Download - Ikt laburpenak

Transcript
Page 1: Ikt laburpenak

IKT LABURPENAK SABA Taldea Hona hemen, kurtsoan zehar landutako gaiekin erlazionaturiko liburuxken laburpenak. Guztiak dokumentu batean txertatu ditugu Sara Mansilla, Beñat Martiarena, Amaia Martin, Ane Mujika eta Mikel Motos 2013, urtarrila

Page 2: Ikt laburpenak

2

AURKIBIDEA

1. CÓMO ENFRENTARSE A LOS JETAS Y A LOS PASOTAS ........................................ 4

2. LA SOCIEDAD DE LA INFORMACIÓN, LAS TECNOLOGÍAS Y LA EDUCACIÓN .... 7

3. LA TECNOLOGÍA EDUCATIVA COMO DISCIPLINA PEDAGÓGICA ........................ 10

4. MARCO ESTRATÉGICO DE EUSKADI ANTE LA SOCIEDAD DE LA

INFORMACIÓN EN LA ESCUELA. .................................................................................... 11

5. POLÍTICAS EUROPEAS SOBRE BUENAS PRÁCTICAS SOBRE TIC EN LA

ESCUELA. ............................................................................................................................ 12

6. DE TECNOLOGÍAS DE LA INFORMACIÓN Y LA COMUNICACIÓN A RECURSOS

EDUCATIVOS ...................................................................................................................... 13

7. LA TECNOLOGIA EDUCATIVA EN UN MUNDO TECNOLOGIZADO ....................... 15

8. ESCUELA 2.0: ¿ALGO MÁS QUE UNA ETIQUETA? .................................................. 16

9. ORGANIZACIÓN EDUCATIVA DE LOS MEDIOS Y RECURSOS TECNOLÓGICOS

............................................................................................................................................... 16

10. ESKOLA 2.0 .................................................................................................................... 21

11. HARDWARE ETA SOFTWARE .................................................................................... 23

12. TEKNOLOGIA ETA IKASKUNTZA PENTSAMENDUARENTZAK ESKOLETAKO

IKASGELETAN..................................................................................................................... 24

13. IKASKUNTZA KOLABORATIBOAK ETA IKT-AK ....................................................... 26

Page 3: Ikt laburpenak

3

14. ZER DA WEB 2.0? HEZKUNTZARAKO BURUTAPENAK, TEKNOLOGIA ETA

INPLIKAZIOAK ..................................................................................................................... 32

15. APRENDIZAJE COLABORATIVO APOYADO POR COMPUTADOR: UNA

PERSPECTIVA HISTÓRICA. ............................................................................................. 36

16. HEZKUNTZA OBJEKTU DIGITALEN DISEINU ETA GARAPENA: PROGRAMA

INSTITUZIONALAK. ............................................................................................................ 40

17. HOD “HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA” ...................................................................... 41

Page 4: Ikt laburpenak

4

CÓMO ENFRENTARSE A LOS JETAS Y A LOS PASOTAS

Maiz, ikastean zuk bezain beste interes duten lankideak aurkituko dituzu.

Noiz behinka, ordea, zailtasunak sortzen dituztenak ere bai. Jarraian zenbait

aholku praktiko aipatuko zaizkizu egoera horri aurre egiteko.

Hasteko, imajina ezazu 3 lankide dituzula: Maria, Enrike eta Diego. Maria

langilea da, ez da bereziki ona arazoak argitzen, baina asko saiatzen da eta

beti prest dago gauzak egiteko, hala nola irakasleari laguntza eskatzeko. Enrike

haserrarazlea da. Mutil hona da baina inoiz ez du bere lana egokia izan dadin

esfortzurik egiten. Lan bat erdipurdi entregatzeko arazorik ez du, ezta aste

bukaera telebista ikusten pasatzen duela onartzekorik ere. Azkenik, Diego,

lehen momentutik arazo bat izan da. Ikus ditzagun Diegok egiten dituen hainbat

gauza:

Lehen bilerak iragartzean Diego ez zen azaldu, lanpetuta zegoela

esanaz.

Gutxitan entregatzen du lanaren bere zatia, eta egiten duen

gehienetan gaizki dago. Begi bistakoa da denbora minimoa eskaintzen

diola lanari.

Inoiz ez du telefonoa hartzen. Aurpegira esatean, inongo deirik ez

duela jaso dio. E-mail bat bidaltzean ez duela erantzun dio lanpeturik

zegoelako.

Bileretara askotan ez da joaten. Joango dela zin egiten du baina ez

du betetzen.

Ondo idazteko gai da, baina ez du inoiz ganorazko lan bat entregatzen.

Borradoreak galtzen ditu, ez du errepasatzen, datuen tablak ahazten ditu

edo benetako lardaskeriak egiten ditu, hala nola ekuazioak eskuz idatzi.

Ahalik eta lan gutxien ematen zaio entregatzeko azken datan dena ondo

egon dadin.

Page 5: Ikt laburpenak

5

Etengabe kexatzen da aste neketsu edo liburu eta irakasleetaz.

Hasieran pena ematen zizun, baina orain Diego zuetaz

aprobetxatzen ari dela pentsatzen hasia zara.

Bere lanarekin dituzuen arazoak aipatzean, bere buruarekiko

segurtasunarekin erantzuten du. Arazoak besteen erruz direla dio. Hain

konbentzituta dio askotan arrazoi duela pentsatu duzula.

Azkenean, irakaslearengana joatea erabakitzen duzue. Talde osoaren

aurrean, irakasleak Diegori galdetu eta honek era zintzo eta sinesgarri batean

ezer ulertzen ez duela erantzuten dio. Irakasleak arazoa komunikazio falta dela

dio. Enrike, Maria eta zu lanpetuta eta minduta zaudetela ikusten du eta Diego

zer esan ez dakiela. Irakasleak denen errua dela dio (Diegorena gutxien,

agian).

Ondorioa: Zure lankideek eta zuk duzue Diegoren karga guztia. Zuen nota

berberak lortzen ari da bere lanaren zatia egin gabe. Hori bai, irakaslearen

aurrean denok gaizki uztea lortu du.

Taldeak gaizki egin duena: Ixiltzea

Lehenengo momentutik arazo guztiak ixildu eta lana bukatzera mugatu

zarete. Aurpegia dutenek, taldearengatik edozer egingo duzula dakite. Gainera,

geroz eta gehiago arduratu orduan eta gehiago aprobetxatuko dira Unibertsitate

ikasketetan eta bizitzan. Horrelakoak ixiltzen pertsona hauek diren bezalakoak

izaten laguntzen ari zara.

Taldeak egin izan behar lukeena: errebotatu

Garrantzitsua da arazoetaz kexatzea, ondorioak berak ordaindu ditzan eta

ez zuk. Ez onartu inoiz aurpegia duen baten akusazio, kexa edo kritikarik.

Erakutsi onartu ditzakezun jokaerek muga dutela. Ikus dezagun taldeak egin

izan behar lukeena:

Page 6: Ikt laburpenak

6

Bileretako asintentzia faltek axolagabe bat dela jakinarazi behar

zintuzten. Kritikei kontra eginaz eta etxera joateko presaka azaldu

zen? Hauek ezaugarri nahastezinak dira. Norbaitek esan beharko lioke

bileretarako denbora aurkitu ezean irakaslearekin hitz egin beharko

lukeela.

Diegok bere zatia egin ezean, lanean ez da bere izenik jarriko. (

Zailtasunak kasualak badira, laguntza eskeiniko zaio). Irakasle askok

onartzen dute taldeko kide bat bota ezkero, lana berak bakarrik egitea.

Irakasleari planteatu erabaki hau.

Kalitaterik gabeko lan bat ematean, ez dela egokia esan behar zaio,

eta ondorioz, bere izena ez dela lanean agertuko. Bere kexek ez dute

axola: zuen posizioan mantendu. Jarraitzen badu, irakasleari erakutsi

bere lana.

Hasieratik egin hau dena, ez utzi Diegori bentaja hartzen ( kurtso

erdialdean, denok frustraturik eta erreakzionatzeko denborarik gabe

zaudetenean).

Deiei erantzun ezean, ez galdu denbora. E-mailak egokiak dira bidali

direla frogatzeko (irakasleari kopia bat bidaltzeak ondorio positiboak

ditu).

Diego bezalako jendea manipulatzaile handia da. Bere arazoek amaierarik

ez dutela ohartzean, kurtso amaiera izango da eta datorren kurtsoan beste

talde batekin berdina egiteko prest egongo da. Gelditu manipulazio hauek

ahalik eta azkarren.

Enrike, axolagabea.

Diegotaz hitz egin dugun arren, Enrikek ez du bere lanaren karga asumitu.

Gogoratu zu zeu nekaturik eta motibaziorik gabe zaudenean telebistaren

aurrean esertzen zaren momentua (axolagabe bat zer den hobeto ulertu

dezakezu orain). Enrike bezalako pertsonei aurre egiteko onena Diegorekin

bezala jokatzea da. Axolagabeak aurpegia dutenak bezain manipulatzaileak ez

diren arren, zure mugak proban jarriko dituzte.

Inoiz ez zait gustatu jendeak egin behar duena esatea.

Page 7: Ikt laburpenak

7

Eztabaidak gustuko ez dituen horietako bazara, ondo etorriko zaizu

aurpegia duten eta axolagabea den jendea taldean izatea, zure izaerako

elementu garrantzitsu bat landuko baituzu: sendotasuna.

Aurrerago, bizitza pertsonal eta profesionalean.

Axolagabeak onberak dira nolabait esateko. Egoera normaldu ahal izango

duzu maiz, eta lagunak izatera ere iritsi daitezke. Aurpegia dutenak, ordea, oso

ezberdinak dira: min handia egin dezakete.

LA SOCIEDAD DE LA INFORMACIÓN, LAS TECNOLOGÍAS Y LA

EDUCACIÓN

(Manuel Area Moreira)

Informazio gizarteari buruzko hitzaldiak

XX.mendearen azken laurdenean eta herrialde garatuenetan

kokatzen da “hirugarren industrializazio iraultza” deiturikoa. Produkzio

ekonomikoaren estruktura eta prozesuak goitik behera aldatzea

ekarri zuen eta gaur egun ere eragina du. Informazioaren

digitalizazioa gaur egungo iraultza tekniko-kulturala da.

Honez gain, globalizazioa egungo fenomeno historiko

esanguratsuenetakoa da. Teknologien agerpena baino askoz ere

lehenago eratzen hasi zen prozesua da (Asia, Hego Amerika edo

Afrikatik Europara eraginkortasun handiz ekarri ziren lehengaiak XVIII

eta XIX.mendeetan).

Teknologiak ez dira globalizazioaren kausa, prozesu honen azkartasun

motore bezala jokatzen dute.

Informazio gizarteari buruzko hitzaldiak:

Hitzaldi merkantilista. Hazkuntza ekonomiko handian eta

teknologia digitaletan oinarritutako merkatu bat da informazioaren

gizartea.

Page 8: Ikt laburpenak

8

Hitzaldi kritiko-politikoa. Teknologia digitalek giza-,sozial-

garapenaren zerbitzuan egon behar dute, eta ez mundu kapitalistako

korporazio industrial handien interesen arabera kontrolatuta.

Hitzaldi teknozentrista. Teknologia digitala ongizatez beteriko

gizarte eraginkorrago baten panazea bezala ageri da.

Hitzaldi apokaliptikoa. IKT-ek kulturaren modelo humanistaren

eta modernitatearen idealen eta baloreen amaiera dakartzate.

IKT-en efektu sozial eta kulturalen argitasunak eta itzala.

Teknologia digitalen alderdi atsegina:

Efektu esanguratsuenetako bat pertsonen arteko komunikazioa

hobetzen duela da, lekuak eta denborak zerikusia izan gabe.

Komunikazioa sinkronikoa ( bat-batekoa) edo asinkronikoa ( mezua

bidali eta denbora bat pasa ostean jasotzen da) izan daiteke.

Bestalde, teknologiek informazio kantitate handia eskeintzen digute,

informazioz betetako gizarte batean bizi gara. Honi esker, gure inguruko

informazioaz gain kanpokoaz ere jakin dezakegu, eta sare ezberdinen

bidez liburutegi, zentro, instituzio eta asoziazio ezberdinak bisitatu

ditzakegu.

Beste efektu aipagarri batzuk azkartasuna eta eraginkortasuna dira.

Gaur egun, edozein momentuan kontsultak edo transferentziak egin

ditzakegu, Internet zerbitzua izanez gero.

Teknologien alde txarrak:

Gure gizartea teknologiaren menpe dagoela esan beharrik ere ez dago.

Makina digitalik gabe ez dabil. Honen ondorioz: birus edo akats informatiko

posibleei beldurra, ziberterroristen erasoei ere bai, hainbat serbidoreei

erasoak...

Bestalde, komunikazioenganako kontrola aipatu behar da. Herrialde

gehienetako gazteek arropa berdina jazten dute, musika berdina entzun,

jolasak, pelikulak...hau da, komunikazio baliabideei dagokienez esperientzia

Page 9: Ikt laburpenak

9

berberak dituzte.

Gainera, teknologia berriak eta informazioa eskuratzeko posibilitate

materialen menpe gaude. Teknologia dutenen eta ez dutenen arteko

ezberdintasun honi “ebaki digitala” deitzen zaio.

Teknologiaren nonahikotasunak sorturiko ikaskuntza arazoak

Teknologia berrienganako egokitzapena oso azkar eman da. Honek

teknologiaren alorrean konpetentzia instrumental, cognitibo eta

jarrerak eskuratzeko esfortzu handia eskatu du eta abiadura bizian.

Egin ezean, “analfabeto teknologikoak” izan gintezke.

Gainera, hainbesteko informazio kopuruak desinformaziorantz

eraman gaitzake, hau da, geroz eta informazio gehiago izan informazio

horrek esanahia galtzen du. Ondorioz, pertsonak beharrezkoa ez

dena eta nabarmena edo garrantzitsuena dena bereizten hezi behar

dira.

Bestalde, teknologia berriek modelo zaharrarekin hausten dute;

irudia, soinua, hipertestua publikazio forma ezberdinean azaltzen

dira. Forma tradizionalak sekuentzialak diren bezala ( pelikula bat,

liburu bat...), teknologia berriek informazioa ez dute sekuentzialki

almazenatzen.

Beste aldaketa bat lanbideetako formazioan eman da. Forma eta

estruktura berriak sortu dira, herremienta eta instrumentu gehiago

daude eta lan baldintzak hobetu dira kasu askotan ( etxean lan egitea

), baita lanpostu gehiago sortu ere ( diseinu grafikoa,

programadoreak...).

Hezkuntza sisteman oso mantso sartu dira teknologia berriak,

gizartean oso azkar moldatzen ari ziren bitartean. Eskola askok

oraindik ez dute nahiko teknologia.

Hezkuntzaren erronkak teknologia digital berrien aurrean

Page 10: Ikt laburpenak

10

Hezkuntza-,eta kultur-sisteman teknologia berriak integratzea,

kurrikulumeko eduki kulturalak birplanteatuz. Honek inbertsio ekonomiko handia

eskatzen du.

Hezkuntzan helburu eta metodoak berrestrukturatu. Rol berriak irakasle

etaikasleentzat.

Informazioa zabaldu ordenadoreen sareen bidez: teleformazioa.

Hezkuntza ez-formalaren ekintzak garatu: alfabetizazio teknologikoa

garapen sozial eta komunitariorako.

Formazio okupazionala errebisatu eta birplanteatu teknologia berriek

eragindago exigentzia soziolaboralen aurrean.

LA TECNOLOGÍA EDUCATIVA COMO DISCIPLINA

PEDAGÓGICA

(Manuel Area Moreira)

Teknologia hezitzailearen eraiketa disziplina pedagogiko bezala

XX.mendean.

Jatorria. 40. hamarkadako formazio militar estatu batuarra.

50 eta 60. hamarkadan. Ikus-entzunezkoarenganako lilura eta

influentzia konduktista.

70.hamarkadan. Enfoke tekniko-razionala irakaskuntzaren diseinu eta

ebaluaziorako.

80 eta 90.hamarkadan. Irakaskuntzarenganako perspektiba

teknokrataren krisia eta teknologia digitalen aplikaziorako interesa

sortzea.

XXI. Mendearen hasiera. Eklektizismo teorikoa eta tesis

postmodernoen influentzia.

Teknologia hezitzailearen birkontzeptualizazioa perspektiba

multidisziplinar eta zientzia sozialen kritika batetik.

Page 11: Ikt laburpenak

11

Gaur egun, Teknologia hezitzaileen ikerketa alorra IKT-en eta

hezkuntzaren erlazio eta interakzioak dira. Tesi hau modu kritiko eta

arrazional batean onartzeak zera esan nahi du, edozein hezkuntza arazo

posizio teknikoaz gain posizio ideologikotik ere begiratu behar dela,

hezkuntzaren esanahi eta gizartearen aldaketen alderditik.

Teknologia hezitzailea Espainian. Bere jatorria eta garapenaren

errepaso labur bat.

Teknologia hezitzailea “Ley General de Educacion” (1970)-en bitartez

iristen da Espainira, baita ICEen ( Institutos de Ciencias de la Educación) eta

honen “Tecnología Educativa” deituriko banaketen bitartez, ikus-entzunezkoak

irakaskuntzan erabiltzeaz arduratzen direnak. Era berean, disziplina honi

buruzko hainbat liburu argitaratzen hasten dira eta pixkanaka-pixkanaka

pedagogoen formazio planetan sartzen hasten da.

80.hamarkadan, Hezkuntza Ministerioak bideraturiko hainbat programa

hezitzaileri esker bultzada handia ematen zaio alor honi, baita hainbat

komunitate autonomoetako planei esker, ordenagailuak eskola-sisteman

sartzeaz arduratzen direnak (“Plan de Informática Educativa”, “Plan Vasco de

Informática Educativa”...).

MARCO ESTRATÉGICO DE EUSKADI ANTE LA SOCIEDAD DE

LA INFORMACIÓN EN LA ESCUELA.

(Daniel Losada Iglesias)

Gizartearen eraldaketak hainbat izan dira XX. mendetik baina azken

urteotan aldaketa horiek oso nabarmenak izan dira. Aldaketa nabarmen

horietako nagusiena informazio eta komunikazio teknologiek hartu dituzten

balorea izan da.

Page 12: Ikt laburpenak

12

Tresna hauek eskola ingurunean sartzeko abiapuntua Europan hasi zen

1994an Bangemann informearekin eta ordutik ekimen edo poiektu desberdinak

jarri dira martxan Europa mailan:

Europa la vanguardia de la comunicación (1996); Estrategia Lisboa

(1999);eEurope (2000); Elearning eContenidos (2000); eta Iniciativa

2010(2005).

Europa mailan, eEuropa (2000) proiektua martxan zegoela Espainian

Plan Info XXI (2000) proiektua jarri zen martxan. Ondoren hurrengo ekimenak

sortu ziren, baina Espainia mailan: Comision Soto (2003); Educación.es (2004);

Avanz@ (2005); LOE (2006);Avanz@; eta Escuela 2.0 (2009-2013).

Europa eta Espainia mailan informazio eta komunikazio gizartea

eraikitzen ari zirenez, Euskadin ere horrelako gizartea eraikitzeko beharra

zegoen. Horretarako ondorengo proiektuak sortu ziren: Iniciativa 2000 tres

(1999); Plan premia (2000-2004);PESI (2002); Plan premia II (2004tik aurrera);

Dekretua 175/2007(2007); Premia III (2009); PESI II (2010); Modelo de

madurez tecnológica de centro educativo (2010); ESKOLA 2.0 (2010)

etaGaratu plana (2010).

Nahiz eta proiektu guzti hauek izen desberdinak eduki, guztien helburu

orokorra IKT-ak hezkuntza eremuan sartzea da, hau da, tresna berri hauek

eskolan sartu eta ikasteko eta irakasteko tresna ezinbestekoak bihurtzea.

POLÍTICAS EUROPEAS SOBRE BUENAS PRÁCTICAS SOBRE

TIC EN LA ESCUELA.

(Joaquín Paredes Labra)

Gizartean aldaketak ematen diren einean, hezkuntza politikak aldatu

beharra izan du. Horregatik, IKT-ak hezkuntza sisteman sartzeko ekimena

Page 13: Ikt laburpenak

13

hausnarketa garaikidea dela esan daiteke. 70eko hamarkadan eman zen IKT-

ak hezkuntza sisteman sartzearen sorrera. Ordutik, behar desberdinak sortzen

joan ziren eta horregatik helburu desberdinak zituzten tresnak sortzen joan

ziren.

Informazio eta komunikazio teknologien erabilera egokia eskolan zein

diren zehaztuko dituzten politikak ondorengo hiru alderdien araberakoa izango

dira:

Herrialde bakoitzak IKT-en inguruan jarraitzen dituen prozedurak,

erabiltzen dituen ezagutzak eta emaitzak ebaluatzeko erabiltzen

dituzten irizpideak.

IKT-en arrakastan eragiten duten politiken berrikuntzak.

Erabiltzaileek sortzen dituzten berrikuntzak nola erantzuten dieten

hezkuntza sistemak eskatzen dituen behar berriei.

Nazio bakoitzak dituen politikekin alderatuta, Europak proposatu

dituen politikak desberdinak eta anitzagoak dira, elkarbizitza

eraikitzeko politikak, enpresa, gizarte eta politika pedagogikoak

barnean hartzen dituelako.

DE TECNOLOGÍAS DE LA INFORMACIÓN Y LA

COMUNICACIÓN A RECURSOS EDUCATIVOS

(Juana Mª Sancho Gil)

IKT-ak gure gizarteko ezinbesteko hezkuntza baliabide bihurtu dira

azken urteotan. IKT-ak gure bizitzan sartzeak hiru ondorio nagusi izan dituzte:

interesen egituraren aldaketa, sinboloen esanahien aldaketa eta

komunitatearen berezko izatearen aldaketa. Teknologia hauek bizitzako alderdi

asko eraldatu diztuztela bistakoa da, baina aldaketa hauek ez dira beti onerako

izan.

Page 14: Ikt laburpenak

14

Hezkuntzan ere izan dute eragina aldaketa hauek. IKT-ak arlo honetan

sartzearen zailtasun nagusiena irakaskuntza motan aurkitzen da, hau da,

irakaslearengan zentraturiko irakaskuntzan. Arazo honetatik abiatuz,

nazioarteko organismo ezberdinek, ikasleria gizarterako hezi behar dela

adierazi dute, horretarako irakasle prestatu eta osatuak egon behar direla

azpimarratuz.

Prestakuntza honen beharrak IKT-en inguruan hutsune pedagogikoa

egotea ekarri du, izan ere, irakasle askok ez dituzte behar bezala erabiltzen

tresna hauek, beraien usteen eta erabilpen mailaren arabera soilik erabiltzen

baitituzte. Jarrera hauek, XX.mendetik martxan jarrita dagoen eskolaren

garapena oztopatzen dute.

Hala eta guztiz ere, auzi nagusiena IKT-ez haratago doa, eskolaren

eraldaketaren bila. Horretarako, heziketa prozesua bultzatuko duten materialak

eta ikasketa inguruak garatzeko aukera egon behar da; baita ariketa

kognitiboak ikasteko aukera ere; eta eskolan nahiz etxean IKT aplikazioak

erabiltzeko aukera ere eman behar da.

Badira IKT-ak eskolan sartzeko programa ezberdinak. Horietako bat

School + delakoa da. Programa honek ikastetxeetako pedagogian eta

teknologian aldaketak egitea du oinarri, eta ikaskuntza-irakaskuntza prozesua

inguru birtualean kokatzen ditu.

IKT-ak berrikuntza pedagogikoaren motore izan daitezen, heziketa

zentroek baliabide teknologiko egokiak izan behar dituzte, eta irakaskuntza-

ikaskuntza prozesuan tresna berriak erabili behar dira. Honez gain, irakaslearen

elkar-ekintza zabaldu behar da, eta ikasleek beren heziketa gauzatzeko

gaitasuna izan dezaten inbertitu behar da.

Page 15: Ikt laburpenak

15

LA TECNOLOGIA EDUCATIVA EN UN MUNDO

TECNOLOGIZADO

(Juana Mª Sancho Gil)

Teknologia Hezitzailearen ikasgai zabala aztertzerakoan Teknologia

kontzeptua aztertu behar da. Hau, tresna, tramankulu gisa hartu dezakegu edo

jakintza zientifiko bezala.

Jakina da Informazio eta Komunikazio Teknologiek azken urteetan izan

duten garapena eta Teknologia Hezitzailea ikusteko modua ere aldatu egin

dute. Teknologia Hezitzailea IKT-etan erabiltzeak hainbat ondorio izan ditu:

hezkuntzaren ikuspuntua galtzerainoko arriskua, antsietate teknologikoaren

sindromea ugaltzea, hezkuntzaren erredukzionismoa, teknologian oinarritutako

hezkuntza alorrean emandako berrikuntzen porrota eta hezkuntzaren arazoen

lekualdatzea izan dira aipagarrienak.

Azken urteotan, IKT-ak hezkuntzan txertatzen ari direnetik, hezitzaileek

(eta batez ere Teknologia Hezitzaileko sailekoek) balore edukatibo handia

heman diete tresna hauei. Kontuan izan beharrekoa da IKT-ei ez zaiela

hezkuntzan karga handiena eman behar, garrantzia eta eraginkortasuna duen

arren bestelako eta orain arteko proiektu hezitzaileei ere beren iniziatiba

hartzen utzi behar zaielako.

Page 16: Ikt laburpenak

16

ESCUELA 2.0: ¿ALGO MÁS QUE UNA ETIQUETA?

(Juana M. Sancho Gil)

XX.mende erditik hona, hezkuntza arazoak dagoeneko dauzkagun

herramintekin konpondu izan ditugu, baita behar berriak ezartzeko ere.

Idazlearen ustetan, autonomia falta izugarria dago, bai intelektual, politiko,

ekonomiko eta teknologikoki hezkuntzaren arloan. Heziketa proposamenen

garapena galarazten duen gabezia da, herramienta, teknologia, metodologia

berriei lekua uzten ez diena.

Gaur egun, modernoa den guztia teknologia digitalarekin erlazionatuta

dago eta 2.0 da. Aplikazio ezberdinak dira, informazioa elkarbanatzea errazten

dutenak: web komunitateak, web zerbitzuak, web aplikazioak, bideo zerbitzuak,

wikiak, blogak...Web 2.0 batek beste usuarioekin gauzak elkarbanatzea

eskeintzen du eta web orriko materiala aldatzeko edo materialari buruz

iruzkinak egiteko aukera dago; web orri ez-interaktiboetan, ordea, informazioa

pasiboki begiratu besterik ezin dute egin.

ORGANIZACIÓN EDUCATIVA DE LOS MEDIOS Y RECURSOS

TECNOLÓGICOS

(Jesús Valverde Berroscoso)

Sistema hezitzaile modernoen ustetan, eta hauen administrazioak

diseinaturiko politika hezitzaileen bitartez, IKT-ek ikasleengan zentratutako

metodologia bat bideratu dezakete. Hauen ustetan, Eskolan ezarritako

Teknologiak gidatzaileak izan baino posibilitatzaileak dira, hau da, IKT-ak

beharrezkoa den aldaketa edukatiboa emateko bide gisa ikusten dituzte, baita

berrikuntza didaktikoak onespena eta gauzatzeko aukerak lortuko dituen

mekanismo bezala.

Hala ere, IKT-ak eskolan txertatzea ez da lortuko instituzio bakoitzak

aldaketa ematen ez badu. Honek, irakasleen formaketan aldaketak ekartzen

Page 17: Ikt laburpenak

17

ditu, lehengo modelo organizatzaileen ordez irakasleak talde kolaboratiboak

sortzen hasiak baitira.

KONPETENTZIA DIGITALAK

Ordenagailuak, sentimenduen eragile

Ordenagailuak ez dira makina hutsak soilik, emozioak eragiten dituzte

pertsonengan. Pertsona bakoitzaren arabera emozioak ezberdinak izango dira;

batzuei gaitzespena eragiten die, nahiago dute ordenagailurik gabe lan egin,

eta beste batzuek ordea, gogoki jarraitzen dute teknologiaren prozesua,

produktu teknologikoen azken bertsio guztiak nahi izaten dituzte.

Bi jokaera erradikal hauei teknofobia eta teknofilia deritze hain zuzen ere.

Teknofobia, pertsonak edozein gailu teknologiko ukatzen duenean ematen da,

haurtzaroan ezagutu ez eta bere helduaroko bizitzaren parte izatera heldu

denean. Balore sozialak arriskuan jartzen dituenaren ideia sortzen da, eta

gehienbat, pertsonak bere burua aparatua erabiltzeko gai ez dela pentsatzen

duelako gertatzen da, nahiz eta beste batzuek erabiltzen jakinda ere nahiago

izaten duten inprimakiaren metodo tradizionala.

Beste muturrean teknofilikoak ditugu, merkatura irtendako azken

produktu guztienganako gogo bizia erakusten dute eta hauek lortu edo

erabiltzeko itxaron ezinik daude beti. Gainera, informatikaren erabileran ikusten

dute hezkuntza arazo ororen irtenbidea.

Irakasleei dagokienez, bakoitzaren jokaerak zerikusi handia du

informatika irakaskuntzan barneratzerakoan. Hainbat ikerketen arabera

(Escamez, 1987), irakasle batzuek ez dute aldaketarik nahi beren

metodologian, beren ustez ez dagoelako informatika irakaskuntzan erabilgarria

dela dioen frogarik. Ikertzaile askoren iritziz, hau irakasleen segurtasun

ezagatik gerta liteke, beren burua prestakuntzarik gabe ikusten dutelako.

Page 18: Ikt laburpenak

18

Ondorioz, irakasleen arteko teknofobiaren kausa nabarmenena esperientzia eta

errekurtso falta dela esan genezake.

Umeen kasuan ordea, herrialde garatuan jaio den ume orok teknologia

gauza normaltzat hartzen du, bai telefonoa, ordenagailua, bideoa, telebista…

Gai honen inguruan ikerketa gutxi egin direnez ezin dira datu objetiboak azaldu,

baina esan daiteke makinen aurrean gaitasun eta interes handiagoa izan arren,

ordenagailuek ez dutela zertan haur guztien gustuko izan behar. Honez gain,

nahiz eta guraso askok informatika jakintzarik ez izan, positiboki ikusten dute

haurrei informatika ikaskuntzak eskaintzea. Arazo nagusiena beren seme-

alabek erabiltzen dituzten programa, sare sozial…en kontrol eta jakituriarik ez

dutenean gertatzen da.

Konpetentzia digital eta informazionala eskolan

Gaur egun teknologian murgilduak gaude, eta garrantzitsua da

multialfabetizazio prozesua ematea, batez ere haurrengan, objetu elektronikoak

ezagutu eta arazorik gabe erabiltzeko gai izateko. Multialfabetizazio prozesua,

zenbait alfabetitzazioekin erlazionaturik dago, alegia, alfabetitzazio

audiobisuala, teknologikoa edo digitala eta informazionala:

Alfabetizazio audiobisualarekin testuak analizatzeko eta ekoizteko

gaitasuna garatzen da; alfabetizazio teknologiko edo digitalarekin informatika

gaitasuna garatzen da, alegia, hardware eta software-aren erabilpen egoki bat

egiteko gaitasuna; azkenik, alfabetitzazio informazionalarekin informazioa

bilatzeko, aztertzeko, hautatzeko eta birmoldatzeko gaitasuna lantzen da.

Beraz, guzti honen helburu nagusia, alfabetizazio prozesua ematen duen

sujetuak ikasten ikastea, informazioarekin lan egiteko gai izatea eta lanbidean

teknologiaren beharrezko erabilpena egiten jakitea da, azken finean, gizarte

teknologikoan arazorik gabe moldatzeko gaitasuna lortzea.

Multialfabetizazioa zenbait dimentsiotan banatzen da: instrumentala,

kognitiboa, sozioaktitudinala eta axiologikoa.

Page 19: Ikt laburpenak

19

Dimentsio instrumentala alfabetizazio teknologiko edo digitalarekin

erlazionatua dago, alegia, hardware eta softwarea erabiltzen jakitea da.

Dimentsio kognitiboa alfabetizazio informazionalarekin du erlazioa eta beraz

informazioaren erabilpen egoki batean datza, hau aukeratzeko, aztertzeko

edota baztertzeko. Dimentsio sozioaktitudinalaren helburua teknologiaren

erabilpen razional bat lortzea da, alegia, tekofobia (teknologiarekiko errefusa

sentitzea hau ez ulertzeagatik edota txarra dela pentsatzen delako) edo

teknofilia (teknologiarekiko dependentzia osoa izatea) ekiditzea, eta

komunikazioarekiko jarrera positibo bat sortzea. Azkenik, dimentsio

axiologikoak informazio eta komunikazioaren teknologiarekiko jarrera kritikoa

izatea du helburu, hauek ez baitira ez objetiboak ez neutralak, alegia, kulturan

eta politikan eragin zuzena dute, eta halaber jarrera negatiboak ekidin.

Gaur egun, irakasleek teknologiarekin lan egin behar dute, eta honek

erronka berriak suposatzen ditu irakaskuntzan. Ideia nagusiak hurrengoak

lirateke:

- Ikasleak informazio gehiegiz inguraturik dago baina honek ez du esan

nahi informatuagoa dagoenik. Irakasleak ikaslea informazioa lantzen gidatu eta

irakatsi behar du era adimentsu eta kritiko batean.

- Irakasleak ezagutza iturri bakara delaren ideia ahaztu behar du. Gaur

egun ikasleek edonon (sarean) konparatu dezake informazioa erraz eta azkar,

irakasleak dioena zalantzan jarriz. Halaber, egia da ere ikasle gazteek

erraztasun gehiago dutela teknologiekin. Hau ez da ez txarra ez ona, beste

egoera bat besterik ez, eta irakaslea hau aurrera eramateko gai izan behar da.

- Honekin batera, irakasleak metodologia berria sortu behar du. Hau da,

esposizioak ez du balio, beraz, irakasleak ordenagailu eta beste teknologiak

erabiltzeko ariketak planifikatzen ikasi behar du, alegia, lan proiektuak aurrera

eramatea eta arazoak ebaztea suposatzen duen metodologia sortu.

Page 20: Ikt laburpenak

20

- Teknologia ikasleen arteko kolaborazioarekin ikasteko erabili daiteke,

hau da, beste leku geografikoetan dauden ikasleen arteko erlazioa ikasteko

erabili daiteke: korreo elektroniko bidez, chat bidez... Bestalde plataforma

bezalakoen bidez informazioa konpartitu daiteke askoz errazago eta honela

ikaskuntza metodo berriak sortu.

“Informazioaren sintesia, Konpetentzia digitala”

Marc Prensky-k “Nativos Digitales, Inmigrantes Digitales” artikuluan

natibo nahiz etorkin digital terminoei buruz aritzen da.

Gaur egungo gazteak, gehienbat orain unibertsitateko ikasle adinean

daudenak, jaiotzetik teknologia berrien inguruan bizi izan diren lehenengo

generaziotzat hartzen da, eta ezaugarri honegatik “Natibo digitala” bezala

kontsideratzen zaie.

Bestalde, mundu digitalean jaio ez diren helduak daude, baino momentu

batean teknologia berrien aurrean interesa pizten zaie, beren pentsatzeko era

“pre-digitala” izan arren; hauek “Etorkin digital” bezala etiketatzen dira.

Bizi izandako esperientziek pentsatzeko era aldatzeko gai dira, eta

hauxe bera gertatu da oraingo gazteetan teknologia digitalaren etorrerarekin.

Beraz, helduek zentzu honetan modernizatzeko nahia izan arren, hauen eta

gazteen pentsatzeko era eta ondorioz ikastekoa ere desberdinak izango dira.

Orduan, nola suposatzen da irakatsiko dietela? Artikuluan metodologiaren eta

edukiren birmoldaketaz hitz egiten da konponbide posible bezala.

Page 21: Ikt laburpenak

21

ESKOLA 2.0

2.0 Eskola Programak aurrerapauso handia dakar; izan ere, hezkuntzan

Informazioaren eta Komunikazioaren teknologia berriak sartzen ditu.

Jaurlaritzaren Kontseiluak 2009ko ekainaren 5ean erabaki zuen Euskadin

programa hori sartzea, eta hori 2010-2013 bitarteko ekitaldietan gauzatuko da:

Lehen Hezkuntzako 5. mailatik Bigarren Hezkuntzako 2. mailako ikasgela

guztiak digitalizatuz, irakasleak metodologia berriak erabiltzeko prestatuz eta

multimedia-edukiak sortuz.

Eskola 2.0 programaren HELBURUAK:

Ohiko ikasgelak ikasgela digitalak bilakatzea.

Irakasleak IKT-dun gaitasunetan trebatzea.

Ikasgeletako metodologia aldaketari laguntzea.

Eten digitala murriztea.

Lan dinamikoa, partehartzailea, beste ikastetxeekin lankidetzan eta

sarean sustatzea.

HEZIKETA KALITATEA HOBETZEA.

E-LEARNING INGURUNEA

- ZER DA? Hezkuntza elektronikoa edo urruneko hezkuntzako sistema da;

bertan, informazioa eta komunikazioaren teknologiak erabiltzen dira

prestakuntzarako, gaikuntzarako era irakaskuntzarako. Lineako prestakuntza

edo prestakuntza birtuala era baderitzo. Europako Batzordeak honela definitu

du: “teknologia multimedial berriak eta interneteko teknologiak ikaskuntzaren

kalitatea hobetzeko erabiltzea, baliabide eta zerbitzuak eskuratzea eta urruneko

trukeak eta lankidetza erraztuz”. Ingurune birtual batean gartzen da, eta

Page 22: Ikt laburpenak

22

ingurune horrek lineako edukiak sortu, transmititu, bainatu eta antolatzea

errazten du, baliabide teknologiko jakin batzuen bitartez.

- NOLA ERABILTZEN DA? Plataformak edo gela birtualak oinarrizko

funtzionaltasunak eduki behar ditu honako arlo hauetan: edukiak,

komunikazioak, ebaluazioa eta autojarraipena, kalifikazioak eta txostenak.

Ikasgela birtualaren ezaugarririk adierazgarrienak: elkarreragina (hainbat

tresnaren bitartez taldeko beste kide batzuekin elkarrekintzan jarduteko

aukera), lankidetza(ikastaroko kide guztien artekoa, elkarrekin ikasten dute) eta

asinkronia(ikasteko materiala une oro eskuragarri izate).

-IKASGELARAKO GOMENDIOAK: Ikastetxe bateko zuzendaritza eta ikasle-

taldeak bilera pedagogikoen edukia antolatu, datu-base bat sortu eta gai jakin

baten erregistroen bilaketa erraztu edo berreskura dezake. Horren gain,

eskolako aurrez aurreko harremanetarako tokitik kanpo elkarrekintzan jardun

dezakete. Halaber, komunitatearekiko komunikazio-kanalak zabaldu eta

gurasoei informazio espezifikoa eman dezakete.

Hezitzaileak lineako ikaskuntza-komunitateak bildu eta sortu ditzakete (beren

ikastetxeko edo beste ikastetxe batzuekin), nola lanbide-hobekuntzarako hala

beren ikasleekin edo beren ikasleen eta beste hainbat erakundetako ikasleen

arteko lankidetza-proiektuetarako.

Kontua ez da aurrez aurreko ikaskuntza ordeztea, osatzea baizik. Irakasle gisa

daukagub lana aldatu egin daiteke: jakintzaren iturri izatetik eredu izatera para

gaitezke, eta ikasleekin harreman estuagoa ezarriz, haien ikaskuntza-premiak

zuzendu daitezke, gelan eztabaidak eta ekintzak moderat daitezke, era

horretan ikasle-taldea eskolako irakaskuntza-helburuetara bideratuz.

- GUNEAK: moodle, lams, Haiku LMS, Sclipo...

BILAKETA TRENSNA

- ZER DA? modu automatikoan diharduen sistema informatikoa da; abiadura

handiz, interneteko artxiboen datubaseen aztarnak bilatu eta datu-baseak

Page 23: Ikt laburpenak

23

katalogatu, sailkatu eta antolatzen ditu, informazio hori erabiltzaileen esku

jartzeko.

- NOLA ERABILTZEN DA? ikasleem nabigatzailea irekitzen dute eta bilatzaile

batean sarrtzen dira bilatzailearen helbidea idsatzita. Ondoren, “bilatu” hitzaren

ondoan agertzen den eremuan behar duten informazioa lortzeko gako-hitza

sartu eta “ buskar” botoia sakatu behar dute. Gero, ikertutako hitza daukaten

wed-orrietarako loturen zerrenda agertuko zaie eta nahi duten webgunea

sakatuko dute.

-IKASGELARAKO GOMENDIOAK: ikasleek era guztietako informazioa

biltzeko eta aukeratzeko trebetasunak garatzen dituzte, irakasleak esleititako

jardueren arabera edo beren ekimenez. Gainera, bilaketak egiteko eta emaitzan

irakurtzeko hainbat estrategia erabiltzen dute (ikaskuntza autonomoa eta

esanguratsua sustatzen dute, banako bahiz taldekoa).

Bilakuntza eta urkikuntzek motibatu egiten dituzte beren ikerketetan, eta

bilaketa horietan hainbat gaitasun garatuko dute:” ikasten ikaste”,”informazioa

tratatzea eta teknologia digitala”...,

Hainbeste informazio eskuragarri edukita, irakasleak egon behar du ikasleek

zer bilaketa egiten dituzten jakiteko, areeta ez dagokion zerbaitetan jar ez

dezaten, eta arretarik eta denboraraik gal ez dezaten.

-GUNEAK: google, yahoo, bing, lycos, atavisa...

HARDWARE ETA SOFTWARE

Ordenagailuetan bi funtzionamendu maila bereizten dira:

Hardwarea ordenagailuaren elementu fisikoek osatzen dute, eta softwarea

informazio datu hutsak eta horiekin egin beharreko instrukzioak dira.

Hardwarea ikusi eta ukitu egin daiteke, baina softwarea ulertu besterik ez.

Page 24: Ikt laburpenak

24

Ordenagailu sarea hardware agrupazio bat bezala ulertzen da, hau da,

ordenagailuak, inprimagailuak, eskanerrak, biltegi unitateak eta abar sare baten

bidez konektatuak egotea. Honek lanerako erraztasunaz gain, inbertsio eta

mantenu gastuak asko gutxitzen ditu.

TEKNOLOGIA ETA IKASKUNTZA PENTSAMENDUARENTZAK

ESKOLETAKO IKASGELETAN

Estatu Batuetako zenbait tokietan proiektui berri bat agetu da:

Pentsamenduarentzak eskolak (Proyecto de las Escuelas para el

Pensamiento). Bertan haurrak XXI.mendean aurrera egiteko gaitasunak

eskuratzea dute helburua.

Hauek ikasleek gaiak aztertzea errazten dute. Irakasleak arazo bat

aurkezten du eta ikasleek galderak sortzen dituzte arazo hori konpontzea

helburu dutenak. Ondoren, galderak sailkatu eta talde txikietan sailkapen horiek

lantzen dituzte. Azkenik, lan guztia batzen dute eta talde bakoitzeko batek

beste guztiei azterketan zehar ikasi dutenari buruz hitz egin behar die.

Teknologiak ezin dituzte irakasleak edota eskola administratzaileak

ordezkatu, baina bai hauen lana erraztu.

Teknologiaren erabilpena Pentsamenduarentzako Eskoletan Teknologiak

haurren gaitasunak areagotu ditzake, gelan aurkezten diren arazoei buruzko

informazio erreala aurkitzeko aukera emanez. Ikasle askori zenbait egoera

ulertzea zail egiten zaie testu baten bidez, baina teknologiak errepresentazio

dinamikoak eskaintzen ditu, informazio bisual eta espaziala (bideoak, irudiak...),

honela arazo hauen ulermena erraztuz, eta bai ikasleek eta irakasleek erabili

Page 25: Ikt laburpenak

25

ditzazkete.

Arazoen ebazpena honelakoa izaten da: haurrek bideo bat ikusten dute.

Adibidez, bideoan, Jasperrek pilotatzen ikasten du, eta egun batean agila bat

salbatzeko abioia hartu behar du. Orduan haurrek matematikarekin

erlazionatutako ariketak egin behar dituzte (gasolina kalkulatu, mapan

kilometroak interpretatu...). Edota ibai kontaminatu bat analizatzeko,

ingurumenarekin zerikusia duten kontzeptuak ikasita izan behar dituzte (uraren

ph-a, ekosistemak, bertan dauden animali eta landare motak...).

Ekintza hauen helburua ez da matematikako edo inguruko programa guztia

ordezkatzea, baizik eta egoera errealekin ikaskuntza osoago bat lortzea.

Gainera, hauekin irakasleak ikasleen gabeziak non dauden aurki ditzazke,

hauek indartzeko.

Badaude ere beste software batzuk, adibidez “Lectura y escritura para niños

pequeños”. Hauekin ipuinak idatzi daitezke, ortografiarekin laguntza ematen du,

haien ahotsak grabatu daitezke eta fondoko musika jarri.

SMART serieak (Scientific and Mathematical Arenas For Refining Thinking),

feedbacka lehen aipatutako programetan (“Jasper”, adb.) azkartzeko iturriak

sortu dituzte. Ikasleek webgune hauek bisitatu ditzazkete, eta bertan beste

ikasle batzuek sortutako datuak agertzen dira (emaitzak, estimazioak) baina

guztiak ez dira zuzenak. Honekin ikasleek haien datuak besteen datuekin

konpara ditzazkete. Bestalde, SMART Herraminta Kutxa bisitatu dezakete.

Bertan haien ideiak egiaztatzeko herramintak aurkituko dituzte. Probatua dago

SMARTen baliabide ebaluatiboak aplikatzen direnean kurrikulumean ikasleen

errendimendua handiagoa dela.

CSILE ere feedbacka emateko pentsatua dago (webgunea). Bertan ikasle

eta irakasleak galderak eta erantzunak eman ditzazkete, eta honela bakoitzaren

ideia moldatzen dihoa.

Page 26: Ikt laburpenak

26

Ebaluazioari dagokionez, hilabetean zenbait alditan, ikasleek ebaluazio

frogak egiten dituzte, ordenagailuak ebaluatzen dituenak. Honela, grafika

batean agertzen dira ebaluazio horien eboluzioa, eta ikasle eta irakasleak erraz

ikus dezakete ikaslea hobetzen ari den edo ez. Gero, irakasleak galdera eta

erantzunak ikus ditzazke banan banan eta honela zailtasunak non dauden

aurkitu.

Bideokonferentziak (videoconferencia de via doble) erabiltzen dituzte ere,

eta unibertsitateko ikasleekin edota beste lekuetako ikasleekin interaktuatzeko

aukera ematen du bideokonferentziak.

Irakasle batzuk, ikasleak talde lan txikietan nola funtzionatzen duten

aztertzeko bideoak edo audio grabatzaileak erabiltzen dituzte, eta askotan asko

harritzen dira haurrek nola ikasten duten haien artean ikustean. Honek taldeen

konklusio idatziak osatzen ditu, eztabaida orala askoz aberatsagoa izan ohi

delako.

Amaitzeko, CSILE bezalako webguneak irakasleen arteko komunikazioa

areagotzen du, haiek dituzten kezkak edo erreflexioak bertan publikatu

ditzazketelako. Hau oso baliogarria da Pentsamendurako Eskola Programan

leku berean lan egiten duten irakasle gutxi daudenean, honela beste lekuetan

daudenekin erlazioa izan dezaketelako.

IKASKUNTZA KOLABORATIBOAK ETA IKT-AK

IKTen eransketa nola planteatu den ikusteko, historian emandako ikuspuntu

desberdinak aztertu behar dira:

Trebakuntza prozesuak edo Computer Aided Instruction (CAI)

Hauek bideen erabilera konduktista dira (60ko hamarkadan). Garrantzia

Page 27: Ikt laburpenak

27

ematen dio ikaskuntza prozesu mekanikoari eta kontzeptuen lorpenari. EAO

programek (Enseñanza Asistida por Ordenador) ariketak eta galderak

erabiltzen ditu gai bat aurkezteko eta honen ulermena burutzeko.

Gaur egun programa hauek erantzun irekiagoak onartzen dituzte, ikaslearen

ikaskuntzaren araberakoak. Bestalde, ebaluazio elementuak sartu zaizkie,

ikaslea hurrengo gaira edo gai bera errepikatzera bideratzen dutenak, bai eta

errefortzu ariketak proposatuz.

Lan kooperatibo prozesuak edo Computer-Supported Cooperative

Work (CSCW)

Hauek ordenagailuetan oinarritutako ikusmolde kooperatiboa dute.

Ikusmolde konduktistak gainditzen saiatu ziren lehenak izan ziren. Hauek

garrantzia ematen diete lan-eremuei, non zereginen banaketa eta lankideen

koordinazioa eman behar den. Beraz, ikaskuntzaren perzepzioa lanaren

koordinazioan dago oinarritua.

Prozesu kolaboratiboak edo Computer Support for Collaborative

Learning (CSCL)

Honetan zentratzen da batez ere artikulu hau. Ikuspegi honek

bakoitzaren eta taldearen gaitasunak eztabaidaren bidez garatzeko eremuak

bilatzen ditu, kontzeptu berriak esploratzerako orduan, ikasle bakoitza bere

ikaskuntzaren arduraduna den bitartean. Honekin nahi dena ideiak trukatzeko

aukera egotea da, honek taldearen hazkuntza areagotzeko. Berritzailea dena

CSCL eremuetan teknologiaren sarrera da, bai eta sare sozialen erabilpena

komunikazo bide bezala. Honela, ikaskuntza prozesu indibidual bat bezala

ikusten da, ekintza kolaboratiboekin aberastu daitekeena, indibiduoa gaitasun

pertsonal eta taldekoak lor ditzan.

Honek guztiak dakarren zailtasun handiena konfigurazio posible asko

daudela da, adibidez, ekintza mota, taldekide zenbakia... Honengatik partekideo

Page 28: Ikt laburpenak

28

guztien arteko elkar-ulertzea ezinbestekoa da: ikasleak, irakasleak, ekintza

garatzailea, aztertzailea eta abar.

CSCL prozesuak, beraz, konstruktibismoan eta ikaskuntzagarrantzitsua da

kooperazioa eta kolaborazioa desberdintzea:

Kooperatzea elkarrekin lan egitea da helburu bera lortzeko. Ikasleek

sentitzen dute haien ikaskuntza helburua lor dezaketela soilik beste taldekideek

lortzen dutenean.

Ikaskuntza kolaboratiboa ez da talde-lanaren sinonimoa. Ikaskuntza

kolaboratiboa emateko hurrengo baldintzak ezinbestekoak dira:

Interdependentzia positiboa betebeharrak banatzerakoan, elkarrekintza

bultzatzailea aurrez aurre (nahiz eta teknologieak erabili), ardura indibiduala eta

taldekoa eta elkar-gogoeta, ideia bateratuak lortzeko.

Ikaskuntza kooperatiboan irakaslearen kontrola handia da, taldearentzako

ekintza aurkezten du, behar den informazioa ematen du eta lan egiteko modua

zein honen produktu finala zen den azaltzen du. Ikaskuntza kolaboratiboan,

berriz, taldeek autonomia gehiago dute lana nola bideratuko den erabakitzeko,

irakasleak laguntza ematen duen bitartean.

CSCL dinamika bat hasteko, badago herraminta telematiko bat:

BERSATIDE (Best practices collaboratibe design editor), laguntza eman

dezakena. Honek dinamika hauek aurrera eramateko zenbait pausu aurkezten

ditu:

1. Testuinguruaren analisia: Irakasleak CSCL dinamika martxa jartzeko,

haren testuinguruaren berri eman behar du: ezaugarriak, lekua, pertsona motak

(ikasleak, irakasleak) eta abar.

2. Gai eta metodologiak erabaki. Gaiak nola emango diren (zatika, dena

batera...) aukeratu behar da lehen, eta ondoren hauek aurrera eramateko

metodologia motak.

3. Baliabide teknologikoak aukeratu. Hauek lehen aipatutakoarekiko egokiak

izan behar dira.

Page 29: Ikt laburpenak

29

4. Prozesuaren planifikazioa: sekuentziazioa, emango diren laguntzak eta

diseinuaren ebaluazio irizpideak.

5. Ebaluazio metodologiak erabaki prozesuaren arabera, dinamikaren

eraginkortasuna baloratzeko.

6. Garapena: CSCL prozesua aurrera eramateko material eta baliabideak

prestatu.

7. Inplementazioa: CSCL diseinua martxan jarriko da, eta behar bada

zailtasunak aurkituko dira, kolaborazioa ez baita lan erraza, eta honengatik

irakasleak dinamikaren evaluazio jarraitua egiten joan beharko da prozesu

guztian zehar. Irakasleak jakin behar du dinamika hauek lan eta tentsio handia

suposatzen dutela, honengatik denboraren antolaketa eta kudeaketa estrategia

ezinbestekoak izango dira.

8. Berrikusketa. Dinamikaren ondren konklusioak eta feedbacka eman behar

dira, berriz ere lehenengo fasea hasteko.

CSCLek teknika kolaboratiboekin zerikusi handia dute. Aurrera eraman

behar diren prozesuak bideek erraztu behar dute eta ez oztopatu, honengatik

teknologiak ezin du metodologia puskatu.

Hona hemen teknika kolaboratibo batzuk:

Jigsaw:

Honek interdependentzia positiboa hoberen bultzatzen duen

tekniketakoa da, eta ondorioz ardura indibiduala. Honela, problema bat banatu

behar da taldekideen artean ondoren denen artean erantzuna eta honen

analisia eraiki dezaten. Hauek dira pausuak:

1. Gaiaren presentazioa gelan.

2. Zatikako esplorazioa, non taldekideek lana banatuko duten.

3. Informea eta rediseinua. Taldekideak lan handira bueltatzen dira eta

haien lana beste taldekideekin konpartitzen dute.

4. Integrazioa eta ebaluazioa. Honetan aztertutako kontzeptuak puzzle

modura bat egin behar duten, honela hasierako problema soluzionatu

dezaten.

Page 30: Ikt laburpenak

30

Mahai borobila/brainstorming

Erreflexiorako teknika bat da, ideia konkretu eta desberdinak azalera

daitezen. Prozesua soluzio posible bat aurkitu arte jarraitu behar du.

Piramidea

Teknika honetan arazo baten soluzioa bilatu behar da, baina arazoak ez du

soluzio finkoa, hau da, soluzioa guztien artean bilatu behar dute. Horretarako,

lehenik eta behin indibidualki soluzioari buruz erreflexionatzen da, gero talde

handiago batean, gero handiago batean, honela talde guztiaren artean

erreflexiontu eta soluzionatu arte. Honen helburua da interdependentzia

positiboa (besteen beharra sentitzea zerbait lortzeko) eta eztabaida

konstruktiboa lortzea da.

Diseinu hezitzailea dugunean, lana osatzeko teknologia behar dugu, gure

beharretara moldatzen dena. Teknologia honek zenbait baldintza bete behar

ditu:

Haren erabilpena erraza eta eraginkorra izan behar du. Ezin da

debora galdu herraminta baten erabilpena azaltzen, beraz azkar

erabiltzen ikasten den zerbait izan behar du.

Materialen, estrukturen eta edukien berrerabilpena erraztu behar du.

Lehenengo diseinu bat sortzean denbora asko erabiltzen da, beraz,

hurrengo diseinuetan lehen egindako lana eta esfortzua

aprobetxatzen utziko digun herraminta izan behar da.

Pertsonen, taldeen eta rolen kudeaketa erraztu behar du.

Materialen eta informazioen antolaketan lagundu behar die bai ikaste

eta irakasleei.

Ikaslegoaren ebaluaketa erraztu behar du: ikasleei haien

ikaskuntza prozesuan gidatzen joan behar da eta irakasleari

ikaslearen eboluzioaren berri eman behar dio, gida bat izan ahal

izateko.

Page 31: Ikt laburpenak

31

Kolaborazioaren emaitza diren produktuak sortzen lagundu behar du.

Hau da CSCLa beste ikaskuntza dinamiketatik bereizten duena.

Prozesuaren ebaluazioa erraztu behar du. Honetarako

gomendagarria da informazioa azalduko duten fitxategiak egitea: nork

egiten duen zer, noiz, zenbat, norekin...).

Tutoretza prozesuak eta besteekin komunikazioa erraztu behar du,

honetarako komunikaziorako bideak eskaini behar dira, ikasle-irakasle

ikasle-ikasleentzako.

Erabakiak hartzera bultzatu behar dute, gidoi itxiak ekidituz.

Gomendagarria da ‘open source’ izatea, baimen pribatua dutenen

aurrean, iraungitze datak eta arazoak ekiditzeko.

Egonkorra izan behar da. Bertsio berriak oso ohikoak dira baina hobe

da askotan testatuak daudenak erabiltzea askotan berritzen direnak

baino, nahiz eta besteak aukera gehiago eman.

Zeregin, fase edota etapa sekuentzia argia izan behar du, eta hauek

desberdindu, ariketa mota desberdinak egin ahal izateko.

Teknologiak ezin du prozesu hezitzailea oztopatu. Askotan irakasleek

eskolan dauden baliabideak (programak etb) erabiltzen dituzte eta

honek askotan didaktika aldatzen du. Egokiena irakasleak

sortutako dinamikarekin bat doan baliabidea bilatzea da, baina hau

errealitatean nahiko zaila da praktikan jartzea.

Gomendagarria da erabiliko diren herrmanita guztiak plataforma

berean egotea, honela hauei iristea errazagoa izango da.

Gaur egun badaude mota hontako plataforma asko, adibidez LAMS,

LEARN, Synergeia, Blackboard, WebCT. Duela gutxi sortu dira ere ‘3D Worlds’,

Edusim edo Qwaq bezala, ikaskuntza birtuala hiru dumentsiotan eskaintzen

dutenak.

CSCL dinamikak aurrera eramateko oso gomendagarria dira wikiak.

MediaWiki softwareak ezagunak izan ohi dira ikasleentzat, eta ondorioz haren

erabilpena erraza egiten zaie. Bestalde MediaWikiak irakasleari plataformaren

ezaugarriak haren beharretara moldatzeko aukera ematen dio.

Page 32: Ikt laburpenak

32

ZER DA WEB 2.0? HEZKUNTZARAKO BURUTAPENAK,

TEKNOLOGIA ETA INPLIKAZIOAK

(Paul Anderson)

1) ‘Web 2.0’ edo ‘Web 1.0’:

Bereizte hau oso garrantzitsua da mugak non dauden jakiteko:

- The Web (1.0): Teknologia multzoa.

- Web 2.0: teknologia horiek izan ditzaketen erabilpenen esanahiak

kontzeptualizatzea.

2) Web 2.0 serbitzuak/erabilpenak.

Zenbait web zerbitzuek Web 2.0ren fundazioak arrazoitu zuten, eta

hauen erabilpena hezkuntzarekin oso lotua dago. Hala nola, blog, wiki,

multimedia banatzeko serbitzuak, podcasting-ak eta tagging serbitzuak.

· Blog-ak.

Post izeneko usteak, informazioa, eguneroko pertsonalen sarrerak

edo linkak islatzen dituen webgune pertsonalak dira. Hauek beti

kronologikoki ordenatuak daude.

Post publikazioa hauek autorearen eta irakurleen arteko harremana

pizten dute, non azkenekoek lehenengoaren pentsamenduei buruzko

iritzia jarri ditzakete. Erlazio honi ‘blogging’ deitzen zaio.

· Wiki.

Sarrera honartua duen edonork aldatu dezakeen webgunea da wikia.

Serbitzu honek talde lanen ekoizpena errazten du.

· ‘Tagging’ak.

Page 33: Ikt laburpenak

33

Objetu digital bat deskribatzen duten hitz-gakoak dira, ez dira

klasifikazio formalaren parte. Honen ondorioz, ‘bookmarking’ sozioala

izeneko fenomenoa azladu zen.

‘Bookmarking’ak objetu baten tag ezberdinek osatzen dute, horrela

erabiltzaile batek zerbait zenbait hitz-gako ezberdinez bilatu dezake.

Adibidez, zuhaitza bilatzeko, zuhaitz edo pago sartzearekin bilatuko

litzateke.

· Multimedia ‘sharing’.

Handitze handiena jasan duen serbitzua multimeda partekatzeko

webguneak izan dira. Hala nola, Youtube, Flickr edo Odeo.

· Audio ‘blogging’ eta podcast.

Hasieran audioblog deitzen zitzein; izenak dioen bezala, audioak

blogetan sartzean datza.

Podcast-ak MP3 formatuko audioak sortzen eta, ondoren, munduari

hau partekatzeko ahalmena ematen duen webgunera RSS bidez igotzen

lortzen dira.

· RSS.

RSS-ak formatuen familia bat da, honek usuarioak RSS barnean

dauden webgune, blog eta podcast-en berriztapenak aurkitzen laguntzen

du, gune hauetara sartu gabe.

3) Web 2.0-ren ideaia nagusiak.

- Banakako ekoizpena eta ‘User Genereted Content’ (UGC).

- Jarraitzaileen indarra.

- Parteartzearen arkitektura.

Page 34: Ikt laburpenak

34

- Sarearen ondorioak, arauak eta Buztan Luzea.

Bi kontzeptu garrantzitsu: bat, Interneten zabalera eta honek dakarren

inplikazio ekonomiko nahiz soziala (Sare ondorioa), eta, bi, araudiaren

inplikazioa webarekiko.

Honekin guztiarekin, Buztan Luzearen fenomenoa dator… Baina, zer da

fenomeno hau?

The Long Tail.

Esan bezala, distribuzio eta merkatuko araudiak eraldatu ditu

internetek eta honek dakarren ingurune digital guztia. Chris Anderson

zientzialariaren ustez, almazenamendu eta distribuzioaren kostearen

gutxitzearekin batera, negozioek produktu asko hartzen dituzte.

Horregatik, gaur egun, bi merkatu mota daude:

1. Masa merkatua. Produktu gutxi batzuen salmenta handitan

fokatzen dira (atzeratuak daude).

2. Merkatuaren oinarria. Produktu txiki askoren salmentan

oinarritzen da.

Merkatu bi hauek dira, ‘The Long Tail’ grafikoan irudikatuak

daudenak.

- Irekitasuna.

Nahiz eta sareak mota askotako neurri legal pasa dituen, bai

politiko eta kulturalak, beti izan du zabaltasunez lan egiteko joera, eta

hau da Wen 2.0-ri indar handia emate diona.

4) Teknologia eta estandarrak.

Page 35: Ikt laburpenak

35

Web 2.0ren garapenaren giltzetako bat, webarekiko garatzen hari diren

teknologia eta estandar berriak dira. Hau web plataformarengatik eutsia izan

da.

Plataforma honen ondorietako bat, softwarean enfasi txikia da; beste aldetik,

zerbitzu bakoitzaren aplikazioak garrantzizkoa bilakatu da.

Baina zergatik hasi da orain Web plataforma hain eraginkorra izaten?

Teknologia nabigatzailea etapa berri bat jasaten hari da bere garapenean, hain

zuzen ere, Interneteko Aplikazio Aberats-ean (Rich Internet Applications, RIA).

5) Heziketa eta Instituzio atalak.

Software sozial honek hezkuntzako heziketan izan ditzakeen abantaila eta

desabantailei buruzko debate sakona dago. Izan ere, ez dago inbestigazio

pedagogiko ez eta ebaluazio ebidentzia handirik; gaur egun hezkuntzan

software erabiliz egin diren ikerketak, gai espezializatu eta txikietan izan dira

bakarrik.

Gai honek badauzka aurretiazkoak diren zenbait ariketa:

Irakasten eta ikasten.

Honen bidez haurren trebetasun batzuen ikastean eta bermatzean

lagutzen da, hala nola, sormena eta inobazioa garatzen.

Akademia ikerketa.

Argitaratze akademikoa.

Komunikazio bideen azkartasuna ere software honek eskaintzen duen

izaera bat da. Izan ere, edonolako lanak argitaratzeko edo oharrak

bidaltzeko hedabide aparta da (email, moodle…)

Liburutegiak eta artxibaketak.

Page 36: Ikt laburpenak

36

Liburutegiak ez diote Web 2.0ri ihes egien ere, eta askok debatitzen dute

nola fenomeno honek eraldatuko duen. Prozesu honi ‘Library 2.0’ deritzo.

Adituek diotenez, liburutegia bezeroentzako baliagarriagoa izango da,

eta honek dakarren baliabideak hobeto erabiliz, esku-hartzean eta

sormenean asko lagunduko du. Gauza da, liburutegia jakinduriaren iturria

izan daitekela, bezeroek produzitzeko eta jasotzeko ahalmena emango

baitu.

APRENDIZAJE COLABORATIVO APOYADO POR

COMPUTADOR: UNA PERSPECTIVA HISTÓRICA.

(Gerry Stahl, Timothy Koschmann, Dan Suthers)

Ordenagailuz lagundutako ikaskuntza kolaboratiboa (CSCL) pertsonek

ordenagailuen laguntzaz elkartasunez ikastea jorratzen duen zientzia atal bat

da, zailtasun nahikoa duena.

1. CSCL hezkuntzaren barnean.

Dakigun moduan CSCL oso ligatua dago hezkuntzarekin. Ikasleek

taldean jarduten ikastea oso garrantzitsua da. Programa honek talde lana

eta ordenagailuak konbinatzeko hezkuntzan behar den aldaketa ematen du.

- Ordenagailua eta hezkuntza.

Ordenagailuen erabilera modu honetan ikusten da: hauen bidez

ikasleek ariketa sortzaileak eta intelektualak interakzio batean

software bidez egitea ikastea.

- Distantziako E-learning-a.

Page 37: Ikt laburpenak

37

Honen bitartez klase baten materia digitalizatu eta ikasleei

bidaltzen zaie, ikasleen esku-hartze txikiagoa eskainiz.

Eragozpenak: ez da segurua benetako heziketara dakarrenik;

ikasleek esfortzu berdina egin behar dutela ikusi da; ikasleek forma

egokian interaktzen lortzea ez da erraza.

- Taldeetan jorratzen den ikaskuntza koopertatiboa.

60ko hamarkadatik ikertu da. Oso garrantzitsua kooperatibo eta

kolaboratibo esanahiak bereiztea.

Kooperatibo: ikasleek lana banatu eta bakoitzak bere zatia banaka

egiten du, bukaeran zati guztiekin lan osoa metatzeko.

Kolaboratibo: taldekideek lan guztia batera egiten dute.

2. Garapen Historikoa.

CSCL-a hiru proyektuetatik jaio zen: lehengoa, ENFI (Gallaudeko

Unibertsitatea); bigarrena, CSILE (Torontoko Unibertsitatea); eta azkenik,

Fifth Dimension Project (California San Diegoko Unibertsitatea).

Denek erabiltzen zuten ordenagailua eta informazio teknologia helburu

bat burutzeko baliabide bezala, eta aldi berean, ariketa sozial berriztatuak

sartu zituzten.

- Konferentzietatik komunitate globalera.

1989an NATOk Baratean (Italia) eskaini zuen konferentzian arlo

honen nondik norakoak definitu ziren, eta hemendik aurrera CSCL

esanahia erabiltzen hasi zela esaten da.

CSCL konferentziak biurtekariak dira, 1995 hasi ziren.

Page 38: Ikt laburpenak

38

- Adimen artifizialetik kolaborazioaren bermatzera.

Adimen artifizialak (AI) indarra hartu zuen eskolak ordenagailuak

bereganatzen zituen bitartean. Software konputazional honek

problema baten aurrean gizakiak eduki beharko zuen jokaera

adimentsua erakusten du (beti ere aurretik giza tutore baten

erantzunak emanez).

CSCL-k AI ikasleen arteko ikaskuntza kolaboratiboa gauzatzeko

nahi du.

- Pertsona bakarretik interaktuatzen duten taldeetara.

Dillebourg zientzialariak ikerketa bat burutu zuen, helburua: ea

ikaskuntza kolaboratiboa bakanakoa baino eraginkorragoa eta zer

testu-inguruan izango litzakeen. Honek taldekidearen arteko

interakzioak aztertzen zituen metodologia berrien sorrera ekarri zuen.

3. Ikaskuntzaren eta teknologiaren arteko eslazioa CSCLn.

- Ikaskuntzaren kontzeptu tradizionala.

Iraganean, ikerlariek fenomeno psikologikotzat jotzen zuten

ikaskuntza, hiru ezaugarri dituena: lehenik, ikaskuntza erantzunaren

eta esperientziaren errepresentazioa da; bigarrenik, denbora aldaketa

da; hirugarrenik, momentuan azterketa jaso ezin dezakeen prozesua

da.

Gaur egun ordea, onbiderako filosofoak izenekoak (James,

Dewey, Wittgenstein eta Heindegger) horren aurka altxatu ziren

ikaskuntza eta jakinduriaren ikuspegi berria emateko, eguneroko

gauzak fokua izanik.

Page 39: Ikt laburpenak

39

Ondorioz, ikaskuntza sozialaren teoria ezberdinak azaldu ziren,

hala nola, ikaskuntzaren teoria dialektikoak eta praktika soziala.

Hauek ikaskuntza esanahien eraikuntza sozialtzat jotzen dute.

- Ikasleetan esanahien eraikuntza bultzatzeko teknologia

diseinatzen.

CSCL-ren helburua ikasleen esanahien eraikuntza indartzen duen

ariketa, tresna edo giroak eraikitzea da. Teknologiaren bilakaerak

gure lana egiteko, jolasteko eta ikasteko era aldatu du, baina ez

praktikarena.

CSCL-k auto-inbentzio jarrerarekin jarraitu behar du. Betiere,

tekonologia hauek ikaskuntza kolaboratiboan oinarritzen badira.

- Ikaskuntza kolaboratiboaren analisia.

Talde ezagutza taldekideen artean gertatzen diren interakzioen

emaitza da. Gauza da, prozesu taldekideen ezagutzan nola eragiten

duten ulertzeko, ekitaldi hauen testuingurua ulertu behar dugu.

4. CSCL-ren tradizio anitzak.

Hiru tradizio metodologikoek ezaugarritzen dute: experimentala,

deskriptiboa eta diseinu iteratiboa.

Paradigma esperimentala: talde konportamendu baten emaitzak atera, eta

metodo estadistikoen bitartez beste talde batzuen bataz bestekoarekin

konparatzen da emaitzak lortzeko.

Tradizio etnometodologikoa (deskriptiboa): ikasleen bideo edo

transkripzioak aztertzen dira, hauek ikaskuntza lortzearen zergaitiak

aztertzeko.

Page 40: Ikt laburpenak

40

Diseinu iteratiboa: diseinadoreak ikaskuntzarekin erlazioa duten

instrumentuak identifikatzeko, ikaskuntza kolaboratiboarekin eta

teknologiekin mikroanalisiak egin behar dituzte. Baina ez bakarrik lortzearen

zegatiak, ez lortzearenak ere.

HEZKUNTZA OBJEKTU DIGITALEN DISEINU ETA GARAPENA:

PROGRAMA INSTITUZIONALAK.

(Gértrudix, Manuel & otros)

Ikertzaile eta hezitzaile askok IKTetan hezkuntza sistemaren aldaketa

handia ikusi zuten, eta lehenengo helburuetako bat partekatu daitezkeen eduki

publikoak sarean edukitzea zela zioten.

Hauek, hezteko objektu digitalak bezala ezagutzen dira, eta hauei

buruzko definizio asko daude.

CNICE “Centro Nacional de Información y Comunicación Educativa”

90eko hamarkadatik ari da eduki hezitzaile digital hauek sortzen, eta “Internet

en la Escuela” proiektua sortzeko jarraibideak eman zituen.

Proiektua, gehienbat haur eta lehen hezkuntzara bideraturik dago, eta

bere oinarria sareko lan kooperatiboan datza. Bertako web-ean materialak

editatzen joango dira, bertako erabiltzaileek ikusi ahal izateko. Proiektu honek,

gaur egungo HODen oinarriak definitu ditu.

“Internet en el Aula” (moodle) proiektuak aurreko proiektuaren

esperientzian oinarritzen da, lan kooperatibo sisteman. Bere edukiak plataforma

digital batera igoko dira urtero, non pakete ezberdinetan ordenaturik egongo

dira.

Page 41: Ikt laburpenak

41

HOD “HEZTEKO OBJEKTU DIGITALA”

ODE “Objeto digital educativo” edo HOD “Hezteko objektu digitala”,

erabiltzailearen ikasketa helburu duen hezteko eduki digitala da, eta objektu

sinpleagoekin integratuz, hezteko material multimedia izatera irits daiteke. 3

ezaugarri nagusi ditu;

- Helburua didaktikoa du.

- Independentea da.

- Beste objektuekin integratu daiteke eduki konplexuago bat lortzeko .

Hiru aldagai hartzen dira kontuan HODen maila ezberdinak definitzeko:

estruktura (Zertaz sortua dago? Irudi, soinu …), funtzionaltasuna (Zer funtzio

betetzen du? Aurre ezagutzak ebaluatzea …) eta kobertura Curricularra

(Curriculumaren zein gain jorratzen dira honekin?)

3 aldagai hauek, beraz, 4 HOD maila bereizten ditu:

- 1. Maila, “Oinarrizko Objektua (OO)”: Hasierako maila da. Media (adb.

argazki bat) eta media integratua (adb. argazki eta soinu bat) aurkitzen dira

bertan. Azken bi aldagaiak ez dira oso zehatzak honetan. Honen adibide bat,

eskeleto baten argazkia.

- 2. Maila, “Ikasketa Objektua (IO)”: Aurreko mailako objektuekin sorturikoa.

Funtzionaltasun zehatza duen lehenengo maila da. Ikasketa ariketa bat edo

gehiago sartzen dira hemen, eta bere ebaluazio propioa ere badu. Kobertura

curricularrari dagokionez, bloke bat edo gehiago hartzen ditu.

- 3. Maila, Sekuentzia didaktikoa (SD): Estruktura, aurreko mailen

konbinaketa da. Funtzionaltasunari dagokionez, aurreko mailaren ikasketa eta

ebaluazioa dira, eta kobertura curricularra azpi-alor bati dagokio.

- 4. Maila, Formazio programa (FP): Sekuentzia didaktikoen konbinaketa

da, eta bertan alor guzti baten ezagutza lantzen da .

HODen katalogazioak honakoa adierazten du:

Page 42: Ikt laburpenak

42

- IKT Maila/Fasea: Irakasleek IKTen ezagutza, erabilera eta curriculumean

integratzearen inguruko maila desberdinak dituzte:

a) Hasierako maila: Programa estandarren erabilera (ppt …) eta arbel

digitala.

b) Tarteko maila: Eduki zehatzak lantzeko programa itxiak (Jclic adb.)

eta irekiak (edizio multimediarako tresnak adb.)

c) Maila aurreratua: Elkarlaneko lana errazteko programak eta

ingurune teknologikoak erabiltzea, proiektuen arabera eta taldeka,

ikastetxean bertan edo ikastetxeen artean, interneten bidez.

- Tipologia: Ikasketa-objektua edo sekuentzia didaktikoa den zehazten du.

- Orientabide didaktikoa: IOaren sailkapena (ebaluazio-jarduera den, sintesi-

jarduera …), ikasleen multzokatzea (banaka, binaka …) eta HODaren formatu

teknikoa (PDFa, multimedia …) adierazten du.

Eskola 2.0 eta HODak.

Eskola 2.0 proiektuak IKTekiko, eta beraz, HODkiko egiten ari den lana lau

mailatan banatzen da:

- 1. Maila, HODen aukeraketa arloen eta edukien arabera: 5. Mailarako

gehienbat

- 2. Maila, Jarduera ereduak: IKTak erabiliz ikasleak arloaren kontzeptu eta

prozedurak ikasiko ditu

- 3. Maila, eskuragarritasuna.

- 4. Maila, ikasleekin praktikan jarri: LAMS ingurunearen esparruaren baitan,

irakaskuntza-ikaskuntzako prozesuetan garatzeko orientazio didaktikoak

ematen ditu