ФИТОТЕРАПЕВТСКИ ПРИСТАП ВО ТРЕТМАНОТ НА РЕСПИРАТОРНИ ЗАБОЛУВАЊА

Проф. д-р Светлана КулевановаИнститут за фармакогнозија

Фармацевтски факултет, УКИМ, Скопје

Респираторен систем

• Основната функција на респираторниот систем е дишење со кое се испорачува кислород во крвта, а се отстранува јаглерод диоксид.

• Анатомски респираторен систем се состои од: нос, фаринкс, ларинкс, трахеа, бронхии и бели дробови.

• Поделба-горен респираторен тракт-долен респираторен тракт

ФИТОТЕРАПЕВТСКИ ПРИСТАП Третман на:

Воспалителни катарални состојби на горните делови на респираторната мукоза (настинка, ринитис, синузитис, воспаление на средното уво),

Акутни бронхиални и трахеални инфекции, Алергиски ринитис.

Менaџмент на: Хронични обструктивни белодробни болести

(хроничен бронхитис, емфизем),

Астма, Хроничен трахеитис, Кашлање предизвикано од постојани локални иританти.

ФИТПТЕРАПЕВТСКИ ПРИСТАП (2)

Martindale’s Extra Pharmacopoeia:“Во фитотерапевтскиот третман на заболувања на респираторниот тракт постојат големи разлики помеѓу традиционалниот и модерниот пристап”

Традаиционален/модерен пристап Традиционална стратегија:

- поткрепување и тонизирање,- потпомагањe нa одбрамбениот систем.

Модерна стратегија: контролирање на симптомите и отстранување на причинителите.

Хербални производи во третманот на респираторните заболувања:

Топични агенси (надворешна администрација): Апликации во грло, Инхалации.

Стимулирачки (рефлексни) експекторанси, Експекторансни растенија кои содржат етерични масла, Муколитици, Респираторни демулценти, Респираторни спазмолитици, Антикатар растенија, Антитусици, Мултинаменски препарати.

Топични агенси1. Апликации во грло

Заден дел од усната празнина и ждрелото: Ринитис, синузитис, отитис.

Намалување на иритација: Површински антиинфламатори, Адстригенси.

Rubus

Hamamelis

Топични агенси (2)1. Апликации во грло

Локални антисептици.

Calendula, Salvia, Thymus, прополис

Calendula

Salvia

Thymus

Propolis

Топични агенси (3)2. Инхалации

Вдишување на пареа од хербални инфузи (попароци): деконгестија хумидификација

Растенија со етерични масла: Антиинфламаторно.

ChamomillaChamomilla

Топични агенси (4)2. Инхалации

Антимикробно.

Pinus, Picea, Mentha, Melaleuca, Thymus

Mellaleuca

MenthaPinus

Picea

Експекторанси

Дефиниција: Оксфордски речник: средства што го потпомагаат исфрлањето на шлајм со

кашлање или плукање! Bruton (1885): лекови кои го олеснуваат отстранување на секретите од дишните патишта. - Експеторанските се агенси што го промовираат исфрлањето ексу-дати преку кашлање или плукање (Оxford Dictionary);- Експекторансите се фармаколошки супстанци што го зголемуваатисфрлањето на течностите од респираторниот тракт (Boyd, 1954);- Експекторансите се агенси што ја зголемуваат секрецијата од рес-пираторниот тракт и ја редуцираат вискозноста на мукусот чија ак-тивност всушност е благотворна (Lewis, 1960);- Експекторансите се лекови што го олеснуваат исфрлањето на сек-ретите од воздушните каналчиња (Brunton, 1885).[2]

Какви експекторанси?

Стимулирачки (рефлексни) експекторанси, Директни, експекторансни растенија што содржат етерични масла.

А. Стимулирачки (рефлексни) експекторанси

Предизвикуваaт зголема мукоцилиарна активност. (рефлексна стимулација на горниот дигестивен ѕид)

Cappaso, 2003

А. Стимулирачки (рефлексни) експекторанси (2) Индикации:

Кашлица пропратена со бронхијална конгестија, Бронхитис, емфизем.

Контраиндикации : Гастрична иритација, При состојби на диспепсија. Сува и иритирана состојба на белите дробови:

– при астма,– кај мали деца,

Апликација: Инфузи, тинктури, течни екстракти (пред јадење), Долгорочна терапија при хронични состојби.

А. Стимулирачки (рефлексни) експекторанси (3)

Еметици (искашлување како пропратен ефект).

Cephalis ipecacuanha, Lobelia inflata, Uriginea

CephalisLobelia

Uriginea

А. Стимулирачки (рефлексни) експекторанси (4)

Растенија со сапонини.

Primula, Bellis, Saponaria, Polygala

Primula

BellisSaponaria

Polygala

Латинско име Делови што се користат Главни компоненти

Primula veris Цветови Флавоноиди, тритерпенски сапонини

Hedera helix Листови Тритерпенски сапонини, етерично масло

Marubium vulgare. Надземни делови Марубиин, флавоноиди, етерично масло

Cephalis ipecacuanha Корен Тетрахидроисохинолински алкалоиди (еметин,

цефелин)Glycyrrhiza glabra Корен Тритерпенски сапонини,

флавоноиди

Polygala senega Корен Тритерпенски сапонини

Saponaria officinalis Корен Тритерпенски сапонини

Табела 1. Растенија што се користат како стимулирачки (рефлексни) експекторанси

В. Експекторансни растенија што содржат етерични масла:

Ресорпција во ГИТ, а делумна елиминација преку респираторниот тракт.

Издишаните молекули од етерично масло: Зголемена серозна бронхијална секреција, Супресија на жлездените клетки на мукозата, Сурфактантен ефект (го намалуваат површинскиот напон), Ја подобруваат мукоцилиарната активност.

Поради тоа што активнитев компоненти доаѓаат во директен контакт со бронхијалните слузници и директни ги стимулираат бронхијалните жлезди, се нарекуваат директни експекторанси!

В. Експекторансни растенија што содржат етерични масла (2)

Cappaso, 2003

В. Експекторансни растенија што содржат етерични масла (3)

Индикации: Кашлица придружена со бронхијална конгестија, Бронхитис, емфизем.

Контраиндикации: За Eucaliptus: продолжена употреба – миопатија, Алергиски реакции.

Апликација: Инфузи, тинктури, течни екстракти (пред јадење), Долгорочна терапија при хронични состојби.

В. Експекторансни растенија што содржат етерични масла: (4)

Растенија со етерични масла

Pimpinella, Eucalyptus, Pinus, Picea, Ilicium, Thymus

PimpinelaEucaliptus

Illicium

Латинско имеДелови од растението од кои се добива етерично

масло

Главни компоненти на етеричното масло

Pimpinela anisum Плодови Анетол

Eucalyptus globulus Листови Цинеол (еукалиптол)

Pinus spp. Иглички-пинен,

лимонен, камфен

Picea spp. ИгличкиБорнил ацетат,

лимонен, камфен

Illicium verum ПлодовиТранс анетол, лимонен,

d-фенхон, d-пинен

Thymus vulgaris Херба Тимол, карвакрол

Thymus serpyllum Херба Карвакрол

Mentha piperita Херба Ментол, ментон

Табела 2. Експекторансни растенија штo содржат етерични масла

Муколитици

ја зголемуваат мукоцилиарна активност во долниот тракт,

(рефлексна стимулација на горниот дигестивен ѕид) ја намалуваат вискозноста на мукусот и го омекнуваат секретот,

(хемиски ја менуваат структурата на мукополисахаридните во секретот) го ублажуваат воспалението на мукозната мембрана.

Индикации: Продуктивна кашлица придружена со настинка, Бронхитис, емфизем, Состојби на катар.

Контраиндикации: Гастроезофагијален рефлукс.

Муколитици (2)

Pimpinela anisum, Foeniculum, Cinamommum, Zingiber, Allium sativum, Angelica archangelica

Angelica Zingiber Allium

PimpinelaCinamommum Foeniculum

Респираторни демулценти

Делуваат омекнувачки и антиинфланматорно на долниот дел од респираторниот тракт и ја зголемуваат мукоцилиарната активност.

(наспроти стимулирачките експекторанси кои дејствуваат рефлексно на горниот дел на фаринксот).

Индикации: Сува, непродуктивна, иритирачка кашлица, Кашлица кај деца.

Контраиндикации: Катар и конгестија на мукозата.

Апликација: Ладни водени мацерати или инфузи (пред јадење), Долгорочна терапија - добро прифатена од пациентите.

Респираторни демулценти (2)

Althea

Verbascum

Glycyrrhiza

TussilagoPlantago

Латинско имеДелови од

растението од кои секористат

% на слузи во дрогата Главни компоненти

Tussilago farfara Цветови, листови 6-10 % Кисели полисахариди

Plantago lanceolata Надземни

делови 2-6 %Рамногалктуронан,

арабиногалактани, глукоманан

Cetraria islandica Талус 50 % Лихенин, исолихенин

Malva silvestris Цветови, листови

10 %5-8 %

Рамногалктуронан, арабиногалактани

Althea officinalisКорен 5-10 %

Галактуронск и гликуронска киселина, рамноза, галактоза

Verbascum densiflorum Цветови 3 %

Ксилоглукан, арабиногалактани

Табела 3. Растенија со слузи кои се користат во третман на кашлица и бронхитис

Респираторни спазмолитици Ги релаксираат бронхиолите во белите дробови

- парасимпатолитично дејство (блокада на мускаринските рецептори и намалена холинергична активност, поради што се потенцира адренергичната активност).

Индикации: Сува, непродуктивна, загушлива кашлица, Астматични симптоми.

Контраиндикации: За растенијата од Solanaceae: глауком, интестинална атонија и

обструкција, ретенција на урина, За Ephedra: апептични нарушувања, глауком.

Апликација: Во било кое време на денот, по потреба за непосреден ефект, Долгорочна терапија - не за растенијата од Solanaceae и Ephedra.

Респираторни спазмолитици (2)Ephedra, Datura, Atropa, Solanum dulcamara, Hyssopus, Thymus, Lobelia, Marrubium, Glycyrrhiza, Inula

Glycyrrhiza

SolanumDatura Atropa

ThymusInulaLobelia

MarrubiumEphedra

Hyssopus

Анти-катар растенија Катар е воспаление на мукозната мембрана и зголемување на течната

содржина во респираторниот тракт. Непознат механизам на дејство. Индикации:

Состојби на катар, особено во горниот респираторен тракт, Синузитис, Отитис медиа. Алергичен ринитис.

Контраиндикации: генерално безбедни дроги.

Апликација: Најдобро пред јадење, Прифатлива толеранција кон долгорочна терапија.

Анти-катар растенија (2)Euphrasia, Plantago, Sambucus nigra, Nepeta, Solidago virgaurea, Verbascum

Euphrasia

Plantago

Sambucus nigra

Verbascum

Solidago virgaurea

Nepetha

Фитотерапија на респираторни заболувања

Алергиски и неалергиски ринитис Настинка и грип Акутен и хроничен синузитис Хроничен тонзилитис и црвено грло Запаление на средното уво (otitis media) Акутен бронхитис Голема кашлица (pertusis) Хроничен бронхит и емфизем

Ринитис

Ринитисот претставува инфламација на мукозната мембрана на носот.

Во однос на причинителите ринитисот се категоризира во две групи:А) алергиски ринитис сезонски траен

Б) неалергиски ринитис вазомоторен густаторен неалергиски ринитис со синдром на назална еозинофилија

Симптоми назална конгестија кивање икање затнатост и течење на носот слевање на секретот од носот во грлото

Третман третманот на сезонски алергиски ринитис треба да започне шест

недели пред сезоната и да продолжи во текот на цела сезона. стресот може да го влоши ринитисот и треба да се третира со тонични

растенија, смирувачки тоници, дроги со седативно дејство и адаптогени,

третманот на ринитис во поодмината фаза може да вклучи и употреба на депуративи, лимфатици како Phytolacca и холеретици,

имуностимулирачки растенија како Echinacea, посебно во случаи како алергиски ринитис,

антиалергени растенија како Albizzia (само кај алергиски ринитис), анти-инфламаторни растенија за двата видови на ринитис (Euphrasia,

Hydrastis и Plantago lanecolata).

Ринитис (2)

Ринитис (3)

Melaleuca spp. (M. viridiflora) – ниаулиХемиски состав: маслото ниаули содржи цинеол (= еукалиптол) (50-69%) и

терпинеол (15%). Други поважни копоненти се неролидол и линалол.

Дејство и употреба: ниаули маслото е антисептик. Влегува во состав на комерцијални препарати што се користат за третман на ринитис и бронхијални инфекции. Препаратите кои што содржат масло се користат како мешавини за инхалации и наменети се само за носните патишта.

Hydrastis canadensis – канадска жолтикаХемиски состав: содржи протоберберински алкалоиди, хлорогенска

киселина, јаглехидрати, масни киселини и др.Дејство и употреба: се користи во облик на капки за очи за

хиперемија на конјуктивата при појава на сезонски алергиски реакции.

Petasites hybridus – лопухХемиски состав: содржи сесквитерпени (петасин и

изопетасин), испарливи масла и пиролизидински алкалоиди.

Петасин Изопетасин

Дејство и употреба: антиспазмодична и антиинфламаторна активност.

За разлика од антихистаминиците предизвикува помалку седативни ефекти.

Клиничка ефикасност – традиционално се користи за третман на респираторни заболувања, особено за кашлица, голема кашлица и бронхијална астма. – Има клиничка потврда за ефикасноста во лекувањето на алергиски ринитис во случаи кога седативните ефекти на антихистаминиците треба да се избегнат.

Petasites hybridus - лопухНесакани ефекти, контраиндикации – лопух е безбеден за употреба. Не се забележани несакани

ефекти и нема објавени податоци за хронична токсичност, канцерогеност, имунотоксичност.

– определен ризик се пиролизидинските алкалоиди. Екстрактите што се комерцијално достапни се со одстранети алкалоиди.

– со оглед на големата потрошувачка во призводство на фитопрепарати за третман на алергиски ринитис, астма и мигрена, се култивира на големи површини, и тоа сорти од Petasites кои што не создаваат пиролизидински алкалоиди.

Препарати, дози – екстрактите од Petasites се стандардизирани на петасин и изопетасин. Во употреба се таблетите што содржат екстракт еквивалентно на 8 mg

петасин (се зема по една таблета, четири пати на ден).

Настинка

Настинката е вирусна инфекција на мембраните кои што го покриваат носот, синусите, грлото и дишните патишта.

Симптоми– Конгестија на главата и градите, можно е отежнато дишење,– Кивање,– Треска,– Течење на носот - слаб и бистар исцедок или густ и зелено-жолт,– Болки во грлото и главата,– Сува ноќна кашлица и продуктивна кашлица,– Суви очи или печење во очите,– Нејасно чувство на болка по целото тело,– Постојан замор.

Настинка (2)

ТретманА) Дијафоретици и лекови за затоплување при фебрилни состојби.

– Tiliae flos цвет од липа Tilia cordata Mill. и Tilia platyphylos Scop., Tiliaceae Хемиски состав: дрогата содржи етерично масло, флавонски

хетерозоиди и флавононски хетерозоид хесперидин, слузи, танини, каротеноиди и др.

Дејство и употреба: дрогата покажува дијафоретично, антимикробно, антиинфламаторно, и диуретичко дејство. Се користи при инфекции на горните дишни патишта, како средство за потење при настинка.

– Sambuci flos цвет од бозел, Sambucus nigra L., Caprifoliaceae

– Двете дроги се користат во форма на традиционални препарати!

Настинка (3)

ТретманБ) Имуностимулативни природни препарати.

– Echinaceae herba (radix) херба (корен) од ехинацеаEchinacea spp. , Asteraceae

Хемиски состав: содржи големи количини на полисахариди, фенолни компоненти од кафена киселина (цинарин, посебно E.angustifolia ) цикорија киселина (во изобилство во E.purpurea), ехинакозид (отсутни во E.purpurea ), пиролизидински алкалоиди (изотусилагин и тусилагин ) и алкиламиди. Други состојки се бетаин, масни киселини, фитостероли, смоли и испарливи масла.

Дејства:- имуностимулирачко

Употреба-настинка и грип

– Andrographis paniculata L. , Acanthaceae

– традиционални хербални лекови!

Настинка (4)

ТретманВ) Антинфламаторни природни средства.

– Sambuci flos – цвет од бозел Sambucus nigra, Caprifoliaceae Хемиски состав: содржи главно хетерозиди на кверцетин и кемпферол,

хетерозиди на фенолни киселини, траги од цијаногени хетерозиди (пруназин и самбунигрин), тритерпенски деривати и др. Во помали количини содржи етерично масло, слузи, танини, фитостероли и други компоненти.

Community herbal monograph (HMPC/EMA). Комитетот за хербални лекови при Европската агенција за лекови во монографијата на дрогата цвет од бозел, предвидува употреба на дрогата само:– во производство на традиционални хербални лекови, – во форма на чаеви или во форма на тинктура или течен екстракт, – за орална употреба, – индикација: ослободување од раните симптоми на настинка.

Акутен и хроничен синузитис

Синузитис е заболување на параназалните синуси. Може да биде предизвикано од различни патогени (вируси, бактерии, габи) и се јавува почесто во есен и зима.

Симптоми - синусна главоболка која зафаќа различни делови на главата, вклучувајќи ги лицето и забите- болки зад увото, вратот и врвот на главата,- карактеристично течење од носот, течно, обилно, обично со зелено-жолта боја.

Третман ако синузитисот е од бактериско потекло се препорачуваат имуностимулирачки

растенија како што се: Echinaceae, Andrographis paniculata, Picrorrhiza;

антиинфламаторни растенија (Euphrasia) и деконгестиви (Ephedra) за да ги прочистат носните канали, се препорачува и Hydrastis canadensis кое има антимикробно и аниинфламаторно дејство,

слузни дроги како Allium sativum и Cochlearia armoracia (рен),

инхалации со дроги кои што содржат антимикробни и антиинфламаторни етерични масла.

Синупрет Содржи растителна комбинација од пет растенија: Sambucus nigra (Caprifoliaceae), Primula veris (Prumulaceae), Rumex acetosa (Polygonaceae), Verbena officinalis (Verbenaceae), Gentiana lutea (Gentianaceae).

Се користи за третман на синузитис, и акутен и хроничен бронхитис.

Акутен и хроничен синузитис (2)

До 1998 година направени се 12 контролирани клинички испитувања, во четири од нив ефикасноста на синупретот е компарирана со плацебо, а во 8 други со референтни конвенционални лекови (амброксол, миртол, ацетилцистеин и бромхексин). Во сите плацебо контролирани студии синупретот се покажал значајно супериорен во споредба со плацебо, додека во двојно-слепите студии покажал иста или подобра ефикасност и толеранција во споредба со амброксол. Безбедноста на препаратот е добро поткрепена со токсиколошките студии направени од Марц и сор. во 1998 година и со податоците од долгогодишното искуството од употребата на препаратот.

Отитис медиа

Отитис медиа е воспаление на средното уво.

Симптоми: - болка и гноен исцедок,- пореметување на слухот,- вртоглавица и покачена

температура.

Третман антиалергиски деконгестиви се растенија како што се Albizzia, Ephedra,

Scutellaria baicalensis. антиинфламаторни растенија како што се Euphrasia, Solidago virgaurea,

Hydrastis, Plantago lanceolata, Glechoma hederacea. депуративи или лимфатични растенија како Phytolacca имуностимулирачки растенија за подобрување на алергијата или

инфекцијата, Echinacea, Astragalus.

Голема (магарешка кашлица) (пертусис)

Магарешката кашлица е високо инфективно заболување предизвикано од Bordetella pertussis.

Третман имуностимулирачки растенија Echinacea, Astragalus и респираторни антисептици како Inula helenium, Thymus vulgaris,

Allium sativum. Drosera rotundifolia L. е специфично растение кое се користи за магарешка кашлица и има антиспазмодично, демулцентно и експекторантно дејство.

антитусични и слузни дроги за да го потиснат рефлексот на кашлање, доколку се појави повраќање третманот треба да продолжи со гастроинтестинални спазмолитици

респираторни спазмолитици кои имаат и експекторантно дејство. Такви се Grindelia, Inula helenium.

Бронхијална астма

Се карактеризира со тешкотии во дишењето предизвикани од бронхоспазам и диспнеа.

Клиничките карактеристики на астма се верува дека произлегуваат како резултат на воспалителни реакции на дишните патишта, вклучувајќи акумулација на локалните инфламаторни клетки.

Фитотерапија на астма Четири класи на лекови кои во моментов се користат за лекување на

астма, односно:– β2–агонисти, – антихолинергици, – метилксантини и – хромони,

Оваа терапија има потекло од хербалните третмани, стари повеќе од 5000 години наназад.

Фитотерапијата на астма главно вклучува употреба на:– бронхијални спазмолитици и/или– анти-инфламаторни лекови.

Иако клиничките испитувањата на хербални лекови за астма даваат позитивни резултати, потрербни се дополнителни истражувања пред да се даде позитивна препорака за нивна употреба. Затоа повеќе се зборува за употреба на хербални препарати за менаџирање на заболувањето, од колку за вистински третман.

Се состои од исушен надземен дел или цело растение од Ephedra sinica Stapf. (Fam. Ephedraceae), кинеска ефедра.

Ефедрин – најзначајното соединение на дрогата, алкалоид, изолиран од растението во 1887 година.Други состојки се: псевдоефедрин, норефедрин, норпсевдоефедрин.

Фитотерапија на астма (2)Ефедра

Ефедра (2)Ефедринот има мешано симпатомиметичко дејство: го отпушта складираниот норадреналин од нервните завршетоци, и директно ги стимулира α и β адренергичните рецептори.

Дејство врз α1-адренергичните рецептори дава вазоконстрикција на мукозните мембрани, со што се олеснува до одреден степен конгестијата во носните патишта. Стимулација на β2-адренергичните рецептори ги опушта бронхијалните мазни мускули.

Ефедринот врши и зголемување на цилијарната активност што резултира со слаба експекторантна активност.

Ефедра (3)

WHO Monographs on Selected Medicinal Plants - Volume 1

Medicinal uses

Uses supported by clinical dataHerba Ephedrae preparations are used in the treatment of nasal congestion due to hay fever, allergic rhinitis, acute coryza, common cold, and sinusitis. The drug is further used as a bronchodilator in the treatment of bronchial asthma (4, 8, 10, 21–23).

Uses described in pharmacopoeias and in traditional systems of medicineHerba Ephedrae has been used for the treatment of urticaria, enuresis, narcolepsy, myasthenia gravis, and chronic postural hypotension (4, 8, 22, 23).

Uses described in folk medicine, not supported by experimental or clinical dataOther medical uses claimed for Herba Ephedrae preparations include its use as an analgesic, an antiviral agent, an antitussive and expectorant, an antibacterial, and an immune stimulant (10, 24,25).

Несакани дејства/КонтраиндикацииНајчести несакани ефекти: - раздразливост,- главоболка, - тремор и палтипации,- гадење,- повраќање, - нарушување на сонот,- повисоки дози можат да влијаат на крвниот притисок и пореметување на срцевиот ритам.

Контраиндициран кај пациенти кои страдаат од:- срцеви заболувања,- покачен крвен притисок,- дијабетес,- болест на тироидната жлезда, - бенигна хипертрофија на простатата.

Ефедра (4)

Подготовка/Дозирање

Чај (инфуз): 2 g дрога во сад со врела вода (150 ml) 10 мин., 2-3 пати на ден. Оваа подготовка може да содржи и до 30 mg ефедрин, што претставува и вообичаена доза на алкалоидот, ако се зема како готов лек.

Изолирани алкалоиди:Ефедринот е клинички ефикасен антиасматичен лек, но неговата употреба е намалена по воведувањето на β2–адренергичните агонисти.

Псевдоефедрин и ефедрин се користат за лекување на назална конгестија од различно потекло.Најчесто употребуван препарат се капки (0,5 или 1,0 % ефедрин).

Ефедра (5)

GinkgoДрога претставуваат листови од Ginkgo biloba, Ginkgoaceae.

Гинколидите во екстрактот на гинкото се антагонисти на тромбоцит-активирачкиот фактор (PAF), добро познат липиден метијатор на воспалението и анафилаксата.

Гинкото ја намалува хиперактивноста и воспалението на дишните патишта и бронхоспазамот преку неговото дејство главно како анти-инфламаторен лек.

Алкохолен концентрат (екстракт) од гинко (15 g три пати на ден) се користи за лекување на астматични пациенти.

Дросера

Дрога претставуваат суви надземните делови на Drosera rotundifolia (Fam. Droseraceae)

Дејствува: Антиспазмично, Антитусивно, Антимикробно.

Препарати/дози:Чај: 1-2 g дрога во сад со (150-200 ml) вода за околу 5 минути (една чаша, три пати дневно);

Tинктура: (1:5 во 60% алкохол, три пати на ден) или како Течен екстракт: (1:1 во 25% алкохол; 0,5-2,0 ml, три пати на ден).

Се употребува за третман на: Астма, Хроничен бронхитис, Трахеит Пертусис. Genus Drosera

Страница на Voynich manuscript можеби претставува најстар цртеж и опис на Drosera (12 век).

Голем број видови од родот, а особено Drosera rotundifolia се заштитени со закон, како загрозени видови.

Дросера била позната како лековито растение уште во 12 век, кога италијанските доктори од медицинската школа во Салерно ја користеле како хербален лек за настинка, под името "herba sole". Растението било користено и во Германија и во другите делови од Европа, главно за подготовка на чај што се користел и за третман на бронхитис, кашлица и астма.Денешните испитувања покажуваат дека Drosera поседува антитусивна активност.

Дросера (2) Медицинската школа во Салерно датира уште од 9-иот век.

Медицински препарати од дросера се подготвуваат од коренот, цветовите и посебните органи – капсули, кои личат на плод. Со оглед дека различни видови дросера се заштитени со закон, особено D. rotundifolia, D. intermedia, D. anglica, D. ramentacea и D. Madagascariensis, екстрактите вообичаено се подготвуваат од култивирани брзо-растечки видови дросера, или од дрога која доаѓа од природните популации од Мадагаскар, Шпанија, Финска и Балтичките земји.

Дросера (3)

Во 1927 година во Materia Medica се наведуваат D. rotundifolia, D. anglica и D.linearis, како биолошки извори на дроги што се користат како стимуланти и експекторанти, и особено ефикасни природни супстанци за третман на бронхитис, кашлица, и туберкулоза.

Дросера била користена и како афродизијак, за зајакнување на срцето, третман на изгореници од сонцето, забоболка и сл. Денес се уште е присутна во повеќе од 200 медицински производи, најчесто во комбинација со други дроги. Денешната употреба опфаќа покрај индикациите како што се астма, кашлица, пулмонарни инфекции, и стомачен улкус. Често се користи во хомеопатските препарати.

БронхитисВоспаление на трахео-бронхијалното стебло.

Акутен бронхитис – се јавува за време на зимските месеци и ги пројавува симптомите на горните респираторни инфекции. Се карактеризира со:- малаксаност,- покачување на температурата, - болки во грлото,- треска,- отежнато дишење,- болки во грбот,- зголемена осетливост на мускулите или болка.

Хроничeн бронхитис - обично кај пациенти постари од 40 години и тоа почесто кај жените отколку кај мажите.Предизвикува:- алвеоларна хиповентилација,- хиперкапнија,- хипоксија.

Пациентите имаат: - продуктивна кашлица,

- спутум, - отежнато дишење.

Фитотерапија на бронхитис

При ова заболување во голем степен е важно да се даваат чести дози од соодветни растителни дроги и доколку е можно да се следи развивањето на инфекцијата за да се адаптираат дозите и третманот во различните стадиуми.

Хербални лекови од избор се:Експекторанси: имаат способност да ја редуцираат вискозноста на мукусот, можат да го олеснат искашлувањето. Присуството на иритативниот секрет во каналчињата предизвикува моментален рефлекс на искашлување.

Се користат двете категории на хербални експекторанси:- Рефлексни експекторанси,- Експекторанси со директно дејство.

Community herbal monograph on Hedera helix L., folium 2011, FinalWell-established use : Herbal preparations (сув и течен екст. ).Traditional use: Herbal preparations (густ екстр.).

Community herbal monograph on GLYCYRRHIZA glabra L. and/or Glycyrrhiza inflata Bat. and/or Glycyrrhiza uralensis Fisch, radix 22 May 2012 финалноWell-established use : No.Traditional use: Herbal preparations (Soft extract).

Community herbal monograph on THYMUS VULGARIS L. AND THYMUS ZYGIS L., HERBA 9 July 2013 финалноWell-established use : No.Traditional use: Herbal substance А) Whole leaves and flowers separated from the previously dried stems.

Herbal preparations A) Liquid extractB) TinctureC) Comminuted herbal substance for tea preparation

Вообичаено се нарекува "грип", болест предизвикана од инфлуенца РНА вируси откако ќе се најдат во дишните патишта на човекот или на животните (свињи, птици).

Инфекцијата резултира со: - треска, - кашлица, - главоболка и малаксаност, - болка во грлото, - мачнина, - повраќање, - дијареа.

Инфлуенца (грип)

Фитотерапија на инфлуенца

Се користат растенија што имаат: антивирална и антиинфламаторна активност, демулценти, стимулатори на имуниот ситем (Echinacea spp.).

Корисни се и дрогите од групата: дијафоретици (индуцираат потење), аналгезични средства, муцилагинози и сл.

Најчесто се користат комбинирани хербални чаеви за симптоматска терапија на респираторни заболувања.

Anchusa Italica, Oregano oils, pavine alkaloid (–)-thalimonine isolated from, Thalictrum simplex, Baicalein, Ethyl Acetate, and Chloroform Extracts of Scutellaria baicalensis.