T.4.El Arte Romano

Post on 26-May-2015

3.169 views 0 download

Transcript of T.4.El Arte Romano

ROMAArquitectura

Mapa de Roma con principais centros de influencia cultural. Século I.

Expansión de civilización romana

Calzadas romanas

Derecho romano

Latín

Campamento romanoPlano ortogonal

cardo

Decumanus

Plano teórico dun campamento militar romano.

Plano de Timgad

Muralla de Lugo. Esquerda: zona da Mosqueira. Dereita: Porta Miñá.

S. II, Lugo.

Cloacas

Castillo para construcciones

Características arquitectura

Materiales

Hormigón(opus caementicium)

Cal, agua, y roca volcánica (puzzolana)

Permite construir con rapidez, barato y resistente

Piedra(a veces mármol)

Sillares de piedra en unión viva o con argamasa

Mampostería

Generalmente como recubrimiento

Material pobre que hay que enmascarar

Ladrillo (opus latericium)

Distinto tamaño y disposición

Dan gran ligereza

Elementos

Muros

Incertum latericium espicatum

mixtum

( ver tema arquitectura romana)

ColumnasY

pilares

Órdenes más libres (decorativos)

Dórico griegoDórico romano (toscano) basa y fuste lisoJónico capitel de esquina (4 volutas)Corintio Entablamentos muy ricosCompuesto (jónico-corintio)

Superposición de órdenes

Arcos de medio punto bóveda de cañón

bóveda anular bóveda de media naranja

Entablamento adintelado

Techumbre abovedada

Fusión adintelado y abovedado

Más solidezEquilibrio dinamismo-reposo

Triángulos enmarcados (enjutas)

Cubiertas a dos aguas

finalidad

Edificios funcionales

Carácter propagandístico

Ábsides exedras acentúan eje de simetría longitudinal

Materiales

HormigónOpus caementium

LadrillosOpus latericium

Cantos rodados

Piedras

Sillares

Unión viva Unión con argamasa

Tipos de paramentos

Opus espicatum

Opus erraticum

OPUS ROMANOS

PRINCIPAIS ORDES COLUMNARIAS ROMANAS

Elementos sustentantes cinco órdenes

Columnas toscanas Basa toscana

Capitel de esquina

Combinación arco de medio puntoy estructura adintelada

Bòveda de cañón

Bóveda de media naranja

Foros de Roma

Planta de Foro romano, Roma.

Foro de Julio César

Foro de Augusto

Foro Trajano

Foro de Trajano. Mercado

Foro de Trajano. Cabecera

Columna trajana

Basílica Ulpia

Foro romano. Restos da columnata

do templo de Saturno e da basílica Xulia.

Roma.

Basílica Ulpia

Basílica de Magencio

Reconstrucción da Basílica de Maxencio. 307 – 330. Roma.

Restos da Basílica de Maxencio. 307 – 330. Roma.

Templo Fortuna virilisRoma

Sobre podium con solo escalinata frontal (potencia eje

longitudinal)

Pseudoperíptero(columnas adosadas

al muro)

Templo jónico de reducidas dimensiones

Templo tetrástilo

Características clásicas: equilibrio, proporción, armonía, simetría, etc.

Siguen siendo mera casa del dios. Los

rituales se hacen fuera

Templo Fortuna virilis

Templa da Fortuna Viril. Primeira metade do s. I a.C. Roma.

Sobre podium con solo escalinata frontal (potencia eje

longitudinal)

Pseudoperíptero(columnas adosadas

al muro)

Templo corintio de reducidas dimensiones

Templo hexástilo

Características clásicas: equilibrio, proporción, armonía, simetría, etc.

Muy estilizado

Cuatro columnas exentas a cada

lado crean pórtico profundo (claroscuros)

Templo Maison CarreèNimes

Carece de opistodomo

Romanos ubican templos en centro

de las ciudades

No dispone de gran decoración en

su entablamento

Construido en honor a Augusto

Templo Maison Carreè

Planta Maison Carree

Maison Carreé. 16 a.C. Nimes, Francia.

Templo de Vesta

142 a.C.

Roma.

Panteón. Vista aérea

Planta con un cuerpo rectangular y uno circular unido por un

espacio de transición

Dividido en tres cuerposseparados por marcadas

líneas de imposta

Tambor cilíndrico construido mediante un triple piso de arcos de ladrillos

incrustados en el grueso muro (más de 6 metros) de hormigón que permite trasladar las presiones

hacia ocho pilares

Cubierta con bóveda de media naranja (realizada con materiales

porosos para que pesase menos) y con un óculo central de 9 metros de diámetro cerrado con alabastro traslúcido que permite penetrar la

luz

Exterior recubierto de ricos mármoles y

estucos hoy desaparecidos

Templo concebido para permitir recibir

a mucha gente (ya no es meramente la

casa de los dioses)

Altura de la bóveda es igual al diámetro

del recinto (enormes proporciones solo posible por el empleo del

hormigón)

Panteón. Fachada

Pórtico ostástilo(fuste de granito y

basa y capitel de mármol blanco)

Concebido para ir al fondo de una plaza porticada, su frontal ocultaba la plantacircular del interior

Dieciséis columnas sostienen el pórtico dividiéndolo en tres calles. Dos terminan

en exedras y la central en las puertas de acceso a la cella

Aunque en el friso una inscripción indica que lo

construyó Agripa, su forma definitiva la adquiere en tiempos del emperador

Adriano

Panteón. Interior

Enmascaramiento con ricos mármoles

Numerosos elementos constructivos griegos:

frontones, columnas, etc.

En el segundo cuerpo se abrían vanos con celosía

que aportaban una luz indirecta, siendo el foco lumínico principal la luz cenital del

óculo central

Entre los ocho pilares se abren ocho vanos (uno para la entrada el resto para los astros

conocidos: sol, luna y cinco planetas)

Panteón. Cúpula con casetones

Divididida en circo anillos concéntricos (5 esferas del sistema

planetario concebido entonces) con 28 casetones (días lunares)

Casetones convergentes que acentúan efecto

de perspectiva

Óculo central simboliza el sol que a lo largo del día

ilumina de distinto modo la estancia

Se pensaba que el cielo que era la perfección

y ellos asociaban la misma al círculo

Panteón. Vista aérea

Panteón. Planta y alzado

Panteón. Fachada

Fachada do Panteón. 128. Roma.

Interior do Panteón. 128. Roma.

Panteón. Cúpula con casetones

Panteón. Estructura interna

Circo Máximo

EspinaGradas

Cárceres

Porta triumphalisPodium

Cárceres

Meta segunda

Spina

Meta primera

Reconstrucción dun circo romano

Planta e seccións do Teatro Marcelo

13 a.C.

Roma.

Detalle da fachada do Teatro Marcelo. 13 a.C. Roma.

Planta e vista aérea do Teatro de Mérida. Iniciado no s. I a.C., Badaxoz.

Teatro de Mérida. Vista aérea

Scaena Frons ScaenaeOrquestra

cavea

Vomitorium

prima

media

summa

Atrio traseroPórtico, biblioteca,etc.

Teatro de Mérida. Frons Scaenae

Vista da cavea e do Scenae frons do Teatro de Mérida. Iniciado no s. I a.C., Badaxoz.

Anfiteatro. Vista aérea

Coliseo de Roma. Vista aérea

Planta elíptica(anfiteatro fruto de

la unión de dos teatros)

Totalmente exento mediante la superposición

de pisos

Red compleja de pasillos radiales conectados

con otros transversales sostenidos sobre bóvedas de cañón y arista

80 arcos de medio punto permiten una rápida entrada

y salida al recinto

Arena central con subsuelo excavado con galerías, pasillos,

conducciones de agua, etc. Características generales

romanas: funcionalidad, propaganda, combinación dintel y arco, hormigón, etc.

Construido en tiempos de Vespasiano

Coliseo de Roma. Fachada

Cuarto cuerpo añadido en tiempos de Domiciano

Sobre gradas o estereobato

Superposición de órdenes(dórico, jónico, corintio)

Segundo y tercer cuerpo con estatuas en intercolumnios

Predominio del muro sobre el vano

(sólo pequeñas aberturas rectangulares)

Articulación del muro con lesenas

(estrechas pilastras)

Ménsulas que sostienen mástiles

de los toldos

Recubrimiento exterior con mármoles y estucos

Reconstrucción parcial en el s. XVIII

Planta e seccións do Anfiteatro Flavio (Coliseo)

72 - 80

Roma.

Coliseo de Roma. Vista aérea

Coliseo de Roma. Fachada

Coliseo de Roma. Reconstrucción

Coliseo de Roma. Arena

Interior do Anfiteatro Flavio (Coliseo). 72 – 80. Roma.

Fachada do Anfiteatro Flavio (Coliseo). 72 – 80. Roma.

Fachada do Anfiteatro Flavio (Coliseo). 72 – 80. Roma.

Teatro de Mérida.Vista aérea

Scaena Frons Scaenae( dos pisos, con

entrantes y salientes tres calles)

Orquestra(semicircular)

cavea

Vomitorium

prima

media

summa

Atrio traseroPórtico, biblioteca,etc.

En Mérida primeras gradas excavadas en roca y el resto

exentas

Termas de Caracalla. Vista aérea

Termas de Caracalla. 216. Roma.

Termas de Caracalla. Plano

Fragmento das Termas de Lugo.

S. II.

Lugo.

Arco de CaparraCuatro fachadas

Arcos de triunfo de Tito e Constantino. Ss. I e IV. Roma.

Arco de Tito.

Un Vano

basamento

Cuerpo principal (pilar flanqueado por

columnas)

Ático(con cartela epigráfica)

Carácter conmemorativo

Combinación de estructura adintelada y abovedada (arco de

medio punto, bóveda de cañón con casetones,enjutas, etc.) dan más firmeza y equilibran

dinamismo y estatismo

Material: hormigón recubierto de placas

de mármol

Arco de Tito.Un Vano

Arco de Tito

Fins do s. I.

Roma.

Arco de Constantino.Tres vanos

Ático adintelado

Inscripciones epigráficas y relieves alegóricos o históricos

Características generales: monumentalidad, propaganda,

hormigón enmascarado con ricos mármoles, combinación

dintel y arco, empleo de órdenes con función

decorativa, etc.

Arco de Constantino.Tres vanos

Arco de Bará

102 – 107.

Tarragona.

Columna de Trajano

Triple función: conmemorativa, funeraria e indica altura de la colina antes de rebajarla

Basamento de base cuadrangular

Fuste cilíndrico con 12 tambores horadados

y con relieve helicoidal exterior(200 m. de bajorrelieves continuos)

Garita superiorrematada originalmente

por estatua de emperador

En los cimientos se encontraban las urnas funerarias de Trajano

y su esposa

Capitel dórico

Columna de Trajano

Columna de Trajano.Interior

Ponte do Gard. Fins s. I. Vers, Francia.

Acueducto de Nimes

Ponte do Gard. Fins s. I. Vers, Francia.

Ponte do Bibei.

S. II.

Pobra de Trives, Ourense.

Acueducto de Mérida

Bicromía influirá en mezquita de Córdoba

Acueducto de Mérida

Acueducto de Segovia

Unión viva de sillares

Verticalidad equilibrada con líneas de imposta

Salvar desnivel para conducir el agua (cuerpo superior siempre igual, inferior se adapta

a irregularidad del terreno)

Combinación arco y dintel

Acueducto de Segovia

Detalle do Acueducto de Segovia.

s. II.

Segovia.

Puente de Alcántara

Añadido renacentista

Normalmente eranacodados pero éste

es horizontal

Seis ojos de tamaño diferente

Gruesos pilares

Puente de Alcántara

Ponte de Alcántara.

s. II.

Cáceres.

Puente de Alcántara.Arco de triunfo

Casa romana. Esquema

Modelo ideal dunha domus romana.

Casa romana. Atrium

Domus das “Vodas de Prata”: Impluvio.

s. II a.C.

Pompeia, Nápoles.

Casa romana. Lararium

Casa romana. Cubiculum

Casa romana. Peristilo

Restos da casa do Fauno: Impluvio e ao fondo peristilo. S. II a. C.

Pompeia, Nápoles.

Reconstrucción e restos dunha insula ostiense. Ostia.

Tumba de Cecilia Metela

Tumba de Adriano( Castel Santangelo)

ROMAEscultura

Aule Metele.

1,80 metros.

Bronce.

Retrato etrusco

cara ó 100 a. C.

Patricio Barberini

Realismoromano

Tradición funeraria

Rasgos griegos: canon, contrapposto, etc.

Estudio natural de los pliegues

Prefieren el mármol

policromadas

Patricio Barberini

Togado Barberini.

s. I a.C.

Museos dos Conservadores,

Roma.

Brutus libertador

Evolución de los bustos: hasta hombros,

después pecho, etc.Realismo: arrugas, pómulos

salientes, etc.

Bruto Capitolino.

s. III a. C.

Museo Capitolino, Roma.

Octavio Augusto.Togata

Augusto oferente.

12 a.C.

Museo Nacional Romano,

Roma.

Augusto ad prima portaThoracata

Idealización del emperador

(joven)

Rasgos griegos: canon( de Policleto), contrapposto,

cabeza levemente girada, etc.

Apoyo en delfín y Dionisos(se considera que familia

Julia es descendientede Eneas, hijo de Venus)

Gruesos pliegues del paludamentum

Coraza con ricos relieves alegóricos sobre la paz augustea:

bajo el cielo partos devuelven águilas romanas, flanqueados

por símbolos de la Galia e Hispania

Mayoría de las obras pensadas

para ponerlas delante de pared, por lo que parte trasera menos trabajada

Pies descalzos, símbolo de divinización

Augusto ad prima portaThoracata

Augusto ad prima portaReconstrucción de policromía

Augusto ad prima porta.Detalle de la coraza

Augusto Prima Porta.

s. I a.C. Museo Vaticano, Roma.

   

Augusto Prima Porta.

s. I a.C.

Museo Vaticano, Roma.

Emperador ClaudioApoteósica

Estatua ecuestre de Marco Aurelio

Contraste verticalidad del emperador con

formas curvas del caballo

Fuertes contrastes de claroscuro en cabello

más desarrollado

Realizada en bronce ( varias

piezas ensambladas)

Modelo arquetípico: con túnica de soldado revisaba a las tropas

Estatua ecuestre de Marco Aurelio

Retrato ecuestre de Marco Aurelio.

s. II.

Campidoglio, Roma.

Busto de Julio César

Busto de Tiberio

Busto de Adriano

Busto de Caracalla

Retrato de Caracalla.

215.

Museo dos Conservadores, Roma.

Busto de Cómodo

Emperador Constantino

Coloso de Constantino

312 - 315

Museo dos Conservadores,

Roma.

Los Tetrarcas

Ara Pacis

Procesión.

Familia deAugusto

Tellus Procesión.Familia

de Augusto

Roma

Eneas

Rómulo Y Remo

(muro no reproducido)Decoración de roleos

de acanto y animales

Cenefa geométrica

Empalizaday guirnaldas

Ara Pacis: planta, perspectiva isométrica e vista xeral.

13 – 9 a.C.

Roma.

Ara Pacis

Ara Pacis. Lateral

Familia de Augusto

Livia

MarcusAgripa

Detalle do friso do Ara Pacis).13 – 9 a.C. Roma.

Ara Pacis. Eneas

Ara Pacis. Tellus entre el agua y el aire

Fragmento da procesión dos quirites (Ara Pacis).

13 – 9 a.C.

Roma.

Detalle das cabezas dalgúns dos participantes na procesión

dos quirites (Ara Pacis).13 – 9 a.C. Roma.

Relieve del Arco de Tito

Superposición de planos para

crear profundidad

Se capta aireinterpuesto

Representa la derrota de los judios a manos de los romanos(expolio del templo de Salomón)

Relieve del Arco de Tito

Relevos do Arco de Tito

Fins do s. I.

Roma.

Relevos do Arco de Tito Fins do s. I. Roma.

Relieve de columna de TrajanoPreparativos para la campaña

Bajorrelieves con escenas sin separaciones

Su afán narrativo les lleva a tratar con igual

detallismo los elementos del primer término y los del fondo

Perspectiva caballera(punto de vista elevado) Desproporción entre

personajes y paisajes

Intentos de profundidad con escorzos y figuras superpuestas

Franjas aumentan de tamaño en sentido ascendente

Relieve de columna de TrajanoPreparativos para la campaña

Relieve de columna de TrajanoCruzando el Danubio

Pequeños óculos cada cuarto de

vuelta para iluminar escalera

interior

Temática se centra más en

aspectos logísticos que en las batallas

Retratos: emperador Trajano aparece más de cincuenta veces

Relieve de columna de TrajanoCruzando el Danubio

Relieve de columna de Trajano

Columna Traxana e detalle da mesma.

110 – 113. Roma.

Detalle da columna Traxana. 110 – 113. Roma.

Detalles da columna Traxana. 110 – 113. Roma.

Sepulcro romano

Sepulcro con estrías

Dionysos e Ampelos. Museo Arqueolóxico Provincial, Ourense.

ROMApintura y mosaico

Retrato de panadero Próculo y su mujer

Primer estilo.Estilo de incrustación

Segundo estilo.Estilo arquitectónico

Tercer estilo.Estilo ornamental

Cuarto Estilo.Estilo ilusionista

Mosaico. Opus Sectile

Mosaico ornamental.Opus tesellatum

Mosaicos costumbristas.Opus tesellatum

Alejandro en Issos.Opus vermiculatum

Alejandro en Issos.Detalle

Interior de Sta. Baia de Bóveda. Ss. III – IV. Lugo.

(DETALLE)

Mosaico da Cigarrosa. Ss. III – IV. Museo Arqueolóxico Provincial, Ourense.