TEMA 10: ESPAÑA E TEMA 10: ESPAÑA E GALICIA DE 1902 A 1939GALICIA DE 1902 A 1939

Fran Bragado

A crise do 98A crise do 98

A guerra de Cuba.Maine. Guerra hispano-americana.Desastre do 98.Rexeneracionismo de Joaquín Costa.

O reinado constitucional de O reinado constitucional de Alfonso XIIIAlfonso XIII

Constitución de 1976. Constitución da alternancia1. Conservadores (Maura).2. Liberais (Canalejas). Influencia rexeneracionista en Maura1. Intento de acabar co caciquismo. Canalejas. 1. Política de desamortización e lei de cadeado. Aumento da representación dos partidos nacionalistas1. Liga Catalana.2. PNV. Avance dos partidos republicanos e do PSOE1. UXT.2. CNT. A partir de 1909: crise da restauración.1. Semana Tráxica. Crise de 19171. Protesta militar, protesta política (asamblea de parlamentarios).2. Folga xeral. Trienio Bolxevique (violencia social). Fracaso dos gobernos de concentración.

A ditadura de Primo de Rivera A ditadura de Primo de Rivera (1923-1930)(1923-1930)

Derrota de Annval (1921).Golpe de estado de Primo de Rivera.Prohibición dos partidos políticos.Prosperidade económica.Acaba a guerra de Marrocos.Crítica dos inteluctuais.Pacto de San Sebastián.

Eleccións municipais de 1931.1. Alfonso XIII marcha de España.

O goberno provisional e a O goberno provisional e a Constitución de 1931Constitución de 1931

Goberno provisional de Alcalá Zamora. Cortes Constituíntes. Constitución de 19311. Liberdades individuais amplas.2. Dereito ao divorcio.3. Sufraxio universal sen distinción de sexos.4. Estado aconfesional.5. Aparecen as autonomías e concellos.6. Fomento do benestar social: expropiación.7. Ensino público. Consecuencias 1. A máis democrática da historia.2. Cuestión relixiosa.3. Autonomías.4. Incidentes anticlericales.5. Inicio das conspiracións. Alcalá Zamora presidente de República. Araña presidente do goberno.

As reformasAs reformas

Reforma agraria (IRA).Autonomía a Cataluña.Reforma militar.Reformas laborais.Reforma educativa.A lei do matrimonio civil e o divorcio.

A oposición ás reformasA oposición ás reformas

Oposición desde a dereita ata a esquerda.

Golpe de Estado de Sanjurjo. Ocupacións de terras no campo1. Casas Viejas. División de Azaña e convocatoria de

eleccións. Triunfo da CEDA de Gil Robles.

O Bienio Conservador (1933-O Bienio Conservador (1933-1936)1936)

Partido Radical de Cerroux apoiado pola CEDA. Paraliza as reformas e amnitiou os golpistas. Revolución de outubro de 19341. Revolución de Asturias.2. Revolución en Cataluña (Lluís Campanys). Corrupción.

A Fronte PopularA Fronte Popular

Coalición de partidos de esquerda. Falanxe Española José Antonio Primo de Rivera. Crispación na rúa. Triunfo das seleccións do frente popular. Volta á política de reforma. Liberación dos presos da revolución de 1934. Distitución de Alcalá Zamora. Azaña presidente da República. Inicio da conspiración de Mola. Detonantes1. Asasinato de Castillo e Calvo Sotelo.

O golpe de Estado á división O golpe de Estado á división de Españade España

Sublevación do exército africano no 18 de xullo de 1936. Apoios1. Unha parte do exército.2. Os carlistas.3. Os conservadores. Zona nacional1. As dúas castelas, Galicia, Cáceres, parte de Andalucía occidental,

Navarra, Baleares (excepto Menorca) e Canarias.2. Xunta de Defensa Nacional.3. Unificación de todas as forzas políticas. Zona republicana (os rojos)1. Zonas: Aragón, parte de Castela, o norte de España menos Navarra,

Cataluña, zona levantina, Madrid e case toda Andalucía.2. Intento de revolución social.3. Organízanse milicias militares.4. Exército Popular.

A internacionalización do A internacionalización do conflictoconflicto

Francia e Gran Bretaña non interviron. Á URSS páganlle con ouro do Banco de España. Italia fascista e Alemaña nazi con concesión mineira. Brigadas Internacionais.

A campaña arredor de MadridA campaña arredor de Madrid

Traslado das tropas de Marrocos á Península.

Ofensiva sobre Madrid.Batalla do Jarama.Batalla de Guadalaxara.

A fronte norte (abril-outubro A fronte norte (abril-outubro de 1937)de 1937)

Bombardeo de Guernica (Lexión Cóndor).Caída do País Vasco, Santander e

Asturias.Fanse os recursos industriais e mineiros

desta zona.Contraataques en Brunete e Belchite.

O final da guerraO final da guerra

Fronte Leste. Toma de Teruel. A chegada ao Mediterráneo. Corte da zona republicana en dúas partes. Batalla do Ebro. Toma de Barcelona. Conquista de Madrid. Medio millón de vidas, exilio e devastación do país.

Fame e represiónFame e represión

Racionamento dos alimentos.Medo aos bombardeos.Represarias (os paseos).As fosas comúns.

Refuxiados e exiliadosRefuxiados e exiliados

Refuxiados: sobre 30.000.Exiliados.

Definición. Xeración do 98: influencia de rexeneracionismo. Sorolla, Gaudí,

Antonio Palacio. Xeración do 14: Vangardas. Ortega y Gasset, Juan Ramón

Jiménez, Falla, Turina. Xeración do 27: Lorca, Rafael Alberti, Vicente Aleixandre, Luís

Cernuda, Picaso, Juan Gris, Dalí, Ramón y Cajal, Severo Ochoa.

A sociedade e a economíaA sociedade e a economía

A maioría da xente traballaba na agricultura.

Cambios sociais e económicos.Desaparece o poder da fidalguía.Fortalecemento dunha burguesía

industrial e financieira.Transuasamento de traballadores do

sector primario á industria e aos servizos.

O agrarismoO agrarismo

Avelino Pousa Antelo.A rendeción de foros en 1926.Basilio Álvarez.

O nacionalismoO nacionalismo

Irmandades da fala.Nacionalistas.ORGA.Partido galeguista.

A II República e o Estatuto do A II República e o Estatuto do 3636

Autonomía para Galicia.Estatuto de Galicia.Cooficialidade da lingua galega.Presidente de Galicia.Presidente da Xunta.

A culturaA cultura

Xeración Nós.Castelao, Vicente Risco, Otero Pedrayo.Nós.

A guerraA guerra

Represión dura