De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia,...

25
De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni ‘e riva ae sinque A Venesia , Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele de Toni le riva a le sinque A Belun, Trevixo o anca ’nte ła basa vixentina e rovigota i dirìa: Só sorele de Toni le riva a le zhinque

Transcript of De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia,...

Page 1: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

De seguro, savarè che…

?Struca par nar vanti

Só soree de Toni ‘e rivaae sinque

A Venesia , Pàdova o Vicensa i dirìa cusì:

A Veróna i dixe cusìta:

Só sorele de Toni le riva

a le sinque

A Belun, Trevixo o anca ’nte ła basa vixentina e rovigota i dirìa:

Só sorele de Toni le riva a le zhinque

Page 2: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

De seguro, savarè che…

Só soree de Toni ‘e riva ae sinque

! El modo

de dir łe łétare el canbia na s·cianta

A Venesia , Pàdova o Vicensa i dirìa cusì:

A Veróna i dixe cusìta:

Só sorele de Toni le riva

a le sinque

A Belun, Trevixo o anca ’nte ła basa vixentina e rovigota i dirìa:

Só sorele de Toni le riva a le zhinque

Gnente L

L forte

Interdentałi Z(h) al posto de S

Page 3: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

De seguro, savarè che…

Só soree de Toni ‘e riva ae sinque

parò Se capise che l’è senpre vèneto e no ’l xe miga

itałian, tedésco e gnanca furlan o lumbàrd

A Venesia , Pàdova o Vicensa i dirìa cusì:

A Veróna i dixe cusìta:

Só sorele de Toni le riva

a le sinque

A Belun, Trevixo o anca ’nte ła basa vixentina e rovigota i dirìa:

Só sorele de Toni le riva a le zhinque

Gnente L

L forte

Interdentałi Z(h) al posto de S

Page 4: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

De seguro, savarè che…

Só soree de Toni ‘e riva ae sinque

? E ’łora?

A Venesia , Pàdova o Vicensa i dirìa cusì:

A Veróna i dixe cusìta:

Só sorele de Toni le riva

a le sinque

A Belun, Trevixo o anca ’nte ła basa vixentina e rovigota i dirìa:

Só sorele de Toni le riva a le zhinque

Gnente L

L forte

Interdentałi Z(h) al posto de S

Page 5: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

La bala , el balon , a la scala …ciàcola , ciàcole , le scale , la salta…

‘a baea , el baeon , aa scaea …ciàcoea , ciàcoe , ‘e scae , ‘a salta…

?ma par scrìvarle che łe vaga ben

a tuti quanti?

Struca par nar vanti

ghe xe Vèneti che i fa sentir ben ła “L” senpre, anca rente a łe vocałi:

e gh’è Vèneti che de łe volte i ła fa sparir o i ła dixe pi fiaca :

Page 6: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

La bala , el balon , a la scala …ciàcola , ciàcole , le scale , la salta…

‘a baea , el baeon , aa scaea …ciàcoea , ciàcoe , ‘e scae , ‘a salta…

e gh’è Vèneti che de łe volte i ła fa sparir o i ła dixe pi fiaca :

?e par scrìvarle

che łe vaga ben a tuti?

ghe xe Vèneti che i fa sentir ben ła “L” senpre, anca rente a łe vocałi:

Page 7: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

La bala , el balon , a la scala …ciàcola , ciàcole , le scale , la salta…

‘a baea , el baeon , aa scaea …ciàcoea , ciàcoe , ‘e scae , ‘a salta…

SE SCRIVE INT’ UNMODO SOŁO:

Ła bała , el bałon , a ła scała,ciàcoła, ciàcołe, łe scałe, ła

salta

L-tajà

L-tajà

Una scritura , dó łeture

ghe xe Vèneti che i fa sentir ben ła “L” senpre, anca rente a łe vocałi:

Struca par védar el pròsimo

e gh’è Vèneti che de łe volte i ła fa sparir o i ła dixe pi fiaca :

Page 8: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

voia , maravéia , oio , i ne iuta …

?A parte calche canbio nel modo de dir ła g ,

‘ste parołe qua łe resta conpagne…come scrìvarle?

Struca par nar vanti

ghe xe Vèneti che i dixe cusì:

e gh’è Vèneti che i dixe cusita :

vogia , maravégia , ogio , i ne giuta …

Page 9: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

voia , maravéia , oio , i ne iuta …

?A parte calche canbio nel modo de dir ła g ,

‘ste parołe qua łe resta conpagne…come scrìvarle?

ghe xe Vèneti che i dixe cusì:

e gh’è Vèneti che i dixe cusita :

vogia , maravégia , ogio , i ne giuta …

Page 10: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

voia , maravéia , oio , i ne iuta …

SE SCRIVE INT’ UNMODO SOŁO:

voja , maravéja , ojo,i ne juta …

J

J

Una scritura , dó łeture

Struca par védar el pròsimo

vogia , maravégia , ogio , i ne giuta …

ghe xe Vèneti che i dixe cusì:

e gh’è Vèneti che i dixe cusita :

Page 11: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

ghe xe Vèneti che i parla co łe “Z(h)” interdentałi :

zhinque (zinque) , stazhion (stazion)…zhavate , forzha , razha (=it.razza) …

sinque , stasion (stassion) …savate , forsa , rassa (=it. razza) …

e gh’è Vèneti che i parla co łe “S” dure:

?ma par aver

na scritura soła e mantegner dó parlade?

Struca par nar vanti

Page 12: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

ghe xe Vèneti che i parla co łe “Z(h)” interdentałi :

zhinque (zinque) , stazhion (stazion)…zhavate , forzha , razha (=it.razza) …

e gh’è Vèneti che i parla co łe “S” dure:

sinque , stasion (stassion) …savate , forsa , rassa (=it. razza) …

?ma par aver

na scritura soła e mantegner dó parlade?

Page 13: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

ghe xe Vèneti che i parla co łe “Z(h)” interdentałi :

zhinque (zinque) , stazhion (stazion)…zhavate , forzha , razha (=it.razza) …

sinque , stasion (stassion) …savate , forsa , rassa (=it.razza)…

e gh’è Vèneti che i parla co łe “S” dure:

SE SCRIVE INT’ UNMODO SOŁO:

Zsinque , stazsion , zsavate , forzsa ,

razsa

Z

S

Una scritura , dó łeture

Struca par védar el pròsimo

Page 14: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

ghe xe Vèneti che i parla co ła “S” lexiéra come in

xe, xera (non dura come se, sera):

e gh’è Vèneti che i parla co na “Z” interdental lexiéra:(no l’è mìa dura come in italian, ła ghe soméja a “dh”)

?ma par catar fora na scritura sołae incontentar

tuti quanti?

Struca par nar vanti

verzo , el pianze , mezo …zugo , i ónze , i zeri (=it. gli zeri) …

verxo , el pianxe , mexo …xugo , i ónxe , i xeri (=it. gli zeri) …

Page 15: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

ghe xe Vèneti che i parla co ła “S” lexiéra come in

xe, xera (non dura come se, sera):

verzo , el pianze , mezo …zugo , i ónze , i zeri (=it. gli zeri) …

e gh’è Vèneti che i parla co na “Z” interdental lexiéra:(no l’è mìa dura come in italian, ła ghe soméja a “dh”)

?ma par catar fora na scritura sołae incontentar

tuti quanti?

verxo , el pianxe , mexo …xugo , i ónxe , i xeri (=it. gli zeri) …

Page 16: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Se dixe in tante maniere…

SE SCRIVE INT’ UNMODO SOŁO:

verzxo, el pianzxe, mezxo zxugo , i ónzxe , i zxeri

Z

X

Una scritura , dó łeture

Struca par védar el pròsimo

verzo , el pianze , mezo …zugo , i ónze , i zeri (=it. gli zeri) …

verxo , el pianxe , mexo …xugo , i ónxe , i xeri (=it. gli zeri) …

ghe xe Vèneti che i parla co ła “S” lexiéra come in

xe, xera (non dura come se, sera):

e gh’è Vèneti che i parla co na “Z” interdental lexiéra:(no l’è mìa dura come in italian, ła ghe soméja a “dh”)

Page 17: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Par fortuna, ghe xe parołe che resta conpagne in tuto el Vèneto…

Tuti i Vèneti i łe dixe co “S” dura

!Ła “S” ła va ben

par tuti ma…

Struca par nar vanti

se, sera, mi posso, na cassa de łibri, parlè massarassa (=it. gratta) , el musso (=it. l’asino) , tre Messe

Page 18: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Par fortuna, ghe xe parołe che resta conpagne in tuto el Vèneto…

Tuti i Vèneti i łe dixe co “S” dura

ocio!Ła “S” ła va ben par tuti

ma in vèneto gnente dópie!

se, sera, mi posso, na cassa de łibri, parlè massarassa (=it. gratta) , el musso (=it. l’asino) , dó Mésse

L’italiano ha S dura e doppia (sas-so, cas-sa, Mes-se) Il veneto ha S dura ma sempre veloce (sa-so , ca-sa , dó Mé-se)

se, sera, mi poso , na casa de łibri , parlè masarasa (=it. gratta) , el muso (=it. l’asino) , dó Mése

Struca par védar el pròsimo

Page 19: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

In Vèneto ghe xe S dura (se, sera)ma gh’è anca S dolsa (=xe, xera)

Tuti i dixe el stéso sónoparché no gh’è mìa

interdentałi!?

Ma ałora…se stavoltano gh’è mìa varianti…

Struca par nar vanti

xe, i (x)era, na caxa de mati, el muxo (=it. faccia/muso) un méxe, na roxa rósa, un baxo in fronte, ocaxion

Page 20: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

In Vèneto ghe xe S dura (se, sera)ma gh’è anca S dolsa (=xe, xera)

Tuti i dixe el stéso sóno.

Ma tanti i scrive doparando ogni volta łétare difarenti:

- na volta x- na volta z- na volta s

?Parché dir el stéso sóno e scrìvarlo in

modi diversi??

xe, (x)era, na caxa de mati, el muxo (=it. faccia/muso) un méxe, na roxa rósa, un baxo in fronte, ocaxion

el xe, i zera, zèrimo …

na rosa …

un mese, ocasion …

Page 21: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

In Vèneto ghe xe S dura (se, sera)ma gh’è anca S dolsa (=xe, xera)

Se ghe xe soło un sóno...

Che tuti i scriva na stésa łétara!

ciò!se dixe senpre conpagno

e se scrive senpre conpagno:

Un méxe, ocaxion, i xera xèrimo, roxa, caxa…sempre x come in xe !

xe, (x)era, na caxa de mati, el muxo (=it. faccia/muso) un méxe, na roxa rósa, un baxo in frónte, ocaxion

nò S dura come se, saso!o Z interdental de stazion!

Struca par védar el pròsimo

Page 22: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Insóma…

El vèneto l’è fato da tante varianti(il veneziano, il feltrino-bellunese, il veronese, il trevisano, il polesano, il

vicentino-padovano o centrale…)

Łe ga praticamente ła stésa strutura lenguìstica e tante parołe in comun…

Ma łe parołe łe pol aver leture un fià difarenti anca vegnendo scrite int’un modo soło

L’inportante l’è no far confuxion:- ła S dura no ła pol mìa star al posto de ła X- ła X no ła pol mìa star al posto de ła S dura- ła Z ła va mésa soło co łe parołe a dópia łetura (i zxeri = gli zeri , la razsa = razza) !- senò gnente (te xeri = eri , ła rasa = gratta) !

ps: no serve miga unificar tuto (chi che dixe “medo, parlon, l’era, i avéa” el pol nar vanti scrìvar cusì) ma quando che xe posìbiłe si!

Page 23: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Ricapitolando…

Ghe xe parołe che se dixe e scrive senpre co S dura

E parołe che vien dite co S dólsa (da scrìver come ła x de “xe”)

Se , de sera , l’è masa baso xe , el xera , te do un baxodó Mése , łavorar cofà un muso el méxe pasà , un pugno int’el muxopasion ocaxioncasa de łibri caxa de matirasa (=it. gratta) , rósa roxa , te xeri (=it. eri)

Gh’è parołe a dópia leturaS dura / Z(h) interdental

E altre parołe a dópia letura coS dolsa (x) / Z interdent. dólsa

z(h)inque + sinque = zsinque mezo + mexo = mezxo

forzha + forsa = forzsa zugo + xugo = zxugo

staz(h)ion + stas(s)ion = stazsion verzo + verxo = verzxo

razha + ras(s)a = razsa (it. razza) i zeri + i xeri = i zxeri (=it.gli zeri) Struca par nar vanti

Page 24: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

Gnente contro łe altre łéngue… …ma vołerghe ben a ła nostra

Ła forzsa de l’union

Ła richézsa de łe varianti

Démoghe una scrituramantegnémo tante parlade

Page 25: De seguro, savarè che… ? Struca par nar vanti Só soree de Toni e riva ae sinque A Venesia, Pàdova o Vicensa i dirìa cusì: A Veróna i dixe cusìta: Só sorele.

SAŁUDI DA

Sitoveneto.org

The End

Struca <esc> pa’ ndar fora