jynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiHjynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiHjynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiHjynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiH
jrefrmhtrsdK;om; vQyfppf"mwftm; jrefrmhtrsdK;om; vQyfppf"mwftm; jrefrmhtrsdK;om; vQyfppf"mwftm; jrefrmhtrsdK;om; vQyfppf"mwftm;
jznfhqnf;a&;pDrHudef;jznfhqnf;a&;pDrHudef;jznfhqnf;a&;pDrHudef;jznfhqnf;a&;pDrHudef;
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m
pDrHcefYcGJrIrlabmifpDrHcefYcGJrIrlabmifpDrHcefYcGJrIrlabmifpDrHcefYcGJrIrlabmif
rlMurf;? {jyDv 8^2015rlMurf;? {jyDv 8^2015rlMurf;? {jyDv 8^2015rlMurf;? {jyDv 8^2015
rmwdumrmwdumrmwdumrmwdum 1/ tESpfcsKyfazmfjycsuf
2/ aemufcHtcsuftvufrsm;
3/ pDrHudef;qdkif&mazmfjycsuf
4/ pDrHudef;taumiftxnfazmfjcif;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;
5/ pDrHudef;ESifh qufEG,fonfh obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mtajctae
NcHKiHkoHk;oyfcsuf
5.1/ obm0ywf0ef;usifqdkif&m Oya'a&;&mESifh tzGJYtpnf;qdkif&m rlabmif
5.2/ ajr,modrf;,ljcif;ESifh qE´tavsmuf r[kwfaom a&TUajymif;tajccsjcif;
5.3/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;
5.4/ urÇmhbPf\ oufqdkif&m ab;uif;vHkNcHKa&;&mrsm; ( error )
6/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI rlabmifenf;vrf;rsm;
6.1/ rlabmifenf;vrf;rsm;
6.2/ &yf&Gmjynfolrsm; yg0ifaqmif&GufrI? tBuHjyKaqG;aEG;jcif;? trsm;jynfoltm;
today;jcif; ( error )
7/ a,bl,stajccHtaqmufttHkrsm;qdkif&mazmfjycsuf
7.1/ r[m^yifr "mwftm;vdkif; tqifhqifh aqmif&Gufjcif;
7.2/ r[m(yifr)"mwftm;vdkif; jyify vQyfppf"mwftm; jznfhqnf;jcif;
8/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrIrsm;tm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;
8.1/ ESMF taumiftxnfazmfjcif;? yHkazmfum;csyf ( Flow Chart ) ESifh wm0ef
0wå&m;rsm;
8.2/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrIrsm; qef;ppfavhvmjcif; vkyfief;
pOfrsm;
8.3/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ ½kyf0w¬K-"mwk qdkif&m oufa&mufrIrsm; twGuf obm0
ywf0ef;usif qef;ppfavhvmrI vrf;ñTefcsufrsm;
8.4/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mudpö&yfrsm; avhvmtuJjzwfjcif; vkyfief;pOfrsm;
8.5/ wnfae&mtvdkuf ab;uif;vHkNcHKa&; wdkif;wmrIud&d,mrsm;twGuf vkyfief;pOfrsm;
ESifh vrf;ñTefcsufrsm;
oufa&mufrIrsm;tm; qef;ppftuJjzwfjcif;
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI tpDtpOf
9/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf avhvmppfaq;a&;tpDtpOf
10/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrI avsmhcsjcif;ESifh pDrHcefYcGJjcif;rsm;
twGuf cefYrSef; bwf*suf
½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rI t&if;tjrpfrsm;twGuf tcGifhtvrf;&SmazGa&; vkyfief;pOf
rsm; ( error )
a&TUajymif;tajccsjcif; rl0g' rlabmif ( error )
a'ocHwdkif;&if;om; jynfolrsm; tpDtpOfrlabmif? &yf&Gmjynfolrsm; yg0if
aqmif&GufrItpDtpOf rlabmif ( error )
11/ tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh jynfolrsm;tm; today;azmfjyjcif;
12/ epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;vkyfief;pOf
13/ vkyfief;pGrf;&nf jznfhqnf;^ jr§ifhwifjcif;ESifh oifwef;tpDtpOf
yl;wGJ (1) – qef;ppfavhvmrIyHkpH
yl;wGJ (2) - ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rIt&if;tjrpfrsm;twGuf vrf;ñTefcsufrsm;
yl;wGJ (3) – tcGifhtvrf;rsm; &SmazGjcif;vkyfief;pOfrsm;
yl;wGJ (4) – a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOfrlabmif
yl;wGJ (5) – a&TUajymif;tajccsjcif; rl0g'rlabmif
yl;wGJ (6) – trsm;jynfol tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;
twdkaumuf pum;vHk;rsm;twdkaumuf pum;vHk;rsm;twdkaumuf pum;vHk;rsm;twdkaumuf pum;vHk;rsm;
ADB tm&SzGHYNzdK;a&;bPf
CDD
CERC
CPF
DFID EdkifiHwum zGHYNzdK;wdk;wufa&;Xme
DP zGHYNzdK;a&;rdwfzuftzGJYtpnf;
DRD aus;vufzGYHNzdK;a&;OD;pD;Xme
EI urÇmajr tifpwDusL;&Sif;
EMP pGrf;tif
EMR
ESE vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&;tzGJY
ESMF obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrI rlabmif
FGD t"du tpktzGJY aqG;aEG;yGJ
GOM jrefrmEdkifiHtpdk;&
GRS epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;vkyfief;pOf
HH tdrfaxmifpk
IBRD EdkifiHwum jyefvnfwnfaqmufa&;ESifh zGHYNzdK;a&;bPf
IDA EdkifiHwum zGHYNzdK;a&;tzGJY
IFC EdkifiHwum aiGaMu;^ b@ma&; aumfydka&;&Sif;
IPP a'ocHwdkif;&if;om; jynfolrsm; tpDtpOf
IPPF a'ocHwdkif;&if;om; jynfolrsm; tpDtpOf rlabmif
JICA *syef EdkifiHwum yl;aygif;aqmif&Gufa&;tzGJY
KII ta&;ygonfh tcsuftvuf awGYqHkar;jref;jcif;
KWH uDvdk0yfem&D
LV Low Voltage ( AdkYtm;edrfh )
MEPP jrefrmh vQyfppf"mwftm; pDrHudef;
MFLRD arG;jrLa&;ESifh aus;vufa'ozGHYNzdK;a&; 0efBuD;Xme
MIGA
MOAI pdkufysdK;a&;ESifh qnfajrmif;0efBuD;Xme
MOECAF obm0ywf0ef;usif xdef;odrf;apmifha&Smufa&;ESifh opfawma&;&m 0efBuD;Xme
MOEP vQyfppfpGrf;tm; 0efBuD;Xme
MV medium voltage ( AdkYtm;vwf )
NEMP trsdK;om;vQyfppf"mwftm; master plan
NEP trsdK;om;vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&; tpDtpOf
OBA xkwfukef^ &v'f tajcjyK tultnD
OP vkyfief;aqmif&GufrI rl0g'
PFM jynfolYb@ma&;&m pDrHcefYcGJrI
PMO tpDtpOf pDrHcefYcGJrI½Hk;
PSIA EGrf;yg;rIESifh vlrIa&;&m oufa&mufrI tuJjzwfcsuf
PV Photovoltaic
REAM jrefrmh jynfhNrJpGrf;tif tzGJYtpnf;
RAP a&TUajymif;tajccsjcif; vkyfief;tpDtpOf
RPF a&TUajymif;tajccsjcif; rl0g'rlabmif
SG ab;uif;vHkNcHKa&; ynm&Sifrsm;
SHS qdkvmtdrfoHk;pepf
SME tao;pm;ESifh tvwfpm;vkyfief;rsm;
SRE udk,fxludk,fx vQyfppf"mwftm; jznfhqnf;jcif;
TA enf;ynmtaxmuftul
UHC jynfolYusef;rma&; - apmifha&SmufrI (Universal health cover)
UNESCAP ukvor*¾ tm&S-ypdzdwf pD;yGm;a&;ESifh vlrIa&; aumfr&Sif
WBG urÇmhbPftzGJY
YESB &efukef vQyfppf"mwftm; jznfhqnf;a&; bkwftzGJY
1/ tESpfcsKyfazmfjycsuf1/ tESpfcsKyfazmfjycsuf1/ tESpfcsKyfazmfjycsuf1/ tESpfcsKyfazmfjycsuf
tESpfcsKyfazmfjycsuf (jynfhpHkatmif tNyD;owf aqmif&Guf&ef) wGif pDrHudef;? ab;uif;
vHkNcHKa&;qdkif&m vdktyfcsufrsm; tESpfcsKyf? rlabmifenf;vrf;rsm; &Sif;vif;jcif;ESifh ESMP
pmwrf;\ &nf&G,fcsufESifh taMumif;t&mrsm;? pDrHudef;vkyfief;cGJ tajccHjzifh ESMF tm;
vdkufemaqmif&Gufrnfhenf;vrf;rsm;ESifh pDrHudef;vkyfief;cGJ PMO rsm;tm;jzifh ab;uif;
vHkNcHKa&;rsm; pDpOfaqmif&Gufrnfh enf;vrf;rsm; ponfh taMumif;t&mrsm; pmrsufESm
(1)rsufESm (odkh) (2)rsufESmcefY yg0ifygonf/
2/ aemufcHtcsuftvufrsm;2/ aemufcHtcsuftvufrsm;2/ aemufcHtcsuftvufrsm;2/ aemufcHtcsuftvufrsm;
jrefrmEdkifiH&Sd pGrf;tifoHk;pGJrIrSm urÇmhEdkifiHrsm;teuf tenf;qHk; jzpfygonf/ EdkifiHwGif;&Sd
vlOD;a& 70% cefYrSm (yifr) r[m"mwftm;vdkif; tajccH vQyfppf"mwftm; 0efaqmifrIrsm;udk
toHk;jyKEdkifjcif; r&Sdao;ovdk wpfOD;csif; "mwftm;oHk;pGJrIrSm wpfESpfvQif 160 Kwh om &SdNyD;
urÇmhysrf;rQ EIef;xm;xuf tq(20)cefY avsmhenf;ygonf/ jrefrmEdkifiHwGif vQyfppf "mwftm;
oHk;pGJrIrSm tvQiftjref wdk;yGm;vmaeygonf/ 2014 ckESpfwGif tjrifhqHk;"mwftm;
yrmPvdktyfrI ( peak load demand )rSm 2100 rD*g0yf (MW) odkY a&muf&SdcJhí NyD;cJhonfh
(5)ESpftwGif; ysrf;rQ ESpfpOf 14% cefYwdk;yGm;vmcJhygonf/ vQyfppf"mwftm; rvHkavmufrIESifh
"mwftm;jznfhqnf;rI taESmifht,Sufrsm; wEdkifiHvHk;tESHY qufvufusef&Sdaeygonf/ NyD;cJhonfh
(10)ckESpftwGif; "mwftm;qdkif&m tajccHtaqmufttHku@ &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;
wGifwdk;yGm;vmonf/ aESmifhaES;MuefYMumrIrsm;? &moDtvdkuf a&tm;vQyfppfxkwfvkyfrItay:
tvGeftuRH rSDcdkae&jcif;ESifhtwl vQifjrefpGm wdk;yGm;vmaeonfh "mwftm;vdktyfcsufrsm;
(3qcefY jrifhwufvm) ponfhtcsufrsm;aMumifh BuD;rm;onfh "mwftm; rvHkavmufrIudk
jzpfay:apNyD; 2012-2013 wGif "mwftm;vdktyfcsuf tjrifhqHk; 30% txd a&muf&SdcJhygonf/
pGrf;tifu@tzGJYtpnf;qdkif&mESifh pnf;rsOf;pnf;urf;ydkif;qdkif&m rlabmifrSm txl;ojzifh
aus;vufa'o"mwftm;jznfhqnf;a&;wGif wydkif;wppD uGJjym;rI &Sdaeygonf/ urÇmbPfrS
yHhydk;onfh trsdK;om;vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&; tqdkjyK pDrHudef;onf vQyfppf "mwftm;
toHk;jyKEdkifrIudk jr§ifhwif&mwGif taxmuftuljzpfap&efESifh tpdk;&\ 2030 ckESpf rwdkifrSD
EdkifiHom;tm;vHk; vQyfppf"mwftm; toHk;jyKEdkifa&; &nf&G,fonfh trsdK;om; vQyfppf "mwftm;
jznfhqnf;a&; tpDtpOf (NEP) taumiftxnfazmfaqmif&Gufjcif;tm; yHhydk;ay;&ef
&nf&G,fygonf/ þpDrHudef;onf pGrf;tifu@wGif urÇmbPftzGJY (WBG) rS yl;wGJ
yg0ifaqmif&Gufonfh ta&;BuD;onfh tpdwftydkif;wckjzpfygonf/
þu@onf jrefrmEdkifiH\ pD;yGm;a&;zGHYNzdK;wdk;wufrIESifh EGrf;yg;avsmhcsa&;vkyfief;rsm;
twGuf t"duta&;ygonfh tcef;u@wckjzpfonfhtjyif "mwftm;toHk;rjyKEdkifjcif;ESifh
"mwftm; jznfhqnf;rIwGif tm;xm;Edkifonfh tajctae r&Sdjcif;ponfh taMumif;w&mrsm;
aMumifh jynfoltrsm; pdwfrauseyfrIrsm; jzpfay:aponfh t&if;tjrpfvnf;jzpfygonf/
þ yl;wGJ WBG tpDtpOfwGif tzGJYtpnf;qdkif&m zGHYNzdK;wdk;wufrIESifh vkyfief;pGrf;&nf
jr§ifhwifjcif;rsm;? "mwftm;xkwfvkyfjcif;? cGJa0jcif;ESifh jzefYjzL;jcif;? a&tm;vQyfppfESifh "mwfaiGY
u@cGJrsm;wGif trsm;jynfolESifh yk*¾vdu &if;ESD;jr§KyfESSHrIrsm; ponfwdkYtwGuf vuf&SdESifh
tem*wf yHhydk;rIrsm;vnf; yg0ifygonf/ tqdkyg tqifhqifh Mum;0if yHhydk;rIrsm;jzifh WBG \
&nfrSef;csuf(2)&yfjzpfonfh tqHk;pGefcsdKUwJhEGrf;yg;rIrsm; avsmhcsa&;ESifh Opöm"e<u,f0rIrsm;tm;
EdkifiHtwGif;rQa0cHpm;EdkifrI wdk;jr§ifha&;wdkYtwGuf obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m a&&Snf
wnfwHhaumif;rGefpGm aqmif&GufEdkifa&; ponfh tcsufrsm;tm; yHhydk;aqmif&GufEdkif&efjzpfonf/
þpDrHudef;tm; 2016-2020 b@mESpfrsm;twGuf urÇmhbPfrS EdkifiHwum
zGHYNzdK;wdk;wufrI tzGJYtpnf; (IDA) acs;aiGyHkpHjzifh tar&duefa':vmoef; 400 txd &efyHkaiG
yHhydk;ay;NyD; vQyfppfpGrf;tm;0efBuD;Xme (MOEP)ESifh arG;jrLa&;? a&vkyfief;ESifh aus;vuf
zGHYNzdK;a&;0efBuD;Xme (MFLRD) wdkYrS taumiftxnfazmfaqmif&Gufrnfjzpfonf/ arQmfrSef;
xm;onfh &v'frsm;wGif EdkifiHtESHY aus;vufESifh NrdKUjya'orsm;wGif tdrfaxmifpkrsm;ESifh
&yf&Gmrsm; "mwftm;vdkif; csdefqufrI topfrsm; zefwD;Edkifa&; yg0ifygonf/ xdkYjyif
þpDrHudef;onf trsdK;om; vQyfppf"mwftm; jznfhqnf;a&; tpDtpOf taumiftxnf
aqmif&Gufjcif;? yifr"mwftm;vdkif; tqifhqifh taumiftxnfazmfjcif;ESifh yifr
"mwftm;vdkif; jyify ueOD; vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;jcif;vkyfief;rsm;wGif yg0ifonf/
trsm;jynfolu@ESifh yk*¾vdu u@ tzGJYtpnf;rsm; tygt0if taumiftxnfazmfa&;
tzGJYtpnf;rsm;\ tzGJYtpnf;qdkif&m vkyfief;pGrf;&nf cdkifrmawmifhwif;ap&eftwGuf
ñSdEIdif;aqmif&GufrI&Sdaom u@wcGif tzGJYtpnf;qdkif&m rlabmif csrSwf yHhydk;Edkif&efvnf;
ulnDaqmif&Gufygrnf/
þpDrHudef;onf aumif;rGefaom vQyfppfrD;ESifh qufoG,fa&;u@rsm;jzifh jynfolrsm;\
b0 zGHYNzdK;wdk;wufap&ef omru 0ifaiG&&SdrIESifh ukefxkwfvkyfrIrsm;vnf; ydkrdkaumif;rGefvm
ap&ef &nf&G,fygonf/ ¤if;taejzifh zGHYNzdK;a&; tusdK;oufa&mufrIrsm;udk tjrifhrm;qHk; &&Sdap&ef
usef;rma&;aq;cef;rsm;ESifh ausmif;rsm;twGuf "mwftm;vdkif; csdefqufrIrsm;udk t"duxm;
aqmif&Gufygrnf/
þpDrHudef;onf 2030 rwdkifrSD jrefrmEdkifiHwGif jynfoltm;vHk; vQyfppf"mwftm;
toHk;jyKEdkifa&;twGuf vdktyfonfh trsm;jynfolESifh yk*¾vduu@rsm;\ &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;tm;
yHhydk;&ef ESifh tpdk;&\ tzGJYtpnf;qdkif&m vkyfief; pGrf;&nf cdkifrmawmifhwif;rI&Sdap&ef WBG \
a&&Snf wnfwHhaumif;rGefonfh yg0ifaqmif&GufrI tajccHaumif;rsm; csrSwfEdkif&efudkvnf;
&nf&G,fyg onf/ tpDtpOfqdkif&m vkyfief;aqmif&GufrIwGif tqifh (phrases) 3 qifh yg0ifí
yxr tqifh taejzifh 2016-2020 b@mESpftxd tBuHK;0ifrnf[k arQmfrSef;xm;ygonf/
trsm;jynfolESifh yk*¾vdu &if;ESD;jr§KyfESHolrsm;ESifhtwl yl;wGJaqmif&GufrItjyif WBG \ yl;wGJ
pGrf;tiftzGJYonf pGrf;tifu@&Sd tjcm;zGHYNzdK;a&; rdwfzuftzGJYtpnf;rsm;tm;vHk; (ADB, JICA,
KFW, DFID, Norway, Australia ) ESifhvnf; eD;uyfpGm vufwGJaqmif&Gufygrnf/ NEP onf
tjcm; DP rsm;ESifh yl;wGJí ,SOfwGJb@ma&;&m (parallel financing) twGufvnf;
vrf;zGifhxm;ygonf/ tqdkyg ñSdEIdif;rI&Sdaom u@wcGifaqmif&GufrI enf;vrf;onf "mwftm;
jznfhqnf;a&; toD;tyGifhrsm; jzefYa0Edkif&ef xda&mufrIt&SdqHk; enf;vrf;tjzpf owfrSwfEdkif
ygonf/
3/ pDrHudef;azmfjycsuf3/ pDrHudef;azmfjycsuf3/ pDrHudef;azmfjycsuf3/ pDrHudef;azmfjycsuf
NEP wGif atmufygtpdwftydkif;rsm; yg0ifygonf/
tydkif;(1) tydkif;(1) tydkif;(1) tydkif;(1) ---- yifr"mwftm;vdkif; tqifhqifh aqmif&GufrIvkyfief; (a':vmoef; 300 txd)yifr"mwftm;vdkif; tqifhqifh aqmif&GufrIvkyfief; (a':vmoef; 300 txd)yifr"mwftm;vdkif; tqifhqifh aqmif&GufrIvkyfief; (a':vmoef; 300 txd)yifr"mwftm;vdkif; tqifhqifh aqmif&GufrIvkyfief; (a':vmoef; 300 txd)
yifr"mwftm;vdkif;tpdwftydkif;onf &efukefvQyfppf"mwftm; jznfhqnf;a&; bkwftzGJU
(YESB) ESifh vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&;vkyfief; (ESE)wdkYrS vufwavm
aqmif&Gufaeonfh "mwftm;jzefYjzL;a&; uGef,ufrsm;udk wdk;csJU&ef vdktyfonfh ypönf;
ud&d,mrsm; 0,f,ljcif;ESifh trsdK;om;vQyfppf"mwftm; tpDtpOft& vuf&Sd yifr
"mwftm;vdkif;ESifh teD;uyfqHk;wGif&Sdonfh owfrSwfxm;onfh &yf&Gmrsm; "mwftm;vdkif;
csdwfqufjcif; (yifr"mwftm;vdkif; tqifhqifhaqmif&GufrItwGuf p&dwf toufomqHk;
vrf;aMumif;rsm;) ponfwdkYtwGuf yHhydk; aqmif&Gufygrnf/
þtydkif;wGif atmufygwdkYaqmif&Guf&ef ypönf;ud&d,mrsm; 0,f,ljcif;rsm; yg0if
ygonf/
• vuf&SdAdkYtm;vwf (MV) "mwftm;cGJ&Hkrsm; csJUxGifjcif;ESifh MV "mwftm;cGJ&Hktopfrsm;
wnfaqmufjcif;
• vuf&Sd MV vdkif;rsm;? AdkYtm;edrfh (LV)vdkif;rsm;ESifh MV/LV "mwftm;jr§ifhpuf
(transformer) rsm;tm; jyefvnf xlaxmifjcif;ESifh topfwnfaqmufjcif;
• tdrfaxmifpkrsm;tm; 0efaqmifrIvdkif;rsm;ESifh rDwmrsm;csdwfqufjcif;
ponfwdkYjzpfygonf/
þtydkif;ESifh ywfoufí MOEP pDrHudef; pDrHcefYcGJrI½Hk;rS pDrHaqmif&Gufygrnf/ xdkYjyif
ESE၊ YESB ESifh tjcm; rdwfzuftzGJYtpnf;rsm;ESifhvnf; eD;uyfpGm yl;wGJaqmif&Gufrnf
jzpfonf/
EdkifiHwum zGHYNzdK;wdk;wufrI tultnD (IDA) &efyHkaiGrS ukefypönf; ("mwftm;jr§ifhpuf?
Poles, vQyfxHk; conductors၊ aub,fBudK;rsm;? rDwmrsm;ESifhtwl ypönf;ud&d,mrsm;)
0,f,lrIrsm; twGuf b@ma&;yHhydk;ulnDrnfjzpfNyD; ESE ESifh YESB wdkYrS wyfqifa&;
udpö&yfrsm;udk wm0ef,l aqmif&Guf&rnf/ EdkifiHwumb@ma&;aumfydka&;&Sif; ( IFC ) taejzifh
wyfqifjcif; vkyfief;rsm;wGif yk*¾vduu@yg0ifaqmif&GufrIrsm;&Sdvmap&ef yHhydk;Edkifygonf/
(aqmif&GufyHk enf;vrf;tm; qHk;jzwf&ef)
tydkif; (2) tydkif; (2) tydkif; (2) tydkif; (2) ---- "mwftm;vdkif;jyify ueOD; vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;jcif; ("mwftm;vdkif;jyify ueOD; vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;jcif; ("mwftm;vdkif;jyify ueOD; vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;jcif; ("mwftm;vdkif;jyify ueOD; vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;jcif; ( IDA tar&duef tar&duef tar&duef tar&duef
a':vm oef; a':vm oef; a':vm oef; a':vm oef; 80)80)80)80)
yifr"mwftm;vdkif;jyify tpdwftydkif;onf vuf&Sd trsdK;om; yifr"mwftm;vdkif;
a&muf&SdEdkifrnf/ {&d,m\ jyifywGif wnf&Sdaom (odkY) vmrnfh 10 ESpfwmumvtwGif;
yifr"mwftm;vdkif; tajccH"mwftm; 0efaqmifrI &&SdEdkifzG,f r&Sdaom &yf&Gmjynfolrsm;twGuf
&nf&G,fygonf/ þtydkif;wGif Mini-grids rsm;ESifh qdkvm PV pepfrsm;? Mini-hydropower
tao;pm;a&tm;vQyfppf (1rD*g0yfxuf ausmfvGefrnfr[kwf[k arQmfrSef;)? avtm;? 'DZ,fESifh
hybrid pepfrsm; (Oyrm- 'DZ,f qdkvm) ponfwdkYtygt0if tdrfoHk;pGrf;tifpepfrsm;
toHk;jyKjcif;tay: tajccHygrnf/ MLFRD taejzifh yifr"mwftm;vdkif;jyify aus;vufa'o
vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&;udk ¤if;\ trsdK;om;tqifhESifh trsdK;om;tqifhatmuf
aus;vufzGHYNzdK;a&;OD;pD;Xme ½Hk;rsm; (DRD) rSwqifh wm0ef,laqmif&Guf&ygrnf/
tydkif; (3)tydkif; (3)tydkif; (3)tydkif; (3) ---- vkyfief;pGrf;&vkyfief;pGrf;&vkyfief;pGrf;&vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmtultnD (nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmtultnD (nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmtultnD (nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmtultnD ( IDA tar&duef a':vmtar&duef a':vmtar&duef a':vmtar&duef a':vm
oef; 20)oef; 20)oef; 20)oef; 20)
þtydkif;onf "mwftm;jznfhqnf;a&; tpDtpOfESifh taumiftxnfazmf
aqmif&Gufjcif;? enf;ynmqdkif&myHkpH? pDyGm;a&;ESifh b@ma&; qef;ppfavhvmrI? obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm; pDrHcefYcGJjcif;? avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;?
0,f,ljznfhqnf;jcif;ESifh b@ma&;&m pDrHcefYcGJrIponfh vkyfief;rsm;wGif yg0ifonfh tzGJYtpnf;
qdkif&m tqifhrsm; tm;vHk;&Sd(jynfaxmifpk? jynfe,f wdkif;a'oBuD;? c½dkif) tpdk;&
tzGJYtpnf;rsm;twGuf enf;ynmtultnDrsm;? vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh tBuHay;
yHhydk;rIrsm;udk jznfhqnf;oGm;ygrnf/
yifr"mwftm;vdkif;tydkif;twGuf TA taejzifh atmufygwdkY zGHYNzdK;a&;twGuf
yHhydk;ulnD&ef arQmfrSef;xm;ygonf/
• yHkpH pHowfrSwfcsufrsm;
• enf;ynmqdkif&m owfrSwfcsufrsm;ESifh 0,f,ljznfhqnf;jcif;qdkif&m pHowfrSwfcsuf
tpDtpOfrsm;
• pDrHudef; nDnGwfrQwrItwGuf pDrHudef;yHkpH
• pDrHudef; pDrHcefYcGJrIESifh ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m owfrSwfcsufudkufnDrIrsm;twGuf
pDrHcefYcGJjcif; tygt0if taumiftxnfazmfa&; yHhydk;rIrsm;
• tpDtpOfa&;qGJjcif;? tif*sifeD,mydkif;qdkif&mESifh pD;yGm;a&;&mu@rsm;tm;vHk;twGuf
us,fjyefYonfh oifwef;rsm;ESifh vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;rsm;
yifr"mwftm;vdkif;jyify tydkif;twGuf TA taejzifh atmufygwdkY zGHYNzdK;a&;twGuf
yHhydk;ulnD&ef arQmfrSef;xm;ygonf/
• enf;ynmqdkif&m a&G;cs,frIrsm;? ueOD; vufawGYaqmif&GufEdkifrI avhvmjcif;rsm;?
pDrHudef; BuD;Muyfjcif;rsm;ESifh ywfoufí aus;&Gmrsm;tm; ulnDaqmif&Guf&rnfh
c½dkiftqifh (odkY) NrdKUe,ftqifh vkyfief;aqmif&Gufonfh a'ocH enf;ynmtBuHay;
yk*¾dKvfrsm;twGuf enf;ynmESifh b@ma&;yHhydk;rIrsm;
• aus;&Gm mini-grids rsm;twGuf vufawGYaqmif&GufEdkifrI avhvmjcif;ESifh pD;yGm;a&;
tpDtpOfrsm;tm; yHhydk;ulnDjcif;
• jynfhNrJpGrf;tifpepfrsm; xkwfvkyfjcif;? wyfqifjcif;? xdef;odrf;jcif;rsm; aqmif&Gufonfh
ukrÜPDrsm;twGuf enf;ynmqdkif&mESifh pD;yGm;a&;wdk;wufrIqdkif&m yHhydk;rIrsm;
• ab;uif;vHkNcHKa&;owfrSwfcsufrsm; udkufnDa&; pDrHcefYcGJrItygt0if enfynmqdkif&m
owfrSwfcsufrsm;? 0,f,ljznfhqnf;rI pm&Gufpmwrf;ESifh avvHtuJjzwfjcif;? pDrHudef;
pDrHcefYcGJrIESifh taumiftxnfazmfaqmif&Gufjcif; ponfwdkYESifh ywfoufí DRD tm;
yHhydk;ulnDjcif;
• oHk;pGJolrsm;ESifh jznfhqD;olrsm;\ b@ma&;&mrsm;twGuf usifhoHk;^ udkufnD&rnfh
vkyfief;pOf rsm;ESifh ywfoufí b@ma&;u@tm; tultnDay;jcif;
• tpDtpOfa&;qGJjcif;? pnf;rsOf;pnf;urf;? rl0g'? tif*sifeD,mydkif;qdkif&mESifh
pD;yGm;a&;u@rsm;tm;vHk;twGuf us,fjyefYonfh oifwef;rsm;ESifh vkyfief;pGrf;&nf
jr§ifhwifjcif;rsm;
tydkif; (4)tydkif; (4)tydkif; (4)tydkif; (4) ---- usa&mufEdkifonfh ta&;ay:tajctae ajz&Sif;aqmif&GufrI (tar&duef usa&mufEdkifonfh ta&;ay:tajctae ajz&Sif;aqmif&GufrI (tar&duef usa&mufEdkifonfh ta&;ay:tajctae ajz&Sif;aqmif&GufrI (tar&duef usa&mufEdkifonfh ta&;ay:tajctae ajz&Sif;aqmif&GufrI (tar&duef
a':vm 0 oef;)a':vm 0 oef;)a':vm 0 oef;)a':vm 0 oef;)
þ ]]0}} tydkif; (Zero component) \ &nf&G,fcsufrSm qdk;0g;onfh obm0ab;
tEÅ&m,f usa&mufonfh tajctae aemufydkif; ta&;ay: jyefvnfxlaxmifa&;ESifh jyefvnf
wnfaqmufa&; yHhydk;rIrsm; jznfhqnf;Edkif&ef tjcm; tydkif;rsm;rS &&Sdonfh IDA acs;aiGrsm;
vG,fulvQifjrefpGm jyefvnfcGJa0owfrSwftoHk;jyKEdkifap&efjzpfonf/ þtydkif;taejzifh
jrefrmEdkifiH\ ta&;ay:tajctae jyefvnfxlaxmifa&;twGuf vdktyfonfh tjyKoabm
aqmifonfh ukefypönf;rsm;pm&if;ESifh odkY tao;pdwfvkyfief;rsm;? ypönf;rsm;? 0efaqmifrIrsm;
ESifh ta&;ay:tajctaevkyfief; ukefusp&dwfrsm;twGuf trsm;jynfolESifh yk*¾vduu@
aiGaMu;ukefusrIrsm;twGuf b@ma&;&m axmufyHhulnD&efjzpfonf/ þtydkif;twGuf
usa&mufEdkifonfh ta&;ay:tajctaeajz&Sif;aqmif&GufrItydkif; (CERC) vkyfief;vrf;nTef
tm; toHk;jyKí b@ma&; pDrHcefYcGJrI? 0,f,ljznfhqnf;rI? ab;uif;vHkNcHKa&;ESifh tjcm;
vdktyfonfh taumiftxnfazmfa&; tpDtpOfrsm;tm; aqmif&GufoGm;ygrnf/
4/ pDrHudef;taumiftxnfazmfjcif;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;4/ pDrHudef;taumiftxnfazmfjcif;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;4/ pDrHudef;taumiftxnfazmfjcif;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;4/ pDrHudef;taumiftxnfazmfjcif;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;
vTrf;NcHKvTrf;NcHKvTrf;NcHKvTrf;NcHK NEP tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;
NEP tBuHjyKcsufrsm;aemufydkif;? EdkifiHawmftpdk;&onf 2014 ckESpf Mo*kwfv 27
&ufaeYwGif xkwfjyefonfh trdefY'D*&Dt& 'kwd, or®wrS em,utjzpf aqmif&Gufonfh
trsdK;om; vQyfppf"mwftm; jznfhqnf;a&; trIaqmifaumfrwD (NEEC) udk zGJYpnf;cJhygonf/
NEEC wGif MOEP \ jynfaxmifpk0efBuD;rS OuúXtjzpf aqmif&Gufí wGJzufOuúXtjzpf
MLFRD \ jynfaxmifpk0efBuD;rS aqmif&Gufygonf/ NEEC tNrJwrf; twGif;0ef½Hk;rsm;udk
MOEP ESifh MLFRD wdkYwGif wnfaxmifcJhNyD; ESE၊ YESB ESifh DRD wdkYrS aqmif&Gufonfh
enf;ynmqdkif&m vkyfief;rsm;twGuf wm0ef,laqmif&Gufonfh pDrHudef; pDrHcefYcGJrI½Hk;rsm;
(PMO) udk BuD;Muyfaqmif&Gufygonf/ atmufazmfjyygyHkwGif tzGJYtpnf;qdkif&m
taumiftxnfazmfa&;rlabmifESifh tqifhtvdkuf wm0efcGJa0owfrSwfrIyHkpHrsm;udk azmfjyxm;
ygonf/
yHk 4.1^ tzGJYtpnf;qdkif&m taumiftxnfazmfa&;rlabmifyHk 4.1^ tzGJYtpnf;qdkif&m taumiftxnfazmfa&;rlabmifyHk 4.1^ tzGJYtpnf;qdkif&m taumiftxnfazmfa&;rlabmifyHk 4.1^ tzGJYtpnf;qdkif&m taumiftxnfazmfa&;rlabmif
pDrHudef;taumiftxnfazmfaqmif&GufrIrsm;twGuf taxGaxGtpD&ifcHjcif; wpdwf
wa'o t& NEEC twGif;0ef½Hk;rsm;xH ESMF taumiftxnfazmfjcif;ESifhywfoufí yHkrSef
taMumif;Mum;jcif;? vkyfief;aqmif&Gufjcif;rsm;&Sd&ygrnf/ MOEF ESifh MFLRD (DRD) rsm;&Sd
MOEP၊ MFLRD jynfaxmifpk0efBuDrsm;ESifh tjcm; tqifhjrifht&m&Sdrsm; yg0ifaom
trIaqmifaumfrwDonf ESMF tygt0if tqdkjyKvkyfief; aqmif&GufrIrsm;twGuf
vTrf;NcHKBuD;MuyfrIrsm;udk aqmif&Guf&rnf jzpfNyD; vTrf;NcHKtaumiftxnfazmfjcif;vkyfief;rsm;ESifh
ywfoufívnf; ¤if;wdkYtm; yHkrSef taMumif;Mum;&ygrnf/ yHk 4.1 wGif azmfjyxm;onfh twdkif;
jynfaxmifpktqifh PMO rsm;onf jynfaxmifpktqifh pDrHudef; tpDtpOf a&;qGJjcif;ESifh
taumiftxnfazmfjcif;rsm;tm; wm0ef,laqmif&Guf&rnfjzpfNyD; a'oqdkif&m tqifh
pDrHudef;tpDtpOfa&;qGJjcif;ESifh taumiftxnfazmfjcif;rsm;udk c½dkiftqifh PMO rsm;rS
OD;aqmif&rnf/
yifr"mwftm;vdkif;jyify yifr"mwftm;vdkif;jyify yifr"mwftm;vdkif;jyify yifr"mwftm;vdkif;jyify tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;
tzGJYtpnf;qdkif&m rlabmiftm; vufwavmwGif yifr"mwftm;vdkif;jyifyu@twGuf
aus;&Gmtqifhtxd aemufxyfa&;qGJjyifqifaeygonf/ yHk 4.2 wGif vuf&Sd tqdkjyK
taumiftxnfazmfa&; rlabmiftm; azmfjyxm;ygonf/
yHk 4.2 yHk 4.2 yHk 4.2 yHk 4.2 ---- vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;avQyfppf"mwftm;jznfhqnf;avQyfppf"mwftm;jznfhqnf;avQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&;tpDtpOf yifr"mwftm;vdkif; jyifytpdwftydkif;yHkpH &;tpDtpOf yifr"mwftm;vdkif; jyifytpdwftydkif;yHkpH &;tpDtpOf yifr"mwftm;vdkif; jyifytpdwftydkif;yHkpH &;tpDtpOf yifr"mwftm;vdkif; jyifytpdwftydkif;yHkpH
tqdkjyKwifjycsuf(2015tqdkjyKwifjycsuf(2015tqdkjyKwifjycsuf(2015tqdkjyKwifjycsuf(2015----2020)2020)2020)2020)
NEP yifr"mwftm;vdkif;jyiftydkif;onf enf;ynmESifh todynmrsm;twGuf
tuefYtowfrsm;udk ausmfvTm;&ef? pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;ESifh tpdk;&\ rjynfhpHkonfh
pGrf;aqmif&nfrsm;? t&nftaoG;enf;yg;onfh ukefypönf;ESifh 0efaqmifrIrsm;? toHk;jyK
oHk;pGJolrsm;\ todynm edrfhusrIrsm; ponfwdkYtwGuf odomaom enf;ynmqdkif&m
tultnDrsm; jznfhqnf;ay;&ef &nf&G,fygonf/
þpDrHudef;taejzifh enf;ynmESifh todynmrsm;twGuf tuefYtowfrsm;udk
ausmfvTm;Edkif&ef? pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;ESifh tpdk;&\ rjynfhpHkonfh pGrf;aqmif&nfrsm;?
t&nftaoG;enf;yg;onfh ukefypönf;ESifh 0efaqmifrIrsm;? oHk;pGJolrsm;\ todynmrsm;twGuf
tuefYtowfrsm;udk ausmfvTm;Edkif&ef? pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;ESifh tpdk;&\ rjynfhpHkonfh
pGrf;aqmif&nfrsm;? t&nftaoG;enf;yg;onfh ukefypönf;ESifh 0efaqmifrIrsm;? oHk;pGJolrsm;\
todynmedrfhusrIrsm;twGuf odomonfh enf;ynmqdkif&m tultnDrsm;udk jznfhqnf;ay;
ygrnf/ NrdKUe,fESifhaus;&Gmtqifh a'ocHenf;ynmtBuHay;tzGJY (LTA) wGif a'ocH NGO/
CSO rsm;rS a'oqdkif&mtpdk;&tzGJY (txl;ojzifh DRD 0efxrf;rsm;(odkYaomf¤if;wdkYcsOf;om
oD;oefYr[kwf)) rsm;ESifhtwl yl;wGJí yg0ifaqmif&Gufrnfjzpfonf/ LTA rsm;onf aus;&Gm
jynfolrsm;ESifh NrdKUe,frsm;tm; oifhawmfaumif;rGefonfh yifr"mwftm;vdkif;jyify
vQyfppf"mwftm; jznfhqnf;a&;pepfrsm; a&G;cs,fjcif;ESifh pDpOfaqmif&Gufjcif;rsm;ESifh ywfoufí
vrf;ñTefcsufrsm; jznfhqnf;ay;ygrnf/
EdkifiHwumESifh EdkifiHtqifh uRrf;usifynm&Sifrsm;yg0ifaom jynfaxmifpktqifh
enf;ynmyHhydk;a&;tzGJY (TSU) onf a'ocHenf;ynmtBuHay;tzGJYrsm;twGuf enf;ynm
qdkif&m aemufcHyHhydk;rIrsm; jznfhqnf;jcif;ESifh rl0g'ESifhpnf;rsOf;pnf;urf;qdkif&m zGHYNzdK;rIrsm;
twGuf yHhydk;rIrsm;udk aqmif&Gufygrnf/ TSU taejzifh oHk;pGJolrsm;ESifh jznfhqnf;olrsm;\
b@ma&;&mrsm;twGuf vkyfief;pOfrsm; usifhoHk;^udkufnDap&ef b@ma&;u@tm;
yHhydk;ulnDrnfjzpfovdk yifr "mwftm;vdkif;jyify vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&;pDrHudef;rsm;\
a<u;NrDqdkif&m ,HkMunf pdwfcs&rIrsm;tm; tuJjzwfEdkif&ef ¤if;wdkY\ vkyfief;pGrf;&nfrsm;
wdk;wufaumif;rGefa&; twGuf oifwef;rsm; jznfhqnf;ay;oGm;ygrnf/ jynfe,f DRD
½Hk;rsm;twGuf TSU taejzifh xda&mufaumif;rGefonfh oabmwlcsKyfqdkjcif;rsm;ESifh
0,f,ljznfhqnf;jcif;vkyfief;pOfrsm; pDpOf aqmif&GufjzefYjzL;oGm;rnfjzpfNyD; oHk;pGJolrsm;twGuf
owif;tcsuftvuftpDtpOfrsm;? avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;rsm;twGuf DRD tm;
yHhydk;ulnDrnfjzpfovdk tpDtpOf pDrHcefYcGJrI rsm;wGifvnf; ulnDaqmif&Gufygrnf/ xdkYtjyif
yk*¾vduu@ypönf;ud&d,mjznfhqnf;olrsm; ESifh wyfqifa&;ukrÜPDrsm;udkvnf; enf;ynmESifh
pD;yGm;a&;zGHYNzdK;rIqdkif&mudpö&yfrsm;twGuf vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh oifwef;rsm;ay;jcif;
ponfh enf;vrf;rsm;jzifh ulnDaqmif&Gufygrnf/
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&maqmif&Gufcsufrsm;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&maqmif&Gufcsufrsm;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&maqmif&Gufcsufrsm;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&maqmif&Gufcsufrsm;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m
tpDtpOfrsm;tpDtpOfrsm;tpDtpOfrsm;tpDtpOfrsm;
NEP ESifh NEP \ taxmuftyHhjzifh aqmif&Gufaom pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m aqmif&Gufcsufrsm;twGuf oufqdkif&m PMO rsm;rSwqifh
taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf; (2)&yfjzpfaom MOEP ESifh MLFRD wdkYrS wm0ef,l
aqmif&Guf&rnf/ tqdkygudpö&yfrsm;twGuf obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mab;uif;
vHkNcHKa&;t&m&Sdrsm;jzifh PMO rsm;wGif vHkavmufaom 0efxrf;rsm;yg0if&ygrnf/ pDrHudef;
vkyfief;cGJwpfckpDtwGuf ¤if;wdkYtm; a&G;cs,fowfrSwfNyD;onfESifh wm0ef&Sdaom PMO ( MOEP
(odkh) DRD vufatmufcH) rsm;onf ¤if;pDrHudef;vkyfief;cGJ taumiftxnfazmfjcif;ESifh
ywfoufí vkyfief;rsm;ESifh wm0ef0wå&m;rsm;udk &Sif;vif;&rnf/ (vkyfief;aqmif&Gufolrsm;?
ESE YESB (odkY) aus;&Gmrsm;) PMO rsm;onf ESMP (odkY) ESIA twGuf pDppfavhvmonfh
tpD&ifcHpmESifh TOR rlMurf;rsm;? a&TUajymif;tajccsjcif;vkyfief;tpDtpOf (RAP) ESifh^ odkY
a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;tpDtpOf (IPP) rsm;udk vdktyfovdk pDpOfaqmif&Guf&ef wm0ef
&Sdygonf/ &&Sdvmonfh ESMP (odkY) ESIA ESifh RAP ESifh odkY IPP (tu,fívdktyfygu) rsm;udk
trsm;jynfolrsm;? Stakeholder rsm;ESifh vdktyfovdk tBuHjyKaqG;aEG;&rnfjzpfNyD;
trsm;jynfolod&Sd&ef azmfjyjcif;ESifh urÇmhbPfodkY wifjyjcif;rsm;udk aqmif&Guf&rnf/ xdkYtjyif
PMO rsm;onf ESMF wGif yg&Sdonfhtwdkif; avhvmppfaq;a&; tpD&ifcHpmrsm;udk
urÇmhbPfodkY wifjy&ef wm0ef,l&rnf/ tao;pdwfvkyfief;pOfrsm;udk tcef;(8)wGif azmfjy
xm;onf/
(0efxrf;ta&twGufjznfh&ef)
yHyHyHyHk 6.3k 6.3k 6.3k 6.3 NEP obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m aq&m aq&m aq&m aqmif&Gufcsufrsm;twGuf tzGJYtpnf;mif&Gufcsufrsm;twGuf tzGJYtpnf;mif&Gufcsufrsm;twGuf tzGJYtpnf;mif&Gufcsufrsm;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m qdkif&m qdkif&m qdkif&m
tpDtpOfrsm;tpDtpOfrsm;tpDtpOfrsm;tpDtpOfrsm;
(jyefvnfoHk;oyfjyifqif&ef)
NEEC twGuf pDrHudef; pDrHcefYcGJrI½Hk;zGJYpnf;jcif; (aejynfawmf)
Project Man ager
MOEP ( grid role out)
Formation of Project Man agemen t Office ( Naypyidaw)
for NEEC
Project Man ager
MOLFRD( off grid )
Implemen tFinance Procure
DD
AD
AE
SAE
A
C
DD
AO
C
DD
AD
AE
SAE
A
C
DD AD
SO
A
C
Safe guards
Con struct
Implemen tFin ance Procure
DD
AD
AE
SAE
A
C
DD
AO
C
DD
AD
AE
SAE
A
C
DD AD
SO
A
C
Safe guards
Con struct
5/ oufqdkif&mobm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHudef;vdktyfcsufrsm;5/ oufqdkif&mobm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHudef;vdktyfcsufrsm;5/ oufqdkif&mobm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHudef;vdktyfcsufrsm;5/ oufqdkif&mobm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHudef;vdktyfcsufrsm;
5.1 / obm0ywf0ef;usifqdkif&m? Oya'a&;&mESifh tzGJYtpnf;rlabmif5.1 / obm0ywf0ef;usifqdkif&m? Oya'a&;&mESifh tzGJYtpnf;rlabmif5.1 / obm0ywf0ef;usifqdkif&m? Oya'a&;&mESifh tzGJYtpnf;rlabmif5.1 / obm0ywf0ef;usifqdkif&m? Oya'a&;&mESifh tzGJYtpnf;rlabmif
vwfwavmwGif GOM taejzifh obm0ywf0ef;usifqdkif&m? Oya'a&;&mESifh
tzGJYtpnf;rlabmif pDpOfaqmif&Gufjcif;ESifh update vkyfief;pOfrsm; aqmif&Gufaeygonf/
rsm;jym;onfh pdefac:rIrsm;vnf; &Sdaeygao;onf/ jrefrmEdkifiH\ obm0ywf0ef;usifqdkif&m
rl0g'rsm;ESifh Oya'rsm;onf trsm;tm;jzifh u@qdkif&mtjzpfom&SdNyD; wjznf;jznf;csif; obm0
ywf0ef;usif xdef;odrf;rI t"duxm;aqmif&Gufjcif;tqifhrS EdkifiH\pD;yGm;a&;ESifh
vlrIa&;&mzGHYNzdK;wdk;wufrItwGuf obm0ywf0ef;usifqdkif&m yifrvrf;aMumif;odkY toGifajymif;
aeqJjzpfygonf/
u@tao;pdwfOya'rsm;onf (aqmif&Gufonfhae&mrsm;) tcsdKUaom obm0
ywf0ef;usifqdkif&m u@rsm;tm; pnf;rsOf;owfrSwfxdef;csKyfrI&Sdygonf/ xdkYaMumifh tjyeftvSef
u@rsm; aqmif&GufrI½Iaxmifhjzpfonfh obm0ywf0ef;usif oufa&mufrI tuJjzwfcsuf?
tnpftaMu;pGefYypfrI pDrHcefYcGJjcif;? qE´tavsmufr[kwfaom a&TUajymif; tajccsjcif; (odkY)
tm;enf;onfh tpktzGJYrsm;jzpfonfh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;twGuf tpDtpOfrsm;
ponfrsm;tm; jynfhpHkpGm xdef;csKyfEdkif&ef Oya'a&;&mydkif;wGif uGm[csufrsm; &Sdaeygonf/
xdkYjyifu@qdkif&m Oya'rsm;onf tcsdKUaomwm0ef0wå&m;rsm;xyfjcif;udk jzpfapygonf/
jrefrmEdkifiHonf tcsdKUaom EdkifiHwum oabmwlpmcsKyfrsm;wGif yg0ifxm;NyD;
oabmwlnDcsufrsm;udk wpdwfwydkif;tm;jzifh jynfwGif;Oya'rsm;wGif aygif;pyfxnfhoGif;
toHk;jyKrIrsm;&Sdygonf/
Oya'a&;&mESifh tzGJYtpnf;qdkif&m uGm[csufrsm;onf pDrHa&;&mESifh vkyfief;zGJYpnf;yHk
rsm;? tqdkygjyXmef;csufrsm;udk vdkufemaprnfhvkyfief;pGrf;&nfESifh t&if;tjrpfrsm;txd
us,fjyefYygonf/ xdkYtjyif u@qdkif&m0efBuD;Xmersm;tMum;? jynfaxmifpktpdk;&ESifh
a'oqdkif&mtpdk;&tzGJYrsm;tMum; ydkrdkaumif;rGefonfh ñSdEIdif;aqmif&GufrIvnf; vdktyfaeyg
onf/ tpdk;&taejzifh obm0ywf0ef;usif umuG,fa&;Oya'rsm;\ ta&;ygrIESifh obm0
ywf0ef;usifqdkif&m ysufpD;rIrsm;udk a&Smif&Sm;&ef Oya'rsm;tm; av;pm;vdkufemapa&;
aqmif&Gufonfhvkyfief;pGrf;&nfrsm;rSm ta&;ygaMumif; todtrSwfjyKxm;NyD;jzpfygonf/
vwfwavmwGif jrefrmEdkifiHü obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrI tuJjzwf
rlabmif r&Sdao;yg/ 2012 ckESpf ywf0ef;usifxdef;odrf;apmifha&Smufa&;Oya'wGif ESIA pepf
csrSwfaqmif&Guf&ef taxGaxGvkyfydkifcGifhrsm; MOECAF odkY jznfhqnf;ay;xm;aomfvnf;
2015 ckESpf {NyDvtxd u@tvdkuf ESIA tao;pdwf vkyfief;pOfrsm;ESifh ñTefMum;csufrsm;
rSm MuefYMumaeygonf/ jrefrmEdkifiH vQyfppf"mwftm;Oya' (2014 ckESpf? atmufwdkbmv 27
&uf) wGif azmfjyonfrSm obm0ywf0ef;usif xdef;odrf;apmifha&Smufa&; Oya't& (jrefrm?
2012) "mwftm;jznfhqnf;a&;pDrHudef;rsm;tm;vHk;onf obm0ywf0ef;usifESifh
vlrIa&;&mtuJjzwfcsufvkyfief;? oufa&mufrIavsmhcsa&;vkyfief;rsm;? oufa&mufonfh
qHk;½IH;rIrsm;twGuf epfemaMu;rsm;? oufqdkif&m0efBuD;Xme? c½dkifESifh a'oqdkif&m tpdk;&tzGJY rsm;
(odkY) oufqdkif&mtpdk;&^ Xmersm;rS aqmif&Gufonfh obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;
&efyHkaiGjr§ifhwifa&;tpDtpOfrsm; ponfrsm;ESifh udkufnDpGm aqmif&Guf&rnf[k yg&Sdygonf/
Z,m; (5.1)wGif EIA pnf;rsOf;rsm; rlMurf;ESifh urÇmhbPfvkyfief;aqmif&GufrI rl0g' (OP) 4.01
vkyfief;pOfrsm;\ t"du½Iaxmifhrsm;udk tESpfcsKyf azmfjyxm;ygonf/
Z,m; (5.1)^ trsdK;om; Z,m; (5.1)^ trsdK;om; Z,m; (5.1)^ trsdK;om; Z,m; (5.1)^ trsdK;om; EIA pnf;rsOf;rsm; rlMurf;ESifh pnf;rsOf;rsm; rlMurf;ESifh pnf;rsOf;rsm; rlMurf;ESifh pnf;rsOf;rsm; rlMurf;ESifh OP^ BP 4.01 EIA vdktyfcsufrsm;vdktyfcsufrsm;vdktyfcsufrsm;vdktyfcsufrsm;
udpö&yfrsm;udpö&yfrsm;udpö&yfrsm;udpö&yfrsm; EIA pnf;rsOf;rsm;rlMurf;pnf;rsOf;rsm;rlMurf;pnf;rsOf;rsm;rlMurf;pnf;rsOf;rsm;rlMurf; OP 4.01 ppfaq;pDppfjcif; ajr,mtoHk;jyKrIajymif;vJjcif; rsdK;pdwf
topfrsm;jyXmef;jcif;twGuf t&if;
tjrpftoHk;csjcif;rsm; tygt0if
obm0 ywf0ef;usifqdkif&m ppfaq;
&ef vdktyfonfh pDrHudef;rsm;pm&if;
jyKpkjcif;/ MOECAF onf tpD&ifcHpm
rsm;\ yHkpHESifh tcsdefumvudk qHk;jzwf&
rnf/ MOECAF onf obm0
ywf0ef;usifqdkif&m ppfaq;rIudk tajc
cHí vdktyfonfhobm0 ywf0ef;usif
qdkif&m ppfaq;rIudk tajccHí vdktyf
onfh obm0 ywf0ef;usifqdkif&m
tuJjzwfcsuf trsdK;tpm;udk qHk;jzwf&
rnf/
urÇmhbPftaejzifh pDrHudef;rsm;
tm;vHk;udk ppfaq;pDppfí pDrHudef;
trsdK;tpm;? wnfae&m? xdcdkufEdkifrI?
pDrHudef;yrmPESifh obm0ywf0ef;
usif qdkif&m oufa&mufrI tvm;
tvmrsm;\ obm0ESifh yrmP
tay: tajccHí trsdK;tpm;(4)rsdK;
teuf wpfrsdK;rsdK;tjzpf owfrSwf&
rnf/ (trsdK;tpm; A,B,C ESif FI )
oufa&mufrIrsm; odomonfh obm0ywf0ef;usif
oufa&mufrI&Sdonfh pDrHudef;rsm;
urÇmhbPfrS aiGaMu;axmufyHhonfh
pDrHudef;rsm;tm;vHk; (EA) vkyfief;
pOf twdrfteufonf pDrHudef;ESifh
qufEG,fonfh tEÅ&m,foufa&muf
rIrsm;tay: rlwnfonf/
wm0ef0wå&m;rsm; EA vkyfief;pOfudk pDrHudef;tqdkjyKolrS
OD;aqmif&rnf/
EA vkyfief;pOfudk aiGacs;iSm;olrS
OD;aqmif&rnf/
trsm;jynfol
yg0ifaqmif&GufrI
MOECAF taejzifh trsm;jynfol
tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;twGuf vdktyf
onf[k ,lqonfhtwdkif; pDpOf
aqmif&Guf&rnf/ EIA tpD&ifcHpm
twnfjyKjcif;vkyfief;pOfwGif
MOECAF onf pDrHudef;oufa&mufrI
trsdK;tpm; A ESifh B pDrHudef;rsm;
tm;vHk;twGuf EA vkyfief;pOf
tawmtwGif; acs;aiG&,lolonf
pDrHudef;oufa&mufrIcH&onfh tpk
tzGJYrsm;? a'ocH NGO rsm;ESifh
pDrHudef;\ obm0ywf0ef;usif? vlrI
cH&onfh jynfolrsm;ESifh vlrItzGJYtpnf;
rsm;xHrS tBuHjyKcsufrsm;udk xnfhoGif;
pOf;pm;&rnf/ odkYaomf Oya'rsm;
taejzifh tBuHjyKcsufrsm; vufcHjcif;
(odkY) ¤if;wdkY tm; tqdkjyK pDrHudef;wGif
aygif;pyf aqmif&Gufjcif; vkyfief;pOf
twGuf owfrSwfxm;jcif; r&Sdyg/
a&;&m ½Iaxmifhrsm;ESifh ywfoufí
tBuHjyKaqG;aEG;&rnf jzpfNyD; ¤if;wdkY
\ tjrifrsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;&
rnf/ acs;aiG&,lolonf tqdkyg
tBuHjyKaqG;aEG;&rnfjzpfNyD; ¤if;wdkY\
tjrifrsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;&rnf/
acs;aiG&,lolonf tqdkyg tBuHjyK
aqG;aEG;jcif;udk wwfEdkiforQ
apmvQifpGm aqmif&Guf&rnf/
trsdK;tpm; A pDrHudef;rsm;twGuf
acs;aiG&,lolonf tqdkyg tpktzGJY
rsm;ESifh tenf;qHk; (2)BudrfcefY
tBuHjyKaqG;aEG;&rnf/ (u) obm0
ywf0ef;usifqdkif&m ppfaq;pDppfNyD;
rMumrDESifh EA twGuf TOR
tNyD;owfjcif;rjyKrSD (c) EA
tpD&ifcHpmrlMurf; aqmif&GufNyD;pD;
onfESifh wNydKifeuf xdkYtjyif
acs;aiG&,lolonf EA ESifh
qufEG,fonfh oufa&mufrIrsm;udk
ajz&Sif;&ef pDrHudef; taumiftxnf
azmf umvwpfavQmufwGifvnf;
tqdkyg tpktzGJYrsm;ESifh vdktyfovdk
tBuHjyKaqG;aEG;&rnf/
today;azmfjyjcif; pDrHudef;tqdkjyKolonf pDrHudef;ESifh
qufEG,fonfh owif;tcsuftvuf
tm;vHk;udk MOECAF odkY today;
&rnf/ pDrHudef; oufa&mufrI cH&onfh
jynfolrsm;(odkY) vlrItzGJYtpnf;rsm;
acs;aiG&,lolonf oufqdkifonfh
owif;tcsuftvufrsm;udk tBuHjyK
aqG;aEG;yGJrwdkifrSD tcsdefrSD jznfhqnf;
ay;&rnfjzpfNyD; tBuHjyKaqG;aEG;rnfh
tpktzGJYrsm; em;vnf toHk;jyKEdkif
tm; today;azmfjy&ef vdktyfcsufrsm;
EIA pnf;rsOf;rsm;wGif ryg&Sdyg/
onfh yHkpH? bmompum;jzifh azmfjy&
rnf/
trsdK;tpm; B \ rnfonfhoD;jcm;
tpD&ifcHpmudkrqdk pDrHudef;
oufa&mufrIcH&onfh tpktzGJYrsm;
ESifh a'ocH NGO rsm;rS &,lod&Sd
Edkif&rnf/ trsdK;tpm; A tpD&ifcHpm
rsm;\ acs;aiG&,lonfh EdkifiHtwGif;
trsm;jynfolod&SdrIESifh urÇmhbPf\
w&m;0ifvufcHrI? trsdK;tpm; B
rnfonfh tpD&ifcHpmjzpfap ponf
rsm;onf tqdkygpDrHudef;rsm;twGuf
urÇmhbPf\ tuJjzwfoHk;oyfcsuf
wGif vdktyfygonf/
acs;aiG&,lolrS trsdK;tpm; AIEA
tpD&ifcHpmtm; urÇmhbPfodkY
w&m;0ifay;ydkYonfESifh wNydKifeuf
urÇmhbPfonf tESpfcsKyf azmfjy
csufrsm;udk (t*Fvdyfbmomjzifh)
trIaqmif'g½dkufwmrsm; (ED)xHodkY
jzefYa0í tpD&ifcHpmudk ¤if;\
udpö&yfrsm;udpö&yfrsm;udpö&yfrsm;udpö&yfrsm; EIA pnf;rsOf;rsm;rlMurf;pnf;rsOf;rsm;rlMurf;pnf;rsOf;rsm;rlMurf;pnf;rsOf;rsm;rlMurf; OP 4.01 Infoshop wGif od&Sd&,lEdkif&ef
aqmif&Gufygonf/ acs;aiG&,lol
onf trsdK;tpm; B rnfonfh
oD;jcm; EA tpD&ifcHudkrqdk urÇmh
bPfodkY w&m;0ifay;ydkYonfESifh
wNydKifeuf ¤if;udk Infoshop wGif
od&Sd&,lEdkif&ef urÇmhbPfrS
aqmif&Guf&ygonf/
tu,fí acs;aiG&,lolonf urÇmh
bPfrS ¤if; Infoshop rSaeí EA
tpD&ifcHpm today;azmfjyjcif;udk
uefYuGufygu urÇmhbPf 0efxrf;
rsm;onf (u) IDA pDrHudef;
vkyfief;pOfrsm;udk qufvuf
aqmif&Gufjcif;rjyK (odkY) (c) IBRD
pDrHudef;twGuf IED rsm;xHodkY
xyfaqmif;vkyfief;pOfudpö&yfrsm;udk
wifjy&rnf/
ppfaq;pDppfjcif; ajr,mtoHk;jyKrIajymif;vJjcif;? rsdK;pdwf
topfrsm; jy|mef;jcif;twGuf t&if;
tjrpf toHk;csjcif;rsm; tygt0if
obm0ywf0ef;usifqdkif&m ppfaq;&ef
vdktyfonfh pDrHudef;rsm;pm&if; jyKpk
jcif;/ MOECAF onf tpD&ifcHpmrsm;
\ yHkpHESifh tcsdKUumvudk qHk;jzwf&rnf/
MOECAF onf obm0ywf0ef;usif
qdkif&m ppfaq;rItay: tajccHí
vdktyfonfh obm0ywf0ef;usifqdkif&m
urÇmhbPftaejzifh pDrHudef;rsm;
tm;vHk;udk ppfaq;pDpOfí pDrHudef;
trsdK;tpm;? wnfae&m? xdcdkufEdkifrI?
pDrHudef; yrmPESifh obm0ywf0ef;
usif qdkif&m oufa&mufrI tvm;
tvmrsm;\ obm0ESifh yrmP
tay: tajccHí trsdK;tpm;(4)rsdK;
teuf wrsdK;rsdK;tjzpf owfrSwf&
rnf/ (trsdK;tpm; A,B,C ESif h FI )
tuJjzwfcsuf trsdK;tpm;udk qHk;jzwf&
rnf/
EA yg0ifrI MOECAF onf EA tpD&ifcHpmwGif
yg0ifonfht&mrsm;udk qHk;jzwf&rnf
jzpfNyD; ¤if;wGift"dutm;jzifh pDrHudef;
ESifh qufEG,fonfh wdkuf½dkufouf
a&muf rIrsm; tuJjzwfcsufESifh avQmhcs
a&; tpDtpOfrsm; azmfjycsufwdkYyg0if&
rnf/ (obm0ywf0ef;usif avQmhcsa&;
tpDtpOf)
EA taejzifh pDrHudef;tjcm;
enf;vrf; tuJjzwfcsuf? wdk;yGm;
oufa&mufrIrsm;? avQmhcsa&;
tao;pdwf tpDtpOfrsm;ESifh
avhvmppfaq;a&; vkyfaqmifcsuf
rsm; yg0if&ef vdktyfonf/
avhvmppfaq;jcif; MOECAF onf pDrHudef;vkyfaqmif
csuf rsm;udk obm0ywf0ef;usif pDrH
cefYcGJrItpDtpOf (EMP) ESifh udkufnD
jcif; &Sd r&Sd avhvmppfaq;&rnf/
pDrHudef;tqdkjyKolonf EMP ESifh
udkufnDpGmaqmif&Guf&rnfjzpfNyD;
pDrHudef;oufwrf;umvwavQmuf
vdkifpifwGif yg&Sdonfh owfrSwfcsufrsm;
ESifhvnf; udkufnDpGmaqmif&Guf&rnf/
tu,fí udkufnDpGmaqmif&Gufjcif;
r&SdaMumif;awGY&Sd&ygu MOECAF
onf jypf'Pfrsm;jy|mef;jcif; (odkY)
pDrHudef;wnfaqmufrI (odkY) vkyfief;
aqmif&GufrItm; qdkif;iHhjcif;ponf
wdkYudk aqmif&Guf&rnf/
pDrHudef; taumiftxnfazmfpOf
umvtwGif; acs;aiG&,lolonf
atmufygwdkYudk tpD&ifcH wifjy&rnf
(u) EA &SmazGawGY&Sdcsufrsm;ESifh
&v'frsm;tay: tajccHí urÇmh
bPfESifh oabmwlnDrI &,lxm;
onfh tpDtpOfrsm;ESifh udkufnDrI
&SdaMumif; (pDrHudef; pm&Gufpmwrf;
rsm;wGif pDpOfxm;&Sdonfhtwdkif;
EMP wpHkw&m taumiftxnf
azmfjcif; tygt0if)
(c) avQmhcsa&; tpDtpOfrsm;\
tajctae
(*) avhvmppfaq;a&; tpDtpOf
rsm;rS awGY&Sdcsufrsm;/
urÇmhbPftaejzifh Oya't&
oabmwlnDxm;onfh tpDtpOfrsm;
rnfonfh EMP jzpfapESifh tjcm;
pDrHudef; pm&Gufpmwrf;rsm;tygt0if
udpö&yfrsm;udpö&yfrsm;udpö&yfrsm;udpö&yfrsm; EIA pnf;rsOf;rsm;rlMurf;pnf;rsOf;rsm;rlMurf;pnf;rsOf;rsm;rlMurf;pnf;rsOf;rsm;rlMurf; OP 4.01 EA \ avhvmawGY&Sdcsufrsm;ESifh
tBuHjyKwifjycsufrsm;tay: tajccH
í pDrHudef;\ obm0ywf0ef;usif
qdkif&m u@rsm;tay: pDrHBuD;Muyf
rIrsm;tm; aqmif&Gufygonf/
5.1/ ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rI t&if;tjrpfrsm;5.1/ ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rI t&if;tjrpfrsm;5.1/ ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rI t&if;tjrpfrsm;5.1/ ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rI t&if;tjrpfrsm;
urÇmhbPf\ ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rIt&if;tjrpfrsm; (PCR) qdkif&m rl0g' op 4.11 onf
þpDrHudef;ESifh oufqdkifrI&Sdygonf/ PCR rsm; taejzifh pDrHudef;vkyfief;cGJae&mrsm;wGif wnf&Sd
aeEdkifjcif;aMumifhjzpfygonf/ PCR rsm;wGif a&TUajymif;Edkif (odkY) ra&TUajymif;Edkifaom ypönf;rsm;?
wnfae&mrsm;? zGJYpnf;wnfaqmufrIrsm;? zGJYpnf;wnfaqmifrItpkta0;rsm;? obm0
tpdwftydkif;rsm;? a&S;a[mif;okawoe? ½kyf<uif;qdkif&m? ordkif;0if? Adokum vuf&mrsm;qdkif&m?
bmoma&;? tEkynmqdkif&mae&mtcif;tusif;rsm;ESifh tjcm; ,Ofaus;rI qdkif&m
txifu&ae&mrsm; ponfwdkYyg0ifygonf/ ¤if;wdkY\ ,Ofaus;rIqdkif&m tarGtESpfrsm; onf
a'ocHtqifh? jynfe,f(odkY) trsdK;om;tqifh (odkY) EdkifiHwum todkif;t0dkif;rsm;Mum; ponfjzifh
&SdaeEdkifygonf/
½kyf0w¬K ,Ofaus;rIqdkif&m t&if;tjrpfrsm;onf NrdKUjy (odkY) aus;vuf tajctae
rsm;wGif wnf&SdEdkifNyD; ajray: (odkY) ajratmuf (odkY) a&atmufwGifvnf; wnf&SdaeEdkif ygonf/
avmavmq,fwGif taumiftxnfazmf aqmif&Gufrnfh pDrHudef; vkyfief;cGJrsm;\ ae&m
twdtus rod&SdEdkifao;aomaMumifh ½kyf0w¬K,Ofaus;rIqdkif&m t&if;tjrpfrsm; cGJjcm;
owfrSwfjcif;ESifh PCR \ ½IjrifoHk;oyfcsufrsm;t& pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ qDavQmfoifhawmfrI
qHk;jzwfjcif;rsm;twGuf vrf;ñTefcsufrsm;udk yl;wGJ(2)wGif azmfjyxm;ygonf/ pDrHudef;vkyfief;cGJ
rsm;\ a,bl,svkyfief;rsm;rS PCR rsm;tay: oufa&mufEdkifrnfh tusdK;qufrsm;udkvnf;
yl;wGJ(2)wGif aqG;aEG;wifjyxm;ygonf/ ,Ofaus;rIypönf;rsm;tm; umuG,f&ef ]]tcGifhtvrf;
&SmazGjcif;}} vkyfief;pOfudkvnf; yl;wGJ (3)wGif wifjyxm;ygonf/ urÇmhbPf\ vkyfief;
aqmif&GufrIrl0g' OP 4.11 ½kyf0w¬K,Ofaus;rIqdkif&m t&if;tjrpfrsm;t& pDrHudef;
vkyfief;cGJrsm;ESifh oabmwlcsKyfqdkpmcsKyfrsm;wGif ]]tcGifhtvrf;&SmazGjcif;}} vkyfief;pOfrsm; yg&Sd
&ygrnf/
( PCR ^ ,Ofaus;rItarGtESpfrsm; ywfoufonfh trsdK;om;Oya'jy|mef;csufrsm; jznfhpGuf&ef)
5.2/5.2/5.2/5.2/ ajr,modrf;,ljcif;ESifh qE´tavsmufr[kwfaom a&TUajymif;tajccsjcif;ajr,modrf;,ljcif;ESifh qE´tavsmufr[kwfaom a&TUajymif;tajccsjcif;ajr,modrf;,ljcif;ESifh qE´tavsmufr[kwfaom a&TUajymif;tajccsjcif;ajr,modrf;,ljcif;ESifh qE´tavsmufr[kwfaom a&TUajymif;tajccsjcif;
þpDrHudef;taejzifh vuf&SdAdkYtm;vwf (MV) "mwftm;cGJ½Hkrsm; wdk;csJUjcif;ESifh MV
"mwftm; cGJ½Hktopfrsm; wnfaqmufjcif; (ii) MV vdkif;topfrsm;? AdkYtm;edrfh (LV)
vdkif;rsm;ESifh MV^ LV AdkYtm;jr§ifhpufrsm; wnfaqmufjcif; ponfrsm; tygt0if "mwftm;
jzefYjzL;a&; uGef,ufrsm;twGuf b@ma&;yHhydk;oGm;rnf jzpfonf/ tqdkyg &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;wGif
ajr,modrf;,ljcif;ESifh ydkifqdkifrI ypönf;qHk;½IH;jcif;rsm;udk a&Smif&Sm;Edkif&ef tenf;qHk;jzpfaom
ajc&mvuf&m (footprint) yHkrSeftm;jzifh vuf&SdOya' &ydkifcGifhrsm;udk vdkufemjcif;ESifh wnfae&m
tao;pdwfa&G;cs,f&m wGif ajymif;vJEdkifonfh aysmhajymif;n§ifomrItcsdKU&Sdygonf/ odkY&mwGif
tcsdKUaom pDrHudef; vkyfief;cGJrsm;twGuf ajr,modrf;,ljcif;(odkY) ydkifqdkifrI ypönf;qHk;½IH;jcif;rsdK;
&SdEdkifygonf/ txl;ojzifh "mwftm;cGJ½Hktopfrsm;twGuf aiGaMu;yHhydk;&onfhae&mrsm;wGif
jzpfygonf/ yifr "mwftm;vdkif;jyify &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm; (Oyrm- mini hydro system) wGifvnf;
tao;tzGJ oufa&mufrIrsm;&SdEdkifygonf/ pDrHudef; taumiftxnfazmfrI? a&TUajymif;
tajccsjcif;rl0g' rlabmifjyifqifaqmif&GufrI rNyD;pD;ciftxd pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; cGJjcm;
owfrSwfEdkifjcif; r&Sdao;aomaMumifh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf qE´tavsmufr[kwfaom
a&TUajymif; tajccsjcif; oufa&mufrIrsm; (yl;wGJ 5) ESifh ywfoufí ppfaq;pDppfjcif;ESifh
tpDtpOf a&;qGJa&;vkyfief;pOfrsm;twGuf vrf;ñTefcsufrsm; jznfhqnf;ay;&ygrnf/ RPF wGif
qE´tavsmuf ajr,mvSL'gef;jcif;twGuf oabmwlnDcsuf protocol vnf; yg0ifygonf/
jrefrmEdkifiHwGif ajr,mrsm;twGuf Oya'a&;&mrlabmifESifh ywfoufí rwlnDaom
tpdk;& rsm;\ vuf&Sdoufa&mufrI&Sdonfh Oya'? jyifqifcsuf? trdefYESifhpnf;rsOf;pnf;urf;
tenf;qHk; 73 ckcefY &Sdygonf/ qef;ppfavhvmrIrsm;t& ¤if;wdkYonf rMumcP xyfaejcif;rsdK;?
wckESifh wck o[Zmwrjzpfjcif; (odkY) a&SUOya'ESifh aemufydkif;Oya'rsm;
&nfnTef;rIr&Sdjcif;rsdK;rsm; &Sdaeygonf/ vuf&Sd Oya'pepft& ajr,mtm;vHk;udk EdkifiHawmfrS
ydkifqdkifNyD; ajr,m toHk;jyKolrsm;taejzifh aMu;wdkifESifh ajrpm&if;OD;pD;Xme (SLRD) rS
todtrSwfjyKvufrSwf &,l&ygonf/
jrefrmEdkifiH&Sd ajr,modrf;,ljcif;qdkif&m Oya'rlabmifay:ayguf&ef aqmif&GufaeNyD; 2014
ckESpf atmufwdkbmvwGif tpdk;&rS trsdK;om;ajr,mtoHk;jyKrl0g' (NLUP) rlMurf;ESifh
aemufqufwGJ trsdK;om;ajr,mOya'twGuf tpDtpOfrsm;udk trsm;jynfol tBuHjyK
aqG;aEG;&ef xkwfjyefcJhygonf/ GOM onf 2012 ckESpfrS pwifí trsdK;rsdK;aom Stakeholder
rsm;ESifh tBuHjyKaqG;aEG;jcif; vkyfief;pOfrsm;rSwqifh rl0g'? rlMurf;udk pDpOfaqmif&Gufvsuf
&Sdygonf/ tqdkyg rl0g'rlMurf;onf ajr,modrf;,ljcif; epfemaMu;? jyefvnfae&mcsxm;a&;?
avQmfaMu;rsm;ESifh ywfoufí udkifwG,fajz&Sif;Edkif&ef tpdk;&\ vkyfief;pOf ,EÅ,m;cdkifrm
tm;aumif;apa&; aqmif&Guf&ef &nf&G,fygonf/
jrefrmEdkifiH&Sd ajr,modrf;,ljcif;rsm;twGuf 1894 ajr,modrf;,ljcif; tufOya'onf
Oya'a&;&m tajccHtjzpf qufvufwnf&Sdaeygonf/ odkYaomf ajr,mtoHk;jyKcGifh?
vTJajymif;cGifh? ajr,modrf;,ljcif; (odkY) a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; udpö&yfrsm;ESifh ywfoufí
jynfhpHkus,fjyefYonfh pnf;rsOf;rsm;r&Sdovdk trsdK;rsdK;aom ajr,mtrsdK;tpm;rsm;tvdkuf
pnf;rsOf;Oya'trsdK;rsdK; toHk;jyKaqmif&Gufaeygonf/ yk'fr 23 t& tpdk;&taejzifh ajr,m
odrf;,lonfhtcg oufa&mufcH&onfh yk*¾dKvfrsm;twGuf oifhawmfonfh epfemaMu; yrmPudk
aqmif&Gufay;&ygrnf/ tao;pdwfazmfjycsufrsm;ESifh vkyfief;pOfrsm;udk ajr,modrf;,ljcif;
qdkif&m nTefMum;csufrsm;wGif azmfjyxm;ygonf/ tqdkyg tufOya'ESifh qufpyfpnf;rsOf;rsm;
(ajr,modrf;,ljcif; pnfrsOf;Oya'? 1932)t&vnf; owday;EdkYwpfay;&rnfhumv? ajr,m
odrf;,ljcif;ESifh ywfoufí pdwf0ifpm;olyk*¾dKvfrS uefYuGufjcif;? ajr,mwefzdk; owfrSwfjcif;
enf;pepfrsm;? ,m,Dajr,m0ifa&muftoHk;jyKjcif;? w&m;½Hk;vkyfief;pOfESifh t,lcHjcif;?
ukrÜPDrsm;twGuf ajr,modrf;,ljcif;ponfh qufEG,faom vkyfief;pOfrsm;udkvnf; xyfaqmif;
tESpfcsKyf azmfjyxm;ygonf/
2012 ckESpf v,f,majrtufOya't&vnf; v,f,majrrsm;twGuf ajr,mtoHk;
jyKcGifhESifh udkufnDrI&Sdonfh awmifolrsm;tm; ajr,mtoHk;jyKcGifhay;tyfjcif;ponfh tcsufrsm; udk
azmfjyxm;ygonf/ ¤if;t& a&mif;cscGifh? aygifESHcGifh? iSm;&rf;cGifh? vJvS,fcGifhESifh v,f,majr
toHk;jyKcGifhtvHk;pHk (odkY) wpdwfwa'otm; ay;urf;cGifhrsm;udk cGifhjyKxm;ygonf/ Oya't&
tqifhtrsdK;rsdK;tvdkuf v,f,majr pDrHtkyfcsKyfa&;tzGJYrsm; zGJYpnf;jcif;ESifh wm0ef tcef;
u@rsm;udkvnf; azmfjyxm;ygonf/ v,f,majrpnf;rsOf;Oya'taejzifh v,f,majr
rSwfyHkwifavQmufxm;jcif;? ajr,mtoHk;jyKvufrSwfrsm;&,ljcif;? tjcm;udpö&yfrsm;twGuf
v,f,majrvTJajymif;avQmufxm;jcif;? avQmfaMu;aiGESifh epfemaMu;rsm; ponfhvkyfief;pOfrsm;
ESifh ywfoufívnf; qHk;jzwfazmfjyxm;ygonf/
txufazmfjyonfhtwdkif; ajr,mESifh ydkifqdkifrI ypönf;qHk;½IH;rIrsm;twGuf epfemaMu;
aqmif&Gufjcif;ESifh ywfoufí vuf&SdtrsdK;om;Oya'jy|mef;csufrsm;wGif urÇmhbPf\
qE´tavsmuf r[kwfaom a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;qdkif&m OP 4.12 \ ta&;BuD;onfh
pnf;rsOf;rsm;ESifh qifwlonfh tpDtpOftcsdKUyg0ifygonf/ odkYaomf OP 4.12 wGif ydkrdk tao;pdwf
yg0ifNyD; trsdK;om;Oya'jy|mef;csufrsm;wGif rawGY&onfh aqmif&Guf&ef vdktyfcsufrsm;vnf;
yg0ifygonf/ (Oyrm- a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; vkyfief;tpDtpOf (RAP) a&;qGJjyifqifjcif;?
tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh trsm;jynfoltoday;azmfjyjcif;)/ NEP twGuf OP 4.12 \
vdktyfcsufrsm;tm;vHk; tBuHK;0ifNyD; form taejzifhvnf; a&TUajymif;
ae&mcsxm;jcif;rl0g'rlabmif (RPF) yg tcsufrsm;twdkif; OP 4.12 yg vdktyfcsufrsm;ESifh
rudkufnDonfh rnfonfhOya' (odkY) pnf;rsOf;owfrSwfcsufrsm;udk avsmhayghpOf;pm;^ z,f&Sm;&ef
oabmwlnDNyD; (þ ESMF \ yl;wGJpmrsufESm) jzpfovdk jynfhpHkí xda&mufaumif;rGefaom
RAP jyifqifjcif;? aumiftxnfazmfjcif;rsm;udk RPF/OP4.12 wdkYESifh udkufnDpGm
aqmif&GufEdkif&ef vdktyfonfh ta&;,laqmif&GufrIrsm;twGuftm;vnf; oabmwlnDNyD;
jzpfygonf/ trsdK;om;Oya'a&;&mrlabmif\ ydkrdkjynfhpHkonfh azmfjycsufrsm; udk RPF wGif
awGYEdkifNyD; GOM ESifh urÇmhbPftMum; oabmwlnDxm;csufrsm;t& pDrHudef;
taumiftxnfazmfpOftwGif; ajr,mOya'rlMurf; twnfjyKjcif;? OP 4.12 ESifh ydkrdk
tao;pdwf EIdif;,SOfaqmif&GufrIrsm;ESifh RPF tm; ajymif;vJaqmif&GufEdkifjcif; ponfwdkYvnf;
yg0ifygonf/
5.3/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;5.3/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;5.3/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;5.3/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;
tajccHOya'wGif tpdk;&taejzifh rwlnDonfh wdkif;&if;om;vlrsdK; (135)rsdK;tm;
]]jynfaxmifpkwdkif;&if;om;rsm;}} tjzpf &nfñTef;todtrSwfjyKygonf/ t"duwdkif;&if;om;rsm;
wGif Arm? &Srf;? u&if? ucsif? csif;? &cdkif? rGefESifh u,m;vlrsdK;rsm; yg0ifygonf/ tBuD;rm;qHk;
wdkif;&if;om;vlrsdK;pkrSm ArmvlrsdK;rsm;jzpfí EdkifiHvlOD;a&\ oHk;yHkESpfyHkcefY yg0ifNyD; EdkifiH
tv,fydkif;ESifh jrpf0uRef;ay: (7)wdkif;a'oBuD;rsm;wGif trsm;tjym;rSDwif;aexdkifMuygonf/
tjcm; jynfaxmifpkwdkif;&if;om;rsm; (odkY) wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;rSm EdkifiHvlOD;a&\
oHk;yHkwyHkcefYomyg0ifNyD; trsm;tm;jzifh jynfe,f (7)ck (oD;oefYr[kwfaomfvnf;) wGif
aexdkifMuygonf/ jynfe,f wdkif;a'oBuD; (14)cktjyif udk,fydkiftkyfcsKyfcGifhZkef (5)ck &Sdygonf
– em* (ppfudkif;wdkif;a'oBuD;)? "Ek(&Srf;jynfe,f)? ytdkY (&Srf;jynfe,f)? yavmif (&Srf;jynfe,f)
ESifh udk;uefY (&Srf;jynfe,f) wdkYjzpfMuygonf/ xdkYjyif aemufxyf udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh&a'o
wckjzpfonfh 0(&Srf;jynfe,f) a'ovnf; &Sdygonf/ tqdkyg udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh&
trsdK;om;tqifhatmufa'o (6)ckrSm 2008 ckESpf tajccHOya' (yk'fr 56)wGif todtrSwf
jyKxm;NyD;? ¤if;wdkYrSm tapmydkif; typftcwf&yfpJa&; oabmwlnDcsufrsm;\ &v'frsm;
jzpfygonf/ jrefrmEdkifiH&Sd vlenf;pkwdkif;&if;om;rsm;onf EdkifiHvlOD;a&\ 30-40%cefYtxd
yg0ifNyD; wdkif;&if;om;jynfe,frsm;rSm EdkifiH\ pkpkaygif; ajrtus,ft0ef;\ 57% cefY&Sdí
EdkifiH\ e,fpyfrsOf;wavsmufwGif trsm;tm;jzifh wnf&SdMuygonf/
2008 ckESpf tajccHOya'wGif jynfaxmifpkwdkif;&if;om;rsm;[k yg0ifonfh
wdkif;&if;om;trsdK;rsdK;twGuf wlnDonfh tcGifhta&;rsm;ESifh ¤if;wdkY\ ,Ofaus;rI
"avhxHk;wrf;rsm;tm; umuG,fay;&ef &nf&G,fonfh rsm;jym;onfh Oya'? pnf;rsOf; pnf;urf;
rsm;udk jznfhqnf;azmfjyxm;ygonf/ jrefrmtrsdK;om;Oya'wGif wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm; (odkU)
EdkifiHom;rsm;\ tcGifhta&;rsm;ESifh ywfoufí jynfe,fvTwfawmfrsm;wGif udk,fpm;jyK&ef
&nf&G,faqmif&Gufxm;ygonf/ 2015 ckESpf? azazmf0g&Dv jynfaxmifpk wdkif;&if;om;
vlrsdK;rsm;tm; tumtuG,fay;jcif; Oya'wGif ¤if;vlenf;pk wdkif;&if;om;rsm;\ ¤if;wdkY
bmompum;ESifh pmayavhvmcGifh? ¤if;wdkY ,Ofaus;rItpOftvmusifhoHk;rIrsm;ESifh "avh
xHk;wrf;xdef;odrf;apmifha&SmufrIrsm;udk tmrcHonfh yk'frrsm;yg0ifygonf/
GOM onf a,bl,stm;jzifh ]]a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;}} qdkonfh pum;&yfxuf
pmvQif tjcm;pum;&yfrsm;udk toHk;jyKygonf/ 2007 ckESpf pufwifbmvwGif jrefrmEdkifiH onf
urÇmhukvor*¾ a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;qdkif&m tcGifhta&;rsm; aMujimpmwrf; udk
twnfjyKvufrSwfa&;xdk;cJhNyD; ¤if;wGif tjcm;t&mrsm;tjyif a'ocHwdkif;&if;om; jynfolrsm;\
vGwfvyfí BudKwiftoday;rI&Sdonfh oabmwlnDcsuf tcGifhta&;rsm;udk jznfhqnf;ay;&efESifh
]]EdkifiHawmfonf tqdkyg wdkif;&if;om;jynfolrsm;\ ajr,m (odkY) ydkifeuf e,fajrrsm;tay:
oufa&mufrI&SdEdkifonfh pDrHudef; wpHkw&mtwGuf vGwfvyfí BudKwif today;rI&Sdonfh
oabmwlnDcsuf &,lí twnfjyKaqmif&GufEdkif&ef tvdkYiSm ¤if;wdkY\
udk,fydkifudk,fpm;jyKtzGJYtpnf;rsm;rSwqifh oufqdkif&m a'ocHwdkif;&if;om; jynfolrsm;ESifh
aumif;rGefonfh ,HkMunfrItajccHjzifh tBuHjyKaqG;aEG;jcif;? yl;aygif;aqmif&Gufjcif;rsm;udk
vkyfaqmif&rnf}} [k azmfjyyg&Sdygonf/
urÇmhbPf\ a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;qdkif&m rl0g' (OP 4.10) onf a,bl,s
tm;jzifh trsm;pkjzpfaom ArmvlrsdK;rsm;rSvGJí jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;[k w&m;0if
owfrSwfxm;onfh wdkif;&if;om; 135 rsdK;vHk;ESifh tBuHK;0ifygonf/ þ ESMF yl;wGJ pmrsufESmyg
&yf&Gmjynfolrsm; yg0ifaqmif&GufrI tpDtpOfrlabmif IPPF wGif NEP twGuf OP 4.10 \
tBuHK;0ifoufa&mufrIrsm; tao;pdwfudkazmfjyxm;ygonf/
þpDrHudef;onf EdkifiHtESHESifh jynfe,f wdkif;a'oBuD;rsm;tm;vHk;wGif yg0ifjcif;aMumifh
OP 4.10 t& tBuHK;0ifonfh wdkif;&if;om;vlenf;pk (odkY) jynfaxmifpkwdkif;&if;om;&Sdonfh
a'orsm;vnf; yg0ifygrnf/ pDrHudef; aqmif&GufrIrsm;rS tusdK;aus;Zl;rsm;udk vlenf;pk
wdkif;&if;om;taejzifh &&SdcHpm;Edkifrnfjzpfaomfvnf;? þpDrHudef;rS wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;
ESifh ywfoufí txl;ojzifh ¤if;wdkYtaejzifh oifhawmfonfh tusdK;aus;Zl;rsm; vufcH&&SdrI
aocsmapjcif;ESifh ywfoufí pdefac:rIrsm;vnf; &Sdaeygonf/ "mwftm;jzefYjzL;a&;
uGef,ufrsm;ESifh yifr"mwftm;vdkif;jyify "mwftm;ay;a&; &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;taejzifh
wdkif;&if;om; vlenf;pktzGJYtpnf;rsm;rS tNydKif vlrIa&;&m 0efaqmifrIESifh &yf&Gm tajccH
taqmufttHkrsm; jznfhqnf;ay;rI&Sdonfh y#dyu©jzpfyGm;aeonfh (odkY) y#dyu©jzpfyGm;NyD;
a'orsm;wGif rvdkvm;tyfonfh tEÅ&m,frsm;&SdEdkifNyD; aumif;rGefonfh tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh
pDrHudef; pDrHcefYcGJrI enf;vrf;rsm; vdktyfygonf/ pDrHudef;jyifqifa&;umvtawmtwGif;
pDrHudef;tao;pdwfae&ma'orsm;udk cGJjcm;owfrSwfjcif; rjyK&ao;aomaMumifh tqdkyg
udpö&yfrsm;udk pDrHudef;taumiftxnfazmfumvtwGif; pDrHudef;vkyfief;cGJ tqifhwGif
tuJjzwf? ajz&Sif;rIrsm;udk aqmif&Gufygrnf/ ESMF \ wpdwfwa'ot& wnfae&mtvdkuf
vlrIa&;&m tuJjzwfjcif;ESifh tBuHjyKaqG;aEG;jcif;? wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;ESifh oufqdkif onfh
udpö&yfrsm;udk ajz½Sif;&ef wnfae&mtvdkuf a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOf rsm;udk
jyifqifjcif; ponfwdkYtygt0if pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf ppfaq;pDppfjcif;ESifh
tpDtpOfa&;qGJa&; vkyfief;rsm;ESifh ywfoufí vrf;nTefcsufrsm; jznfhqnf;ay;Edkif&ef
]]a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOfrlabmif}} tm ; a&;qGJjyifqifxm;ygonf/ (yl;wGJ 4
wGif Munfh&ef)
5.4/5.4/5.4/5.4/ oufqdkifonfh urÇmhbPfoufqdkifonfh urÇmhbPfoufqdkifonfh urÇmhbPfoufqdkifonfh urÇmhbPf\\\\ ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm; jcHKiHkoHk;oyfcsufab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm; jcHKiHkoHk;oyfcsufab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm; jcHKiHkoHk;oyfcsufab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm; jcHKiHkoHk;oyfcsuf
tqdkjyK NEP taejzifh atmufyg urÇmhbPfrl0g'rsm;ESifh tBuHK;0ifygonf/ obm0
ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsuf (OP 4.01)? obm0todkuftNrHKrsm; (OP 4.04) ½kyf0w¬K
,Ofaus;rI t&if;tjrpfrsm; (OP 4.11)? qE´tavQmuf r[kwfaom a&TUajymif;ae&m
csxm;jcif; (OP 4.14)ESifh a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; (OP 4.10) wdkYjzpfMuygonf/
urÇmhbPfonf NEP tm; OP/BP 4.01 t& trsdK;tpm; B tjzpf owfrSwfygonf/ yHhydk;
ulnDrnfh pDrHudef; vkyfief;cGJ trsdK;tpm;\ ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m oufa&mufrIrskm;rSm
wnfae&mtvdkuf tao;pdwfjzpfojzifh tcsdKUom e*dkrlvtwdkif; jyefrjzpfEdkifaomfvnf;
pDrHudef; taumiftxnfazmfumvtwGif; oufa&mufrIrsm;udk tenf;qHk;jzpfap&efESifh
avQmhcsEdkif&ef oufa&mufrIavsmhenf;a&; tpDtpOfrsm;udk yHkpHcs aqmif&GufEdkifygonf/
(tao;pdwf tcsuftvufrsm;twGuf Z,m; 5.2 tm; Munfhyg) þ ESMF yg oufa&muf
rI avsmhenf;a&; tpDtpOfrsm;tjyif pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ vkyfief;rsm;aMumifh odomonfh
obm0 ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mqdk;usdK;oufa&mufrIrsm;udk wm;qD;Edkif&ef ppfaq;pDppfa&;
vkyfief;pOfvnf; yg0ifygonf/
Z,m; 5.2Z,m; 5.2Z,m; 5.2Z,m; 5.2 oufqdkifonfh urÇmhbPfab;uif;vHkNcHKa&oufqdkifonfh urÇmhbPfab;uif;vHkNcHKa&oufqdkifonfh urÇmhbPfab;uif;vHkNcHKa&oufqdkifonfh urÇmhbPfab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;ESifh &Sif;vif;csuf;rl0g'rsm;ESifh &Sif;vif;csuf;rl0g'rsm;ESifh &Sif;vif;csuf;rl0g'rsm;ESifh &Sif;vif;csuf
ab;uif; ab;uif; ab;uif; ab;uif;
vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'
oufoufoufouf
qdkifqdkifqdkifqdkif
jcif;jcif;jcif;jcif;
&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd
&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf
obm0
ywf0ef;usif
qdkif&m
tuJjzwfcsuf
&Sd þpDrHudef;taejzifh "mwftm;cGJ½Hkrsm; (vuf&Sd "mwftm;cGJ½Hkrsm;
wdk;csJUjcif;ESifh topfwnfaqmufjcif;) MV/LV AdkYtm;jr§ifhpufrsm;?
MV ESifh LV vdkif;rsm;? tdrfaxmifpkvdkif;csdwfqufrIrsm;? rDwmrsm;
tygt0if ypönf;ud&d,mrsm;? qdkvm PV pepfrsm;? tao;pm;
a&;tkm;vQyfppf? av? 'DZ,fESifh hybrid pepfrsm;tygt0if yifr
"mwftm;vdkif;jyifypepfrsm; ponfwdkY 0,f,lrIrsm;rSwqifh yifr
"mwftm;vdkif;tqifhqifh aqmif&Gufjcif;wGif odompGm &if;ESD;jr§KyfESH
rnfjzpfonf/ yifr"mwftm;vdkif; wdkif;csJUjcif;twGuf obm0
ywf0ef;usif oufa&mufrIrsm;onf "mwftm;cGJ½Hkrsm;&Sd vkyfief;rsm;
ESifh "mwftm;vdkif;rsm; wyfqifjcif; ponfwdkYESifh qufEG,fygonf
(Oyrm ¤if;wdkYwGif aqmufvkyfa&;vkyfief;rsm;? ypönf;ud&d,m
ta[mif;rsm;? tjcm;pGefYypfypönf;rsm;twGuf ab;uif;vHkNcHKaom
pGefYypfrIrsm; vdktyfygonf)/ tqdkyg "mwftm;cGJ½Hkrsm;rSm ao;i,f
NyD; oufa&mufrIrsm;rSmvnf; tuefYtowfjzifhom &Sdrnf[k
arQmfrSef;ygonf/ yifr"mwftm;vdkif; jyifypepfrsm;wGif 'DZ,f
rD;pufrsm;? avtm;vQyfppfwmbdkifrsm;? 1 rD*g0yfxuf rausmf onfh
tao;pm;a&tm;vQyfppfpepfrsm; ponfwdkYyg0ifygonf/ avmifpm
qDtoHk;jyKrIESifh a&^prf;acsmif;rsm;wGif wmbdkif wyfqifrIrsm;ESifh
qufEG,fonfh oufa&mufrItvm;tvmrsm; twGuf
obm0ywf0ef;usifqdkif&m xdef;csKyfa&;tpDtpOfrsm;
vdktyfaomfvnf; &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;taejzifh aus;&Gmtqifh
ab;uif; ab;uif; ab;uif; ab;uif;
vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'
oufoufoufouf
qdkifqdkifqdkifqdkif
jcif;jcif;jcif;jcif;
&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd
&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf
pDrHudef;rsm;xuf ausmfvGefrnfr[kwf(rlt& 1 rD*g0yfxuf
avsmhenf;)bJ oufa&mufrI tvm;tvmrsm;rSmvnf; tuefY
towfjzifhom&Sdygrnf/
tqdkyg,lqcsufjzifh þpDrHudef;tm; OP 4.01 t& trsdK;tpm; B
tjzpf owfrSwfjcif;jzpfygonf/ þ ESMF taejzifh txuf
azmfjyyg tuefYtowftwdkif;twmESifh odomonfh oufa&mufrI
rsm;tm; a&SmifvTJEdkif&ef &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;twGuf ppfaq;pDppfjcif;
rsm;udk jznfhqnf;ay;ygonf/ trsdK;tpm; B twGuf pdefac:rIrsm;
&SdEdkifonfh wrsdK;wnf;aom pDrHudef; trsdK;tpm;rSm yifr
"mwftm;vdkif; jyify minihydro pepfrsm; jzpfEdkifygonf/ odkYaomf
tqdkyg pepfrsm; rSm 1rD*g0yf atmufwGifom&Sdrnf jzpfjcif;aMumifh
odomonfh a&avSmifuef wnfaqmufjcif; (odkY) ajr,m
toHk;jyK&jcif;rsdK; vdktyfrnfr[kwfbJ ¤if;pepfrsm;tm; tjcm;
trsdK;tpm;tjzpf cGJjcm; owfrSwf&ef
vdktyfrnfr[kwf[k,lqygonf/
þpDrHudef;taejzifh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;ESifh ywfoufí
ppfaq;pDppfjcif;? tuJjzwfjcif;? tpDtpOfa&;qGJjcif;ESifh avhvm
apmifhMunfhjcif;rsm;udk aqmif&GufEdkif&ef cdkifrmtm;aumif;onfh
vkyfief;pOf ,EÅ,m;rsm;ESifhtwl 0efxrf;rsm;\ vkyfief;pGrf;&nf
jr§ifhwifjcif;rsm;tm; t"duxm; aqmif&Gufygrnf/ tqdkyg vkyfief;
pGrf;&nfrsm;rSm pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf xda&mufonfh tqdkjyK
wifjycsufrsm;jyifqifa&;ESifhtwl avQmufxm;olrsm;tm; yHhydk;ay;
Edkif&ef vdktyfygonf/ pDrHudef; taumiftxnfazmfjcif;tqifhwGif
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf twnfjyKxm;onfh avQmufxm;rIrsm;
tay: tajccHí pDrHudef;vkyfief;cGJ 'DZdkif;yHkpHvnf;yg0ifygonf/
ab;uif; ab;uif; ab;uif; ab;uif;
vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'
oufoufoufouf
qdkifqdkifqdkifqdkif
jcif;jcif;jcif;jcif;
&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd
&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf
tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtrHrsm; xlaxmif&efESifh
vkyfief;pGrf;&nf jr§ifhwifjcif;rsm; OD;pGmvdktyfrI &SdaomaMumifh
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; ESifh ypönf;ud&d,m0,f,lrI tm;vHk;udk
pDrHudef;taumiftxnfazmf umvtwGif; qHk;jzwfrnf jzpfonf/
þrlabmifonf a&G;cs,fa&; vkyfief;pOfrsm;? ypönf;
ud&d,m0,f,lrI taumiftxnfazmfjcif; ESifh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;
taumiftxnfazmfjcif;rsm;twGuf yHkpHrsm;udk jznfhqnf;ay;
ygrnf/ þrlabmifwGif a&TUajymif;ae&m csxm;a&; rl0g'rlabmifESifh
a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOfrlabmifwdkY yg0ifygonf/
xdkYjyif þESMF wGif "mwftm;ydkYvTwfjcif;ESifh
jzefYjzL;jcif;rsm;twGuf urÇmhbPf\ obm0ywf0ef;usif?
usef;rma&;? ab;uif;vHkNcHKa&; (EHS) vrf;nTefcsufrsm; (tusdK;
cHpm;cGifh &Sdolrsm;ESifh tvkyform;rsm;\ usef;rma&;ESifh ab;uif;
vHkNcHKa&; owfrSwfcsufrsm;tygt0if) tay: tajccHí pDrHudef;
taumiftxnfazmfumvtwGif; vdkufem&rnfh obm0
ywf0ef;usifqdkif&m usifh0wfrsm;? usef;rma&; ESifh ab;uif;vHkNcHKa&;
pHowfrSwfcsufrsm;ponfh vrf;ñTefcsufrsm; vnf; yg0ifygonf/
wnfae&mtvdkuf tao;pdwfobm0 ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m
pDrHcefYcGJrI tpDtpOfrsm; (ESMPs)? obm0ywf0ef;usifESifh
vlrIa&;&m oufa&mufrI tuJjzwfcsufrsm; (ESIA)? ¤if;wdkYtm;
taumiftxnfazmfjcif;ESifh avhvm ppfaq;jcif;rsm;tygt0if
urÇmhbPf\ ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm; ESifh udkufnDonfh
pm&Gufpmwrf; jyifqifaqmif&Gufjcif;ESifh tuJjzwfjcif;rsm;twGuf
vdktyfcsufrsm;csrSwfjcif;? &if;ESD;jr§KyfESHrI &v'frsm;jzpfaponfh
ukefypönf;0,f,ljcif;rsm; tygt0if pDrHudef; vkyfief;cGJrsm;
tm;vHk;tm; ppfaq;pDppf&ef vrf;ñTefcsufrsm;udkvnf;
ab;uif; ab;uif; ab;uif; ab;uif;
vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'
oufoufoufouf
qdkifqdkifqdkifqdkif
jcif;jcif;jcif;jcif;
&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd
&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf
þ ESMF rS jznfhqnf;ay;ygrnf/ vdktyfygu ESMP wGif
a&TUajymif;ae&m csxm;a&; vkyfief;tpDtpOfESifh atmufazmfjyyg
a'ocH wdkif;&if;om; jynfolrsm; tpDtpOfrsm;vnf; yg0ifygrnf/
vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;udk aqmif&Guf&ef tqifh 2 qifh
yg0ifonfh PSIA jzifh tuJjzwf ppfaq;cJhygonf/ yxr
tqifhonf vQyfppf"mwftm;toHk;jyKEdkifrIESifh ywfoufí vTrf;jcHK
em;vnfrI&&Sd&ef (aus;vuf? NrdKUjya'orsm;? EGrf;yg;olrsm;ESifh
ta&;ygrIr&Sdonfh tdrfaxmifpkrsm;twGuf "mwftm;toHk;jyKEdkif &ef
tcuftcJ twm;tqD;rsm;)? vQyfppf"mwftm;toHk;jyKrI?
0efaqmifrI t&nf taoG;ESifh 2014 ckESpf {NyDv "mwftm;c
topfrsm;tm; ay;aqmifEdkifrIponfh tcsufrsm;tm; t"duxm;
aqmif&Gufygonf/ PSIA yxrtqifh tpD&ifcHpmudk 2014 ckESpf
'DZifbmvwGif tNyD;owf aqmif&GufcJhygonf/ 'kwd,tqifhtm;
Zefe0g&DvwGif pwifcJhygonf/ þ ESMF twGuf tcsuf
tvufrsm; &&Sd&efjzpfonfh ueOD; PSIA tm; oD;jcm; pm&Guf
pmwrf;taejzifh &,lEdkifygonf/ ¤if;onf OP 4.01, OP 4.10 ESifh
OP 4.12 wdkY\ ½IaxmifhrSaeí pDrHudef; oufa&mufrI
tvm;tvmrsm;ESifh avsmhenf;a&; tpDtpOfrsm;udk qef;ppf
avhvmxm;ygonf/
taumiftxnfazmfa&; tzGJYtpnf;rsm;? pDrHudef;vkyfief;cGJ rsm;&Sd
&if;ESD;jr§KyfESHrIESifh pDrHudef; taumiftxnfazmfrnfh tjcm; tpk
tzGJYrsm;rSm vufwavmwGif vkyfief;pGrf;&nf enf;yg;^ r&Sdjcif;
aMumifh owfrSwfxm;onfh PMO 0efxrf;rsm;ESifh pDrHudef; taumif
txnfazmfrnfh tjcm;yk*¾dKvfrsm;twGuf jynfhpHk us,fjyefYonfh
ab;uif;vHkNcHKa&;vkyfief; pGrf;&nfjr§ifhwifjcif; tpDtpOf
vdktyfygonf/ PMO 0efxrf;rsm;taejzifh þ ESMF
ab;uif; ab;uif; ab;uif; ab;uif;
vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'
oufoufoufouf
qdkifqdkifqdkifqdkif
jcif;jcif;jcif;jcif;
&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd
&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf
jyifqifa&;wGif vkyfief;cGifoifwef;&&Sdxm;NyD; PSIA 'kwd,tqifh
qef;ppfavhvmrI wpdwfwa'o EdkifiHwumESifh a'ocH
ab;uif;vHkNcHKa&; ynm&Sifrsm;ESifhtwl tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ponfh
vkyfief;rsm; aqmif&Gufxm; onfh tawGYtBuHK&Sdygonf/ þ
ESMF wGif PMO 0efxrf;rsm;ESifh tjcm;pDrHudef;aqmif&Gufolrsm;
twGuf oifwef; tpDtpOfwpfckyg0ifNyD; pDrHudef;ESifh taumif
txnfazmfa&;umvtawmtwGif; PMO rsm;tm; ulnD&ef
enf;ynmqdkif&m tultnDrsm;vnf; yg0ifygonf/
ESE ESifh YESB wdkYrS taumiftxnfazmfaqmif&Gufonfh
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tjyif pDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;rnfh pDrHudef;
vkyfief;cGJ &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm; wpdwfwydkif;tm; yk*¾vdu &if;ESD;jr§KyfESH
ol vkyfief;aqmif&Gufolrsm;ESifh a'ocH&yf&Gmjynfolrsm;rS
taumiftxnfazmfaqmif&Gufygrnf/ ESMF wGif taumif
txnfazmfa&; tzGJYtpnf;rsm;\ trsdK;rsdK;aom trsdK;tpm;rsm;
twGuf cGJjcm;owfrSwfEdkifrnfh ppfaq;pDppfjcif;? oufa&mufrI
tuJjzwfcsufrsm; tpDtpOfa&;qGJjcif;? taumiftxnfazmfjcif;
ESifh avhvmppfaq;jcif; ponfhvkyfief;rsm;twGuf vkyfief;pOfrsm;
yg0ifygonf (tNyD; owf yHkpHESifh tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtrHrsm;
aqmif&GufNyD;pD;onf ESifhwjydKifeuf tNyD;owf aqmif&Guf&ef)/
rltm;jzifh pDrHudef;onf ukefypönf;0,f,lrIrsm;udkom aiGaMu;
yHhydk;rnfjzpfaomaMumifh ESMF taejzifh owfrSwfonfrSm ¤if;
&if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;onf &if;ESD;jr§KyfESHolrsm;ESifh a'ocH&yf&Gm jynfol
rsm; (oufqdkifygu)xHrS &efyHkaiGrsm;ESifh udkufnDrI&Sd&ygrnf/ (Oyrm
– pDrHudef;taumiftxnfazmfjcif; twGuf ypönf;^ 0efaqmifrI
ponfh trsdK;tpm;xnfh0ifjcif;)/ yk*¾vduaqmif&Gufolrsm;rS
taumiftxnfazmfonfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; tygt0if
ab;uif; ab;uif; ab;uif; ab;uif;
vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'
oufoufoufouf
qdkifqdkifqdkifqdkif
jcif;jcif;jcif;jcif;
&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd
&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf
pDrHudef;rS &efyHkaiGyHhydk;onfh vkyfief;tm;vHk;onf urÇmhbPf\
ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;? þ ESMF wdkYESifh udkufnDrI &Sdap&ef
vdktyfygrnf/
todkuftNrHK
rsm;
OP/BP 4.01
&Sd obm0todkuftNrHKae&mrsm;tay: odomonfh oufa&mufrIrsm;
&Sdrnfr[kwf[k arQmfrSef;xm;ygonf/ odkYaomf tao;pdwf pDrHudef;
vkyfief;cJGrsm;ESifh ¤if;wdkY\ wnfae&mrsm;udk rowfrSwf&ao;aom
aMumifh taumiftxnfazmfumvtwGif; tao;pdwf
oufa&mufrIrsm;twGuf aocsmrI&Sdap&ef xyfaqmif; owif;
tcsuftvufrsm; vdktyfEdkifygonf/ þ ESMF taejzifh
obm0todkuftNrHKrsm; qdkif&m udpö&yfrsm; &Sd r&Sd? tu,fí
oufa&mufrI\ BuD;rm;^ jyif;xefrI yrmP rod&Sd&ygu rnfonfh
obm0ywf0ef;usif qdkif&m wdkif;wmrIud&d,mrsm; vdktyfrnf
ponfjzifh qHk;jzwfEdkif&ef tao;pdwfppfaq;pDppfa&; owfrSwf
csufrsm;udk jznfhqnf;xm;ygonf/ tu,fí oufa&mufrI
rsm;onf odomBuD;rm;onf[k,lq&ygu tqdkyg pDrHudef;
vkyfief;cGJtm; pDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk; rnfr[kwfyg/
opfawmrsm;
OP/ BP 4.36
r&Sd pDrHudef;taejzifh opfawmrsm;\ usef;rma&;ESifh t&nftaoG;udk
¤if;? opfawmrsm;udk rDScdkaeolrsm;\ tcGifhta&;? B0zGHYNzdK;rI? ¤if;wdkY\
opfawmrsm;tay: rSDcdkrIyrmP? qufpyfrI ponfwdkYudk ¤if;?
oufa&mufrI&Sdrnf[k arQmfrSef;xm;jcif; r&Sdovdk obm0
opfawmrsm; (odkY) pdkufcif;rsm; pDrHcefYcGJjcif;? umuG,fjcif;? toHk;jyK
jcif;rsm;wGif tajymif;tvJ wpHkw&m ay:ayguf&ef &nf&G,fxm;
jcif; r&SdaomaMumifh þrl0g’rSm oufqdkifrnfr[kwfyg/ þ wGif
opfawmrsm;\ usef;rma&;ESifh t&nftaoG;tay: oufa&mufrI
rsm; a&Smif&Sm;Edkif&ef &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;tm; ppfaq;pDppfjcif;rsm;udk
jznfhqnf;xm;ygonf/
ab;uif; ab;uif; ab;uif; ab;uif;
vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'
oufoufoufouf
qdkifqdkifqdkifqdkif
jcif;jcif;jcif;jcif;
&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd
&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf
ydk;rTm;pDrHcefY
cGJrI OP 4.09
r&Sd "mwftm;ydkYvTwfa&;vdkif;rsm; xdef;odrf;apmifha&Smuf&mwGif ydk;owf
aq;rsm; yg0ifrIrsdK; jrefrmEdkifiHwGif aqmif&Gufjcif; r&SdaomaMumifh
þrl0g’rSmoufqdkifjcif;r&Sdyg/
,Ofaus;rI
qdkif&m ½kyf0w¬K
t&if;tjrpf
rsm; OP/ BP
4.11
&Sd pDrHudef;&if;ESD;jr§KyfESHrI tao;pdwfrsm; rod&Sd&ao;aomaMumifh
,Ofaus;rIqdkif&m ½kyf0w¬Kt&if;tjrpfrsm; wnf&SdrItwGuf rSef;q
vsmxm;&ef rjzpfEdkifyg/ þ ESMF wGif pDrHudef; taumiftxnf
azmfumvtwGif; &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;tm; ppfaq;pDppf&efESifh vdktyf
ygu (obm0ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsufESifh ESMF wpdwf
wydkif; tjzpf vdktyfcsuf tygt0if) ,Ofaus;rIqdkif&m ½kyf0w¬K
t&if;tjrpfrsm;tay: oufa&mufrIrsm;udk a&Smif&Sm;&ef jznfhqnf;
xm;ygonf/
a'ocHwdkif;&if;
om; jynfol
rsm; OP/BP
4.10
&Sd pDrHudef;rSm EdkifiHtESHUaqmif&GufrnfjzpfNyD; OP 4.10 t& tBuHK;
0ifonfh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;&Sd&m a'orsm; tygt0if
jynfe,f^ wdkif;a'oBuD;rsm;tm;vHk; yg0ifygonf/ jrefrmEdkifiH&Sd
vlenf;pk wdkif;&if;om;rsm;onf t"dutm;jzifh (oD;oefYr[kwf)
jynfe,f(7)ck (u,m;? u&if? ucsif? csif;? rGef? &cdkif? &Srf;) wGif
aexdkifMuygonf/ wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;taejzifh pDrHudef;
vkyfief;rsm;rS tusdK;aus;Zl;rsm; &&Sdygrnf/ odkY&mwGif wdkif;&if;om;
vlenf;pkrsm;twGuf txl;ojzifh ¤if;wdkYtaejzifh oifhawmfonfh
tusdK;aus;Zl;&&SdaMumif;aocsmap&ef aqmif&Gufjcif;ESifh ywfouf
í þpDrHudef;t& pdefac:rIrsm; &Sdaeygonf/ y#dyu©jzpfyGm;ae onfh
(odkY) jzpfyGm;xm;NyD; wdkif;&if;om;vlenf;pktzGJYtpnf;rsm;rS tjydKif
vlrIa&;&m0efaqmifrIESifh &yf&GmtajccHtaqmufttHkrsm;
jznfhqnf;xm;onfh a'orsm;wGif "mwftm;jzefYjzL;a&;vkdif;vkyfief;
rsm;? yifr"mwftm;vdkif;jyify "mwftm;jznfhqnf;a&; &if;ESD;jr§KyfESHrI
rsm;wGif pdefac:rIrsm; &SdaeNyD; ¤if;wdkYtm; ajz&Sif;&ef aumif;rGef
ab;uif; ab;uif; ab;uif; ab;uif;
vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'
oufoufoufouf
qdkifqdkifqdkifqdkif
jcif;jcif;jcif;jcif;
&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd
&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf
aom tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh pDrHudef;pDrHcefYcGJrI enf;vrf;rsm;
vdktyfygonf/ pDrHudef;jyifqifa&; umvtwGif; pDrHudef; tao;
pdwf wnfae&mrsm;udk owfrSwfEdkifrnf r[kwfaomaMumifh ESMF
wGif wnfae&mtao;pdwf vlrIa&;&mtuJjzwfcsufESifh tBuHjyK
aqG;aEG;jcif; vdktyfcsufrsm; wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;ESifh
ywfoufonfh udpö&yfrsm;udk ajz&Sif;&ef wnfae&m tao;pdwf
IPPS jyifqifaqmif&Gufjcif; tygt0if pDrHudef; vkyfief;cGJrsm;
twGuf ppfaq;pDppfjcif;ESifh tpDtpOfa&;qGJjcif; vkyfief;rsm;
twGuf vrf;ñTefBuD;Muyf&ef a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;
tpDtpOfrlabmifyg0ifygonf/ urÇmhbPfrS aiGaMu;yHhydk;onfh
jrefrmhvQyfppf"mwftm; pDrHudef;rS yHydk;aqmif&Gufaeonfh rGef
jynfe,f&Sd oxHk"mwftm;ay;puf&HkteD;tem;&Sd aus;&Gmrsm;onf
NEP pDrHudef;t& "mwftm;ay;puf&Hktqifhjr§ifhwifNyD;onfESifh
wNydKifeuf (tcsdefZ,m; t& 2017 ckESpf) "mwftm;jznfhqnf;a&;
twGuf OD;pm;ay;ae&mrsm; jzpfygonf/ oxHkESifh tjcm; wdkif;&if;
om; vlenf;pkrsm;&Sd&m a'orsm;&Sd pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; twGuf
a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOfudk pDrHudef;taumif
txnfazmfpOftawmtwGif; &if;ESD;jr§KyfESHrI tqdkjyKwifjycsufrsm;
jzifh wnfae&m tao;pdwf tcsuftvufrsm;&&SdvmonfESifh
wjydKifeuf jyifqifaqmif&Guf&ygrnf/
pDrHudef;oufa&mufrI tvm;tvmrsm;ESifh tEÅ&,frsm;? "mwftm;
toHk;jyKEdkifrI "mwftm;cay;aqmifEdkifrI? tm;enf;csufrsm;? EGrf;yg;
rI? usm;^r? ukefxkwfvkyfrIqdkif&m toHk;jyKrI? vQyfppf"mwftm;ESifh
qufpyfonfh tusdK;aus;Zl;rsm; tp&Sdonfh qufEG,faom
udpö&yfrsm;tm; tuJjzwfppfaq;Edkif&ef pDrHudef; jyifqifa&;
umvtwGif; EGrf;yg;rIESifh vlrIa&;&m oufa&mufrI tuJjzwfcsuf
ab;uif; ab;uif; ab;uif; ab;uif;
vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'vHkNcHKa&; rl0g'
oufoufoufouf
qdkifqdkifqdkifqdkif
jcif;jcif;jcif;jcif;
&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd&Sd r&Sd
&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf&Sif;vif;csuf
udk aqmif&GufcJhygonf/ PSIA wGif OP 4.10 ESifh OP 4.01 rsm;\
vlrIa&;&mtuJjzwfjcif;vdktyfcsufrsm;yg0ifcJhNyD; wdkif;&if;om;
vlenf;pkrsm;ESifh ywfoufonfh udpö&yfrsm;tm; ajz&Sif;Edkif&ef
pDrHudef;rsm;? ESMF ESifh IPPF rsm;twGuf tcsuftvufrsm;
yHhydk;EdkifcJhygonf/ jrefrmhvQyfppf"mwftm;pDrHudef;rS yHhydk;aqmif&Guf
onfh oxHk"mwftm;ay;puf½HkteD;tem;&Sd aus;&Gmrsm;ESifh oxHk
c½dkifwdkYonf PSIA wGif tBuHK;0ifygonf/ wdkif;&if;om;vlenf;pk
tzGJYtpnf;rsm;tygt0if vlrItzGJYtpnf;rsm;jzifh csif;jynfe,fESifh
&Srf;jynfe,frsm;&Sd owfrSwfxm;onfh aus;&Gmrsm;wGif tBuHjyK
aqG;aEG;yGJrsm;udkvnf; aqmif&GufcJhygonf/ þ ESMF twGuf
tcsuftvufrsm; yHhydk;onfh ueOD; PSIA tm; oD;jcm; pmwrf;
tjzpf &,lEdkifygonf/
qE´tavQmuf
r[kwfaom
a&TUajymif;ae&m
csxm;jcif;
&Sd tao;pdwfpDrHudef;&if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;tm; tuJjzwfcsufrsm;t& rod
&SdaomaMumifh tcsdKUaom pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;taejzifh ajr,m
odrf;,ljcif; (odkY) tjcm;ydkifqdkifrI ypönf;rsm;qHk;½IH;jcif;ponfh qE´
tavQmufr[kwfaom a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;rsm; yg0ifjcif; &Sd
OP/BP 4.12 r&Sd rSef;qvsmxm;&ef rjzpfEdkifyg/ pDrHudef;taejzifh vuf&Sd AdkUtm;
vwf(MV ) "mwftm;cGJ½Hkrsm;wdk;csJUjcif;ESifh MV "mwftm;cGJ½Hktopf
rsm; wnfaqmufjcif; (ii ) MV vdkif;rsm;? AdkUtm;edrfh (LV ) vdkif;rsm;
ESifh MV^LV AdkYtm;jr§ifhpufrsm; wnfaqmufjcif;rsm; tygt0if
"mwftm;jzefYjzL;a&; uGef,ufrsm;twGuf aiGaMu; yHhydk;ygonf/
tqdkyg &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;taejzifh ajr,modrf;,ljcif; (odkY) ydkifqdkifrI
ypönf;rsm;qHk;½IH;jcif; ponfwdkYudk a&Smif&Sm;Edkif&ef tao;pdwf
wnfae&mt& twdkif;twmwcktxd aysmhajymif;rI (jyifvG,frI)?
tenf;qHk;aom ajc&mvuf&m (footprint) ESifh a,bl,stm;jzifh
vuf&Sdw&m;0if vrf;aMumif;rsm;twdkif; aqmif&GufrIrsm; &Sdygonf/
odkYaomf PSIA t& pDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;onfh "mwftm;jzefYjzL;a&;
pepfrsm;twGuf vdktyfaom (odkY) "mwftm;cGJ½Hktopfrsm;twGuf
aiGaMu;yHhydk;&onfh udpö&yf rsm;wGif tcsdKUaom pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;
twGuf ajr,m odrf;,ljcif; (odkY) ydkifqdkifrIypönf;qHk;½IH;rItcsdKUudk
aqmif&Guf&ef vdktyfEdkifygonf/ yifr"mwftm;vdkif;jyifypepfrsm;
(minihydro system) taejzifhvnf; tao;tzGJajr,modrf;,lrI
oufa&mufrI rsm;&SdEdkifygonf/ aus;&Gmor0g,rrsm;ESifh tjcm;
yk*¾vdu tzGJYtpnf;rsm;rS aqmif&Gufonfh
aus;vuf"mwftm;ay;a&; tajccHtaqmufttHkrsm;wGif ydkifqdkifrI
ypönf;qHk;½IH;rI (odkY) qE´tavsmuf ajrvSL'gef;rIrsm;twGuf
aus;&GmtajccH a,bl,s tpDtpOfrsm;udk PSIA rS
tuJjzwfavhvmcJhygonf/ qE´ tavsmuf r[kwfaom
a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; oufa&mufrI rsm;ESifh ywfoufonfh
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf ppfaq;pDppf jcif;ESifh
tpDtpOfa&;qGJjcif;vkyfief;pOfqdkif&m vrf;ñTefcsufrsm;ESifh
qE´tavsmuf ajr,mvSL'gef;jcif;twGuf oabmwlnDcsuf
(protocol) rsm; yg0ifEdkif&ef a&TUajymif;ae&mcsxm;a&; rl0g'
rlabmiftm; ESMF wpdwfwydkif;tjzpf jyifqifaqmif&Gufxm;yg
onf/
qnfrsm;ab;
uif; vHkNcHKa&;
OP/ BP 4.37
r&Sd pDrHudef;aqmif&Gufcsufrsm;wGif qnfrsm;wnfaqmufjcif; (odkY)
qnfa& odrf;qnf;odkavSmifrIqdkif&m wnfaqmufrI Structures
rsm; aqmif&Guf&ef vdktyfrnf r[kwfovdk þrl0g't& pDrHuGyfuJ
rIrsm;t& vuf&Sd structures rsm;tay: oufa&mufrIrsm; jzpfap
rnf[k arQmfrSef;xm;jcif;r&Sdyg/
tjynfjynf
qdkif&m a&vrf;
aMumif;rsm;ESifh
ywfoufí
pDrHudef;rsm;
OP/BP 7.50
r&Sd pDrHudef;aqmif&GufrIrsm;rSm obm0tm;jzifh ao;i,fí ajrjyif
a&rsm;odkY pGefYxkwfjcif; (odkY) a&ajrmif;oG,fjcif;rsm; jzpfaprnf [k
arQmfrSef;xm;jcif;rsm;r&Sdyg/ xdkYjyif tat;ay;jcif; (odkY) tjcm;
&nf&G,fcsufrsm;twGuf odomonfh ajrjyifa& surface water
toHk;jyKjcif;rsdK;&Sdrnf r[kwfí tjynfjynfqdkif&m a&vrf;aMumif;
rsm; tay: oufa&mufrI&Sdrnf r[kwfyg/
tjiif;yGm;
{&d,mrsm;&Sd
pDrHudef;rsm;
r&Sd pDrHudef;aqmif&GufrIrsm;rSm OP 7.60 t& owfrSwfxm;onfh
tjiif;yGm; {&d,mrsm;wGif ryg0ifbJ jrefrmEdkifiH\ e,ferdwf
twGif;wGifom tjynfht0aqmif&Gufrnfjzpfygonf/
ab;uif;vHkNcHK
a&; rl0g'
OP/BP 7.60
&Sd r&Sd &Sif;vif;csuf
6/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI rlabmifenf;vrf;6/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI rlabmifenf;vrf;6/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI rlabmifenf;vrf;6/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI rlabmifenf;vrf;
6.1/ 6.1/ 6.1/ 6.1/ rlabmifenf;vrf;rlabmifenf;vrf;rlabmifenf;vrf;rlabmifenf;vrf;
þtqifhwGif yifr"mwftm;wdk;csJUjcif;ESifh yifr"mwftm;vdkif; jyifyvQyfppf"mwftm;
jznfhqnf;jcif;rsm;\ tao;pdwftajccHtaqmufttHkrsm;ESifh wnfae&mrsm; owfrSwfjcif;
rjyK&ao;ovdk taumiftxnfazmfrnfh tao;pdwf pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;udkvnf; rod&Sd&
ao;aomaMumifh pDrHudef;\ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m tusdK;oufa&mufrIrsm;ESifh
tEÅ&,frsm;tm; tuJjzwfppfaq;Edkif&ef rlabmifenf;vrf;udk toHk;jyKcJhygonf/ þobm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrI rlabmif (ESMF) taejzifh pDrHudef; tpdwftydkif;rsm;ESifh
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm;vHk;twGuf a,bl,srl0g'rsm;? vrf;ñTefcsufrsm;? obm0ywf0ef;usif
ESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;tm; wm;qD;&ef (odkY) tenf;qHk;tqifhodkY avsmhcs&ef vkyfief;
pOfrsm; ponfwdkYtm; jznfhqnf;ygrnf/
þ ESMF \ OD;wnfcsufrsm;rSm atmufygtwdkif;jzpfonf/ -
• tvm;tvm&Sdaom obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m udpö&yfrsm; - txl;ojzifh
tqdkjyKpDrHudef;rS wdkuf½dkuftusdK;cHpm;&olrsm;ESifh oufa&mufcH&olrsm; ponfhtcsuf
rsm;tm; xnfhoGif;pOf;pm;í pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; ("mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;?
"mwftm;cGJ½Hkrsm;? qdkvmjym;rsm;? mini-grids)tm; yHkpHcsrSwfaqmif&Gufjcif;
• tao;pdwfpDrHudef;\ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; taumiftxnfazmfrnfh a'orsm;wGif
txift&Sm;&Sdonfh wrlxl;jcm;onfh vlrI-,Ofaus;rIqdkif&mESifh obm0ywf0ef;usif
qdkif&m tajctaersm;tm; xnfhoGif;pOf;pm;í pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm; yHkpHcsrSwf
jcif;/
• vTrf;NcHKobm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrI ud&d,mrsm;\ wpdwfwydkif;tjzpf
wnfaqmufa&;ESifh vkyfief;aqmif&Gufjcif;tqifhrsm; tawmtwGif; pDrHudef;vkyfief;
cGJrsm;\ tvm;tvm&Sdaom obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;tm;
pDrHudef;qdkif&m enf;pepfrsm;csrSwfjcif;ESifh yHkpHa&;qGJjcif;umvtwGif; cGJjcm;owfrSwf
&ef oifhawmfaom avsmhenf;^ ydkrdkaumif;rGefaponfh tpDtpOfrsm;tm; azmfxkwf
owfrSwfjcif;ESifh avhvmppfaq;a&;tpDtpOfrsm; jyifqifaqmif&Gufjcif;/
• obm0 ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrIud&d,mrsm;jzpfonfh obm0ywf0ef;usif
ESifh vlrIa&;&moufa&mufrI tuJjzwfcsuf (ESIA)? obm0ywf0ef;usifESifh vlrI a&;&m
pDrHcefYcGJrI tpDtpOfrsm; (ESMP)? a&TUajymif;ae&mcsxm;a&; vkyfief;tpDtpOf
(RAPs)? a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;tpDpOf (IPP) ESifh obm0ywf0ef;usifqdkif&m
usifh0wf pnf;urf;rsm; (ECoP) tp&Sdonfrsm;udk aocsmpGm jyifqifí vdkufem
aqmif&Gufjcif;
• pDrHudef;aqmif&GufrIrsm;onf oufqdkif&m urÇmhbPf ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;?
EdkifiH\ trsdK;om;pnf;rsOf;pnf;urf;rsm;ESifh udkufnDrI&Sdjcif;/ jrefrmEdkifiH\ Oya'jy|mef;
jcif;qdkif&m rlabmiftm; pDrHudef;oufwrf;umvtwGif; wdk;wufrI&Sda&; qufvuf
aqmif&GufrI[k arQmfrSef;jcif;aMumifh EdkifiH\ trsdK;om;pnf;rsOf;pnf;urf;rsm;ESifh urÇmh
bPf\ ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;tMum; uGm[csuftvm;tvmrsm;udk jznfhqnf;
&ef oifhawmfaom uGm[csufqdkif&m qef;ppfavhvmrIrsm;udk aqmif&Gufygrnf/
pDrHudef;t& taumiftxnfazmfa&; tzGJYtpnf; (2)ckjzpfonfh MoEP ESifh DRD
wdkYonf ¤if;wdkY\ oufqdkif&m PMO rsm;rSwqifh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;? ¤if;wdkY\ vHkavmufrI
&Sdaom obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mvkyfaqmifcsufrsm;ESifh ywfoufí cGJjcm;owfrSwf
jcif; pDppfavhvmjcif;rsm;udk wm0ef,laqmif&Guf&ygrnf/ txl;ojzifh PMO rsm;onf pDrHudef;
vkyfie;cGJazmfjycsufrsm;ukd jyifqifaqmif&Gufjcif; (tcef; 5 wGif Munhfyg)?
obm0ywf0ef;usif^ vlrIa&;&m pDppfavhvmjcif; aqmif&Gufjcif;ESifh aemufqufwGJ obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrIud&d,mrsm; (ESIA? ESMP? RAP? IPP) twGuf
vdktyfcsufrsm;udk tuJjzwfppfaq;jcif; ponfwdkYudk aqmif&Guf&ygrnf/
a,bl,stm;jzifh pDrHudef;vkyfief;cGJwckpDtwGuf PMO rsm;rS aqmif&Guf&rnfh obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mBudK;yrf;rIrsm;wGif (I) pDrHudef;vkyfief;cGJ azmfjycsuf (II ) pDrHudef;
vkyfief;cGJ vTrf;rdk;oufa&mufrnfh {&d,mcGJjcm;owfrSwfjcif; (III ) obm0 ywf0ef;usifESifh
vlrIa&;&m tajccHrsOf; csrSwfí ,if;ESifhqefYusif^ ausmfvGefaom tqdkjyKpDrHudef;vkyfief;cGJ\
oufa&mufrIrsm;udk tuJjzwfjcif; (IV ) wnfaqmufa&;umvESifh vkyfief;aqmif&GufrIumv
(2)rsdK;vHk;wGif pDrHudef;vkyfief;cGJ\ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;ESifh
tEÅ&m,frsm;ud ppfaq;tuJjzwfjcif; (V) aqmif&GufEdkifygu trsm;jynfol
tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm; aqmif&Gufjcif;? today;aMujimjcif; (VI ) obm0 ywf0ef;usifqdkif&m
usifh0wfpnf;urf;rsm; (ECoP) ESifh^odkU avsmhenf;a&; tpDtpOfrsm; owfrSwf toHk;jyKjcif;ESifh
taumiftxnfazmfa&; tpDtpOfrsm;? avhvmppfaq;a&; vdktyfcsufrsm;? bwf*sufa&;&mESifh
epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&;vkyfief;pOfrsm; tyg t0if obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m
pDrHcefYcGJrItpDtpOf (ESMP? RAP? IPP rsm;tm; vdktyfovdk)rsm; pDpOfaqmif&Gufjcif;
ponfwdkY yg0ifygonf/ þ ESMF wGif tqdkygvkyfief;rsm; wckcsif;pDtwGuf aqmif&Guf&rnfh
tao;pdwf vrf;ñTefcsufrsm;udk wifjyxm;ygonf/
pDrHudef;ESifh þ ESMF rsm;taejzifh a'ocHjynfolrsm;? tjcm;oufqdkif&m
Stakeholders rsm; yg0ifí tBuHjyKaqG;aEGjcif;vkyfief;pOfw&yftm; yHhydk;ulnDygrnf/ ¤if;tae
jzifh pDrHudef;\ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m ½Iaxmifhrsm;ESifh ywfoufonfh tcsuf
tvufrsm;tm; trsm;jynfolrS od&SdavhvmEdkifjcif;jzifh qHk;jzwfaqmif&Gufjcif;? pDrHudef;
vkyfief;cGJrsm; jyifqifaqmif&Guf&mwGif a'ocH&yf&Gmjynfolrsm; yg0ifaqmif&Gufjcif; ESifh
obm0ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsuf? qE´tavQmuf r[kwfonfh a&TUajymif;ae&m
csxm;jcif;ESifh a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; (tao;pdwftm; tcef;(1)wGifMunfhyg/)
ponfwdkY tygt0if urÇmhbPf\ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;wGif azmfjyyg0ifonfh ¤if;wdkY\
ab;uif; vHkNcHKa&;qdkif&m ud&d,mrsm; (vdktyfygu) ponfwdkYESifh ywfoufí yHhydk;ulnDygrnf/
7/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf a,bl,s tajccHtaqmufttHkqdkif&m azmfjycsuf7/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf a,bl,s tajccHtaqmufttHkqdkif&m azmfjycsuf7/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf a,bl,s tajccHtaqmufttHkqdkif&m azmfjycsuf7/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf a,bl,s tajccHtaqmufttHkqdkif&m azmfjycsuf
7.1/ yifr"mwftm;vdkif;tqifhqifh aqmif&Gufjcif;7.1/ yifr"mwftm;vdkif;tqifhqifh aqmif&Gufjcif;7.1/ yifr"mwftm;vdkif;tqifhqifh aqmif&Gufjcif;7.1/ yifr"mwftm;vdkif;tqifhqifh aqmif&Gufjcif;? vuf&Sd ? vuf&Sd ? vuf&Sd ? vuf&Sd MV "mwftm;cGJ½Hkrsm; "mwftm;cGJ½Hkrsm; "mwftm;cGJ½Hkrsm; "mwftm;cGJ½Hkrsm;
wdk;csJUjcif; ESifh wdk;csJUjcif; ESifh wdk;csJUjcif; ESifh wdk;csJUjcif; ESifh MV ((((33^11 KV)))) "mwftm;cGJ½Hkrsm; wnfaqmufjcif;"mwftm;cGJ½Hkrsm; wnfaqmufjcif;"mwftm;cGJ½Hkrsm; wnfaqmufjcif;"mwftm;cGJ½Hkrsm; wnfaqmufjcif;
pDrHudef;taejzifh vuf&Sd MV "mwftm;cGJ½Hkrsm; wdk;csJUjcif;ESifh MV "mwftm;cGJ½Hk
topfrsm; wnfaqmuf&mwGif toHk;jyK&rnfh ud&d,mrsm;twGuf b@ma&;&mrsm; yHhydk;yg rnf/
xdkYaemuf tqdkyg "mwftm;cGJ½Hkrsm;rS "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm; wyfqifí yifr
"mwftm;vdkif;pepfodkY ("mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif; tajccHtaqmufttHkrS AdkYtm;ajymif;puf?
xdkYaemuf tdrfaxmifpkrsm;odkY ponfh enf;vrf;rSwqifh) csdwfqufEdkifygrnf/ vuf&Sd "mwftm;
cGJ½Hkrsm; wdk;csJUjcif;tm; -
(I) oufqdkif&m AdkYtm;ajymif;pufrsm; xyfaqmif;wyfqifjcif; (Oyrm – 10 MVA
pGrf;&nf&Sdonfh 33/11 KV "mwftm;cGJ½HkwGif 10 MVA AdkYtm;ajymif;puf xyfaqmif;
wyfqifjcif;)
(II) "mwftm;cGJ½Hkwdk;csJUjcif;qdkif&m umuG,fa&;pepfrsm; jznfhqnf;jcif; (Oyrm- 20
MVA pGrf;&nf&Sdonfh 33/11 KV "mwftm;cGJ½HkwGif 33 KV umuG,fa&;pepf
wyfqifjcif;)
ponfhenf;rsm;jzifh aqmif&Gufygrnf/
yHk 7.1/ 33/11 KV "mwftm;cGJ½Hkw½Hk&Sd trsdK;rsdK;aom ,lepfrsm;\ Line diagram
"mwftm;cGJ½Hktopf (odkY) ¤if;wdkYcsJUjcif;twGuf ajr,ma&G;cs,f? &&SdNyD;onfESifh wNydKuf
euf tajccHtaqmufttHk wnfaqmufjcif;twGuf oifhawmfrI&Sd r&Sd ppfaq;tuJjzwfEdkif
&ef ajrqDvTmppfaq;rI aqmif&Guf&rnf/ (0efxrf;tdrf,m? xdef;csKyfuGyfuJa&; taqufttHk?
switch yard ponf)/ "mwftm;cGJ½Hktopfwnfaqmufjcif;twGuf cefYrSef;acs 1.2 [ufwm
(3 {u)cefYajrtus,ft0ef; vdktyfygrnf/ wnfaqmufa&;vkyfief;rsm;wGif uGyfuJxdef;csKyf
a&; tcef; (taqmuftOD;) wnfaqmufjcif;? trsdK;rsdK;aom ud&d,mypönf;rsm;twGuf
tajccHtkwfjrpfrsm; wnfaqmufjcif;ESifh boundary wall ESifh vHkNcHKa&; (guard) tcef;rsm;
wnfaqmufjcif; ponfwdkY yg0ifygonf/
33 KV auto reclosers (disconnecting switch DS), 11 KV auto reclosers ESifh
33/11 KV Single phase AdkYtm;ajymif;pufrsm; xkwfvkyfjcif;ESifh o,f,lydkYaqmifjcif;rsm;
aqmif&GufNyD; aemuf ¤if;wdkYtm; "mwftm;cGJ½HktaqmufttHk (complex)twGif;&Sd switch
yard wGif wyfqif&ygrnf/ t0ifvdkif;? Switchgear? AdkYtm;ajymif;pufESifh txGufvdkif;rsm;udk
33/11 KV ESifh 0.4 KV aub,frsm;ESifhtwl control cables rsm;udk control room
twGif;ydkif;ESifh tjyifydkif;(2)rsdK;pvHk;wGif csdwfqufaqmif&Guf&rnf/ rkefwdkif;wdkufcwfrI
umvrsm;twGif; vQyfpD;^ rdk;BudK;rsm;aMumifh ud&d,mrsm; ysufqD;jcif;rS umuG,fEdkif&ef vQyfpD;^
rdk;BudK;vTJ (Lightening arrestors)ESifh ajrpdkufBudK; (earthing cables) rsm; wyfqif&ef
vdktyfygonf/ "mwftm;jzefYjzL;a&;pepfESifh tNyD;owfcsdwfqufrItwGuf 33KV ESifh 11 KV
vdkif;rsm;\ terminal structures rsm;udk "mwftm;cGJ½Hk\ y&0kPftwGif;ü wnfaqmuf&ef
vdktyfygonf/
33KV ESifh ESifh ESifh ESifh 11KV "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;? "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;? "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;? "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;? LV vdkif;rsm; vdkif;rsm; vdkif;rsm; vdkif;rsm; MV/LV
AdkYtm;jr§ifhpufrsm; wnAdkYtm;jr§ifhpufrsm; wnAdkYtm;jr§ifhpufrsm; wnAdkYtm;jr§ifhpufrsm; wnfaqmufjcif;faqmufjcif;faqmufjcif;faqmufjcif;
"mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm; wnfaqmuf&mwGif yxrtqifhrSm jzpfEdkifacs&Sdonfh
vrf;aMumif;rsm;tm; wdkif;wmrI (Survey) aqmif&Gufjcif;jzpfonf/ ajrae&m jyKjyifrGrf;rHjcif;
ESifh odkY jyifqifjcif; ponfh vdktyfcsufrsm;twGuf tuJjzwf&ef ajrrsufESmoGifjyifqdkif&m
wdkif;wmrI (topographical survey) tm; a&G;cs,fowfrSwfxm;onfh vrf;aMumif;rsm;
wavQmuf aqmif&Gufavh&Sdygonf/ Spun Pre-stressed (SPC) Poles rsm;udk a&G;cs,f
owfrSwfxm;onfh vrf;aMumif;rsm;wavQmuf owfrSwf tuGmta0;jcm;í pdkufxl&ygonf/
(Poles) wdkifrsm;\ tjrifhonf jznfhqnf;onfh "mwftm;tay: rlwnfygonf/ yHkrSeftm;jzifh
33 KV "mwftm; jzefYjzL;a&;vdkif;rsm; (wjydKifeufwnf; ¤if;rS 11 KV vdkif;ESifh 0.4 KV
vdkif;rsm; oG,fwef;) twGuf (16 m) tjrifh&Sd wdkifrsm;udk toHk;jyKygonf/ H yHko@mef (poles)
wdkifrsm;udk 11/0.4 KV AdkYtm;jr§ifhpufrsm; wyfqif&ef toHk;jyKNyD; ¤if;rSwqifh three phase
vdkif;rsm;jzifh tdrfoHk;"mwftm;toHk;jyKolrsm;xHodkY oG,fwef;ygonf/ atmufygyHk 5.2 wGif 33
KV ESifh 11 KV "mwftm; jzefYjzL;jcif;twGuf dual line rsm;jzifh H pole \ o½kyfazmfyHktm;
jyoxm;ygonf/
ypönf;rsm;0,f,ljznfhqnf;NyD;aemuf SPC poles rsm;udk vrf;\ab;buf owfrSwf
odkavSmif{&d,mrsm;&Sd vrf;aMumif;wavQmufwGif tpDt&Dxm;&Sd&rnf/ SPC poles rsm;
wyfqif&mwGif a,bl,stm;jzifh hydraulic jack ESifh drilling rig rsm;ygaom truck rsm;udk
toHk;jyK&ygonf/ OD;pGm? vuf&Sd short poles rsm;udk qGJEIwfí exposed hole udk ydkrdkeuf½Idif;í
BuD;rm;ap&ef drilling rig wyfqifxm;onfh truck udk toHk;jyK&ygrnf/ xdkYaemuf 16 m SPC
Poles (atmufajcwGif uGefu&pfwHk;(2)wHk;yg)rsm;udk truck \ hydraulic elbow-jack
tultnD jzifh xnfhoGif;&rnf/ wdkifrsm;axmifrwfNyD;aemuf 33 KV 111KV ESifh 0.4 KV
vdkif;rsm; oG,fwef;&ef assortment ypönf;rsm;udk wyfqif&rnf/ vHkNcHKrI&Sdaom earthing &&Sd&ef
aMu;eD 0g,mBudK;wacsmif;udk ajrBuD;twGif;odkY wdkifrSwqifhjzwfí jr§Kyf&rnf/ vQyf rdk;BudK;vTJ
lightening arrestor tm; xdyfwGif wyfqif&rnf/ short-circuiting rjzpfay:ap&ef H-
poles rsm;\ xdyfzsm;wGif Drop fuses rsm; wyfqif&rnf/
yHk 7.2/ yHk 7.2/ yHk 7.2/ yHk 7.2/ 33 KV ESifh ESifh ESifh ESifh 11 KV "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;wavQmuf a,bl,s "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;wavQmuf a,bl,s "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;wavQmuf a,bl,s "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;wavQmuf a,bl,s H-pole
tpDtpOftpDtpOftpDtpOftpDtpOf
tdrfaxmifpk"mwftm;vdkif; csdwfqufjcif;ESifh rDwmrsm;tdrfaxmifpk"mwftm;vdkif; csdwfqufjcif;ESifh rDwmrsm;tdrfaxmifpk"mwftm;vdkif; csdwfqufjcif;ESifh rDwmrsm;tdrfaxmifpk"mwftm;vdkif; csdwfqufjcif;ESifh rDwmrsm;
tdrfaxmifpk"mwftm;vdkif;csdwfqufjcif;udk H poles (yHk 5.2)rsm;wGif wyfqifxm;
onfh step down transformers (11 KV/ 0.4 KV) rsm;rS jzefYjzL;í ¤if;rSwqifh three phase
vdkif; (400V/220V) rsm;jzifh tdrfoHk;"mwftm;oHk;pGJolrsm;xHodkY oG,fwef;ygonf/ yHk (5.3)wGif
tdrfaxmifpktqifhodkY "mwftm;jznfhqnf;ay;onfh a,bl,s"mwftm;ay;ydkYjcif;
(transmission) ESifh jzefYjzL;a&;pepfrsm; yHkum;csyfjzifh azmfjyxm;ygonf/ aetdrfrsm;odkY
"mwftm;r0ifrSD? rDwm wyfqifí "mwftm;jznfhqnf;rItm; apmifhMunfhppfaq;ygonf/ chain
rover (switch) ygaom switch board jzifh vQyfppf"mwftm; jznfhqD;jcif;?
jzwfawmufjcif;rsm;udk xdef;csKyfygonf/
yHk (7.3yHk (7.3yHk (7.3yHk (7.3) vQyfppf"mwftm; ay;ydkYjcif; () vQyfppf"mwftm; ay;ydkYjcif; () vQyfppf"mwftm; ay;ydkYjcif; () vQyfppf"mwftm; ay;ydkYjcif; (transmission) ESifh jzefYjzL;jcif;pepf) ESifh jzefYjzL;jcif;pepf) ESifh jzefYjzL;jcif;pepf) ESifh jzefYjzL;jcif;pepf
7.2/ yifr"mwftm;vdkif; jyifyvQyfppf"mwftm;jznfhqnf;jcif;7.2/ yifr"mwftm;vdkif; jyifyvQyfppf"mwftm;jznfhqnf;jcif;7.2/ yifr"mwftm;vdkif; jyifyvQyfppf"mwftm;jznfhqnf;jcif;7.2/ yifr"mwftm;vdkif; jyifyvQyfppf"mwftm;jznfhqnf;jcif;
ZD0"mwfaiGY"mwftm;ay;puf½HkZD0"mwfaiGY"mwftm;ay;puf½HkZD0"mwfaiGY"mwftm;ay;puf½HkZD0"mwfaiGY"mwftm;ay;puf½Hk
ZD0"gwfaiGY"gwftm;ay;puf½HkwGif ajrrsufESmjyifatmufwGif wnfaqmufxm;onfh
ao;i,faom atmufpD*sifrJh t*Faw digester anaerobic masonry digester yg0ifygonf/
vQyfppf"gwftm;odkYajymif;vJEdkifonfh pGrf;tifxkwfvkyf&ef anaerobic digestion
jzpfpOftm;jzifh wd&pämefESifhtyif pGefYypfypönf;rsm;tm; ajymif;vJ&ef þpepfudk toHk;jyKonf/
ajrjr§Kyfxm;aom anaerobic digester onf tvif;a&mifrD;twGuf "gwfaiGY xkwfEdkifygonf/
xdkYtjyif csufjyKwf&mwGif toHk;jyKonfh rD;zdkrsm;ESifh tif*siftao;pm; twGufvnf; &&Sdygonf/
Dual ZD0"gwfaiGY "gwftm;ay;pufwGif t0if inlet Tank wpfck (a&? aemufacs;
a&mpyftcsdK; 1;1) (Mix Cow Dung with water at a ratio of 1:1) Budwfacs'vufrsm;
grinder blades, Zum sieve? Bio digestion chamber ZD0ausnufcef;?
atmufpD*sifrJhausnufjcif; Anaerobic Digestion? gas storage with Dome Shape
trdk;cHk;yHk&Sd "mwfaiGYodkavSmifcef;? Methane rDodef;"mwfaiGY (CH4 60-70%)? txGuf Outlet
Tank, effluent slurry, "mwfaiGYydkuf gas pipe? a&ppfxkwfjcif; water trap, H2S
oefYpifa&;ud&d,m cleaner? 32 HP Diesel Engine 'DZ,ftif*sif and 30 KVA? 'dkiferdk
Dynamo, Mixer, Panel board, Copper Wire 10G aMu;eD0g,m? uGefu&pfwdkif Concrete
Posts 7 meters height ponfwdkY yg0ifygonf/
yHk 7.4/ ZD0"mwfaiGYpuf yHkum;csyfyHk 7.4/ ZD0"mwfaiGYpuf yHkum;csyfyHk 7.4/ ZD0"mwfaiGYpuf yHkum;csyfyHk 7.4/ ZD0"mwfaiGYpuf yHkum;csyf
yHk 7.5/ ZD0"mwyHk 7.5/ ZD0"mwyHk 7.5/ ZD0"mwyHk 7.5/ ZD0"mwfaiGYpuffaiGYpuffaiGYpuffaiGYpuf\\\\ uefYvefYjzwfyHkum;csyuefYvefYjzwfyHkum;csyuefYvefYjzwfyHkum;csyuefYvefYjzwfyHkum;csyffff
qdkvmtdrfoHk;pepfrsm;qdkvmtdrfoHk;pepfrsm;qdkvmtdrfoHk;pepfrsm;qdkvmtdrfoHk;pepfrsm;
qdkvmtdrfoHk;pepfwGif wdkifjzifh (odkY) tdrfacgifrdk;ay: wyfqifxm;aom qdkvmbkwfjym;
(0.02 – 0.05 KW)? bx¬&D? Controller? tifAmwmESifh tdrfwGif; rD;oD;? rD;acsmif;? pufBudK;rsm;?
rD;cvkwfjzifh 0g,moG,fwef;jcif;rsm; yg0ifygonf/ yHk 5.6 wGif a,bl,s qdkvm tdrfoHk;pepf\
tpdwftydkif;rsm;udk azmfjyxm;ygonf/
yHk 7.6/ a,bl,sqdkvmtdrfoHk;pepf tpdwftydkif;rsm;yHk 7.6/ a,bl,sqdkvmtdrfoHk;pepf tpdwftydkif;rsm;yHk 7.6/ a,bl,sqdkvmtdrfoHk;pepf tpdwftydkif;rsm;yHk 7.6/ a,bl,sqdkvmtdrfoHk;pepf tpdwftydkif;rsm;
Components of a Typical Solar Home System
3 4442
56
1
1- Solar Panel
300 watt
- Polly crystalline
2 - Panel wire
3- Battery
- 12V, 200Ah
- Dry type
4- Controller
20 A5- Invertor
1000 watt
7- Usage
- LED Lamp
- Fluorescent Lamp
- Mobile Lamp
- TV/DVD
- Multi charger
7
6- Lamp wire
Minigrid Solar Photovoltaic (PV)
þpDrHudef;t& aus;&Gmrsm;twGuf a&tm;? aea&mifjcnfpGrf;tif? ZD0j'yfxk? avtm;?
'DZ,f(odkY) aygif;pyfyHkpH ponfrsm;rS vQyfppf"mwftm;xkwfvkyf? jzefYjzL;Edkif&ef enf;vrf;rsm;udk
wnfaqmufEdkifygonf/ mini-grid qdkvm PV wGif yHkrSeftm;jzifh wck(odkY) ¤if;xufydkaom
qdkvmjym; Panel rsm; (Oyrm -50' x 6' ) aub,fBudK;? "mwftm;ay;½Hk (Charge Controller?
bx¬&D? tifAmwm) ESifh aus;&Gm&Sd toHk;jyKolrsm;xHodkY oG,fwef;onfh AC vdkif;rsm; (3 Phase?
4 wire ) tp&SdonfwdkY yg0ifygonf/ (yHk 5.7 ESifh 5.8)
yHk 7.7/ a,bl,s yHk 7.7/ a,bl,s yHk 7.7/ a,bl,s yHk 7.7/ a,bl,s mini grid SHS tpdwftydkif;rsm;tpdwftydkif;rsm;tpdwftydkif;rsm;tpdwftydkif;rsm;
vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&; 'DZ,f rD;pufrsm;vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&; 'DZ,f rD;pufrsm;vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&; 'DZ,f rD;pufrsm;vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&; 'DZ,f rD;pufrsm;
pDrHudef;t& 'DZ,fonf ¤if;\ obm0ywf0ef;usifESifh usef;rma&;&m oufa&mufrI
rsm;aMumifh OD;pm;ay;rI tenf;qHk; enf;vrf;jzpfaomfvnf; tcsdKUaom tajctaersm;twGuf
oifhawmfaumif;rGefonfh ajz&Sif;rIenf;vrf;wck jzpfygonf/
jrefrmEdkifiHwGif 'DZ,frD;pufrsm;tm; tjcm; "mwftm;vdkif;jyify vdkif;csdwfqufrIrsm;
jzpfonfh tao;pm;a&tm;vQyfppfESifh qdkvm PV pepfrsm;twGuf hybrid pepfrsm;uJhodkY
jznfhpGuf pGrf;tiftjzpf us,fus,fjyefYjyefYtoHk;jyKMuygonf (rdk;&moDrsm;wGif aea&mifjcnf
vHkavmufpGm r&onfhtcg qdkvmpepfrsm;twGufESifh ajcmufaoGY&moDwGif prf;acsmif;a&t&if;
tjrpfrsm; rvHkavmufonfhtcg a&tm;vQyfppftwGuf¤if;)
a,bl,s 'DZ,frD;ay;puf\ tpdwftydkif;rsm;rSm yefum? tif*sif? bx¬&D? avmifpmqD
tcef;? 'dkiferdk? tdyfaZmydkuf? aub,fBudK;rsm;twGuf uGefu&pfwdkif? 3 phase 4 wire jzifh
oHk;pGJolrsm;xHodkY oG,fwef;jcif; ponfwdkY jzpfMuygonf/
yHk 7.9/ 'DZ,frD;ay;pufwckyHk 7.9/ 'DZ,frD;ay;pufwckyHk 7.9/ 'DZ,frD;ay;pufwckyHk 7.9/ 'DZ,frD;ay;pufwck\\\\ tcif;tusif;yHkpHtcif;tusif;yHkpHtcif;tusif;yHkpHtcif;tusif;yHkpH
12
1- Air Fan
2- Engine
3- Battery
4-Fuel Tank
5- Dynamo
6- Exhaust Pipe
3 4
5
67
7- 3 Phase ,4 Wire
8- Cross Arms
9- Concrete Pole
10- 3 Phase ,4 Wire
8
9
10
tao;pm;a&tm;vQyfppf"mwftm;ay;puf½Hk (tao;pm;a&tm;vQyfppf"mwftm;ay;puf½Hk (tao;pm;a&tm;vQyfppf"mwftm;ay;puf½Hk (tao;pm;a&tm;vQyfppf"mwftm;ay;puf½Hk (mini hydro powerplant) ) ) ) ((((<1 mv))))
þpDrHudef;t& aqmif&Guf&ef pOf;pm;onfh "mwftm;ay;puf½Hkrsm;rSm jrpfa&pD;aMumif;
t& toHk;jyKonfh pDrHudef;rsm;jzpfNyD; (a&odkavSmif vHk;0rvdktyf tenf;i,fomvdktyf) yHkrSef
a&pD;EIef;um; jrifhrm;aumif;rGefí tjrifwckrS a&usqif;^pD;qif;rI&Sdonfh ae&mrsm;wGif
wyfqifEdkifygonf/ þpepftaejzifh tvm;tvm&Sdonfh prf;acsmif;rsm; (atmufygyHk 7.10/
prf;acsmif;(1)ESifh prf;acsmif;(2))? pD;qif;a&\ 10% xuf enf;onfh a&yrmPvrf;aMumif;
vTJjcif;? OD;wnf&mwl;ajrmif; (csOf;uyfa&vrf;aMumif;) twGif;odkY head up wmwrHtm;jzifh
obm0pD;qif;rItm; xdef;odrf;xm;jcif;? ele-silting jrpf0Srf; basin ? wmbdkif *sefea&wmESifh
penstock t0if*dwfrsm;odkY pD;0ifjcif; rjyKrSD headrace rS a&pkpnf; odkavSmif&muef forebay
odkY ? ¤if;rS a&tm;pGrf;tifudk vQyfppf"mwftm; tjzpf ajymif;vJjcif; ponfwdkY vdktyfygonf/
wmbdkifrS xGufvmaom a&pD;tm; tailrace twGif;odkY o,faqmifí aemufqHk;wGif
rlvobm0 a&pD;aMumif;odkY jyefvnfpD;0ifapygonf/ Trash racks ponf ab;uif;vHkNcHKa&;
tpDtpOfrsm;udk a,bl,stm;jzifh penstock \ t0if*dwf () wGif a&aeowå0grsm; (ig;?
*Pef;? c½kponf) wmbdkiftwGif;odkY pkyf,lcH&jcif; (odkY) trIdufo½dkufrsm; tif*siftwGif;odkY
pD;0ifjcif;rsm;tm; umuG,fwm;qD;Edkif&ef jznfhqnf;xm;ygonf/ prf;acsmif;rsm;\ obm0
a&aea*[pepftm; xdef;odrf;xm;Edkif&ef wnfaqmufa&;vkyfief;rsm;wGif ig;rsm; a&GUajymif;
usufpm;jcif;twGuf vrf;vTJ fish by pass (fish ladder) rsm; xnfhoGif;&efvnf; pOf;pm;
oifhygonf/
pDrHudef;vkyfief;cGJ\ wnfaqmufa&;tqifh tawmtwGif; obm0 prf;acsmif;
urf;yg;rsm; wdkufpm;jcif;ESifh tenfusjcif;? tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf½Hk\ intake
tpdwftydkif;rsm;ESifh tailrace ponfrsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;&ef vdktyfygonf/ aumif;rGefaom
tif*sifeD,mydkif;qdkif&m vkyfxHk;vkyfenf;rsm;twGuf jrpfurf;yg;udk ausmuf qifajcavsm
t*Fawo&Gufudkifjcif; (stone pitching cement grouting) ponfrsm;jzifh umuG,f&ef
tpDtpOfrsm;udkvnf; avhvmoifhygonf/
yHk 7.10/ a,bl,stao;pm;a&tm;vQyfppf"mwftm;ay;puf&Hk tpdwftydkif;rsm;udk
azmfjyxm;ygonf/ tqdkyg tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf&Hk (mini hydro power plant) rS
xkwfvkyfonfh vQyfppf"mwftm;udk AdkYtm;ajymif;puf (transformer) ESifh "mwftm;ay;ydkYa&;
vdkif;rsm;? aub,fBudK;rsm;twGuf uGefu&pfwdkifrsm;? 3 phase 4 0g,mBudK;oG,fwef;jcif;
ponfrsm;jzifh AdkYtm;edrfh uGef,ufrSwqifh toHk;jyKolrsm;xHodkY jzefYjzL;ygonf/
yHk 7.10/ a,bl,s tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf(yHk 7.10/ a,bl,s tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf(yHk 7.10/ a,bl,s tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf(yHk 7.10/ a,bl,s tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf(mini hydro power plant))))\\\\
tcif;tusif;tpDtpOftcif;tusif;tpDtpOftcif;tusif;tpDtpOftcif;tusif;tpDtpOf
yHk 7.11/ a,bl,stao;pm;a&yHk 7.11/ a,bl,stao;pm;a&yHk 7.11/ a,bl,stao;pm;a&yHk 7.11/ a,bl,stao;pm;a&tm;vQyfppfpuf (tm;vQyfppfpuf (tm;vQyfppfpuf (tm;vQyfppfpuf (mini hydro power plant) ) ) )
yHkazmfum;csyfyHkazmfum;csyfyHkazmfum;csyfyHkazmfum;csyf
avpGrf;tif (avpGrf;tif (avpGrf;tif (avpGrf;tif (wind energy))))
avtm;wmbdkifrsm;rSm t&G,ftpm;trsdK;rsdK;&Sdygonf/ pDrHudef;taejzifh ao;i,fonfh
avtm;vQyfppfwmbdkifrsm;udkom yHhydk;&ef arQmfrSef;xm;ygonf/ ao;i,fonfh avtm;
wmbdkifrsm;wGif wdkuf½dkufarmif;ESif *sefea&wmrsm;? wdkuf½dkuf current txGuf? Aeroclastic
blades rsm;? a&&SnfcH bearings rsm;ESifh avwdkuf&mzufodkY OD;wnfonfh &[uf'vuf
tp&SdonfwdkY yg0ifygonf/ BuD;rm;onfh wmbdkifrsm;wGif a,bl,stm;jzifh *D,moHk; power
trains? AC vQyfpD;twGuf? Flap tcsyftjym;ESifh avwdkuf&mqDodkY xda&mufpGm OD;wnf
xm;ygonf/
a,bl,stm;jzifh ysrf;rQ avwdkufEIef; 4.5 m/s odkY ,if;xufydkrdk&&Sdonfh
ae&ma'orsm;wGif avtm;vQyfppf *sefea&wmrsm;rSm vufawGYtoHk;0ifygonf/ avwdkuf
EIef; ajryHkñTef;? ¤if;wnfae&m&Sd avwdkufEIef; wdkif;wmcsufrsm;tay: tajccHí aqmif&Guf
rnfh ae&mrsm;udk BudKwifa&G;cs,f&ygonf/ ao;i,faom ¤if;wmbdkifrsm;twGuf xkwfvkyf
vdkufonfh vQyfppf"mwftm;udk bx¬&Drsm;tm;oGif;&ef (odkY) wdkuf½dkuftoHk;jyK&ef aqmif&Guf
Edkifygonf/
yHk 7.12/ a,bl,savyHk 7.12/ a,bl,savyHk 7.12/ a,bl,savyHk 7.12/ a,bl,savpGrf;tif'vuf (pGrf;tif'vuf (pGrf;tif'vuf (pGrf;tif'vuf (Blades)rsm;)rsm;)rsm;)rsm;
8/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;tm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;8/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;tm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;8/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;tm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;8/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;tm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;
8.1/ 8.1/ 8.1/ 8.1/ ESMF taumiftxnfazmfjcif; taumiftxnfazmfjcif; taumiftxnfazmfjcif; taumiftxnfazmfjcif; flow chart tqifhqifhtqifhqifhtqifhqifhtqifhqifh azmfjyyHkazmfjyyHkazmfjyyHkazmfjyyHk
um;csyfESifh wm0ef 0wå&m;rsm;um;csyfESifh wm0ef 0wå&m;rsm;um;csyfESifh wm0ef 0wå&m;rsm;um;csyfESifh wm0ef 0wå&m;rsm;
atmufazmfjyyg a,bl,svkyfief;pOfrsm;onf þpDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;onfh pDrHudef;
vkyfief;cGJrsm;twGuf vkyfief;^ukefypönf;rsm;tm;vHk;wGif tBuHK;0if^ toHk;jyK&ygrnf/
þvkyfief;pOf tqifhqifh azmfjycsufrsm;\ tao;pdwftcsuftvufrsm;onf tqdkjyKvkyfief;
aqmif&GufrIrsm;\ tao;pdwfobm0tay: rlwnfí trsdK;rsdK;ajymif;vJEdkifygonf/
ppfaq;pDppfjcif;ESifh twdkif;twmppfaq;pDppfjcif;ESifh twdkif;twmppfaq;pDppfjcif;ESifh twdkif;twmppfaq;pDppfjcif;ESifh twdkif;twm
wm0ef,laqmif&Guf&rnfh PMO rsm;onf vkyfief;aqmif&GufrIwdkif;twGuf atmufyg
wdkYtm; qef;ppfavhvm&rnf – vkyfief;aqmif&GufrIwGif vlrIa&;&m (odkY) obm0ywf0ef;usif
qdkif&m rnfonfhoufa&mufrI tvm;tvmtrsdK;tpm;&Sdoenf;/ tu,fí&Sdygu urÇmhbPf
\ rnfonfhab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m rl0g'rsm;jzifh tBuHK;0ifoufqdkifoenf;/ pDrHudef;vkyfief;
cGJt& trsdK;tpm; B obm0ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsuf trsdK;tpm;cGJjcm;jcif;t&
vufcHEdkifonfh owfrSwfcsufxufausmfvGefaom BuD;rm;onfh oufa&mufrIjzpfapEdkifonfh
aqmif&GufrIrsm; &SdEdkif r&SdEdkif/ ponfwdkY jzpfygonf/
tvm;tvm&Sdonfh oufa&mufrIrsm;twGuf PMO rsm;onf vkyfief;aqmif&GufrI
wdkif;tm; tao;pdwf ppfaq;pDppfjcif;? oufqdkifonfh ab;uif;vHkNcHKa&; rl0g'rsm;tm;
owfrSwfjcif;? ab;uif;vHkNcHKa&; ud&d,mrsm; (ESIA, ESMP, RAP, IPP)twGuf a,bl,s
vkyfief;twdkif;twm tqdkjyKjcif;ponfwdkYtm; aqmif&Guf&rnf/ PMO rsm;taejzifh
ppfaq;pDppfcsuf tpD&ifcHudk jyifqifaqmif&Guf&rnf/ (a,bl,stm;jzifh yHhydk;onfh ajryHkrsm;
jzifh pmrsufESm (5)rsufESmcefYxuf rausmfvGefapbJ)
ueOD;taejzifh PMO rsm;onf ppfaq;pDppfcsuf(screening) tpD&ifcHpmudk avhvm
oHk;oyf&ef urÇmhbPfodkY wifjy&rnf/ PMO rsm;\ vkyfief;pGrf;&nf wdk;jr§ifhvmonfESifhtrQ
aemufqufwGJ ppfaq;pDppfcsuf tpD&ifcHpmrsm;jzifh a&Smifwcif spot check ppfaq;jcif; (odkY)
post-review aemufydkif;oHk;oyfcsuf ponfjzifh ajymif;vJaqmif&GufEdkifygonf/
ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; jyifqifaqmif&Gufjcif;ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; jyifqifaqmif&Gufjcif;ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; jyifqifaqmif&Gufjcif;ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; jyifqifaqmif&Gufjcif;
PMO rsm;onf ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm;udk wm0ef,l
jy|mef;csuf^ ud&d,m jyifqifaqmif&Gufa&;twGuf ynm&Sifrsm;jzifh qufoG,faqmif&GufEdkif
ygonf/ ,if;ESifh ywfoufí þ ESMF yg a,bl,svrf;ñTefcsufrsm;t& wm0ef&Sdonfh
PMO rS tao;pdwf ToR twGuf jyifqif&ygrnf/
PMO rsm;onf ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm;twGuf wm0ef,l
jyifqifaqmif&Guf&rnf/ wm0ef&Sdonfh PMO taejzifh ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef; csuf^
ud&d,mrsm;twGuf jyifqif&mwGif uefx½dkufwmrsm;ESifh oabmwlcsKyfqdkjcif; (odkY)
ynm&Sifrsm;ESifh oabmwlaqmif&Gufjcif;ponfjzifh a&G;cs,fEdkifygonf/ wm0ef&Sdonfh PMO
onf urÇmhbPf\ 0,f,ljznfhqnf;rI pnf;rsOf;rsm;t& ynm&Sifrsm;udk qufoG,fEdkifonf/
PMO rsm; taejzifh t&nftaoG;? ESMF qdkif&m udkufnDrIrsm; aocsmap&ef
aqmif&Guf&rnfjzpfNyD; PMO rsm;rS ¤if;jy|mef;csuf ud&d,mrsm;udk a'owGif; today;
azmfjy&rnf/ oufa&mufrIcH&onfh jynfolrsm;? tjcm;oufqdkif&m stakeholders rsm;jzifh
trsm;jynfolqdkif&m tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;udk ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,m
rsm; jyifqifa&;twGuf aqmif&Guf&ef vdktyfygonf/
urÇmhbPftaejzifh ToRs rsm;ESifh ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf^ ud&d,mrsm;
udk tNyD;owfaqmif&Gufjcif; rwdkifrSD OD;pGmavhvmoHk;oyfygrnf/ PMO rsm;\ vkyfief; pGrf;&nf
wdk;wufvmonfESifhtrQ urÇmhbPftaejzifh a&Smifwcifppfaq;jcif; spotchecking ESifh
aemufydkif; oHk;oyfcsuf post review yHkpHrsm;odkY ajymif;vJaqmif&Gufygrnf/
ab;uif;vHkNcHKa&;qdkab;uif;vHkNcHKa&;qdkab;uif;vHkNcHKa&;qdkab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; taumiftxnfazmfjcif;if&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; taumiftxnfazmfjcif;if&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; taumiftxnfazmfjcif;if&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; taumiftxnfazmfjcif;
PMO rsm; taejzifh avhvmppfaq;&efESifh ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf
ud&d,mrsm; vHkavmufpGm taumiftxnfazmf aqmif&GufaMumif; aocsmap&ef wm0ef,l&
ygrnf/ wm0ef&Sdaom PMO rsm;onf ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm;tm;
taumiftxnfazmf&ef ynm&Sif (consultants) rsm;ESifh qufoG,fEdkifygonf/ ,if;ESifh
ywfoufí wm0ef&Sd PMO onf TOR twGuf jyifqifí uefx½dkufwmrsm;udk urÇmhbPf
\ 0,f,ljznfhqnf;rI (procurement) pnf;rsOf;rsm;t& jznfhqnf;aqmif&Guf&rnf/
urÇmhbPftaejzifh OD;pGm uefx&dkufwm^ ynm&Sifrsm;twGuf TOR rsm;tm;
avhvmoHk;oyfjcif;ESifh rSwfcsufay;jcif;udk aqmif&GufrnfjzpfNyD; PMO rsm;\ vkyfief;pGrf;&nf
wdk;wufvmonfESifhtrQ uefx½dkufwm^ynm&SifwOD;xufydkvdktyfygu uefx½dkufwmrsm;
twGuf aemufqufwGJ TOR rsm;udk a&Smifwcifppfaq;jcif; spot check ESifh
aemufydkif;oHk;oyfcsuf post review rsm; yHkpHodkY ajymif;vJaqmif&Gufygrnf/
wm0ef&Sd PMO onf ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm;udk taumif
txnfazmf&ef uefx½dkufwm^ ynm&Sifrsm;udk urÇmhbPf\ vkyfief;twGuf 0,f,l
jznfhqnf;rIqdkif&m pnf;rsOf;rsm;ESifhtnD jznfhqnf;aqmif&Guf&rnf/
PMO onf uefx½dkufwm\ taumiftxnfazmf aqmif&GufrIrsm;udk BuD;Muyfí
ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; atmifjrifpGm taumiftxnfazmfjcif;udk
aocsmap&ef aqmif&Guf&rnf/ vdktyfygu urÇmhbPfrS vufcHEdkifonfh TOR t& ab;uif;
vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; taumiftxnfazmfjcif;udk BuD;MuyfEdkif&ef
vGwfvyfrI&Sdaom obm0ywf0ef;usif(odkY) vlrIa&;&m ppfaq;olwOD; uefx½dkufyHkpHjzifh
toHk;jyKEdkifonf/
PMO rsm;onf ¤if;wdkY\ yHkrSefpDrHudef;tajctae tpD&ifcHpmESifh yHkrSef avhvm
ppfaq;a&; tpD&ifcHpmrsm;wGif ab;uif;vHkNcHKa&; taumiftxnfazmfaqmif&GufrItwGuf
tpD&ifcHjcif;udk tcef;wcef; (chapter) tjzpf xnfhoGif;azmfjy&rnf/
urÇmhbPf\ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m ynm&Sifrsm;rS pnf;rsOf;rsm;ESifh
udkufnDrI&Sd^r&Sd BuD;Muyfppfaq;í urÇmhbPf\ a'oqdkif&m ab;uif;vHkNcHKa&; tBuHay;
yk*¾dKvfxHodkY taMumif;Mum;&ygrnf/
8.2/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrIrsm; ppfaq;pDppfjcif;twGuf 8.2/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrIrsm; ppfaq;pDppfjcif;twGuf 8.2/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrIrsm; ppfaq;pDppfjcif;twGuf 8.2/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrIrsm; ppfaq;pDppfjcif;twGuf
vkyfief;pOfrsm; vkyfief;pOfrsm; vkyfief;pOfrsm; vkyfief;pOfrsm;
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm;vHk;onf obm0ywf0ef;usif vlrIa&;&m ppfaq;pDppfrIrsm;
aqmif&Guf&ef tBuHK;0ifygonf/ ppfaq;pDppfjcif;yHkpHrSm yl;wGJ(1)wGif yg&Sdygonf/ obm0
ywf0ef;usif^ vlrIa&;&m ppfaq;pDppfjcif;\ &nf&G,fcsufrSm (i) wpHkwckaom pDrHudef; vkyfief;
cGJ\ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;\ yrmPESifh twdkif;twm (ii )
xyfaqmif;obm0ywf0ef;usif vlrIa&;&mtuJjzwfrI vdktyfcsuf ponfwdkYESifh ywfoufí
ueOD; ppfaq;tuJjzwfcsufrsm; &&Sdap&ef jzpfygonf/
þpDrHudef;tm; urÇmhbPf\ ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;t& trsdK;tpm; (B) tjzpf
owfrSwfxm;jcif;jzpfí þpDrHudef;taejzifh ]] obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mqdk;usdK;
oufa&mufrI tvm;tvmrsm;rSm tuefYtowfjzifhomjzpfí ta&twGuftm;jzifh enf;yg;NyD;
vkyfief;wnfae&m0ef;usiftvdkufom }} jzpfygrnf/ xdkYaMumifh ppfaq;pDppfjcif;rsm;taejzifh
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;ong trsdK;tpm; (B) tjzpf owfrSwfEdkifaMumif; qHk;jzwfEdkif&efESifh
pDrHudef;vkyfief;rsm;wGif odomBuD;rm;onfh obm0ywf0ef;usifqdkif&m qdk;usdK;oufa&mufrI
rsm;rS umuG,fxm;aMumif; qHk;jzwfEdkifap&ef ponfhvkyfief;(2)&yfudk ppfaq;aqmif&Guf&rnf/
PMO rsm;onf obm0ywf0ef;usif^ vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;twGuf pDrHudef;
vkyfief;cGJrsm; cGJjcm;owfrSwfjcif;? a&G;cs,fjcif;ESifh ppfaq;pDppfjcif;rsm; aqmif&Guf&rnf/
ppfaq;pDppfjcif;wGif (i) ta&;BuD;onfh obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&; tpdwftydkif;
rsm; (Oyrm-jynfolrsm;tajccsaexdkifrI? bmoma&;qdkif&m tajccHrsm;? a&xkponf)rsm;tm;
cGJjcm;owfrSwf&ef pDrHudef;vkyfief;{&d,m uif;axmufavhvmjcif; (ii ) pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\
t"duvkyfief;rsm;udk cGJjcm;owfrSwfjcif; (iii ) vkyfief;aqmif&GufrI\ oufa&mufrIrsm;udk
ueOD; ppfaq;tuJjzwfjcif; ponfwdkYyg0ifygonf/ PMO onf NyD;cJhonfh tcef;yg azmfjy
csufrsm;twdkif; tqdkygvkyfief;rsm;udk ynm&SifwOD;OD;tm; &nfñTef;aqmif&GufapEdkifonf/
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m ppfaq;pDppfjcif;yHkpHrsm;udk yl;wGJ(1)wGif azmfjyxm;ygonf/
NEP pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;onf tajccHtaqmufttHkqdkif&m trsdK;tpm; (9)rsdK;
twGif;om yg0ifonf[k arQmfrSef;xm;ygonf/ (tcef;(7)wGifMunfh&ef)/ pDrHudef;vkyfief;cGJ
wckpD\ tvm;tvm&Sdaom oufa&mufrIrsm; (odkY) a,bl,s tajccHtaqmufttHkrsm;udk
atmufygtwdkif;cGJjcm;Edkifygonf/
(u) wnfaqmufa&;tqifh tawmtwGif; oufa&mufrIrsm; (c) vkyfief;aqmif&GufrItqifh
tawmtwGif;oufa&mufrIrsm; ponfwdkYjzpfonf/ tqifh wckcsif;pDtwGuf
oufa&mufrIrsm;udk xyfrHcGJjcm;ygu (i) obm0ywf0ef;usifqdkif&m (ii ) ½kyf0w¬K-"mwkqdkif&m
oufa&mufrIrsm; (iii ) vlrIa&;&moufa&mufrIrsm;wdkY jzpfygonf/ tqdkyg trsdK;tpm;wckpD
twGuf (parameters) owfrSwfcsufabmifrsm; cGJjcm;owfrSwfxm;ygonf – twdkif;twm?
tcsdefumv? yrmP^ jyif;xefrI? jzpfEdkifacsESifh odomBuD;rm;rI ponfwdkYjzpfygonf/ ]]odom
BuD;rm;rI}} ESifh ywfoufí oufa&mufrIwckcsif;pDtwGuf ]](signifiance) odomBuD;rm;}}? ]](
moderate) tv,ftvwf}} ESifh ]] (low) enf;yg; }} ponfjzifh cGJjcm;&ygrnf/
8.3/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;8.3/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;8.3/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;8.3/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\\\\ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m
ppfaq;pDppfjcif;twGuf vrf;ñTefcsufrsm;ppfaq;pDppfjcif;twGuf vrf;ñTefcsufrsm;ppfaq;pDppfjcif;twGuf vrf;ñTefcsufrsm;ppfaq;pDppfjcif;twGuf vrf;ñTefcsufrsm;
yifr"mwftm;vdkif;tydkif;\ pDrHudef;vkyfief;cJGrsm;rSm vuf&Sd MV "mwftm;ay;½Hkrsm;udk
csJUxGifjcif;? MV "mwftm;cGJ½Hktopfrsm; wnfaqmufjcif;? MV ESifh LV "mwftm;vdkif;rsm;
wnfaqmufjcif;? tdrfoHk;vdkif;csdwfqufrIESifh rDwmrsm;wyfqifjcif; ponfwdkYjzpfygonf/ yifr
"mwftm;vdkif;jyifyvdkif;csdwfqufrIrsm;twGuf arQmfrSef;xm;onfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;rSm ZD0
"mwfaiGY"mwftm;ay;puf½Hk? SHS qdkvmtdrfoHk;pepfrsm;? Minigrid qdkvm PV pepf? 'DZ,f
rD;puf? tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf½Hk minihydro power plant (< 1 MW)ESifh avtm;
pGrf;tif ponfwdkYjzpfygonf/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm; yl;wGJ(1)wGif azmfjyxm;onfhtwdkif;
t&nftaoG;qdkif&m jyif;xefrIwdkif;wmcsufrsm;t& obm0ywf0ef;usif? ½kyf0w¬K-"mwk
qdkif&mESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;twGuf ppfaq;pDppf&ygrnf/
(a*[) obm0ywf0ef;usifqdkif&m oufa&mufrI(a*[) obm0ywf0ef;usifqdkif&m oufa&mufrI(a*[) obm0ywf0ef;usifqdkif&m oufa&mufrI(a*[) obm0ywf0ef;usifqdkif&m oufa&mufrI
a,bl,stm;jzifh wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; (a*[) obm0ywf0ef;usif
qdkif&m oufa&mufrIrsm; ppfaq;pDppfjcif;twGuf owfrSwfcsufabmif(4)ck &Sdygonf/ ¤if;wdkY
wGif – (i) urÇmhbPf\ ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;ESifh jrefrmEdkifiHOya'rsm;t& tumtuG,f
a&;&ef vdktyfaom ECA rsm;&Sdaejcif;(a*[obm0 ywf0ef;usifqdkif&m ta&;ygonfh
{&d,mrsm; (ECA)- Oyrm^ opfawmrsm;? trsdK;om;O,smOfrsm;? jrpfrsm;? a&uefrsm;? pdkpGwf
a'orsm;ESifh rsdK;wkef;vk^ tEÅ&m,fusa&mufaeonfh rsdK;pdwfrsm;)? (ii ) opfyifrsm; NydKvJ^
NydKvSJjcif; (iii ) pdkufcif;rsm; &Sif;vif;jcif; (iv) ukefae? a&ae? Avae todkuftNrHKrsm;tay:
oufa&mufrIrsm; ponfwdkYyg0ifygonf/
tu,fí pDrHudef;vkyfief;cGJ wnfae&m (odkY) qufpyf tajccHtaqmufttHkonf
wpdwfwa'o (odkY) tjynfht0 (ECA) {&d,mtwGif; usa&mufygu PMO taejzifh tqdkyg
pDrHudef;vkyfief;cGJ wnfaqmufrItwGuf tjcm; jzpfEdkifonfh ae&mwcktm; pOf;pm;& rnf/
Oyrm- pDrHudef;vkyfief;cGJ "mwftm;vdkif;\ tqdkjyKvrf;aMumif;onf ZD0rsdK;uGJpHk? pdkufcif; rsm;ESifh
todkuftNrHK{&d,mrsm;tay: usa&mufEdkifonfh tEÅ&m,ftm; z,f&Sm;^avsmhenf; Edkifonfh
jzpfEdkifacs&Sdaom vrf;aMumif;rsm; owfrSwfEdkif&ef tjcm;vrf;aMumif;rsm;qdkif&m tao;pdwf
qef;ppfavhvmrIudk aqmif&Gufoifhygonf/ tqdkyg xdcdkufEdkifrI rsm;jym;aom (sensitive area)
{&d,mrsm;udk tjynfht0 a&Smif&Sm;&ef rjzpfEdkifygu ZD0rsdK;uGJpHk {&d,m tay:
usa&mufEdkifonfh oufa&mufrIrsm;udk ajz&Sif;&rnf/ ,if;ESifh ywfoufí "mwftm; vdkif;
wnfaqmuf^xdef;odrf;&eftwGuf vdktyfonfh cGifhjyKcsufrsm;udk oufqdkif&m tmPmydkif
(Oyrm- opfawmOD;pD;Xme? a'oqdkif&m opfawmt&m&Sd)rsm;xH awmif;cH&ef vdktyfygonf/
a&xkvTmESifh ywfoufonfh {&d,m (Oyrm- jrpf^acsmif;rsm;? pdkpGwfa'o wetland rsm;)
twGif; usa&mufonfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ wnfaqmufa&;ESifh jyKjyifxdef;odrf;a&;
vkyfief;rsm;taejzifh wnfaqmufa&; tqifh umvtawmtwGif;? a&aea*[pepf (Oyrm –
pdkpGwfa'orsm;ajymif;vJjcif;? usL;ausmfrsdK;pdwfrsm;0ifa&mufvmjcif;)tay: qdk;usdK;
oufa&mufrIrsm;&SdEdkifNyD; a&aewd&pämefESifh tyifrsdK;pdwfrsm;tm; xdcdkufEdkifygonf/ owfrSwf
csufabmif (parameter) wckcsif;pD\ oufa&mufrIrsm;udkvnf; teD;0ef;usif&Sd a*[pepfrsm;
twGuf z,f&Sm;cH&onfh ZD0j'yfxk (Biomass) yrmP (odkY)^ESifh ¤if;\ ta&;ygrIponfh
tcsufrsm;tay: tajccHí ]]odomBuD;rm;rI (significant)}}? ]]tv,ftvwf (moderate)}}
ESifh ]]enf;yg;^rodomrI (insignificant)}} ponfjzifh cGJjcm;Edkifygonf/ tu,fí a&xkvTm
(a&tdkif^jrpfacsmif;) wckckonf tqdkjyKpDrHudef;vkyfief;cGJESifh eD;uyfpGm wnf&Sdaeygu avsmhyg;
oufoaprl^ pDrHcefYcGJrIrsm; r&Sdonfh tajctaewGif pDrHudef;\ wnfaqmufa&;ESifh vkyfief;
aqmif&GufrIrsm;onf a&aeobm0 todkuftNrHKrsm;tay: qdk;usdK;oufa&mufrIrsm; jzpfEdkifyg
onf/ (Oyrm- pDrHudef;vkyfief;cGJvkyfief;rsm;rS tnpftaMu;^ a&qdk;rsm;pGefYxkwfjcif;?
avmifpmqD^ acsmqD^ "mwkypönf;rsm; zdwfpif ,dkpdwfhjcif; ponf)/ oufa&mufrI\
oabmobm0tajctaersm;udk tqdkjyKpDrHudef; vkyfief;cGJ wnfae&mrS a&xkESifh eD;pyfrI
tajctae? a&xk\ oabmobm0 (¤if;rSm ta&;ygonfh a&aeowå0g^ tyifrsdK;pdwfrsm; \
ta&;BuD;onfh todkuftNrHKjzpfjcif; &Sd^r&Sd) ponfh tcsufrsm;tay: rlwnfí ‘ ]odom
BuD;rm;rI}}? ]]tv,ftvwf}} ESifh ]]enf;yg;^ rodomrI}} ponfjzifh cGJjcm;owfrSwf&ygrnf/
xdkYjyif pdkufcif;ae&mrsm; &Sif;vif;jcif;onfvnf; a&xkjzpfpOfESifh wdkufpm;jcif;
yHkpHrsm;tay: oufa&mufrIrsm; &SdEdkifygonf/ tqdkyg oufa&mufrIrsm;\ odomBuD;rsm;rI
taejzifh a*[pepfwefzdk;rsm;t& a&xk\ta&;ygrIESifh pDrHudef;vkyfief;cGJ wnfae&m eD;pyfrI
rsm; tay: rlwnfygonf/ vQyfppf"mwftm;vdkif;rsm;\ vQyfppfoHvdkufpufuGif; (EMF) ESifh
ywfoufívnf; tqdkyg vdkif;rsm;ESifh xdawGYrIrS "gwfvdkufcH&jcif; tEÅ&m,f&Sdonfh iSufrsm;?
vif;EdkYrsm; ponfwdkYtay: oufa&mufEdkifonfh tvm;tvmrsm;twGuf ppfaq;pDppfjcif;udk
aqmif&Guf&rnf/ ¤if;ppfaq;pDppfjcif;rsm;wGif ZD0qdkif&m oufa&mufrIrsm;jzpfonfh avtm;
vQyfppf'vufrsm;tMum; iSufrsm;ydwfrdEdkifonfh tajctae? a&tm;vQyfppfpufrsm;aMumifh
a&aeowå0grsm; tajymif;tvJjzpfEdkifonfh tajctaeESifh roefY&Sif;aom tajctaersm;
aMumifh a&m*gjzpfyGm;oufa&mufrItvm;tvmponfrsm;vnf; yg0if&ygrnf/ owfrSwfcsuf
abmifrsm;taejzifh pDrHudef;vkyfief;cGJ\ wnfaqmufa&;tqifh tawmtwGif; ½kyf0w¬K^
"gwkqdkif&m oufa&mufrIrsm; pDppf ppfaq;jcif;twGuf pOf;pm;&mwGif qlnHoHESifh avxk
npfnrf;jcif;? a&^ajrqDvTm npfnrf;jcif;? a&Ekyfajrmif;rsm; ydwfqdkYjcif; ponfhtcsufrsm;
vnf; yg0if&ygrnf/ tu,fí pDrHudef;vkyfief;cGJ\ wnfaqmufa&;vkyfief;rsm;wGif odom
onfh qlnHoHrsm; xGufay:apaom ud&d,m^ pufypönf; toHk;jyKrIyg0ifjcif; (Oyrm- rD;puf?
pile driver)? tu,fí tqdkjyKpDrHudef;vkyfief;cGJae&monf &yf&Gm^ ausmif;^ aq;&Hkrsm;ESifh
eD;uyfpGm wnf&Sdjcif; ponfhtajctaewGif toHnpfnrf;rIonf odomEdkifygonf/ (avsmhyg;
oufomapa&;tpDtpOfrsm;r&Sdygu)/ tvm;wlyif ausmufcGJpufrsm; toHk;jyKjcif;? ajrwl; puf
vkyfief;rsm;ESifh ,mOftoHk;jyKrIrsm;onfvnf; avxknpfnrf;rIudk jzpfEdkifygonf/ tu,fí
pDrHudef;vkyfief;cGJae&monf &yf&Gmrsm;ESifh reD;uyfygu pDrHudef;vkyfief;cGJ wnfaqmufa&;
vkyfief;rsm;rS avxknpfnrf;rI tvm;tvmtaejzifh odomBuD;rm;onfh
tajctaer&SdEdkifaomaMumifh ]]tao;tzGJ (minor)tjzpf cGJjcm;owfrSwfEdkifygonf/ tqdkjyK
pDrHudef;vkyfief;cGJwnfae&mteD;wGif a&xk (a&tdkif jrpfacsmif;rsm;) &Sdygu a&xk t&nf
taoG;tay: usa&mufEdkifonfh qdk;usdK;tvm;tvmrsm;udk (pDrHudef;vkyfief;rsm;rS tnpf
taMu;? npfnrf;a&rsm; pGefYxkwfjcif;? pufqD^ acsmqD^ "gwkypönf;rsm;,dkpdrfhjcif;) tqdkjyK
pDrHudef;wnfae&m\ a&xkESifh a&xkoabmobm0 (a&aeowå0g^ tyifrsm;twGuf
ta&;BuD;onfh obm0todkuftNrHKjzpfrjzpf ponfhtcsufrsm; tay:rlwnfí ]]odomBuD;rm;
jcif;}} (odkY) ]]tv,ftvwf}} (odkY) ]] rodomenf;yg;jcif;}} ponfjzifh cGJjcm;owfrSwfEdkifygonf/
tu,fí tqdkjyK"gwftm;cGJ½Hk wnfae&monf obm0a&Ekyfajrmif;pD;qif;rIudk t[efYtwm;
jzpfapygu tqdkyg"gwftm;cGJ½Hk\ wnfaqufa&;ESifh vkyfief;aqmif&GufrItqifh (2)&yfpvHk;
tawmtwGif; ]]odomonfh}} a&oG,fajrmif;ydwfqdkYrI^ a&vQHrIjzpfEdkifNyD; ,if;odkYr[kwfygu
a&Ekyfajrmif;tay: oufa&mufrIrSm tao;tzGJomjzpfEdkifygonf/
pDrHudef;vkyfief;cGJ\ vkyfief;aqmif&GufrItqifh tawmtwGif; owfrSwfcsuf
abmifrsm;wGif qlnHrIyrmP? avxknpfnrf;rI wdkufpm;jcif;ESifh tenfxdkifjcif;? a&Ekyfajrmif;
ydwfqdkYrI? a&BuD;a&vQHrI? tpdkiftcJ^ t&nftnpftaMu;pGefYypfrI? a&xknpfnrf;rI? PCB
jzpfEdkifacsESifh tEÅ&m,f&Sdaom ypönf;rsm;tm; ¤if;wdkY\ oufa&mufrItwGuf jyif;xefrI
yrmPay:rlwnfí odomBuD;rm;rI? tv,ftvwf (odkY) rodomenf;yg;rIponfjzifh pDppf
owfrSwfjcif; ponfwdkYyg0ifygonf/
vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;
pDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;onfh tqdkjyKpDrHudef; vkyfief;cGJrsm;onf "gwftm;jznfhqnf;rI
wdk;wufaumif;rGefvmjcif;\ &v'faMumifh (Oyrm toufarG;0rf;ausmif;ESifh pD;yGg;a&;vkyfief;
rsm; zGHYNzdK;rI? usef;rma&;ESifh ynma&;0efaqmifrIrsm; aumif;rGefrI? &yf&Gmab;uif;vHkNcHKrI?
trsdK;orD;rsm;\ vkyfydkifcGifhrsm;wdk;wufaumif;rGefrI) a'ocH&yf&Gmjynfolrsm;twGuf tusdK;
aus;Zl;rsm;pGm jznfhqnf;ay;Edkifrnf[k arQmfrSef;ygonf/ odkYaomf tcsdKUaom pDrHudef;vkyfief;cGJ
rsm; taejzifh a'ocH&yf&Gmjynfolrsm;ESifh tdrfaxmifpkrsm;tay:wGif vlrIa&;&mqdk;usdK;
oufa&mufrIrsm;? vlrIa&;&mtEÅ&m,foufa&mufrIrsm;vnf; &SdEdkifygonf/ tqdkyg qdk;usdK;rsm;
ESifh tEÅ&m,frsm;wGif atmufygwdkY yg0ifEdkifonf/ (pDrHudef;vkyfief;cGJ oufa&mufrIrsm;
tao;pdwf aqG;aEG;csufudk PSIA wGifMunfhyg/)
• wnfaqmufa&;ESifh vkyfief;aqmif&GufrItawmtwGif; tajccHtaqmufttHkqdkif&m
oufa&mufrIrsm;wGif ajr,modrf;,ljcif;ESifh odkY ydkifqdkifrIypönf;rsm; qHk;½IH;jcif; (Oyrm-
opfyifrsm;? oD;ESHtyifrsm;)
• vlrIa&;&m csefvSyfcH&jcif;rsm; (&&Sdvmonfhwdk;csJUvQyfppf"gwftm; 0efaqmifrIrsm;tm;
toHk;jyK&ef aiGaMu;wwfEdkifrIr&Sdjcif;ESifh toHk;jyKEdkif&ef vdkif;csdwfqufrIr&Sdjcif;
ponfwdkYtay:tajccHí)
• ta<u;wif&Sdjcif;? txl;ojzifh udk,fxludk,fxvQyfppf"gwftm;pepfrsm;rS p&dwfjrifhrm;
onfh vdkif;csdwfqufrIrsm;jzpfjcif;/
• wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh tm;enf;onfh tpktzGJYrsm; tay: oufa&mufrIrsm;/
• aus;&Gm vQyfppfrD;vif;a&; aumfrwDrsm;\ pDrHtkyfcsKyfrIESifh vkyfief;pGrf;&nf
þpDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;rnfh pDrHudef;vkyfief;cGJtrsm;pktwGuf ajr,m þpDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;rnfh pDrHudef;vkyfief;cGJtrsm;pktwGuf ajr,m þpDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;rnfh pDrHudef;vkyfief;cGJtrsm;pktwGuf ajr,m þpDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;rnfh pDrHudef;vkyfief;cGJtrsm;pktwGuf ajr,m
toufarG; 0rf;aMumif;ESifh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; (&Sdygu) ESifh qufpyfonfh toufarG; 0rf;aMumif;ESifh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; (&Sdygu) ESifh qufpyfonfh toufarG; 0rf;aMumif;ESifh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; (&Sdygu) ESifh qufpyfonfh toufarG; 0rf;aMumif;ESifh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; (&Sdygu) ESifh qufpyfonfh t"du tvm;tvm&Sd aom vlrIa&;oufa&mufrIrsm;t"du tvm;tvm&Sd aom vlrIa&;oufa&mufrIrsm;t"du tvm;tvm&Sd aom vlrIa&;oufa&mufrIrsm;t"du tvm;tvm&Sd aom vlrIa&;oufa&mufrIrsm;
ajr,m? toufarG;0rf;ausmif;ESifh qufEG,fonfhtvm;tvm&Sdaom oufa&mufrIrsm;
wGif wdkuf&dkuf(odkY) oG,f0dkufajr,m toHk;jyKrItajymif;tvJrsm;? ajr,modrf;,ljcif;twGuf
tvm;tvm&Sdonfh vdktyfcsufrsm;tp&SdonfwdkY yg0ifEdkifonf/ tcsdKUaom>cif;csufudpörsm;
wGif ¤if;taejzifh aqmif&Guf&ef vdktyfEdkifonf[k RPF t& cGifhjyKxm;aomfvnf;)/ pDrHudef;
vkyfief;cGJrsm;\ ajc&m? vuf&m footprint onf a,bl,stm;jzifh ao;i,fNyD; jynfolrsm;
taejzifh ae&ma&TUajymif;&jcif;rsdK;vdktyfrnf[k arQmfrSef;xm;jcif;rsdK;r&Sdyg/ pDrHudef;vkyfief;cGJ
rsm;wGif tajccHtaqmufttHkrsm;twGuf qE´tavQmuf ajr,mvSL'gef;rIrsdK;vnf; yg0ifEdkif
ygonf/ tqdkyg vSL'gef;rIrsm;onf OP 4.12 t& wdkuf½dkuf tBuHK;0ifjcif;rsdK; r&Sdaomfvnf;
¤if;wdkYrSm eD;uyfpGm qufEG,frI&SdNyD; tcsdKUaom tajctaersm;wGifom jzpfay:Edkifí
oufa&mufrIcH&onfh jynfolrsm;taejzifh tqdkyg vSL'gef;rIrsm;tm; jiif;y,fEdkifNyD; ,if;tpm;
epfemaMu;udk &,lEdkifygonf/ qE´tavsmuf ajr,mvSL'gef;jcif;twGuf oabmwlcsufonf
RPF wGif yg0ifygonf/
oufarG;0rf;ausmif;vkyfief;rsm;ESifh ywfoufí tqdkjyKpDrHudef; vkyfief;cGJ wnfae&m
teD;w0dkuf&Sd oufarG;0rf;aMumif;vkyfief;rsm;tay: tqdkjyK pDrHudef;vkyfief;cGJrS usa&mufEdkif
onfh oufa&mufrItvm;tvmrsm;tm; apmvsifpGm qef;ppfavhvmod&SdEdkif&ef rsm;pGm
ta&;BuD;ygonf/ ¤if;wdkYrSm ajr,m? tjcm;udpö&yfrsm;jzifh qufEG,fygonf/ tqdkyg ppfaq;
pdppfrIrsm;onf a'ocH&yf&GmtwGif;&Sd pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;ESifh tvkyform;rsm;twGuf
wnfaqmufa&;? vkyfief;aqmif&GufrIESifh jyKjyifxdef;odrf;a&;vkyfief;rsm;wGif yg0ifEdkif&ef
tcGifhtvrf;rsm;udk rD;armif;xdk;jyjcif;rsdK; jzpfEdkifygonf/
wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm; wnf&Sdjcif;twGuf tqdkyg &yf&Gmjynfolrsm;jzifh vGwfvyfí
BudKwiftoday;rI&Sdaom tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;ESifh pDrHudef;vkyfief;cGJ IPP rsm;twGuf
jyifqifjcif;rsm; OP 4.10 t& aqmif&Guf&ef vdktyfaMumif; qHk;jzwfEdkifap&ef ppfaq;
pDppfrIrsm;udk aqmif&Guf&rnf/ tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;ESifh vlrIa&;&m tuJjzwfcsuf (pDrHudef;
vkyfief;cGJ\ oufa&mufrIyrmPtay: rlwnfí) rsm;onf pDrHudef;vkyfief;cGJ taejzifh
wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;twGuf qDavQmfonfh tusdK;aus;Zl;rsm; jznfhqnf;ay;NyD; qdk;usdK;
oufa&mufrIrsm; r&SdaMumif; aocsmap&ef tvm;tvm&Sdonfh ,Ofaus;rIqdkif&m? bmom
pum;ESifh xnfhoGif;pOf;pm;&rnfh tjcm;ta&;ygonfh ½Iaxmifhrsm;tm; xdk;xGif;odjrifrI &&Sdap
&ef &nf&G,fygonf/
tvm;tvm&Sdaom aumif;usdK;rsm;taejzifh pDrHudef;rS tqdkyg tusdK;aus;Zl;rsm;
wdk;yGm;vmap&ef jzpfygonf/ ¤if;wGif pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;ü EGrf;yg;í tm;enf;onfh &yf&Gm
jynfolrsm;? tdrfaxmifpkrsm yg0ifaMumif;ESifh vlrIa&;&mtajccHtaqmufttHkrsm;jzpfonfh
aq;½Hk aq;cef;rsm;ESifh ausmif;rsm;tm; vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;ay;jcif;? ab;uif;vHkNcHK
a&; (txl;ojzifh trsdK;orD;rsm;ESifh uav;i,frsm;) aumif;rGefaponfh rD;tvif;a&mif &&Sdjcif;
ponfh tusdK;aus;Zl;rsm; yg0ifygonf/
8.4/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m udpö&yfrsm;8.4/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m udpö&yfrsm;8.4/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m udpö&yfrsm;8.4/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m udpö&yfrsm;\\\\ twdkif;twm^yrmP twdkif;twm^yrmP twdkif;twm^yrmP twdkif;twm^yrmP
twGuf vkyfief;pOfrsm;twGuf vkyfief;pOfrsm;twGuf vkyfief;pOfrsm;twGuf vkyfief;pOfrsm;
a,bl,stm;jzifh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;rS ¤if;oufa&mufaom {&d,mtwGif; rnfonfh
oufa&mufrIrsm;udk jzpfay:aponf/ (atmufygtcef; 8.5 udkMunfhyg) tqdkyg oufa&mufrI
rsm;tm; tuJjzwfEdkif&ef rnfonfh jy|mef;csuf^ud&d,m trsdK;tpm;vdktyfonf ponfhtcsuf
rsm;tm; cGJjcm;owfrSwfEdkif&ef ppfaq;pDppfa&;vkyfief;pOfudk aqmif&Guf&rnf/ t"dutm;jzifh
jy|mef;csuf^ud&d,ma&G;cs,frIonf arQmfrSef;xm;onfh oufa&mufrI\ BuD;rm;jyif;xefrI
twdkif;twmESifh usa&mufEdkifonfh tEÅ&m,ftqifhrsm;tay: rlwnfygonf/
twdkif;twmtuJjzwfjcif;tqifh tawmtwGif;? PMO rsm;onf ta&;ygonfh
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m udpö&yfrsm;? tEÅ&m,fESifh oufa&mufrIrsm;udk cGJjcm;
owfrSwf&rnf/ twdkif;twmtuJjzwfpOf tawmtwGif; avsmhyg;oufomapa&; yHkpH
tajymif;tvJrsm; aqmif&Guf&efESifh pDrHudef; wnfae&mtm; ajymif;vJ? jyKjyifEdkif&ef jyóem
&yfrsm;tm; apmvsifpGm azmfxkwfEdkif&rnf/
oufa&mufrIrsm;tm; tuJjzwfjcif; taejzifh pDrHudef;zGHYNzdK;a&;ESifh qufEG,fonfh
tvm;tvm&Sdaom t"duudpö&yfrsm;ESifh pDrHudef;&yf0ef; (project circle) rsm;tm;
xnfhoGif;pOf;pm;&rnf/ tuJjzwfppfaq;jcif;udk avsmhayghoufomapa&; (odkY) pDrHcefYcGJrI
tpDtpOf wpHkw&m toHk;jyKaqmif&Gufjcif; rjyrSD BudKwifí aqmif&Guf&rnf/ odkYjzifh
xda&mufonfh avsmhyg;oufomapa&; enf;AsL[mrsm; aemufqufwGJ toHk;jyKjcif;jzifh odom
BuD;rm;onfh qdk;usdK;tjzpf azmfjyonfh oufa&mufrIrsm;udk tenf;qHk;tqifhjzpfapjcif; (odkY)
avsmhcsEdkifjcif;rsm; aqmif&GufEdkifygrnf/
twdkif;twmtuJjzwfvkyfief;pOfonf tuJjzwfppfaq;onfh{&d,m (4)ck&Sd ppfaq;
pDppfa&; owfrSwfcsufabmifwck\ ta&;yg^odomrItm; cGJjcm;owfrSwf&rnf/ (twdkif;
twm^ tcsdefumv? yrmPESifh jzpfEdkifacs)/ owfrSwfcsufabmif(4)cktm; atmufyg Z,m;
wGif azmfjyxm;ovdk trSwfay; (grading) tajccHjzifh trSwf 1-3 txd trSwfwck
owfrSwf&rnf/ odkYjzifh vTrf;NcHKta&;yg^ odomrI tuJjzwfcsuf xGufay:vmrnf jzpfonf/
Z,m; 8.1/ twdkif;twm? tcsdefumv? yrmPESifh jzpfEdkifacsrsm;twGuf trSwfay;jcif;Z,m; 8.1/ twdkif;twm? tcsdefumv? yrmPESifh jzpfEdkifacsrsm;twGuf trSwfay;jcif;Z,m; 8.1/ twdkif;twm? tcsdefumv? yrmPESifh jzpfEdkifacsrsm;twGuf trSwfay;jcif;Z,m; 8.1/ twdkif;twm? tcsdefumv? yrmPESifh jzpfEdkifacsrsm;twGuf trSwfay;jcif;
&rSwf&rSwf&rSwf&rSwf twdkif;twmtwdkif;twmtwdkif;twmtwdkif;twm tcsdefumvtcsdefumvtcsdefumvtcsdefumv jjjjzpfEdkifacszpfEdkifacszpfEdkifacszpfEdkifacs yrmPyrmPyrmPyrmP
1 wdkuf½dkufoufa&mufrI
ZHk- vkyfief;^ site
area twGif; (odkY)
uyfvsuf&Sdonfh
ywf0ef;usiftwGif;
wdk-oufa&mufrI onf
a&wdkumv (0-12 v)
(odkY) &Hzef&Hcg
enf;yg; enf;yg;- obm0ywf0ef;usif
qdkif&mjzpfpOf?
obm0vkyfief;pOf rsm;tm;
ajymif;vJoGm;apjcif; r&Sd (odkY)
rodomaom yrmP
tajymif;tvJom&Sdjcif;
2 a'otwGif; -
oufa&mufrIonf
vkyfief;{&d,m jyify^
uyfvsuf&Sdonfh
ywf0ef;usifwGif
wdkif;wm^ owdjyKrd
Edkifjcif;
tv,ftvwf-
umvvwftqifh (1-
2) ESpf
tv,ftvwf tv,ftvwf- obm0 a*[
pepfrsm; wpdwfwa'o
tajymif;tvJjzpfay:aponf//
3 us,fjyefYonfh {&d,m
qufpyf
catchment {&d,m
atmuftqifh
(subcatchment)
(odkY) wNrdKUvHk; ponfh
umv&Snf—
oufa&mufrIonf
wnfaqmufa&;tqifh
ausmfvGefESpfrsm;txd
(odkY) pDrHudef;vkyfief;
aqmif&GufrI
jrifhrm; jrifhrm; - obm0ywf0ef;usif
qdkif&m yHkrSefobm0jzpfpOf rsm;
ajymif;vJ/
BuD;rm;onfh
oufa&mufrI jzpfay:
aponfh vkyfief;
aqmif&GufrI
oufwrf;wavsmufESifh
qufwdkuf xyfwvJ
vJ jzpfay:Edkif
oufa&mufrIwckck\ twdkif;twm? tcsdefumv? yrmP? jzpfEdkifacsrsm;ESifh qufEG,f
onfh &rSwfrsm;tay: tajccHí oufa&mufrIrsm;\ odom^ta&;ygrItm; atmufygtwdkif;
tñTef;udef;tjzpf azmfjyEdkifygonf/
odom^ ta&;ygrItm; atmufazmfjyygt& ]]enf;yg;}}? ]]tv,ftvwf}}? ]]jrifhrm;}} ponfjzifh
tqifhowfrSwfEdkifonf/
- enf;yg; = < 9
- tv,ftvwf = ≤ 14 - jrifhrm; = ≥ 15
-
oufa&mufrI rufx&pfZ,m;wGif ta&mif&ifh (shade) jzifh azmfjyrxm;ygu ¤if;
oufa&mufrIrsm;rSm qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;jzpfNyD; tpdrf;a&mif (shading) jzifh jyoxm;csuf
rsm;rSm tusdK;aus;Zl;? aumif;usdK;oufa&mufrIrsm;jzpfonf/
odom^ta&;ygrI = (twdkif;twm + tcsdefumv+ jzpfEdkifacs) _ yrmP
Z,m; 8.2/ wnfaqmufa&;umvtwGif; pDrHudef;vkyfief;cGJwcktwGuf oufa&mufrI
rufx&pfZ,m;erlem
Z,m; 8.3/ vkyfief;aqmif&GufrIumvtwGif; pDrHudef;vkyfief;cGJwcktwGuf oufa&mufrI
rufx&pfZ,m;erlem
txufwGif azmfjycJhonfhtwdkif; urÇmhbPf\ ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;t& NEP
tm; trsdK;tpm; ]]B}} tjzpf owfrSwfxm;NyD; ¤if;owfrSwfcsuft& ]]pDrHudef;wckonf
vlrIa&;&m (odkY) obm0ywf0ef;usifqdkif&m qdk;usdK;oufa&mufrItvm;tvm tuefYtowf
jzifhom&SdEdkifNyD; ¤if;oufa&mufrIrsm;taejzifhvnf; ta&twGuf tenf;i,fom&Sdí a,bl,s
tm;jzifh vkyfief;wnfae&mtvdkuf site-specific ESifh trsm;tm;jzifh rlvtwdkif; jyefvnf
aumif;rGefatmif aqmif&GufEdkifNyD; avsmhyg;oufomaponfh tpDtpOfrsm;jzifh tvG,fwul
ajz&Sif;Edkifonfh tajctaeomjzpfygonf/}}
oufa&mufrIrsm;\ twdkif;twm odom^ ta&;ygrIonf vdktyfaom obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m tuJjzwfppfaq;onfh jyXmef;csuf^ ud&d,mrsm;\ tqifhudk
tqHk;tjzwfay;ygonf/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m jy|mef;csuf^ ud&d,mrsm;tae jzifh
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI tpDtpOfrSwqifh ECoP rS obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrI tjynfht0^ tvHk;pHk tuJjzwfppfaq;csuftxd
trsdK;rsdK;&SdEdkifygonf/ (Z,m; 8.4 tm;Munfhyg)
Z,m; 8.4/ oufa&mufrItwdkif;twmay: tajccHí vdktyfonfh obm0ywf0ef;usif
qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm;
oufa&mufrItwdkif;twm (vTrf;NcHK)oufa&mufrItwdkif;twm (vTrf;NcHK)oufa&mufrItwdkif;twm (vTrf;NcHK)oufa&mufrItwdkif;twm (vTrf;NcHK) obm0ywf0ef;usifqdkif&m jy|mef;csuf obm0ywf0ef;usifqdkif&m jy|mef;csuf obm0ywf0ef;usifqdkif&m jy|mef;csuf obm0ywf0ef;usifqdkif&m jy|mef;csuf
ud&d,mrsm;ud&d,mrsm;ud&d,mrsm;ud&d,mrsm;
enf;yg; IEE/ ESMP/ ECop
tv,ftvwf ESMP/ ESIA
jrifhrm; ESIA
vuf&Sd jrefrmEdkifiH\ Oya'jy|mef;csufrsm;t& NEP vufatmuf&Sd pDrHudef;vkyfief;cGJ
trsdK;tpm;tm;vHk;udk ueOD;obm0ywf0ef;usifqdkif&m avhvmppfaq;jcif; (IEE) tjzpf
owfrSwfygonf/ odkY&mwGif usefonfh tjcm; owfrSwfcsufabmifrsm;rSm enf;yg;^ tv,f
tvwftqifh&SdNyD; tqdkyg pDrHudef;vkyfief;cGJtaejzifh urÇmhbPfowfrSwfcsufrsm;t&
obm0ywf0ef;usifqdkif&m trsdK;tpm; (B)twGif; qufvuf&Sdaeaomfvnf; tu,fí
obm0 tyif owå0grsm;ESifh wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;tay: usa&mufonfh oufa&mufrI
rsm; jrifhrm;ygu jynfhpHkonfh ESIA aqmif&Guf&ef vdktyfygrnf/ tESpfcsKyftaejzifh? atmuf
azmfjyyg oufa&mufrIwckckrSm jrifhrm;onf[k owfrSwfygu NEP t& aqmif&Gufonfh
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf ESIA vdktyfygrnf/
- avxkt&nftaoG;? obm0todkuftNrHK{&d,mrsm;? ywf0ef;usifqlnHrItqifhrsm;?
a&aetyifESifh owå0grsm;? ajr,modrf;qnf;jcif;ESifh a&TUajymif;ae&mcsxm;rI vdktyf
jcif;? wdkif;&if;om;vlenf;pk ponfwdkYjzpfygonf/
8.5/ pDrHudef;vkyfief;cGJtvdkuf ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; 8.5/ pDrHudef;vkyfief;cGJtvdkuf ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; 8.5/ pDrHudef;vkyfief;cGJtvdkuf ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; 8.5/ pDrHudef;vkyfief;cGJtvdkuf ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm; (wnfae&mtvdkuf) twGuf vkyfief;pOfESifh vrf;ñTefcsufrsm;(wnfae&mtvdkuf) twGuf vkyfief;pOfESifh vrf;ñTefcsufrsm;(wnfae&mtvdkuf) twGuf vkyfief;pOfESifh vrf;ñTefcsufrsm;(wnfae&mtvdkuf) twGuf vkyfief;pOfESifh vrf;ñTefcsufrsm;
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrI tuJjzwfcsuf (odkY) obm0 obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrI tuJjzwfcsuf (odkY) obm0 obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrI tuJjzwfcsuf (odkY) obm0 obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrI tuJjzwfcsuf (odkY) obm0 ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI tpDtpOfrsm;twGuf jyifqifjcif;ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI tpDtpOfrsm;twGuf jyifqifjcif;ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI tpDtpOfrsm;twGuf jyifqifjcif;ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI tpDtpOfrsm;twGuf jyifqifjcif;
þpDrHudef;t& pOf;pm;owfrSwfonfh obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrI
tuJjzwf jy|mef;csuf^ ud&d,mrsm;onf jynfhpHkonfh obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m
oufa&mufrI tuJjzwfcsuf (ESIA) rS obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI tpDtpOf
(ESMP) ESifh obm0ywf0ef;usifqdkif&m usifh0wfpnf;urf;rsm; (ECoP) wdkYtxd
trsdK;rsdK;&Sdygonf/ ESIA ESifh ESMP (2)rsdK;vHk;onf wlnDonfh tpdwftydkif;rsm; tBuHK;
0ifaomfvnf; avhvmqef;ppfrI tqifhrsm; trsdK;rsdK;uGJjym;ygonf/-
- pDrHudef;vkyfief;cGJ vTrf;rdk;rI{&d,mcGJjcm;owfrSwfjcif;/
- pDrHudef;vkyfief;cGJ vTrf;rdk;rI{&d,mtwGif; tqdkjyKpDrHudef;vkyfief;cGJ\ oufa&mufrIrsm;
tm; tajccHí tuJjzwfonfh ]] obm0ywf0ef;usiftajccHrsOf;}} ESifh ]]vlrIa&;&m
tajccHrsOf;}} rsm; owfrSwfjcif;/
- wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif;ESifh vkyfief;aqmi&GUvnfywfrItqifh umvrsm;
twGif; pDrHudef;vkyfief;cGJ\ t"duvkyfief;rsm; cGJjcm;owfrSwfjcif;/
- wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif;ESifh vkyfief;aqmif&GufvnfywfrI tqifhumvrsm;
twGif; obm0ywf0ef;usif tajccHrsOf;tay: rlwnfí pDrHudef; t"duvkyfief;rsm;\
oufa&mufrIrsm;udk ppfaq;tuJjzwfjcif;/
- trsm;jynfol tBuHjyK^ aqG;aEG;yGJrsm; aqmif&Gufjcif;/
- qdk;usdK;oufa&mufrIrsm; a&Smif&Sm;jcif;^ avsmhyg;oufomapjcif;^ epfemaMu;ay;jcif;
ESifh aumif;usdK;oufa&mufrIrsm; wdk;yGm;apa&;twGuf avsmhyg;oufomapa&;
enf;vrf;rsm;tm; cGJjcm;owfrSwfjcif;/
- ESIA ESifh ywfoufí avhvmppfaq;a&;qdkif&m vdktyfcsufrsm;ESifh ESMP
ukefusp&dwfrsm; cefYrSef;wGufcsufjcif; tygt0if obm0ywf0ef;usif pDrHcefYcGJrI
tpDtpOf (ESMP) jzpfxGef;wdk;wufap&ef aqmif&Gufjcif;/
- ECoP ukefusp&dwf tygt0if obm0ywf0ef;usifqdkif&m usifh0wfpnf;urf; (ECoP)
cGJjcm;owfrSwfjcif;/
- pm&Gufpmwrf;rsm; today;azmfjyjcif;/
pDrHudef;vkyfief;cGJ vTrf;rdk;rI {&d,mpDrHudef;vkyfief;cGJ vTrf;rdk;rI {&d,mpDrHudef;vkyfief;cGJ vTrf;rdk;rI {&d,mpDrHudef;vkyfief;cGJ vTrf;rdk;rI {&d,m
pDrHudef;t& pDrHudef;vkyfief;cGJ\ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;
cHpm;&rnfh (odkY) cHpm;&Edkifonfh vTrf;rdk;rI{&d,mwGif pDrHudef;vkyfief;cGJ wdkuf½dkufvTrf;rdk;rI
{&d,mESifh ¤if;\taxmuftyHh yHhydk;rI t*Fg&yfrsm; yg0ifygonf/ pDrHudef;vkyfief;cGJ wck\
vTrf;rdk;rI{&d,mudk owfrSwfEdkif&ef pDrHudef;vkyfief;cGJ\ wnfaqmufa&;tqifhumvESifh
vkyfief;aqmif&GufvnfywfrI tqifhumv (2)rsdK;pvHk;twGif; aqmif&Gufrnfh vkyfief;pOfESifh
vkyfief;rsm;tm; aocsmpGm tuJjzwfppfaq;&ef vdktyfygonf/
pDrHudef;vkyfief;cGJ\ vTrf;rdk;rI{&d,monf pDrHudef;vkyfief;cGJ trsdK;tpm;("mwftm;cGJ½Hk?
"mwftm;vdkif; mini hydro ponf) ESifh ¤if;taumiftxnfazmfaqmif&Gufrnfh site ae&m\
oabmobm0wdkYtay: rlwnfygonf/ (Oyrm- a&xk (odkY) ausmif;\teD;tem; ponf)/
Oyrm- pDrHudef;vkyfief;cGJtrsm;pk\ vTrf;rdk;rI {&d,monf vkyfief;rsm;\ ajc&m vuf&m
(footprint) (pdkufcif;rsm;? "mwftm;vdkif;pMuFef? oGm;vmonfhvrf;rsm;ponf) ESifh
¤if;\wdkuf½dkufteD;0ef;usifrsm;wGifom tuefYtowf&SdEdkifygonf/ odkYaomf tcsdKUaom
oufa&mufrIrsm;jzpfonfh qlnHoHrsm;ESifh avxknpfnrf;rIrsm;onf vkyfief;rsm;\ footprint
udk ausmfvGefonfh oufa&mufrIrsm; &SdEdkifygonf/ tcsdKUaom pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; (Oyrm –
tao;pm;a&tm;vQyfppf mini hydro) onf atmufzuf downstream oufa&mufrIrsm;?
tjcm;ae&mrsm;odkY o,faqmif a&muf&SdoGm;Edkifonfh tnpftaMu;^ tEÅ&m,f&Sdonfh pGefYypf
ypönf;rsm; ponfjzifh oufa&mufrIrsm; &SdEdkifaomaMumifh a&vrf;aMumif;rsm; (water way)
tay: oufa&mufrIrsm;udkvnf; t"duxm;aqmif&Guf&ef vdktyfygonf/
atmufygZ,m; 8.5 wGif vkyfief;rsm;\ footprint ESifh wdkuf½dkufteD;0ef;usifü
uefYowfonfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ vTrf;rdk;rI{&d,m cGJjcm;owfrSwf&ef a,bl,svrf;ñTef
csufrsm;udk azmfjyxm;ygonf/ txufwGif azmfjycJhonfhtwdkif;? pDrHudef;vkyfief;cGJ? taumif
txnfazmf aqmif&Gufrnfh{&d,m? oufa&mufrI\ odom^ta&;ygrI ponfwdkYtay: rlwnf
í vTrf;rdk;rI{&d,monf tao;pm;a&tm;vQyfppfvkyfief;rsm;\ EIef;tenfpD;qif;rI a*[
pepftay: oufa&mufrIrsm; (odkY) avxkt&nftaoG;tay: oufa&mufonfh 'DZ,fpufrsm;
twGuf avxk&yf0ef;ponfrsm;twGuf owfrSwf{&d,matmiftqifh (sub-catchment)
tBuHK;0ifEdkifygonf/ pDrHudef;vkyfief;cGJwckpDtwGuf vTrf;rdk;rI{&d,mudk qHk;jzwfowfrSwfyg
rnf/
Z,m; 8.5/ vkyfief;rsm;Z,m; 8.5/ vkyfief;rsm;Z,m; 8.5/ vkyfief;rsm;Z,m; 8.5/ vkyfief;rsm;\\\\ footprint ü uefYowfonfh wdkuf½dkufvTrf;rdk;rI{&d,m (ü uefYowfonfh wdkuf½dkufvTrf;rdk;rI{&d,m (ü uefYowfonfh wdkuf½dkufvTrf;rdk;rI{&d,m (ü uefYowfonfh wdkuf½dkufvTrf;rdk;rI{&d,m (area of
influence) cGJjcm;owfrSwfjcif; twGuf vrf;ñTefcsufrsm;) cGJjcm;owfrSwfjcif; twGuf vrf;ñTefcsufrsm;) cGJjcm;owfrSwfjcif; twGuf vrf;ñTefcsufrsm;) cGJjcm;owfrSwfjcif; twGuf vrf;ñTefcsufrsm;
pDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJ vTrf;rdk;rI{&d,m (vTrf;rdk;rI{&d,m (vTrf;rdk;rI{&d,m (vTrf;rdk;rI{&d,m ( area of influence ))))
"mwftm;cGJ½Hk "mwftm;cGJ½Hkwnfae&m 1 km 0ef;usiftwGif;&Sd {&d,mESifh &yf&Gm
rsm; "mwftm;cGJ½HkodkY qufoG,fonfh t"duvrf;rBuD;rS toHk;jyK
vrf;\ wzufwcsuf (15 m twGif; ) &Sd {&d,mrsm;
"mwftm;vdkif; "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif; vrf;aMumif;OD;wnf&m (27 m) tuGm
ta0; twGif;&Sd {&d,mESifh &yf&Gmrsm;
wnfaqmufa&;umvtwGif; oufa&mufEdkifonfh "mwftm;
jzefYjzL;a&;vdkif;wdkif^wm0grsm;odkY OD;wnfonfh t"duvrf;rS
toHk;jyKvrf;\ wzufwcsuf (15m twGif;)&Sd {&d,mrsm;
tao;pm;a&tm;vQyfppf
mini hydro
OD;ydkif;tuefY fore bay watersled a&a0ukef;wef;twGif; (0.5
km) &Sd {&d,mESifh minihydro power plant \ atmufzuf
downstream (2 km twGif;)&Sd {&d,m
'DZ,fvQyfppf"mwftm;ay;
puf
'DZ,fvQyfppf"mwftm;ay;puf\ 0.5 km twGif;&Sd aus;&Gmrsm; ESifh
aexdkifonfh vltpkta0;rsm;
SHS qdkvmtdrfoHk; pepf
rsm;
tufqpftrsdK;tpm;oHk; bx¬&DtoHk;jyKonfh qdkvmtdrfoHk;pepf\
0.2 km 0ef;usif&Sd {&d,mrsm;ESifh&yf&Gmrsm;
avtm;pGrf;tifpepf avtm;pGrf;tifpuf\ 1 km 0ef;usif iSufrsm;? tif;qufrsm;\
avxk {&d,m
taxmuftul yHhydk;rI t*Fg&yfrsm;taxmuftul yHhydk;rI t*Fg&yfrsm;taxmuftul yHhydk;rI t*Fg&yfrsm;taxmuftul yHhydk;rI t*Fg&yfrsm;
NEP taejzifh yifr"mwftm;vdkif;ESifh yifr"mwftm;vdkif;jyify vQyfppf"mwftm;
jznfhqnf;a&; tcsdKUaomtydkif;^u@rsm;tm; aiGaMu;yHhydk;rnfjzpfaomfvnf; tcsdKUaom
taxmuftul yHhydk;rIt*Fg&yfrsm; ( HV "mwftm;ay;ydkYonfhvdkif;rsm;? toHk;jyKvrf;rsm;? a&
axmufyHha&;vdkif;rsm;) onf NEP \ zGYHNzdK;a&; OD;wnfcsuf atmifjrifrI&&Sd&ef ta&;BuD;onfh
tpdwftydkif;rsm; jzpfEdkifygonf/ xdkYaMumifh urÇmhbPf\ OP 4.01 wpdwfwa'otjzpf ESIA
twGuf vdktyfcsufrsm;wGif ]]taxmuftul½Iaxmifhrsm;tm;vHk; tygt0if pDrHudef;\
oufa&mufrIcH&Edkifonfh {&d,m}} xnfhoGif;&ef jzpfonf/ NEP onf vuf&Sd(odkY) ra&S; raESmif;
wnfaqmufonfh NEP oufa&mufrIcH&Edkifonfh odkY ESifh csdwfqufxm;onfh taxmuftul
yHhydk;rIt*Fg&yfrsm;ESifh qufEG,fonfh aumif;rGefaom BudKwifjyifqif aqmif&GufrIrsm;udk
vkyfaqmifygrnf/ tqdkyg jyifqifaqmif&GufrIrsm; wpdwfwydkif;tjzpf PMO rsm;onf-
- rnfonfh (Oyrm- trsdK;tpm;ESifhwnfae&m) taxmuftulyHhydk;rIt*Fg&yfrsm; (Oyrm-
"mwftm;ay;puf½Hkrsm;ESifh HV "mwftm;ay;ydkYonfhvdkif;rsm;) jznfhqnf;rnf(odkY) yifr
"mwftm;vdkif;tqifhqifhaqmif&Gufjcif; (odkY) aus;vuf tBudK"mwftm; jznfhqnf;a&;
pDrHudef;rsm;\ tajccHtpdwftydkif;jzpfonf ponfjzifh qHk;jzwfowfrSwfjcif;/
- urÇmhbPftzGJY\ vkyfief;aqmif&GufrIqdkif&m rl0g'rsm;ESifh ywfoufí udpö&yfrsm;
awGY&Sdygu vkyfief;tpDtpOftygt0if taxmuftulyHhydk;rI t*Fg&yfrsm;\ obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&maqmif&Gufcsufrsm;udk tuJjzwf&ef pm&if;ppfaq;jcif;
(Audit) aqmif&Gufjcif;/
ponfwdkYudk aqmif&Guf&rnf/
obm0ywf0ef;usifqdkif&m tajccHrsOf; ( obm0ywf0ef;usifqdkif&m tajccHrsOf; ( obm0ywf0ef;usifqdkif&m tajccHrsOf; ( obm0ywf0ef;usifqdkif&m tajccHrsOf; ( base line ))))
jynfhpHkvHkavmufaom obm0ywf0ef;usifqdkif&m oufa&mufrItuJjzwfcsuf
aqmif&GufEdkif&ef ]]obm0ywf0ef;usifqdkif&m tajccHrsOf;}} owfrSwf&ef tvGefta&;BuD;yg
onf/ ¤if;tay:rlwnfí pDrHudef;vkyfief;cGJ\ obm0ywf0ef;usiftajccHrsOf;\ oGifjyif
vu©Pmrsm;onf –
- pDrHudef;vkyfief;cGJwnfae&m\ oabmobm0
- pDrHudef;vkyfief;cGJ\obm0^ twdkif;twmESifh ¤if;\jzpfEdkifajc&Sdaom oufa&mufrI
rsm;
- obm0ywf0ef;usifqdkif&m ab;uif;vHkNcHKa&;jy|mef;csuf ud&d,m trsdK;tpm;ESifh
qufEG,fonfh tao;pdwftqifh (Oyrm- ESMP/ ESIA) ponfwdkYtay: rlwnfyg
onf/
Oyrm – "gwftm;cGJ½Hk pDrHudef;vkyfief;cGJwpfcktwGuf tajccHrsOf;? tem*gwfrSef;qcsuf
azmfjyEdkif&ef 0ef;usifavxk t&nftaoG;ESifh qlnHrI yrmPrsm;rSm ta&;BuD;onfh owfrSwf
csuf abmifrsm;jzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf tqdkyg owfrSwfcsuf abmifrsm;onf
pDrHudef;vkyfief;rsm;\ oufa&mufrIcH&EdkifaomaMumifh jzpfonf/ odkYaomf ¤if;owfrSwfcsuf
abmifrsm;onf "gwftm;jzefYjzL;a&;vdkif; wnfaqmufjcif;uJhodkYaom pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;
twGuf ta&;ygEdkifajcr&Sdyg/ tvm;wlyif a*[ obm0ywf0ef;usifowfrSwfcsufabmifrsm;
(Oyrm – tyifESifh wd&pämefrsm;\ ZD0rsdK;uGJ pHkvifrI) onf t"duvrf;rwavQmuf (odkY)
pD;yGg;a&;qdkif&m {&d,mrsm;wavQmuf jzwfoef;wnfaqmufrnfh "gwftm;vdkif;rsm;twGuf
ta&;ygEdkifajcr&Sdaomfvnf; jrpf? acsmif; (odkY) &GHUEGHxlxyfaom ajrrsm;udk jzwfausmf
wnfaqmufonfh "gwftm;vdkif;rsm;twGufrl pDrHudef;vkyfief;rsm;rS oufa&mufEdkifonfh
a&aetyifESifh wd&pämeftodkuftNrHKrsm;&Sdjcif;aMumifh ¤if;wdkYrSm ta&;ygygonf/
tcsuftvufrsm; pepfwusrSwfwrf;wif&ef obm0ywf0ef;usifqdkif&m tajccHrsOf;
udk ½kyf0w¬K- "gwk? a*[ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mudpö&yfrsm;[lí trsdK;tpm;cGJjcm;
&rnf/ trsdK;tpm;wpfckpD&Sd ta&;ygonfh oGifjyifvu©Pmrsm; owfrSwfcsufabmifrsm;tm;
tajccHrsOf;wdkif;wmrItawmtwGif; cGJjcm;owfrSwfí wdkif;wmrSwfwrf;wif&rnf/ ta&;yg
onfh oGifjyifvu©Pmrsm;^ owfrSwfcsufabmifrsm;onf pDrHudef;vkyfief;cGJ wnfae&m\
obm0pDrHudef;vkyfief;cGJtrsdK;tpm;ESifh obm0 ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsuftqifhrsm;
ay: rlwnfygonf/ aemufydkif;az:jyrnfh tcef;rsm;wGif ta&;ygonfh oGifjyifvu©Pm^
owfrSwfcsufabmifrsm; cGJjcm;owfrSwfjcif;ESifh pDrHudef;vkyfief;cGJ\ obm0ywf0ef;usifqdkif&m
tao;pdwftajccHrsOf; tcsuftvufrsm;aumuf,ljcif;rsm;ESifh ywfoufí vrf;ñTefcsufrsm;
jznfhqnf;xm;ygonf/
a*[obm0ywf0ef;usifa*[obm0ywf0ef;usifa*[obm0ywf0ef;usifa*[obm0ywf0ef;usif
ZD0qdkif&m obm0ywf0ef;usifazmfjycsuftwGuf ta&;ygonfh owfrSwfcsufabmif
rsm;wGif
- pDrHudef;vkyfief;cGJ{&d,mESifh ¤if;\teD;0ef;usif&Sd a,bl,sZD0–a*[ oGifjyifvu©Pm
&yfrsm; (Oyrm- ZD0-a*[Zkef? jrpfacsmif;rsm;? pdkpGwfajrrsm;? awmifukef;awmifwef;rsm;?
pdkufysdK;ajrrsm;)
- om;½dkif;wd&pämefab;rJhawmrsm; umuG,fay;xm;onfh {&d,m? yef;jcHESifh a*[qdkif&m
ta&;ygonfh {&d,m
- tyifrsm;\ obm0todkuftNrHKESifh rsdK;uGJpHkvifrI (ukef;aeESifh a&ae)
- wd&pämefrsm; (ig;rsm;tygt0if)
- Ncdrf;ajcmufrIcHae&onfh tyifESifh owå0grsm;
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm;vHk;onf (yifr"gwftm;vdkif; tqifhqifh aqmif&GufrIESifh
"gwftm;vdkif;jyifypDrHudef;rsm;) trsm;tm;jzifh tajccHaexdkifonfh &yf&Gmrsm;ESifh eD;uyfonfh
{&d,mrsm;wGif &SdEdkifrnfjzpfaomaMumifh a*[qdkif&m tao;tzGJoufa&mufrIrsm;om&SdEdkifyg
onf/ udpö&yftrsm;pkwGif pDrHudef;vkyfief;cGJ (site) ae&mtwGif;ESifh "gwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;
topfrsm;\ vrf;aMumif;wavQmuf&Sd opfyifrsm;? pdkufcif;rsm; NydKvJjcif;? ckwfjzwfjcif;rsm;\
&v'fjzpfonfh oufa&mufrIrsm;rSm odom tBuD;rm;qHk;aom wdkuf½dkufoufa&mufrIrsm; jzpfyg
onf/ tu,fí pDrHudef;vkyfief;cGJ wpfckckonf a&xkESifh eD;uyfpGm wnf&Sdygu ¤if;taejzifh
wnfaqmufjcif;ESifh vkyfief;aqmif&GufrIumvrsm;twGif; a&t&nftaoG;ESifh a&aea*[
pepftay: oufa&mufrItvm;tvmtcsdKU &SdEdkifygonf/ odkYaomf pDrHudef;vkyfief;cGJtrsm;pk
twGuf ¤if;wdkYrSm odomBuD;rm;rnf[k rarQmfrSef;aomaMumifh tqdkyg pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;
twGuf ZD0obm0ywf0ef;usiftajccHrsOf; azmfjycsufESifh ywfoufí pDrHudef;vkyfief;cGJ{&d,m
\ ZD0a*[qdkif&m a,bl,sazmfjycsufrSm vHkavmufrI&Sdygonf/
Z,m; Z,m; Z,m; Z,m; 8.6/ pDrHudef;vkyfief;cGJwpfck8.6/ pDrHudef;vkyfief;cGJwpfck8.6/ pDrHudef;vkyfief;cGJwpfck8.6/ pDrHudef;vkyfief;cGJwpfck\\\\ ZD0ywf0ef;usiftwGuf tcsuftvufaumuf,ljcif; ZD0ywf0ef;usiftwGuf tcsuftvufaumuf,ljcif; ZD0ywf0ef;usiftwGuf tcsuftvufaumuf,ljcif; ZD0ywf0ef;usiftwGuf tcsuftvufaumuf,ljcif;
ESifh wifjyjcif;qdkif&m vrf;ñTefcsufrsm;ESifh wifjyjcif;qdkif&m vrf;ñTefcsufrsm;ESifh wifjyjcif;qdkif&m vrf;ñTefcsufrsm;ESifh wifjyjcif;qdkif&m vrf;ñTefcsufrsm;
pDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJ t&Ht&if;tjrpfrsm;rS &&Sdonfh t&Ht&if;tjrpfrsm;rS &&Sdonfh t&Ht&if;tjrpfrsm;rS &&Sdonfh t&Ht&if;tjrpfrsm;rS &&Sdonfh
tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;
((((secondary sources))))
yifrwdkif;wmrIrsm;rS yifrwdkif;wmrIrsm;rS yifrwdkif;wmrIrsm;rS yifrwdkif;wmrIrsm;rS
tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;
vuf&Sd MV "gwftm;ay;½Hk wdk;csJU
jcif;ESifh MV (33/11 kv) "gwftm;cGJ½Hk
wnfaqmufjcif;
a,bl,sZD0a*[ oGifjyif vu©
Pmrsm;? om;½dkif;wd&pämef ab;rJh
{&d,m? a*[qdkif&m ta&;ygonfh
{&d,m (ECA)
NzdKvSJ&rnfh opfyifrsm; ta&
twGuf? &Sif;vif;&rnfh pdkufcif;
{&d,m? &moDtvdkuf pdkpGwfa'o
rsm; jznfhpGufrI (vdktyfygu)
33/11 kv "gwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;
rsm;? LV vdkif;rsm;ESifh MV/LV AdkYtm;
ajymif;pufrsm; wnfaqmufjcif;
a,bl,sZD0a*[oGifjyif vu©Pm
rsm;? om;½dkif;wd&pämef ab;rJh
{&d,m? ECA? tyifESifh owå0g
rsdK;uGJpHkvifrI
NzdKvSJ(odkY) jzwfawmuf&rnfh
opfyifrsm; ta&twGuf
tdrfoHk;vdkif;csdwfqufjcif;ESifh rDwm
rsm;
a,bl,sZD0a*[oGifjyif vu©Pm
rsm;
NzdKvSJ (odkY) jzwfawmuf&rnfh
opfyifrsm; ta&twGuf
ZD0"gwfaiGY"gwftm;ay;puf a,bl,sZD0a*[oGifjyif vu©Pm
rsm;? om;½dkif;wd&pämefab;rJh{&d,m?
ECA? tyifESifhowå0grsdK;uGJpHkvifrI
NzdKvSJ&rnfh opfyifrsm; ta&
twGuf
pDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJ t&Ht&if;tjrpfrsm;rS &&Sdonfh t&Ht&if;tjrpfrsm;rS &&Sdonfh t&Ht&if;tjrpfrsm;rS &&Sdonfh t&Ht&if;tjrpfrsm;rS &&Sdonfh
tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;
((((secondary sources))))
yifrwdkif;wmrIrsm;rS yifrwdkif;wmrIrsm;rS yifrwdkif;wmrIrsm;rS yifrwdkif;wmrIrsm;rS
tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;tcsuftvufrsm;
qdkvmtdrfoHk;pepf (SHS) a,bl,sZD0a*[oGifjyifvu©Pm
rsm;
NzdKvSJjzwfawmuf&rnfh opfyifrsm;
ta&twGuf
mini-grid qdkvm PV pepf a,bl,sZD0a*[ oGifjyifvu©Pm
rsm;? om;½dkif;wd&pämef ab;rJh {&d,m?
ECA? tyifESifh owå0g rsdK;uGJ
pHkvifrI
NzdKvSJjzwfawmuf&rnfh opfyifrsm;
ta&twGuf
Mini hydro tao;pm; a&tm;
vQyfppfpuf
(< 1MW )
a,bl,sZD0a*[ oGifjyifvu©Pm
rsm;? om;½dkif;wd&pämef ab;rJh {&d,m?
ECA? tyifESifh owå0g rsdK;uGJ
pHkvifrI
NzdKvSJ&rnfh opfyifrsm; ta&
twGuf? ZD0rsdK;uGJpHkvifrI avhvm
csuf? t0ifjrpfacsmif;rsm;&Sd a&
ae^ tyif owå0grsm;
'DZ,fvQyfppf"gwftm;ay;puf a,bl,sZD0a*[ oGifjyifvu©Pm
rsm;? om;½dkif;wd&pämef ab;rJh {&d,m?
ECA? tyifESifh owå0g rsdK;uGJ
pHkvifrI
NzdKvSJ&rnfh opfyifrsm; ta&
twGuf
avtm;pGrf;tif"gwftm;ay;puf a,bl,sZD0a*[ oGifjyifvu©Pm
rsm;? om;½dkif;wd&pämef ab;rJh
{&d,mrsm;? ECA? tyifESifh owå0g
rsdK;uGJ pHkvifrI
NzdKvSJ jzwfawmuf&rnfh opfyif
rsm; ta&twGuf? pDrHudef; ae&m
site &Sd iSufrsm;^vif;EdkYrsm;\
avaeowå0grsm;qdkif&m avhvm
csuf
½kyf0wåK½kyf0wåK½kyf0wåK½kyf0wåK----"mwkqdkif&m obm0ywf0ef;usif"mwkqdkif&m obm0ywf0ef;usif"mwkqdkif&m obm0ywf0ef;usif"mwkqdkif&m obm0ywf0ef;usif
tajccHrsOf; owfrSwfjcif;twGuf ta&;ygonfh ½kyf0wåK- "mwkqdkif&m owfrSwfcsuf
abmifrsm;wGif atmufygwdkY yg0ifygonf/
ta&;ygonfh obm0ywf0ef;usif oGifjyifvu©Pm&yfrsm;ta&;ygonfh obm0ywf0ef;usif oGifjyifvu©Pm&yfrsm;ta&;ygonfh obm0ywf0ef;usif oGifjyifvu©Pm&yfrsm;ta&;ygonfh obm0ywf0ef;usif oGifjyifvu©Pm&yfrsm;
tajccHrsOf; aqmif&GufrIwGif vlol tajccsae&mrsm;? ynma&;qdkif&m tzGJYtpnf;rsm;
(ausmif;? aumvdyf? wuúodkvf)? usef;rma&; apmifha&SmufrI t*Fg&yfrsm; (aq;½Hk aq;cef;)?
pD;yGm;a&;&m^ tyef;ajzae&mrsm; (vzuf&nfqdkif? aps;rsm;? pm;aomufqdkifrsm;? yef;NcHrsm;?
½Hk;rsm;)? bmoma&;qdkif&m taqmufttHk^ ae&mrsm; (bk&m;ausmif;? bk&m;? 0wfjyKonfh
ae&mrsm;)? "mwftm;0efaqmifrItajccHtaqmufttHkrsm; (a&^a&qdk;oefYpifrIpufrsm;?
a&rdef; (water mains)? a&ajrmif; "mwftm;ay;puf? "mwftm;cGJ½Hk? "mwfaiGY^ vQyfppf"mwf
tm; ay;ydkY jzefYjzL;vdkif;rsm;)? ajrzdkYjcif;? t"du a&tdkif a&uefrsm;? jrpfacsmif;rsm;? orkdif;0if
a&S;a[mif;okawoe taqmufttHk^ae&mrsm; a*[qdkif&m ta&;ygonfh {&d,mrsm;
(om;½dkif;wd&pämefab;rJh{&d,m? trsm;jynfolqdkif&m tumtuG,fay;xm;onfh opfawmrsm;?
opfawmBudK;0dkif;rsm;? tumtuG,fay;xm;onfh {&d,mESifh trsdK;om;O,smOf) ponfh
ta&;ygaom obm0ywf0ef;usifqdkif&m oGifjyifvu©Pm&yfrsm; (IEFs) ajryHkwck yg0if&
rnf/
tajctaetrsm;pkwGif pDrHudef;vkyfief;cGJvTrf;rdk;{&d,m tBuHK;0ifonfh wdkif;wmcsuf
tay: tajccHí IEFs rsm;udk cGJjcm;owfrSwf&ef vHkavmufygonf/ xdkYaMumifh pDrHudef;
vkyfief;cGJ vTrf;rdk;{&d,mtwGif; IEFs rsm;udk cGJjcm;owfrSwfEdkif&ef pDrHudef;vkyfief;cGJ wckcsif;
pD twGuf jrefqefonfh ½kyf0wåKqdkif&m wdkif;wmcsufESifh &&Sdonfh ajryHkrsm;tm; tydkif;tvdkuf
avhvmoHk;oyfjcif; lesic review rsm; vdktyfygrnf/
&moDOwk&moDOwk&moDOwk&moDOwk
pDrHudef;vkyfief;cGJ taumiftxnfazmfrnf {&d,m&Sd &moDOwktajctaeESifh ywfouf
í a,bl,sod&SdEdkif&efrSmvnf; ta&;BuD;ygonf/ ta&;ygonfh &moDOwkqdkif&m owfrSwf
csuf abmifrsm;wGif &GmoGef;rI? tylcsdef? EIdif;&pdkxdkif;q? avwdkufEIef;ESifh avwdkuf&m OD;wnf
t&yf ponfwdkYyg0ifygonf/ tqdkyg tcsuftvufrsm;udk t&ef (secondary) t&if;tjrpf
rsm; (Oyrm- rdk;^ZvOD;pD;Xme? jrefrmhowif;tcsuftvuf pDrHcefYcGJrI Xmepdwf (MIMU )?
jrefrmhrdk;av0oOD;pD;Xme)rS aumuf,lpkaqmif;oifhygonf/
ajrrsufESmoGifjyifaA'ESifh a&EIwfajrmif;pepf (ajrrsufESmoGifjyifaA'ESifh a&EIwfajrmif;pepf (ajrrsufESmoGifjyifaA'ESifh a&EIwfajrmif;pepf (ajrrsufESmoGifjyifaA'ESifh a&EIwfajrmif;pepf (Topography and drainage))))
ajrrsufESmoGifjyifqdkif&m owif;tcsuftvufrsm;onf pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\
yHkpHydkif;twGuf ta&;ygygonf/ ajrrsufESmoGifjyifESifh ywfoufonfh owif;tcsuftvuf
rsm;onf pDrHudef;vkyfief;cJGrsm;tm; obm0ywf0ef;usifqdkif&m oufa&mufrI enf;yg;onfh
{&d,mrsm;wGif ae&mcsxm; owfrSwfEdkif&ef r&Sdrjzpf ta&;BuD;ygonf/ Oyrm- "mwftm;cGJ½Hk
wnfaqmufrnfh {&d,mtaejzifh a&vTrf;^ a&BuD;jcif; cHpm;&jcif; &Sd r&Sd od&Sd&ef ta&;BuD;
NyD; ¤if;rSm "mwftm;cGJ½Hk\ ypönf;ud&d,mrsm;ESifh vkyfief;aqmif&GufrIrsm;twGuf tEÅ&m,f&Sd
Edkifygonf/tqdkyg pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ yHkpHydkif;twGuf pDrHudef;vkyfief;cGJ {&d,mwGif
ajrrsufESmoGifjyifqdkif&m wdkif;wmcsuf aqmif&Guf&efvdktyfEdkifygonf/ odkYaomf obm0
ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsuf ( EIA(odkY) EMP )? ajrrsufESmoGifjyif? a&EIwfajrmif;pepf
rsm;ESifh ywfoufonfh t&eft&if;tjrpfrsm;rS owif;tcsuftvufrsm;jzifhvnf; vHkavmuf
Edkifygonf/
blrdaA'ESifh ajrqDvTmblrdaA'ESifh ajrqDvTmblrdaA'ESifh ajrqDvTmblrdaA'ESifh ajrqDvTm
tu,fí pDrHudef;vkyfief;cGJtaejzifh odom^BuD;rm;onfh ajrwl;jcif;^ ajruwkwf
vkyfief;rsm; yg0ifygu ajrqDvTm oGifjyifvu©Pmrsm;rSmvnf; ta&;BuD;ygonf/ tb,f
aMumifhqdkaomf tqdkygvkyfief;rsm;rS avjzifhygvmrnfh zkefrIefY^oJrIefYrsm;onf avxknpfnrf;
rIrsm;udk jzpfEdkifaomaMumifhjzpfonf/ ,if;ESifhywfoufí tajccHrsOf; wdkif;wmcsuf (bascline
survey) \ wpdwfwa'otjzpf ajrqDvTm oGifjyifvu©Pmrsm;udk (txl;ojzifh odyfonf;q
jrifhrm;onfh owåKrsm; yg0ifrI) rMumcPppfaq;qHk;jzwf&rnf/ odkYaomf ESE/ DRD t&
taumiftxnfazmfaqmif&Gufrnfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;&Sd wnfaqmufrnfh wnfaqmufrI
structures rsm;\ obm0ESifh twdkif;twmtm; avhvmygu yifr"mwftm;vdkif;jyify
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;rSvGJí blrdaA'ESifh ajrqDvTmoGifjyifvu©Pmrsm;rSm ta&;ygonfh
tajctaewGif rawGY&Sd&yg/ odkY&mwGif tao;pm;a&tm;vQyfppfpufrsm;twGuf? qnf\
wnfNidrfrIESifh ywfoufí blrdaA'ESifh ajrqDvTmrsm;onf ta&;ygonfh tcef;u@wGif yg0if
ojzifh ¤if;wdkYonf tuJjzwfppfaq;&ef ta&;BuD;onfh owfrSwfcsufabmifrsm;jzpfygonf/
qnf wnfaqmufjcif;\ tajccHtkwfjrpftpdwftydkif;twGuf ajrqDvTmonf seepage ESifh
bearing pressure zdtm;wdkYrS qnftm;xdef;xm;Edkif&ef vHkavmufonfh bearing capacity
cHEdkifpGrf;&nf &Sd&ygrnf/
avxkt&nftaoG;avxkt&nftaoG;avxkt&nftaoG;avxkt&nftaoG;
ESE ESifh DRD pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; taumiftxnfazmfrnfh {&d,mrsm;&Sd
0ef;usifavxk t&nftaoG;ESifh ywfoufonfh tcsuftvufrsm;rSm &&SdEdkifzG,fr&Sdyg/
usef;rma&; ½Iaxmifht& particulate matter ao;i,fonfh trIefypönf;rsm;(txl;ojzifh
PM10 ESifh PM25) onf ta&;tygqHk; avxkt&nftaoG;qdkif&m owfrSwfcsufabmifrsm;
jzpfygonf/ odkYaomf avxkt&nftaoG; wdkif;wmrIrsm;rSm ukefusp&dwf jrifhrm;NyD; ,if;
twGuf vdktyfonfh yHhydk;rIt*Fg&yfrsm;rSmvnf; us,fus,fjyefYjyefY r&&SdEdkifyg/ xdkYaMumifh avxk
t&nftaoG; tajccHrsOf; tcsuftvuf (PM) rsm;udk tao;pdwf ESIA aqmif&Gufonfh
umvwGifom pkaqmif;aumuf,lEdkifygrnf/
toHqlnHtoHqlnHtoHqlnHtoHqlnHrItqifh yrmPrItqifh yrmPrItqifh yrmPrItqifh yrmP
a,bl,stm;jzifh qlnHoHrsm;onf pufypönf;ud&d,mrsm; vkyfief;aqmif&GufrI (Oyrm-
ajrwl;pufrsm;? Pile driver (ydkif½dkufpufrsm;)? uGefu&pfta&marTpufrsm;)ESifh ,mOfrsm;
vIyf&Sm;oGm;vmjcif; ponfwdkYrS xGufay:avh&Sdonf/ tu,fí pDrHudef;vkyfief;cGJ tpdwf
tydkif; ("gwftm;cGJ½Hk? "gwftm;ay;ydkYwm0gwdkif (odkY) tjcm;pDrHudef;vkyfief;cGJ) onf ynma&;
qdkif&m taqmufttHkrsm;? usef;rma&;apmifha&SmufrIt*Fg&yfrsm;? bmoma&;taqmufttHk
rsm;ESifh vlae&yfuGufrsm;ponfh xdcdkufEdkifonfh ae&mrsm;ESifh eD;uyfpGm wnf&Sdygu qlnHoHrSm
ta&;BuD;ygonf/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; aqmif&Guf
onfh vkyfief;rsm;rSm qlnHoHxGufay:Edkifonf/ xdcdkufEdkifonfh ae&mrsm;ESifh eD;uyfí vkyfief;
aqmif&GufpOf umvtwGif; odomaom qlnHoHyrmPxGufay:&ef tvm;tvm&Sdaom
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf qlnHoHyrmP tajccHrsOf;tm; wdkif;wmrSwfwrf;wifxm;&rnf/
odkYrSom pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ wnfaqmufa&;^ vkyfief;aqmif&GufrI tqifhumvrsm;
twGif; xGufay:onfh qlnHoHrsm;ESifh EIdif;,SOfpOf;pm;rnfjzpfonf/ qlnHoHyrmP
wdkif;wmcsuftajccHrsOf;\ wnfae&mESifh tBudrfta&twGufrsm;onf pDrHudef;\
½kyfydkif;qdkif&m twdkif;twmESifh pDrHudef;vkyfief;cGJvTrf;rdk;{&d,mtwGif;&Sd xdcdkufEdkifonfh
ae&mrsm; wnf&Sdjcif; ponfhtcsufrsm;tay: rlwnfygrnf/
a&xkt&nftaoG;a&xkt&nftaoG;a&xkt&nftaoG;a&xkt&nftaoG;
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; taumiftxnfaz:&mwGif wnfaqmufa&;ESifh vkyfief;
aqmif&GufrI umvrsm;tawmtwGif;vkyfief;tawmfrsm;rsm;onf a&xkt&nftaoG;ay:
oufa&mufEdkifygonf/ avmifpmqD? "gwftm;ay;ydkYjcif;qdkif&mESifh "gwftm;ajymif;puf? pufqD?
acsmqDrsm; rawmfwqzdwfpifcsjcif;rsm;onf ajrjyifESifh ajratmufa&xkrsm;udk npfnrf;ap
Edkifonf/ "gwftm;cGJ½Hkrsm;ESifh toHk;jyKvrf;rsm; wnfaqmufrIaemufydkif; aus;vuf{&d,mrsm;
wGif uefYvefYjzwf a&Ekwfajrmif;yHkpH twm;tqD;rsm;aMumifh a&wefYjcif;rsm;onf tqdkyg
vkyfief;{&d,mw0dkuf&Sd a&t&nftaoG;udk ydkrdkqdk;&GmysufpD;apygonf/ ynma&;qdkif&m
taqmufttHkrsm;? usef;rma&;apmifha&SmufrIt*Fg&yfrsm;? bmoma&;taqmufttHk
ae&mrsm;? vlae&yf&Gmrsm;ESifh ta&;BuD;onfh obm0todkuftNrHKrsm; ponfh xdcdkufae&mrsm;
ESifh eD;uyfonfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf tajccHrsOf; wpdwfwydkif;tjzpf oufqdkif&m
a&xk\ a&t&nftaoG;tajccHrsOf;udk wdkif;wmxm;&rnf/ a&t&nftaoG;ESifh ywfoufí
ajcmufaoGY&moDonf ta&;BuD;onfhtcsdefumvjzpfjcif;aMumifh oufqdkifonfhae&mrsm;wGif
a&t&nftaoG;oGifjyifvu©Pmrsm;twGuf a&erlemrsm;udk ajcmufaoGY&moDtwGif;
pkaqmif;aumuf,l&rnf/ pDrHudef;vkyfief;cGJwpfckcsif;pDtwGuf owfrSwfcsufabmifrsm;udk
ppfaq;qHk;jzwfí PH? TDS? TSS? ammonia? nitrate ? phosphate? BODs ESifh COD rsm;
yg0ifygonf/
,mOfaMumtoGm;tvm,mOfaMumtoGm;tvm,mOfaMumtoGm;tvm,mOfaMumtoGm;tvm
aqmufvkyfa&;ypönf;rsm; odrf;qnf;rI? vQyfppf"gwftm; aub,fBudK;rsm;? "gwftm;
jzefYjzL;a&;vdkif;wdkifrsm;? "gwftm;ydkYvTwfa&; wm0gwdkifpwD;acsmif;rsm; AdkYtm;ajymif;pufrsm;
ponfwdkYaMumifh eD;pyf&mvrf;rsm;wGif ,mOfaMumydwfqdkYrIrsm; jzpfapEdkifonf/ tvm;wlyif
aqmufvkyfa&;ESifh "gwftm;ydkYvTwfa&;ypönf;ud&d,mrsm;? trsm;jynfoloHk;vrf;rsm; wavQmuf
o,f,lydkYaqmifonfh,mOfrsm; oGm;vmjcif;onfvnf; ,mOfaMumydwfqdkYrIudk jzpfEdkifonf/
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm;vHk;twGuf ESMP/ ESIA tqdkyg udpö&yftwGuf aqmif&Gufonfh
ynm&Siftm;jzifh) aqmif&GufrIwpdwfwydkif;tjzpf yifrwdkif;wmrIrsm;rS ,mOfaMumoGm;vm
tcsuftvufrsm; pkaqmif;&ef vdktyfNyD; tajccHrsOf;avhvmrIwGif ,mOfaMumESifh ywfoufí
ta&twGufESifh yg0ifrIESpfrsdK;pvHk; ta&;ygygonf/
vQyfppfoHvdkufpufuGif;rsm; (vQyfppfoHvdkufpufuGif;rsm; (vQyfppfoHvdkufpufuGif;rsm; (vQyfppfoHvdkufpufuGif;rsm; (EMF))))
"gwftm;ay;ydkYa&;vdkif;topfrsm; tqdkjyKonfhtcgrsm;wGif rMumcPqdkovdk EMF
xdawGYrIaMumifh usef;rma&;qdkif&m ylyefrIrsm; xGufay:wwfygonf/ ,aeYtcsdeftxd oHvdkuf
pufuGif;rsm;xdawGYrIESifh vlom;wdkY\ a&m*grsm;tMum;ESifh EMF xdawGYrIaMumifh rnfonfh
ZD0jzpfpOfrS a&m*grsm;udk jzpfEdkifonf ponfjzifh taMumif;tusdK;qufpyfrIrsm;udk okawoe
vkyfxm;jcif;r&Sdao;yg/ vuf&Sd"gwftm;vdkif;rsm; jyefvnfxlaxmifjcif;taejzifh EMF wdk;yGg;
Edkifacsr&Sdaomfvnf; vdkif;topfrsm;rSrl jzpfapEdkifygonf/ odkYaomf tqdkygudpö&yftm; jynfhpHk
aumif;rGefonfh oufa&mufrItuJjzwfcsuf aqmif&Guf&efvdktyfygonf/ xdkYaMumifh "gwftm;
cGJ½Hkae&mw0dkuf&Sd vuf&SdESifh topf"gwftm;ay;ydkYa&;ESifh jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;\ owfrSwfxm;
onfh vrf;aMumif;wavQmuf&Sdvuf&Sd EMF wdkif;wmcsufrsm; vdktyfygrnf/ (ESMP/ ESIA
aqmif&GufrI wpdwfwydkif;jzpf) (tqdkygudpö&yftwGuf aqmif&Gufonfh ynm&Siftm;jzifh)
atmufygZ,m;wGif pDrHudef;vkyfief;cGJ trsdK;tpm;trsdK;rsdK;twGuf ½kyf0wåKqdkif&m
obm0ywf0ef;usifowfrSwfabmifrlvESifh ywfoufonfh yifrESifh t&H tcsuftvufrsm;
pkpnf;jcif;twGuf vrf;ñTefcsufrsm; wifjyxm;ygonf/
Z,m; 8.7/ pDrHudef;vkyfief;cGJZ,m; 8.7/ pDrHudef;vkyfief;cGJZ,m; 8.7/ pDrHudef;vkyfief;cGJZ,m; 8.7/ pDrHudef;vkyfief;cGJ\\\\ oufqdkif&mtao;pdwf ½kyf0wåKoufqdkif&mtao;pdwf ½kyf0wåKoufqdkif&mtao;pdwf ½kyf0wåKoufqdkif&mtao;pdwf ½kyf0wåK---- "gwkqdki"gwkqdki"gwkqdki"gwkqdkif&m owif;tcsuf f&m owif;tcsuf f&m owif;tcsuf f&m owif;tcsuf
tvufrsm; pkpnf;jcif;twGuf vrf;ñTefcsuftvufrsm; pkpnf;jcif;twGuf vrf;ñTefcsuftvufrsm; pkpnf;jcif;twGuf vrf;ñTefcsuftvufrsm; pkpnf;jcif;twGuf vrf;ñTefcsuf
pDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJ t&Ht&if;tjrpfrS t&Ht&if;tjrpfrS t&Ht&if;tjrpfrS t&Ht&if;tjrpfrS
owif;tcsuf tvufrsm;owif;tcsuf tvufrsm;owif;tcsuf tvufrsm;owif;tcsuf tvufrsm;
yifravhvmwdkif;wmcsufrS yifravhvmwdkif;wmcsufrS yifravhvmwdkif;wmcsufrS yifravhvmwdkif;wmcsufrS
owif;tcsuftvufrsm;owif;tcsuftvufrsm;owif;tcsuftvufrsm;owif;tcsuftvufrsm;
vuf&Sd "gwftm;ay;½Hkwdk;csJUjcif;
ESifh MV (33/11 KV) "gwftm;
cGJ½Hk wnfaqmufjcif;
IEF - &moDOwk? blrdESifh
ajrqDvTm? a&ESifh
a&t&if;tjrpf rsm;?
a&EIwfajrmif;pepf
IEFs- qlnHoHyrmP? ajrqDvTm
ajray:a&t&nftaoG;?
wnfae&m ajrrsufESmoGifjyif?
EMF
33/11 KV "gwftm;jzefYjzL;a&;
vdkif;rsm;? LV vdkif;rsm;ESifh MV/
LV AdkYtm; ajymif;pufrsm;
wnfaqmufjcif;
IEF- &moDOwk?
blrdESifhajrqDvTm? a&ESifh
a&t&if;tjrpf? ajrrsufESm
oGifjyifESifh a&EIwfajrmif;pepf
IEFs- qlnHoHyrmP? ajrqDvTm
ajray:a&t&nftaoG;?
wnfae&m ajrrsufESmoGifjyif?
EMF
tdrfoHk;vdkif;csdwfqufjcif;ESifh
rDwmrsm;
&moDOwk? blrdESifh ajrqDvTm?
ajrrsufESmoGifjyifESifh a&EIwf
ajrmif;pepf? a&ESifh a&t&if;
tjrpfrsm;
IEFs? wnfae&m ajrrsufESm
oGifjyif
ZD0"gwfaiGY"gwftm;ay;puf IEFs? &moDOwk? blrdESifh ajrqD
vTm? ajrrsufESmoGifjyifESifh
a&EIwf ajrmif;pepf? a&ESifh
a&t&if; tjrpf
IEFs- qlnHoHyrmP? ajrqDvTm
ajray:a&t&nftaoG;?
wnfae&m ajrrsufESmoGifjyif
qdkvmtdrfoHk;pepf (SHS) &moDOwk? blrdESifh ajrqDvTm?
ajrrsufESmoGifjyifESifh a&EIwf
ajrmif;pepf? a&ESifh a&t&if;
tjrpf
IEFs? wnfae&m ajrrsufESm
oGifjyif
pDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJ t&Ht&if;tjrpfrS t&Ht&if;tjrpfrS t&Ht&if;tjrpfrS t&Ht&if;tjrpfrS
owif;tcsuf tvufrsm;owif;tcsuf tvufrsm;owif;tcsuf tvufrsm;owif;tcsuf tvufrsm;
yifravhvmwdkif;wmcsufrS yifravhvmwdkif;wmcsufrS yifravhvmwdkif;wmcsufrS yifravhvmwdkif;wmcsufrS
owif;tcsuftvufrsm;owif;tcsuftvufrsm;owif;tcsuftvufrsm;owif;tcsuftvufrsm;
Mini-grid qdkvm PV pepf IEFs? &moDOwk? blrdESifh ajrqD
vTm? ajrrsufESmoGifjyifESifh
IEFs? ajrqDvTm ajray:a&
t&nftaoG;? wnfae&m
ajrrsufESmoGifjyif
a&EIwf ajrmif;pepf? a&ESifh
a&t&if; tjrpf
Mini hydro tao;pm;
a&tm;vQyfppfpuf (< 1MW)
IEFs? &moDOwk? blrdESifh ajrqD
vTm? ajrrsufESmoGifjyifa&ESifh
a&EIwfajrmif;pepf
IEFs- qlnHoHyrmP? ajrqDvTm
ajrqDvTmajray:a&t&nftaoG;?
prf;oyfjcif; wnfae&m
ajrrsufESm oGifjyif
'DZ,fvQyfppf"gwftm;ay;puf IEFs? &moDOwk? blrdESifh ajrqD
vTm? ajrrsufESmoGifjyifESifh
a&EIwf ajrmif;pepf? a&xkESifh
a&t&if; tjrpf
IEFs- qlnHoHyrmP? ajrqDvTm
ajrqDvTmajray:a&t&nftaoG;?
wnfae&m ajrrsufESm oGifjyif?
qlnHoHyrmP? avxkt&nf
taoG;(vdktyfvQif)
avtm;pGrf;tif"gwftm;ay;puf IEFs? &moDOwk?
avwdkufEIef;ESifh
avwdkuf&mt&yf (NyD;cJhonfh
7ESpf twGif;
tenf;qHk;jzpfcJhonfh
tcsuftvufrsm;tygt0if)
rdk;av0oqdkif&m tcsuftvuf
rsm;/ blrdESifh ajrqDvTm? ajrrsuf
ESm oGifjyifESifh a&EIwfajrmif;?
a&ESifha&t&if;tjrpfrsm;
IEFs? pDrHudef;vkyfief;cGJ ae&m&Sd
avwk (avwdkufEIef;ESifh avwdkuf
&mt&yf)tm; puf½Hktaumif
txnfazmfjcif;twGuf vufawGY
aqmif&GufEdkifrI prf;ppfavhvm
jcif;? wnfae&majrrsufESm
oGifjyif? qlnHoHyrmP
vlrIa&;&mudpö&yfrsm;vlrIa&;&mudpö&yfrsm;vlrIa&;&mudpö&yfrsm;vlrIa&;&mudpö&yfrsm;
ESE/ DRD rS aqmif&Gufrnfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm;vHk; (yifr"gwftm;vdkif;
tqifhqifh aqmif&Gufjcif;ESifh "gwftm;vdkif;jyifypDrHudef;rsm;) tm;vHk;wGif vlrIpD;yGg;qdkif&m
oufa&mufrIrsm;&Sdygonf/ udpö&yftrsm;pkwGif tusdK;aus;Zl;rsm;udk arQmfrSef;xm;aomfvnf;
qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;vnf;&SdEdkifygonf/ odomxif&Sm;qHk;jzpfaom wdkuf½dkufoufa&mufrI
rsm;rS vQyfppf"gwftm; toHk;jyKEdkifjcif;ESifh qufpyfonfh tajymif;tvJrsm;tjyif ajr,mtoHk;
jyKrI tajymif;tvJrsm;? wnfaqmufa&;ESifh vkyfief;aqmif&GufrItawmtwGif; awGYBuHK&onfh
oufa&mufrIrsm;ponfwdkY\ &v'frsm;jzpfygrnf/ pOf;pm;&rnfh vlrIpD;yGg;qdkif&m ½Iaxmifhrsm; udk
atmufygZ,m;wGif tESpfcsKyfazmfjyxm;ygonf/ ¤if;wdkYrSm pDrHudef;vkyfief;cGJ wpfckck\
trsdK;tpm;ESifh oufa&mufrIyrmPrsm;tay: rlwnfí pDrHudef;vkyfief;cGJ trsdK;rsdK;ESifh
tcsuftvufaumuf,lrItwdkif;twmrsm;wGif uGJjym;Edkifygonf/ tcsdKUaom tcsuftvuf
rsm;rSm t&Ht&if;tjrpfrsm;rS &&SdEdkifygonf/ (txl;ojzifh aygif;pyftdrfaxmifpkrsm; vlaerI
tajctaetuJjzwfcsuf (IHLCA )? A[dkpm&if;tif;tzGJY (CSO)? 2014 ckESpf vlOD;a&ESifh
tdrf&mpm&if;aumuf,lrIESifh vlaerItqifhtwef;wdkif;wmcsuf (LSMS) ponfwdkYrS jzpfyg
onf/) odkYaomf vuf&Sdtcsuftvufrsm;udk xyfrHjznfhpGuf&ef yifrwdkif;wmcsufrsm; (primary
survey) aqmif&Guf&ef vdktyfEdkifygonf/
Z,m; 8.8 Z,m; 8.8 Z,m; 8.8 Z,m; 8.8 –––– pDrHudef;vkyfief;cGJ vlrIa&;&mudpö&yfrsm;twGuf tcsuftvufrsm; pDrHudef;vkyfief;cGJ vlrIa&;&mudpö&yfrsm;twGuf tcsuftvufrsm; pDrHudef;vkyfief;cGJ vlrIa&;&mudpö&yfrsm;twGuf tcsuftvufrsm; pDrHudef;vkyfief;cGJ vlrIa&;&mudpö&yfrsm;twGuf tcsuftvufrsm;
pkaqmif; wifjyjcif;qdkif&m vrf;ñTefcsufrsm;pkaqmif; wifjyjcif;qdkif&m vrf;ñTefcsufrsm;pkaqmif; wifjyjcif;qdkif&m vrf;ñTefcsufrsm;pkaqmif; wifjyjcif;qdkif&m vrf;ñTefcsufrsm;
pDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJ t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf
tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;
yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf
tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;
33/11 KV "gwftm;
cGJ½Hk switching station
rsm; wnfaqmufjcif;
vlOD;a&oGifjyifvu©Pmrsm; (tkyfcsKyfa&;
e,fy,frsm;? wdkif;&if;om;ESifh usm;^r
zGJYpnf;yg0ifrIrsm; tygt0if)
tajccsaexdkifrIyHkpHrsm;
tpDtpOfa&;qGJjcif;ESifh ZHkrsm; owfrSwf jcif;
(ajr,mtoHk;jyKjcif;ESifh ajr,m ydkifqdkifrI)
touftarG;0rf;ausmif;qdkif&m tcsuf
tvufrsm;
toufarG;0rf;ausmif;ESifh ajr,m
toHk;jyKrIwdkif;wmcsuf
wnfaqmufa&;ESifh odkY vkyfief;
aqmif&GufrIrsm;wGif yg0ifEdkif
onfh vkyfom;rsm;ESifh a'ocH
ukrÜPDrsm;
33/11 KV "gwftm;
jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;
wnfaqmufjcif;?
jyefvnfxlaxmifjcif;
vlOD;a&oGifjyifvu©Pmrsm; (tkyfcsKyfa&;
e,fy,frsm;? wdkif;&if;om;ESifh usm;^r
zGJYpnf;yg0ifrIrsm; tygt0if)
tajccsaexdkifrIyHkpHrsm; tpDtpOf a&;qGJjcif;
ESifh ZHkrsm; owfrSwfjcif; (ajr,mtoHk;jyKjcif;
ESifh ajr,m ydkifqdkifrI)
toufarG;0rf;ausmif;ESifh ajr,m
toHk;jyKrIwdkif;wmcsuf
wnfaqmufa&;ESifh odkY vkyfief;
aqmif&GufrIrsm;wGif yg0ifEdkif
onfh vkyfom;rsm;ESifh a'ocH
ukrÜPDrsm;
pDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJ t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf
tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;
yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf
tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;
touftarG;0rf;ausmif;qdkif&m tcsuf
tvufrsm;
vlrIa&;&mtajccH taqmufttHkrsm; -
ynma&;? usef;rma&; t*Fg&yfrsm;
vQyfppf"gwftm;tajccHtaqmufttHkrsm;
aus;&GmrD;vif;a&;aumfrwD VEC
\ tzGJYtpnf;qdkif&m pGrf;&nf
vuf&Sdtcef;u@ESifh pDrHcefYcGJjcif;
ZD0"gwfaiGYpuf½Hk vlOD;a&oGifjyifvu©Pmrsm; (tkyfcsKyfa&;
e,fy,frsm;? wdkif;&if;om;ESifh usm;^r
zGJYpnf;yg0ifrIrsm; tygt0if)
tajccsaexdkifrIyHkpHrsm; tpDtpOf a&;qGJjcif;
ESifh ZHkrsm; owfrSwfjcif; (ajr,mtoHk;jyKjcif;
ESifh ajr,m ydkifqdkifrI)
touftarG;0rf;ausmif;qdkif&m tcsuf
tvufrsm;
vlrIa&;&mtajccH taqmufttHkrsm; -
ynma&;? usef;rma&; t*Fg&yfrsm;
vQyfppf"gwftm;tajccHtaqmufttHkrsm;
toufarG;0rf;ausmif;ESifh ajr,m
toHk;jyKrIwdkif;wmcsuf
wnfaqmufa&;ESifh odkY vkyfief;
aqmif&GufrIrsm;wGif yg0ifEdkif
onfh vkyfom;rsm;ESifh a'ocH
ukrÜPDrsm;
aus;&GmrD;vif;a&;aumfrwD VEC
\ tzGJYtpnf;qdkif&m pGrf;&nf
vuf&Sdtcef;u@ESifh pDrHcefYcGJjcif;
Mini Hydro (tao;pm;
a&tm; vQyfppfpuf) (<
1 MW)
vlOD;a&oGifjyifvu©Pmrsm; (tkyfcsKyfa&;
e,fy,frsm;? wdkif;&if;om;ESifh usm;^r
zGJYpnf;yg0ifrIrsm; tygt0if)
tajccsaexdkifrIyHkpHrsm; tpDtpOf a&;qGJjcif;
ESifh ZHkrsm; owfrSwfjcif; (ajr,mtoHk;jyKjcif;
ESifh ajr,m ydkifqdkifrI)
touftarG;0rf;ausmif;qdkif&m tcsuf
tvufrsm;
vlrIa&;&mtajccH taqmufttHkrsm; -
ynma&;? usef;rma&; t*Fg&yfrsm;
vQyfppf"gwftm;tajccHtaqmufttHkrsm;
toufarG;0rf;ausmif;ESifh ajr,m
toHk;jyKrIwdkif;wmcsuf
wnfaqmufa&;ESifh odkY vkyfief;
aqmif&GufrIrsm;wGif yg0ifEdkif
onfh vkyfom;rsm;ESifh a'ocH
ukrÜPDrsm;
aus;&GmrD;vif;a&;aumfrwD VEC
\ tzGJYtpnf;qdkif&m pGrf;&nf
vuf&Sdtcef;u@ESifh pDrHcefYcGJjcif;
pDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJpDrHudef;vkyfief;cGJ t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf t&Ht&if;tjrpfrsm;rS owif;^ tcsuf
tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;
yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf yifrwdkif;wmcsufrS tcsuf
tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;tvufrsm;
'DZ,f"gwftm;ay;puf vlOD;a&oGifjyifvu©Pmrsm; (tkyfcsKyfa&;
e,fy,frsm;? wdkif;&if;om;ESifh usm;^r
zGJYpnf;yg0ifrIrsm; tygt0if)
tajccsaexdkifrIyHkpHrsm; tpDtpOf a&;qGJjcif;
ESifh ZHkrsm; owfrSwfjcif; (ajr,mtoHk;jyKjcif;
ESifh ajr,m ydkifqdkifrI)
touftarG;0rf;ausmif;qdkif&m tcsuf
tvufrsm;
vlrIa&;&mtajccH taqmufttHkrsm; -
ynma&;? usef;rma&; t*Fg&yfrsm;
vQyfppf"gwftm;tajccHtaqmufttHkrsm;
toufarG;0rf;ausmif;ESifh ajr,m
qkdvmtdrfoHk;pepf
qdkvm PV pepf (SHS)
vlOD;a&oGifjyifvu©Pmrsm; (tkyfcsKyfa&;
e,fy,frsm;? wdkif;&if;om;ESifh usm;^r
zGJYpnf;yg0ifrIrsm; tygt0if)
tajccsaexdkifrIyHkpHrsm; tpDtpOf a&;qGJjcif;
ESifh ZHkrsm; owfrSwfjcif; (ajr,mtoHk;jyKjcif;
ESifh ajr,m ydkifqdkifrI)
touftarG;0rf;ausmif;qdkif&m tcsuf
tvufrsm;
vlrIa&;&mtajccH taqmufttHkrsm; -
ynma&;? usef;rma&; t*Fg&yfrsm;
vQyfppf"gwftm;tajccHtaqmufttHkrsm;
toufarG;0rf;ausmif;ESifh ajr,m
toHk;jyKrIwdkif;wmcsuf
wnfaqmufa&;ESifh odkY vkyfief;
aqmif&GufrIrsm;wGif yg0ifEdkif
onfh vkyfom;rsm;ESifh a'ocH
ukrÜPDrsm;
aus;&GmrD;vif;a&;aumfrwD VEC
\ tzGJYtpnf;qdkif&m pGrf;&nf
vuf&Sdtcef;u@ESifh pDrHcefYcGJjcif;
avpGrf;tifpufrsm; vlOD;a&oGifjyifvu©Pmrsm; (tkyfcsKyfa&;
e,fy,frsm;? wdkif;&if;om;ESifh usm;^r
zGJYpnf;yg0ifrIrsm; tygt0if)
tajccsaexdkifrIyHkpHrsm; tpDtpOf a&;qGJjcif;
ESifh ZHkrsm; owfrSwfjcif; (ajr,mtoHk;jyKjcif;
ESifh ajr,m ydkifqdkifrI)
toufarG;0rf;ausmif;ESifh ajr,m
toHk;jyKrIwdkif;wmcsuf
wnfaqmufa&;ESifh odkY vkyfief;
aqmif&GufrIrsm;wGif yg0ifEdkif
onfh vkyfom;rsm;ESifh a'ocH
ukrÜPDrsm;
touftarG;0rf;ausmif;qdkif&m tcsuf
tvufrsm;
vlrIa&;&mtajccH taqmufttHkrsm; -
ynma&;? usef;rma&; t*Fg&yfrsm;
vQyfppf"gwftm;tajccHtaqmufttHkrsm;
aus;&GmrD;vif;a&;aumfrwD VEC
\ tzGJYtpnf;qdkif&m pGrf;&nf
vuf&Sdtcef;u@ESifh
pDrHcefYcGJjcif◌း
oufa&mufrIrsm;tm; ppfaq;tuJjzwfjcif;oufa&mufrIrsm;tm; ppfaq;tuJjzwfjcif;oufa&mufrIrsm;tm; ppfaq;tuJjzwfjcif;oufa&mufrIrsm;tm; ppfaq;tuJjzwfjcif;
wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; pDrHudef;vkyfief;cGJ\ vkyfief;rsm;cGJjcm; owfrSwfNyD;
aemuf ESMP/ESIA wGif 'kwd,tqifhtaejzifh obm0ywf0ef;usiftajccHrsOf;ay: rlwnf
í tqdkygvkyfief;oufa&mufrIrsm;tm; tuJjzwfjcif;^ BudKwifcefYrSef;jcif;rsm; yg0ifygonf/
wnfaqmufa&;ESifh vkyfiewnfaqmufa&;ESifh vkyfiewnfaqmufa&;ESifh vkyfiewnfaqmufa&;ESifh vkyfief;aqmif&GufrIumvrsm;twGif; obm0ywf0ef;f;aqmif&GufrIumvrsm;twGif; obm0ywf0ef;f;aqmif&GufrIumvrsm;twGif; obm0ywf0ef;f;aqmif&GufrIumvrsm;twGif; obm0ywf0ef; usifqdkif&m oufa&mufrIrsm;tm; tuJjzwfjcif;ESifh BudKwifcefYrSef;jcif;usifqdkif&m oufa&mufrIrsm;tm; tuJjzwfjcif;ESifh BudKwifcefYrSef;jcif;usifqdkif&m oufa&mufrIrsm;tm; tuJjzwfjcif;ESifh BudKwifcefYrSef;jcif;usifqdkif&m oufa&mufrIrsm;tm; tuJjzwfjcif;ESifh BudKwifcefYrSef;jcif;
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ wnfaqmufa&;umvtwGif; obm0ywf0ef;usifqdkif&m
oufa&mufrItvm;tvmrsm;udk
(u) ZD0 - ½kyf0wåK? "gwkoufa&mufrIrsm;
(c) vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;[lí trsdK;tpm;cGJjcm;Edkifygonf/
Z,m; 6.2? 6.3? 6.4 ESifh 6.5 wdkYwGif yg&Sdonfh erlemrsm;twdkif; pDrHudef;vkyfief;cGJ
\ a*[qdkif&m oufa&mufrIrsm;udk ½kyf0wåK? "gwkqdkif&m oufa&mufrIrsm;ESifhtwl ZD0?
½kyf0wåK"gwkoufa&mufrIrsm; (BPC) tjzpf tuJjzwfppfaq;jcif; jyKvkyfygrnf/ (tqdkjyK
pDrHudef;vkyfief;cGJ\ twdkif;twmowfrSwfjcif;vkyfief;pOf&Sd oufa&mufrItuJjzwfcsuf
Matrix Z,m;)
tqdkjyKpDrHudef;vkyfief;cGif\ BPC owfrSwfcsufabmifrsm;ESifh SEC (vlrIpD;yGg;ESifh
,Ofaus;rIqdkif&m) owfrSwfcsufabmifrsm;twGuf oufa&mufrItvm;tvmrsm;udk 1? 2? 3
trSwfay;rIyHkpHt&ESifh oufa&mufrI\ odomonfh tñTef;udef; tm;enf;yg;? tv,ftvwf?
jrifhrm; ponfjzifh oufa&mufrI tuJjzwfcsuf\ BPCESifh
SEC owfrSwfcsufabmifrsm;wpfckpDtwGuf atmufazmfjyygtwdkif; cGJjcm;owfrSwfEdkif&ef
¤if;wdkY\twdkif;twm? tcsdefumv? yrmPESifh jzpfEdkifajcponfh tcsufrsm;t& tuJjzwf
ppfaq;&ygrnf/
ZD0ZD0ZD0ZD0----½kyf0w¬K ½kyf0w¬K ½kyf0w¬K ½kyf0w¬K –––– "gwk oufa&mufrIrsm;"gwk oufa&mufrIrsm;"gwk oufa&mufrIrsm;"gwk oufa&mufrIrsm;
owfrSwfcsufabmifav;ck\ (twdkif;twm? yrmP? jzpfEdkifajcponf) trsdK;rsdK;aom
tqifh yrmPrsm;jzifh ZD0-½kyf0w¬K-"gwk oufa&mufrItvm;tvmrsm;&SdEdkifygonf/
tapmydkif; tcef;(6)&Sd twdkif;twmowfrSwfjcif;tcef;? Z,m; 6.2 ESifh aemufqufwGJ B-2
wdkYwGif azmfjycJhovdk ¤if;wdkYtm; - (1) enf;yg;? (2) tv,ftvwf? (3) jrifhrm;ponfjzifh &rSwf
owfrSwf&ygrnf/ atmufygudpö&yfrsm;ESifh ywfoufí pDrHudef;vkyfief;cGJwpfckpD\
oufa&mufrIrsm;rSm twdkif;twm? yrmP(odkY) jzpfEdkifacstm;jzifh wlnDMurnfr[kwfaom
aMumifh þenf;tm;jzifh ¤if;wdkY\ oufa&mufrI? odom^jyif;xefrItqifhrsm;udk owfrSwfEdkif
rnf/ Oyrm- avtm;pGrf;tifpufrsm;taejzifh a&xkt&nftaoG;ay: odomonfh
oufa&mufrI r&SdEdkifaomfvnf; 'DZ,ftif*siftaejzifhrl &SdEdkifonf/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;&Sd
oufa&mufrIrsm;twGuf atmufygudpö&yfrsm;&Sd tajymif;tvJrsm;udk a,bl,stm;jzifh
tuJjzwfppfaq;Edkifygrnf/
- ajray:a& t&nftaoG; (surface water)
- ajratmufa& t&nftaoG; (ground water)
- a&EIwfajrmif;pepfyHkpHrsm;
- wdkufpm;jcif;ESifh Ekef;^ tenfusjcif;
- avxkt&nftaoG;
- 0ef;usiftoH qlnHrI tqifh yrmPrsm;
- a&ae tyif^ owå0grsm;
- ukef;ae tyif^ owå0grsm;
- a&m*g^ ydk;rTm; ta&twGuf
- ajr,mzHk;vTrf;rI
- obm0todkuftNrHK{&d,mrsm;
ajray:a& t&nftaoG;ajray:a& t&nftaoG;ajray:a& t&nftaoG;ajray:a& t&nftaoG;
ajray:a& t&if;tjrpfrsm; npfnrf;jcif;onf npfnrf;a&rsm; pGefYxkwfjcif; (Oyrm
tvkyform;wef;vsm; (labour sheds)rsm;rS t&nfnpfnrf;rIrsm;)? teD;tem;&Sd a&xk
twGif;odkY zdwfpif^ ,dkpdrfhonfh pufqD^ acsmqD^ "mwk ypönf;rsm;? pdkufcif;rsm;rS ygvmonfh
ajrqDvTm wdkufpm;jcif;rsm; ponfhtcsufrsm;\ &v'frsm;aMumifh jzpfEdkifygonf/ pDrHudef;
vkyfief;cGJae&mw0dkufudk a&xkwnf&SdrIESifh ¤if;tm; vuf&Sd toHk;jyKjcif;rsm;onf oufa&mufrI
yrmPudk qHk;jzwfygonf/ Oyrm- pDrHudef;vkyfief;cGJESifh eD;uyfpGm wnf&Sdonfh a&uefwcktm;
csdK;a&^ aq;aMuma& (odkY) ig;zrf;vkyfief; ponfrsm;twGuf toHk;jyKaejcif;rsdK;&Sdygu pDrHudef;
vkyfief;cGJ vkyfief;rsm;rS ¤if;a&ueftm; npfnrf;aponfh oufa&mufrIrsm;onf odomonfh
qdk;usdK;rsm;udk jzpfay:apygrnf/
a&xkteD;tem;wGif tajccHtaqmufttHk wnfaqmufrIrsm;onfvnf;
wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; a&xknpfnrf;jcif;udk jzpfapEdkifonf/ 'DZ,f"mwftm;
ay;pufrsm;rS acsmqD^ avmifpmqD ,dkpdrfh^zdwfusrIrsm;onfvnf; teD;ywf0ef;usif&Sd ajray:
a&rsm;udk npfnrf;apEdkifygonf/
ajratmufa& t&nftaoG;ajratmufa& t&nftaoG;ajratmufa& t&nftaoG;ajratmufa& t&nftaoG;
zdwfpifonfh pufqD acsmqDrsm;rSwqifh ajrqDvTm npfnrf;rIrsm;onf tEÅ&m,f
&Sdovdk pDrHudef;vkyfief;cGJ\ a'oteD;w0dkuf&Sd ajratmufa& t&if;tjrpfrsm;udkyg npfnrf;
apEdkifonf/ pDrHudef;vkyfief;cGJtwGuf ajratmufa& t&if;tjrpfrsm; tvGeftuRHtoHk;csjcif;
(a&pkyfpufrsm;jzifh)onfvnf; ajratmufa&yrmPudk ajymif;vJapEdkifNyD; a'otwGif; ajruRH
rIrsm;udk jzpfapEdkifygonf/ odkY&mwGif pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;taejzifh ajratmufa&
t&if;tjrpfrsm;tm; tvGeftuRH toHk;jyKjcif;rsdK;&Sdrnf[k arQmfrSef;xm;jcif;r&Sdyg/
a&EIwfajrmif;pepf ydwfqdkYjcif;a&EIwfajrmif;pepf ydwfqdkYjcif;a&EIwfajrmif;pepf ydwfqdkYjcif;a&EIwfajrmif;pepf ydwfqdkYjcif;
pDrHudef;rsm;\ NrdKUjytif*sifeD,mydkif;qdkif&m vkyfief;rsm; aqmif&GufpOftwGif; ypönf;
rsm; odkavSmifxm;&SdrI? wl;qGxm;onfh ypönf;^ajrBuD;tpktyHkrsm;ESifh vkyfief;cGif{&d,m
ajcmufaoGYaeap&ef ,m,DwmwrHrsm; wnfaqmufjcif; ponfh tcsufrsm;aMumifh obm0
a&EIwfajrmif; pD;qif;a& ydwfqdkYjcif;rsm;rSwqifh ,m,D a&EIwfajrmif;pepf ydwfqdkYjcif;
rMumcP jzpfEdkifygonf/ tqdkygydwfqdkYjcif;rsm;onf txl;ojzifh ajredrfhydkif;{&d,m\
teD;tem;&Sd pDrHudef; wnfae&mrsm;wGif ta&;BuD;ygonf/ ¤if;a&EIwfajrmif;pepf ydwfqdkYjcif;
onf pDrHudef;0ef;usif{&d,mwGif aexdkifaom jynfolrsm;twGuf odomonfh tqifrajyrI
rsm;udk jzpfapEdkifonf/
tcsdKUaom pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;wGif pDrHudef;vkyfief;cGJ\ trsdK;rsdK;aom vkyfief;rsm;rS
aqmufvkyfa&;qdkif&m tusdK;tyJh ypönf;rsm; xGufavh&Sdygonf/ xdkYjyif tvkyform;
wef;vsm;rsm;rSvnf; tpdkiftcJ tnpftaMu;rsm; &Sdygonf/ tqdkyg aqmufvkyfa&;qdkif&m
tusdK;tyJhypönf;rsm;ESifh tpdkiftcJtnpftaMu;rsm;tm; aumif;rGefpGm pDrHcefYcGJEdkifjcif; r&Sdygu
a&EIwfajrmif;pepf vdkif;^ vrf;aMumif;rsm; ydwfqdkYjcif;ESifh obm0ywf0ef;usif npfnrf;rIrsm;
udk jzpfapEdkifygonf/
wdkufpm;jcif;ESifh EIef;^tenfusjcif;wdkufpm;jcif;ESifh EIef;^tenfusjcif;wdkufpm;jcif;ESifh EIef;^tenfusjcif;wdkufpm;jcif;ESifh EIef;^tenfusjcif;
pDrHudef;vkyfief;cGJ\ wnfaqmufa&;umvtwGif; tao;pm;a&tm;vQyfppf udpö&yf
rsm;wGif tajccHtkwfjrpf ajrvTmtajctae? qifajcavsm (odkY) jrpfacsmif;rsm;\ a&-½kyfoGif
ynm (hydro-morphology) ponfwdkYrS wdkufpm;jcif;ESifh EIef;^tenfusjcif;rsm; jzpfEdkifyg
onf/
avxk t&nftaoG;avxk t&nftaoG;avxk t&nftaoG;avxk t&nftaoG;
wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif;? pDrHudef;vkyfief;cGJ\ vkyfief;trsdK;rsdK;twGuf
toHk;jyKaom pufypönf;ud&d,mrsm;rS ¤if; (Oyrm-vGefwl;pif (drilling rig)? uGefu&pfrsm;
arTpufrsm;ESifh rD;pufrsm;ponf)? pDrHudef;vkyfief;cGJ wnfae&m rS odkY ,mOfrsm;oGm;vmjcif;
(ypönf;ud&d,mrsm; o,faqmifjcif;) rsm;rS¤if; "mwfaiGYpGefYxkwfjcif;rsm;jzifh &v'ftjzpf avxk
npfnrf;rIrsm;jzpfEdkifygonf/ odkYaomf tqdkjyKpDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf avxknpfnrf;rI
qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;rSm pDrHudef;vkyfief;cGJwnfae&m 0ef;usif&Sd {&d,mrsm;wGifom tuefY
towfjzifh jzpfEdkifacs&Sdygonf/
qlnHoHtqifh yrmPqlnHoHtqifh yrmPqlnHoHtqifh yrmPqlnHoHtqifh yrmP
,mOftoGm;tvmrsm; (site rS odkY ypönf;ud&d,mrsm;o,faqmifjcif;)? wnfaqmuf
a&; qdkif&m ud&d,mrsm;ESifh rD;pufrsm;jzifh vkyfief;aqmif&Gufjcif; ponfwdkYtygt0if
aqmufvkyfa&;vkyfief;trsdK;rsdK;rS toHqlnHrI npfnrf;jcif;rsm;&v'f jzpfapEdkifygonf/
ydkif½dkufpuf (pile driver)rsm;? bl'dkZmrsm;? dump trucks rsm;? compactor rsm;? mixing
machine ESifh rD;pufrsm; ponfwdkYjzifh vkyfief;aqmif&GufrIrsm;rS odomaom yrmP&Sdonfh
qlnHoHrsm; xGufay:apygonf/ (¤if;wdkYtm; "gwftm;cGJ½Hkrsm;ESifh "gwftm;ay;ydkYa&; wm0gwdkif
rsm; wnfaqmuf&mwGif toHk;jyKEdkifygonf)/ NzdKzsufa&;qdkif&mvkyfief;rsm; (tu,fívdktyfyg
u) onfvnf; qlnHoHrsm;udk jzpfapEdkifygonf/ ¤if;qlnHoHrsm;onf pDrHudef;vkyfief;cGJ
wnfae&mrsm;ESifh eD;uyfpGm wnf&Sdonfh teD;ywf0ef;usif&Sd jynfolrsm;twGuf taESmifh
t,Suf jzpfapEdkifNyD; txl;ojzifh ¤if;vkyfief;rsm; nydkif;umvtxd qufvufaqmif&Gufygu
ydkrdkqdk;&Gm;apEdkifygonf/ toHqlnHrI npfnrf;jcif;onf xdcdkufrI jyif;xefEdkifonfh taqmuf
ttHkae&mrsm; (aq;½Hkrsm;? ynma&;ESifh bmoma&;qdkif&m ae&mrsm;) twGuf tvGef
ta&;BuD;ygonf/
a&aeESifh ukef;ae tyifESifh owå0grsm;a&aeESifh ukef;ae tyifESifh owå0grsm;a&aeESifh ukef;ae tyifESifh owå0grsm;a&aeESifh ukef;ae tyifESifh owå0grsm;
tqdkjyK pDrHudef;vkyfief;cGJ tao;pm;a&tm;vQyfppf"gwftm;ay;puf½Hk (<1MW) rsm;
rSm jrpfa&pD;qif;rI tajccHonfh a&tm;vQyfppfpuf½Hkrsm;jzpfNyD; qnfwnfaqmuf&ef rvdktyf
bJ yHkrSefpD;qif;rIEIef; aumif;rGefjrifhrm;í a&pD;usrI&Sdonfhae&mrsm;wGif wyfqifaqmif&GufEdkif
ygonf/ odkYaomf ¤if;tao;pm; a&tm;vQyfppfpufrsm;onf ig;rsm; &moDtvdkuf ajymif;a&TU
usufpm;onfh vrf;aMumif;rsm;udk taESmifht,SufjzpfapNyD; ig;rsm;\ &moDtvdkuf
ajymif;a&TUusufpm;rItay: oufa&mufrIrsm; jzpfapygonf/ xdkUjyif tqdkyg a&tm;vQyfppf
pufrsm;\ wmbdkifrsm;rS ig;rsm;ESifh tjcm; a&ae tyif owå0grsm;udk pkyf,lrdjcif;rsdK; jzpfEdkif
ygonf/ vl;vmqefcwfvIyf&Sm;aeonfh avtm;pGrf;tifpufrsm;\ 'vufrsm;rS xkwfvkyf onfh
avtm;pGrf;tifudk avtm;pGrf;tifpufrsm;rS vQyfppf"mwftm;tjzpfodkY ajymif;vJyg onf/
ysHoef;onfhiSufrsm;? vif;EdkYrsm;ESifh avxJwGif oGm;vmonfh owå0grsm;taejzifh puf\
teD;tem;0ef;usif&Sd avxJwGif ysHoef;pOf tqdkyg 'vufrsm;\ tEÅ&m,fESifh &ifqdkif&Edkifyg
onf/
tcsdKUaom "mwftm;ay;ydkYa&;vdkif;rsm;onf t"du jrpfBuD;rsm;jzpfonfh {&m0wD?
csif;wGif; (odkY) ppfawmif; ponfwdkYtm; jzwfausmf&jcif;rsdK;&Sdwwfygonf/ wm0gwdkifwckpD\
tajccHtkwfjrpfrsm;onf tcsif;yrmP BuD;rm;onfh ydkifrsm;( piles )udk odomonfh teuf
yrmPtxd wyfqif&ef vdktyfygonf/ ydkif½dkufjcif;vkyfief;rsm;onf jrifhrm;onfh a&atmuf
qlnHoHyrmPudk jzpfay:apNyD; a&ae owå0grsm;tay: oufa&mufrI tvm;tvmrsm;
&Sdygonf/ ydkifrsm;udk substrata tvTmtxd ½dkufoGif;&avh&SdNyD; ,if;twGuf toHk;jyKonfh
½dkufarmif; (hammers) (2)rsdK;&Sdygonf/ - impact hammer ESifh vibratory hammer
wdkYjzpfygonf/ impact hammer (oufa&muf½dkufarmif;)wGif av;vHonfh 0dwfwHk;yg&Sdí
¤if;jzifh ydkif\ xdyfpGef;odkY xyfwvJvJ substrata tvTmtxd ½dkufoGif;&ygonf/ Vibratory
hammer (wkefcg½dkufarmif;) taejzifh yHkaoav;vHonfh 0dwfwHk;ESifh wkefcgrIudk aygif;pyf
toHk;jyKí (ydkif\&Snfvsm;onfh 0if½dk;\axmifhrSeftaetxm; plane rsufESmjyifwGif)
substrate tvTmtxd ydkifudk tm;jzifh ½dkufoGif;ygonf/ toHk;jyKonfh hammer
trsdK;tpm;onf ydkif\ material trsdK;tpm;? substrata tvTm trsdK;tpm; tygt0if
tcsuftvuftrsdK;rsdK;tay: rlwnfygonf/ Impact Hammer rSm vibrctory trsdK;tpm;
xuf ydkrdkxdcdkufapEdkifaMumif; taMumif;t&if;(2)&yf&Sdygonf/ - yxrtaMumif;t&if;rSm
¤if;wdkYonf ydkrdkodyfonf;jyif;xefonfh vIdif;zdtm; (pressure waves) rsm;udk jzpfay:apjcif;
ESifh 'kwd,tcsufrSm ,if;rSxGufay:vmonfh toHrSm ig;rsm;wGif a&SmifvTJwHkYjyef&ef cufcJ
onfhtjyif ¤if;wdkYtwGuf umvMum&SnfpGm qdk;usdK;zdtm;udk cHpm;&apygonf/
tcsKyftm;jzifh vibratory ydkif½dkufjcif;rS qlnHoHyrmPrSm ydkifrsm;\ 0ef;usif
teD;tem;wGifom tuefYtowfjzpfNyD; impact driver ESifh EIdif;,SOfvQif ig;rsm;ESifh tjcm;
a&ae ouf&Sdrsm;tay: oufa&mufrI avsmhenf;ygonf/
a&m*gydk;a&m*gydk;a&m*gydk;a&m*gydk;rTm;ta&twGufrTm;ta&twGufrTm;ta&twGufrTm;ta&twGuf
pDrHudef;vkyfief;cGJ wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; tvkyform;rsm;ESifh a'ocH
jynfolrsm;\ usef;rma&;? b0pdkajyrIrsm;twGuf qdk;usdK;oufa&mufEdkifonfh a&rSwqifh
jzpfyGm;onfh a&m*grsm;? umv0rf;a&m*g? 0rf;udkufydk;rsm;? iSufzsm;ESifh tjcm; ul;pufwwfaom
a&m*grsm;tm; xnfhoGif;pOf;pm;&ygrnf/ roefY&Sif;aom vkyfxHk;vkyfenf;rsm;? aumif;rGefaom
rdv’m^a&oefYqdkif&m t*Fg&yfrsm;ESifh a&EIwfajrmif;pepfrsm;r&Sdonfh usef;rma&;ESifh rnDnGwf
aom aexdkifrItajctae ponfhwdkYonf tvkyform;rsm;\ usef;rma&;tay: oufa&mufrI
&SdapEdkifNyD; txl;ojzifh ul;pufa&m*grsm;onf tjcm;olrsm;\ usef;rma&;udkyg xdcdkufapEdkifyg
onf/ (Oyrm-rpif cE¨mudk,frSxGufonfh t&nfrsm;ponfwdkYrSwqifh wOD;rSwOD;odkY a&m*g
ysHUESHYjcif;) odkYjzifh aumif;pGmajz&Sif;aqmif&GufrIr&Sdygu ywf0ef;usif&Sd aexdkifoltm;vHk; ul;puf
a&m*gtEÅ&m,fusa&mufEdkifygonf/
ajr,mzHk;vTrf;rIajr,mzHk;vTrf;rIajr,mzHk;vTrf;rIajr,mzHk;vTrf;rI
ajr,mtoHk;jyKrIESifh zHk;vTrf;rItajymif;tvJrsm;onf oufa&mufrIrsm;tm; tuJjzwf
ppfaq;&mwGif xnfhoGif;pOf;pm;&rnfh ta&;BuD;onfh owfrSwfcsufabmifrsm; jzpfjcif;aMumifh
ECA (odkY) om;½dkif;wd&pämefab;rJh{&d,mrsm;tm; a&Smif&Sm;Edkif&ef wnfae&ma&G;cs,frIrsm;udk
*½kwpdkufaqmif&Guf&rnf/ tu,fí ajrjyif{&d,mrSm pDrHudef;vkyfief;cGJ taumiftxnfazmf
jcif; rwdkifrSD tajctaexufydkrdkí om,m? wifhw,foGm;ygu ajr,mzHk;vTrf;rI tajymif;tvJ
udk aumif;usdK;oufa&mufrItjzpf owfrSwfEdkifygonf/
obm0todkuftNrHK {&d,mrsm;obm0todkuftNrHK {&d,mrsm;obm0todkuftNrHK {&d,mrsm;obm0todkuftNrHK {&d,mrsm;
obm0todkuftNrHKae&mrsm;udk jzwfausmf&onfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;rS oufa&muf
rIrsm;udk tuJjzwfppfaq;&mwGif obm0todkuftNrHKae&mrsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;&ygrnf/
Oyrm- "mwftm;vdkif;rsm;ESifh tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf&Hkrsm;ESifh ywfoufí ZD0rsdK;uGJrsm;
pHkvifrI? pdkufcif;rsm;ESifh todkuftNrHKrsm;tay: usa&mufEdkifonfh tEÅ&m,ftm; z,f&Sm;&ef
avsmhyg;oufomap&ef obm0todkuftNrHK ywf0ef;usiftay: ¤if;wdkY\oufa&mufrIrsm;
tm; tuJjzwfppfaq;&ygrnf/
wnfaqmufa&;ESifh wnfaqmufa&;ESifh wnfaqmufa&;ESifh wnfaqmufa&;ESifh vkyfief;aqmif&GufrI tqifhumvrsm;twGif; vlrIa&;&m vkyfief;aqmif&GufrI tqifhumvrsm;twGif; vlrIa&;&m vkyfief;aqmif&GufrI tqifhumvrsm;twGif; vlrIa&;&m vkyfief;aqmif&GufrI tqifhumvrsm;twGif; vlrIa&;&m
oufa&mufrI rsm; tuJjzwfjcif;ESifh cefYrSef;wGufqjcif;oufa&mufrI rsm; tuJjzwfjcif;ESifh cefYrSef;wGufqjcif;oufa&mufrI rsm; tuJjzwfjcif;ESifh cefYrSef;wGufqjcif;oufa&mufrI rsm; tuJjzwfjcif;ESifh cefYrSef;wGufqjcif;
atmufygZ,m; 6.9 wGif tajccHtaqmufttHk pDrHudef;rsm;\ wnfaqmufa&;ESifh
vkyfief;aqmif&GufrItqifhrsm;wGif a,bl,stm;jzifh jzpfay:avh&Sdonf/ ta&;ygaom vlrI
a&;&m oufa&mufrI tvm;tvmrsm;udk tESpfcsKyfwifjyxm;ygonf/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\
tqifhESifh oufa&mufrI trsdK;tpm;rsm; (tqdkyg t,ltqrsm;tm;vHk;taejzifh pDrHudef;
vkyfief;cGJtrsm;pkESifh oufqdkifEdkifrnf r[kwfyg/ tb,faMumifhqdkaomf ¤if;wdkYtm; tao; tzGJ
(odkY) tuefYtowf&Sdonfh vlrIa&;&mqdk;usdK; oufa&mufrIrsm;om&Sdrnf[k arQmfrSef;xm;
jcif;aMumifh jzpfonf/) \ tcsdK;tpm;yrmPt& pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;ESifh qufEG,fonfh
oufa&mufrItvm;tvmrsm;udk cGJjcm;owfrSwf&mwGif PMO rsm; taejzifh ]]a,bl,s
tajymif;tvJrsm;\ t"dutaMumif;t&mrsm; (themes)}} ESifh ]]oufa&mufrItvm;tvm^
avsmhyg;oufomapa&; tpDtpOfrsm; azmfjycsuf}} ponfwdkYtm; xnfhoGif;pOf;pm;&ygrnf/
pDrHudef;twGuf vkyfief;vrf;ñTefwGif xyfaqmif;vrf;ñTefcsufrsm;udk jznfhqnf;Edkifygonf (odkY)
pDrHudef; taumiftxnfazmfumvtwGif; TA aqmif&GufrIrsm;t& jyifqifxm;onfh
vrf;ñTefcsufypönf;rsm;/
Z,m; 8.9/ vlrIa&;&mESifh ,Ofaus;rIqdkif&m tajymif;tvJrsm;twGuf Z,m; 8.9/ vlrIa&;&mESifh ,Ofaus;rIqdkif&m tajymif;tvJrsm;twGuf Z,m; 8.9/ vlrIa&;&mESifh ,Ofaus;rIqdkif&m tajymif;tvJrsm;twGuf Z,m; 8.9/ vlrIa&;&mESifh ,Ofaus;rIqdkif&m tajymif;tvJrsm;twGuf
oufa&mufrI tvm;tvmazmfjycsufoufa&mufrI tvm;tvmazmfjycsufoufa&mufrI tvm;tvmazmfjycsufoufa&mufrI tvm;tvmazmfjycsuf
a,bl,stajymif;tvJrsm;a,bl,stajymif;tvJrsm;a,bl,stajymif;tvJrsm;a,bl,stajymif;tvJrsm;\\\\
t"dutaMumif;t&mrsm;t"dutaMumif;t&mrsm;t"dutaMumif;t&mrsm;t"dutaMumif;t&mrsm;
tvm;tvm&Sdaom oufa&mufrIrsm;^ avsmhyg;oufomapa&; tvm;tvm&Sdaom oufa&mufrIrsm;^ avsmhyg;oufomapa&; tvm;tvm&Sdaom oufa&mufrIrsm;^ avsmhyg;oufomapa&; tvm;tvm&Sdaom oufa&mufrIrsm;^ avsmhyg;oufomapa&; tpDtpOfrsm; tpDtpOfrsm; tpDtpOfrsm; tpDtpOfrsm;
azmfjycsufazmfjycsufazmfjycsufazmfjycsuf
vlrIa&;&mESifh ,Ofaus;rIqdkif&m tajymif;tvJrsm;
vlOD;a&ESifh vlOD;a&qdkif&m
zGJUpnf;yHkrsm;
a&TUajymif;jcif; (0ifa&muf)? a&TYajymif;jcif; (xGufcGm)? tvkyform;pcef;rsm;?
vlrIa&;&myg0ifrIrsm;? vlrItpktzGJYrsm;tMum; y#dyu©ESifhwif;rmrlrsm;
vlrIa&;&m tajccH taqmuf
ttHkESifh 0efaqmifrIrsm;
tdrf,mvdktyfcsufESifh &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;? uRrf;usifrIrsm; (rvHkavmufrI? xdef;csKyf
xm;rI)? usef;rma&; (usef;rma&;aq;cef;rsm;)? ynma&; (ausmif;rsm;) oifwef;
rsm;
vlrIa&;&mzGJYpnf;yHkpepf
(social order)
vlrIa&;&m pHowfrSwfcsuf tajymif;tvJrsm;? tm;enf;onfh &yf&Gmrsm;twGuf
ajymif;vJrIEIef;
,Ofaus;rIESifh "avhxHk;wrf;
rsm;
tpOftvm rdom;pk tcef;u@rsm; tajymif;tvJ? ajymif;vJaeonfh
ukefxkwfvkyfjcif;ESifh tvkyftudkiftajccH? t&yfom;vlYtzGJYtpnf;wGif
avsmhenf;aomyg0ifrI? &yf&Gmrsm;aygif;pnf;nDnGwfrI? &yf&GmOD;aqmifrI?
,Ofaus;rItarGtESpfrsm;
&yf&Gmusef;rma&;ESifh
ab;uif;vHkjcHKa&;
a&m*grsm;? ,mOfrawmfwqrIrsm;? Zdwfpifjcif;? t&ufESifh rl;,pfaq; tvGJ
oHk;pm;rIrsm;? npfnrf;rIrsm;? tpOftvm tpm;taomufjznfhqnf;rI tay:
t[efYtwm;jzpfapjcif;? od&Sdem;vnfrIESifh ukorItpDtpOfrsm;
tvkyform; usef;rma&;ESifh ab;uif;vHkNcHKrI? vkyfief;cGiftajctaersm;? 0ifaiGvpm? tvkyf
orm; tiftm;? trsdK;orD;rsm; yg0ifaqmif&Gufjcif;
usm;^rESifh tm;enf;onfh
tpktzGJYrsm;
oufa&mufrIrsm;\ tcsdK;tpm; rnDaom awGYBuHK&rIrsm;ESifh tm;enf;onfh tpk
tzGJYrsm;\ z,fxkwfcHxm;&jcif;rsm; (Oyrm- trsdK;orD;rsm;? roefpGrf;olrsm;?
oufBuD;&G,ftdk? wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;? a'ocHrsm;ESifh i,f&G,folrsm;)?
yg0ifaqmif&GufrIESifh tvkyftudkifrsm;wGifomwlnDrQrI
vHkNcHKa&; vHkNcHKa&; 0efxrf;rsm;\ aqmif&GufrI
pD;yGm;a&;&mtajymif;tvJ
tusdK;aus;Zl;rsm; cGJa0ysHUESHYrI tvkyftudkif? oifwef;rsm;? a'ocHpD;yGm;a&;oHk;pGJrIrsm;? &yf&GmzGHYNzdK;a&;ESifh
vlrIa&;&m tpDtpOfrsm;? epfemaMu;? pDrHcefYcGJa&; arQmfrSef;csufrsm;? jynfe,f
wdkif;a'oBuD;? a'oqdkif&m? wdkif;&if;om;? rdom;pk tpktzGJYrsm;tMum;
omwlnDrQonfh cGJa0ysHUESHYrI
aiGaMu;azmif;yGjcif;^
aiGBuHKUjcif;
tpm;tpm? vlrIa&;&m0efaqmifrIrsm; toHk;jyKEdkifrI
tajccHtaqmufttHk vrf;rsm;? rD;&xm;? qdyfurf;? rdv’m? qufoG,fa&;? "mwftm;ESifh a&jznfhqnf;
rIrsm;
vlrI- obm0ywf0ef;usif
a&;&m tajymif;tvJrsm;
npfnrf;rIESifh tqifajy
om,mrIqdkif&m t*Fg&yfrsm;
avxk (Oyrm-zkef)? a&xk (Oyrm – tufqpfESifh owåK"mwfyg0ifrI a&EIwf
ajrmif;pepf? qdkif,Edkuf? jrpfrsm;wGif a&atmuftnpftaMu; pGefYypfrI)?
qlnHoHrsm;? ½Icif;vSywifhw,fonfh t*Fg&yfrsm;? wkefcgrI? teHY? "mwfa&mifjcnf?
,OfoGm;vmrI? tpdk;&\ avhvmppfaq;rIESifh pnf;urf;xdef;odrf;rIpGrf;&nf
t&if;tjrpfrsm;
(toHk;jyKEdkifrI NydKifqdkifjcif;)
ajr? a& (ajratmufa&? jrpf? ork'´&m)? ,Ofaus;rItarGtESpf? opfawm
t&if;tjrpfrsm;? vlom;
a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; ajr,modrf;,ljcif; (odkY) opfyifrsm;? oD;ESHyifrsm; ponfh ydkifqdkifrIypönf;rsm;
qHk;½IH;jcif;? vHkavmufaomepfemaMu;rsm;twGuf tBuHjyKaqG;aEG;jcif;? ajr,m
ESifh ,SOfwGJjcif;? omwlnDrQrI? toufarG;0rf;ausmif;? qEtavsmuf ajr,m
vSL'gef;jcif;/
taESmifht,Sufrsm; pD;yGg;a&;ESifh vlrIa&;&mvkyfief;rsm;twGuf t[efYtwm;? ajr,mtoHk;jyKjcif;?
BudrfEIef;ta&twGufESifh tcsdefZ,m;? epfemaMu;/
tajymif;tvJjzpfpOf
&yf&Gmjynfolrsm;yg0if
aqmif&GufrI
tBuHjyKaqG;aEG;jcif;? qufoG,fa&;? yl;aygif;yg0ifjcif;? vkyfydkifcGifhrsm;?
qHk;jzwfcGifh&Sdolrsm;ESifh xdawGYqufoG,fEdkifrI? yGifhvif;jrifomrI? tcsdefZ,m;?
yg0ifEdkifrI- txl;ojzifh tm;enf;í ta&;rygonfh tpktzGJYrsm;twGuf –
"avhxHk;wrf;ESifh vkyfydkifcGifh tzGJYtpnf;rsm;tm; av;pm;rI tpD&ifcHjcif;/
yl;aygif;yg0ifjcif; tpDtpOfa&;qGJjcif;? tpDtpOfrsm;zGHYNzdK;a&;? avhvmppfaq;jcif;? tjcm;
enf;vrf;rsm;ESifh enf;ynmrsm;a&G;cs,fjcif;? vkyfief;aqmif&GufrIu@rsm;/
jyefvnfaumif;rGefapa&;
aqmif&GufrIrsm;
epfemrIrsm;ESifh tjiif;yGg;rIrsm;ajz&Sif;jcif;? udpö&yfrsm;tm; todrSwfjyK
vufcHjcif;? epfemaMu;? avsmhyg;oufomapjcif;/
oabmwlnDcsufrsm; omwlnDrQrI? uwdu0wfrsm; tcsdefESifh wajy;nDjznfhqnf;jcif;? jzefYa0jcif;
qdkif&m udpö&yfrsm;? Ncdrf;ajcmuftusyfudkifjcif;? wm0ef0wå&m;rsm; &Sif;vif;rI?
vkyfief;pGrf;&nfESifh pDrHtkyfcsKyfjcif;(tajymif;tvJrsm;tm; wHkYjyefpDrHcefYcGJ&mwGif
tpdk;&\vkyfief;pGrf;&nftygt0if
&yf&GmzGHYNzdK;wdk;wufrI yl;aygif;yg0ifjcif;? vHkavmufrI? qDavsmfaumif;rGefrI? tqifajyacsmarGYapa&;?
pGrf;aqmif&nf? udkufnDrI? OD;pm;ay;owfrSwfjcif;/
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrItpDtpOfobm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrItpDtpOfobm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrItpDtpOfobm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrItpDtpOf
oufa&mufrIrsm;\ twdkif;twmESifh yrmPtay: rlwnfí obm0ywf0ef;usifESifh
vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrItpDtpOf ESMP tm; oD;jcm; pm&Gufpmwrf;tjzpf (odkY) ESIA
wpdwfwydkif;tjzpf jyifqif&rnf/ ESMP \ t"duOD;wnfcsufrSm pDrHudef;vkyfief;cGJ vkyfief;
aqmif&GufrIrsm;rS jzpfay:vmonfh obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrIrsm;tm;
rSwfwrf;wif&efESifh owfrSwfxm;onfh avsmhyg;oufoma&; tpDtpOfrsm; taumiftxnf
az: aqmif&Gufjcif;rsm; aocsmap&efwdkYjzpfygonf/ qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;tm; avsmhcs&ef
ESifh aumif;usdK;oufa&mufrIrsm; wdk;yGg;ap&ef ESMP udkjyifqifaqmif&Guf&ygrnf/ xdkYtjyif
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ wnfaqmufa&;ESifh vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvrsm;twGif;
ay:aygufEdkifonfh arQmfrSef;rxm;aom (odkY) rarQmfrSef;Edkifaom obm0ywf0ef;usifESifh vlrI
a&;&m oufa&mufrIrsm;udk ajz&Sif;Edkif&efvnf; &nf&G,fygonf/
ESMP tm; &Sif;vif;pGm jzefYMuufcif;usif;&ygrnf/ (u) obm0ywf0ef;usifESifh
vlrIa&;&mqdk;usdK;oufa&mufrIrsm;tm; z,f&Sm;&ef (odkY) csdefñSd&ef (odkY) vufcHEdkifaom
tqifhtxd avsmhcs&efESifh aumif;usdK;oufa&mufrIrsm;udk jr§ifhwif&ef pDrHudef;vkyfief;cGJ\
wnfaqmufa&;ESifhvkyfief;aqmif&GufrItqifh umvrsm;wGif aqmif&Guf&rnfh tpDtpOfrsm;?
(c) tqdkygtpDtpOfrsm;udk taumiftxnfazmf&efvdktyfonfh vkyfaqmifrIrsm;? (*) toHk;jyK
onfh avsmhyg;oufoma&; tpDtpOfrsm;\ xda&mufrItm; tuJjzwf&ef avhvmppfaq;a&;
tpDtpOf
ESMP tm; pDrHudef;tpDtpOfa&;qGJjcif;ESifh aqmif&Gufjcif;rsm;\ aygif;pyftpdwf
tydkif;tjzpf aqmif&Guf&ygrnf/ ¤if;tm;aqmif&Guf&efvdktyfonfh vkyfaqmifcsufrsm;\
BudKwifowfrSwfxm;onfh check list tay: tajccHí pDrHudef;vkyfief;rsm;tm; avhvm
ppfaq;jcif;? pnf;urf;owfrSwfjcif;? vkyfief;rsm;twGufomjzpfonfh tuefYtowf&Sdaom
aqmif&GufrIwpfck[k r&Ijrif&yg/ trSefwu,ftm;jzifh pDrHudef;vkyfief;cGJ taumiftxnfazmf
rIrsm; qufvufaqmif&GufonfESifhtrQ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;
(arQmfrSef;xm;onfh rarQmfrSef;xm;onfh) oufa&mufrIrsm;ESifh ywfoufí vdkufavsmnDaxG
&SdpGm aqmif&GufEdkifaom ajymif;vJaqmif&GufEdkifonfh pDrHcefYcGJrIenf;vrf;rsm;tjzpf toHk;jyK&
ygrnf/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm;vHk;twGuf ESMP onf oabmwlnDcsufqdkif&m pm&Guf
pmwrf;wpdwfwydkif;jzpfonf/
ESMP \ t"dutpdwftydkif;rsm;wGif atmufygwdkYyg0ifygonf/
• oufa&mufrIprf;ppfavhvmjcif;tESpfcsKyf
• avsmhyg;oufomapa&;ESifh aumif;rGefwdk;yGg;a&; tpDtpOfrsm;
• &yf&GmtBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh yg0ifaqmif&GufrIenf;vrf;
• epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;vkyfief;pOf
• avhvmppfaq;a&;tpDtpOf
• ESMP ukefusp&dwfrsm; cefYrSef;wGufcsufjcif;
• ESMP taumiftxnfazmfjcif;twGuf tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtrHrsm;
avsmhyg;oufomapa&avsmhyg;oufomapa&avsmhyg;oufomapa&avsmhyg;oufomapa&;ESifh aumif;rGefwdk;yGg;apa&;tpDtpOfrsm;;ESifh aumif;rGefwdk;yGg;apa&;tpDtpOfrsm;;ESifh aumif;rGefwdk;yGg;apa&;tpDtpOfrsm;;ESifh aumif;rGefwdk;yGg;apa&;tpDtpOfrsm;
qlnHoHESifh wkefcgrIrsm;xGufay:jcif;? avxkt&nftaoG;? a&aiGYESifhtdyfaZm "gwfaiGY
pGefYxkwfjcif;? a&xkt&nftaoG;? ig;^ig;vkyfief;rsm;? obm0t&if;tjrpfrsm; toHk;jyKEdkifrI?
0efaqmifrIrsm;toHk;jyKjcif;tay: oufa&mufrI? trsm;jynfol^ tvkyform;rsm; usef;rma&;
ESifh ab;uif;vHkNcHKa&; ponfwdkYtygt0if urÇmhbPf ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;? vuf&Sd
GOM pnf;rsOf;pnf;urf;rsm;ESifh udkufnDpGm avsmhyg;oufomapa&;ESifh aumif;rGefwdk;yGg;ap
a&; tpDtpOfrsm;udk yHkpHcsrSwf&ygrnf/
wnfaqmuwnfaqmuwnfaqmuwnfaqmufa&;tqifhfa&;tqifhfa&;tqifhfa&;tqifh
þtydkif;taejzifh pDrHudef;vkyfief;cGJ wnfaqmufa&;twGuf toHk;jyKEdkifonfh avsmhyg;
oufomapa&;ESifh aumif;rGefwdk;yGg;a&;tpDtpOfrsm;udk tBuHjyKygonf/ pDrHudef;vkyfief;cGJ
tao;pdwf ESMP ESifh ESIA (toHk;jyKEdkifonfhae&mrsm;wGif) rsm;onf oufa&mufrIrsm;ESifh
avsmhyg;oufomapa&;tpDtpOfrsmtm; ydkrdktao;pdwfpOf;pm;qHk;jzwfEdkifygrnf/ ueOD;cefYrSef;
csufrsm;? tvm;tvm&dSaom pDrHudef;wnfae&mrsm;odkY uGif;qif;avhvmrIrsm;? pDrHudef;t&
yHkpHwlaqmif&Guf&ef vG,fulaom vuf&SdtajccHtaqmufttHkrsm;ponfhtcsufrsm;t&
cefYrSef;od&Sd&onfh qdk;usdK;trsm;pkonf tvG,fwul&&SdEdkifonfh avsmhyg;oufomapa&;
tpDtpOfrsm;toHk;jyKjcif;jzifhyif tenf;qHk;odkY avsmhcsEdkifygonf/ xdkYtjyif tqdkjyKpDrHudef;
vkyfief;cGJrsm;rS aumif;usdK;oufa&mufrItcsdK;tm; wdk;yGg;apEdkifonfh twdkif;twmvnf;&Sdyg
onf/
tvm;tvm&Sdaom avsmhyg;oufomapa&;^ aumif;rGefwdk;yGg;a&;tpDtpOfrsm; cGJjcm;
owfrSwfEdkif&efjzpfEdkifacs&Sdaom oufa&mufrIrsm;udk atmufygtwdkif; trsdK;tpm;cGJjcm;xm;yg
onf/ (u) ]]taxGaxG oufa&mufrIrsm; }} ¤if;wdkYonf pDrHudef;vkyfief;cGJtrsm;pkwGif awGYBuHK
&rnfh omrefa,bl,soufa&mufrIrsm;jzpfonf/ (c)]]pDrHudef;vkyfief;cGJtvdkuf tao;pdwf
oufa&mufrIrsm;}} ¤if;wdkYrSm pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tvdkuf arQmfrSef;xm;onfh oufa&mufrIrsm;
jzpfygonf/
Z,m; 6.7 wGif ]]taxGaxGoufa&mufrIrsm;}}? tBuHjyKavsmhyg; oufomapa&;^
aumif;rGefwdk;yGg;a&;tpDtpOfrsm;ESifh qufEG,fí rwlnDaom pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;t&
aqmif&Guf&rnfh a,bl,svkyfief;pOfrsm;udk azmfjyxm;onf/ xdkYtjyif avsmhyg;oufomap
a&;^aumif;rGefwdk;yGg;apa&; tpDtpOfrsm; taumiftxnfaz:jcif;twGuf wm0ef0wå&m;
rsm;udkvnf; owfrSwfxm;ygonf/ Z,m; 6.8 wGif ]]pDrHudef;vkyfief;cGJtvdkuf tao;pdwf
oufa&mufrIrsm;}} ESifh qufEG,fonfh avsmhyg;oufomapa&;^ aumif;rGefwdk;yGg;apa&;
tpDtpOfrsm;udk az:jyxm;onf/ tqdkygZ,m;rsm;onf &nfñTef;csufwpf&yfjzpfNyD; pDrHudef;
rsm; tm;vHk;taejzifh oufa&mufrIrsm;tm;vHk; wlnDonfh yrmPtqifhjzifh ay:aygufrnf[k
arQmfrSef;xm;jcif;r&Sdyg/
vkyfief;aqmif&GufrItqifhvkyfief;aqmif&GufrItqifhvkyfief;aqmif&GufrItqifhvkyfief;aqmif&GufrItqifh
yHkrSefvkyfief;aqmif&GufrIESifh jyKjyifxdef;odrf;rIrsm;tjyif jzpfEdkifacs&Sdonfh obm0
ywf0ef;usifqdkif&m qdk;usdK;rsm;udk avsmhcs&ef(odkY) a&Smif&Sm;Edkif&ef ta&;BuD;onf[k owfrSwf
xm;onfhudpö&yfrsm;&Sdygao;onf/
¤if;wdkYwGif pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;&Sd rdk;a&BuD;^ vQH a&Ekyfajrmif;rsm;tm;vHk; yHkrSefjyKjyif
xdef;odrf;jcif;? Oyrm (pGefYxkwfrIrsm;uefYowfjcif;ESifh a&Ekyfajrmif;rsm; tcsdefumvtvdkuf
&Sif;vif;jcif;)/ a&xknpfnrf;rItEÅ&m,favsmhcsjcif; ponfwdkYvnf; yg0ifygonf/ tqdkyg
rdk;a&BuD;vQH a&Ekyfajrmif;rsm;twGif;odkY pDrHudef;vkyfief;cGJ {&d,mtwGif;&Sd vlaewef;vsm;rsm;
ESifh ½Hk;cef;rsm;rS a&tdrf tnpftaMu;t&nfrsm; wdkuf½dkufpGefYxkwfjcif;rsdK; rjzpfap&ef
vHkavmufonfh avhvmppfaq;rIrsm;udk aqmif&Guf&ef vdktyfonf/ tqdkyg pGefYxkwfrIrsm; onf
a&Ekyfajrmif; a&rsm;udk npfnrf;apNyD; tqHk;wGif vufcHonfha&xk (jrpfacsmif;rsm;) tm;vnf;
npfnrf;apNyD; tqHk;wGif vufcHonfh a&xk (jrpfacsmif;rsm;)tm;vnf; npfnrf;ap NyD;
obm0ywf0ef;usifESifh usef;rma&;qdkif&mqdk;&Gm;onfh &v'ftrsdK;rsdK;udk jzpfapEdkifonf/
AdkYtm;ajymif;puf^ rD;puf? avmifpmqDrsm; a&Ekyfajrmif;pepftwGif;odkY rawmfwq
zdwfpifusjcif;rsm;onfvnf; obm0ywf0ef;usifqdkif&m npfnrf;rIudk jzpfapEdkifaomaMumifh
ta&;BuD;onfh jyóemwpf&yfjzpfygonf/ AdkYtm;ajymif;puf rD;pufrsm;rS zdwfusonfh
avmifpmqDrsm;onf aumif;pGmpGefYypfjcif; r&Sdygu usef;rma&;ESifh obm0ywf0ef;usifqdkif&m
qdk;usdK;oufa&mufrIrsm; jzpfapEdkifygonf/ ,mOfaMumtoGm;tvmESifh vrf;oGm;vrf;vmrsm;
\ aumif;rGefaom pDrHcefYcGJrIonf um;vrf;rsm;teD;w0dkuf&Sd ESE ESifh DRD wdkYrS
aqmif&Gufonfh pDrHudef;vkyfief;cGJ "gwftm;ay;ydkYa&;vdkif;^ "gwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm; jyKjyif
xdef;odrf;rI umvtwGif; rawmfwq jzpfyGg;Edkifrnfh tEÅ&m,frsm;udk avsmhcsEdkifrSmjzpfonf/
BuD;rm;av;vHonfh ,mOfrsm; (0eftjynfh x&yfum;rsm;) a'ovrf;rsm;wGif oGm;vmjcif;
aMumifh pDrHudef;vkyfief;cGJae&mtrsm;pkwGif vrf;ysufpD;rIrsm;jzpfapEdkifonf/ Z,m; 6.10 wGif
vkyfief;aqmif&GufrIumvtwGif; ta&;ygonfh pDrHudef;vkyfief;cGJtvdkuf oufa&mufrIrsm;ESifh
qufpyfaomavsmhyg;oufoma&;tpDtpOfrsm;udk azmfjyxm;ygonf/
Z,m; 8.10 wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; ]]a,bl,s^taxGaxGoufa&mufrIrsm;}} ESifh qufEG,fonfh avsmhyg;oufomapa&;^ Z,m; 8.10 wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; ]]a,bl,s^taxGaxGoufa&mufrIrsm;}} ESifh qufEG,fonfh avsmhyg;oufomapa&;^ Z,m; 8.10 wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; ]]a,bl,s^taxGaxGoufa&mufrIrsm;}} ESifh qufEG,fonfh avsmhyg;oufomapa&;^ Z,m; 8.10 wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; ]]a,bl,s^taxGaxGoufa&mufrIrsm;}} ESifh qufEG,fonfh avsmhyg;oufomapa&;^
aumif;rGefwdk;yGg;a&;tpDtpOfrsm;aumif;rGefwdk;yGg;a&;tpDtpOfrsm;aumif;rGefwdk;yGg;a&;tpDtpOfrsm;aumif;rGefwdk;yGg;a&;tpDtpOfrsm;
vkyfief;^udpö&yf tvm;tvm&Sdaom oufa&mufrIrsm; tqdkavsmhyg;oufoma&;? aumif;rGefwdk;yGg;a&; tpDtpOfrsm; wm0ef&SdtzGJYtpnf;
tv
kyform
;rsm;
tw
Guf
tv
kyform
; w
ef;v
sm;
wn
faqmu
fjcif;
ESifhv
kyfief;
aqmi
f&Gufjcif;
rdv’mtnpftaMu;pGefYxkwfjcif;
a&^obm0ywf0ef;usifnpfnrf;rI
rdv’muefpepf^ rdv’musif; tdrfomwnfaqmufjcif;? trIdufrypf&
qdkif;bkwfrsm;axmifjcif;? trIdufyHk;rsm;xm;&Sdjcif; (oifhavsmfonfh
ae&m)
uefx½dkufwm
(ESE/DRD)rS
ppfaq;&ef)
tvkyform;rsm;\ usef;rma&;ESifh
ab;uif;vHkNcHKa&;
tvkyform;rsm;tMum; usef;rma&;ESifh nDnGwfonfh oefY&Sif;rI
tavhtusifhrsm;ESifh ywfoufí ynmay;jcif;/ a&S;OD;olemjyK
ud&d,mrsm;ESifh aq;bufqdkif&mypönf;rsm; &&SdtoHk;jyKEdkifa&;/
uefx½dkufwm
(ESE/DRD)rS
ppfaq;&ef)
tvkyform;pcef;rsm;tm; &mouf yef
tajccsaexdkifrItjzpfodkY ajymif;vJ
wdk;wufrIjzpfEdkifacs
uefx½dkufwmrS uefx½dkufNyD;qHk;NyD;aemuf tvkyform;pcef;rsm;
udk z,f&Sm;&ef/
uefx½dkufwm
(ESE/DRD)rS
ppfaq;&ef)
jyifyrSvma&mufonfh tvkyform;rsm;
aMumifh a'ocHjynfolrsm;\ usef;rm
a&;ESifh vlrIa&;b0pdkjynfrItay:
qkd;usdK; oufa&mufrIrsm;
uefx½dkufwmrS jzpfedkifygu a'ocHtvkyform;rsm;tm; toHk;jyK
&ef/ usef;rma&;? rdv’mESifh toHk;jyKvrf; ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m
od&Sdem;vnfrIrsm;udk jr§ifhwif&ef/
uefx½dkufwm
(ESE/DRD)rS
ppfaq;&ef)
9/ avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;9/ avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;9/ avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;9/ avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;
pDrHudef;taumiftxnfazmfumvtwGif; avhvmppfaq;jcif;ESifh tuJjzwfjcif;rsm;
twGuf taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;rsm;rS wm0ef,laqmif&Guf&rnf/ PMO rsm;onf
vTrf;NcHK ESMF taumiftxnfazmfjcif;tm; avhvmppfaq;&ef a,bl,swm0ef&SdNyD;
pDrHudef;vkyfief;rsm;twGuf ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm;twGuf jyifqif
jcif;ESifh taumiftxnfazmfjcif;rsm;tm; avhvmppfaq;&mwGifvnf; ta&;ygonfh tcef;
u@rS yg0ifygonf/
pDrHudef;taumiftxnfazmfumvtwGif; PMO rsm;onf a'ocHobm0ywf0ef;usif
qdkif&m tmPmydkiftzGJYtpnf;rsm;ESifhtwl yl;wGJí owfrSwfxm;onfh ESMF? ESIA? ESMP
ESifh qufpyf ab;uif;vHkNcHKa&; vdktyfcsufrsm; ( KAP? IPP ) ponfwdkYtm; pDrHudef;
taumiftxnfazmfjcif;rS jznfhqnf;Edkifjcif; &Sd r&Sd ppfaq;qHk;jzwf&rnf/ xdkYjyif ¤if;wdkYtae
jzifh &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm; wnfaqmufjcif;\ tqifhtrsdK;rsdK;twGuf BuD;Muyfppfaq;a&;
uGif;qif;aqmif&GufrIrsm;udk vkyfaqmifí ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m jy|mef;csuf ud&d,mrsm;
jynfhpHkvHkavmufpGm taumiftxnfazmfaejcif; &Sd r&Sd twnfjyK ppfaq;&rnf/ obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrI udpö&yfrsm; yg0ifonfh BuD;Muyfppfaq;a&; tpD&ifcHpm
tm; vTrf;NcHK (site) uGif;qif; aqmif&GufrI tpD&ifcHpmwGif xnfhoGif;azmfjy&rnf/
PMO rsm;onf ESMF taumiftxnfazmfrI tajctaeESifh pDrHudef;vkyfief;cGJ
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mjy|mef;csuf ud&d,mrsm; taumiftxnfazmfjcif;
NcHKiHkoHk;oyfcsuf ponfwdkYESifh ywfoufí pDrHudef;uGyfuJa&; OD;aqmifaumfrwDESifh urÇmhbPf
vkyfief;tzGJYrsm;odkY yHkrSef today;taMumif;Mum;&rnf/ ¤if;wdkYtaejzifh ta&;BuD;onfh
tqifhrsm;? xkwfvkyfrI yrmPrsm;ESifh ESMF pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; taumiftxnf
azmfjcif;twGuf aqmif&GufcJhonfh obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrIvkyfief;rsm;\
&v'frsm;ponfh tcsufrsm;ESifh ywfoufí 3 vywfESifh ESpfcsKyftpD&ifcHpmrsm;twGuf jyifqif
&ygrnf/ PMO rsm;onf ESMF taumiftxnfazmfjcif;ESifh ywfoufí vpf[mrIrsm;?
ESMF t& BudKwifoHk;oyfxm;onfh oufa&mufrIrsm;udk ausmfvGefonfh odomaom qdk;usdK;
oufa&mufrI tajctaeESifh jzpfyGm;rIrsm; ponfwdkYudk pDrHudef;uGyfuJa&; OD;aqmifaumfrwD
ESifh urÇmhbPfvkyfief;tzGJYrsm;odkY today;taMumif;Mum;&rnf/
EdkifiH\ trsdK;om;Oya'jy|mef;a&;&mrsm;t& vdktyfonfhtwdkif; PMO rsm;onf
a'ocH obm0ywf0ef;usifqdkif&m tmPmydkiftzGJYtpnf;rsm;ESifh yl;aygif;í ESMF wGif
owfrSwfxm;onfh ab;uif;vHkNcHKa&; vdktyfcsufrsm;ESifh pDrHudef;vkyfief;cGJ ab;uif;vHkNcHKa&;
qdkif&m jy|mef;csuf^ ud&d,mrsm;tm;vHk;tm; pDrHudef;taumiftxnfazmfjcif;rS jznfhqnf;Edkif
jcif; &Sd r&Sd ppfaq;qHk;jzwf&rnf/
pDrHudef;twGif; aqmif&Gufonfh tzGJYtpnf;qdkif&m taumiftxnfazmfa&; tajccH
rlabmifrsm;ESifh udkufnDpGmjzifh c½dkif PMO rsm;onf aus;&GmrD;vif;a&; aumfrwDrsm;? c½dkif
tkyfcsKyfa&;ESifh wdkif;a'oBuD;^ jynfe,ftpdk;&rsm;ESifh ñSdEIdif;í pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ tpD
tpOf a&;qGJjcif;? taumiftxnfazmfjcif;rsm;twGuf wm0ef,laqmif&Guf&ygrnf/
c½dkif PMO rsm;onf A[dktqifh PMO rsm;\ vrf;ñTefcsufrsm;t& pDrHudef;vkyfief;cGJ
ab;uif;vHkNcHKa&; jy|mef;csuf ud&d,mrsm; taumiftxnfazmfjcif;tm; avhvmppfaq;&ef
wm0ef&Sdygonf/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; avhvmppfaq;jcif;twGuf tao;pdwftpDtpOfrsm;udk
oufqdkif&m ab;uif;vHkNcHKa&; jy|mef;csuf^ ud&d,mrsm;wGif tao;pdwf&Sif;vif;azmfjy&rnf/
(tcef; 9.1 tm;Munfhyg)
(M & E tpDtpOfrsm;tm; xyfaqmif;pDpOfaqmif&Guf&ef)
9.1/ pDrHudef;vkyfief;cGJwcktwGuf avhvmppfaq;a&;tpDtpOf9.1/ pDrHudef;vkyfief;cGJwcktwGuf avhvmppfaq;a&;tpDtpOf9.1/ pDrHudef;vkyfief;cGJwcktwGuf avhvmppfaq;a&;tpDtpOf9.1/ pDrHudef;vkyfief;cGJwcktwGuf avhvmppfaq;a&;tpDtpOf
obm0ywf0ef;usifqdkif&m avhvmppfaq;jcif;\ t"duOD;wnfcsufrSm pDrHudef;
vkyfief;cGJ vkyfief;rsm;aMumifh jzpfay:onfh obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrI
rsm; r&Sdjcif; (odkY) ay:aygufonfh rSwfwrf;rsm;tm; ppfaq;twnfjyK&efESifh pDrHudef;vkyfief;
rsm;rS qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;tm; wm;qD;^ avsmhcs&efESifh aumif;usdK;oufa&mufrIrsm;
wdk;yGm;apEdkif&ef ESIA? ESMP? ECoP? RAP? IPP rsm;t& ueOD; owfrSwfxm;onfh
]]avsmhyg;oufomapa&; tpDtpOfrsm;}} rsm;ESifh udkufnDrI&SdaMumif; aocsmap&efwdkY jzpfyg
onf/
wnfaqmufa&;umvtwGif; avhvmppfaq;jcif;wnfaqmufa&;umvtwGif; avhvmppfaq;jcif;wnfaqmufa&;umvtwGif; avhvmppfaq;jcif;wnfaqmufa&;umvtwGif; avhvmppfaq;jcif;
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm;vHk;\ taumiftxnfazmfa&;umvtwGif; MOEP ESifh
DRD PMO rsm;onf avhvmppfaq;a&;vkyfief;rsm;ESifh pDrHudef;vkyfief;cGJtwGuf ESIA?
ESMP? ECoP? RAP? IPP rsm;wGif tESpfcsKyfazmfjyxm;onfh obm0ywf0ef;usifESifh vlrI
a&;&m avsmhyg;oufomapjcif;^ wdk;yGm;aumif;rGefa&; tpDtpOfrsm; (usef;rma&;ESifh
ab;uif;vHkNcHKa&; tpDtpOfrsm;tm; taumiftxnfazmf aqmif&GufaeaMumif; aocsm ap&ef
ponfwdkYtm; wm0ef,laqmif&Guf&rnf/
avsmhyg;oufomapa&;^ aumif;rGefwdk;yGm;apa&; tpDtpOfrsm;? usef;rma&;ESifh
ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m oabmwlnDcsufrsm; (ESMF ESifh wif'gyHkpHrsm;ygtwdkif;) twGuf
taxGaxG avhvmppfaq;a&;tjyif pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ wnfaqmufa&;tqifhumv
twGif; ppfaq;&rnfh ta&;ygaom obm0ywf0ef;usifqdkif&m owfrSwfcsufabmifrsm;wGif
qlnHoHyrmPrsm;? a&xkt&nftaoG;? a&EIwfajrmif;pepf ydwfqdkYrIrsm;ESifh ,mOfaMum
oGm;vmrI jyóem&yfrsm;vnf; yg0ifygonf/ odkYaomf avhvmppfaq;a&;qdkif&m vdktyfcsuf
ESifh tBudrfta&twGufrsm;onf pDrHudef;vkyfief;cGJ trsdK;tpm;? BudKwifarQmfrSef;xm;onfh
oufa&mufrIrsm;? vufawGYtajctaersm;tay: rlenfNyD; ESMP (oD;jcm; (odkY) ESIA t&)
(odkY) ECoPa&G;cs,frIrsm;twGuf jyifqifa&;umvtwGif; qHk;jzwfygrnf/ atmufygZ,m; 9
wGif avhvmppfaq;a&; tpDtpOfrsm;\ a,bl,serlemyHkpHtm; azmfjyxm;ygonf/
MOEP/ ESE/ DRD wdkYrS aqmif&Gufrnfh (aeYpOf) yHkrSefppfaq;a&;vkyfief;onf
atmufygwdkY aocsmap&ef aqmif&Guf&rnf/
- vkyfief;cGiftwGif; aqmif&Gufaeonfh 0efxrf;^ tvkyform;rsm;tm;vHk;tm; trmpm;
acgif;aqmif helmet rsm;? tumtuG,frsufrSefrsm;? boot zdeyfrsm; ponfh tumtuG,f
ypönf;rsm; jznfhqnf;ay;&rnf/ tvkyform;rsm;tm; (pnf;rsOf;owfrSwfxm;onfh tuefY
towfxuf ausmfvGefaom qlnHoHyrmPESifh xdawGYEdkifacs&Sdjcif;aMumifh) tumtuG,f
em;Muyfrsm;ponfwdkYtm; jznfhqnf;ay;&rnfjzpfNyD; yHkrSeftvSnfhus aqmif&Gufap&rnf/
- vkyfief;aqmif&GufrI{&d,mrsm;tm;vHk;wGif zkefrIefYrsm; avsmhyg;oufomapa&; tpDtpOfrsm;
(Oyrm – a&jzef;jcif;)tm; aocsmpGmaqmif&Guf&rnf/
- wnfaqmufa&;vkyfief;pcef;rsm;wGif usef;rma&;apmifha&SmufrIqdkif&m yHhydk;rIt*Fg&yfrsm; &Sd&
rnfjzpfNyD; aqmufvkyfa&;0efxrf;rsm;tm;vHk;twGuf yHkrSefumuG,faq;rsm;ESifh tjcm;
umuG,fa&;^ usef;rma&;apmifha&SmufrI tpDtpOfrsm; aqmif&Guf&rnf/
- vkyfief;cGifESifhpcef;rsm;wGif rD;avmifjcif;? aygufuGJrIjzpfjcif;? "mwfvdkufjcif;ponfh
ta&;ay:tajctae wpHkw&mtwGuf ajz&Sif;Edkif&ef oifhawmfaom yHhydk;rI t*Fg&yfrsm; xm;&Sd
&rnf/
- tEÅ&m,f&Sdaom ypönf;rsm; odkavSmif&ef &nf&G,fonfh {&d,mrsm;tm;vHk;udk oD;oefYxm;&Sd&
rnf jzpfNyD; ta&;ay:tajctaewpHkw&mtwGuf ajz&Sif;Edkif&ef vHkavmufonfh yHhydk;rIt*Fg&yf
rsm; jznfhqnf;xm;&Sd&rnf/ rD;avmifvG,faom^ tEÅ&m,f&Sdaom ypönf;rsm; odkavSmifjcif;
twGuf vdktyfaom cGifhjyKcsufrsm;tm;vHk;&&Sdxm;&rnf/
- aqmufvkyfa&; tvkyform;rsm;? BuD;Muyfa&;rSL;rsm;ESifh tif*sifeD,mrsm;rSm aumif;rGefpGm
avhusifoifMum;xm;olrsm; jzpf&rnfjzpfNyD; vHkavmufonfh tawGYtBuHK&Sd&rnf/
- vkyfief;aqmif&GufrI{&d,m 0if xGufoGm;vmrIrsm;udk xdef;csKyf? BuD;Muyf&rnfjzpfNyD;?
cGifhjyKcsuf^wm0eft&omvQif 0ifa&mufcGifhjyK&rnf/
- wnfaqmufa&;vkyfief;pcef;rsm;wGif vkyfief;wGif;aexdkif&m vlrItpkta0;^ a,bl,s
azsmfajza&; yHhydk;rIt*Fg&yfrsm; &Sd&rnf/
- ESMP vdktyfcsufrsm;tm; aeYpOf tywfpOf ppfaq;&rnf/
- RAP ESifh^odkY IPP wGif yg&Sdonfh tpDtpOfrsm; (&Sdygu)? tpDtpOfrsm;wGif azmfjyxm;onfh
twdkif; taumiftxnfazmfaejcif;&Sd&rnf ( RAP ESifh IPP rsm;wGif tao;pdwfppfaq;a&;
tpDtpOfrsm; yg0ifygrnf)
Z,m; 9.1/ tv,ftvwf (odkY) odom^jrifhrm;onfh oufa&mufrIrsm;&Sdonfh pDrHudef; Z,m; 9.1/ tv,ftvwf (odkY) odom^jrifhrm;onfh oufa&mufrIrsm;&Sdonfh pDrHudef; Z,m; 9.1/ tv,ftvwf (odkY) odom^jrifhrm;onfh oufa&mufrIrsm;&Sdonfh pDrHudef; Z,m; 9.1/ tv,ftvwf (odkY) odom^jrifhrm;onfh oufa&mufrIrsm;&Sdonfh pDrHudef;
vkyfief;cGJrsm;twGuf wnfaqmufa&;umvtwGif; obm0ywf0ef;usifvkyfief;cGJrsm;twGuf wnfaqmufa&;umvtwGif; obm0ywf0ef;usifvkyfief;cGJrsm;twGuf wnfaqmufa&;umvtwGif; obm0ywf0ef;usifvkyfief;cGJrsm;twGuf wnfaqmufa&;umvtwGif; obm0ywf0ef;usif
qdkif&m owfrSwfcsuf abmifrsm;tm; avhvmppfaq;jcif;tqdkif&m owfrSwfcsuf abmifrsm;tm; avhvmppfaq;jcif;tqdkif&m owfrSwfcsuf abmifrsm;tm; avhvmppfaq;jcif;tqdkif&m owfrSwfcsuf abmifrsm;tm; avhvmppfaq;jcif;twGuf vrf;ñTefwGuf vrf;ñTefwGuf vrf;ñTefwGuf vrf;ñTef
csufrsm;csufrsm;csufrsm;csufrsm;
ppfaq;a&; owfrSwfcsuf ppfaq;a&; owfrSwfcsuf ppfaq;a&; owfrSwfcsuf ppfaq;a&; owfrSwfcsuf
abmifrsm;ESifh tajctae abmifrsm;ESifh tajctae abmifrsm;ESifh tajctae abmifrsm;ESifh tajctae
rSef;qcsufrSef;qcsufrSef;qcsufrSef;qcsuf
ppfaq;a&;tBudrfta&twGufppfaq;a&;tBudrfta&twGufppfaq;a&;tBudrfta&twGufppfaq;a&;tBudrfta&twGuf vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh
wm0ef0wå&m;wm0ef0wå&m;wm0ef0wå&m;wm0ef0wå&m;
qlnHoHyrmP wywfwBudrf? txl;ojzifh BuD;rm;^
av;vHonfh ud&d,mrsm;ESifh vkyfief;
aqmif&GufpOf tawmtwGif;
uefx½dkufwm? ESE \
vrf;ñTefcsufrsm;t&
ajray:a& t&nftaoG;
(pH/BOD/COD)
wnfaqmufa&;vkyfief;umvtwGif;
wBudrfcefY (vkyfief;{&d,m\ atmufzuf
down stream ae&mwckwGif)
uefx½dkufwm? ESE \
vrf;ñTefcsufrsm;t&
pDrHudef;vkyfief;cGJwnfae
&m twGif;ESifh 0ef;usif&Sd
a&EIwfajrmif;pepf ydwfqdkY
rIrsm; rsufjrif pl;prf;
avhvmcsuf
ppfaq;a&; owfrSwfcsuf ppfaq;a&; owfrSwfcsuf ppfaq;a&; owfrSwfcsuf ppfaq;a&; owfrSwfcsuf
abmifrsm;ESifh tajctae abmifrsm;ESifh tajctae abmifrsm;ESifh tajctae abmifrsm;ESifh tajctae
rSef;qcsufrSef;qcsufrSef;qcsufrSef;qcsuf
ppfaq;a&;tBudrfta&twGufppfaq;a&;tBudrfta&twGufppfaq;a&;tBudrfta&twGufppfaq;a&;tBudrfta&twGuf vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh
wm0ef0wå&m;wm0ef0wå&m;wm0ef0wå&m;wm0ef0wå&m;
pDrHudef;vkyfief;cGJwnfae
&m twGif;ESifh 0ef;usif&Sd
,mOftoGm;tvmrsufjrif
pl;prf; avhvmcsuf
wywfvQif wBudrfcefY (a&EIwfajrmif;^
,mOftoGm;tvmydwfqdkYrIESifh ywfoufí
oHo,&Sdonfhtcgrsm;wGif)
uefx½dkufwm? ESE ESifh
DRD wdkY\ vrf;ñTefcsuf
rsm;t&
pDrHudef;0efxrf;^vkyfom;
rsm;\ vkyfief;cGifqdkif&m
usef;rma&;ESifh ab;uif;
vHkNcHKrI (taxGaxG usef;
rma&;? a&jznfhqnf;rIESifh
rdv’mpepfponfrsm;vnf;
yg0ifonf)
wywfvQif wBudrfcefYESifh vdktyfovdk uefx½dkufwm? ESE ^
DRD wdkY\ vrf;ñTefcsuf
rsm;t&
vkyfief;aqmif&GufrI umvtwGif; ppfaq;a&;vkyfief;aqmif&GufrI umvtwGif; ppfaq;a&;vkyfief;aqmif&GufrI umvtwGif; ppfaq;a&;vkyfief;aqmif&GufrI umvtwGif; ppfaq;a&;
vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvtwGif;? pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf obm0ywf0ef;
usifqdkif&m owfrSwfjcif;abmifrsm; avhvmppfaq;jcif;tm; vdktyfygrnf/ Z,m; 9.2 wGif
vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvtwGif; tao;pdwfobm0ywf0ef;usifqdkif&m owfrSwfcsuf
abmifrsm;twGuf vrf;ñTefcsufrsm; wifjyxm;NyD; ¤if;wdkYrSm tao;pdwfpDrHudef;vkyfief;cGJrsm;
tvdkuf tH0ifcGifusjzpfapa&; qufvufaqmif&Guf&ef vdktyfygonf/
Z,m; 9.2 Z,m; 9.2 Z,m; 9.2 Z,m; 9.2 / / / / vkyfief;aqmif&GufrItqifh umvtwGif; avhvmppfaq;jcif;twGuf vrf;ñTefvkyfief;aqmif&GufrItqifh umvtwGif; avhvmppfaq;jcif;twGuf vrf;ñTefvkyfief;aqmif&GufrItqifh umvtwGif; avhvmppfaq;jcif;twGuf vrf;ñTefvkyfief;aqmif&GufrItqifh umvtwGif; avhvmppfaq;jcif;twGuf vrf;ñTef
csufrsm;csufrsm;csufrsm;csufrsm;
owfrSwfcsufabmifrsm;owfrSwfcsufabmifrsm;owfrSwfcsufabmifrsm;owfrSwfcsufabmifrsm; ppfaq;a&; tBudrf ppfaq;a&; tBudrf ppfaq;a&; tBudrf ppfaq;a&; tBudrf
ta&twGufta&twGufta&twGufta&twGuf
vdktyfonfh t&if;tjrpfESvdktyfonfh t&if;tjrpfESvdktyfonfh t&if;tjrpfESvdktyfonfh t&if;tjrpfESifh ifh ifh ifh
wm0ef0wå&m;rsm;wm0ef0wå&m;rsm;wm0ef0wå&m;rsm;wm0ef0wå&m;rsm;
rSwfcsufrSwfcsufrSwfcsufrSwfcsuf
tEÅ&m,f&Sdonfh
opfyifrsm;
wvvQif wBudrfcefY
ESifh pDrHudef; tif*sif
eD,m\ ñTefMum;
csuft&
avSum;ESifh jzwfawmuf
ud&d,mypönf;rsm;ygonfh
,mOf? jyKjyifxdef;odrf;a&;
tzGJY\ wm0ef0wå&m;
&v'frsm;udk ESE
(odkY) oufqdkif&m
tzGJYtpnf;odkY
tpD&ifcHwifjy&ef
owfrSwfcsufabmifrsm;owfrSwfcsufabmifrsm;owfrSwfcsufabmifrsm;owfrSwfcsufabmifrsm; ppfaq;a&; tBudrf ppfaq;a&; tBudrf ppfaq;a&; tBudrf ppfaq;a&; tBudrf
ta&twGufta&twGufta&twGufta&twGuf
vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh vdktyfonfh t&if;tjrpfESifh
wm0ef0wå&m;rsm;wm0ef0wå&m;rsm;wm0ef0wå&m;rsm;wm0ef0wå&m;rsm;
rSwfcsufrSwfcsufrSwfcsufrSwfcsuf
AdkYtm;ajymif;puf
(transformer) rsm;\
dielectric strength
6 v wBudrfcefYESifh
pDrHudef; tif*sifeD,m
\ ñTefMum;csuft&
prf;oyfud&d,mypönf;rsm;?
ppfaq;a&;tzGJY
Tan – 0 test 10 ESpfvQif wBudrfcefY
ESifh pDrHudef; tif*sifeD
,m\ ñTefMum;csuf
t&
prf;oyfud&d,mypönf;rsm;?
ppfaq;a&;tzGJY
10/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m avsmhyg;oufomapa&;ESifh 10/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m avsmhyg;oufomapa&;ESifh 10/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m avsmhyg;oufomapa&;ESifh 10/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m avsmhyg;oufomapa&;ESifh
pDrHcefYcGJrIrsm;twGuf pDrHcefYcGJrIrsm;twGuf pDrHcefYcGJrIrsm;twGuf pDrHcefYcGJrIrsm;twGuf cefYrSef;bwf*sufcefYrSef;bwf*sufcefYrSef;bwf*sufcefYrSef;bwf*suf
ESMF t& obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m tydkif;rsm; tajccH taumiftxnf
azmfjcif;twGuf ñTef;qdkonfh cefYrSef;ukefusp&dwfrSm USD 3800000 cefY jzpfonf/
tqdkygyrmPudk cefYrSef;&mwGif tajccHtaqmufttHkaqmufvkyfjcif;twGuf pkpkaygif;
bwf*suf 1 &mcdkifEIef; cGJa0owfrSwfNyD; - USD 380 oef; (USD oef; 300 tm; yifr
"gwftm;vdkif;tqifhqifh taumiftxnfazmfjcif;twGuf) (tydkif; (1)) ESifh USD oef; 80
rSm yifr"gwftm;vdkif;jyifypepfrsm; twGufjzpfonf/ (NEP t& tydkif;(2)) þyrmPonf
cefYrSef;ajcyrmPomjzpfí þ ESMF t& arQmfrSef;xm;onfh tNyD;owfukefusp&dwfESifh
uGJjym;Edkifygonf/
pDrHudef;vkyfief;cGJ wnfaqmufa&;vkyfief;rsm; aqmif&Gufonfh uefx½dkufwmonf
wif'gavvHwGif ESMF ESifh udkufnDpGm aqmif&Guf&rnfh ukefusp&dwfrsm;udk xnfhoGif;
xm;&rnf[k ,lqxm;ygonf/ tqdkygcefYrSef;csufrsm;udk ECoP/ ESMP/ ESIA rsm;wGif
tqdkjyKxm;onfh avsmhyg;oufomapa&;ESifh ppfaq;a&;tpDtpOfrsm;tm;vHk;twGuf jyifqif
&ygrnf/
(tNyD;owfaqmif&Guf&ef)
Z,m; 10.1 / obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrIrsm;twGuf &nfñTef;bwf*suf Z,m; 10.1 / obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrIrsm;twGuf &nfñTef;bwf*suf Z,m; 10.1 / obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrIrsm;twGuf &nfñTef;bwf*suf Z,m; 10.1 / obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrIrsm;twGuf &nfñTef;bwf*suf cefYrSef;csufcefYrSef;csufcefYrSef;csufcefYrSef;csuf
vkyfief; &nfñTef;ukefusp&dwf (USD)
wyfqifa&;
uefx½dkufwGif
aygif;pyfxnfhoGif;&ef
ESMP ESIA oifwef;rsm;?
enf;ynmqdkif &m
tultnD ESifh
0efaqmifrI rsm;
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mavsmhyg;oufomapa&; tpDtpOf
A- wyfqifjcif;rwdkifcif
tqifh
A-1 - obm0ywf0ef;usifESifh
vlrIa&;&m tuJjzwfcsuf
- ab;uif;vHkNcHKa&; jyXmef;
csufud&d,mrsm; jyifqifjcif;
(tBuHay;aqmif&GufrI oabm
wlnDcsuf)
930000 279000
A-2-yHkpHydkif;qkdif&m tpDtpOf
rsm;
X
B. wyfqifjcif;tqifh
B.1- avsmhyg;oufomapa&;
tpDtpOftjzpf wnfaqmuf
a&; tif*sifeD,m ydkif;qdkif&m
X
taumif;qHk; vkyfxHk;vkyfenf;
rsm; taumiftxnfazmfjcif;
C.vkyfief;aqmif&GufrItqifh
C.1- 'DZdkif;yHkpHwGif avsmhyg;
oufomapa&;tpDtpOfrsm;
taumiftxnfazmfjcif;
X
C.2- avsmhyg;oufomapa&;
tpDtpOfrsm; tjzpf vkyfief;
aqmif&GufrIqdkif&m vkyfxHk;
vkyfenf;rsm; taumiftxnf
azmfjcif;
X
vkyfief; &nfñTef;ukefusp&dwf (USD)
wyfqifa&;
uefx½dkufwGif
aygif;pyfxnfhoGif;&ef
ESMP ESIA oifwef;rsm;?
enf;ynmqdkif &m
tultnD ESifh
0efaqmifrIrsm;
obm0ywf0ef;usifqdkif&m
oufa&mufrIrsm;ppfaq;jcif;
A.wyfqifjcif;tqifh rwdkifcif
A.1- tajccHrsOf; twdkif;
twm tajctae
93000
B, wyfqifjcif;tqifh
B.1- avxk? qlnHoH? wkefcgrI?
a&xk(A[dk PMO rS obm0
ywf0ef;usifqdkif&m ppfaq;a&;
ud&d,mrsm; 0,f,lrItygt
0if) rsm; ppfaq;jcif;
155000 46500
B.2- &yf&GmESifh tvkyform;
rsm;\ usef;rma&;ESifh
ab;uif; vHkNcHKa&;ppfaq;rI
155000 46500
C vkyfief;aqmif&GufrItqifh
C.1- avxk?qlnHoH? a&xk
avhvmppfaq;jcif;
93000 46500
C-2 &yf&GmESifh tvkyform;
rsm;\ usef;rma&;ESifh
ab;uif; vHkNcHKa&;ppfaq;rI
93000 46500
Sub-total (USD) 403000 1116000 465000
pGrf;aqmif&nfavhvmppfaq;
jcif;
obm0ywf0ef;usifqdkif&m
(pm&if;) ppfol (auditor)
186000
obm0ywf0ef;usifESifh
vlrIa&;&m refae*sm
31000
a'ocH obm0ywf0ef;usif
vlrIa&;&m site refae*sm X 217000
vkyfief;vkyfief;vkyfief;vkyfief; &nfñTef;ukefusp&dwf &nfñTef;ukefusp&dwf &nfñTef;ukefusp&dwf &nfñTef;ukefusp&dwf ((((USD))))
wyfqifa&; wyfqifa&; wyfqifa&; wyfqifa&;
uefx½dkufwGif uefx½dkufwGif uefx½dkufwGif uefx½dkufwGif
aygif;pyfxnfhoGif;&efaygif;pyfxnfhoGif;&efaygif;pyfxnfhoGif;&efaygif;pyfxnfhoGif;&ef
ESMP ESIA oifwef;rsm;? oifwef;rsm;? oifwef;rsm;? oifwef;rsm;?
enf;ynmqdkif enf;ynmqdkif enf;ynmqdkif enf;ynmqdkif
&m tultnD &m tultnD &m tultnD &m tultnD
ESifh ESifh ESifh ESifh
0efaqmifrIrsm;0efaqmifrIrsm;0efaqmifrIrsm;0efaqmifrIrsm;
Sub-totals (USD) 217000 217000
ta&;ay:udpö&yfrsm; (15%) 93000 167400 102300
Sub-totals (USD) 713000
pkpkaygif; (toal) USD 2780700
avhvmppfaq;a&;vkyfief;rsm;tygt0if obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrI
tpDtpOf ESMP ESifh tjcm;ab;uif;vHkNcHKa&; jy|mef;csufud&d,mrsm; taumiftxnfazmf
jcif;twGuf ukefusp&dwfrsm;udk ESMP/ ESIA/ RAP/ IPP rsm;twGuf jyifqifjcif; wpdwf
wydkif;tjzpf aqmif&Gufonfh vkyfief;trsm;pkrSm xyfaqmif;wdkuf½dkufukefusp&dwfrsm;
yg0ifrnfr[kwfyg/ Oyrm- a'ocHvkyfom;rsm;cefYtyfjcif; (oifhawmfonfhae&mrsm;? pDrHudef;
vkyfief;cGJ,mOfrsm;aumif;rGefonfh tajctaewGif&Sdaeap&ef xdef;odrf;jcif;? ypönf;? ukefypönf;?
o,f,lrIrsm;udk toGm;tvmuif;&Sif;onfhtcsdefrsm;wGif aqmif&Guf&ef tcsdef
Z,m;owfrSwfjcif;? aumif;rGefaom yHkrSefvkyfiefaqmif&GufrIrsm;? zdwfpifusrIrsm; umuG,f
jcif;? a&eHuwå&mtylay;jcif;twGuf xif;avmifpm toHk;jyKrItm; wm;qD;jcif; ponfwdkY
jzpfonf/ odkYaomftjcm;aomvkyfief;aqmif&GufrIrsm;twGuf xyfaqmif;ukefusp&dwfrsm;
vdktyfygrnf/ wnfaqmufa&;ESifhvkyfief;aqmif&GufrIumvrsm;twGif; obm0ywf0ef;usif
ESifh vlrIa&;&mavhvmppfaq;jcif;rsm;wGif wdkuf½dkufukefusp&dwfrsm; yg0ifygrnf/ tvm;wlyif
avsmhyg;oufomapa&;tpDtpOftawmfrsm;rsm;wGifvnf; (usef;rma&;ESifh ab;uif;vHkNcHKa&;
tpDtpOfrsm;tygt0if) xyfaqmif;ukefusp&dwf vdktyfygrnf/ ¤if;wdkYwGif rdv’muef^
usef;rma&;ESifh nDnGwfaom oefYpifcef;? a&TUajymif;Edkifaom oefYpifcef;rsm; wyfqifjcif;?
usef;rma&;^ ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m trSwftom;rsm;wyfqifjcif;? od&Sdem;vnfrI
(A[kokw)pm&Gufpmwrf;rsm; (trSwftom;qdkif;bkwfydkpwmrsm;)? Ausmufcif; (odkY) rcif;
xm;aom rsufESmjyifrsm; a&jzef;jcif;? ,mOfaMumxdef;odrf;rI? tvHudkifñTefjyolcefYxm;jcif;?
tcsufjyrD;? pdkufcif;ESifh tumtuG,fud&d,mrsm; ponfwdkY yg0ifygonf/ ajr,modrf;,ljcif;
ESifh qufpyfoufa&mufrIrsm;twGuf epfemaMu;p&dwfrsm;udk RPF wGif owfrSwf xm;onfh
twdkif; pDrHudef;vkyfief;cGJ trsdK;tpm;ay:rlwnfí oufqdkif&ma'ocH tmPmydkiftzGJYtpnf;
rsm;\ oabmwlnDcsufjzifh pDrHudef;taumiftxnfazmfolrS aiGaMu;yHhydk;&rnf/ (¤if;udk
pDrHudef;vkyfief;cGJbwf*sufwGif xnfhoGif;xm;&rnf/
(ESMF twGuf tjcm;enf;vrf;&Sif;vif;vG,fulonfh bwf*sufyHkpH)
vkyfief;vkyfief;vkyfief;vkyfief; ,lepf,lepf,lepf,lepf ukefusp&dwfukefusp&dwfukefusp&dwfukefusp&dwf
ab;uif;vHkNcHKa&;qdkif&m
vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifrI
avhvmppfaq;jcif;
0efxrf;
11/ &yf&Gmyg0ifaqmif&GufrI tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh trsm;jynfolqdkif&m 11/ &yf&Gmyg0ifaqmif&GufrI tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh trsm;jynfolqdkif&m 11/ &yf&Gmyg0ifaqmif&GufrI tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh trsm;jynfolqdkif&m 11/ &yf&Gmyg0ifaqmif&GufrI tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh trsm;jynfolqdkif&m
today;azmfjyjcif;today;azmfjyjcif;today;azmfjyjcif;today;azmfjyjcif;
GOM taejzifh ]]aumif;rGefaom tkyfcsKyfrI? oefY&Sif;aomtkyfcsKyfrI}} ponfwdkY\
ta&;yg rItm; txl;tav;ay;aqmif&GufaeNyD; trsm;jynfolqdkif&m yl;aygif;aqmif&Gufjcif;?
tBuHjyK aqG;aEG;jcif;ESifh today;azmfjyjcif;rsm; wdk;wufaumif;rGefap&ef
vkyfief;pOfrsm;udkvnf; aqmif&Gufaeygonf/ odkY&mwGif ¤if;vkyfief;rsm;
taumiftxnfazmfjcif;onf enf;vrf; AsL[mrsm;? Oya'jy|mef;jcif;ESifh vkyfief;pOfrsm;tay:
rlwnfNyD; ¤if;wdkYrSm jyifqif&efESifh jy|mef;Edkif&ef vdktyfaeygao;onf/ wcsdefwnf;rSmyif þ
ESMF wGif azmfjyxm;onfh twdkif; trsm;jynfol yl;aygif;yg0ifjcif;? tBuHjyKjcif;?
today;azmfjyjcif;rsm;twGuf þpDrHudef;onf urÇmhbPf\ ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;udk
vdkufem&ygrnf/ ( IPPF ESifh RPF wGif yg0ifaom vkyfief;pOfrsm; tygt0if)
pDrHudef;taejzifh t"dyÜg,fjynfh0aom tBuHjyKaqG;aEG;jcif;rsm; aqmif&GufEdkif&ef
&nf&G,fxm;NyD; ¤if;rSm enf;vrf;ESpfrsdK; vkyfief;pOfjzpfNyD; pDrHudef;tusdK;cHpm;olrsm;rS 'DZdkif;yHkpH
(odkY) ¤if;wdkY\b0ESifh ywf0ef;usiftm; xdcdkufEdkifaomtqdkjyKpDrHudef;vkyfief;cGJESifh ywfoufí
tBuHOmPf? owif;ESifh tcsuftvufrsm; jznfhqnf;jcif; yg0ifygonf/ t"dyÜg,fjynfh0aom
tBuHjyKaqG;aEG;jcif;rsm;onf tpdk;&? &yf&Gm? NGO rsm;ESifh taumiftxnfazmfa&;
tzGJYtpnf;rsm;tMum;? pDrHudef;\ u@tm;vHk;twGuf aqG;aEG;Edkif&ef awGYqHkaqG;aEG;jcif;rsm;
jr§ifhwif&ygrnf/ tBuHjyKaqG;aEG;jcif;onf qufvufaqmif&Gufaeonfh vkyfief;pOfjzpfNyD;
pDrHudef;vkyfief;cGJ jyifqifa&;ESifh taumiftxnfazmfjcif;umvESpf&yfpvHk;wGif aqmif&Guf&
rnf jzpfygonf/ pDrHudef;oufa&mufrIcH&onfh jynfolrsm;ESifh tBuHjyKaqG;aEG;jcif;udk NEP
jyifqifa&; wpdwfwydkif;tjzpf aqmif&Gufxm;NyD; jzpfNyD; pDrHudef;taumiftxnfazmfumv
wavQmuf qufvufaqmif&GufoGm;ygrnf/
pDrHudef;\ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mu@rsm;ESifh ywfoufonfh owif;
tcsuftvufrsm;udk trsm;jynfol od&SdtoHk;jyKEdkifap&ef cGifhjyKjcif;tm;jzifh qHk;jzwfaqmif&Guf
a&; vkyfief;rsm;udk þpDrHudef;rS yHhydk;ygrnf/ (obm0ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsuf? qE´
tavsmufr[kwfaom a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;ESifh a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tyg
t0if urÇmhbPf\ ab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;wGif azmfjyonfhtwdkif;) þ ESMF ESifh
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf jyifqifaqmif&Gufaomvkyfief;wnfae&m tao;pdwf ESIA/
ESMP/ RAP/ IPP (ESifh tjcm; oufqdkif&m pm&Gufpmwrf;rsm; - iSm;&rf;oabmwlnDcsuf
rsm;? qE´tavsmufajr,mvSL'gef;jcif;yHkpHrsm; ponf)udk trsm;jynfolod&SdEdkif&ef azmfjy&yg
rnf/ vkyfief;rsm;rpwifrSD tqdkygpmwrf;rdwåLrsm;udk &yf&Gmjynfolrsm;ESifh pdwf0ifpm;aom tzGJY
tmPmydkiftzGJYtpnf;rSwqifh (Oyrm – a'oqdkif&mESifh c&dkiftqifh ESE/ DRD/ GAD
½Hk;rsm;) ponfhenf;vrf;rsm; tygt0if oGm;vm&ef tqifajyvG,fulonfh ae&mrsm;wGif
a'ocHbmompum;jzifh &,lod&SdEdkifap&ef aqmif&Guf&rnf/ IPP ESifh ywfoufívnf;
(aqmif&Gufonfhae&mrsm;wGif) oufa&mufrIcH&onfh vlenf;pkwdkif;&if;om;rsm;taejzifh &,l
od&SdEdkifrnfhae&m? yHkpH? Bmompum;jzifh &&SdEdkif&efvnf; aqmif&Guf&rnf/
PMO rsm;ESifh rdwfzuftzGJYtpnf;rsm;onf tpDtpOftaumiftxnfaz:jcif; tajc
tae (odkYr[kwf) obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrI tpDtpOfrsm;ESifh ywfoufonfh
tajymif;tvJrsm; ponfwdkYESifh ywfoufí oufa&mufrIcH&onfh &yf&Gmjynfolrsm;ESifh tjcm;
oufqdkif&m stakeholder rsm;xH umvtvdkuf tpD&ifcHpmrsm;udk jznfhqnf;&ygrnf/ PMO
rsm; taejzifh qufoG,fa&;enf;AsL[mrsm;wGif yg0ifrnfh qufoG,fa&;qdkif&m ud&d,mtrsdK;
rsdK;udk toHk;jyK&rnfjzpfNyD; ¤if;wGif infographics rsm;? vufurf;pmapmifrsm;ESifh rwlnDaom
stakeholder rsm; tMum; jzefYa0&ef ar;cGef;rsm;ESifh tajzrsm; ponfwdkYtjyif PMO rsm;xHodkY
qufoG,f&rnfh zkef;vdkif;rsm; tp&SdonfwdkY yg0if&ygrnf/
þ ESMF ESifh ywfoufí aqmif&Gufonfh vTrf;NcHKtBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;tjyif
pDrHudef;taejzifh taumiftxnfaz:aqmif&Gufrnfh yifr"gwftm;vdkif;ESifh "gwftm;vdkif;
jyify pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; (tydkif;(1)ESifh(2)) wnf&Sd&mae&mrsm;&Sd &yf&Gmjynfolrsm;ESifh
tBuHjyKaqG;aEG;rI aqmif&Guf7rnf/ &yf&GmtBuHjyK aqG;aEG;yGJrsm;\ OD;wnfcsufrSm pDrHudef;
vkyfie;cGJrsm;\ tusdK;aus;Zl;trsdK;rsdK;tm; (tvm;tvm&Sdonfh tusdK;cHpm;cGifh&Sdolrsm;)
&yf&Gmjynfolrsm;xH today;jcif;tm;jzifh ¤if;wdkYtm; pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;wGif yl;aygif;yg0if
Edkifapa&; wdkufwGef;tm;ay;Edkif&efESifh ¤if;wdkYtaejzifh tvm;tvm&Sdaom obm0ywf0ef;
usifESifh vlrIa&;&mqdk;usdK;oufa&mufrIrsm;? tqdkygoufa&mufrIrsm;udk ajz&Sif;&rnfh tpD
tpOfrsm;ESifh GRM? VEC ESifh MOEP? DRD? PMO rsm;twGif;&Sd ab;uif;vHkNcHKa&;
wm0efcHyk*¾dKvftzGJYtpnf;rsm;\ qufoG,f&ef vdyfpmrsm;udk od&Sdem;vnfxm;aMumif; aocsm
ap&ef ponfwdkYjzpfygonf/
&yf&Gmyg0ifaqmif&Gufjcif;ESifh tBuHjyKaqG;aEG;jcif;rsm;onf pDrHudef;wGif av;eufonfh
tpdwftydkif;rsm;tjzpf yg0ifNyD; ¤if;\&v'frsm; tajccHrlabmif (Result Framework)\
AsL[majrmuf tpdwftydkif;tjzpf owfrSwfxm;ygonf/ ¤if;\EdkifiHom;rsm; yg0ifaqmif&GufrI
tcef;u@tpdwftydkif;tjzpf yifr"gwftm;vdkif;ESifh "gwftm;vdkif;jyifyvQyfppf"gwftm;
jznfhqnf;a&;vkyfief;rsm;twGuf trsm;jynfoltBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm; ta&twGuf? tusdK;
cHpm;cGifh&Sdolrsm;\ ysrf;rQta&twGufESifh ¤if;tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;wGif yg0ifaqmif&Gufonfh
tm;enf;aom jynfolrsm; tcsdK;tpm;ponfwdkYtm; tpDtpOfatmifjrifrIqdkif&m tñTef;udef;
rsm;tjzpf oabmxm;&rnf/
Z,m; 11.1 ta&;ygonfh Z,m; 11.1 ta&;ygonfh Z,m; 11.1 ta&;ygonfh Z,m; 11.1 ta&;ygonfh stakeholder tpktzGJYrtpktzGJYrtpktzGJYrtpktzGJYrsm;sm;sm;sm;
tpdk;&ESifh BuD;Muyf xdef;odrf; tpdk;&ESifh BuD;Muyf xdef;odrf; tpdk;&ESifh BuD;Muyf xdef;odrf; tpdk;&ESifh BuD;Muyf xdef;odrf;
a&;tzGJY tpnf;rsm;a&;tzGJY tpnf;rsm;a&;tzGJY tpnf;rsm;a&;tzGJY tpnf;rsm;
DRD? ? ? ? ESE? wdkif;a'oBuD;^ jynfe,frsm;? pDrHudef;? wdkif;a'oBuD;^ jynfe,frsm;? pDrHudef;? wdkif;a'oBuD;^ jynfe,frsm;? pDrHudef;? wdkif;a'oBuD;^ jynfe,frsm;? pDrHudef;\\\\ oufa&muf oufa&muf oufa&muf oufa&muf
rIcH&onfh c½dkifESifh NrdKUe,frsm;rIcH&onfh c½dkifESifh NrdKUe,frsm;rIcH&onfh c½dkifESifh NrdKUe,frsm;rIcH&onfh c½dkifESifh NrdKUe,frsm;
yk*¾vduu@ukrÜPDrsm;ESifh
vlrIa&;&mtzGJYtpnf;rsm;
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; taumiftxnfazmfjcif;ESifh ywfoufí
pdwfyg0ifpm;rI pGrf;&nfESifh uRrf;usifrIrsm;&Sdonfh yk*¾vduukrÜPD
rsm;/ ¤if;wGif EdkifiHtqifhESifh EdkifiHwumtqifh ukrÜPDrsm; yg0if
EdkifNyD; "gwftm;vdkif;jyifyvkyfief;tpdwftydkif;twGuf vlrIa&;&m
tzGJYtpnf;rsm;vnf; yg0ifEdkifonf/
tpdk;&r[kwfaom
tzGJYtpnf;rsm;
(NGOs)
obm0ywf0ef;usifqdkif&mESifh wdkif;&if;om;vlenf;pktzGJYtpnf;rsm;
NGO rsm; tygt0if EdkifiHwumESifh a'ocH stakeholder tpk tzGJY
a'ocH stakeholder rsm; vlrI&yf&GmtajcjyKtzGJYtpnf;rsm; (CBO)? jrLeDpyg,fESifh c½dkif
tqifhaumfrwDrsm;? or®*rsm;ESifh tjcm;a'ocHtpktzGJYrsm;
ynma&;ESifh okawoe
tzGJYtpnf;rsm;
obm0ywf0ef;usifqdkif&m okawoetpktzGJYrsm;? wuúodkvfrsm;
ESifh enf;ynmqdkif&mtzGJYtpnf;rsm;
wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;
aexdkif&m&yf&Gmrsm;
tu,fí pDrHudef;rsm;tm; wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; aexdkif&m
{&d,mrsm;wGif aqmif&Guf&ef pDpOfxm;ygu pDrHudef;vTrf;rdk;{&d,m
tpdk;&ESifh BuD;Muyf xdef;odrf; tpdk;&ESifh BuD;Muyf xdef;odrf; tpdk;&ESifh BuD;Muyf xdef;odrf; tpdk;&ESifh BuD;Muyf xdef;odrf;
a&;tzGJY tpnf;rsm;a&;tzGJY tpnf;rsm;a&;tzGJY tpnf;rsm;a&;tzGJY tpnf;rsm;
DRD? ? ? ? ESE? wdkif;a'oBuD;^ jynfe,frsm;? pDrHudef;? wdkif;a'oBuD;^ jynfe,frsm;? pDrHudef;? wdkif;a'oBuD;^ jynfe,frsm;? pDrHudef;? wdkif;a'oBuD;^ jynfe,frsm;? pDrHudef;\\\\ oufa&muf oufa&muf oufa&muf oufa&muf
rIcH&onfh c½dkifESifh NrdKUe,frsm;rIcH&onfh c½dkifESifh NrdKUe,frsm;rIcH&onfh c½dkifESifh NrdKUe,frsm;rIcH&onfh c½dkifESifh NrdKUe,frsm;
twGif;&Sd &yf&Gmjynfolrsm;jzifh vGwfvyfí BudKwiftoday;rI&Sdaom
tBuHjyKaqG;aEG;jcif; vkyfief;pOfudk aqmif&Guf&rnf/ ( IPPF? yl;wGJ
(5)wGif Munfhyg/)
zGHYNzdK;a&;rdwfzuf
tzGJYtpnf;rsm;
jrefrmEdkifiH\ pGrf;tifu@wGif yg0ifaqmif&Gufaeonfh tjcm;
zGHYNzdK;a&;tzGJYtpnf;rsm;
ESMF twGuf jyifqifa&;vkyfief;pOf tawmtwGif; tqdkyg ESMF twGuf
tcsuftvufrsm;jznfhqnf;ay;&efjzpfonf/ PSIA wGif stakeholder rsm;jzifh tBuHjyK
aqG;aEG;jcif;rsm; aqmif&GufcJhygonf/ &efukefNrdKUwGif tajcpdkufonfh tzGJYtpnf;aygif; 20
ausmfjzifh tBuHjyKaqG;aEG;cJhNyD; tzGJYtpnf;tawmfrsm;rsm;rSm usm;? r ESifh odkU ajr,m?
wdkif;&if;om; vlenfpkrsm; ponfh taMumif;t&mrsm;tay: tav;xm;aqmif&Gufaeonfh
CSO rsm; jzpfMuygonf/ xdkYtjyif wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh qufEG,fonfh tao;pdwf
tcsuftvufrsm;jznfhqnf;y;Edkifaom ta&;ygonfh t&if;tjrpfyk*¾dKvfrsm;tjzpf owfrSwfEdkif
olrsm;ESifhvnf; awGYqHkar;jref;cJhygonf/ tapmydkif;tBuHjyKaqG;aEG;yGJudk Zefe0g&D 30 &uf
2015 ckESpfwGif &efukefü wdkif;&if;om; vlenf;pktzGJYtpnf;tcsdKU tygt0if t&yfom;vlrI
tzGJYtpnf;rsm;jzifh usif;ycJhygonf/ tqdkjyKpDrHudef;ESifh ywfoufonfh aemufcHtcsuftvuf
pm&Gufpmwrf;rsm;udk jrefrmt*Fvdyf ESpfbmomjzifh jyifqifí ¤if;tpnf;ta0;rwdkifrD BudKwif
í jzefYa0cJhygonf/ xdkYjyif PSIA uGif;qif;avhvmrItawmtwGif; csif;jynfe,fESifh
&Srf;jynfe,frsm;wGif &yf&Gmacgif;aqmifrsm;? CSO rsm;jzifh tpnf;ta0;rsm;? aqG;aEG;yGJrsm;
vnf; usif;ycJhonf/
ESMF rlMurf;ESifh PSIA wdkYtm; t*FvdyfjrefrmESpfbmomjzifh arv 11 &uf 2015
0ef;usifcefYwGif usif;yrnfh trsm;jynfoltBuHjyK aqG;aEG;yGJrsm;rwdkifciftoday;azmfjy&yg
rnf/ (Update vkyf&ef) pDrHudef;umvESifh ESMF jyifqifa&;umvtwGif; tBuHjyKaqG;aEG;
jcif; vkyfief;pOfESifh ywfoufí tao;pdwftcsuftvufrsm;twGuf yl;wGJ(6)wGifMunfhyg/
epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&;vkyepfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&;vkyepfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&;vkyepfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&;vkyfief;pOffief;pOffief;pOffief;pOf
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ jyifqifa&;? taumiftxnfazmfa&; udpö&yfrsm;ESifh pyfvsOf; í
oufa&mufrIcH&aom &yf&Gmjynfolrsm;rS taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;^ yk*¾dKvfrsm; xHodkY
wdkifMum;csufrsm; wifjyEdkifap&ef &nf&G,fí pDrHudef;twGuf epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif
&Gufa&;vkyfief;pOf (GRM) tm; jyifqifaqmif&GufcJhygonf/ xdkYtjyif PMO rsm; taejzifh
pDrHudef;\obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&maqmif&Gufcsufrsm;ESifh ywfoufí oufa&mufrI
cH&onfh &yf&Gmrsm;ESifh pDrHudef;wGif yg0ifaqmif&Gufolrsm;\ oufqdkif&mylyefrI jyóem&yf
rsm;tm; vufcHulnDajz&Sif;ay;Edkif&efvnf; &nf&G,fygonf/ GRM onf oufqdkif&m &yf&Gm
tvdkuf oifhawmfí rQwrIESifh yGifhvif;jrifomrI&Sdaom vkyfief;pOfjzifh xdcdkufrIrsm;ESifh
wdkifMum;wifjyolrsm;twGuf jypf'Pfcwfjcif;rsm;r&SdapbJ jyóem&yfrsm;tm; vQifjrefpGm
ajz&Sif;Edkif&ef &nf&G,fygonf/ rQwrI? "r®"d|mef usjcif;ESifh vGwfvyfrI&Sdjcif;? &Sif;vif;vG,fulrI
ESifh toHk;jyKEdkifrI? wHkYjyefaqmif&GufEdkifrIESifh xda&mufrI? jrefqefrIESifh tcsdK;tpm;userI? yg0if
aqmif&GufEdkifrIESifh vlrIa&;&myg0ifjcif;rsm; ponfwdkYjzpfygonf/
GRM ESifh ywfoufí stakeholder trsdK;rsdK;tm; today;ajymqdk&rnf/ GRM ESifh
ywfoufonfh owif;tcsuftvufrsm;tm; jrefrmbmomtjyif vdktyfygu wdkif;&if;om;
bmompum;ESifh vufurf;pmapmifrsm; toHk;jyKí tpnf;ta0;rsm;wGif us,fus,fjyefYjyefY
jzefYa0Edkif&ef &nf&G,fxm;ygonf/ tao;pdwftaejzifh wdkifMum;csufrsm;^ epfemrIrsm;tm;
rnfonfhae&mrsm; odkY ESifh rnfodkYwifjy&rnfESifh ywfoufí tcsuftvufrsm; jznfhqnf;
xm;ygrnf/ aus;&Gmjynfolrsm;taejzifh ar;cGef; (odkY) wdkifMum;csuf epfemrIrsm; wpHkw&m
&Sdygu tqdkygvkyfief;pOfrSwqifh &Sif;vif;tajz&Smjcif;rsm; aqmif&Guf&efudkvnf; wdkufwGef;
tm;ay;oGm;ygrnf/ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ tao;pdwfab;uif;vHkNcHKa&; jy|mef;csufud&d,m
rsm; (ESMP RAP? IPP) rsm;wGif epfemrIrsm; ajz&Sif;a&;twGuf atmufazmfjyyg
vkyfief;pOfrsm;tay: tajccHí GRM ESifh ywfoufonfh tao;pdwftcsuftvufrsm;udk
azmfjyygrnf/ (tNyD;owfaqmif&guf&ef)
tqifh(1) – ueOD;tqifh (a'ocHaus;&Gm (odkY) NrdKUe,ftqifh) jzpfí ¤if;wGif pDrHudef;
\ u@wpHkw&maMumifh epfem&onfh rnfonfhyk*¾dKvfrqdk wdkifMum;csuf epfemrIrsm;tm;
EIwftm;jzifhaomfvnf;aumif;? pmjzifha&;om;íaomfvnf;aumif;? a'ocH aus;&GmrD;vif;a&;
aumfrwD VEC (odkY) taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;xHodkY wifjyEdkifygonf/ VEC (odkY)
taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;onf aus;&Gmjynfolrsm;rS wifjyvmonfh wdkifMum;csuf^
epfemrIrsm;ESifh ¤if;wdkY\ajz&Sif;aqmif&GufrIrsm;tm; rSwfwrf;wifa&;rSwf odrf;qnf;&rnf
jzpfNyD; ¤if;wdkYrSc½dkif DRD (odkY) ESE/ MOEP, PMO rsm;xHodkY tqdkygwdkifMum;csufESifh
ajz&Sif;rIrsm;udk today; taMumif;Mum;&rnf/ tu,fí wdkifMum;csuf vufcH&&SdNyD; 15 &uf
twGif; epfemolyk*¾dKvf (rsm;)ESifh VEC (odkY) taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;Mum; ajz&Sif;
aqmif&GufEdkifjcif;r&Sdygu ¤if;tm; vkyfief;pOf 'kwd,tqifhodkY xyfqifhwifjy&rnf/
tqifh(2) – tu,fí epfemonfh yk*¾dKvfonf ueOD;tqifh &v'frsm;udk auseyfjcif;r&Sdygu
¤if;(wdkY)taejzifh wdkifMum;csufudk c½dkif DRD (odkY) ESE MOEP? PMO rsm;xH wifjyEdkif
onf/ aqG;aEG;a&;vkyfief;pOf tawmtwGif; wifjyxm;onfh udpö&yfrsm;udk oHk;oyfavhvmí
ajz&Sif;&ef aqmif&Gufcsufrsm;udkvnf; oufqdkifonfh yk*¾dKvfrsm;\ oabmwlnDcsuf&,l&yg
rnf/ oufqdkifonfh yk*¾dKvfrsm;rS vkyfief;pOftm; vdkvm;rI&Sdygu jyefvSefaqG;aEG;rIjzifh epfemrI
rsm;tm; tajz&Sm&ygrnf/ c½dkif DRD (odkY) ESE/ MOEP/ PMO rsm;onf aus;&Gm jynfol
rsm;rS wifjyvmonfh wdkifMum;csuf^ epfemrIrsm;tm; rSwfwrf;wifodrf;qnf;í tqdkyg
wdkifMum;csufrsm;udk jynfe,f wdkif;a'oBuD;ESifh trsdK;om;tqifh PMO rsm;xH today;
taMumif;Mum;&rnf/
tu,fíwdkifMum;csuftm; vufcH&&SdNyD; 15 &uftwGif; epfemonfh yk*¾dKvfESifh c&dkif
DRD (odkY) ESE/ MOEP? PMO rsm;tMum; rajz&Sif;Edkifygu ¤if;udkvkyfief;pOf\ wwd,
tqifhodkY xyfqifhwifjy&rnf/
tqifh(3) tu,fí epfemonfh yk*¾dKvfonf c½dkiftqifh DRD (odkY) ESE/MOEP
PMO rsm;\ oHk;oyfavhvmrI aemufydkif;wGifvnf; auseyfjcif; r&Sdao;ygu tqdkyg
udpö&yftm; oufqdkif&m jynfe,f^wdkif;a'oBuD; ESifh odkY trsdK;om;tqifh PMO xHodkY
vTJajymif;ay;& rnf/ jynfe,f wdkif;a'oBuD; ESifh^odkY trsdK;om;tqifh DRD onf
aus;&Gmjynfolrsm;rS wifjyvmonfh wdkifMum;csuf epfemrIrsm;tm; a&;om;rSwfwrf;wif
odrf;qnf;í tqdkyg wdkifMum;csufrsm;tm; NEEC ESifh urÇmhbPfrsm;odkY
today;taMumif;Mum;&rnf/
tu,fí wdkifMum;csuftm; vufcH&&SdNyD; (20)&uftwGif; epfemonfh yk*¾dKvfESifh c&dkif
DRD (odkY) ESE/ MOEP PMO rsm;tMum; rajz&Sif;Edkifygu epfemonfh yk*¾dKvfonf GOM
Oya'^vkyfief;pOfrsm;ESifhtnD w&m;Oya'aMumif;t& qufvufaqmif&GufEdkifyg onf/
VEC ESifh oufqdkif&m PMO rsm;onf ay:aygufonfh udpö&yfrsm;qdkif&m azmfjycsuf
ESifh oHk;oyfavhvmjcif;vkyfief;pOf &v'frsm; tygt0if vufcH&&Sdonfh wdkifMum;csufrsm;
tm;vHk;tm; rSwfwrf;wif odrf;qnf;xm;&rnf/ ta&;ygonfh owif;tcsuftvufrsm;
tm;vHk;ukd odrf;qnf;xm;Edkifap&ef epfemrIqdkif&m tcsuftvufpepfyHkpH (template)tm;
jyifqifxm;&Sd&rnf/ GRM vkyfief;pOf wavQmufvHk;wGif tjiif;yGm;rIESifh ywfoufonfh
yk*¾dKvf(rsm;) (odkY) epfemolrsm;tm; pmjzifha&;om;wHkYjyef^ ajz&Sif;rI aqmif&Guf&rnf/
pDrHudef;twGuf avhvmppfaq;a&;ESifh tuJjzwfjcif; (M&E ) enf;vrf;rsm;wGif GRM
xda&mufaumif;rGefa&; yHkrSefavhvmppfaq;rIrsm;vnf; yg0if&ygrnf/ yHkrSef (M&E )
vkyfief;rsm; aqmif&Guf&mwGif atmufygar;cGef;rsm; yg0ifygrnf/
- pDrHudef;taejzifh epfemrIrsm;tm; ajz&Sif;&ef yHkpHwusESifh &Sif;vif;í yGifhvif;jrifomrI
&Sdaom tzGJYtpnf;twGif; vkyfief;pOfESifh pnf;rsOf;Oya'rsm; &Sdygovm;/
- pDrHudef;\ epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&; wm0ef&Sd t&mxrf;rsm;onf epfemrI
tm;vHk;udk ajz&Sif;aqmif&Guf&ef wm0ef&Sdygovm;/
- pDrHudef;\ oufa&mufrI cH&onfh jynfolrsm;taejzifh vufwHkYjyefrIrsm;tm; aMumuf&GHU
p&m rvdkbJ ¤if;wdkY\ epfemrIrsm;tm; wifjyEdkifonf[k xifjrif,lqMuygovm;/
- pDrHudef;tusdK;cHpm;&olrsm; taejzifh ¤if;wdkY\ epfemrIrsm; wifjyEdkifonfh tcGifhta&;
ESifh a,bl,sepfemrI ajz&Sif;aqmif&Gufa&; vkyfief;pOfrsm;tm; od&Sdem;vnfMuyg
ovm;/
- epfemrIrsm;ESifhywfoufí rSwfwrf;wifjcif;? ajc&mcHjcif;ESifh ppfaq;jcif;rsm;udk¤if;?
ajz&Sif;aqmif&GufrIrsm;udk¤if; aqmif&Guf&ef tzGJYtpnf;wGif vkyfief;pOf pepfwus
&Sdygovm;/
- ajz&Sif;aqmif&GufrIrsm;ESifh ywfoufí GRM rS wdkifMum;olxH tcsdefESifhwajy;nD
wHkYjyefrI feedback (pmjzifh (odkY) tjcm;enf;vrf;)rsm; aqmif&Gufjcif;&Sdygovm;/
- tu,fí wdkifMum;olrsm;rS ¤if;wdkY\ epfemrIrsm;tm; ajz&Sif;aqmif&Gufonfh
enf;vrf;ESifh ywfoufí auseyfrI r&Sdygu GRM toHk;jyKolrsm;rS aqmif&GufEdkifrnfh
t,lcHrIvkyfief;pOf pepfwus&Sdygovm;/
epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;qdkif&m avhvmppfaq;a&; tñTef;udef;rsm;wGif
atmufygwdkY yg0ifEdkifygonf/-
- pm&if;oGif;rSwfyHkwifxm;onfh wkdifMum;csuf^ epfemrIrsm;ta&twGuf
- ajz&Sif;EdkifcJhonfh epfemrIrsm; &mcdkifEIef;
- owfrSwfxm;onfh tcsdefumvtwGif; ajz&Sif;EdkifcJhonfh epfemrIrsm; &mcdkifEIef;
- wdkifMum;csufrsm; ajz&Sif;&ef vdktyfonfh tcsdefumv (epfemrI trsdK;tpm;rsm;t&
cGJjcm;xm;ygonf)
- epfemrI ajz&Sif;aqmif&Gufa&;vkyfief;pOfESifh ajz&Sif;csufrsm;tm; auseyfvufcHrI &Sdonfh
wdkifMum;csuf &mcdkifEIef;
- GRM tm; toHk;jyKEdkifonfh pDrHudef;tusdK;cHpm;ol &mcdkifEIef;
ponfwdkY jzpfygonf/
12/ vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh oifwef;tpDtpOf12/ vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh oifwef;tpDtpOf12/ vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh oifwef;tpDtpOf12/ vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh oifwef;tpDtpOf
PMO rsm; twGif; obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrHcefYcGJrIrsm;twGuf a,bl,s
vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifrIrsm; aqmif&Guf&ef vdktyfygonf/
DRD ESifh MOEP tzGJYtpnf; (2)&yfvHk;taejzifh vufwavm urÇmhbPfrS
aiGaMu;yHhydk;onfh pDrHudef;rsm; taumiftxnfazmfaeonfh tawGYtBuHKrsm;&Sdaomfvnf;
vkyfief;pGrf;&nftm;jzifh enf;yg;í tawGYtBuHK&Sdonfh 0efxrf;ta&twGufrSmvnf;
tuefYtowf&Sdaeygonf/ ab;uif;vHkNcHK a&;ESifh vkyfief;aqmif&GufrI owfrSwfcsufrsm;ESifh
pyfvsOf;onfh vkyfief;rsm;udk aqmif&Guf&ef MOEP ESifh DRD PMO rsm;rS
vlom;t&if;tjrpfrsm; cefYtyfwm0efay;xm;jcif;rsm; &Sdyg onf/ odkYaomf tpdk;&0efxrf;rsm;\
aemufcHtajctaeESifh tawGYtBuHKrsm;onf trsm;tm; jzifh tif*sifeD,mydkif; u@rsm;udkom
t"duxm;jcif;aMumifh obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&; &m pDrHcefYcGJrI? ydkí tao;pdwftaejzifh
urÇmhbPf\ ab;uif;vHkNcHKa&; rl0g'rsm;txd wdk;csJU aqmif&GufEdkif&ef vdktyfygonf/
BuD;Muyfxdef;odrf;a&;qdkif&m vdktyfcsufrsm;? obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m
oufa&mufrIrsm;? obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m tuJjzwfjcif;ESifh pDrHcefYcGJrIrsm; ponfwdkY
ESifh ywfoufí tajccHoifwef;rsm;onf oufqdkif&m MOEP/DRD tif*sifeD,mrsm;ESifh
ynm&Sifrsm;twGuf tqdkjyKpDrHudef;t& ¤if;wdkY\ vkyfief;wm0efrsm; aqmif&Guf&mwGif
vkyfief;pGrf;&nfrsm; rsm;pGmwdk;wufaumif;rGefaprSmjzpfygonf/ axmufyHhydkYaqmifa&; pDrHrI
½Iaxmifht&? oifwef;rsm;tm; a'oqdkif&m tajccHjzifh pDppfaqmif&GufEdkifaomfvnf; ¤if;ESifh
ywfoufí jzpf&yftvdkuf tajccH (care-by-care basis)jzifh qHk;jzwf&ygrnf/
Z,m; 13.1/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mpDrHcefYcGJrIrsm;twGuf oifwef;vdktyfcsufrsm;
oifwef;trsdK;tpm;^ oifwef;trsdK;tpm;^ oifwef;trsdK;tpm;^ oifwef;trsdK;tpm;^
yg0ifrIrsm;yg0ifrIrsm;yg0ifrIrsm;yg0ifrIrsm;
yg0ifaqmif&Gufolrsm;yg0ifaqmif&Gufolrsm;yg0ifaqmif&Gufolrsm;yg0ifaqmif&Gufolrsm; tcsdefZ,m;tcsdefZ,m;tcsdefZ,m;tcsdefZ,m;
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;
&m taxGaxG od&Sd em;vnfrI?
oufqdkif&m tif*sifeD,mrsm;^
ESE/ MOEP/ DRD wdkYrS
pDrHudef;vkyfief;cGJ vkyfief;rsm;
rpwifrSD BudKwifí
oifwef;trsdK;tpm;^ oifwef;trsdK;tpm;^ oifwef;trsdK;tpm;^ oifwef;trsdK;tpm;^
yg0ifrIrsm;yg0ifrIrsm;yg0ifrIrsm;yg0ifrIrsm;
yg0ifaqmif&Gufolrsm;yg0ifaqmif&Gufolrsm;yg0ifaqmif&Gufolrsm;yg0ifaqmif&Gufolrsm; tcsdefZ,m;tcsdefZ,m;tcsdefZ,m;tcsdefZ,m;
BuD;Muyf xdef;odrf;a&; vdktyf
csufrsm;? pDrHudef; twGuf
ESMF ^obm0 ywf0ef;usif
ESifh vlrIa&;&m oufa&mufrI
rsm;ESifh avsmhyg; oufomap
jcif;rsm;? tjcm; enf;vrf;rsm;
qef;ppfavhvmjcif;? obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m pDrH
cefYcGJrI
t&mxrf;^ 0efxrf;rsm;
ESMF qdkif&m tao;pdwf
tcsuftvufrsm; tygt0if?
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;
&m tuJjzwfcsuf? pDrHcefYcGJrIESifh
avhvmppfaq;jcif; (ESIA/
ESMP/ RAP/ IPP/ ECoP)
atmufygwdkYrS yg0ifaqmif&Guf
olrsm;
(u) MOEP/ MOLFRD \
obm0ywf0ef;usif^ ab;uif;
vHkNcHKa&; Xmepdwfrsm;
(c) ESE/ DRD rsm;rS
oufqdkif&m tif*sifeD,mrsm;^
t&mxrf;rsm; a'otqifh
0efxrf;rsm;yg0ifygrnf/
pDrHudef;pwifaqmif&GufNyD;
rMumrSDumvtwGif;
PMO \ &nfñTef; 0efxrf;
(4)OD;twGuf avhvmppfaq;
jcif;ESifhvkyfief;cGifoifwef;?
EdkifiHwumynm&Sifrsm;ESifh
a'otqifh0efxrf;rsm; tyg
t0if PMO rsm;\ obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m
&nfñTef;0efxrf;rsm;
pDrHudef;pwifaqmif&GufNyD;
rMumrSDumvtwGif;
,SOfwGJí tao;pdwfuGif;qif;
avhvmrIrsm;? avhvma&;
c&D;pOfrsm;ponf
usef;rma&;ESifh ab;uif;vHkNcHK
a&; oufqdkif&m pGrf;aqmif&nf
owfrSwfcsufpHrsm; - tvkyf
a'otqifh0efxrf;rsm;ESifh
vdktyfygu wnfaqmufa&;
vkyfief; aqmif&Gufolrsm; tyg
pDrHudef;vkyfief;cGJ vkyfief;rsm;
rpwifrSD BudKwifí
oifwef;trsdK;tpm;^ oifwef;trsdK;tpm;^ oifwef;trsdK;tpm;^ oifwef;trsdK;tpm;^
yg0ifrIrsm;yg0ifrIrsm;yg0ifrIrsm;yg0ifrIrsm;
yg0ifaqmif&Gufolrsm;yg0ifaqmif&Gufolrsm;yg0ifaqmif&Gufolrsm;yg0ifaqmif&Gufolrsm; tcsdefZ,m;tcsdefZ,m;tcsdefZ,m;tcsdefZ,m;
orm;ponf t0if PMO rsm;\ obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m
&nfñTef;0efxrf;rsm;
yl;wGJ(1)/ obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mppfaq;pDppfrIyHkpH
yl;wGJ(1)^ obm0ywf0ef;usif vlrIa&;&m ab;uif;vHkNcHKa&; ppfaq;pDppfrIyHkpH
wdkif;a'oBuD;^
jynfe,f
NrdKUe,f
aus;&Gmpk
aus;&Gm
pDrHudef;vkyfief;cGJ
pDrHudef;vkyfief;cGJ
ID
pDrHudef;vkyfief;cGJazmfjycsufpDrHudef;vkyfief;cGJazmfjycsufpDrHudef;vkyfief;cGJazmfjycsufpDrHudef;vkyfief;cGJazmfjycsuf
trsdK;tpm; - (a,bl,stajccHtaqmufttHkrsm;tm;Munfhyg)
oabmobm0 – jyefvnfxlaxmifjcif;^ wdk;csJUjcif;^ vkyfief;topf^ tjcm;
cefYrSef;ukefusp&dwf - -------
wnfae&m – (&Edkifygu? GPS vwåDwG'fESifh avmif*sDusKU twdkif;twmrsm;jzifh? ta&;BuD;onfh
obm0ywf0ef;usifoGifjyifvu©Pm&yfrsm;udk azmfjyonfhajryHk (IEFs))
tusdK;cHpm;&olrsm; ta&twGuf – pkpkaygif; = usm;^r =
0efaqmifrI&&Sdrnfh aus;&Gmta&twGuf –
("mwftm;vdkif;jyify pDrHudef;rsm;twGuf) aus;&Gm&Sd ausmif;rsm; ta&twGuf? trnf^
trsdK;tpm;tvdkuf – ("mwftm;vdkif;jyifypDrHudef;rsm;twGuf) aus;&Gm&Sd bmoma&;
taqmufttHkrsm; ta&twGuf? trnf – trsdK;tpm;tvdkuf
wlnDonfh aus;&GmtwGif; vQyfppf"mwftm;qdkif&m aqmif&GufrI wckckESifh odkY &Sd r&Sd
tpdk;&\yHhydk;rI &Sdygovm;/
owfrSwfxm;onfh taxmuftul – taxmuftulyHhydk;rIt*Fg&yfrsm;\ trsdK;tpm;ESifh
yHhydk;rIt*Fg&yfrsm;
wnfae&mrsm;tm; twdkcsKyfcGJjcm;owfrSwf&efESifh obm0ywf0ef;usif
vlrIa&;&mpGrf;aqmif&nf(pm&if;)
ppfaq;rI vdktyfcsuf jzpfEdkifacs/
pDrHudef;vkyfief;cGJ ajrae&m ydkifqdkifrI – (u) tpdk;&rSydkifqdkifonf ({u)
(c) yk*¾vduajr (odrf;,ljcif;vdktyf) ({u)
(*) wpdwfwa'o yk*¾vduESifh wpdwfwa'o
tpdk;&ydkif
(C) &yf&Gmydkifajr
(i) tjcm; (azmfjy&ef)
tqdkjyKpDrHudef;tESpfcsKyfazmfjycsuf – (vuf&Sdajr,mtoHk;jyKrI? NyD;cJhonfh tESpf(30)twGuf
HFL? wnfae&mteD;tem;&Sd ta&;BuD;onfh obm0
ywf0ef;usif tpdwftydkif;rsm; ponfwdkYESifh ywfouf
onfh owif;tcsuftvufrsm; azmfjy&efESifh tqdkjyK
pDrHudef;vkyfief;cGJae&m ESifh odkY 0ef;usiftwGif; y#d
yu© aemufcHtajctae &Sdygu azmfjy&ef)
wpwp wdk;yGm;vmonfh oufa&mufrIrsm;ESifh taxmuftul yHhydk;rIt*Fg&yfrsm; tygt0if
pDrHudef;vkyfief;cGJtwGuf jzpfEdkifacs&Sdaom obm0ywf0ef;usif^ vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;
tESpfcsKyfazmfjycsuf –
wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; tvm;tvm&Sdaom obm0ywf0ef;usifoufa&mufrI-
a*[qdkif&m oufa&mufrIrsm;
pDrHudef;{&d,mtwGif;^ teD;tem;&Sd pdkufcif;rsm;^tyifrsm;ESifh ywfoufí tESpfcsKyf
azmfjy&ef-
opfyifrsm;NydKvJrI odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
opfyifrsm;ta&twGuf-
pdkufcif;rsm;&Sif;vif;&rI odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
ukef;ae^a&ae^avae odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
obm0todkuftNrHKrsm;obm0todkuftNrHKrsm;obm0todkuftNrHKrsm;obm0todkuftNrHKrsm;tay: oufa&mufrItay: oufa&mufrItay: oufa&mufrItay: oufa&mufrI
urÇmhbPf\ ab;uif;vHkNcHKa&; rl0g'rsm;^ jrefrmEdkifiH Oya'rsm;t& tumtuG,fay;&ef vdktyfaom rsdK;wkef;aysmufuG,fvk rsdK;pdwfrsm;\ obm0todkuftNrHKrsm;? obm0opfawm rsm;? trsdK;om;O,smOfrsm;? jrpfrsm;? uefrsm;? pdkpGwfa'orsm;wnf&Sdjcif; -
&Sd r&Sd
rSwfcsuf – tu,fí txufyg ar;cGef;twGuf tajzonf ]]&Sd}} jzpfygu? obm0t&if;tjrpf
rsm;? opfawmESifh ZD0rsdK;uGJ pHkvifrIponfrsm;tay: oufa&mufrIrsm;udk avsmhcs
&ef (odkY) z,f&Sm;&ef tjcm;vrf;aMumif;rsm;ESifh ywfoufí tao;pdwf qef;ppf
avhvmrIrsm;udk aqmif&Guf&rnf/ tu,fí obm0t&if;tjrpfrsm;tay:
oufa&mufrIrsm; r&Sif;vif;ao;ygu (Oyrm- rnfonfhrsufESmjyiftm;
oufa&mufrnf (odkY) obm0t&if;tjrpfrsm;\ xdcdkufEdkifrIponf) oufa&mufrI
yrmPtm; tuJjzwfEdkif&ef ESIA (odkY) EMP tm; aqmif&Guf&rnf/ tu,fí
obm0t&if;tjrpftay: oufa&mufrIonf odom^jyif;xefí vkyfief;
wnfae&m\ ½kyfydkif;qdkif&m vkyfief;{&d,mxuf ydkrdkus,fjyefYpGm xdcdkufrI&Sdygu?
¤if;pDrHudef;cGJtm; trsdK;tpm; A tjzpf owfrSwfEdkifNyD; pDrHudef;twdkif;twm\
jyifyodkY a&muf&Sdygrnf/
½kyf0w¬Kydkif; ½kyf0w¬Kydkif; ½kyf0w¬Kydkif; ½kyf0w¬Kydkif; ---- "mwkqdkif&m oufa&mufrIrsm;"mwkqdkif&m oufa&mufrIrsm;"mwkqdkif&m oufa&mufrIrsm;"mwkqdkif&m oufa&mufrIrsm;
toHnpfnrf;rI(qlnHoHrsm;) odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
avxknpfnrf;rI odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
a&EIwfajrmif;pepfydwfqdkYrI odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
a&BuD;^ vQHjcif;
a&xknpfnrf;jciff; odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
tpdkiftcJ^ aqmufvkyfa&; odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
pGefYypfypönf;rsm;rS npfnrf;jcif;
PCB ESifh tEÅ&m,f&Sdypönf;rsm; jzpfEdkifacstvGefrsm; jzpfEdkifacs&Sd rjzpfEdkif
(pufypönf;ta[mif;rsm; pGefYypf
jcif;) (odkY) cJygonfhbw¬&Drsm;
usef;rma&;ESifh ab;uif;vHkNcHKa&;^ ,Ofaus;rIqdkif&mt&usef;rma&;ESifh ab;uif;vHkNcHKa&;^ ,Ofaus;rIqdkif&mt&usef;rma&;ESifh ab;uif;vHkNcHKa&;^ ,Ofaus;rIqdkif&mt&usef;rma&;ESifh ab;uif;vHkNcHKa&;^ ,Ofaus;rIqdkif&mt&if;tjrpfrsm;if;tjrpfrsm;if;tjrpfrsm;if;tjrpfrsm;
,mOfaMumydwfqdkYjcif; jzpfEdkifacstvGefrsm; jzpfEdkifacs&Sd rjzpfEdkif
usef;rma&;ESifh ab;uif; odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
vHkNcHKa&;
,Ofaus;rI t&if;tjrpfrsm; - &&Sdxm;onfh t&if;tjrpfrsm;? a'oqdkif&m tmPmydkif
tzGJYtpnf;rsm;ESifh tBuHjyKaqG;aEG;jcif;? a'oqdkif&m
A[kokw ESifh^odkY pl;prf;avhvmrIrsm;tay: tajccHí
pDrHudef; vkyfief;cGJonf ordkif;0if? a&S;a[mif;okawoe
(odkY) ,Ofaus;rItarGtESpf ae&mwckcktm; ajymif;vJap
jcif;(Oyrm-apwDykxdk;rsm;? txdef;trSwf taqmufttHk
ae&mrsm;? *lAdrmef? ,Ofaus;rIwefbdk;&Sdonfh obm0
t&if;tjrpf? tjcm; ---- ponf) (odkY) txufazmfjyyg
ae&mrsm;teD;wGif ajrwl;qGjcif;rsdK; &SdEdkifygovm;/
&Sd r&Sd
wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; tvm;tvm&Sdonfh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;
ajr,mESifh toufarG;0rf;aMumif;qdkif&m oufa&mufrIrsm;
]]aumufyJoD;ESH? opfyifoD;yifrsm;ESifh tdrfaxmifpk tajccHtaqmufttHkrsm; qHk;½IH;jcif;}}]]aumufyJoD;ESH? opfyifoD;yifrsm;ESifh tdrfaxmifpk tajccHtaqmufttHkrsm; qHk;½IH;jcif;}}]]aumufyJoD;ESH? opfyifoD;yifrsm;ESifh tdrfaxmifpk tajccHtaqmufttHkrsm; qHk;½IH;jcif;}}]]aumufyJoD;ESH? opfyifoD;yifrsm;ESifh tdrfaxmifpk tajccHtaqmufttHkrsm; qHk;½IH;jcif;}}
pDrHudef;vkyfief;cGJonf aumufyJoD;ESHrsm;? opfyifoD;yifrsm;ESifh tdrfaxmifpktajccH taqmuf
ttHkrsm;tm; ,m,D(odkY) &moufyef qHk;½IH;apjcif;rsdK; &SdEdkifygovm;/ (pyg;usD? tjyifzuf&Sd
oefYpifcef;? rD;zdkacsmifponf)
&Sd r&Sd
]]a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; ESifh odkY ajr,modrf;,ljcif;}}]]a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; ESifh odkY ajr,modrf;,ljcif;}}]]a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; ESifh odkY ajr,modrf;,ljcif;}}]]a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; ESifh odkY ajr,modrf;,ljcif;}}
pDrHudef;vkyfief;cGJ taumiftxnfazmfjcif;onf v,f ,mpdkufysdK;jcif;? aexdkifjcif;? pm;usuf
ajr(odkY) tjcm;udpö&yfrsm;twGuf toHk;jyKaeonfh yk*¾vduydkif (odkY) &yf&Gmydkif ajrae&mrsm; tm;
&moufyefodrf;,ljcif;(odkY) ,m,D0ifa&muftoHk;jyKjcif;rsdK; &Sdygovm;/
&Sd r&Sd
⇒ tu,fí tajzonf ]]&Sd}} jzpfygu ajr,modrf;,ljcif; (qE´tavsmuf vSL'gef;jcif; (odkY)
a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; vkyfief;tpDtpOf(oifhawmfovdk))ESifh ywfoufí vrf;ñTefcsufrsm;
twdkif; qufvufaqmif&Guf&rnf/
a'oqdkif&m tusdK;aus;Zl;rsm;tm; rQwpGm &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;a'oqdkif&m tusdK;aus;Zl;rsm;tm; rQwpGm &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;a'oqdkif&m tusdK;aus;Zl;rsm;tm; rQwpGm &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;a'oqdkif&m tusdK;aus;Zl;rsm;tm; rQwpGm &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;
]]pDrHudef;vkyfief;cGJ]]pDrHudef;vkyfief;cGJ]]pDrHudef;vkyfief;cGJ]]pDrHudef;vkyfief;cGJ\\\\ tusdK;aus;Zl;rsm;tm; &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;}}tusdK;aus;Zl;rsm;tm; &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;}}tusdK;aus;Zl;rsm;tm; &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;}}tusdK;aus;Zl;rsm;tm; &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;}}
aus;&GmtwGif;&Sd atmufygtpktzGJYrsm;onf pDrHudef;vkyfief;cGJrS tusdK;aus;Zl;rsm;udk &&Sd
toHk;jyKEdkifjcif; &Sdygovm;/
trsdK;orD;rsm; &Sd r&Sd
vli,ftpktzGJYrsm; &Sd r&Sd
wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; &Sd r&Sd
tenf;pkjzpfaombmom0ifrsm; &Sd r&Sd
tjcm;tpktzGJYrsm; &Sd r&Sd
(Oyrm- oufBuD;&G,ftdkrsm;
EGrf;yg;olrsm;)
- azmfjyyg tpktzGJY wckcsif;pDtwGuf? tajzonf ]]&Sd}} jzpfygu? tusdK;aus;Zl;rsm; rnfodkY&&Sd
EdkifrnfESifh pyfvsOf;í tao;pdwfazmfjy&efESifh tu,fí tajzonf ]]r&Sd}} jzpfygu tb,f
aMumifh tusdK;aus;Zl;rsm; &Edkifrnfr[kwfaMumif;tm; &Sif;vif;azmfjy&ef/
vkyfief;rsm; taumiftxnfazmfjcif;twGuf aus;&Gmjynfolrsm; &Sd r&Sd
taejzifh tvkyftudkiftcGifhtvrf;&&SdEdkifygovm;/
vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvtwGif; tvm;tvm&Sdonfh obm0ywf0ef;usif vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvtwGif; tvm;tvm&Sdonfh obm0ywf0ef;usif vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvtwGif; tvm;tvm&Sdonfh obm0ywf0ef;usif vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvtwGif; tvm;tvm&Sdonfh obm0ywf0ef;usif
oufa&muf rIrsm;oufa&muf rIrsm;oufa&muf rIrsm;oufa&muf rIrsm;
½kyf0wåK½kyf0wåK½kyf0wåK½kyf0wåK----"mwkqdkif&m oufa&mufrIrsm;"mwkqdkif&m oufa&mufrIrsm;"mwkqdkif&m oufa&mufrIrsm;"mwkqdkif&m oufa&mufrIrsm;
- toHnpfnrf;jcif; (qlnHoHrsm;) odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
- avxknpfnrf;jcif; odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
- wdkufpm;jcif;ESifh EIef;^tenfusjcif; odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
- a&EIwfajrmif;pepf ydwfqdkYjcif; odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
- a&BuD;^ a&vQHjcif; odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
- a&xk npfnrf;jcif; odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
- tpdkiftcJ^ t&nf tnpftaMu; odom^rsm;jym; tawmftoifh tenf;tusOf;
rsm;rS npfnrf;jcif;
PCB ESifh tEÅ&m,f&Sdonfh ypönf;rsm; jzpfEdkifacstvGefrsm; jzpfEdkifacs&Sd rjzpfEdkifyg
(Oyrm- pufypönf;ta[mif;rsm;
pGefYypfjcif;) (odkY) cJygaom
bw¬&Drsm; awGYBuHK&Edkifonfh
jzpfEdkifacs
ZD0qdkif&m oufa&mufrIrsm; (a*[pepf)ZD0qdkif&m oufa&mufrIrsm; (a*[pepf)ZD0qdkif&m oufa&mufrIrsm; (a*[pepf)ZD0qdkif&m oufa&mufrIrsm; (a*[pepf)
- avxktwGif;&Sd ouf&Sdowå0grsm; jzpfEdkifacstvGefrsm; jzpfEdkifacs&Sd rjzpfEdkifyg
ydwfrdEdkifonfh jzpfEdkifacs
- a&ae ouf&Sd owå0grsm;wGif jzpfEdkifacstvGefrsm; jzpfEdkifacs&Sd rjzpfEdkifyg
jzpfEdkifacs
- a&m*gydk;rTm;rsm; yrmPtajctae jzpfEdkifacstvGefrsm; jzpfEdkifacs&Sd rjzpfEdkifyg
owfrSwfxm;onfh taxmuftul yHhydk;rIt*Fg&yfrsm; - obm0ywf0ef;usifqdkif&m pGrf;aqmif
&nf obm0ywf0ef;usifqdkif&m
pGrf;aqmif&nfppfaq;jcif;twGuf
vdktyfcsufESifh qufEG,fonfh udpö&yf
rsm; cGJjcm;owfrSwfjcif;
vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvtwGif; tvm;tvm&Sdonfh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvtwGif; tvm;tvm&Sdonfh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvtwGif; tvm;tvm&Sdonfh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;vkyfief;aqmif&GufrItqifhumvtwGif; tvm;tvm&Sdonfh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;
ajr,mESifh toufarG;0rf;aMumiajr,mESifh toufarG;0rf;aMumiajr,mESifh toufarG;0rf;aMumiajr,mESifh toufarG;0rf;aMumif;qdkif&m oufa&mufrIrsm;f;qdkif&m oufa&mufrIrsm;f;qdkif&m oufa&mufrIrsm;f;qdkif&m oufa&mufrIrsm;
]]aumufyJoD;ESH? opfyifoD;yifrsm;ESifh tdrfaxmifpktajccHtaqmufttHkrsm; qHk;½IH;jcif;}}]]aumufyJoD;ESH? opfyifoD;yifrsm;ESifh tdrfaxmifpktajccHtaqmufttHkrsm; qHk;½IH;jcif;}}]]aumufyJoD;ESH? opfyifoD;yifrsm;ESifh tdrfaxmifpktajccHtaqmufttHkrsm; qHk;½IH;jcif;}}]]aumufyJoD;ESH? opfyifoD;yifrsm;ESifh tdrfaxmifpktajccHtaqmufttHkrsm; qHk;½IH;jcif;}}
pDrHudef;vkyfief;cGJonf aumufyJoD;ESHrsm;? opfyifoD;yifrsm;ESifh tdrfaxmifpk tajccH
taqmufttHkrsm; (Oyrm-pyg;usD? tjyifzuf&Sd oefYpifcef;^ rD;zdkacsmif ponfh) ,m,D(odkY)
&moufyef qHk;½IH;jcif; &v'frsm; &SdapEdkifygovm;/ &Sd r&Sd
]]a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; ESifh odkY ajr,m odrf;,ljcif;}}]]a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; ESifh odkY ajr,m odrf;,ljcif;}}]]a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; ESifh odkY ajr,m odrf;,ljcif;}}]]a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; ESifh odkY ajr,m odrf;,ljcif;}}
pDrHudef;vkyfief;cGJ taumiftxnfazmfjcif;onf v,f ,mpdkufysdK;jcif;? aexdkifjcif;? pm;usuf
ajr(odkY) tjcm;udpö&yfrsm;twGuf toHk;jyKaeonfh yk*¾vduydkif (odkY) &yf&Gmydkif ajrae&mrsm; tm;
&moufyefodrf;,ljcif; (odkY) ,m,D0ifa&muf toHk;jyKjcif;rsdK; &Sdygovm;/
&Sd r&Sd
⇒ tu,fí tajzonf ]]&Sd}} jzpfygu ajr,modrf;,ljcif; (qE´tavsmuf vSL'gef;jcif; (odkY)
a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; vkyfief;tpDtpOf (oifhawmfovdk))ESifh ywfoufí vrf;ñTef
csufrsm;twdkif; qufvufaqmif½Guf&rnf/
a'oqdkif&m tusdK;aus;Zl;rsm;tm; rQwpGm &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;a'oqdkif&m tusdK;aus;Zl;rsm;tm; rQwpGm &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;a'oqdkif&m tusdK;aus;Zl;rsm;tm; rQwpGm &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;a'oqdkif&m tusdK;aus;Zl;rsm;tm; rQwpGm &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;
]]pDrHudef;vkyfief;cGJ]]pDrHudef;vkyfief;cGJ]]pDrHudef;vkyfief;cGJ]]pDrHudef;vkyfief;cGJ\\\\ tusdK;aus;Zl;rsm;tm; &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;}}tusdK;aus;Zl;rsm;tm; &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;}}tusdK;aus;Zl;rsm;tm; &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;}}tusdK;aus;Zl;rsm;tm; &&Sd toHk;jyKEdkifjcif;}}
aus;&GmtwGif;&Sd atmufygtpktzGJYrsm;onf pDrHudef;vkyfief;cGJrS tusdK;aus;Zl;rsm;udk &&Sd^
toHk;jyKEdkifjcif; &Sdygovm;/
trsdK;orD;rsm; &Sd r&Sd
vli,ftpktzGJYrsm; &Sd r&Sd
wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; &Sd r&Sd
tenf;pkjzpfaombmom0ifrsm; &Sd r&Sd
tjcm;tpktzGJYrsm; &Sd r&Sd
(Oyrm- EGrf;yg;olrsm;?
oufBuD;&G,ftdkrsm;)
- azmfjyygtpktzGJYwckcsif;pDtwGuf tajzonf ]]&Sd}} jzpfygu? tusdK;aus;Zl;rsm; rnfodkY&&Sd
EdkifrnfESifh pyfvsOf;í tao;pdwfazmfjy&efESifh tu,fí tajzonf ]]r&Sd}} jzpfygu?
tb,faMumifh tusdK;aus;Zl;rsm; &&SdEdkifrnf r[kwfaMumif;tm; &Sif;vif;azmfjy&ef/
vkyfief;aqmif&GufrI^ jyKjyifxdef;odrf;a&; vkyfief;rsm;twGuf
aus;&Gmjynfolrsm;taejzifh tvkyftudkif tcGifhtvrf;rsm; &Sd r&Sd
&&SdEdkifygovm;/
pDrHudef;vkyfief;cGJ owfrSwfcsuf trsdK;tpm;rsm; - A/B/C
tqdkjyK obm0ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsuf avhusifhcef;ESifh ,SOfwGJ TORs rsm; -
ESMP/ ESHIA twdkif;twm avhvmrIrsm; (oifhawmfovdk)
a,bl,srSwfcsufrsm; -
jyifqifaqmif&Gufol jyifqifaqmif&Gufol jyifqifaqmif&Gufol jyifqifaqmif&Gufol
(trnf? owfrSwfcsuf? rdkbdkif;zkef;eHygwf? vufrSwf? aeYpGJ)
avhvmoHk;oyfolavhvmoHk;oyfolavhvmoHk;oyfolavhvmoHk;oyfol
(trnf? owfrSwfcsuf? rdkbdkif;zkef;eHygwf? vufrSwf? aeYpGJ)
yl;wGJ(2) ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rIqdkif&m t&if;tjrpfrsm;twGuf vrf;ñTefcsufrsm;yl;wGJ(2) ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rIqdkif&m t&if;tjrpfrsm;twGuf vrf;ñTefcsufrsm;yl;wGJ(2) ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rIqdkif&m t&if;tjrpfrsm;twGuf vrf;ñTefcsufrsm;yl;wGJ(2) ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rIqdkif&m t&if;tjrpfrsm;twGuf vrf;ñTefcsufrsm;
urÇmhbPf\ ½kyf0w¬KESifh ,Ofaus;rIqdkif&m t&if;tjrpfrsm; (PCS) ab;uif;vHkNcHKa&;
rl0g' vrf;ñTefpmtkyfwGif azmfjyxm;onfhtwdkif;? atmufazmfjyyg
oGifjyifvu©Pm(3)&yfteuf wpHkwck (odkY) wckxufydkonfh oGifjyifvu©Pmrsm;&Sdonfh
pDrHudef;rsm;twGuf PCR rl0g' tusdK;oufa&mufrI &Sdygonf/
(i) odomrsm;jym;onfh ajrwl;jcif;? NzdKzsufjcif;? ajrjyifvIyf&Sm;rI? a&vTrf;jcif;ESifh
tjcm;t"du obm0ywf0ef;usif tajymif;tvJrsm; ponfwdkY yg0ifywfoufonfh
pDrHudef;rsm;
(ii) todtrSwfjyKxm;onfh PCR xdef;odrf;apmifha&Smufa&;{&d,m (odkY) tarGtESpf
qdkif&m ae&mrsm;twGif; (odkY) teD;0ef;usiftwGif; wnf&Sdonfh pDrHudef;rsm;
(iii) PCR xdef;odrf;apmifha&Smufjcif; (odkY) pDrHcefYcGJrIrsm;tm; yHhydk;&ef yHkpH owfrSwf
xm;onfh pDrHudef;rsm;
tqdkjyK pDrHudef;t& aqmif&Gufonfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;wGif tcsdKUaom ajrwl;jcif;
vkyfief;rsm;? ajrjyifvIyf&Sm;rIESifh ,m,Da&BuD;^a&vQHjcif;rsm; yg0ifygrnf/ ½kyf0w¬K,Ofaus;rI
qdkif&m t&if;tjrpfrsm;\ a,bl,s oufa&mufrI tuJjzwftm; atmufwGif tESpfcsKyf
azmfjyxm;ygonf/
PCR cGJjcm;owfrSwfjcif;ESifh ywfoufí vrf;ñTefcsufrsm;cGJjcm;owfrSwfjcif;ESifh ywfoufí vrf;ñTefcsufrsm;cGJjcm;owfrSwfjcif;ESifh ywfoufí vrf;ñTefcsufrsm;cGJjcm;owfrSwfjcif;ESifh ywfoufí vrf;ñTefcsufrsm;
tqdkjyKpDrHudef;vkyfief;tajctaewGif PCR ESifh ywfoufí jzpfEdkifonfh erlemrsm;rSm
atmufygwdkY jzpfEdkifygonf/
(1) vlzefwD;wnfaqmufonfht&mrsm; - Ak'¨bmombk&m;ausmif; (odkY) 0wfjyKonfh
ae&mrsm;ponfh bmoma&;taqmufttHkrsm;? a'ocHwdkif;&if;om;rsm;(odkY) a'o
qdkif&m pHxm;&rnfh Adokumvuf&myHkpH taqmufttHkrsm;? ordkif;0if(odkY) Adokum
vuf&mqdkif&m wefzdk;&Sdonfh taqmuftOD; t<uif;tusefrsm;? ordkif;0if (odkY) Adokum
vuf&mqdkif&m ta&;BuD;onfh NrdKU½Icif;rsm;? a&S;a[mif;okawoeae&mrsm;
(od&SdNyD;jzpfap? rod&Sd&ao;bJjzpfap? wl;azmfxm;NyD;jzpfap? rwl;azmf&ao;bJjzpfap)?
txdrf;trSwftaqmuftOD;rsm;/
(2) obm0t&mrsm; - ordkif;0ifwefbdk;&Sd opfyifrsm;? xl;jcm;onfh tEkynm^ cHpm;csuf
qdkif&m t&nftaoG;&Sdonfh obm0jrifuGif;ae&mrsm;/
(3) vlzefwD;wnfaqmufrIESifh obm0yl;wGJ? aygif;pyft&mrsm; - bmoma&;qdkif&m (odkY)
vlrIa&;&mvkyfief;rsm;jzpfonfh r*Fvmtcrf;tem;rsm;? ema&;tcrf;tem;rsm; (odkY)
tjcm;½dk;&mtpOftvm &yf&GmvIyf&Sm;rIrsm;twGuf toHk;jyKonfhae&mrsm; (&yf&Gm
toif;wdkufrsm;? ajrjr§KyfESHonfhae&mrsm;? rdom;pkocÐsKif;ajrrsm;? ,Ofaus;rIqdkif&m
½IjrifuGif;rsm;)
(4) a&TUajymif;Edkifonfht&mrsm; - bk&m;ausmif;rsm;ESifh AvDrsm;&Sd rSwfyHkwifxm;aom (odkY)
rSwfyHkrwifxm;aom vlzefwD;onfhypönf;rsm;? yef;csDum;rsm;? ta&;ygaom ordkif;0if
yk*¾dKvfrsm;\ ½kyfxkrsm;? bmoma&;qdkif&m zefwD;^awGY&Sd ypönf;rsm;? ,Ofaus;rIqdkif&m
zefwD;^awGY&Sdypönf;rsm; ponfwdkYjzpfygonf/
vkyfief;aqmif&GufrIrsm;aMumifh jzpfay:Edkvkyfief;aqmif&GufrIrsm;aMumifh jzpfay:Edkvkyfief;aqmif&GufrIrsm;aMumifh jzpfay:Edkvkyfief;aqmif&GufrIrsm;aMumifh jzpfay:Edkifonfh oufa&mufrIrsm; avhvmtuJjzwfcsufifonfh oufa&mufrIrsm; avhvmtuJjzwfcsufifonfh oufa&mufrIrsm; avhvmtuJjzwfcsufifonfh oufa&mufrIrsm; avhvmtuJjzwfcsuf
tqdkjyKpDrHudef; tajctaet& PCR rsm;tay: a,bl,s qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;
jzpfay:Edkifonfh pDrHudef;vkyfief; (odkY) oGifjyifvu©Pmrsm;pm&if;udk tcsdefumv (2)ydkif;cGJí
(wnfaqmufa&;tqifhESifh vkyfief;aqmif&GufrItqifh) atmufwGif azmfjyxm;ygonf/
wnfaqmufa&;tqifhwnfaqmufa&;tqifhwnfaqmufa&;tqifhwnfaqmufa&;tqifh
(1) tvkyfpcef;rsm; xlaxmifjcif;
- a&TUajymif;o,f,lEdkifaom PCR rsm; (odkY) a&TUajymif;vkyfom;rsm;twGuf wdkuf½dkuf
jzpfap? oG,f0dkufíjzpfap &&Sd a&muf&SdEdkifonfh txdrf;trSwfqdkif&m PCR tpdwf
tydkif;rsm;tm; zsufqD;jcif;? cdk;,ljcif;ESifh EdkifiH&yfjcm;odkY w&m;r0ifwifydkYjcif;/
- txGwftjrwfxm;? rGefjrwfonfh ae&mrsm;tm; rzG,fr&m^ ravQmfruef jyKrljcif;
(2) ajrwl;azmfjcif;? wnfaqmufjcif;ESifh ajrvTmzGJYpnf;yg0ifrI
- vkyfief;wnfae&m site &Sd obm0^ vlzefwD;wnfaqmufonfh^ ajrBuD;atmuf&Sd PCR
rsm;tm; wdkuf½dkuf½kyfydkif;qdkif&mysufpD;apjcif;
- aqmufvkyfa&;vkyfief;qdkif&m ,mOftoGm;tvmrsm;
- wkefcgjcif;? ajrvTm^avxkESifh a&npfnrf;rIrsm;aMumifh vkyfief;wnfae&m site &Sd
obm0 (odkY) vlzefwD;wnfaqmufxm;onfh PCR rsm;tm; ysufpD;apjcif;
- toHnpfnrf;rIrsm;rS (qlnHoHrsm;) PCR toHk;jyKjcif;ESifh arGYavsmfjcif;rsm;tay:
taESmifht,SufjzpfapEdkifjcif; (Oyrm – urÇmvSnfhc&D;oGm;ae&mrsm;? ordkif;0if
taqmufttHkrsm;? bmoma&;taqmufttHk^ae&mrsm;? ocÐsKif;ajrrsm;
BuD;rm;onfh aqmufvkyfa&;vkyfief;oHk; ud&d,mrsm; pDpOfaqmif&Gufjcif;BuD;rm;onfh aqmufvkyfa&;vkyfief;oHk; ud&d,mrsm; pDpOfaqmif&Gufjcif;BuD;rm;onfh aqmufvkyfa&;vkyfief;oHk; ud&d,mrsm; pDpOfaqmif&Gufjcif;BuD;rm;onfh aqmufvkyfa&;vkyfief;oHk; ud&d,mrsm; pDpOfaqmif&Gufjcif;
- vkyfief;wnfae&m site &Sd obm0(odkY) vlzefwD; wnfaqmufxm;onfh PCR rsm;udk
ysufqD;apjcif;
- vkyfief;wnfae&m&Sd ajrvTmzGJYpnf;yg0ifrI? ajrBuD;atmuf&Sd PCR (a&S;a[mif; okawoe
qdkif&m) rsm;tm; ysufqD;apjcif;ESifh ydkufvdkif;rsm; ysufqD;apjcif;? vkyfief;wnfae&m0ef;usif&Sd
a&EIwfajrmif;rsm;? ajrBuD;atmuf&Sd PCR rsm;tm; ysufqD;apjcif;
5/ a&vTrf;jcif;ESifh a&BuD;^a&vQHjcif;5/ a&vTrf;jcif;ESifh a&BuD;^a&vQHjcif;5/ a&vTrf;jcif;ESifh a&BuD;^a&vQHjcif;5/ a&vTrf;jcif;ESifh a&BuD;^a&vQHjcif;
- vlzefwD;wnfaqmufxm;aom (odkY) obm0jzpfaom (odkY) ajrBuD;atmuf&Sd PCR rsm;
ysufqD;jcif; (odkY) ESpfjr§Kyfjcif; - PCR trsdK;tpm; tm;vHk;tm; toHk;jyK^ oGm;vmjcif;twGuf
twm;tqD;jzpfapjcif;
- a&xkMurf;jyifjrifhwufvmjcif;onf PCR trsdK;tpm;rsm;tm;vHk;tm; ysufqD;apEdkifonf
- tEkynmajrmuf^ arTYavsmfzG,f jrifuGif;^&Icif;rsm; ysufqD;apjcif;
6/ tnpftaMu;pGefYypfrI (odkY) trIdufo½dkufrsm; ajrzdkYjcif;6/ tnpftaMu;pGefYypfrI (odkY) trIdufo½dkufrsm; ajrzdkYjcif;6/ tnpftaMu;pGefYypfrI (odkY) trIdufo½dkufrsm; ajrzdkYjcif;6/ tnpftaMu;pGefYypfrI (odkY) trIdufo½dkufrsm; ajrzdkYjcif;
- obm0jzpfaom^ ajrBuD;atmuf (odkY) a&atmuf&Sd PCR rsm;udk ysufqD;apjcif;
vkyfief;aqmif&GufrItqifhvkyfief;aqmif&GufrItqifhvkyfief;aqmif&GufrItqifhvkyfief;aqmif&GufrItqifh
၁vrf;topfrsm; (odkY) tqifhjr§ifhwifxm;onfh vrf;rsm;vrf;topfrsm; (odkY) tqifhjr§ifhwifxm;onfh vrf;rsm;vrf;topfrsm; (odkY) tqifhjr§ifhwifxm;onfh vrf;rsm;vrf;topfrsm; (odkY) tqifhjr§ifhwifxm;onfh vrf;rsm;
- trsm;jynfolrsm;rS PCR rsm;odkY a&muf&Sd^ oGm;vmEdkifrI wdk;wufaumif;rGefí
oGm;vmrIrsm; wdk;jr§ifhvmjcif;/ odkYaomf a&TUajymif;o,f,lEdkifaom(odkY) usdK;yJhysufqD;Edkif
aom PCR rsm; yGef;pm;ysufqD;rI? rGefjrwfonfh ae&mrsm;wGif rcefYav;pm;
tjyKtrlrsm;? cdk;,ljcif;? zsufqD;jcif; ponfwdkYvnf; jzpfapEdkifygonf/
- t"duvrf;rBuD;rsm; topfazmufvkyfjcif;jzifh tqdkyg vrf;rBuD;rsm;\ wzufwcsuf&Sd
tajccsaexdkifolrsm;aMumifh &Sifoefaeonfh ,Ofaus;rIqdkif&m PCR rsm;odkY oGm;vm^
a&muf&SdEdkifrItm; ydwfqdkYjcif;rsdK; jzpfEdkifygonf/
- ,mOftoGm;tvmrsm;rS wdk;yGm;vmonfh avxknpfnrf;rIESifh wkefcgrIrsm;onf
vlzefwD;wnfaqmufxm;onfh (txl;ojzifh txdrf;trSwf taqmuftOD;rsm;) PCR
rsm;udk ysufqD;apEdkifygonf/
- wdk;jrifhvmonfh qlnHoHnpfnrf;rIrsm;onf urÇmhvSnfhc&D;oGm;ae&mrsm;? ordkif;0if
taqmufttHkrsm;? bmoma&; taqmufttHk ae&mrsm;ESifh ocÐsKif;ajrrsm;&Sd jynfol
rsm;\ arTUavsmfrItm; taESmifht,Sufjzpfapygonf/
- ½Icif;aumif;rGefonfh {&d,mrsm;wGif taESmifht,Sufjzpfapaom vrf;rBuD;rsm;onf
¤if; ½IjrifuGif;rsm;tay: tjrif^jrifuGif;qdkif&m qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;udk jzpfapEdkif
ygonf/
- wdk;yGm;vmonfh ,mOftoGm;tvmrsm;aMumifh PCR rsm;wGif zGJYpnf;yg0ifaeonfh vrf;
rsm;? wHwm;rsm;udkvnf; ysufqD;apEdkifonf/
- &SmazGawGY&Sdjcif; r&Sdao;onfh (odkY) rodao;onfh ae&mrsm;ESifh vlzefwD;jyKvkyfonfh
ypönf;rsm;tm; &SmazGawGY&Sdjcif;jzifh urÇmhvSnfhc&D;oGm;vkyfief;tm; ydkrdkqGJaqmifEdkifonfh
aumif;usdK;oufa&mufrIrsm;vnf; &SdEdkifygonf/
2/ zefwD;^ jzpfay:aponfh wdk;wufrIrsm;2/ zefwD;^ jzpfay:aponfh wdk;wufrIrsm;2/ zefwD;^ jzpfay:aponfh wdk;wufrIrsm;2/ zefwD;^ jzpfay:aponfh wdk;wufrIrsm;
- zefwD;^ jzpfay:aponfh wdk;wufrIrsm;onf a&TUajymif;o,f,lEdkifaom (odkY) ysufqD;
Edkifaom PCR rGefjrwfonfhae&mrsm;wGif rcefYav;pm; tjyKtrlrsm;? cdk;,ljcif;?
zsufqD;jcif;rsm;udk jzpfay:apEdkifNyD; aumif;rGefonfh ½IjrifuGif;rsm;ESifh NrdKUjrifuGif;rsm;\
tEkynmqdkif&marGYavsmfrIrsm;udk ysufqD;apEdkifygonf/
3/ NrdKUjyzGHYNzdK;wdk;wufrI3/ NrdKUjyzGHYNzdK;wdk;wufrI3/ NrdKUjyzGHYNzdK;wdk;wufrI3/ NrdKUjyzGHYNzdK;wdk;wufrI
- vlOD;a&zGJYpnf;yHkqdkif&m (odkY) tajccsaexdkifrIqdkif&m yHkpHrsm; ajymif;vJrIaMumifh NrdKUwGif;
ydkif; ae&mrsm; ysufqD;,dk,Gif;jcif;ESifh wnfaqmufxm;onfh PCR (a'oqdkif&m
Adokumvuf&m) rsm; yg0ifonfh umvMumjrifh^ tdka[mif;aeonfh vlae{&d,mrsm;
tm; pGefYypfjcif; (odkY) vpfvsL½Ijcif;rsm; jzpfEdkifygonf/
- ab;ywf0ef;usif&Sd tjcm;taqmuftOD;rsm;ESifh rudkufnDonfh zGHYNzdK;rIrsm;onf
NrdKUjrifuGif;\ pdwfMunfEl;zG,fjrifuGif;qdkif&mwefzdk;rsm;udk qHk;½IH;apNyD;? taqmuftOD;^
NcHajraps;EIef;rsm; usqif;jcif;ESifh ¤if;{&d,m&Sd wnfaqmufxm;onfh PCR rsm;tm;
vpfvsL½Ijcif;rsdK;rsm; jzpfEdkifygonf/
- aumif;rGefonfh ½Icif;rsm;ESifh NrdKUjrifuGif;rsm;\ MunfEl;zG,fjrifuGif;qdkif&mwefbdk;rsm;
udk ysufqD;apygonf/
yl;wGJ 3/ taMumif;wdkufqdkifawGY&SdrI vkyfief;pOfrsm;yl;wGJ 3/ taMumif;wdkufqdkifawGY&SdrI vkyfief;pOfrsm;yl;wGJ 3/ taMumif;wdkufqdkifawGY&SdrI vkyfief;pOfrsm;yl;wGJ 3/ taMumif;wdkufqdkifawGY&SdrI vkyfief;pOfrsm;
vkyfief;rsm;taejzifh vlrIa&;&m? rGefjrwfaom? bmoma&;qdkif&m? (odkY) tarGtESpf
wefbdk;rsm;ESifh qufpyfonfh ae&mrsm;tay: oufa&mufrIrsm; &SdEdkifygonf/ ]] taMumif;
wdkufqdkifawGY&SdrI }} vkyfief;pOfrsm;onf yHkpHowfrSwfjcif; tqifhESifh trSefwu,f wnfaqmuf
jcif; aqmif&Gufonfh umvrsm;twGif; tqdkyg ae&mrsm;udk cGJjcm;owfrSwf&mwGif tBuHK;0if
oufqdkifygrnf/ qufEG,fonfh aqmif&GufrIrsm;onf pDrHudef;t& aiGaMu;yHhydk;&ef owfrSwf
csufrsm;ESifh udkufnDrnf r[kwfyg/
(1) ,Ofaus;rIqdkif&m ypönf;rsm;wGif txdrf;trSwf taqmuftOD;rsm;? wnfaqmurIrsm;?
tEkynmypönf;rsm;? odomonfh jrifuGif;ae&mrsm;ESifh a&S;a[mif;okawoeqdkif&m?
ordkif;rSwfwrf;0if (odkY) Adokumvuf&mqdkif&m? bmoma&;qdkif&m odomxif&Sm;onfh
wefbdk;rsm;&Sdonfh ae&mESifh wnfaqmufxm;rIrsm;? ,Ofaus;rIwefzdk;&Sdonfh obm0
ae&mrsm; ponfwdkYyg0ifygonf/ ¤if;wGif ocÐsKif;ajrrsm;? *lAdrmefrsm;ESifh ajrjr§KyfoN*ØK[f
onfh ae&mrsm;vnf; yg0ifygonf/
(2) axmufyHhrIrsm;twGuf pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm; rudkufnDaponfh qdk;usdK;jzpfapaom
vu©Pm&yfrsm;wGif ,Ofaus;rIqdkif&m ypönf;rsm;udk qdk;usdK;oufa&mufaponfh
rnfonfhvkyfaqmifrIrsdK;rqdk yg0ifygonf/
(3) wnfaqmufa&;tqifhumvtwGif; ,Ofaus;rIqdkif&mt& wefbdk;&Sdonfh ypönf;rsm;
awGY&Sd&mwGif cGJjcm;owfrSwfjcif;? cdk;,lrIab;rS umuG,fjcif;? &SmazGawGY&Sdonfh vlzefwD;
jyKvkyfonfh ypönf;rsm;tm; pDrHaqmif&Gufjcif;rsm;twGuf atmufygvkyfief;pOfrsm;
twdkif; vdkufemaqmif&Guf&rnfjzpfNyD; wif'g pm&Gufpmwrf;rsm;wGif owfrSwfcsuf
tjzpf yg0if&rnf/
(u) taMumif;wdkufqdkifawGY&SdrI ay:aygufonfhae&m&Sd aqmufvkyfa&; vkyfief;rsm;udk
&yfwefYyg/
(c) &SmazGawGY&Sdonfh {&d,m (odkY) site udk jynfhpHkpGm azmfjyyg/
(*) a&TUajymif;o,f,lEdkifaom ypönf;rsm;qHk;½IH;jcif;? ysufpD;jcif;rsm;udk wm;qD;Edkif&ef
¤if;{&d,mudk vHkNcHKpGm apmifhMuyfyg/
(C) BuD;Muyfa&;tif*sifeD,mxH today;taMumif;Mum;í ¤if;rSwqihf oufqdkif&m
wm0ef&SdtmPmydkiftzGJYtpnf;rsm;xH taMumif;Mum;yg/
(i) oifhawmfonfh aemufqufwGJ vkyfief;pOfrsm;twGuf qHk;jzwfaqmif&Gufjcif; rjyKrSD
umvtwGif; wm0ef&dS a'oqdkif&m tmPmydkiftzGJYtpnf;rsm;ESifh oufqdkif&m
0efBuD;Xmersm;onf tqdkyg{&d,mapmifha&Smuf? xdef;odrf;xm;&ef wm0ef,l&
rnf/
(p) tqdkygawGY&SdrIESifh ywfoufí qHk;jzwfaqmif&Guf&rnfh enf;vrf;rsm;udk wm0ef&Sd
tmPmydkiftzGJYtpnf;rsm;ESifh oufqdkif&m0efBuD;XmewdkYrS csrSwf&rnf/ ¤if;wGif
tcif;tusif; txm;todk (Oyrm- ra&TUajymif;Edkifonfh ,Ofaus;rIESifh
a&S;a[mif;okawoeqdkif&m ta&;BuD;onfh <uif;usefypönf;awGY&Sd&mwGif)?
xdef;odrf;apmifha&Smufjcif;? e*dkrlvtwdkif; xdef;odrf;jcif;? apmifha&Smufjcif;qdkif&m
tajymif;tvJrsm; yg0ifEdkifygonf/
(q) awGY&SdrIESifh pyfvsOf;onfh pDrHcefYcGJrIqdkif&m tmPmydkiftzGJYtpnf;rsm;\ qHk;jzwf?
aqmif&GufrIrsm;tm; oufqdkif&m 0efBuD;XmerS pmjzifh today;azmfjy&rnf/
(Z) tarGtESpfypönf;rsm; ab;uif;vHkNcHKrIESifh ywfoufí aqmufvkyfa&;vkyfief;rsm;
taejzifh wm0ef&Sd a'oqdkif&m tmPmydkiftzGJYtpnf;rsm;ESifh oufqdkif&m
0efBuD;XmewdkYrS cGifhjyKcsuf &&SdrSomvQif jyefvnfpwifEdkifygrnf/
tqdkygvkyfief;pOfrsm;udk wnfaqmufa&; oabmwlpmcsKyf (contract) wGif vdkufem
&rnfh owfrSwfcsufrsm;tjzpf &nfñTef;azmfjy&rnf/ pDrHudef; BuD;MuyfrI tawmtwGif;? site
tif*sifeD,monf ]]taMumif;wdkufqdkifawGY&SdrI}} wpHkw&mESifh ywfoufonfh pDrHaqmif&GufrI
rsm;ESifh pyfvsOf;í txufazmfjyyg pnf;rsOf;pnf;urf;rsm;udk avhvmppfaq;&rnf/
oufqdkif&m awGY&SdrIrsm;tm; urÇmhbPf\ BuD;Muyfppfaq;a&; tpD&ifcHpmrsm;wGif
rSwfwrf;wifrnfjzpfNyD;? taumiftxnfazmfjcif; NyD;pD;rI tpD&ifcHpmtaejzifh pDrHudef;\
,Ofaus;rIypönf;rsm;ESifh ywfoufí oifhawmfonfh avsmhyg;oufomapa&;? pDrHcefYcGJrI? ESifh
vkyfaqmifcsufrsm;\ a,bl,sxda&mufaumif;rGefrIrsm;udk tuJjzwfppfaq;ygrnf/
yl;wGJ 4/ a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOfrlabmifyl;wGJ 4/ a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOfrlabmifyl;wGJ 4/ a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOfrlabmifyl;wGJ 4/ a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOfrlabmif
1/ ed'gef;1/ ed'gef;1/ ed'gef;1/ ed'gef;
1.1/ pDrHudef; OD;wnfcsufrsm;1.1/ pDrHudef; OD;wnfcsufrsm;1.1/ pDrHudef; OD;wnfcsufrsm;1.1/ pDrHudef; OD;wnfcsufrsm;
urÇmhbPfrS aiGaMu;yHhydk;onfh tqdkjyK jrefrmtrsdK;om; vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&;
pDrHudef;(NEP) taejzifh jrefrmEdkifiHt0Srf; vQyfppf"mwftm; 0efaqmifrIrsm; wdk;jr§ifh toHk;jyK
Edkifa&; jrefrmEdkifiHtpdk;&\ BudK;yrf;rIrsm;tm; yHhydk;ulnD&ef &nf&G,fygonf/
þpDrHudef;rS jrefrmEdkifiHtpdk;&\ 2030 rwdkifrSD EdkifiHom;wdkif; vQyfppf"mwftm; &&Sda&;
OD;wnfcsuf jynfhrSDaqmif&GufEdkifap&ef yHhydk;ulnDygrnf/
1.2/ csdKUwJhEGrf;yg;rIESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm; qef;ppfavhvmcsuf (PSIA) okawoe
pDrHudef;yHkpH'DZdkif;rsm;ESifh ywfoufí tcsuftvufrsm; yHhydk;Edkif&ef csdKUwJhEGrf;yg;rIESifh vlrIa&;&m
oufa&mufrIrsm; qef;ppfavhvmcsuf (PSIA) okawoeudk 2014 ckESpfESifh 2015 ckESpf
Zefe0g&DvrS rwfvtwGif; aqmif&GufcJhygonf/ ¤if;taejzifh (1) NEP taumiftxnfazmf
jcif;ESifh zGHYNzdK;wdk;wufrIrsm; aqmif&Gufrnfh tzGJYtpnf;qdkif&m aemufcHtajctaersm; (2)
pGrf;tifEGrf;yg;rItay: t"duxm;í pGrf;tifESifh "mwftm;oHk;pGJrIyHkpHrsm; (3) 2014 ckESpf
{NyDvwGif jy|mef;cJhonfh "mwftm;ctopfrsm;? ¤if;wdkYrS oHk;pGJol tpktzGJY trsdK;rsdK;tay:
oufa&mufrI ponfhtcsufrsm;udk t"duxm;í vQyfppf"mwftm;vdkif; csdwfqufjcif;ESifh
xyfwvJvJukefusp&dwfrsm;tay: aiGaMu;wwfEdkifrI yuwdtajctaersm; (4) 0efaqmifrI
rsm;\ t&nftaoG;ESifh aps;EIef;qdkif&m od&Sdem;vnfrIrsm;ESifh ywfoufí oHk;pGJolrsm;\ tjrif
ponfhtcsufrsm;udk t"duxm; aqmif&GufcJhygonf/ PSIA taejzifh enf;pepfrsm; a&mpyf
toHk;jyKonfh enf;vrf;jzifh aqmif&GufcJhNyD;? txufazmfjyyg udpö&yfrsm;ESifh ywfoufonfh
tcsuftvufrsm; pkaqmif;Edkif&ef twdkif;twm^ ta&twGuftm;jzifh okawoejyKjcif;yHkpH
(quantitive) ESifh t&nftaoG;tm;jzifh aqmif&Gufjcif;yHkpH (qualitative)ponfwdkY yg0ifyg
onf/
uGif;qif;avhvmrnfhae&mrsm; a&G;cs,f&mwGif aemufcHtajctaetrsdK;rsdK;tm;
em;vnfEdkif&ef ta&;ygrI? vQyfppf"mwftm; toHk;jyKEdkifrI tajctae? aus;vufESifh NrdKUjy
ae&mrsm;&Sd oHk;pGJolrsm;\ xifjrif,lqcsuf ponfhtcsufrsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;cJhygonf/
2014 ckESpf PSIA okawoe PSIA yxrtqifhudk
• aus;vuf{&d,mrsm;twGuf – jynfe,f^wdkif;a'oBuD;trsdK;rsdK;ESifh ]]pdkufysdK;- a*[Zkef
rsm;}} &Sd vQyfppf"gwftm;&&SdrI yHkpHtrsdK;rsdK;&Sdaom {&d,mrsm;rS owif;tcsuftvuf rsm;
pkaqmif;&ef csif;jynfe,f? rEÅav;? {&m0wD? rauG;? &Srf;ESifh&cdkif ponfh a'oBuD; rsm;&Sd
aus;&Gm (13)&Gm
• NrdKUjy{&d,mrsm;twGuf - &efukef? rEÅav;ESifh csif;jynfe,fNrdKUawmf [mcg;
ponfh ae&mrsm;wGif aqmif&GufcJhygonf/
pkpkaygif;taejzifh t"dutpktzGJYaqG;aEG;yGJ (FGD) (114)ckESifh ta&;ygonfh
tcsuftvuf&,laom awGYqHkaqG;aEG;rI (KII 378 ck) tm; okawoeae&mtESHU
aqmif&GufcJhygonf/ PSIA yxrtqifhtpD&ifcHpmudk 2014 ckESpf 'DZifbmvwGif
tNyD;owfaqmif&GufcJhNyD; ¤if;udkatmufazmfjyygae&mwGif &,lcJhygonf/
https:// energypedia.info/wiki/File:WB Myanmar NEP PSIA Phase I
Final.pdf 2015 ckESpf tapmydkif;wGif aqmif&GufcJhonfh PSIA 'kwd,tqifh qef;ppf
avhvmrItaejzifh txufaz:jyygudpö&yfrsm;ESihf ywfoufí ydkrdkjynfhpHkonfh tcsuf
tvufrsm; yHhydk;Edkifap&ef xyfaqmif; jynfe,frsm;wGif tcsuftvufrsm; aumuf,l
cJhygonf/ xdkYtjyif yxrtqifhwGif owfrSwfazmfjyxm;onfh ta&;ygaom udpö&yf
rsm;tm; ydkí eufeuf½Idif;½Idif;em;vnfEdkifap&efvnf; aqmif&GufcJhonf/ ¤if;wGif
atmufygwdkY yg0ifygonf/ (i) aus;&Gmrsm;odkY vdkif;csdwfqufrI ukefusp&dwfESifh tdrfrsm;
odkY vdkif;csdwfqufonfh ueOD;ukefusp&dwfrsm; ponfjzifh vQyfppf"gwftm;toHk;jyKEdkif
&ef twGuf t"dutwm;tqD;rsm;/ (ii ) aus;&GmESifh &yfuGuftqifh udk,fxludk,fx
zGJYpnf;aqmif&GufrIenf;vrf;rsm;ESifh EGrf;yg;olrsm;? ta&;rygonfh tdrfaxmifpkrsm;
csefvSyfusef&pfEdkifonfh tvm;tvmrsm;? aus;&GmwGif;ESifh aus;&Gmrsm;Mum; t&if;
tjrpf cGJa0jzefYjzL;rIESifh ywfoufí y#dyu©ay:aygufEdkifonfh tvm;tvmrrsm;? (iii )
vQyfppf"gwftm; tajccHtaqmufttHkrsm; (ajr,modrf;qnf;jcif;ESifh vSL'gef; jcif;
tygt0if)\ wnfae&mtm; qHk;jzwfEdkif&ef aqmif&Guf&rnfh vkyfief;pOfrsm; (iv)
a'otqifhqifh tjiif;yGg;rIESifh wdkifMum;csufrsm;udk wifjyajz&Sif;Edkif&ef pDpOfxm;
&Sdonfh vkyfief;pOfrsm;? (v) ]]aiGaMu;wwfEdkifrIuGm[csuf wdkif;wmjcif;ESifh tpdk;&\
vQyfppf"gwftm; 0efaqmifrIrsm;udk ¤if;wdkY csdwfquftoHk;jyKEdkif&ef vdktyfaom
vHkavmufonfh aiGaMu;axmufyhHrIyrmPESifh ywfoufí tdrfaxmifpkrsm;\ xifjrif
,lqcsufrsm; (vi) NrdKUe,ftqifh vQyfppf"gwftm;0efaqmifrIXmersm;\ vkyfief;
pGrf;&nfaumif;rGefa&;twGuf OD;pm;ay; {&d,mrsm;/
PSIA 'kwd,tqifh okawoeudk
• aus;vuf{&d,mrsm;twGuf – csif;? rauG;? u&if? rGef? {&m0wD? &cdkif? &Srf;?
rEÅav; ponfha'oBuD;rsm;&Sd aus;&Gm (15)&Gm
• NrdKUjy{&d,mrsm;twGuf - &efukef? rEÅav;? &cdkifjynfe,fNrdKUawmf ppfawGESifh
rGefjynfe,f oxHkNrdKU
ponfha'orsm;wGif aqmif&GufcJhygonf/
1.3/ xyfaqmif;vlrIa&;&mtuJjzwfcsufESifh 1.3/ xyfaqmif;vlrIa&;&mtuJjzwfcsufESifh 1.3/ xyfaqmif;vlrIa&;&mtuJjzwfcsufESifh 1.3/ xyfaqmif;vlrIa&;&mtuJjzwfcsufESifh tBuHjyKaqG;aEG;csufrsm;tBuHjyKaqG;aEG;csufrsm;tBuHjyKaqG;aEG;csufrsm;tBuHjyKaqG;aEG;csufrsm;
2015 ckESpf Zefe0g&D-rwfv tawmtwGif; PSIA yxrtqifhESifh 'kwd,tqifh
okawoersm;tjyif t&yfom;vlYtzGJYtpnf;rsm;? tpdk;&ESifh tcsdKUaom pD;yGg;a&; stakeholder
rsm; yg0ifonfh tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;tjyif vlrIa&;&m tuJjzwfcsufudkvnf;
aqmif&GufcJhonf/ ¤if;taejzifh urÇmhbPf\ vkyfief;aqmif&GufrI rl0g'rsm;tjzpf obm0
ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsuf (op 4.01)? a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; (op 4.10)? qE
tavQmufr[kwfaom a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; (op 4.12) rsm;t& tqdkjyK NEP pDrHudef;
vkyfief;rsm;\ vlrIa&;&moufa&mufrI tvm;tvmrsm;udk tao;pdwf od&SdEdkifap&ef t"du
xm;ygonf/
vlrIa&;&mtuJjzwfcsufESifh tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;onf a'ocH wdkif;&if;om; jynfol
rsm;ESifh ywfoufonfh urÇmhbPf\ vkyfief;aqmif&GurI rl0g' op 4.10 vdktyfcsufrsm;ESifh
udkufnDpGm wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh ywfoufonfhudpö&yfrsm;ESifh tEÅ&m,frsm;tm;
xnfhoGif;pOf;pm;cJhNyD; ajr,m? usm;^r? obm0t&if;tjrpfrsm; pDrHtkyfcsKyfjcif;? ponfwdkYESifh
qufEG,fonfh udpö&yfrsm;tay: t"duxm;í t&yfbufvlYtzGJYtpnf; (stakeholder)
rsm;ESifhvnf; aqmif&GufcJhygonf/
uGif;qif;avhvmrIrsm;taejzifh csif;jynfe,fajrmufydkif; (zvrf;? [m;cg;)ESifh &Srf;
jynfe,fawmifydkif; (awmifBuD;? &yfapmuf) ponfh a'orsm;wGif jynfe,fwpfckwGif aus;&Gm
(4)&Gmjzifh aus;&Gmaygif; (8)&GmodkY oGm;a&mufaqmif&GufcJhNyD; NEP yg0ifrIrSwqifh aiGaMu;
yHhydk;&ef tqdkjyKonfh tajccHtaqmufttHktrsdK;tpm;erlemyHkpHrsm;tm; pl;prf;avhvmjcif;rsm;
vnf; yg0ifcJhonf/
vQyfppf"gwftm; jznfhqnf;a&;vkyfief;pOf\ rwlnDonfh tawGYtBuHKrsm;&Sdonfh &yf&Gm
rsm;jzifhvnf; aqG;aEG;yGJrsm; aqmif&GufcJhonf/ Oyrm- tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf½Hkrsm;
(tpdk;&aiGaMu; yHhydk;rIESifh &yf&GmaiGaMu;yHhydk;rI)ESifh qdkvmtdrfoHk;pepfrsm;rSwqifh vuf&Sd
vQyfppf"gwftm;0efaqmifrI &&Sdaeaom &yf&Gmrsm;? rMumao;rDu yifr"gwftm;vdkif;ESifh
csdwfqufxm;onfh &yf&Gmrsm;ESif tpdk;&rSaiGaMu;yHhydk;aomvQyfppf"gwftm;jznfhqnf;a&;
tpDtpOftm; vuf&SdtoHk;rjyKEdkifao;aom aus;&Gm (1)&Gm ponfjzifh yg0ifygonf/
&Srf;jynfe,fwGif oGm;a&mufavhvmcJhonfh aus;&Gm(4)&GmwGif zGJYpnf;yg0ifonfh wdkif;&if;om;
rsm;rSm Arm? "Ek? ytdkY0f? Nepali rsm; jzpfMuNyD; csif;? &Srf;? ytdkY0fESifh "Ekbmompum;
ajymMum;olrsm;rS uGif;qif;okawoetzGJYwGif vdktyfovdk 0ifa&mufaqmif&Gufay;cJhNyD;
aus;&GmtqifhwGif t"dyÜg,fjynfh0onfh aqmif&GufrIrsm;jzifh tqifajyacsmarGYap&ef
ulnDcJhonf/
,aeYtxd aqmif&GufcJhonfh PSIA? vlrIa&;&mtuJjzwfcsufESifh tBuHjyKaqG;aEG;yGJ
&v'frsm;rSm – NEP pDrHudef;'DZdkif;yHkpHESifh vuf&Sda'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOf
rlabmif (IPPF)rsm;twGuf tcsuftvufrsm; yHhydk;cJhNyD; &nf&G,fcsufrSm &yf&Gmyg0if
aqmif&GufrI wdk;jr§ifhap&efESifh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh ywfoufonfh udpö&yfrsm;tm;
ajz&Sif;Edkifap&efwdkYjzpfygonf/ ¤if;taejzifh þ IPPF ESifh ESMF rsm;wGif azmfjyxm;onfh
twdkif; &yf&GmtBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;ESifh yg0ifaqmif&GufrIrsm;tay: tav;teufxm;
aqmif&GufrIrsm;onf pDrHudef; taumiftxnfaz:umvtwGif;wGifvnf; qufvuf
aqmif&Gufygrnf/
þ IPPF taejzifh a'ocHjynfolrsm; txl;ojzifh EGrf;yg;í tm;enf;onfh tpktzGJY
rsm;- wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;twGuf rQwí ,Ofaus;rIESifh qDavsmfaom pDrHudef;
tusdK;aus;Zl;rsm;jznfhqnf;&efESifh vlrIa&;&mqdk;usdK;rsm;udk avsmhcsEdkifap&ef vkyfief;aqmif
&GufrIqdkif&m tpDtpOfrlabmifESifh ywfoufí vQyfppfpGrf;tm; 0efBuD;Xme(MOEP)ESifh
arG;jrLa&;? a&vkyfief;ESifh aus;vufa'ozGHYNzdK;a&;0efBuD;Xme(MLFRD)? DRD wdkYtm; yHhydk;
ulnDEdkif&ef &nf&G,fygonf/ obm0ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsufESifh a'ocHwdkif;&if;om;
jynfolrsm; (odkY jrefrmEdkifiH\ aemufcHtajctaet& wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;) ponfwdkY
ywfoufí urÇmhbPf\ vkyfief;aqmif&GufrIqdkif&m rl0g'rsm;\ vlrIa&;&m ab;uif;vHkNcHKrI
u@rsm;tm; ajz&Sif;aqmif&GufEdkif&ef IPPF tm; a&;qGJaqmif&GufcJhygonf/
OP 4.10 \ ta&;ygonfh vdktyfcsufrSm rl0g' owfrSwfcsuft& ¤if;wdkYay:
oufa&mufonfh pDrHudef;vkyfief;rsm;twGuf wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;xHrS us,fjyefYonfh
&yf&GmaxmufcHyHhydk;rIrsm; &&Sdap&efjzpfygonf/ (aumif;usdK;oufa&mufrIjzpfap (odkY) qdk;usdK;
oufa&mufrIjzpfap)/ odkYaomf tao;pdwf pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm; cGJjcm;owfrSwfjcif;
raqmif&Guf&ao;aomaMumifh tqdkyg us,fjyefYonfh &yf&GmaxmufcHyHhydk;rIrsm; &&Sd&ef
apmvGef;aeygonf/ þ IPPF wGif azmfjyxm;onfhtwdkif; pDrHudef;taumiftxnfazmf
umvtwGif; vGwfvyfí BudKwiftoday;rI&Sdaom tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;udk aqmif&GufoGm;yg
rnf/ tvm;wlyif? wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;ESifh qufEG,fonfh udpö&yfrsm;tm; ajz&Sif;Edkif&ef
vdktyfonfh wnfae&mtvdkuf tao;pdwf tpDtpOfrsm;udkvnf; wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;
tm; oufa&mufonfh pDrHudef;vkyfief;cGJ wckcsif;pDtwGuf taumiftxnfazmfumvtwGif;
jyifqifaqmif&Gufygrnf/
pDrHudef;jyifqifa&;umvtwGif; wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh aqmif&GufcJhonfh
tBuHjyKaqG;aEG;yJGrsm;taejzifh tqdkjyKpDrHudef;ESifhywfoufí uefYuGufrI wpHkw&m awGY&Sd&jcif;
r&SdbJ jrefrmEdkifiH&Sd wdkif;a'oBuD; (7)ckESifh wdkif;&if;om;jynfe,frsm;wGif vQyfppf"mwftm;
0efaqmifrIrsm; wdk;wufaumif;rGefa&;onf vdktyfcsufw&yf jzpfaeygonf/
2/ tqdkjyKpDrHudef; OD;wnfcsufrsm;ESifh 'DZdkif;yHkpH2/ tqdkjyKpDrHudef; OD;wnfcsufrsm;ESifh 'DZdkif;yHkpH2/ tqdkjyKpDrHudef; OD;wnfcsufrsm;ESifh 'DZdkif;yHkpH2/ tqdkjyKpDrHudef; OD;wnfcsufrsm;ESifh 'DZdkif;yHkpH
2.1/ pDrHudef; azmfjycsuf2.1/ pDrHudef; azmfjycsuf2.1/ pDrHudef; azmfjycsuf2.1/ pDrHudef; azmfjycsuf
MOEF ESifh MLFRD (DRD) wdkYrS OD;pD;aqmif&Gufaeonfh jrefrmhtrsdK;om; vQyfppf
"mwftm;jznfhqnf;a&; pDrHudef; (NEP) onf 2030 rwdkifrSD jrefrmEdkifiH&Sd jynfolrsm;tm;vHk;
vQyfppf"mwftm; &&SdtoHk;jyKEdkifa&; jrefrmEdkifiHtpdk;&\ OD;wnfcsuftm; yHhydk;ay;onfhtae
jzifh jrefrmEdkifiH&Sd vQyfppf"mwftm; &&SdtoHk;jyKEdkifrI wdk;jr§ifhvmapa&; ulnDyHhydk;ay;&ef t"du
xm;ygonf/
NEP onf urÇmhbPftzGJY yHhydk;rItaejzifh &nf&G,fonfh tqifh(3)qifhyg tpDtpOf\
yxrtqifhjzpfNyD; yifr"mwftm;vdkif;pepfESifh "mwftm;vdkif;jyify aqmif&GufrIrsm;rSwqifh
jrefrmEdkifiH&Sd vQyfppf"mwftm; 0efaqmifrIrsm; wdk;csJUaqmif&GufEdkifap&ef &nf&G,fygonf/
NEP pDrHudef;\ ueOD;tqifhonf (5)ESpf pDrHudef; jzpfonf (2015-2019) pDrHudef;\
arQmfrSef;onfh &v'frsm;wGif EdkifiHt0Srf; aus;vufESifh NrdKUjya'orsm;&Sd tdrfaxmifpkrsm;twGuf
vdkif;topfcsdwfqufjcif;vnf; yg0ifygrnf/ tqdkjyK yifr"mwftm;vdkif;tqifhqifh aqmif&Guf
rI tpDtpOfonf ydkrdkaumif;rGefaom vQyfppfrD;? qufoG,fa&;ESifh azsmfajza&; tpdwftydkif;
rsm;tm;jzifh tusdK;oufa&mufrI &&Sdonfh jynfolrsm;\ b0aumif;rGefwdk;wufap&efomru
0ifaiG&&SdrI tcGifhtvrf;rsm;ESifh ukefxkwfpGrf;tm;rsm;udk wdk;wufaumif;rGefaprSmjzpfonf/
tpDtpOftaejzifh usef;rma&; aq;cef;rsm;ESifh ausmif;rsm; (txl;ojzifh EGrf;yg;í
tm;enf;onfh a'orsm;&Sd) twGuf "mwftm;vdkif;csdwfqufrIrsm;udk OD;pm;ay; aqmif&Gufjcif;
jzifh zGHYNzdK;wdk;wufa&; tusdK;oufa&mufrIrsm;udk tjrifhqHk;jr§ifhwifEdkifap&ef aqmif&Gufygrnf/
þpDrHudef;wGif "mwftm;vdkif;jyifytBudK^ ueOD;vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&; tpD
tpOfyg0ifí yifr"mwftm;vdkif;ESifh eD;pyf&m e,ferdwf\jyify&Sd NEP yxrtqifhtNyD;
(10)ESpfausmfMumNyD;rSom yifr"mwftm;vdkif; tajccHvQyfppf"mwftm;0efaqmifrI &&Sdrnf[k
arQmfrSef;xm;onfh jynfolrsm;tm; t"duxm;aqmif&Gufjcif;jzifh EGrf;yg;í tm;enf;onfh
rdom;pk tdrfaxmifpkrsm;twGuf wdkuf½dkuftusdK;aus;Zl;rsm; &&Sdap&efjzpfonf/
NEP onf zGHYNzdK;a&; rdwfzuftzGJYtpnf;rsm; (DPs) tm;vHk;ESifhwuG ¤if;{&d,m
twGuf pdwf0ifpm;wuf<uonfh yk*¾vdu u@ESifhyg twlvufwGJ aqmif&Guf&ef &nf&G,fxm;
ygonf/ jrefrmEdkifiH&Sd vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&; yHhydk;&mwGif DP rsm;yg toHk;jyKEdkifrnfh
yGifhvif;rI&Sdonfh pBuFefwcktjzpf yHkpH'DZdkif;csrSwfaqmif&Gufygrnf/ tqdkyg ñIdEdIif;aqmif&Guf
rnfh u@t0Srf; enf;vrf;onf vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;jcif;\ tusdK;aus;Zl;rsm;udk
jzefYa0&mwGif¤if;? jrefrmEdkifiH&Sd tqHk;pGefEGrf;yg;rIavsmhcsa&;ESifh ypönf;OpömrQa0ysHUESHYrIwdk;jr§ifha&;
ponfh nDaemif&nfrSef;csuftm; OD;wnfí GOM? DP ESifh yk*¾vdu u@rsm; vufwGJ
aqmif&Guf&mwGif¤if; txda&mufqHk; enf;vrf;tjzpf owfrSwfEdkifygonf/
þpDrHudef;onf urÇmhbPf\ obm0ywf0ef;usifqdkif&m trsdK;tpm; B tjzpf
owfrSwfxm;ygonf/ tdrfaxmifpkrsm;\ ½kyfydkif;qdkif&m ae&ma&TUajymif;&jcif;? (odkY) BuD;rm;
onfh twdkif;twmjzifh ajr,m ESifh^odkY ydkifqdkifrI ypönf;rsm; odrf;,ljcif; jzpfEdkifzG,fr&Sdyg/
tcsdKUaom pDrHudef;rS wdkuf&dkuftusdK;aus;Zl;r&&SdbJ oufa&mufrI cH&Edkifonfh jynfolrsm;
&SdEdkifaomfvnf; pDrHudef;rS oufa&mufrI cH&onfh jynfolrsm;rSm trsm;tm;jzifh pDrHudef;rS
wdkuf½dkuf tusdK;cHpm;cGifh&Sdolrsm; jzpfygonf/ (Oyrm- tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf&Hkrsm;\
atmufzuf downstream &Sd a&toHk;jyKolrsm;)
2.2/ pDrHudef;tpdwftydkif;rsm;
tydkif;(1)/ yifr"mwftm;vdkif; tqifhqifhaqmif&Gufjcif; (tar&duefa':vmoef; 300 txd)
yifr"mwftm;vdkif;tydkif;onf &efukefvQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&;bkwftzGJY (YESB)ESifh
vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&;vkyfief; (ESE) wdkYrS vuf&Sdvkyfief;aqmif&Gufaeonfh
"mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;uGef,ufrsm; wdk;csJU&efESifh vuf&Sdyifr"mwftm;vdkif;ESifh eD;uyfpGm
wnf&Sdí yifr"mwftm;vdkif;tqifhqifh aqmif&GufrItwGuf p&dwftoufomqHk; vrf;aMumif;
&Sd NEP tpDtpOfwGif owfrSwfazmfjyxm;onfh &yf&Gmrsm; "mwftm;vdkif;csdwfquf&ef ypönf;
ud&d,m0,f,lrIrsm;udk yHhydk;ygrnf/ þtydkif;wGif atmufygwdkYtm; aqmif&Guf&ef ypönf;
ud&d,m 0,f,lrIrsm; yg0ifygrnf-
- vuf&SdAdkYtm;vwf (MV ) "mwftm;cGJ½Hkrsm; wdk;csJUjcif;ESifh MV "mwftm;cGJ½Hktopfrsm;
wnfaqmufjcif;
- vuf&Sd MV "mwftm;vdkif;rsm;? AdkYtm;edrfh(LV ) vdkif;rsm;ESifh MV/LV AdkYtm;ajymif;
pufrsm; jyefvnfxlaxmifjcif;ESifh topfwnfaqmufjcif;
- tdrfaxmifpkrsm;tm; 0efaqmifrIvdkif;rsm;? rDwmrsm;jzifh "mwftm;csdwfqufjcif;
MOEP pDrHudef; pDrHcefYcGJrI½Hk;onf þtydkif;ESifhywfoufí ESE? YESB? tjcm;
rdwfzuftzGJYtpnf;rsm;ESifh eD;uyfpGm vufwGJaqmif&Gufí pDrHcefYcGJrIrsm; aqmif&Guf
ygrnf/
EdkifiHwum zGHYNzdK;wdk;wufa&; tultnD (IDA ) &efyHkaiGrS ukefypönf;rsm;
0,f,ljznfhqnf;jcif; (transformers rsm;? wdkifrsm;) (conductors) vQyful;ypönf;rsm;?
aub,fBudK;rsm;? rDwmrsm;ESifh t&efud&d,mrsm;) twGuf aiGaMu;yHhydk;rnfjzpfNyD;
¤if;wdkYtm; ESE ESifh YESB wdkYrS wm0ef,lwyfqif&ygrnf/ EdkifiHwum b@ma&;
aumfydka&;&Sif;taejzifhvnf; yk*¾vduu@rsm;rS owfrSwfyHkpH^ taetxm;jzifh
wyfqifa&; vkyfief;rsm;wGif yg0ifaqmif&GufEdkifa&;udkvnf; yHhydk;Edkifygonf/
tydkif;(2)/ yifr"mwftm;vdkif;jyify tBudK^ ueOD;vQyfppf"mwtydkif;(2)/ yifr"mwftm;vdkif;jyify tBudK^ ueOD;vQyfppf"mwtydkif;(2)/ yifr"mwftm;vdkif;jyify tBudK^ ueOD;vQyfppf"mwtydkif;(2)/ yifr"mwftm;vdkif;jyify tBudK^ ueOD;vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&; ftm;jznfhqnf;a&; ftm;jznfhqnf;a&; ftm;jznfhqnf;a&;
((((IDA tar&duef a':vm oef; 80 cefY)tar&duef a':vm oef; 80 cefY)tar&duef a':vm oef; 80 cefY)tar&duef a':vm oef; 80 cefY)
"mwftm;vdkif;jyifytydkif;onf vuf&Sd trsdK;om;yifr"mwftm;vdkif; a&muf&SdrI
e,ferdwfjyifywGif wnf&Sdonfh &yf&Gmrsm; (odkY) vmrnfh 10 ESpftwGif; yifr
"mwftm;vdkif; tajccH"mwftm; &&SdEdkifzG,f r&Sdonfh &yf&Gmrsm;tm; t"du OD;wnf
aqmif&Gufygrnf/ þtydkif;taejzifh qdkvm PV pepfrsm; tygt0if mini-grid ESifh
tdrfaxmifpk pGrf;tifpepfrsm;? tao;pm;a&tm;vQyfppf (1rD*g0yfxuf ausmfvGefrnf
r[kwf[k cefYrSef;xm;onfh)? avtm;? 'DZ,fESifh hybrid pepfrsm; (Oyrm – 'DZ,f^
qdkvm) ponfh enf;vrf;rsm; toHk;jyKjcif;tay: tajccHí aqmif&Gufygrnf/
MLFRD onf ¤if;\trsdK;om;tqifhESifh trsdK;om;tqifhatmuf aus;vufzGHYNzdK;a&;
OD;pD;Xme(DRD) ½Hk;rsm;rSwqifh "mwftm;vdkif;jyify aus;vufvQyfppf"mwftm;
jznfhqnf;a&;vkyfif;rsm;udk wm0ef,l aqmif&Guf&ygrnf/
tydkif;(3)/ vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmqdkif&mtultnDF (tydkif;(3)/ vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmqdkif&mtultnDF (tydkif;(3)/ vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmqdkif&mtultnDF (tydkif;(3)/ vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmqdkif&mtultnDF (IDA tar&duef tar&duef tar&duef tar&duef a':vm oef; 20cefY)a':vm oef; 20cefY)a':vm oef; 20cefY)a':vm oef; 20cefY)
þtydkif;onf vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&;qdkif&m tpDtpOfa&;qGJjcif;ESifh taumif
txnfazmfjcif;? enf;ynmqdkif&m 'DZdkif;yHkpH? pD;yGm;a&;ESifh b@ma&;&m qef;ppfavhvmjcif;?
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm; pDrHcefYcGJrI? avhvmppfaq;jcif;ESifh
tuJjzwfjcif;? ypönf;rsm;0,f,ljznfhqnf;jcif;ESifh b@ma&;&m pDrHcefYcGJrI ponfh vkyfief;rsm;
wGif yg0ifonfh tzGJYtpnf;qdkif&m tqifhtrsdK;rsdK;&Sd (jynfaxmifpktqifh? jynfe,f wdkif;a'o
BuD;? c½dkiftqifhponf) tpdk;&tzGJYtpnf;rsm;tm; enf;ynmqdkif&m tultnD (TA)? vkyfief;
pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh tBuHOmPfjznfhqnf;jcif;ponf yHhydk;rIrsm;udk aqmif&Gufygrnf/
2.2.1/ tydkif;(4)/ jzpfvmEdkifonfh ta&;ay: tajctaeajz&Sif;a2.2.1/ tydkif;(4)/ jzpfvmEdkifonfh ta&;ay: tajctaeajz&Sif;a2.2.1/ tydkif;(4)/ jzpfvmEdkifonfh ta&;ay: tajctaeajz&Sif;a2.2.1/ tydkif;(4)/ jzpfvmEdkifonfh ta&;ay: tajctaeajz&Sif;aqmif&Gufjcif;qmif&Gufjcif;qmif&Gufjcif;qmif&Gufjcif;
þ]]okntydkif;}} \ OD;wnfcsufrSm qdk;&Gm;onfh obm0ab;tEÅ&m,fay:aygufonfh
tajctaewGif jyefvnfaumif;rGefa&;ESifh jyefvnfwnfaqmufa&;yHhydk;rIrsm; jznfhqnf;Edkif&ef
pDrHudef; tjcm;tydkif;rsm;rS &&Sdxm;onfh IDA acs;aiGrsm;udk vQifjrefpGm jyefvnfcGJa0vsmxm;
owfrSwfEdkif&ef jzpfonf/ þtydkif;onf jrefrmEdkifiH\ ta&;ay: tajctaerS jyefvnf
aumif;rGefa&;twGuf vdktyfonfh tjyKoabmukefypönf;rsm; pm&if;ESifh odkY tao;pdwf
vkyfief;rsm;? ukefypönf;rsm;? 0efaqmifrIrsm;ESifh ta&;ay:tajctae vkyfief;aqmif&GufrI
p&dwfrsm;ESifh ywfoufí trsm;jynfolESifh yk*¾vduu@aiGaMu;oHk;pGJrIrsm;udk b@ma&; yHhydk;yg
rnf/ þtydkif;taejzifh jzpfvmEdkifonfh ta&;ay:tajctaeajz&Sif;aqmif&GufrItydkif;
(CERC) vkyfief;vrf;ñTefrSm tBuHK;0ifoufqdkifNyD; b@ma&;&m pDrHcefYcGJrI? 0,f,ljznfhqnf;
rI? ab;uif;vHkNcHKa&;ESifh tjcm;vdktyfonfh taumiftxnfazmfa&; tpDtpOfrsm; ponfwdkY
ESifh ywfoufí tao;pdwfyg0ifygonf/
2.2.2/ NEP pDrHudef; taumiftxnfazmfa&;tpDtpOfrsm;
NEP qdkif&m tBuHjyKcsufrsm; aemufydkif;wGif tpdk;&onf 2014 ckESpf Mo*kwfv 27
&ufaeY xkwfjyefonfh trdefY'D*&Djzifh 'kwd,or®wrS em,utjzpf aqmif&Gufonfh trsdK;om;
vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&; trIaqmifaumfrwD (NEEC)udk zGJYpnf;xlaxmifcJhygonf/
NEEC wGif MOEP jynfaxmifpk0efBuD;rS OuúXtjzpf aqmif&Gufí MLFRD jynfaxmifpk
0efBuD;rS wGJzufOuúXtjzpf aqmif&Gufygonf/ xdkYjyif MOEP ESifh MLFRD wdkYwGif NEEC
tNrJwrf; twGif;0ef½Hk;rsm;udkvnf; zGifhvSpfí pDrHudef; pDrHcefYcGJrI½Hk;rsm; (PMO)udk BuD;Muyf
aqmif&GufcJhygonf/ tqdkyg PMO rsm;onf ESE? YESB ESifh DRD wdkYrS aqmif&Gufonfh
enf;ynmqdkif&m vkyfief;rsm;twGuf wm0ef,laqmif&Guf&ygrnf/ atmufazmfjyygyHkwGif
tzGJYtpnf;qdkif&m taumiftxnfazmfa&; rlabmifESifh tqifhtvdkuf owfrSwfxm;onfh
wm0ef 0wå&m;rsm;udk azmfjyxm;ygonf/
yHk 4.1/ tzGJYtpnf;qdkif&m taumiftxnfazmfa&;rlabmif
pDrHudef;taumiftxnfazmf aqmif&GufrI taxGaxG tpD&ifcHjcif;\ wpdwfwydkif;
tjzpf NEEC twGif;0ef½Hk;rsm;tm; ESMF ESifh ywfoufí owif;tcsuftvufrsm; yHkrSef
jznfhqnf;today;&rnfjzpfNyD; ¤if;wdkYtaejzifh ESMF taumiftxnfazmfaqmif&GufrIrsm;
wGifvnf; yHkrSef yg0ifvkyfaqmif&rnf/ MOEP ESifh MFLRD twGif;&Sd MOEP ESifh MFLRD
jynfaxmifpk0efBuD;rsm;ESifh tjcm;tqifhjrifht&m&Sdrsm; yg0ifaom trIaqmif aumfrwDonf
ESMF tygt0if tqdkjyKpDrHudef;vkyfief;aqmif&GufrIrsm;tm; vTrf;NcHKBuD;Muyf ppfaq;rIrsm;udk
wm0ef,laqmif&Guf&rnfjzpfNyD; tqdkyg aumfrwDtm; vTrf;NcHK taumif txnfazmfjcif;ESifh
pyfvsOf;í yHkrSeftoday;wifjy&rnf/
jynfaxmifpktqifh PMO rsm;onf jynfaxmifpktqifh pDrHudef;tpDtpOf a&;qGJjcif;
ESifh taumiftxnfazmfjcif;rsm;twGuf wm0ef,l&rnfjzpfNyD; a'otqifh pDrHudef;tpDtpOf
a&;qGJjcif;ESifh taumiftxnfazmfjcif;rsm;udk c½dkiftqifh PMO rsm;rS OD;aqmif&rnf/
(tao;pdwf tcsuftvufrsm;twGuf ESMF tcef;(4)wGifMunfhyg)
3/ oufqdkifaom urÇmhbPfab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;3/ oufqdkifaom urÇmhbPfab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;3/ oufqdkifaom urÇmhbPfab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;3/ oufqdkifaom urÇmhbPfab;uif;vHkNcHKa&;rl0g'rsm;
NEP taejzifh atmufyg urÇmhbPf ab;uif;vHkNcHKa&; rl0g'rsm;ESifh oufqdkif
tBuHK;0ifygonf/
- obm0ywf0ef;usifqdkif&m ppfaq;tuJjzwfcsuf (OP 4.01)? obm0todkuftNrHKrsm;
(OP 4.04)? ½kyf0wåK,Ofaus;rIqdkif&m t&if;tjrpfrsm; (OP 4.11)? qE´tavsmuf
r[kwfaom a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; (OP 4.12)? a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;
(OP 4.10)wdkY jzpfMuygonf/ wnfae&mtvdkuf tao;pdwfpDrHudef; vkyfief;rsm;wGif
OP 4.10 owfrSwfcsufrsm;ESifh udkufnDonfh wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;aexdkifonfh
ae&mrsm;wGif taumiftxnfazmfaqmif&Gufjcif;rsm; yg0ifrnf jzpfaomaMumifh OP
4.10 rSm þpDrHudef;ESifh oufqdkiftBuHK;0ifjcif;jzpfonfhtjyif trsdK;om;tqifh
pDrHudef;vkyfief;rsm;onfvnf; (Oyrm- rl0g'jyKjyifajymif;vJrIrsm;? tzGJYtpnf;qdkif&m
awmifhwif;cdkifrma&;ESifh vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;) wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;twGuf
tusdK;oufa&mufrIrsm; &SdEdkifaomaMumifh jzpfygonf/ OP 4.10 onf atmufyg
OD;wnfcsufrsm; &&Sdatmifjrif&ef &nf&G,fygonf/ (1) wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;
taejzifh qdk;usdK;oufa&mufrIrsm; rcHpm;&ap&ef (2) urÇmhbPfrS aiGaMu;yHhydk;onfh
vkyfief;rsm;rS ,Ofaus;rIESifh udkufnDaom vlrIa&;ESifh pD;yGm;a&; tusdK;aus;Zl;rsm;
cHpm;&&Sdap&ef ponfwdkYjzpfygonf/ þrl0g't& pDrHudef;{&d,mrsm;&Sd wdkif;&if;om;
vlenf;pkrsm;twGuf ppfaq;pDppfjcif;rsm; aqmif&Guf&ef vdktyfygrnf/ þrl0g't&
oufqdkifonf[k owfrSwfonfh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;rSm odomuGJjym;rI&Sdjcif;?
tm;enf;jcif;? atmufygvu©Pm&yfrsm;udk tenf;ESifhtrsm; ydkifqdkifonfh vlrIa&;&m
ESifh ,Ofaus;rIqdkif&m tpktzGJYrsm; ponfh tcsufrsm;yg0ifygonf/
(u) odomuGJjym;onfh a'ocHwdkif;&if;om; ,Ofaus;rI tpktzGJY0iftjzpf udk,fydkif
vu©Pm&yfrsm;&SdNyD; ¤if;wdkY\ vu©Pm&yfrsm;udkvnf; tjcm;olrsm;rS todtrSwfjyK
jcif;/
(c) pDrHudef;{&d,m&Sd yx0Dqdkif&m odomuGJjym;onfh todkuftNrHK (odkY) bdk;bGm;ydkif
e,fedrdwfjzifh pkpnf;,SOfwGJaejcif; (odkY) ¤if;todkuftNrHK^ e,fedrdwfrsm;&Sd obm0
t&if;tjrpfrsm;ESifh ,SOfwGJaejcif;/
(*) vTrf;rdk;^ tm;aumif;onfh vltzGJYtpnf;ESifh ,Ofaus;rIrsm;rS oD;jcm;jzpfaom
"avhxHk;wrf; ,Ofaus;rI? pD;yGm;a&;? vlrIa&; (odkY) EdkifiHa&;&m tzGJYtpnf;rsm;
(C) EdkifiH\ ½Hk;oHk;owfrSwfxm;onfh bmompum;ESifh trsm;tm;jzifh wlnDjcif;r&SdbJ
uGJjym;onfh a'ocHwdkif;&if;om; bmompum;
ponfwdkY jzpfMuygonf/
wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;&Sdonfh {&d,mrsm;wGif rl0g'rsm;t& acs;aiG&,lrItaejzifh
(1) tvm;tvm&Sdaom oufa&mufrIrsm;tm; tuJjzwfppfaq;&efESifh ,Ofaus;rIt&
qDavsmfaom tusdK;aus;Zl;rsm;udk owfrSwfEdkif&ef vlrIa&;&m ppfaq;tuJjzwfcsuf
tm; aqmif&Guf&rnf/ (2) qufEG,fonfh pDrHudef; vkyfief;rsm;twGuf ¤if;wdkY\
us,fjyefYaom axmufcHyHhydk;rIrsm; &&Sdap&ef vGwfvyf? BudKwif? today;rI&Sdaom
tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;udk oufa&mufrIcH&onfh wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;jzifh
aqmif&Guf&rnf/ (3) wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh qufEG,fonfh udpö&yfrsm;udk
ajz&Sif;&ef? ,Ofaus;rIt& qDavsmfaom tusdK;aus;Zl;rsm;udk jznfhqnf;&efESifh qdk;usdK;
oufa&mufrIrsm;tm; a&Smif&Sm;^avsmhcsEdkif&ef a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;
tpDtpOf (odkY wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm; tpDtpOf) twGuf jyifqifaqmif&Guf&rnf/
4/ Oya'a&;&4/ Oya'a&;&4/ Oya'a&;&4/ Oya'a&;&mESifh tzGJYtpnf;qdkif&m rlabmifmESifh tzGJYtpnf;qdkif&m rlabmifmESifh tzGJYtpnf;qdkif&m rlabmifmESifh tzGJYtpnf;qdkif&m rlabmif
4.1/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh qufEG,fonfh Oya'a&;&mrlabmif4.1/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh qufEG,fonfh Oya'a&;&mrlabmif4.1/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh qufEG,fonfh Oya'a&;&mrlabmif4.1/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh qufEG,fonfh Oya'a&;&mrlabmif
4.1.1/ jrefrmEdkifiHtajccHOya'4.1.1/ jrefrmEdkifiHtajccHOya'4.1.1/ jrefrmEdkifiHtajccHOya'4.1.1/ jrefrmEdkifiHtajccHOya'
jrefrmEdkifiH\ 2008 ckESpf tajccHOya' tcef; (1)? tydk'fi,f (22)t& jrefrmEdkifiH
tpdk;&onf jrefrmEdkifiH\ ]]jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;}}\ ynma&;? usef;rma&;?
bmompum;? pmay? tEkynmESifh ,Ofaus;rIrsm; zGHYNzdK;wdk;wufa&;twGuf ulnDyHhydk;&ef
uwdu0wfjyK aqmif&Guf&rnf/
¤if;azmfjycsuft& jynfaxmifpktpdk;&onf
• jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;\ bmompum;? pmay? tEkynmESifh ,Ofaus;rIrsm;
zGHYNzdK;wdk;wufap&ef/
• jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;tMum; pnf;vHk;nDnGwfrI? tjyeftvSefcspfMunfrI?
av;pm;rIESifh ulnD½dkif;yif;rIrsm;udk jr§ifhwif&ef/
• zGHUNzdK;rIaemufusaom jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;\ ynma&;? usef;rma&;?
pD;yGm;a&;? o,f,lydkYaqmifa&;ESifh qufoG,fa&;ponfwdkYtygt0if vlrI-pD;yGm;
zGHYNzdK;wdk;wufa&; u@rsm;udk jr§ifhwif&ef/
yHhydk;ulnDaqmif&Guf&ygrnf/
zGJYpnf;yHktajccHOya’onf jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;wGif yg0ifonfh trsdK;rsdK;
aom wdkif;&if;om; tpktzJGYrsm;twGuf wef;wlnDrQaom tcGifhta&;rsm;udk jznfhqnf;xm;NyD;
¤if;wdkY\ ,Ofaus;rIESifh ½dk;&mtpOftvmrsm;tm; xdef;odrf;apmifha&Smuf&ef &nf&G,fonfh
Oya'pnf;rsOf;pnfurf;rsm;vnf; rsm;pGm&Sdygonf/ ¤if;wdkYwGif jynfaxmifpkwdkif;&if;om; vlrsdK;
rsm; zGHYNzdK;wdk;wufa&; wuúodkvfudkvnf; 1991 ckESpfwGif jy|mef;wnfaxmifcJhNyD;? (tjcm;
&nf&G,fcsufrsm;tjyif) jynfaxmifpk\ wdkif;&if;om;rsm;\ ,Ofaus;rI"avhxHk;wrf;? ½dk;&m
tpOftvmrsm; em;vnf&efESifh xdef;odrf;apmifha&Smuf&ef? jynfaxmifpkwdkif;&if;om; vlrsdK;rsm;
tMum; jynfaxmifpkpdwf"mwfrsm; awmifhwif;cdkifrmap&efESifh wuúodkvfBuD;wGif wdkif;&if;om;
vlrsdK;rsm; cspfMunf&if;ESD;pGmjzifh ynmoif,lEdkifMuap&ef &nf&G,fygonf/
tajccHOya'&Sd jynfaxmifpkwdkif;&if;om;a&;&mrsm;ESifh qufEG,fonfh ta&;BuD;onfh
tajccHrlrsm;wGif atmufygwdkY yg0ifygonf/
- yk'fr (15) – oifhawmfaom vlOD;a&yrmP&Sdonfh jynfaxmifpkwdkif;&if;om;rsm;twGuf?
wdkif;&if;om;udk,fpm;vS,frsm;onf jynfe,f wdkif;a'oBuD;rsm; oufqdkif
&m udk,fydkif tkyfcsKyfcGifh& a'orsm;&Sd Oya'jyKvTwfawmfrsm;wGif yg0if
aqmif&GufcGifh&Sd&ygonf/
- yk'fr (17) (*) – Oya'yk'fr(15)ESifhtnD jynfe,f wdkif;a'oBuD;ESifh udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh&
a'orsm;&Sd Oya'jyKvTwfawmfwGif udk,fpm;vS,frsm; yg0ifaqmif&Guf&ef
cGifhjyKxm;aom jynfaxmifpkwdkif;&if;om;rsm;twGuf? tqdkyg wdkif;&if;om;
udk,fpm;vS,frsm;onf txl;ojzifh ¤if;wdkY\ wdkif;&if;om;a&;&m udpö&yf
rsm;wGif yg0ifaqmif&GufcGifhjyK&ygrnf/
- yk'fr 167 (u) – wdkif;a'oBuD;^ jynfe,fvTwfawmfrsm;onf (tu,fívdktyfygu)
oufqdkif&m jynfe,f^wdkif;a'oBuD; vTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;jzifh
aumfrwD? tzJGYtpnf; zGJYpnf;í tajccHOya't& tyfESif;onfh
jynfaxmifpkwdkif;&if;om;a&;&m udpö&yfrsm;ESifh ywfoufí Oya'rsm;
avhvmí jy|mef;&ef wifoGif;jcif;rsm;udk aqmif&GufEdkifygonf/
- yk'fr 262 (i) – jynfe,f wdkif;a'oBuD; 0efBuD;csKyfrsm;onf wdkif;a'oBuD;^ jynfe,f
vTwfawmfrsm; (odkY) udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh& a'o^Zkefrsm;\ OuúXrsm;rS
twnfjyKonfh yk*¾dKvfrsm; pm&if;ESifh jynfaxmifpkwdkif;&if;om;rsm;\ udpö
&yfrsm;udk aqmif&Guf&ef a&G;aumufwifajr§mufcH&onfh udk,fpm;vS,frsm;
pm&if;tm; jynfe,f^ wdkif;a'oBuD; tpdk;&tzGJY0efBuD;rsm;tjzpf cefYtyfí
or®wxHodkY wifjy&rnf/
- yk'fr 262 (ps) – EdkifiHawmfor®wtaejzifh jynfe,f^wdkif;a'oBuD; 0efBuD;csKyfrsm;ESifh
ñSdEIdif;í udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh& a'o^Zkefrsm;twGuf 0efBuD;rsm; (odkY)
jynfaxmifpk wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;rsm;tm; tjcm;0efBuD;Xmersm;\
tBuD;tuJ0efBuD;rsm; enf;wl cefYtyfEdkifygonf/
zGJYpnf;yHktajccHOya'wGif wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; (odkY) a'ocHwdkif;&if;om;
jynfolrsm;[lí &nfñTef;jcif;rsdK;r&SdbJ ]]jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;}} [lonfh a0:[m&
tm; toHk;jyKxm;ygonf/ odkYaomf tqdkyg a0g[m&tm; tajccHOya'tm;jzifh t"dyÜg,f
zGifhqdkjcif;rsdK;r&SdbJ? a,bl,stm;jzifh 1982 ckESpf jrefrmEdkifiHom;rsm; Oya'toHk;jyKí jyefqdk
azmfjyjcif;jzpfNyD; ¤if;Oya't& 1983 vkyfief;pOfrsm;wGif jynfaxmifpkwkdif;&if;om;vlrsdK; 135
rsdK;tm; t"dyÜg,fzGifhqdkxm;ygonf/
jrefrmEdkifiHom;rsm; Oya't& jrefrmEdkifiHom;^ trsdK;om;rsm;wGif ]]ucsif? u,m;?
u&if? csif;? Arm? rGef? &cdkif? &Srf;ESifh EdkifiHawmf e,ferdwftwGif; wae&m&mwGif jrefrm
ouú&mZf 1185 ckESpf? c&pfouú&mZf 1823 ckESpfxufapmonfh umvrsm;rSpwifí ¤if;wdkY\
tNrJwrf; aexdkif&m t&yftjzpf tajccsaexdkifonfh wdkif;&if;om;tpktzGJYrsm; yg0ifygonf/
]]jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;}} qdkonfh owfrSwfcsuft& udkufnDjcif; r&Sdaom
aMumifh w½kwfvlrsdK;rsm;? tdEd,ESifh eDaygrsdK;EG,frsm;? ½dk[if*smtjzpf ¤if;wdkYudk,fwdkif owfrSwf
azmfjyonfh rlqvifrsm;ponfwdkYonf trsm;tm;jzifh tjynfht0EdkifiHom;tjzpf owfrSwfjcif;
rcH&yg/
4.1.2/ oufqdkifaomEdkifiHwumoabmwljy|mef;csuf ud&d,mrm;4.1.2/ oufqdkifaomEdkifiHwumoabmwljy|mef;csuf ud&d,mrm;4.1.2/ oufqdkifaomEdkifiHwumoabmwljy|mef;csuf ud&d,mrm;4.1.2/ oufqdkifaomEdkifiHwumoabmwljy|mef;csuf ud&d,mrm; oabmwlvufrSwfa&;xdk;jcif;ESifh twnfjyKjcif;oabmwlvufrSwfa&;xdk;jcif;ESifh twnfjyKjcif;oabmwlvufrSwfa&;xdk;jcif;ESifh twnfjyKjcif;oabmwlvufrSwfa&;xdk;jcif;ESifh twnfjyKjcif;
2007 ckESpf pufwifbmwGif jrefrmEdkifiHonf urÇmhukvor®* a'ocHwdkif;&if;om;
jynfolrsm;\ tcGifhta&;qdkif&mjy|mef;csuftm; twnfjyKvufrSwfa&;xdk;cJhygonf/ tydk'f 32
wGif a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;\ vGwfvyfí BudKwiftoday;rI&Sdaom oabmwlnD csuf
FBIC ESifh ywfoufí aqG;aEG;xm;ygonf/ ¤if;t& ]]EdkifiHawmfonf a'ocHwdkif;&if; om;
jynfolrsm;\ ajr,m(odkYr[kwf) e,fedrdwftm; oufa&mufrI&Sdonfh rnfonfh pDrHudef;
vkyfief;rqdktm; twnfrjyKrSD vGwfvyfí BudKwiftoday;rIr&Sdaom oabmwlnDcsufrsm;udk
&&SdEdkif&ef tqdkyga'ocHwdkif;&if;om;rsm;\ udk,fpm;jyKtzGJYtpnf;rsm;rSwqifh a'ocH
wdkif;&if;om;jynfolrsm;jzifh aumif;rGef,HkMunfpGm tBuHjyKaqG;aEG;jcif; yl;aygif;aqmif&Gufjcif;
rsm;udk aqmif&Guf&rnf/}}
tydk'f (10)wGif a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;tm; tiftm;oHk; a&TUajymif;jcif;ESifh
FPIC twGuf vdktyfcsufrsm;udk aqG;aEG;xm;ygonf/ tydk'f (26)wGif a'ocHwdkif;&if;om;
jynfolrsm;ESifh qufEG,fonfh ajr,mtcGifhta&;rsm;udk aqG;aEG;xm;ygonf/
jrefrmEdkifiHonf vGwfvyfaomEdkifiHrsm;&Sd a'ocHwdkif;&if;om;rsm;ESifh vlrsdK;pk jynfol
rsm;ESifh ywfoufonfh EdkifiHwum tvkyform;tzGJY (ILO) oabmwlnDcsuf 169 tm;
oabmwlvufrSwfa&;xdk;jcif; r&Sdao;yg/
4.1.3 4.1.3 4.1.3 4.1.3 –––– jynfaxmifpkwdkif;&if;om;0efBuD;rsm;ESifh trsdK;om;vTwfawmfOuúX tpnf;ta0; jynfaxmifpkwdkif;&if;om;0efBuD;rsm;ESifh trsdK;om;vTwfawmfOuúX tpnf;ta0; jynfaxmifpkwdkif;&if;om;0efBuD;rsm;ESifh trsdK;om;vTwfawmfOuúX tpnf;ta0; jynfaxmifpkwdkif;&if;om;0efBuD;rsm;ESifh trsdK;om;vTwfawmfOuúX tpnf;ta0;
tBuHjyKcsufrsm;? 2014 ckESpftBuHjyKcsufrsm;? 2014 ckESpftBuHjyKcsufrsm;? 2014 ckESpftBuHjyKcsufrsm;? 2014 ckESpf
2014 ckESpf? Zefe0g&DvwGif wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;a&;&m0efBuD;rsm;ESifh trsdK;om;
vTwfawmf OuúX tpnf;ta0;ü atmufygtBuHjyKcsufrsm;udk csrSwfcJhygonf/
- a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;\ a'orsm;wGif zGHYNzdK;a&;vkyfief;pOfrsm;? BuD;rm;onfh
pDrHudef;rsm;? pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;ESifh obm0 t&if;tjrpfwl;azmfjcif; taumiftxnf
azmf aqmif&Guf&mwGif a'ocHwdkif;&if;om;rsm;tm; owif;tcsuftvufrsm; tjynfh
t0yHhydk;jcif;? tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh ¤if;wdkY\ oabmwlnDrIrsm; &&Sdapa&; aqmif&Guf
&ef/
- wlnDonfh tvkyftudkiftcGifhtvrf;rsm; &&Sdap&ef? tu,fí t&nftaoG; jynfhrSDygu
wdkif;&if;om;vlenf;pk jynfolrsm;tm; OD;aqmifonfh tcef;u@ESifh tjcm;u@rsm;wGif
cefYtyfwm0efay;&ef/
- wdkif;a'oBuD;^ jynfe,ftqifh bwf*sufrsm; cGJa0owfrSwf&mwGif wdkif;&if;om;a&;&m
0efBuD;Xmersm;tm; xnfhoGif;pOf;pm;&efESifh ¤if;0efBuD;Xmersm;taejzifh wdkif;&if;om;
vlrsdK;rsm;\ udpö&yfrsm;ESifh zGHYNzdK;a&;pDrHudef;rsm;twGuf ydkrdkxda&mufpGm taumiftxnf
azmfEdifapa&; bwf*sufaiGaMu;oHk;pGJEdkifap&ef/ a'otwGuf 0efxrf;zGJYpnf;yHkrsm;ESifh
tvkyftudkifudpö&yfrsm;tm; pDrcHcefYcGJ&ef/
- atmufyg a0g[m&rsm;udk jznfhpGuf&ef ]] jynfaxmifpkwdkif;&if;om; vlrsdK;rsm;qdkonfrSm
jynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiHtm; ¤if;wdkY\ZmwdEdkifiHtjzpf rSwf,lí tNrJraoG aexdkif
aeonfh jynfolrsm; - ucsif? u,m;? u&if? csif;? Arm? rGef? &cdkif? &Srf;ESifh udk,fydkif
tkyfcsKyfcGifh&a'o^ Zkefrsm;wGif aexdkifaeonfh jynfolrsm;? oufqdkif&m 0efBuD;&Sonfh
wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;ESifh oD;jcm;bmompum;? oD;jcm;,Ofaus;rI &Sdonfh jynfolrsm;udk
qdkvdkygonf/ odkYaomf ,if;wGif tjcm;EdkifiHrsm;rS 0ifa&mufvmolrsm; (odkY) EdkifiHjcm;om;
aexdkifolrsm; (wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;\ tcGifhta&;rsm; umuG,fapmifha&Smufa&; Oya'
rlMurf;? tydk'f(u)? tydk'fi,f(2) t&) ryg0ifyg/
4.1.4 / jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm; Oya'? jynfaxmifpkwdkif;&if;om; 4.1.4 / jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm; Oya'? jynfaxmifpkwdkif;&if;om; 4.1.4 / jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm; Oya'? jynfaxmifpkwdkif;&if;om; 4.1.4 / jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsdK;rsm; Oya'? jynfaxmifpkwdkif;&if;om;
vlrsdK;rsm;tm; umuG,fapmifha&Smufa&;Oya'(2015 ckESpf? azazmf0g&Dv)vlrsdK;rsm;tm; umuG,fapmifha&Smufa&;Oya'(2015 ckESpf? azazmf0g&Dv)vlrsdK;rsm;tm; umuG,fapmifha&Smufa&;Oya'(2015 ckESpf? azazmf0g&Dv)vlrsdK;rsm;tm; umuG,fapmifha&Smufa&;Oya'(2015 ckESpf? azazmf0g&Dv)
wdkif;&if;om;a&;&mudpö&yfrsm;twGuf wm0ef,laqmif&Guf&ef jynfaxmifpktqifh
wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;XmezGJYpnf;a&; tqdkjyKcsuftm; ,cifu trsdK;om; vTwfawmfwGif
wifoGif;cJhygonf/ odkYaomf vlenf;pkwdkif;&if;om;rsm;\ tcGifhta&;rsm; umuG,fapmifha&Smuf
&ef wdkif;&if;om;a&;&m 0efBuD;Xmersm;ESifhtwl rsm;jym;onfh jynfaxmifpktqifh 0efBuD;Xme
rsm; wnf&SdNyD; jzpfaeonfqdkonfh taMumif;jycsufjzifh tqdkyg tqdkjyKcsuftm; jiif;y,fcJhyg
onf/ 2013 ckESpf? Mo*kwfvwGif jynfolvTwfawmfrs wdkif;&if;om;a&;&m udpö&yfrsm;twGuf
rlMurf;Oya'w&yftm; tqdkjyKcJhygonf/
2015 ckESpf? azazmf0g&Dv (24)&ufaeYwGif jynfolYvTwfawmfrS Oya'topftm;
twnfjyK jy|mef;cJhygonf/ ¤if;\ &nf&G,fcsufrsm;tm; atmufygwdkYtjzpf owfrSwfEdkifyg
onf/
- wdkif;&if;om; vlenf;pk jynfolrsm;taejzifh wlnDonfh EdkifiHom;tcGifhta&;rsm; &&Sdap&ef/
- ppfrSefonfh jynfaxmifpkpdwf"mwftay: tajccHí cspfMunf&if;ESD;pGmjzifh twlwuG xm0&
,SOfwGJaexkdifoGm;&ef/
- wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;\ bmompum;? pmay? tEkynm? ,Ofaus;rI? ½dk;&mtpOftvm
wdkif;&if;om;rsm;\ udk,fydkifvu©Pm&yfESifh ordkif;tarGtESpfrsm;tm; xdef;odrf;apmifh
a&Smuf&efESifh zGHYNzdK;wdk;wufap&ef/
- jynfaxmifpkwdkif;&if;om;rsm;tMum; pnf;vHk;nDnGwfrI? tjyeftvSef av;pm;rIESifh ½dkif;yif;
ulnDrIrsm;zGHYNzdK;ap&ef/
- zGHYNzdK;rI edrfhusonfh {&d,mrsm;&Sd wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;\ ynma&;? usef;rma&;? pD;yGg;a&;
ESifh o,f,lydkYaqmifa&; u@rsm; zGHYNzdK;wdk;wufap&ef/
- jynfaxmifpkwdkif;&if;om;rsm;taejzifh tajccHOya'qdkif&m tcGifhta&;rsm;udk tjynfht0
&&Sdap&ef ponfwdkYjzpfygonf/
¤if;rS azmfjyonfrSm tu,fí jynfaxmifpkwdkif;&if;om;rsm;taejzifh trsdK;om;
vHkNcHKa&;? w&m;Oya'pdkrdk;a&;? Nidrf;csrf;a&;ESifh zGHYNzdK;wdk;wufrI? EdkifiHom;usifh0wfpnf;urf;rsm;
ESifh pyfvsOf;í jy|mef;xm;onfh Oya'rsm;tm; csdK;azmufusL;vGefjcif;r&Sdygu –
- ¤if;wdkYtaejzifh oufqdkif&m bmompum; ponf tEkynm,Ofaus;rI½dk;&m tpOftvmESifh
bmoma&; ouf0if,HkMunfrIrsm;tm; vGwfvyfpGm usifhoHk;cGifh&Sdonf/
- ¤if;wdkYtaejzifh trsdK;om;ynma&;rl0g'tm; xdcdkufjcif;r&SdapbJ oufqdkif&m bmompum;
ESifh pmayrsm;udk oifMum;cGifh? oif,lcGifh&Sdonf/
4.1.5 trsdK;om;ynma&;Oya'4.1.5 trsdK;om;ynma&;Oya'4.1.5 trsdK;om;ynma&;Oya'4.1.5 trsdK;om;ynma&;Oya'
2014 ckESpf pufwifbmvwGif vTwfawmfrS twnfjyKcJhonfh trsdK;om;ynma&;
Oya'onfvnf; aemufcHtajctaet& qufpyfrI&Sdygonf/ þOya'onf vufwavmwGif
jyifqifrIrsm;aqmif&Gufaeygonf/ xnfhoGif;pOf;pm;&rnfh arwåm&yfcHcsuf wckrSm wdkif;&if;
om; vlenf;pkbmompum;rsm (rdcifbmompum;rsm;) jzpfNyD; ¤if;wdkYtm; oifMum;a&; Mum;cH
tjzpf toHk;jyKEdkifygonf/
4.2 trsdK;orD;rsm;yg0ifaqmif&GufrItwGuf rl0g'ESifh tzGJYtpnf;qdkif&mrlabmif4.2 trsdK;orD;rsm;yg0ifaqmif&GufrItwGuf rl0g'ESifh tzGJYtpnf;qdkif&mrlabmif4.2 trsdK;orD;rsm;yg0ifaqmif&GufrItwGuf rl0g'ESifh tzGJYtpnf;qdkif&mrlabmif4.2 trsdK;orD;rsm;yg0ifaqmif&GufrItwGuf rl0g'ESifh tzGJYtpnf;qdkif&mrlabmif
4.2.1 jrefrmEdkifiHtajccHOya'4.2.1 jrefrmEdkifiHtajccHOya'4.2.1 jrefrmEdkifiHtajccHOya'4.2.1 jrefrmEdkifiHtajccHOya'
trsdK;orD;rsm;ESifh ywfoufí jrefrmEdkifiH tajccHOya'wGif azmfjyxm;onfh ta&;yg
aom tydk'fi,frsm;wGif atmufygwdkYyg0ifygonf/
- tydk'fi,f 348 ^ ]]jynfaxmifpktaejzifh vlrsdK;? udk;uG,fonfhbmom? w&m;0if &mxl;
tqifhtwef;? ,Ofaus;rI? vdifESifh Opöm"ewdkYtay: tajccHí jynfaxmifpkor®w
jrefrmEdkifiHawmf\ rnfonfhEdkifiHom;udkrqdk cGJjcm;qufqHjcif; rjyK&yg/
- tydk'fi,f-349^ EdkifiHom;rsm;onf atmufygvkyfief;rsm; aqmif&Guf&mwGif wef;wl
tcGifhta&;udk cHpm;cGifh&Sdonf/
(u) jynfolY0efxrf;tvkyftudkif
(c) tvkyftudkif
(*) ul;oef;a&mif;0,fjcif;
(C) pD;yGg;a&;
(i) enf;ynmuRrf;usifrIESifh toufarG;0rf;ausmif; ynm&yf
(p) tEkynm? odyÜHESifhenf;ynm &SmazGqnf;yl;jcif;
- tydk'fi,f 350^ trsdK;orD;rsm;onf wlnDonfh tvkyftudkifESifh ywfoufí trsdK;om;rsm;
ESifh wef;wlvpmESifh tcGifhta&;rsm; cHpm;cGifh&Sdonf/
jrefrmEdkifiHonf trsdK;orD;rsm;tay: cGJjcm;qufqHrI yHkpHtvHk;pHktm; z,f&Sm;jcif;qdkif
&m oabmwlnDcsuf (CEDAW)(1997)tm; vufrSwfa&;xdk;xm;NyD; axmifpkESpf aMunm
pmwrf;? ab*sif; aMunmpmwrf;ESifh vIyf&Sm;rIpBuø (BBFA) ESifh vlOD;a&ESifh zGHYNzdK;wdk;wufa&;
qdkif&m tjynfjynfqdkif&m nDvmcH ICPD wdkY tygt0if trsdK;orD;rsm;\ tajctaewdk;wuf
aumif;rGefa&;twGuf EdkifiHwumrl0g' aqmif&GufrIrsm;twGuf vdkufemaqmif&Guf&ef uwd
u0wfjyKxm;NyD; jzpfygonf/ tmqD,HtzGJYtpnf;taejzifhvnf; trsdK;orD;rsm;ESifh uav;rsm;
\ tcGifhta&;rsm; umuG,fapmifha&Smufa&;ESifh jr§ifhwifa&;tmqD,Haumfr&Sif (ACWC) ESifh
tmqD,H trsdK;orD;a&;&maumfrwD (ACW) rsm;udk xlaxmifxm;NyD; jrefrmEdkifiHrSm tzJGY0if
wpfEdkifiHjzpfygonf/
vlrI0efxrf;u,fq,fa&;ESifh jyefvnfae&mcsxm;a&; 0efBuD;Xme? vlrI0efxrf;OD;pD;Xme
taejzifhvnf; uav;i,frsm;? vli,fvl&G,frsm;? trsdK;orD;rsm;? udk,ft*FgroefpGrf;olrsm;ESifh
oufBuD;&G,ftdkrsm;tm; txl;tav;xm;í umuG,fwm;qD;a&;ESifh jyefvnfxlaxmifa&;
qdkif&m tpDtpOfrsm;rSwqihf vlrIzlvHka&; 0efaqmifrIrsm;udk aqmif&Gufaeygonf/ vlrI
0efxrf; OD;pD;Xmeonf vlrIa&;&m aygif;pyfyg0ifrIenf;pepfrsm; tajccHí tm;enf;onfh
tpktzGJYrsm;twGuf vlrIa&;0efaqmifrIrsm; jznfhqnf;ay;aeygonf/
(MNCWA) ------------- onf trsdK;orD;rsmtqifhtwef; jr§ifhrm;a&;twGuf
trsdK;om;tqifh enf;AsL[mtpDtpOf (2013-2022)tm;jyifqifaqmif&GufcJhNyD; OD;wnfcsuf
rSm ‘ ]jynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiHtpdk;&\ yHhydk;rIESifhtwl jrefrmEdkifiH&Sd trsdK;orD;rsm; tm;vHk;
onf ¤if;wdkY\ tcGifhta&;rsm;tm; tjynfht0&&Sdap&ef pGrf;aqmifEdkifcGifhESifh pGrf;aqmifEdkifrI
&Sdonfh trsdK;orD;rsm; tqifhtwef;jrifhrm;a&;? usm;^r wef;wlnDa&;ESifh trsdK;orD;rsm;\
tcGifhta&;rsm; tjynfht0&&Sdapa&;rsm;twGuf taxmuftuljyKpepfrsm;? zGJYpnf;yHkrsm;ESifh
vkyfxHk;vkyfenf;rsm;udk zefwD;xm;ygonf/}} qufpyfrIrsm;t& tpDtpOftwGu OD;pm;ay;
{&d,m 12 ckwGif – trsdK;orD;rsm;ESifh toufarG;0rf;ausmif;rI? trsdK;orD;rsm; ynma&;ESifh
oifMum;avhusifha&;? trsdK;orD;rsm;ESifh usef;rma&;? trsdK;orD;rsm;ESifh pD;yGg;a&;? trsdK;orD;rsm;
ESifh obm0ywf0ef;usif ponfwdkY yg0ifygonf/
5/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh tjcm;tm;enf;í 0efaqmifrIvHkavmufpGm r&onfh 5/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh tjcm;tm;enf;í 0efaqmifrIvHkavmufpGm r&onfh 5/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh tjcm;tm;enf;í 0efaqmifrIvHkavmufpGm r&onfh 5/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh tjcm;tm;enf;í 0efaqmifrIvHkavmufpGm r&onfh
jynfol tpktzGJYrsm;jynfol tpktzGJYrsm;jynfol tpktzGJYrsm;jynfol tpktzGJYrsm;
5.1 wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;5.1 wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;5.1 wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;5.1 wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;
tpdk;&taejzifh rwlnDonfh wdkif;&if;om;tpktzJGY 135 pktm; todtrSwfjyKxm;NyD;
zGJYpnf;yHktajccHOya'wgif ]]jynfaxmifpkwdkif;&if;om;rsm; }} tjzpf &nfñTef;azmfjyygonf/
t"dutpktzGJYrsm;wGif Arm? &Srf;? u&if? ucsif? csif;? &cdkif? rGefESifh u,m;vlrsdK;rsm; yg0ifyg
onf/ tBuD;qHk;wdkif;&if;om; tpktzGJYrSm ArmvlrsdK;rsm;jzpfí EdkifiHvlOD;a&\ oHk;yHk 2 yHkcefY &SdNyD;
EdkifiHtv,fydkif;ESifh jrpf0uRef;ay: wdkif;a'oBuD;rsm; (7) wGif t"duaexdkifMuygonf/
tjcm;wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;rSm EdkifiHvlOD;a&\ oHk;yHkwpfyHkcefY yg0ifNyD; t"dutm;jzifh
jynfe,f(7)ck (oD;oefYr[kwfaomfvnf;) wGif aexdkifMuonf/ t"du wdkif;&if;om;vlenf;pk
rsm;\ tMurf;zsif;tm;jzifh w&m;0ifvlOD;a&qdkif&m cefYrSef;ajcrsm;rSm; -
&Srf; (9%)? u&if (7%)? &cdkif (4.5%)? csif; (2%)? rGef (2%)? Ucsif (1.4%)ESifh u,m;
(1%) wdkYtoD;oD;jzpfMuygonf/ jrefrmEdkifiH\wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;onf EdkifiHvlOD;a&\
30-40% cefY zGJYpnf;yg0ifNyD; wdkif;&if;om;jynfe,frsm;rSm EdkifiHwume,fpyfrsOf;rsm;
wavQmufwGif trsm;tm;jzifh wnf&Sdí pkpkaygif; ajr{&d,m\ 57%cefY ae&m,l aexdkifMu
onf/ jrefrmEdkifiH\ EdkifiHa&;&m e,fpyfrsOf;rsm;rSm twdkif;twmwpfckxd wdkif;&if;om;rsm;\
vlOD;a&zGJYpnf;yHkt& zGJYpnf;xm;ygonf/ jynfe,f(7)jynfe,ftm; BuD;rm;onfhwdkif;&if;om;
vlenf;pk tpktzGJY (7)pktm;jzifh trnfrSnfhac:xm;ygonf/ ucsif? u,m;? u&if? csif;? rGef?
&cdkif ESifh &Srf;jynfe,fwdkY jzpfMuygonf/ ArmvlrsdK;rsm;onf vTrf;rdk;tm;aumif;onfh wdkif;&if;
om; tpktzGJYjzpfNyD; txl;ojzifh wdkif;a'oBuD; (7)ck (ppfudkif;? rauG;? weoFm&D? rEÅav;?
&efukef? {&m0wD? yJcl;)wGif aexdkifMuygonf/
jynfe,fwdkif;a'oBuD; (14)cktjyif udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh& Zkef(5)ck&Sdygonf/ -em*
(ppfudkif;wdkif;a'oBuD;)? "Ek (&Srf;jynfe,f)? ytdkY0f (&Srf;jynfe,f)? yavmif (&Srf;jynfe,f)ESifh
udk;uefY(&Srf;jynfe,f) wdkY jzpfMuygonf/ xdkYjyif udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh&a'owckvnf; &Sdygonf/
- 0(&Srf;jynfe,f)? tqdkygudk,fydkiftkyfcsKyfcGifh&onfh trsdK;om;tqifhcGJ ,lepfrsm;udk 2008 ckESpf
tajccHOya' (yk'fr 56) wGif todtrSwfjyKxm;NyD; ¤if;wdkYrSm tapmydkif; typftcwf &yfpJa&;
oabmwlnDcsufrsm;\ &v'frsm;jzpfygonf/ udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh& ,lepfwckcsif;pD tm;
oufqdkif&m OD;aqmiftzGJYtpnf; wckpDrS pDrHtkyfcsKyfNyD; ¤if;wGif tenf;qHk; tzGJY0if
(10)OD;cefY&Sdí wdkif;a'oBuD;^jynfe,fvTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;ESifh wyfrawmfumuG,fa&;
OD;pD;csKyfrS tqdkjyKonfh tjcm;udk,fpm;vS,frsm; yg0ifygonf/
,if;odkY trsdK;rsdK; taxGaxG uGJjym;aejcif;onf &Srf;jynfe,fESifh u,m;jynfe,frsm;&Sd
tajccHrIqdkif&m tao;tzJGpepfrsm;rS ucsifjynfe,f&Sd vlrsdK;pkpepfrsm;txd a'oqdkif&m
pHowfrSwfcsufrsm;? tcGifhtmPmzGJYpnf;yHkrsm;ESifhywfoufí uGJjym;rIrsm;udk jzpfay:apygonf/
EdkifiHtaejzifh cdkifrmaom jyKjyifajymif;vJa&;vkyfief;rsm;udk aqmif&Gufvsuf&SdNyD; ¤if;tcsuf
onf NrdKUe,fESifhaus;&Gmtqifhrsm;&Sd a'oqdkif&m tkyfcsKyfrI yHkpHrsm;tay: odomonfh
oufa&mufrIrsm; &Sdapygonf/
1962 ckESpfrSpí wdkif;&if;om;vlenf;pk tpktzGJYrsm; wnf&Sd&m a'orsm;tm;vHk;ü
trsdK;rsdK;aom y#dyu©rsm;udk awGYBuHKae&ygonf/ tjcm;wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;tay:
ArmvlrsdK;rsm;\ vTrf;rdk;rIonf wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;Mum; odomaom wif;rmrIrsm;\ tajccH
jzpfvsuf&SdNyD; ¤if;tcsufonf vufeufudkify#dyu©rsm;tygt0if rMumcPjzpfay:aom qE´
jyrIrsm;ESifh cGJxGufa&;tHk<urIrsm;udk wGef;tm;ay;vsuf&Sdaeygonf/ 2013 ckESpf aESmif;ydkif;rS pí
acgif;aqmifydkif;qdkif&m tpnf;ta0;rsm;rSwqifh tpdk;&ESifh wdkif;&if;om;vufeufudkif
tpktzGJYrsm;Mum; Nidrf;csrf;a&; aqG;aEG;rIrsm;rSm wdk;wufrIrsm;&SdvmEdkifaomfvnf; ,cktcsdefxd
trsdK;om;tqifh typftcwf&yfpJa&; oabmwlnDcsuf (NCA) tm; taumiftxnf
azmfEdkifjcif; r&Sdyg/
jrefrmEdkifiHwGif; vlOD;a&trsm;pkrSm Ak'¨bmom0ifrsm;jzpfMuaomfvnf; EdkifiHwGif;ü
tjcm;bmom0ifrsm;vnf; &Sdaeygonf/ t"dutm;jzifh c&pf,mefbmom? tpövmrfbmom ESifh
[dELbmomrsm;jzpfMuonf/ tcsdKUcefYrSef;csufrsm;t& Ak'¨bmom0iftcsdK;tpm;rSm 90
&mcdkifEIef;xd&SdEdkifNyD; tjcm; t&if;tjrpfrsm;\ cefYrSef;csufrSm 80 &mcdkifEIef;xd&SdaMumif; od&yg
onf/ tjcm;t"dubmom0ifrsm;ESifh ywfoufí okawoeXmerS cefYrSef;csuft& c&pf,mef
bmom0if 7.8 &mcdkifEIef;? wdkif;&if;om;½dk;&m ,HkMunfudk;uG,frI 5.8 &mcdkifEIef;? rlqvif 4
&mcdkifEIef;ESifh [dEL 1.8 &mcdkifEIef; toD;oD;&SdaMumif; od&ygonf/
5.2 a'owGif;a&TUajymif;'ku©onfrsm;ESifh obm0ab;tEÅ&m,ftvGefumv vlrItpktzGJYrsm;5.2 a'owGif;a&TUajymif;'ku©onfrsm;ESifh obm0ab;tEÅ&m,ftvGefumv vlrItpktzGJYrsm;5.2 a'owGif;a&TUajymif;'ku©onfrsm;ESifh obm0ab;tEÅ&m,ftvGefumv vlrItpktzGJYrsm;5.2 a'owGif;a&TUajymif;'ku©onfrsm;ESifh obm0ab;tEÅ&m,ftvGefumv vlrItpktzGJYrsm;
jrefrmEdkifiHtwGif;ü txl;ojzifh ucsif? &cdkifESifh &Srf;jynfe,frsm;wGif jynfwGi;ppfESifh
vufeufudkifpepfrsm;aMumifh EdkifiHwGif; a&TUajymif;'ku©onf (IDPs) ta&twGuf trsm; tjym;
&Sdygonf/ xdkYtjyif jrpf0uRef;ay:a'owGifvnf; obm0ab;tEÅ&m,f tvGefumv
vlrItpktzGJYrsm;vnf; trsm;tjym;&Sdaeygonf/ tqdkyg a&TUajymif;&rIrsm;aMumifh ¤if;wdkYtae
jzifh vlOD;a&pm&if;Z,m;rsm;wGif owfrSwfazmfjyrcH&jcif;rsdK; jzpfEdkifNyD; vQyfppf"gwftm;tygt
0if tajccHtaqmufttHkrsm;ESifh ywfoufí toHk;jyKEdkifjcif;vnf; r&SdMuyg/
The Border Consortium (TBC) tzGJY\ 2014 okawoejyK wdkif;wmcsuft&
jrefrmEdkifiH\ ta&SUawmifydkif;wGif NrdKUe,f 23 NrdKUe,fü (aus;&Gmpkaygif; 222 pk) a&TUajymif;
'ku©onf (IDPs) 110000 cefY&Sdonf[k cefYrSef;xm;ygonf/ 2014 ckESpf 'DZifbmvwGif
'ku©onfpcef;rsm;ü aexdkifonfh 'ku©onfaygif; 110094 OD;&Sdonf[k TBC rS twnfjyKcJhyg
onf/ &cdkifjynfe,f&Sd ½dk[if*smrsm;tjzpf ¤if;wdkYudk,fwkdifowfrSwfazmfjyonfh rlqvif vlenf;
pk a&TUajymif;oGm;vmolrsm;tm; wdkif;&if;om;tpktzGJYtjzpf todtrSwfjyKjcif; r&SdbJ ¤if;wdkY
tm; w&m;r0if EdkifiHwGif; 0ifa&mufvolrsm;tjzpf owfrSwfxm;ygonf/
2014 Zefe0g&DvwGif &cdkifjynfe,fü cefYrSef;ajc a&TUajymif;'ku©onfaygif; 140000 xd
a&muf&SdcJhonf[k od&ygonf/
jrpf0uRef;ay:a'owGif obm0ab;tEÅ&m,ftvGef vlrItpktzGJYrsm;onf jrefrmEdkifiH
\ taemufbufurf;½dk;wef; wavQmuf tESHYtjym;wnf&SdNyD; tqdkygae&mrsm;rSmvnf; txl;
ojzifh obm0ab;tEÅ&m,frsm;twGuf xdcdkufvG,f tm;enf;onfh taetxm;&Sdygonf/
Oyrm 2008 ckESpfü em*pfqdkifuvkef;jzpfyGm;cJhNyD; tqdkygrkefwdkif;aMumifh vlOD;a& oef;aygif;
2.4 oef; oufa&mufrI cHpm;cJh&NyD; 138000 ausmf aoqHk;cJh&onf/
5.3 trsdK;orD;rsm;5.3 trsdK;orD;rsm;5.3 trsdK;orD;rsm;5.3 trsdK;orD;rsm;
atmufygZ,m; 1 wGif jrefrmEdkifiH oefacgif;pm&if; aumuf,lrIqkdif&m ,m,D&v'f
rsm;wGif yg0ifouJhodkY jynfe,f wdkif;a'oBuD;ESifh usm;^rtvdkuf EdkifiH\ vlOD;a&qdkif&m
tcsuftvufrsm;udk wifjyxm;ygonf/
rSwfcsuf/ tjyma&mifESifh azmfjyxm;aom udef;*Pef;rsm;onf oef;acgifpm&if;aumuf,lrI
wGif yg0ifjcif;r&Sdonfh cefYrSef;ajc jynfolrsm; ta&twGufjzpfonf/ pmvHk;apmif;jzifh azmfjy
xm;onfh ta&twGufrSm pm&if;aumuf,lrIwGif yg0ifonfh udef;*Pef;rsm;ESifh cefYrSef;ajc
vlOD;a&yrmP jzpfygonf/
Z,m; Z,m; Z,m; Z,m; ----1 1 1 1 –––– jynjynjynjynfe,f wdkif;a'oBuD;tvdkufESifh usm;^rtvdkuf jrefrmEdkifiH vlOD;a&yrmPfe,f wdkif;a'oBuD;tvdkufESifh usm;^rtvdkuf jrefrmEdkifiH vlOD;a&yrmPfe,f wdkif;a'oBuD;tvdkufESifh usm;^rtvdkuf jrefrmEdkifiH vlOD;a&yrmPfe,f wdkif;a'oBuD;tvdkufESifh usm;^rtvdkuf jrefrmEdkifiH vlOD;a&yrmP
6/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESihf tjcm;tm;enf;onhftpktzGJUrsm;ESihfqufEG,faom 6/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESihf tjcm;tm;enf;onhftpktzGJUrsm;ESihfqufEG,faom 6/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESihf tjcm;tm;enf;onhftpktzGJUrsm;ESihfqufEG,faom 6/ wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESihf tjcm;tm;enf;onhftpktzGJUrsm;ESihfqufEG,faom
tvm; tvm½Sdonfhudpö&yfrsm;ESihf oufa&mufrIrsm;tvm; tvm½Sdonfhudpö&yfrsm;ESihf oufa&mufrIrsm;tvm; tvm½Sdonfhudpö&yfrsm;ESihf oufa&mufrIrsm;tvm; tvm½Sdonfhudpö&yfrsm;ESihf oufa&mufrIrsm;
6.1 ed'gef;6.1 ed'gef;6.1 ed'gef;6.1 ed'gef;
pDrHudef;rS yHhydk;aqmif&GufNyD;vQif vQyfppf"gwftm; 0efaqmifrIrsm;
jznhfqnf;jcif;vkyfief;onf wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESihf tjcm;tm;enf;onhf tpktzGJUrsm;
tay: BuD;rm;onhftusdK;aus;Zl;rsm; ½Sdrnf[karQmfrSef;ygonf/ okdY&mwGif tjcm;
pDrHudef;trsm;pkuhJodkY wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; (okdY) a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;wnf½Sdonhf
{&d,mrsm;wGif tcsdKUaomoufa&mufrIESihf tEÅ&m,frsm;vnf;½SdEdkifygonf/ 4if;oufa&muf
rIrsm;ESihfywfoufí PSIA yxrtqihfESihf 'kwd,tqihf okawoe
rsm;wGiftuJjzwfppfaq;cJhNyD; pDrHudef;jyifqifa&;umvtwGif;wGifvnf; tMuHjyKaqG;aEG;yGJ
tpnf;ta0;rsm;ESihfvlrIa&;&m tuJjzwfcsufrsm;udk aqmif&GufcJhygonf/ 4if;wGif urÇmhbPf\
obm0ywf0ef;usifqdkif&m tuJjzwfcsuf (OP 4.01) ESihf qE´tavsmufr[kwfaom a&TUajymif;
ae&mcsxm;jcif; (OP 4.12) ponhf vkyfief;aqmif&GufrI rl0g'rsm;t& tqdkjyK
pDrHudef;vkyfief;rsm;rS tvm;tvm½Sdonhf tEÅ&m,fESihf vlrIa&;&m oufa&muf
rIrsm;tuJjzwfcsufESihf urÇmhbPf\a'ocH wdkif;&if;om;jynfolrsm; (OP 4.10) qdkif&m
vkyfief;aqmif&GufrIrl0g' vdktyfcsufrsm;vdkufem aqmif&Gufjcif;ESihfywfoufí wdkif;&if;om;
vlenf;pkrsm;qdkif&mudpö&yfrsm;ESihf tEÅ&m,frsm; tuJjzwfcsufponfwdkY yg0ifygonf/
vlrIa&;&mtuJjzwfcsufwGif ½Srf;jynfe,fawmifydkif; (awmifBuD;? &yfapmuf)ESihf csif;jynfe,f
ajrmufydkif; (zvrf;? [m;cg;)ponhfa'orsm;wGif tuefYtowf½Sdonhf vufawGUokaw
oejyKavhvmjcif;rsm;yg0ifygonf/ ESMF ESihf IPPF rsm;wGif pDrHudef;taumif
txnfazmfumvtwGif; tao;pdwfpDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf ydkrdkjynhfpHkonhf
tMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;ESihf vlrIa&;&mtuJjzwfcsuf (trsm;tm;jzihf pDrHudef;vkyfief;cGJ\
obm0ywf0ef;usifvlrIa&;&m tuJjzwfcsuf\tpdwftydkif;tjzpf)rsm;twGuf azmfjycsufrsm;
yg0ifygonf/ 4if;wGif pDrHudef; vkyfief;cGJ\ vTrf;rdk;{&d,mtwGif;wnf½Sdaom wdkif;&if;om;
vlenf;pkrsm;ESihf vGwffvyfíBudKwiftoday;rI½Sdaom tMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;aqmif&Gufjcif;vnf;
yg0ifygonf/
NEPonftrsdK;om;tqihf tpDtpOfjzpfNyD; jrefrmEdkifiH½Sd jynfe,f^wdkif;a'oBuD;rsm;
tm;vHk;wGif taumiftxnfazmfrnfjzpfygonf/ txl;ojzihf yifr"gwftm;vdkif;jyifytpDtpOf
onf csif;? ucsif? u,m;? u&if? ½Srf;? weoFm&DESihf ppfudkif;wdkif;a'oBuD;rsm;½Sd oGm;vm&ef
cufcJí a0;vHacgifzsm;aomaus;&Gmrsm;rS tdrfaxmifpkaygif; 500ç000cefYudk &nf&G,f
xm;ygonf/
,if;odkY ,Ofaus;rIESihf bmompum;qdkif&mtrsdK;rsdK; taxGaxGuGJjymonhf
aemufcHtajc taersm;½Sdonhf a'owGifxda&mufonhf pDrHudef;taumiftxnfazmfrItwGuf
atmufygwdkYESihf ywfowfí tao;pdwfowfrSwfcsufrsm;vdktyfygonf/
• bmompum;toHk;jyKrI – txl;ojzihfatmufygwdkYESihfqufpyfí –
o tMuHjyKaqG;aEG;yGJESihf yg0ifaqmif&GufrIrsm;twGuf taxmuftuljyKypönf;rsm;
(pmjzihf? tjriftm;jzihf)twGufjyifqifjcif;
o tMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;ESihf yg0ifaqmif&GufrIvkyfief;rsm;aqmif&Gufjcif;/
o &yf&Gmjynfolrsm;ab;uif;vHkjcHKa&;ESihfywfoufí tygt0if IEC taxmuftuljyK
ypönf;rsm;jyifqifjcif;
o Avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;vkyfief;rsm;aqmif&Gufjcif;
• txl;ojzihfatmufygwdkYESihfywfoufí omwlnDrQrI½Sdap&ef –
o wdkif;&if;om;vlrsdK;pkrsm;a&maxG;aexdkifonhf aus;&Gmrsm;tygt0if
wdkif;&if;om; vlenf;pkudk,fpm;vS,frsm; yg0ifaqmif&GufrI
o pDrHudef;\ yifr"gwftm;vdkif;tqihfqihfaqmif&GufrIESihf "gwftm;
vdkif;jyifytpdwf tydkif;rsm;taumiftxnfazmfjcif;? tqihfqihf aqmif&Gufjcif;
ESihf&nf&G,fOD;wnfjcif;
• trsdK;orD;OD;aqmifaomtdrfaxmifpkrsm;tygt0if EGrf;yg;í tm;enf;onhf
tdrfaxmifpkrsm; tMum;vQyfppf"gwftm;toHk;jyKEdkif&ef t[efYtwm;rsm;tm; rnfokdY
avsmhcsEdkifrnfESihf ywfoufí enf;vrf;rsm;cGJJjcm;owfrSwfjcif;/
cGJjcm;owfrSwfxm;onfh tcsdKUaomtvm;tvm½Sdonhfoufa&mufrIrsm;ESihf tao;pdwf
udpö&yf rsm;rSm atmufygtwdkif;jzpfonf/
6.2/6.2/6.2/6.2/ vQyfppf"gwftm;0efaqmifrIrsm;toHk;jyKjcif;twGuf uefYowfcsufrsm;vQyfppf"gwftm;0efaqmifrIrsm;toHk;jyKjcif;twGuf uefYowfcsufrsm;vQyfppf"gwftm;0efaqmifrIrsm;toHk;jyKjcif;twGuf uefYowfcsufrsm;vQyfppf"gwftm;0efaqmifrIrsm;toHk;jyKjcif;twGuf uefYowfcsufrsm;
vQyfppf"gwftm; 0efaqmifrIrsm;tm; jynfolrsm;rS toHk;jyKEdkif&eftwGufvnf;aumif;?
wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESihf EGrf;yg;aomtpktzGJUrsm;rS wef;wlyl;aygif;
yg0ifEdkif&eftwGufvnf;aumif;? twm;tqD;jzpfay:aponhfuefYowfcsufrsm;udk cGJjcm;
owfrSwfxm;ygonf/
6.2.1 aiGaMu;wwfEdkifrI6.2.1 aiGaMu;wwfEdkifrI6.2.1 aiGaMu;wwfEdkifrI6.2.1 aiGaMu;wwfEdkifrI
PSIA yxrtqihfESihf 'kwd,tqihfumvrsm;twGif; pkaqmif;
&½Sdonhftcsuftvufrsm; prf;ppfavhvmcsuft& aus;vuf{&d,mrsm;½Sd vQyfppf
"gwftm;toHk;jyKEdkifrIonf yifr"gwftm;vdkif;\ vuf½SdtusHK;0ifrIaMumihf tuefY
towf½Sdaeovdk vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;a&;twGuf udk,fxludk,fxenf;vrf;rsm;
aemufydkif;t"du"gwftm;ay;ydkYa&;vdkif;rS aus;&GmokdYcsdwfquf&ef ukefusp&dwfrsm;rSmvnf;
t[efYtwm;jzpfapygonf/ tpdk;&\ vQyfppf"gwftm;yifr"gwftm;vdkif; tm;
csdwfquftoHk;jyKEdkifonhf aus;&Gm(8)&GmpvHk;rSm t"duvrf;rBuD;rsm;? "gwftm;ay;ykdYa&;vdkif;
rsm;? "gwftm;cGJ½Hkrsm;ESihfuyf&yfwGifwnf½SdMuNyD; &cdkifjynfe,f½Sd aus;&Gm 21udpö&yfwGif
4if;aus;&Gmonf wyfrawmfppftajcpdkufpcef;ESihf uyf&yf½Sdojzihf vQyfppf"gwftm;
yifr"gwftm;vdkif;udk wdk;csJUtoHk;jyKEdkifaMumif;awGU&ygonf/ okdYaomf tpdk;&\
yifr"gwftm;vdkif;tm;toHk;rjyKEdkifonhf PSIA 'kwd,tqihft& OD;wnfaqmif&Guf
cJhaomusefonhf aus;&Gm(7)&Gmteuf (4)&GmrSm"gwftm; ay;ykdYa&;vdkif;\ teD;ywf0ef;usifESihf
tvm;wleD;uyfpGmwnf½SdaecJhygonf/ vQyfppf"gwftm;&½SEdkif rIESihfywfoufíqHk;jzwf&mwGif
yifr"gwftm;vdkif;ESihf teD;ywf0ef;usifwGifwnf½Sdonfqdkonhf tcsufrSmt"du tcef;
u@rSyg0ifNyD; aus;&GmokdYvdkif;csdwfqufjcif;twGuf aiGaMu;wwfEdkifrIonf vnf;
tvm;wlqHk;jzwfay;Edkifonhftcsufjzpfygonf/ (4if;twGuf aus;&Gmrsm;rSm 4if;wdkY\
udk,fydkif&HyHkaiGrSoHk;pGJ&ef vdktyfMuygonf/)
PSIA yxrtqihftawmtwGif; rSwfcsufrsm;t& tpdk;&\yifr
vQyfppf"gwftm;vdkif;okdY csdwfquf&onhf ueOD;ukefusp&dwfrSm jrihfrm;vsuf½SdNyD;
4if;tcsufonf aus;&Gmrsm;ESihf OD;wnhf onhfaus;&GmtwGif; tv,ftvwftqifh 0ifaiG?
EGrf;yg;onhftdrfaxmifpkrsm;twGuf "gwftm;vdkif;csdwfquftoHk;jyK&ef tBuD;rm;qHk;
tcuftcJtjzpf yg0ifygonf/ avhvmrIwGif OD;wnf aqmif&GufcJhonhf aus;&Gm(8)&Gmteuf
tpdk;&\0efaqmifrIrsm;? yk*¾vduukrÜPDrsm;rS jznhfqnf;onhf vQyfppf"gwftm;
toHk;jyKEdkifonhfaus;&Gmrsm;rSm – (i) tpdk;& (okdY) vQyfppf"gwftm;jznhfqnf; onhf
yk*¾vduukrÜPDrS tcrJhaus;&Gmvdkif;csdwfqufrI (okdY) vQyfppf"gwftm;jznhfqnf;ay;jcif; (ii )
½Srf;jynfe,f½Sdaus;&GmeHygwf (6)udpö&yfwGif 4if;wkdYrSm xl;jcm;pGmjynhfpHkrI½SdMuNyD; tdrfaxmifpk
rsm;rS vdktyfonhf&HyHkaiGudk aumif;pGmaumuf,l½SmazGEdkifMuonf/ (iii ) rEÅav;½Sd aus;&GmeHygwf
(23) (24)udpö&yfwGifvdkif;csdwfqufrIukefusp&dwftm;umrdap&efrsm;jym;onhf acs;aiG&,ljcif;
tp½SdonfwdkYudkawGU&ygonf/ usef½Sdonhf aus;&Gmrsm;½Sd ajzMum;olrsm;rS
4if;wdkYvQyfppf"gwftm;toHk;rjyKEdkifjcif;\ t"dutwm;tqD;rSm ueOD;vdkif; csdwfqufrI
xlaxmifjcif;twGuf tdrfaxmifpkrsm;\ukefus p&dwfjzpfaMumif; t"duxm;azmfjyMuygonf/
tqdkyg ueOD;csdwfqufrIrsm;twGuf tdrfaxmifpkrsm;\ukefusp&dwfonf 4if;wkdYvQyfppf
"gwftm;toHk;rjyKEdkifjcif;\ t"dutwm;tqD;jzpfaMumif;? usef½Sdonhfaus;&Gmrsm;½Sd
ajzMum;olrsm;rS pepfwustav;xm;azmfjyMuonf/ tqdkygvdkif;csdwf qufrIrsm;twGuf
tpdk;&\aiGaMu;axmufyHhrIr&½Sdjcif; (okdY) xl;jcm;tajctaersm;wGifom&½Sdjcif;) qdkonf
tcsuftm;okawoejyKavhvmcJhonhfa'orsm;wGif Mum;od&ygonf/
PSIA yxrrtqihftawmtwGif; avhvmcJhonhftcsufrsm;tvm;wlyif xyfaqmif;
t&if; tjrpfrsm;&½Sdjcif;? ½SKyfaxG;onhf SR\vkyfief;pOftwGuf vrf;ñTefcsufrsm;ESihf
yHhydk;rIrsm;&½Sdjcif; ponfwdkYtwGuf aus;&GmtkyfcsKyfa&;tzGJU\ EdkifiHa&;tquftoG,frsm;?
bmoma&;acgif;aqmifrsm;ESihf NrdKUe,ftMum;ESihfh(okdY) yk*¾vduuefx½dkufwm
qufpyfrIrsm;ponhftcsufrsm;onf ta&;ygygonf/ tqdkygtquftoG,frsm;r½Sdonhf
erlemaus;&Gmrsm; (yk*¾vdujznhfqnf;olrsm;rSwqihfom toHk;jyKEdkifolrsm;)taejzihf
4if;wdkY\avQmufxm;rIrsm;rSmatmifjrifEdkifzG,fr½SdyJ NrdKUe,fXmerS taMumif;
jyefMum;csufr½SdaMumif;ajymqdkMuonf/ txl;ojzihf vdktyfonhf ueOD;&if;ESD;jr§KyfESHolrsm;
twGuf &efyHkaiGr½SdMuyg/ xdkYaMumihf aus;&Gm SR \vkyfief;pOfatmifjrifrIwGif a'otkyfcsKyfa&;
tzGJU? tpOftvmESifh bmoma&;acgif;aqmifrsm;? jynhfpHkonfhtdrfaxmifpkrsm;\aqmif&GufrI?
4if;wdkY\tquftoG,fuGef,ufrsm;pDpOfaqmif&GufEdkifrIponfwdkYrSm ta&;ygonhftcsufrsm;
jzpfonf/ xl;jcm;onfrSm tqihfjr§ihftpdk;&t&m½Sdrsm;? aus;vuf{&d,mokdY vma&muf
vnfywfrIESihf (yxr tqihftawmtwGif; rSwfom;csufenf;wl) vQyfppf"gwftm;
jznhfqnf;jcif;twGuf vufawGUaqmif&GufEkdifonhf &HyHkaiGcGJa0csxm;jcif;rsm;rSm
rMumcPwdkufqdkifwwfygonf/ ,if;tcsuftm; PSIA 'kwd,tqihf
aqmif&GufrItMuHK;0ifonhfaus;&Gm (8)&Gmteuf oHk;&GmwGifawGU½SdrSwfom;&ygonf/ tqdkyg
w&m;0ifyHhydk;rIt&if;tjrpfrsm; (okdY) w&m;0ifr[kwfaomtquftoG,frsm;r½Sdygu (NrdKUe,frS
twnfjyKonhf uefx½dkufwmrsm;tygt0if) 4if;wkdY\avQmufvTmrsm;rSm tav;xm;
pOf;pm;ay;jcif;rcH&aMumif;ESihf ]]tcsdefumvMumjrihfrnf}} qdkonhf jyefvnfajzMum;csufrsm;
om&½SdaMumif; wifjyMuygonf/
PSIA'kwd,tqihfwGiftMuHK;0ifonfh aus;&Gmtopfrsm;teufESpf&GmwGif SR\
vkyfief;pOf &v'ftjzpf aus;&GmtwGuf BuD;rm;onhfta<u;wifusefcJhaMumif;
okawoetzGJUrSod½Sd&ygonf/ 4if;rSmvkyfief;rsm;NyD;ajrmuf&eftwGuf vdktyfonhf pkpkaygif;
&if;ESD;jr§KyfESHrIukefusp&dwfrsm; avsmhayghwGufcsufrdjcif;tygt0if tjcm;aygif;pyfyg0ifonhf
tcsufrsm;\ &v'faMumihfjzpfygonf/ tqdkyg aus;&Gm(2)&GmpvHk;wGif vkyfief;rsm;NyD;qHk;&ef
&HyHkaiGjywfvyfoGm;jcif;aMumihf wnfaqmufa&; vkyfief;rsm; &yfqdkif;cJh&NyD; usef½Sdonfh
vdktyfaomaiGyrmPtwGuf aus;&GmtkyfcsKyfa&;tzGJUrS aiGacs;cJh&ygonf/
6.2.2 EGrf;yg;t&mra&mufonhf tdrfaxmifpkrsm; csefvSyfusef&pfjcif;6.2.2 EGrf;yg;t&mra&mufonhf tdrfaxmifpkrsm; csefvSyfusef&pfjcif;6.2.2 EGrf;yg;t&mra&mufonhf tdrfaxmifpkrsm; csefvSyfusef&pfjcif;6.2.2 EGrf;yg;t&mra&mufonhf tdrfaxmifpkrsm; csefvSyfusef&pfjcif;
PSIA yxrtqihftwGif; rSwfom;od½Sd&onhf EGrf;yg;^t&m
ra&mufonhftdrfaxmifpkrsm; csefvSyfusef½SdonhftajctaeESihfywfoufí 'kwd,tqihf
avhvmrIrsm;jzihftwnfjyKEdkifcJhygonf/ EGrf;yg;onhf tdrfaxmifpkrsm;twGuf
OD;wnfonhfyHhydk;rIrsm;ESihfywfoufí vrf;ñTefcsufrsm;r½Sdjcif; ESihf SR \vkyfief;pOf\
oabmobm0ponhf tcsufrsm;aMumihf OD;wnfonhfaus;&Gmrsm;½Sd rnf onfh VEC wGifrS
EGrf;yg;onhftdrfaxmifpkrsm;yg0ifaqmif&Gufjcif;rsdK;rawGU½Sd&yg/ oGm;a&muf avhvmcJhonhf
{&d,m½Sd VEC rsm;tm;vHk;onf pDrHudef; (okdY) 0ifa&muf&efaiGaMu;xnhf0ifEdkif
rxnhf0ifEdkifonhf tdrfaxmifpkrsm;ESifhywfoufí vkyfief;pOftapmydkif;wGifyif
qHk;jzwfaqmif&GufMuygonf/ jrihfrm;onhfukefusp&dwfrsm;aMumihf "gwftm;vdkif;
csdwfqufrItwGuf xnhf0ifEdkifonhf tdrfaxmifpkrsm;rSm rvGJraoGaMu;ydkrdkjynhfpHkonhf
tdrfaxmifpkrsm;omjzpfavh½Sdygonf/ vlrIa&;&m pnf;vHk;nDñGwfrI jrihfrm;onhf
aus;&Gmrsm;wGifyif EGrf;yg;onhftdrfaxmifpkrsm; yg0ifaqmif&GufEdkif&ef jyefvSefaiGaMu;
axmufyHhrItwGuf aqG;aEG;jcif;^pepfrsm;pDpOfxm;Edkifjcif;r½Sdyg/
6.2.3/ vQyfppf"gwftm;jznhfqnf;a&;vkyfief;pOfwGif trsdK;orD;rsm;6.2.3/ vQyfppf"gwftm;jznhfqnf;a&;vkyfief;pOfwGif trsdK;orD;rsm;6.2.3/ vQyfppf"gwftm;jznhfqnf;a&;vkyfief;pOfwGif trsdK;orD;rsm;6.2.3/ vQyfppf"gwftm;jznhfqnf;a&;vkyfief;pOfwGif trsdK;orD;rsm;\\\\tcef;u@tcef;u@tcef;u@tcef;u@
csif;jynfe,f½Sd aus;&Gm(1)rSvGJí trsm;tm;jziiiihf VECrsm;wGif
trsdK;orD;rsm;yg0ifaqmif&Gufjcif;r½SdbJ csefvSyfxm;½SdMuygonf/ tjcm;jzpfpOfrsm;
tm;vHk;wGifvnf; trsdK;orD;rsm;tm; yg0if aqmif&Guf&efudkufnDjcif;r½Sd[k owfrSwfMuygonf/
trsdK;orD;rsm;yg0ifaqmif&Guf&ef tMuHjyKonhf &yf&Gmrsm; (rGefjynfe,f½Sd aus;&Gm (17)ESihf
u&ifjynfe,f½Sdaus;&Gm (15))&GmwGifvnf; VEC tzGJU0ifrsm;\ wm0efrsm;rSm
trsdK;orD;rsm;twGuf ]]rsm;jym;vGef;}}NyD; naeydkif;rsm;wGifyg vkyfief;aqmif&Guf&jcif;rsdK;
vdktyfEdkifojzihf 4if;wdkY\trnfrsm;tm; pm&if;rSz,f½Sm;&ef NrdKUe,fvQyfppf "gwftm;XmerS
arwåm&yfcHcJhaMumif;od&ygonf/ csif;jynfe,f½Sd VECwGif trsdK;orD;wOD;yg0if
jcif;ESihfywfoufívnf; a&t&if;tjrpfpDrHcefYcGJrIESihfywfoufí jyify&efyHkaiGyHhydk;aqmif&GufrI
(INGO rSaxmufyHh)tpDtpOfjzifh aus;&GmtkyfcsKyfa&;tzGJUonf usm;^rqdkif&m
oifwef;wufa&mufxm;zl;jcif;aMumihfjzpfEdkifaMumif; ajzMum;olrsm;rS ,lqowfrSwfMuygonf/
tqdkygoifwef;wGif &yf&GmtajcjyKvkyfief;rsm;\ tpDtpOfa&;qGJa&;vkyfief;rsm;wGif
trsdK;orD;rsm; yg0ifaqmif&GufrI^ OD;aqmifrI tcef;u@\ ta&;ygrItm;
txl;tav;xm;aqmif&GufcJhygonf/
6.2.4 wdkif;&6.2.4 wdkif;&6.2.4 wdkif;&6.2.4 wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;tay:oufa&mufrIif;om;vlenf;pkrsm;tay:oufa&mufrIif;om;vlenf;pkrsm;tay:oufa&mufrIif;om;vlenf;pkrsm;tay:oufa&mufrI
erlemaus;&Gmrsm;wGifa'o^wdkif;&if;om;tpktzGJUrsm;tMum; vlrIa&;&m yg0ifrIESihf
&yf&Gm yg0ifaqmif&GufrIrsm;ESihfywfoufí odomonhfuGJjym;rI ajymif;vJrI
rawGU½Sd&aomfvnf; jzpf&yfwck wGif wdkif;&if;om;tpktzGJUwcktm; tjcm;tpktzGJUrsm;xufydkí
OD;pm;ay;jcif;rsdK;awGUcJh&ygonf/ jzpfpOf\ ydkrdkomvGefjrihfrm;olrsm;owfrSwfjcif;ESihf
&yf&GmESihfqufoG,faqmif&GufrItuefYtowf ½Sdjcif;ponfwdkYonf avhvmawGU½Sd&onhf
a,bl,svrf;aMumif;jzpfygonf/ PSIA 'kwd,tqihf aus;&Gmrsm;wGif a&maESmonhf aus;&Gm
(2)&Gmyg0ifygonf/ (rGefjynfe,f½Sd aus;&Gm (17)ESihf ½Srf; jynfe,f½Sd aus;&Gm (6))/
rGefjynfe,f½Sdaus;&Gmudpö&yfwGif aus;&Gmüyavmif (20%)? Arm (45%)ESihf u&if
(35%)awmifolrsm;toD;oD; zGJUpnf;yg0ifNyD; 4if;tpktzGJUrsm;tm;vHk; VEC ESihf
aus;vufvQyfppf"mwftm;ay;a&;tpDtpOfwGif udk,fpm;jyKyg0ifMuonf/ ArmESihf
u&ifvlrsdK;rsm; onf a'ocHtpdk;&tzGJUtpnf;rsm;tay: vTrf;rdk;Edkifonhf yHkpHrsdK;½Sdaomfvnf;
4if;tcsufonf vQyfppf"mwftm;pDrHudef;rS tusdK;aus;Zl;rsm; cGJa0ysHUESHUrIwGif
oufa&mufjcif;r½Sdyg/ þjzpf&yfwGif EGrf;yg;onhf tdrfaxmifpkrsm; csefvSyfusef½SdcJhjcif;taejzihf
wdkif;&if;om;a&;&m ½Iaxmihfr½Sdyg/ tdrfaxmifpkrsm;\ vQyfppf"mwftm;toHk;jyKEdkifrItm;
qHk;jzwfonhftcsufrSm tdrfaxmifpk0ifaiG aMumihfomjzpfonfqdkonhf tcsufjzpfygonf/
½Srf;jynfe,f½Sdaus;&Gm (6)wGif uGJjym;onhftajctaet&yf&yftm; od½Sd&ygonf/
tqdkygaus;&GmwGif BuD;rm;onhfyk*¾vduukrÜPD (a&tm;vQyfppf)BuD;wckrS vQyfppf
"mwftm;udkjznfhqnf; ay;ygonf/ 4if;aus;&GmwGif ½Srf;vlrsdK;rsm;trsm;pkESihf? yavmifvlenf;pk
(20%)cefYrsm;½Sdygonf/ toufarG;0rf;aMumif;ESihf tdrfaxmifpkrsm;\
zlvHkrIponfwdkYESihfywfoufí wdkif;&if;om;vlrsdK;tajccHí cGJjcm;xm;yHkay:NyD; yavmif
tdrfaxmifpkrsm;rSm &GmtpGefydkif;wGifaexdkifMuNyD; trsm;tm;jzihf ajr,mrJhawmifolrsm;ESihf
aeYpm;tvkyform;rsm;jzpfMuygonf/ xdkYaMumihf yavmiftdrfaxmifpkrsm;onf
vQyfppf"mwftm;0efaqmifrIrsm;ESihf csdwfquf&mwGifpD;yGm;a&;t& tcGihfromrIrsm;½Sdygonf/
odkY&mwGif 4if;jzpf&yfüyk*¾vduukrÜPD(½Srf;vlrsdK;rsm;vTrf;rdk;onhf aus;&GmtkyfcsKyfa&;ESihf
csdwfqufxm;aom)onf ½Srf;vlrsdK;tdrfaxmifpkrsm;twGuf ykdrdkaumif;rGefaom
tajctaersm;udkjznhfqnf; ay;ygonf/ ueOD;qdkif;iHhcGihfESihf vdkif;csdwfqufrItcaMu;aiGtm;
t&pfuspepfcGihfjyKjcif;ponfwdkY jzpfygonf/ 4if;tpDtpOfrsm;tm; yavmif
tdrfaxmifpkrsm;twGuf jznhfqnf;ay;jcif;r½Sdojzihf aus;&GmwGif vQyfppf"mwftm;
toHk;jyKEdkifjcif;twGuf csefvSyfcH^usef&pfcJhMuolrsm;rSm yavmif vlrsdK;rsm;omjzpfonf/
6.3 wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;jzihf tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf yg0ifaqmif&Gufjcif;6.3 wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;jzihf tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf yg0ifaqmif&Gufjcif;6.3 wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;jzihf tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf yg0ifaqmif&Gufjcif;6.3 wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;jzihf tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf yg0ifaqmif&Gufjcif;
tusdK;aus;Zl;rsm;wdk;yGm;ap&efESihf qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;tm;a½Smif½Sm;Edkif&ef? wdkif;&if;
om;vlenf;pkrsm;yg0ifonfh&yf&Gmrsm;twGuf tajccHtaqmufttHkrsm;ESihf
tjcm;zGHUNzdK;a&;&if;ESD; jr§KyfESHrIrsm;jznhfqnf;ay;&mwGif tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf
&yf&Gmyg0ifaqmif&Gufjcif;rsm;rSm a,bl,s tm;jzihf ta&;ygonhftcsufrsm;jzpfygonf/ NEP
jyifqifa&;umvtwGif; a'ocHwdkif;&if;om; CSO rsm;jzihf aqmif&GufcJhonhf Stakeholders
jzihf tMuHjyKaqG;aEG;yGJrS rif;bl;-ppfawG"mwftm; ay;ykdYa&;vdkif; (Tower Station)
wnfaqmufa&;umvtwGif; t½SdKvlrsdK; vlenf;pktpktzGJUrsm; awGUMuHKcJh
&onhfpdefac:rIwcktm; azmfxkwfod½SdcJh&ygonf/ NEP yHhydk;rItaejzihf "mwftm;ay;ykdYa&;
vdkif;rsm;xufpmvQif "mwftm;jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;tm; ydkrdkt"duxm;aomfvn;f tower station
rsm;\ tvm;tvm½Sdaom oufa&mufrIrsm;? ajryHkxkwfjcif;qdkif&myx0D? epfemaMu;
pepfrsm;ESihf epfemrIrsm; ajz½Sif;jcif;vkyfief;pOfrsm;tygt0if tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf
yg0ifaqmif&Gufjcif;rsm; rwdkifrSD tuefYtowfrsm;ESihf pyfvsOf;íawGU½Sd&onfh
ta&;ygaomudpö&yfrsm;rSm NEP taumiftxnfazmfjcif;twGuf a,bl,s
aqmif&GufrIrsm;jzpfygonf/ aqmufvkyfa&;tzGJUrsm;Mum;wGif &yf&Gmrsm;twGif;½Sd
ajr,mtoHk;jyKrI? ydkifqkdifrIzGJUpnf;yHkrsm;ESihfywfoufí od½Sdem;vnfrIrSmtuefY towf½SdNyD;
ajr,mrsm;udkajymif;vJpdkufysdK;jcif;udpö&yfrsm;twGuf tpOftvmt&toHk;jyKcJhMuonf/
okdY&mwGif tvsdKcsif;rsm;twGuf ,Ofaus;rIqdkif&mwefzdk;½Sdonhfopfawmrsm;ESihfywfoufí
od½Sdem;vnfrIenf;yg;NyD; yGihfvif;jrifomrIr½Sdjcif;uvnf; ajr,modrf;qnf;jcif;
jyóemrsm;udkjzpfaponf/
um,tvkyfrsm;twGuf tvsdKcsif;vlrsdK;&yf&Gmrsm;rS tcsdKUaomtvkyform;rsm;ac:,l
tvkyfay;xm;aomfvnf; a'ocHjynfolrsm;taejzihf tawGUtMuHKr½Sdonhf
aqmufvkyfa&;vkyfief;rsm;aqmif&Guf&ef t"dutm;jzihf jyifyrStvkyform;rsm;udkvnf;
ac:,l&ygonf/ 4if;tcsufonf &yf&GmtwGif;ab;uif;vHkjcHKa&; txl;ojzihf a&TUajymif;
awmif,mpdkufysdK;jcif;twGuf oGm;vmonhf trsdK;orD;rsm;ESihf ywfoufíylyefrIrsm;
jzpfay:aponf/ aqmufvkyfa&;umvtwGif; &yf&GmtwGif; y#dyu©ESihf &efyGJjzpfyGm;rIrsm;
wdk;jr§ihfvmcJhonf/
6.4 vlrIa&;&mcsefvSyfusef&pfjcif;rsm;tvm;tvm6.4 vlrIa&;&mcsefvSyfusef&pfjcif;rsm;tvm;tvm6.4 vlrIa&;&mcsefvSyfusef&pfjcif;rsm;tvm;tvm6.4 vlrIa&;&mcsefvSyfusef&pfjcif;rsm;tvm;tvm
ta&;ygonhf tvm;tvm½Sdaom oufa&mufrIwckrSm tm;enf;onhf tdrfaxmifpkrsm;
csefvSyfcH^usef&pfjcif;jzpfNyD; aiGaMu;wwfEkdifrIESihf^okdY vdktyfonhf pm&Gufpmwrf;rsm;r½Sd
roHk;rjyK EdkifrIrsm;aMumihfjzpfonf/
PSIA yxrtqihf okawoet&oGm;a&mufavhvmcJhonhf aus;&Gmrsm;tm;vHk;eD;yg;½Sd
odomaomyrmP½Sdaom tdrfaxmifpkrsm;rSm vQyfppf"gwftm;r&½SdyJ usef&pfcJhMuonf/
(vQyfppf "gwftm;0efaqmifrIt&if;tjrpfESihf oufqdkifjcif;r½SdyJ) tdrfaxmifpktvdkuf
vdkif;csdwfqufrIukefus p&dwfrsm;twGufaiGaMu;wwfEdkifrIonf tvGefEGrf;yg;tm;enf;aom
tdrfaxmifpkrsm;twGuf twm;tqD;jzpfygonf/ tpdk;&\0efaqmifrIrsm;udk toHk;jyKEdkifonhf
aus;&Gmrsm;twGuf vdkif;csdwfqufrI ukefusp&dwfrsm;udk aus;&Gmrsm;rSaiGaMu;
pdkufxkwf&jcif;qdkonhftcsufESihfqufpyfygonf/ EGrf;yg;onhf aus;&Gmrsm;omru
4if;aus;&Gmrsm;twGif;½SdEGrf;yg;onhftdrfaxmfpkrsm;ygtcGihftvrf;rom jzpfMu&onf/
EGrf;yg;onhftpktzGJUrsm;yg ueOD;vdkif;csdwfqufrIukefusp&dwfrsm;udk xnhf0ifEdkifrIr½Sd
jcif;aMumihf usef&pfMu&ygonf/ tqdkygtcsufrSm okawoejyKavhvmcJhonhfae&mrsm;½SdEGrf;yg;
aomtdrfaxmifpkrsm;ESihf awGUqHkar;jref;csufrsm;ESihfudkufnDaeygonf/ yifr"gwftm;
vdkif;csdwfqufrI? tao;pm;a&tm;vQyfppf (okdY)&yf&Gmudk,fydkif pDrHcefYcGJaom
'DZ,frD;pufrsm;twGuf aus;&GmtpDtpOfrsm;okdYaiGaMu;xnhf0if&ef rwufEdkifolrsm;onf
tvif;a&miftwGuf za,mif;wdkif? a&eHqDESihf ao;i,faom bufx&DrD;rsm;tay:om
rSDcdkMu&onf/
okawoetzGJUrSod½Sd&onfrSmEGrf;yg;onhftdrfaxmifpkrsm;onf tpDtpOf a&;qGJonhf
tqihfrsm;wGifyif csefvSyfjcif;cH&ygonf/ aus;&GmtkyfcsKyfol acgif;aqmifrsm;rS 4if;wdkYtaejzihf
aiGaMu; rwwfEdkif[k,lqojzihf aqG;aEG;yGJtm; 4if;wdkYudkrzdwfMum;cJhjcif;aMumihfjzpfonf/
jyefvSefaiGaMu; yHhydk;jcif;jzpfpOfrsdK; rawGU½Sd&yg/ (aus;&GmrSEGrf;yg;onhf tdrfaxmifpkrsm;twGuf
tqifajyacsmarGU ap&ef pDpOfxm;½Sdonhfvkyfief;pOf) vQyfppf"gwftm; tpDtpOf
aumif;pGmvnfywfrI½Sdonfh aus;&Gm 9&Gmteuf 5&GmwGifEGrf;yg;onhf tdrfaxmifpkrsm;rSm
vQyfppf"gwftm;vHk;0toHk;jyKjcif;r½SdyJ bufx&D? za,mif;wdkif? a&eHqDrD;tdrfrsm;udkom
rSDcdkMuonf/
PSIAyxrtqihfokawoewGif aemufxyfawGU½Sd&onhftcsufwpfckrSm &efukef½Sd
usL;ausmfaexdkifolrsm;\ "gwftm;toHk;jyKrIqdkif&mudpö&yfrsm;jzpfonf/ (&efukef-3
oGm;a&mufavhvmcJhaom EGrf;yg;onhf&yfuGuf)ao;i,faom vlenf;pkrsm;
vQyfppf"gwftm;toHk;jyK&eftwm;tqD; wpfckrSm vdkif;csdwfqufrI ukefusp&dwf
tjzpfazmfjycJhaomfvnf; &efukef½Sdtqkdyg ]]r½SdwmxufpmvQif awmfao;onhf}}
0efaqmifrIrsm;udk toHk;jyK&eftrsm;qHk;azmfjyonhftaMumif;jycsufrSm (w&m;0if
r[kwfaomvQyfppf"gwftm;jznfhqnf;olrsm;)vdkif;csdwfqufrIavQmufxm;&efvdktyfonhf
pm&Guf pmwrf;rsm;r&½SdEdkifjcif;jzpfonf/ (tdrfaxmifpkESihf ajr,mrSwfyHkwif?
&yfuGuftkyfcsKyfa&;rSL;\ avQmufvTmtm;tay:axmufcHtwnfjyKcsuftygt0if) &efukefESihf
rEÅav;NrdKUrsm;½Sd avhvmcJhaom EGrf;yg;onhf&yfuGufrsm;twGif;½Sd tm;enf;aom^
t&mra&mufaomtdrfaxmifpkrsm;twGuf pdefac:rIrsm;rSm vpOfvQyfppf"gwftm;c
ay;aqmif&rIrsm;jzpfonf[kazmfjyMuonf/ (yifr"gwftm; vdkif;csdwfqufrIESihf tao;pm;
vQyfppf"gwftm;jzefYjzL;olrsm;(2)rsdK;pvHk;twGuf) a,bl,stm;jzihf rSwfom;&onhf t"du
ajz½Sif;onhfenf;vrf;rsm;rSm "gwftm;cay;aqmifrIaemufusjcif;? tdrfeD;csif;rsm;xHrS
acs;iSm;jcif;wdkYjzpfonf/ &efukefESihf rEÅav;NrdKUrsm;½Sd tpdk;&\0efaqmifrIrsm;tjynhf
t0tusHK;0ifjcif;r½Sdao;onhf EGrf;ygonhf&yfuGufrsm;wGif tdrfaxmifpkrsm;okdY vdkif;csdwfqufrI
ukefusp&dwfonf 0ifaiGenf;tdrfaxmifpkrsm;twGuf BuD;rm;onhftwm;tqD;jzpfygonf/
6.5 yifr"gwftm;vdkif;tqihfqihf6.5 yifr"gwftm;vdkif;tqihfqihf6.5 yifr"gwftm;vdkif;tqihfqihf6.5 yifr"gwftm;vdkif;tqihfqihf aqmif&GufrIumvtwGif;aqmif&GufrIumvtwGif;aqmif&GufrIumvtwGif;aqmif&GufrIumvtwGif; &yf&Gmrsm;vrf;vGJ&yf&Gmrsm;vrf;vGJ&yf&Gmrsm;vrf;vGJ&yf&Gmrsm;vrf;vGJ
a½SmifuGif;jci;ftvm; tvmrsm;a½SmifuGif;jci;ftvm; tvmrsm;a½SmifuGif;jci;ftvm; tvmrsm;a½SmifuGif;jci;ftvm; tvmrsm;
yifr"gwftm;vdkif;tqihfqihf aqmif&GufrIumvtwGif;a0;vHonhf{&d,mrsm;wGif
aexdkifonhf &yf&Gmjynfolrsm;rSm a½SmifuGif;oGm;jcif;cH&rnhftvm;tvm½Sdygonf/ tajccH
taqmufttHk wdk;csJUrIESihf wnfaqmufrIrsm;? 4if;wkdY\{&d,mudk jzwfoef;oGm;Edkifaomfvnf;
4if;wdkYrSmvQyfppf"gwf tm;jzefYjzL;rIrS tusdK;cHpm;cGihfr&olrsm;jzpfEdkifonf/ tu,fí 4if;wkdYtm;
yifr"gwftm;vdkif;tqihf qihfaqmif&GufrItpdwftydkif;tjzpf wdkuf½dkuf0efaqmifrIray;Edkifygu
tqdkyg&yf&Gmrsm;twGuf "gwftm;vdkif;jyify"gwftm;ay;0efaqmifrIrsm; rQwpGmESihf tqihfqihf
jznhfqnf;Edkifrnhf enf;vrf; rsm;rSmvnf;ta&;BuD;ygonf/
6.5.1 wnfaqmufa&;ESihf vkyfief;aqmif&GufrIumvrsm;twGif; oufa&mufrIrsm;6.5.1 wnfaqmufa&;ESihf vkyfief;aqmif&GufrIumvrsm;twGif; oufa&mufrIrsm;6.5.1 wnfaqmufa&;ESihf vkyfief;aqmif&GufrIumvrsm;twGif; oufa&mufrIrsm;6.5.1 wnfaqmufa&;ESihf vkyfief;aqmif&GufrIumvrsm;twGif; oufa&mufrIrsm;
NEP ESihfqufpyfonhfaqmufvkyfa&;ESihf vkyfief;vnfywfrIrsm;onf wdkif;&if;om;
vlenf;pk rsm;½Sd&ma'orsm;wGif tEÅ&m,fjzpfEdkifrItvm;tvmrsm;½SdEdkifygonf/ tcsdKUaom
tvm;tvmrsm;wGif tjcm;rwlnDonhfwdkif;&if;om;tpktzGJUrSukrÜPDESihf^okdY tvkyform;
rsm;ESihf pDrHudef;taumiftxnfazmfrI {&d,mjyifyrS ukrÜPD tvkyform;rsm;
toHk;jyKjcif;yg0ifEdkifygonf/ "gwftm;vdkif;rsm;\ ab;uif;vHkjcHKa&;ESihf okdY jyKjyif
xdef;odrf;a&;vkyfief;rsm;twGuf tpdk;&ESihf^odY uefx½dkuf ukrÜPDrsm;rS 0efxrf;rsm;
vSnhfvnfppfaq;oGm;vmjcif;vkyfief;rsm;rSm tEÅ&m,f½SdEdkifygonf/ xdkYaMumihf jzpfEdkifygu
aqmufvkyfa&;ESihf vkyfief;vnfywfrIvkyfief;rsm;twGuf a'ocHukrÜPDrsm;udk a&G;cs,fí
vkyfief;pmcsKyf(uefx½dkuf)csKyfqdkoihfNyD; yGihfvif;jrifomonhf vkyfief;pmcsKyf aqmif&Gufjcif;ESihf
0,f,ljznhfqnf;jcif;vkyfief;pOfrsm;jzihf aqmif&Gufoihfygonf/ vkyfief;oabm wlpmcsKyf
rsm;wGif a'ocH&yf&Gmjynfolrsm;ESihf vkyfudkifaqmif&Gufa&;twGuf aumif;rGefonhfvkyfxHk;
vkyfenf;rsm; yg0ifoifhygonf/
6.6 y#dyu©ESihf y#dyu©tvGefa'orsm;6.6 y#dyu©ESihf y#dyu©tvGefa'orsm;6.6 y#dyu©ESihf y#dyu©tvGefa'orsm;6.6 y#dyu©ESihf y#dyu©tvGefa'orsm;
jrefrmEkdifiH? 2015-2017 b@mESpftwGuf urÇmhbPftzGJU\ EdkifiHrdwfzufaqmif&GufrI
rlabmif (CPF)t& jrefrmEkdifiH\jyKjyifajymif;vJa&;rsm;onf qufvufjzpfay: aeaom
xd½SvG,frI? y#dyu©ESihf tMurf;zufrIrsm;? bmoma&;t"du½kPf;rsm;tygt0if
EdkifiH\wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;twGuf umvMum½Snfonhf epfemrIrsm;udkajz½Sif;Edkifa&;
rNyD;qHk;ao;onhf aqmif&Gufae&qJ Nidrf;csrf;a&;vkyfief;pOfrsm;ponhf aemufcH
tajctaersm;jzihf aqmif&Gufae&jcif;jzpfygonf/ xdkYtjyif vQyfppf"gwftm;
toHk;rjyKEdkifjcif;onf 'ku©onfpcef;rsm; (okdY) umvMum½Snfxlaxmifxm; &onhf EAG
vnfywf? a&TUajymif;'ku©onfpcef;rsm;½Sd a&TUajymif;'ku©onftcsdKUtwGuf ta&;yg onhf
tcsufwcsufjzpfygonf/
CPF wGif azmfxkwf owfrSwfxm;onfh tvm;tvm&Sdonfh
y#dyu©tEÅ&m,frsm;rSm NEP taumiftxnfazmfjcif;ESifh qufEG,fygonf/ ¤if;wGif
wdkif;&if;om;vlenf;pk vufeuf udkiftzGJYrsm;rS xdef;odrf;xm;onfh xda&mufaom0efaqmifrI
jzefYjzL;a&;zGJYpnf;yHkrsm;\ rawmf wq t&mra&mufrI jzpfapjcif;rsdK; a&Smif&Sm;&efESifh
tpGeftzsm; ta&;yg0ifrIr&Sdonfh tpk tzGJYrsm;twGuf pDrHudef;tusdK;aus;Zl;&&SdEdkif – a&;
aocsmap&ef aqmif&Gufjcif;rsm; yg0ifyg onf/
yifr"gwftm;vdkif;tqifhqifhaqmif&Gufjcif;ESifh "gwftm;vdkif;vkyfief;rsm;ESifh qufpyf
í oabmxm;&rnfh wef;wlnDrQrI? yGifhvif;jrifomrIESifh wm0efcHrIrsm;rSm ta&;ygygrnf/
yifr"gwftm;vdkif;ESifh "gwftm;vdkif;jyify tpDtpOf 2 &yfvHk; twGuf NEP qufEG,f vkyfief;
aqmif&GufrIrsm;\ &nf&G,fOD;wnfjcif;ESifh tqifhqifhaqmif&Gufjcif;rsm;udk yGifhvif; jrifomí
us,fjyefYpGm qufoG,fajymqdkEdkifonfh tajccHtaMumif;w&m;rsm;jzifh aemufcHjyK&ef rSm
tvGefta&;BuD;ygonf/ xdkYtjyif NEP taumiftxnfazmf&mwGif tarQmftjrif&Sdaom
'DZdkif;yHkpH yg0ifaqmif&GufEdkifrIESifh aumif;rGefaom tBuHjyKaqG;aEG;jcif;^ yg0ifaqmif&GufrI
enf;vrf;rsm;jzifh y#dyu©qdkif&m txl;tav;xm;onfh enf;vrf;rsm;jzifh aqmif&Guf&ef tvGef
ta&;BuD;ygonf/ &yf&Gmyg0ifaqmif&GufrIESifh ywfoufí Mum;cH (third party)tzGJYtpnf;
avhvmppfaq;jcif; tygt0if yGifhvif;jrifomrI&Sdonfh yHkrSefppfaq;jcif;rsm;onf wm0efcHrIESifh
yGifhvif;jrifomrI oabmxm;tjrifrsm; pDrHcefYcGJ&mwGif ta&;BuD;onfh tcef;u@rS yg0ifyg
onf/ tpdk;& (odkY) tpdk;&ESifh vkyfief;pmcsKyfcsKyfqdkxm;onfh ukrÜPDrsm;rS NEP vkyfief;rsm;
y#dyu© (odkY) y#dyu©tvGefa'orsm;odkY a&muf&Sd taumiftxnfazmfEdkif&efrSm NEP
taumiftxnfazmf umvwavsmuf tuefYtowf&SdEdkifrnfh tvm;tvm&Sdygonf/
¤if;tcsufonf pDrHudef;\ OD;wnfcsufjzpfonfh vQyfppf"mwftm; wdk;jr§ifhtoHk;jyKEdkifa&;
twGuf oufa&mufrI tvm;tvm&SdEdkifNyD; tqdkyg a'orsm;wGif y#dyu©jzpfyGm;Edkifonfh
tvm;tvmrsm;vnf; jzpfay:apEdkifygonf/ NEP onf wdkif;&if;om;vufeufudkif tzGJYrsm;
xdef;csKyfxm;onfh {&d,mrsm;odkY tpdk;&rS usL;ausmfí aqmif&Gufonfh vkyfief;pOftjzpf tcsdKU
xifjrif,lqEdkifygonf/
wcsdefwnf;rSmyif vQyfppf"mwftm;? vlrIa&;&m0efaqmifrI ponfh tajccH taqmuf
ttHkrsm; jznfhqnf;jcif;onf Nidrf;csrf;a&; wnfaqmufrItwGuf taxmuftul jzpfapEdkif rnfh
tvm;tvmrsm;&SdEdkifygonf/ txl;ojzifh EdkifiHawmfESifh EAG rsm;rS axmufcHonf
0efaqmifrIjznfhqnfha&;tzGJYtpnf;rsm;tMum; ñSdEIdif;? yl;aygif;aqmif&GufrIrsm;onf
jznfhqnf;onfh 0efaqmifrIt&nftaoG;rsm;udk wdk;wufaumif;rGefapEdkifovdk ppfyGJrS
Nidrf;csrf;a&;odkY ul;ajymif;&mwGifvnf; taxmuftuljzpfapygrnf/ NEP taumiftxnf
azmf aqmif&GufrIrsm; atmifjrifa&;twGuf wdkif;&if;om; jynfe,ftmPmydkifrsm;? tpdk;&
r[kwfaom wdkif;&if;om; tpktzGJYrsm;ESifh &yf&Gmjynfolrsm;tMum; yg0ifaqmif&GufrIESifh
tBuHjyKaqG;aEG;jcif;rsm;onf tvGefta&;BuD;ygonf/ tpdk;&ESifh tpdk;&r[kwfaom 0efaqmif
rI jznfhqnf;onfh tzGJYtpnf;rsm;rS ausmif;rsm;ESifh usef;rma&;aq;cef;rsm;tm; yhHydk;jznfhqnf;
ay;rIrsm;onf NEP tusdK;aus;Zl;rsm; wdk;yGm;vmap&eftwGuf ta&;BuD;onfhtcsufrsm;
jzpfygonf/ txufazmfjyyg tvm;tvm&Sdaom tEÅ&m,frsm;tm; avsmhyg;oufomap&ef NEP
taejzifh ESMF wGif y#dyu© pDppfppfaq;rIrsm; aygif;pyfjcif;? us,fjyefYrI tajccHjzifh
yl;aygif;yg0ifaqmif&GufrI&Sdaom &yf&GmtajcjyK tpDtpOfa&;qGJa&; vkyfief;pOfrsm; aqmif&Guf
jcif;? aus;&Gmtqifh pDrHudef;taumiftxnfazmf aqmif&GufrIrsm; rwdkifrSD uGJjym;csufrsm;&Sd
onfh &yf&GmaemufcHtajctaersm;tm; aumif;pGm em;vnfjcif; ponftcsufrsm;rSm
tvGefta&;BuD;ygonf/
7/ 7/ 7/ 7/ IPPF twGuf taumiftxnfazmfa&;tpDtpOfrsm;twGuf taumiftxnfazmfa&;tpDtpOfrsm;twGuf taumiftxnfazmfa&;tpDtpOfrsm;twGuf taumiftxnfazmfa&;tpDtpOfrsm;
pDrHudef;tusdK;oufa&mufrIrsm;onf wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh trsdK;orD;rsm; ponfh
tm;enf;onfh tpktzGJYrsm; yg0ifrI wdk;jr§ifhap&ef atmifjrifatmif aqmif&GufEdkifonfh
twdkif;wmay:rlwnfygonf/ ¤if;wGif vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;a&;vkyfief;pOfrsm;twGuf
ydkrdkyg0ifaqmif&GufrI&Sdaom enf;vrf;rsm;ESifh pD;yGg;a&; xJxJ0if0ifqdkif&mp½dkuf vu©Pmrsm;?
bmompum;ESifh ,Ofaus;rIqdkif&m twm;tqD;rsm;udk ajz&Sif;Edkifrnfh enf;vrf;rsm; vdktyfyg
onf/
tydkif;(1) taejzifh jynfaxmifpktqifhwGif jynfe,f wdkif;a'oBuD;rsm;&Sd "gwftm;
jzefYjzL;a&;vdkif;rsm;wdk;csJU&efESifh qufEG,faom wnfaqmufrIrsm;? vkyfief;aqmif&GufrIrsm;
twGuf ypönf;ud&d,m0,f,ljznfhqnf;rIrsm; yg0ifNyD; tydkif;(2)wGif aemifq,fESpftwGif;
yifr"gwftm;vdkif;rSwqifh vQyfppf"gwftm;r&&SdEdkifonfh &yf&Gmrsm;odkY "gwftm;vdkif;jyify
vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;jcif; 0efaqmifrIrsm; axmufyHhpDpOfay;jcif; jznfhqnf;jcif; ponfwdkY
yg0ifygonf/ tydkif;(2)ydkif;pvHk;wGif tm;enf;í 0efaqmifrIvHkavmufpGm r&&Sdonfh &yf&Gm
tzGJYtpnf;rsm;jzpfaom wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;twGuf aemufqufwGJ tusdK;qufrsm;
&Sdaeygonf/
IPPF \ t"duusonfh tajccHrlrSm a'oqdkif&m tpDtpOfa&;qGJjcif;ESifh aus;&Gm
vQyfppf"gwftm;ay;a&; aumfrwD (VECs) ESifh &yf&Gmjynfolrsm; yg0ifaqmif&GufrIrsm; twGuf
MOED? MLLRD (DRD) vkyfief;pOfrsm; tygt0if vuf&Sdvkyfief;pOfrsm;
wdk;wufaumif;rGefap&efESifh ¤if;tay: tajccHwnfaqmufEdkif&efjzpfygonf/
pDrHudef;\ vkyfief;vrf;ñTeftaejzifh IPPF taumiftxnfazmfa&; tpDtpOfrsm;ESifh
ywfoufí xyfaqmif; tao;pdwftcsuftvufrsm;udk jznfhqnf;ygrnf/
&HyHkaiGyHhydk;onfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf IPPF taumiftxnfazmf aqmif&Guf
jcif;tm; wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;&Sdonfh {&d,mtwGif; aqmif&Gufygu atmufyg t"du
tqifhrsm; yg0ifygrnf/
(1) wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;wnf&Sdjcif;twGuf ppfaq;pDppfjcif;(1) wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;wnf&Sdjcif;twGuf ppfaq;pDppfjcif;(1) wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;wnf&Sdjcif;twGuf ppfaq;pDppfjcif;(1) wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;wnf&Sdjcif;twGuf ppfaq;pDppfjcif;
pDrHudef;vkyfief;cGJ\ vTrf;rdk;{&d,mwGif wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; wnf&Sdjcif;ESifh
ywfoufí qHk;jzwfEdkif&ef ppfaq;pDppfjcif;udk aqmif&Guf&rnf/ (ESMF \ yl;wGJ(1) wGif
azmfjyxm;onfh ppfaq;pDppfa&;yHkpHtygt0if tao;pdwftcsuftvufrsm;twGuf ESMF
wGifMunfhyg/) tu,fí ¤if;wdkYwnf&SdaMumif; twnfjyKEdkifygu tqdkyg pDrHudef;vkyfief;cGJ onf
OP 4.10 ESifh oufqdkif tBuHK;0ifNyD; atmufygtqifhrsm;udk aqmif&Guf&rnf/ (OP 4.10
udkvnf; Munfh&ef)
(2) vlrIa&;&mtuJjzwfcsuf(2) vlrIa&;&mtuJjzwfcsuf(2) vlrIa&;&mtuJjzwfcsuf(2) vlrIa&;&mtuJjzwfcsuf
a,bl,stm;jzifh vlrIa&;&mtuJjzwfcsufonf oufqdkifonfh vlrIa&;&m tcsuf
tvufrsm;udk OD;pm;ay;owfrSwfjcif;? pkaqmif;jcif;? prf;oyfavhvmjcif;ESifh vkyfief;ydkif;qdkif&m
toHk;jyKjcif;rsm;twGuf aygif;pyfjcif;ESifh yl;aygif;yg0ifjcif;qdkif&m rlabmifrsm;udk jznfhqnf;
ay;onfh vkyfief;pOf jzpfygonf/ vlrIa&;&mtuJjzwfcsuf\ twdkif;twmESifh yg0ifonfh
tpdwftydkif;rsm;rSm pDrHudef;vkyfief;cGJ\ tusdK;aus;Zl;rsm; oufa&mufrIrsm;ESifh tEÅ&m,frsm;
\ trsdK;tpm;ESifh twdkif;twmay:wGif tcsdK;usygrnf/ ¤if;udk ESMF wGif azmfjyxm;onfh
twdkif; obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrI tuJjzwfcsufwGif aygif;pyfyg0ifap
ygrnf/ (odkY) oD;jcm;vkyfxHk;vkyfenf;tjzpf aqmif&Gufygrnf/ a,bl,stm;jzifh ¤if;wGif
atmufyg&nf&G,fcsufrsm; yg0ifygonf/
• pDrHudef;a&G;cs,fjcif;yHkpH'DZdkif; taumiftxnfazmfjcif;? avhvmppfaq; tuJjzwfjcif;
rsm;wGif yl;aygif;yg0ifaqmif&Gufjcif;twGuf ta&;ygonfh stakeholder rsm; a&G;cs,f
owfrSwfjcif;ESifh oihfawmfaom rlabmifrsm; pDpOfowfrSwfjcif;/
• pDrHudef;\ OD;wnfcsufrsm;ESifh tajymif;tvJtwGuf qJGaqmifrIrsm;onf tusdK;
jzpfxGef;&ef &nf&G,fonfh trsdL;rsdK;aomjynfolrsm;twGuf vufcHEdkifrI&Sdap&efESifh
usm;^r? wdkif;&if;om;ESifh tjcm;vlrIa&;&m uJGjym;jcm;em;csufrsm;udk pDrHudef;'DZdkif;yHkpH
wGif xnfhoGif;pOf;pm;Edkifap&ef/
• &if;ESD;jr§KyfESHrI pDrHudef;rsm;\ vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;udk tuJjzwf&efESifh qdk;usdK;
oufa&mufrIrsm; azmfxkwfawGY&Sdonfh ae&mrsm;wGif ¤if;wdkYtm; avsmhcsEdkifrnfh (odkY)
a&Smif&Sm;Edkifrnfh (odkY) odompGm avsmhyg;oufomaprnfh enf;vrf;rsm;udk qHk;jzwf&ef/
• pDrHudef;&v'frsm;udk wdkif;wm&mwGif toHk;jyKEdkifrnfh tajccHrsOf; tcsuftvufrsm;udk
jznfhqnf;&ef (pDrHudef;aemufcHtajctaeESifh qufpyfí)
• pDrHudef; jzefYa0aqmif&GufrIESifh yg0ifaqmif&GufrIrsm;twGuf vdktyfaomtzGJYtpnf;
qdkif&m tpDtpOfrsm;tm; tuJjzwfowfrSwf&ef/
• yl;aygif;yg0ifaqmif&Gufjcif;? y#dyu©ajz&Sif;jcif;ESifh 0efaqmifrI? jzefYa0jcif;rsm;
aqmif&GufEdkif&efESifh vlrIa&;t& aumif;rGefaom avsmhyg;oufomapa&; tpDtpOf
rsm; aqmif&GufEdkifap&ef vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;/
ponfwdkYjzpfygonf/
wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;\ udpö&yfrsm;ESifh vdkvm;csufrsm;rSm aemufcHtajctae
tvdkuf tao;pdwfwnf&SdEdkifaomaMumifh vlrIa&;&m tuJjzwfcsuftwGuf wpfrsdK;wnf;aom
(odkY) wlnDaom enf;vrf;rsm;udk tBuHjyKEdkifjcif;r&Sdyg/ vlrIa&;&m tuJjzwfcsuf\ tpdwf
tydkif;rsm;? enf;pepf taMumif;t&m twdrfteufrsm;onf tqdkjyKpDrHudef;'DZdkif;yHkpH? wdkif;&if;
om; vlenf;pkrsm;\ tajctae? vuf&Sdtcsuftvufrsm;ESifh EdkifiH? u@? tajctaeESifh
qufEG,fonfh A[kokwponfwdkY\ oabmobm0ESifh twdkif;twmay: tcsdK;usygrnf/
pDrHudef;vkyfief;cGJ tuJjzwfcsufrsm;wGif a,bl,syg0ifonfh udpö&yfrsm;rSm ( ESMF \
tcef;(8) udk Munfhyg/) –
• pDrHudef;vkyfief;cGJESifh aumif;usdK;^ qdk;usdK;oufa&mufrIcH&onfh &yf&GmtzGJYtpnf;rsm;
ESifh qufpyfí ta&;ygonfh stakeholder rsm;ESifh tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;
a&G;cs,fowfrSwfjcif;
• oufa&mufrIcH&onfh wdkif;&if;om;vlenf;pk&yf&Gm tzGJYtpnf;rsm;\ vlOD;a&zGJYpnf;yHk
qdkif&m? vlrIa&;? ,Ofaus;rIESifh EdkifiHa&; p½dkufvu©Pmrsm;ESifh ywfoufonfh tajccH
rsOf; tcsuftvufrsm;pkaqmif;jcif;ESifh (oufqdkifygu) ¤if;wdkYtaejzifh tpOftvm
t& ydkifqdkifaom (odkY) "avhxHk;wrf;t& toHk;jyKaexdkifaom? ajr,m? e,fedrdwfrsm;
ESifh ¤if;wdkYrSDcdktm;xm;aom obm0t&if;tjrpfrsm;ESifh ywfoufonfh tajccHrsOf;
tcsuftvufrsm; pkaqmif;jcif;/
• wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;twGuf &&SdEdkifonfh vlrIa&;&m tajccHtaqmufttHkESifh
0efaqmifrIyHkpHrsm;ESifhwuG tqdkyg toHk;jyKrItay: (odkY) toHk;rjyKEdkifrItay:
oufa&mufonfh t"dutcsufrsm; avhvmprf;ppfjcif;/
• oufa&mufrIcH&aom wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;jzifh vGwfvyf? BudKwif? today;rI&Sd
onfh tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;tay: tajccHí pDrHudef;vkyfief;cGJ\ aumif;usdK;? qdk;usdK;
oufa&mufrItvm;tvmrsm; tuJjzwfjcif;/
• oufa&mufrIcH&onfh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;jzifh vGwfvyf? BudKwif? today;rI
&Sdaom tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;tay: tajccHítvm;tvm&Sdaom pDrHudef;vkyfief;cGJ
'DZdkif;? yHkpHtpdwftydkif;rsm;ESifh (vdktyfygu) pDrHudef;rSaiGaMu;yHhydk;onfhvkyfief;? pDrHudef;
vkyfief;cGJrsm;taejzifh "avhxHk;wrf;t& qDavsmfonfh tusdK;aus;Zl;rsm;ESifh pDrHudef;
oufa&mufrIrsm;udk avsmhyg;oufomaprnfh oifhawmfonfh tpDtpOfrsm; jznfhqnf;
EdkifaMumif; aocsmap&ef avsmhyg;oufomapa&; tpDtpOfrsm; tuJjzwfcsuf/
• enf;pepfrsm;? enf;ynmrsm;? tajccHrlrsm;? vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;? vkyfydkifcGifh?
enf;ynmqdkif&m tultnDESifh atmifjrifaom tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh yg0if
aqmif&Gufjcif;vkyfief;pOfrsm;twGuf vdktyfaom yHhydk;rItpdwftydkif;rsm; tygt0if
pDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;onfhvkyfief;? pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ jyifqifa&;ESifh taumif
txnfazmfa&;umvtwGif; tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh yg0ifaqmif&Gufjcif;rsm;twGuf
,Ofaus;rIt& qDavsmfoifhawmfonfh vkyfief;pOfrsm; cGJjcm;owfrSwfjcif;ESifh tuJjzwf
jcif;/
(3) vGwfvyf? BudKwif? today;rI&Sdaom tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;(3) vGwfvyf? BudKwif? today;rI&Sdaom tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;(3) vGwfvyf? BudKwif? today;rI&Sdaom tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;(3) vGwfvyf? BudKwif? today;rI&Sdaom tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;
urÇmhbPf\ a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;ESifh ywfoufonfh rl0g'taejzifh urÇmh
bPfrS aiGaMu;yHhydk;onfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;rS tusdK;aus;Zl;ESifh qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;
cHpm;&onfh wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;xHrS us,fjyefYaom &yf&GmaxmufcHrIrsm; &&SdEdkifonfh
vGwfvyf? BudKwiftoday;rI&Sdaom tBuHjyKaqG;aEG;yGJ vkyfief;pOfrsm; vdktyfygonf/ OD;wnf
csufrsm;rSm – wdkif;&if;om;vlenf;pk&yf&Gmjynfolrsm;rS ,Ofaus;rIt& qDavsmfaumif;rGefonf
[k ,lqaom? yGifhvif;jrifomí yg0ifaqmif&GufrI&Sdaom enf;vrf;rsm;rSwqifh jzpfaom?
oufa&mufrIcH&onfh &yf&Gmjynfolrsm;xHrS us,fjyefYonfh axmufcHrI &&SdEdkifaom zGHYNzdK;a&;
vkyfief;rsm;\ 'DZdkif;yHkpHESifh ywfoufí tqifajyacsmarGYatmif aqmif&GufEdkif&efjzpfygonf/
tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;udk vlrIa&;&m tuJjzwfcsuf\ wpdwfwa'otjzpf aqmif&GufNyD; wlnD
onfh udpö&yfrsm; tBuHK;0ifí pDrHudef;'DZdkif;yHkpH a'otajctaersm;jzifh tcsdK;usygonf/
tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;\ twdkif;twmon pDrHudef;vkyfief;cGJ oufa&mufrIrsm;\
tqifhay:wGif rlwnfí enf;pepfrsm;onf pDrHudef;vkyfief;cGJrS tusdK;cHpm;&onfh (odkY)
oufa&mufrIcH&onfh &yf&Gmjynfolrsm;\ trsdK;tpm;ay:wGif rlwnfygonf/ (Oyrm- xdkol
wdkY\ tm;enf;csuf&SdrI? bmompum;ESifh vTrf;rdk;aom vlrItzJGYtpnf;rsm;ESifh vuf&Sd tjyef
tvSef qufqHa&; (odkY) tdrfeD;csif;a'ocHjynfolrsm;) tBuHjyKaqG;aEG;yGJvkyfief;pOfrsm;onf
atmufygtwdkif; jzpfygrnf/
• taumiftxnfazmfa&; tzGJYtpnf; (odkY) tjcm;aom stakeholder rsm;rS twif;
tusyf cdkif;apjcif;? pdwftaESmifht,Sufay;jcif;ESifh zdtm;ay;jcif;rsm;rS uif;a0ap&ef/
• &yf&Gmrsm;&Sd qHk;jzwfaqmif&Gufjcif;qdkif&m "avh? xHk;wrf;? pHowfrSwfcsufrsm;
aygif;pyfyg0ifap&ef/
• pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;? &yf&Gmjynfolrsm;tm;vHk;? ¤if;rSoufa&mufonfh aumif;usdK;?
qdk;usdK;? tEÅ&m,f tvm;tvmrsm; ponfwdkYESifh ywfoufí usdK;aMumif;qDavsmf
em;vnfEdkifaom tcsuftvufrsm;jznfhqnf;ay;&ef/
• a'ocH&yf&Gmrsm;&Sd tm;enf;aom tzGJYtpnf;rsm; yg0ifEdkifNyD; "avhxHk;wrf;ESifh
qDavsmfrI½Sdí a'ocHjynfolrsm;\ bmompum;vdktyfcsufrsm;ESifhvnf; tqifajy
udkufnDonfh enf;vrf;rsm;tm; toHk;jyKí pDrHudef;vkyfief;cGJ\ tcGifhtvrf;
oufa&mufrIrsm;? tEÅ&m,frsm;ESifh tusdK;aus;Zl;rsm;udk tuJjzwfppfaq;&mwGif
wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;\ yg0ifaqmif&Gufjcif;udk tqifajyacsmarGUrI&Sdap&efESifh
yl;aygif;yg0ifEdkifap&ef
• oufa&mufrIcH&onfh &yf&GmtzGJYtpnf;rsm;Mum;? owif;tcsuftvufjyefqdk&efESifh
aqG;aEG;&ef vHkavmufaom tcsdefumvESifh &yf&GmtzGJYtpnff;rsm;rS xkwfazmfowfrSwf
onfh rSwfcsufESifh tBuHjyKcsufrsm;twGuf tcsdefumvcGifhjyKEdkifap&ef/
• tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;twGuf tcsdefvHkavmufpGm jznfhqnf;jcif;jzifh a'ocH
wdkif;&if;om; vlenf;pk &yf&Gmjynfolrsm;\ OD;pm;ay;rIrsm;ESifhwuG pdwf0ifpm;rIrsm;?
ta&;udpörsm;? tjrifrsm;udk taumiftxnfazmfa&; tzGJYtpnf;rsm;rS od&Sdem;vnfEdkif
ap&ef/
• rQwí yGifhvif;rI&Sdaom aqG;aEG;yGJrsm;ESifh aumif;rGef,HkMunfrI&Sdonfh aphpyfñIdEIdif;rIrsm;
tay: tajccHí pDrHudef;vkyfief;cGJ 'DZdkif;yHkpHESifh tpDtpOfrsm;tay: &yf&Gmjynfolrsm;
\ vTrf;rdk;oufa&mufrI&Sda&; aqmif&GufEdkifap&ef/
• us,fjyefYonfh &yf&Gmjynfolrsm;\ axmufcHrI&&Sdonfh oabmwlnDcsufrsm; ay:ayguf
onfh udpö&yfrsm;? ¤if;wdkYtm; ajz&Sif;onfh enf;vrf;rsm;? vkyfief;pOfESifh enf;pepfrsm;
tygt0if tMuHjyKaqG;aEG;jcif;vkyfief;pOf (rnfol? rnfonfhtcsdef? rnfonfhae&m?
rnfonfhtaMumif;t&m) ponfh tcsufrsm;udk rSwfwrf;wifjcif;ESifh today;azmfjy
jcif;/
oufqdkifonfh tjcm;aom rsm;ESifh a'ocH&yf&Gmjynfolrsm;\ aemufcHtajctae? pDrHudef;
vkyfief; aemufcHtajctaersm;ESifh tH0ifcGifusjzpfap&ef tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;twGuf
tpDtpOfrsm;udk aocsmpGmxnfhoGif;pOf;pm;oifhonf/ ¤if;wGifatmufygtcsuftvufrsm;
yg0ifEdkifonf/
• &yf&Gmjynfolrsm;tm;vHk;ESifh tzGJYtpnf;cGJrsm; yg0ifonfh &yf&Gmvlxktpnf;ta0;
rsm;/
• yl;aygif;yg0ifrI&Sdaom tpDtpOfa&;qGJa&;? aqmif&GufrIrsm;ESifh t"du tpktzGJY
tpnf;ta0;rsm;
• jynfhpHkonfh yHkpH (pDrHudef;pm&Gufpmwrf;? tuJjzwfcsuftpD&ifcHpmrsm;ponf)ESifh
½dk;&Sif;vG,fulaom yHkpHrsm;jzpfonfh ydkpwmrsm;? vufurf;pmapmifrsm;? a'ocH
bmompum; toHk;jyKonfh ½kyfoHqdkif&m ypönf;rsm; ponfwdkYtm;jzifh pDrHudef;
owif;tcsuftvufrsm;? jzefYa0jcif;/
• a'ocH&yf&Gmjynfolrsm;twGif; qufoG,f&rnfh vlyk*¾dKvfrsm; cGJjcm;owfrSwfjcif;
(tBuHjyKaqG;aEG;yGJvkyfief;pOfrsm;wGif t"dyÜg,f&SdpGm yg0ifaqmif&GufEdkifa&;? ¤if;wdkY
t&nftaoG;rsm;udk wdk;jr§ifhay;Edkif&ef tcsdKUaomoifwef;rsm;rSm oifhavQmfEdkifyg
onf/)
• a'owGif;aexkdifonfh a'ocHrsm;\ ,HkMunfrI&Sdaom wdkif;&if;om;vlenf;pk
tzGJYtpnf;rsm; yg0ifaqmif&Gufjcif;/
• a'owGif;&Sd tzGJYtpnf;rsm;? okawoetzGJYtpnf;rsm;? wuúodkvfausmif;om;^
olrsm;\ yg0ifaqmif&GufrI (¤if;wdkYonf a'ocH&yf&Gmjynfolrsm; ,HkMunf vufcH
xm;aom tzGJYtpnf;rsm;jzpf&ef ta&;BuD;ygonf/)
vdktyfygu tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;udk oufqdkif&m wdkif;&if;om; bmompum;rsm;jzifh
aqmif&GufoifhNyD; vHkavmufonfh tpysdK;csdef (tenf;qHk; 2 ywfcefY) ay;oifhygonf/ odkYrSom
oufa&mufrIcH&aom wdkif;&if;om; vlenf;pk&yf&Gmjynfol tzGJYtpnf;rsm;tm;vHk;taejzifh
tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;wGif yl;aygif;yg0ifaqmif&GufEdkifNyD; IPP rlMurf;ESifh ywfoufí
tjynfht0od&Sd em;vnfygrnf/
(4) a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOftwGuf jyifqifjcif;
vlrIa&;&mtuJjzwfcsufESifh vGwfvyfí BudKwiftoday;rI&Sdaom tBuHjyKaqG;aEG;jcif;
vkyfief;pOfrsm;rS awGY&Sdcsufrsm;tay: tajccHí oufqdkif&m PMO (odkY) owfrSwf taumif
txnfazmfa&; rdwfzuftzGJYtpnf;onf wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;tay: oufa&mufonfh
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;twGuf a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm; tpDtpOf (IPP) udk jyifqif&
rnf/ IPP udk jyifqif&mwGif aysmhajymif;nifomrIESifh vufawGYqefonfh enf;vrf;rsm;jzifh
aqmif&Guf&rSmjzpfNyD; ¤if;\ tao;pdwftcsuftvufrsm;taejzifh pDrHudef;vkyfief;cGJESifh
ajz&Sif;&rnfh oufa&mufrIrsm;\ oabmobm0tay: rlwnfí trsdK;rsdK;&Sdygrnf/ tu,fí
pDrHudef;vkyfief;cGJ\ tusdK;cHpm;&oltrsm;pkrSm wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;rjzpfygu IPP \
tpdwftydkif;rsm;udk pDrHudef;vkyfief;cGJ tqdkjyKwifjycsufwGif aygif;pyfxnfhoGif;Edkifygonf/ IPP
wGif atmufygtcsufrsm; vdktyfovdk yg0ifygrnf/
(u) pDrHudef;azmfjycsufESifh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh qufEG,fonfh udpö&yfrsm;
qdkif&m tESpfcsKyfazmfjycsuf
(c) wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh oufqdkifonfh Oya'a&;&mESifh tzGJYtpnf;qdkif&m
rlabmiftESpfcsKyf
(*) oufa&mufrIcH&onfh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;\ vlOD;a&zGJYpnf;yHkqdkif&m? vlrI
a&;? ,Ofaus;rIESifh EdkifiHa&;&mp½dkufvu©Pmrsm;? ¤if;wdkYrS tpOftvmt&
ydkifqdkifaom (odkY) "avhxHk;wrf;t& toHk;jyKaexdkifaomajr,m? e,fedrdwfrsm;
ESifh ¤if;wdkYrSDcdktm;xm;aom obm0t&if;tjrpfrsm; ponfwdkYESifh ywfoufonfh
tajccHrsOf; tcsuftvufrsm; tygt0if vlrIa&;&m tuJjzwfavhvmcsuf
tESpfcsKyf
(C) pDrHudef;twGuf us,fjyefYaom&yf&GmjynfolaxmufcHrIrsm;&&Sdapa&;? oufa&muf
rI cH&onfh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;jzifh vGwfvyf BudKwif? today;rI&Sdaom
tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;\ &v'frsm; tESpfcsKyf
(i) oufqdkif&mvkyfief;rsm; taumiftxnfazmfumvtwGif; oufa&mufrIcH&
onfh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;jzifh vGwfvyf? BudKwif? today;rI&Sdaom tBuHjyK
aqG;aEG;jcif;rsm; aqmif&GufEdkif&ef tajccHrlabmif
(p) oufa&mufrIcH&onfhwdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;taejzifh ,Ofaus;rIt& qDavsmf
onfh vlrIa&;? pD;yGg;a&;qdkif&m tusdK;aus;Zl;rsm; &&SdaMumif; aocsmap&ef tpD
tpOfrsm;
(q) qdk;usdK;oufa&mufrIrsm;twGuf a&Smif&Sm;&ef? tenf;qHk;odkYavsmhcs&ef? avsmhyg;
oufomap&ef (odkY) epfemaMu;qdkif&m tpDtpOfrsm;
(Z) IPP twGuf b@ma&;&m tpDtpOfESifh ukefusp&dwfcefYrSef;csufrsm;
(ps) oufa&mufrIcH&onfh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm; toHk;jyKEdkifaom epfemrIrsm;
ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;vkyfief;pOf
(n) IPP taumiftxnfazmfaqmif&Gufjcif;ESifh ywfoufí avhvmppfaq;jcif;?
tuJjzwfjcif;ESifh tpD&ifcHjcif;
oufa&mufrIcH&onfh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh tBuHjyKaqG;aEG;jcif;jzifh jyifqif
aqmif&Gufxm;onfh IPP rlMurf;tm; trsm;jynfolqdkif&m today;azmfjy&rnf jzpfNyD; a'ocH
&yf&Gmjynfolrsm;odkY rQa0&mwGif tqdkyg jynfolrsm;twGuf oifhawmfíem;vnfEkdifonfh
enf;vrf;? yHkpH? bmompum;rsm;jzifh aqmif&Guf&rnf/ IPP tm; t*Fvdyf? jrefrm ESpfbmom
jzifh jyifqifaqmif&GufoifhNyD; wkdif;&if;om;vlenf;pkrsm;twGuf pDrHudef;vkyfief;cGJESifh IPP
tcsufrsm; jznfhqnf;&mwGif tjyKoabmaqmifí vdktyfonf[k ,lqygu oufqdkif&m
wdkif;&if;om;vlenf;pk bmompum;rsm;odkY bmomjyefaqmif&Gufoifhonf/ (tcsdKUaom
udpö&yfrsm;wGif ¤if;wdkY\ udk,fydkifbmompum;udk em;vnfzwf½IEdkifonfh &yf&Gmjynfol ta&
twGufrSm tenf;i,fom&Sdí tqdkygudpö&yfrsdK;wGif bmomjyeffqdk&efrvdktyfyg/) tu,fí
IPP tm; jrefrmbmompum;jzifh jyifqifaqmif&Gufxm;ygu urÇmhbPfrS avhvmoHk;oyfEkdif
&ef t*FvdyfbmomodkY jyefqdk&ygrnf/ (tu,fí urÇmhbPftaejzifh ,if;odkY aqmif&Guf&ef
rvdkaMumif; oabmwlxm;jcif;r[kwfygu)
8/ tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;8/ tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;8/ tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;8/ tzGJYtpnf;qdkif&m tpDtpOfrsm;
pDrHudef;taumiftxnfazmfaqmif&GufrI\ taxGaxGtpD&ifcHjcif; wpdwfwa'o
tjzpf IPPF taumiftxnfazmfaqmif&Gufjcif;ESifhywfoufí NEEC twGif;0ef½Hk;rsm;tm;
yHkrSeftcsuftvufrsm;jznfhqnf;jcif;ESifh ¤if;wdkYrS yg0ifaqmif&Gufjcif;rsm;&Sdygrnf/ MOEP ESifh
MFLRD(DRD) twGif;&Sd MOEP ESifh MFLRD jynfaxmifpk0efBuD;rsm;ESifh tjcm;
tqifhjrifht&m&SdBuD;rsm; yg0ifzGJYpnf;xm;aom trIaqmifaumfrwDonf IPPF tygt0if
tqdkjyKvkyfief; aqmif&GufrIrsm;\ vTrf;NcHKBuD;Muyfppfaq;a&;vkyfief;rsm;twGuf wm0ef&SdNyD;
tpDtpOf taumiftxnfazmfjcif;ESifh ywfoufí ¤if;wdkYtm; yHkrSeftoday; taMumif;Mum;&
rnf/
jynfaxmifpktqifh PMO taejzifh jynfaxmifpktqifh pDrHudef;a&;qGJjcif;ESifh
taumiftxnfazmfjcif;rsm;twGuf wm0ef,laqmif&Guf&rnfjzpfNyD; a'otqifh tpDtpOf
a&;qGJjcif;ESifh taumiftxnfazmfjcif;rsm;udk c½dkiftqifh PMO rsm;rS OD;aqmif&rnf/
(¤if;tao;pdwf tcsufrsm;twGuf ESMF tcef;(4)wGifMunfhyg)
TA tydkif;taejzifh pDrHudef;vkyfief;cGJ IPP rsm; jyifqifjcif;? vlrIa&;&mtuJjzwfcsuf
ESifh tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;twGuf jznfhqnf;aqmif&Gufcsufrsm; tygt0if IPPF
taumiftxnfazmfjcif;ESifh pyfvsOf;í PMO rsm;tm; yHhydk;ulnDygrnf/ [ tjyD;owf
aqmif&Guf&ef ]
9/ ta&;ygonfh 9/ ta&;ygonfh 9/ ta&;ygonfh 9/ ta&;ygonfh stakeholder rsm;rsm;rsm;rsm;\\\\ vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;
urÇmhbPfrS aiGaMu;yHhydk;onfh pDrHudef;rsm;wGif þ IPPF wGif yg0ifonfhtwdkif;
urÇmhbPf\ a'ocH wdkif;&if;om;jynfolrsm;qdkif&m rl0g'rsm;t& tao;pdwfvdktyfcsufrsm;
&Sdjcif;aMumifh tqdkygpDrHudef;rsm; taumiftxnfazmfjcif;ESifh pyfvsOf;í MOEP ESifh
MFLRD (DRD) wGif vkyfief;aqmif&GufrItawGYtBuHK tuefYtowf&Sdaeygonf/
xdkYtwGufaMumifh urÇmhbPftaejzifh IPPF taumiftxnfazmf aqmif&Gufjcif;twGuf
vkyfief;qdkif&m yHhydk;rIrsm;ESifh vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;rsm;udk yHhydk;ay;ygonf/ (þ ESMF \
tcef;(13)wGifMunfhyg)
urÇmhbPf\yHydk;rIjzifh MOEP ESifh MFLRD (DRD) wdkYonf a'ocH&yf&Gmrsm; yg0if
aqmif&GufrIESifh aus;&Gm vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;a&;aumfrwD (VEC)wdkY wdk;wuf
aumif;rGefapa&; AsL[mrsm; tygt0if pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ taumiftxnfazmfjcif;ESifh
jyifqifaqmif&Gufjcif;? vlrIa&;&mtuJjzwfcsufvkyfief;pOf? &yf&GmtzGJYtpnf;yg0ifaqmif&GufrI
ponfwdkYESifh ywfoufaom IPPF \ tpdwftydkif;rsm;ESifh pyfvsOf;í stakeholder rsm;
twGuf oifwef;rsm;udk jznfhqnf;&ygrnf/ MOEP ESifh MFLRD (DRD) \ trsdK;orD;
0efxrf;rsm;ESifh trsdK;om;0efxrf;rsm;? tjcm; stakeholder rsm;taejzifh tydkif;(3)t&
oifwef;rsm;ESifh yHhydk;rIrsm; wef;wl&&SdaMumif; aocsmap&efaqmif&Guf&rnf/ ¤if;ESifhywfoufí
vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif; tpDtpOfwGif yg0ifygrnf/
10/ avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;10/ avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;10/ avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;10/ avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;
atmufyg&nf&G,fcsufrsm;twGuf NEP pDrHudef;onf cdkifrmtm;aumif;onfh
avhvmppfaq; tuJjzwfjcif;pepf (M & E) udk xnfhoGif;yg0ifapygrnf/ (tNyD;owfpDrHudef;
'DZdkif;yHkpH taumiftxnfazmfa&; tpDtpOfrsm;jzifh þtpnf;ta0;tNyD;owfaqmif&Guf&ef)
(1) tpDtpOft& xda&mufí tcsdefESifhwajy;nD taumiftxnfazmfjcif;ESifh
vdktyfonfhae&mrsm;wGif umvv,fjyifqifa&;vkyfief;rsm;
aqmif&Gufjcif;ponfwdkY aocsm ap&ef/
(2) þOD;wnfcsufrsm;wGif &nfrSef;xm;onhf &v'frsm;? pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;
wdkif;wm&efESihf tem*gwfvkyfief;aqmif&GufrIrsm;twGuf oifcef;pmrsm; oif,l
rSwfom;&ef
(3) RPF, IPPF wdkYjzihf ESMF taumiftxnfazmfjcif;rsm;taejzihf urÇmhbPf\
ab;uif;vHkjcHKa&;rl0g'rsm;qdkif&m vdktyfcsufrsm;jynhfrSDaMumif;aocsmap&ef
tp½SdonfwdkYjzpfygonf/
zGHUNzdK;a&;OD;wnfcsufrsm;ESifh ywfoufí pDrHudef;oufa&mufrIrsm;udk tuJjzwfppfaq;&ef
tdrfaxmifpk wdkif;wmavhvmcsufyHkpHjzifh vlOD;a& yrmP^tqifhqdkif&mtcsuftvufrsm; tm;
pkaqmif;&rnf/ tajccHrsOf;tcsuftvufrsm;udk PSIA twGuf tcsuftvufrsm; yhHydk;&&ef
toHk;jyKonfh 2009ckESpf aygif;pyftdrfaxmifpk aexdkifrI tajctaersm; tuJjzwfcsuf
(IH LCA) rS xkwfEIwf&,lí 2014ckESpf aexdkifrItqifhtwef;rsm; wdkif;wmrI avhvmjcif;
(LSMS) ESifh 2015ckESpf vlOD;a&zGJUpnf;yHkqdkif&m usef;rma&; avhvmwdkif;wm csuf (DHS)
rsm;rS tcsuftvufrsm;jzifh acwfESifhtnDrGrf;rHí pDrHudef; oufwrf;ukefqHk;onf txd
pdppfxm;onfh aemufqufwGJ tcsuftvufpkaqmif;rIrsm;jzifh aqmif&Guf&rnf/
wdkif;&if;om; vlenf;pkrsm;tygt0if tm;enf;í 0efaqmifrIvHkavmufpGmr&&Sdonfh
tpktzGJUrsm;twGuf &v'frsm;udk wdkif;wm&ef aumuf,lxm;onfh tcsuftvufrsm;\
t&nftaoG;ay:rlwnfí tqdkygjynfoltpktzGJUrsm;twGufoufa&mufrIrsm;ESifh&v'frsm;udk
tuJjzwfppfaq;&ef xyfaqmif;avhvmwdkif;wmcsufESifh^odkY t&nftaoG;qdkif&m tuJjzwf
csufrsm;udk aqmif&GufEdkifygonf/
txl;ojzifh tm;enf;í 0efaqmifrIvHkavmufpGm r&onfhtpktzGJUrsm;twGuf
vQyfppf"mwftm; 0efaqmifrIrsm; toHk;jyKjcif;tay: oufa&mufonfh twm;tqD;rsm; udk
avsmhcs&mwGifoHk;ygonf/ vlrIa&;&mESifh tjcm;udpö&yfrsm;udk pHkprf;azmfxkwfEdkif&ef
t&nftaoG;ESifh ta&twGufqdkif&m avhvmrIrsm;udk avhvmppfaq;a&; vkyfief;rsm;wGif
xnfhoGif;Edkifygonf/ Oyrm-yl;aygif;yg0ifaqmif&GufrI&Sdaom okawoetaejzifh PSIA
okawoevkyfief;\t"dutaMumif;t&mrsm;tay: tav;xm;aqmif&GufrIrsm;udk xdef;odrf;
xm;Edkifygonf/ 4if;wGif atmufygwdkUESifh ywfoufí tav;pm;aqmif&GufrIrsm; yg0ifyg onf/
toHk;jyKEdkifrItwGuf twm;tqD;rsm; aiGaMu;wwfEdkifrItygt0if aiGay;aqmifrIESifh
ajz&Sif;rIenf;vrf;rsm;? 0efaqmifrI t&nftaoG;ESifh 0efaqmifrI jznfhqnf;onfh
tzGJUtpnf;ESifh qufoG,fa&;&mrsm;? wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;? tjcm; tm;enf;aom
vlYtzGJUtpnf;rsm;ESifhyufoufonfh vlrIa&;&m½Iaxmifhrsm;ponfwdkYjzpfygonf/ vuf&Sd
tajctaexd PSIAokawoeenf;vrf;rsm;ESifh udkufnDí? NEP pDrHudef;rS yHhydk;onfh vQyfppf
"mwftm;jznfhqnf;rIrsm;tm; toHk;jyKEdkifjcif;jzifh toufarG;0rf;aMumif;qdkif&m wdk;wufrIrsm;
ESifh pDrHudef;taumiftxnfazmfrIrS&&Sdvmonfh a'oqdkif&m tusKd;aus;Zl;rsm;tm; jyo
Edkifonfh jzpf&yfavhvmrIrsm;twGuf jyifqifa&;wGif tcsuftvufrsm;yHhydk;Edkif&ef t&nf
taoG;qdkif&m okawoersm;udk toHk;jyKygrnf/
NEP pDrHudef;\ OD;pD;ay;{&d,mrsm;rS txl;tjzifh EGrf;yg;ítm;enf;onfh {&d,m
rsm;wGifusef;rma&;aq;cef;rsm;ESifh ausmif;rsm;twGuf"mwftm;vdkif;csdwfqufrIrsm;aqmif&Guf
ay;Edkifap&efjzpfonf/ þpDrHudef;\ tav;xm;aqmif&GufrIrsm;rS jzpfay:vmonfh obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&aumif;usKd;? qdk;usKd;rsm; tuJjzwfppfaq;jcif;twGuf tcsuftvuf
rsm; yHhydk;&eft&nftaoG;ESifh ta&twGufqdkif&m avhvmrI rsm;udkaqmif&Gufygrnf/
NEP pDrHudef;taejzifh umvv,ftm;jzifh yifr"mwftm;vdkif;tpDtpOfESifh "mwftm;
vdkif;jyify tBudK"mwftm; ay;a&;tpDtpOfrsm;wGif yg0ifEdkifonfh t&nftaoG; jynfhrSDaom
yk*¾vduu@vkyfief;aqmif&Gufolrsm;^aus;&Gmor0g,rrsm; yg0ifygonf/ þtqifhwGif
ywfoufívnf; tav;xm;aqmif&GufrIrsm; yg0ifygonf/ þtqifhwGif ESMF OD;wnf
csufrsm;? vkyfief;pOfrsm;ESifh udkufnDpGmjzifh tqdkygtzGJUtpnf;rsm;rS 4if;wdkYvkyfief;rsm;\
obm0ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrIrsm;tm; pDrHcefYcGJonfh yHkpH enf;vrf;rsm;\
tuJjzwfcsuf&&SdEdkifrnfh t&nftaoG;ESifh ta&twGufqdkif&mavhvmrI tpDtpOfxnfhoGif;
Edkif&ef avhvmppfaq;a&;tpDtpOftm; wdk;csJUaqmif&Gufygrnf/ xdkYtjyif jrefrmEdkifiH\
vlrIa&;ESifh pD;yGm;a&;&mzGHUNzdK;wdk;wufrIrsm;wGif yg0ifaqmif&Guf&efESifh 4if;wdkY\ obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&mvkyfaqmifcsufpDrHcefYcGJrIrsm;twGuf SME rsm;\vkyfief; pGrf;&nf
awmifhwif;cdkifrmzGHUNzdK;a&;twGuf NEP \ tcef;u@udk tav;ay;azmfjyEdkif&eftwGufvnf;
4if;avhvmrIrsm;udk toHk;jyKEdkifygonf/
wm0efcHESifh yGifhvif;jrifomrIrsm; ckdifrmtm;aumif;ap&ef pDrHudef;ESifh u@vkyf
aqmifcsufrsm; avhvmppfaq;a&;wGif oHk;pGJolrsm;ESifh t&yfom;vlrItzGJUtpnf;rsm;yg0if
aqmif&GufrIrsm;udk avhvmppfaq;a&;pepfwGif xnfhoGif;Edkifonf/ ppfaq;a&;ud&d,mrsm; wGif
&yf&GmtzGJUtpnf;trSwfay;u'f (Score Card)rsm;? vlrIa&;&mppfaq;jcif;? EdkifiHom;
tpD&ifcHuwfjym;ESifh EdkifiHom;rsm; pdwfauseyfrIavhvm wdkif;wmcsufponfwdkYyg0ifygonf/
4if;udkaus;&Gmtqifh0efaqmifrIjzefYjzL;a&;rsm;tay: auseyfrItm; tuJjzwfppfaq;&ef
oifhawmfonfh &yf&GmtMuHjyK (Feedback) vkyfief;pOfaqmif&GufEdkifa&;? jynfe,f^wdkif;
a'oBuD;rsm;odkY pDrHudef;\ yHhydk;rIrsm;wGif xnfhoGif;yg0ifapygrnf/ tqdkygvkyfief;pOfrsm;
jzpfxGef;a&;twGuf aus;&GmvQyfppf"mwftm; jznfhqnf;a&;tpDtpOfrsm; jyifqifjcif;vkyf
ief;rsm;tm; tcsuftvufyHhydk;Edkif&ef NrdKUe,ftqihf aqmif&Gufonhf &yf&Gmyg0ifaqmif&Guf
rIESifh vlrIa&;&mavhvmprf;ppfcsufrsm;jzihf yHhydk;oGm;ygonf/
vlrIa&;&mwm0efcHrIvkyfief;rsm;onf tpdk;&0efaqmifrIrsm;? ydkrdkaumif;rGefaomzGHUNzdK;
a&;&v'frsm;tvuf? tmPmydkifrsm;\wm0efcHrIt&nftaoG;rsm;twGuf a'ocH&yf&Gmjynfol
rsm;ESihf t&yfom;vlrItzGJUtpnf;rsm;\ yg0ifaqmif&GufEdkifrnhfvkyfief;pGrf;&nfudk cdkifrm
tm;aumif;apygonf/ xkdYtjyif 4if;wkdYonf DRD ESihf ESE? jynfe,f^wdkif;a'oBuD;? c½dkif
ESihf NrdUe,ftmPmydkiftzGJUtpnf;rsm;? ydkrdkyGihfvif;jrifomjcif;yg0ifaqmif&GufrI½Sdjcif; wm0efcH
Edkifjcif;? 4if;wdkY0efaqmifrIay;aeonhf a'ocH&yf&Gmrsm;\vdkvm;csuf? vdktyfcsufrsm;udk
aumif;rGefpGmwkHYjyefEdkifjcif; ponfwdkYjzpfay:vmap&ef vkyfief;pGrf;&nfrsm;vnf; cdkifrm
tm;aumif;apygonf/
11/ epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&; vkyfief;pOf11/ epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&; vkyfief;pOf11/ epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&; vkyfief;pOf11/ epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&; vkyfief;pOf
pDrHudef;twGuf epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif; vkyfief;pOf (GRM)tm; pDrHudef;
vkyfief;cGJ jyifqifjcif;? taumiftxnfazmfjcif;rsm;ESifh pyfvsOf;í oufa&mufrIcH&onfh
&yf&Gmrsm;ESifh jynfolrsm;taejzifh taumiftxnfazmfa&; tzGJYtpnf;^ yk*¾dKvfrsm;xHodkY
wdkifMum;csufrsm; wifjyEdkifap&ef &nf&G,fí jyifqifaqmif&GufcJhygonf/ xdkYjyif obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&m aqmif&Gufcsufrsm;ESifh ywfoufí oufa&mufrIcH&onfh &yf&Gmrsm;
ESifh pDrHudef;wGif yg0ifaqmif&Gufolrsm;\ tao;pdwf ylyefrI^ jyóem ajz&Sif;aqmif&Guf&m
wGif PMO rsm;taejzifh wifjyrIrsm;tm; vufcHjcif;ESifh tqifajyacsmarGYapa&; yHhydk;ay;jcif;
ponfwdkYudk aqmif&GufEdkifap&efvnf; &nf&G,fygonf/ GRM taejzifh &yf&Gma'otvdkuf
udkufnDap&ef pDrHxm;onfh rQwí yGifhvif;jrifomrI&Sdaom vkyfief;pOfrsm;jzifh jyóem&yfrsm;
udk vQifjrefpGm ajz&Sif;Edkif&efESifh xdcdkufepfemrIrsm;ESifh wdkifMum;olrsm;tm; 'Pfcwfjcif;rsdK;
r&SdapbJ aqmif&GufEdkif&ef &nf&G,fygonf/ GRM onf atmufygtajccHrl (6)csufay:wGif
tajccHxm;ygonf/ - rQwrI? "r®"dXmefusrIESifh vGwfvyfrI? &Sif;vif;rIESifh toHk;jyKEdkifrI? vdkvdk
vm;vm;&SdrIESifh xda&mufrI? jrefqefrIESifh tcsdK;usrI yg0ifaqmif&GufEdkifrIESifh vlrIa&;&m yg0ifrI
ponfwdkYjzpfygonf/
trsdK;rsdK;aom stakeholders rsm;onf GRM tm; qufoG,fEdkifygrnf/ GRM ESifh
ywfoufonfh owif;tcsuftvufrsm;udk jrefrmbmom? wdkif;&if;om;bmomponfjzifh
(vdktyfovdk) tpnf;ta0;rsm;wGif ¤if;? vufurf;pmapmifrsm;jzifh¤if; us,fus,fjyefYjyefY
jzefYa0oGm;ygrnf/ tao;pdwftm;jzifh wdkifMum;csuf epfemrIrsm;tm; rnfodkYESifh rnfonfh
ae&mrsm;odkY wifjy&rnf ponfhtcsufrsm;udkjznfhqnf;ygrnf/ aus;&Gmjynfolrsm;tm; tu,f
í ¤if;wdkYtaejzifh ar;cGef;?(odkY) wdkifMum;csuf epfemrI wpHkw&m&Sdygu ¤if;vkyfief;pOfrS wqifh
&Sif;vif;wifjyjcif;? ajz&Sif;jcif;rsm; aqmif&Guf&ef wdkufwGef;tm;ay;ygrnf/
epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;twGuf atmufygvkyfief;pOfrsm;tay: tajccHí
pDrHudef;vkyfief;cGJtvdkuf tao;pdwf ab;uif;vHkNcHKa&; jy|mef;csuf^ ud&d,mrsm; (ESMP?
RAP? IPP) rsm;wGif GRM ESifh ywfoufí tao;pdwf tcsuftvufrsm;udk azmfjyygrnf/
(jynfhpHkatmifaqmif&Guf&ef)
tqifh(1) – ueOD;tqifh (a'ocHaus;&Gm (odkY) NrdKUe,ftqifh) jzpfí ¤if;wGif pDrHudef;
\ u@wpHkw&maMumifh epfem&onfh rnfonfhyk*¾dKvfrqdk wdkifMum;csuf epfemrIrsm;tm;
EIwftm;jzifhaomfvnf;aumif;? pmjzifha&;om;íaomfvnf;aumif;? a'ocH aus;&GmrD;vif;a&;
aumfrwD VEC (odkY) taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;xHodkY wifjyEdkifygonf/ VEC (odkY)
taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;onf aus;&Gmjynfolrsm;rS wifjyvmonfh wdkifMum;csuf^
epfemrIrsm;ESifh ¤if;wdkY\ajz&Sif;aqmif&GufrIrsm;tm; rSwfwrf;wifa&;rSwf odrf;qnf;&rnf
jzpfNyD; ¤if;wdkYrSc½dkif DRD (odkY) ESE/ MOEP, PMO rsm;xHodkY tqdkygwdkifMum;csufESifh
ajz&Sif;rIrsm;udk today; taMumif;Mum;&rnf/ tu,fí wdkifMum;csuf vufcH&&SdNyD; 15 &uf
twGif; epfemolyk*¾dKvf (rsm;)ESifh VEC (odkY) taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;Mum; ajz&Sif;
aqmif&GufEdkifjcif;r&Sdygu ¤if;tm; vkyfief;pOf 'kwd,tqifhodkY xyfqifhwifjy&rnf/
tqifh(2) – tu,fí epfemonfh yk*¾dKvfonf ueOD;tqifh &v'frsm;udk auseyfjcif;r&Sdygu
¤if;(wdkY)taejzifh wdkifMum;csufudk c½dkif DRD (odkY) ESE MOEP? PMO rsm;xH wifjyEdkif
onf/ aqG;aEG;a&;vkyfief;pOf tawmtwGif; wifjyxm;onfh udpö&yfrsm;udk oHk;oyfavhvmí
ajz&Sif;&ef aqmif&Gufcsufrsm;udkvnf; oufqdkifonfh yk*¾dKvfrsm;\ oabmwlnDcsuf&,l&yg
rnf/ oufqdkifonfh yk*¾dKvfrsm;rS vkyfief;pOftm; vdkvm;rI&Sdygu jyefvSefaqG;aEG;rIjzifh epfemrI
rsm;tm; tajz&Sm&ygrnf/ c½dkif DRD (odkY) ESE/ MOEP/ PMO rsm;onf aus;&Gm jynfol
rsm;rS wifjyvmonfh wdkifMum;csuf^ epfemrIrsm;tm; rSwfwrf;wifodrf;qnf;í tqdkyg
wdkifMum;csufrsm;udk jynfe,f wdkif;a'oBuD;ESifh trsdK;om;tqifh PMO rsm;xH today;
taMumif;Mum;&rnf/
tu,fíwdkifMum;csuftm; vufcH&&SdNyD; 15 &uftwGif; epfemonfh yk*¾dKvfESifh c&dkif
DRD (odkY) ESE/ MOEP? PMO rsm;tMum; rajz&Sif;Edkifygu ¤if;udkvkyfief;pOf\ wwd,
tqifhodkY xyfqifhwifjy&rnf/
tqifh(3) tu,fí epfemonfh yk*¾dKvfonf c½dkiftqifh DRD (odkY) ESE/MOEP
PMO rsm;\ oHk;oyfavhvmrI aemufydkif;wGifvnf; auseyfjcif; r&Sdao;ygu tqdkyg
udpö&yftm; oufqdkif&m jynfe,f^wdkif;a'oBuD; ESifh odkY trsdK;om;tqifh PMO xHodkY
vTJajymif;ay;& rnf/ jynfe,f wdkif;a'oBuD; ESifh^odkY trsdK;om;tqifh DRD onf
aus;&Gmjynfolrsm;rS wifjyvmonfh wdkifMum;csuf epfemrIrsm;tm; a&;om;rSwfwrf;wif
odrf;qnf;í tqdkyg wdkifMum;csufrsm;tm; NEEC ESifh urÇmhbPfrsm;odkY
today;taMumif;Mum;&rnf/
tu,fí wdkifMum;csuftm; vufcH&&SdNyD; (20)&uftwGif; epfemonfh yk*¾dKvfESifh c&dkif
DRD (odkY) ESE/ MOEP PMO rsm;tMum; rajz&Sif;Edkifygu epfemonfh yk*¾dKvfonf GOM
Oya'^vkyfief;pOfrsm;ESifhtnD w&m;Oya'aMumif;t& qufvufaqmif&GufEdkifyg onf/
VEC ESifh oufqdkif&m PMO rsm;onf ay:aygufonfh udpö&yfrsm;qdkif&m azmfjycsuf
ESifh oHk;oyfavhvmjcif;vkyfief;pOf &v'frsm; tygt0if vufcH&&Sdonfh wdkifMum;csufrsm;
tm;vHk;tm; rSwfwrf;wif odrf;qnf;xm;&rnf/ ta&;ygonfh owif;tcsuftvufrsm;
tm;vHk;ukd odrf;qnf;xm;Edkifap&ef epfemrIqdkif&m tcsuftvufpepfyHkpH (template)tm;
jyifqifxm;&Sd&rnf/ GRM vkyfief;pOf wavQmufvHk;wGif tjiif;yGm;rIESifh ywfoufonfh
yk*¾dKvf(rsm;) (odkY) epfemolrsm;tm; pmjzifha&;om;wHkYjyef^ ajz&Sif;rI aqmif&Guf&rnf/
pDrHudef;twGuf avhvmppfaq;a&;ESifh tuJjzwfjcif; (M&E ) enf;vrf;rsm;wGif GRM
xda&mufaumif;rGefa&; yHkrSefavhvmppfaq;rIrsm;vnf; yg0if&ygrnf/ yHkrSef (M&E )
vkyfief;rsm; aqmif&Guf&mwGif atmufygar;cGef;rsm; yg0ifygrnf/
12/ bwf*suf12/ bwf*suf12/ bwf*suf12/ bwf*suf
þ IPPF taumiftxnfazmfaqmif&GufrIonf NEP pDrHudef;\ vTrf;NcHKbwf*suf wGif
aygif;pyfyg0ifygrnf/ xdkYjyif IPPF taumiftxnfazmfjcif; yHhydk;rIukefusp&dwfrsm; jzpfonfh
vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;? tvkyf½HkaqG;aEG;yGJrsm;ESifh tuJjzwfppfaq;jcif; ponf rsm;rSm
ESMF tcef;(10)wGif azmfjyxm;onfhtwdkif; pDrHudef;\ vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;
tydkif;wGif yg0ifygrnf/
13/ þ 13/ þ 13/ þ 13/ þ IPPF ESifh ywfoufí tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh ywfoufí tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh ywfoufí tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh ywfoufí tBuHjyKaqG;aEG;jcif;
(trsm;jynfolrsm;tm; today;azmfjyjcif;ESifh arv tMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;aemufydkif;wGif
þtcef;tm; jynfhpHkatmif aqmif&Guf&ef)
þ IPPF rlMurf;tm; arv ---------- rS ----------- txd &efukefNrdKU? rEÅav;NrdKUESifh
awmifBuD;NrdKUrsm;wGif usif;yonfh trsm;jynfol tBuHjyKaqG;aEG;yGJ (3)ckjzifh trsdK;rsdK;aom
stakeholders rsm; yg0ifí rQa0today; aqG;aEG;cJhygonf/ PSIA ESifh IPPF pm&Gufpmwrf;
rsm;\ t*Fvdyfbmomjzifh rdwåLrsm;udk tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm; rwdkifrSD ({NyDv 29? 2015)
(2)ywfcefY BudKwifí zdwfMum;xm;onfh stakeholders tm; jznfhqnf;ay;cJhygonf/ tqdkyg
pm&Gufpmwrf;rsm;udk trsm;jynfolzwf&I? avhvm? &,lEdkif&eftwGuf MoEP? MFLRD
(DRD) ESifh urÇmhbPf website rsm;wGifvnf; azmfjyxm;ygonf/ tao;pdwftcsuftvuf
rsm;twGuf ESMF tcef;(11)ESifh yl;wGJ(6)wdkYwGif Munfhyg/
tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;rS &&Sdvmonfh ta&;ygaom tBuHjyKcsufrsm;rSm ------------------
IPPF onf tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;rS tcsuftvufrsm;udk aygif;pyfcJhNyD; txl;ojzifh ------
yl;wGJ 5 yl;wGJ 5 yl;wGJ 5 yl;wGJ 5 ---- a&GUajymif;ae&mcsxm;a&;rl0g'rlabmif (a&GUajymif;ae&mcsxm;a&;rl0g'rlabmif (a&GUajymif;ae&mcsxm;a&;rl0g'rlabmif (a&GUajymif;ae&mcsxm;a&;rl0g'rlabmif (RPF))))
aemufcHtajctaersm;aemufcHtajctaersm;aemufcHtajctaersm;aemufcHtajctaersm;
jrefrmEdkifiHtrsdK;om;vQyfppfjznfhqnf;a&; pDrHudef;twGuf a&TUajymif;ae&mcsxm;a&;
rl0g'rlabmif (RPF) tm; jyifqifaqmif&GufcJhygonf/ pDrHudef;taumiftxnfazmfumv
twGif; pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;tm; cGJjcm;owfrSwfEdkif½HkrQom &Sdao;ojzifh tao;pdwf pDrHudef;
oufa&mufrIrsm;taejzifh cGJjcm;owfrSwfEdkifjcif; r&Sdao;yg/ urÇmhbPf\ qE´tavsmuf
r[kwfaom a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; (OP 4.12) rl0g'ESifh udkufnDpGm pDrHudef;rS aiGaMu;
yHhydk;onfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; taumiftxnfazmf aqmif&Gufjcif;aMumifh jzpfay:vmonfh
ajr,modrf;qnf;jcif;? 0ifaiG (odkY) yk*¾vduydkifqdkifrI odrf;qnf;jcif;rsm;udk ajz&Sif;aqmif&Guf
Edkif&ef a&TUajymif;ae&mcsxm;a&; rl0g'rlabmif (RPF) udk jyifqifaqmif&GufcJhygonf/
&moufyef ajr,modrf;,ljcif;ESifh ,m,D 0ifa&mufae&m,l aqmif&Gufjcif;ESpfcsufpvHk;tm;
ajz&Sif; aqmif&Gufygrnf/ RPF wGif OP 4.12 ESifh udkufnDpGm a&TUajymif; ae&mcsxm;a&;
vkyfief; tpDtpOf (RAP) ponfh vdktyfonfh ab;uif;vHkNcHKa&; tpDtpOfrsm; jyifqifjcif;
ESifh tvm;tvm&Sdaom oufa&mufrIrsm; tuJjzwfjcif;twGuf vdktyfcsufrsm;? vkyfief;pOf
rsm;udk azmfjyxm;ygonf/
NEP pDrHudef;azmfjycsufpDrHudef;azmfjycsufpDrHudef;azmfjycsufpDrHudef;azmfjycsuf
jrefrmtrsdK;om;vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;a&;pDrHudef; (NEP) (vQyfppfpGrf;tm;0efBuD;
Xme (MOEP) ESifh arG;jrLa&;? a&vkyfief;ESifh aus;vufa'ozGHYNzdK;a&;0efBuD;Xme (MLFRD)
\ aus;vufzGHYNzdK;a&;OD;pD;Xme (DRD) wdkYrS OD;aqmifygonf/) onf urÇmhbPfyHhydk;rIrsm;\
oHk;qifhyg tpDtpOf\ yxrtqifhjzpfygonf/ ¤if;yHhydk;rIonf yifr"gwftm;vdkif;ESifh "gwftm;
vdkif;jyify aqmif&GufrIrsm;rSwqifh jrefrmEdkifiH&Sd vQyfppf"gwftm;0efaqmifrIrsm;udk wdk;csJU
Edkifap&ef &nf&G,fygonf/ NEP taejzifh tjcm;zGHYNzdK;a&; rdwfzuftzGJYtpnf;rsm;tm;vHk;
(DP)? þ{&d,mrsm;wGif pdwf0ifpm;wuf<uonfh yk*¾vdu u@rsm;ESifhyg vufwGJaqmif&Guf
oGm;&ef &nf&G,fygonf/ ¤if;taejzifh jrefrmEdkifiH&Sd vQyfppf"gwftm; jznfhqnf;a&;twGuf
yHhydk;&mwGif DP rsm; taejzifhyg toHk;jyKEdkifNyD; vGwfvyfyGifhvif;aom pBuFwpfcktjzpf yHkpH
'DZdkif;csrSwfxm;ygonf/
jrefrmEdkifiH\ nDaemif &nfrSef;csufrsm;jzpfonfh tqHk;pGefavsmhcsa&;ESifh ypönf;Opöm
rQa0a&;twGuf vQyfppf"gwftm; tusdK;aus;Zl;rsm;jzefYa0jcif;ESifh jrefrmEdkifiHtpdk;&? DP rsm;
yk*¾vdu u@rsm;ESifh twlvufwGJaqmif&Gufjcif;rsm;wGif tqdkygñIdEIdif;aqmif&GufrI&Sdaom
u@t0Srf; enf;vrf; onf txda&mufqHk; enf;vrf;tjzpf owfrSwfcJhygonf/
NEP pDrHudef;\ ueOD;tqifhonf (5)ESpf tpDtpOfjzpfygonf/ 2015-2019
NEP pDrHudef;\ tpdwftydkif;(4)ckrSm atmufygtwdkif;jzpfygonf/
tydkif;(1) tydkif;(1) tydkif;(1) tydkif;(1) –––– yifr"gwftm;vdkif;tqifhqifhaqmif&Gufjcif; (tar&duefa':vm oef; yifr"gwftm;vdkif;tqifhqifhaqmif&Gufjcif; (tar&duefa':vm oef; yifr"gwftm;vdkif;tqifhqifhaqmif&Gufjcif; (tar&duefa':vm oef; yifr"gwftm;vdkif;tqifhqifhaqmif&Gufjcif; (tar&duefa':vm oef;
300txd)300txd)300txd)300txd)
yifr"gwftm;vdkif;vkyfief;tydkif;taejzifh &efukefvQyfppf"gwftm;jznfhqnf;a&; bkwf
tzGJY (YESB)? vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;a&;vkyfief; (ESE) wdkYrS vuf&Sdaqmif&Gufaeonfh
"gwftm;jzefYjzL;a&;uGef,ufrsm;udk wdk;csJU&efypönf;ud&d,mrsm; 0,f,ljcif;ESifh vuf&Sd yifr
"gwftm;vdkif;ESifh eD;uyfpGm wnf&SdaomaMumifh "gwftm;vdkif;tqifhqifhaqmif&Guf&ef p&dwf
toufomqHk;vrf;aMumif;tjzpf ,lqEdkifonfh trsdK;om;vQyfppf"gwftm;ay;a&; tpDtpOf
wGif cGJjcm;owfrSwfxm;aom &yf&GmtzGJYtpnf;rsm; "gwftm;vdkif;csdwfqufjcif;rsm; ponfwdkY
twGuf yHhydk;oGm;ygrnf/ þtydkif;wGif atmufygwdkYtwGuf ypönf;ud&d,m0,f,lrIrsm; yg0ifyg
onf/
• vuf&SdAdkYtm;vwf (MV ) "gwftm;cGJ½Hkrsm;wdk;csJUjcif;ESifh MV "gwftm;cGJ½Hktopfrsm;
wnfaqmufjcif;
• vuf&Sd MV vdkif;rsm;? AdkYtm;edrfh LV vdkif;rsm;ESifh MV/LV AdkYtm;ajymif;pufrsm; topf
wnfaqmufjcif; (odkY) jyefvnfwnfaqmufjcif;
• 0efaqmifrIvdkif;? rDwmrsm;jzih tdrfaxmifpkrsm;vdkif;csdwfqufjcif;
MOEP pDrHudef; pDrHcefYcGJrI½Hk;taejzifh þtydkif;tm; pDrHcefYcGJí ESE? YESB? tjcm;
rdwfzuftzGJYtpnf;rsm;ESifh eD;uyfpGmvufwGJaqmif&Guf&rnf/
EdkifiHwumtjynfjynfqdkif&m zGHYNzdK;a&;tultnD (IDA ) &efyHkaiGtaejzifh ukefypönf;
0,f,ljznfhqnf;rIrsm; (AdkYtm;ajymif;pufrsm;? wdkifrsm;? ? conductor, cable BudK;? rDwm?
tjcm;taxmuftuljyK ud&d,mrsm;) tm; aiGaMu;axmufyHHrSmjzpfNyD; ESE ESifh YESB wdkYrS
wyfqifa&; vkyfief;rsm;twGuf wm0ef,l&rnf/ EdkifiHwumb@ma&;aumfya&;&Sif; IFC
taejzifhvnf; wyfqifa&;vkyfief;rsm;wGif owfrSwfxm;onfh yHkpHrsm;jzifh yk*¾vdu u@yg0if
aqmif&Gufa&;tm; taxmuftuljyKEdkifygonf/
tydkif; (2) tydkif; (2) tydkif; (2) tydkif; (2) –––– "gwftm;vdkif;jyifytBudK vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;jc"gwftm;vdkif;jyifytBudK vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;jc"gwftm;vdkif;jyifytBudK vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;jc"gwftm;vdkif;jyifytBudK vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;jcif; (if; (if; (if; (IDA tar&duefa':vm oef; 80)tar&duefa':vm oef; 80)tar&duefa':vm oef; 80)tar&duefa':vm oef; 80)
"gwftm;vdkif;jyifyvkyfief;ydkif;taejzifh vuf&Sdyifr"gwftm;vdkif;a&muf&SdEdkifonfh
{&d,mjyify(odkY) yifr"gwftm;vdkif; tajccHvQyfppf"gwftm;udk vmrnfh 10 ESpftwGif;
&EdkifzG,fr&Sdonfh ae&mrsm;&Sd &yf&Gmjynfolrsm;twGuf &nf&G,faqmif&Gufygrnf/ þtydkif;
taejzifh qdkvm PV pepfrsm;?tao;pm;a&tm;vQyfppf (1 ruf*g0yfxuf rydkaom)? avtm;?
'DZ,fESifh [dkufb&pfpepfrsm; (Oyrm-'DZ,f qdkvm) ponfwdkY tygt0if mini grid rsm;ESifh
tdrfoHk;pGrf;tifpepfrsm; toHk;jyKjcif;tay: tajccHaqmif&Gufygrnf/ MLFRD onf ¤if;\
trsdK;om;tqifhESifh trsdK;om;tqifhatmuf aus;vufzGHYNzdK;a&;OD;pD;Xme½Hk;rsm;rSwqifh
"gwftm;vdkif;jyify aus;vufvQyfppf"gwftm;jznfhqnf;a&; vkyfief;rsm;twGuf wm0ef,l
aqmif&Guf&ygrnf/
tydkif;(3) tydkif;(3) tydkif;(3) tydkif;(3) –––– vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmrsm;qvkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmrsm;qvkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmrsm;qvkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;ESifh enf;ynmrsm;qdkif&m tultnDdkif&m tultnDdkif&m tultnDdkif&m tultnD
((((IDA tar&duefa':vm oef; 20)tar&duefa':vm oef; 20)tar&duefa':vm oef; 20)tar&duefa':vm oef; 20)
þtydkif;taejzifh vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;a&; tpDtpOfrsm;ESifh taumiftxnf
azmfjcif;? enf;ynmqdkif&m 'DZdkif;yHkpH? pD;yGg;a&;ESifh b@ma&;&m prf;ppfavhvmjcif;? obm0
ywf0ef;usifESifh vlrIa&;&moufa&mufrIrsm; pDrHcefYcGJjcif;? avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;? 0,f,l
jznfhqnf;jcif;ESifh b@ma&;&m pDrHcefYcGJrIrsm;wGif yg0ifaom tzGJYtpnf;qdkif&mtqifhrsm;
tm;vHk;&Sd (jynfaxmifpktqifh? jynfe,fwdkif;a'oBuD;? c½dkif) tpdk;&tzGJYtpnf;rsm;twGuf
enf;ynmqdkif&m tultnD? vkyfief;pGrf;&nfjr§ifhwifjcif;? tBuHOmPfyHhydk;jcif; ponfrsm;udk
jznfhqnf;oGm;ygrnf/
tydkif; (4) tydkif; (4) tydkif; (4) tydkif; (4) –––– jzpfvmEdkifonfh ta&;ay:tajctaeajz&Sif;aqmif&GufrIjzpfvmEdkifonfh ta&;ay:tajctaeajz&Sif;aqmif&GufrIjzpfvmEdkifonfh ta&;ay:tajctaeajz&Sif;aqmif&GufrIjzpfvmEdkifonfh ta&;ay:tajctaeajz&Sif;aqmif&GufrI
þ ]0} vkyfief;tydkif; þOD;wnfcsufonf qdk;&Gm;onfh obm0ab;tEÅ&m,frsm;
ay:aygufNyD;aemufydkif; ta&;ay:tajctae jyefvnfxlaxmifjcif;ESifh jyefvnfwnfaqmuf
a&; yHhydk;rIrsm;jznfhqnf;Edkif&ef tjcm;tydkif;rsm;rS &&Sdxm;onfh IDA acs;aiGrsm; jrefqefpGm
jyefvnfcGJa0owfrSwfEdkifap&ef &nf&G,fygonf/ þtydkif;taejzifh jrefrmhta&;ay:
tajctae jyefvnfxlaxmifa&;twGuf vdktyfonfh ta&;ay:tajctae aqmif&GufrI
ukefusp&dwfrsm;? 0efaqmifrIrsm;? ukefypönf;rsm;? tao;pdwfvkyfief;rsm;ESifh (odkYr[kwf) tjyK
oabm ukefypönf;pm&if;rsm;ESifh ywfoufí trsm;jynfolESifh yk*¾vdu u@ukefusp&dwfrsm;
tm; b@ma&;yHhydk;ygrnf/ þtydkif;twGufjzpfvmEdkifonfh ta&;ay:tajctaeyg0if
aqmif&GufrItydkif; (CERC) vkyfief;vrf;ñTefrSm tBuHK;0ifrSmjzpfNyD; b@ma&;&m pDrHcefYcGJrI
0,f,ljznfhqnf;rI? ab;uif;vHkNcHKa&;ESifh tjcm;vdktyfonfh taumiftxnfazmfa&; tpDtrH
rsm;tm;vHk; tao;pdwfyg0ifygrnf/
ajr,mESifh ywfoufí tvm;tvm&Sdaom pDrHudef;? vdktajr,mESifh ywfoufí tvm;tvm&Sdaom pDrHudef;? vdktajr,mESifh ywfoufí tvm;tvm&Sdaom pDrHudef;? vdktajr,mESifh ywfoufí tvm;tvm&Sdaom pDrHudef;? vdktyfcsufrsm;yfcsufrsm;yfcsufrsm;yfcsufrsm;\\\\ twdkif;twmtwdkif;twmtwdkif;twmtwdkif;twm
pDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;onfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; taejzifh vlrIa&;&m tusdK;aus;Zl;
rsm; &&Sdap&ef a,bl,stm;jzifh yHkpH'DZdkif;csrSwfxm;ygonf/ odkYaomf pDrHudef;rS yHhydk;onfh tcsdKU
aom &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;taejzifh ajr,modrf;,ljcif; (odkY) oD;ESHyifrsm;? opfyifrsm; ponfh
ydkifqdkifrI ypönf;rsm;tay: oufa&mufrIrsm; ponfhtcsufrsm;vnf; &SdEdkifygonf/
vkyfief;tydkif;(1)twGufvkyfief;tydkif;(1)twGufvkyfief;tydkif;(1)twGufvkyfief;tydkif;(1)twGuf – (yifr"gwftm;vdkif; tqifhqifhaqmif&Gufjcif;) oufqdkifonfh
tajccHtaqmufttHkvkyfief;rsm;wGif atmufygwdkY yg0ifygonf/ - AdkYtm;vwf (33/11 KV)
"gwftm;cGJ½Hkrsm;wdk;csJUjcif; ESifh^odkY wnfaqmufjcif;? 33 KV ESifh 11 KV "gwftm;jzefYjzL;a&;
vdkif;rsm;wnfaqmufjcif;? AdkYtm;edrfh LV vdkif;rsm;ESifh AdkYtm;vwf AdkYtm;edrfh AdkYtm;
ajymif;pufrsm; wnfaqmufjcif;? tdrfaxmifpkrsm;vdkif;csdwfqufjcif;ESifh rDwmrsm;wyfqifjcif;
ponfwdkY yg0ifygonf/
vkyfief;tydkif;(2)twGufvkyfief;tydkif;(2)twGufvkyfief;tydkif;(2)twGufvkyfief;tydkif;(2)twGuf – ("gwftm;vdkif;jyifytBudK vQyfppf"gwftm;jznfhqnf;a&; tpDtpOf)
– tajccHtaqmufttHkvkyfief;rsm;taejzifh ajr,mtoHk;jyKjcif; ESifh odkY odrf;,ljcif;
vdktyfEdkifonf/ dual ZD0"gwfaiGY "gwftm;ay;puf½Hkrsm;? mini grids (qdkvm PV)? 'DZ,f
generator rsm;? tao;pm;a&tm;vQyfppfpuf½Hk (< 1 MW)? avtm;pGrf;tif pufrsm;?
vkyfief;tydkif;(2)jzpfonfh "gwftm;vdkif;jyifytBudK "gwftm;jznfhqnf;a&; tpDtpOf onf
qdkvmtdrfoHk;pepf SHS rsm; wyfqifjcif;twGuf jznfhqnf;rnfjzpfaomfvnf; SHS rsm;\
ajr,mtay:oufa&mufrIrsm;rSm tenf;i,fom&Sdygrnf/
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; taumiftxnfazmfjcif;twGuf ajr,mtoHk;jyKrI ESifh^odkY
ajr,modrf;,ljcif;rsm; vdktyfonfh tajctaersm;ESifh pyfvsOf;í vrf;ñTefcsufrsm; jznfhqnf;
ay;&ef pDrHudef;twGuf ESMF wpdwfwydkif;tjzpf þ RPF udk jyifqifaqmif&Gufxm;
ygonf/
ajr,modrf;,ljcif;ESifh a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; rl0g'rlabmifajr,modrf;,ljcif;ESifh a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; rl0g'rlabmifajr,modrf;,ljcif;ESifh a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; rl0g'rlabmifajr,modrf;,ljcif;ESifh a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; rl0g'rlabmif
þ NEP pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; taumiftxnfazmfjcif;twGuf ajr,mtoHk;jyKjcif;
ESifh odkY ajr,modrf;,ljcif;rsm; vdktyfonfh tajctaersm;ESifhywfoufí vrf;ñTefcsufrsm;
jznfhqnf;Edkif&ef NEP twGuf ESMF wpdwfwydkif;tjzpf þ NEP a&TUajymif;ae&m
csxm;jcif; rl0g'rlabmifudk jyifqifxm;ygonf/
tu,fí pDrHudef;vkyfief;cGJwckcktwGuf vdktyfvmygu qE´tavsmuf r[kwfaom
a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;ESifh pyfvsOf;onfh tajccHrlrsm;udk þ RPF rS &Sif;vif;pGm azmfjy
xm;ygonf/ avmavmq,fwGif pDrHudef;vkyfief;cGJ vkyfief;rsm;\ tao;pdwfrsm;tm; twd
tus qHk;jzwfEdkifjcif; r&Sdao;aomaMumifh pDrHudef;taumiftxnfazmfjcif; rwdkifrSDtxd
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;\ ae&mrsm;udk odEdkifrnfr[kwfyg/ qE´tavsmuf ajr,mvSL'gef;jcif;?
ajr,mepfemaMu;rsm; ESifh odkY ajr,modrf;,ljcif; ponfh jzpf&yfrsm;tm; ajz&Sif;&ef vkyfief;
wnfae&mtvdkuf tao;pdwftpDtpOfrsm;tm; pDrHudef;taumiftxnfazmfjcif; tqifh
rwdkifrDtxd pDpOfaqmif&Gufrnf r[kwfyg/
xdkYaMumifh ajr,mvdktyfcsufrsm;twGuf pDrHudef;rS aiGaMu;yHhydk;onfh vkyfief;rsm;
tm;vHk;tm; ppfaq;pDppf&ef rl0g'rsm;ESifh vkyfief;pOfrsm; csrSwfEdkif&efESifh ajr,modrf;,ljcif;
rsm; vdktyfovdkajz&Sif;Edkif&ef a&TUajymif;ae&mcsxm;a&;vkyfief;tpDtpOf (RAP) tao;pdwf
tm; jyifqifaqmif&Gufjcif;ESifh ywfoufí pDrHudef;tm; ulnDyHhydk;Edkif&ef þ RPF udk jyifqif
xm;ygonf/
urÇmhbPfrSyHhydk;onfh pDrHudef;rsm;wGif acs;aiG&,loltaejzifh ajr,modrf;,ljcif;ESifh
qufpyfonfh udpö&yfrsm; tygt0if vlrIa&;&m qdk;usdK;rsm; avsmhyg;oufomap&ef vdktyf
onfh tpDtpOfrsm;tm;vHk;udk aqmif&Guf&rnf/ ajr,modrf;,ljcif;rsm;twGuf vdktyfcsufrsm;
udk avsmhcs&ef (odkY) a&Smif&Sm;Edkif&ef pDrHudef;vkyfief;cGJ 'DZdkif;yHkpHrsm;twGuf oifhawmfonfh
BudK;yrf;tm;xkwfrIrsm;udk aqmif&Guf&rnf/ odkYaomf tu,fí ajr,modrf;,ljcif;tm;
a&SmifvGJEdkifjcif; r&Sdygu RPF \ t"du OD;wnfcsufrSm pD;yGg;a&;t& ESifh^odkY ½kyfydkif;qdkif&m
t& a&TUajymif;&onfh yk*¾dKvfrsm;tm;vHk;udk ¤if;wdkY\ qHk;½IH;oGm;aom ydkifqdkifrI ypönf;rsm;
twGuf a&TUajymif;&rI ukefusp&dwf tjynfht0jzifh epfemaMu;ay;&rnfjzpfNyD; oD;ESHtyifrsm;
twGuf aps;uGufwefzdk;rsm;twdkif; epfemaMu;ay;Edkif&ef jzpfygonf/ ta&;BuD;onfh tcsuf
wpfckrSm tu,fí ajr,modrf;,ljcif;onf ¤if;wdkY\ toufarG;0rf;ausmif;ESifh 0ifaiGpD;qif;
rItay: oufa&mufrI&Sdygu tqdkyg toufarG;0rf;ausmif;ESifh 0ifaiGrsm;udk xdef;odrf;xm;Edkif
&efESifh EGrf;yg;rI&Sdonfh ae&mrsm;wGif ¤if;wdkY\ vlaerItqifhtwef;udk wdk;jr§ifhay;Edkif&ef
vdktyfonfh zGHYNzdK;a&;qdkif&m aqmif&GufrIrsm;udk vkyfaqmifay;&rnf/
tao;pdwftm;jzifh RPF onf urÇmhbPf\ OP 4.12 qEtavsmuf r[kwfaom
a&GUajymif;ae&mcsxm;jcif;qdkif&m rl0g'OD;wnfcsufrsm;udk atmufwGif azmfjyxm;onfhtwdkif;
jznfhqnf;Edkif&ef &nf&G,fygonf/
(u) qE´tavsmufr[kwfaom a&GUajymif;ae&mcsxm;jcif;udk jzpfEdkifygu a&Smif&Sm;&rnf/ (odkY)
tenf;qHk;odkY avsmhcs&rnfjzpfNyD; pDrHudef; 'DZdkif;yHkpHtm;jzifh jzpfEdkifonfh tjcm;
enf;vrf;rsm;tm; pl;prf;&SmazG&rnf/
(c) tu,fí a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;udk a&SmifvGJ&ef vufawGYrjzpfEkdifygu a&TUajymif;
ae&mcsxm;jcif; vkyfief;rsm;tm; a&&SnfwnfwHhaumif;rGefaom zGHYNzdK;a&; tpDtpOfrsm;
tjzpf rSwf,lvkyfaqmif&rnf jzpfNyD; pDrHudef;t& a&TUajymif;&onfh jynfolrsm;tm;
pDrHudef; tusdK;aus;Zl;rsm; &&SdcHpm;Edkif&ef vHkavmufaom &if;ESD;jr§KyfESHrI t&if;tjrpfrsm;
jznfhqnf;&rnf/ a&TUajymif;&onfh jynfolrsm;ESifh t"dyÜg,fjynfh0onfh tBuHjyKaqG;aEG;
jcif;rsm; aqmif&Guf&rnf jzpfNyD; a&TUajymif;ae&mcsxm;a&; tpDtpOftaumiftxnf
azmfjcif;ESifh tpDtpOfa&;qGJ&mwGif yg0ifaqmif&GufEdkif&ef tcGifhta&;rsm; zefwD;&rnf/
(*) a&TUajymif;&onfh jynfolrsm;tm; ¤if;wdkY\ toufarG;0rf;ausmif;rsm;ESifh vlaerItqifh
twef; wdk;wufaumif;rGefapa&; tm;xkwfBudK;yrf;rIrsm;tm; tultnDay;&rnf jzpfNyD;
tenf;qHk; tqdkygtcsufrsm;udk rlvtwdkif; jyefvnfxdef;odrf;xm;Edkif&ef
tppftrSeftm;jzifh – ra&TUajymif;rSDtqifh (odkY) pDrHudef;taumiftxnfazmf
aqmif&GufrI pwifjcif;rwdkifrD &Sdaeonfhtqifhrsm; (ydkrdkjrifhrm;onfhtqifh)udk qdkvdkyg
onf/
atmufyg&v'frsm;jzifh qE´tavsmufr[kwfaom ajr,modrf;,ljcif;aMumifh jzpfap
aom? urÇmhbPfrS yHhydk;ulnDonfh &if;ESD;jr§KyfESHrIpDrHudef;rsm;rS &v'fjzpfaponfh wdkuf½dkuf pD;yGg;
a&;ESifh vlrIa&;&m oufa&mufrIrsm;onf þrl0g'wGif tBuHK;0ifygonf/ (i) em;cdk&m
a&TUajymif;jcif; (odkY) qHk;½IH;jcif; (ii ) ydkifqdkifrIypönf;rsm; qHk;½IH;jcif; (odkY) ydkifqdkifrI ypönf;rsm;
toHk;jyKEdkifrIqHk;½IH;jcif; (iii ) 0ifaiGt&if;tjrpf (odkY) toufarG;0rf;ausmif;rI enf;vrf;rsm;
qHk;½IH;jcif; (oufa&mufrIcH&onfh jynfolyk*¾dKvftaejzifh tjcm;ae&modkY a&TUajymif;&onf
jzpfap? ra&TUajymif;&onfjzpfap) ponfwdkY yg0ifygonf/ ¤if;onf b@ma&;&m t&if;tjrpf
udk xnfhoGif;pOf;pm;jcif; rjyKbJ qE´tavsmuf r[kwfaoma&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; &v'f
jzpfaponfh pDrHudef;vkyfief;cGJvkyfief;rsm;tm;vHk;ESifh oufqdkiftBuHK;0ifygonf/
qE´tavsmuf r[kwfaom a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;twGuf pDrHudef;tajccHrlrsm;qE´tavsmuf r[kwfaom a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;twGuf pDrHudef;tajccHrlrsm;qE´tavsmuf r[kwfaom a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;twGuf pDrHudef;tajccHrlrsm;qE´tavsmuf r[kwfaom a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;twGuf pDrHudef;tajccHrlrsm;
a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif; tpDtpOfa&;qGJjcif;ESifh taumiftxnfazmfjcif;rsm;wGif
vdkufem&rnfh t"dutajccHrlrsm;udk OP 4.12 rS azmfjyxm;ygonf/ þ RPF ESifh qufEG,f
onfh tcsufrsm;rSm atmufygtwdkif;jzpfonf/ avsmhyg;oufomapa&; tpDtpOfrsm; pDpOf
xm;&SdrI rwdkifcif v,f,majr(odkY) tjcm;0ifaiG t&if;tjrpfrsm;tm; toHk;jyKEdkifrIudk ,m,D
uefYowfjcif;rsm; vdktyfonfh aqmufvkyfa&;vkyfief;rsm; taumiftxnfazmfjcif; rjyK&yg/
taxGaxGtajccHrIrsm;taxGaxGtajccHrIrsm;taxGaxGtajccHrIrsm;taxGaxGtajccHrIrsm;
(u) ajr,mESifhtjcm;ydkifqdkifrIypönf;rsm;odrf;,ljcif; - a&Smif&Sm;Edkif&ef BudK;yrf;tm;xkwf&
rnf/ tu,fí ra&Smif&Sm;Edkifygu tenf;qHk;odkY avsmhcs&rnf/ tqdkyg
oufa&mufrIrsm;udk a&Smif&Sm;&ef vufawGYaqmif&GufEdkifaom tqifhtxd tao;pdwf
'DZdkif;yHkpHrsm;udk csdefñSd& rnf/ tu,fí ajr,modrf;,ljcif;onf ra&SmifvTJEdkifygu þ
RPF wGif azmfjyxm;onfh tpDtpOfrsm;twdkif; a&TUajymif;ae&mcsxm;rIvkyfief;
tpDtpOf RAP udk pDpOfaqmif&Guf&rnf/ (tu,fípDrHudef;vkyfief; (odkY) pDrHudef;
vkyfief;cGJonf vl 200 xuf enf;í oufa&mufrI&Sdygu twdkcsKyf RAP tpDtpOfudk
jyifqif&ef jzpfonf/)
(c) pDrHudef;rS aiGaMu;yhHydk;onfh pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;wGif ao;i,fonfh ajc&mvuf&m
(foot print)rsm;om&SdNyD; udpö&yftrsm;pkwGif tjcm;oifhawmfonfh ae&mrsm; &SmazG
a&G;cs,fEdkifrnfjzpfaomaMumifh tdrfaxmifpkrsm; ½kyfydkif;qdkif&m a&TUajymif;&jcif;rsdK;
&SdEdkifrnfr[kwfyg/ odkYaomf tu,fí pDrHudef;vkyfief;cGJtaejzifh tqdkyg a&TUajymif;&
jcif;rsdK; aqmif&Guf&ef vdktyfygu urÇmhbPfodkY BudKwifí twnfjyKcsuf awmif;cH&
rnf jzpfNyD; RAP twGuf jyifqif&ygrnf/
(*) a&TUajymif;ay;&onfh yk*¾dKvfrsm;tm;vHk;onf (pD;yGm;a&;t&ESifh odkY ½kyfydkif;qdkif&mt&)
ajr,mESifh ypönf;qHk;½IH;rItwGuf aps;uGuf(odkY) tpm;xdk;wefbdk;ESifhnDonfh epfemaMu;
(odkY) epfemaMu;tpm; wlnDonfh tjcm;enf;vrf;yHkpH tultnD ponfwdkY &,lydkifcGifh
&Sdygonf/ wefbdk;wGufcsufrIrsm;udkvnf; EdkifiHwum wefbdk;wGufcsufrI pHowfrSwf
csufrsm;ESifh udkufnDpGm aqmif&Guf&rnf/
(C) w&m;0ifOya't& owfrSwfcsuf r&Sdaomfvnf; xHk;wrf;tpOftvm^ rd½dk;zvm
vkyfudkifaeonfh ajr,mrsm;udk pDrHudef;rS&,l&mwGifvnf; a&TUajymif;&onfh yk*¾dKvfrsm;
udk a&TUajymif;ae&mcsxm;Edkif&efESifh 0ifaiGrsm; wnfwHhpGm xdef;odrf;xm;Edkif&ef vdktyf
onfh tqdkygepfemaMu; (odkY) tjcm;enf;vrf;yHkpH tultnDrsm;rS csefvSyf wm;qD;
rnfr[kwfyg/
(i) RAP pm&if;aumuf,lavhvmonfh tcsdefwGif Oya' owfrSwf wpHkw&m (odkY) tod
trSwfjyKonfh xHk;wrf;tpOftvmt& pDpOfxm;&SdrIrsm;r&Sdonfh ajr,mtm; toHk;jyK^
aexdkifaeolrsm; (odkY) usL;ausmfaexdkifolrsm;onf wnfaqmufxm;rI (odkY) ydkrdk
aumif;rGefap&ef aqmif&Gufxm;&SdrI wpHkw&mtwGuf epfemaMu; &,lydkifcGifh&SdNyD;?
tjcm;ae&m wae&modkY a&TUajymif;&ef tultnDvnf; &&SdEdkifygonf/
(p) tao;pdwf RAP wGif owfrSwfazmfjyxm;onfh epfemaMu;EIef;xm;rsm;rSm owfrSwf
csufESifh udkufnDaomydkif&Sif (odkY) ypönf;qHk;½HI;olrsm;tm; tjynfht0ay;&rnf yrmP
rsm;udk &nfñTef;xm;NyD; rnfonfh taMumif;t&mtwGufrQ wefbdk;avsmhcsjcif; (odkY)
ckESdrfjcif;rsdK; r&Sd&yg/
(q) pdkufysdK;ajrtm; &,lygu (a&TUajymif;&onfh yk*¾dKvfrS vdkvm;rI&Sdygu) acs;aiG&,lol onf
ajr,m tpm;xdk;ay;Edkif&ef pDpOfay;&rnf/
(Z) ajr,m? oD;ESHyifrsm;ESifh ypönf;qHk;½IH;rIrsm;twGuf epfemaMu;rsm;udk oufa&mufrI
rwdkifrSD ay;tyf&ygrnf/
(ps) ,m,DtoHk;jyK&ef ajr,m&,lygu ajrydkif&Sif (odkY) toHk;jyKaeolESifh tBuHjyKaqG;aEG;
NyD;rSom &,l&rnf/ oD;ESHyifrsm;twGuf aps;uGufwefbkd;t& epfemaMu; tjynfht0
ay;tyf&rnf/ opfyifrsm; (odkY) ESpf&SnfcHyif pdkufcif;rm;tm; wwfEdkiforQ a&Smif&Sm;&
rnf/ ajr,mtoHk;jyKoltm; ay:ygufonfh tqifrajyrIrsm;twGuf p&dwfaxmufyHh
aMu; ay;&rnfjzpfNyD; owfrSwfcsuf&Sdxm;onfh ajrydkif&Siftm; ñSdEdIif;xm;onfh iSm;&rf;
caiGudk ay;tyf&rnf/ ajrydkif&SifxHrS ajriSm;&rf;jcif; (odkY) toHk;rjyK vpfvyfaeonfh
tpdk;&ajrtm; toHk;jyKjcif; ponfwdkYrSm ydkrdkoifhawmfonfh enf;vrf;jzpfygonf/ ,m,D
toHk;jyKonfh ae&mrsm;tm;vHk;tm; ¤if;\e*dkrlvtajctaetwdkif; jyefvnf
aqmif&Gufay;&rnf/
(n) RAP jyifqifa&;vkyfief;pOftawmtwGif; a&TUajymif;&onfh yk*¾dKvfrsm;ESifh tBuHjyK
aqG;aEG;&ygrnf/ odkYrSom ajr,modrf;,ljcif;? epfemaMu; tpDtpOfrsm;ESifh ywfoufí
¤if;wdkYqE´&Sdonfh t&mrsm;udk awmif;cHpOf;pm;Edkifygrnf/
(#) RAP rlMurf;ESifh tNyD;owfpm&Gufpmwrf;rsm;udk trsm;jynfolqdkif&m today;azmfjy
&mwGifvnf; a&TUajymif;&onfh yk*¾dKvfrsm;em;vnf&,lEdkifonfh yHkpHjzifh aqmif&Guf&rnf/
(X) ajr,modrf;,lNyD;aemuf ,cif&yf&Gm0efaqmifrIrsm;\ tqifhyrmPESifh t&if;tjrpf
toHk;jyKrIrsm;udk xdef;odrf; (odkY) ydkrdkaumif;rGefap&ef aqmif&Guf&rnf/
(!) ajr,modrf;,ljcif;? epfemaMu;rsm;ESifh qufpyfonfh tpnf;ta0;p&dwfrsm;udk acs;aiG
&,lolrS wm0ef,l&rnf/ RAP wGif jzpfvmEdkifonfh udpö&yfrsm;twGuf tpDtpOfrsm;
tygt0if ajr,modrf;,ljcif;ESifh qufpyfonfh ukefusp&dwfrsm;tm;vHk;twGuf
bwf*sufyg0ifygonf/
(¡) a&TUajymif;&onfh yk*¾dKvfrsm;rS epfemrIrsm;twGuf aqmif&GufEdkifonfh enf;vrf;rsm;udk
pDpOfxm;&SdNyD; tqdkygepfemrIvkyfief;pOfESifh ywfoufonfh tcsuftvufrsm;udk
a&TUajymif;&rnfh yk*¾dKvftm; jznfhqnf;ay;ygrnf/ epfemrIqdkif&m udpö&yfrsm;onf
ukefusp&dwfrJhjzpfNyD; pDrHudef;oufa&mufrIcH&onfh jynfolrsm;twGuf tvG,fwul
toHk;jyKEdkifygrnf/
qE´tavsmuf ajr,mvSL'gef;jcif; (odkY) qE´tavsmuf ajr,mvSL'gef;jcif; (odkY) qE´tavsmuf ajr,mvSL'gef;jcif; (odkY) qE´tavsmuf ajr,mvSL'gef;jcif; (odkY) ypönf; (odkY) vkyftm; tultnDESifhqufpyfonfhypönf; (odkY) vkyftm; tultnDESifhqufpyfonfhypönf; (odkY) vkyftm; tultnDESifhqufpyfonfhypönf; (odkY) vkyftm; tultnDESifhqufpyfonfh
tao;pdwftajccHrlrsm;tao;pdwftajccHrlrsm;tao;pdwftajccHrlrsm;tao;pdwftajccHrlrsm;
(u) qE´tavsmuf vSL'gef;jcif;onf tusdK;taMumi;od&Sdí oabmwlnDonfh vkyf&yf
jzpf&rnfjzpfNyD; oufa&mufrIcH&onfh jynfolrsm;tm; ajr,m (odkY) tjcm; ypönf;rsm;
vSL'gef;&ef zdtm;ay;jcif; (odkY) Ncdrf;ajcmuftusyfudkifjcif;rsm;jzifh t"¨raqmif&Gufjcif;
(odkY) ¤if;wdkYtaejzihf ,if;odkY aqmif&Guf&ef wm0ef&Sdonf[k rSm;,Gif;pGm ,HkMunfjcif;
rsdK; r&Sd&yg/
(c) tu,fí pDrHudef;vkyfief;cGJtm; rlvpDpOfxm;onfh ae&mr[kwfbJ tjcm;ae&m wpfck
wGif taumiftxnfazmf&ef enf;ynmt& aqmif&GufEdkifrSomvQif qE´tavsmuf
vSL'gef;jcif;udk cGifhjyK&rnf/ tu,fípDrHudef;vkyfief;cGJonf obm0t& wnfae&m
tao;pdwfowfrSwfcsufrsdK;&Sdygu tqdkygpDrHudef;vkyfief;cGJESifh qufpyfonfh ajr,m
odrf;,ljcif;tm; qE´tavsmuftjzpf rowfrSwfEdkifyg/ ,if;tpm; epfemaMu;ay;í
odrf;,lonfh aqmif&Gufcsufomjzpfygonf/ ¤if;udpö&yfrsm;wGif twdkcsHK; RAP (odkY)
jynfhpHkonfh RAP (oifhawmfovdk)udk pDpOfaqmif&Guf&rnf/
(*) atmufygtajctaersm;jzpfygu pDrHudef;t& aus;&Gmjynfolrsm;\ qE´tavsmuf
vSL'ge;jcif;ESifh ypönf; (odkY) vlvkyftm; xnfh0ifjcif;rsm;udk cGihfjyKygonf/ oufa&muf rI
cH&olrsm;onf – (1) wdkuf½dkuftusdK;cHpm;cGifh&Sdolrsm;jzpfjcif;? (2) ¤if;wdkYtaejzifh
ajr,m(odkY) ypönf;vSL'gef;jcif; (odkY) ypönf;(odkY) vkyftm;tultnDxnfh0ifjcif;rsm;tm;
aqmif&Guf&ef jiif;qefcGifh&SdaMumif; od&Sdem;vnfjcif; (3) ajr,m (odkY) ypönf;vSL'gef;
&ef (odkY) ypönf;^vkyftm;tultnDrsm;ud zdtm;ay;jcif; (odkY) Ncdrf;ajcmuftusyfudkif
jcif;rsm; r&SdbJ aqmif&Guf&ef oabmwljcif; (4) oufa&mufrI cH&onfh tdrfaxmifpkrS
ydkifqdkifonfh pdkufysdK;xkwfvkyfEdkifonfh ajr\ pkpkaygif; t&G,ftpm;rSm 300 m2 xuf
ausmfvGefjcif;^ oufa&mufrIonf tqdkygtdrfaxmifpkrS ydkifqdkifonfh pkpkaygif;
pdkufysdK;xkwfvkyfEdkifonfh ypönf;\ 5%xuf avsmhenf;jcif;ESifh rnfhonfh ½kyfydkif;qdkif&m
ae&m a&TUajymif;jcif;udkrQ qE´tavQmuf tajccHjzifh aqmif&Guf&efcGifhrjyKyg/
(C) oufa&mufrIcH&onfh jynfolrsm;onf ajr,mvSL'gef;&efjiif;qdkcGifh&SdNyD; ,if;tpm;
tpm;xdk;p&dwftwdkif; epfemaMu;&,lcGifh&Sdonfqdkonfh tcsufESifh ywfoufí
vnf;aumif;? epfemrIrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&;vkyfief;pOf wnf&SdaMumif;ESifh
¤if;vkyfief;pOfrSwqifh ¤if;wdkYtaejzifh vSL'gef;&ef rvdkvm;rIudk azmfjyEdkifonfqdkonfh
tcsufESifh ywfoufí vnf;aumif; tjynfht0od&Sdem;vnf&ygrnf/ pmjzifhjzpfap
EIwftm;jzifhjzpfap ¤if;wdkYtaejzifh ar;cGef;(odkY) pHkprf;vdkonfrsm;&Sdygu epfemrI ajz&Sif;
a&;vkyfief;pOftm; toHk;jyK&ef jynfolrsm;tm; wdkufwGef;tm;ay;&rnf/ wdkifMum;rI
rsm;udk umuG,fay;Edkif&ef vHkavmufonfh tpDtpOfrsm; pDpOfxm;&Sd&rnf/
(i) &yf&Gmjynfolrsm;tm; ¤if;wdkYqE´&Sdygu ulnDxnfh0if&ef cGifhjyKxm;aomfvnf; rnfonfh
pDrHudef;vkyfief;cGJtwGufrqdk &yf&Gmbuftjcrf;rS aiGom;(odkY) ypönf;^ vkyftm;
xnfh0ifjcif; rvdktyfyg/ rnfolwpfOD;wa,mufudkrQ ¤if;wdkY\ qE´ESifh qefYusifí
rnfonfhypönf;rqdk xnfh0if&ef zdtm;ay;jcif;rjyK&yg/ qE´tavsmuf vSL'gef;jcif;\
tajccHrlrsm;udk toHk;jyK&rnf/ &yf&Gmjynfolrsm;rS iSm;&rf;toHk;jyKonfh vkyftm;
0efaqmifrIrsm;twGuf tcaMu;aiGay;&mwGif aeYydkif;tvkyforsm;rsm;twGuf aus;&Gm
wGif vuf&Sdaqmif&Gufaeonfh vkyftm;cEIef;xm;tay: tajccH&rnf/
(p) oufa&mufrIcH&onfh jynfolrsm;\ tusdK;taMumif; em;vnfonfhoabmwlnDcsuf
tm; pmjzifhtwnfjyKNyD;ygu vSL'gef;rIudk pmjzifhrSwfwrf;wif&rnf/
(q) qE´tavsmufvSL'gef;rIyg0ifaom pDrHudef;vkyfief;cGJ\ taumiftxnfazmf
aqmif&GufrIudk qE´tavsmuf vSL'gef;jcif;yHkpHrsm;wGif oufqdkif&m PMO rS twnfjyK
vufrSwfa&;xdk;NyD;rSomvQif pwifaqmif&Guf&rnf/
t"dyÜg,fowfrSwfcsufrsm;t"dyÜg,fowfrSwfcsufrsm;t"dyÜg,fowfrSwfcsufrsm;t"dyÜg,fowfrSwfcsufrsm;
]]a&TUajymif;cH&olrsm;}} qdkonfrSm pDrHudef;vkyfief;rsm;aMumihf atmufygtajctaersm;½Sd
onhf yk*¾dKvfrsm;tm;vHk;udkqdkvdkonf/ (i) vlaerItqihftwef;tay:
qdk;&Gm;onhfoufa&mufrIcH& jcif; (ii ) rnfonhfajr? tdrf (taqmufttHk? Oypm? pdkufysdK;a&;ESihf
pm;usufajrtygt0if)½Sd tcGihf ta&;owfrSwfcsuf? tusdK;pD;yGm; (okdY) tjcm;yHkao(okdY)
a&TUajymif;EdkifaomydkifqdkifrIypönf;wpHkw&m ,m,Djzpfap? &moufyefjzpfap odrf;,lcH&jcif;? (iii )
pdkufysdK;xkwfvkyfEdkifonfh ½SdaomydkifqdkifrI ypönf;toHk;jyKjcif;tay: ,m,D (okdY)
&moufyefqdk;&Gm;pGmoufa&mufrIcH&jcif; (iv) pD;yGm;a&; tvkyftudkif? vkyfief; (okdY)
aexdkifonhfae&m (okdY) todkuftjrHKqdk;usdK;oufa&mufrIcH&jcif; tp½Sd onfwdkYyg0ifygonf/
þa0g[m&wGif ajr,modrf;,ljcif; (okdY) qufEG,fonhfoufa&mufrIrsm; aMumihf
oufa&mufrIcH&onhfyk*¾dKvfrsm;\trsdK;tpm;? tvm;tvmrsm;tm;vHk; aygif;pyfyg0ifyg onf/
qdk;&Gm;pGmoufa&mufcH&olrsm;tm;vHk;tm; þt"dyÜg,fowfrSwfcsuft& ]]a&TUajymif;cH&ol}}
tjzpfowfrSwfNyD; ae&ma&TUajymif;jcif;vdktyfonfjzpfap? Rvdktyfonfjzpfap tusHK;0ifonf/
]]tpm;xdk;p&dwf}} udkatmufygtwdkif; t"dyÜg,fzGihfqdkygonf/
• v,f,mpdkufysdK;ajrtwGuf – 4if;onf pDrHudef; (okdY) a&TUajymif;&rIrwdkifrD
(ydkrdkjrihfrm;onhf tajctae)oufa&mufrIcH&onhf
ajrteD;0ef;usifwGifwnf½SdNyD;wlnDaom pdkufysdK;xkwf vkyfrItvm;tvm
(okdY)toHk;jyKonhfajr? oufa&mufrIcH&onhfajr,mESihf tvm;wlajr,m
ajrnd§jyKjyifukefusp&dwfrSwfyHkwifjcif;ESihf vTJajymif;jcif;tcGefp&dwfrsm;tygt0if
aps;uGuf wefzdk;/
• NrdKUjy{&d,m½SdajrtwGuf – 4if;onf a&TUajymif;rIrwdkifrSD
wlnDaomt&G,ftpm;toHk;jyKrI ½Sdonhf
oufa&mufrIcH&aomajrteD;0ef;usifwGifwnf½SdNyD; tvm;wl (okdY) ydkrdkaumif;rGef aom
trsm;jynfoloHk;tajccHtaqmufttHkyHhydk;rIt*Fg&yfrsm;ESihf 0efaqmifrIrsm;ESihftwl
rSwfyHkwifjcif;ESihf a&TUajymif;jcif;tcGefp&dwfrsm;tygt0ifaps;uGufwefzdk;/
• tdrfrsm;ESihf tjcm;wnfaqmufrIrsm;twGuf – oufa&mufrIcH&onhf zGJUpnf;yHkxufydkrdk
aumif;rGefaom (okdY)tvm;o@mefwlnDonhf {&d,mESihft&nftaoG;½Sdaom tpm;xdk;
wnfaqmuf&efypönf;rsm;\aps;uGufaygufaps;ukefusp&dwf (okdY)
wpdwfwydkif;oufa&muf rIcH&onhfh wnfaqmufrIjyKjyif&ef?
aqmufvkyfa&;ae&mokdYwnfaqmufa&;ypönf;rsm; o,f,lykdYaqmif&mwGif
ukefonhfp&dwf? tvkyform;ESihf uefx½dkufwmtcaMu;aiGukefus p&dwfrsm;?
rSwfyHkwifjcif;ESihf vTJajymif;jcif;tcGefp&dwfrsm; ponfwdkYtygt0ifjzpfonf/
• tpm;xdk;ukefusp&dwftm; qHk;jzwf&mwGif – ydkifqdkifrIypönf;\wefzdk;avsmhEIef;rsm;ESihf
jyefvnfq,f,l&½Sdonhfypönf;rsm;\wefzdk;udk xnhfoGif;pOf;pm;jcif;rjyK&yg/ xdkYtjyif
pDrHudef;&½Sdvmrnfh tusdK;aus;Zl;wefzdk;jzihf
oufa&mufrIcH&onhfypönf;\wefzdk;wGufcsuf rIwGifckESdrfjcif;rsdK;rjyK&yg/
tu,fíjynfwGif;Oya'rsm;taejzihf epfemaMu;qdkif&mowfrSwf csufrsm;t&
jynhfpHkonhftpm;xdk;p&dwftm; jznhfqnf;Edkifjcif;r½Sdygu jynfwGif;Oya't&
epfemaMu;wGif tpm;xdk;p&dwfowfrSwfcsufjynhfrSDap&ef xyfaqmif;tpDtpOfrsm;xyfrH
jznhfpGuf&rnf/ tqdkygjznhfpGuftultnDrsm;onf OP 4.12 tydk'f(6)tjcm;
yk'fri,frsm; t& jznhfqnf;onhfa&TUajymif;ae&mcsxm;rItpDtpOfrsm;ESihf
odomuGJjym;rI½Sd&rnf/
Oya'a&;&mESihf BuD;Muyfxdef;odrf;a&;qdkif&mrlabmifOya'a&;&mESihf BuD;Muyfxdef;odrf;a&;qdkif&mrlabmifOya'a&;&mESihf BuD;Muyfxdef;odrf;a&;qdkif&mrlabmifOya'a&;&mESihf BuD;Muyfxdef;odrf;a&;qdkif&mrlabmif
jrefrmEkdifiH½Sd ajr,mudpö&yfrsm;twGuf Oya'a&;&mrlabmifonf
rwlnDonhftpdk;&tzGJU rsm;rS jy|mef;onhf pnf;rsOf;pnf;urf;rsm;? trdefYrsm;? jyifqifrIrsm;ESihf
oufa&mufonhfOya'rsm; tenf;qHk; 73 ckyg0ifzGJUpnf;NyD; rMumcPwpfckESihfwpfckxyfjcif;rsdK;
(okdY) 0da&m"djzpfjcif;rsdK; (odkY) ueOD;Oya'rsm;tm; &nfñTef;rIr½Sdjcif;rsdK;
ponhftajctaersm;½Sdaeygonf/ ordkif;aMumif;t& udkvdkeDacwfESihfvGwfvyfa&;&NyD;
umvrsm;twGif; ajr,mtrsm;tjym;udk v,f,mpdkufysdK;a&;ESihf pdkufysdK;cif;rsm;twGuf
iSm;&rf;cJhonhf (ajr,mrsm;w&m;0if*&rfcsay;jcif;) rnfonhftodtrSwfjyK vufrSwf (okdY)
owfrSwfcsufrsm;xkwfay;cJhjcif;r½Sdaomfvnf; OD;ydkifrSwfyHkwifjcif;wGif ajr,m xdef;odrf;xm;cGihf
tcGihfta&;rSwfyHkwifrIrsm; aqmif&GufcJhonf/
jrefrmEdkifiHwGif wpfckwnf;aomwlnDonhf ajr,mOya'r½SdyJ
ajr,mtrsdK;tpm;trsdK;rsdK; twGuf ajr,mOya'tcsdKU½Sdygonf/ vuf½SdOya'pepft&
ajr,mrsm;tm;vHk;udk EkdifiHawmfrS ydkifqdkifNyD; ajr,mtoHk;jyKolrsm;onf
aMu;wdkifESihfajrpm&if;OD;pD;XmerS todtrSwfjyKvufrSwfrsm; &,l&ygonf/
jrefrmEdkifiH½Sdajr,modrf;,ljcif;ESihfywfoufíOya'a&;&mrlabmifrSmajymif;vJjcif;jzpfa
y: aeygonf/ tcsdKUaomta&;ygonhf Oya'rsm;udkNyD;cJhonhf ESpftenf;i,ftwGif;
jy|mef;cJhNyD;txl; ojzihf v,f,majrtufOya' (2012)? ajruGuf? ajr½dkif;ESihf
yvyfajrpDrHcefYcGJrIOya' (2012) ponfwdkYjzpfMuygonf/ okdY&mwGif tqdkygOya'rsm;onf
a&TUajymif;awmif,mvkyfief;(okdY) pkaygif; ESihf ½dk;&myHkpHydkifqdkifrIESihf
toHk;jyKrIponhfvkyfxHk;vkyfenf;rsm;udk taxmuftuljzpfaponhf vdkufavsmnDaxGrIrsm;
r½Sdao;yg/
2008 ckESpftajccHOya'2008 ckESpftajccHOya'2008 ckESpftajccHOya'2008 ckESpftajccHOya'
jynfaxmifpkor®wjrefrmEkdifiHawmf\ 2008 ckESpftajccHOya't& rltm;jzihf
jrefrmEdkifiH½Sd ajr,mrsm;tm;vHk;onf atmufazmfjyygtwdkif; EdkifiHawmfrSydkifqdkifygonf/
]]EdkifiHawmfonf jynfaxmifpktwGif;½Sd ajr,mrsm;tm;vHk;ESihf ajray:ajratmuf?
a&ay: a&atmufESihf avxktwGif;½Sd obm0t&if;tjrpfrsm;tm;vHk;\
tEÅdrydkif½Sif^ydkifqdkifoljzpfonf/}} (yk'fr 37? yk'frcGJ (u)? tcef;(1)? jynfaxmifpktajccHrlrsm;?
EkdifiHawmfzGJUpnf;yHktajccHOya'? 2008ckESpf)
tqdkygaemufcHtajctaet& jrefrmEkdifiH½SdwpfOD;csif;yk*¾dKvfrsm;ESihf tzGJUtpnf;rsm;wGif
ajr,mESihfywfoufí ydkifqdkifcGihftcGihfta&;r½SdyJ
ajr,mtoHk;jyK^aexdkifEdkifonhftcGihfta&;om ½Sdygonf/ 4if;onf
tcsdKUaomtajctaersm;wGif tqdkygtcGihfta&;rsm; tarGqufcHcGihf (okdY)
vTJajymif;cGihfrsm;twGuf cGihfjyKxm;ygonf/
ajr,modrf;,ljcif;tufOya'? 1894 ckESpfajr,modrf;,ljcif;tufOya'? 1894 ckESpfajr,modrf;,ljcif;tufOya'? 1894 ckESpfajr,modrf;,ljcif;tufOya'? 1894 ckESpf
2011 ckESpf tpdk;&topfxGufay:vmonhf a&G;aumufyGJaemufydkif;
ajr,modrf;,ljcif;rsm; udk 1894 ckESpf ajr,modrf;,ljcif;tufOya'vkyfxHk;vkyfenf;rsm;?
v,f,majrOya'ESihfpnf;rsOf; rsm;(2012)ponfwkdYESihf udkufnDpGmjzihfjynfaxmifpktpdk;&rS
pDrHcefYcGJ&efvdktyfygonf/ajr,modrf;,l jcif;udpö&yfrsm;wGif
jrefrmEdkifiH½Sdajr,mrsm;odrf;,ljcif;rsm;twGuf 1894 ckESpf ajr,modrf;,ljcif; tufOya'onf
tajccHOya'tjzpf qufvufwnf½Sdaeaomfvnf; ajr,mtrsdK;tpm;trsdK;rsdK;
twGufrwlnDonhf pnf;rsOf;pnf;urf;rsm;tMuHK;0ifaeNyD; ajr,mtoHk;jyKcGihfrsm;?
4if;tcGihfta&; rsm;vTJajymif;jcif;? ajr,modrf;,ljcif;? a&TUajymif;ae&mcsxm;jcif;udpö&yfrsm;ESihf
qufoG,fonhf jynfhpHkus,fjyefYNyD; acwfESihftnDrGrf;rHxm;aomOya'^pnf;rsOf;rsm;?
vkyfxHk;vkyfenf;rsm;? vrf;ñTef csufrsm;r½Sdyg/
1894 ckESpf ajr,modrf;,ljcif;tufOya'ESihf qufpyfrIrsm;rSm
atmufygtwdkif;jzpfonf/
tpdk;&taejzihf trsm;jynfolqdkif&mudpö&yfrsm;twGuf ajr,mrsm;udkodrf;,ljcif;?
0ifa&muf ae&m,ljcif;rsm;udk þOya't&qHk;jzwfaqmif&GufEdkifonf/ þOya'wGif
ajr,modrf;,ljcif;ESihf vkyfxHk;vkyfenf;rsm;owfrSwfxm;onf/ tu,fítpdk;&rS
ajr,mudkodrf;,lygu oufa&mufrIcH& onhfyk*¾dKvfrsm;twGuf
oihfawmfaomepfemaMu;yrmPrsm;udk yk'fr(23)t& qHk;jzwfaqmif&Guf& rnf/
tao;pdwfazmfjycsufrsm;ESihf vkyfxHk;vkyfenf;rsm;udk ajr,modrf;,ljcif;vrf;ñTefcsufrsm;wGif
azmfjyxm;ygonf/
tufOya'ESihfqufEG,fonhfpnf;rsOf;rsm;wGif (pnf;rsOf;rsm;wGif
ajr,modrf;,ljcif;qdkif&m pnf;rsOf;rsm; 1932) today;Edk;aqmfjcif;umvrsm;?
ajr,modrf;,ljcif;tm; pdwf0ifpm;onhfyk*¾dKvf rsm;rSuefYuGufjcif;?
ajr,mwefzdk;owfrSwfjcif;enf;pepfrsm;? ,m,Dajr,m0ifa&mufae&m,ljcif;?
w&m;½Hk;qdkif&mudpö&yfrsm;ESihf t,lcHjcif;rsm;? ukrÜPDrsm;twGuf
ajr,modrf;,ljcif;ponfwdkYtyg t0if oufqdkifonhfvkyfxHk;vkyfenf;rsm;udk
xyfaqmif;tESpfcsKyfazmfjyxm;onf/
ajr,mjynfolydkifodrf;jcif;tufOya' (1954)ajr,mjynfolydkifodrf;jcif;tufOya' (1954)ajr,mjynfolydkifodrf;jcif;tufOya' (1954)ajr,mjynfolydkifodrf;jcif;tufOya' (1954)
þOya'onfajr,mrsm;tm;vHk;twGuftxl;ojzihf (v,f,mpdkufysdK;ajrrsm;)jynfolydkif
odrf;&efESihfjzefYa0&ef (ajr,mrsm;? uif;vGwfcGihfjyKonhfudpö&yfrsm;twGuf tajctaeowfrSwf
csufrsm; jznhfqn;f&ef)twGuf tajccHjzpfygonf/ pdkufysdK;ajrrsm;tm; tjcm;udpö&yfrsm;okdY
vTJajymif;jcif;twGufvkyfief;pOfrsm;udkOya'wGifazmfjyxm;ygonf/ (ve39)/ v,f,mpdkufysdK;
ajrtrsdK;tpm;tay:rlwnfí epfemaMu;yrmPESihftwdkif;twmudk þOya'rSqHk;jzwfyg
onf/ (tcsdefZ,m;(2)? jyifqifcsuf1954) þOya'twGuf jyifqifcsufrsm;udkvnf;
aqmif&GufcJhonf/ (1954 Oya'trSwf 22)?(1955ckESpf Oya'trSwf-54)? (1957ckESpf
Oya'trSwf-49)/ þtufOya'tm; 2012ckESpf v,f,majrOya'tjzpf y,fzsufcJhaomf
vnf; þOya't&aqmif&Gufonhf ajr,mvTJajymif;rIudpö&yfrsm;wGif 4if;tm;qufvuftoHk;
jyKaeygonf/
v,f,majrtufOya' (2012 ckESpf)v,f,majrtufOya' (2012 ckESpf)v,f,majrtufOya' (2012 ckESpf)v,f,majrtufOya' (2012 ckESpf)
v,f,majrrsm;twGuf ajr,mtoHk;jyKcGihfESihfowfrSwfcsufESihf udkufnDaomawmifol
rsm;tm; ajr,mtoHk;jyKcGihfcsay;jcif;rsm;udk þOya'jzihfqHk;jzwfonf/ 4if;taejzihf a&mif;cs
cGihf? aygifESHcGihf? iSm;&rf;cGihf? vJvS,fcGihf? v,f,majrtoHk;jyKcGihfwpdwfwydkif; (okdY)tjynhft0
vufaqmiftjzpf ay;tyfjcif;ponfwdkYudk cGihfjyKygonf/ þOya'onf tqihftrsdK;rsdK;½Sd
v,f,majrpDrHcefYcGJa&;tzGJUtpnf;rsm;zGJUpnf;jcif;ESihf wm0ef0wå&m;rsm;udkvnf; þOya'jzihf
qHk;jzwfygonf/ v,f,majrpnf;rsOf;rsm;onf vkyfief;pOfrsm;jzpfonf – v,f,majrrSwfyHk
wifjcif;twGuf avQmufxm;jcif;ESihf v,f,majrtoHk;jyKcGihfvufrSwfrsm;&,ljcif;? v,f,majr
rsm;tm; tjcm;udpötwGuf vTJajymif;rIavQmufxm;jcif;? avQmfaMu;aiGrsm;? epfemaMu;rsm;
tp½Sd onfwdkYudkvnf; tqHk;tjzwfay;ygonf/
ajrvGwf? ajr½dkif;? yvyfajrrsm; pDrHcefYcGJrIOya' (2012)ajrvGwf? ajr½dkif;? yvyfajrrsm; pDrHcefYcGJrIOya' (2012)ajrvGwf? ajr½dkif;? yvyfajrrsm; pDrHcefYcGJrIOya' (2012)ajrvGwf? ajr½dkif;? yvyfajrrsm; pDrHcefYcGJrIOya' (2012)
þOya'onf ajrvGwf? ajr½dkif;? yvyfajrrsm;toHk;jyKjcif;twGuf tajccHtcsufrsm; ESihf
rlabmifrsm;udkqHk;jzwfygonf/ þOya't& ajrvGwf? ajr½dkif;? yvyfajrrsm;udk pdkufysdK; a&;?
arG;jrLa&;? a&vkyfief;a&xGufypönf; wd&pämef? tyif? arG;jrLa&;? wGif;xGufvkyfief;rsm;) ESihf
tpdk;&rScGihfjyKonhf tjcm;ukefxkwfvkyfa&;qdkif&mvkyfief;rsm;twGuf EkdifiHjcm;om;rsm;tyg
t0ifqE´½Sdaomyk*¾dKvf^tzGJUtpnf;rsm;rSavQmufxm;toHk;jyKEdkifonf/ þOya'onf?ajrvGwf?
ajr½dkif;? yvyfajrrsm;pDrHcefYcGJrItwGuf A[dkaumfrwDzGJUpnf;jcif;ESihf 4if;\tcef;u@ wm0ef
0wå&m;rsm;udkvnf; qHk;jzwfay;ygonf/
&yfuGuf (okdY) aus;&Gmpk tkyfcsKyfa&;Oya' (2012)&yfuGuf (okdY) aus;&Gmpk tkyfcsKyfa&;Oya' (2012)&yfuGuf (okdY) aus;&Gmpk tkyfcsKyfa&;Oya' (2012)&yfuGuf (okdY) aus;&Gmpk tkyfcsKyfa&;Oya' (2012)
aus;vuf{&d,mrsm;½Sd pdkufysdK;a&;r[kwfaomajrrsm;ESihfywfoufí rMumao;rDu
xkwfjyefonhf þOya'jzihf,cifaqmif&GufrIESpfckjzpfonhf – NrdKUrsm;tufOya' (Armhtuf
Oya'? trSwf 3^1907)ESihf aus;&GmtufOya' (ArmhtufOya'? trSwf 6^1907)ponfwkdY
tm; y,fzsufygonf/ NrdKUrsm;ESihf aus;&Gmpkrsm;twGif;½Sd ajr,mrsm;tm; trsdK;trnfcGJjcm;
owfrSwfjcif;? tkyfcsKyfjcif;ESihf tcGefaiGaumufcHjcif;rsm;twGuf þ,cifOya'ESpf&yfjzihf
qHk;jzwfcJhygonf/ &yfuGuf (okdY) aus;&GmpktkyfcsKyfa&;rSL;rsm;\ vkyfief;wm0eftcef;u@ESihf
4if;wdkY a&G;cs,fa&;pepfrsm;udk atmufygtwdkif; &yfuGuf (okdY) aus;&GmpktkyfcsKyfa&;Oya'jzihf
qHk;jzwf ygonf/
• EkdifiHom;rsm;\ tajccHtcGihfta&;rsm;tm; xdef;odrf;apmihfa½Smufjcif;/
• EkdifiHydkifajr? NrdKU? aus;&Gmydkifajr? pdkufysdK;ajr? Ekef;ajr? opfawmajr? pm;usufajr?
&yf&Gmydkifajrrsm;ESihfywfoufí ydkifeufusL;vGef^ausmfeif;rIrsm;/
• pdkufysdK;ajrrsm; pDrHtkyfcsKyfjcif;/
• ajr,mtcGefaiGrsm;aumufcHjcif;/
(#) toufarG;0rf;ausmif;rsm;wdk;wufaumif;rGefap&ef (okdY) rlvtwdkif;xdef;odrf;xm;&ef
tao;pdwftpDtpOfrsm;
(X) tm;enf;onhftdrfaxmifpkrsm;cGJjcm;owfrSwfjcif;ESihf 4if;wkdYtaejzihf owfrSwfcsufrsm;
ESihf udkufnDEdkifrnhftpDtpOfa&;qGJa&;tpDtrHrsm;azmfjycsuftjynhftpHk
(!) epfemrIrsm;ajz½Sif;aqmif&Gufjcif;vkyfief;pOftygt0if tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf yg0if
aqmif&Gufjcif;tpDtpOfrsm;
(¡) aqmufvkyfa&;vkyfief;rsm;twGuf tcsdefZ,m;ESifh udkufnDonhftao;pdwftaumif
txnfazmfaqmif&GufrItcsdefZ,m;
(P) ukefusp&dwfrsm;ESihf bwf*sufjzpfvmEdkifonhfaps;EIef;jrihfwufjcif;ESihf rarQmfrSef;xm;
onhf ukefusp&dwfrsm;tygt0if epfemaMu;rsm;twGuf ,lepfEIef;xm;rsm;tm;vHk;udk
cGJjcm;owfrSwfjcif;
(w) tu,fí urÇmhbPfrSvdktyfonf[k,lqygu jyifytzGJUtpnf;avhvmppfaq;jcif;rsm;
tygt0if avhvmppfaq;tuJjzwfjcif;twGuf tpDtpOfrsm;
(x) ajr,m (okdY) tjcm;qHk;½IH;onfhypönf;trsdK;tpm;rsm;? udkufnDrIpHowfrSwfcsufrsm;ESihf
trsdK;tpm;wckpDtwGuf cHpm;cGihfrsm;/ (,lepfEIef;xm;axmufyHhaiGyrmP (odkY) tjcm;
tpDtpOft&owfrSwfonhf)ponfwkdYtygt0ifqdk;usdK;oufa&mufrI trsdK;tpm;rsm;
tm;vHk;tm; aumfvHjzihfpm&if;jyKpkxm;onhf cHpm;cGihfrufx&pfZ,m;/
yHkrSeftm;jzihf twdkcsKyf RAP wGif atmufygwdkYyg0ifygonf/
(u) a&TUajymif;cH&onhfyk*¾dKvfrsm;\ pm&if;aumuf,lavhvmcsufESihf oufa&mufrI cH& onhf
ajr,mESihf ypönf;rsm;pm&if;
(c) ypönf;wefzdk;owfrSwfjcif;ESihf epfemaMu;vkyfief;pOfrsm;azmfjycsuf
(*) epfemaMu;ESihf tjcm;tultnDyHkpHrsm;twGuf udkufnDrIpHowfrSwfcsufrsm;
(C) ajr,mESihf tjcm;ypönf;trsdK;tpm;tm;vHk;twGuf epfemaMu;EIef;xm;rsm;
(i) tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf today;azmfjyjcif;tpDtpOfrsm;
(p) taumiftxnfazmfjcif;twGuf tzGJUtpnf;qdkif&mtpDtpOfrsm;
(q) tcsdefZ,m;ESihf bwf*suf
(Z) epfemrIqdkif&mvkyfief;pOfrsm; tygt0if avhvmppfaq;jcif;ESihf taumiftxnf
azmfjcif;rsm;twGuf tpDtpOfrsm;
taumiftxnfazmfa&;tpDtpOfrsm;taumiftxnfazmfa&;tpDtpOfrsm;taumiftxnfazmfa&;tpDtpOfrsm;taumiftxnfazmfa&;tpDtpOfrsm;
MOEP ESihf MLFRD (DRD) jynfaxmifpktqihf PMO rsm;onf pDrHudef;t&
ab;uif;vHkjcHKa&;qdkif&mvdkufemaqmif&GufrIrsm;twGuf a,bl,swm0ef½Sdaomfvnf; aeYpOf
taumiftxnfazmfvkyfief;rsm;twGuf c½dkif PMO rsm;rSaqmif&Guf&rnfjzpfNyD; 4if;wkdY\
pDrHudef;tydkif;rsm;twGuf 4if;rS þ RPF tm; taumiftxnfazmf&rnf/ c½dkif PMO rsm;udk
PMO ñTefMum;a&;rSL;rSOD;aqmifí RPF twGuf wm0efcH0efxrf;rsm; yg0ifygonf/
&efyHkaiGqdkif&mtpDtpOfrsm;&efyHkaiGqdkif&mtpDtpOfrsm;&efyHkaiGqdkif&mtpDtpOfrsm;&efyHkaiGqdkif&mtpDtpOfrsm;
MOEP ESihf MFLRD toD;oD;taejzihf (taumiftxnfazmfa&; rdwfzuftzGJUtpnf;
rsm;rSb@ma&;&mrsm;&½SdEdkifrnfjzpfaomfvnf;) ajr,modrf;,ljcif;ESihfqufpyfonhf ukefus
p&dwfrsm;tm;vHk;tm;jznhfqnf;&efwm0ef,l&ygrnf/ þ RPF ESihf udkufnDpGmjyifqifxm;onhf
RAP rsm;onf RAP taumiftxnfazmfjcif;qdkif&mu@rsm;tm;vHk;twGuf cefUrSef;ukefus
p&dwfrsm;jzihf bwf*sufvdktyfygrnf/ a&TUajymif;ae&mcsxm;a&;tpDtpOfa&;qGJonhftcsdefwGif
cJGJjcm;owfrSwfxm;jcif;½Sd^r½Sd xnhfoGif;pOf;pm;jcif;rjyKbJ ajr,modrf;,lrIaMumihf qdk;usdK;
oufa&mufrIcH&onhfyk*¾dKvfrsm;tm;vHk;onf epfemaMu; (okdY) tjcm;oihfawmfonhfavsmhyg;
oufomapa&;tpDtpOfrsm;twGuf cHpm;ydkifcGihf½Sdonf/ xdkYaMumihf ay:aygufvmEdkifonhf
tjcm;arQmfrSef;rxm;onhf ukefusp&dwfrsm;tm; jznhfqnf;Edkif&ef RAP bwf*sufwGifjzpfay:
vmEdkifonhfudpö&yfrsm;qdkif&m &efyHkaiG (a,bl,stm;jzihf pkpkaygif;cefYrSefp&dwfrsm;\10%cefY)
rsm;yg0if&rnf/
RAP wGifyg0ifonhf epfemaMu;EIef;xm;rsm;onf a&TUajymif;cH&onhfyk*¾dKvfrsm;twGuf
epfemaMu;yrmPrsm;wGufcsuf&mwGif tajccHtcsuftvufrsm; jznhfqnf;ay;ygonf/
a&TUajymif;cH&onhfyk*¾dKvfrsm; (okdY)ajr,mESihftjcm;ypönfrsm;qHk;½IH;onhfyk*¾dKvfrsm;tm;epfemaMu;
tjynhft0 ay;tyf&rnf/ rnfonhftaMumif;jycsufESihfrQ epfemaMu;rSckESdrfjcif;rsdK; r½Sdap&yg/
RAP wGif MOEP (okdY) MFLRD (DR) (okdY)taumiftxnfazmfa&;rdwfzuftzGJUtpnf;rS
a&TUajymif;cH&onhfyk*¾dKvfrsm;xHokdY epfemaMu;&efyHkaiGrsm;ay;tyf&efvkyfief;pOfrsm;udk azmfjy
xm;ygonf/
tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf today;azmfjyjcif;qdkif&m tpDtpOfrsm;tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf today;azmfjyjcif;qdkif&m tpDtpOfrsm;tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf today;azmfjyjcif;qdkif&m tpDtpOfrsm;tMuHjyKaqG;aEG;jcif;ESihf today;azmfjyjcif;qdkif&m tpDtpOfrsm;
RAP jyifqifa&;umvtwGif; oufa&mufrIcH&onfh wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;ESifh
tBuHjyKaqG;aEG;jcif;jzifh jyifqif aqmif&Gufxm;onfh IPP rlMurf;tm; trsm;jynfolqdkif&m
today;azmfjy&rnf jzpfNyD; a'ocH &yf&Gmjynfolrsm;odkY rQa0&mwGif tqdkyg jynfolrsm;twGuf
oifhawmfíem;vnfEkdifonfh enf;vrf;? yHkpH? bmompum;rsm;jzifh aqmif&Guf&rnf/ IPP tm;
t*Fvdyf? jrefrm ESpfbmom jzifh jyifqifaqmif&GufoifhNyD; wkdif;&if;om;vlenf;pkrsm;twGuf
pDrHudef;vkyfief;cGJESifh IPP tcsufrsm; jznfhqnf;&mwGif tjyKoabmaqmifí vdktyfonf[k
,lqygu oufqdkif&m wdkif;&if;om;vlenf;pk bmompum;rsm;odkY
bmomjyefaqmif&Gufoifhonf/ (tcsdKUaom udpö&yfrsm;wGif ¤if;wdkY\ udk,fydkifbmompum;udk
em;vnfzwf½IEdkifonfh &yf&Gmjynfol ta& twGufrSm tenf;i,fom&Sdí tqdkygudpö&yfrsdK;wGif
bmomjyeffqdk&efrvdktyfyg/) tu,fí IPP tm; jrefrmbmompum;jzifh
jyifqifaqmif&Gufxm;ygu urÇmhbPfrS avhvmoHk;oyfEkdif &ef t*FvdyfbmomodkY
jyefqdk&ygrnf/ (tu,fí urÇmhbPftaejzifh ,if;odkY aqmif&Guf&ef rvdkaMumif;
oabmwlxm;jcif;r[kwfygu) jyifqifaqmif&Guf&rnf/ tMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;udk
a'ocHbmompum;jzifh aqmif&GufoifhNyD; oufa&mufrIcH&onfh jynfolrsm;taejzifY RAP ESifh
ywfoufí tjynfht0od&Sdem;vnfap&efESifh tMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;wGif yg0ifaqmif&Guf
Ekdifap&ef vHkavmufonfh tpysdK;csdef (tenf;qkH; ESpfywfcefY)pDpOf&ygrnf/
RAP wGif tqdkjyKajr,modrf;,ljcif; udpö&yfrsm; tjcm;tpDtpOfrsm;ESifh ywfoufí
a&TUajymif;cH&onfh jynfolrsm;ESifh tMuHjyKaqG;aEG;Ekdif&ef tpDtpOfrsm;ESifY tqdkygtMuHjyK
aqG;aEG;yGJ&v'frsm; tusOf;csKyfponfwdkYtm;azmfjy&rnf/¤if;wdkY\oufqdkif&mpDrHudef;tydkif;ESifh
qufEG,fí MOEP ESifY MFLRD(DRD) rsm;onf RAP rlMurf;ESifh tjyD;owftqifY
rsm;udk pDrHudef;{&d,m&Sd a&TUajymif;cH&olrsm;ESifh trsm;jynfolrsm;twGuf &,l&efESifh od&Sd
em;vnfEkdifaombmompum; ? ae&mtuGuftuGif; ponfhenf;vrf;rsm;jzifh today;azmfjy
&rnf/ RAP rlMurf; today;azmfjyjcif;udk urÇmbPfrS avhvmoHk;oyf ? twnfjyKjcif;
rwdkifrDS tenf;qHk;(1)vcefU BudKwifaqmif&Guf&rnf/ tjyD;owf today;azmfjyjcif;tm;
urÇmbPfrS twnfjyKNyD; aemufydkif;wGifaqmif&Guf&rnf/
avhvmppfaq;jcif;ESifh epfemrlrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&; vkyfief;pOfrsm; avhvmppfaq;jcif;ESifh epfemrlrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&; vkyfief;pOfrsm; avhvmppfaq;jcif;ESifh epfemrlrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&; vkyfief;pOfrsm; avhvmppfaq;jcif;ESifh epfemrlrsm; ajz&Sif;aqmif&Gufa&; vkyfief;pOfrsm;
MOEP ESifU MFLRD(DRD) wdkYonf RPF taumiftxnfazmfaqmif&GufrIrsm;
udk avhvmppfaq;í ¤if;udk urÇmbPfodkY yHkrSeftpDtpOfwifjy&rnf/ vdktyfonfh RAP
wpfckjcif;pDwGif pDrHudef;rSaiGaMu;yHydk;onfh vkyfief;^ pDrHudef; vkyfief;cGJESifY ¤if;\ RAP tpD
tpOfrsm;twGuf tao;pdwfavhvmppfaq;a&; tpDtpOfrsm;yg0ifygonf/
a&TUajymif;cH&onfh jynfolrsm;taejzifh ajr,modrf;,ljcif;? epfemaMu;ay;tyfjcif;?
aqmufvkyfa&;vkyfief;rsm;ESifh qufEG,fonfh ysufpD;rIrsm; (odkY) pDrHudef;taumiftxnfazmf
jcif;\ tjcm;u@rsm;ponfwdkYESifhqufEG,fí wdkifMum;csufrsm; wifjyEkdifrnfh ae&mwpfae&m
zefwD;ay;Ekdifap&ef tqifYtrsdK;rsdK;yg0ifonfY epfemrIqdkfif&m vkyfief;pOfw&yftm; RAP wGif
pDpOfowfrSwf&rnfjzpfjyD; ¤if;onf NEP pDrHudef;tqifh epfemrIrsm;ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;
vkyfief;pOf\ vdktyfcsufrsm;ESifYudkufnD&rnf/ vdktyfonfY RAP wpfckcsif;pDwGif pDrHudef;
vkyfief;^ pDrHudef;vkyfief;cGJrsm; twGuf tao;pdwfvkyfief;pOfrsm;yg0ifonf/
pDrHudef;vkyfief;cGJrsm;jyifqifjcif;ESifY taumiftxnfazmfjcif;rsm;ESifY ywfoufí
oufa&mufrIcH&onfh &yf&Gmjynfolrsm;ESifY yk*¾dKvfrsm;taejzifh ¤if;wdkY\ wdkifMum;csufrsm;tm;
taumiftxnfazmfa&;tzGJUrsm;odkY wifjyEkdifap&ef &nf&G,fí pDrHudef;twGuf epfemrIrsm;
ajz&Sif;aqmif&Gufjcif;vkyfief;pOf (GRM) udk jyifqifaqmif&GufcJhygonf/ xdkUjyif
obm0ywf0ef;usif? vlrla&;&maqmif&GufrIrsm;ESifh ywfoufí oufa&mufrIcH&onfh &yf&Gm
jynfolrsm;ESifY pDrHudef;wGifyg0ifaqmif&Gufolrsm;\ ylyefrI^udpö&yfrsm;tm; PMO rsm;rS
vufcHpOf;pm;ay;Ekdif&efESifh ajz&Sif;aqmif&GufrIrsm;twGuf tqifajyacsmarGUapa&; yHydk;
ulnDEkdifap&efvnf; &nf&T,fygonf/ GRM onf wdkifMum;olrsm;twGuf 'Pfcwfjcif;rsdK;
r&SdapbJ? xdcdkufepfemrIrsm; ryg0ifapbJ? jyóemudpö&yfrsm;tm; &yf&GmtzGJUtpnf;tvdkuf
vdkufa&mnDaxG&SdNyD; rQwí yGifYvif;jrifomrI&Sdaom vkyfief;pOfrsm;jzifh vQSifjrefpGm ajz&Sif;
aqmif&GufEkdif&efvnf; &nf&G,fygonf/ GRM taejzifh atmufygtajccHrl (6)csuf
ay:wGif tajccHygonf/ - rQwrI? "r®"d|mefusrIESifh vGwfvyfrI? &Sif;vif;vG,fulrIESifh
toHk;jyKEkdifrI? xda&mufrIESifh vdkvdkvm;vm;&SdrI? jrefqefrIESifhtcsdK;userI? yg0ifaqmif&GufEkdif
rIESifh vlrla&;&myg0ifrIrsm; ponfwdkY jzpfygonf/
Stakeholder trsdK;rsdK;tm; GOM ESifh ywfoufí qufoG,ftoday;&rnf/
tqifh(1) – ueOD;tqifh (a'ocHaus;&Gm (odkY) NrdKUe,ftqifh) jzpfí ¤if;wGif pDrHudef; \
u@wpHkw&maMumifh epfem&onfh rnfonfhyk*¾dKvfrqdk wdkifMum;csuf epfemrIrsm;tm;
EIwftm;jzifhaomfvnf;aumif;? pmjzifha&;om;íaomfvnf;aumif;? a'ocH aus;&GmrD;vif;a&;
aumfrwD VEC (odkY) taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;xHodkY wifjyEdkifygonf/ VEC (odkY)
taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;onf aus;&Gmjynfolrsm;rS wifjyvmonfh wdkifMum;csuf^
epfemrIrsm;ESifh ¤if;wdkY\ajz&Sif;aqmif&GufrIrsm;tm; rSwfwrf;wifa&;rSwf odrf;qnf;&rnf
jzpfNyD; ¤if;wdkYrSc½dkif DRD (odkY) ESE/ MOEP, PMO rsm;xHodkY tqdkygwdkifMum;csufESifh
ajz&Sif;rIrsm;udk today; taMumif;Mum;&rnf/ tu,fí wdkifMum;csuf vufcH&&SdNyD; 15 &uf
twGif; epfemolyk*¾dKvf (rsm;)ESifh VEC (odkY) taumiftxnfazmfa&;tzGJYtpnf;Mum; ajz&Sif;
aqmif&GufEdkifjcif;r&Sdygu ¤if;tm; vkyfief;pOf 'kwd,tqifhodkY xyfqifhwifjy&rnf/
tqifh(2) – tu,fí epfemonfh yk*¾dKvfonf ueOD;tqifh &v'frsm;udk auseyfjcif;r&Sdygu
¤if;(wdkY)taejzifh wdkifMum;csufudk c½dkif DRD (odkY) ESE MOEP? PMO rsm;xH wifjyEdkif
onf/ aqG;aEG;a&;vkyfief;pOf tawmtwGif; wifjyxm;onfh udpö&yfrsm;udk oHk;oyfavhvmí
ajz&Sif;&ef aqmif&Gufcsufrsm;udkvnf; oufqdkifonfh yk*¾dKvfrsm;\ oabmwlnDcsuf&,l&yg
rnf/ oufqdkifonfh yk*¾dKvfrsm;rS vkyfief;pOftm; vdkvm;rI&Sdygu jyefvSefaqG;aEG;rIjzifh epfemrI
rsm;tm; tajz&Sm&ygrnf/ c½dkif DRD (odkY) ESE/ MOEP/ PMO rsm;onf aus;&Gm jynfol
rsm;rS wifjyvmonfh wdkifMum;csuf^ epfemrIrsm;tm; rSwfwrf;wifodrf;qnf;í tqdkyg
wdkifMum;csufrsm;udk jynfe,f wdkif;a'oBuD;ESifh trsdK;om;tqifh PMO rsm;xH today;
taMumif;Mum;&rnf/
tu,fíwdkifMum;csuftm; vufcH&&SdNyD; 15 &uftwGif; epfemonfh yk*¾dKvfESifh c&dkif
DRD (odkY) ESE/ MOEP? PMO rsm;tMum; rajz&Sif;Edkifygu ¤if;udkvkyfief;pOf\ wwd,
tqifhodkY xyfqifhwifjy&rnf/
tqifh(3) tu,fí epfemonfh yk*¾dKvfonf c½dkiftqifh DRD (odkY) ESE/MOEP
PMO rsm;\ oHk;oyfavhvmrI aemufydkif;wGifvnf; auseyfjcif; r&Sdao;ygu tqdkyg
udpö&yftm; oufqdkif&m jynfe,f^wdkif;a'oBuD; ESifh odkY trsdK;om;tqifh PMO xHodkY
vTJajymif;ay;& rnf/ jynfe,f wdkif;a'oBuD; ESifh^odkY trsdK;om;tqifh DRD onf
aus;&Gmjynfolrsm;rS wifjyvmonfh wdkifMum;csuf epfemrIrsm;tm; a&;om;rSwfwrf;wif
odrf;qnf;í tqdkyg wdkifMum;csufrsm;tm; NEEC ESifh urÇmhbPfrsm;odkY
today;taMumif;Mum;&rnf/
tu,fí wdkifMum;csuftm; vufcH&&SdNyD; (20)&uftwGif; epfemonfh yk*¾dKvfESifh c&dkif
DRD (odkY) ESE/ MOEP PMO rsm;tMum; rajz&Sif;Edkifygu epfemonfh yk*¾dKvfonf GOM
Oya'^vkyfief;pOfrsm;ESifhtnD w&m;Oya'aMumif;t& qufvufaqmif&GufEdkifyg onf/
VEC ESifh oufqdkif&m PMO rsm;onf ay:aygufonfh udpö&yfrsm;qdkif&m azmfjycsuf
ESifh oHk;oyfavhvmjcif;vkyfief;pOf &v'frsm; tygt0if vufcH&&Sdonfh wdkifMum;csufrsm;
tm;vHk;tm; rSwfwrf;wif odrf;qnf;xm;&rnf/ ta&;ygonfh owif;tcsuftvufrsm;
tm;vHk;ukd odrf;qnf;xm;Edkifap&ef epfemrIqdkif&m tcsuftvufpepfyHkpH (template)tm;
jyifqifxm;&Sd&rnf/ GRM vkyfief;pOf wavQmufvHk;wGif tjiif;yGm;rIESifh ywfoufonfh
yk*¾dKvf(rsm;) (odkY) epfemolrsm;tm; pmjzifha&;om;wHkYjyef^ ajz&Sif;rI aqmif&Guf&rnf/
pDrHudef;twGuf avhvmppfaq;a&;ESifh tuJjzwfjcif; (M&E ) enf;vrf;rsm;wGif GRM
xda&mufaumif;rGefa&; yHkrSefavhvmppfaq;rIrsm;vnf; yg0if&ygrnf/ yHkrSef (M&E )
vkyfief;rsm; aqmif&Guf&mwGif atmufygar;cGef;rsm; yg0ifygrnf/
yl;wGJ(6)trsm;jynfoltMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;rSwfwrf;yl;wGJ(6)trsm;jynfoltMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;rSwfwrf;yl;wGJ(6)trsm;jynfoltMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;rSwfwrf;yl;wGJ(6)trsm;jynfoltMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;rSwfwrf;
(arvtMuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;ESifh trsm;jynfolqdkif&m today;azmfjyjcif;rsm; aemufydkif;
jznfYpGuf&ef)
pDrHudef;twGuf ueOD; trsm;jynfolqdkif&maqG;aEG;yGJudk &efukefwGif 2015 ckESpf
Zefe0g&Dv (30)&ufaeUü usif;ycJhonf/ ¤if;rS jrefrmtrsdK;om;vQyfppf"mwftm;jznfhqnf;a&;
pDrHudef;zGHjzdK;wdk;wufrIESifh ywfowfonfh wdk;wufrItajctaersm;udk jznfhqnf;EkdifcJhygonf/
xdkUtjyif pDrHudef;taumiftxnfazmfjcif;tm; vrf;ñTef&mwGiftoHk;jyKrnfh tqddkjyK ESMF
zGJUpnf;yHkESifh tcef;u@rsm;? pDrHudef;\ urÇmbPfab;uif;vHkjcHKa&;qdkif&m tuJjzwfcsuf?
tESpfcsKyf ponfwdkYudkvnf; jznfYqnf;cJhygonf/ xdkUtjyif tpnf;ta0;wGif ETrf;yg;rIESifY
vIrIa&;&m oufa&mufrIrsm; avhvmprf;ppfcsuf (PSIA) yxrtqifhawGU&Sdcsufrsm;
(2014 ckESpfwGif aqmif&GufcJh) ESifh 2015 ckESpf Zefe0g&DvwGif aqmif&Gufrnfh (PSIA)
'kwd,tqifh twdkif;twmrsm; tp&SdonfwdkUudk tESpfcsKyfwifjyEkdifcJhonf/
tpnf;ta0;twGuf wifjycsufrsm;udk t*Fvdyf? jrefrmESpfbmomjzifh tpnf;ta0;
rwdkifrSD BudKwifjznfhqnf;cJhygonf/ pDrHudef;jyifqifa&;? oabmw&m;rsm;ESifh qufEG,fonfh
pm&Gufpmwrf;rsm;tm;vHk;udk atmufyg URL wGif azmfjyxm;ygonf/
https://energypedia-info/wiki/Achieving-Universal-Access-to-Electricity -in-
Myanmar urÇmhbPfvkyfief;pOfrsm;t& pDrHudef;oHk;oyfcsufrwdkifrSD ESMF tm; jyifqifí
trsm;jynfolqdkif&m today;azmfjy&efvdktyfygonf/ odkYjzifh pDrHudef;\obm0ywf0ef;usifESifh
vlrIa&;&m oufa&mufrI tvm;tvmrsm;ESifh ywfoufí trsm;jynfolrsm;ESifh tjcm;
stakeholder rsm;rS rSwfcsufay;EdkifapNyD; oHk;oyfa&;tzGJYtaejzifh pm&Gufpmwrf;rsm;udk
vdktyfovdk cdkifrmtm;aumif;ap&ef aqmif&GufEdkifrSmjzpfNyD; txl;ojzifh obm0ywf0ef;usif
ESifh vlrIa&;&mqdk;usdK;oufa&mufrIrsm;tm; wm;qD;&ef (odkY) avsmhyg;oufomap&ef tpDtpOf
rsm; yg0ifygonf/
ESMF rlMurf;ESifh ESMF twGuf tcsuftvufyHhydk;onfh ueOD; PSIA wdkYESifh
ywfoufonfh trsm;jynfolqdkif&m tBuHjyKaqG;aEG;yGJrsm;udk 2015 ckESpf arvv,fwGif
usif;y&ef tcsdefZ,m;owfrSwfxm;ygonf/ ¤if;ESifh ywfoufí zdwfpmrsm; xkwfa0jcif;ESifh
pm&Gufpmwrf;rsm;rQa0jcif;? ESE ESifh DRD 0ufqdk'frsm;wGif today;azmfjyjcif; tp&Sdonf
wdkYudk t*Fvdyf? jrefrmESpfbmomjzifh tpnf;ta0;rwdkifrSD ESpfywfcefY BudKwifí aqmif&Gufyg
rnf/ urÇmhbPf\ trsm;jynfolqdkif&m tBuHjyKaqG;aEG;jcif;ESifh today;azmfjyjcif; rl0g'rsm;
ESifh udkufnDpGm tqdkyg pm&Gufpmwrf;rsm;udk t*Fvdyfbmomjzifh Infoshop wGif &,lod&SdEdkif
&ef aqmif&Gufygrnf/ tNyD;owf pm&Gufpmwrf;rsm;taejzifh trsm;jynfolqdkif&m tBuHjyK
aqG;aEG;yGJ umvtwGif; jznfhqnf;wifjyonfh tBuHjyKcsuf? rSwfcsufrsm;udk xif[yfaprSm
jzpfygonf/
Top Related