,.Mega sains n.~....."",..._" '',' . , ','•••• llnUlllflIIJFllllmmllllllllllllllmflll'llrlIFllllllfil~IIIII'IJIUI~rJ"IIUllfilumlUlllnm flllllm'lmUlmllmn~lrUUllmllmlllumUillmmmmmlmr

r " ..., ,

Kitabanyak~'.'··, ' '. / '~ < / ",'bazfrkanmakan

j

,

""~ ' ..

" ,', ", ", (,

kependudukan, sumber air, .'biodiversiti, pentadbiran dankeselamatan alam sekitar,

Kerajaan Chinatelahmengambil langkah ,menggalakkan komunitimengamalkan kitar semulabuangan dapur, Negara Chinadan negara lain di duhiajugamengambil berbagai inisiatifbagipengurusan terbaik sisa makanan 'yangmenjadi isu antarabangsayang sernakin serius, . "

, ' Menurut laporan itu lagi,: di, negara China, 70 peratus bahanbuangan dan 91 peratus b~angan 'domestik adalah sisa makanan.

Kajian Universiti PertanianChina (2006-2008) mendapati ',sisa makan dibuang bersarp.aan

, 10 peratus daiipada hasil 'pertanian tahunan negaraatau cukup untuk memberi

, makan kepada 200 juta orang.Berdasarkan data ini, keJajaanChina menganjurkan keinpensifar sisa makanan. Program ,tersebut untuk memberi· ',kesedaran I<epada,orang rarnaitentang sisa makanan dan,penyelesaiannya.

DiMalaysia jugatidak ke'tinggalan dalam "membincangkao isu sfsa. ~,makanan dan sedang berusahauntuk merigurangkansampah .termasuk lebihan makan~n.Pihak berkuasa tempatan ''(PHT) dan,pertubuhap bukan

, kerajaan (NGO)agresif- 'Pl'4f8. .- ~.fIC4J1i. ~~IJI4.\'

.....l2,"r,... I'.f"/I,f~/f Ol.~/f/..41'S/4

, raJatCS'rmcatBersamaDR. AHMAD ISMAIL,

ISUsisa makanan adalahisu antarabangsa. Di semuanegara di dunia terutamapad a musim perayaanselalu membincangkan

tentang lebihan makanan,walaupun masih ada negara yang,penduduknya tidak mendapatcukupmakanan dan mati akibatkebuhiran. Limpahan sisamakanan terutama pada musim,perayaan boleh dilihat denganbanyaknya di p.egara yang ramaipenduduk·o, Laporan Worldwatch Institute

yang berptlsat di WashingtonD.C.Amerika Syarikat sejak 1974,melaporkan di negara Ohina .yang paling rarnai penduduk,Iriakanan bernilai RM137bilion(AS$32bilion) dibuang setiaptahun sedangkan 128juta 'rakyat China' masih miskiIi dankekutangan makanan.

Worldwatch Institutemerupakan sebuah pertubuhanyang inemJ:mat kajian tentangpembangunan lestari dan

.. memantau isu-isu berkaitan 'kesihatanmanusia;

menyuarakan pandangan dan. mengambil tindakan' sesuaimenggalakkanmasyarakat :mengurangkan buanganmakanan. Bangunan Menara '

, . Kembar Petronas setinggi 88tingkat (444.90 meteratau 1,483 'kaki) itu selalu menjadi andaianbandingan betapa banyaknya.sampah di negara irii. '.

Perbadanan Pengurusan SisaPepejalDan Pembersihan Awam(SWCorp) sebuah agensikerajaanbawah K~menterian Perumahandan KeraJaan;Tempatan(KPKT)yang terlibat dalammengendalikan sisa pepejalnegara inelaporkap. Malaysiamenghasilkan sisa pepejal38,000 tan sehari dan lebih ,kurang 15,000 tan ada~ah sisamakanan.Lebih kurang 8,000

. ,tari iaitu hampir 60 peratus ,adalah sisa makanan itu bolehdielakkan. 0

Dengan kaedah pengendalianyang baik ~isamakamin ini bolehdikurangkan. Daripada 8,000 .

I' tan ini, kira-kini 3,000 tan akanke.tapakpelupusansampahyangsebenatnya boleh membertmakan kepada dua juta Qrang.Pada musim perayaan,makanan. boleh bertarnbah sebanyak J,

50 peratus. Pasar malamdanbazar Ramadan antaraaktivitimasya'rakat yang menyumbangkepada buangan sisa makanantepnasuk plastik.' " ,

Dalam mengawallebihan sisamakanan, satu sistem bersepadu

perlu diadakan iaitu daripadasumber bahan makanano se~inggalah sisa

, f

,I

r .

, , ...

O"~""~'"Dengan kaedahpengendalian yang balksisa rnakanan ini boleh ' 'dikurangkan, Daripada ,,8,OOOtan ini, klra-klra

t 3,000 tan akan ke tapak\ pelupusansarnpah 'yangsebenarnya bolehmemberi makan kepada

. } . , '

duajuta orang." , .

makanan yang dibuang di rumahatau restoran dan selalunya . 'berakhir di tapak pelnpusan

, sampah. Sudah sampai masanyasistempelupusan bahan buanganberkaitan makanah melibatkanbahan org'anik boleh dikitar -seinula dan menjadikan komposatau baja untuk digunakansemula dalam aktiviti pertanian.Apa yang ditanani di atas '

.' tanah sepatutnya dipulangkanke tanah. Bahan buanganberasaskan makanan mestilahdiasingkan.

Semua pihak mestilah ,ierlibat dalam mengamalkanpengasingan,sisa makanansama 'ada pihak pengusaha pertanian,peng-usahadi pasar, restoran dibotel, pasar ~aya, kedai runcit "dan sisa makanan di rumah.Mungkin pad a awalnya kitadapat melihat banyak pihak

terlibat,·tetapi apabilasistem sudah

berstruktur, ,nienggunak~mteknologi tinggidanberjalan-denganbaik 'mungkinpengusaha,

'l pertanianakan dapat 'menguruskan bahan yangmungkin menjadi sisa makanandi rumah dan akhirnya sangat 0 '

sedikit sisa makanan yang, sampai ke rumah dan tapakpelupusan sampah. Dalam prosespengasingan bahan makanandan kitar semula ini akan ', menghasilkan kurang bahan 'makanan yang akan terbuang.

PBTdan.pengusaha pasarborongmisalnya, bolehlah ,membuat kajian dan mengenalpasti tempat-tempat yang banyakmengh9-silkail siselmakanandan menyediakan kemudah;mberkaitan bagi p.erigurusan sisamakan terba* seperti kitar'semula dan menjadikankorhpos atau bajauntuk tanamanpertanian atau lanskap.DiMalaysia sudah adaPBTyang mengarnbil inisiatifberkilitan pengurusan sisamakanan restoran dan domestik,seperti mendidik masyarakat,menyediakan tong komposdan sistem pengumpulan sisamakanan restoran dan kantin.

Pertubuhan Bangsa-BangsaBersatu (PBB)menganggarkan .satu dalam sembilan orangdi dunia tidak mempunyai,makanan yang cukup untuk, kehidupan yangsihat dan bolehmembawa kepada kematian.

Lebih ramai orang yang.dilaporkan kelaparan setiap hariberbanding dengan AIDS,malariadan tibi., '

Warau bagaimanapun,dalam niasa yang sarna satupertiga daripada makanan yang _dihasilkan di dunia dibuang

, begitu sahaja dengan berbagai'alasan. .

Buangan sisa makan.memberi 'kesan kepada persekitaranmelalui beberapa laluan yangmengambil kira tenaga, sumberair dan sumber semula jadi,

"UTUSAN MALAYSIA. JUMAAT 2 JUN 2017

BERDASARKANPertubuhanlAakanan

dan Pertanian (FAO) yangmerupakan sebuali agensikhusus PBB yang berusahamenghapuskan kelaparan:

Setlap tahun satuperti~ daripada makanan, yang dihasilkan untuk

kegunaan IT!anusia di dunialebih kurang 1.3 bilion tan, . dibuang iaitu

Buah-buahari dansayuran45peratus.

I~ndan makahan laut35~tus

'BljlrlnaO paratus. , .Produk tenusu

" 20~atus'

pemprosesan, pengadgkutan,, penyimpanan dan memasak.

Negara yang banyak ' "...membuang sisa makanan adalah t~Jdalam kalp.ngan negara maju ~, seperti Eropah, dan Amerika ,~;~Utara yang dianggarkan antara ~95 kg hingga 115kg setiap tahun .:,bagi setiap individu berbandiIig ;dengan antara enam kg h,ingga 0,

11kg bagipenduduk seperti Asia,Tenggara" "

Nan1un begitu pembaziran 0

bahan makanan banyak berlaku'di negara membangun ketikamemproses sumber makanan;

Pembaziran yang berlaku di 'negara membangun mungkindisebabkan beberapa faktor,seperti pengetahuan, peraturandan penguatkuasaan, kos ' '.penyelenggaraan, pemantauan,,kesedaran awam, tekndlogi, ,sistem dan infrastruktur.