EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
Sobel, Dava (2012): Longitudea. Bilbo: EHUpress. Euskaratzailea: Irene Aldasoro
2
Iraganeko gertaerak kontatzeko iragan burutua erabiltzen da eskuarki.
EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
Kontaeretan, hala ere, usu gertatzen dira aditz-pilatzeak, eta horrek halako monotonia bat sor dezake biografia, kondaira, kronika, pasadizo eta halakoetan.
… koskortu zen… maitemindu zen… ikasi zuen… bidaiatu zuen… ezkondu zen… izan zuen… banatu zen… hasi zen… dibortziatu zen… joan zen… lan egin zuen… irabazi zuen… askatu zen… galdu zuen… itzuli zen… ikertu zuen… hobetsi zuen… asmatu zuen… erosi zuen… sortu zuen… hausnartu zuen… eraiki zuen… bukatu zuen… utzi zuen… zahartu zen…
3
EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
Estilo-aukera egokiak ditugu, ordea, aditz-kateen astuntasuna saihesteko.
4
¹ OHARRA Koska asko dituen gaia da. Beste fitxa batean jorratuko dugu auzia.
EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
5
Iturria: Juan Garzia, 2005: 55
Honela joka daiteke orainaldiko aditzen aspektua. Aukera guztiok egokiak dira, eta denak erabiliak kontaera zahar nahiz berrietan. Halako aldiberekotasun-efektu bat sortzea dute helburu:
EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
6
Jules Renard, Axenario, 2006. Euskaratzailea: Itziar Otegi
Raymond Carver, Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean, 2003. Euskaratzailea: Koro Navarro
EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
7
Biktoriano Iraola, Oroitzak (1906-1908)
Uxue Alberdi, Euli-giro, 2013
EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
9
KALKO DESEGOKIAK: “presente histórico” Ez da egokia gaztelaniazko presente histórico delakoa euskaraz kalkatzea.
Gaztelaniaz iraganeko burutuaren monotonia saihesteko erabiltzen da. Euskaraz, ordea, lehenaldiko formak erabiltzea da aukerarik onena, eta, egokia bada, adizki laguntzailea noizik behin isiltzea.
EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
10
KALKO DESEGOKIAK: “futuro histórico” Ez da egokia gaztelaniazko futuro histórico delakoa euskaraz kalkatzea.
Iraganeko burutuaren monotonia hausteko baliatzen da gaztelaniaz. Euskaraz, ordea, hobe erabat baztertzea: horren premiarik ez dago.
EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
11
Baditugu beste aukera batzuk:
Iraganeko burutua erabili eta, egoki ikusten bada, adizki laguntzailea noizik behin isiltzea.
EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
12
Iraganeko geroaldia (-TUKO zen/zuen) erabiltzea paragrafoaren edo zatiaren amaiera gisa. Halako epilogo-efektu moduko bat lortzen da horrela.
Jacob, François (2004): Sagua, eulia eta gizakia. Bilbo: EHU. Euskaratzailea: Juan Garzia.
EHULKUren aholkuak Kontaerako aditza
Euskara Zerbitzua
13
Garzia, Juan (2005): Kalko okerrak. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza
Larrinaga, Asier (2012): “Iraganeko gertaerak kontatzeko, iraganaldia erabiltzen da”, in Albiste testu bikainak. Irrati eta telebistarako eskuliburua, Bilbo: Euskal Irrati Telebista, 45-47.
Top Related