k

o

n

p

o

s

i

z

i

o

a

Forma ( fo rmatua – eg i tu ra) o reka er r i tmoa kolorea – a rg ia

F i g u r a – h o n d o a konpos iz io arauak apur tzen

Antzinatik bilatu du gizakiak harmonia eta

edertasuna bere kreazioetan, modu

naturalean.

FORMA (formatua – egitura)

2Dtako artelana - irudia aztertzerakoan, bi

forma mota desberdintzen ditugu:

Kanpo – forma = formatua

Barne – forma = egitura

Kanpo – forma = formatua

Artelanaren / irudiaren dimentsioak dira.

Luis Lonjedo

karratua zirkularra

Gizakiaren hiru aroak eta heriotza

(1541 – 1544)

Hans Haldung

Gernika(1937)

Picasso

Laukizuzen horizontala

Laukizuzen bertikala

Barne – forma = egitura

Konposizio – eremuan edo figuren eremuan

elementuen antolamendua irudikatzen du;

agerian, konposizioa markatzen duten

marra edo planoen bidez, ala lehen

begiratuan ezkutuan, konposizio lerroen eskema batetan oinarrituz antolatua.

agerian

lehen begiratuan ezkutuan

OREKA

Konposizio batetan

irudikatutako elementuak

ikusiz orekatuta

hautemateko moduan

antolatuta egoten dira.

Simetria

Balantzaren legea

Masen konpentsazioa

ERRITMOA

Konposizioan erritmoa

elementu baten

errepikapen eta

bariazioarekin

irudikatzen da.

Nolabaiteko

mugimendu sentsazioa

iradokitzen du.

Erritmoa ordenazioz ala librea izan daiteke.

Ordenazio bidezko erritmoan mugimendu

sentsazioa formen errepikapen moduak

baldintzatzen du; txandakatua, progresiboa …

Erritmo librean, modu arbitrarioan eta harmonikoan irudikatutako lerro adierazkorren

bidez sortua, lerroen erabilera nagusitzen da;

kurbatuak, zuzenak, apurtuak, ondulatuak …

Jarraitua - erregularra

txandakatua

Progresiboa (gorantz – beherantz)

librea

KOLOREA

FIGURA – HONDOA

Lehen ikuskeran hautematen ditugun koloreak

puruak eta beroen gama osatzen duten

koloreak izan ohi dira. Irudian erabiltzen den

kolore gamaren arabera, figura nagusiak

arreta dei dezake ala hondoan integratuta

gera daiteke.

Kolore homogeneoekin ez da kontraste handirik

sortzen eta emaitza efektu bidimentsionala

izango da.

Kontrastea sortzen duten koloreekin aldiz

hirudimentsionaltasuna iradokitzen da.

Kontrastea sortzeko, arreta puntu nagusia

fokatzeko, bigarren mailan dauden

pertsonaiak iluntzeko erabili ohi da.

ARGIA

Batzuetan argia ez da

erreala; garrantziaz eman

nahi zaion hori argiztatzeko

erabiltzen da.

Besteetan perspektiba sentsazioa lortzeko argi – ilun efektua

sortzen du argiak, irudiaren puntu batetatik argiztatuz.

Argi uniformeak bolumen edo sakontasun sentsazioa

gutxiagotzen du.

KONPOSIZIO ARAUEN APURTZEA

XX. mendetik aurrera eta

argazkilaritzaren ondorioz,

artegileek “errealitatea

irudikatzea” albo batera

uzten dute eta konposizio

arauak apurtzeari ekiten

diote.

Dripping teknikaz figura - hondoarekin apurtzen du

Jackson Pollock- ek.

Beste bide bat

materia baliabide

adierazkor bezala

erabiltzea izango

litzateke, konposizio

arauak jarraitu

beharrean, hauek

modu intuitiboan

erabiliz, erabilitako

materialen arabera:

egurra, sokak, lurra

…