Carlos Caetano Vizcaíno FernándezDepartamento de Galego-Portugués, Francés e LingüísticaGrupo ILLA de InvestigaciónUniversidade da Coruñacvizcaino@udc.es Ferrol, 2010

Método de citación-referenciaComo proceder para introducir citas doutros autores nos traballos académicos

Redacción académica

Conxunto de citas, referencias e notas aclaratorias

APARATO CRÍTICO

Dan conta dos recursos bibliográficos sobre os que nos apoiamos ou das fontes escritas

En edicións críticas, fai referencia ao apartado en que se recollen todas as variantes das diferentes tradicións, erros de copia e enmendas do editor

Redacción académica

CITAR vs. DOCUMENTAR

Regra básica

Non podemos citar sen documentar a fonte

CITAR Facer referencia (literal ou non) a unha fonte

DOCUMENTAR Indicar autor, título e páxina da citación

Redacción académica

Tipos

CITAR Cita directa

Paráfrase

DOCUMENTAR Notas a rodapé

Referencia parentética

CITAR vs. DOCUMENTAR

Redacción académica

CITACIÓNS

Serven para dar conta dos recursos bibliográficos sobre os que nos apoiamos

Cando citar?

Como citar?

Redacción académica

No xeral, sempre que fagamos referencia a ideas xa expresadas por outros

Para apoiar a nosa argumentación con información ou ideas xa publicadas

Cando citar?

1

2

plaxio

Redacción académica

. É igual que sexa voluntario ou involuntario

. Desacredita o noso traballo

. Afástanos do debate científico.

. Non recoñece o traballo dos noso colegas

Cando citar?

Para evitar incorrer no plaxio

Redacción académica

«Cando facemos unha ficha de lectura resumimos en

varios puntos o que nos interesa; é dicir, facemos unha

paráfrase e repetimos con palabras o pensamento do

autor. Noutros casos transcribimos fragmentos

enteiros entre aspas.

Despois, cando pasamos a redactar a tese, xa non

temos o texto á vista e limitámonos a copiar fragmentos

enteiros da ficha. Entón, temos que estar seguros de

que os fragmentos que copiamos son verdaderiamente

paráfrases e non citas sen aspas. No caso contrario

cometeriamos un plaxio» [Eco 1994: 199]

Redacción académica

Cando o texto orixinal é

. máis breve do que sería a paráfrase

. máis significativo que a paráfrase

. necesario para a comprensión máis exacta do traballo

. penetrante, bello ou enxeñoso

Cando empregar?

Cita directa

Para non aborrecer con citas directas

Para non descompensar a redacción

Porque se trata de algo de coñecemento xeneralizado

Paráfrase

Redacción académica

Como citar?

Frecuencia

Excesiva: aburre, frea e desluce

Suficiente: contribúe ao traballo

Escasa: investigación sen evidencias nin filiación

Redacción académica

No noso estilo, non no do autor

Mudar a orde das frases do orixinal non é paráfrase

Como citar?

Paráfrases

Redacción académica

Como citar?

Cita directa

Breves(menos de 4 liñas)

Integradas no texto, con aspas

Segundo Fulano (1999: 58) «querer é poder»,

aínda que pode ser discutido.

Redacción académica

Como citar?

Cita directa

Breves(menos de 4 liñas)

Integradas no texto, con aspas Segundo Fulano (1999: 58) «querer é poder», aínda que pode ser discutido.

Poden non ser frases enteiras

Para Jane Austen, era «unha verdade xeralmente

admitida» que...

Redacción académica

Como citar?

Cita directa

Breves(menos de 4 liñas)

Integradas no texto, con aspas

Segundo Fulano (1999: 86) «querer é poder»,

aínda que pode ser discutido.

Poden non ser frases enteiras

Para Jane Austen, era «unha verdade xeralmente

admitida» que...

Pode estar dividida cos nosos comentarios

«É unha verdade xeralmente admitida», escribiu

Jane Austen a comezos do XIX, «que o home

solteiro debe tomar esposa».

Redacción académica

Como citar?

Cita directa

Breves(menos de 4 liñas)

Se son versos (até tres), con barras

María de Zayas evoca a Cervantes e di «Cuando

los galanes / calzaban abarcas» (5-6)

Redacción académica

Como citar?

Cita directa

Breves(menos de 4 liñas)

Se son versos (até tres), con barras

María de Zayas evoca a Cervantes e di «Cuando

los galanes / calzaban abarcas» (5-6)

Se son máis, en cita directa

Redacción académica

Como citar?

Cita directa

Longas En parágrafo novo con marxes máis anchas

[...] para as elipses (no medio ou no final)

Non precisaban reafirmarse no seu poder [...]

Redacción académica

Como citar?

Cita directa

Longas En parágrafo novo con marxes máis anchas

[...] para as elipses (no medio ou no final)

Non precisaban reafirmarse no seu poder [...]

Teñen que manter a esencia, sen distorsionar

Redacción académica

Como citar?

Cita directa

Longas [sic] Para asegurar ao lector que a cita é exacta, aínda que a ortografía ou a lóxica non o indiquen

Redacción académica

Como citar?

Cita directa

Longas [sic] Para asegurar ao lector que a cita é exacta, aínda que a ortografía ou a lóxica non o indiquen

Os comentarios ou explicacións a unha cita van entre colchetes, non entre parénteses

A maioría [das mulleres] mirárono aos ollos

Redacción académica

Como citar?

Cita directa

Longas [sic] Para asegurar ao lector que a cita é exacta, aínda que a ortografía ou a lóxica non o indiquen

Os comentarios ou explicacións a unha cita van entre colchetes, non entre parénteses

A maioría [das mulleres] mirárono aos ollos

Tradución das citas: citar a fonte [trad. nosa] [trad. do autor] [trad. de A. Otegui]

Pode ir após o orixinal ou substituíndoo

Pensar sempre se son realmente precisas

Redacción académica

Facela expresa

Na introdución, na metodoloxía ou onde for

Exemplo

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Para a reprodución textual no corpo desta investigación, foi adoptado o modelo de referencia parentética da American Psychological Association (APA), coñecido como «sistema americano». Cando se trata de textos que viron a luz nunha publicación periódica sen que figure o autor –ou aparecen alusións xenéricas como «redacción», «axencia» etc.–, optouse por indicar o nome abreviado da publicación –tal e como se recolle na tabela de abreviaturas [vid. 9]– e a data.

Redacción académica

Nota a rodapé

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Notas finais

Redacción académica

Nota a rodapéCada campo ten o seu costume

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Notas finais

Redacción académica

Nota a rodapéCada campo ten o seu costume

A primeira nota dunha fonte: información da entrada bibliográfica + indicación de páxinas 1 Marín de Riquer (1968) La leyenda del Grial y temas épicos medievales (Madrid: Prensa Española) 52-54

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Notas finais

Redacción académica

Nota a rodapéCada campo ten o seu costume

A primeira nota dunha fonte: información da entrada bibliográfica + indicación de páxinas 1 Marín de Riquer (1968) La leyenda del Grial y temas épicos medievales (Madrid: Prensa Española) 52-54

Sucesivas aparicións: forma abreviada - Antiguamente: ibid., op. cit. - Hoxe: Riquer 80 (80 é a páxina)

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Notas finais

Redacción académica

Nota a rodapéCada campo ten o seu costume

A primeira nota dunha fonte: información da entrada bibliográfica + indicación de páxinas 1 Marín de Riquer (1968) La leyenda del Grial y temas épicos medievales (Madrid: Prensa Española) 52-54

Sucesivas aparicións: forma abreviada - Antiguamente: ibid., op. cit. - Hoxe: Riquer 80 (80 é a páxina)

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Notas finaisMesmos criterios, só que se acumulan ao final do escrito

Redacción académica

Cita parentéticaSistemas (xeralmente aceptados, diferéncianse en pequenos matices) Modern Language Association (MLA) American Psychological Association (APA)

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Redacción académica

Cita parentéticaSistemas (xeralmente aceptados, diferéncianse en pequenos matices) Modern Language Association (MLA) American Psychological Association (APA)

Ten que haber correspondencia exacta entre as citas parentéticas e a listaxe de Obras Citadas (Bibliografía).

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Redacción académica

Cita parentéticaSistemas (xeralmente aceptados, diferéncianse en pequenos matices) Modern Language Association (MLA) American Psychological Association (APA)

Ten que haber correspondencia exacta entre as citas parentéticas e a listaxe de Obras Citadas (Bibliografía).

- Se só hai un autor co apelido: vai sen inicial (García 1994)

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Redacción académica

Cita parentéticaSistemas (xeralmente aceptados, diferéncianse en pequenos matices) Modern Language Association (MLA) American Psychological Association (APA)

Ten que haber correspondencia exacta entre as citas parentéticas e a listaxe de Obras Citadas (Bibliografía).

- Se só hai un autor co apelido: vai sen inicial (García 1994)

- Se hai máis dun, coa inicial do nome (A. García 1991) (J. García 2003)

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Redacción académica

Cita parentéticaSistemas (xeralmente aceptados, diferéncianse en pequenos matices) Modern Language Association (MLA) American Psychological Association (APA)

Ten que haber correspondencia exacta entre as citas parentéticas e a listaxe de Obras Citadas (Bibliografía).

- Se só hai un autor co apelido: vai sen inicial (García 1994)

- Se hai máis dun, coa inicial do nome (A. García 1991) (J. García 2003)

- Se só hai unha obra dese autor, vai sen ano (con ou sen páxina) (Turner) (Turner 103)

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Redacción académica

Cita parentética: pautas

- Autor non incluído no texto: cita parentética enteira Este argumento foi discutido xa (Rico 2001: 145-76)

- Autor incluído no texto: só ano e/ou páxina Este argumento xa o discutiu Rico (2001: 145-76)

- Referencia a un tomo dunha obra: a continuación do ano (Sánchez 2000 2: 54) (Arias 3: 198)

- Obra sen autor: versión abreviada do título e páxinas (Don Hamlet 13-15)

- Fontes non impresas: en xeral, evítase a cita parentética e vai completa

DOCUMENTACIÓN DAS CITAS

Redacción académica

Notas con citas parentética

- Notas de contido: Comentarios, explicacións ou información subordinada

The ability to reason the un-reason which has afllicted my reason saps my ability to reason [...] (I: 1)1

Notas 1 Das diversas traducións do Quixote ao inglés, elixín a de Rafell porque...

- Notas bibliográficas: para comentar ou avaliar fontes

A pesar da proliferación de escritoras na posguerra, non abundan os estudos sobre elas.1

Notas 1 Para unha mostra de estudos dedicados á escrita feminina da posguerra, véxase o artigo de Nichols, ademais dos estudos de Riddel e Ballesteros.

Redacción académica

Campos das entradas

Orde (prescindindo do que non houber)

1. Nombre del autor (ou comp., coord., ed. etc) 2. Ano (entre parénteses) 3. Título do artigo, capítulo ou sección 4. Título do libro 5. Número da edición 6. Número do volume 7. Nome da serie 8. Lugar de publicación 9. Editorial

OBRAS CITADAS – OBRAS CONSULTADAS

Redacción académica

Campos das entradas

Consideracións

- O título vai en cursiva - Dous puntos van após o lugar de publicación

- Lugar e editorial poden ir entre parénteses ou non

- En lugar de repetir o nome do autor para cada obra, empréganse guións desde a segunda entrada

- Adóitase ordear por data as diferentes entradas dun autor

OBRAS CITADAS – OBRAS CONSULTADAS

Exemplos