BIOKIMIKAKO ETA BIOLOGIA MOLEKULARREKO GRADUA … · alumnos mediante el planteamiento de preguntas...

BIOKIMIKAKO ETA BIOLOGIA

MOLEKULARREKO

GRADUA

Zientzia eta Teknologia Fakultatea

Bigarren mailako ikaslearen gida

(2018/2019)

Edukien taula

1.- BIOKIMIKAKO ETA BIOLOGIA MOLEKULARREKO GRADUARI BURUZKO INFORMAZIOA ............ 3 AURKEZPENA .......................................................................................................................................................................................................... 3 TITULAZIOAREN GAITASUNAK ............................................................................................................................................................................. 4 GRADUKO IKASKETEN EGITURA .......................................................................................................................................................................... 4 SEGURTASUNA........................................................................................................................................................................................................ 5

2.- 47 TALDEARENTZAKO INFORMAZIO ESPEZIFIKOA .................................................................................... 6 EGUTEGIA ETA ORDUTEGIA .................................................................................................................................................................................. 6 TALDEKO IRAKASLEAK .......................................................................................................................................................................................... 6 INFORMAZIO OSAGARRIA ...................................................................................................................................................................................... 6

3.- BIGARREN MAILAKO IRAKASGAIEI BURUZKO INFORMAZIOA .............................................................. 7

2018-2019 ikasturteko gida 1

Gida hau Biokimika eta Biologia Molekularreko Graduko Ikasketa Batzordeak (CEGBQBM) egin du


1.- Biokimikako eta Biologia Molekularreko Graduari buruzko informazioa

Aurkezpena

Biokimikak eta biologia molekularrak izaki bizidunak aztertzen dituzte, molekulen ikuspegitik begiratuta, eta funtsezko diziplina bilakatu dira gaur egun ezagutzan oinarritutako ekonomia izenaz ezagutzen dugunaren garapenerako. Biokimikarien eta biologo molekularren erronka ezagutza hori, besteak beste, osasunarekin, elikadurarekin, ingurumenarekin eta hazkunde iraunkorrarekin zerikusia duten arazoak konpontzeko aplikatzean datza.

Titulazio honek ondorengo helburuak ezartzen dizkie ikasleei:

Energia eta informazioa transferitzeko bide metabolikoak eta sistema molekularrak ezagutzea, baita prozesu horien erregulazio integratua ere.

Prozesu horiek ebaluatzeko metodo egokiak erabiltzeko gai izatea eta ehunen, organoen eta sistemen funtzionaltasunean duten zeregin garrantzitsua ulertzea.

Biokimika estrukturalaren edo biomedikuntzan aplikazioak dituen biokimika fisiologikoagoaren esparruan gehiago sakontzea.

Biokimikako eta Biologia Molekularreko Graduan lortu beharreko prestakuntzak esparru profesional askotara sartzeko aukera ematen du. Horien artean, ondorengoak dira nabarmenenak:

Esparru profesionala

Oinarrizko ikerketa edo ikerketa aplikatua unibertsitateetan, ikerketa zentro publikoetan eta pribatuetan, eta farmaziaren, kimikaren, elikaduraren eta osasunaren sektoreko enpresetako I+G+B sailetan.

Biokimikako prozesuen aplikazio teknologikoa, elikagaien, kimikaren, kosmetikaren, famaziaren edo osasunaren sektorean produktu berriak ekoizteko eta garatzeko.

Ikerketa biokimikoak, genetikoak, immunologikoak eta mikrobiologikoak, eta horien aplikazio klinikoak eta ingurumenekoak.

Irakaskuntza bigarren hezkuntzan, lanbide heziketan, eskola teknikoetan eta unibertsitateetan.


Titulazioaren gaitasunak Biokimikako eta Biologia Molekularreko Gradua egiten duen heinean, ikasleak ondorengo gaitasunak bereganatuko ditu:

Hartu beharreko gaitasunak

Matematikako, fisikako eta kimikako oinarrizko ezagutzak ulertzea eta biokimikari eta biologia molekularrari aplikatzea.

Organismoak maila molekularrean ulertzea eta ezagutza hori egituren, metabolismoen eta zelulen ezagutzekin osatzea.

Funtzionamendu fisiologiko normala edo patologikoa maila molekularretik interpretatzea.

Biokimikako eta biologia molekularreko laborategi batean erabiltzen diren teknika nagusien printzipioak, tresnak eta aplikazioak ezagutzea eta menperatzea.

Arazo zehatzak konpontzeko estrategia esperimentalak diseinatzea eta lortutako emaitzak modu kritikoan deskribatzea, kuantifikatzea, aztertzea, ebaluatzea eta interpretatzea.

Gaiari buruzko literatura zientifikoa eta teknikoa ezagutzea.

Datu base biologikoetako eta bibliografikoetako informazioa bilatzea, hautatzea, aztertzea eta interpretatzea, eta oinarrizko tresna bioinformatikoak erabiltzea.

Taldeko lanera egokitzea eta ezagutzak esparruko beste profesional batzuei eta/edo espezializatu gabeko publikoari helarazten jakitea.

Beren jarduera profesionalak dituen ondorio etikoak, sozialak, ekonomikoak eta ingurumenekoak hautematea.

Graduko ikasketen egitura

Biokimikako eta Biologia Molekularreko Gradua 4 mailatan dago banatuta (bakoitza 60 ECTSkoa). Lehenengo ikasturtean, ondorengo biokimikako espezializazioaren oinarri zientifiko eta biologiko nagusiak ezartzen dira. Bigarren eta hirugarren mailetan, ikasleak izaki bizidunen funtzionamendua organismoko molekulen ikuspuntutik ulertzeko, aztertzeko eta interpretatzeko beharrezko prestakuntza jasotzen du. Laugarren mailan, azkenengoan, ikasleak biokimikako eta biologia molekularreko alderdi aurreratuagoetan sakontzeko aukera du eta baita gaiaren esparru profesionalean ere, bereziki, Gradu Amaierako Lanaren eta hautazko irakasgaien bidez.


Maila Lauhilekoa Irakasgaia ECT

S

2.a

1.a

Genetika 6 Mikrobiologia 6 Termodinamika eta Zinetika Kimikoa 6 Makromolekulen Biosintesia eta Erregulazioa 6 Metabolismoaren Erregulazioa 6

2.a

Immunologia 6 Teknika Instrumentalak 6 DNA Birkonbinatuaren Teknologia 6 Proteomika eta Proteinen Egitura eta Ingeniaritza 6 Zelulen Seinaleztapena 6

3.a

1.a

Animalien Fisiologia 6 Landareen Fisiologia 6 Giza Genetika 6 Biologia Molekularreko Metodoak 6 Biofisika 6

2.a

Zuzenbidea eta Etika Biozientzietan 6 Biokatalisia 6 Biomolekulen Espektroskopia 6 Bioinformatika 6 Biokimika Klinikoa eta Patologia Molekularra 6

4.a

Urte osokoa Hautazko Irakasgaiak (8) 4,5 Gradu Amaierako Lana 12

1.a Biokimikako Metodo Aurreratuak 6

2.a Biologia Estrukturala: Aplikazio Biomedikoak 6

Segurtasuna Jarduera akademikoan hartu beharreko segurtasun neurriak

Oro har, ikasle orok bere inguruan dauden segurtasun elementuetara ohitu behar du (su itzalgailuak, mahukak, segurtasun dutxak eta begiak garbitzekoak non dauden jakin behar du).

Ikasle guztiek ezagutu behar dituzte larrialdietarako irteera nagusiak. Gainera, irteera horiek errespetatu egin behar dira eta horietan oztopo izango den elementurik egotea saihestu behar da.

Laborategiko praktikak, tailerrak eta landa lanak egin bitartean, horietaz arduratzen diren irakasleek Laneko Arriskuei Aurrea Hartzeko Printzipioak aplikatuko dituzte, baita praktiketan jardunbide egokien kodigoak betetzen direla zaindu ere.

Laborategirako sarbidea mugatua izango da eta irakasle arduradunek kontrolatuko dute.


Norbera babesteko ekipamenduen erabilera (NBE)

Laborategiko praktiketan ezinbestekoa da bata erabiltzea. Ikaslea arduratuko da bata erosteaz.

Ikastegiko Atezaintza Zerbitzuan erabilera bakarreko batak eskura daitezke, aurrez ordainduta.

Irakasleek hala eskatuz gero, segurtasun betaurrekoak erabili beharko dira.

Ikasleak arduratuko dira norbera babesteko ekipo hau erosteaz.

Beharrezkoa izanez gero, erabili eta botatzeko eskularruak banatuko dira produktu arriskutsuekin lan egiterakoan eskuak babesteko.

2.- 47 taldearentzako informazio espezifikoa

Egutegia eta Ordutegia Zentroko eskola-egutegia webgune honetan kontsultatu daiteke: https://www.ehu.eus/eu/web/ztf-fct/calendario Ordutegi ofizialak, jarduera bakoitza emango den ikasgelen inguruko informazioarekin batera, eta azterketen egutegi ofiziala fakultateko web-orrian argitaratu eta eguneratuko dira: https://www.ehu.eus/eu/web/ztf-fct/ordutegiak-azterketak-eta-tribunalak Irakasleak Gradu honetako ikasgaiak ematen dituzten irakasleen inguruko informazioa (harremanetarako datuak, tutoretza-orduak) graduko webgune instituzionalean kontsultatu daiteke: https://www.ehu.eus/eu/biokimikako-eta-biologia-molekularreko-gradua/irakasleak Lotura horretan, irakasle baten informazioa ikusi ahal izateko, nahikoa da irakaslearen izenaren gainean klik egitea.

Informazio osagarria Koordinatzaileak: 2. mailako koordinatzailea: Jesus Maria Arizmendi (Biokimika eta Biologia Molekularreko Saila) [email protected] 946 01 2615, CD4.P0.3. Laborategiko praktiken koordinatzailea: Cesar Martín (Biokimika eta Biologia Molekularreko Saila) [email protected] PAT koordinatzailea: Juan Manuel Gonzalez Mañas (Biokimika eta Biologia Molekularreko Saila) [email protected] 946 01 5379, CD4.P0.5. Biokimika eta Biologia Molekularreko Graduko koordinatzailea: Mercedes Martinez Bilbao (Biokimika eta Biologia Molekularreko Saila) [email protected] 946 01 3372, CD4.P0.4.


https://www.ehu.eus/eu/web/ztf-fct/calendario

https://www.ehu.eus/eu/web/ztf-fct/ordutegiak-azterketak-eta-tribunalak

https://www.ehu.eus/eu/biokimikako-eta-biologia-molekularreko-gradua/irakasleak

mailto:[email protected]




3.- Bigarren mailako irakasgaiei buruzko informazioa Irakasgaietako gidak irakasgaien izenen ordena alfabetikoaren arabera ordenatuta daude.


Or.:ofdr0035

1 / 3

IRAKASGAIA

26722 - DNA Birkonbinatuaren Teknologia 6ECTS kredituak:

Plana

Zikl.

Ikastaroa

Ikastegia

IRAKASKUNTZA-GIDA 2018/19

310 - Zientzia eta Teknologia Fakultatea

GBIOQU30 - Biokimikako eta Biologia Molekularreko Gradua

Zehaztugabea

2. maila

IRAKASGAIAREN AZALPENA ETA TESTUINGURUA ZEHAZTEA

Irakasgai honetan biologia molekularreko oinarri teoriko eta DNA birkonbinatuaren teknologiaren tresnak aditzera ematen dira. Teknologia horiek biologia molekularraren eta bioteknologiaren oinarriak dira. Irakasgai honetan irakasten diren gaietako batzuk azken mailako “Biologia Molekularra” eta “Biologia Molekularrean Sakontzea” irakasgaietan sakonduko dira. Ikastaro honen bidez, ikasleak sistema biologikoen biologia molekularreko teknika nagusien aplikazioak ikasiko ditu: DNA eta klonazioa, zelula-kultiboak, birusen, bakterioen eta zelula eukariotoen manipulazio, eta proteina birkonbinatuen adierazpen-teknikak.

GAITASUNAK / IRAKASGAIA IKASTEAREN EMAITZAK

Helburu nagusia honako hau dugu: ikaslea, biologia molekularreko oinarrizko tekniketaz jabetzea, baita ere beroien aplikazioetaz, horien artean: gene hetrologoen adierazpena bakterio, legami eta animali zeluletan; transgenikoen garapena; eta genetikoki eraldatuko izakien erabilpen biomedikoak eta industrialak. Halaber, ezagumendu honetan oinarrituta, ikaslea, Biologia Molekularra tresna gisa erabiliz, mekanismo biologikoak aztertzeko gaia izan behar da.

Edukia:Hibridazioa, klonaketa zelularra eta azelularra, mutagenesia, transformazioa, gene-transferentzia kultiboan hazitako zeluletara, izaki osoenganako gene-transferentzia, Interferentzia eta isilarazpena, trasferentziarako bektore birikoak, transgenikoak.

GaitasunakAzido nukleikoen klonaketa, adierazpena eta mutaziorako tresnak zein proteina birkonbinatuen purifikazio eta karakterizaziorako metodoak modu egokian.Zelula eukariotetan geneen trasferentzia eta adierazpenaren oinarri molekularrak zein izaki transgenikoak lortzeko estrategia esperimentalak ulertzea.

EDUKI TEORIKO-PRAKTIKOAK

1. Biologia Molekularreko oinarrizko teknikak: Isolamendua. Azido nukeikoen apurketa eta banaketa. Hibridazioa. PCRa. Sekuentziazioa: Sanger (dideoxi) metodoa, sekuentziazio automatikoa, teknologi berriak, aplikazioak. Genotekak: eraikuntza eta bilaketa-prozedurak (screening-ak).2. Gene heterologoen adierazpena: Arazoak eta nola gainditu. Adierazpen-sistemak: Bakterioak (bektore mono- eta polizistronikoak, fusio-proteinak, pET sistema, gene-integrazioa), Legamiak (Saccharomyces eta bestelako anduiak, adierazitako proteinen adibideak), animali zelulak, landare-zelulak. 3. Azido nukleikoen ingeniaritza: Azarez eta zuzenduriko mutagenesia.4. Genetikoki eraldaturiko mikroorganismoen aplikazioak.5. Izaki osoen ingeniaritza (transgenikoak). Sagu transgenikoen ekoizpena. Gene-etenketa: in vitro isilerazpena. Gene-aktibitatearen in vivo-kontrola: sistema induzigarriak, gunearekiko espezifikoa den birkonbinaketa (aplikazioak). Garraio nuklearraren balizko aplikazioa animali transgenikoen ekoizpenean. Animali transgenikoen aplikazio bioteknologiko eta biomedikoak (Optogenetika). Landare transgenikoen ekoizpena eta aplikazioak.

ORDENAGAILU PRAKTIKAK

In silico klonaketa.

METODOLOGIAComo metodología docente utilizaremos:Las clases magistrales , sesiones de explicación por parte del profesor en las que se buscará la interacción con los alumnos mediante el planteamiento de preguntas sobre el tema de cada sesión.Las prácticas de aula, mediante el análisis de artículos científicos o problemas teóricos se analizan las distintas maneras de solucionar los desafios presentados en la clonación y expresión de proteínas heterólogas en sistemas celulares.Las prácticas de ordenador, se busca familiarizar al alumno con las distintas herramientas informáticas disponibles para planificar con exíto la clonación de proteínas en los sistemas disponibles.Los seminarios, en los que los alumnos exponen publicamente un tema y lo debaten con sus compañeros y el profesor.


Or.:ofdr0035

2 / 3

KALIFIKAZIOKO TRESNAK ETA EHUNEKOAK

IRAKASKUNTZA MOTAK

Legenda: M: Magistrala S: Mintegia GA: Gelako p. GL: Laborategiko p. GO: Ordenagailuko p.

GCL: P. klinikoak TA: Tailerra TI: Tailer Ind. GCA: Landa p.

M S GA GL GO GCL TA TI GCA

40 6 4 10

60 9 6 15

Eskola mota

Ikasgelako eskola-orduak

Ikaslearen ikasgelaz kanpoko jardueren ord.

EBALUAZIO-SISTEMAK

- Azken ebaluazioaren sistema

Dozentzia magistrala, azterketen bidez ebaluatuko da (test-ak eta erantzun laburreko galdetegiak erabiliko dira). Azterketaren notak, azken notaren % 65- 70ko balioa izango du. Informazioa integratzeko ahalmena, ariketen bitartez ebaluatuko da (notaren % 10-15ko balioa). Mintegi aurkezpenak falta den % 20ko balioa izango du. Uztailaren deialdirako seminarioen nota gorderako da

OHIKO DEIALDIA: ORIENTAZIOAK ETA UKO EGITEA

- Garatu beharreko proba idatzia % 15 - Test motatako proba % 55 - Praktikak (ariketak, kasuak edo buruketak) % 5 - Banakako lanak % 5 - Lanen, irakurketen... aurkezpena % 20

EZOHIKO DEIALDIA: ORIENTAZIOAK ETA UKO EGITEA

Los alumnos deberán obtener una calificación mínima de 4,5 en el examen sobre la docencia magistral.

KURTSOAREN MOODLE ORRIA

NAHITAEZ ERABILI BEHARREKO MATERIALAK

BIBLIOGRAFIA

- Alberts, B.; Johnson, A.; Lewis, J.; Raff, M.; Roberts, K.; Walter, P. (2007) Molecular Biology of the Cell; Garland Publishing, New York.- Lewin, B. (2007) Genes IX; Oxford University Presss, Oxford.- Lodish, H.; Berk, A.; Matsudaira, P.; Kaiser, C.A.; Krieger, M.; Scott, M.P.; Zipursky, S.L..; - Darnell, J. (2004) Molecular Cell Biology . .Watson, J.D.; Gilman, M.; Witwoski, J.; - Zoller, M. (1992) Recombinant DNA; Scientif American Books, New York.- Wilson, K. and Walker, J. (2001) Principles and Techniques of Practical Biochemistry; Cambridge University Press. Cambridge. -Karp, G (2002) Cell and Molecular Biology. Concepts and Experiments. John Wiley and Sons. New York. - Herraéz, A. (2012) Biología Molecular e Ingeniería genética. Conceptos, Técnicas y aplicaciones en ciencias de la salud.(2ª ed´.). Elsevier. Amsterdam, Barcelona- Glick, B.R. and Pasternak, J.J. (1998) Molecular Biotechnolog. American Society for Microbiology.Washington DC. Pells, S. (2006).

- www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/- http//pir.georgetown.edu.- www.ensamble.org/- http//genome.cse.ucsc.edu/- www.expasy.org/sprot/- www.dnaftb.org/dnaftb/

Oinarrizko bibliografia

Interneteko helbide interesgarriak

- Pells, S. (2006). Nuclear Reprogramming. Methods and Protocols. Methods in Molecular Biology. Humana Press. Totowa. NJ. - Wang, K. (2006) Agrobacterium Protocols. Vols I y II. Methods in Molecular Biology. Humana Press. Totowa. NJ.- Stephenson, F.H. (2010). Cálculo en Biología Molecular y Biotecnología. Guía de Matemáticas para el laboratorio. Academic Press. Elsevier. Amsterdam.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Nature, Science, Cell, Nature genetics, Genome Research, Methods, Molecullar Cell

Aldizkariak


Or.:ofdr0035

3 / 3

- www.genome.gov/Education/FactsSheets- www.protocol-online.org/prot/MolecularBiology/DNA/Mutagenesis/index.htmlwww.transgenimicmouse.com- www.sciencedaily.com/articles- http//cls.casa.colostate.edu/Transgenic.Crops/teachers

OHARRAK


Or.:ofdr0035

1 / 4

IRAKASGAIA

26714 - Genetika 6ECTS kredituak:

Plana

Zikl.

Ikastaroa

Ikastegia




Zehaztugabea

2. maila


Genetika ezaugarri biologikoen transmisioarekin lotutako lehen irakasgaia da; Biologia, Biokimika eta Biologia Molekularraeta Bioteknologiako Graduetan ematen da. Herentzia genetikoaren oinarrizko edukiak aurkezten ditu eta ezagutzen diren herentzia motak, eta organismo desberdinetan erabiltzen diren analisi metodologiak ere. Irakasgaia, batik bat, organismo eukarioten analisi genetikoan oinarritzen da, eta Mendelen herentziaren oinarriak eta genotipo/fenotipo erlazioa nola aldatzen diren aztertzen ditu. Horrez gain herentziaren egoera konplexuago batzuk ere lantzen eta aztertzen dira, halaber, sekuentzia genikoan eta kromosomen, egituran eta kopuruan, gertatzen diren aldaketek eragin ditzaketen ondorioak. Baita ere hobekuntza genetikoaren oinarriak animalia eta landareetan, eta populazioen genetikaren alderdi nagusiak. Horren sakon ez bada ere, informazio genetikorako transferentzia mekanismoak aztertzen dira bakterioetan eta birusetan, eta haien eboluzio eta osasun ondorioak. Horrez gain, kasu praktikoak ebazteko prozedurak lantzen dira; horretarako heredagarriak diren ezaugarrien adibideak erabiltzen dira, egiazkoak edo fikziozkoak, hainbat eukariota espezietan eta giza espeziean ere. Taldean lantzen diren prestakuntza baliabideak erabiltzen ditu irakasgaiak, eta horiei esker, ikaskuntza autonomoa sustatzen da, gaiarekiko interesa piztuz. lan kooperatiboan banakoen erantzukizuna lantzen da, ahozko eta idatzizko komunikaziorako gaitasunak garatzen dira eta pentsamendu kritikoa eta arrazoitzeak bultzatzen dira. Irakasgaia egiteko, ez dira Genetika arloko aldez aurreko ezagutzak behar, baina komenigarria da Batxilergoan Biologia irakasgaia ikastea eta Biozentzietako graduetako 1. urteko irakasgai batzuen oinarrizko ezagutza izatea (besteak beste, Zelulen Biologia eta Biokimika), baita Bioestatistikan landutako probabilitateen kalkulua ere, eta Batxilergoko Matematika. Oinarrizko izaera kontuan hartuz, irakasgai honetako edukiak funtsezkoak dira genetika arloko nahitaezko edo/eta hautazko irakasgaietan aurrera egiteko eta Biozientzia Graduetako beste arlo batzuetako irakasgaietan ere, besteak beste, Biologia Molekularra, Zelulen Biologia, Antropologia edo Mikrobiologia.


Irakasgai honen ikaskuntzako emaitzak:1. Herentziaren oinarrizko hastapenak ulertu eta aplikatu egiten dituzte ezaugarrien transmisioko kasu bakunak zuzen ebazteko.2. Ulertzen dute zer-nolako eragina duen herentziarako bi geneen arteko loturak, gene askoren elkarreraginak, ingurumenaren eraginak geneen adierazpenean, e.a. eta ezagutu eta interpretatzen dituzte, arrazoituz, transmisio konplexuak erakusten dituzten ezaugarri biologikoak.3. Aldaketa genetiko eta epigenetikoen oinarri molekularrak ulertu, eta adierazpen fenotipikoan dituzten ondorioak ezagutzen dituzte.4. Ezaugarri kuantitatiboen herentzian eta populazioen eboluzioan eragiten duten faktoreak identifikatzen dituzte, eta gai dira, oinarrian bada ere, hautatze indarren edo beste indar ebolutibo batzuen menpe dauden ezaugarrietan gertatuko dena aurresateko. 5. Kooperatiboki ebazten dituzte aholkularitza genetikoaren arloko kasu errazak, berariazko bibliografia maneiaturik.6. Ikerketa lan errazen plangintza egin, diseinatu eta burutzen dituzte, eta, ondoren, artikulu zientifiko moduan aurkezten dituzte.7. Laborategian lan segurua egiteko trebetasunak garatzen dituzte, eta konposatu kimiko eta agente biologikoak eta sortzen diren hondakin kimiko eta biologikoak zuzen erabiltzen dituzte. 8. Baliozko ondorioak modu kritikoan garatzen dituzte (arrazoibidez eta justifikatuz), eskuratutako informazioaren kudeaketa eraginkor eta integralaren bitartez.


IKASGAI TEORIKOAK

SARRERA1. gaia.- Sarrera historikoa. Genetikaren definizioa. Genetikaren arloak. Oinarrizko kontzeptuak

GENEEN TRANSMISIOAZATIKETA ZELULARRA, KROMOSOMAK ETA GEN BATEN EDO HAINBATEN HERENTZIAREN OINARRIZKO HASTAPENAK2. gaia.- Kromosomen topografia eta Zelula-zatiketa: Mitosia eta Zelula-zikloa. Meiosia eta ugalketa sexuala.3. gaia.- Gene bakarraren herentziaren oinarrizko hastapenak. Mendelen herentzia. Mendelen metodo esperimentala. Gurutzamendu monohibridoa: aleloen segregazio baliokidearen hastapena. Dominantzia eta errezesibitatea. Proba gurutzamendua eta bere garrantzia. Probabilitatea eta gertaera genetikoak. Pedigrien analisia.4. gaia.- Hainbat gene independenteren herentziaren oinarrizko hastapenak. Segregazio independentearen hastapena. Gurutzamendu dihibridoa eta polihibridoa. Proba gurutzamendua hainbat genetan. Datu genetikoen ebaluazioa: Chi-


Or.:ofdr0035

2 / 4

karratuaren analisia. Herentziaren teoria kromosomikoa.5. gaia.- Sexu kromosometan kokatutako geneak: sexuarekiko lotura. Pedigrien analisia. Zehaztapen genikoa eta sexu desberdintzea. Beste egoera batzuk: mitokondrietan eta kloroplastoetan kokatutako geneak. GENE LOTUAK ETA MAPA GENETIKOAK6. gaia.- Gene lotuen herentzia. Kromosoma berean kokatutako geneen lotura osoa edo partziala. Errekonbinazio meiotikoa eta mapaketa genetikoa. Hiru puntutako mapaketa. Interferentzia eta kointzidentzia koefizientea. GENEEN ADIERAZPENAELKARREKINTZAREN ONDORIOAK ADIERAZPEN FENOTIPIKOAN7. gaia.- Elkarrekintza alelikoa eta genikoa. Elkarrekintza alelikoa: dominantzia osoa, dominantzia partziala eta kodominantzia. Alelismo anizkoitza eta alelo letalak. Pleiotropia. Sexuak baldintzatutako eta mugatutako herentzia. Elkarrekintza genikoa: epistasiak, fenotipo berriak, beste azalpen batzuk. Osagarritasunaren analisia.8. gaia.- Adierazpen fenotipikoaren aldakortasuna. Sarkortasuna eta adierazkortasuna. Hondo genetikoaren eragina eta ingurunearen eragina. Epigenetika: inpronta, X kromosomaren inaktibazioa eta minbizia. 9. gaia.- Genetika kuantitatiboa. Herentzia poligenikoa. Ezaugarri kuantitatiboak aztertzeko metodo estatistikoak. Heredagarritasuna eta estimazio metodoak.KROMOSOMEN ALDAKORTASUNA EUKARIOTOETAN10. gaia.- Aldakortasuna kromosomen egituran. Mekanismoak eta tipoak. (a) Delezioak (b) Duplikazioak c) Inbertsioak: perizentrikoak eta parazentrikoak (d) Translokazioak.11. gaia.- Aldakortasuna kromosomen kopuruan. (a) Euploidia: monoploideak, diploideak, poliploideak. Autopoliploidia etaalopoliploidia (anfidiploideak) (b) Aneuploidia: nulisomiak, monosomiak, trisomiak. (c) aneuploide somatikoak: mosaikoak vs. kimerak.POPULAZIOEN GENETIKA12. gaia. Populazioen genetika. Maiztasun alelikoak eta genotipikoak. Hardy-Weinberg oreka. Oreka proba. Gurutzamendu ez-aleatorioak: odolkidetasuna. Maiztasun genikoak aldatzen dituzten prozesuak. Mutazio. Migrazioa. Jito genetikoa: fundazio efektua eta botila lepoak. Hautespen naturala, fitnessa eta maiztasun alelikoen aldaketa.ANALISI GENETIKOA BAKTERIOETAN

13. gaia.- Analisi genetikoa bakterioetan. Errekonbinazioa bakterioetan. Transferentzia genetikoaren mekanismoak: (a) Konjugazioa: F+ eta Hfr anduiak. F' faktorea eta sexdukzioa (b) Transformazioa: faseak (c) Transdukzio orokorra eta mugatua. Mapa genetikoen eraikuntza bakterioetan. Errekonbinazioa bakteriofagoetan: errekonbinazio-maiztasunen ezarpena eta mapa genetikoen eraiketa.

LABORATEGIKO PRAKTIKAK ETA MINTEGIAKP1- Giza kariotipoaren behaketa eta analisiaM1- Aholkularitza genetikoaren kasu praktiko batP2- Mutanteen identifikazioa DrosophilanM2- Diseinu esperimentala Drosophilan bi ezaugarri fenotipikoen herentzia ezartzekoP3- Gurutzamendu bideratuak Drosophilan eta deszendentziaren analisi fenotipikoa

METODOLOGIAIrakasgaiak 4 irakaskuntz-jarduera presentzial erabiltzen ditu (eskola magistralak, ikasgelako praktikak, laborategiko praktikak eta mintegiak); hainbat jarduera egiten dira haietan. - Eskola magistraletan Genetikaren oinarrizko kontzeptu teorikoak lantzen dira, eta haien aplikazioa, aldaketa kualitatibo eta kuantitatiboa duten ezaugarrien transmisioaren kasu praktikoen ebazpenetan, eta problemak ebazteko orduan. - Mintegietan, ikasgelako praktiketan eta laborategiko praktiketan ikasleak aholkularitza genetikoaren hastapenak eta esperimentazioaren hastapenak ikasten ditu (hipotesiak lantzea, diseinu esperimentala, esperimentuaren egikaritza, emaitzen tratamendua eta analisia, eztabaida eta ondorioa, eta artikulu zientifikoen garapena). Jarduera horiek 4 laguneko taldetan egiten dira, eta taldea ez da aldatzen ikasturte osoan.Irakasle taldea erabat koordinatuta dago egiten diren jarduera motei eta jardueren ordutegiei dagokienez, bai irakasgai beraren taldeen artean, bai ikasturte bereko irakasgaien artean ere.

IRAKASKUNTZA MOTAK




35 5 5 15

55 15 15 5

Eskola mota




Or.:ofdr0035

3 / 4


EBALUAZIO-SISTEMAK

- Ebaluazio jarraituaren sistema - Azken ebaluazioaren sistema

Etengabeko ebaluazio sistemak taldeko prestakuntza-jarduera anitzak izateaz gainera banakako azken azterketa du:1) Taldean egiten diren proba idatzien barnean problema teoriko eta praktikoen ebazpena egingo da eta laborategiko eta mintegiko saioetan eginiko lanei buruzko memoriak egingo dira, guztira % 40a. Talde jardueren ebaluazioa banakoa izango da, norberak eginiko taldearekin izan duen konpromisoaren eta inplikazio pertsonalaren arabera. Irakasgaia gainditzeko, talde jardueretan, gutxienez, % 80 parte hartzea eta gutxienez 5eko nota eskatzen da. 2) Azken proba idatziak, ikasgaiaren nota orokorarren % 60 balio izango duenak, tets moduko, galderak, galdera laburrak eta bi ariketa izango ditu. Ikasgaia gainditzeko atal bakoitzean 4,0 puntu ( 10 puntutik) gutxienez atera beharko da. Araudiaren arabera deialdiari uko egin nahi dioten ikasleek kasuan kasuko irakasgaiaren irakaskuntza aldia bukatu baino,gutxienez, hilabete lehenago egin beharko dute eskaria. Eskari hori idatziz aurkeztu beharko zaio irakasgaiaren ardura duen irakasleari. Dena den eta irakaskuntza- jarduera antolakuntza dela eta, komenigarra da uko egiteko asmoa adieraztea irakaskuntza aldiko lehengo 3 asteetan Ikaslea ez bada azken probara aurkezten, deialdiari uko egiten dio eta «Ez aurkeztua» kalifikazioa jasoko du.


- Garatu beharreko proba idatzia % 20 - Test motatako proba % 20 - Praktikak (ariketak, kasuak edo buruketak) % 20 - Talde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) % 40


Ez-ohiko deialdian azken ebaluazio proba eta ebaluazio sistema ohiko deialdiaren antzekoak izango diraIkasturtean ikasleak etengabeko ebaluazioan lortutako emaitza positiboak mantendu egingo dira . Etengabeko ebaluazioan emaitzak negatiboak izanez gero, azken ebaluazio probaren emaitza ikasgaiaren kalifikazioaren %100 izangoda Ikaslea ez bada azken probara aurkezten, deialdiari uko egiten dio eta «Ez aurkeztua» kalifikazioa jasoko du.

IRAKASLEAK ONDOKO MATERIALA ESKAINIKO DIO IKASLEARI:TEORIA ESKEMAK ETA IRUDI BILDUMA eduki teorikoei buruzko eskolen jarraipena errazteko.PROBLEMA BILDUMA. Bilduma oinarrizko materiala izango da kasuak ebazten ikasteko; ikasgelan erabiliko da eskola magistraletan, eta ikasleak lan pertsonala egiteko material gisa erabiliko du.LABORATEGIKO PRAKTIKEN PROTOKOLOA: jarduera bakoitzaren helburuak sartzen dira, oinarri teorikoa, haien garapen teknikoa eta ikasleek erantzun behar dituzten galdera batzuk praktikan zehar edo hura amaitutakoan. Ezinbestekoa da protokoloa irakurtzea praktika egin aurretik.MINTEGIAK EGITEKO PROTOKOLOA: jarduera bakoitzaren helburuak eta haiek egiteko beharrezko dokumentazio guztia sartzen da.Dokumentazioa ikasleek erabiltzeko moduan egongo da irakasgaiaren ikasgela birtualean, behar adinako aurrerapenez.


BIBLIOGRAFIA

.- BENITO C (2012) Genética. Conceptos esenciales. Editorial Panamericana (978-84-9835-407-2)

.- BROOKER RJ (2014) Genetics. Analysis & Principles. 5th edition McGraw Hill (978-0073525341)

.- GRIFFITHS AJF, WESSLER SR, LEWONTIN RC, CARROLL SB. (2008) Genética. 9º edición. McGraw-Hill-Interamericana (978-8448160913).- GRIFFITHS AJF, WESSLER SR, CARROLL SB, DOEBLEY J (2015) An introduction to genetic analysis. 11th edition. FREEMAN AND CO (978-1429229432).- HARTL DL, JONES EW (2011) Genetics. Analysis of Genes and Genomes. Jones and Bartlett Publishers 8/e. (978-1449635962).- HARTWELL L, GOLDBERG L, FISCHER JA, HOOD L, AQUADRO CF (2010) Genetics. From Genes to Genomes. 5nd edition. McGraw-Hill (978-0073525310).- KLUG WS, CUMMNINGS MR, SPENCER CA, PALLADINO MA (2014) Conceptos de Genética 11/e. Pearson (978-0321948915).- PIERCE BA (2013) Genetics: A Conceptual Approach. Freeman & Company. 6th edition.- PIERCE BA (2016) Genética. Un enfoque conceptual. Editorial Panamericana 5ª edición.- PIERCE BA (2016) Genetics Essentials. 3th edition. MacMillan .- PIERCE BA (2011) Fundamentos de Genética. Conceptos y relaciones. Editorial Panamericana



Or.:ofdr0035

4 / 4

https://ocw.ehu.eus/course/view.php?id=397www.zientzia.eus/teknopolis.elhuyar.org/https://www.nature.com/scitablewww.ucm.es/info/genetica/grupod/index.htmwww.segenetica.es/docencia.phpwww.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?db=omimwww.biologia.arizona.edu/mendel/mendel.htmlwww.biologia.arizona.edu/human/human_bio.htmlwww.genome.gov/sglossary.cfm


PROBLEMA-ZERRENDAK DITUZTEN LIBURUAK INGELESEZ ETA GAZTELANIAZ.- BENITO JIMENEZ, C. (1997) 360 Problemas resueltos paso a paso. Ed. Síntesis.- CONKITE, D. (2008) A problem-based guide to Basic Genetics. Ed. Thomson..- MENSUA J. L. (2003) Genética. Problemas y ejercicios resueltos. Ed Pearson .- STANSFIELD, W.D. (1984) Genética. Teoría y 440 problemas resueltos. Ed. MacGraw-Hill (2ª edición).- VISERAS ALARCON, E. (1990) Problemas resueltos de Genética General. Ed. Universidad de Granada.


Elhuyar (http://www.zientzia.net/elhuyar.asp)Nature Review GeneticsNatureScience

Aldizkariak

OHARRAK


Or.:ofdr0035

1 / 4

IRAKASGAIA

25266 - Immunologia 6ECTS kredituak:

Plana

Zikl.

Ikastaroa

Ikastegia




Zehaztugabea

2. maila


Irakasgai honen helburua Immunitate sistemarekin erlazionatutako prozesu biologikoak, eta gaixotasun eta babes mekanismoak maila molekularrean, zelularrean, tisularrean eta organoetan ulertzea da.

Horrez gain, irakasgai honetan lortuko diren ezagupen eta gaitasunak aplikagarriak izango dira Biologiako arlo desberdinekin erlazionatutako edozein lanpostutan: ikerkuntza laborategietan, industria Biokimikoan eta Bioteknologikoan,eta hezkuntzan, besteak beste.

Irakasgai hau Mikrobiologia, Biologia zelularra, Genetika eta Biokimikarekin erlazionatuta dago. Beraz, komenigarria da Immunologia egin baino lehen arlo desberdin horietatik ezagupenak edukitzea.


1. Immunitate-sistemaren funtzionamendua eta egiturak ezagutzea eta ulertzea, molekula, zelula, ehun eta organoen maila.2. Immunopatologiarekin erlazionatutako molekula eta zelula mailako oinarrizko mekanismo immunologikoak ezagutzea.3. Erantzun immunearen detekziorako oinarrizko teknikak egitea eta interpretatzea.4. Diagnostiko klinikorako laborategietan zein ikerketa-laborategietan egiten diren teknika immunologiko desberdinen aplikazioa baloratzea.5. Mintegietan planteatutako ariketak erantzuteko ezaguerak aplikatzea baimentzen duen burutazio, analisi eta interpretazioaren garapena


- Immunitate-sistema: Hitzaurrea Babes sortzetikoaren eta adaptatiboaren mekanismoak. Erantzun immunearen ezaugarriak: espezifikotasun, oroimena eta dualtasuna.

- Immunitate-sistema: zelulak; mintzeko markatzaileak; populazio funtzionalak eta fenotipikoak; ehun primarioak eta sekundarioak. Leukozitoen zirkulazioa eta kolonizazioa; Atxikidura-molekulak; zitokinak.

- Immunitate-sistemaren aktibatzaileak: Immunogenizitatea. Immunogenizitate-faktoreak. Antigenoa. T-menpeko antigenoa. Antigeno T-independentea. TI-1 eta TI-2. Antigenoaren balentzia. Haptenoak. Mitogenoak. Superantigenoak.

- Konplementuaren sistema: Egitura, funtzioa eta aktibazio-bideak.

- Berezko mekanismo efektoreak: Muga fisiko-kimikoak. Konplementuaren aktibazioaren ondorioak. Fagozitosia. Hantura. Fase akutuko erantzuna. NK zelulak.

- Antigenoarekin elkarrekintza duten molekulak (I): BCR, TCR eta jariatutako immunoglobulinak: B linfozitoen errezeptorea eta jariatutako immunoglobulinak: egitura; aldakortasuna. Antigenoaren ezagutzari dagokionez, egitura eta funtzioaren arteko erlazioa; immunoglobulina desberdinak. Antigenoen eta antigorputzen arteko lotura: lotura-indarrak, afinitatea eta abidezia. T linfozitoen errezeptorea: egitura, aldakortasuna.

- BCR eta TCR errezeptoreen aldakortasunaren garapena: Immunoglobulinen dibertsitatea garatzeko mekanismoak: dibertsitate naturala eta dibertsitate induzitua. Dibertsitate naturalaren mekanismoak: immunoglobulinen geneak eta DNAren berrantolaketa. Esklusio alelikoa. IgM eta IgD immunoglobulinen koadierazpena. Dibertsitate induzituaren mekanismoak: Hautespen klonalaren kontzeptua. Mutazio somatikoa. Immunoglobulina mota eta azpimota desberdinen adierazpena: isotipo-aldaketa. TCRen dibertsitatea garatzeko mekanismoak. TCR errezeptorearen geneak: geneen antolaketa eta DNAren berrantolaketa. Esklusio alelikoa.

- Antigenoarekin elkarrekintza duten molekulak (II): Histokonpatibilitate-antigeno nagusiak: egitura eta aldakortasuna; funtzioak; geneak eta aldakortasuna.

- T linfozitoen aktibazioa: T linfozitoek egiten duten antigenoaren ezagutza: zelula antigeno-aurkezleak; antigenoaren prozesamendua eta aurkezpena. Peptidoen eta MHC molekulen arteko asoziazioa. Superantigenoak. T linfozito laguntzaileen aktibazioa: beharrezko seinaleak. T laguntzaileen azpipopulazioak. T zitotoxiko birjinen aktibazioa. T


Or.:ofdr0035

2 / 4

oroimen-linfozitoak.

- B linfozitoen aktibazioa: Antigeno T-menpekoen aurkako erantzun humorala: T linfozitoen eta B linfozitoen arteko kooperazioa. Zelulen aktibazioa: beharrezko seinaleak. Isotipo-aldaketa eta hipermutazio somatikoa. Zelulen desberdintzapena: zelula plasmatikoak eta B oroimen-linfozitoak. Antigeno T-independenteen aurkako erantzun humorala.- Mekanismo efektore adaptatiboak: Antigorputzen funtzio efektoreak: neutralizazioa, konplementuaren aktibazioa, opsonizazioa, ADCC. T linfozitoen funtzio efektoreak. Th1 linfozitoen zitokinek eragindako makrofagoen aktibazioa. Granuloma. T linfozito zitotoxikoak.

- Erantzun immune primario eta sekundarioa: Zelula birjinak eta oroimenezkoak: ezaugarriak. Erantzun primario eta sekundarioa. Antigeno T-dependenteen eta T-independenteen arteko desberdintasunak.

- Erantzun immunearen erregulazioa eta autotolerantziaren garapena: Mekanismo desberdinek eragindako erregulazioak:antigenoa; antigorputzak; zelulak; zitokinak; erregulazio genetikoa; erregulazio neuroendokrinoa. Autotolerantzia lortzeko mekanismo zentralak eta periferikoak.

- Azalari eta mukosei loturiko linfa-ehuna: Banaketa, egitura eta MALT sistemaren ezaugarriak. Tokiko erantzuna eta sistemikoa. Aho-tolerantzia. Larruazalari elkarturiko linfa-ehuna.

- Infekzioa eta immunitatea: Mikroorganismo estrazelularren, hautazko intrazelularren eta derrigorrezko intrazelularren aurkako babes-mekanismo efektoreak.

- Immunizazioa, immunoterapia eta immunoprofilaxia: Immunizazioa: Oinarri immunologikoak eta ezaugarri orokorrak. Immunizazioaren aplikazioak.

- Oinarri immunologikoa duten gaixotasunak: Immunopatologia (I) Hipersentikortasun-erreakzioak: sailkapena eta ehunetako kalte-mekanismoak.

- Oinarri immunologikoa duten gaixotasunak: Immunopatologia (II): Autoimmunitatea. Immunoeskasia berezkoak eta hartutakoak.

- Minbizia eta immunitatea: Zaintze-immunitarioa. Tumoreen antigenoak. Tumoreen aurkako erantzun immunea. Tumoreen mekanismoak erantzun immuneetatik ihes egiteko.

- Transplante eta immunitatea: Histokonpatibilitate-antigeno nagusiak eta txikiak. Minbizirako mugak. Ostalariaren erantzunak injertoaren aurka. Injertoaren erantzunak ostalariaren aurka. Terapia immunosupresoreen ezaugarriak.

- Teknika immunologikoak. Erantzun immunearen detekzioa

Eduki praktikoak- Hemoaglutinazioa: Odol-taldeen detekzioa- Odol zelulen kontaketa- Immunofluoreszentzia ez-zuzena- Zelulen bideragarritasunaren kuantifikazioa- Fagozitosia

METODOLOGIAEskola Magistralak: Irakasgaiaren oinarri teorikoak azalduko dira. 1. 1. eta 4. gaitasunak landuko diraMintegiak: Ariketa teoriko-praktikoak eta aplikatuak landuko dira eskola magistraletan ikasitako kontzeptuak finkatzeko. 1.2. 4. eta 5. gaitasunak landuko diraTutoretzak: Zalantzak argitzeko (ikasleak eskatu behar ditu)Praktikak: 3. 4. eta 5. gaitasunak landuko dira


Or.:ofdr0035

3 / 4


IRAKASKUNTZA MOTAK




40 6 14

80 10

Eskola mota



EBALUAZIO-SISTEMAK


Ikaslearen ebaluazioa jarraitua izango da eta hurrengo elementuez baliatuta egingo da:

- Mintegiak: ikasleen jarraipena eta proposatutako aktibitateen ebaluazioa egingo da. Lan horren ebaluazioa nota finalaren %25 izango da azterketa finala gainditzen bada.

- Praktiketako azterketa: Laborategiko praktikak amaitu ondoren egingo da eta nota finalaren %15 izango da azken azterketa gainditzen bada.

- Azterketa finala: 60 galderako test motako azterketa, galdera bakoitzak 4 aukera ditu eta bakarra aukeratu behar da*. Nota finalaren % 60 izango da. Irakasgaia gainditzeko eta praktiketako eta mintegietako notak kontutan hartzeko, azken azterketa gainditu behar da (gutxienez 30 puntu).*Erantzunak hurrengo irizpideen arabera puntuatzen dira: zuzena +1, erantzunik gabe eta erantzun okerra -1/3.

Ikasleek proposatutako ebaluazio jarraituaren sistemari uko egin ahal izango diote idatzizko dokumentu bat entregatuz lauhilabeteko lehenengo 9 aste igaro baino lehen.Kasu honetan, ikasleari ebaluatzeko hiru proba egingo zaizkio: teoriari buruzko test motako azterketa bat (notaren %85), kasu kliniko baten analisia (%25) eta azterketa praktiko bat (%15).


- Test motatako proba % 60 - Praktikak (ariketak, kasuak edo buruketak) % 15 - Talde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) % 25


Ezohiko ebaluazioan ikasleari test motako azterketa teoriko bat egingo zaio azken notaren %60 izango delarik. Azterketa honen metodologia eta irizpideak ohiko deialdirako azaldutakoak izango dira. Horrez gain, ikasleak kasu kliniko baten analisia eta azterketa praktiko bat ere egin beharko ditu, eta proba hauek azken notaren %25 eta %15 izango dira hurrenez hurren.

Praktikak eta mintegiak ohiko deialdian gaindituta izatekotan, ateratako notak mantendu daitezke ezohiko deialdirako ikasleak eskatzen badu

Gaiari buruzko textu-liburuaOrdenagailuaLaborategiko mantala



Or.:ofdr0035

4 / 4

BIBLIOGRAFIA

INMUNOLOGIA CELULAR Y MOLECULAR. Abul K. Abbas, Andrew H. Lichtman. Shiv Pillai. Ed. Elsevier Saunders, 8ª edición, 2015

INMUNOLOGIA. BIOLOGIA Y PATOLOGIA DEL SISTEMA INMUNE. J. R. Regueiro, C. López Larrea, S Gonzalez Rodriguez, E. Martínez Naves 4º Ed (revisada). Panamericana, 2012

INTRODUCCION A LA INMUNOLOGIA HUMANA. Fainboim, Geffner, 6ª Ed. Médica Panamericana, 2011

Frontiers in Immunology: http://journal.frontiersin.org/journal/immunologyNature Reviews in Immunology: http://www.nature.com/nri/index.htmlAnnual Review in Immunology: http://www.annualreviews.org/journal/immunolCurrent Opinion in Immunology: http://www.journals.elsevier.com/current-opinion-in-immunology/http://www.roitt.com/http://www.whfreeman.com/kuby/http://post.queensu.ca/~forsdyke/theorimm.htmhttp://www.bio.davidson.edu/courses/immunology/Bio307.htmlhttp://www.cellsalive.com/toc_immun.htmhttp://www.immunologylink.com/http://www.inmunologia.org/home.phphttp://www.inmunologiaenlinea.es/http://www.ugr.es/~inmuno/Licenciaturas/enlaces.htmhttp://www.upch.edu.pe/facien/facien2011/fc/dmicro/inmuno/ENLACEINMUNO.htmhttp://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrezhttp://www.seaic.org/http://www.seicap.es/



INMUNOLOBIOLOGÍA DE JANEWAY. Kenneth Murphy, Paul Travers, Mark Walport. Ed. MacGrawHill, 7ª Ed, 2010

INMUNOLOGIA Male, D. Brostoff, J. Roth, D.B. Roitt, I.M. Elsevier 8ª Ed. 2014

Roitt Inmunologia Fundamentos. Delves, Martin, Burton, Roitt. Editorial Médica Panamericana. 12ª Ed. 2014.


- Annual Review of Immunology - Nature Reviews Immunology- Nature Immunology- Immunological Reviews- Immunity- Trends in Immunology- Current Opinion in Immunology

Aldizkariak

OHARRAK


Or.:ofdr0035

1 / 2

IRAKASGAIA

26720 - Makromolekulen Biosintesia eta Erregulazioa 6ECTS kredituak:

Plana

Zikl.

Ikastaroa

Ikastegia




Zehaztugabea

2. maila



Geneen informazioa transmititzeko dauden prozesuen oinarri molekularrak ezagutaraztea da ikasgai honen helburu nagusia. Ikasgai honetan funtsezkoak diren DNAren erreplikazioa eta konponketa, transkripzioa eta itzulpena aztertuko dira, baita ere geneen espresioaren erregulazioaren ikuspegi integratua.Gaitasunak:- Prokarioto zein eukariotoetan informazio genetikoa transmititzeko, aldatzeko eta erregulatzeko mekanismo molekularrak deskribatzea.


Geneak eta kromosomakKromosomen egitura. Kromatina. Nukleosoma. Histonak. DNAren paketamendu maila desberdinak. DNAren superbiribilkapena. Topoisomerasak.

DNADNAren erreplikazioa. Ezaugarri orokorrak. DNA polimerasak. Erreplikazioaren urratsak eta mekanismoa. Erreplikazioa eukariotoetan.DNAren konponketa. Mutazioak. Konponketa sistemak: parekaketa okerren konponketa, base-eszisioaren bidezko konponketa, nukleotido-eszisioaren bidezko konponketa, konponketa zuzena, birkonbinaketa bidezko konponketa, SOS erantzuna.DNAren birkonbinaketa. Birkonbinaketa genetiko homologoa. Birkonbinaketa gune-espezifikoa. DNAren transposizioa.

RNATranskripzioa. RNA motak. Transkripzioa prokariotoetan. RNA polimerasa. Transkripzioaren urratsak. Promotoreak eta amaitzaileak. Transkripzioa eukariotoetan. RNA polimerasak. Transkripzio faktoreak. Transkripzioaren inhibitzaileak.RNAren prozesamendua. mRNAren muturren prozesamendua. Moztitsasketa. Prozesamendu alternatiboa. rRNA eta tRNAen prozesamendua. Erribozimak. Orrazketa.RNAk zuzenduriko RNAren eta DNAren sintesia. Alderantzizko transkriptasa. Erretrobirusak. Telomerasa. RNA erreplikasa.

ProteinakKode genetikoa.RNAren itzulpena. Erribosoma. tRNA. Proteinen sintesiaren urratsak: aminoazidoen aktibazioa, hasiera, luzapena, amaiera, tolestura eta itzulpen ondoko prozesamendua. Proteinen sintesiaren inhibitzaileak.Proteinen ituraketa eta degradazioa. Seinale-sekuentziak. Jariatutako proteinak. Nukleorako garraioa. Proteinen degradazioa. Ubikitinazioa. Proteasoma.

Gene-adierazpenaren erregulazioa.Transkripzioaren erregulazioa prokariotoetan. Sustatzaileak. Sigma faktoreak. Proteina erregulatzaileak. Operonak. Antiamaiera. Moteldura.Transkripzioaren erregulazioa eukariotoetan. DNAren eskuragarritasuna: kromatinaren birmoldaketa. Sustatzaileaketa sekuentzia erregulatzaileak. Proteina erregulatzaileak, koaktibatzaileak. Transkripzioaren ondoko erregulazioa: prozesamendu alternatiboa, itzulpenaren erregulazioa, mRNAren degradazioaren erregulazioa.

METODOLOGIA

IRAKASKUNTZA MOTAK




42 4 11 3

63 6 16,5 4,5

Eskola mota




Or.:ofdr0035

2 / 2


EBALUAZIO-SISTEMAK


Ebaluazioak bi atal ditu:1) Test motako galderak eta galdera laburrez osotutako banakako azterketa idatzia. Nota osoaren %80 da eta ikasgaia gainditzeko azterketa gainditu behar da.2) Nota osoaren %20 diren banakako zein taldeko lanak eta mintegietako aurkezpenak.Notak ikasturte bereko deialdietan gordeko dira.


- Garatu beharreko proba idatzia % - Lanen, irakurketen... aurkezpena %


-


BIBLIOGRAFIA

- Lehninger Principles of Biochemistry (2008) 5th ed. Nelson DL & Cox MM. W. H. Freeman

- Biochemistry (2011) 7th ed. Berg JM, Tymoczko JL & Stryer L. W. H. Freeman

- Biochemistry (2010) 4th ed. Voet D & Voet, JG. John Wiley & Sons, New York.

http://bcs.whfreeman.com/lehninger5e/http://bcs.whfreeman.com/berg7e/http://bcs.whfreeman.com/lodish7e/



- Molecular Biology of the Cell (2008) 5th ed. Alberts A, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K & Walter P. Garland Science

- Molecular Cell Biology (2012) 7th edition. Lodish H, Berk A, Kaiser CA, Krieger M, Bretscher A, Ploegh H, Amon A & Scott MP. W. H. Freeman


Aldizkariak

OHARRAK


Or.:ofdr0035

1 / 4

IRAKASGAIA

26856 - Metabolismoaren Erregulazioa 6ECTS kredituak:

Plana

Zikl.

Ikastaroa

Ikastegia




Zehaztugabea

2. maila


Metabolismoaren Erregulazioaren irakasgaiaren helburu nagusia giza metabolismoaren erregulazioa ulertzea da.Irakasgaia ondoko ataletan oinarritzen da:a) Kanpoko seinaleen aurrean zelulek erantzuteko erabiltzen dituzten erregulazio-mekanismoak: proteina-hartzaileak, zelula barruko mezulariak eta proteinen fosforilazioa.b) Karbohidrato, lipido, proteina eta nukleotidoen bide metabolikoen erregulazio eta integrazioa. c) Zenbait egoera fisiopatologikoetan metabolismoa moldatzeko organismoak dituen mekanismo biokimikoak.d) Zelulen ugalketa eta heriotzaren erregulazioa.

Irakasgai honetan ikasitakoak graduko beste irakasgai batzuk hobeto ulertzeko oinarriak ezarriko ditu, esaterako Zelulen Biologia, Immunologia eta Zelulen Seinaleztapena. Bestalde, irakasgai hau funtzezkoa da biomedikuntzarekin lotutako garapen profesional egokirako, bai oinarrizko edo aplikatutako ikerkuntzan, bai zuzenean biokimika klinikoan.


Gaitasun espezifikoak:

- Karbohidrato, lipido, proteina eta nukleotidoen bide kataboliko zein anabolikoen entzima erregulatzaileen jarduera katalitikorako mekanismo erregulatzaileak ezagutzea.- Gorputzeko organo eta ehun desberdinetako zelulen arteko harreman metabolikoak aztertzea, eta esangura metabolikoberezia duten egoera patologiko batzuetako erregulazioa ulertzea eta erlazionatzea. Adibidez, diabetesa (I eta II motak), aterosklerosia, obesitatea eta bestelako gaixotasun metabolikoak. - Estres metabolikoa eragiten duten muturreko egoeretan metabolismoaren erregulazioko mekanismoak ulertzea: barau luzean eta baraurako moldatze-prozesuan, energia-erreserbaren mobilizazio azkarra behar denean, ariketa fisiko aerobiko eta anaerobikoan. - Zelulen ugalketa eta heriotzaren erregulazio mekanismoak aztertzea.- Metabolismoaren erregulazioan parte hartzen duten seinalizazio-mekanismoen oinarriak ezagutzea

Oro har, esan daiteke irakasgaiaren helburua metabolismoaren bide nagusien eta haien erregulazioaren ikuspegi orokorralortzea da.


1.- Metabolismoaren erregulazioa: sarrera orokorra.1.1. Katabolismoa eta anabolismoa.1.2. Metabolismoaren ikuspegi orokorra1.3. Metabolismoaren erregulazioa1.4. Metabolismoa eta haren erregulazioa ikertzeko metodologia

2.- Giza metabolismoaren orokortasunak.

3.- Bide metabolikoak.3.1. Bide metabolikoen banaketa zelularen konpartimentuetan3.2. ATParen biosintesia. ATParen translokazioa. Mitokondrioaren arnas-katea. 3.3. Zitosoleko NADH+-aren oxidazioa. Anezkak: malato/aspartato eta glizerol-3-P.3.4. Fosforilazio oxidatiboa.

4.- Zelulako bide metaboliko nagusiak: Krebs zikloa. Erregulazioa.

5.- Zelulako bide metaboliko nagusiak: Karbohidratoen katabolismoa eta anabolismoa. 5.1. Glikolisia eta haren erregulazioa. Etanolaren metabolismoa. Fruktosaren metabolismoa.5.2. Cori eta alaninaren zikloak. 5.3. Sorbitol, galaktitol, glukuronato eta xilitolaren metabolismoak.5.4. Glukoneogenesiaren erregulazioa.5.5. Pentosa fosfatoen bidearen erregulazioa.5.6. Glukosaren metabolismoa gantzen ekoizpenera bideratua: gantz-azidoak eta TAG. 5.7. Glukosaren metabolismoa glukogenoaren ekoizpenera bideratua: glikogenesia. 5.8. Glukogenoaren metabolismoaren erregulazioa.


Or.:ofdr0035

2 / 4

6.- Zelulako bide metaboliko nagusiak: Gantz-azidoen eta TAGen katabolismoa eta anabolismoa6.1. Gantz-azidoen sintesia eta degradazioaren erregulazioa. 6.2. Zetogenesia gantz-azidoetatik 6.3. Gantz-azidoen luzatzea eta asegabetzea. 6.4. Triazilglizeridoen biosintesia.6.5. Triazilglizeridoen metabolismoaren erregulazioa: a) Intsulinaren eraginpean, eta b) estres metabolikoaren aurrean.

7.- Zelularen bide metaboliko nagusiak: fosfolipidoen katabolismoa eta anabolismoa7.1. Fosfatidilkolinaren sintesiaren erregulazioa.7.2. Fosfatidiletanolaminaren sintesiaren erregulazioa7.3. Fosfatidilserinaren sintesiaren erregulazioa.7.4. Fosfolipidoen katabolismoaren erregulazioa. Fosfolipasak: A1, A2, B, C, D, GPI-PLC eta GPI-PLD.7.5. Fosfolipidoak bigarren mezularien aitzindari gisa.

8.- Zelularen bide metaboliko nagusiak: esfingolipidoen katabolismoa eta anabolismoa.8.1. Base esfingoideak, zeramidoak eta esfingomielina.8.2. Esfingolipidoen metabolismoaren erregulazioa8.3. Esfingomielina bigarren mezularien aitzindari gisa.8.4. Glukoesfingolipidoak: sintesia eta degradazioa.

9.- Zelularen bide metaboliko nagusiak: kolesterolaren metabolismoa. Lipoproteinak. 9.1. Kolesterolaren erregulazio metabolikoa.9.2. Lipoproteinen egitura eta funtzioa.9.3. Lipoproteinen metabolismoa eta haren erregulazioa.9.4. Lipoproteinen metabolismoaren desoreka.Aterosclerosia.

10.- Zelularen bide metaboliko nagusiak: aminoazidoen katabolismoa eta anabolismoa.10.1. Aminoazidoen katabolismoa eta anabolismoaren integrazioa.

11.- Zelularen bide metaboliko nagusiak: nukleotidoen katabolismoa eta anabolismoa.

12.- Metabolismoaren erregulazioa hormonez bidez.12.1. Hormonen ekintza-mekanismoak.12.2. Organo eta hormona nagusiak metabolismoaren erregulazioan: gibela, ehun adiposoa, pankrea, hipofisia, tiroidea, giltzurrungaineko guruinak, gonadak.12.3. Diabetes mellitus gaixotasuna

13.- Nerbio-sistema eta metabolismoaren erregulazioa.

14.- Muturreko egoeretako erregulazio metabolikoa.14.1. Energia-erreserben mobilizazio azkarra 14.2. Barau luzearen ondorioak14.3. Ariketa fisikoa eta metabolismoa (aerobiko zein anaerobikoa).

15.- Energiaren oreka eta gorputzaren pisuaren erregulazioa15.1. Energia-balantzea15.2. Energia-gastua. Osagaiak eta neurketak.15.3. Obesitatea: definizioa eta garapena. Ondorio patologikoak. 15.4. Obesitatea eta aldaketa metabolikoak.

16.- Sindrome metabolikoa

17.- Zelulen seinaleztapena

18.- Hazkuntzaren erregulazioa eta zelulen heriotza.

19.- Metabolismoaren integrazioa: karbohidratoak, gantzak eta proteinak.19.1. Barauaren amaieraren aurreko eta ondorengo egoerak. Xurgapen-ondorengo egoera. 19.2. Karbohidrato, gantz eta proteinen metabolismoen gurutz-guneak. Glukosa eta gantz-azidoen arteko elkarrekintza metabolikoak. Gantz-azidoen eta aminoazidoen arteko elkarrekintza metabolikoak: glukosa-alanina zikloa.19.3. Metabolismoaren ikuspegi orokorra.

Laborategiko praktikak: ELISA: MCP-1-aren kuantifikazioa.


Or.:ofdr0035

3 / 4


METODOLOGIAIrakasgai honen garapena ondoko jardueren bidez antolatuta dago:Irakasgaiaren gai gehienak eskola magistralen bidez aurkeztuko dira. Bestalde, ikasleen parte hartze aktiboa eskatzen duten mintegiak eta laborategiko eta gelako praktikak egingo dira gai batzuetan sakontzeko.

IRAKASKUNTZA MOTAK




36 4 8 12

52 12 16 10

Eskola mota



EBALUAZIO-SISTEMAK


EBALUAZIOAGelako irakaskuntza azterketa idatzi baten bidez ebaulatuko da, test moduko galderak, galdera laburrak eta ariketa kuantitatiboak izango dituena. Azterketa honek notaren % 80 balioko du. Laborategiko praktikak eta metabolismoaren erregulazioaz egindako lan monografikoak notaren beste % 20 izango dira.

Uko egitea: Azterketako egunean ez aurkeztea nahikoa da aktetan EZ-AURKEZTU gisa agertzeko.


- Garatu beharreko proba idatzia % 42 - Test motatako proba % 38 - Praktikak (ariketak, kasuak edo buruketak) % 5 - Banakako lanak % 5 - Lanen, irakurketen... aurkezpena % 10


Deialdi honetan, irakasgaiaren nota ebaluatutako atal bien kalifikazioak batuz eskuratuko da:a) Eduki teoriko/praktikoen azterketa (80%)b) Bestelako jarduerak (ikasleek burutako laborategiko praktikak eta lan monografikoak) (20%)

Ohiko deialdian irakasgaia gainditzen ez denean, gainditu diren ataletako kalifikazioak gordeko dira ikasturte horretako ez-ohiko deialdirako (uztaila arte).

Ez Ohiko deialdiari uko egitea: Azterketako egunean ez aurkeztea nahikoa da aktetan EZ-AURKEZTU gisa agertzeko.

Irakasgai honen material didaktikoa eta ariketak e-gelan jarriko dira eskuragarri: https://egela.ehu.es/


BIBLIOGRAFIA

- Functional Biochemistry in Health and Disease. Eric Newsholme, Anthony Leech.(2010) Wiley Blackwell Ed.- Biología Molecular de la Célula. Alberts, Johnson, Lewis, Raff, Roberts & Walter (2002) (4ª edición). Editorial Omega- Bioquímica. Stryer. 6ª ed. (2008). Editorial Reverté.- Bioquímica. Mathews & Van Holde. 3ª ed. (2002) Ed. Addison Wesley.- Bioquímica. Libro de Texto con Aplicaciones Clinicas. Vol. 1 y 2. Devlin. 4ª ed (2004) Ed. Reverté.- Biología Celular y Molecular. Lodish et al. (2002) Ed. Médica Panamericana.- Bioquímica. Texto y Atlas. Koolman y Röhm 3ª ed. (2004) Ed. Médica Panamericana- Lehninger Principles of Biochemistry, (2008) 5th Edition D.L. Nelson & M. M. Cox. Freeman and Company, New York. - Fundamentos de Bioquímica. La vida a nivel molecular. Voet, D., Voet, J.G. y Pratt, C.W. 2ª Ed. (2007). Panamericana.- Bioquímica. Voet, D. y Voet, J.G. 3ª Ed. (2006). Panamericana.




Or.:ofdr0035

4 / 4

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrezhttp://fbio.uh.cu/metabol/Conceptos_basicos.htmhttp://www.biologia.arizona.edu/biochemistry/problem_sets/carbomet/carbomet.htmlhttp://tratado.uninet.edu/c0504i.htmlhttp://www.uv.es/jcastell/5%20Regulacion_hepatica_metabolismo.pdfhttp://efdeportes.comhttp://www.femede.eshttp://femede.comhttp://setrade.infohttp://wwwbioq.unizar.es/http://wbiomed.curtin.edu.au/teach/biochem/http://www.nature.com/nature/index.html


- Albi, E., Viola-Magni, M.P. (2006). Sphingolipids and cell function. Research Signpots Ed. Trivandrum. Kerala. India.- Deniz Ekinci (2012). Biochemistry. Intech Ed. Janeza Trdine. Rijeka, Croacia.- Fell, D. (1997). Understanding the control of metabolism. (K. Snell; Frontiers in Metabolism 2; 1st ed.). Portland Press, London.- Frayn, K. N. (1996). Metabolic regulation. A human perspective. (K. Snell; Frontiers in Metabolism 1; 1st ed.). Portland Press, London.- Beckett, G.J., Walker, S.W., Rae P., Ashby P. (2005). Clinical Biochemistry. (An illustrated colour text). (7 th ed.). Blackwell Publishing. Willinstone, VT, USA- Gomperts, B.D., Kramer, I.M., Tatham, P.E.R. (2003). Signal Transduction (2nd Ed). Academic Press. Elsevier Science, Orlando, FL, USA- Liscovitch, M. (1994). Signal-activated phospholipases. (1st ed.). R.G. Landes Company. Austin, TX.- Macarulla, J.M. (1992). Bioquímica Cuantitativa. Cuestiones sobre metabolismo. (Vol. II, 1st ed.). Editorial Reverté. Barcelona.- Salway, J. G. (1994). Metabolism at a glance. (1st ed.) Blackwell Science, Oxford.- Sperelakis, N. (2001). Cell Physiology source book. A molecular approach. Ed: Academic Press (3 rd ed). New York (USA)-Undurti N. Das (2010). Metabolic Syndrome Pathophysiology: the role of essential fatty acids. Wiley Blacwell. Indianapolis, IN (USA)- Vance, D.E. & Vance, J. (2008) Biochemistry of Lipids, Lipoproteins and Membranes (5th edition) Elsevier Science Publishers B.V.- White, D. A., & Baxter, M. (1994). Hormones and metabolic control. (2nd ed.). Edward Arnold, London.- Chalfant CE y Del Poeta M. (2010) Advances in Experimental Medicine and Biology (Sphingolipids as signaling and regulatory molecules. Landes Bioscience. Texas (USA).

Annual Review of Cell and developmental Biology Annual Review of BiochemistryAnnual Review of NutritionAnnual Review of PhysiologyBiochimica et Biophysica ActaCellCellular SignallingEndocrinologyHormones and VitaminsJournal of Molecular BiologyJournal of Biological ChemistryJournal of Lipid ResearchMetabolism-Clinical and ExperimentalMolecular and Cellular BiologyMolecular EndocrinologyNatureProgress in Lipid ResearchScience

Aldizkariak

OHARRAK


Or.:ofdr0035

1 / 4

IRAKASGAIA

26713 - Mikrobiologia 6ECTS kredituak:

Plana

Zikl.

Ikastaroa

Ikastegia




Zehaztugabea

2. maila


Mikrobiologia bizitzaren zientzietako irakasgaia da, zeinean mikroorganismoen oinarrizko alde teorikoak eta praktikoak aztertzen diren.

Biologia graduaren beste irakasgaiekin, adibidez Biokimika, Biologia zelularra, Genetika eta Ekologia irakasgaiekin, oso erlazionaturik dago.

Mikrobiologia irakasgaia gaindituta izatea gomendatzen da Mikrobiologia-rekin oso estu erlazionaturik dauden Biologia graduaren beste irakasgaiak egin baino lehen. Irakasgai hauek Mikroorganismoen Dibertsitatea, Mikrobio Fisiologia, Ingurumen Mikrobiologia eta Mikrobiologia Aplikatua dira.

Lortutako gaitasunak funtsezkoak dira zenbait eremu profesional garrantzitsuen garapenerako, adibidez, ikerkuntza, osasuna, farmazia industria, nekazaritza, kimika industria, ingurumena, edota irakaskuntza eremuak.


Gaitasun espezifikoak:

1. Mikrobiologiaren oinarrizko alderdi teorikoak ezagutzea bi helburu nagusiri begira: Biosferaren mantenimenduan mikroorganismoen garrantzia ulertzea eta munduko gaur egungo arazoen konponketarako mikroorganismoen erabilera ezagutzea.

2. Prokariotoen morfologia, egiturak, energia lortzeko jarduerak eta hazkuntza analizatzea, beraien portaera naturan ulertzeko.

3. Esterilizazio, desinfekzio eta antisepsia kontzeptuak bereiztea, eta mikroorganismoen hazkuntza kontrolatzeko nola erabiltzen diren ezagutzea.

4. Lagin mikrobiologikoekin lan egiteko oinarrizko teknikak ezagutzea eta erabiltzea: laginen manipulazioa, eta mikroorganismoen detektzioa, zenbaketa eta identifikazioa.

5. Mikroorganismoekin lan egiteko segurtasun arauak ikastea, hondakin biologikoen manipulazio eta ezabapenaren aspektu praktikoak barne.

Zeharkako gaitasunak:

1. Analisi, sintesi, antolaketa eta plangintza gaitasunak garatzea.

2. Pertsonen arteko harremanen gaitasuna garatzea, taldeko lana hobetzeko.

3. Arrazoibide zuhur eta kritikoa lantzea.

4. Ikaskuntza autonomoa ahalbidetuko duten tresnak eskuratzea.


Eskola teorikoa:

1. Mikroorganismoen mundua. Mikroorganismoak: zer dira? Mikroorganismoen ezaugarriak. Mikrobiologiaren historioa: etapa inportanteenak.

2. Mikroorganismo prokariotoen egitura eta funtzioa. Morfologia. Prokariotoen osagaiak. Azaleko geruzak. Horma zelularra. Luzakinak. Flageloak. Mugimendua. Mintz plasmatikoa. Protoplasma: zitoplasmako partikulak. Nukleoa eta zelulen zatiketa.

3. Prokariotoen elikadura-aniztasuna.2018-2019 ikasturteko gida 25

Or.:ofdr0035

2 / 4

Elikapenerako funtzezko osagaiak. Elika-mailak energia iturriaren, elektroi iturriaren, karbono iturriaren eta hazkuntza faktore beharraren arabera. Oxigeno molekularraren beharra.

4. Mikroorganismoen metabolismoa. Metabolismoaren eskema orokorra. Erredox erreakzioak. Elektroi-garraiatzaileak. Energiaren sorrera. Metabolito aitzindariak.

5. Kimioorganotrofia. Metabolismo nagusia. Arnasketa aerobioa eta anaerobioa. Hartzidurak. Azukreak ez diren konposatuen erabilera.

6. Kimiolitotrofia eta fototrofia. Kimiolitotrofoen ezaugarri orokorrak. Kimiolitotrofo motak. Fototrofia eta fotosintesia. Bakterioen fotosintesia: ezaugarriak eta motak. Sistema fotosintetizatzaileen osagaiak. Fotosintesi oxigenikoa eta anoxigenikoa.

7. Nitrogeno, sufre eta fosforoaren asimilazioa. Erredukzio asimilatorioa eta disimilatorioa. Nitrogenoaren asimilazioa. Sufrearen asimilazioa. Fosforoaren asimilazioa.

8. Mikroorganismoen hazkuntza kontrolpeko baldintzetan. Banako hazkuntza eta populazioen hazkuntza. Populazioen hazkuntzaren neurketa. Populazio baten hazkuntza lerroa. Kultibo jarraia.

9. Mikroorganismoen hazkuntza ingurune naturaletan. Inguruneko baldintzen eragina. Mikroorganismoen biziraupena. Zelula jarkikorrak: bakterioen endospora.

10. Mikroorganismoen kultiboa eta kontrola.Kultibo medioak: osagaiak, motak eta funtzioak. Inkubazio baldintzak. Mikroorganismoen kontrola: eragile fisikoak, kimikoak eta kimioterapeutikoak.

11. Prokariotoen arteko material genetikoaren elkartrukea. Aldakortasun genetikoko mekanismoak. Mutazioa. Errekonbinazio genetikoa. Transformazioa. Transdukzioa. Konjugazioa.

Eskola praktikoa:

1. C2 motako laborategian agente biologikoekin lan egiteko oinarrizko jarraibideak. Babes-neurri mailak.

2. Kultibo medioak eta mikroorganismoen metabolismoa. Kultibo medio motak eta konposaketa. Kultibo medioen funtzioa. Kultibo medio hautagarriak eta bereizgarriak: emaitza-interpretazioa. Proba biokimikoak.

3. Mikroorganismoen ubikuotasuna. Aireko mikroorganismoak. Gizakion mikrobiota. Naturako mikroorganismoak.

4. Mikroorganismoen ereinketa.Ereinketa metodoak kultibo medio solidoetan. Ereinketa metodoak kultibo medio likidoetan.

5. Mikroorganismoen behaketa. Mikroorganismoen ezaugarri makroskopikoak. Mikroorganismoen morfologia mikroskopikoa: tindaketa sinplea, negatiboa, Gram, azido alkohol erresistentea. Behaketa "in vivo".

6. Bakterio-egituren behaketa. Esporen tindaketa.

7. Mikrooganismoen zenbaketa. Diluzioen erabilera. Ereinketa kultibo medio solidoan.

METODOLOGIAIrakaskuntza-metodo desberdinak konbinatzen dira. Oinarrizko metodo gisa azalpen-eskola erabiliko den arren, beste jarduera batzuk ere garatuko dira: laborategiko praktikak, ikasgelan ariketen ebazpenerako klase praktikoak, talde txikietan irakaskuntza kooperatiboaren bidez mintegi motako lanen prestaketa eta ahozko aurkezpenak, eta irakasgaien aspektu zehatzi buruzko norbanako prestaketa.


Or.:ofdr0035

3 / 4


IRAKASKUNTZA MOTAK




35 5 20

52,5 7,5 30

Eskola mota



EBALUAZIO-SISTEMAK


Irakasgai honetako ebaluazio arauak dokumentu honetan oinarritzen dira: Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleen Ebaluaziorako Arautegia (https://www.euskadi.eus/y22-bopv/es/p43aBOPVWebWar/VerParalelo.do?cd2017001311).

"Etengabeko ebaluazioa" da irakasgai honetan nagusiki erabili beharreko ebaluazio sistema.

Irakaskuntza teorikoaren ebaluazioa (%60, gutxieneko nota: 5/10) galdera motzez osatutako azterketa teoriko bakarraren bitartez egingo da. Galderak kalifikatuko dira honako irizpide hauek kontuan hartuta: erantzunaren zuzentasuna eta zehaztasuna, laburbiltzeko gaitasuna, adierazteko argitasuna, eta gramatika zein ortografia-egokitasuna, bereziki mikroorganismoen izenak idazteko orduan. Azterketa gainditzeko irakasgai osoaren ezagupen orekatua eskatuko da.

Irakaskuntza praktikoaren ebaluazioa (%20, gutxieneko nota: 5/10) bi atalez osatuta egongo da: 1) lortutako abilezien ebaluazioa, azterketa praktiko baten bidez; 2) ikasitako kontzeptuen aplikazioaren ebaluazioa, idatzitako galde-sortaren bidez.

Mintegiaren (Talde lanak, Lanen aurkezpena) ebaluazioa (%20) honako irizpide hauek kontuan hartuta egingo da: 1) idatzitako talde lanaren edukinaren egokitasuna (%10); 2) ahozko aurkezpenaren kalitatea, baita informazio-igorpenaren eraginkortasuna ere (%10).

Ebaluazioaren emaitza da 3 jarduera posibleetan lortutako puntuazioen batuketa (azterketa teorikoa, praktikak, mintegia), irakaskuntza teorikoa eta praktikoa gaindituta egotekotan. Bestela, ikasleak irakasgaian huts egingo du eta lortuko den kalifikazio handiena 4/10 izango da.

Deialdiari uko egitea etengabeko ebaluazioaren kasuan: deialdiari uko egin nahi dion ikasleak eskaria aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari. Uko egiteko epea irakaskuntzaren aldiko azken eskola egunean (eskola egutegiaren arabera) bukatuko da.

Ordezko ebaluazioa: "Azken ebaluazioa".

Indarreko araudiaren arabera, ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan parte hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari. Idatzi hau aurkezteko epea irakaskuntzaren aldiko azken egunean bukatuko da.

Azken ebaluazioan erabiliko diren kalifikazio-portzentaiak honako hauek dira: azterketa teorikoa (%70, gutxieneko nota: 5/10) eta irakaskuntza praktikoaren ebaluaketa (%30, gutxieneko nota: 5/10).

Irakaskuntza teorikoaren eta praktikoaren ebaluazioa etengabeko ebaluazioan deskribatutako irizpideak jarraituz egingo da.

Deialdiari uko egitea azken ebaluazioaren kasuan: azterketa egun ofizialean egin beharreko probara ez aurkezte hutsak ekarriko du automatikoki kasuan kasuko deialdiari uko egitea.


- Garatu beharreko proba idatzia % 60 - Praktikak (ariketak, kasuak edo buruketak) % 20 - Talde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) % 10 - Lanen, irakurketen... aurkezpena % 10


Or.:ofdr0035

4 / 4


Irakasgaia ohiko deialdian gainditzen ez duten ikasleek, hautatutako ebaluazio sistema gorabehera, eskubidea izango dute ezohiko deialdiko azken ebaluazioko proba osatzen duten azterketa eta jardueretara aurkezteko. Ikasleek ikasturteanzehar eskuratutako emaitza positiboak gordeko dira.

Deialdi arruntean etengabeko ebaluazioa egin duten ikasleak ebaluatzeko honako tresna eta ehuneko hauek erabiliko dira: irakaskuntza teorikoa (% 60, gutxieneko nota: 5/10), irakaskuntza praktikoa (% 20, gutxieneko nota: 5/10), mintegiak (% 20).

Deialdi arruntean azken ebaluazioa egin duten ikasleak ebaluatzeko honako tresna eta ehuneko hauek erabiliko dira: irakaskuntza teorikoa (% 70, gutxieneko nota: 5/10), irakaskuntza praktikoa (% 30, gutxieneko nota: 5/10).

Deialdiari uko egitea : azterketa egun ofizialean egin beharreko probara ez aurkezte hutsak ekarriko du automatikoki kasuan kasuko deialdiari uko egitea.

Praktiketarako protokoloa, laborategiko mantala, errotuladore iraunkorra.


BIBLIOGRAFIA

Madigan, M.T.; Bender, K.S.; Buckley, D.H.; Sattley, W.M.; Stahl, D.A. (2018). Brock Biology of microorganisms (15ª ed.). Pearson. ISBN: 978-0-13-426192-8

Madigan, M.T.; Martinko, J.M.; Parker, J. (2007). Brock Mikroorganismoen Biologia. 9.argitaldiaren itzulpena (euskaraz). UPV/EHUko Argitalpen Zerbitzua. ISBN: 978-84-9860-026-1

Willey, J.M.; Sherwood, L.M.; Woolverton, C.J. (2009). Microbiología de Prescott, Harley y Klein. 7ª Ed. (castellano). MacGraw-Hill. Interamericana.ISBN: 978-84-4816-827-8

Tortora, G.J.; Funke, B.R.; Case, C.L. (2017). Introducción a la Microbiología. 12ª Ed.(castellano). Editorial Médica Panamericana, Madrid. ISBN: 978-950-06-9540-4.

Arregui L.; Calvo, P.; Martín, M.; Patiño, B.; Pérez, B.; Serrano, S.; de Silóniz, M. I.; Vázquez, C. (2014). Microbiología. Cuestiones y casos prácticos resueltos. Editorial Pearson, Madrid. ISBN: 978-84-9035-459-9

- Prescott-erako sarbidea: http://highered.mcgraw-hill.com/sites/0072556781/student_view0/

- "ON-line" dauden zenbait liburutarako sarbidea: Microtextbook http://www.microbiologytext.com/

- The Microbe World: http://www.microbeworld.org/

- MicrobeWiki (Mikrobiologiari buruzko zenbait aspektu interesgarri, "wiki" eran): http://microbewiki.kenyon.edu

- D. Kunkel-ek egindako mikroorganismoen argazkiak: http://www.denniskunkel.com/

- MicrobiologyBytes: http://www.microbiologybytes.com/




Investigación y Ciencia.Nature Reviews Microbiology ELHUYAR zientzia eta teknologia

Aldizkariak

OHARRAK


Or.:ofdr0035

1 / 2

IRAKASGAIA

26858 - Proteomika eta Proteinen Egitura eta Ingeniaritza


6ECTS kredituak:

Plana

Zikl.

Ikastaroa

Ikastegia




Zehaztugabea

2. maila


Proteinak prozesu biokimikoak burutzeko funtsezkoak dira. Irakasgai honetan proteinen azterketan sakonduko da. Alde batetik proteomika zer den eta nola gauzatzen den aztertuko da, horretarako erabiltzen den teknologia azalduz. Bestetik, proteinen egitura eta ingeniaritza aztertuko da, azken batez, prozesu biokimikoak maila molekularrean ulertzeko oinarrizkoa baita proteinen egituraren azterketa.


Irakasgai honek, proteinen egitura eta kimikaren ikuspegi zabal eta gaurkotua eskaintzen du.Ikaslea, proteomikaren hurbilketaz, azterketa estrukturularen ondorioetaz eta proteinen ingeniaritzaren aurrerapenetaz jabetuko da.

Horretaz gain, azido nukleiko eta proteinen egiturak datu-baseetatik eskuratzen ikasiko dute, baita beroien ikustapena etaanalisia burutzen software egokiak erabiliz.


Proteomika: Sarrera. Proteomika deskriptiboa, adierazpen-proteomika eta proteomika funtzionala. Subproteomen azterketa eta konplexu proteikoak. Seinaliztapen zelularraren bide-analisia. Proteinen arteko elkarrekintzen analisia. Proteinen masa-espektrometria. MALDI eta ESI ionizazio metodoak. Zatiketa metodoak. Analizatzaileak. Proteinen identifikazioa masa-espektrometria erabiliz. Masa peptidikoen aztarna eta zatiki peptidikoen aztarna. Masa-espektruen datu-prozesamendua. Proteomika kuantitatiboa. Itzulpen-ondoko aladaketen azterketa.

Proteinen egitura. Aminoazidoak: ezaugarriak eta sailkapena. Hidrofobizidade eskalak. Peptidoak: lotura peptidikoa. Egitura primarioa. Egitura sekundarioa. Polipeptidoen konformazio-murrizketa. Egitura sekundario motak: helizeak, orriak,birak eta bigiztak. Proteinen egitura tertziarioa eta kuaternarioa: Motiboak eta domeinuak. Proteina globularren sailkapena.Mintz-proteinak. Tolesketa.

Proteinen ingeniaritza. Proteina-egituren "de novo" diseinua. Aktibitate espezifikoen diseinua. Diseinu arrazionala. Diseinumodularra. Diseinatutako egituren minimizazioa. Proteina-diseinuaren aplikazioak: egituraren egonkortze metodoak. Proteinen eboluzio zuzendua.

METODOLOGIAEskola teorikoak, ordenagailu praktikak eta ikerkerkuntza artikuluetan oinarritutako saioak.

IRAKASKUNTZA MOTAK




38 10 12

57 15 18

Eskola mota



EBALUAZIO-SISTEMAK


Azterketen emaitza (idatzia edota test-a) notaren % 75-80a izango da. Gainontzeko % 20-25a, praktika eta lanen notatik dator. Uko egitea onartuko da egungo arautegia aplikatuz


- Garatu beharreko proba idatzia % 40 - Test motatako proba % 40 - Praktikak (ariketak, kasuak edo buruketak) % 10 - Banakako lanak % 10


Praktika eta lanen nota ikasturte bereko ez-ohiko deialdirako gordeko da.


Or.:ofdr0035

2 / 2

-


BIBLIOGRAFIA

- Proteins and Proteomics: A laboratory manual. R.J. Simpson. Cold Spring Harbor Laboratory Press, Cold Spring Harbor,New York. 2003.

- Introduction to protein structure. Branden, C. y Tooze, J. 2nd Edition. Garland Publishing, 1999.

http://www.rcsb.org/pdb/ Protein Data Bank (PDB): http://www.ebi.ac.uk/ "European Bioinformatics Institute"ren web-gunea.



- Proteomics for Biological Discovery. Veenstra T.D. and Yates III J.R. Wiley, New Jersey, 2006.

- Estructura de proteínas. Gómez-Moreno, C y Sancho J. (coords.) Ariel Ciencia, 2003


-

Aldizkariak

OHARRAK


Or.:ofdr0035

1 / 3

IRAKASGAIA

25267 - Teknika Instrumentalak 6ECTS kredituak:

Plana

Zikl.

Ikastaroa

Ikastegia




Zehaztugabea

2. maila


Ikasgai honetan biokimikan oso ohikoak diren kromatografia eta elektroforesiaren oinarri teorikoaz gain beraien erabilera ere aztertzen da. Teknika hauen erabilera preparatiboa eta analitikoa erakusteko proteinen purifikazioan eta karakterizazioan sakontzen da. Entzimen aktibitatearen karakterizaziorako, baldintza optimoen, substratoekiko afinitatearen, erreakzio-mekanismoen eta efektoreen aktibitatearen eraginaren determinaziorako egiten diren laborategi-saioak ere aztertzen dira. Laborategiko praktiken bidez eta ordenagailu-simulazioen bidez ikuspegi praktikoa eta kuantitatiboa osatuko da.Biokimika ezagutzeaz gain ikasleen kimika, matematika eta fisika erejakin behar dute. Irakasgaia hau oinarrizkoa da zientzilarien formakuntzarako, beraien lana betetzeko beharrezkoak diren teknika analitiko eta preparatiboak jorratzen direlako. Beste irakasgai batzurekin harremana du, besteak beste, Biokimika I, Biokatalisia, DNA birkonbinatuaren teknologia, Biologia Molekularra eta Ingeniaritza Genetikoa, Prozesu eta produktu bioteknologikoak.


Zentrifugazio-motak, banaketa kromatografikoaren oinarriak, teknika elektroforetikoak eta Biokimika eta Biologia Molekularrean duten erabilera ezagutzea.Zeluletatik isolatutako gaiak banatzeko eta beraien egitura eta ezaugarri kimiko eta funtzionalak determinatzeko ahalmenaizatea.Biomolekulen banaketa kromatografiko eta elektroforetikoen, eta proteinen purifikazioa eta aktibitate entzimatikoaren neurketaren oinarria ulertzea.


1. Kromatografia-teknikak. 2. Elektroforesi-teknikak. 3. Proteinen purifikazioa eta saio entzimatikoak

Kromatografia-teknikak. Sarrera. Definizioak. Historia. Kromatografiaren teoria. Sailkapena. Banaketa eta adsorzioa. Kromatografia-gailurra. Kromatografia-oreka. Gauss kanpairen ezaugarriak. Kromatografiaren parametroak. Kromatografia sistemen osagaiak. Ioi-trukeko kromatografia. Elkarrekintza hidrofobikoko kromatografia. Afinitate kromatografia. Gel iragazpeneko kromatografia. Adsorzio kromatografia. Hidroxiapatitoko kromatografia. Banaketa kromatografia. Paperean eta geruza mehean eginiko kromatografiak. HPLC. FPLC. Gas kromatografia. Fluido superkritikoko kromatografia.

Elektroforesi-teknikak. Sarrera. Teoria. Sailkapena. Gel elektroforesia. Bi dimentsioko elektroforesia. Immunoelektroforesia. Gelean eginiko aktibitate-saioak. Elektroforesi kapilarra.

Proteinen purifikazioa. Saio entzimatikoak. Proteinen purifikaziorako estrategia eta urratsak. Purifikazio kontrolak. Purifikazio irizpideak. Purifikazio taulak. Proteina birkonbinatuak purifikatzeko teknikak.

Erauzkin gordinen eta entzima purifikatuen aktibitate neurketak. Entzima interferente eta laguntzaileak. Saio akoplatuak. Metodo jarraituak eta etenak. Erreakzioaren garapen-kurbak. Entzimen zinetikaren karakterizazioa.

METODOLOGIASaio teorikoak errazago jarraitzeko ikasleek klasean erabiliko diren irudiak, irakurtzeko material osagarriak eta gainontzeko irakakats-materiala eskuragarri dituzte eGela ikasgela birtualean. Saio teorikoak osatzeko, ikasleek laborategi zein ordenagailu praktikak egingo dituzte. Gainera, ikasleek 6 artikulu zientifiko aztertu beharko dituzte eta mintegi batean beraien lana aurkeztu beharko dute.

IRAKASKUNTZA MOTAK




35 5 15 5

52,5 7,5 22,5 7,5

Eskola mota




Or.:ofdr0035

2 / 3


EBALUAZIO-SISTEMAK


Irakaskuntza magistrala azterketaren bidez ebaluatuko da. Azterketak test motako edo galdera laburrak eta ariketak izango ditu eta azken notaren %70 izango da.Mintegiak, praktikak eta ordenagailu bidezko lanek azken notaren %30 izango da, baina kontutan hartzeko azterketa gainditu behar da.Notak ikasturte bereko deialdietan gordeko dira.


- Garatu beharreko proba idatzia % - Test motatako proba % - Praktikak (ariketak, kasuak edo buruketak) % - Banakako lanak % - Talde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) %


Ikasgai honetan ez da testuliburu bakarra erabiliko. Moddle erabiliko da hainbat material bertan jartzeko. Zenbait ordenagailu programa erabiliko dira.


BIBLIOGRAFIA

BIOCHEMICAL TECHNIQUES: THEORY AND PRACTICE, Robyt, J.F. and White, B.J. Waveland Press, Prospect Heights, 1990 (http://www.amazon.com/gp/product/0881335568/ref=nosim/104-4971564-6815161?n=283155) BIOCHEMISTRY LABORATORY: MODERN THEORY AND TECHNIQUES. Rodney F. Boyer. Benjamin Cummings, 2006(http://www.aw-bc.com:8081/catalog/academic/product/0,1144,0805346139,00.html)FUNDAMENTAL LABORATORY APPROACHES FOR BIOCHEMISTRY AND BIOTECHNOLOGY, A. J. Ninfa and D. P. Ballou, Wiley, 1998 (http://eu.wiley.com/WileyCDA/WileyTitle/productCd-1891786008.html)PRINCIPLES AND TECHNIQUES OF PRACTICAL BIOCHEMISTRY, B.L. Williams and K. Wilson, Cambridge, Cambridge University Press, 2005 (http://www.cambridge.org/aus/catalogue/catalogue.asp?isbn=9780521535816)THE TOOLS OF BIOCHEMISTRY, Cooper, T. Wiley and Sons, New York, 1977 (http://eu.wiley.com/WileyCDA/WileyTitle/productCd-0471171166.html)ENZYME ASSAYS. A PRACTICAL APPROACH. Eisenthal, R. and Danson, M.J. (eds) IRL Press, Oxford, 1992

http://www.ent.ohiou.edu/~guting/CHROM/



BIOTECHNOLOGY. A LABORATORY COURSE, Becker, J.M., Caldwell, G.A. & Zacho, E.A. Academic Press, San Diego,1996 (http://www3.campusi.com/isbn_0120845628.htm)PROTEIN METHODS, Bollag, D.M. and Edelstein, S.J. Wiley-Liss, Inc., New York, 1991GUIDE TO PROTEIN PURIFICATION, Deutscher, M.P. (Ed.) Methods Enzymology, vol 182, Academic Press, London, 1990PROTEIN PURIFICATION METHODS. A PRACTICAL APPROACH, Harris, E.L.V.& Angal, S. (Eds) IRL Press, Oxford, 1989PROTEIN PURIFICATION APPLICATIONS. A PRACTICAL APPROACH, Harris, E.L.V. IRL Press, Oxford, 1990PROTEIN PURIFICATION PROTOCOLS, Doonan, S. (Ed.). Humana Press Inc., Totowa, NJ, 1996ENZYME PURIFICATION AND RELATED TECHNIQUES, Jakoby, W.B. Academic Press, London, 1989PROTEIN PURIFICATION: PRINCIPLES, HIGH RESOLUTION METHODS AND APPLICATIONS, Janson, J.C. and Rydén, L. (Eds) Wiley VCH Publishers, Inc., New York, 1998 (http://eu.wiley.com/WileyCDA/WileyTitle/productCd-0471186260.html)PROTEIN PURIFICATION: PRINCIPLES AND PRACTICE, Scopes, R. Springer-Verlag, New York, 1998A PRACTICAL GUIDE TO MEMBRANE PROTEIN PURIFICATION, von Jagow, G. and Schägger, H. (Eds.) Academic Press, New York, 1994


Biochimica et Biophysica Acta, Journal of Biological Chemistry, Protein Expression and purification, Electrophoresis, Analytical Biochemistry

Aldizkariak


Or.:ofdr0035

3 / 3

http://home.btconnect.com/agbooth/archive/swingPP/ProteinLab.htmlhttp://www.iupac.org/publications/pac/1993/pdf/6504x0819.pdfhttp://learn.genetics.utah.edu/content/labs/gel/http://people.rit.edu/pac8612/electro/Electro_Sim.htmlhttp://webphysics.davidson.edu/applets/biogel/biogel.htmlhttp://www.gelifesciences.com/aptrix/upp01077.nsf/Content/protein_purificationhttp://www.waters.com/waters/nav.htm?locale=en_US&cid=10048919

OHARRAK


Or.:ofdr0035

1 / 3

IRAKASGAIA

26715 - Termodinamika eta Zinetika Kimikoa 6ECTS kredituak:

Plana

Zikl.

Ikastaroa

Ikastegia




Zehaztugabea

2. maila


Termodinamika eta zinetika kimikoa Biologiako, Biokimika eta Biologia molekularreko eta Bioteknologiako Graduko bigarren mailan ematen de ikasgaia da. Ikasgai honetan termodinamika kimikoaren, zinetika kimikoaren eta oreka ionikoen oinarriak lantzen dira. Ikasgai honen jarraipena egokia izateko Kimika Orokorreko oinarrizko kontzeptuak menperatzea komenigarria da. Ikasgaiak sistemen oreka propietateak eta biologian ematen diren prozesuen azterketan behar diren hainbat kontzeptu orokorren ulermena ahalbideratzen du.


Irakasgai honetan zinetikaren eta termodinamika kimikoaren oinarriak lantzen dira, hala nola, disoluzioango oreka ionikoak ere.

Gaintasun espezifikoak1. Substantzia mota desberdinen erreakzio kimikoaren teoria basikoaren eta printzipioen ulermena eta erabilera. 2. Laborategian ohikoak diren tekniken eta baliabideen erabiliera segurua.3. Kimikako eta beste zientzia esperimentalen eremuetako emaitzen aurkezpenerako , analisirako eta behatzerako ahalmena.4. Literatura zientifikoaren erreferentzia-estiloen ezagumendua eta erabilera ahozko eta idatzizko komunikazioan5. Zientzia esperimentaletako ohiko dokumentazioa eta iturriak ezagutu, eta haien erabilera eraginkorra frogatu.

Zeharkako gaitasunak:1. Analisi- eta sintesi- ahalmenak garatzea, bai erabakiak hartzeko eta bai informazioa elaboratzeko eta transmititzeko.2. Lan-taldea ahalbidetzen duten pertsonen arteko harremanak garatzea eta arrazonamendu kritikoan areagotzea.3. Ikaskuntza jarraitu eta autonomorako tresnak eskuratzea, eta hori ahalbidetzen duen jarrera positiboa mantentzea.


1. Termokimika.Termodinamikaren lehen printzipioa. Barne-energia eta entalpia. Erreakzio-entalpiak eta formazio-entalpiak. Hess-en legea. Formazio-entalpia estandarrak. Lotura-entalpiak eta lotura-energiak.

2.Entropia eta Gibbs-en energia askea.Entropia kontzeptua. Entropia maila molekularrean. Termodinamikaren bigarren printzipioa. Gibbs-en energia askea. Gibbs-en energia askearen aldakuntza eta erreakzioen espontaneitatea. Hirugarren printzipioa.

3. Oreka kimikoaEnergia askea eta oreka-konstantea. Orekan eragina duten faktoreak.

4. Substantzia bakarreko sistemen fase-orekaLikido-bapore oreka. Solido-likido oreka. Solido-bapore oreka. Fase-diagramak.

5. Zinetika kimikoa.Erreakzio-abidura. Erreakzioaren abiadura-ekuazioak eta ordena. Kontzentrazioen aldaketa denboraren zehar. Erreakzio-abiaduraren menpekotasuna tenperaturarekin.

6. Disoluzioak eta disoluzioen propietateak.Disoluzio-motak. Konposatu anitzen sistemak. Disoluzio ez-idelak. Aktibitatea eta aktibitate-koefizientea. Elektrolitoen disoluzioak. Disoluziango orekei sarrera.

7. Azido-base orekak.Uraren biderkadura ionikoa. Disoluzio neutroak, azidoak eta basikoak. pH-aren kontzeptua. Azido eta base ahulak eta sendoak: Ka eta Kb. Azido poliprotikoak. Adierazleak. Azido-base erreakzioak. Balorazioak.Disoluzio indargetzaileak. Ahalmen indargetzailea. Interes biologikodun aplikazioak.

8. Konplexuen formazio-orekak.Ioi konplexuak eta koordinazio-konposatuak. Konplexuen egonkortasuna eta oreka-konstanteak.

9. Disolbagarritasun-orekak.2018-2019 ikasturteko gida 34

Or.:ofdr0035

2 / 3


Hauspeatze-erreakzioak. Disolbagarritasuna eta disolbagarritasun-biderkadura. Disolbagarritasunean eragina duten faktoreak.

10. Oxidazio-erredukzio orekak.Erredox erreakzioak eta elektrodo-potentziala. Zelula galvaniarrak. Nernst-en ekuazioa. Erredox sistema biologikoak. Erredox oreka-konstantearen kalkulua. Oreka potentziala. Baldintzazko potentziala. Erredox orekaren aplikazioak.

Laborategiko Praktikak:1.- Neutrlizazio- eta Disoluzio-Entalpiak2.- Disoluzio Indargetzailearen Prestaketa. Tanpoi-ahalmena eta Tenperaturaren Eragina

METODOLOGIAEskola magistraletan irakasleak ikasgaiaren eduki teorikoak azalduko ditu.

Gelako praktiketan galdera teorikoen eta problemen ebazpena lantzen da.

Laborategiko praktikak egitea derrigorrezkoa da.

IRAKASKUNTZA MOTAK




36 16 8

54 24 12

Eskola mota



EBALUAZIO-SISTEMAK


EBALUAKETA

Ebaluaketa jarraitua (misto) izango da.

Batez ere aspektu hauek ebaluatuko dira: -Edukien ezagutzearen gradua -Ariketeetan eta problemeetan lortutako emaitzak analizatzeko eta eztabaidatzeko ahalmena -Arrazonamenduen argitasuna

Horretarako zeregin hauek ebaluagarriak izango dira: - zeregin presentzialetan asistentzia aktiboa- zeregin ez-presentzialak jarraipena - planteatutako problemen ebazpena- eskatzen diren lanak entregatzea- azterketa teorikoak egitea

Emaitza finala era honetan lortzen da:- Azterketa finala %60 (nota minimoa: 4)- Laborategiko praktikak %10 (derrigorrezkoa)- Egin behar diren lanak %30

Laborategiko praktiken eta egin behar diren lanen emaitzak ez-ohiko deialdirako gordeko dira.

UPV/EHUko Gobernu Kontseiluak 2016ko Abenduaren 15ean onartu zuen Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleen Ebaluaziorako Arautegiaren 8.3 artikuluaren arabera etengabeko ebaluazioari uko egingo dion ikasleak proba bat eginbeharko du, azterketa eta/edo jarduera batez edo gehigoz osatuta.


- Garatu beharreko proba idatzia % 60 - Praktikak (ariketak, kasuak edo buruketak) % 40


Or.:ofdr0035

3 / 3


UPV/EHUko Gobernu Kontseiluak 2016ko Abenduaren 15ean onartu zuen Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleen Ebaluaziorako Arautegiaren 9 artikuluaren arabera burutuko da ez-ohiko deialdiaren ebaluazioa. Ikasleak proba bat egin beharko du, azterketa eta/edo jarduera batez edo gehigoz osatuta. Ikasleak ikasturtean zehar eskuratutako emaitza positiboak gorde ahal izango dira.

- Laborategiko praktikak egiteko bata eta betaurrekoak beharrezkoak dira.


BIBLIOGRAFIA

- R.H. Petrucci, W.S. Harwood y F.G. Herring, Química General, (8ª Ed.), Prentice Hall, Madrid, 2003- UEUko Kimika Saila "Kimika Orokorra". Udako Euskal Unibertsitatea, 1996.- P. Atkins, L. Jones: Principios de Química, Ed. Panamericana, 3ª ed., 2009.

http://webbook.nist.gov/chemistry/http://www.chem1.com/acad/webtext/virtualtextbook.html



- P. Atkins, J. de Paula: Physical Chemistry for the Life Sciences, Ed. Oxford Univ. Press, 3ª ed., 2006.- N.C. Price, R.A. Dwek, R.G. Ratcliffe, M.R. Wormald: Principles and Problems in Physical chemistry for Biochemists, Oxford, 3ªed, 2001- I. R. Levine, Fisicoquímica, vols. 1 y 2. 5º ed. Ed. Mac Graw Hill (2004).- M. Silva, J. Barbosa, Equilibrios Iônicos y sus Aplicaciones Analíticas, Síntesis, 2002.- R.J.Silbey, R.A.Alberty, Kimika fisikoa, Servicio editorial UPV/EHU, 2006.- Daniel C. Harris, Análisis Químico Cuantitativa, ed. Reverté, 3ª ed, - I.Urretxa, J.Iturbe, Kimikako Problemak¿ Udako Euskal Unibertsitatea, 1999.


Journal of Chemical Education

Aldizkariak

OHARRAK


Or.:ofdr0035

1 / 4

IRAKASGAIA

26855 - Zelulen Seinaleztapena 6ECTS kredituak:

Plana

Zikl.

Ikastaroa

Ikastegia




Zehaztugabea

2. maila


Irakasgai honen helburua zelularen komunikabide eta erantzun mekanismoen ideia orokor bat bereganatzea da. Seinaleztapen zelularraren barnean kinadak, hartzaileak, bigarren mezulariak, seinalearen anplifikazio eta inaktibazio mekanismoak, epe luzeko erantzunak eta patologiak eragiten dituzten eraldapenak garatzen dira. Orohar, seinaleztapen ikuspegi teoriko bat ezkeintzen da, eta ikerkuntza arloan egindako teoriaren itzulpena eta aurrerapenak lantzen dira.


Irakasgaiaren sintesiaIrakasgai honetan zelularen inguruneko informazioa bereganatzeko bide molekular zentralak lantzen dira. Bidezidor hauengarrantzia izaki multizelularretan, eta molekula partaideen eraldapenak ekar ditzaketen eragin fisiopatologikoak azaltzen dira eredu zehatzak jarraituz. Atal teoriko eta mintegien bitartez informazio eguneratua ematen da seinaleztapenaren inguruan. Ikertzaileen bitartezko ikuspegi praktiko eta teknologikoa ezkeintzen da ere, gaiaren dimentsioa teoriaz gainera isladatzeko helburuarekin metodo zientifikoaren elementuak garatzen dira adibide historiko eta praktikoen bitartez, eta ikuspegi kritikoa bultzatzen da. Biokimika graduan emandako beste irakasgaiak (Biokimika I/II eta metabolismoaren erregulazioa batez ere) seinaleztapenaren kontestuan jartzen dira bereganatutako informazioa graduko beste alorrekin integratzeko helburuarekin. Irakasgai hau betetzeko ez dago aurrebaldintzarik matrikulatutako irakasgaiei dagokionez, baina esan bezala, lehenengo eta bigarren kurtsoan emandako irakasgaiak gaiaren ulerpena errazten dute.

Irakasgaian bereganatutako gaitasunak

Gaitasun espezifikoak1. Zelularen seinaleztapenaren konposatuak identifikatu2. Seinaleztapen bidezidor nagusiak definitu3. Seinaleztapenaren integrazioa eta konplexutasuna ulertu4. Seinaleztapenaren eragina gaixotasunen garapenean definitu5. Bilaketa bibliografikoa, aukezpen publikorako bailabideak eta seinaleztapena biologiaren beste alorrekin integratu

Gaitasun trasbersalak-Kalitatezko informazio iturriak identifikatu-Metodo zientifikoaren oinarriak ulertu-Mintegiak garatzeko metodoak ulertu-Esposaketa publikoa eta debatean konfidantza jaso-Biokimikaren ikuspegi integratu eta konplexuaren sinplifikazioa landu-Lan etorkizunaren inguruko informazioa bereganatu


Programa

Teoria Sarrera: Seinaleztapen zelularraren konplexutasuna1. Seinaleztapen zelularraren oinarriaka. Mintz zelularrak eta bere funtzioakb. Seinaleztapen zelularraren atalak2. G proteinak3. Nukleotido ziklikoak4. Bigarren mezulariaka. Lipidoakb. Kaltzioac. Oxido nitrikoa5. Itzulpen osteko eraldapenaka. Fosforilazioab. Azilazioac. Metilazioad. Ubikuitin eta ubikuitin antzeko eraldapenak6. Hartzaileaka. GPCR


Or.:ofdr0035

2 / 4


b. RTKc. Hartzaile nuklearrak7. Kanale ionikoak8. Celula-celula kontaktu bidezko seinaleztapena9. Transkripzioa10. Seinaleztapen zelularraren integrazioaa. Apoptosiab. Metabolismoaren birprogramaketa

Meet the expert Ikerlariak klasera etorriko dira haien lana seinaleztapen zelularraren inguruan kontatzeko.

Mintegiak 3-4 pertsonako taldeak egingo ditugu eta gai ezberdinak landuko ditu talde bakoitzak. Informazio bilaketa eta integrazioa garrantzitsua da, aurkezpen prestaketarekin batera.

METODOLOGIAIrakasgaian esperotako emaitzakIrakasgaiaren helburua ikasleak seinaleztapenaren konplexutasuna, oinarriak eta funtsezko elementuak ulertzea da. Honetaz gainera, Seinaleztapenaren garrantzia prozesu fisiopatologikoetan garatzen da eta ikerkuntzak eragindako gaiaren aurrerapenak isladatzen dira.

Irakaskuntza metodologia- Multimedia elementuekin lagundutako Klase teorikoak - Ikaslearen taldeko lana presentziala mintegiak garatzeko- Artikulu zientifikoen eztabaida- Gaiaren inguruko ikerkuntza mintegiak- Tutoretzak

Irakazkuntza motak

Informazio finkoa da.

IRAKASKUNTZA MOTAK




40 5 10 5

60 10 10 10

Eskola mota



EBALUAZIO-SISTEMAK


Kalifikazio portzentaiak

Ohizko deialdianA) Teoria, idatzizko azterketa (60%).B) Mintegien prestaketa eta aurkezpena (30%).D) Klaseko parte hartzea eta eztabaida (10%)

Ez-ohiko deialdianOhiko deialdiko irizpide berdinak jarraitzen dira, ohiko deialdiaren B-D atalen nota mantendu daitezke ikaslearen aukeraz.


- Garatu beharreko proba idatzia % - Banakako lanak % - Lanen, irakurketen... aurkezpena %


Or.:ofdr0035

3 / 4


Kalifikazio portzentaiak

Ohizko deialdianA) Teoria, idatzizko azterketa (60%).B) Mintegien prestaketa eta aurkezpena (30%).D) Klaseko parte hartzea eta eztabaida (10%)

Ez-ohiko deialdianOhiko deialdiko irizpide berdinak jarraitzen dira, ohiko deialdiaren B-D atalen nota mantendu daitezke ikaslearen aukeraz.

Ez dago.


BIBLIOGRAFIA

- Berg, J.M., Tymoczko, J.L. y Stryer, L. Bioquímica. 7ª Ed. Reverté, Barcelona, 2013.- Nelson, D.L. y Cox, M.M. Lehninger Principles of Biochemistry. 5ª Ed., W.H. Freeman & Company, New York, 2008.- Gomperts, B.D., Kramer, I.M. y Tatham, P.E.R. Signal transduction. 2ª Ed. Elsevier Science, Orlando, FL (USA), 2003.- Hancock, J. Cell signalling. Oxford University Press, U.K., 2005.- Frank, S.A. Dynamics of cancer. Princeton University Press, Princeton (NJ) 2007.- Albi, E., Viola-Magni, M.P. Sphingolipids and cell function. Research Signpots Ed. Trivandrum. Kerala. India, 2006.- Vance, D.E. & Vance, J. Biochemistry of lipids, lipoproteins and membranes (5ª Ed.) Elsevier Science Publishers, B.V., 2008.- Alberts, B., Johnson, A., Lewis, J., Raff, M., Roberts, K. y Walter, P. Molecular Biology of the Cell. 5ª Ed. Garland Science, 2007.- De Robertis, E. Cell and Molecular Biology. 8ª Ed. Cbs Publishers & Distributors, 2008.- Lim, W., Mayer, B., and Pawson T. Cell Signaling, principles and mechanisms. Garland Science


- Gomez-Muñoz, A., Gangoiti, P., Arana, L., Ouro, A., Rivera, I.G., Ordoñez, M., Trueba, M. New insights on the role of ceramide 1-phosphate in inflammation. BBA, 1831, 1060-1066 (2013).- Kypta, R., Unda, M., and Carracedo, A. Is the bench getting closer to the bedside in the war on cancer? A quick look at prostate cancer. Frontiers in Endocrinology 3, 53, (2012). - Garcia-Cao, I., Song, M.S., Hobbs, R.M., Laurent, G., Giorgi, C., De Boer, V.C., Anastasiou, D., Ito, K., Sasaki, A.T., Rameh, L., Carracedo, A., Vander Heiden, M.G., Cantley, L.C., Pinton, P., Haigis, M.C., and Pandolfi, P.P. Systemic Elevation of PTEN Induces a Tumor-Suppressive Metabolic State. Cell 149, 1, 49-62 (2012). - Lorente, M., Torres, S., Salazar, M., Carracedo, A., Hernandez-Tiedra, S., Rodriguez-Fornes, F., Garcia-Taboada, E., Melendez, B., Mollejo, M., Campos-Martin, Y., Barcia, J.A., Guzman, M., and Velasco, G. ; Stimulation of ALK by the growth factor midkine renders glioma cells resistant to autophagy-mediated cell death. Autophagy (2011). - Arana, L., Gangoiti, P., Ouro, A., Rivera, I.G., Ordoñez, M., Trueba, M. Lankalapalli, R.S., Bittman, R., Gómez-Muñoz, A. Generation of reactive oxygen species (ROS) is a key factor for stimulation of macrophage proliferation by ceramide 1-phosphate. Exp. Cell Res. 318, 350-360 (2012).- Song MS, Carracedo A, Salmena L, Song SJ, Egia A, Malumbres M, Pandolfi PP.; Nuclear PTEN Regulates the APC-CDH1 Tumor-Suppressive Complex in a Phosphatase-Independent Manner. Cell 144, 187-99 (2011). - Carracedo A, Alimonti A, Pandolfi PP. PTEN Level in Tumor Suppression: How Much Is Too Little? Cancer Research 71, 629-33. (2011). - Finley LW, Carracedo A, Lee J, Souza A, Egia A, Zhang J, Teruya-Feldstein J, Moreira PI, Cardoso SM, Clish CB, Pandolfi PP, Haigis MC. SIRT3 Opposes Reprogramming of Cancer Cell Metabolism through HIF1 alpha Destabilization. Cancer Cell 19, 416-28 (2011).


- Annual Review of Cell Biology- Annual Review of Biochemistry- Autophagy- Biochimica et Biophysica Acta - Cancer Cell- Cancer Research- Cell- Cell Signalling- Endocrinology- Exp. Cell. Res.- FEBS Letters

Aldizkariak


Or.:ofdr0035

4 / 4


- Hormones and Vitamins- Journal of Biological Chemistry- Journal of Lipid Reseach- Journal of Molecular Biology- Metabolism-Clinical and Experimental- Molecular Cell- Molecular and Cellular Biology- Molecular Endocrinology- Nature

OHARRAK


BIOKIMIKAKO ETA BIOLOGIA MOLEKULARREKO GRADUA … · alumnos mediante el planteamiento de preguntas...

Documents

Transcript of BIOKIMIKAKO ETA BIOLOGIA MOLEKULARREKO GRADUA … · alumnos mediante el planteamiento de preguntas...