2º ciclo(COPIA VÁLIDA)

PROGRAMACIÓN MÚSICA CICLO 2º CURSO 09-10

C.E.I.P. SAN FRANCISCO XABIER

ÍNDICE

1. OBXECTIVOS XERAIS DA EDUCACIÓN PRIMARIA DA COMUNIDADE AUTÓNOMA DE

GALICIA

2. OBXECTIVOS XERAIS DA ÁREA DE EDUCACIÓN ARTÍSTICA DO CURRÍCULO OFICIAL

3. OBXECTIVOS DO PROXECTO CURRICULAR GALINOVA PARA O 2º CICLO DE EP5.1. Os obxectivos no proxecto curricular Galinova

4. COMPETENCIAS BÁSICAS NA ÁREA DE MÚSICA4.1. Competencia en comunicación lingüistica4.2. Competencia matemática4.3. Competencia no coñecemento e na interacción co mundo físico4.4. Tratamento da información e competencia dixital4.5. Competencia social e cidadá4.6. Competencia cultural e artística4.7. Competencia para aprender a aprender4.8. Autonomía e iniciativa persoal

5. DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS BÁSICAS NO PROXECTO GALINOVA5.1. Competencia en comunicación lingüística5.2. Competencia matemática5.3. Competencia no coñecemento e na interacción co mundo físico5.4. Tratamento da información e competencia dixital5.5. Competencia social e cidadá5.6. Competencia cultural e artística5.7. Competencia para aprender a aprender5.8. Autonomía e iniciativa persoal

6. ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

7. OS CONTIDOS TRANSVERSAIS7.1. Educación moral e cívica7.2. Educación para a paz7.3. Educación ambiental e para a saúde7.4. Educación para o consumo responsable7.5. Cultura da nosa comunidade autónoma

8. A AVALIACIÓN NA EDUCACIÓN PRIMARIA

1

8.1. Os criterios de avaliación8.2. Procedementos e instrumentos de avaliación8.3. Avaliación do proceso de ensinanza8.4. Decisións acerca da avaliación

9. CRITERIOS DE AVALIACIÓN DO 2º CICLO. CURRÍCULO OFICIAL

10. CRITERIOS ORIENTATIVOS PARA A AVALIACIÓN DO PROXECTO GALINOVA PARA O 2º CICLO

11. CONTIDOS DO CURRÍCULO OFICIAL11.1. Escoita11.2. Interpretación e creación musical

12. SECUENCIACIÓN DE CONTIDOS DE MÚSICA NO PROXECTO GALINOVA, 3º CURSO

12.1. Escoita12.2. Interpretación e creación musical

13. SECUENCIACIÓN DE CONTIDOS DE MÚSICA NO PROXECTO GALINOVA, 3º CURSO, POR BLOQUES TEMÁTICOS


14. SECUENCIACIÓN DE CONTIDOS DE MÚSICA NO PROXECTO GALINOVA, 4º CURSO


15. SECUENCIACIÓN DE CONTIDOS DE MÚSICA NO PROXECTO GALINOVA, 4º CURSO, POR BLOQUES TEMÁTICOS


16. PROGRAMACIÓN DE AULA. 3º CURSO

17. PROGRAMACIÓN DE AULA. 4º CURSO

2

1. OBXECTIVOS XERAIS DA EDUCACIÓN PRIMARIA DA COMUNIDADE AUTÓNOMA DE GALICIA

Os obxectivos xerais constitúen uns enunciados que definen, en termos de capacidades, o tipo de desenvolvemento que esperamos que alcancen os alumnos ao final da etapa. Estas capacidades orientan e vertebran a actuación educativa en todas as áreas e atenden a unha evolución integral da persoalidade, pois refírense á súa dimensión intelectual, comunicativa, estética, afectiva, social e de coordinación de movementos.

Segundo a LEI ORGÁNICA DE EDUCACIÓN 2/2006, do 3 DE MAIO e o DECRETO da XUNTA de GALICIA, 130/2007, DO 28 DE XUÑO, a educación primaria contribuirá a desenvolver nos nenos e nenas as capacidades que lles permitan alcanzar os seguintes obxectivos:

a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.

b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe.

c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos que lle permitan desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais con que se relacionan.

d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e de mulleres e a non discriminación de persoas con discapacidade.

e) Coñecer e utilizar de xeito apropiado a lingua galega, a lingua castelá e desenvolver hábitos de lectura.

f) Adquirir en polo menos unha lingua estranxeira a competencia comunicativa básica que lle permita expresar e comprender mensaxes sinxelas e desenvolverse en situacións cotiás.

g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser capaz de aplicalos a situacións da súa

3

vida cotiá.

h) Coñecer e valorar o seu contorno natural, social e cultural, así como as posibilidades de acción e de coidado deste, con especial atención á singularidade de Galicia. Coñecer mulleres e homes que realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas.

i) Iniciarse na utilización, para a aprendizaxe, das tecnoloxías da información e da comunicación, desenvolvendo un espírito crítico ante as mensaxes que reciben e elaboran.

j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas visuais.

k) Valorar a hixiene e a saúde, aceptar e aprender a coidar o propio corpo e o dos outros, respectar as diferenzas e utilizar a educación física e o deporte como medios para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

l) Coñecer e valorar a flora e a fauna, en especial a presente na Comunidade Autónoma de Galicia, e adoptar modos de comportamento que favorezan o seu coidado.

m) Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, o valor da corresponsabilidade no traballo doméstico e no coidado das outras persoas, así como unha actitude contraria á violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas.

n) Fomentar a educación vial e actitudes de respecto que incidan na prevención dos accidentes de tráfico.

2. OBXECTIVOS XERAIS DA ÁREA DE EDUCACIÓN ARTÍSTICA DO CURRÍCULO OFICIAL

1. Desenvolver mecanismos de sensibilidade estética para promover a percepción e a expresión de ideas, emocións, sentimentos e vivencias.

2. Formar progresivamente o sentido estético persoal como recurso para apreciar e valorar elementos constitutivos das artes e obras verdadeiramente artísticas; desenvolver o xuízo crítico e o posicionamento pluralista na aproximación ás obras artísticas e ás autoras e autores.

4

3. Indagar nas posibilidades do son, da imaxe e do movemento como elementos de representación e de comunicación e utilizalas para expresar ideas e sentimentos, contribuíndo con iso ao equilibrio afectivo e á relación coas demais persoas.

4. Explorar e coñecer materiais e instrumentos diversos e adquirir códigos e técnicas específicas das diferentes linguaxes artísticas para utilizalos con fins expresivos e comunicativos.

5. Aplicar os coñecementos artísticos na observación e na análise de situacións e de obxectos da realidade cotiá e de diferentes manifestacións do mundo da arte e da cultura para comprendelos mellor e formar un gusto propio.

6. Manter unha actitude de busca persoal e colectiva, articulando a percepción, a imaxinación, a indagación e a sensibilidade e reflexionando á hora de realizar e gozar de diferentes producións musicais.

7. Recoñecer que as diversas manifestacións da arte e da cultura son fonte de coñecemento e que foron realizadas por homes e por mulleres e reflicten a súa experiencia e percepción da vida.

8. Coñecer algunhas das posibilidades dos medios audiovisuais e das tecnoloxías da información e da comunicación en que interveñen a imaxe e o son e empregalas como recursos para a observación, a busca de información e a elaboración de producións propias, xa sexa de forma autónoma ou en combinación con outros medios e materiais.

9. Valorar e compartir manifestacións artísticas do patrimonio cultural galego apreciando a súa riqueza e diversidade e comprometéndose na súa defensa, conservación e difusión.

10. Coñecer e valorar diferentes manifestacións artísticas do patrimonio cultural doutros pobos, colaborando na conservación e renovación das formas de expresión locais e nacionais e estimando o enriquecemento que supón o intercambio con persoas de diferentes culturas que comparten un mesmo contorno.

11. Desenvolver unha relación de autoconfianza coa produción artística persoal, respectando as creacións propias e as das outras persoas, cunha actitude de interese e de admiración polo distinto e/ou novo, sabendo recibir e expresar críticas e opinións, e utilizándoas como recurso para a mellora.

5

12. Participar activamente en producións artísticas de forma cooperativa, asumindo distintas funcións e colaborando na resolución dos problemas que se presenten para conseguir un produto final o máis satisfactorio posible.

13. Coñecer algunhas das profesións dos ámbitos artísticos, interesándose polas características do traballo dos artistas e gozando como público na observación e recreación das súas propias producións.

14. Valorar no contorno próximo as intervencións artísticas das que cumpriría dispor co fin de crear espazos esteticamente agradables que contribúan a mellorar a calidade de vida.

3. OBXECTIVOS DO PROXECTO CURRICULAR C.E.I.P. SAN FRANCISCO XABIER PARA O 2º CICLO

A concreción dos obxectivos tomou en consideración os siguientes principios:

- Adecuación ao desenvolvemento evolutivo do alumnado de cada un dos ciclos e cursos.

- Consideración dos obxectivos da etapa e das áreas e a súa relación coas competencias básicas.

- Aprendizaxes previas que ten o alumnado como consecuencia da súa historia educativa.

- Selección de contidos de acordo cos bloques do currículo oficial.

- Equilibrio entre os contidos específicos e tratamento dos máis significativos.

- Enfoque global parcial.

- Relevancia e consideración das competencias básicas e os contidos transversais en función das características das áreas en que se integran.

3.1.1 OS OBXECTIVOS

3º 4º OBXECTIVOS

U U Interpretar cancións adaptadas á súa tesitura, de xeito colectivo, acompañadas de xestos, movementos e bailes.

6

U UAcompañar as cancións con xestos, movementos (desprazamentos, rotacións, elevacións…) coma nun baile ou ritmos de instrumentación corporal…

U U Memorizar cancións tradicionais galegas, populares, doutras comunidades ou doutras culturas e de autor.

U U Acompañar cancións, recitados e bailes con instrumentos de percusión de altura indeterminada.

U UIdentificar o pentagrama como o soporte das notas musicais e recoñecer a clave de sol como o signo musical que sempre está ao comezo do pentagrama.

U U Coñecer visual e auditivamente os sons da escala diatónica de do e a súa representación no pentagrama.

U U Coñecer as calidades do son e a súa representación gráfica na linguaxe musical.

3º 4º OBXECTIVOS

U UEscoitar, identificar sons do contorno: natureza, instrumentais e clasificalos atendendo aos distintos parámetros de duración, altura, intensidade e timbre.

U U Interpretar esquemas rítmicos coas figuras musicais básicas traballadas ( ).

U U Identificar esquemas rítmicos e melódico – rítmicos entre varios escoitados.

U U Recoñecer os elementos básicos da linguaxe musical convencional e non convencional e reproducilos oral e graficamente.

U U Iniciar ao alumno/a nas técnicas de improvisación mediante preguntas e respostas e na utilización de diversas grafías.

U UCoñecer o valor do silencio en contraposición ao son e ser quen de identificalo como elemento privilexiado para a súa relación cos demais, especialmente nas actividades musicais de grupo.

U Valorar e diferenciar sons agradables e sons molestos.

U U Ler, escribir, facer ditados rítmicos ou melódicos co fin de recoñecer elementos da linguaxe musical convencional.

U UImprovisar ou interpretar individual ou colectivamente coa voz ou con instrumentos musicais cancións e fragmentos rítmicos e melódicos con e sen texto.

U U Crear acompañamentos sinxelos para cancións , bailes, etc...

U Clasificar os instrumentos escolares en familias.

U U Descubrir o significado dalgúns signos musicais da linguaxe convencional, coma o símbolo de repetición.

U Adquirir o hábito da audición musical.

U U Desenvolver o gusto pola música clásica.

U U Valorar o papel da música nos medios de comunicación máis

7

difundidos da nosa comunidade (radio, televisión e cine).

U U Fomentar unha actitude e curiosidade ante os sons que nos rodean.

U U Ser quen de gozar coas manifestacións musicais do medio sociocultural da nosa Comunidade.

U Coñecer visual e auditivamente algúns instrumentos da orquestra no desenvolvemento dun conto musical.

U UCoñecer visual e auditivamente instrumentos das diferentes agrupacións musicais: da orquestra, da música popular galega, da banda e doutras culturas.

U U Desenvolver o gusto polos diferentes estilos musicais: clásica, popular, folk, pop-rock.

U UInterpretar cancións sinxelas utilizando si – la – sol, na frauta e con acompañamento de percusión corporal, pequena percusión e lámina.

3º 4º OBXECTIVOS

UInterpretar cancións sinxelas utilizando re – mi – fa – sol – la – si – do´ na frauta e con acompañamento de percusión corporal, pequena percusión e lámina.

U U Fomentar a declamación a través das representacións teatrais.

U U Traballar a interdisciplinariedade co idioma inglés na interpretación de cancións.

U U Coñecer temas en inglés e castelán dunha banda sonora dunha película de animación.

U Coñecer personaxes e as súas voces dunha película de animación creada en Galicia.

U U Clasificar os diversos instrumentos: folk, clásicos, pop, rock, en familias.

U U

Identificar algunhas das profesións vinculadas, desde distintas perspectivas, ao ámbito artístico musical, interesándose polas características do seu traballo e determinando algúns aspectos relativos á súa cooperación ao desenvolvemento da cultura musical.

U UDesenvolver actitudes de valoración das producións propias, das dos demais e das manifestacións musicais da nosa Comunidade, de España, de Europa e do patrimonio cultural universal.

U UParticipar na planificación e execución de producións musicais en grupo mostrando sempre actitudes de colaboración e respecto cara ás achegas dos demais.

U U Desenvolver o manexo da ofimática para acadar o seu uso no traballo diario.

U U Utilizar novas técnicas de traballo manexando as actuais fontes de información (internet, bases de datos, enciclopedias virtuais, etc...).

U U Valorar como patrimonio cultural e musical os grandes compositores, intérpretes e grupos de estilos diversos.

8

U U Traballar os diferentes aspectos musicais: linguaxe, instrumentos, cancións, bailes, nas situacións de xogo grupal.

U Achegar xéneros e formas musicais do estilo clásico.

U Coñecer visual e auditivamente e clasificar as voces humanas, segundo a súa altura e nos diferentes estilos musicais.

U Coñecer agrupacións das distintas voces humanas: dúo, cuarteto, coro.

U Crear pezas musicais sinxelas a partir de pezas dadas.

U UEmpregar a gravación como recurso para valorar as representacións realizadas.

U U Asistir a actividades e manifestacións musicais propostas dentro e fóra do centro.

U U Recrear danzas e bailalas.

3º 4º OBXECTIVOS

U Traballar a velocidade como elemento importante na audición musical e de sons.

U Coñecer o matiz como elemento básico da intensidade do son.

U Coñecer e traballar o punto e a ligadura de unión como elementos importantes na linguaxe musical .

U Coñecer a escala pentáfona e distinguir a súa grafía e o seu son da escala diatónica.

U U Expresar sentimentos, sensacións e vivencias musicais, persoais a través da voz, do corpo e dos instrumentos.

U U Participar en actividades individuais e de grupo: bailes, cancións e xogos.

U UGozar de manifestacións musicais doutras culturas, mostrando actitudes de curiosidade e respecto por todas, como integradoras do patrimonio artístico musical universal.

U U Descubrir as posibilidades de movemento do propio corpo a través do baile libre e da danza escolar.

U U Mostrar interese para conseguir precisión e harmonía no movemento.

9

4. COMPETENCIAS BÁSICAS DO PROXECTO GALINOVA NA ÁREA DE MÚSICA

As competencias básicas da educación primaria son o conxunto de destrezas, coñecementos e actitudes axeitadas ao contexto que todo o alumnado debe alcanzar para a súa realización e desenvolvemento persoal, así como para a cidadanía activa e a integración social.

O currículo da educación primaria deberá incluír, de acordo co establecido no anexo I do Real decreto 1513/2006, do 7 de decembro, cando menos, as competencias básicas que a seguir citamos, precisando os obxectivos xerais que prevé a Xunta de Galicia con respecto a estas, así como unha descrición referida á achega á área de música:

4.1. COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA

Obxectivos xerais do currículo oficial:

- Coñecer e utilizar apropiadamente a lingua galega e a lingua castelá e desenvolver hábitos de lectura e de respecto á diversidade lingüística.

- Adquirir en polo menos unha lingua estranxeira a competencia comunicativa básica que permita expresar e comprender mensaxes sinxelas e desenvolverse en situacións cotiás.

Achegas á área de música:

Permite o aumento significativo da riqueza en vocabulario específico; a participación en intercambios comunicativos sobre experiencias de audición e interpretación (coloquios, debates, diálogos); a descrición de procesos de traballo; a argumentación sobre as solucións dadas ou na valoración da obra artístico–musical e o achegamento a textos variados (informativos, narrativos, descritivos) nos que se presente información sobre autores, intérpretes, épocas, estilos. Por outro lado, a linguaxe literaria presenta multitude de figuras retóricas (metáfora, sinestesia, onomatopea) de indubidable proxección e interese para o traballo de educación musical.

10

4.2. COMPETENCIA MATEMÁTICA


- Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser capaces de aplicalos a situacións da súa vida cotiá.


As experiencias levadas adiante por medio da educación artística van favorecer a percepción, estruturación e representación de contidos de concepto, procedemento e actitude ligados á percepción e estruturación do espazo (danza) e do tempo (ritmo). Fai posible o estudo e comparación de materiais empregados na área e a súa relación con prezos e ofertas puntuais, o que implica educación para o consumo, ámbito formativo que tamén pode atopar en educación artístico–musical un referente esencial para o seu estímulo.

4.3. COMPETENCIA NO COÑECEMENTO E NA INTERACCIÓN CO MUNDO FÍSICO


- Coñecer, valorar e gozar do medio natural, social e cultural, das interaccións entre eles, así como das posibilidades de defensa, mellora e conservación deste.

- Coñecer e valorar os animais máis próximos ao ser humano e adoptar modos de comportamento que favorezan o seu coidado.

11


Estimular a apreciación do medio a través do traballo perceptivo e representativo con sons, ruídos e movementos presentes nos espazos naturais e nas obras e realizacións humanas. O medio pode ser pretexto para a creación artística; o traballo de educación musical explórao e incorpórao recreándoo para darlle unha dimensión que proporcione gozo e contribúa ao enriquecemento da vida das persoas. Por outra parte, a educación artístico–musical ten en conta outra dimensión igualmente importante, a que compete ás agresións que deterioran a calidade de vida, como a contaminación acústica e a necesidade de contribuír a preservar un medio físico agradable e saudable.

4.4. TRATAMENTO DA INFORMACIÓN E COMPETENCIA DIXITAL


- Iniciarse na utilización para a aprendizaxe das tecnoloxías da información e de comunicación desenvolvendo un espíritu crítico ante as mensaxes que recibe e elabora.

- Utilizar estratexias persoais e variadas para obter, seleccionar, organizar, transformar, representar e comunicar a información.


A educación artístico–musical dá pulo á utilización básica do ordenador e do conxunto de tecnoloxías da información e comunicación para amosar procesos relacionados coas artes (acceso, observación e expresión). Permite a creación de producións artísticas integrando distintas linguaxes (plástica, visual, verbal, musical), a análise da imaxe, do son e das mensaxes que estes transmiten, a procura de información sobre manifestacións artísticas próximas á localidade onde está o centro ou a aquelas que se celebren na comunidade de Galicia para o coñecemento e gozo do alumnado, e tamén, á selección ou intercambio de informacións referidas a creacións musicais do pasado e do presente doutros pobos, culturas e momentos. O seu emprego facilitará o achegamento, aprecio e consideración da obra musical como manifestación artística dentro dun determinado contexto sociocultural e a súa achega á cultura e pautas de vida da comunidade de Galicia e do conxunto do Estado.

12

Os traballos orientados a impulsar esta competencia incidirán na procura, selección, valoración, gravación e análise de propostas de raíces, instrumentos e autores.

4.5. COMPETENCIA SOCIAL E CIDADÁ


- Coñecer e apreciar os valores e as normas da convivencia, aprender a actuar de acordo con elas, prepararse para o exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.

- Desenvolver as capacidades afectivas en todos os ámbitos da persoalidade e nas relacións co resto das persoas, así como unha actitude contraria á violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas.

- Coñecer, comprender, valorar e respectar as diferentes culturas e os seus patrimonios, as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e de oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas por ningunha causa.

- Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos que lle permitan desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais cos cales se relaciona o alumnado.

- Fomentar a práctica e o respecto de normas cívicas e de aspectos de educación viaria, asumindo comportamentos que incidan na vida saudable, no consumo responsable, na seguridade e prevención dos accidentes de tráfico.

- Coñecer, valorar e gozar do seu contorno natural, social e cultural, as interaccións entre eles, así como as posibilidades de defensa, mellora e conservación deste.


13


A área favorece a cooperación, a asunción de responsabilidades, o seguimento de normas e instrucións, o coidado e conservación de materiais e instrumentos. No ámbito da educación artística, a interpretación e a creación musical supón, en moitas ocasións, un traballo en equipo. O seguimento destes requisitos forma no compromiso cos demais, na esixencia que ten a realización en grupo, e na satisfacción que proporciona un produto que é froito do esforzo común. A planificación e realización de producións artístico–musicais de forma cooperativa permite e esixe ir asumindo distintas funcións e colaborar na resolución dos problemas que se presenten para conseguir un produto final satisfactorio. O desenvolvemento desta competencia permitirá que os alumnos cheguen a participar de maneira máis activa en manifestacións vocais, instrumentais ou coreográficas relacionadas coa expresión de sentimentos e emocións propias e colectivas.

4.6. COMPETENCIA CULTURAL E ARTÍSTICA


- Coñecer, valorar e gozar do contorno natural, social e cultural, as interaccións entre eles, e as posibilidades de defensa, mellora e conservación deste.

- Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas, desenvolvendo a sensibilidade estética e a capacidade de gozo nas súas diferentes manifestacións e iniciándose na construción de propostas persoais.

- Coñecer, comprender, valorar e respectar as diferentes culturas e os seus patrimonios, as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas por ningunha causa.


Destacable resulta a achega da competencia cultural e artística. Así, o noso proxecto estuda os diferentes códigos artísticos, técnicas e recursos propios da audición e da expresión musical, axudando ao alumnado a iniciarse na percepción e na comprensión do mundo que o rodea e a ampliar as súas posibilidades de

14

expresión e comunicación cos demais. Ademais, a posibilidade de representar unha idea, emoción ou sentimento de forma persoal, valéndose dos recursos que as linguaxes musical e corporal proporcionan.

A comunidade de Galicia posúe un patrimonio cultural e artístico de enorme valor e proxección, representado por obras de indubidable interese estatal e universal. Ao tempo, os acontecementos artísticos de actualidade que nela teñen lugar (exposicións, feiras, certames) configuran un medio de gran riqueza e potencialidade para favorecer no alumnado o interese por gozar e aprender a través da arte. O desenvolvemento da área na súa dimensión musical achega os coñecementos esenciais para que o alumno chegue a analizar, sintetizar e valorar as manifestacións musicais máis significativas do folclore, da música popular, da música culta e da contribución que todas elas poden facer á vida persoal e á da comunidade de Galicia. A materialización desta competencia favorecerá o coñecemento e aprecio de obras do folclore popular galego e de diferentes épocas e estilos, autores e intérpretes recoñecidos na Comunidade, no conxunto do territorio español e de transcendencia e repercusión europea e intercontinental.

En conxunto, o labor educativo exercido desde a música favorece o coñecemento, a comprensión e a valoración das manifestacións artístico musicais do patrimonio cultural propio e doutros pobos. Poden colaborar na conservación e renovación das formas de expresión locais, autonómicas e estatais, estimando o enriquecemento que supón o intercambio con persoas de diferentes culturas que comparten un mesmo medio.

4.7. COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER


- Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe.

- Utilizar estratexias persoais e variadas para obter, seleccionar, organizar, transformar, representar e comunicar a información.

15


O traballo de pescuda sobre propostas musicais fai preciso a busca, no establecemento de pautas de análise e síntese, de inferencias e de avaliación crítica. Neste sentido, a área ha proporcionar protocolos de investigación e planificación de procesos susceptibles de seren empregados noutras aprendizaxes. O esforzo, o traballo constante e a disciplina que acompañan a boa práctica musical, tamén constitúen referentes de gran valor para estimular o aprender a aprender.

4.8. AUTONOMÍA E INICIATIVA PERSOAL


- Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o do resto das persoas, respectar as diferenzas e utilizar a educación física e o deporte como medios para favorecer o desenvolvemento persoal e social.

- Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe.

- Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos que lle permitan desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais cos cales se relaciona.

- Fomentar a práctica e o respecto de normas cívicas e de aspectos de educación viaria, asumindo comportamentos que incidan na vida saudable, no consumo responsable, na seguridade e na prevención dos accidentes de tráfico.


16


As situacións de observación, escoita e expresión artístico–musical favorecen o coñecemento dun mesmo, dos propios intereses, emocións e sentimentos, a exploración e pescuda dos mecanismos apropiados para definir posibilidades, a procura de solucións, o adquirir coñecementos e a elaboración de plans. Ao facer a exploración e pescuda dos mecanismos apropiados para definir posibilidades, buscar solucións e adquirir coñecementos, promóvese de forma relevante a autonomía e iniciativa persoal. O proceso que leva ao alumno desde a exploración inicial ata o produto final require unha planificación previa e demanda un esforzo por acadar resultados orixinais, non estereotipados. Por outra parte, esixe a elección de recursos tendo presente a intencionalidade expresiva do produto que se desexa lograr e a revisión constante do que se fixo en cada fase do proceso coa idea de melloralo se fose preciso. A creatividade esixe obrar con autonomía, poñer en marcha iniciativas, barallar posibilidades e solucións diversas. O proceso non só contribúe á orixinalidade e á busca de formas innovadoras, senón que tamén xera flexibilidade: ante un mesmo proxecto poden darse diferentes respostas e estas poden e deben adaptarse ás condicións que poidan presentarse na súa evolución.

17

5. DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS BÁSICAS NO NOSO PROXECTO PARA A ÁREA DE MÚSICA NO 2º CICLO

5.1. COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA

3º 4º Obxectivos

U UAplicar o vocabulario relacionado cos contidos da educación musical para posibilitar o avance do intercambio comunicativo e a expresión de emocións e opinións persoais.

U U Escribir e ler os nomes das notas.

U U Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) referidas ao tema da unidade didáctica.

U U Aprender rimas, coplas, trabalinguas e adiviñas.

U UTer curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta, pop–rock, tradicional, folk.

U USer capaces de elaborar preguntas coherentes sobre os elementos que caracterizan a linguaxe musical e manexar a diversidade de respostas.

U U Describir de xeito ordenado e significativo instrumentos musicais propios da nosa cultura.

U U Describir de xeito significativo instrumentos musicais propios doutras culturas.

U U Describir oralmente os diferentes elementos que observen nunha imaxe.

U U Utilizar a voz e o corpo como instrumentos de expresión e comunicación.

U U Expor de forma ordenada valoracións relacionadas cos intereses musicais dos nosos compañeiros/as.

5.2. COMPETENCIA MATEMÁTICA

3º 4º Obxectivos

U U Traballar a escritura musical.

U U Escribir e ler os nomes das notas.

U U Traballar as figuras musicais e o silencio e a súa duración proporcional.

U U Potenciar a expresión corporal na dramatización de cancións e na música culta.

U U Iniciar o ensino dos compases como unidade de medida na música escrita.

18

U U Presentar, completar e construír os compases binarios, ternarios e cuaternarios coa negra como unidade de pulso.

U U Identificar e reproducir fórmulas e esquemas rítmicos sinxelos.

U UTraballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática utilizada nos ritmogramas e a súa relación coa lonxitude da melodía.

U U Traballar as figuras xeométricas nas fichas do alumno.

U U Traballar as figuras xeométricas coas coreografías que acompañan as cancións e as danzas.

7.3. COMPETENCIA NO COÑECEMENTO E NA INTERACCIÓN CO MUNDO FÍSICO

3º 4º Obxectivos

U USaber apreciar o contorno que nos rodea a través dos sons ou movementos presentes nos espazos naturais e nas obras e relacións humanas e realizar propostas para o seu avance.

U U Escoitar, diferenciar e valorar as posibilidades sonoras dos obxectos que están próximos ao medio no que viven.

U U Coñecer instrumentos fixándose no material de corpo vibrante e na súa orixe (árbores, canas, pel ou vexeigas de animais, metais...)

Coñecer visual e auditivamente:

U U Animais domésticos e de granxa, traballando os parámetros do son.

U U Animais do bosque e outros ecosistemas naturais, traballando os parámetros do son.

U U Os sons das máquinas que nos rodean na nosa vida.

U U Os medios de transporte, traballando os parámetros do son.

U U Coñecer os fenómenos atmosféricos, discriminando os sons que xeran, traballando os parámetros do son.

U U Discriminar os sons da casa e a educación dos alumnos na axuda da realización das tarefas caseiras, sen connotacións sexistas.

U Discriminar sons asociados con profesións.

U Diferenciar entre os sons que producen tranquilidade ou intranquilidade de xeito particular.

19

5.4. TRATAMENTO DA INFORMACIÓN E COMPETENCIA DIXITAL

3º 4º Obxectivos

U UPresentar os aparellos e soportes de tecnoloxía analóxica e dixital de son: radiocasetes, CD, ata os mais modernos soportes de reprodución MIDI, mp3, mp4, wav, minidisc, etc…

U U Utilizar métodos audiovisuais para ver e escoitar sons, instrumentos propios da comunidade e doutras culturas.

Utilizar as tecnoloxías da información e da comunicación para :

U U Buscar e visualizar obxectos, fenómenos atmosféricos ou instrumentos que se citan no texto das cancións.

U U Buscar e visualizar obxectos, fenómenos atmosféricos ou instrumentos que participan nas audicións de música culta.

U U A procura e organización de informacións relacionadas coa música (concertos, biografías, crítica, prezos).

U U A creación musical.

U U A procura, selección, organización e interpretación de informacións sinxelas sobre as diferentes linguaxes musicais.

U UUtilizar con precaución e coidado os materiais, instrumentos e aparellos útiles para a escoita, a interpretación e a creación musical.


U U Describir de xeito ordenado e significativo instrumentos musicais propios doutras culturas.

20

5.5. COMPETENCIA SOCIAL E CIDADÁ

3º 4º Obxectivos

U U Desenvolver habilidades de cooperación para conseguir un resultado do grupo satisfactorio.

U U Comprender a realidade da pluralidade social actual coa que convivimos e aprender a respectarnos.

U U Respectar as quendas de xogo.

U U Respectar e ter actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros.

U U Aceptar nas danzas e coreografías os compañeiros/as sen discriminar a ninguén.

U U Fomentar a práctica e o respecto das normas cívicas e dos aspectos da educación viaria.

U U Coñecer, valorar e gozar do contorno natural, social e cultural, fomentando a súa conservación.

U U Ser capaz de valorar as obras musicais procedentes doutras comunidades españolas, europeas ou universais.

U UDiscriminar as semellanzas e diferenzas respecto ás emocións e sentimentos evocados por algunhas manifestacións musicais en nós e nas persoas que nos rodean.

U U Participar nas actividades vocais, instrumentais e coreográficas de grupo con interese e sen inhibicións.

U UParticipar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.

U UGozar coa audición e contemplación de manifestacións artístico–musicais da nosa Comunidade valorándoas como elementos significativos do patrimonio cultural propio.

U U Expoñer de forma clara e ordenada, valoracións relacionadas cos intereses musicais dos que nos rodean.

U U Respectar as manifestacións musicais das diferentes zonas da nosa Comunidade.

21

5.6. COMPETENCIA CULTURAL E ARTÍSTICA

3º 4º Obxectivos

U U Ampliar as posibilidades de comunicación cos demais e de expresión persoal mediante a utilización de recursos musicais.

U U Manifestar actitudes de coidado dos materiais, instrumentos e aparellos útiles para a escoita, interpretación e creación musical.

U U Percibir e comprender o mundo no que viven cando escoiten sons do seu contorno, gozando del e valorándoo.


U UTer curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta, pop–rock, folk, tradicional.

U U Valorar as cancións populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a súa bagaxe cultural.

U U Ser capaz de valorar as obras musicais procedentes doutras comunidades españolas, europeas ou universais.

U U Escoitar e aprender a música culta mediante a participación activa, fomentando o interese pola música dos nosos devanceiros.


U U Valorar as manifestacións culturais do folclore da nosa Comunidade e doutras culturas.

U U Expor de forma clara e ordenada, valoracións relacionadas cos intereses musicais dos que nos rodean.

U U Representar sons mediante a expresión plástica.

U U Debuxar os instrumentos escolares que coñecen.

U U Respectar as manifestacións musicais das diferentes zonas da nosa Comunidade.

U U Finalizar debuxos e colorear con interese e pulcritude.

U U Escoitar e aprender música de diferentes estilos: culta, tradicional, pop–rock, folk, mediante a participación activa.

U UUsar técnicas para aprender, organizar, memorizar e recuperar información relacionada con contidos musicais (o subliñado, o resumo, etc).

U U Potenciar a expresión corporal na dramatización de cancións e na música culta.

U U Gozar coa audición e contemplación de manifestacións artístico musicais da nosa Comunidade valorándoas como elementos

23

significativos do patrimonio cultural propio.

U U Fomentar as relacións e o contacto entre os mozos/as sen rexeitar ou discriminar a ninguén.

U UValorar o corpo e a voz nas actividades de canto, movemento, danza e dramatización, desenvolvendo a sensibilidade necesaria para aprecialo.

U URealizar un traballo creativo, responsable e entusiasta para conseguir un resultado positivo nas actividade de grupo; dentro dun marco de cooperación entre os alumnos/as.

5.7. COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER

3º 4º Obxectivos


U UUsar técnicas para aprender, organizar, memorizar e recuperar información relacionada con contidos musicais (o subliñado, o resumo, etc...).

U U Coordinar diversos recursos expresivos (canto, mimo, movemento rítmico e danza) nas producións musicais propias e colectivas.

U U Aprender a ter capacidade autocrítica, reflexionando sobre o esforzo e logros conseguidos.

U U Ter iniciativa persoal na elaboración de fichas creativas, así como nos acabados plásticos das follas.

U U Expor de forma ordenada valoracións relacionadas cos intereses musicais dos nosos compañeiros/as.

U USer capaces de elaborar preguntas coherentes sobre os elementos que caracterizan a linguaxe musical e manexar a diversidade de respostas.

U U Traballar a iniciativa individual e a cooperación nas montaxes coreográficas acomodadas ao seu nivel de desenvolvemento.

U U Ter curiosidade e interese individual na aprendizaxe de conceptos musicais e interdisciplinares.

U U Describir de xeito significativo instrumentos musicais propios doutras culturas.

U UAprender e practicar estratexias lingüísticas para realizar oralmente descricións dos sons que escoitan coa axuda dun apoio visual.


U U Utilizar as tecnoloxías da información e da comunicación para a procura e organización de informacións relacionadas coa música.

24

U UElaborar algunha ficha en grupo ou por parellas para aprender uns doutros na posta en común, respectando as opinións dos compañeiros/as.

5.8. AUTONOMÍA E INICIATIVA PERSOAL

3º 4º Obxectivos

U U Ampliar as posibilidades de comunicación cos demais e de expresión persoal mediante a utilización de recursos musicais.

U UDiscriminar as semellanzas e diferenzas respecto ás emocións e sentimentos evocados por algunhas manifestacións musicais en nós e nas persoas que nos rodean.


U U

Desenvolver a confianza en si mesmos mediante as dramatizacións e as coreografías (en grupo), ademais de fomentar o espírito de superación nas actividades individuais, grazas aos eloxios e ánimos do profesorado.

U U Valorar e coidar a voz, cantando sen forzar as cordas vocais, de forma natural e desinhibida.

U UUsar técnicas para aprender, organizar, memorizar e recuperar información relacionada con contidos musicais (o subliñado, o resumo, etc).

U UElaborar fichas individualmente para desenvolver hábitos de esforzo, traballo individual, iniciativa persoal, curiosidade e creatividade na aprendizaxe.

U UAdquirir habilidades para a prevención e resolución pacífica de conflitos que poidan xurdir ao formar parellas, grupos, quendas de xogo…

U U Representar escenas de personaxes con diferentes recursos: mímica, ritmo e canto.

U UUtilizar as tecnoloxías da información e da comunicación para a procura e organización de informacións relacionadas coa música, así como para a creación musical.

U U Manifestar actitudes de coidado dos materiais, instrumentos e aparellos útiles para a escoita, interpretación e creación musical.

U USaber apreciar o contorno que nos rodea a través dos sons ou movementos presentes nos espazos naturais e nas obras e realizacións humanas e realizar propostas para o seu avance.

U U Fomentar a práctica de respecto das normas cívicas e de educación viaria.

U UEmpregar as tecnoloxías da información e da comunicación para a procura, selección, organización e interpretación de informacións sinxelas sobre as diferentes linguaxes musicais.

25

6. ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

A finalidade é garantir un desenvolvemento adecuado do alumnado en función das súas necesidades educativas.

MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

Débense de prever distintas vías de respostas ás capacidades, motivacións e intereses do alumnado.

6.1. AS ADAPTACIÓNS CURRICULARES:

Realizaranse adaptacións que potencien o máximo desenvolvemento das competencias básicas segundo as diferenzas individuais.

Poden ser de dous tipos:

- Adaptacións curriculares non significativas sobre a programación xeral que non afectan aos aspectos prescriptivos do currículo, facilitan o proceso educativo.

- Significativas para o alumnado con necesidades educativas especiais. Se existen serias dificultades implicarán o novo deseño do currículo, eliminando unha parte dos contidos e obxectivos xerais e modificando os criterios de avaliación.

6.2. AS NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECIAIS:

Prevendo a incorporación de alumnos con necesidades educativas especiais, débese contar e proporcionar a cada alumno a resposta ás súas necesidades, afastándose o menos posible do común para todos. Estes alumnos beneficiaranse dun tratamento individualizado con adaptacións curriculares dependendo do diagnóstico previo do departamento de orientación. A integración do alumnado con necesidades educativas especiais e a concreción das adaptacións curriculares será posible grazas a: a cualificación do profesorado, a metodoloxía utilizada, espazos (supresión de barreiras arquitectónicas...) tempos (dependendo do alumno e a flexibilidade horaria).

26

6.3. ORIENTACIÓN E ACCIÓN TUTORIAL:

A atención á diversidade na área de educación artística concíbese en tres aspectos: a programación de contidos e actividades (de modo que os nenos/as se enfrenten coas actividades tendo adquiridos coñecementos previos), a flexibilidade de utilización dos exercicios, un amplo abanico de exercicios.

6.4. OS OBXECTIVOS MÍNIMOS DA EDUCACIÓN ARTÍSTICA E REFERIDOS Á MÚSICA SON:

- Saber interpretar instrucións e mensaxes orais.

- Favorecer a capacidade de observación dos nenos respecto a fenómenos do seu entorno.

- Adquirir hábitos de orde e limpeza.

- Descubrir posibilidades expresivas con materiais diversos (reciclaxe...).

- Valorar a imaxinación e creatividade nas producións propias.

6.5. TODAS AS ADAPTACIÓNS CURRICULARES PROPOSTAS DEBERAN SER DETERMINADAS E APROBADAS POLA CONSELLERÍA DE EDUCACIÓN E ORDENACIÓN UNIVERSITARIA.

27

7. OS CONTIDOS TRANSVERSAIS

O currículo oficial recoñece a importancia de promover o desenvolvemento de novas actitudes e valores. Por iso, contén un conxunto de ensinanzas que, integradas no propio programa das áreas, o atravesan ou o impregnan. Reciben a denominación xenérica de ensinanzas comúns ou transversais. A LOE, no seu artigo 19.2, de principios pedagóxicos, determina que, sen prexuízo do seu tratamento específico nalgunhas das áreas da etapa, a comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías da información e a comunicación e a educación en valores se traballaran en todas as áreas.

Este documento amosa a integración das ensinanzas transversais nos obxectivos, nas competencias, nos diferentes bloques de contido e nos criterios de avaliación, que se poderían plasmar na área de música desta maneira:

7.1. EDUCACIÓN MORAL E CÍVICA

- Amosar actitudes de solidariedade, colaboración e axuda á hora de realizar actividades de grupo.

- Aceptar as limitacións propias e respectar as dos demais.

- Valorar o noso patrimonio musical, como parte do patrimonio cultural e artístico de Galicia.

7.2. EDUCACIÓN PARA A PAZ

- Partir do diálogo como principio para resolver os conflitos.

- Aprender a non impoñer as nosas propostas fronte ás dos demais.

- Tentar ofrecer a nosa propia experiencia como forma de axuda á dos demais, principalmente na realización de actividades en grupo.

28

7.3. EDUCACIÓN AMBIENTAL E PARA A SAÚDE

- Coidar a hixiene do aparato vocal mediante o control da voz, a respiración, a articulación..., para poder cantar e falar correctamente.

- Potenciar a través da música, a capacidade de relaxación e control para eliminar tensións.

- Desenvolvemento de actitudes críticas sobre a contaminación acústica e os posibles prexuízos que esta produce na nosa saúde.

- Valorar e procurar o silencio como condición necesaria para o desenvolvemento das experiencias musicais.

7.4. EDUCACIÓN PARA O CONSUMO RESPONSABLE

- Ser quen de ensinar ao noso alumnado a necesidade de actuar con responsabilidade diante da cantidade de música que o mercado ofrece, evitando a influencia perniciosa da publicidade.

7.5. CULTURA DA NOSA COMUNIDADE AUTÓNOMA

- Usar a música como medio ideal para coñecer as manifestacións culturais de Galicia, e a partir de aquí as doutras comunidades españolas, europeas e universais.

29

8. A AVALIACIÓN NA EDUCACIÓN PRIMARIA

A avaliación debe abranguer tanto a actividade de ensinanza coma a de aprendizaxe e que debe ser constituído un proceso continuo, sistemático, flexible e integrador. Este proceso ten como obxectivos:

- Coñecer a situación de partida dos compoñentes que inciden no proceso no momento en que se propón a avaliación.

- Facilitar a formulación dun modelo de actuación adecuado ao contexto, en función dos datos anteriores.

- Seguir a evolución do desenvolvemento e aprendizaxe dos alumnos.

- Tomar as decisións necesarias para adecuar o deseño e desenvolvemento da nosa acción educadora ás necesidades e logros detectados nos alumnos e nos seus procesos de aprendizaxe.

8.1 OS CRITERIOS DE AVALIACIÓN

O currículo oficial establece uns criterios que constitúen enunciados que indican que avaliar para cada área. Os centros deberán concretar e adaptar estes criterios nas súas propostas curriculares.

Estes criterios terán en conta:

- O progreso do alumno en todas as áreas do currículo.

- Os diferentes elementos do currículo.

- A adquisición das competencias básicas.

- A necesidade de establecer medidas de reforzo.

8.2. PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

Se a avaliación constitúe un proceso flexible os procedementos terán que ser de diversa índole, entre outros, contemplaremos:

- A observación de comportamentos.

- Cuestionarios orais e escritos.

- Entrevistas.

- Probas configuradas como síntese dos contidos máis significativos traballados no proceso de ensinanza aprendizaxe.

30

8.3. AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINANZA

As normas de avaliación en educación primaria establecen que os profesores avaliarán os procesos de ensinanza e a súa propia práctica docente en relación co logro dos obxectivos educativos do currículo. Esta avaliación incluirá referencias a aspectos tales como:

- A organización da aula.

- A relación entre o profesorado e o alumnado.

- A relación entre o profesorado.

- O aproveitamento dos recursos do centro.

- A convivencia entre o alumnado.

8.4. DECISIÓNS ACERCA DA AVALIACIÓN

Ao abeiro do currículo oficial, os criterios de avaliación establecen o tipo e o grao de aprendizaxe que se espera que os alumnos vaian acadando ao longo da educación primaria con respecto ás competencias básicas e ás capacidades indicadas nos obxectivos xerais. O nivel de cumprimento destes obxectivos en relación cos criterios de avaliación fixados ha de ser medido con flexibilidade, e tendo en conta a situación do alumno, ademais das súas propias características e posibilidades. Á súa vez, a avaliación, cumpre fundamentalmente unha función formativa, xa que lle ofrece ao profesorado uns indicadores da evolución dos sucesivos niveis de aprendizaxe dos seus alumnos, coa conseguinte posibilidade de aplicar mecanismos correctores das insuficiencias advertidas.

Para que os criterios de avaliación poidan cumprir esta función formativa cómpre que se utilicen desde o comezo do proceso de aprendizaxe; así pois é fundamental contar cos criterios para cada curso, xa que canto antes se identifiquen posibles dificultades de aprendizaxe, antes se poderá corrixir a intervención pedagóxica.

31

9. CRITERIOS DE AVALIACIÓN DO 2º CICLO.CURRÍCULO OFICIAL

CRITERIOS DE AVALIACIÓN DO 2º CICLO. CURRÍCULO OFICIAL

1. Identificar e describir as características de elementos presentes no contorno e as sensacións que as obras artísticas provocan, sinalando algunhas das estratexias plásticas e musicais que usaron as creadoras e os creadores das obras.

Quérese comprobar con este criterio se as nenas e os nenos son capaces de amosar os coñecementos adquiridos na observación por medio de descricións e de informacións relevantes sobre elementos da linguaxe visual e musical presentes nas manifestacións artísticas e no contorno. Observarase se saben expresar oralmente as súas apreciacións persoais sobre o feito artístico e se son quen de descubrir semellanzas e diferenzas entre esas manifestacións artísticas e as sensacións, impresións, sentimentos... que lles provocan.

2. Usar axeitadamente algúns dos termos propios da linguaxe plástica e musical en contextos precisos, intercambios comunicativos, descrición de procesos e argumentacións.

Trátase de comprobar se o alumnado incorporou algúns dos termos técnicos propios das linguaxes artísticas nas súas explicacións e descricións, se os emprega nas situacións apropiadas e se traslada eses coñecementos a outros contextos nos cales lle poden ser útiles. Comprobarase, pois, se identifica e verbaliza, cunha terminoloxía o máis adecuada posible, as posibilidades plásticas, sonoras e corporais que usan as e os artistas e os medios de comunicación.

3. Utilizar distintos recursos gráficos durante a audición dunha peza musical.

Este criterio permite avaliar se as rapazas e os rapaces son capaces de establecer unha relación entre o que oen e o representado en musicogramas ou partituras sinxelas con distintos tipos de grafías, así como se son quen de representar graficamente (mediante debuxos ou empregando signos gráficos que coñecen danzas relacionadas cos seus intereses individuais e colectivos.

A través deste criterio preténdese valorar en que medida o alumnado ten memorizada e é capaz de recordar algunha das cancións, pezas instrumentais e danzas aprendidas por imitación no contexto da aula, interpretándoas con desinhibición e amosando progresiva responsabilidade para favorecer a dinámica de traballo cooperativo na aula.

4. Explorar estruturas musicais e seleccionar e combinar ideas musicais dentro de estruturas sinxelas entre varias dadas.

Con este criterio téntase valorar se son capaces de seguir un proceso (planificar, producir, revisar) o máis ordenado posible e se son quen de utilizar criterios axeitados para crear unha peza musical sinxela a partir da selección, combinación e organización dunha serie de elementos dados previamente, coñecidos e/ou manexados.

Valorarase tamén a capacidade creativa do alumnado para dar solucións orixinais que se afasten o máis posible de estereotipos.

5. Interpretar e compartir con compañeiras e compañeiros o contido de imaxes presentes no contorno.

Comprobarase se o alumnado pode explicar a información que conteñen os sinais, os signos, os símbolos e as imaxes máis habituais no seu medio, e se é quen de usar esas interpretacións na produción de mensaxes propias que transmitan

32

unha información básica do contorno, compartindo coas compañeiras e cos compañeiros os significados.

6. Clasificar texturas, formas, calidades e cores atendendo a criterios de similitude ou diferenza.

7.8. Trátase de comprobar se na observación e manipulación de materiais, de

obxectos, de instrumentos... obtiveron datos abondos para establecer algunha pauta sobre as súas características; se poden especificalas, comentalas e organizar clasificacións elementais, ben sexa por semellanza, ben por oposición ou diferenza.

9. Empregar instrumentos, técnicas e materiais axeitados ao produto artístico que se pretende.

Con este criterio quérese verificar se as alumnas e os alumnos son capaces de servirse dos datos obtidos na exploración de instrumentos, de técnicas e de materiais para realizar nunha obra persoal, non estereotipada. Valorarase a diversidade de solucións dadas en diferentes contextos, a variedade de soportes empregados e a orixinalidade no uso dos materiais, así como a intencionalidade en función da persoa destinataria.

10. Amosar respecto e responsabilidade no traballo individual e colectivo con actividades plásticas e musicais.

Avaliarase a capacidade do alumnado para participar en diferentes tipos de traballo de aula e de centro relacionados coa educación artística. Interesa coñecer, tamén, o seu grao de compromiso nas actividades colectivas e de respecto ante as contribucións das demais persoas.

33

10. criterios orientativos para a avaliación do proxecto C.E.I.P. SAN FRANCISCO XABIER para o SEGUNDO ciclo

3º 4º CRITERIOS ORIENTATIVOS PARA A AVALIACIÓN DO SEGUNDO CICLO DO CEIP SAN FRANCISCO XABIER

U U 1. Cantar as cancións coa entoación adecuada e realizar as coreo-grafías asociadas a estas.

U U 2. Ser capaz de apreciar a capacidade de coordinación e axustes nos xestos, movementos, e percusións corporais.

U U 3. Participación na execución das cancións da nosa Comunidade, populares, doutras culturas ou de autor.

U U

4. Clasificar e agrupar os instrumentos escolares de percusión de altura indeterminada por familias: parche, metal e madeira, expresando de forma respectuosa con elas, as sensacións, ideas e emocións que transmiten.

U U5. Utilizar adecuadamente os instrumentos de altura

indeterminada no acompañamento de cancións, recitais e bailes.

U U 6. Recoñecer a clave de sol e o concepto do pentagrama como medio imprescindible na escritura musical.

U U 7. Recoñecer graficamente e entoar correctamente os sons da escala diatónica de do.

U U 8. Desenvolver a capacidade de distinguir os sons pola súa duración, a súa intensidade, a sua altura e o seu timbre.

U U 9. Discriminar auditivamente os sons de natureza instrumentais, animais…

U U10. Recoñecer, escribir e interpretar ritmos coas figuras xa

traballa-das ( e os seus silencios) combinándoas entre si.

U U11. Recoñecer entre varios motivos rítmicos ou melódico–rítmicos

sinxelos un motivo escoitado e relacionado coa súa representación convencional.

U U 12. Interpretar sinxelos motivos rítmicos e rítmico–melódicos escritos en linguaxe convencional e non convencional.

U U 13. Realizar pequenas improvisacións baseadas en pregunta– –resposta e interese na utilización de diferentes grafías.

U U 14. Discriminar sons do contorno escolar.

U 15. Discriminar auditivamente sons agradables e desagradables.

U U 16. Ler, escribir e interpretar ditados rítmicos ou melódicos para mellorar na práctica da escritura musical convencional.

U U17. Interpretar cancións individuais axustando a súa voz á do grupo,

prestando atención ao carácter, a expresión, a dicción e a dinámica.

34

U U18. Ser capaz de realizar pequenas improvisacións de ritmos, ou

pequenos fragmentos melódicos con texto ou sen el no desenvolvemento de actividades lúdicas.

U U19. Valorar creacións musicais propias ou coreografías sinxelas;

empregando as distintas posibilidades expresivas do propio corpo en coordinación cos demais.

U 20. Recoñecer os instrumentos escolares pola súa forma e polo seu timbre.

U U 21. Interpretar e executar adecuadamente os signos de repetición:

U U 22. Desenvolver a percepción auditiva a través da audición de fragmentos musicais.

U U 23. Interesarse por coñecer pezas ou fragmentos de música clásica apreciando a sensibilidade desta.

U U24. Empregar o propio corpo, os obxectos e os instrumentos dos

que dispoñemos para realizar acompañamentos sinxelos de diversas cancións e melodías.

U U 25. Describir a través da exploración auditiva os tipos de música empregados no cine, na radio e na televisión.

U U 26. Utilizar as situacións de silencio para gozar das manifestacións musicais da nosa Comunidade.

U 27. Recoñecer os instrumentos clásicos que participan no desenvolvemento dun conto musical.

U U 28. Recoñecer instrumentos das diferentes agrupacións musicais: orquestra, banda, grupo de rock, folk...

U U 29. Ler partituras sinxelas coa frauta nas que aparezan as notas si –la – sol.

U U30. Realizar adecuadamente acompañamentos de percusión

corporal, pequena percusión e lámina para as cancións de frauta.

U U 31. Ler partituras coa frauta nas que aparezan as notas re – mi – fa – sol – la – si – do'.

U U 32. Participar nas representacións teatrais.

U U 33. Ser capaz de cantar melodías pegadizas en inglés dun dos grupos pop mais relevantes da historia.

U U 34. Recoñecer algúns dos temas que forman parte das bandas sonoras de películas de animación.

U U 35. Recoñecer as voces e os personaxes que interveñen nalgunha película de animación da nosa Comunidade.

U U 36. Recoñecer instrumentos que se utilizan nos diversos estilos musicais: folk, popular, pop–rock, clásico.

U U 37. Interese por coñecer algunha das profesións vinculadas desde distintas perspectivas ao ámbito artístico–musical.

U U 38. Elaborar producións musicais propias de xeito desinhibido e

35

pracenteiro mostrando confianza en si mesmo.

36

U U

39. Ser capaz de interesarse por incorporar ás producións musicais en grupo o percibido na exploración sensorial de materiais, obxectos e instrumentos na observación efectuada de imaxes de medios diferentes.

U U 40. Interese no manexo da ofimática para a innovación no traballo diario.

U U 41. Recoñecer intérpretes, grupos, grandes compositores do patrimonio cultural e musical.

U U 42. Valorar o coñecemento da linguaxe musical, cancións, bailes e ritmos no desenvolvemento dun xogo grupal.

U U 43. Recoñecer algún dos xéneros e formas pertencentes ao estilo clásico.

U 44. Diferenciar as voces humanas solistas mediante a audición de fragmentos musicais diversos.

U 45. Diferenciar as agrupacións de voz (dúo, cuarteto, coro...) na audición de fragmentos musicais do estilo clásico.

U 46. Ser capaz de crear pezas musicais sinxelas a partir de pezas dadas.

U U 47. Valorar o traballo individual e grupal nas representacións musicais.

U U48. Gozar das manifestacións musicais propostas dentro e fóra do

centro.

U U 49. Participar en danzas sinxelas da nosa Comunidade e doutras culturas.

U 50. Recoñecer a ligadura de unión e o punto como elementos importantes na linguaxe musical.

U 51. Recoñecer diversos matices nas audicións de sons e fragmentos musicais.

U 52. Recoñecer a escala pentáfona e diferenciala da escala diatónica.

U U53. Expresar a través da voz, da percusión e do movemento

corporal elementos, accións e sucesos significativos do medio no que está o centro educativo.

U U 54. Valorar a participación individual e grupal nos bailes, cancións e xogos.

U U55. Valorar manifestacións musicais de distintas culturas coa

axuda das novas tecnoloxías da información recoñecendo o papel que a expresión vocal, instrumental e corporal ten nelas.

U U 56. Expresar a través do noso corpo posibilidades de movemento nos bailes libres e na danza escolar.

U U 57. Participar nas coreografías procurando conseguir harmonía e precisión no movemento.

37

11. CONTIDOS DO CURRÍCULO OFICIALCONTIDOS POR BLOQUES SEGUNDO O CURRÍCULO OFICIAL

11.1. BLOQUE 1.

Escoita

- Identificación e comentario da variedade de sons, de músicas, de movementos do corpo e de tecnoloxías que se poden utilizar cando se fai expresión musical, partindo da observación no contorno e incorporando unha terminoloxía cada vez máis adecuada.

- Audición activa dunha selección de pezas instrumentais e vocais de distintos estilos e culturas adaptadas á idade do alumnado e recoñecemento dalgúns trazos característicos, utilizando diferentes recursos para o seu seguimento: corporais, plásticos, instru-mentais, musicogramas...

- Utilización de obxectos e de instrumentos para percibir, diferenciar, explorar e identificar os parámetros do son (intensidade, duración, altura e timbre).

- Recoñecemento de calidades dos sons e dos instrumentos en pezas musicais.

- Identificación visual e auditiva dalgúns instrumentos: da orquestra, da música popular galega e dos utilizados por outras culturas, tentando aproximarse a unha clasificación por familias.

- Interese polas cancións e polos bailes tradicionais de Galicia e das zonas de procedencia de compañeiras e de compañeiros.

- Interese por coñecer o traballo de artistas e de persoas que traballan na composición e na interpretación de música e de danza tradicional galega.

- Interese por obter información sobre compositoras e compositores, intérpretes, festivais de música e representacións musicais e de danza, empregando diferentes fontes (biblioteca, a internet...).

- Interese pola escoita de obras musicais de distintas características e procedencias.

- Valoración positiva da diversidade de opinións, de xuízos, de gustos e de argumentos relacionados coa música.

- Actitude atenta e silenciosa, respecto ás normas de comportamento durante a audición de música e/ou na asistencia

39

a diferentes representacións.

11.1 BLOQUE 2.

Interpretación e creación musical

- Exploración das posibilidades sonoras e expresivas da voz, do corpo, dos obxectos e dos instrumentos.

- Interpretación, memorización e improvisación guiada de cancións a unha ou varias voces.

- Memorización e interpretación de xogos motrices, de secuencias de movementos fixados ou inventados e de danzas, procurando unha progresiva coordinación tanto individual como colectiva.

- Iniciación á interpretación de danzas e de cancións tradicionais galegas e das zonas de orixe de compañeiras e compañeiros.

- Identificación dalgunhas cantigas galegas que acompañaban os momentos de traballo e celebracións (cantigas de arada, de seitura, de esfolla, cantos de reis...) e relación destas coa finalidade para a cal foron concibidas.

- Inicio ao uso das grafías convencionais na lectura e na interpretación de cancións e de pezas instrumentais sinxelas.

- Interese e responsabilidade nas actividades de interpretación e de creación.

- Improvisación de esquemas rítmicos e melódicos sobre bases musicais dadas mediante instrumentos de percusión e percusión corporal.

- Estratexia de repetición e imitación como recursos da improvisación.

- Creación de acompañamentos sinxelos para cancións e pezas instrumentais.

- Recreación musical e sonorización dun texto oral ou escrito.

- Creación de pezas musicais sinxelas a partir de elementos dados.

- Iniciación á creación de coreografías sinxelas para cancións e pezas musicais breves a partir da combinación de elementos dados e que teñan relación con ideas, emocións e experiencias propias ou alleas.

- Adquisición progresiva de responsabilidade para favorecer a dinámica de traballo cooperativo na aula.

40

- Desenvolvemento progresivo de hábitos de coidado da voz, do corpo, dos instrumentos e dos materiais de traballo.

12. SECUENCIACIÓN DE CONTIDOS DE MÚSICA (CEIP. SAN FRANCISCO XABIER). 3º CURSO12.1 BLOQUE 1. ESCOITA

CONTIDOS

Conceptuais

- Melodías populares galegas, doutras comunidades españolas e doutras culturas.

- Calidades do son: a altura (agudo-medio-grave).

- Calidades do son: a intensidade (ff-mf-mp- p-pp).

- Calidades do son: a duración (longo-curto).

- Calidades do son: o timbre dos sons cotiáns do noso contorno e dos instrumentos escolares e orquestrais.

- Pulsos, acentos e ritmos nas audicións, cancións, danzas, rimas e xogos populares.

- Sons afinados, ruídos e silencio.

- Sons agradables ou desagradables. Contaminación acústica.

- Sons do corpo.

- Audicións de música culta.

- Patróns rítmicos de branca, negra, corcheas, silencio de negra e branca.

- Patróns melódicos e rítmico–melódicos coas notas do – re – mi – fa – sol – la – si – do´.

- Instrumentos de percusión de pel, madeira e metal.

- Instrumentos de corda fretada: violín.

- Instrumentos de corda punteada: arpa e guitarra.

- Instrumentos de corda percutida: piano.

- Instrumentos de vento–madeira: frauta traveseira, de pico, clarinete e óboe.

- Instrumentos de vento–metal: trompeta.

- Instrumentos propios da música rock: a voz, batería, guitarra eléctrica e baixo eléctrico.

- Estilos musicais: pop–rock, folk, jazz, tradicional e culta.

41

- Música de cine.

- Danzas populares.

- Contos musicais.

De procedemento

- Escoita de gravacións con melodías populares galegas, doutras comunidades e países asociadas ás estacións do ano e festas populares e de labor.

- Escoita de sons cotiáns, do corpo, do contorno, realizados polos alumnos/as e instrumentais para identificar mediante a escoita de gravacións.

- Escoita e discriminación de timbres instrumentais mediante gra-vacións sonoras: percusión, corda e vento. Clasificación en familias.

- Escoita de obxectos sonoros do contorno explorando as posibiladades sonoras.

- Escoita do son dos instrumentos construídos polos alumnos/as con materiais de reciclaxe e da natureza.

- Escoita de gravacións que inclúen sons producidos por obxectos propios dunha profesión determinada e relacionalos coa profesión.

- Discriminación entre son, ruído e silencio, traballando a contaminación acústica.

- Escoita de ritmos, pulsos e acento interpretados con percusión corporal e instrumentos percusivos.

- Escoita de gravacións (e manipulados na clase polos alumnos) con instrumentos de pequena percusión para agrupalos en familias instrumentais.

- Exploración e escoita do corpo como instrumento, traballando o pulso, o acento e o ritmo.

- Escoita activa de fragmentos de música popular e culta para traballar timbres de instrumentos, estilos, musicogramas, drama-tización e movementos, pulso, acento, ritmo, acompañamentos percusivos, sentimentos, carácter…

- Escoita de danzas gravadas traballando movementos coordinados, pulso, acento e ritmo.

- Escoita de cancións-xogos, rimas recitadas polo profesor/a con inflexións de voz e imitadas polos alumnos.

42

- Identificación de figuras musicais (negra, corcheas, branca, redonda e silencios) interpretadas con sílabas rítmicas, palmadas ou instrumentos percusivos, mediantes xogos rítmicos e ditados rítmicos.

- Identificación de notas (do, re, mi, fa, sol, la, si, do’) mediante xogos escoitando patróns melódicos interpretados nunha gravación, ou tamén interpretadas polo/a profesor/a ou alumnos/as cun instrumento melódico ou polifónico, relacionando a súa grafía coa altura do son afinado.

- Escoita de cancións e melodías populares galegas e doutras comunidades e países asociadas ás estacións do ano, ás festas populares e a cantos de traballo.

- Escoita e visualización de instrumentos galegos e doutras culturas.

- Escoita de gravacións interpretadas por músicos galegos de varios estilos.

- Identificación das emocións (medo, alegría, tristura...) tras a escoita de cancións, rimas e fragmentos instrumentais.

- Escoita de gravacións de sons que producen unha sensación agradable ou desagradable.

- Asistencia a concertos en auditorios, teatros, salóns de actos... interpretados por profesionais ou alumnos maiores capacitados.

- Utilización dos medios de comunicación e novas tecnoloxías para escoitar e visualizar instrumentos, concertos e danzas.

- Escoita de gravacións de diferentes estilos musicais para identificalos.

De actitude

- Interese e atención na discriminación auditiva de sons instrumentais e do contorno.

- Curiosidade por coñecer músicas novas.

- Respecto nas interpretacións musicais dos compañeiros.

- Valoración polos logros propios e polos logros obtidos polos compañeiros.

- Colaboración na aprendizaxe propia e na aprendizaxe dos compañeiros.

- Gozo coas audicións de fragmentos musicais cultos e populares.

- Curiosidade por aprender e descubrir os sons e a música do noso

43

contorno.

- Coidado e disciplina no uso do material instrumental.

- Respecto e silencio na escoita de calquera manifestación musical na clase e noutros lugares públicos.

12.2. BLOQUE 2. INTERPRETACIÓN E CREACIÓN MUSICAL

CONTIDOS

Conceptuais

- Linguaxe musical: o pentagrama; clave de sol; figuras (redonda, branca, negra e corcheas); silencio de redonda, branca e de negra; notas do, re, mi, fa, sol, la, si, do’; pulso, acento e ritmo. Compases cuaternarios, ternarios e binarios.

- Exploración dos recursos da voz: inflexión, dicción, emocións, calidades do son.

- Canto afinado e natural (sen forzar a voz).

- Interpretación coa voz de cancións populares galegas, doutras comunidades e culturas.

- Reproducións de sons co corpo e a voz.

- Dramatización corporal e vocal de rimas, cancións e audicións.

- Acompañamentos de percusión corporal e instrumental (caseiros, pequena percusión escolar e de nova creación con material de reciclaxe e da natureza).

- Coñecemento espacial: lateralidade e psicomotricidade.

- Danza e movemento.

- Coregrafías coa música das cancións das unidades.

- Interpretación de ritmos binarios, ternarios e cuaternarios.

- Melodías sinxelas escritas no pentagrama.

- Contos e dramatizacións musicais.

- Interpretación de ritmogramas e musicogramas.

- Dramatización de cancións, audicións (cultas e populares) e bailes de diferentes estilos.

- Cancións–xogo.

- Xogos rítmicos.

- Patróns rítmicos.

- Patróns melódicos e rítmico–melódicos.

44

- Partituras non convencionais.

45

De procedemento

- Imitación e creación de sons co corpo, xogando cos seus elementos.

- Interpretación gráfica e sonora de ritmogramas, transcribíndoos á linguaxe musical.

- Lectura rítmica con sílabas , percusións corporais e instrumentais.

- Dramatizacións de rimas traballando coa voz os elementos do son e as emocións.

- Entoación e recoñecemento de notas afinadas (do, re, mi, fa, sol, la, si do’).

- Colocación de pulsos, acentos e liñas divisorias nun ritmo ou nunha melodía.

- Interpretación coa voz, co corpo e con instrumentos de grafías non convencionais.

- Acompañamentos ao pulso de cancións, rimas e audicións.

- Exploración das posibilidades sonoras da voz traballando a inflexión, a dicción, as emocións e as calidades do son mediante a imitación e a improvisación. Traballo individual e en grupo.

- Traballo da entoación con gravacións e imitacións de sons afinados.

- Realización de debuxos, collages e murais relacionados coa música.

- Lectura de ritmos, pulsos e acentos escritos coa voz, co corpo e con instrumentos.

- Dramatización de cancións, audicións, rimas, trabalinguas e cancións–xogos co corpo e coa voz.

- Pescuda no contorno de obxectos capaces de producir sons.

- Acompañamento libre de cancións e fragmentos instrumentais.

- Montaxe de coreografías coas cancións e danzas.

- Afianzamento da lateralidade e coñecemento espacial movéndose de forma guiada coa música á esquerda e á dereita.

- Realización de movementos dirixidos nas danzas creando círculos, liñas rectas, aspas...

- Improvisación de movementos e xestos coas cancións danzas e audicións.

46

- Aumento gradual dun repertorio de cancións, rimas, trabalinguas, adiviñas… que enriqueza a súa bagaxe cultural e o seu vocabulario.

- Escoita activa da música instrumental, guiándose cun musicograma, acompañado con percusións corporais, instrumentos percusivos, movementos, coreografías...

- Emprego das inflexións da voz, dicción e calidades do son na interpretación en grupo de rimas, trabalinguas e cancións-xogo.

- Interpretación de ritmos binarios, ternarios e cuaternarios nos ritmogramas coas palmas, cantando as melodías escritas no pentagrama.

- Escritura dunha pequena melodía no pentagrama.

- Improvisación e realización de pasos de baile guiados polo profesor/a con músicas de estilos diferentes (valse, pop-rock, sevillana...).

- Realización de xogos tradicionais en grupo acompañados de cancións.

- Realización de pasatempos con ritmos, conceptos musicais, e conceptos relacionados coa unidade.

De actitude

- Interese e atención na realización de sons corporais, instrumentais e do contorno.

- Curiosidade por coñecer músicas novas e de diversos estilos e intérpretes.




- Gozo coas actividades propostas cos fragmentos musicais cultos e populares.

- Curiosidade por aprender e descubrir os sons e a música do noso contorno.



47

13. SECUENCIACIÓN DE CONTIDOS PARA O CEIP. SAN FRANCISCO XABIER, 3º CURSO, POR BLOQUES TEMÁTICOS

13.1. BLOQUE 1. ESCOITA

CONTIDOS

Conceptuais

A) Expresión vocal e canto:

- Melodías populares galegas, doutras comunidades e culturas e de autor.

- Calidades do son: timbres vocais e instrumentais, duración, intensidade e altura.

- Pulso, acento e ritmos na melodía e acompañamentos.

- O son e o silencio.

- Rimas, trabalinguas e cancións–xogo.

B) Linguaxe musical:

- Pulso, acento e ritmo.

- Ritmos con percusións corporais e instrumentais.

- Ritmos expresados coa voz mediante sílabas rítmicas.

- Sons das notas musicais: do, re, mi, fa, sol, la, si e do’.

- Sons de esquemas rítmicos de redonda, branca, negra, dúas corcheas, silencio de negra e silencio de branca e de redonda.

- Términos de matiz (pp, p, mf, f, ff).

- Compases binarios, ternarios e cuaternarios (2/4, 3/4 e 4/4). Pulsos e acentos.

C) Expresión e coñecemento instrumental:

- Timbres, altura, duración e intensidade na percusión corporal.


- Calidades do son nos instrumentos escolares de percusión.

- Calidades do son nos instrumentos caseiros propios da Comunidade e elaborados polos rapaces.

- Instrumentos de corda fretada: violín, viola, violonchelo e contrabaixo; corda percutida: piano; corda punteada: arpa e guitarra clásica; vento–madeira con bisel: frauta traveseira e frauta de pico; vento–madeira cunha lingüeta simple: clarinete;

48

vento– –madeira con doble lingüeta: óboe,corno inglés, fagot e contrafagot.

- A voz e instrumentos do rock: batería, guitarra eléctrica e o baixo eléctrico.

- Pulso, acento e ritmo interpretados por instrumentos.

D) Audicións:

- Sons.

- Sons cotiáns do contorno rural e urbano.

- Melodías populares, de autor e de música culta.

- Timbres instrumentais.

- Pulso acento e ritmo nos fragmentos cultos e populares.

- Sons de animais, transportes, corporais, máquinas, metereoloxía, asociados a profesións e nova tecnoloxía.

E) Movemento e danza:

- Pulso ritmo e acento.

- Melodías populares e cultas.

- Timbres corporais e instrumentais.

F) Xogos e rimas:

- Melodías populares.

- Pulso, acento e ritmos.

- Timbres de percusións corporais e de instrumentos escolares.

De procedemento


- Escoita de gravacións feitas na clase.

- Escoita de gravacións con melodías populares galegas, doutras comunidades e países, asociadas ás estacións do ano, festas populares e outras unidades didácticas contempladas no currículo.

- Escoita de cancións aprendidas polos compañeiros no seo familiar e polo profesor/a.

- Escoita de notas afinadas, gravadas nun soporte sonoro ou en directo pola voz para despois imitalas.

- Imitación de sons cotiáns coa voz.

- Escoita de esquemas rítmicos interpretados polo profesor/a e repetidos polos alumnos/as coas sílabas rítmicas.

- Traballo de emocións, vocalización e inflexións de voz con

49

rimas, trabalinguas e cancións.


- Escoita de notas afinadas cantadas polo profesor/a e alumnos/as e reprodución por imitación destas.


- Escoita de pulsos, acentos e ritmos (branca, negra, corcheas e silencios), interpretados polos alumnos en directo ou nunha gravación, asociando a grafía ao son (con percusións corporais, instrumentais ou sílabas rítmicas).

- Escoita de gravacións ou interpretacións do profesor/a de sons afinados (do, re, mi, fa, sol, la, si, do’), relacionando a grafía coa altura do son.

- Preparación de compases binarios e ternarios escoitando pezas de música cun acento marcado (marcha, valse...).


- Escoita de ritmos producidos polo corpo, acompañando a unha melodía.

- Escoita de ritmos producidos polo corpo como instrumento, acompañando a unha melodía.

- Escoita de pulsos, acentos e ritmos interpretados por pequena percusión, acompañando a cancións, rimas, danzas e audicións.

- Escoita e discriminación de timbres de instrumentos percusivos caseiros e construídos por eles en directo, ou gravados, con asociación de imaxes.

- Escoita de instrumentos da orquestra (violín, viola, violonchelo e contrabaixo, frauta traveseira, clarinete, óboe, arpa) así como os instrumentos cultos solistas: guitarra clásica e piano, ademais dos instrumentos populares contidos nas gravacións de danzas, cancións e fragmentos de música culta.

- Escoita de instrumentos do rock: batería, guitarra eléctrica e baixo eléctrico.

- Escoita dos instrumentos escolares de pequena percusión (madeira, metal e pel), frauta de pico soprano e instrumentos de lámina.

- Discriminación de altura, intensidade e duración con instrumentos percusivos, clasificándoos en familias.

- Agrupación en familias instrumentais tras a escoita do son e

50

visualización de instrumentos.

- Escoita de gravacións feitas na clase con interpretacións dos alumnos para mellorar e felicitar polo esforzo e traballo en grupo.

51

D) Audicións:

- Discriminación de timbres, intensidade, duración e altura con gravacións de sons da natureza (metereoloxía, animais).

- Discriminación por medio de gravacións de sons producidos por máquinas, referidos ás profesións, meteoroloxía...

- Escoita de sons gravados ou en directo para a discriminación de sons de instrumentos de pequena percusión e súa clasificación en familias.

- Escoita de gravacións (con apoio visual) de instrumentos de corda fretada, punteada e percutida, vento–madeira con bisel, vento–madeira cunha lingüeta simple e doble, corda punteada e percutida.

- Escoita activa con fragmentos de música culta, seguindo un musicograma, marcando o pulso, acento, ostinatos rítmicos, instrumentando co corpo e pequena percusión, desprazándose no espazo, dramatizando...

- Escoita de audicións en silencio para traballar o oído, atención e apreciación da música de calidade.

- Diferenzación do carácter en fragmentos musicais de diferente estilo e expresión emocional.

- Discriminación de sons e ruído con gravacións, traballando a contaminación acústica ao seu nivel.

- Escoita de gravacións de música de diferentes estilos musicais: culta, rock, jazz e folk escoitando instérpretes galegos e doutras comunidades e países.

- Emprego de medios de comunicación e novas tecnoloxías para asociar a escritura e a visualización en fragmentos musicais.


- Escoita de danzas populares galegas e do mundo gravadas para realizar unha coreografía dirixida ou inventada por eles.

- Utilización de medios audiovisuais para asociar a imaxe co son.

- Escoita e entoación de cancións para despois montar unha coreografía.

F) Xogos e rimas:

- Escoita e realización de cancions–xogo interpretadas en grabacións ou en directo.

52

- Escoita de rimas, trabalenguas, etc... para traballar a dramatización, vocabulario, dicción, inflexións da voz e as emocións expresadas coa voz.

De actitude











CONTIDOS

Conceptuais

A) Educación vocal e canto:

- Canto natural e afinado.

- Exploración dos recursos da voz: inflexión, dicción, emocións e calidades do son.


- Reprodución de sons co corpo e coa voz.

- Lectura de sílabas rítmicas.

- Dramatización vocal de emocións e sentimentos.

- Altura do son, intensidade, duración e timbre.

- Entoación das notas do, re, mi, fa, sol, la, si e do’.

- Improvisación vocal.


- Pulso, acento e ritmos escritos.

53


- Ritmos con redondas, brancas, negras, corcheas, silencios de redonda, branca e negra.

- División e acompañamentos binarios, ternarios e cuaternarios.

- Interpretación de ritmogramas.

- Lectura con sílabas rítmicas.

- Escritura dunha melodía no pentagrama.


- Acompañamentos co corpo como instrumento.

- Acompañamentos, pulso, acento e ritmo con instrumentos caseiros, de percusión escolar e de fabricación caseira con materiais de reciclaxe e da natureza.

- Imitación rítmica con instrumentos e co corpo e iniciación á improvisación.

- Calidades do son: timbre, duración, intensidade e altura.

- Lectura rítmica con instrumentos percusivos e percusións corporais.

- Melodías para tocar coa frauta de pico e instrumentos escolares de percusión.

- Timbres e posibilidades sonoras de instrumentos percusivos.

- Familias de instrumentos percusivos.

D) Audicións:

- Canto con notas de fragmentos dunha melodía.

- Acompañamentos percusivos con instrumentos escolares.

- Acompañamentos percusivos co corpo.


- Dramatización co corpo.

- Dramatización dun conto musical

- Movemento e danza asociado a una audición. Lateralidade.

- Interpretación de debuxos alusivos e musicogramas.


- Lateralidade.

- Coñecemento espacial.

- Figuras xeométricas.

- Psicomotricidade.

54

- Expresión corporal de emocións, accións (o corpo como medio de expresión e comunicación)...


- Cultura galega e outras culturas.

- Improvisación de movementos.

- Dramatización vocal e corporal.

- Dramatización vocal de emocións, sentimentos...

De procedemento


- Entoación afinada en grupo dun repertorio de cancións populares galegas, doutras culturas e de autor.

- Entoación afinada das notas do, re, mi, fa, sol, la, si, do’ imitando a voz do profesor/a ou cantando tras escoitar os sons nun instrumento melódico ou polifónico afinado.

- Aprendizaxe de cancións-xogo populares en galego e castelán.

- Exploración das posibilidades sonoras da voz traballando a inflexión, a dicción, as emocións e as calidades do son mediante a imitación e a improvisación.

- Utilización de gravacións de sons afinados para imitar coa voz.

- Lectura de ritmos, pulsos e acentos escritos con sílabas rítmicas.

- Dramatización co corpo de cancións.

- Traballo da esquerda e dereita con movementos asociados ás cancións.

- Coreografías sinxelas para traballar o movemento e a danza coas cancións gravadas; así como o dominio espacial e figuras xeométricas sinxelas (liñas, aspas, círculos...).


- Interpretación gráfica e sonora de ritmogramas coa voz e con instrumentos percusivos corporais e escolares.

- Lectura rítmica con sílabas rítmicas e percusións corporais de ritmos escritos coa grafía convencional.

- Traballo do pulso e do acento con percusións corporais e instrumentais.

- Interpretación sonora de grafías non convencionais.

55

- Entoación con notas dunha canción escrita no pentagrama.

- Entoación con notas de patróns melódicos e rítmico–melódicos tras escoitalos en directo, cantados polo profesor/a ou reproducións cun instrumento afinado.

- Práctica de elementos musicais (pulso, acento, ritmo, intensidade, carácter…) con rimas, cancións, trabalinguas, audicións cultas, danzas…

- Lectura de acompañamentos rítmicos de melodías co corpo ou con instrumentos.

- Traballo dos compases binario, ternario e cuaternario coas audicións, cancións orais e escritas no pentagrama, trabalinguas, rimas e danzas marcando os acentos.

- Lectura e interpretación dun ritmo asociado a un personaxe dun conto.

- Escritura dunha melodía no pentagrama a partir dun ritmo co nome das notas debaixo.

- Realización de pasatempos cos conceptos de linguaxe musical para repasar.


- Acompañamentos con instrumentos de pequena percusión, levando o pulso, o acento e o ritmo.

- Interpretación de melodías coa frauta de pico.

- Acompañamentos con percusións corporais e instrumentos fabricados por eles de cancións, rimas e audicións.

- Interpretación de ritmos escritos con instrumentos de pequena percusión, escolares de lámina, percusión corporal ou de fabricación propia.

- Imitación de onomatopeas sonoras de instrumentos.

- Improvisación de acompañamentos.

- Elaboración de debuxos, collages ou murais relacionados con instrumentos.

D) Audicións:

- Imitación de sons contidos nas gravacións.

- Acompañamentos levando o pulso, o acento e o ritmo nos fragmentos instrumentais que escoitan.

- Realización de coreografías sinxelas e movementos

56

coordinados.

- Dramatización da música co corpo.

- Debuxo de murais ou collages relacionados coa audición.

- Interpretación dun musicograma relacionado coa audición.


- Expresión corporal libre coa música.

- Montaxe de coreografías sinxelas.

- Afianzamento da lateralidade, creación de figuras xeométricas (círculos, aspas, liñas rectas, curvas...).

- Control espacial individual e en grupo.

- Control dos movementos do seu corpo adecuándonos á danza.

F) Xogos, trabalinguas e rimas:

- Interpretación coordinada e en grupo de rimas e trabalinguas memorizados.

- Dramatización vocal e corporal de rimas, trabalinguas e cancións-xogo.

- Emprego das inflexións de voz, dicción e calidades do son na interpretación en grupo por imitación do profesor.

De procedemento

- Gozo co canto individual e colectivo das cancións interpretadas.

- Espontaneidade e gozo na elaboración de coreografías, movementos e danzas.

- Respecto á interpretación vocal, instrumental e ao movemento dos compañeiros.

- Coidado do material instrumental.

- Ilusión por aprender a tocar a frauta e os instrumentos escolares de lámina.

- Autoconfianza nas interpretacións instrumentais.

- Interese por aprender cancións, rimas, audicións, danzas...

- Valoración do uso das tecnoloxías.

57

- Disciplina nas actividades grupais.

58

14. SECUENCIACIÓN DE CONTIDOS (CEIP. SAN FRANCISCO XABIER). 4º CURSO POR BLOQUES TEMÁTICOS

14.1. BLOQUE 1. ESCOITA

CONTIDOS

Conceptuais

- Melodías populares galegas, doutras comunidades españolas e doutras culturas.

- Calidades do son: a altura (agudo-medio-grave).

- Calidades do son: a intensidade (ff-mf-mp-p-pp).

- Calidades do son: a duración (longo-curto).

- Calidades do son: o timbre dos sons cotiáns do noso contorno e dos intrumentos escolares e orquestrais, do folk, do rock, da música popular.

- Pulsos, acentos e ritmos nas audicións, cancións, danzas, rimas e xogos populares.

- Sons afinados, ruídos e silencio.

- Sons do corpo.

- Audicións de música culta.

- Patróns rítmicos de branca, negra, corcheas, silencio de negra e branca.

- Patróns melódicos e rítmico-melódicos coas notas do – re – mi – fa – sol – la – si – do’.

- Audicións de música folk, pop-rock.

- Instrumentos de percusión de pel, madeira e metal.

- Instrumentos escolares de lámina.

- Voces humanas.

- Instrumentos de corda fretada.

- Instrumentos de corda punteada.

- Instrumentos de tecla.

- Instrumentos de vento–madeira con bisel.

- Instrumentos de vento–madeira con lingüeta: os saxofóns.

- Instrumentos de vento–madeira: o fagot, o contrafagot.

- Instrumentos de vento–madeira: o clarinete.

- Instrumentos do folk: acordeón, zanfona, violín, gaita, arpa celta.

- Instrumentos de vento–metal: trompeta.

59

- Instrumentos propios da música rock: a voz, batería, guitarra eléctrica e baixo eléctrico.

- Estilos musicais: pop-rock, folk, tradicional e culta.

- Música de cine: Yellow Submarine.

- Danzas populares.

- Contos musicais.

De procedemento

- Escoita de gravacións con melodías populares galegas, doutras comunidades e países asociadas ás estacións do ano e festas populares.

- Escoita de sons cotiáns, do corpo, do contorno e instrumentais para identificar mediante a escoita de gravacións e realizados polo alumnos/as.

- Escoita e discriminación de timbres instrumentais mediante gravacións sonoras: percusión, corda e vento. Clasificación en familias.

- Escoita de obxectos sonoros do contorno explorando as posibilidades sonoras.

- Escoita do son dos instrumentos construídos polos alumnos/as con materiais de reciclaxe e da natureza.

- Escoita de gravacións que inclúen sons producidos por obxectos propios dunha profesión determinada e relacionalos coa profesión.

- Discriminación entre son, ruído e silencio, traballando a contaminación acústica.

- Escoita de ritmos, pulsos e acento interpretados con percusión corporal e instrumentos percusivos.

- Escoita de gravacións (e manipulados na clase polos alumnos) con instrumentos de pequena percusión para agrupalos en familias instrumentais.

- Exploración e escoita do corpo como instrumento, traballando o pulso, o acento e o ritmo.

- Escoita activa de fragmentos de música popular, culta, pop–rock, folk para traballar timbres de instrumentos, estilos, musicogramas, dramatización e movementos, pulso, acento, ritmo, acompañamentos percusivos, sentimentos, carácter…

- Escoita de danzas gravadas traballando movementos

60

coordinados, pulso, acento e ritmo.

- Escoita de cancións-xogos, rimas, recitadas polo profesor/a con inflexións de voz e imitadas polos alumnos.

- Identificación de figuras musicais (negra, corchea, branca, redonda, semicorchea e silencios) interpretadas con sílabas rítmicas, palmadas ou instrumentos percusivos, mediantes xogos rítmicos e ditados rítmicos.

- Identificación de notas (do, re, mi, fa, sol, la, si, do’) mediante xogos, escoitando patróns melódicos interpretados nunha gravación, ou tamén interpretadas polo/a profesor/a ou alumnos/as cun instrumento melódico ou polifónico, relacionando a súa grafía coa altura do son afinado.

- Escoita de cancións e melodías populares galegas e doutras comunidades e países asociadas ás estacións do ano, ás festas populares e cantos de traballo e de autor.

- Escoita e visualización de instrumentos galegos e doutras culturas.

- Escoita de gravacións interpretadas por músicos galegos de varios estilos.

- Identificación das emocións (medo, alegría, tristura...) tras a escoita de cancións, rimas e fragmentos instrumentais.

- Escoita de gravacións das voces humanas e algunhas das súas agrupacións.

- Asistencia a concertos en auditorios, teatros, salóns de actos... interpretados por profesionais ou alumnos maiores capacitados.

- Utilización dos medios de comunicación e novas tecnoloxías para escoitar e visualizar instrumentos, concertos e danzas.

- Escoita de gravacións de diferentes estilos musicais para identificalos.

De actitude



- Valoración positiva da música escrita e/ou interpretada por músicos galegos e doutras culturas e interese por obter información sobre eles.

61

- Respecto e atención nas interpretacións musicais dos compañeiros.



- Gozo coas audicións de fragmentos musicais cultos e populares pop-rock, folk.




CONTIDOS

Conceptuais

- Linguaxe musical: o pentagrama; clave de sol; figuras (redonda, branca, negra, corcheas e semicorcheas); silencio de redonda, branca e de negra; notas do, re, mi, fa, sol, la, si, do’; pulso, acento e ritmo. Compases cuaternarios, ternarios e binarios.

- Exploración dos recursos da voz: inflexión, dicción, emocións, calidades do son.


- Interpretación coa voz de cancións, populares galegas, doutras comunidades e culturas.

- Reproducións de sons co corpo e a voz.

- Dramatización corporal e vocal de rimas, cancións e audicións.

- Acompañamentos de percusión corporal e instrumental (caseiros, pequena percusión escolar e de nova creación con material de reciclaxe e da natureza).

- Coñecemento espacial: lateralidade e psicomotricidade.

- Danza e movemento.

- Coregrafías coa música das cancións das unidades.

- Interpretación de ritmos binarios, ternarios e cuaternarios.

- Melodías sinxelas escritas no pentagrama.

62

- Contos e dramatizacións musicais.


- Dramatización de cancións, audicións (cultas e populares, pop– –rock, folk) e bailes de diferentes estilos.

- Cancións–xogo.

- Xogos rítmicos.

- Patróns rítmicos.

- Patróns melódicos e rítmico-melódicos.

- Partituras non convencionais.

De procedemento

- Imitación e creación de sons co corpo, xogando cos seus elementos.

- Interpretación gráfica e sonora de ritmogramas, transcribíndoos á linguaxe musical.

- Lectura rítmica con sílabas, percusións corporais e instrumentais.

- Dramatizacións de rimas traballando coa voz os elementos do son e as emocións.

- Entoación e recoñecemento de notas afinadas (do,re, mi, fa, sol, la, si do’).

- Colocación de pulsos, acentos e liñas divisorias nun ritmo ou nunha melodía.

- Interpretación coa voz, co corpo e con instrumentos de grafías non convencionais.

- Acompañamentos ao pulso de cancións, rimas e audicións.

- Exploración das posibilidades sonoras da voz traballando a inflexión, a dicción, as emocións e as calidades do son mediante a imitación e a improvisación. Traballo individual e en grupo.

- Traballo da entoación con gravacións e imitacións de sons afinados.

- Realización de debuxos, collages e murais relacionados coa música.

- Lectura de ritmos, pulsos e acentos escritos coa voz, co corpo e con instrumentos.

- Dramatización de cancións, audicións, rimas, trabalinguas e cancións-xogos co corpo e coa voz.

- Pescuda no contorno de obxectos capaces de producir sons.

63

- Acompañamento libre de cancións e fragmentos instrumentais.

- Montaxe de coreografías coas cancións e danzas.

- Afianzamento da lateralidade e coñecemento espacial movéndose de forma guiada coa música á esquerda e á dereita.

- Realización de movementos dirixidos nas danzas creando círculos, liñas rectas, aspas...

- Improvisación de movementos e xestos coas cancións danzas e audicións.

- Aumento gradual dun repertorio de cancións, rimas, trabalinguas, adiviñas… que enriqueza a súa bagaxe cultural e o seu vocabulario.

- Escoita activa da música instrumental, guiándose cun musicograma, acompañado con percusións corporais, instrumentos percusivos, movementos, coreografías...

- Emprego das inflexións da voz, dicción e calidades do son na interpretación en grupo de rimas, trabalinguas e cancións–xogo.

- Interpretación de ritmos binarios, ternarios e cuaternarios nos ritmogramas coas palmas e cantando as melodías escritas no pentagrama.

- Escritura dunha pequena melodía no pentagrama.

- Improvisación e realización de pasos de baile guiados polo profesor/a con músicas de estilos diferentes (valse, pop–rock, sevillana...).

- Realización de xogos tradicionais en grupo acompañados de cancións.

- Realización de pasatempos con ritmos, conceptos musicais, e conceptos relacionados coa unidade.

De actitude

- Curiosidade por coñecer músicas novas e de diversos estilos e intérpretes.




- Gozo coas actividades propostas cos fragmentos musicais

64

cultos e populares.




65

15. SECUENCIACIÓN DE CONTIDOS DE MÚSICA PARA O CEIP. SAN FRANCISCO XABIER, 4º CURSO POR BLOQUES TEMÁTICOS.

15.1. BLOQUE 1: ESCOITA

CONTIDOS

Conceptuais


- Melodías populares galegas, doutras comunidades e culturas e de autor.

- Calidades do son: timbres vocais e instrumentais, duración, intensidade e altura.

- Pulso, acento e ritmos na melodía e acompañamentos.

- O son e o silencio.

- Rimas, trabalinguas e cancións-xogo.



- Ritmos con percusións corporais e instrumentais.

- Ritmos expresados coa voz mediante sílabas rítmicas.

- Sons das notas musicais: do, re, mi, fa, sol, la, si e do’.

- Sons de esquemas rítmicos de redonda, branca, negra, dúas corcheas, semicorcheas, silencio de negra e silencio de branca e de redonda.

- Términos de matiz (pp, p, mf, f, ff).

- Compases binarios, ternarios e cuaternarios (2/4, 3/4 e 4/4). Pulsos e acentos.

- A velocidade.

- Signos de repetición.

- Liñas adicionais.

- A escala pentáfona.

- A ligadura de unión e o punto.



- Calidades do son nos instrumentos escolares de percusión.

- Calidades do son nos instrumentos caseiros propios da Comunidade e elaborados polos rapaces.

66

- Instrumentos de corda fretada: violín, viola, violonchelo e contrabaixo; tecla: piano, órgano, clave, acordeón, celesta, e teclado.

- Instrumentos de corda punteada: arpa e guitarra clásica e eléctrica, tuna, rondalla.

- Instrumentos de vento–madeira con bisel: frauta traveseira e frauta de pico.

- Instrumentos de vento–madeira cunha lingüeta simple: clarinete.

- Instrumentos de vento–madeira con dobre lingüeta: óboe, corno inglés, fagot e contrafagot, gaita.

- Instrumentos de vento–metal: o trombón.

- As voces humanas e algunhas das suas agrupacións.

- Os instrumentos no novo folk galego: acordeón, zanfona, gaita, violín…

- A voz e instrumentos do rock: batería, guitarra eléctrica e o baixo eléctrico.

- Pulso, acento e ritmo interpretados por instrumentos.

- A frauta doce soprano.

D) Audicións:

- Sons cotiáns do contorno rural e urbano.

- Melodías populares, de autor e de música culta, pop–rock, folk.

- Timbres instrumentais e vocais.

- Pulso acento e ritmo nos fragmentos cultos e populares.

- Sons de animais, transportes, corporais, máquinas, metereoloxía, asociados a profesións e nova tecnoloxía.


- Pulso ritmo e acento.

- Melodías populares e cultas.

- Timbres corporais e instrumentais.

F) Xogos e rimas:

- Melodías populares.

- Pulso, acento e ritmos.

- Timbres de percusións corporais e de instrumentos escolares.

67

De procedemento

Expresión vocal e canto:

- Escoita de gravacións con melodías populares galegas, doutras comunidades e países, asociadas ás estacións do ano, festas populares e outras unidades didácticas contempladas no currículo.

- Escoita de cancións aprendidas polos compañeiros no seo familiar e polo profesor/a.

- Escoita de notas afinadas, gravadas nun soporte sonoro ou en directo pola voz para despois imitalas.

- Imitación de sons cotiáns coa voz.

- Escoita de esquemas rítmicos interpretados polo profesor/a e repetidos polos alumnos/as coas sílabas rítmicas.

- Traballo de emocións, vocalización e inflexións de voz con rimas, trabalinguas e cancións.


- Escoita de notas afinadas cantadas polo profesor/a e alumnos/as e reprodución por imitación destas.

Linguaxe musical

- Escoita de pulsos, acentos e ritmos (brancas, negras, corcheas, semicorcheas e silencios), interpretados polos alumnos en directo ou nunha gravación, asociando a grafía ao son (con percusións corporais, instrumentais ou sílabas rítmicas).

- Escoita de gravacións ou interpretacións do profesor/a de sons afinados (do, re, mi, fa, sol, la, si, do’), relacionando a grafía coa altura do son.

- Preparación de compases binarios e ternarios escoitando pezas de música cun acento marcado (marcha, valse...).

Expresión e coñecemento instrumental

- Escoita de ritmos producidos polo corpo como instrumento, acompañando a unha melodía.

- Escoita de pulsos, acento e ritmos interpretados por pequena percusión, acompañando a cancións, rimas, danzas e audicións.

- Escoita e discriminación de timbres de instrumentos percusivos, caseiros e construídos por eles en directo, ou

68

gravados, con asociación de imaxes.

- Escoita de instrumentos da orquestra (violín, viola, violonchelo e contrabaixo, frauta traveseira, clarinete, óboe, fagot, trombón, arpa) así como os instrumentos cultos solistas: guitarra clásica e piano, ademais dos instrumentos populares contidos nas gravacións de danzas, cancións e fragmentos de música culta.

- Escoita de instrumentos do rock: batería, guitarra eléctrica e baixo eléctrico.

- Escoita dos instrumentos escolares de pequena percusión (madeira, metal e pel), frauta de pico soprano e instrumentos de lámina.

- Escoita dos instrumentos do novo folk.

- Discriminación de altura, intensidade e duración con instrumentos percusivos, clasificándoos en familias.

- Agrupación en familias instrumentais tras a escoita do son e visualización de instrumentos.

- Escoita de gravacións feitas na clase con interpretacións dos alumnos para mellorar e felicitar polo esforzo e traballo en grupo.

- Escoita de gravacións coa frauta soprano, percusión, percusión corporal e lámina.

Audicións

- Discriminación de timbres, intensidade, duración e altura con gravacións de sons da natureza (metereoloxía, animais).

- Discriminación por medio de gravacións de sons producidos por máquinas, referidos ás profesións, á meteoroloxía...

- Escoita de sons gravados ou en directo para a discriminación de sons de instrumentos de pequena percusión e súa clasificación en familias.

- Escoita de gravacións (con apoio visual) de instrumentos de corda fretada, punteada e percutida, vento–madeira con bisel, vento–madeira cunha lingüeta simple e dobre, corda punteada e percutida de tecla.

- Escoita de gravacións das voces humanas e algunhas das súas agrupacións.

- Escoita activa con fragmentos de música culta e tamén pop, folk seguindo un musicograma, marcando o pulso, acento, ostinatos rítmicos, instrumentando co corpo e pequena

69

percusión, desprazándose no espazo, dramatizando...

- Escoita de audicións en silencio para traballar o oído, atención e apreciación da música de calidade.

- Diferenzación do carácter en fragmentos musicais de diferente estilo e expresión emocional.

- Discriminación de sons e ruído con gravacións, traballando a contaminación acústica ao seu nivel.

- Escoita de gravacións de música de diferentes estilos musicais: culta, rock, jazz e folk escoitando intérpretes galegos e doutras comunidades e países.

- Emprego de medios de comunicación e novas tecnoloxías para asociar a escritura e a visualización en fragmentos musicais.

Movemento e danza

- Escoita de danzas populares galegas e do mundo gravadas para realizar unha coreografía dirixida ou inventada por eles.

- Utilización de medios audiovisuais para asociar a imaxe co son.

- Escoita e entoación de cancións para despois montar unha coreografía.

Xogos e rimas

- Escoita e realización de cancións-xogo interpretadas en gravacións ou en directo.

- Escoita de rimas, trabalinguas, etc... para traballar a dramatización, vocabulario, dicción, inflexións da voz e as emocións expresadas coa voz.

De actitude







70




15.2. BLOQUE 2: INTERPRETACIÓN E CREACIÓN MUSICAL

CONTIDOS

Conceptuais


- Canto natural e afinado.

- Exploración dos recursos da voz: inflexión, dicción emocións e calidades do son.


- Reprodución de sons co corpo e coa voz.

- Lectura de sílabas rítmicas.

- Dramatización vocal de emocións e sentimentos.

- Altura do son, intensidade, duración e timbre.


- Improvisación vocal.


- Pulso, acento e ritmos escritos.



- Ritmos con redondas, brancas, negras, corcheas, semicorcheas, silencios de redonda, branca e negra.

- A ligadura e o punto.

- División e acompañamentos binarios, ternarios e cuaternarios.


- Lectura con sílabas rítmicas.


- A escala diatónica e pentáfona.

- Partituras convencionais e non convencionais.


71

- Acompañamentos co corpo como instrumento.

- Acompañamentos, pulso, acento e ritmo con instrumentos caseiros, de percusión escolar e de fabricación caseira con materiais de reciclaxe e da natureza.

- Imitación rítmica con instrumentos e co corpo e iniciación á improvisación.

- Calidades do son: timbre, duración, intensidade e altura.

- Lectura rítmica con instrumentos percusivos e percusións corporais.

- Melodías para tocar coa frauta de pico soprano e instrumentos escolares de percusión.

- Timbres e posibilidades sonoras de instrumentos percusivos.

- Familias de instrumentos percusivos.

D) Audicións:

- Canto con notas de fragmentos dunha melodía.

- Acompañamentos percusivos con instrumentos escolares.

- Acompañamentos percusivos co corpo.


- Dramatización co corpo.

- Representación dun mercado.

- Dramatización dunha historia

- Movemento e danza. Lateralidade.

- Interpretación de debuxos alusivos e musicogramas.


- Lateralidade.

- Coñecemento espacial.

- Figuras xeométricas.

- Psicomotricidade.

- Expresión corporal de emocións, accións (o corpo como medio de expresión e comunicación)...


- Cultura galega e outras culturas.

- Improvisación de movementos.

72

- Dramatización vocal e corporal.

- Dramatización vocal de emocións, sentimentos...

F) Xogos, rimas e trabalinguas relacionados coas unidades didácticas:

De procedemento


- Entoación afinada en grupo dun repertorio de cancións populares galegas, doutras culturas e de autor.

- Entoación afinada das notas do, re, mi, fa, sol, la, si e do’ imitando a voz do profesor/a ou cantando tras escoitar os sons nun instrumento melódico ou polifónico afinado.

- Aprendizaxe de cancións-xogo populares en galego e castelán.

- Exploración das posibilidades sonoras da voz traballando a inflexión, a dicción, as emocións e as calidades do son mediante a imitación e a improvisación.

- Utilización de gravacións de sons afinados para imitar coa voz.

- Lectura de ritmos, pulsos e acentos escritos con sílabas rítmicas.

- Dramatización co corpo de cancións.

- Traballo da esquerda e dereita con movementos asociados ás cancións.

- Coreografías sinxelas para traballar o movemento e a danza coas cancións gravadas; así como o dominio espacial e figuras xeométricas sinxelas (liñas, aspas, círculos...).


- Interpretación gráfica e sonora de ritmogramas coa voz e con instrumentos percusivos corporais e escolares.

- Lectura rítmica con sílabas rítmicas e percusións corporais de ritmos escritos coa grafía convencional.

73

- Traballo do pulso e do acento con percusións corporais e instrumentais.

- Interpretación sonora de grafías non convencionais.

- Entoación con notas dunha canción escrita no pentagrama.

- Entoación con notas de patróns melódicos e rítmico–melódicos tras escoitalos en directo, cantados polo profesor/a ou reproducións cun instrumento afinado.

- Práctica de elementos musicais (pulso, acento, ritmo, intensidade, carácter, velocidade…) con rimas, cancións, trabalinguas, audicións cultas, danzas…

- Lectura de acompañamentos rítmicos de melodías co corpo ou con instrumentos.

- Traballo dos compases binario, ternario e cuaternario coas audicións, cancións orais e escritas no pentagrama, trabalinguas, rimas e danzas marcando os acentos.

- Lectura e interpretación dun ritmo asociado a un personaxe dun conto.

- Escritura dunha melodía no pentagrama a partir dun ritmo co nome das notas debaixo.

- Realización de pasatempos cos conceptos de linguaxe musical para repasar.


- Acompañamentos con instrumentos de pequena percusión, levando o pulso, o acento e o ritmo.

- Interpretación de melodías coa frauta de pico.

- Acompañamentos con percusións corporais e instrumentos fabricados por eles de cancións, rimas e audicións.

- Interpretación de ritmos escritos con instrumentos de pequena percusión, escolares de lámina, percusión corporal ou de fabricación propia.

- Imitación de onomatopeas sonoras de instrumentos.

- Improvisación de acompañamentos.

- Elaboración de debuxos, collages ou murais relacionados con instrumentos.

D) Audicións:

- Imitación de sons contidos nas gravacións.

- Acompañamentos levando o pulso, o acento e o ritmo nos

74

fragmentos instrumentais que escoitan.

- Realización de coreografías sinxelas e movementos coordinados.

- Dramatización da música co corpo.

- Debuxo de murais ou collages relacionados coa audición.

- Interpretación dun musicograma relacionado coa audición.


- Expresión corporal libre coa música.

- Montaxe de coreografías sinxelas.

- Afianzamento da lateralidade, creación de figuras xeométricas (círculos, aspas, liñas rectas, curvas...).

- Control espacial individual e en grupo.

- Control dos movementos do seu corpo adecuándoos á danza.

F) Xogos, trabalinguas, rimas:

- Interpretación coordinada e en grupo de rimas e trabalinguas memorizados.

- Dramatización vocal e corporal de rimas, trabalinguas e cancións-xogo.

- Emprego das inflexións de voz, dicción e calidades do son na interpretación en grupo por imitación do profesor.

De actitude

- Gozo co canto individual e colectivo das cancións interpretadas.

- Espontaneidade e gozo na elaboración de coreografías, movementos e danzas.

- Respecto á interpretación vocal, instrumental e ao movemento dos compañeiros.

- Coidado do material instrumental.

- Ilusión por aprender a tocar a frauta e os instrumentos escolares de lámina.

- Autoconfianza nas interpretacións instrumentais.

- Interese por aprender cancións, rimas, audicións, danzas...

- Valoración do uso das tecnoloxías.

- Disciplina nas actividades grupais.

75

16. PROGRAMACIÓN DE AULA DE 3º NIVEL POR UNIDADES

UNIDADE 1: OS SONS

Obxectivos

- Cantar o máis afinado posible, sen forzar a voz e en grupo.

- Acompañar as cancións e audicións con percusións corporais e instrumentos percusivos.

- Coñecer os elementos do son e a súa representación gráfica.

- Identificar os elementos do son.

- Coñecer as notas visual e auditivamente.

- Repasar a branca, a negra e as corcheas.

- Escoitar e diferenciar sons molestos e sons agradables.

- Traballar a contaminación acústica ao seu nivel.

- Traballar o timbre dos instrumentos.

- Escoitar unha audición de música culta de forma activa e traballar as frases musicais.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións populares e de autor:

A raíña Berengüela.

A escala musical.

- Elementos do son: timbre, duración, intesidade e timbre.

- Contaminación acústica.

- Fragmento do conto musical Pedro e o lobo de Prokofiev.

- Jazz pizzicato de Leroy Anderson.

De procedemento:

- Canto afinado e naural en grupo.

- Acompañamento con percusións corporais e instrumentais de cancións e audicións.

- Escoita e entoación da escala de DO M.

- Memorización das letras das cancións.

- Relización de xogos con movementos coas canción populares.

- Identificación de sons cotiáns e instrumentais nunca gravación.

- Escoita de sons do contorno diferenciando molestos de

76

agradables.

- Escoita dun fragmento do conto musical Pedro e o lobo identificando os instrumentos cos personaxes.

- Escoita do Jazz Pizzicato de Leroy Anderson marcando ritmos con palmas e instrumentos percusivos.

De actitude:

- Interese por mellorar a afinación.

- Entusiasmo ao cantar en grupo.

- Valoración do folclore galego e doutras culturas.

- Interese na escoita de gravacións de sons e audicións cultas.

- Valoración dunha boa calidade de vida sen ruídos contaminantes.

Criterios de avaliación

Individuais:

- Discriminar timbres de sons do contorno e instrumentais.

- Diferenciar matices, alturas, e intensidades.

- Identificar figuras e as notas mi e sol.

- Interesarse na memorización das cancións.

Grupais:

- Participar nas actividades grupais con entusiasmo.

- Procurar o axuste da entoación e o ritmo na instrumentación.

- Imitar os movementos dirixidos nas coreografías ou dramatizacións.

Educación en valores

- Valoración da voz e do corpo como instrumentos de expresión e comunicación.

- Boa disposición para axustarse ás actividades de expresión grupal.

- Escoita en silencio das actividades musicais que o requiran.

- Interese por aprender.

77

CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS BÁSICAS

Referidas á competencia lingüística:

- Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) en lingua galega e castelá. Aprender vocabulario e expresións locais en galego e castelán.

Referidas á competencia matemática:

- Traballar a escritura musical: altura do son e as notas sol e mi, ademáis da visualización da escala de DO.

- Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática nos musicogramas e a súa relación coa lonxitude da melodía.

- Traballar coa audición o compás binario e as figuras negra e corcheas.

- Traballar as figuras xeométricas coas coreografías que acompañan ás cancións e danzas.

Referidas ao coñecemento e interacción co mundo físico:

- Utilizar a voz como instrumento de expresión e comunicación.

- Diferenciar entre sons agradables e desagradables do contorno, traballando a contaminación acústica.

- Relacionar as audicións e os estilos musicais cos espazos xeográficos nos que están ambientados.

Referidas ao tratamento da información e competencia dixital:

- Presentar os aparatos e soportes de tecnoloxía dixital e analóxica de son: radiocasetes, CD, reprodutores mp3, mp4…

- Utilizar métodos audiovisuais para ver e escoitar sons, instrumentos...

Referidas á competencia social e cidadá:

- Desenvolver habilidades de cooperación para conseguir un resultado grupal satisfactorio

- Comprender a realidade da pluralidade social actual coa que convivimos e aprender a respectarnos.

- Ter respecto e actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros.

- Aceptar nas danzas e coreografías os compañeiros/as sen discriminar a ninguén.

78

- Coñecer, valorar e gozar do contorno natural, social e cultural, fomentando a súa conservación.

- Participar nas actividades vocais, instrumentais e coreográficas de grupo con interese e sen inhibicións.

Referidas á competencia cultural e artística:

- Percibir e comprender o mundo que os rodea cando escoitan sons do seu contorno, gozando deste e valorándoo.

- Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexan na escola e os que soan nas audicións de música culta.

- Valorar as cancións populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a súa bagaxe cultural.

- Escoitar e aprender a música culta mediante a participación activa, fomentando o interese pola música culta dos nosos ancestros.

- Valorar as manifestacións culturais do folclore galego e doutras culturas.

- Potenciar a expresión corporal na dramatización de cancións e na música culta.

- Fomentar as relacións e o contacto entre os rapaces/as sen rexeitar ou discriminar a ninguén.

- Valorar o corpo e a voz nas actividades de canto, movemento, danza e dramatización, desenvolvendo a sensibilidade necesaria para aprecialo.

Referidas á competencia para aprender a aprender:

- Aprender a ter capacidade autocrítica, reflexionando sobre o esforzo e logros acadados por medio da autoavaliación.

- Ter iniciativa persoal na elaboración de fichas creativas; así como nos remates plásticos das follas.

- Ter curiosidade e interese individual na aprendizaxe de conceptos musicais e interdisciplinares.

- Aprender e practicar estratexias lingüísticas para realizar oralmente descricións dos sons que escoitan coa axuda dun apoio visual.

79

Referidas á autonomía e iniciativa persoal:

- Desenvolver a confianza en si mesmos mediante as dramatizacións con xestos grupais e as coreografías, ademais de fomentar o espírito de superación nas actividades individuais, grazas ás gabanzas e ánimos do profesorado.

- Valorar e coidar a voz, cantando sen forzar as cordas vocais, de forma natural e desinhibida.

- Elaborar fichas individualmente para desenvolver hábitos de esforzo, traballo individual, iniciativa persoal, curiosidade e creatividade na aprendizaxe.

80

UNIDADE 2: OS INSTRUMENTOS MUSICAIS

Obxectivos

- Utilizar a voz e o corpo para interpretar melodías.

- Dramatizar as cancións con xestos e movementos. Montar coreografías.

- Memorizar as letras das cancions.

- Repasar as figuras e silencios e relacionar o seu valor.

- Transformar silencios en figuras e viceversa.

- Traballar o ritmo asociado ás palabras.

- Entoar.

- Instrumentar unha canción, audición e danza.

- Coñecer instrumentos de percusión de pel.

- Escoitar música culta e popular.

- Bailar unha danza celta.

- Repasar conceptos xogando.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións populares:

Na festa de Monterrei.

Ashisito e a súa comparsa.

- Figuras e silencios: redondas, brancas, negras, corcheas, silencios de redonda, branca e negra.

- Ritmogramas.

- Ritmo asociado ás palabras.

- Canción:

Debaixo dun botón.

- Instrumentos de percusión de pel.

- Trisch Trasch polca de J. Strauss.

- Danza celta Andy De Jarlis.

- Xogo musical.

81

De procedemento:

- Canto grupal de forma natural e afinada.

- Acompañamento do canto con xestos e movementos. Montaxe de coreografías. Intrumentación con percusión.

- Aprendizaxe das grafías das figuras e silencios. Proporcións de valor.

- Asociación de debuxos e ritmos. Lectura rítmica.

- Asociación dun ritmo a unha palabra, tendo en conta o n.º de sílabas e a sílaba tónica.

- Entoación de patróns rítmico–melódicos.

- Recoñecemento visual e auditivo de instrumentos de percusión de pel.

- Escoita activa da polca.

- Montaxe dunha danza e instrumentación con percusión.

- Repaso de conceptos a modo de xogo.

De actitude:

- Interese polo traballo en grupo.

- Valorar o folclore doutras culturas.

- Interese pola aprendizaxe da linguaxe musical.

- Boa disposición e coidado na práctica instrumental.

- Insterese por coñecer instrumentos.

- Interese polo baile.


Individuais:


- Entoar afinando.

- Recoñecer figuras e silencios e interpretar esquemas rítmicos.

- Realizar unha boa escritura musical.

- Recoñecer instrumentos percusivos de pel.

Grupais:


82




- Valoración da voz e do corpo como instrumentos de expresión e comunicación.







- Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) en lingua galega e castelá.

- Aprender vocabulario e expresións locais en galego e castelán.

- Utilizar a voz e o corpo como instrumento de expresión e comunicación.


- Traballar a escritura musical, conceptos de figura (redonda, branca, negra e corcheas) e silencio (de redonda, branca e negra).

- Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática nos ritmogramas, musicogramas e nas danzas así como a súa relación coa lonxitude da melodía.

- Traballar as figuras xeométricas nas fichas do alumno.


- Utilizar a voz e o corpo como instrumentos de expresión e comunicación.

- Adquirir o coñecemento instrumental fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia (árbores, canas, pel ou vexigas de animais, metais...).


83

- Presentar os aparatos e soportes de tecnoloxía dixital e analóxica de son: radiocasetes, CD, reprodutores mp3, mp4, minidiscs...


- Desenvolver habilidades de cooperación para conseguir un resultado grupal satisfactorio.




- Adquirir habilidades para a prevención e resolución pacífica de conflitos que poden xurdir ao formar parellas, grupos, quendas de xogo...


- Valorar as cancións populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a nosa bagaxe cultural.

- Escoitar e aprender música culta mediante a participación activa, fomentando o interese pola música culta dos nosos ancestros.

- Escribir e realizar as actividades de linguaxe musical con interese e pulcritude.

- Potenciar a expresión corporal na dramatización de cancións.


- Valorar o corpo e a voz nas actividades de canto, movemento, danza e dramatización; desenvolvendo a sensibilidade necesaria para aprecialo.



- Ter iniciativa persoal na elaboración de fichas creativas, así como nos remates plásticos das follas.


- Realizar unha aprendizaxe e práctica de estratexias lingüísticas para realizar oralmente descricións dos sons que

84

escoitan coa axuda dun apoio visual.





85

UNIDADE 3: O OUTONO

Obxectivos

- Dramatizar con movementos e xestos a música.

- Cantar en grupo de forma natural e afinada.

- Celebrar a festa dos mortos/Halloween.

- Realizar montaxes de coreografías e acompañamentos instrumentais.

- Identificar sons da natureza.

- Identificar esquemas rítmicos e melódicos.

- Realizar un ditado melódico.

- Recoñecer visual e auditivamente instrumentos de percusión de madeira.

- Identificar visual e auditivamente notas musicais.

- Escribir no pentagrama unha melodía, cantala e acompañala con percusión.

- Escoitar música culta de forma activa.

- Traballar o pulso, acento, a pregunta–resposta, o oído e a atención.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións: Monstros e demais. / Ratapón. / Veño da feira de Baio.

- Sons da natureza.

- Patróns rítmicos, melódicos e rítmico-melódicos.

- Ditado melódico.

- Instrumentos de percusión de madeira.

- A nota la.

- Escritura no pentagrama.

- Marcha da suite do ballet O Crebanoces de Tchaikovsky.

- Acompañamentos percusivos.

86

De procedemento:

- Canto e dramatización con xestos e montaxes de coreografías coas cancións.

- Acompañametos con instrumentos de pequena percusión.

- Escoita e identificación de sons, clasificando en continuo/discontinuo.


- Recoñecemento de patróns rítmico-melódicos.

- Realización dun ditado coas notas sol e mi.

- Recoñecemento visual e auditivo de instrumentos de percusión de madeira coa axuda de gravacións.

- Recoñecemento visual e auditivo da nota la e repaso de mi e sol.

- Identificación de patróns melódicos coas notas mi, sol e la.

- Escritura dunha canción no pentagrama.

- Escoita activa da marcha do Crebanoces traballando o pulso, compás, Instrumentos, pregunta–resposta…

De actitude:

- Valoración da propia voz e do corpo como instrumento.

- Interese na preparación de coreografías e movementos.

- Valoración do folclore.

- Interese e silencio na escoita de audicións cultas e populares.

- Boa disposición para a aprendizaxe da linguaxe musical.

- Pulcritude na escritura musical.


Individuais:

- Entoar afinado.

- Identificar visual e sonoramente e escribir as notas musicais.

- Escribir con correción no pentagrama.

- Identificar visual e auditivamente instrumentos percusivos.

Grupais:

- Participar con entusiasmo nas actividades grupais.

- Ter bo sentido rítmico nas instrumentacións e bailes.

87



- Escoita en silencio das audicións.

- Participación nas actividades grupais con respecto cara aos compañeiros, sen discriminar a ninguén.






- Relacionar o ritmo coa palabra.


- Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática nos ritmogramas, musicogramas e a relación coa lonxitude da melodía.

- Traballar a relación matemática do compás binario cos elementos que o integran na escritura, no pentagrama e na audición.


- Escoitar, diferenciar e valorar os sons do medio e da natureza no outono.


- Adquirir un coñecemento instrumental fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia (percusión de madeira).


- Presentar os aparatos e soportes de tecnoloxía dixital e

88

analóxica de son: radiocasetes, CD, reprodutores mp3, mp4, minidiscs...

- Utilización de internet para buscar e visualizar instrumentos que participan nas audicións de música culta.




- Traballar o respecto e a actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros.





- Ter percepción e comprensión do mundo que os rodea cando escoitan sons do seu contorno, gozando destes e valorándoos.

- Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta.




- Rematar as actividades de escritura musical con interese e pulcritude.

- Potenciar a expresión corporal na dramatización de cancións e música culta.


- Valorar o corpo e a voz nas actividades de canto, movemento, danza e dramatización, desenvolvendo a sensibilidade

89

necesaria para aprecialo.

- Realizar un traballo creativo, responsable e entusiasta para conseguir un resultado positivo nas actividades de grupo, dentro dun marco de cooperación entre os rapaces/as.







- Desenvolver a confianza en si mesmos mediante as dramatizacións con xestos grupais e as coreografías, ademais de fomentar o espírito de superación nas actividades individuais; grazas ás gabanzas e ánimos do profesorado.



90

UNIDADE 4: O CORPO

Obxectivos


- Traballar o pulso e o acento.

- Traballar os compases.

- Afianzar a lateralidade.

- Relacionar os debuxos co ritmo.

- Escribir no pentagrama.

- Coñecer visual e auditivamente instrumentos de percusión de metal.

- Identificar patróns rítmico–melódicos.

- Acompañar cancións con instrumentos percusivos.

- Coñecer visual e auditivamente instrumentos do rock así como as voces características.

- Identificar as partes da batería.

- Escoitar de forma activa música culta.

- Bailar.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Así van, van as pequenas marionetas.

Podes ti xirar as mans?

Imos todos a aprender.

En el lavadero.

- Ritmogramas.

- Instrumentos de percusión–metal.

- Canción: Teño, teño.

- Patróns rítmico–melódicos.

- Os instrumentos e a voz no rock.

- A Danza das horas de Ponchielli.

91

De procedemento:

- Aprendizaxe das cancións coa axuda das gravacións.

- Realización de acompañamentos corporais e instrumentais nas cancións e audicións.

- Montaxe de coreografías.


- Escritura no pentagrama.

- Coñecemento visual e auditivo de instrumentos de percusión de metal mediante debuxos e mostra na aula, escoitando tamén gravacións.

- Escoita de fragmentos melódicos mediante gravacións para identificar.

- Escoita de fragmentos sonoros de batería (e dos seus compoñentes), guitarra, baixo e voz.

- Escoita da Danza das Horas de Poncielli, acompañando con percusión e realizanzando danza e movemento.

De actitude:

- Valoración do corpo como instrumento.

- Interese pola realización correcta da escritura musical.

- Silencio na escoita de sons e audicións.

- Interese e valoración da música popular e culta.


Individuais:

- Entoar afinado.

- Identificar visual e sonoramente e escribir as notas musicais.


- Identificar visual e auditivamente instrumentos percusivos escolares e propios do rock.

- Coñecer compositores clásicos e títulos das obras escoitadas na clase.

Grupais:


- Ter bo sentido rítmico nas instrumentacións e bailes.

92


- Interese no descubrimento de novos sons e audicións.

- Gozo co canto en grupo e actividades de dramatización.







- Traballar a escritura musical.

- Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática nos ritmogramas e musicogramas e a súa relación coa lonxitude da melodía.



- Coñecer o seu corpo e traballar a lateralidade.

- Adquirir o coñecemento instrumental fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia (percusión de metal).


- Presentar os aparatos e soportes de tecnoloxía dixital e analóxica de son: radiocasetes, CD, reprodutores mp3, mp4...





93




- Coñecer a música rock e os instrumentos máis habituais.








- Realizar unha aprendizaxe e a práctica das estratexias linguísticas para realizar oralmente descricións dos sons que escoitan coa axuda dun apoio visual.





94

UNIDADE 5: O NADAL

Obxectivos

- Aprender panxoliñas galegas e doutras culturas.

- Instrumentar e bailar as panxoliñas.

- Dramatizar unha historia do Nadal.

- Recoñecer ritmos e xogar con eles.

- Repasar as notas dadas e aprender a nota fa. Escribir no pentagrama.

- Coñecer visual e auditivamente o violín e o resto de instrumentos de corda fretada.

- Escoitar a Danza da Fada de Tchaikovsky, traballando o pulso e seguindo o musicograma.

- Aprender xogando.

Contidos

Conceptuais:

- Panxoliñas:

Abre as portas Xesús.

Que lle daremos ao Neno?

Pero mira como beben.

- Dramatización navideña.

- Ritmos binarios e cuaternarios.

- A nota fa.

- Clasificación de instrumentos percusivos.

- O violín.

- O carácter na música

- A Danza da Fada de “O crebanoces” de Tchaikovsky.

- Pasatempos musicais.

De procedemento:

- A prendizaxe das panxoliñas coa axuda das gravacións.

- Dramatización da letra con xestos e movementos e montaxe de coreografías.

- Instrumentación con instrumentos percusivos.

95

- Montaxe dunha dramatización do Nadal.

- Completado de compases con figuras e silencios.

- Escritura no pentagrama dunha melodía.

- Identificación de patróns melódicos.

- Coñecemento visual e auditivo do violín e familia mediante foto e gravacións.

- Escoita de fragmentos musicais de diferente carácter.

- Escoita da Danza de Tchaikovsky seguindo o musicograma, levando o pulso ou o acento.

- Solución aos pasatempos musicai relacionados co Nadal.

De actitude:

- Interese por coñecer un repertorio de panxoliñas galegas e doutras culturas.

- Pulcritude na elaboración das fichas.

- Interese por coñecer o violín, a viola, o violonchelo e o contrabaixo.

- Silencio e atención na escoita das audicións.


Individuais:

- Entoar afinado.

- Identificar visual e sonoramente e escribir de notas musicais.


- Identificar visual e auditivamente instrumentos de corda fretada.

- Identificar a música clásica escoitada ata o momento na clase.

Grupais:


- Demostrar bo sentido rítmico nas instrumentacións e bailes.



- Escoita en silencio das audicións.

- Participar nas actividades grupais con respecto cara aos

96

compañeiros, sen discriminar a ninguén.



- Aprender un repertorio de panxoliñas (orais e escritas) en lingua galega e castelá.




- Traballar a escritura musical: as notas mi, fa, sol e la, compás binario e ternario e signo de repetición.




- Adquirir o coñecemento instrumental (instrumentos de percusión e corda fretada) fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia (árbores, canas, pel ou vexigas de animais, metais...).







97



- Valorar as panxoliñas populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a nosa bagaxe cultural.


- Coñecer o violín e a súa importancia na música culta e popular









- Realizar unha aprendizaxe e práctica de estratexias lingüísticas para realizar oralmente descricións dos sons que escoitan coa axuda dun apoio visual.




98


99

TEMA 6: O INVERNO

Obxectivos


- Dramatización da letra con xestos e movementos.

- Montar coreografías.

- Repasar as notas mi, fa, sol e la.

- Traballar e xogar co acento.

- Coñecer visual e auditivamente o piano.

- Coñecer a frauta de pico soprano e outras frautas populares.

- Escoitar e aprender coa música pop-rock.

- Instrumentar audicións.

- Cantar en inglés.

- Escoitar de forma activa música culta.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

O inverno chegou xa.

As gotiñas.

Me gusta el sol.

- Repaso das notas mi, fa, sol e la.

- Acento musical.

- Xogo popular.

- O piano.

- A frauta de pico.

- The Beatles.

- Audición: Viaxe en zorra de Leopoldo Mozart.

100

De procedemento:

- A prendizaxe das panxoliñas coa axuda das gravacións.

- Dramatización da letra con xestos e movementos e montaxe de coreografías.

- Instrumentación con instrumentos percusivos.

- Xogo popular acompañado dunha canción para traballar o acento.

- Escritura no pentagrama dunha melodía.

- Identificación de patróns melódicos.

- Coñecemento visual e auditivo do piano.

- Completado dunha canción de The Beatles escoitando a gravación, acompañándoa despois con instrumentos percusivos.

- Escoita da audición de Leopoldo Mozart seguindo o musicograma e tocando o látego.

De actitude:

- Boa disposición para o canto, o baile e a instrumentación.

- Pulcritude na elaboración das fichas.

- Interese por coñecer o piano.

- Interese por coñecer a música de The Beatles.

- Silencio e atención na escoita das audicións.


Individuais:


- Entoar afinando.

- Recoñecer figuras e silencios e interpretar esquemas rítmicos.

- Realizar unha boa escritura musical.

- Recoñecer instrumentos de corda fretada e percutida.

Grupais:




101


- Valoración da voz como instrumentos de expresión e comunicación.








- Cantar e aprender vocabulario nunha lingua extranxeira (inglés).


- Traballar a escritura musical (ritmo binario: proporción rítmica e acento).

- Traballar visual e auditivamente e interpretar ritmogramas e musicogramas e a súa relación coa lonxitude da melodía.

- Traballar as figuras xeométricas coas coreografías que acompañan ás cancións.



- Relacionar a audición co espazo xeográfico no que están ambientados.


- Presentar os aparatos e soportes de tecnoloxía dixital e analóxica de son: radiocasetes, CD, reprodutores mp3, mp4, minidiscs…

102





- Aceptar nas coreografías os compañeiros/as sen discriminar a ninguén.






- Coñecer a música de The Beatles e valorar a súa importancia na música pop–rock.

- Cantar en inglés.



- Coñecer e escoitar o piano.




103




- Aprender e practicar estratexias lingüísticas para realizar oralmente descricións dos instrumentos que escoitan coa axuda dun apoio visual.





104

UNIDADE 7: O ENTROIDO

Obxectivos

- Cantar en grupo sen forzar a voz as cancións dramatizando con xestos.

- Realizar montaxes sinxelas de coreografías e instrumentacións.

- Traballar os compases binarios, ternarios e cuaternarios.

- Coñecer a guitarra visual e auditivamente e escoitar fragmen-tos musicais nos que participa.

- Diferenciar estilos de música.

- Bailar una danza irlandesa.

- Escoitar un fragmento de A Frauta Máxica de W.A. Mozart.

- Escoitar un fragmento de O sombreiro de tres picos de M. de Falla.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Ou, Susana!

Son un pequeno pantasma.

- Compases de 2/4, 3/4 e 4/4.

- A guitarra e outros instrumentos de corda punteada.

- Estilos musicais: pop-rock, culta e música de cine.

- Danza irlandesa Scarce O’ tatties.

- “Dúo de Papagueno e Papaguena” da ópera

- A Frauta máxica de W.A. Mozart.

- Fragmento de O sombreiro de tres picos de M. de Falla.

De procedemento:


- Montaxe de coreografías e acompañamentos instrumentais.

- Aprendizaxe teórico e práctico dos compases: 2/4, 3/4 e 4/4.

- Identificación, construción e colocación de liñas divisorias nos

105

compases.

- Coñecemento das características e son da guitarra e escoita do son doutros instrumentos de corda punteada.

- Escoita de fragmentos gravados onde participa a guitarra.

- Relación entre os debuxos e fragmentos de audicións. Identificación de estilos musicais.

- Montaxe dunha danza irlandesa en grupo.

- Dramatización e escoita activa dun fragmento de ópera.

- Escoita dunha audición de M. de Falla participando con palmas e canto.

De actitude:

- Interese por cantar un repertorio de cancións populares.

- Pulcritude na elaboración das fichas de linguaxe musical.

- Interese por coñecer a familia de corda punteada.

- Silencio e atención na escoita de audicións cultas e populares.

- Boa disposición para o baile.

- Gozo coa ópera.


Individuais:

- Memorizar o texto e música das cancións.

- Dividir e construír compases.

- Identificar a guitarra nas audicións.

- Identificar estilos musicais e instrumentos.

Grupais:

- Interesarse polas actividades grupais.

- Ter boa disposición e sentido rítmico no baile.

- Poñer interese nas instrumentacións grupais.


- Apreciación do silencio na escoita de sons e audicións.

- Interese por aumentar o repertorio de cancións populares.

- Valoración da voz e coñecemento do corpo como instrumento expresivo.

106




- Escoitar música en inglés.


- Traballar a escritura musical: compases de 2/4, 3/4 e 4/4.





- Coñecer os instrumentos (a guitarra) fixándose no material de corpo vibrante e caixa de resonancia e na súa procedencia.









107









- Diferenciar estilos musicais: música culta instrumental, ópera, pop-rock español e inglés, BSO.









108





109

UNIDADE 8: OS DEBUXOS ANIMADOS

Obxectivos


- Dramatizar as letras das cancións con xestos e movementos.

- Traballar a nota si e repasar as notas dadas anteriormente.

- Interpretar un ritmo e escribilo con notas no pentagrama.

- Tocar a nota si coa frauta de pico.

- Coñecer visual e auditivamente a arpa de orquestra e as súas características.

- Traballar a atención e a escoita con fragmentos das locucións da película O bosque animado e relacionar os timbres de voz cos personaxes.

- Relacionar os debuxos coa banda sonora da película ou serie televisiva correspondente.

- Escoitar un fragmento da BSO de Toy Story seguindo un musicograma.

- Dramatizar un romance infantil.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Asubiando ao traballar.

Escalas e arpexios.

- A nota si.

- Ritmogramas.

- A nota si na frauta de pico.

- A arpa de orquestra.

- Fragmento sonoro da película O bosque animado.

- Música e animación.

- Fragmento da banda sonora Toy Story.

- Romance O piollo e a pulga.

110

De procedemento:

- Aprendizaxe das canción coa axuda das gravacións.

- Dramatización da letra con xestos e movementos.

- Escritura dunha canción no pentagrama.

- Identificación de patróns rítmico-melódicos e ditado melódico.

- Identificación do ritmo relacionado cos debuxos.

- Interpretación coa frauta de melodías coa nota si.

- Coñecemento visual e auditivo da arpa de orquestra e outros membros da familia.

- Escoita activa de fragmentos de películas e series de TV.

- Escoita activa dunha canción da BSO da película Toy Story.

- Dramatización, canto e instrumentación dun romance.

De actitude:

- Interese polo canto e bailes en grupo.

- Pulcritude na elaboraión das fichas de linguaxe musical.

- Silencio e interese na escoita de audicións.

- Interese polo cine español.

- Curiosidade por coñecer as bandas sonoras de películas.


Individuais:

- Entoar afinadamente.

- Memorizar as cancións.

- Coñecemento e escritura das notas mi, fa, sol, la e si.

- Ter sentido auditivo na identificación de fragmentos de melodías.

- Interese por aprender a tocar a frauta.

Grupais:

- Interesarse por participar nos bailes e instrumentacións.

111


- Valoración da voz e o corpo como instrumentos de expresión e comunicación.







- Coñecer, cantar e dramatizar un romance infantil.

- Cantar cancións pentencentes a BSO de películas de animación.


- Traballar a escritura musical: notas mi, fa ,sol, la e si e o compás cuaternario.


- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce. A nota si.

- Relacionar as figuras xeométricas coas diferentes formas dos instrumentos: A arpa.




- Coñecer os instrumentos (a arpa de orquestra) fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia.

- Relacionar as audicións con debuxos alusivos a personaxes e películas.

112













- Valorar as cancións pertencentes a bandas sonoras de películas de animación e series de TV como expresión cultural, enriquecendo a súa bagaxe cultural, valorando especialmente o cine galego.


- Valorar as manifestacións culturais do folclore galego e doutras culturas (o romance).

- Representar sons mediante a expresión plástica.


- Valorar o corpo e a voz nas actividades de canto, movemento, danza e dramatización, desenvolvendo a sensibilidade

113

necesaria para aprecialo.










114

UNIDADE 9: A PRIMAVERA

Obxectivos



- Participar nun xogo mentres cantamos una canción popular.

- Realizar un ditado rítmico.

- Identificar fragmentos de melodías.

- Interpretar ritmogramas.

- Clasificar sons en altura.

- Tocar coa frauta de pico as notas si e la.

- Coñecer os instrumentos es colares de lámina.

- Coñecer visual e auditivamente a frauta traveseira e outros instrumentos de vento–madeira.

- Escoitar, bailar e instrumentar a Muiñeira de Pontesampaio.

- Escoitar Os paxaros de C. Saint-Saëns.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

A primavera veu.

Plantemos un xardín.

Verdes, verdes.

- Canción para xogar: Ai Cibrán!

- Ditado rítmico.

- Fragmentos de melodías para identificar.

- Ritmogramas.

- Clasificación de sons en altura.

- Frauta: as notas si e la.


- A frauta traveseira (vento–madeira): notas si, la.

- Audición: Muiñeira de Pontesampaio.

115

- Os paxaros (“O carnaval dos animais”) de C. Saint-Saëns.

De procedemento:



- Asociación dun ritmo a un debuxo.

- Realización dun ditado rítmico.

- Escoita de sons da natureza e clasificación en altura.

- Interpretación de melodías coa frauta coas notas si–la e acompañamento de percusión corporal.

- Coñecemento dos tipos de xilófonos e metalófonos escolares.

- Escoita e visualización da frauta traveseira e outros instrumentos de vento–madeira así como escoita de combinacións da frauta con instrumentos doutras familias.

- Seguemento da audición Muiñeira de Pontesampaio mediante un musicograma.

- Montaxe dunha coreografía e instrumentación coa audición.

- Escoita da audición de Os paxaros de C. Saint-Saëns mediante o seguemento dun musicograma que representa a liña melódica.

De actitude:

- Interese por aprender os instrumentos escolares e de orquestra.

- Curiosidade por coñecer a música folk galega e a música culta.

- Boa disposición para participar en grupo nos bailes e instrumentacións.

- Interese por aprender a linguaxe músical e pulcritude nas fichas.


Individuais:

- Saber tocar coa frauta melodías sinxelas coas notas la e si.

- Saber clasificar sons en alturas: grave, media e agudo.

- Coñecer o título e autor das audicións dadas ata o momento no curso.

- Identificar os instrumentos de orquestra dados no curso.

116

Grupais:

- Interesarse polas actividades grupais.




- Interese no descubrimento de novas audicións.

- Gozo co canto en grupo e actividades de dramatización.

- Afán de superación na aprendizaxe da linguaxe musical.

- Respecto cara aos compañeiros nas actividades propostas.




- Aprender cancións–xogo populares.


- Traballar a escritura musical no pentagrama e con ritmogramas.

- Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática nos musicogramas e a súa relación coa lonxitude e altura da melodía.

- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce: notas la e si.

- Relacionar o tamaño da lámina nos carillóns, xilófonos e metalófonos coa altura do son.




- Coñecer os instrumentos fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia.

- Relacionar as audicións de sons do contorno e estilos musicais cos espazos xeográficos nos que están ambientados.

117




















- Valorar o corpo e a voz nas actividades de canto, movemento,

118

danza e dramatización, desenvolvendo a sensibilidade necesaria para aprecialo.

119










120

UNIDADE 10: A MIÑA VILA

Obxectivos


- Realizar montaxes sinxelas de coreografías e dramatizar as cancións con xestos e movementos.

- Escribir e identificar as notas do e re.

- Coñecer o concepto de liña adicional.

- Traballar o pulso e a dramatización cunha canción popular infantil.

- Coñecer visual e auditivamente o clarinete e outros instrumen-tos de vento–madeira cunha lingüeta.

- Tocar coa frauta de pico a nota sol.

- Escoitar, cantar e percutir cunha canción de rock.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Unha señora ía.

Las calles de Sevilla.

As rodas do bus.

- A nota re e a nota do.


- Canción infantil: Estaba o señor Don Gato.

- O clarinete e outros instrumentos de vento–madeira cunha lingüeta.

- Frauta de pico: a nota sol.

- Smoke on the water (Deep Purple).

De procedemento:


- Montaxe de coreografías e dramatizacións das cancións con xestos e movementos.

- Escritura e identificación das notas no pentagrama do e re. Repaso do resto.

121

- Identificación de patróns melódicos e ditado.


- Canto e dramatización da canción popular Estaba o señor Don Gato.

- Escoita de gravacións e visualización do clarinete e outros instrumentos da súa familia.

- Interpretación dunha melodía sinxela coa nota sol.

- Escoita da canción de Deep Purple, canto e acompañamento con percusións.

De actitude:

- Curiosidade por aprender instrumentos da orquestra e banda.

- Gozo coa música rock.

- Interese e participación no canto e baile de cancións populares.

Criterios de avaliacióna

Individuais:

- Cantar afinado as cancións.

- Identificar e escribir no pentagrama as notas aprendidas.

- Interpretar melodías sinxelas na frauta coas notas si, la e sol.

- Identificar o clarinete.

- Memorizar as cancións populares.

Grupais:



- Ter sentido rítmico na interpretación de melodías na frauta de pico en grupo.

122




- Aprender vocabulario e expresións locais en galego e castelán e inglés.


- Traballar a escritura musical (as notas do e re, as liñas adicionais, compases binarios, ternarios e cuaternarios, pulso e acento).


- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce: notas sol, la e si.

- Relacionar as figuras xeométricas coas diferentes formas dos instrumentos: o clarinete.







- Presentar os aparatos e soportes de tecnoloxía dixital e analóxica de son: radiocasetes, CD, reprodutores mp3, mp4, minidisc…





123








- Escoitar e aprender a música rock mediante a participación activa, fomentando o interese pola música culta dos nosos ancestros.











124





125

UNIDADE 11: AS PROFESIÓNS

Obxectivos



- Interpretar ritmogramas e escribilos no pentagrama.

- Identificar sons e clasificalos en continuos e discontinuos.

- Coñecer e practicar coa escala de Do M.

- Coñecer visual e auditivamente o óboe e outros instrumentos de vento–madeira con doble lingüeta.

- Tocar coa frauta cancións sinxelas coas notas sol, la, si, do’ e acompañalas con instrumentos de lámina.

Contidos:

Conceptuais:

- Cancións:

Non te cases cun Ferreiro.

Quen te ensinou, lavandeira?

Los picapedreros.

El carbonero.

- Ritmogramas e sons asociados ás profesións.

- A escala de Do M.

- Canción sobre os oficios.

- O óboe e a súa familia.

- Frauta de pico: cancións coas notas sol, la, si.

- A música folk.

De procedemento:



- Identificación de patróns rítmico-melódicos.

- Escritura de melodías no pentagrama.

- Canto e dramatización con xestos dunha canción sobre os

126

oficios.

- Ditado melódico coa axuda dunha gravación.

- Escoita de fragmentos de audicións nas que destaca o óboe e visualización do instrumentos en fotos. Escoita doutros

- Instrumentos de vento–madeira cunha lingüeta simple.

- Interpretación de melodías coa frauta de pico coas notas sol, la, si e acompañamentos de instrumentos de lámina.

De actitude:

- Interese por cantar un repertorio de cancións populares.

- Pulcritude na elaboración das fichas de linguaxe musical.

- Interese por coñecer a familia de vento–madeira con doble lingüeta.

- Silencio e atención na escoita de audicións cultas e populares.

- Boa disposición para o baile.


Individuais:

- Cantar afinando e memorizar as cancións.

- Recoñecer e escribir as notas da escala de Do M no pentagrama.

- Recoñecer o óboe visual e auditivamente.

- Interpretar coa frauta melodías sinxelas coas notas sol, la, si.

- Realizar as fichas con limpeza e interese.

Grupais:

- Ter sentido rítmico nos bailes e instrumentación.

- Poñer interese en mellorar nas interpretacións de frauta conxuntas.


- Recoñecemento dos recursos expresivos e comunicativos da voz e do corpo.

- Silencio e actitude de respecto cara aos compañeiros que queren escoitar a música na aula.

- Respecto pola dignidade das profesións.

127






- Traballar a escritura musical (a escala de do, compases binarios, ternarios e cuaternarios)


- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce: notas sol, la, si.

- Relacionar as figuras xeométricas coas diferentes formas dos instrumentos: óboe.











- Comprender a realidade da pluralidade social actual coa que

128

convivimos e aprender a respectarnos.








- Coñecer visual e auditivamente o óboe e a música culta que interpreta.


- Escoitar e aprender a música folk galega e doutras comunidades mediante a participación activa, fomentando o interese pola música culta dos nosos ancestros.










129






130

UNIDADE 12: AS FESAS POPULARES

Obxectivos

- Cantar afinando e sen forzar a voz.



- Repasar a linguaxe musical aprendida durante o curso.

- Coñecer as abreviaturas elementais do matiz.

- Coñecer visual e auditivamente a trompeta e outros instrumentos de vento–metal.

- Interpretar melodías coa frauta coas notas si, la e sol.

- Escoitar e bailar coa música folk.

- Diferenciar estilos musicais.

- Bailar una danza galega.

- Relacionar debuxos con fragmentos musicais.

- Repasar conceptos musicais mediante un xogo.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Ayer en la romería.

O berberechiño.

Tengo un canario.

- Repaso da linguaxe musical.

- O matiz.

- A trompeta e outros instrumentos de vento–metal.

- Frauta: melodías coas notas si, la e sol.

- Audición de Paul Winter.

- Fragmentos demúsica rock, folk, jazz e culta.

- Danza: Alma barca.

- Xogo musical.

131

De procedemento:


- Montaxe de coreografías, intrumentacións e dramatizacións das cancións con xestos e movementos.

- Calsificacións de sons, colocación de liñas divisorias, ditados rítmicos e melódicos.

- Traballo dos termos de matiz mediante un pasatempo.

- Visualización de fotos e escoita de gravacións co son da trompeta e outros instrumentos de vento–metal

- Interpretación de melodías coa frauta de pico coas notas si, la e sol.

- Escoita, análise de temas e baile cunha audición de Paul Winter.

- Relación de debuxos con fragmentos de música folk, jazz, culta e rock.

- Montaxe dunha coreografia coa música de Alma barca, interpre-tada por Carlos Núñez.

- Identificación das estacións mediante debuxos e fragmentos de Vivaldi.

- Identificación do autor de fragmentos de música que escoitamos no curso.

- Realización dun xogo para repasar conceptos musicais.

De actitude:

- Interese polos conceptos aprendidos no curso.

- Satisfacción polo nivel de aprendizaxe instrumental.

- Interese polo aprendido dos diferentes estilos musicais.


Individuais:

- Cantar afinando as cancións e memorizar un repertorio.

- Escribir una melodía no pentagrama cunha rítmica sinxela.

132

- Identificar os instrumentos da orquestra aprendidos no curso.

- Ser capaz de tocar una canción sinxela coa frauta.

- Poder interpretar con pecusión ritmos sinxelos de acompa-ñamento.

- Diferenciar estilos musicais estudados.

- Coñecer o autor e título de audicións cultas escoitadas durante o curso.

Grupais:

- Ter sentido rítmico nas coreografías.

- Conseguir sentido rítmico nas instrumentacións conxuntas.

- Poñer interese na boa afinación no canto colectivo.


- Valoración do folclore popular galego e doutras culturas.

- Valoración da voz e coñecemento do corpo como instrumento expresivo.

- Recoñecemento dos recursos expresivos e comunicativos da voz e do corpo.




- Aprender un vocabulario e expresións locais en galego-castelán.


- Traballar a escritura musical (repaso de conceptos aprendidos).

- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce: as notas sol, la, si.

- Relacionar as figuras xeométricas coas diferentes formas dos instrumentos: a trompeta.



133


- Coñecer os instrumentos fixándose no material de corpo e na súa procedencia.















- Valorar as cancións e músicas populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a súa bagaxe cultural.

- Escoitar e aprender a música culta, rock, folk e jazz mediante a participación activa, fomentando o interese pola música culta dos nosos ancestros.


134

- Coñecer e escotar a trompeta e a música que interpreta.














135

17. PROGRAMACIÓN DE AULA NIVEL 4º POR UNIDADES

UNIDADE 1: O CORPO

Obxectivos

- Cantar sen forzar a voz.

- Coñecer e relacionar os valores das figuras e silencios.

- Relacionar as figuras e silencios por medio de pirámides.

- Coñecer as partes do corpo que actúan como instrumento.

- Coñecer instrumentos do folk galego.

- Iniciarse na frauta doce a través da interpretación de partituras sinxelas.

- Bailar unha danza.

- Acompañar unha danza con instrumentos de altura indeterminada.

- Escoitar os fragmentos pop incluídos nunha banda sonora.

- Escoitar unha audición e seguir o musicograma.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Onde lle puxo a man.

Un círculo faremos.

O baile do gorrión.

- Figuras e silencios.

- Percusión corporal nunha pequena canción.

- Instrumentos no folk galego.

- Cancións de frauta:

Sol – la – si.

A miña frauta lévame.

O boneco de neve.

- Danza popular: As Chiapanecas.

- Fragmentos das cancións da banda sonora Yellow submarine de The Beatles.

- Instrumentos de pequena percusión.

- Os toureiros de G. Bizet.

136

De procedemento:

- Práctica vocal en grupo.

- Práctica de figuras e silencios por medio das grafías.

- Entonación de cancións acompañadas de instrumentos corporais.

- Coñecemento visual e auditivo de instrumentos no folk galego.

- Práctica da dixitación de si, la e sol na frauta.

- Montaxe da danza con acompañamento de instrumentos de percusión indeterminada.

- Coñecemos o estilo pop e un grupo representante do mesmo:

The Beatles.

- Audición de Os toureiros de G. Bizet seguindo o musicograma.

De actitude:

- Boa disposición para o traballo en grupo.

- Valoración da lectura e escritura musical como medio de aprendizaxe e expresión musical.

- Atención e concentración na montaxe de danzas e pezas instrumentais.


Individuais:

- Recoñecer e escribir con correción a escala de Do.

- Captar as ideas esenciais na práctica vocal, instrumental e nas danzas.

- Interesarse na memorización de cancións.

- Recoñecer figuras e silencios.

- Identificar visual e auditivamente instrumentos escolares de lámina.

Grupais:

- Ter sentido rítmico nas coreografías.

- Conseguir sentido rítmico nas instrumentacións conxuntas.

- Poñer interese na boa afinación no canto colectivo.

137


- Amosar solidariedade, colaboración e axuda nas actividades grupais.

- Valoración da voz e o corpo como medios de expresión e comunicación.

- Valoración dos instrumentos folk galegos como parte importante do patrimonio artístico e cultural.

- Valorar a escoita e o silencio como medio ideal no desenvolvemento das diferentes actividades musicais.



- Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) en lingua galega, castelá e inglesa.

- Aprender vocabulario e expresións locais en galego, castelán e inglés.


- Traballar a escritura musical: altura do son e as notas sol, la e si, o son e a súa duración, concepto de figuras e silencios ( )

- Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática nos musicogramas e a súa relación coa lonxitude da melodía, ritmogramas de pezas de frauta.

- Traballar coa audición o compás binario, ternario e cuaternario e as figuras negra e branca; corcheas e silencio de negra.


- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos de frauta doce: as notas si – la – sol.




138













- Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexan na escola e os que soan nas audicións de música culta e pop-rock.




- Escoitar e aprender a música pop-rock mediante a participación activa e o coñecemento dunha banda sonora dunha película de animación.


- Fomentar as relacións e o contacto entre os rapaces/as sen

139

rexeitar ou discriminar a ninguén.











140

UNIDADE 2: OS FAMILIARES

Obxectivos

- Cantar seguindo o ritmo cos esquemas rítmicos propostos, facendo xestos que escenifiquen a letra da canción e sen forzar a voz.

- Diferenciar sons graves, medios e agudos.

- Repasar os sons do-re-mi-fa-sol-la-si-do´.

- Practicar ditados cos sons mi-fa-sol-la.

- Interpretar unha partitura non convencional.

- Recoñecer auditivamente sons da casa.

- Diferenciar a duración dos sons.

- Aprender a técnica instrumental.

- Tocar a frauta doce e os instrumentos de pequena percusión.

- Seguir o musicograma de O Zapateado de Sarasate.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Timoteo.

Ainda non comprei.

A muller do tío Mateo.

- A altura do son (grave-medio-agudo).

- Partitura non convencional:

Música e natureza.

- Figuras e silencios.

- Sons da casa.



Os meus parentes.

- Cancións:

A miña tía.

O zapateado de P. Sarasate.

141

De procedemento:

- Práctica vocal en grupo.

- Audición de sons de diferente altura.

- Práctica das notas de do a do´.

- Traballo de entoación dos sons mi – fa – sol – la e ditados.

- Interpretación en grupo da partitura non convencional.

- Audición de grabacións de sons da casa.

- Identificación de ritmos.

- Recoñecemento dos instrumentos de láminas.

- Exercicios de técnica e coordinación para o manexo dos instrumentos.

- Interpretación individual e grupal da frauta con acompañamiento de percusión.

- Montaxe dunha canción con sinxela coreografía.

- Audición da obra seguindo o musicograma e diferenciando un piano dun violín.

De actitude:

- Valorar o silencio como parte importante da música.

- Participación desinhibida no baile e respetuosa no baile cos compañeiros.

- Boa disposición para realizar os exercicios de escritura.

- Atención as explicacións do profesor/a.

- Boa disposición na práctica e coidado instrumental.


Individuais:

- Recoñecer e escribir con correción a escala de do.

- Captar as ideas esenciais na práctica vocal, instrumental e nas danzas.


- Recoñecer figuras e silencios.

- Identificar visual e auditivamente instrumentos escolares de lámina.

142

Grupais:

- Planificar e levar a cabo en equipo a correcta interpretación de pezas musicais diversas.

- Establecer pautas de atención na montaxe de coreografías.


- Escoita en silencio das cancións e audicións. Valoración da voz e o corpo como medios de expresión e comunicación.

- Coidar a hixiene do aparato vocal mediante o control da voz, a respiración, a articulación... para poder cantar e falar correctamente.

- Prestar axuda e colaborar nas actividades grupais.







- Traballar a escritura musical: a altura do son, a súa duración, conceptos de figura (redonda, branca, negra e corcheas) e silencio de redonda, branca, negra e corchea ademais da visualización da escala de do e de patróns melódicos.

- Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática nos ritmogramas, musicogramas e nas danzas así como a súa relación coa lonxitude da melodía.

- Traballar as figuras xeométricas nas fichas do alumno.

- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta: as notas si – la – sol.

143



- Adquirir o coñecemento instrumental fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia (percusión de lámina, metal e madeira).








- Adquirir habilidades para a prevención e resolución pacífica de conflitos que poidan xurdir ao formar parellas, grupos, quendas de xogo...


- Valorar as cancións populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a nosa bagaxe cultural.






144






- Ter curiosidade e interese individual no manexo da frauta doce e da pequena percusión.





145

UNIDADE 3: O OUTONO

Obxectivos

- Cantar afinadamente.

- Completar e escoitar a escala de Do.

- Percutir o ritmo seguindo unha canción galega.

- Repasar as figuras.

- Interpretar esquemas rítmicos.

- Coñecer os instrumentos de corda fretada.

- Tocar coa frauta e instrumentos de percusión.

- Traballar o compás cuaternario.

- Coñecer visualmente e auditivamente instrumentos populares.

- Favorecer o coñecemento e comprensión dos conceptos básicos necesarios para iniciarse na lectura e interpretación de partituras.

- Escoitar en silencio seguindo o musicograma de A. Vivaldi.

- Bailar un fragmento de O outono de A. Vivaldi.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

O moucho laroucho.

Chuvia de verán.

- Notas, figuras, canción:

Levantouse Manoliño.

- Ritmogramas e identificación de exercicios rítmico-melódicos.

- Instrumentos de corda fretada.


- Cancións de frauta e pequena percusión:

O vento.

- Cancións de frauta con instrumentos de lámina:

Frautas e metalófonos.

Neste mar.

146

- Audición:

O outono de A. Vivaldi.

De procedemento:

- Práctica do canto en grupo.

- Lectura musical para o coñecemento das notas da escala de do.

- Actividades para completar valores das figuras.

- Práctica de esquemas rítmicos por medio de ritmogramas.

- Interpretación de ritmos con instrumentos corporais.

- Audición de obras con instrumentos de corda fretada.

- Repaso de distintos elementos de linguaxe musical que atopamos na partitura.

- Repaso da dixitación si-la-sol coa frauta.

- Audición e recoñecemento dos instrumentos populares.

- Interpretación da partitura.

- Audición da obra seguindo o musicograma.

- Baile e dramatización da audición.

De actitude:

- Atención e gozo coa realización de actividades.

- Boa disposición na práctica da linguaxe musical.

- Atención as explicacións e mais as ordes do profesor/a.


Individuais:

- Tratar de entoar de xeito afinado.

- Seguir o ritmo de xeito adecuado nunha canción do folclore galego.

- Identificar visual e auditivamente os instrumentos da familia de corda fretada.

- Tocar con precisión a frauta e os instrumentos de percusión inde-terminada e determinada.

- Amosar interese no coñecemento de pezas clásicas.

Grupais:

- Ser capaz de axustarse ao ritmo da clase.

- Participar nas diferentes actividades grupais con interese.

147


- Valoración da voz e do corpo como medios de expresión e comunicación.

- Escoita en silencio de todas as actividades que o requiran.

- Interese na aprendizaxe de novos conceptos.

- Valoración da tradición musical no coñecemento de pezas e instrumentos do noso legado cultural.






- Relacionar o ritmo coa palabra.


- Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática nos ritmogramas, musicogramas e a relación coa lonxitude da melodía.

- Traballar a relación matemática do compás binario, ternario e cuaternario cos elementos que o integran na escritura no pentagrama e na audición.

- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce. As notas si – la – sol.


- Escoitar, diferenciar e valorar os sons do medio da natureza no outono.


- Adquirir un coñecemento instrumental fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia (corda fretada).

148



- Utilización de internet para buscar e visualizar instrumentos que participan nas audicións de música culta.




- Traballar o respecto e actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros.





- Ter percepción e comprensión do mundo que os rodea cando escoitan sons do seu contorno, gozando deste e valorándoos.

- Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta.




- Rematar as actividades de escritura musical con interese e pulcritude.

- Potenciar a expresión corporal na dramatización de cancións e música culta.


149


- Realizar un traballo creativo, responsable e entusiasta para conseguir un resultado positivo nas actividades de grupo, dentro dun marco de cooperación entre os rapaces/as.






- Ter curiosidade e interese no coñecemento dos instrumentos da familia de corda fretada como parte importante do patrimonio artístico e cultural.


- Desenvolver a confianza en si mesmos mediante as dramatizacións con xestos grupais e as coreografías, ademais de fomentar o espírito de superación nas actividades individuais; grazas ás gabanzas e ánimos do profesorado.



150

UNIDADE 4: A VOZ

Obxectivos

- Cantar seguindo as normas de interpretación.

- Practicar o canto a dúas voces.

- Traballar o ritmo e as figuras rítmicas do tema.

- Traballar o compás binario.

- Traballar pulsos e acentos.

- Clasificar as voces humanas pola súa altura.

- Identificar auditivamente fragmentos de voces.

- Coñecer instrumentos do novo folk galego.

- Discriminar auditivamente o timbre dos instrumentos que participan nas audicións.

- Favorecer o coñecemento e comprensión dos conceptos básicos necesarios para iniciarse na lectura e interpretación de partituras.

- Coñecer e tocar a nota do´ na frauta.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Eram sam, sam.

Tumbai, tumbai.

- O compás binario.

- División de compases en cancións e rimas.

- As voces humanas.

- Agrupacións das voces.

- Os instrumentos no novo folk galego.

- Cancións de frauta e percusión corporal, indeterminada e determinada:

Ola, Botando.

Do, do, doo.

Xilófonos do maior.

- Audición:

A verbena da Paloma de T. Bretón.

151

De procedemento:

- Canto en grupo e a dúas voces.

- Práctica de diferentes elementos rítmicos.

- Práctica do compás binario con exercicios separándoos con liñas divisorias.

- Traballo de rimas en compás binario.

- Audición de obras vocais de distintos estilos.

- Audicións con agrupacións vocais.

- Visualización de instrumentos que se utilizan no novo folk.

- Escoita de fragmentos variados do folk.

- Xogos rítmicos e melódicos en eco con instrumentos melódicos.

- Interpretación da canción seguindo a partitura, a gravación e as indicacións do profesor/a.

- Seguimento da audición polo musicograma.

- Acompañamento da audición con instrumentos de percusión indeterminada.

De actitude:

- Valoración do traballo propio e o dos demais.

- Respecto pola cultura doutros países.

- Boa disposición na realización das actividades.

- Concentración nas audicións.


Individuais:

- Procurar o coidado da afinación nas diferentes cancións.

- Realizar unha correcta escritura musical.

- Identificar as diferentes voces solistas así como algunhas das agrupacións vocais.

- Tocar con precisión a frauta e os instrumentos de percusión inde-terminada e determinada.

- Interpretar con correción as pezas instrumentais.

- Identificar algúns dos instrumentos do folk galego.

152

Grupais:

- Captar as ideas esenciais de interpretación grupal nas cancións e nas pezas instrumentais.

- Participar con entusiasmo nas actividades colectivas.


- Respeto polas normas básicas da linguaxe musical.

- Valoración da música como proceso sociocultural e como vehículo de transmisión e creación artística.

- Valoración dos instrumentos folk galegos como elemento importante da nosa cultura.

- Interese na aprendizaxe de novos conceptos e acercamento a novos instrumentos.

- Participación nas actividades grupais axudando e colaborando todos os compañeiros/as.



- Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) en lingua galega, castelá e doutras culturas.

- Aprender vocabulario e expresións locais en galego, castelán e outras culturas.



- Traballar a relación matemática do compás binario e ternario cos elementos que o integran na escritura no pentagrama e na audición.


- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos de frauta doce. As notas si – la – sol – do´.

153



- Coñecer o seu corpo e traballar a lateralidade.

- Adquirir o coñecemento instrumental fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia (percusión de madeira de lámina).


- Presentar os aparatos e soportes de tecnoloxía dixital e analóxica de son: radiocasetes, CD, reprodutores mp3, mp4...








- Coñecer a música folk, os instrumentos máis habituais e algúns dos grupos mais relevantes.



- Fomentar as relacións e o contacto entre os rapace/as sen rexeitar ou discriminar a ninguén.


- Escoitar e aprender as voces humanas e as súas agrupacions nas audicións de música culta e outros estilos para un maior enriquecemento persoal.

154




- Realizar unha aprendizaxe e a práctica das estratexias linguísticas para realizar oralmente descricións dos sons que escoitan coa axuda dun apoio visual.





155

UNIDADE 5: O NADAL

Obxectivos

- Cantar seguindo a gravación e as actividades propostas.

- Substituír palabras por xestos na canción da unidade.

- Realizar unha coreografía.

- Diferenciar o compás binario do ternario.

- Coñecer instrumentos do folk galego.

- Dramatizar unha “marcha” en binario de un “vals” en ternario.

- Coñecer os signos de repetición en exercicios e cancións.

- Recoñecer os instrumentos de corda punteada.

- Tocar a frauta e instrumentos de altura indeterminada e determinada.


- Fomentar a declamación a través dunha representación teatral navideña.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Vinde galeguiños.

Esta noche nace el niño.

Tan,tan.

Aló entre as pallas.

- O compás ternario e a súa diferenza co compás binario; cancións:

Xa fun a Marín.

Antón Piruleiro.

Así van, van, van.

- Os signos de repetición:

- Sons da casa.

- Peza musical con signos de repetición e acompañamento desta con pequena percusión.

- Instrumentos de corda punteada.

156


A noite de reis.


Sonata de Nadal.

- Representación teatral do Nadal:

Imos ao portal.

De procedemento:

- Canto grupal.

- Substitución de palabras por xestos na canción da unidade.

- Realización dunha coreografía.

- Diferenza do compás binario e ternario.

- Dramatización dunha marcha binaria e un vals ternario.

- Coñecemento dos signos de repetición en exercicios e cancións.

- Recoñecemento dos instrumentos de corda punteada.

- Interpretación dunha peza de frauta co acompañamento de percusión indeterminada e determinada.


- Fomento da declamación nunha representación teatral navideña.

De actitude:

- Boa disposición na práctica do canto.

- Atención e disfrute nas actividades propostas.

- Respecto pola actuación grupal.

- Interese no descubrimento dos instrumentos de corda punteada.


Individuais:

- Procurar a correcta afinación no canto.

- Coidar a correcta escritura musical.

- Identificar visual e auditiva os instrumentos de corda punteada.

- Amosar interese na declamación da representación teatral.

157

Grupais:

- Planificar e levar a cabo con disciplina os pasos da danza colectiva de forma coordinada.

- Participar con entusiasmo e interese nas diferentes actividades grupais.


- Valoración da voz e o corpo como medio de expresión e comunicación.

- Valoración do folclore galego e outros.

- Respecto polas normas básicas de interpretación vocal e instrumental.



- Aprender un repertorio de panxoliñas (orais e escritas) en lingua galega e castelá.


- Aprender vocabulario en inglés a través dunha canción.



- Traballar a escritura musical: as notas do – re – mi – fa – sol – la – si – do´ compás binario e ternario e signo de repetición.

- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce. As notas: si – la – sol – do´.



- Adquirir o coñecemento instrumental (instrumentos de percusión e corda punteada) fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia (árbores, canas, pel ou vexigas de animais, metais...).

158









- Valorar as panxoliñas populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a nosa bagaxe cultural.


- Coñecer o violín e a súa importancia na música culta e popular.


- Potenciar a expresión corporal na dramatización de cancións e teatros musicais.







159


- Ter curiosidade e interese individual no coñecemento dos instrumentos de corda punteada.





160

UNIDADE 6: OS ANIMAIS

Obxectivos

- Cantar seguindo a gravación e as actividades propostas.

- Practicar o acompañamento e sonorización das cancións.

- Coñecer a altura e duración de sons de animais.

- Pasar cancións ao pentagrama.

- Cantar e facer acompañamentos vocais.

- Coñecer visual e auditiva os instrumentos de tecla.

- Tocar na frauta unha canción co: sol – la – si – do´.

- Seguir unha canción visualizando debuxos que representan os pulsos.

- Traballar o esquema formal nunha danza cun acompañamento de pequena percusión.

- Relacionar un animal coa música que escoitas.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Camiño da escola.

Nesta vella factoría.

Unha pulga e un rato.

- Clasificación de sons de animais segundo su altura e duración.

- Escritura de cancións.

- Canción a tres voces.

- Instrumentos de tecla.

- Canción de frauta:

Se che traba a donicela.

- Canción:

Estaba unha ra.

- Danza holandesa:

Robinson.

- Audición de fragmentos de:

161

O carnaval dos animais de Saint-Saëns.

De procedemento:

- Canto grupal.

- Práctica do acompañamento e sonorización das cancións.

- Traballo da duración e a altura nos sons de varios animais.

- Escritura de cancións no pentagrama.

- Práctica do canto a tres voces.

- Coñecemento visual e auditiva dos instrumentos de tecla.

- Práctica na frauta dunha canción con sol-la-si-do´.

- Seguimento dunha canción con debuxos que representan os pulsos.

- Traballo do esquema formal dunha danza con acompañamento de pequena percusión.

- Interpretación individual e grupal da frauta con acompañamiento de percusión.

- Relación dun animal coa música que escoitas.

De actitude:

- Valoración do traballo propio e das propostas dos demais.

- Interpretación seguindo as normas básicas desta e as normas do grupo.

- Interese por mellorar na interpretación vocal e instrumental.

- Boa actitude e coordenación no baile.

- Interese na escoita en silencio das audicións.


Individuais:

- Utilizar a lingua galega con corrección na práctica vocal.

- Interese na memorización de cancións.

- Recoñecer as características principais dos instrumentos de tecla.

- Realizar unha correcta escritura musical.

- Ser capaz de relacionar auditivamente un instrumento con un animal.

162

Grupais:

- Procurar o axuste da entoación e a coordinación no canto grupal.

- Planificar e levar a cabo con disciplina os pasos da danza colectiva de forma coordinada.

- Participar con entusiasmo e inte-rese nas diferentes actividades grupais.


- Interese polo uso do galego e respecto polas normas que rixen a súa utilización.

- Iniciativa e voluntariedade na colaboración e axuda ao resto de compañeiros/as.








- Traballar a escritura musical (ritmo binario, ternario: proporción rítmica e acento).

- Traballar as figuras xeométricas coas coreografías que acompañan ás cancións.

- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta. As notas si – la – sol – do´.



- Relacionar a audición co espazo xeográfico no que están ambientados.

- Discriminar sons de animais polo timbre, altura e duración.

163







- Aceptar nas coreografías os compañeiros/as sen discriminar a ninguén.








- Coñecer e escoitar o piano e outros instrumentos de tecla: órgano, clave, teclado, celeste, acordeón.




164




- Aprender e practicar estratexias lingüísticas para realizar oralmente descricións dos instrumentos que escoitan coa axuda dun apoio visual.

- Aprender a tocar e interpretar a frauta doce, os instrumentos de pequena percusión e os de lámina cunha boa técnica.





165

UNIDADE 7: OS INSTRUMENTOS MUSICAIS

Obxectivos

- Coñecer a frauta traveseira como instrumento de vento–madeira con bisel.

- Coñecer a frauta traveseira visual e auditivamente.

- Acompañar un fragmento clásico de frauta traveseira con instrumentos de pequena percusión.

- Favorecer o coñecemento e comprensión de conceptos básicos da linguaxe musical a través da práctica instrumental.

- Traballar a atención e a escoita musical.

- Traballar o acento e a lateralidade.

- Traballar a memoria musical.

- Ampliar o coñecemento de estilos musicais que contribúe a un maior enriquecemento da cultura musical dun mesmo/a.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Viñemos dende Flandres.

El violín.

- O matiz.

- Identificación de matices.

- Vento–madeira con bisel: a frauta traveseira.

- Cancións de frauta, lámina e pequena percusión:

Nota fa.

Barcarola.

A tocar.

- Canción pop española:

Hago chas y aparezco a tu lado de Alex y Christina.

De procedemento:

- Interpretación da canción cos movementos e xestos que se

166

propoñen.

- Coñecemento das diferentes intensidades do son.

- Coñecemento da frauta traveseira como instrumento de vento–

-madeira con bisel.

- Coñecemento da frauta traveseira visual e auditiva.

- Acompañamento dun fragmento clásico de frauta traveseira con pequena percusión.

- Coñecemento e comprensión de conceptos básicos da linguaxe musical na práctica instrumental.

- Identificación de ritmos.

- Traballo da atención e a escoita musical.

- Traballo do acento e a lateralidade.

- Traballo da memoria musical.

- Coñecemento do estilo musical pop.

De actitude:

- Valoración do canto como medio de expresión e comprensión.

- Gozo do canto e a interpretación musical.

- Respecto polas normas.

- Interese polo traballo ben feito.


Individuais:


- Identificar os matices de diversos instrumentos.

- Identificar a frauta traveseira visual e auditivamente.

- Realizar un acompañamento de pequena percusión a un fragmento de frauta traveseira.

- Identificar e moverse con un fragmento de música pop.

Grupais:


167

- Ter bo sentido rítmico nos bailes e cancións.



- Desenvolvemento de gustos personais na práctica do baile do estilo pop.

- Respecto polas normas básicas de interpretación colectiva.

- Valoraración e coidado da voz executando o canto de forma natural.

- Valoración das manifestacións culturais dos novos estilos.




- Escoitar música pop en castelán.


- Traballar a escritura musical: compases de 2/4 e 3/4.

- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta. As notas: si – la – sol – do´ – fa.





- Coñecer os instrumentos de vento con bisel (as frautas) fixándose no material de corpo vibrante e caixa de resoancia e na súa procedencia.



168


















- Valorar a música pop como estilo musical máis cercano aos nosos alumnos/as.

169










- Ter interese no manexo correcto e adecuado da frauta doce e os instrumentos de percusión e lámina.

- Aprender os matices como elementos imprescindibles no desenvolvemento dunha obra musical e na audición de sons de instrumentos.

170

UNIDADE 8: OUTRAS CULTURAS

Obxectivos

- Cantar seguindo as indicacións do profesor/a unha canción doutra cultura.

- Coñecer as liñas adicionais.

- Traballar as liñas divisorias e exercicios melódicos con do – re.

- Coñecer o óboe e o corno inglés como instrumentos de vento– –madeira con dobre lingüeta.

- Coñecer visual e auditiva o óboe e o corno inglés.

- Traballar a técnica e a interpretación da frauta doce.

- Coñecer intérpretes e instrumentos do folk e rock galego.

- Escoitar e seguir polo musico-grama unha divertida peza instrumental.

- Traballar a memoria musical.

- Traballar a forma musical nunha audición.

- Identificar instrumentos que interveñen na audición.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Chequi morena.

Siyahamba.

El monigote.


- Escritura no pentagrama de cancións.

- Vento–madeira con dobre lingüeta: o óboe e o corno inglés.

- Cancións de frauta con fa – sol – la:

Ninna, nanna.

Xa chovendo está.

Buba niña.

- Galirock e Galifolk: intérpretes, grupos e audicións.

- Audición:

A miña tía.

171

O pequeno elefante de H. Mancini.

De procedemento:

- Canto grupal seguindo as indicacións do profesor/a dunha canción doutra cultura.

- Coñecemento das liñas adicionais.

- Traballo das liñas divisorias e exercicios melódicos con do-re.

- Coñecemento do óboe e o corno inglés como instrumentos de vento–madeira con dobre lingüeta.

- Coñecemento visual e auditivo do óboe e o corno inglés.

- Traballo da técnica e a interpretación da frauta doce.

- Coñecemento de intérpretes e instrumentos do folk e rock galegos.

- Escoita e seguimento polo musicograma dunha divertida peza instrumental.

- Traballo da forma musical nunha audición.

- Identificación de instrumentos que interveñen na audición.

De actitude:

- Gozo do canto, a audición e a danza.

- Coñecer e respectar outras manifestacións culturais e outros pobos.

- Boa disposición para realizar os exercicios.

- Interese por mellorar a entoación, o ritmo e a interpretación cos instrumentos utilizados.

- Escoita atenta na audición.


Individuais:


- Interesarse na memorización de cancións doutras culturas.

- Recoñecer instrumentos de vento–madeira con dobre lingüeta.

- Recoñecer grupos e intérpretes do folk e rock galego.

- Recoñecer instrumentos que participan nunha audición..

172

Grupais:

- Interpretar con corrección as pezas de frauta de xeito colectivo.

- Participar con entusiasmo nas actividades propostas.


- Valoración da música doutras culturas como vehículo socializador e harmonizador das relacións entre os pobos.

- Respecto e aceptación das diferenzas individuais.

- Interese por coñecer costumes e realidades distintas á nosa.

- Participación nas actividades vocais, instrumentais e coreográficas con interese.



- Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) en lingua galega e castelá e outras culturas.

- Aprender vocabulario e expresións locais en galego e castelán e outras culturas.

- Traballar coas pezas de frauta e pequenas melodías ao compás binario e ternario.


- Traballar a escritura musical: notas: do – re – mi – fa – sol – la e si e do´ e notas con liñas adicionais.


- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce. As notas: si – fa – sol – la.




- Coñecer os instrumentos (a arpa de orquestra) fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia.

173

- Relacionar as audicións con debuxos alusivos a personaxes e películas.













- Valorar as pezas e audicións musicais pertencentes a bandas sonoras de películas como expresión cultural, enriquecendo a súa bagaxe cultural, valorando especialmente o cine galego.


- Escoitar e aprender música folk e rock e os seus grupos da nosa Comunidade como enriquecemento da nosa cultura artística.



- Fomentar as relacións e o contacto entre os rapaces/as sen

174

rexeitar ou discriminar a ninguén.











175

UNIDADE 9: A PRIMAVERA

Obxectivos

- Interpretar a canción dramatizándoa.

- Distinguir retrouso de estrofa.

- Relacionar figuras e silencios con debuxos.

- Colocar liñas divisorias nunha canción primaveral.

- Traballar o compás cuaternario.

- Posibilitar a vivencia e inte-riorización do ritmo nunhas pezas de frauta, lámina e pequena percusión.

- Coñecer visual e auditiva o trombón.

- Escoitar os compañeiros do trombón.

- Escoitar e seguir polo musicogra-ma unha audición do folk falego.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Foliada de Berducido.

Dondiego no tiene don.

Cando chegue primavera.

- Ritmogramas:

Canción de primavera.

- O compás cuaternario. Melodía basada na 9ª Sinfonía de L.v. Beethoven: O himno da alegría.

- Sons da casa.

- Cancións de frauta e pequena percusión:

Dialogamos coa nota mi.

Roda, roda.

Pedra, pedriña.

- Cancións de frauta, pequena percusión, lámina e percusión corporal:

Eu non sei.

O besbello.

- Vento–metal: o trombón.

176

- Audición:

Aires de Valmiñor interpretada por Milladoiro.

De procedemento:

- Interpretación da canción dramatizándoa.

- Distinción de retrouso e estrofa.

- Relación de figuras e silencios con debuxos.

- Colocación de liñas divisorias nunha canción primaveral.


- Audición de grabacións de sons da casa.

- Coñecemento visual e auditivo do trombón.

- Audición dos compañeiros do trombón.

- Audición e seguimento polo musicograma dunha audición do folk galego.

De actitude:

- Interese na aprendizaxe de cancións.

- Valoración do traballo en grupo.

- Boa disposición na realización de exercicios.

- Participación respectando as normas da interpretación grupal.


Individuais:


- Asimilar o compás cuaternario.

- Recoñecer unha melodía perten-cente a unha obra clásica importante: 9ª sinfonía de Beethoven.

- Recoñecer o trombón como instrumento de vento–metal.

- Identificar unha audición do folk galego.

Grupais:

- Cantar en grupo de xeito afinado.

- Valorar a coordinación do grupo nas pezas instrumentais e vocais.

177


- Aprender cancións (orais e escritas) en lingua galega e castelá.

- Respecto polas normas básicas de linguaxe musical.


- Traballar o respecto e a actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros/as.

- Respecto polas normas básicas de interpretación instrumental colectiva.



- Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) en lingua galega, castelá e outras culturas.



- Traballar a escritura musical no pentagrama e con ritmogramas.

- Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática nos musicogramas e a súa relación coa lonxitude e altura da melodía.

- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce: notas mi – fa – sol – la – si e do´.




- Coñecer os instrumentos de vento–metal: o trombón fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia.

- Relacionar as audicións de sons do contorno e estilos musicais cos espazos xeográficos nos que están ambientados.

178




















- Valorar o corpo e a voz nas actividades de canto, movemento,

179

danza e dramatización, desenvolvendo a sensibilidade necesaria para aprecialo.

- Escoitar e aprender música folk mediante a participación activa fomentando o interese pola música dos nosos ancestros.






- Ter interese no coñecemento do trombón como instrumento da familia de vento–metal.





180

UNIDADE 10: O MEU BARRIO

Obxectivos

- Cantar sen forzar a voz.

- Posibilitar a vivencia e interio-rización do ritmo.

- Coñecer os termos de velocidade.

- Coñecer a velocidade e inten-sidade de varios sons.

- Coñecer o clarinete.


- Traballar a técnica e a interpre-tación na frauta doce, nos instru-mentos de lámina e pequena percusión.

- Escoitar a audición seguindo o musicograma.

- Diferenciar timbres instrumentais.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Adiviñanzas.

Elas eran tres comadres.

Mi barrio.

- A velocidade. Fragmentos de músicas de diferentes estilos.

- A velocidade e a intensidade. Sons diversos.

- Vento–madeira: os clarinetes.


Serenata profesional.

- Cancións de frauta, pequena percusión e lámina:

Bágoas.

Xota de Outes.

- Presentación da nota re na frauta.

- Audición:

Xota da Gheada.

- Bingo musical.

181

De procedemento:

- Canto en grupo sen forzar a voz.

- Audición de fragmentos de distintas velocidades.

- Relación de sons coa intensidade e a velocidade.

- Identificación visual e auditiva do clarinete.


- Interpretación das pezas de frauta, lámina e pequena percusión.

- Audición de música folk seguindo un musicograma.

- Escoita de fragmentos de instrumentos.

De actitude:

- Boa disposición para participar nas actividades propostas.

- Boa actitude para a interpretación vocal e instrumental.

- Atención ás ordes do profesor/a.

- Gozo co xogo.

- Respecto nas intervencións dos compañeiros/as.


Individuais:


- Identificar termos de velocidade.

- Recoñecer o clarinete como instrumento da familia de vento–madeira.

- Escoitar a música e a instrumentación desta con atención.

- Interpretar con corrección as pezas instrumentais.

- Recoñecer timbres instrumentais.

Grupais:

- Atención e gozo coas actividades de grupo como os xogos.

- Cantar en grupo de xeito afinado.

182


- Apreciación do silencio na escoita de sons e audicións.

- Valoración da voz como recurso expresivo.

- Interese na aprendizaxe dos termos de velocidade.

- Respecto polas normas básicas de instrumentación colectiva.







- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce: notas re – mi – fa – sol – la.

- Relacionar as figuras xeométricas coas diferentes formas dos instrumentos: o clarinete.




- Coñecer os instrumentos de vento–madeira (os clarinetes), fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia.





183





- Aceptar nas danzas, coreografías e xogo grupal os compañeiros/as sen discriminar a ninguén.






- Escoitar e aprender a música rock mediante a participación activa, fomentando o interese pola música culta dos nosos ancestros.









184







185

UNIDADE 11: OS CONTOS

Obxectivos

- Interpretar a canción cos movementos, sons e xestos que se propoñen.

- Coñecer a escala pentáfona.

- Coñecer a ligadura de unión e o punto.

- Interpretar coa frauta, lámina e pequena percusión: Onde están as chaves?

- Coñecer os saxofóns.

- Coñecer a gaita.


- Bailar unha danza.

- Fomentar a declamación a través dunha representación teatral.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Seguindo o líder.

Los cochinitos dormilones.

- A escala pentáfona.

- A ligadura de unión e o punto.

- Tocamos coa frauta, lámina e pequena percusión:

Onde están as chaves?

- Vento–madeira: os saxofóns.

- Vento–madeira: a gaita.

- Audición:

Recordos da Alhambra.

- Danza:

Cochinchine.

- Representación teatral:

O frautista de Hamelín.

186

De procedemento:

- Interpretación da canción cos movementos, sons e xestos que se propoñen.

- Coñecemento da escala pentáfona.

- Coñecemento da ligadura de unión e o punto.

- Interpretación coa frauta, lámina e pequena percusión de Onde están as chaves?

- Identificación visual e auditiva dos saxofóns.

- Identificación visual e auditiva da gaita.

- Audición seguindo o musicograma.

- Montaxe dunha danza.

- Traballo de declamación nunha representación teatral.

De actitude:

- Participación con gusto e interese.

- Boa disposición na práctica da linguaxe musical.

- Respecto polo traballo en grupo.

- Atención as explicacións do profesor/a.

- Atención as ordes do profesor/a.


Individuais:

- Procurar a correcta afinación no canto.

- Coidar a correcta escritura musical.

- Identificar visual e auditiva o saxofón e a gaita.

- Interpretar co corrección a peza instrumental.

- Amosar interese na declamación da representación teatral.

Grupais:

- Interpretar con corrección as pezas de frauta de xeito colectivo.

- Participar con entusiasmo nas actividades propostas.

187


- Respeto polas normas básicas da linguaxe musical.

- Valoración da música como proceso sociocultural e como vehículo de transmisión e creación artística.

- Valoración da gaita como un instrumento moi importante da nosa tradición.

- Interese na aprendizaxe de novos conceptos e acercamento a novos instrumentos.

- Participación nas actividades grupais axudando e colaborando con todos os compañeiros/as.





- Aprender a declamar con correción no desenvolvemento dun conto musical.


- Traballar a escritura musical (a escala de do, a escala pentáfona de do, compases binarios e ternarios).


- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce: notas mi – fa – sol – la – si – do´.

- Relacionar as figuras xeométricas coas diferentes formas dos instrumentos: os saxofóns.




- Coñecer os instrumentos de vento–madeira (os saxofóns) fixándose no material de corpo vibrante e na súa procedencia.

- Relacionar as audicións e os estilos musicais cos espazos

188

xeográficos nos que están ambientados.














- Coñecer visual e auditivamente o saxofón e os estilos musicais que del podemos escoitar.






189











190

UNIDADE 12: O OESTE

Obxectivos

- Cantar sen forzar a voz seguindo a gravación e as indicacións do profesor/a.

- Coñecer a semicorchea.

- Traballar o punto e a ligadura.

- Coñecer o fagot.

- Traballar a técnica e a interpretación da frauta doce, instrumentos de láminas e pequena percusión.

- Posibilitar a vivencia e interiorización do ritmo.



- Discriminar velocidades e intensidades.

Contidos

Conceptuais:

- Cancións:

Ring, ring do banxo.

O vaqueiro.

- A semicorchea.

- O punto e a ligadura.

- Vento–madeira: o fagot.

- Cancións para frauta, lámina e pequena percusión:

Eu teño un canciño.

Xota de Outes: retrouso.

- Audición:

Na cova do rei da montaña.

De procedemento:

- Canto grupal sen forzar a voz seguindo a gravación e as indicacións do profesor/a.

- Traballo da semicorchea

- Traballo do punto e a ligadura.

- Identificación visual e auditiva do fagot.

191

- Traballo da técnica e a interpretación da frauta doce, instrumentos de láminas e pequena percusión.

- Traballo da interiorización do ritmo.

- Audición seguindo o musicograma.

- Montaxe dunha danza.

- Discriminación de velocidades e intensidades.

De actitude:

- Participación con gusto e interese.

- Respecto polas normas.

- Interese na participación das actividades musicais.

- Participación respectando as normas de interpretación e do grupo.

- Boa disposición na escoita.


Individuais:


- Recoñecer a semicorchea.

- Recoñecer o fagot como instrumento de vento–madeira.

- Recoñecer velocidades e intensidades nunha audición.

- Recoñecer instrumentos que participan nunha audición.

Grupais:

- Captar as ideas esenciais de interpretación grupal nas cancións e nas pezas instrumentais.

- Participar con entusiasmo nas actividades colectivas.


- Valoración da música doutras culturas como vehículo socializador e harmonizador das relacións entre os pobos.

- Respecto e aceptación das diferenzas individuais.

- Interese no coñecemento de novos conceptos da linguaxe musical.

192





- Traballar a escritura musical (repaso de conceptos aprendidos), a semicorchea.

- Traballar a dixitación dentro dos aspectos técnicos da frauta doce: as notas re – mi – fa – sol – la – si.

- Relacionar as figuras xeométricas coas diferentes formas dos instrumentos: o fagot e o contrafagot.




- Coñecer os instrumentos de vento–madeira: o fagot e o contrafagot fixándose no material de corpo e na súa procedencia.








193






- Percibir e comprender o mundo que os rodea cando escoitan sons do seu contorno, gozando deste valorándoo.


- Valorar as cancións e músicas populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a súa bagaxe cultural.

- Escoitar e aprender a música culta, mediante a participación activa, fomentando o interese pola música culta dos nosos ancestros.


- Coñecer e escoitar o fagot e o contrafagot e a música que interpreta.








194







A – s

195

2º ciclo(COPIA VÁLIDA)

Documents

Transcript of 2º ciclo(COPIA VÁLIDA)