ELEKTRIZITATEAK ERAGINDAKO LESIOAK

Maniega Dk.

ELEKTRIZITATE MOTA EZBERDINAK:

1-ELEKTRIZITATE INDUSTRIALA ETA ETXEKOA(KORRONTE ALTERNOA)

2-ELEKTRIZITATE ESTATIKOA

3-OINAZTARRIA EDO TXIMISTA(KORRONTE ZUZENA)

ISTRIPU ELEKTRIKOA GERTATZEKO MODU EZBERDINAK

1-POLO BAKARRAREKIN KONTAKTOA

2-EROALE BIREN ARTEAN KOKATZEA

3-ARKU BOLTAIKOA: eroalerekin kontakturik ez.-5000 VOLT. 1 mm-100000 VOLT. 35mm

FISIOPATOLOGIA

•Korrontearen intensitatea

•Korrontearen norabidea

•Kontaktuko denbora

•Maiztasuna edo frekuentzia

•Korronte mota

•Erresistentzia

•Tentsioa

•Beste faktoreak

1-KORRONTEREN INTENSITATEA:

Amperioek hil egiten dute,boltioek erretzen dute.

Korronte alternoari dagokio:

0.4-1.1mA korrontea nabaritzeko.

9 mA unbrala korronte iturria askatzeko.

tetania agertzen da.

80mA-4 A fibrilazio bentrikularraren unbrala.

> 4 A siderazioa: nerbio sistemako zentroen hondamena.

Arnas-bihotzeko geldiketa.

Korronte zuzenari dagokio:

Aipatutako unbralak baino lau aldiz handiagoak.

2-IBILBIDEA(NORABIDEA)

-SARRERA ETA IRTEERA PUNTUEK ADIERAZTEN DUTE-IBILBIDEAN BURMUINA EDO BIHOTZA %60 HIL.-IBILBIDE HORIZONTALA ARRISKUTSUAGO BERTIKALA BAINO

3-DENBORA

-ZENBAT ETA DENBORA GEHIAGO LESIOAK LARRIAGO-TXIMISTAK OSO INDARTSUAK DIRA BAINA DENBORA GUTXIAN.-FIBRILAZIO BENTRIKULARRA AGERTZEN DA T UHINAREKIN BATERA GERTATZEN BADA.

4-MAIZTASUNA:

Korronte alternarako 7000 ziklo/seg da muga.

<7000z/s arriskutsua.

>7000z/s Joule efektuarengatik, efektu termikoa soilik.

5-KORRONTE MOTA:

Korronte alternoa zuzena baino arriskutsua da.

6-ERRESISTENTZIA

-KORRONTE FLUXUARI AURRE EGITEN DION JOERA DA.-ERRESISTENTZIA HANDIAK BEROA ERAGITEN DU-ERRESITENTZIAK:HEZURRA, GANTZA, LARRUAZAL LEHORRA.HANDIALARRUAZAL HEZEA,MUSKULOA.ERTAINANERBIOA,ODOLA,ERRAIAK.TXIKIA-HEZETASUNAK ERRESISTENTZIA GUTXITZEN DU.HORREGATIK URETAN EZ DAGO ERREDURA HANDIRIK, BAINA BAI BIHOTZ GELDIKETA.-LARRUAZAL LEHORRAK BABESTEN DU.-KORRONTE ELEKTRIKOAK BETI ERRESISTENTZIARIK TXIKIENA DUEN BIDETIK

ERRESISTENTZIAREN ERAGINA LESIOAN

EROALEAREKIN KONTAKTOAN DAGOEN TOKIAREN ERRESISITENTZIA TXIKIA BADA, LESIO OROKORRAK HANDIAK ETA LESIO LOKALAK TXIKIAK.

ERRESISTENTZIA HANDIA BADA: LESIO LOKALAK HANDIAK BAINA OROKORRAK APALAGOAK

7-TENTSIOA:

-Boltaje gutxiko korronteak bihotz-arnas geldiketa baina erredura txikia.

-Boltaje handiko korronteak erredura handia baina barruko kalterik ez.

LESIO MEKANISMOAK:

1. ENERGIA ELEKTRIKOA

-Tetania,arritmiak,arnas geldiketa,fibrilazio bentrikul.

2. ENERGIA TERMIKOA

-Ehunen koagulazioa eta nekrosia.Erredurak.

3. TRAUMATISMOAK

-Muskulu uzkurdurengatik.

4. ELEKTROPORAZIOA.

-Korronteak mintz zelularren potentziala aldatzen du,edema zelularra agertuz,eta zelula hil egiten da.

KLINIKA:

ELEKTROTRAUMATISMOA:

Korronte elektrikoak eragiten dituen lesioak.

ELEKTROKUZIOA:

Heriotza, erreala edo itxurazkoa, agertzen denean.

KLINIKA

•OROKORRA:

•BEREHALAKOA

•Elektrokuzio sindromea.

•BERANTIARRA

•LOKALA:

•Buruan

•Bihotzean

•Erraietan

•Larruazalean

•Gorputz adarretan

1.-ELEKTROKUZIO SINDROMEAEzaugarriak: *konortea galtzea

*bihotz-arnas geldiketa*heriotza erreala edo itxurazkoa

Heriotzaren kausak:*siderazioa (zentro bulbarretan)*fibrilazio bentrikularra (ohikoena)*tetanizazioa (arnas muskuluen geldiketa)*koronarioespasmoa*laringoespasmoa.

2.-ALDAKETA OROKOR BERANTIARRAKShock hipobolemikoa edo sekundarioaBiriketako edemaGaruneko edemaGiltzurruneko gutxiegitasun akutua (hemoglobinuria,mioglob.)Erraietako lesioak (pankreatitis nekrohemorragikoa)

ADIERAZPEN LOKALAK:

LARRUAZALEAN:

-ERREDURA ELEKTROTERMIKOAK: Beroa larruazaletik kanpo sortu da, kontaktu zuzenik gabe arko boltaikoan adibidez. Metalizazioak ikusten dira.“Musuaren erredura” tolesturetan

-ERREDURA ELEKTRIKOAK: kontaktua dago. Marka elektrikoak agertzen dira: sarreran (gogorrak) eta irteeran (bigunak eta handiagoak).Haurretan ahoan, kablea zurrupatzeagatik.

BURUAN

Fulgurazioan batez ere.

*Begi lausoak

*Tinpano mintzaren apurketa (gorreria)

*Kraneo hausturak

BIHOTZEAN

*Arritmiak

*Koronarioen nekrosia (eskumakoarena b.e.)

GORPUTZ-ADARRETAN

*Hezur luzeetako hausturak

*Muskuluen nekrosia (sd. Konpartimentala, gangrena gaseosa.

*Rabdomiolisiamioglobinuriagiltzurr.ezintasun akutua.

ELEKTRIZITATEAK ERAGINDAKO LESIOAK: TRATAMENDUA

LESIO ELEKTRIKOEN TRATAMENDUA

-TRATAMENDU OROKORRAK DU LEHENTASUNA ETA EZ TRATAMENDU LOKALAK

-LITERATURA MEDIKOAN AIPATZEN DIRA HIRU ORDUKO BIHOTZ GELDIALDIAREN ONDORENGO BIZKORKETA ERAGINKORRA.

-BIHOTZ-BIRIKETAKO BIZKORKETAN EZ DA ETSI BEHAR

LESIO ELEKTRIKOEN TRATAMENDUA

-LESIO ELEKTRIKOA JASAN DUENAK ERRETAKO BATENA BAINO ZAPALDUTAKO BATEN ANTZ HANDIAGOA DU.

-LARRUAZAL NORMALAREN AZPIAN EHUN KALTETU ASKO EGON DAITEKE

-LARRUAZALEKO ERREDUREN KOPURUAK EZ DU BALIO FLUIDOTERAPIAREN KALKULUA EGITEKO

LESIO ELEKTRIKOEN TRATAMENDUA

ISTRIPUA GERTATU DEN LEKUAN:1-Segurtasuna bermatu:

-Erreskate tadeen segurtasuna-Korrontea moztu-Korronte altuetan kontuz arku boltaikoarekin

2-Aire-bidea, arnasketa eta zirkulazioa.3-Bizkarrezurra babestu4-Lesionatuak asko badira (fulgurazioa): hildako itxura dutenak azkarren5- Benabide bat kanalizatu.Fluidoterapiarekin hasi.6- EKG monitorizatu.Fibrilazioa,asistolia...tratatu.

LESIO ELEKTRIKOEN TRATAMENDUA

LARRIALDI ZERBITZUTAN:

1-Gaixoaren egoera orokorra aztertu.2-Benabide lodi bat hartu ( zentrala ) 3-EKG bidezko monitorizazio 48 ordutan gutxienez4-Fuidoterapiaren bidez diuresia 70ml/ord baino gehiago, mioglobinuriak eragin ditzakeen kalteak ekiditeko.5-Larruazala 48 ordutan berraztertu.Erredurak tratatu.6-Tetano profilaxia. Hauek beste erredurak baino tetagenikoak baitira.7-Odol eta gernu analisiak egunero, lehenengo 5 egunetan

LESIO ELEKTRIKOEN TRATAMENDUA

FLUIDOTERAPIA EGOKIA IZAN ARREN (BENA PRESIO ZENTRAL EGOKIA) EZ BADA > 50 ML/ORDUKO DIURESIA LORTZEN MANITOL EDO FUROSEMIDA EMAN BEHAR DA ETA GILTZURRUNEKO EZINTASUN AKUTURIK BALEGO HEMODIALISIA EDO DIALISI PERITONEALA.

LESIO ELEKTRIKOEN TRATAMENDUA

MIOGLOBINURIA BADAGO:-DIURESIA 1-1,5 ml/kg./ord.-GERNUA ALKALINIZATU MANITOL EDO BIKARBONATOAREKIN

HIPERPOTASEMIA BADAGO:-GLUKOSA HIPERTONIKOA-INTSULINA

LESIO ELEKTRIKOEN TRATAMENDUA

TRATAMENDU LOKALA:-Erredurak txikiak direnean tratamendu kontserbatzailea, erreduren zabalera erabaki arte.-Erredurak zabalak badira desbridaketa azkarra-Fasziotomiak: Noiz?:

-Eko-doppler-Hipoxemia-konpartimentuen presioa neurtuz

-Nekrosektomiak: Zenbat?-ENM (Erresonantzia Nuklear Magnetikoa)-Gammagrafia Tc 99-Itxaron 3-5 egun eta ziurtatu bideragarritasuna, zalantzazkoa erauzi.

TXIMISTAK EDO OINAZTARRIAK

-TXIMISTEK ERAGINDAKO HERIOTZAREN ARRAZOIA BIHOTZ-BIRIKETAKO GELDIALDIA DA.

-BIHOTZ-BIRIKETAKO GELDIALDIRIK EZEAN HILTZEKO ARRISKUA TXIKIA DA

TXIMISTAK EDO OINAZTARRIAK

FISIOPATOLOGIA:-LESIO ELEKTRIKOA: Korronte elektrikoa beroa bihurtzen da eta barruko organoak

errespetatzen ditu.-ZAPALKETAREN ONDORENGO LESIOAK-ERREDURAK-TRAUMATISMOAK-LESIO AKUSTIKOAK-LESIO FOTIKOAK ERRETINAN ETA KRISTALINOAN

TXIMISTAK EDO OINAZTARRIAK

TXIMISTAK HARRAPATUTAKO PAZIENTEAREN EGOERA

1-KOMA, ASISTOLIA ETA ARNAS GELDIALDIA

2-LARRUAZALEKO ERREDURAK, ZUHAITZ TANKERAKO ERREDURAK.

3-TRAUMATISMOAK,HAUSTURAK.

TXIMISTAK EDO OINAZTARRIAK

AZTERKETA FISIKOAN AURKITU DAITEKE:

-ITSUMENA BEHIN-BEHINEKOA EDO IRAUNKORRA-BEGIETAKO LESIOAK-ENTZUMENEKO LESIOAK-BIZKARREZURREKO LESIOAK-NEUMOTORAX ETA ARNASKETA-DISTRESA-ARRITMIAK-HAUSTURAK-RABDOMIOLISIA-OBJETU METALIKOEK SORTUTAKO ERREDURAK -AZALEKO ERREDURAK

TXIMISTAK EDO OINAZTARRIAKTRATAMENDUA:

-ASISTOLIA ETA ARNAS GELDIALDIA TRATATU

-BIHOTZ-BIRIKETAKO BIZKORKETA LUZEA

-ARRITMIAK MONITORIZATU ETA TRATATU

-BENA-BIDEA ETA FLUIDOTERAPIA:-Kontuz biriketako eta burmuineko edemarekin

-ERREDURA AZALEKOAK SENDATU