CENTRO: IES DE CARRAL PROGRAMACIÓN … · Páxina 3 de 26 1. GLOSARIO Desenvolvemento curricular...

26
Páxina 1 de 26 CENTRO: IES DE CARRAL PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA FÍSICA Y QUÍMICA DEPARTAMENTO: FÍSICA Y QUÍMICA CURSO: SEGUNDO DE EDUCACIÓN SECUNDARIA OBRIGATORIA 2º ESO ANO ACADÉMICO: 2017/18

Transcript of CENTRO: IES DE CARRAL PROGRAMACIÓN … · Páxina 3 de 26 1. GLOSARIO Desenvolvemento curricular...

Páxina 1 de 26

CENTRO: IES DE CARRAL

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

FÍSICA Y QUÍMICA

DEPARTAMENTO: FÍSICA Y QUÍMICA

CURSO: SEGUNDO DE EDUCACIÓN SECUNDARIA OBRIGATORIA

2º ESO

ANO ACADÉMICO: 2017/18

Páxina 2 de 26

ÍNDICE

1. GLOSARIO .................................................................................................................................................... 3

2. CONTEXTO ................................................................................................................................................... 5

Centro .................................................................................................................................................. 5

Alumnado: .......................................................................................... ¡Error! Marcador no definido.

Obxectivos .......................................................................................................................................... 6

3. SECUENCIACIÓN E TEMPORALIZACIÓN ................................................................................................. 7

4. RELACIONAR ASPECTOS CURRICULARES PARA CADA UNIDADE ...................................................... 8

5. CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE .........................................11

6. METODOLOXÍA ........................................................................................... ¡Error! Marcador no definido.

Outras decisións metodolóxicas ........................................................ ¡Error! Marcador no definido.

Materiais e recursos didácticos ……………………………………………………………………...17

Plan Anual de Lectura………………………………………………………………………………...18

Aplicación de las TIC en el aula………………………………………………………………………19

7. AVALIACIÓN ...............................................................................................................................................20

Avaliación inicial .....................................................................................................................................20

Avaliación continua ................................................................................................................................20

Avaliación final ......................................................................................................................................20

Avaliación extraordinaria .......................................................................................................................20

Recuperación e avaliación de pendentes .............................................................................................20

Criterios de cualificación…………………………………………………………………………………21

8. AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO E DA PRÁCTICA DOCENTE .................................................22

Indicadores de logro do proceso de ensino ...........................................................................................22

Indicadores de logro da práctica docente ..............................................................................................22

9. AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA .....................................................................................23

10. ATENCIÓN Á DIVERSIDADE ....................................................................................................................24

Medidas ordinarias e extraordinarias .....................................................................................................24

11. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES ................................................................25

12. DATOS DO DEPARTAMENTO ..................................................................................................................26

13. REFERENCIAS NORMATIVAS .................................................................................................................26

Páxina 3 de 26

1. GLOSARIO

Desenvolvemento curricular 2ª nivel de planificación curricular. Inclúese no PE.

Programacións didácticas 3º nivel de planificación. Realizada polos departamentos didácticos.

Programación de aula 4º nivel de planificación. Realizada polo profesorado.

Programación didáctica Instrumento de planificación curricular específico de cada área que pretende ordenar

o proceso de ensino - aprendizaxe do alumnado. Debe responder a estas cuestións: 1. Que, cando e como ensinar / 2. Que, cando e como avaliar / 3. Como atender á diversidade.

Criterios de avaliación Referente específico para avaliar a aprendizaxe do alumnado. Describen aquilo que

se quere valorar e que o alumnado debe lograr, tanto en coñecementos coma en competencias. Responden ao que se pretende conseguir en cada disciplina (art. 2.3. do Decreto 86/2015).

Estándares de aprendizaxe Especificacións dos criterios de avaliación que permiten definir os resultados de

aprendizaxe e que concretan o que o alumnado debe saber, comprender e saber facer en cada disciplina. Deben ser observables, medibles e avaliables, e permitir graduar o rendemento ou o logro alcanzado.

Criterios de cualificación

Indicadores de logro Son especificacións dos estándares para graduar o seu nivel de adquisición. Forman

parte dos criterios de cualificación de dito estándar. O instrumento máis idóneo para identificar esa graduación sería a rúbrica (art. 7.4 da Orde ECD 65/2015, BOE 29/1/2015). O docente é o responsable da súa definición e posta en práctica.

Grao mínimo de consecución dun estándar

Serve para sinalar o grao mínimo de consecución esixible dun estándar para superar a materia (art. 13.3d da Resolución 27/7/2015). Canto maior sexa o grao esixido de consecución, máis importante se considera o estándar.

Criterios de cualificación e instrumentos

Serven para ponderar “o valor” que se dá a cada estándar e a proporción que cada instrumento utilizado para avalialo achega a ese valor.

Procedementos e instrumentos

Os procedementos de avaliación utilizables, como a observación sistemática do traballo do alumnado, as probas orais e escritas, o portfolio, os protocolos de rexistro ou os traballos de clase, permitirán a integración de todas as competencias nun marco de avaliación coherente (art. 7.6, terceiro parágrafo, da Orde ECD 65/2015).

Rúbrica Instrumento de avaliación que permite coñecer o grao de adquisición dunha

aprendizaxe ou dunha competencia. Portfolio Achega de producións dun alumno/a.

OUTROS ASPECTOS

Graduación dos estándares Para identificar o progreso dos estándares ao longo dunha etapa.

Perfil de área Conxunto de estándares de aprendizaxe avaliables que ten unha área ou materia.

Dado que os estándares de aprendizaxe avaliables póñense en relación coas competencias, este perfil permitirá identificar aquelas competencias que se desenvolven a través desa área ou materia (art. 5.6 Orde ECD 65/2015). Son a referencia para a programación, a avaliación e o reforzo.

Perfil competencial Conxunto de estándares de diferentes áreas relacionados coa mesma competencia

clave (art. 5.7 Orde ECD 65/2015). Avaliación das competencias A avaliación do grao de adquisición das competencias debe estar integrada

coa avaliación dos contidos, na medida en que ser competente supón mobilizar os coñecementos, destrezas, actitudes e valores (art. 7.3 da Orde ECD 65/2015).

Páxina 4 de 26

No portal de Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria

(http://www.edu.xunta.es/portal/guiadalomce) están dispoñibles, en formato doc e

desagregados por áreas:

• Decreto 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación

secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.

• Decreto 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación

primaria na Comunidade Autónoma de Galicia.

• A Orde do 15 de xullo de 2015 pola que se establece a relación de materias de libre

configuración autonómica de elección para os centros docentes nas etapas de

educación secundaria obrigatoria e bacharelato, e se regula o seu currículo e a súa

oferta.

Nivel de desempeño das competencias

Poderanse medir a través dos indicadores de logro, tales como rúbricas ou escalas de avaliación […] que teñan en conta á atención á diversidade (art. 7.4 da Orde ECD/65/2015).

Tarefa É a acción ou conxunto de accións orientadas á resolución dunha situación ou

problema, nun contexto definido, combinando todos os saberes dispoñibles para elaborar un produto relevante. As tarefas integran actividades e exercicios.

Identificación de contidos e criterios

Exemplo: B1.1: B1: Bloque de contido / 1: Número de contido dun bloque.

Identificación de estándares Exemplo: FQB1.1.2

FQ: Abreviatura da área: FÍSICA E QUÍMICA. B1. Bloque de contidos do que xorde o estándar. 1. Número do criterio de avaliación que orixina o estándar. 2. Número de estándar dun determinado criterio de avaliación.

Páxina 5 de 26

2. CONTEXTO

. Centro:

O centro, IES de Carral, está situado na localidade de Carral, a 23 km da Coruña e 44 km de Santiago de Compostela. É un centro de nova creación. O seu alumnado provén principalmente do CPI Vicente Otero Valcárcel, agora transformado nun CEIP. O centro distribúese en dúas plantas, con: 12 aulas, 1 aula de Informática,1 Laboratorio de Ciencias ( Bioloxía, Química e Física),1 aula de debuxo, Biblioteca, 1 aula de Música, 1 ximnasio, 1 sala de profesores, 1 aula de Tecnoloxía, Secretaría, Despachos de Dirección e Orientación e Seminarios. O curso 2017-2018 impartirase clase a 211 alumnos. Os cursos impartidos son: 1º de ESO, 2º de ESO, 3º de ESO e 4º de ESO. Esta programación está dirixida ó alumnado de 2º de ESO, un total de 54 alumnos e alumnas, a materia é Física e Química.

. Alumnado:

TOTAL ALUMNOS/AS NEAE CURSO

1º 2º 3º 4º

Os alumnos que presentan DA + TDAH figuran no apartado do TDAH exclusivamente

Dificultades de aprendizaxe 2 4 2 5

TDAH 3 1 3 2

Especiais condicións persoais ou de historia

escolar

5 1 2

Incorporación tardía 1

Altas capacidades 1 1

NEE D. intelectual 1

. Departamento , Grupos e Horarios:

O Departamento de Física e Química está constituído por unha profesora, é unipersoal, sendo

a Xefa de Departamento, María Pilar Baluja Araújo.

A materia impartirase a dous grupos:

Páxina 6 de 26

- 2º ESO A composto por 27 alumnos e alumnas

Luns (16:20-17:10)

Martes (08:30-09:20)

Venres (12:30-13:20)

- 2º ESO B composto por 27 alumnos e alumnas

Luns (08:30-09:20)

Martes (12:30-13:20)

Venres (13:20-14:10)

. Obxectivos :

a

Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respecto aos demais, practicar a tolerancia, a cooperación e a solidariedade, exercitarse no diálogo e afianzar os dereitos humanos e a igualdade de trato e oportunidades entre mulleres e homes como valores dunha sociedade plural e democrática.

b Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo, como condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas de aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

c

Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminación das persoas por razón de sexo ou condición ou circunstancia persoal ou social e rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e mulleres e calquera manifestación de violencia contra a muller.

d Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas. Rexeitar a violencia, os prexuízos de calquera tipo e os comportamentos sexistas. Resolver pacificamente os conflitos.

e Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información para adquirir novos coñecementos con sentido crítico. Adquirir unha preparación básica no campo das tecnoloxías da información e da comunicación.

f Concibir o coñecemento científico como un saber integrado que se estrutura en materias e coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas nos diversos campos do coñecemento e da experiencia.

g Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades.

h Comprender e expresar con corrección ,oralmente e por escrito, na lingua galega e na lingua castelá, textos e mensaxes complexas e iniciarse no coñecemento, na lectura e na literatura.

i Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira apropiada.

l Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e da historia propias e das outras persoas así como o patrimonio artístico e cultural. Coñecer mulleres e homes que realizaran achegas importantes á cultura e a sociedade galega ou a outras culturas.

m

Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o das outras persoas, respectar as diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde corporais incorporar a educación física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade.Valorar críticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos e o medio ambiente, contribuíndo a súa mellora e conservación.

n Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións artísticas, utilizando diversos medios de expresión e representación.

ñ

Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural , histórico e artístico de Galicia, participar na súa mellora e conservación e respectar a diversidade lingüística e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de interese e respecto cara ao exercicio deste dereito.

o Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamental para o mantemento da identidade de Galicia e como medio de relación interpersoal e expresión de riqueza cultural nun contexto plurilingüe que permite a comunicación con outras linguas.

Páxina 7 de 26

3. SECUENCIACIÓN E TEMPORALIZACIÓN

Avalia

ció

n

UNIDADES DIDÁCTICAS Temporalización

UD Bloque

B1

Contidos Mes Sesións

BLOQUE 1: A ACTIVIDADE CIENTÍFICA

1

B1.1 Método científico: etapas.

Set. Out.

10 B1.2

Utilización das tecnoloxías da información e da comunicación.

B1.3 Aplicacións da ciencia á vida cotiá e á sociedade.

B1.4 Medida de magnitudes. Sistema Internacional de unidades.

B1.5 Traballo no laboratorio.

B1.6 Procura e tratamento da información.

B1.7 Proxecto de investigación.

B2 BLOQUE 2 : A MATERIA

2 B2.1 Propiedades da materia. Out.

Nov. 15

B2.2 Aplicacións dos materiais.

B2.3 Estados de agregación. Cambios de estado. Modelo Cinético-Molecular.

B2.4 Leis dos gases.

3

B2.5 Substancias puras e mesturas. Nov.

Dec. 10 B2.6

Mesturas de especial interese: disolucións acuosas, aliaxes e coloides

B2.6 Métodos de separación de mesturas.

B2.7 Separacións de mesturas no laboratorio.

Avalia

ció

n

UNIDADES DIDÁCTICAS Temporalización

UD Bloque

B3

Contidos Mes Sesións

BLOQUE 3: OS CAMBIOS

4

B3.1 Cambios físicos e cambios químicos. Xan. Feb.

15 B3.2 Reaccións químicas.

B3.3 A Química na sociedade e no medio ambiente.

B4 BLOQUE 4: O MOVEMENTO E AS FORZAS

5

B4.1 Forzas: efectos.

Feb. Mar.

15

B4.2 Medida das forzas.

B4.3 Velocidade media.

B4.4 O velocidade instantánea e aceleración.

B4.5 Máquinas simples.

B4.6 O rozamento e os seus efectos.

B4.7 Forza Gravitatoria.

B4.8 Estrutura do Universo.

B4.9 Velocidade da Luz.

Avalia

ció

n

UNIDADES DIDÁCTICAS Temporalización

UD Bloque

B5

Contidos Mes Sesións

BLOQUE 5: A ENERXÍA

6

B5.1 Unidades.

Abr. 10 B5.2 Tipos de enerxía.

B5.3 Transformacións da enerxía.

B5.4 Conservación da enerxía.

B5.5 A Enerxía Térmica . Calor e Temperatura. Abr.

7 B5.6 Escalas de Temeratura. Maio 12

B5.7 Uso racional da Enerxía Térmica

B5.8 Efectos da enerxía Térmica.

8 B5.9

Fontes de enerxía. Maio Xuño

8

B5.10 Aspectos industriais da enerxía.

Páxina 8 de 26

4. RELACIONAR ASPECTOS CURRICULARES PARA CADA UNIDADE

Estándares de aprendizaxe avaliables Criterios de cualificación e instrumentos de avaliación Elementos transversais

UD

Identif. contidos

Identif. criterios

Identif. estándar

Estándares de aprendizaxe (1) Grao

mínimo consec.

Peso cualific.

Competencias Clave Instrumentos de Avaliación Elementos Transversais

CCL CMCCT CD CAA CSC CSIEE CCEC Proba Escr

Proba oral

Trab Ind

Trab grup

Cad clas

Rub

Obs aula

1

B1.1 B1.2

B1.1

FQB1.1.1

Formula de forma guiada hipóteses para explicar fenómenos cotiáns, utilizando

teorías e modelos científicos sinxelos. 50% 32% 11% 1,78%

11%

80% 10%

5%

5%

EOE

FQB1.1.2

Rexistra observacións e datos de maneira organizada e rigorosa, e

comunícaos oralmente e por escrito utilizando esquemas, gráficos e táboas. 70% 32% 11% 1,78%

80%

10%

10%

EOE

B1.3 B1.2 FQB1.2.1

Relaciona a investigación científica con algunha aplicación tecnolóxica sinxela na vida cotiá.

50% 2%

1,78%

33,3% 80% 5% 10%

5% EMP

B1.4 B1.3 FQB1.3.1

Establece relacións entre magnitudes e unidades utilizando, preferentemente,

o Sistema Internacional de Unidades para expresar os resultados 70% 22%

1,78%

80% 10%

5%

5%

CL / EOE

FQB1.3.2

Realiza medicións prácticas de magnitudes físicas da vida cotiá empregando o material e os instrumentos apropiados, e expresa os resultados correctamente no Sistema Internacional de Unidades.

70% 2%

1,78%

16,6% 33,3%

80%

10%

10% EOE

B1.5 B1.4 FQB1.4.1

Recoñece e identifica os símbolos máis frecuentes utilizados na etiquetaxe de produtos químicos e instalacións, interpretando o seu significado.

50% 2% 11% 1,78%

80% 10%

5%

5% CL /EOE

FQB1.4.2

Identifica material e instrumentos básicos de laboratorio e coñece a súa forma de utilización para a realización de experiencias, respectando as normas de seguridade e identificando actitudes e medidas de actuación preventivas.

50% 2%

1,78%

100%

EC

B1.6 B1.5 FQB1.5.1

Selecciona e comprende de forma guiada información relevante nun texto de divulgación científica, e transmite as conclusións obtidas utilizando a linguaxe oral e escrita con propiedade.

50% 2% 11%

20% 11% 16,6%

40% 40%

5%

5% CL / EOE

B1.2

FQB1.5.2

Identifica as principais características ligadas á fiabilidade e á obxectividade do fluxo de información existente en internet e outros medios dixitais.

50% 1%

1,78%

80% 10%

10% CL

B1.1 B1.2 B1.4 B1.5 B1.6 B1.6 FQB1.6.1

Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo tarefas propias da investigación científica procurando información , prácticas de laboratorio ou pequenos proxectos.

50% 1% 11% 1,78% 20% 11%

16,6% 33,3%

80% 10%

5%

5%

EMP /TIC / EOE

FQB1.6.2 Participa, valora, xestiona e respecta o traballo individual e en equipo. 70% 2%

11% 16,6% 16,6%

40% 40% 5% 5% EMP / EC

B2.1 B2.1 FQB2.1.1

Distingue entre propiedades xerais e propiedades características da materia, e utiliza estas últimas para a caracterización de substancias.

70% 15%

1,78%

B2.2

FQB2.1.2 Relaciona propiedades dos materiais do contorno co uso que se fai deles. 70% 15%

1,78%

2

FQB2.1.3

Describe a determinación experimental do volume e da masa dun sólido, realiza

as medidas correspondentes e calcula a súa densidade. 70% 15%

1,78%

B2.3 B2.2 FQB2.2.1

Xustifica que unha substancia pode presentarse en distintos estados de

agregación dependendo das súas condicións de presión e temperatura. 50% 10%

1,78%

FQB2.2.2 Explica as propiedades dos gases, os líquidos e os sólidos. 80% 15%

1,78%

FQB2.2.3

Describe os cambios de estado da materia e aplícaos á interpretación de fenómenos cotiáns.

80% 15%

1,78%

FQB2.2.4 Deduce a partir das gráficas de quecemento dunha substancia os seus puntos 80% 15%

1,78%

Páxina 9 de 26

de fusión e ebulición, e identifícaa utilizando as táboas de datos necesarias.

B2.4 B2.3 FQB2.3.1

Xustifica o comportamento dos gases en situacións cotiás, en relación co

modelo cinético-molecular. 50% 20%

1,78%

80% 10%

5%

5%

EOE

3

FQB2.3.2

Interpreta gráficas, táboas de resultados e experiencias que relacionan a presión, o volume e a temperatura dun gas, utilizando o modelo cinético-molecular e as leis dos gases.

50% 10%

1,78%

11%

80%

10%

10% CL / EOE

B2.5 B2.6 B2.4 FQB2.4.1

Distingue e clasifica sistemas materiais de uso cotián en substancias puras e mesturas especificando se son homoxéneas, heteroxéneas ou coloides.

80% 20%

1,78%

80% 10%

5%

5% EOE

FQB2.4.2

Identifica o disolvente e o soluto ao analizar a composición de mesturas

homoxéneas de especial interese. 70% 20%

1,78%

80% 10%

5%

5%

EOE

FQB2.4.3

Realiza experiencias sinxelas de preparación de disolucións, describe o procedemento seguido e o material utilizado, determina a concentración e exprésaa en gramos/litro.

80% 20% 11% 1,78%

80% 10%

5%

5% EMP

B2.7 B2.5 FQB2.5.1

Deseña métodos de separación de mesturas segundo as propiedades características das substancias que as compoñen, describe o material de laboratorio adecuado e leva a cabo o proceso.

50% 10%

1,78%

11%

16,65%

80% 10%

5%

5% EMP / EOE

B3.1 B3.2 B3.1 FQB3.1.1

Distingue entre cambios físicos e químicos en accións da vida cotiá en función de que haxa ou non formación de novas substancias.

90% 15%

1,78%

80% 10%

5%

5% EOE

4

FQB3.1.2

Describe o procedemento de realización de experimentos sinxelos nos que se realice a formación de novas substancias e recoñece que é un cambio químico.

90% 15% 11% 1,78%

80% 10%

5%

5% EOE

FQB3.1.3 Leva a cabo no laboratorio reaccións químicas sinxelas. 50% 10%

1,78%

80% 10% 10% EMP

B3.2 B3.2 FQB3.2.1

Identifica os reactivos e os produtos de reaccións químicas sinxelas interpretando a representación esquemática dunha reacción química.

50% 10%

1,78%

80% 10%

10%

CL

B3.3 B3.3 FQB3.3.1

Clasifica algúns produtos de uso cotián en función da súa procedencia natural ou sintética.

70% 20%

1,78%

80% 10%

5%

5% EOE

FQB3.3.2

Identifica e asocia produtos procedentes da industria química coa súa contribución á mellora da calidade de vida das persoas.

80% 20%

1,78%

16,65%

80%

20% EC / EOE

B3.3 B3.4 FQB3.4.1

Propón medidas e actitudes, a nivel individual e colectivo, para mitigar os problemas ambientais de importancia global.

70% 10%

1,78%

16,65% 16,65%

80% 10%

5%

5% EMP / EC

5 B4.1 B4.2 B4.1 FQB4.1.1

En situacións da vida cotiá, identifica as forzas que interveñen e relaciónaas cos seus correspondentes efectos na deformación ou na alteración do estado de movemento dun corpo.

70% 5%

1,78%

EOE

FQB4.1.2

Establece a relación entre o alongamento producido nun resorte e as forzas que produciron eses alongamentos, e describe o material para empregar e o procedemento para a súa comprobación experimental.

50% 5%

1,78%

EMP / EOE

FQB4.1.3

Establece a relación entre unha forza e o seu correspondente efecto na deformación ou na alteración do estado de movemento dun corpo.

70% 10%

1,78%

EOE

FQB4.1.4

Describe a utilidade do dinamómetro para medir a forza elástica e rexistra os resultados en táboas e representacións gráficas, expresando o resultado experimental en unidades do Sistema Internacional.

50% 5%

1,78% 20% 11%

EOE

B4.3 B4.2 FQB4.2.1

Determina, experimentalmente ou a través de aplicacións informáticas, a velocidade media dun corpo, interpretando o resultado.

50% 5%

1,78%

EMP / TIC

FQB4.2.2

Realiza cálculos para resolver problemas cotiáns utilizando o concepto de velocidade media.

70% 10%

1,78%

EOE

B4.4 B4.5 B4.3. FQB4.3.1

Deduce a velocidade media e instantánea a partir das representacións gráficas do espazo e da velocidade en función do tempo.

50% 5%

1,78%

CL /EOE

FQB4.3.2

Xustifica se un movemento é acelerado ou non a partir das representacións gráficas do espazo e da velocidade en función do tempo.

50% 10%

1,78%

CL / EOE

B4.6 B4.4 FQB4.4.1

Interpreta o funcionamento de máquinas mecánicas simples considerando a forza e a distancia ao eixe de xiro, e realiza cálculos sinxelos sobre o efecto multiplicador da forza producido por estas máquinas

50% 5%

1,78%

EOE

B4.7 B4.5 FQB4.5.1

Analiza os efectos das forzas de rozamento e a súa influencia no movemento dos seres vivos e os vehículos.

70% 5%

1,78%

EOE

B4.8 B4.6 FQB4.6.1

Relaciona cualitativamente a forza de gravidade que existe entre dous corpos coas súas masas e a distancia que os separa.

50% 5%

1,78%

EOE

Páxina 10 de 26

LENDA COMPETENCIAS LENDA TRANSVERSAIS CCL Comunicación lingüística. CL Comprensión lectora. CMCCT Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía. EOE Expresión oral e escrita. CD Competencia dixital. CA Comunicación audiovisual. CAA Competencia aprender a aprender. TIC Tecnoloxías da información e da comunicación. CSC Competencias sociais e cívicas. EMP Emprendemento. CSIEE Sentido de iniciativa e espírito emprendedor. EC Educación cívica. CCEC Conciencia e expresións culturais. PV Prevención da violencia. EV Educación e seguridade viaria.

FQB4.6.2

Distingue entre masa e peso calculando o valor da aceleración da gravidade a partir da relación entre esas dúas magnitudes.

70% 10%

1,78%

EOE

FQB4.6.3

Recoñece que a forza de gravidade mantén os planetas xirando arredor do Sol, e á Lúa arredor do noso planeta, e xustifica o motivo polo que esta atracción non leva á colisión dos dous corpos.

80% 10%

1,78%

EOE

B4.9 B4.10 B4.7 FQB4.7.1

Relaciona cuantitativamente a velocidade da luz co tempo que tarda en chegar á Terra desde obxectos celestes afastados e coa distancia á que se atopan eses obxectos, interpretando os valores obtidos.

50% 5%

1,78%

EOE

B4.1 B4.8 B4.8 FQB4.8.1

Realiza un informe, empregando as tecnoloxías da información e da comunicación, a partir de observacións ou da procura guiada de información sobre a forza gravitatoria e os fenómenos asociados a ela.

50% 5% 11% 1,78% 20%

16,65%

EOE / TIC

6 B5.1 B5.1 FQB5.1.1

Argumenta que a enerxía pode transferirse, almacenarse ou disiparse, pero non crearse nin destruírse, utilizando exemplos

80% 40%

1,78%

80% 10%

5%

5% EOE

FQB5.1.2

Recoñece e define a enerxía como unha magnitude e exprésaa na unidade

correspondente do Sistema Internacional. 70% 30%

1,78%

80% 10%

5%

5%

EOE

B5.2 B5.3 B5.4 B5.2 FQB5.2.1

Relaciona o concepto de enerxía coa capacidade de producir cambios, e identifica os tipos de enerxía que se poñen de manifesto en situacións cotiás, explicando as transformacións dunhas formas noutras.

70% 30%

1,78%

80%

10%

10% EOE

B5.5 B5.6 B5.7 B5.3 FQB5.3.1

Explica o concepto de temperatura en termos do modelo cinético-molecular, e diferencia entre temperatura, enerxía e calor.

80% 10%

1,78%

80% 10%

5%

5% EOE

7

FQB5.3.2

Recoñece a existencia dunha escala absoluta de temperatura e relaciona as escalas celsius e kelvin.

80% 20%

1,78%

80% 10%

5%

5% CL / EOE

FQB5.3.3

Identifica os mecanismos de transferencia de enerxía recoñecéndoos en situacións cotiás e fenómenos atmosféricos, e xustifica a selección de materiais para edificios e no deseño de sistemas de quecemento.

50% 20%

1,78%

11% 16,65%

80% 10%

5%

5% EOE

B5.8 B5.4 FQB5.4.1

Explica o fenómeno da dilatación a partir dalgunha das súas aplicacións como os termómetros de líquido, xuntas de dilatación en estruturas, etc

50% 20%

1,78%

80%

10%

10% EOE

FQB5.4.2

Explica a escala celsius establecendo os puntos fixos dun termómetro baseado na dilatación dun líquido volátil

50% 10%

1,78%

80% 10%

5%

5% EOE

FQB5.4.3

Interpreta cualitativamente fenómenos cotiáns e experiencias nos que se poña de manifesto o equilibrio térmico asociándoo coa igualación de temperaturas.

70% 20%

1,78%

80% 10%

5%

5% EOE

8 B5.9 B5.10 B5.5 FQB5.5.1

Recoñece, describe e compara as fontes renovables e non renovables de enerxía, analizando con sentido crítico o seu impacto ambiental.

50% 100% 11% 1,78% 20%

16,65%

80% 5% 5%

5%

5% EC

Páxina 11 de 26

5. CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS

CLAVE

Relación dos distintos estándares de aprendizaxe da materia de Física e Química de 2º ESO coas

competencias clave ás cales contribúen:

CCL FQB1.1.1. Formula, de forma guiada, hipóteses para explicar fenómenos cotiáns,

utilizando teorías e modelos científicos sinxelos.

FQB1.1.2. Rexistra observacións e datos de maneira organizada e rigorosa, e

comunícaos oralmente e por escrito utilizando esquemas, gráficos e táboas.

FQB1.4.1. Recoñece e identifica os símbolos máis frecuentes utilizados na etiquetaxe de

produtos químicos e instalacións, interpretando o seu significado.

FQB1.5.1. Selecciona e comprende de forma guiada información relevante nun texto de

divulgación científica, e transmite as conclusións obtidas utilizando a linguaxe oral e

escrita con propiedade.

FQB1.6.1. Realiza pequenos traballos de investigación sobre algún tema obxecto de

estudo, aplicando o método científico e utilizando as TIC para a procura e a selección de

información e presentación de conclusións.

FQB2.4.3. Realiza experiencias sinxelas de preparación de disolucións, describe o

procedemento seguido e o material utilizado, determina a concentración e exprésaa en

gramos/litro.

FQB3.1.2. Describe o procedemento de realización de experimentos sinxelos nos que se

poña de manifesto a formación de novas substancias e recoñece que se trata de cambios

químicos.

FQB4.8.1. Realiza un informe, empregando as tecnoloxías da información e da

comunicación, a partir de observacións ou da procura guiada de información sobre a

forza gravitatoria e os fenómenos asociados a ela.

FQB5.5.1. Recoñece, describe e compara as fontes renovables e non renovables de

enerxía, analizando con sentido crítico o seu impacto ambiental.

CMCCT FQB1.1.1. Formula, de forma guiada, hipóteses para explicar fenómenos cotiáns,

utilizando teorías e modelos científicos sinxelos.

FQB1.1.2. Rexistra observacións e datos de maneira organizada e rigorosa, e

comunícaos oralmente e por escrito utilizando esquemas, gráficos e táboas.

FQB1.2.1. Relaciona a investigación científica con algunha aplicación tecnolóxica sinxela

na vida cotiá.

FQB1.3.1. Establece relacións entre magnitudes e unidades utilizando, preferentemente,

o Sistema Internacional de Unidades para expresar os resultados.

FQB1.3.2. Realiza medicións prácticas de magnitudes físicas da vida cotiá empregando o

material e os instrumentos apropiados, e expresa os resultados correctamente no

Sistema Internacional de Unidades.

FQB1.4.1. Recoñece e identifica os símbolos máis frecuentes utilizados na etiquetaxe de

produtos químicos e instalacións, interpretando o seu significado.

FQB1.4.2. Identifica material e instrumentos básicos de laboratorio e coñece a súa forma

de utilización para a realización de experiencias, respectando as normas de seguridade e

identificando actitudes e medidas de actuación preventivas.

Páxina 12 de 26

FQB1.5.1. Selecciona e comprende de forma guiada información relevante nun texto de

divulgación científica, e transmite as conclusións obtidas utilizando a linguaxe oral e

escrita con propiedade.

FQB1.6.1. Realiza pequenos traballos de investigación sobre algún tema obxecto de

estudo, aplicando o método científico e utilizando as TIC para a procura e a selección de

información e presentación de conclusións.

FQB2.1.1. Distingue entre propiedades xerais e propiedades características da materia, e

utiliza estas últimas para a caracterización de substancias.

FQB2.1.2. Relaciona propiedades dos materiais do contorno co uso que se fai deles.

FQB2.1.3. Describe a determinación experimental do volume e da masa dun sólido,

realiza as medidas correspondentes e calcula a súa densidade.

FQB2.2.1. Xustifica que unha substancia pode presentarse en distintos estados de

agregación dependendo das condicións de presión e temperatura en que se ache.

FQB2.2.2. Explica as propiedades dos gases, os líquidos e os sólidos.

FQB2.2.3. Describe os cambios de estado da materia e aplícaos á interpretación de

fenómenos cotiáns.

FQB2.2.4. Deduce a partir das gráficas de quecemento dunha substancia os seus puntos

de fusión e ebulición, e identifícaa utilizando as táboas de datos necesarias.

FQB2.3.1. Xustifica o comportamento dos gases en situacións cotiás, en relación co

modelo cinético-molecular.

FQB2.3.2. Interpreta gráficas, táboas de resultados e experiencias que relacionan a

presión, o volume e a temperatura dun gas, utilizando o modelo cinético-molecular e as

leis dos gases.

FQB2.4.1. Distingue e clasifica sistemas materiais de uso cotián en substancias puras e

mesturas, e especifica neste último caso se se trata de mesturas homoxéneas,

heteroxéneas ou coloides.

FQB2.4.2. Identifica o disolvente e o soluto ao analizar a composición de mesturas

homoxéneas de especial interese.

FQB2.4.3. Realiza experiencias sinxelas de preparación de disolucións, describe o

procedemento seguido e o material utilizado, determina a concentración e exprésaa en

gramos/litro.

FQB2.5.1. Deseña métodos de separación de mesturas segundo as propiedades

características das substancias que as compoñen, describe o material de laboratorio

adecuado e leva a cabo o proceso.

FQB3.1.1. Distingue entre cambios físicos e químicos en accións da vida cotiá en función

de que haxa ou non formación de novas substancias.

FQB3.1.2. Describe o procedemento de realización de experimentos sinxelos nos que se

poña de manifesto a formación de novas substancias e recoñece que se trata de cambios

químicos.

FQB3.1.3. Leva a cabo no laboratorio reaccións químicas sinxelas.

FQB3.2.1. Identifica os reactivos e os produtos de reaccións químicas sinxelas

interpretando a representación esquemática dunha reacción química.

FQB3.3.1. Clasifica algúns produtos de uso cotián en función da súa procedencia natural

ou sintética.

FQB3.3.2. Identifica e asocia produtos procedentes da industria química coa súa

contribución á mellora da calidade de vida das persoas.

Páxina 13 de 26

FQB3.4.1. Propón medidas e actitudes, a nivel individual e colectivo, para mitigar os

problemas ambientais de importancia global.

FQB4.1.1. En situacións da vida cotiá, identifica as forzas que interveñen e relaciónaas

cos seus correspondentes efectos na deformación ou na alteración do estado de

movemento dun corpo.

FQB4.1.2. Establece a relación entre o alongamento producido nun resorte e as forzas

que produciron eses alongamentos, e describe o material para empregar e o

procedemento para a súa comprobación experimental.

FQB4.1.3. Establece a relación entre unha forza e o seu correspondente efecto na

deformación ou na alteración do estado de movemento dun corpo.

FQB4.1.4. Describe a utilidade do dinamómetro para medir a forza elástica e rexistra os

resultados en táboas e representacións gráficas, expresando o resultado experimental en

unidades do Sistema Internacional.

FQB4.2.1. Determina, experimentalmente ou a través de aplicacións informáticas, a

velocidade media dun corpo, interpretando o resultado.

FQB4.2.2. Realiza cálculos para resolver problemas cotiáns utilizando o concepto de

velocidade media.

FQB4.3.1. Deduce a velocidade media e instantánea a partir das representacións

gráficas do espazo e da velocidade en función do tempo.

FQB4.3.2. Xustifica se un movemento é acelerado ou non a partir das representacións

gráficas do espazo e da velocidade en función do tempo.

FQB4.4.1. Interpreta o funcionamento de máquinas mecánicas simples considerando a

forza e a distancia ao eixe de xiro, e realiza cálculos sinxelos sobre o efecto multiplicador

da forza producido por estas máquinas.

FQB4.5.1. Analiza os efectos das forzas de rozamento e a súa influencia no movemento

dos seres vivos e os vehículos.

FQB4.6.1. Relaciona cualitativamente a forza de gravidade que existe entre dous corpos

coas súas masas e a distancia que os separa.

FQB4.6.2. Distingue entre masa e peso calculando o valor da aceleración da gravidade a

partir da relación entre esas dúas magnitudes.

FQB4.6.3. Recoñece que a forza de gravidade mantén os planetas xirando arredor do

Sol, e á Lúa arredor do noso planeta, e xustifica o motivo polo que esta atracción non

leva á colisión dos dous corpos.

FQB4.7.1. Relaciona cuantitativamente a velocidade da luz co tempo que tarda en chegar

á Terra desde obxectos celestes afastados e coa distancia á que se atopan eses

obxectos, interpretando os valores obtidos.

FQB4.8.1. Realiza un informe, empregando as tecnoloxías da información e da

comunicación, a partir de observacións ou da procura guiada de información sobre a

forza gravitatoria e os fenómenos asociados a ela.

FQB5.1.1. Argumenta que a enerxía pode transferirse, almacenarse ou disiparse, pero

non crearse nin destruírse, utilizando exemplos.

FQB5.1.2. Recoñece e define a enerxía como unha magnitude e exprésaa na unidade

correspondente do Sistema Internacional.

FQB5.2.1. Relaciona o concepto de enerxía coa capacidade de producir cambios, e

identifica os tipos de enerxía que se poñen de manifesto en situacións cotiás, explicando

as transformacións dunhas formas noutras.

FQB5.3.1. Explica o concepto de temperatura en termos do modelo cinético-molecular, e

Páxina 14 de 26

diferencia entre temperatura, enerxía e calor.

FQB5.3.2. Recoñece a existencia dunha escala absoluta de temperatura e relaciona as

escalas celsius e kelvin.

FQB5.3.3. Identifica os mecanismos de transferencia de enerxía recoñecéndoos en

situacións cotiás e fenómenos atmosféricos, e xustifica a selección de materiais para

edificios e no deseño de sistemas de quecemento.

FQB5.4.1. Explica o fenómeno da dilatación a partir dalgunha das súas aplicacións como

os termómetros de líquido, xuntas de dilatación en estruturas, etc.

FQB5.4.2. Explica a escala celsius establecendo os puntos fixos dun termómetro

baseado na dilatación dun líquido volátil.

FQB5.4.3. Interpreta cualitativamente fenómenos cotiáns e experiencias nos que se poña

de manifesto o equilibrio térmico asociándoo coa igualación de temperaturas.

FQB5.5.1. Recoñece, describe e compara as fontes renovables e non renovables de

enerxía, analizando con sentido crítico o seu impacto ambiental.

CD FQB1.5.2. Identifica as principais características ligadas á fiabilidade e á obxectividade

do fluxo de información existente en internet e outros medios dixitais.

FQB1.6.1. Realiza pequenos traballos de investigación sobre algún tema obxecto de

estudo, aplicando o método científico e utilizando as TIC para a procura e a selección de

información e presentación de conclusións.

FQB4.2.1. Determina, experimentalmente ou a través de aplicacións informáticas, a

velocidade media dun corpo, interpretando o resultado.

FQB4.8.1. Realiza un informe, empregando as tecnoloxías da información e da

comunicación, a partir de observacións ou da procura guiada de información sobre a

forza gravitatoria e os fenómenos asociados a ela.

CAA FQB1.1.1. Formula, de forma guiada, hipóteses para explicar fenómenos cotiáns,

utilizando teorías e modelos científicos sinxelos.

FQB1.5.1. Selecciona e comprende de forma guiada información relevante nun texto de

divulgación científica, e transmite as conclusións obtidas utilizando a linguaxe oral e

escrita con propiedade.

FQB1.5.2. Identifica as principais características ligadas á fiabilidade e á obxectividade

do fluxo de información existente en internet e outros medios dixitais.

FQB1.6.1. Realiza pequenos traballos de investigación sobre algún tema obxecto de

estudo, aplicando o método científico e utilizando as TIC para a procura e a selección de

información e presentación de conclusións.

FQB1.6.2. Participa, valora, xestiona e respecta o traballo individual e en equipo.

FQB2.3.2. Interpreta gráficas, táboas de resultados e experiencias que relacionan a

presión, o volume e a temperatura dun gas, utilizando o modelo cinético-molecular e as

leis dos gases.

FQB2.5.1. Deseña métodos de separación de mesturas segundo as propiedades

características das substancias que as compoñen, describe o material de laboratorio

adecuado e leva a cabo o proceso.

FQB4.2.1. Determina, experimentalmente ou a través de aplicacións informáticas, a

velocidade media dun corpo, interpretando o resultado.

FQB5.3.3. Identifica os mecanismos de transferencia de enerxía recoñecéndoos en

situacións cotiás e fenómenos atmosféricos, e xustifica a selección de materiais para

edificios e no deseño de sistemas de quecemento.

Páxina 15 de 26

CSC FQB1.5.2. Identifica as principais características ligadas á fiabilidade e á obxectividade

do fluxo de información existente en internet e outros medios dixitais.

FQB1.6.2. Participa, valora, xestiona e respecta o traballo individual e en equipo.

FQB3.3.2. Identifica e asocia produtos procedentes da industria química coa súa

contribución á mellora da calidade de vida das persoas.

FQB3.4.1. Propón medidas e actitudes, a nivel individual e colectivo, para mitigar os

problemas ambientais de importancia global.

FQB5.3.3. Identifica os mecanismos de transferencia de enerxía recoñecéndoos en

situacións cotiás e fenómenos atmosféricos, e xustifica a selección de materiais para

edificios e no deseño de sistemas de quecemento.

FQB5.5.1. Recoñece, describe e compara as fontes renovables e non renovables de

enerxía, analizando con sentido crítico o seu impacto ambiental.

CSIEE FQB1.3.2. Realiza medicións prácticas de magnitudes físicas da vida cotiá empregando o

material e os instrumentos apropiados, e expresa os resultados correctamente no

Sistema Internacional de Unidades.

FQB1.6.1. Realiza pequenos traballos de investigación sobre algún tema obxecto de

estudo, aplicando o método científico e utilizando as TIC para a procura e a selección de

información e presentación de conclusións.

FQB1.6.2. Participa, valora, xestiona e respecta o traballo individual e en equipo.

FQB2.5.1. Deseña métodos de separación de mesturas segundo as propiedades

características das substancias que as compoñen, describe o material de laboratorio

adecuado e leva a cabo o proceso.

FQB3.4.1. Propón medidas e actitudes, a nivel individual e colectivo, para mitigar os

problemas ambientais de importancia global.

FQB4.8.1. Realiza un informe, empregando as tecnoloxías da información e da

comunicación, a partir de observacións ou da procura guiada de información sobre a

forza gravitatoria e os fenómenos asociados a ela.

CCEC FQB1.2.1. Relaciona a investigación científica con algunha aplicación tecnolóxica sinxela

na vida cotiá.

FQB1.6.1. Realiza pequenos traballos de investigación sobre algún tema obxecto de

estudo, aplicando o método científico e utilizando as TIC para a procura e a selección de

información e presentación de conclusións.

Páxina 16 de 26

6. METODOLOXIA

Enténdese por metodoloxía o conxunto de estratexias, procedementos e accións organizadas e

planificadas polo profesorado, de xeito consciente e reflexivo, coa finalidade de posibilitar a aprendizaxe do

alumnado e lograr os obxectivos desexados.

A proposta pedagóxica terá en conta a atención a diversidade e o acceso de todo o alumnado á

educación. Arbitraranse métodos que teñan en conta os diferentes ritmos de aprendizaxe.

A metodoloxía didáctica nesta etapa será activa e participativa, favorecendo o traballo individual e

cooperativo do alumnado, adquirindo a capacidade de aprender por si mesmos, promover o traballo en

equipo e facilitar a aplicación de métodos de investigación apropiados co fin de conseguir que todo o

alumnado alcance o máximo desenvolvemento das súas capacidades.

Fomentarase a comprensión lectora, a correcta expresión oral e escrita, o uso das matemáticas, das

tecnoloxías da información e a comunicación, o emprendemento e a educación cívica e constitucional.

As estratexias formúlanse de xeito xeral para alcanzar os estándares de aprendizaxe avaliables

previstos na materia, así como a adquisición das competencias. Cantas máis se empreguen, máis doado

será que todos os alumnos acaden os obxectivos formulados.

En todo momento perseguirase unha participación activa do alumnado, promovendo a formulación

de dúbidas, a realización de exercicios, a corrección de erros cometidos polos compañeiros nun ambiente

de respecto, o traballo en grupo na realización de prácticas de laboratorio, etc. As actividades buscarán

impulsar a capacidade do alumnado para aprender de maneira autónoma, para expresarse correctamente

en público, para realizar un emprego axeitado das tecnoloxías da información a da comunicación así como

incentivar a autoavaliación e o gusto polo traballo ben feito.

No desenvolvemento das sesións de clase, a o longo do curso, seguiremos unha serie de pautas:

-Favorecer que os alumnos e as alumnas aprendan por si mesmos proporcionando situacións nas que

deban actualizar os seus coñecementos.

-Xerar situacións reais na aprendizaxe co fin de que resulten motivadoras para os alumnos e as alumnas.

-Proporcionar situacións de aprendizaxe que esixan unha intensa actividade mental do alumnado, que lle

leve a reflexionar e a xustificar as súas actuacións , promovendo a interacción na aula.

Analizar diferentes fontes de información, fomentando unha conciencia crítica e promovendo unha linguaxe

científica.

Páxina 17 de 26

. Outras decisións metodolóxicas:

Nas aulas atópase un alumnado de perfís moi diferentes, Dentro deste abano, atópanse aqueles

alumnos con interese pola materia pero que presentan dificultades de aprendizaxe, ben por dificultades de

aprendizaxe en anos anteriores (problemas lingüísticos, dificultades matemáticas, lentitude,…), ou ben

alumnos que modifican a súa actitude ante o estudo. Para este tipo de alumnado o departamento planifica un

sistema de apoio, co fin de que canto antes se incorporen ao ritmo da clase.

Apoio na aula:

Traballo en grupos con alumnado de niveis diferentes que tenten axudar no estudo ao que presenta

dificultades.

Promover a súa participación en lecturas, sínteses, saídas ao encerado, participación con preguntas,… sobre

todo cando esteamos seguros de que teñen a correcta, para motivalos.

Nos exames, ser flexibles co tempo da súa realización.

Ademais, coma sistemas de reforzo para acadar os obxectivos e poder superar a materia:

- O alumnado fixarase nos erros cometidos nos exercicios entregados ao profesor ao longo da avaliación.

- O profesor atenderá calquera cuestión ou dúbida que presente o alumno, ben na aula (quizais sirva de

repaso ou apoio aos outros) ou ben fora de horas de clase, previa cita co alumno (un tempo de lecer, por

exemplo), segundo considere máis axeitado.

- O alumnado fixarase nos erros cometidos nos exames.

Se algún alumno o require proporcionaránselle follas de exercicios que contribúan a adquisición dos conceptos,

destrezas,... que lle son complicados.

MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS

Os recursos didácticos que se empregaran durante o desenrolo da presente programación didáctica terán

como obxectivo potenciar o proceso de ensino aprendizaxe do alumnado.

- Libro de Texto.

- Boletíns de exercicios.

Páxina 18 de 26

- Textos extraídos de moi diversas fontes, que tratarán de estimular o interese e hábito de lectura e o

seu interese pola materia, e que terán distintos contidos (anécdotas, biografías, curiosidades,

aplicacións dunha lei, noticias de actualidade,...), intentando inculcar o pracer pola lectura científica.

- Libreta de clase.

- Calculadora.

Materiais audiovisuais:

Vídeos didácticos do fondo de recursos do centro ou baixados da rede.

Recursos informáticos:

Ordenador

Pizarra dixital

Simulacións.

Presentacións en Power Point.

Páxinas de exercicios colgados na rede, …

. Plan Anual de Lectura:

A materia de Física e Química debe contribuir ao fomento da lectura e escritura (proxecto lector) e con esta

finalidade desenvolveranse as seguintes actividades:

- Procura e selección de información de carácter científico empregando fontes diversas, entre elas, as

tecnoloxías da información e da comunicación.

- Comentarios de textos científicos. Lectura e comentario sobre textos publicados en revistas científicas que

teñen relación coa unidade didáctica coa que se está a traballar.

Dentro do plan lector do centro para o curso 2016/2017 farase lectura individual dentro da aula de libros que xa

temos no departamento e completarase a bibliografía con outros libros da biblioteca.

A bibliografía proposta polo departamento de Física e Química é a seguinte:

- Libros que xa temos no departamento:

● Colección “ Me llamo…” Edit. Paramón

● “Esta es mi gente” . Inventos y anécdotas de 46 mentes prodigiosas (Ramón Núñez Centella).

● “De Arquímedes a Einstein”. Los diez experimentos más bellos de la física. (Manuel Lozano Leyna).

● “Eurekas y Euforias”. Cómo entender la ciencia a través de sus anécdotas.

● “La proporción áurea” (Mario Livio) Edit Ariel

● “El universo en una cáscara de nuez” (Stephen Hawking) Edit Planeta.

● ”Brevísima historia del tiempo”. (Stephen Hawking)

Páxina 19 de 26

● “Física recreativa” (Y. Perelman).

- Libros que se mercaron no curso 2014/2015 a través da biblioteca escolar ( 4 exemplares de cada):

● “La plaga invisible” (David Blanco Laserna) Edit Anaya

● “Juliette y los Cien mil fantasmas” Edit Anaya

- Completarase a bibliografía con outros libros da biblioteca e tamén os que se adquiran ó longo do curso,

tendo en conta tamén suxestións dos propios alumnos/as.

● “Apariencias” (Madeleine George) Edit Editex

● “Colección vidas geniales de la ciencia” (luca Novelli) Edit.

. Aplicación das TIC na aula:

No traballo da aula tamén se aplicarán as Tecnoloxías da Información e Comunicación (TIC) e con

esta finalidade incluirase as TIC como elemento esencial para informarse, aprender e comunicarse. Algunhas

das sesións de clase realizaranse na aula de informática para que os alumnos/as teñan acceso á información

relacionada coa unidade didáctica coa que se está a traballar a través de internet.

Páxina 20 de 26

7-AVALIACIÓN

Avaliación inicial

Realizarase na primeira semana de setembro coa finalidade de coñecer os coñecementos que teñen os alumnos e

alumnas da materia de Física e Química dos cursos anteriores.

A proba será escrita e constatará de preguntas da materia e de temas relacionados con ela.

Avaliación continua

Faranse unha ou dúas probas específicas, exames por avaliación, que suporán un 80 % da nota. O 20% restante

Repartirase en10% do caderno e da observación da aula e 10 % de produción dos alumnos e alumnas, traballos,

prácticas e pequenos proxectos.

Para recuperar unha avaliación suspensa se fará un exame de recuperación na seguinte avaliación, na proba a

cualificación para superar a proba será 5.

Avaliación ordinaria

Na avaliación de Xuño aos alumnos e alumnas que aprobaran as tres avaliacións obterán a súa cualificación coa

media aritmética das tres avaliacións.

Os alumnos o alumnas que non superaran as avaliacións e as recuperacións farán un exame final de toda a materia.

A nota mínima para facer a media é un 3,5, e para superar a avaliación é necesario obter un 5.

O redondeo das cifras é o estándar.

Avaliación extraordinaria

Os alumnos e alumnas que non superen a materia en Xuño terán unha avaliación extraordinaria en Setembro e farán

un exame de toda a materia.

Recuperación e avaliación de pendentes

O alumnado con algún curso da materia pendente terá que facer dous boletíns de traballo que lle contarán para a

nota final un 10 % cada un.

Farán tamén dous exames ao longo do curso coa materia repartida, que contarán un 80 %, para poder telos en conta

na media, a nota debe superar o 3,5.

Se non superan os exames poden asistir ao exame global de Maio.

No caso de non superalo terán oportunidade de facelo na convocatoria extraordinaria de Setembro.

Páxina 21 de 26

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

1- As probas realizadas cualificaranse de cero a dez puntos.

2- Cada exame levará a puntuación de cada pregunta e se ten apartados a de cada apartado, se non a leva, é

que a nota do problema repártese por igual entre os apartados.

3- O exame se fai a bolígrafo. Un exercicio contestado a lapis non se corrixirá a súa puntuación será cero.

4- Cada alumno debe ter a súa calculadora no exame, se non a trae, no exame non poderá usar a de outro

compañeiro.

5- O tippex non se pode pedir prestado nun exame.

6- O que está tachado non se corrixe.

7- O que non está tachado se corrixe e conta se está mal.

8- Nun problema hai que poñer a fórmula que se vai a aplicar, colocar os datos na fórmula e resolver

numericamente. Deben figurar todos os pasos.

9- Os cambios de unidades hai que expresalos.

10- Os resultados correctos son un número coas súas unidades.

11- Os erros numéricos descontan 0,15; resultados correctos con unidades mal postas ou sen unidades

descontan 0,15.

12- Resultados correctos sen fórmula e sen pasos non contan.

13- Se a pregunta é explica ou razoa hai que explicalo con linguaxe científica.

14- Se o alumno ou alumna copian suspenderán o exame.

Páxina 22 de 26

8-AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO E DA PRÁCTICA DOCENTE

Indicadores de logro do proceso de ensino

Indicadores de logro da práctica docente Escala

1 2 3 4

1. Como norma xeral, fanse explicacións xerais para todo o alumnado.

2. Ofrécense a cada alumno/a as explicacións individualizadas que precisa.

3. Elabóranse actividades atendendo á diversidade.

4. Elabóranse probas de avaliación adaptadas ás necesidades do alumnado con NEAE.

5. Utilízanse distintas estratexias metodolóxicas en función dos temas a tratar.

6. Combínase o traballo individual e en equipo.

7. Poténcianse estratexias de animación á lectura.

8. Poténcianse estratexias tanto de expresión como de comprensión oral e escrita.

9. Incorpóranse as TIC aos procesos de ensino – aprendizaxe.

10. Préstase atención aos elementos transversais vinculados a cada estándar.

11. Ofrécense ao alumnado de forma rápida os resultados das probas / traballos, etc.

12. Analízanse e coméntanse co alumnado os aspectos máis significativos derivados da corrección das probas, traballos, etc.

13. Dáselle ao alumnado a posibilidade de visualizar e comentar os seus acertos e erros.

14. Grao de implicación do profesorado nas funcións de titoría e orientación.

15. Adecuación, logo da súa aplicación, das ACS propostas e aprobadas.

16. As medidas de apoio, reforzo, etc. están claramente vinculadas aos estándares.

17. Avalíase a eficacia dos programas de apoio, reforzo, recuperación, ampliación…

Escala

1 2 3 4

1. O nivel de dificultade foi adecuado ás características do alumnado.

2. Conseguiuse crear un conflito cognitivo que favoreceu a aprendizaxe.

3. Conseguiuse motivar para lograr a actividade intelectual e física do alumnado.

4. Conseguiuse a participación activa de todo o alumnado.

5. Contouse co apoio e coa implicación das familias no traballo do alumnado.

6. Mantívose un contacto periódico coa familia por parte do profesorado.

7. Adoptáronse as medidas curriculares adecuadas para atender ao alumnado con NEAE.

8. Adoptáronse as medidas organizativas adecuadas para atender ao alumnado con NEAE.

9. Atendeuse adecuadamente á diversidade do alumnado.

10. Usáronse distintos instrumentos de avaliación.

11. Dáse un peso real á observación do traballo na aula.

12. Valorouse adecuadamente o traballo colaborativo do alumnado dentro do grupo.

Páxina 23 de 26

9-AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

Mecanismos de revisión, avaliación e modificación da programación

didáctica

- A revisión e valoración da marcha da programación didáctica farase ao final de cada avaliación.

- Se fará un seguimento da programación valorando a materia impartida e os obxectivos acadados por se

fora necesario facer reaxustes.

Indicadores Escala

1 2 3 4

1. Adecuación do deseño das unidades didácticas, temas ou proxectos a partir dos elementos do currículo.

2. Adecuación da secuenciación e da temporalización das unidades didácticas / temas / proxectos.

3. O desenvolvemento da programación respondeu á secuenciación e a temporalización previstas.

4. Adecuación da secuenciación dos estándares para cada unha das unidades, temas ou proxectos.

5. Adecuación do grao mínimo de consecución fixado para cada estándar.

6. Asignación a cada estándar do peso correspondente na cualificación.

7. Vinculación de cada estándar a un ou varios instrumentos para a súa avaliación.

8. Asociación de cada estándar cos elementos transversais a desenvolver.

9. Fixación dunha estratexia metodolóxica común para todo o departamento. [Só para ESO e bach.].

10. Adecuación da secuencia de traballo na aula.

11. Adecuación dos materiais didácticos utilizados.

12. Adecuación do libro de texto (no caso de que se use).

13. Adecuación do plan de avaliación inicial deseñado, incluídas as consecuencias da proba.

14. Adecuación da proba de avaliación inicial, elaborada a partir dos estándares.

15. Adecuación do procedemento de acreditación de coñecementos previos [Só para determinadas materias de 2º de bacharelato].

16. Adecuación das pautas xerais establecidas para a avaliación continua: probas, traballos, etc.

17. Adecuación dos criterios establecidos para a recuperación dun exame e dunha avaliación.

18. Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación final. [Só para ESO e bacharelato].

19. Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación extraordinaria. [Só para ESO e bach].

20. Adecuación dos criterios establecidos para o seguimento de materias pendentes. [Só para ESO e bacharelato]

21. Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación desas materias pendentes. [Só para ESO e bacharelato]

22. Adecuación dos exames, tendo en conta o valor de cada estándar.

23. Adecuación dos programas de apoio, recuperación, etc. vinculados aos estándares.

24. Adecuación das medidas específicas de atención ao alumnado con NEAE.

25. Grao de desenvolvemento das actividades complementarias e extraescolares previstas.

26. Adecuación dos mecanismos para informar ás familias sobre criterios de avaliación, estándares e instrumentos.

27. Adecuación dos mecanismos para informar ás familias sobre os criterios de promoción.

28. Adecuación do seguimento e da revisión da programación ao longo do curso.

29. Contribución desde a materia ao plan de lectura do centro.

30. Grao de integración das TIC no desenvolvemento da materia.

Observacións:

Páxina 24 de 26

10-ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

Medidas ordinarias e extraordinarias

Medidas ordinarias

Organizativas

Curriculares

Estableceranse medidas de reforzo educativo a

aqueles alumnos que o precisen. O seu

desenvolvemento levarase a cabo no contexto escolar

ordinario e suporá a modificación de elementos non

prescritivos do currículo.

Deste xeito, prestarase especial atención ós devanditos alumnos proporcionándolles actividades de reforzo (como exercicios e cuestións cun menor grao de dificultade), resolvendo todas as dúbidas e dificultades que lles poidan ir xurdindo, cun maior seguimentos do seu traballo, esforzo e evolución ó longo do curso.

Se algún alumno/a presenta un ritmo de

aprendizaxe superior á media proporánselle boletíns de

exercicios e cuestións con maior dificultade como

actividade de ampliación.

No caso de alumnos/as que precisen adaptacións

curriculares significativas (ACI’s), e polo tanto impliquen

modificar elementos prescritivos do currículo, éstas terán

que ser elaboradas en colaboración co Departamento de

Orientación e aprobadas pola Inspección Educativa.

Adaptaranse os tempos e os espazos.

Para os alumnos/as repetidores estableceranse

igualmente medidas de reforzo educativo no caso de que

o necesiten, proporcionándolles actividades de reforzo ou

ampliación. Prestarase tamén un especial seguimento do

seu traballo e organización no caso de ser necesario.

Se fará unha aplicación personalizada para alumnos e alumnas que o precisen.

O alumnado repetidor disporá de programas e actividades de reforzo.

Páxina 25 de 26

Medidas extraordinarias

Organizativas

Curriculares

- Alumnado que recibe apoio por parte do

profesorado especialista en PT / AL.

- De ser o caso, grupos de adquisición das linguas (para alumnado estranxeiro)

- De ser o caso, grupos de adaptación da competencia curricular (alumnado estranxeiro).

- Outras medidas organizativas: escolarización domiciliaria, escolarización combinada, etc.

- Adaptacións curriculares na materia. - De ser o caso, agrupamento flexible ou específico autorizado na materia. - Alumnado con flexibilización na escolarización. - Descrición do protocolo de coordinación co profesorado que comparte co titular da materia os reforzos, apoios, adaptación, etc. (coordinación cos PT / AL / outro profesorado de apoio / profesorado do agrupamento / etc.

11-ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

A data de hoxe este departamento non ten prevista ningunha actividade extraescolar para o curso

2016/2017, pero ó longo do curso poderá organizarse algunha actividade extraescolar que se considere

interesante.

Páxina 26 de 26

12-DATOS DO DEPARTAMENTO

Materia Curso Grupos Profesor/a

Física e Química 2º ESO A /B Mª Pilar Baluja Araújo

Física e Química 3ºESO A /B/C Mª Pilar Baluja Araújo

Física e Química 4ºESO C Mª Pilar Baluja Araújo

CAAP 4ºESO A Mª Pilar Baluja Araújo

13- REFERENCIAS NORMATIVAS

- Lei Orgánica 2/2006, do 3 de maio, de Educación (LOE), modificada parcialmente pola Lei Orgánica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da calidade educativa (LOMCE).

- Real Decreto 1105/2014, do 26 de decembro, polo que se establece o currículo básico da Educación Secundaria Obrigatoria e do Bacharelato (BOE do 3 de xaneiro de 2015).

- Orde ECD/65/2015, do 21 de xaneiro, pola que se describen as relacións entre as competencias, os contidos e os criterios de avaliación da educación primaria, a educación secundaria obrigatoria e o bacharelato (BOE do 29).

- Decreto 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 29). No caso das programacións didácticas de Educación Primaria, Decreto 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación primaria na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 9).

- Orde do 15 de xullo de 2015 pola que se establece a relación de materias de libre configuración autonómica de elección para os centros docentes nas etapas de educación secundaria obrigatoria e bacharelato, e se regula o seu currículo e a súa oferta (DOG do 21).

- Resolución do 27 de xullo de 2015, da Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa, pola que se ditan instrucións no curso académico 2015/16 para a implantación do currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato nos centros docentes da Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 29).

Carral, 3 de Outubro de 2017

A Xefatura do departamento:

Maria Pilar Baluja Araújo