OS ROMANOS E A OS ROMANOS E A MORTEMORTE

LATIN II

Proyecto Quirón

ÍNDICEÍNDICE

Os ritos funerariosOs ritos funerarios

A A actitudeactitude dos romanos ante a dos romanos ante a mortemorte

RITOS FUNERARIOSRITOS FUNERARIOS A solemnidade no trato ó defunto sempre en función da súa clase social.A solemnidade no trato ó defunto sempre en función da súa clase social. 2 tipos de ritual fúnebre:2 tipos de ritual fúnebre:

incineración incineración (+ propio de ricos e nobres)(+ propio de ricos e nobres) Inhumación Inhumación (+ propio dos pobres e + frecuente a partir do s II d.C.)(+ propio dos pobres e + frecuente a partir do s II d.C.)

Escravos > fosa comúnEscravos > fosa común Pobres: Pobres:

collegia funerariacollegia funeraria Incineración >Incineración > columbariacolumbaria Enterramento > Enterramento > catacumbascatacumbas..

Cidadáns ricos e ilustres:Cidadáns ricos e ilustres: ConclamatioConclamatio, , pompa pompa funebrisfunebris, , laudatio funebrislaudatio funebris Incineración nas necrópoles fóra da cidade: sepulcros monumentais (Incineración nas necrópoles fóra da cidade: sepulcros monumentais (Tumba de Tumba de

CeciliaCecilia Metela Metela), mausoleos (), mausoleos (AugustoAugusto, Adriano), Adriano) Fosas individuais > Fosas individuais > EpitafiosEpitafios: identidade do falecido (nome, idade, condición : identidade do falecido (nome, idade, condición

social, etc.), persoa que dedica o epitafio, ton solemne ou con toques social, etc.), persoa que dedica o epitafio, ton solemne ou con toques humorísticos.humorísticos.

INHUMACIÓN E INCINERACIÓNINHUMACIÓN E INCINERACIÓN

Inhumación de época romana s.II a.C. Lorca, Murcia

Urnas de incineración dunha necrópole ibérica s. II a.C. Lorca, Murcia.

COLUMBARIACOLUMBARIACriptas nas que se colocaban as urnas funerarias en compartimentos.

CATACUMBASCATACUMBAS

Epitafio de Atimetus das catacumbas de St. Sebastian na Via Appia, Rome. Inscrición rodeada por símbolos cristiáns, unha áncora e un peixe.

Catacumbas de Siracusa en Sicilia. Catacumbas de San Calixto. Roma.

POMPA FUNEBRISPOMPA FUNEBRIS

Relevo en mármore de Amiternum

TUMBA DE CECILIA METELATUMBA DE CECILIA METELA

Tumba de Cecilia Metela na Via Appia, foi convertido en castelo na Idade Media.

MAUSOLEO DE AUGUSTOMAUSOLEO DE AUGUSTO

EPITAFIOS LATINOSEPITAFIOS LATINOS

Anagni 035

P(ublius) Sulpicius / Victorinus / vixit annis V

CIL 06, 28963 = 10, 00771*,3 = Anagni 037. V(ivus) M(arcus) Vinicius Vinici l(ibertus) Phoebus/ fecit sibi et / Cordiae Asterope coniugi carissim(ae) / et libertis libertabus posterisq(ue) eorum

Anagni 036.

Tullia / Tecusa / Artemoni / coiugi / bene meren/ti / fecit

CIL 02-05, 00005.

G(aius) Iulius Primus / miles veteranus /leg(ionis) X Gemina[e] / h(ic) s(itus) e(st) s(it) t(ibi) t(erra) l(evis)

CIL 06, 17551 = Anagni 025.

D(is) M(anibus) / M(arcus) Fabius Pa/catus Tetti/ae Vibiae / co(n)iugi / f(e)c(it) b(ene) m(erenti)

ACTITUDE ANTE A MORTEACTITUDE ANTE A MORTE

A morte como feito cotiá. Esperanza de vida curta (50 anos)A morte como feito cotiá. Esperanza de vida curta (50 anos)

Influencia da mitoloxía grega: Influencia da mitoloxía grega: obolusobolus, , CaronteCaronte, , StixStix, , HadesHades, , ElysiumElysium, ,

TartarusTartarus, , ProserpinaProserpina e e Plutón (Dis Pater), Plutón (Dis Pater), rei do rei do mundo subterráneomundo subterráneo

Ausencia da crenza noutra vida despois da morte.Ausencia da crenza noutra vida despois da morte.

Influenza dos espíritos dos mortos na vida dos vivos.Influenza dos espíritos dos mortos na vida dos vivos.

Larvae Larvae e e LemuresLemures: espíritos malignos.: espíritos malignos.

ManesManes: protectores da familia.: protectores da familia.

MUNDO SUBTERRÁNEOMUNDO SUBTERRÁNEO

LEMURESLEMURES

No mes de maio os romanos celebraban as Lemuria, cunha cerimonia que tentaba satisfacer a calquera dos Lemures que puidesen andar polas súas casas.

A medianoite o Paterfamilias facía o sinal do “Mano Fico”, e percorría descalzo toda a casa mentres escupía nove fabas negras para que as comesen os espectros, a cambio do benestar dos habitantes do fogar.

DEUSES MANES (I)DEUSES MANES (I)

"Aux Dieux Mânes. A Messia Donata, sa mère, Justus, son fils, a fait élever ce monument de son vivant."

Dans le bas, on peut voir l'ascia, le marteau du tailleur de pierre. *

Museo de Estrasburgo

D. M.Messie DonateMatri IvstvsFilivs v. f. c

D(is) M(anibus) Messi(a)e Donat(a)e matri, Justus filius v(ivus) f(aciendum) c(uravit)

DEUSES MANES (II)DEUSES MANES (II)D.M.GAI IVLI MAXMINI EMERITI LEGIONIS VIII BNEFICIARIVS PROCVRATORIS ONESTA MISSIONE MISSVS ISTAMEMORIAM PROCVRAVIT SIMILINIA PATERNA CONIVX CONIVGI KRISSIMOMAXMINVS ICQVIESQVIT AVE VIATOR VALE VIATOR

D(is) M(anibus)Gai Iuli Max(i)mini, emeriti legionis VIII b(e)neficiariusprocuratoris (h)onesta missione missus, Ista(m) memoriamprocuravit Similinia Paterna coniux coniugi k(a)rissimo (h)ic quiesquit. Ave, viator,vale, viator

“Aux dieux mânes de Gaius Julius Maximinus, soldat émérite de la Vllle légion, bénéficiaire d'un procurateur et ayant reçu son congé honorable. Ce monument a été élevé par son épouse Similinia Paterna à son époux très cher. Maximinus repose ici. Bonjour, passant, adieu (ou bon voyage) passant.”

* (Museo de Estrasburgo, datado no s. III d.C.)

Fin da presentaciónFin da presentación