1

GENEL

DEĞERLENDİRME

EKİM’ 2016

2

GENEL DEĞERLENDİRME DÜNYA

IMF Dünya Ekonomik Görünüm Raporu 2016 Ekim ayı tahminlerine göre; küresel ekonomiye yönelik 2016 ve 2017 büyüme beklentilerini sırasıyla %3,1 ve %3,4'te sabit bıraktı. Öte yandan IMF, ABD ekonomisinin 2016 yılında %1,6 ve gelecek yıl %2,2 büyümesini bekliyor. Bu oranlar, Temmuz ayında yapılan güncellemede sırasıyla %2,2 ve %2,5 seviyesindeydi. IMF, Euro Bölgesi için 2016 ve 2017 büyüme tahminlerini ise Temmuz ayındaki güncellemeye kıyasla 0,1 puan yükselterek sırasıyla %1,7’ye ve %1,5’e çıkardı.

Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) Kasım ayında gerçekleştirdiği toplantısının ardından yayınlanan karar metninde, FOMC üyelerinin politika faizini %0,25-0,50 aralığında sabit tutma kararını 2'ye karşı 8 oyla aldığı bildirildi. Fed yetkilileri, karar metninde tıpkı Eylül ayında yaptıkları gibi "Ekonomik görünüme ilişkin yakın vadeli riskler aşağı yukarı dengelenmiş gözüküyor" ifadesine yer verilmesini uygun gördü.

ABD'de 3. çeyrek GSYH %2,9 artarak piyasa beklentilerini aşarken, aynı dönemde kişisel tüketim harcamaları % 2,1’le beklentileri karşılamadı.

ABD'de Hizmet Sektörü PMI Endeksi Ekim ayında 54,8'e çıkarak Kasım 2015’ten bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Uluslararası finansal araştırma kuruluşu Markit Economics’in verilere göre, ABD’de Hizmet Sektörü PMI Endeksi Ekim ayında önceki aya kıyasla 2,9 puan artarak 54,8’e yükseldi.

ABD'de Tüketici Güven Endeksi Ekim ayında 98,6'ya gerileyerek beklentilerin altında kaldı. Amerikalı tüketicilerin eğilimlerini ölçen Conference Board'un verilerine göre, Tüketici Güven Endeksi ekimde önceki aya kıyasla 4,9 puan azalarak 98,6 oldu. Endekse ilişkin piyasa beklentisi 101,0 seviyesindeydi.

Euro Bölgesi'nde 2016’nın 3. çeyreğinde GSYH geçen yılın aynı çeyreğine göre %1,6 artarak beklentilerle uyumlu gerçekleşti. Avrupa İstatistik Ofisinin (Eurostat) ilk tahmin verilerine göre, 19 üyeli Euro Bölgesi’nde mevsimsellikten arındırılmış Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) bu yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla %1,6 arttı. Bir önceki çeyreğe kıyasla ise Euro Bölgesinde GSYH artışı %0,3 olarak ölçüldü.

Rusya Federal İstatistik Kurumu (Rosstat) tarafından yayınlanan verilere göre, Eylül ayında %6,4 seviyesinde olan yıllık enflasyon, Ekim ayında %%6,1’e geriledi.

Almanya'da mevsimsellikten arındırılmış işsiz sayısı, Ekim ayında piyasa beklentisinin üzerinde 13 bin azalırken, işsizlik %6 ile yeni bir rekor seviyeye geriledi.

Almanya'da Ekim ayı TÜFE bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %0,8 arttı. Söz konusu veri bir önceki ay % 0,7 yükselmişti.

3

TÜRKİYE

TCMB Para Politikası Kurulu kararlarına göre; 20 Ekim 2016 tarihli toplantısında Marjinal fonlama oranı %%8,25, borçlanma faiz oranı %7,25 ve bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı ise %7,5 olarak sabit kaldı.

Dördüncü madde gözden geçirme raporunu açıklayan Uluslararası Para Fonu (IMF), ekonomiye ilişkin döviz riskinin azaltılması için makro ihtiyati tedbirlerin artırılması gerektiğini belirtti. IMF, son dönemde mali politikalarda yapılan gevşemeyi yerinde bulduğunu açıkladı. Para fonu, ekonomik büyümenin bu yıl %2,9'a gerilemesini, işsizliğin ise artmasını bekliyor.

IMF Dünya Ekonomik Görünüm Raporu 2016 Ekim ayı tahminlerine göre; Türkiye'nin büyüme tahmini 2016 yılı için %3,8'den %3,3'e ve 2017 yılı için ise %3,2'den %3'e düşürüldü. Enflasyon beklentilerini 2016 için %8,4 ve 2017 için %8,2'ye indirdi. IMF, Türkiye’deki işsizlik oranına yönelik 2016 ve 2017 tahminlerini ise %10,2'ye düşürdü.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's (S&P), Türkiye'nin not görünümünü "negatif"ten "durağan"a yükseltti, “BB” seviyesindeki kredi notunu teyit etti. S&P’den yapılan açıklamada, Türkiye'nin not görünümünün "negatif"ten "durağan"a yükseltildiği bildirildi. Türkiye'nin yabancı para cinsinden kredi notunun "BB" ve yerli para cinsinden kredi notunun da "BB+" seviyelerinde sabit tutulduğu belirtilen açıklamada, “Görünümde yapılan revizyon, politika yapıcıların önemli reformları uygulamaya yönelik adımlarına devam edeceğine yönelik görüşümüzü yansıtıyor” ifadesine yer verildi. Derecelendirme kuruluşu, durağan görünümün, Türk ekonomisinin uzun süredir devam eden bölgesel ve iç kaynaklı risklere karşı gösterdiği direnci yansıttığını vurguladı.

2016 Eylül ayında, Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's Türkiye'nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyenin altına indirdi. Kuruluş, Türkiye'nin kredi notunu "Baa3" seviyesinden "Ba1" seviyesine düşürürken, not görünümünü "durağan" olarak belirledi. Moody's'den yapılan açıklamada, not indirimine gerekçe olarak 2 sebep gösterildi:

Türkiye'nin yüksek boyutlu dış finansman ihtiyacına bağlı risklerdeki artış,

Daha önce destekleyici olan borçlanma temellerinde, özellikle de büyüme ve kurumsal sağlamlıkta zayıflama.

Yapılan açıklamada, "durağan" görünümün, Türkiye'nin ekonomik dayanıklılığında yaşanan yıpranma ve cari açık tarafında artan baskıdan kaynaklanan aşağı yönlü riskler ile büyük ve esnek olan ve hala pozitif büyüme kaydeden Türkiye ekonomisinin ve hükümetin bütçe konusunda kaydettiği sağlam geçmişin bir dengesi olduğu belirtildi.

6 Ekim 2016 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “Orta Vadeli Program 2017-2019”a göre ekonomik göstergeler aşağıdaki şekilde revize edilmiştir.

Göstergeler/ Yıllar

Büyüme GSYH (%)

Enflasyon Oranı (%) (Yıl Sonu)

Cari Açık/ GSYH (%)

Bütçe Açığı/ GSYH (%)

2016-2018

2017-2019 2016-2018

2017-2019

2015-2017

2017-2019

2016-2018

2017-2019

2015 4,0 4,0 8,8 8,8 4,4 4,5 1,2 1,2

2016 4,5 3,2 7,5 7,5 3,9 4,3 1,3 1,6

2017 5,0 4,4 6,0 6,5 3,7 4,2 1,0 1,9

2018 5,0 5,0 5,0 5,0 3,5 3,9 0,8 1,6

2019 - 5,0 - 5,0 - 3,5 - 1,3

4

Orta Vadeli Program (2017-2019) Temel Ekonomik Büyüklükler

5

BÜYÜME; TÜİK, GSYH II. Çeyrek: Nisan-Haziran 2016 verilerini açıkladı. Üretim yöntemiyle GSYH tahmininde; 2016 yılının ikinci çeyreği bir önceki yılın aynı çeyreğine

göre sabit fiyatlarla %3,1 artışla 33 milyar 61 milyon TL, cari fiyatlarla %9 artışla 525 milyar 932

milyon TL oldu.

Tarım sektörünü oluşturan faaliyetlerin toplam katma değeri, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın

aynı çeyreğine göre, sabit fiyatlarla %1'lik azalışla 2 milyar 338 milyon lira, cari fiyatlarla %1,4'lük

artışla 30 milyar 795 milyon lira olarak gerçekleşti.

Sanayi sektörünü oluşturan faaliyetlerin toplam katma değeri, Nisan-Haziran döneminde geçen

yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla %3,9'luk artışla 11 milyar 530 milyon lira, cari fiyatlarla ise

%8,2'lik artışla 129 milyar 182 milyon lira oldu.

Hizmet sektörünü oluşturan faaliyetlerin toplam katma değeri, söz konusu dönemde sabit

fiyatlarla %3,6'lık artışla 19 milyar 428 milyon liraya, cari fiyatlarla da %11,5'lik artışla 305 milyar

585 milyon liraya yükseldi.

GSYH değeri 2015 yılında cari fiyatlarla %11,7’lik artışla 1 trilyon 952 milyar 638 milyon TL, sabit

fiyatlarla %4’lük artışla 131 milyar 273 milyon TL oldu.

Kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla değeri 2015 yılında cari fiyatlarla 25 118 TL, ABD doları cinsinde

9 257 Dolar olarak hesaplandı.

Takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH tahmininde, 2016 yılı ikinci çeyreği bir önceki

yılın aynı çeyreğine göre %3, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri ise bir

önceki çeyreğe göre %0,3 arttı.

Üç Aylık Dönemsel Büyümenin Değişimi (GSYH Sabit Fiyatlar - %)

4,3

5,3

3,1

1,3

-14,7

-7,8

-2,8

5,9

12,6

10,4

5,3

9,3

12,4

9,38,7

1,52,7

3,14,7

4,6 5,2

2,41,8

3

2,5

3,7

5,7

3,9

4,7

3,1

-16

-12

-8

-4

0

4

8

12

16

09

/I

09

/II

09

/III

09

/IV

10

/I

10

/II

10

/III

10

/IV

11

/I

11

/II

11

/III

11

/IV

12

/I

12

/II

12

/III

12

/IV

13

/I

13

/II

13

/III

13

/IV

14

/I

14

/II

14

/III

14

/IV

15

/I

15

/II

15

/III

15

/IV

16

/I

16

/II

6

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ

TÜİK verilerine göre; 2016 yılı Eylül ayında Sanayi Üretim Endeksi 114,2 olarak gerçekleşti.

Takvim etkisinden arındırıldığında endeks, bir önceki yılın aynı ayına göre %3,1 (Endeks 124,4)

azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi ise bir önceki aya göre

%3,8 azaldı (Endeks 122,9).

2016 yılı Eylül ayında sanayinin alt sektörü olan İmalat Sanayi sektörü içinde yer alan Motorlu

Kara Taşıtı, Treyler (Römork) ve Yarı Treyler (Yarı Römork) İmalatı Endeksi bir önceki yılın aynı

ayına göre %2,2 azaldı ve 137,7 olarak gerçekleşti. Bir önceki aya göre ise %33 arttı. (2015 Eylül ayı

endeksi: 140,8, 2016 Ağustos ayı Endeksi: 103,5)

TCMB verilerine göre; imalat sanayi kapasite kullanım oranı 2016 yılı Ekim ayında geçen yılın

aynı ayına göre 0,9 puan artarken bir önceki aya göre 0,2 puan azaldı ve %76,4 seviyesinde

gerçekleşti. (2015 Ekim Endeks: %75,5, 2016 Eylül Endeks: %76,6)

Sektörler bazında kapasite kullanım oranları incelendiğinde ise; Motorlu Kara Taşıtı, treyler

(römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatında 2015 Ekim ayında %80,2 olan kapasite kullanım

oranı 1,5 puan artarak, 2016 Ekim ayında %81,7 seviyesine yükseldi. 2016 Ekim ayı endeksi bir

önceki aya göre ise 1,8 puan arttı. (2016 Eylül endeksi: %79,9)

GÜVEN ENDEKSİ;

TÜİK Ekonomik Güven Endeksi 2016 Ekim ayı verilerine göre;

Ekonomik güven endeksi Ekim ayında bir önceki aya göre %8,3 oranında azalarak 87,8

değerinden 80,6 değerine geriledi. Ekonomik güven endeksindeki azalış, tüm alt kalemlerde yer

alan azalışlardan kaynaklandı.

Tüketici güven endeksi %0,3 oranında azalarak 74,04 değerini aldı. Perakende ticaret sektörü

güven endeksi Ekim ayında bir önceki aya göre %1,8 oranında azalarak 96,2 değerine geriledi.

Hizmet sektörü güven endeksi Ekim ayında bir önceki aya göre %1,8 oranında azalarak 94,5

değerine düştü. Reel kesim güven endeksi Ekim ayında, Eylül ayına göre %3,1 oranında azalarak

103,8 değerine düştü.

7

TÜİK Tüketici Güven Endeksi 2016 Ekim ayı verilerine göre;

Tüketici güven endeksi, Ekim ayında bir önceki aya göre %0,3 oranında azaldı. 2016 Eylül

ayında 74,29 olan endeks 2016 Ekim ayında 74,04 değerine düştü. 2016 Ekim ayında genel

ekonomik durum beklentisi bir önceki aya göre %1,3 oranında azalarak 101,62 değerine düştü.

Otomobil satın alma ihtimali ise bir önceki aya göre %5,5 azaldı ve 12,2 değerine geriledi.

BloombergHT Tüketici Güven Endeksi 2016 Ekim ayında;

BloombergHT’nin verilerine göre Tüketici Güven Endeksi 2016 Ekim ayında %17,45 azalarak 82,83 değerini aldı.

Ağu.15

Eyl.15 Eki.15Kas.1

5Ara.1

5Oca.1

6Şub.1

6Mar.1

6Nis.16

May.16

Haz.16

Tem.16

Ağu.16

Eyl.16 Eki.16

2015/2016 86,5 72,6 82,6 104,8 100,8 83,9 71,5 78,3 73,5 82,3 83,3 95,7 72,7 87,8 80,6

60

70

80

90

100

110

Eyl.15 Eki.15 Kas.15 Ara.15Oca.1

6Şub.16

Mar.16

Nis.16May.1

6Haz.1

6Tem.1

6Ağu.1

6Eyl.16 Eki.16

TÜİK 58,5 62,8 77,1 73,6 71,6 66,6 67,0 68,5 68,8 69,4 67,0 74,4 74,3 74,0

BLOOMBERG 55,5 68,9 92,1 82,5 77,4 74,8 75,7 79,5 77,5 75,0 81,8 94,1 100,3 82,8

50

60

70

80

90

100

110

8

TEPAV Perakende Güven Endeksi (TEPE) 2016 Eylül ayı verilerine göre;

2016 Ekim ayında -17,4 puan değerini alan TEPE, bir önceki aya göre 6,9 puan, geçen yılın aynı

dönemine göre 13,4 puan azaldı. TEPE değerinin geçen yıla ve geçen aya göre düşmesinde

önümüzdeki 3 ayda satış beklentisi göstergelerindeki düşüş etkili oldu.

Perakende güvenine alt sektörler itibarıyla bakıldığında 2016 yılı Ekim ayında, “Motorlu Taşıtlar”

sektöründe geçen yılın aynı dönemine göre 16,4 puanlık bir düşüş gerçekleşti.

AB-28 Perakende Güven Endeksi, 2016 yılı Ekim ayında 1,5 puan değerini aldı. AB-28’de

perakende güveni bir önceki aya göre 0,3 puan artarken, geçen yılın aynı dönemine göre ise 8,1

puan azaldı. Türkiye, geçen yılın aynı dönemine kıyasla AB-28’den ve Euro Bölgesi’nden daha

kötü performans sergiledi.

AB-28 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende Güven Endeksi değerlerine bakıldığında; Yunanistan

Ekim ayında geçen yıla göre en fazla artış yaşanan ülke oldu. Yunanistan’ı; Güney Kıbrıs Rum

Yönetimi, Slovakya ve Bulgaristan takip etti. Malta, İngiltere ve İtalya geçen yıla göre endeks

değeri en fazla düşüş yaşayan ülkeler oldu.

ENFLASYON; TÜİK verilerine göre; 2016 Ekim ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %1,44

artış, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi de (Yİ-ÜFE) bir önceki aya göre %0,84 oranında artış gösterdi.

TÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre %7,16, Yİ-ÜFE ise %2,84 artış gösterdi.

Eyl.15 Eki.15 Kas.15 Ara.15 Oca.16 Şub.16Mar.1

6Nis.16

May.16

Haz.16

Tem.16

Ağu.16

Eyl.16 Eki.16

TEPE Türkiye -11,1 -4,0 0,1 -0,4 0,9 -4,5 -11,1 -5,0 -9,1 -9,2 -10,7 -6,8 -10,5 -17,4

TEPE AB-28 9,1 9,6 8,3 6,0 4,6 4,4 4,5 2,0 3,0 1,6 1,0 -0,3 1,2 1,5

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

9

FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİSİ; TÜİK verilerine göre; 2016 Ekim ayında finansal yatırım araçlarında en yüksek reel getiri

Amerikan Doları’nda; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %2,81, TÜFE ile indirgendiğinde de %2,20

oranlarıyla gerçekleşti. Yıllık olarak Finansal Yatırım araçları değerlendirildiğinde, külçe altın; Yİ-

ÜFE ile indirgendiğinde %12,26, TÜFE ile indirgendiğinde %7,74 oranlarıyla yatırımcısına en fazla

reel getiriyi sağladı.

FİNANSAL YATIRIM

ARAÇLARI

Ekim’2016

Ekim’2016 / Ekim’2015 (Bir önceki aya göre)

Nominal Getiri

(%)

Reel Getiri (%)

Nominal Getiri

(%)

Yıllık Reel Getiri (%)

Yİ-ÜFE TÜFE Yİ-ÜFE TÜFE

Mevduat Faizi (brüt)

0,75 -0,09 -0,68 9,72 6,69 2,39

BIST 100 Endeksi 0,96 0,12 -0,47 -0,43 -3,18 -7,08

Amerikan Doları

3,67 2,81 2,20 4,98 2,08 -2,03

Euro 2,08 1,23 0,63 2,88 0,04 -3,99

Külçe Altın -0,86 -1,69 -2,27 15,45 12,26 7,74

Devlet İç Borçlanma Senetleri

0,41 -0,43 -1,02 13,25 10,12 5,68

9,15

8,17

7,206,81

7,14

8,17,46

11,28

9,7510,1

4,80

5,74

7,16

8,09

7,917,24

8,868,397,95

8,78

9,588,81

6,577,28

8,057,75

7,89

9,38

9,66

9,16 9,32 7,61

7,55

8,96

9,54

7,58

6,58

7,64

8,79

2,84

6,52

12,4

5,25

2,87

3,8

4,47

5,945,71

1,78

3,03

10,72

12,31

12,98

9,46

3,103,413,28

6,36

9,88

9,84

8,36

6,92

6,216,73

3,25

3,96

3,41

5,62

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

2014/01 2014/04 2014/07 2014/10 2015/01 2015/04 2015/07 2015/10 2016/01 2016/04 2016/07 2016/10

TÜFE Yİ-ÜFE

10

DIŞ TİCARET; Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre; 2016 yılı Ekim ayında ihracat geçen yılın aynı

ayına göre %4,6 azalış ile 11 milyar 727 milyon dolar oldu. 2016 Ocak-Ekim dönemi sonunda ise

%2,9 azalarak 107 milyar 439 milyon dolar olarak gerçekleşti. Son on iki ayda ise %4,6 azalarak 130

milyar 322 milyon dolara geriledi.

TİM sonuçlarına göre Sanayi Mamulleri, 2016 Ekim ayında (%61,4 pay) ve 2016 Ocak-Ekim

döneminde (%58,1 pay) Sanayi Grubu alt başlığı altında ilk sırada yer alıyor. Sanayi Mamulleri

içinde “Otomotiv Endüstrisi”, 2016 Ekim ayında ve 2016 Ocak-Ekim döneminde Türkiye’de en

fazla ihracat yapan sektör oldu. Otomotiv Endüstrisi geçen seneye göre, 2016 Ekim ayında %8,2

artarak 2 milyar 190 milyon dolar ihracat sağladı. 2016 Ocak-Ekim döneminde ise %10,8 artarak 19

milyar 269 milyon dolar ihracat sağladı.

2016 Ekim ayında en fazla ihracat yapılan ilk 5 ülke sırasıyla, Almanya, İngiltere, İtalya, Irak ve

ABD oldu.

TÜİK verilerine göre; 2016 Eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat %5,6 azalarak 10

milyar 935 milyon dolar, ithalat %0,7 azalarak 15 milyar 296 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2016

yılı Eylül ayında dış ticaret açığı %14,1 artarak 3 milyar 821 milyon dolardan, 4 milyar 362 milyon

dolara yükseldi. 2015 yılı Eylül ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı %75,2 iken 2016 yılı Eylül

ayında %71,5’e düştü.

2016 Ocak-Eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre ihracat %2,7 azalarak 104 milyar 227

milyon dolar, ithalat da %6,5 azalarak 146 milyar 254 milyon dolar oldu. 2016 Ocak-Eylül

döneminde dış ticaret açığı %14,6 azaldı ve 42 milyar 27 milyon dolara düştü. 2016 Ocak-Eylül

döneminde ihracatın ithalatı karşılama oranı %71,3’e yükseldi.

TÜİK verilerine göre fasıllar bazında en yüksek ihracat kalemi, 2016 yılı Eylül ayında ve Ocak-

Eylül döneminde “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara

taşıtları” oldu.

2016 yılı Eylül ayı “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara

taşıtları” ithalatı geçen yılın aynı ayına göre %4,6 artarak 1 milyar 351 milyon dolar, ihracatı %1,2

artarak 1 milyar 592 milyon dolar oldu ve yaklaşık 242 milyon dolar dış ticaret fazlası verdi.

2016 Ocak-Eylül dönemi “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara

taşıtları” ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre %2 azalarak 12 milyar 630 milyon dolar olurken,

ihracatı %11,6 artarak 14 milyar 24 milyon dolar oldu ve yaklaşık 1 milyar 394 milyon dolar dış

ticaret fazlası verdi.

TÜİK verilerine göre, 2016 yılı Eylül ayında yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ürünleri

ihracatı içindeki payı %3,4 olarak gerçekleşti. Orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %34,6 oldu.

2016 yılı Eylül ayında yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %16

olarak gerçekleşti. Orta yüksek teknolojili ürünlerin payı 2016 yılı Eylül ayında %45,4 olarak

gerçekleşti.

11

CARİ AÇIK;

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Eylül 2016 dönemine ilişkin ödemeler dengesi

verilerini açıkladı.

Buna göre, bir önceki yılın Eylül ayında 167 milyon dolar fazla veren cari işlemler açığı, 2016 Eylül

ayında 1 milyar 684 milyon dolar açık verdi. Bunun sonucunda, 12 aylık cari işlemler açığı 32

milyar 412 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2016 Ocak-Eylül döneminde ise cari açık 24 milyar 793

milyon dolar oldu.

CARİ İŞLEMLER & FİNANS HESABI (MİLYON $);

12

İŞSİZLİK;

TÜİK 2016 yılı Haziran dönemi sonuçlarına göre, Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı %52,4

olarak gerçekleşti.

İstihdam edilenlerin sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre 390 bin kişi artarak 27 milyon 651

bin kişiye, istihdam oranı ise %47,1’e ulaştı.

2016 yılı Haziran döneminde Türkiye genelinde işsizlik oranı 0,6 puanlık artış ile %10,2

seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde tarım dışı işsizlik oranı 0,5 puan artış ile %12,2 olarak

gerçekleşti.

15-24 yaş grubunu içeren genç nüfusta işsizlik oranı ise 1,7 puanlık artış ile %19,4 olarak

gerçekleşti.

OTOMOTİV KREDİ STOKU (Milyon TL);

TCMB verilerine göre; 2016 yılı Ekim ayı sonunda Toplam Kredi Stoku, 2015 yılı aynı döneme göre

%6,59 artarak 45 milyar 737 milyon TL’ye ulaştı. 2016 yılı Ekim ayı sonunda ise bir önceki döneme

göre %0,25 azaldı.

2016 yılı Ekim ayı sonu itibariyle Finansman Şirketleri Kredi hacmi toplamı 23 milyar 792 milyon

TL, Bankacılık Sektörü Kredi hacmi toplamı 21 milyar 944 milyon TL olmak üzere, Toplam Taşıt

Kredi stoku 45 milyar 737 milyon TL değerine ulaştı.

Taşıt Kredi Stokunun, 16 milyar 241 milyon TL tutarını Bireysel Tüketici Kredileri oluştururken,

29 milyar 496 milyon TL tutarını da Ticari Tüketici Kredileri oluşturdu.

25.000

30.000

35.000

40.000

45.000

50.000

Ara

lık

11

Şu

ba

t 12

Nis

an 1

2

Ha

zira

n 1

2

Ağ

ust

os

12

Ek

im 1

2

Ara

lık

12

Şu

ba

t 13

Nis

an 1

3

Ha

zira

n 1

3

Ağ

ust

os

13

Ek

im 1

3

Ara

lık

13

Şu

ba

t 14

Nis

an 1

4

Ha

zira

n 1

4

Ağ

ust

os

14

Ek

im 1

4

Ara

lık

14

Şu

ba

t 15

Nis

an 1

5

Ha

zira

n 1

5

Ağ

ust

os

15

Ek

im 1

5

Ara

lık

15

Şu

ba

t 16

Nis

an 1

6

Ha

zira

n 1

6

Ağ

ust

os

16

Ek

im 1

6

Kredi Stoğu (x milyon TL)

2014/12 38.823 TL

2013/12: 36.038 TL

2012/12: 31.343 TL

2011/12: 28.336 TL

2015/12: 45.826 TL

2016/10: 45.737 TL

13

MAKROEKONOMİK BEKLENTİ GÖSTERGELERİ

3,4 3,5

3,3

3,1 3,1 3,1 3,0

2,9 2,9 2,9 3,0

3,2

3,4

3,6 3,6 3,6 3,6 3,7 3,7

3,5 3,4

3,2

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

3,2

3,4

3,6

3,8

Yıl Sonu GSYH Büyüme Beklentisi (%) - (TCMB)

6,82 6,77 6,98

7,29 7,50

7,77 7,71 7,65

7,98 8,25 8,36

8,53

8,19 8,48 8,29

7,91 7,80 7,64 7,81

8,21 8,07

7,81

5

5,5

6

6,5

7

7,5

8

8,5

9

Yıl Sonu TÜFE Beklentisi (%) - (TCMB)

14

2,41 2,50

2,61 2,70 2,72 2,78 2,76

2,83

3,04 2,99 2,93 2,94

3,17 3,15 3,11 3,08 3,11 3,10 3,05 3,07 3,07 3,12

1,6

1,8

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

3,2

3,4Yıl Sonu Dolar Kuru Beklentisi (TL) - (TCMB)

7,92 7,50 7,54

7,77 7,80 8,02 7,97

8,39

8,93 8,79 8,59 8,58 8,56 8,34

8,12 7,79 7,59 7,75 7,69 7,66 7,61 7,58

4

5

6

7

8

9

10

Bir Hafta Vadeli Repo İhale Faiz Oranı Beklentisi (12 Ay Sonrası) (%) - (TCMB)

-41,4 -40,3

-39,4

-37,9 -38,3 -38,8 -38,6 -39,0 -39,4

-38,1 -37,4

-36,3

-34,3 -33,8 -33,5

-32,9 -32,8 -32,5 -32,8 -33,2 -33,1

-33,7

-42

-40

-38

-36

-34

-32

-30

Yıl Sonu Cari İşlemler Dengesi Beklentisi (Milyar Dolar) - (TCMB)

15

91,5 90,9

86,3 86,1 85,5

89,5

84,3

77,6

72,0

80,9

105,9

99,9

95,7

90,0 89,4 91,0

93,7 91,3

89,8

102,0 102,9

101,6

70

75

80

85

90

95

100

105

110

Genel Ekonomik Durum Beklentisi (Gelecek 12 Aylık) - (TÜİK)

87,8 86,7

85,4 86,2 86,2

87,9 88,2

86,2

82,1

86,6

95,7

93,2 92,2

89,3 89,8 90 89,9 91,2

88,4

94,2

92,1

94,1

80

82

84

86

88

90

92

94

96

98

Hanenin Maddi Durum Beklentisi (Gelecek 12 Aylık) - (TÜİK)

11,7 12,2

10,9

11,8 11,5

10,8

12,2

13,0

10,8

9,9

12,4 12,3 12,1

11,4

12,3 12,6

11,8

12,9

12,1

13,8

13,0

12,2

9,0

10,0

11,0

12,0

13,0

14,0

15,0

Otomobil Satın Alma İhtimali (Gelecek 12 Aylık) - (TÜİK)

16

BÜYÜME GÖSTERGELERİ

17

TÜRKİYE OTOMOTİV PAZARI

SEKTÖREL DEĞERLENDİRME

Türkiye Otomotiv Sektörü 2016 yılı Ocak-Ekim döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre

toplam pazar %2,8 azalarak 738 bin 93 adet, üretim %6,5 artarak 1 bin 179 adet ve ihracat %12,2

artarak 905 bin 438 adet oldu. İhracat değeri ise %10,3 oranında artarak 19 milyar 606 milyon dolar

seviyesine ulaştı.

Türkiye Otomotiv Sektörü 2016 yılı Ekim ayında, geçen yılın aynı ayına göre toplam pazar %28,2

artarak 85 bin 251 adede, üretim %9,7 artarak 145 bin 866 adede ve ihracat %9,7 artarak 109 bin 539

bin adet oldu. İhracat değeri ise %9,3 oranında artarak 2 milyar 251 milyon dolar seviyesine ulaştı.

DÖNEM Pazar* (adet)

Üretim (adet)

İthalat* (adet)

İhracat (Adet)

İhracat** ($)

OCAK-EKİM

2015 759.719 1.106.808 501.298 806.865 17.771.436.108

2016 738.093 1.179.141 505.037 905.438 19.605.924.673

(%) -2,8 6,5 0,7 12,2 10,3

EKİM

2015 66.520 132.977 44.808 99.849 2.060.016.079

2016 85.251 145.866 58.974 109.539 2.251.063.547

(%) 28,2 9,7 31,6 9,7 9,3

SON 12 AY

2015 997.597 1.340.494 648.111 969.737 20.683.128.611

2016 989.568 1.431.109 662.429 1.090.908 22.734.484.879

(%) -0,8 6,8 2,2 12,5 9,9 *Pazar: Otomobil, Hafif Ticari Araç ve diğer ağır taşıtlar toplamıdır. ** Ana ve Yan sanayii toplamıdır.

Otomobil Hafif Ticari Ağır Ticari Toplam

2015 548.859 178.384 32.476 759.719

2016 553.111 166.388 18.594 738.093

0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

800.000Toplam Otomotiv Pazarı (2015/2016 Ekim Sonu)

%0,77

-%6,72

-%42,75

-%2,85

18

Türkiye Otomotiv toplam pazarı (otomobil, hafif ticari araç ve ağır ticari araç) 2016 yılı Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,85 azalarak 738.093 adet oldu. Geçen sene aynı dönemde 759.719 adet satış gerçekleşmişti.

2016 yılı Ekim ayı toplam pazarı 85.251 adet oldu. 66.520 adet olan 2015 yılı Ekim ayı toplam pazar satışlarına göre %28,16 oranında büyüdü.

Türkiye Otomotiv Pazarı, 10 yıllık Ekim ayı ortalama satışlara göre %51,85 arttı.

Otomotiv Pazarı Aylık ve Çeyrekler Gelişimi (%)

-40

-20

0

20

40

60

80

2015/2014 (%) 6,87 56,89 74,87 68,11 37,53 41,45 39,25 34,76 -5,07 -3,95 4,89 6,17

2016/2015 (%) -7,75 -7,36 -4,38 -8,79 13,43 4,13 -31,31 -13,48 3,68 28,16

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz. Tem. Ağus. Eylül Ekim Kas. Aral.

2015’1Ç :%50,40 2015’2Ç :%48,41

2015’3Ç :%21,87

2015’4Ç : %3,54

2016’1Ç: -%6,00

%12,41

2016’2Ç: %2,50

%12,41 2016’3Ç: -%15,17

%12,41

19

Türkiye Otomotiv pazarında, 2016 yılı Ocak-Ekim döneminde Otomobil ve Hafif ticari araç toplam pazarı 719.499 adet olarak gerçekleşti. 727.243 adet olan 2015 yılı aynı dönem otomobil ve hafif ticari araç pazar toplamına göre satışlar %1,06 oranında daraldı.

2016 yılı Ekim ayı Otomobil ve Hafif Ticari Araç toplam pazarı 83.000 adet oldu. 64.255 adet olan 2015 yılı Ekim ayı otomobil ve hafif ticari araç pazar toplamına göre satışlar %29,17 oranında arttı.

Otomobil ve hafif ticari araç pazarı, 10 yıllık Ekim ayı ortalama satışlara göre %55,11 artış gösterdi.

Otomobil ve Hafif Ticari Araç Pazarı Aylık ve Çeyrekler Gelişimi

(%)

-40

-20

0

20

40

60

80

2015/2014 (%) 5,95 57,99 75,07 71,85 40,30 43,21 39,94 37,17 -3,77 -3,48 4,94 6,25

2016/2015 (%) -5,49 -4,53 -0,42 -7,33 15,16 6,25 -30,18 -13,35 5,57 29,17

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz. Tem. Ağus. Eylül Ekim Kas. Aral.

2015’1Ç: %50,29

%12,41

2015’2Ç : %51,12

%12,41 2015’3Ç : %23,47

%12,41 2015’4Ç : %3,69

%12,41

2016’1Ç: -%2,75

%12,41

2016’2Ç: %4,25

%12,41 2016’3Ç: -%14,21

%12,41

20

Türkiye Otomotiv pazarında, 2016 yılı Ocak-Ekim döneminde Otomobil satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,77 artarak 553.111 adet oldu. Geçen sene aynı dönemde 548.859 adet satış gerçekleşmişti.

2016 yılı Ekim ayı Otomobil Satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %32,93 artarak 63.746 adet seviyesinde gerçekleşti. Geçen sene Ekim ayında 47.954 adet satış gerçekleşmişti.

Otomobil pazarı, 10 yıllık Ekim ayı ortalama satışlara göre %71,37 artış gösterdi.

Otomobil Pazarı Aylık ve Çeyrekler Gelişimi (%)

-40

-20

0

20

40

60

80

2015/2014 (%) 0,53 50,24 63,11 64,16 35,57 43,34 37,80 36,83 -4,41 -5,63 4,53 3,89

2016/2015 (%) -4,65 -0,56 3,73 -6,54 17,42 4,94 -29,04 -12,59 9,03 32,93

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz. Tem. Ağus. Eylül Ekim Kas. Aral.

2015’1Ç :%42,13 2015’2Ç :%47,23

2015’3Ç :%22,74

2015’4Ç :%1,87 2016’1Ç :%0,73 2016’2Ç :%4,83

2016’3Ç :-%12,81

21

Türkiye Otomotiv pazarında, Hafif ticari araç pazarı 2016 yılı Ocak-Ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre %6,72 oranında azalarak 166.388 adet seviyesinde gerçekleşti. Geçen sene aynı dönemde 178.384 adet satışa ulaşılmıştı.

2016 yılı Ekim ayı Hafif Ticari Araç Pazarı geçen yılın aynı ayına göre %18,12 oranında artarak 19.254 adet oldu. Geçen sene Ekim ayında 16.301 adet satış gerçekleşmişti.

Hafif ticari araç pazarı, 10 yıllık Ekim ayı ortalama satışlara göre %18,03 arttı.

Hafif Ticari Araç Pazarı Aylık ve Çeyrekler Gelişimi (%)

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

100

120

140

2015/2014 (%) 21,86 84,80 121,37 103,03 58,95 42,74 47,45 38,20 -1,92 3,44 6,11 13,26

2016/2015 (%) -7,53 -15,69 -12,27 -9,92 7,54 11,08 -33,90 -15,58 -4,04 18,12

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz. Tem. Ağus. Eylül Ekim Kas. Aral.

2015’2Ç : %66,22

2015’1Ç : %78,43

2015’3Ç : %25,72 2015’4Ç : %9,13

2016’1Ç : -%12,31

2016’2Ç : %2,26

2016’3Ç :- %18,44

22

Türkiye Otomotiv pazarında, ağır ticari araç pazarı 2016 Ocak-Ekim döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre %42,75 azalarak 18.594 adet oldu. 2015 yılı aynı döneminde 32.476 adet satış gerçekleşmişti.

Ağır ticari araç pazarı 2016 Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre %0,62 azalarak 2.251 adet oldu. 2015 yılı Ekim ayında 2.265 adet satış gerçekleşmişti.

*Toplam Pazar; Otomobil, Hafif Ticari Araç ve Ağır Ticari Araç toplamıdır.

23

2016 yılı Ekim sonu otomobil pazarı motor hacmine göre incelendiğinde, en yüksek paya %96,19 oranıyla yine 1600cc altındaki otomobiller 532.055 adet ile sahip oldu. Ardından %3,10 pay ile 1600-2000cc aralığındaki otomobiller ve %0,58 pay ile 2000cc üstü otomobiller yer aldı. 2015 yılı aynı döneme göre, 1600cc altındaki otomobil satışlarında %1,24 artış izlenirken, 1600-2000cc aralığında motor hacmine sahip otomobil satışlarında %3,78 ve 2000cc üstü otomobillerde %31,70 azalış görüldü. 2016 yılı on aylık dönemde 85kW altı 18 adet ve 121kW üstü 20 adet olmak üzere toplam 38 adet elektrikli otomobil satışı gerçekleşti. 2016 yılı Ekim ayı sonunda, 1600 cc altı motor hacmine sahip hibrit otomobil satışları 617 adet ile geçen yıl aynı döneme göre %19,45 daraldı. 1801cc - 2000cc aralığında 2016 yılı on aylık dönemde 56 adet, 2500cc üstü ise 22 adet hibrit otomobil satışı gerçekleşti. 2016 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam 695 adet hibrit otomobil satışı gerçekleşti.

MOTOR HACMİ

MOTOR CİNSİ

2015'Ekim Sonu 2016'Ekim Sonu

Değişim ÖTV KDV

Adet Pay Adet Pay

≤ 1600cc B/D 525.514 95,75% 532.055 96,19% 1,2% 45% 18%

1601cc - ≤ 2000cc B/D 17.792 3,24% 17.119 3,10% -3,8% 90% 18%

≥ 2001cc B/D 4.691 0,85% 3.204 0,58% -31,7% 145% 18%

≤ 85 kW ELEKTRİK 15 0,00% 18 0,00% 20,0% 3% 18%

86kW - ≤ 120kW ELEKTRİK 0 0,00% 0 0,00%

7% 18%

≥ 121kW ELEKTRİK 76 0,01% 20 0,00% -73,7% 15% 18%

<=1600cc HİBRİT 766 0,14% 617 0,11% -19,5% 45% 18%

1601cc - <=1800cc (<=50KW)

HİBRİT 0 0,00% 0 0,00%

90% 18%

1601cc - <=1800cc (>50KW)

HİBRİT 1 0,00% 0 0,00% -100,0% 45% 18%

1801cc - <=2000cc HİBRİT 0 0,00% 56 0,01%

90% 18%

2001cc - <=2500cc (<=100KW)

HİBRİT 0 0,00% 0 0,00%

145% 18%

2001cc - <=2500cc (>100KW)

HİBRİT 2 0,00% 0 0,00% -100,0% 90% 18%

>2500cc HİBRİT 2 0,00% 22 0,00% 1000,0% 145% 18%

Toplam 548.859 100,00% 553.111 100,00% 0,77% VERGİ

ORANLARI

24

2016 yılı Ekim sonu otomobil pazarı ortalama emisyon değerlerine göre incelendiğinde, en yüksek paya %45,69 oranıyla 100-120 gr/km arasındaki otomobiller (252.742 adet) ve ardından yine %24,76 pay ile 120-140 gr/km arasındaki otomobiller (136.973 adet ) sahip oldu.

CO2 ORTALAMA EMİSYON DEĞERLERİ (gr/km)

2015'Ekim Sonu 2016'Ekim Sonu

Değişim

Adet Pay Adet Pay

< 100 gr/km 59.316 10,81% 73.561 13,30% 24,02%

≥ 100 - < 120 gr/km 229.570 41,83% 252.742 45,69% 10,09%

≥ 120 - < 140 gr/km 159.918 29,14% 136.973 24,76% -14,35%

≥ 140 - < 160 gr/km 78.656 14,33% 71.932 13,00% -8,55%

≥ 160 gr/km 21.399 3,90% 17.903 3,24% -16,34%

Toplam 548.859 100,00% 553.111 100,00% 0,77%

2016 yılı Ekim sonu dizel otomobil satışları geçen yılın aynı dönemine göre %0,65 arttı. 2016 yılı Ekim sonu otomobil satış adetleri, 2015 yılı aynı dönemi ile kıyaslandığında, dizel payı %61,69’dan %61,62’ye (340.809 adet) geriledi.

DİZEL

2015'Ekim Sonu 2016'Ekim Sonu Değişim

Adet Segment

İçindeki Pay Adet

Segment İçindeki Pay

A (Mini) 12 0,36% 0 0,00% -100,00%

B (Entry) 95.364 57,34% 107.373 60,73% 12,59%

C (Compact) 185.638 64,68% 171.848 63,23% -7,43%

D (Medium) 46.778 65,73% 51.015 62,68% 9,06%

E (Luxury) 7.308 42,48% 7.564 43,17% 3,50%

F (Upper Luxury) 3.500 91,31% 3.009 79,50% -14,03%

Toplam 338.600 61,69% 340.809 61,62% 0,65%

25

2016 yılı Ekim sonu otomatik şanzımanlı otomobil satış adetleri 2015 yılı aynı döneme göre %12,80 arttı. 2016 yılı Ekim sonu otomobil satış adetleri geçen yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında, otomatik şanzımanlı otomobil satışlarının payı %51,12’den %57,22’ye (316.465 adet) yükseldi.

OTOMATİK ŞANZIMAN

2015'Ekim Sonu 2016'Ekim Sonu

Değişim Adet

Segment İçindeki Pay

Adet Segment

İçindeki Pay

A (Mini) 2.546 76,20% 1.477 81,15% -41,99%

B (Entry) 55.441 33,33% 71.639 40,52% 29,22%

C (Compact) 140.350 48,90% 149.631 55,05% 6,61%

D (Medium) 61.187 85,98% 72.414 88,98% 18,35%

E (Luxury) 17.198 99,98% 17.519 99,98% 1,87%

F (Upper Luxury) 3.829 99,90% 3.785 100,00% -1,15%

Toplam 280.551 51,12% 316.465 57,22% 12,80%

2016 yılı Ekim sonu otomobil pazarı segmentinin %81,43’ünü yine vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerinde yer alan araçlar oluşturdu. Segmentlere göre değerlendirildiğinde, en yüksek satış adedine %49,14 pay alan C (271.785 adet) segmenti ve ardından %31,97 pay ile B (176.813 adet) segmenti ulaştı. 2016 yılı Ekim sonu otomobil pazarı kasa tiplerine göre değerlendirildiğinde, en çok tercih edilen gövde tipi yine Sedan otomobiller (%48,18 pay, 266.501 adet) oldu. Sedan otomobilleri, %30,95 pay ve 171.193 adet satış ile H/B ve %15,59 pay ve 86.240 adet satış ile SUV otomobiller takip etti.

2016 yılı Ekim sonu Hafif Ticari Araç Pazarı gövde tipine göre değerlendirildiğinde, en yüksek satış adedine %70,74 pay ile Van (117.699 adet), ardından %11,76 pay ile Kamyonet (19.569 adet), %9,10 pay ile Minibüs (15.143 adet) ve %8,40 pay ile Pick-up (13.977 adet) yer aldı.

HAFİF TİCARİ ARAÇ GÖVDE TİPİ ANALİZİ

2015'Ekim Sonu 2016'Ekim Sonu Değişim

Adet Pay Adet Pay

VAN 125.441 70,32% 117.699 70,74% -6,17%

KAMYONET 21.837 12,24% 19.569 11,76% -10,39%

MİNİBÜS 20.255 11,35% 15.143 9,10% -25,24%

PİCK-UP 10.851 6,08% 13.977 8,40% 28,81%

Toplam 178.384 100,00% 166.388 100,00% -6,72%

26

2016'Ekim Sonu

1 2 3 4 5 6 7 Toplam Pay

Segment S/D H/B S/W MPV CDV Spor SUV

A (Mini)

1.820

1.820 0,33%

B (Entry) 40.090 105.171 4.407 1.206 9.492 159 16.288 176.813 31,97%

C (Compact) 156.005 63.991 887 6.746

560 43.596 271.785 49,14%

D (Medium) 56.833 205 360 6

4.730 19.252 81.386 14,71%

E (Luxury) 12.839 6 19 81

249 4.328 17.522 3,17%

F (Upper Luxury)

734

275 2.776 3.785 0,68%

Toplam 266.501 171.193 5.673 8.039 9.492 5.973 86.240 553.111 100,00%

48,18% 30,95% 1,03% 1,45% 1,72% 1,08% 15,59% 100,00%

2015'Ekim Sonu

1 2 3 4 5 6 7 Toplam Pay

Segment S/D H/B S/W MPV CDV Spor SUV

A (Mini)

3.341

3.341 0,61%

B (Entry) 37.513 99.994 3.592 2.151 7.694 14 15.358 166.316 30,30%

C (Compact) 164.803 69.947 1.029 8.634

764 41.824 287.001 52,29%

D (Medium) 52.782 247 310

4.690 13.137 71.166 12,97%

E (Luxury) 12.703 20 38 88

207 4.146 17.202 3,13%

F (Upper Luxury)

572

427 2.834 3.833 0,70%

Toplam 268.373 173.549 4.969 10.873 7.694 6.102 77.299 548.859 100,00%

48,90% 31,62% 0,91% 1,98% 1,40% 1,11% 14,08% 100,00%

Değişim 1 2 3 4 5 6 7

Toplam Segment S/D H/B S/W MPV CDV Spor SUV

A (Mini)

-45,53%

-45,53%

B (Entry) 6,87% 5,18% 22,69% -43,93% 23,37% 1035,71% 6,06% 6,31%

C (Compact) -5,34% -8,52% -13,80% -21,87%

-26,70% 4,24% -5,30%

D (Medium) 7,67% -17,00% 16,13%

0,85% 46,55% 14,36%

E (Luxury) 1,07% -70,00% -50,00% -7,95%

20,29% 4,39% 1,86%

F (Upper Luxury)

28,32%

-35,60% -2,05% -1,25%

Toplam -0,70% -1,36% 14,17% -26,06% 23,37% -2,11% 11,57% 0,77%

*S/D: Sedan, H/B: Hatcback, S/W: Station Wagon, MPV: Multi Purpose Vehicle-Çok Amaçlı Araçlar, CDV: Car Derived Van-Binek Tipli Küçük Vanlar, SUV: Sport Utility Vehicle-Arazi Araçlar

27

2. EL PAZARI RAPORU TÜİK verilerine göre, 2016 Ocak-Ağustos döneminde Türkiye 2. el araçları toplam pazarı %5,3

artarak 4 milyon 380 bin adet ile yeniden el değiştirdi. 2015 yılı aynı dönemde 4 milyon 160 bin

adet olarak gerçekleşmişti.

2016 yılında toplam otomobil ve ticari araç 2.el pazar %5,4 artarak 4 milyon 9 bin adete ulaştı.

Otomobil pazarı %76,8 pay ve 3.078.052 adet ile ilk sırada yer aldı. Otomobil pazarını %17,3 pay ve

693.590 adet ile kamyonet pazarı izledi.

2013 yılı Ocak ayından itibaren aylar itibariyle otomobil ve ticari toplam araçların 2. el değişim adetleri aşağıda yer almaktadır.

28

DÜNYA OTOMOTİV PAZARI

LMC Automotive, 2016 yılı 3. Çeyrek itibarıyla 2016 yılı beklentileri ve 2017 yılı dünya otomotiv

pazarı tahminlerini yayımladı. 2016 yılı 3. Çeyrek sonuçlarına göre; 2016 yılı dünya toplam

otomotiv pazarı bir önceki yıla oranla %2,6 artışla, 94,724 milyon adet seviyesinde bekleniyor. 2017

yılında dünya otomotiv pazarının 2016 yılına göre %1,5 artışla 96,117 milyon adet seviyesine

ulaşması tahmin ediliyor.

3. Çeyrek 2016 yılı toplam satışlarına göre; Batı Avrupa (%5,7) ülkelerinde ve Asya/Pasifik (%5,2)

ülkelerinde artış görüldü. En fazla daralmanın ise Mercosur (-%14,7) ülkelerinde ve ardından

Japonya (-%4,2) ülkelerinde yaşanması bekleniyor. 2017 yılı toplam satışlarında ise en yüksek artış

bir önceki yıla göre Doğu Avrupa ülkelerinde (%4,8) ve Mercosur ülkelerinde (%3,7) beklenirken,

diğer ülkelerde daralma beklenmiyor.

BÖLGE

ARAÇ TÜRÜ

2015 2016* Değişim

2017* 2016/ 2015 Değişim ('000adet) ('000adet) ('000adet)

KUZEY AMERİKA

Otomobil 18.926 19.143 1,1% 19.219 0,4%

H. Ticari 1.762 1.775 0,7% 1.773 -0,1%

A. Ticari 545 501 -8,1% 471 -6,0%

Toplam 21.233 21.419 0,9% 21.463 0,2%

MERCOSUR

Otomobil 2.270 1.936 -14,7% 2.008 3,7%

H. Ticari 815 706 -13,4% 727 3,0%

A. Ticari 100 74 -26,0% 82 10,8%

Toplam 3.185 2.716 -14,7% 2.817 3,7%

BATI AVRUPA

Otomobil 13.182 13.891 5,4% 14.027 1,0%

H. Ticari 1.646 1.780 8,1% 1.817 2,1%

A. Ticari 283 301 6,4% 304 1,0%

Toplam 15.111 15.972 5,7% 16.148 1,1%

DOĞU AVRUPA

Otomobil 3.384 3.289 -2,8% 3.454 5,0%

H. Ticari 510 518 1,6% 532 2,7%

A. Ticari 171 171 0,0% 183 7,0%

Toplam 4.065 3.978 -2,1% 4.169 4,8%

JAPONYA

Otomobil 4.228 4.056 -4,1% 4.106 1,2%

H. Ticari 773 727 -6,0% 726 -0,1%

A. Ticari 95 100 5,3% 100 0,0%

Toplam 5.096 4.883 -4,2% 4.932 1,0%

ASYA/PASİFİK

Otomobil 29.050 31.249 7,6% 31.537 0,9%

H. Ticari 5.533 5.093 -8,0% 5.183 1,8%

A. Ticari 1.385 1.490 7,6% 1.561 4,8%

Toplam 35.968 37.832 5,2% 38.281 1,2%

DİĞERLERİ

Otomobil 5.739 6.015 4,8% 6.250 3,9%

H. Ticari 1.574 1.613 2,5% 1.766 9,5%

A. Ticari 341 296 -13,2% 291 -1,7%

Toplam 7.654 7.924 3,5% 8.307 4,8%

DÜNYA

Otomobil 76.779 79.579 3,6% 80.601 1,3%

H. Ticari 12.613 12.212 -3,2% 12.524 2,6%

A. Ticari 2.920 2.933 0,4% 2.992 2,0%

Toplam 92.312 94.724 2,6% 96.117 1,5%

29

*2017 değerleri LMC Automotive 2016 3.Çeyrek tahminleridir.

2016 yılı 2. Çeyrek sonuçlarına göre; 2016 yılı sonu itibariyle Hindistan pazarının %8 artışla 3

milyon 728 bin adede, Çin pazarının %6,2 artışla 27 milyon 400 bin adede ulaşması bekleniyor.

Brezilya pazarında %19,3 (2.067 adet), Rusya pazarında %11,2 (1.474 adet) ve ABD pazarında da

%0,5 (17.825 adet),daralma gerçeklemesi bekleniyor.

2017 yılı sonu itibarıyla ise; Rusya pazarının %6,2 artışla 1 milyon 565 bin adete, Hindistan

pazarının %5,7 artışla 3 milyon 941 bin adede ve Brezilya pazarının %3,6 artışla 2 milyon 141 bin

adede ulaşacağı tahmin ediliyor.

ÜLKE ARAÇ TÜRÜ

2015 2016*

Değişim

2017* 2016/ 2015 Değişim ('000adet) ('000adet) ('000adet)

ABD

Otomobil 15.906 15.855 -0,3% 15.913 0,4%

H. Ticari 1.541 1.539 -0,1% 1.535 -0,3%

A. Ticari 471 431 -8,5% 393 -8,8%

Toplam 17.918 17.825 -0,5% 17.841 0,1%

BREZİLYA

Otomobil 1.842 1.488 -19,2% 1.540 3,5%

H. Ticari 634 519 -18,1% 537 3,5%

A. Ticari 85 60 -29,4% 64 6,7%

Toplam 2.561 2.067 -19,3% 2.141 3,6%

RUSYA

Otomobil 1.483 1.300 -12,3% 1.375 5,8%

H. Ticari 119 118 -0,8% 126 6,8%

A. Ticari 58 56 -3,4% 64 14,3%

Toplam 1.660 1.474 -11,2% 1.565 6,2%

HİNDİSTAN

Otomobil 2.622 2.815 7,4% 2.998 6,5%

H. Ticari 502 550 9,6% 562 2,2%

A. Ticari 328 363 10,7% 381 5,0%

Toplam 3.452 3.728 8,0% 3.941 5,7%

ÇİN

Otomobil 21.248 23.190 9,1% 23.206 0,1%

H. Ticari 3.645 3.228 -11,4% 3.282 1,7%

A. Ticari 918 982 7,0% 1.027 4,6%

Toplam 25.811 27.400 6,2% 27.515 0,4%

KORE

Otomobil 1.545 1.519 -1,7% 1.512 -0,5%

H. Ticari 253 244 -3,6% 232 -4,9%

A. Ticari 36 37 2,8% 40 8,1%

Toplam 1.834 1.800 -1,9% 1.784 -0,9%

BRIC

Otomobil 27.195 28.793 5,9% 29.119 1,1%

H. Ticari 4.900 4.415 -9,9% 4.507 2,1%

A. Ticari 1.389 1.461 5,2% 1.536 5,1%

Toplam 33.484 34.669 3,5% 35.162 1,4%

30

DÜNYA OTOMOTİV ÜRETİMİ

LMC Automotive, 2016 yılı 3. Çeyrek itibarıyla 2016 yılı beklentileri ve 2017 yılı dünya otomotiv üretimi tahminlerini yayınladı. LMC Automotive 3. Çeyrek sonuçlarına göre; 2016 yılı dünya toplam otomotiv üretimi bir önceki yıla oranla %2,8 artışla 94.428 milyon adet düzeyinde bekleniyor. 2017 yılında dünya otomotiv üretiminin 2016 yılına göre %1,6 artışla yaklaşık 96 milyon adede ulaşması tahmin ediliyor.

3. Çeyrek 2016 yılı toplam üretim sonuçlarına göre, en fazla artış Asya/Pasifik (%5,3) ülkelerinde ve Batı Avrupa (%3,5) ülkelerinde beklenirken, en fala daralma Mercosur ülkelerinde (-%13,5) ve Japonya’da bekleniyor.. 2017 yılı toplam üretimlerinde ise bir önceki yıla göre Mercosur ülkelerinde (%6,2) ve Doğu Avrupa ülkelerinde (%4,6) en fazla artışın olacağı tahmin ediliyor. Japonya’da ise %0,1 oranında daralma yaşanacağı tahmin ediliyor.

BÖLGE ARAÇ TÜRÜ

2015 2016* Değişim

2017* 2016/ 2015 Değişim ('000adet) ('000adet) ('000adet)

KUZEY AMERİKA

Otomobil 15.786 16.170 2,4% 16.400 1,4%

H. Ticari 1.667 1.785 7,1% 1.762 -1,3%

A. Ticari 563 481 -14,6% 438 -8,9%

Toplam 18.016 18.436 2,3% 18.600 0,9%

MERCOSUR

Otomobil 2.738 2.366 -13,6% 2.515 6,3%

H. Ticari 156 140 -10,3% 146 4,3%

A. Ticari 98 82 -16,3% 87 6,1%

Toplam 2.992 2.588 -13,5% 2.748 6,2%

BATI AVRUPA

Otomobil 12.640 13.082 3,5% 13.177 0,7%

H. Ticari 1.531 1.578 3,1% 1.576 -0,1%

A. Ticari 440 469 6,6% 476 1,5%

Toplam 14.611 15.129 3,5% 15.229 0,7%

DOĞU AVRUPA

Otomobil 6.027 6.021 -0,1% 6.260 4,0%

H. Ticari 746 743 -0,4% 798 7,4%

A. Ticari 152 146 -3,9% 167 14,4%

Toplam 6.925 6.910 -0,2% 7.225 4,6%

JAPONYA

Otomobil 7.746 7.620 -1,6% 7.705 1,1%

H. Ticari 1.111 929 -16,4% 830 -10,7%

A. Ticari 321 338 5,3% 346 2,4%

Toplam 9.178 8.887 -3,2% 8.881 -0,1%

ASYA/PASİFİK

Otomobil 30.372 32.723 7,7% 33.099 1,1%

H. Ticari 5.942 5.519 -7,1% 5.569 0,9%

A. Ticari 1.420 1.498 5,5% 1.559 4,1%

Toplam 37.734 39.740 5,3% 40.227 1,2%

DİĞERLERİ

Otomobil 1.930 2.252 16,7% 2.416 7,3%

H. Ticari 494 472 -4,5% 584 23,7%

A. Ticari 13 14 7,7% 14 0,0%

Toplam 2.437 2.738 12,4% 3.014 10,1%

DÜNYA

Otomobil 77.239 80.234 3,9% 81.572 1,7%

H. Ticari 11.647 11.166 -4,1% 11.265 0,9%

A. Ticari 3.007 3.028 0,7% 3.087 1,9%

Toplam 91.893 94.428 2,8% 95.924 1,6% * 2016/2017 değerleri LMC Automotive 2016 3. çeyrek tahminleridir.

31

ÜLKE ARAÇ TÜRÜ

2015 2016*

Değişim

2017* 2016/ 2015 Değişim ('000adet) ('000adet) ('000adet)

ABD

Otomobil 10.579 10.844 2,5% 10.679 -1,5%

H. Ticari 1.289 1.364 5,8% 1.344 -1,5%

A. Ticari 391 347 -11,3% 333 -4,0%

Toplam 12.259 12.555 2,4% 12.356 -1,6%

BREZİLYA

Otomobil 2.251 1.962 -12,8% 2.083 6,2%

H. Ticari 106 95 -10,4% 87 -8,4%

A. Ticari 96 88 -8,3% 101 14,8%

Toplam 2.453 2.145 -12,6% 2.271 5,9%

RUSYA

Otomobil 1.216 1.149 -5,5% 1.224 6,5%

H. Ticari 104 95 -8,7% 95 0,0%

A. Ticari 65 59 -9,2% 67 13,6%

Toplam 1.385 1.303 -5,9% 1.386 6,4%

HİNDİSTAN

Otomobil 3.189 3.490 9,4% 3.840 10,0%

H. Ticari 546 603 10,4% 529 -12,3%

A. Ticari 356 363 2,0% 390 7,4%

Toplam 4.091 4.456 8,9% 4.759 6,8%

ÇİN

Otomobil 20.082 21.771 8,4% 22.015 1,1%

H. Ticari 3.608 3.409 -5,5% 3.578 5,0%

A. Ticari 904 932 3,1% 985 5,7%

Toplam 24.594 26.112 6,2% 26.578 1,8%

KORE

Otomobil 4.101 4.030 -1,7% 4.175 3,6%

H. Ticari 402 372 -7,5% 367 -1,3%

A. Ticari 47 48 2,1% 50 4,2%

Toplam 4.550 4.450 -2,2% 4.592 3,2%

BRIC

Otomobil 26.738 28.372 6,1% 29.162 2,8%

H. Ticari 4.364 4.202 -3,7% 4.289 2,1%

A. Ticari 1.421 1.442 1,5% 1.543 7,0%

Toplam 32.523 34.016 4,6% 34.994 2,9%

* 2016/2017 değerleri LMC Automotive 2016 3. çeyrek tahminleridir.

2016 yılı 3. Çeyrek sonuçlarına göre, 2016 yılı sonu itibarıyla ülke toplam üretimlerinde geçen

seneye göre en fazla artış; Hindistan’da %8,9 ile 4 milyon 456 bin adet ve Çin’de %6,2 ile 26 milyon

112 bin adet üretim gerçekleşmesi bekleniyor. Daralma ise en fazla Brezilya’da %12,6 (2.145 adet)

ve Rusya’da %5,9 (1.303 adet) bekleniyor.

2017 yılı toplam üretim tahminlerine göre; Hindistan’da %6,8 artışla 4 milyon 759 bin adede,

Rusya’da %6,4 artışla 1 milyon 386 bin adede ve Brezilya’da %5,9 artışla 2 milyon 271 bin adede

ulaşması bekleniyor. ABD’de ise %1,6 daralma ile 12 milyon 356 bin adet araç üretileceği tahmin

ediliyor.

32

AVRUPA OTOMOTİV PAZARI

ACEA tarafından yayımlanan 2016 Eylül ayı raporlarına göre; AB (28) ve EFTA ülkeleri

toplamına göre otomotiv pazarı 2016 yılı Ocak-Eylül döneminde %8,4 arttı ve 13.382.987 adet

seviyesinde gerçekleşti. 2015 yılının aynı döneminde toplam 12.350.616 adet satış gerçekleşmişti.

2016 yılı Ocak-Eylül döneminde Türkiye, %5,8 azalış ile Avrupa otomotiv satışları

sıralamasında 6. ülke konumunda yer aldı.

Otomobil Hafif Ticari Ağır Ticari Toplam

2015 10.776.740 1.300.960 272.916 12.350.616

2016 11.607.266 1.471.329 304.392 13.382.987

0

2.000.000

4.000.000

6.000.000

8.000.000

10.000.000

12.000.000

14.000.000

16.000.000Avrupa Otomotiv Pazarı 2015/2016 Eylül Ayı

%7,7

%13,1

%11,5

%8,4

11.199 15.509 17.736 21.317 22.095 22.920 41.484 43.791 58.021 67.850 74.212 85.022 88.880 105.547 145.985 172.008 187.087 200.614 215.961 258.766 286.929 315.091 353.406 368.160

485.358 652.832

1.020.058 1.554.121

1.841.921 2.481.366

2.820.573

KıbrısLetonyaİzlandaEstonya

BulgaristanLitvanya

HırvatistanLüksemburg

SlovenyaYunanistan

SlovakyaRomanya

MacaristanFinlandiya

Norveçİrlanda

PortekizDanimarka

Çek…İsviçre

Avusturyaİsveç

HollandaPolonyaBelçika

Türkiyeİspanya

İtalyaFransa

İngiltereAlmanya

Avrupa Otomotiv Pazarı - 2016' Ocak-Eylül Dönemi

33

AVRUPA OTOMOBİL PAZARI

AB (28) ve EFTA ülkeleri toplamına göre otomobil pazarı 2016 yılı Ocak-Eylül döneminde 2015

yılı aynı dönemine göre %7,7 arttı ve toplam 11.607.266 adet seviyesinde pazara ulaşıldı. 2015

yılı aynı döneminde ise 10.776.740 adet satış gerçekleşmişti.

AB (28) ve EFTA ülkeleri toplamına göre 2016 yılı Ocak-Eylül döneminde geçen yılın aynı

dönemine göre %5,2 ile Hollanda’da ve %3,1 ile İsviçre’de düşüş yaşandı.

2016 yılı Ocak-Eylül döneminde, 2015 yılı aynı dönemine göre satışlarını en çok artıran ilk üç

pazar ise %37,6 ile İzlanda, %25,6 ile Macaristan ve %23,0 ile Letonya oldu.

2016 yılı Ocak-Eylül döneminde Türkiye, %2,3 azalış ile Avrupa otomobil satışları

sıralamasında 6. oldu.

9.765 12.652 15.619 15.945 17.414 18.709 34.010 39.383 49.020 63.216 64.812 67.997 69.440 92.656 115.875 143.195 158.931 168.470 192.714 232.183 252.178 271.396 285.355 302.966

424.382 489.365

874.220 1.406.035

1.502.450 2.150.495

2.555.783

KıbrısLetonya

LitvanyaİzlandaEstonya

BulgaristanHırvatistan

LüksemburgSlovenya

YunanistanSlovakyaRomanya

MacaristanFinlandiya

Norveçİrlanda

PortekizDanimarka

Çek…İsviçre

Avusturyaİsveç

HollandaPolonyaBelçika

Türkiyeİspanya

İtalyaFransa

İngiltereAlmanya

Avrupa Otomobil Pazarı - 2016' Ocak - Eylül Dönemi

34

AVRUPA HAFİF TİCARİ ARAÇ PAZARI

AB (28) ve EFTA ülkeleri toplamına göre Hafif Ticari Araç pazarı 2016 yılı Ocak-Eylül

döneminde %13,1 arttı ve 1.471.329 adede yükseldi. 2015 yılı aynı döneminde ise 1.300.960 adet

satış gerçekleşmişti.

AB (28) ve EFTA ülkeleri toplamına göre 2016 yılı Ocak-Eylül döneminde en fazla düşüş %6,1 ile

Letonya’da ve %1,6 ile İsviçre’de yaşandı. Aynı dönemde satışlarını en çok artıran ilk üç pazar

sıralamasında; İtalya %41,5, Romanya %35,1 ve Slovenya %34,4 oranlarıyla yer aldı.

2016 yılı Ocak-Eylül döneminde Türkiye, %9,2 azalış ile Avrupa hafif ticari araç satışları

sıralamasında 4. sırada yer aldı.

1.371 1.392 1.604 2.196 3.035 3.269 3.386 4.208 5.646 6.251 7.100 9.946 10.380 14.185 15.468

22.921 24.380 24.599 26.165 27.671 27.866

38.132 44.375

52.796 55.450

126.692 130.592

147.134 189.795

291.714 298.744

İzlandaKıbrıs

LetonyaLitvanyaEstonya

LüksemburgBulgaristanYunanistan

SlovakyaHırvatistan

SlovenyaFinlandiya

RomanyaÇek…

Macaristanİsviçre

NorveçPortekizİrlanda

AvusturyaDanimarka

İsveçPolonyaBelçika

Hollandaİspanya

İtalyaTürkiye

Almanyaİngiltere

FransaHafif Ticari Araç Pazarı - 2016' Ocak-Eylül Dönemi