Filadelfia, eta Boston ere ezagutu nituen. Betiere mu-gimendu autonomoan buru-be-larri.

Noiz itzuli zinen Euskal He-rrira?

2000. urtean erabaki nuen hona itzultzea. 5 urtez bizi nin-tzen eskualdean. Orduan hasi nintzen arazoak izaten Estatu Batuetako migrazio legeekin, erresidentziarako baimena gal-du bainuen. Epaiketara jo nuen

eta bi urtez luzatu zen proze-sua; New Yorken, Omahan eta azkenean Alaskara bidali nuen epaiketa, han irabazteko auke-ra gehiago nituen eta. Han ibi-li naiz 13 urtez.

Erresidentzia bertan behera uztea oso larria da Estatu Batue-tan eta berdin zaie familia du-zun edo ez. Asko borrokatu os-tean, epaileak Alaskan itzuli zi-dan erresidentzia. Han egon nin-tzen 3 urtez arrantzatzen itsa-sontzi txiki batean Sitkanen, eta beste zazpi Ancoragen.

13 urte jarraian bizi ostean, etorkina izaten jarraitzen duzu Estatu Batuetan?

Beti izango naiz etorkina Es-tatu Batuetan. Etorkina izateak suposatzen du normaltasun fal-ta eta gainerako jendea baino se-gurtasun gutxiago izatea, baka-rrik egotea...

Trumpek hesia eraiki nahi izatea ez da ezustea izan. Han zaudenean entzuten dituzu ho-rrelakoak. Amerikarren artean dago isolamenduaren ideia, as-kiak izatea eta munduko poten-tzia izateari uko egitea. Argi dago Estatu Batuak ez daudela eginda etorkinentzat, hori utopia da, he-men bezala.

Zure alaba eskualdean bizi izan zen zenbait urtez, positiboa izan zen berarentzat?

Bai, zubi kulturala eraikitzea ahalbidetu diolako. Esaterako, bera Estatu Batuetara itzultzean joan zen bizitzera gazteleraz komu-nikatzen den komunitate handia duen hirira. Han kulturartekota-sunak kutsu handia dauka. Horrez gain, inoiz Estatu Batuetatik atera ez direnen aurreiritzi eta ezjakinta-sunari aurre egiteko balio izan dio-la uste dut.

Eugenio Garcia Lopez

Howard Ignatius

JAIOTERRIALAUDIO (1969)

BIZILEKUAURDUÑAN BIZI DA ORAIN, BAINA BERE BIZITZA GEHIENA ATZERRIAN EMAN DU, GEHIENBAT, ESTATU BATUETAN.