Zauri pozoituakHozkadek eta Ziztadek

eragindako zauriak(II. Atala)

E.Eizagirre irakaslea2009-2010 ikasturtea

1-. Ofidioak

2-. Artropodoak

3-. Itxasoko animaliak

4-. Ugaztunak

Animaliek eragindako zauri pozoituak

ARTROPODOAK

Artropodoak-Araknidoak.

-eskorpioiak

-armiarmak

-Himenopteroak.

-Beste batzuk.

ARTROPODOAK

Eskorpioiak

- Basamortuan, toki lehor eta berotsuetan,...

- >600 espezie.Gure inguruan: Bothus Occitanus

Euscorpius Italicus Andaluzia, Extremadura eta Lebanten.

Pozoidura ez oso larria.

                              

EskorpioiakAlakranak

Telson Cefalotórax

Pedipalpo(Pinza)

Segmento caudal

Anatomia: -burua (cefalotorax), -bi matxarda (pedipalpo),-5 anulu (metasoma), -pozoi-guruina eta eztena

(telson)

EskorpioiakAlakranak

EskorpioiakPOZOIAREN EZAUGARRIAK

-Efektu lokala.

-Eragin neurotoxikoa.

-Efektu simpatikomimetikoa.

-Eragin kardiotoxikoa.

-Erreakzio anafilaktikoa.

EskorpioiakKLINIKA

SINTOMA LOKALAK

-Min handia eta iraunkorra gorputz-adar osoan.

-Sarritan ez da aurkitzen eztenkada puntua.

- Edema, eritema, eta hipertermia.

EskorpioiakKLINIKA

SINTOMA OROKORRAK

-Ume eta helduetan.

-Parestesiak, kontrakturak, itsualdia, gorakoak, izerdia, urduritasuna, takikardia, hipotentsioa, bihotz-erritmoaren asaldurak...

-Oso larria denean: goranzko paralisi motorea (arnas-gelditzea)

EskorpioiakTRATAMENDUA

- Garbitu zauria.

- Inmobilizazioa eta atsedena.- Analgesia.- Antihistaminikoak.- Profilaxi antitetanikoa.

- Adrenalina.- Glukonato kaltzioa.

-Tratatu agertzen diren konplikazioak eta behatu.

ARMIARMAK

Alargun beltzaLactrodectus Mactans

Tarantula

Etxeko armiarma arruntaLaxosceles reclusa

ARMIARMAK

KLINIKA

- Min handia, eritema urtikariformea, eta edema.Sarritan eskara nekrotikoa

- Gongoilu erregionalen hantura.

-Buruko mina, okadak eta gorakoak, sabeleko mina, muskulu-espasmoak,...

- Hipertentsioa, takikardia,...

- Kasu larrietan: urduritasuna, izerdia, konbultsioak, miosia,...

                           

ARMIARMAK

TRATAMENDUA

-Desinfekzio lokala.

-Analgesia.

-Antihistaminikoak.

-Kortikoideak.

-Profilaxi antitetanikoa.

-Lactrodectus Mactans-en pozoiduran:

Aurkako serum espezifikoa

Arkakusoak

Afanipteroak

Kaparra / akaina

Ixodoideo

Kaparra / akaina

Kaparra / akaina

Kaparra / akaina

Kaparra / akaina

   

                         

Tick Removal

   

                       

Himenopteroak

Erlastarra

ErleaLiztorrak

Eltxoak

Dipteroak

ITSASOKO ANIMALIAK

Motak:

-Zelenteratuak : Medusak, anemonak,...

-Ekinodermoak: Itxas trikuak.

-Ornodunak: Itsas kabrak, saburdinak,...

ITSASOKO ANIMALIAK

MEDUSAK / MARMOKAKeta

ANEMONAK

Nematozistoek dute pozoia

MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK

Klinika:

-Azaleko erreakzio urtikatiformea.

-Geroago: papula eta babak.

-Kasu larrietan: anafilaxia.

-Gutxitan agertzen da neurotoxizitatea.

MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK

Tratamendua:

-Desinfekzio lokala edo itsasoko urarekin garbitu.

-Analgesia.

-Izotza.

-Antihistaminikoak eta glukonato kaltzioa.

-Kasu larrietan: kortikoideak, adrenalina,...

MEDUSAK / MARMOKAK eta ANEMONAK

UGAZTUNAK

Ugaztunek eragindakohozkadak (haginkadak)

* Errabia (amorreria) transmititu dezaketen animalien hozkadak:

1. Basatiak: Otsoak, azeriak,...2. Karraskariak: Arratoiak, saguak,

saguzarrak...3. Etxabereak: Txakurrak, katuak,...

*Gizakien hozkadak.

Haginkadak

KONPLIKAZIOAK / KLINIKA

1.- Infekzio lokala (polimikrobianoa).

2.- Artritis septikoa, osteomilitisa, sinobitisa,...

3.- Septizemia.

Haginkadak

TRATAMENDU OROKORRA

1.- Zauriaren garbiketa eta desinfekzioa

2.- Miatu zauria eta ehun kaltetuak

3.- Desbridatu.

4.- Analgesia.

Haginkadak

TRATAMENDU OROKORRA

5.- Ez josi!!!Salbuespenak:

-aurpegikoak. -nerbioak, tendoiak eta odol-hodiak.

6.- Profilaxi antitetanikoa.

7.- Profilaxi antibiotikoa.

Hozkadak

Errabia (Amorreria)

- Osasun publikoko arazoa. EAE-n 1975tik aurrera ez da detektatu errabiaren kasurik

- Etiologia birikoa duen zoonosia da.

- Errabiaren birusa, Rhabdoviridae familiakoa.

Aurreikusi dezakegun gaixotasun hilkorra da.

Hozkadak

Errabia (Amorreria)

Nola?-Hozkadaren bidez animali kutsatuen listuak

transmititzen du birusa, bai beste animaliei, bai gizakiei.

-Animalia amorratu baten haginkada edo atzaparkadarenondoren infekzioa hasten da.

Hozkadak

Errabia (Amorreria)

Patogenia:-Birusa inokulazio puntuan ugaltzen da-Birus neurotropikoa da eta nerbio periferikoetara ailegatzen da.

-SNZ - enzefalitis akutua - hilkorra da.

- Ez dago tratamendurik!!!

Hozkadak

Errabia (Amorreria)

-1.Inkubazio fasea. (5 egun – hilabete batzuk) Sintomarik gabe.

-2.Fase prodromikoa.(10-20 egun)-Mina inokulazio puntuan. -Sukarra, botagurak, zefalea, anorexia,...gose galera

-3.Fase neurologikoa (2-7 egun)-Hidrofobia, espasmo laringeoa, s.konfutsionala, koordinazio falta, paralisisa, delirioa, aluzinazioak,...

-4.Koma fasea eta heriotza(0-14 egun)Koma, hipotentsioa, hipobentilazioa, bigarren mailako infekzioak, bihotz-gelditzea.

Hozkadak

Errabia (Amorreria)

- DIAGNOSTIKOA

1. Histopatologikoa: Negri gorputzak zerebeloan.

Hozkadak

Errabia (Amorreria)

- DIAGNOSTIKOA

2. Birus-antigenoaren detekzioa inmunofluores- zentzia zuzena-ri esker(dFA = direct Fluorescent Antibody Test)

3. Inmunohistokimikoa.4. Mikroskopio elektronikoa.5. Serologia,...

Hozkadak

Errabiaren aurkako profilaxia

Esposizio-aurreko profilaxia:

-Nork? Arrisku handiko pertsonetan: albaitariak, arriskuko animaliekin lan egiten dutenak eta laboretegi batzuetako langileak.

-Amorreriaren aurkako txertoaren 3 dosi (0, 7, eta 21 edo 28. egunean)

Hozkadak

Errabiaren aurkako profilaxia

Esposizio-ondoko profilaxia:

-Nork? Animali infektatu baten hozkada edo kutsadura (listua,mokoa) sufritzen duen pertsonetan.

-Noiz? Ahal denik eta azkarren.

Hozkadak

Errabiaren aurkako profilaxia

*Etxabereak:

-Txertatuak eta osasuntsuak:Behatu aberea 10 egunetan.

Behaketa aldian amorreriaren seinuak agertuko balira amorreriaren

aurkako profilaxia.

- Ezezagunak: Inmunoglobulina + Txertaketa

*Basatiak: Inmunoglobulina + Txertaketa

Hozkadak

Errabiaren aurkako profilaxia

Errabiaren Aurkako Giza Inmunoglobulina:

Dosi bakarra: Tratamenduaren hasieran.

Errabiaren Aurkako Txertoa Giza Zelula Diploidearena:

5 dosi jarri behar dira: 0, 3, 7, 14 eta 28. egunetan.