Download - O movemento obreiro

Transcript
Page 1: O movemento obreiro

TEMA11

O MOVEMENTO OBREIRO

Page 2: O movemento obreiro
Page 3: O movemento obreiro

Búsqueda máxmo beneficio

Moitaman de obra

Poder Burguesía

(prohibicón Sindicatos, etc)

Sistema fabril

EXPLOTACIÓNOBREIROS

Propiedade Privada

En mans daburguesía

Page 4: O movemento obreiro

Etapas do movemento obreiro

Período isabelino Motíns e insurreccións Ludismo Loita polo dereito de asociación Revindicacións puntuais: xornada, salario, traballo infantil

Sexenio Democrático Crecemento do movemento obreiro AIT Marxismo e anarquismo

Restauración Represión e crecemento Separación definitiva de anarquistas e marxistas

Page 5: O movemento obreiro

Primeiras formas de protesta das clases populares todavía características do Antigo Réxime.

Frecuentes no campo, sobre todo no sur peninsular, pero tamén nas cidades

Pouco organizados e con obxectivos pouco definidos Escaseza de alimentos ou suba de prezos (motín do pan de

1856) Ocupacións de terras pos xornaleiros sen traballo Protestas contra os impostos (contra os consumos)

Adoitan ser moi violentos, sobre todo os protagonizados por xornaleiros: a tensión social e maio canto maiores son as diferencias

A represión tamén é moi violenta

Etapa Isabelina: Motíns populares

Page 6: O movemento obreiro

Etapa Isabelina: Ludismo Destrucción das máquinas xa

que as considera culpables de: Perda de postos de traballo Endurecemento das condicións

de traballo: xornadas, monotonía, etc

Diminución dos salarios O obreiro artesanal tiña que ter

máis conocimientos para facer o seu traballo. Non todo o mundo podía facelo o que implicaba salarios máis altos.

Coas máquinas non se necesita obreiros tan especializados

Aínda parecido ós motíns máis propios do Antigo Réxime

Movemento pouco organizado, e moitas veces violentoProdúcese sobre todo na primeira metade do século XIX.

Primeiras manifestacións en Barcelona, Alcoy, etc

Page 7: O movemento obreiro

Documento 1Foi quemada a fábrica de tecidos e fundición de

ferro dos señeres bonaplata e Cía en Barcelona. As autoridades (…) enviaron toda a forza da que se podóa dispor, co fin de atallar o incendio; máis foi inutil, xa que estaban determinados a facelo, convwncidos de que os teares movidos por máquinas diminuían a producción do traballo manual. (…) resultaron da refriega varios mortos e feridos.

Page 8: O movemento obreiro

Primeiras sociedades obreiras ou sindicatos

Sociedades de socorro mutuo. Recaudan fondos para

axudarse en caso de enfermedade, paro accidente, etc.

Recoñecidas nos anos 50

Unións de oficios ou sindicatos Prohibidas durante a etapa Isabelina

A burguesía que exerce o poder teme ás peticións dos obreiros.

Carácter revindicativo: loitan para mellorar as condicións da clase obreira.

Non revolucionarias: non aspiran a cambiar radicalmente a sociedade

Primeiras peticións: Legalización das sociedade e

dereito á negociación cos propietarios para fixar as condicións de traballo

Reducción da xornada laboral Aumento dos salarios Eliminación do traballo infantil Seguridade e saúde no traballo

Primeiras folgas Barcelona en1843 Primeira Folga xeral en 1855

Page 9: O movemento obreiro

Documento 2Señores deputados das Cortes Constituíntes: Hai anos que a nosa clase vai camiñando a súa ruína. Os

salarios diminúen. O prezo dos comestibles e das habitacións e máis alto. As crises industriais sucédense. Temos que reducir cada día o círculo das nosas necesidades, mandar ó taller ás nosas esposas (…), sacrificar (…) ós nosos fillos a un traballo prematuro.

O mal é gravísimo, urxe remedio, e esperámolo de vos. (…) Pedímosvos unicamente o libre exercicio dun dereito: o deereito a asociarnos. Hoxe só o temos para favorecernos nos casos de enfermidade ou de falta de traballo; concédasenos en diante para poder opoñernos ás desmedidas exisencias dos donos dos tallers, establecer, de acordo con eles, tarifas de salarios (…). Petición presentada por 33.000 obreiros nas Cortes. 1855

Page 10: O movemento obreiro

Documento 3 Non podedes compara o noso traballo co da

xeneralidade dos artesáns, poque nin é tan monótono nin tan pesado nin se realiza baixo unha condicións tan pouco hixiénicas e tan repugmante como o noso. (…) o seu traballo, pode que de máis dificil execución que o noso, ten o aliciente da variedade e o atractivo da aprobación dos demais. O noso traballo realízase en condicións opostas. Metidos en grandes salas onde impera unha ríxida disciplina(…); colocados xunto ás máquinas somos os servidores destas. Dende as cinco da mañá ata as sete e media do serán facemos sempre o mesmo. (…)

Manifesto da sociedade de Fiadores de Barcelona. 1856

Page 11: O movemento obreiro

A FOLGA A folga consiste en parar o traballo

para forzar ó patrón a negociar e aceptar as condición dos traballadores. Ó parar a producción o empresario

deixa de gañar ou perde diñeiro. Os traballadores non cobran mentres

están en folga e poden perder o seu posto de traballo Nesta época o salario era moi baixo,

así que non cobrar durante uns días era un problema moi serio para unha familia obreira

A folga é polo tanto unha acción que non se acomete á lixeira. A gaña quen máis aguante

Page 12: O movemento obreiro

A FOLGA Para que unha folga tivese

posibilidades de éxtito requería dunha boa organización previa. Por iso era tan importante ter sindicatos: Concienciar áos traballadores Unir ós obreiros: que respalden a

folga todos ou case todos (as veces isto podía provocar enfrontamentos entre os traballadores)

Unha caixa de resistencia para poder aguantar tempo.

Unhas revindicacións que se poidan acadar

Os propietarios recurren a contratar outros traballadores para romper a folga (esquirois)

Habitualmente a policía tamén actuaba a favor dos propietarios (o poder está en mans da burguesía e o usa no seu beneficio)

Page 13: O movemento obreiro

Sexenio democrático Crecemento do movemento obreiro

Crecemento industria e extensión a máis zonas Recoñecemento na constitución de 1869 do dereito de asociación Expectativas xeneradas pola revolución de 1868 Aumento da conflictividade social Fundación da AIT

Page 14: O movemento obreiro

Fundación da AIT Rápido crecemento

Aumento folgas e conflictividade social

Adopción de posturas revolucionarias Non pretende so mellorar as

condicións de traballo e vida da clase obreira, senon cambiar radicalmente a sociedade

Introducción do anarquismo e o marxismo

Predominio do anarquismo Obxectivos

Potenciar o asociacionismo obreiro Difundir as ideas revolucionarias Non renuncia a logros parciais

Conflictos e filgas puntuais para lograr melloras (salario, xornada, etc)

Atraen a máis traballadore á asociación

Page 15: O movemento obreiro

Documento 4A sección de carpinteiros ten fixado nas esquinas grandes

crteis vermellos que din así: “ Alto-A.I.T.-Sección de Carpinteiros. Esta sección acordou abolir a velada e polo tanto esperamos que ningún faga traición a este acordo (…)”.

Os carpinteiro, ferreiros, toneleiros e douradores, se os mestres non ceden a demanda de abolir a velada, o luns 7 declararanse en folga. Queren os biurgueses pedir operario a Valladolid. Sirva isto de aviso ós obreiros desa localidade, como a todos os de España, para que, cumprindo co deber da solidaridade, os internacionais da Coruña logren o seu triunfo completo.

Acta do Consello e comisión federal da Rexión Española. 1872.

Page 16: O movemento obreiro

Documento 5

Falan os distintos delegados no Congreso da Asociación Internacional de Traballadores en Barcelona.

“Os traballadores das clases de vapor de Cataluña estamos escravizados dende as cinco da mañá ata horas avanzadas da noite (…). En Reus, onde hai fábricas de primeiro orden, os traballadores sofren atrozmente, obrigados a traballar moitas horas por un escaso xornal (…). En Valls traballan as mulleres catorce ou quince hora por oito ou dez miserables pesetas (…)”.

Page 17: O movemento obreiro

Documento 6Queremos a abolición de todas as clases sociais e a súa conversión

nunha soa de productores libres, honrados e intelixentes. (…) Queremos que os instrumentos de traballo, a terra, as minas, as fábricas (…) sexan propiedade da sociedade enteira sendo utilizadas unicamente polas colectividades obreiras (…) e no seu seo recibirá o obreiro o producto íntegro do seu traballo (…)

Este é o socialismo que proclama a internacional; en economía o colectivismo; en política a (…). O colectivismo, é dicir, a propiedade común dos instrumentos de traballo, utilización dos mesmos polas colectividades obreiras que os fagan producir directamente, e propiedade individual do froito íntegro do traballo de cada quen. A (…), é dicir, a abolición dos gobernos, ou sexa, a súa conversión en simples administradores dos intereses colectivos.

¡Traballadores: saúde e xustiza social!.

AIT

Page 18: O movemento obreiro

FIN DA INTERNACIONALRazóns externas: Foi perseguida polos gobernos no poder, sobre todo

despois do fracaso da Comuna de París A Comuna de París: foi un intento de goberno obreiro

cando os alemáns están ás portas de París en 1871. Será un goberno directo do pobo, os talleres son dirixidos polos obreiros en réxime de autoxestión, rexéitase calquera tipo de poder político, ensino gratuíto e obrigatorio...

Moito países europeos ilegalizan a AIT.En 1876 disólvese

Razóns internas Tensiósn entre marxistas e anarquistas

:

Page 19: O movemento obreiro

ANARQUISMO Supresión da propiedade privada dos medios de producción.

Eliminación das diferencias de clase. Sociedade igualitaria, onde a riqueza producida polo traballo de todos sexa disfrutada por todos.

Abolición do estado e de todo tipo de autoridade

Defensa da liberdade individual e da solidaridade entre individuos como base das relacións sociais

Page 20: O movemento obreiro

ANARQUISMO Organización da sociedade en comunas: Propiedade común Reparto do beneficios do

traballo segundo as necesidades de cada un.

Democracia directa: poder en mans da asemblea da comuna

Non se elixen representantes para que tomen decisión por un.

Pódense elexir representantes para aplicar algo decidido pola asemblea.

Respecto á liberdade individual por parte da colectividade

Federacións voluntarias de comunas que sustitúen a estados

Page 21: O movemento obreiro

ANARQUISMO: Medios de loita Rexeitan a participación en

eleccións e a organización en partidos políticos. As asociacións obreiras deben Difundir ideas e concienciar

ós obreiros e campesiños Lograr melloras nas

condicións de vida dos obreiros e campesiños

Preparar á revolución Educación e propaganda A folga revolucionaria A acción individual

A propaganda do feito, as veces levan a accións violentas, atentados contra os representantes do poder.

Page 22: O movemento obreiro

MARXISMO Loita de clases A sociedade está dividida en

clases. O motivo principal da existencia

desas clase na sociedade industrial e o desigual reparto da propiedade

Estas clases teñen uns intereses contrapostos e enfrontados. Diferencia enfronta a burguesía

e proletariado A única forma de cambiar un

sistema social é aproveitar esta loita de clases.

Page 23: O movemento obreiro

MARXISMO: organización obreira e revolución

Para lograr un cambio social o proletariado debe organizarse creando partidos e sindicatos que defendan os intereses do proletarido

O obxectivo final desta organización debe ser a conquista do poder político mediente A insurrección, folga xeral Mediante os mecanismo que o

sistema facilite, se é o caso

Page 24: O movemento obreiro

Ditadura do proletariado Unha vez que partido obreiro conquiste

o poder do Estado colectivizará os medios de produción que pasarán ó estado.

Para lograra isto terase que establecer un réxime forte e autoritario, a Ditadura do proletariado (para imporse á burguesía que non aceptará facilmente a perda da súa propiedade). O proletariado usará o poder do estado (antes usados pola burguesía contra el) para colectivizar a porpiedade

Page 25: O movemento obreiro

Sociedade sen clases Unha sociedade sen clases, sen diferencias

baseadas na riqueza, xa que non hai propiedade privada senon propiedade común dos medio se producción

Sociedade sen Estado, este desaparecerá dando paso á autoadministración. (xa que non se necesita para que unha clase domine ás outras)

Sociedade comunista. Organizarase en comunidades de produción e consumo, onde o froito obtido será, ao principio, a cada un segundo o seu traballo e despois segundo as súas necesidades.

Page 26: O movemento obreiro

MARXISMO ANARQUISMO

SE

ME

LLAN

ZAS

OBXECTIVOS FINAISUnha sociedade sen clases, sen diferencias baseadas na riqueza.Propiedade común ou colectiva dos medio se producciónReparto do beneficios do traballo segundo as necesidades de cada un. Sociedade sen Estado, este desaparecerá dando paso á autoadministración

DI

FE

REN

CIAS

MEDIOSOrganización en Partidos e sindicatosParticipación política, loita polo poderInsurreción ou elecciónsDitadura do proletariadoProtagonismo case exclusivo dos obreiros industriais

MEDIOSSindicatos e confianza na acción individualRexeitan a participación políticaFolga revolucionaria, accións individuaisRexeitan a ditadura do proletariadoFincapé na liberdadeProtagonismo obreiro e campesiño

Page 27: O movemento obreiro

MOVEMENTO OBREIRO NA RESTAURACIÓN Prohibición das asociacións breiras ata 1887. Dende entón pasa

por momentos de legalización e de prohibición e persecución. Pese legalización das asociacións obreiras as protestas siguen

sendo duramente reprimidas. A folga non está recoñecida como un dereito.

A folga vai gañando terreo como forma de protesta organizada, pero seguen a ser frecuentes formas máis violentas: o motíns, insurreccións, atentados contra propietarios ou autoridades.

Non hai grandes avances. So a inicios do século XX se pode observar alghunhas melloras logradas pola presión do movemento obreiro Regulación do traballo infantil (1900) Descanso dominical (1904) Indemnizacións por accidente de traballo (1900)

Separación definitiva de socialistas marxistas e anarquistas. Acaba formando organizacións diferentes cunha ideoloxía ben definida

Maior implantación das asociacións de tendencia anarquistas

Page 28: O movemento obreiro
Page 29: O movemento obreiro

Anarquistas Ideoloxía máis influinte nesta etapa dobre todo en Cataluña, Andalucía, etc Pobreza extrema entre os

xornaleiros Propaganda entre xornaleiros. O

anarquismo conta máis cos labregos como elemento revolucionario

Para os xornaleiros o estado é un inimigo

Impostos Servicio militar Represión Caciques que contolan a

política Hai un rexeitamento da acción

política Caciquismo e fraude

electoral presenta a acción política como inutil a ollos de moitos xornaleiros e obreiros

Formación da FTRE herdeira da FRE da AIT.

Importante papel da prensa, dos ateneos libertarios, etc Difusión de ideas anarquista e

moitos temas: educación, sude, educación sexual, ciencia, etc

Dentro do anarquismo conviven varias tendencias diferenciadas por cuestións teóricas e prácticas Partidarios do uso da violencia, da

propaganda do feito, da acción terrorista

Partidarios da asociacionismo sindical: anarcosindicalistas. Fundación CNT 1910

Partidarios da acción a traves da educación e a propaganda

Page 30: O movemento obreiro

Anarquismo Pola súa influencia crecente

entre a clase obreira rural e urbana e pola súa radical oposición o sistema foi víctima preferente da represión.

A acción violenta do anarquismo esta motivada por: Extrema pobreza de

certos sectores (xornaleiros andaluces)

Dificultade de lograr melloras mediante a loita sindical.

Represión

Page 31: O movemento obreiro

Atentados anarquistas

Page 32: O movemento obreiro

Represión

Page 33: O movemento obreiro

Propaganda e medios de loita

Page 34: O movemento obreiro

Socialistas Fundación do PSOE en 1879 e da UGT en 1888.

Ideoloxía Marxista. Asume os postulados clasicos do marxismo. Defende a transformación a

conquista do poder pola via revolucionaria

A colectivización da propiedade privada, etc

A inicios do século XX chegan as posturas “revisionistas”

Apoios entre clase obreira urbana con maior presencia en Madrid, Vizcaia, Asturias, etc

Escasa afiliación ata inicios do século XX

Page 35: O movemento obreiro

A revisión das teorías de Marx Non é partidario da revolución.

Defende a democracia e o acceso ó poder por medios democráticos, co sufraxio universal e os partidos socialistas.

Non acepta a ditadura do proletariado Mantera o sistema democrático: elecciós,

pluripartidismo, dereitos e liberdades individuais Mantera a pequena propidade privada Colectivizará aqueles medios de produción co

Estado poda dirixir mellor cos particulares. O seu obxectivo é elevar o nivel de vida do

proletariado ata equiparalo á burguesía e isto farase coas leis oportunas, socilaizando algúns

medios de producción, e os impostos. A súa finalidade é converter a democracia política en

democracia social.

Bernstein (1850-1932

Page 36: O movemento obreiro

Documento 7

O partido socialista declara que ten por aspiracións: A posesión do poder político pola clase traballadora. A transformación da propiedade individual ou corporativa dos

instrumentos de traballo en propiedade colectiva, social ou común. Entendemos por instrumentos de traballo a terra, as minas, os transportes, as fábricas, ma´quinas, (…).

En suma: o ideal dom Partido Socialista é unha completa emancipiación da clase traballadora; e decir, a abolición de todas as clases sociais e a súa conversión nunca sociedade de traballadores, donos do froito do seu traballo, libres a iguais, honrados e inteligentes (…)

Dono o proletariado do poder político, valerase del, non para tiranizar a unha parte da familia obreira, como equivocadamente (…) sosteñen certos elementos revolucionarios, senón para arrancar a burguesía todos os seus pivilexios e monopolios e reducir ós seus individuos á categoría de simples productores. Programa do PSOE 1888

Page 37: O movemento obreiro

Documento 8

1. Enténdese por anarquía o non goberno, isto é, un estado social no que no sexa necesario goberno nin dirección algunha; porque entendemos que mentres subsista o principio de autoridade, non está garantida a liberdade de todos os membros da sociedade (…)

2. Aínda que recoñecendo que non será unha sociedade completamente anarquista mentres exista o máis pequeño átomo de autoritarismo ou suxeición algunha, débese considerara como garantía da liberdade a abolición do principio de propiedade e toda explotación do home polo home.

Bases para a organización anarquista da rexión española. 1888.

Page 38: O movemento obreiro

Documento 9

Hoxe e dái de loito para a burguesía , de satisfación e ledicia para os oprimidos (...) O que propuxo e promulgou a lei de represión obreira; o qe ordenou a prisión de centos de infelices traballadores acusados do delicto de sustentaren ideas emancipadoras (...). O pobo menosprezado e encarnecido foi vingado unha vez máis. Unha folla anarquista trala morte de Cánovas. (1897)