1. PRESIO-ELTZEA

XVII. mendean asmatutako tramankulua da, nahiz eta garai horretako etxekoandreek sukalderako erabili ez. Gaur egungo sukaldeetan, ordea, aski ezaguna dugu. Eltze berezi honi esker, izan ere, ez dago goiz guztia garbantzoak egosten pasa beharrik; instant batean egiten dira. Funtsean lurrin-makina sinple eta erabilgarria besterik ez da eta, nola ez, sukaldariek biziki estimatua.

ZER DA?

Presio eltzea sukaldatzeko erabiltzen den tresna famatua da.Ez du likido eta airearen irteera baimentzen jarritako presioaren azpitik. Bertan dagoen presioa areagotu egiten da arrazoi horregatik eta orduan, barruko temperatura asko igotzen da. 100 Cº tarainoko temperaturara iritsi al daiteke. Tenperatura altuak jakiak azkarrago sukaldatzea biamentzen du eta orduan, beste tresna batzuen denbora 3 edo 4 alditan txikitzen du!

BABARRUNEN KASUA

Presio eltzean askoz ere azkarrago sukaldatzen dira aire eta likidorik ateratzen ez ustean, temperatura asko igotzen da eta babarrunak askoz ere azkarrago egosten direlako!

NIRE IRITZIA

Nire amak beti presio eltzea erabiltzen du, baina egia esan eltze irekiko babarrunak oso goxoak daude. Bietako bat aukeratu behar badut...Bietako zein? Niri babarrunak modu guztietara gustatzen zaizkit, orduan, galdera hori, airean utziko dut!!

2. JOGURTA

Jogurta egiteko orduan, esnea hauts-esnearekin nahas daiteke. Askok egiten dute. Badakizue zertarako?

Bakterioak lortzeko.

Jogurtak bakterioak ditu; ezinbestekoak eta onak, gainera! Zein dira? Zer funtzio dute?

Lipoproteinek, bere izenak dioenez, lipidoak eta proteinak dauzkate eta oso garrantzitsuak dira. Zenbat eta LDL —dentsitate txikiko lipoproteinak— gehiago izan, are eta garatuagoa.

LDL-hartzailea glikoproteina da, hau da, proteina eta azukrea dauka, eta lehen aipatu dugunez B-100 edota E apoproteinarekin lotzen da. Lotura hau oso kontzentrazio baxutan ere gertatzen da; 10-9 M kontzentraziotan. Bestela esan, hartzaileak LDL partikula har dezake uretako mila milioi molekulen artean egon arren. Ikus daitekeenez, LDL (barruan kolesterola dago) oso-oso erraz lotzen da LDL-hartzaileekin. Gero, zelularen barrura sartzen da lisosoma batean lisosomaren entzimek LDL-ko estalkia degradatuz, eta ester lotura apurtu ondoren kolesterola lisosomatik atera egiten da. Zelularen barruan dugu, jadanik.

Supermerkatuetan jogurt mota ezberdinak daude. Azken urteetan asko zabaldu dira bifidus-ak dituztenak. Zer berezitasun dute?

Produktu hauen ezaugarri nagusia, hartzigarri laktiko tradizionalei bestelako mikroorganismo biziak ("Bifidus" bifidobakterioak, alegia) erantsi izana da.

3. DASTAMENA

Mingainainaren goiko aldea dastamen papilak daude.Mingain gaineko zenbait tokitan daude irten guneak dira , eta horien bidez , zaporea dastatzen dugu.Dastamen papilek gai baten zaporea dastatzeko,hori uretan eta listutan disolbatu behar da; ondoren informazio gustia burmuiera doa, dastamen nerbioen bidez.

Zer zapore bereizi dituzue ?

Garratza, mikatza, gozoa eta gazia.

Non autematen duzue bakoitza ?

Mingainaren zati desberdinetan.

3. PROTEINEN DESNATURALIZAZIOA

Biokimikan, proteinen desnaturalizazioa proteinen edo azido nukleikoen egiturari dagokion aldaketa bat da, non beren jatorrizko egitura galtzen duten eta horrela beren funtzionamendu egokia eta batzutan beren propietate físico-kimikoak.

Arrautzaren zuringoaren proteinak alkoholarekin nahastean desnaturalizatu egin dira, hau da, solidotu egin dira eta frijituta bezala gelditu dira.