Paisaiak Lantzen

Post on 30-Mar-2016

279 views 3 download

description

Inguru 3.A maila 2012-13

Transcript of Paisaiak Lantzen

PAISAIAPAISAIA

3.A IKASLEAK3.A IKASLEAK

12/13 KURTSOA12/13 KURTSOA

AMA GUADALUPEKOAAMA GUADALUPEKOA

• Javier AlonsoJavier Alonso

•• Onhintza LarruskainOnhintza Larruskain

•• Julieta VizcayaJulieta Vizcaya

•• Paula AchaPaula Acha

•• Unai OronozUnai Oronoz

1. Zer dira ur kontinentalak?

2. Ur kontinentalen definizioak: aintzirak, ibaiak, urmaelak…

3. Ibai baten ezaugarriak.

4. Ibai baten zati ezberdinak eta hauen ezaugarriak

5. Euskal herriko ibaien mapak.

Lur azaleran eta itsasotik urrun aurkitzen diren ur eremuak

dira. Adibidez: aintzirak, ibaiak, urmaelak, lurpeko urak.

AINTZIRA: ur kopuru handiak dira eta

lurrez inguratuta daude.

URMAELAK: parke eta lorategiko ur

eremu txikia da, gehienetan apaingarri

gisa erabilia, baina baita ere

ureztatzeko edo arrainak hazteko.

IBAIAK: ur laster horiek

mendietan sortzen dira eta

eremu baxuagotara joaten dira.

Ur gezakoak dira.

LURPEKO URAK: lurrean

iragazten diren urak dira eta

lurraren gainazalaren azpian

pilatzen dira.

Goi ibilguan: ibaiak malda handia izaten du, gehienetan alde

menditsuetan egoten delako eta korrontea oso handia izaten da.

Bertan higidura oso handia da.

Erdiko ibilguan: malda txikiagoa da eta

korrontea lasaiagoa izaten da. Higidura

txikiagoa da.

Behe ibilguan: ibairen malda oso txikia da eta

korrontea ere halakoa da.Bideko harriak,

hondarra… bertan geratzen dira.

• IBILGUA:ibai –errekek egiten duten bidea.

• UBIDEA: ura leku batetik bestera eramateko bide artifiziala,ibaiak

,aintzirak edota itsasoak lotzeko eraikia , batzuetan nabigagarria.

• EMARIA:ibaiak daraman ur kopurua emaria da.

��������

������

����

������

����

� �������������������������� ������������������������� �

� ���������������������� ��� ������������������ �

� ������������ ��� ������� ��� ������� ���������� �

� ������������������ ��� �������������� �

� ��������� ���

� ��� ��� ��������������

�����������������

���������������� ��!�����"��������#����!���$������

���������%������#�&��$!�!���������

��������������'���#�������

�������������!�!���������

���!�����!"�����!��#����!�

���������

�����(�))��

���������������!�������� ������#������#���������������

�� !���!�����������#��!�

����#�"���#����"����"�'���"���'�"�*��#�"�*��������(� ARALAR

GORBEIA ELGEA

����������!���!+��������������'&��'��� ����������������'����

����!����� ��#�����

PIRINIOAK

KANTAURIAR MENDIKATEA

ZER DA HARANA?

�������������#������% ���������"��������,&'����������!�!��������'� ������!�����������'�������!

�� !���!��&����!��

�������������"�����"������"��!����"������'�"����-���'���� �

��#!��!��&����!������"�����'� ���"�����.�

*�%�#!��!��&����!�����#"

�#��"/���"��� ����$��'���

ORDUÑA

ARAMAIO

TXINGUDI

ORDOKIA���!�����#���������������'�'�0�!�������������"�������!�'��!�����'������$�!�!�������� �����������&���'����&��'��$�!��&��������#���!�#���#������!���������

�� !���!���������!��%�����������

AIMAR

ANDREA.I

PATXI

SILVIA

NAHIA

1. PAISAI NATURALAK.

2. PAISAIA NATURALAREN ELEMENTUAK.

3. ERLIEBEA MOTAK.

4. UR MOTAK.

5. FAUNA.

6. LANDARERIA.

Zer dira paisai naturalak?Paisai naturala gizakiarengatik eraldaketa txikia sufritu

dituen eremua da. Inor bizi ez den lurrak dira: eskualde

polarra, goi-mendiak eta zenbait oihan tropikalak. Paisaia

hauek biztanleria txikikoak dira.

Erliebea:mendiak,

sumendiak, sakanak…

Ura:ibaiak, ozeanoak, aintzirak,

itsasoak…

Fauna: lurraldeko animaliak.

Landaredia: lurraldeako landareak.

Paisaia naturalaren elementuak

���������������������������� �������������� ������������ ���

������������� �������������������������� �������������� �������� �������� ����������� ��������������������������������������������������������������� ���������������

�������������� ���������� �������������������������������

������� ������ ������������ ��

Erliebe motak

������������������������������������������ ����

Ur motak����������������������� �������� ����������������������� ����������������������

������ ���������������� ������������ � �������������������� �

��������������������������� ����������������� ����������������������� ������

Fauna

.

���� ��� ��������������� � �������� ������ ��� ������������������ ��� �� �

zaldiak txerriabehia

txakurra ardia

Landaredia���������� ����� � ��������� ������������� ����������������

������� �.

surfiniaAzalea Pagoa arosa

basoa orquidea

haritza

MAREN

LUCIA

SARA

ARITZ

JAVI.Z

GIDOIA

• ZER DIRA PAISAI GIZATIARTUAK

• ZER DA LANDA PAISAIA

• ZER DIRA HIRI PAISAIAK

• ELEMENTUAK

• ZERGATIK ALDATZEN DIRA PAISAIAK

• ALDAKETA NATURALAK

• ALDAKETA ARTIFIZIALAK

PAISAIA GIZATIARTUA

Gizakiak eraiki dituen elementu artifizialak nagusiak dira.

Elementu nagusiak hauek dira: zubiak, etxeak, errepideak, trenbideak, dendak, hotelak, herriak, hiriak,ostatuak, bankuak, semaforoak, iturriak, gazteluak, urtegiak, kampinak, baserriak…

LANDA PAISAIA

Landa-paisaiak hirietakoak baino

gutxiago aldatu dira. Lurraren erabilerari

dagokienez, nekaritza eta abeltzaintza

dira nagusi. Populaketa mota

sakabanatuta izan daiteke (eraikuntza

bakanduak zoroetan) edo, bestela,

kontzentratua, hau da, inguratutako

bizigune txiki(herriz eta herrixkaz)

osatuta.

HIRI PAISAIA

• Hiri-paisaia eraikinez eta kalez jositako eremuek osatzen dute. Horietan, hainbat jarduera garatzen dira: merkataritza, finantzak, hezkuntza, osasun jarduera…

�������������������

� �������

Errepideak, eraikinak,

zubiak, hiriak,

herriak, trenbideak…

ZERGATIK ALDATZEN DA PAISAIA?

Aldaketa naturalak: naturak sortu

dituen aldaketak dira, haizeak, ura,

uholdeak eta lurrikalak.

Aldaketa artifizialak: pertsonak

egindako aldaketa. Adibidez:

errepideak,eraikuntza,

zuhaitz mozketak, suteak…

Paisaiaren aldaketa naturalak

• Suteak.

Uholdeak

• Zuhaitz mozketak

ALDAKETA ARTIFIZIALAK

• Pertsonak eraikinak egiteko errepideak

sortu eta paisaia aldatzen dute.

Uxue

Lara

Unax

Maddi

Unai

1. Zer dira itsasoko urak?

2. Itsasertzeko paisaia.

3. Itsasertzeko elementuen definizioak:

hondartza, itsaslabarra, lurmuturra, golkoa,

badia, penintsula, uharteak eta artxipelagoa.

4. Euskal Herriko hondartza, itsaslabarra,

lurmuturra, golkoa, badia eta penintsula.

5. Euskal Herriko kostaldeko mapa.

ZER DIRA ITSASOKO URAK?

Itsasaldea,

itsasertza,

itsasbazterra,

kostaldea edo

kosta lurra eta

itsasoa elkartzen

diren lekua da.

Itsasertzeko paisaiaItsaso-higadurak eguraldiak, haizeak, olatuek, ekintza biologikoek eta gizonek eragina dute kostaldeen sorrera eta aldaketetan.

Historian, itsasertzaren muga aldatu egin da itsas mailak behera gora egin duen heinean.

ITSASERTZEKO ELEMENTUEN DEFINIZIOAK

Hondartza : itsasoa eta lurra

elkartzen diren lekua da.

Eremu lauak dira eta areaz

osatuta daude.

Itsaslabarrak: garaiera handiko

eremu harritsuak dira.

Lurmuturrak: lur-azalera hauek

itsasoan barneratzen dira.

Golkoak: itsasoaren zati

batzuk lurrean sartzen dira.

Zati txikiak badira,badia esaten zaie.

Badia: itsas ertzean lurrean barneratuz

izaten den sakonune handi samarra

edo golko txikia da.

Penintsula: lur zati hauek itsasoz

inguratuta daude alde guztietatik,

alde bakarretik izan ezik. Uharteak: lur-azalera hauek urez

inguratuta daude guztiz. Hainbat

uharteak artxipielagoa osatzen dute.

Artxipelagoa: Uharte multzoa da.

EUSKAL HERRIKO ITSASOKO URAK

Hondarribiko hondartza Hondarribiko itsaslabarra Higer lurmuturra

Golkoa Badia Penintsula