ERROMANIKOA: DONEJAKUE

MONASTEGIAK

MONASTEGIAK: KLAUSTROA (eraikinaren ardatza)

CLUNYKO ABADIA (Frantzia)

CLUNY

CLUNY

ELIZA ERROMANIKOAK: EZAUGARRI OROKORRAK

•ARKITEKTURA SISTEMA:

•GANGATUA (erdi puntuko arkua kanoi eta ertz gangak)

•ESPAZIOAREN TRATAERA

•Barneko espazioaren balorazioa.

•Kanpoko espazioa: soila

•MURU-ZIMENTU SENDOAK

•MATERIALA: HARLANDUA

•OINPLANOAK

•Oinplano basilikala

•Gurutze latindarra

OINPLANOAK

BASILIKALA (jatorria: Erroma)

- 3 nabekoak

- 5 nabekoak

- Gurutze latindarra - Ohikoena Donejakue bidean

OINPLANO LATINDARRA

Santiagoko Katedralaren oinplanoa

ELIZAREN ATALAK1. ATARIA

2. NABEAK - Erdiko nabea eta lateralak (3,5,7 nabe)- Zeharkako nabea (transepto) – latindarretan-

3. PRESBITERIOA

4. ABSIDEA

5. KRIPTA

2. NABEAK: 3 (batzuetan 5 eta 7)

San Sernin de Tolouse

(5 nabe)

Autun (3 nabe)

Zenbat nabekoak dira oinplano hauek?

5 nabeko oinplanoa

3

Nabe

2. NABEAK

ZEHARKAKO NABEA

(Transepto)

ATARIA

2. NABEAK

GURUTZADURA

3. ABSIDEA

ABSIDEA

ABSIDIOLOAK

ABSIDEA

ABSIDIOLOAK

GIROLA EDO DEANBULATORIOA

GIROLA

ERDIKO NABEA

LATERALA

LATERALA

Girola dute?

EZ

BAI

4. ABSIDEA

ABSIDEA

ABSIDIOLOAK

Conqueseko Santa Fe(Frantzia)

Conqueseko Santa Fe (Frantzia)

Touluseko San Sarturnino

CASTAÑEDAKO KOLEGIATA

5. KRIPTA

IKUS ARGAZKIEN KARPETAN: LEIREKO MONASTEGIA.

EUSKARRI SISTEMA: GANGATUA

ELEMENTU SOSTENGATUAK

1. KUPULA (kupula eta zinborrioa)

2. GANGAK (kanoi eta ertz gangak)

3. ARKUAK (fajoi arkua eta formeroak)

4. EGURREZKO ESTALKIA

EUSKARRI SISTEMA: E. SOSTENGATUAK1. KUPULA

1. LINTERNA

2. KUPULA

3. DANBORRA

4. PETXINA

ZINBORRIOA (poligonala)

EUSKARRI SISTEMA. E SOSTENGATUAK2. GANGA

•Kanoi ganga (erdiko nabean)

•Ertz ganga (alboetako nabeetan)

Zer nolako ganga da?

KANOI GANGA

Zer nolako ganga da?

ERTZ GANGA

ZE GAINGA IKUSTEN DA?

KANOI GANGA

3. ARKUAK: FAJOI ARKUAK

Zeintzuk dira fajoi arkuak?

3. ARKUAK: ARKU FORMEROAK

FAJOIAK

FORMEROAK

FAJOI ARKUAK ARKU FORMEROAK

Ze ganga mota da?

Ertz ganga

FAJOI ARKUAK

FORMEROAK

Ze arku ikus daitezke?

Ze funtzio dute arkuek?

Sostengatzailea.

Gangaren pisua eutsi eta pilare zein hormari transmititzea.

4. EGURREZKO ESTALKIABATZUETAN, GANGAK ESTALTZEKO ERABILTZEN DIRA.

EUSKARRI SISTEMA

ELEMENTU SOSTENGATZAILEAK:

3.MURRUA

2. PILAREAK ETA PILASTRAK

3. ZUTABEAK

4. KONTRAHORMAK

5. TRIBUNAK

1. MURRUA

IRATXE

-Euskarri eta itxiera da aldi berean.

-Horma izateaz gain, apaingarri bihurtzen da (pilastra-zutabez… beteta egoten baita)

-Gangari eusten dio. Horregatik lodi eta itxiak izaten dira (bakogune gutxirekin).

-Denborarekin, murru lodia arintzen joango da (erdi puntuko arkuari aukera gehiago aurkitzearekin batera)

1. MURRUASAINT SERNIN

SAINT SULPICE1. MURRUA

2. PILAREAK

EZAUGARRIAK:

1. Karratu edo angeluzezenak dira.

2. Fajoi eta formero arkuen luzapena jasotzen dituztenak dira.

• Pilarera atxikitzen diren zutabeak pilastra deitzen dira.

2. PILARE KONPOSATUAK

STA. MARIA VEZELAY (FRANTZIA)

2. PILARE KONPOSATUAK

PILASTRAK

PILAREEI ATXIKITURIKO ZUTABEAK

3. ZUTABE ERROMANIKOAKEZAUGARRIAK

3. Zutabeak zirkularrak dira.

5. Plinto (basa) gainean altxatzen dira.

7. Fuste leuna (ildaskarik gabekoa)

4. Garai klasikoaren proportzio sist. galduta.

3. ZUTABEA

3. ZUTABEAK: KAPITELAK

LANDARE DEKORAZIOA

LANDAREZ DEKORTUTAKO

KAPITELAK

LANDAREZ DEKORATUTAKO KAPITELAK

KAPITEL HISTORIATUAK

KAPITEL HISTORIATUAK

KAPITEL HISTORIATUAK

KAPITEL HISTORIATUAK

KAPITEL HISTORIATUAK

4. KONTRAHORMAK

MURRURA ATXEKITURIKOAK

5. TRIBUNAKEZAUGARRIAK:

-Alboko nabeen gaineko galeriak dira. Erdi puntuko arkuez osatuak.

-Funtzio nagusienak:

1. Erdiko nabeko murruaren euskarri eta errefortzu izatea.

2. Peregrinoen abegi leku izatea (babes leku).

Maiz bertan lo egiten zuten.

-Estalkia: KANOI LAURDENEKO GANGA da.

- Ganga honen funtzioa: erdiko ganga handiaren indarra edo pisua (parte bat) kanpoko murru eta kontrahormetara

kanporatzea.

TRIBUNA

ERDI PUNTUKO ARKUEZ OSATURIKO GALERIA

KOKAPENA: ALBOKO NABEETAN.

TRIBUNAK

FUNTZIOAK

-Peregrinoen abegi leku.

-Elizgizonen paseo leku.

-Ospakizun nagusienetan, ikuskizun leku.

LAUDENEKO GANGA

FUNTZIOA: ganga handiaren pisua (parte bat) kanpora transmitizea.

D

A: Pilastra.

B: Fajoi arkua.

C: Pilare konposatua.

D: Arku formeroak.G

G: Tribuna.

EE: Ertz ganga.

ALTXAERA

1. ARKU FORMEROAK

2. TRIBUNAK

3. ERDI PUNTUKO LEIHOAK

DEKORAZIOA1. ARKU ITSUAK.

Erdi puntuko arkutxoak dira.

Erlaitzen azpian ageri ohi dira.

Bereziki Katalunia eta Aragoan

TAHÜLL

ARKU ITSUAK

DEKORAZIOA

2. TXARANBELDUAK

TAHÜLL

DEKORAZIOA3. AJEDREZATUA

JAKAKO KATEDRALA

4. HARBURUA

AJEDREZATUA

DEKORAZIOA3. ZERRA HORTZAK

ATARIA

1. ARKIBOLTAK

3. TINPANOA

5. DINTELA

7. MAINELA

9. ATEZANGOAK

1. ARKIBOLTAK

3. TINPANOA

5. DINTELA

7. MAINELA

9. ATEZANGOAK

1

2

3

4

5

- Aurrealdea nahiko soila izaten da oro har (nahiz eta apainduta ere ager daitekeen).

Apaingarriak: erdi puntuko arkuak, elementu dekoratiboak (arku itsuak, ajedrezatuak, zerra hortzak…).

- Dorreak izaten ohi ditu alboetan (lauki edo zilindrikoak).

- Atariak: aurrealdekoa (maiz ere, nabe lateraletan atariak daude).

AURREALDEA (FATXADA)

SANTIAGOKO

KATEDRALA

ESANAHIA

ALDARERA ORIENTATUA