Download - IKT-ak hezkuntzan

Transcript
Page 1: IKT-ak hezkuntzan

Hezkuntzari aplikatutako

teknologia berriak

Oihane Hualde

Landa Munduate

Eider Palacios

31 B taldea

Hezkuntzari aplikatutako teknologia

berriak

Zer-nolako eragina du Informazio eta Komunikazio Teknologiak egungo Euskal Autonomi Erkidegoko eskoletan?

Page 2: IKT-ak hezkuntzan

Aurkibidea Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

2

AURKIBIDEA

1.- SARRERA ..................................................................................................... 4

2.- ESKOLA 2.0 ................................................................................................. 5

2.1.- Sarrera. ....................................................................................................... 5

2.2.- Helburuak ................................................................................................... 6

2.3.- Irakasleen prestakuntza ............................................................................. 6

2.4.- Metodologiaren aldaketak ......................................................................... 7

2.5.- Hardware .................................................................................................... 8

2.6.- Software ..................................................................................................... 8

2.7.- Edukiak........................................................................................................ 9

2.8.- Abantailak eta desabantailak ..................................................................... 9

3.- IKASYS ...................................................................................................... 11

3.1.- Zer da? ...................................................................................................... 13

3.2.- Zein helburu ditu? .................................................................................... 14

3.3.- Zein dira IKASYS sistemaren osagaiak? .................................................... 14

3.4.- Zein prozedura erabiltzen du? .................................................................. 14

3.5.- Proiektuaren funtzionamendua ikasgelan ............................................... 15

4.- HELDUTASUN EREDUA .............................................................................. 17

4.1.- Sarrera. Zer da? ........................................................................................ 17

Page 3: IKT-ak hezkuntzan

Aurkibidea Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

3

4.2.- Planteamendu orokorra ........................................................................... 17

4.3.- Ezaugarriak ............................................................................................... 18

4.4.- Helburuak ................................................................................................. 19

4.4.1.- 1. mailako helburuak: Gaikuntza eta digitalizazioa ........................... 19

4.4.2.- 2. mailako helburuak: Erabilera ........................................................ 20

4.4.3.- 3. mailako helburuak: Ikasgelaren digitalizazioa .............................. 21

4.4.4.- 4. mailako helburuak: Ikasgelaren birtualizazioa .............................. 23

4.4.5.- 5. mailako helburuak: Ikastetxearen birtualizazioa .......................... 24

5.- ONDORIOAK ............................................................................................. 26

6.- BIBLIOGRAFIA ........................................................................................... 29

Page 4: IKT-ak hezkuntzan

Sarrera Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

4

1.- SARRERA

Gizartea eta ingurunea abiadura handian ari direla aldatzen, abiadura

esponentzialki hazten dela, eta gaur egun aurrean ditugun egoerak ezin zituen inork

aurreikusi duela 15 urte. Horregatik, jakitun izan behar dugu gaur egun ezagutzen ez

ditugun arazoak ebatzi beharko dituzten herritarrak prestatzen ari garela, eta oraindik

asmatu gabe dauden lanak egin beharko dituztela.

Hezkuntza iraunkorraz ari gara hizketan, hezkuntza inklusiboaz, lankidetzako

hezkuntzaz, hezkuntza integralaz, gizakiaren alderdi guztietan: bizitzan, munduan,

lanean, aisialdian...; ezagutzen ordez ikasteko gaitasunak garatzen dituen hezkuntzaz.

Jakintzaren gizarte berriak eta Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiek

erabateko aldaketa eragin dute pertsonen prestakuntza-beharretan. Eta hori

hezkuntza-prozesuan islatu behar da: IKTak hezkuntza iraunkorreko funtsezko tresnak

dira ikasleentzat, irakasleentzat eta familientzat.

Herritarren hezkuntzan eta prestakuntzan parte hartzen duten eragileek baliabide

digitalak erabat aprobetxatzea da helburua. Horretarako, ikastetxeetako prozesu

pedagogikoetan eta administratiboetan IKTak txertatzea sustatu behar da, bai eta

ekintza guztien koordinazioa eta koherentzia bermatu ere.

Page 5: IKT-ak hezkuntzan

Eskola 2.0 Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

5

2.- ESKOLA 2.0

2.1.- Sarrera.

Gaur egun hezkuntzan oso hedatua dagoen proiektu bat dugu ESKOLA 2.0.

Ikastetxe askotan digitalizazioaren aldeko apustua egin zen, IKT-ak heziketan eragiteko

beharrezko baliabidez horniturik zegoelarik. Hau dela eta, honen asmorik nagusiena

IKT-ak ikastetxeetan integratzea da. Baina jakina, ez da ikasle bakoitzari ordenagailu

minieramangarri bana ematea bakarrik, funtsean XXI. mendeko ikasgela digitalak

martxan jartzea da, azpiegitura teknologikoa eta oinarrizko konektibitatedunak,

ikasgelak INTERNETera zabaldu behar direlako eta gure ikasleek, jatorrizko gizaki

digitalak, Ezagutza Gizartearen erronkei aurre egin behar dietelako.

Eskola 2.0 proiektuak eragile berritzaileak ekarri nahi ditu IKTak ikas-irakas

prozesu orotan txertatuz eta aukera berriak eman ikasgeletako hezkuntza erantzunak

hobetzeko: irakaskuntza pertsonalizatua, lankidetza proiektuak ...Azken finean IKTa

beste baliabide bat bihurtzea nahi da, alegia, ikasle orok eguneroko jardunean

erabiliko duen beste lan tresna bat izatea.

Zalantzarik gabe, ikasgeletan IKT-ren integrazio eraginkorra irakasleen eskutik

eratorri beharko da, hain zuzen ere, oinarrizko gaitasun digitalak eskuratu dituzten

irakasleengatik: teknologia prestakuntzaz aparte IKT tresnak balabide didaktiko gisa

erabiltzeko metodologian gaituak.

2.0 Eskola programak aurrerapauso

handia dakar; izan ere, hezkuntzan,

Informazioaren eta Komunikazioaren

teknologia berriak sartzen ditu.

Jaurlaritzaren Kontseiluak 2009ko ekainaren 5ean erabaki zuen Euskadin programa

hori sartzea, eta hori 2010. urteko ekitaldian ikusi zen Lehen Hezkuntzako hirugarren

Page 6: IKT-ak hezkuntzan

Eskola 2.0 Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

6

zikloko ikasgelak guztiz digitalizatu, irakasleak software librea eta metodologia berriak

erabiltzeko prestatu eta multimedia-edukiak egin zirenean.

Proiektu honetan Lehen Hezkuntzako ikasleek hartzen dute parte, oraindik

Haur Hezkuntzakoak txikiak baitira. Hauek ere teknologia berriekin zuzeneko

kontaktua badute ere, oraindik ez dira Eskola 2.0 proiektuan sartu.

2.2.- Helburuak

Eskola 2.0 proiektuak dituen helburuak anitzak diren arren, hona hemen

horietako batzuk:

Ohiko ikasgelak ikasgela digitalak bilakatzea

• Irakasleak IKT-dun gaitasunetan trebatzea

• Ikasgeletako metodologia aldaketari laguntzea

• Eten digitala murriztea

• Lan dinamikoa, partehartzailea, beste ikastetxeekin lankidetzan eta sarean

sustatzea

• Heziketa kalitatea hobetzea

Helburu guzti hauek oso garrantzitsuak dira eta gaur egungo ikastetxeetan

txertatuta daude. Hauen helbururik nagusiena heziketa kalitatea hobetzea da eta hau

lortzea ezinbestekoa da egungo sisteman. Hori dela eta, gisa honetako programa

berritzaileak ikastetxeetan erabiltzea esanguratsua izango da eta aldi berean

aberasgarria.

2.3.- Irakasleen prestakuntza

Irakasleek prestakuntza berezi bat behar dute metodologia alderdian,

lankidetza sareak sortzen eta mintegi iraunkorren sorreran.

Page 7: IKT-ak hezkuntzan

Eskola 2.0 Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

7

Hiru irakastalde antzeman dira:

Informatika ezagupen urriak dituena, gutxitan erabiltzen ditu IKTak irakasgaiak

ematen.

Ordenagailu erabiltzailea, baina dokumentu eta kudeaketa pertsonalak

burutzeko, tarteka bere ikasleekin informatika gelan lan egiten duena.

Erabiltzaile arituak, goi mailakoak, irakasgaiak emateko IKTak erabiltzen

dituena.

Prestakuntza maila desberdinak daude:

1. Oinarrizko IKT gaitasunak: ofimatika, sistema eragileak, Internet.

2. Arbel digitala: ADI-Arbel Digital Interaktiboaren erabilera didaktikoa.

3. Web 2.0 tresnen multzoa eta bere aplikazioa ikasgelan.

2.4.- Metodologiaren aldaketak

Metodologia arloan egin beharreko lana handia da, irakaspraktika da lehenik

eta behin hobetu beharreko gauza. Curriculumeko gaitasunen lana indartu egin behar

da ere.

Hainbat lankidetza proiektu telematiko abian jarri dira, adibidez, Euskadin

Zehar, Asmakilo, Pelutxeak, Vikidia.eus....

Ikasgelarako sekuentzia didaktikoak eskuragarri daude behar Interneten, guztiz

irekiak, irakasleek nahi beste aldaketa sartu ahal izateko, horrela guztion artean

proiektu hau sendotuz eta hobetuz.

Page 8: IKT-ak hezkuntzan

Eskola 2.0 Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

8

2.5.- Hardware

Eskola 2.0 programako ordenagailuak miniordenagailu eramangarriak dira.

10”ko pantaila dute eta diskoaren edukiera 160 GBkoa, RAM memoria 2 Gb-ekoa da,

eta 1.6 GHz-ko prozesatzailea, kontsumo gutxikoa.

Arbel digitalen ukimen-azalera 77”koa da, eta bertikalean mugitu eta hainbat

altueratara iristeko euskarri bat dute. Gainera, bideo-proiektagailuari eta bozgorailuari

lotuko zaizkie.

Era berean, armairu elektrifikatu bat

egongo da gelako, miniordenagailu

eramangarrien bateriak berriro kargatzeko eta

garraio poltsak biltzeko.

2.6.- Software

Ordenagailu eramangarriak ikastetxeetan entregatuko dira, oinarrizko

softwarea instalatuta dutela. Oinarrizko konfigurazioak abiatze bikoitza izango du:

GNU/ Linux eta Microsoft Windows XP Profesional.

Bi sistema eragile horietan, gutxienez, ofimatikako softwarea (OpenOffice),

nabigatzailea (Mozilla Firefox), antibirusa eta plataforma anitzeko bestelako

aplikazioak instalatuko dira, eta horiek euskarazko eta gaztelaniazko bertsioak

eskaintzen dituztenean lizentzia librean, lehentasuna emango zaie. Ikastetxeak uste

badu egile-eskubideen legeak babestutako softwarea erabili behar duela, Hezkuntza

Sailari eskatu beharko dio. Honek berriz, egoki irizten badio, lizentziak emango dizkio

ikastetxeari. Guztiz debekatuta gertuko da jabetza intelektualeko eskubideak urratu

dezakeen softwarerik instalatu eta erabiltzea.

Page 9: IKT-ak hezkuntzan

Eskola 2.0 Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

9

2.7.- Edukiak

Interneten erabil daitezkeen materialen gida bat prestatu da eta Agrega

sarearekiko loturak ezarri. Sare hori autonomia-erkidegoek eta Hezkuntza eta Zientzia

Ministerioak partekatzen dugu, eta Espainiako hizkuntza ofizial guztietara itzulita dago.

Era berean, metodologia-proposamen guztiak aurrera ateratzeko material

bereziak egongo dira.

Hirugarren ziklorako, hau da, LHko 5. eta 6. mailarako arlo batzuetarako eduki

digitalak prest ditugu iada, hauen artean, ingurune, matematika, euskara, gaztelania

eta ingelesa daude.

2.8.- Abantailak eta desabantailak

Proiektu honen nondik norako guztiak azaldu eta gero, honen abantaila eta

desabantailak aipatzea esanguratsua dela iruditzen zaigu:

ABANTAILAK DESABANTAILAK

Denbora aurrezten du. Instalatzeko arazoak.

Elbarrientzako laguntza. Ekonomikoki ez da guztiontzat.

Informazioa azkar biltzen du. Nekagarria (gorputz-jarrera).

Errakuntzak izateko probabilitate Prozesua mekanikoki geratu

Page 10: IKT-ak hezkuntzan

Eskola 2.0 Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

10

txikia. daiteke.

Zuzentzeko erraza. Pertzepzio falta.

Onuragarriagoa. Mantentzea eskatzen du.

Eskoletan, teknologia onuragarria eta erabilgarria izango da nola ulertzen

ditugun kontzeptu hauen arabera eta horrek nola eramaten den praktiketara. Modu

tradizional batean, ordenagailu baten erabilera ez doa eskola igortzailea, baina

pertzepzio berri batekin desberdina izaten da: umea informazio gehiago daukanez,

aurrera edo atzera joan daiteke, elementu berriak sartu, kendu … eta beraz, sekuentzia

lineal bat ez du erabiltzen, hau da, aukeratzeko boterea daukate.

Page 11: IKT-ak hezkuntzan

Ikasys Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

11

3.- IKASYS

Ikastolen Elkarteak bere aitzindaritza eta esperientzia frogatuak ditu hezkuntza

eremuko I+G+B egitasmoak eta proiektuak burutzean, euskal eskolaren gestioan, oro

har. Informazio eta Komunikazio Teknologia (IKT) alorrean 15 urte baino gehiagoko

eskarmentua metatua du eta euskarazko eta euskal kulturan ardaztutako software

kurrikularra eta aisialdikoa ekoiztean aitzindaria izan da. Honela, eskola-gestioari

zuzendutako aplikazio informatiko propioak sortu, esperimentatu, burutu eta

berritzera iritsi da eta eskola erkidegoaren baitako komunikazioa errazteko aplikazioak

sortzen eta eguneratzen ere jarraitzen du.

Ikastolen IKT planak bi helburu orokor definituak ditu. Lehenengoa,

derrigorrezko irakaskuntza amaitzerakoan, ikasleek, garatu beharreko gaitasunen

artean oinarrizko IKT konpetentziak barneratuak izatea eta IKTen erabilpenaren

bitartez, beste arlo edo ikasgaien aprendizaia hobetzea lortzea. Bigarrena, IKTak

txertatuz, ikastolen antolaketa eta kudeaketa eredu egokiak arakatu eta proposatzea.

Lehenengo helburuarekin lotuta eta ekoizpenarekiko ardura edozein IKT

planaren zutabe nagusia izanik, Gipuzkoako Ikastolen Elkartearen bitartez,

irakaskuntza-hezkuntza prozesuan lagunduko duten eta Ikasmaterialgintza

Proiektuarekin bat datozen baliabide kurrikularrak sortzen ari dira. Marko honetan

joka dezakegu ikasys proiektua.

Abiapuntua

Ikasle bakoitzak du bere estiloa eta erritmoa ikasteko orduan, eta bakoitzaren

berezitasun horri nola erantzun behar zaion asmatzea da hezkuntzaren arazo

nagusietako bat.

Eskolako zenbait eduki ariketetan trebatuz eta memorizatuz barneratzekoak

dira, eta arlo horietan sortzen da zalantza gehien, hor ikusten baita alde gehien

Page 12: IKT-ak hezkuntzan

Ikasys Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

12

ikasletik ikaslera. Bakoitzaren berezitasun horri irtenbide egokia emateko, ikasleek

ariketa batzuei erantzun behar izaten diete edo memoria ariketak egin behar izaten

dituzte.

Honen aurrean, gaur egun arazo honi honela erantzuten zaio, memorizatzeko

diren ariketak inolako euskarririk gabe egiten dira eta ariketa bidez landu daitezkeen

eduki batzuei soilik ematen zaie konponbidea bide desberdinetatik:

Ikasliburua erabiliz erantzuten zaio (baina ikasliburuek ariketa berak dituzte

ikasle guztientzat), eta, batzuetan, sakontze edo errefortzu jarduerak ere egiten

dira.

Jarduera liburuak edo koadernoak erabiliz.

Fitxen fotokopiak erabiliz, edo irakasleek beraiek prestatutako diktaketa

ariketen bidez.

Honek guztiak irakasleak ikasle bakoitzaren bilakaeraren jarraipen sistematikoa

era egokian burutzea izugarri zailtzen du. Testuinguru honetan, baliabide hauek ikasle

eta irakasleengana modu pertsonalizatuan iritsi ahal izateko hutsunea bete nahian

sortu da ikasys proiektua.

Page 13: IKT-ak hezkuntzan

Ikasys Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

13

3.1.- Zer da?

Tipologia zabaleko aktibitate didaktikoen bidez ikasleak oinarrizko

konpetentziak lortzeko behar dituen baliabideak garatzeko balio duen hezkuntza

ikerketa alorreko sistema berriztatzailea da. IKASYS Proiektua, norberak ordenagailu

bidez ikasteko sistema da eta tresna informatikoak (hardware), aplikazio informatikoak

(software) eta , estrategia kurrikularrak (edukiak) uztartzen dituen multzoa da. Hiru

zeregin ditu:

Trebatzeko

Ikaskuntzaren hainbat prozeduratan trebatzeari zuzentzen zaizkion jarduera

sistematiko eta progresiboen bilduma da. Besteak beste, kalkulua, ortografia,

problemen ebazpena, fisikaren algoritmoak, kimikaren formulazioa,…

Memorizatzeko

Ikaskuntzaren hainbat eduki memorizatzea lagundu dezakeen jarduera sistematikoen

bilduma da. Besteak beste, datu eta gertaera historikoak, geografia-toponimia,

literatur obrak eta autoreak, hizkuntza-lexikoa, formulazioa, …

Nork berea egiteko

Ikaskuntzaren maila eta erritmoa ikasleak berak, era autonomoan eta indibidualean,

dituen ahalmenen baitan, bere buruari ezartzeko eta jarduerak egiteko eskaintzen

duen prozesua da.

Page 14: IKT-ak hezkuntzan

Ikasys Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

14

3.2.- Zein helburu ditu?

Egoera sinpleetatik abiatuz (aprendizaia puntualak), ikasgelan eta eguneroko

bizitzan sortzen zaizkion egoera-problemak ulertzeko eta egoera hauei aurre egiteko,

ikasleari bere beharrei egokitutako tresna sendoak ematea da proiektuaren helburu

nagusia. IKASYS proiektuko jardueren bidez ikasleak konpetentzia desberdinak lortzen

lagunduko dien eta helburu espezifiko moduan definitutako aprendizaia puntualetan

trebatuko dira. Beraz, jarduera hauen bidez konpetentzien garapenera bideratutako

hezkuntza aprendizaia puntualen sistematizazioa lortu nahi da.

3.3.- Zein dira IKASYS sistemaren osagaiak?

Hardware aldetik: eskola beharrei erantzungo dien eta erabiltzeko erraza eta

merkea den IKASBOOK tresna informatiko mugikorra. Tresna hau gela arruntean

integratuko da eta ikasle bakoitza bere ordenagailuarekin arituko da.

Software aldetik: atal honek hiru web aplikazio biltzen ditu, jarduerak sortzeko

eta antolatzeko aplikazioa, tresna informatiko mugikorrean jarduerak exekutatzeko

aplikazioa eta irakasleek ikasleek egindako lanen garapenaren jarraipena egiteko

aplikazioa.

Eduki kurrikular aldetik: arloka eta zailtasunaren arabera mailakatutako

jarduera sorta biltzen du. 6-12 adin bitartean arlo bakoitzeko 45.000 ariketa sortu dira,

guztira, 225.000 ariketa bost arlotan banatuta (Euskara, Gaztelania, Ingelesa,

Matematika etaIngurunea).

3.4.- Zein prozedura erabiltzen du?

Kontratu didaktikoa: ikaslearen gaitasuna eta ahalmena kontuan izanik

kontratu didaktikoa egingo da, bertan, irakasleak ikaslearekin batera adostuko du zer

lan egin behar duen (zenbat ariketa, gainditu beharreko zailtasun maila,

denboralizazioa,…).

Page 15: IKT-ak hezkuntzan

Ikasys Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

15

Aniztasunari erreparatzea: ikasle bakoitzak bere mailaren arabera landuko ditu

aurrez hitzartutako ariketak. Bitartean, irakasleak lana gainbegiratuko du eta behar

duen laguntza emango dio.

Dibertsifikatzea: aurrekoarekin batera, behar bereziak dituzten ikasleen

jarraipenean edota etorkinen hainbat beharretan ere lagundu dezake proiektuak.

Ebaluazioa: ikasleak ariketak egin ahala, aplikazioak zuzendu egingo ditu; aldi

bereko zuzenketa da. Lana bukatutakoan, ikasleak, irakaslearekin batera, jardueraren

balorazioa egingo du, zer zailtasun izan duen, eta egiten duten balorazioaren arabera,

bien artean erabakiko dute zein neurri hartu behar dituzten eta zein lan konpromiso

ezarriko duten hurrengorako.

3.5.- Proiektuaren funtzionamendua ikasgelan

Ikasgela arruntean jarduteko sortu da.

Ikasle bakoitza bere ordenagailuarekin arituko da; ordenagailua tamaina

txikikoa eta prezio merkekoa da.

Oraingoz, Lehen Hezkuntzara zuzenduta dago, hau da, 6-12 adin bitartera.

Denbora gutxi barru 12-16 adin bitartera ere zabalduko da.

Sortutako 200.000 jarduera espezifiko landu ahal izango dira Lehen

Hezkuntzako bost arlotan (Euskara, Gaztelania, Ingelesa, Matematika eta

Ingurunea).

Jarduera hauek ordenatuak eta sekuentziatuak egongo dira.

Ikasle bakoitzari dagozkion jarduerak eskainiko zaizkio.

Page 16: IKT-ak hezkuntzan

Ikasys Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

16

Jarduera hauen bidez konpetentzien garapenera bideratutako aprendizaia

puntualen sistematizazioa lortu nahi da.

Ikasleen auto-erregulazioa eramatea ahalbideratuko du.

Irakasleak ikaslearen eta gelaren aprendizaiaren jarraipen zuzena egin ahal

izango du.

Page 17: IKT-ak hezkuntzan

Heldutasun eredua Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

17

4.- HELDUTASUN EREDUA

4.1.- Sarrera. Zer da?

Heldutasun-ereduei eta horiekin lotutako ebaluazio-metodo bati esker, erakunde

batek esparru jakin batean zer heldutasun-maila duen jakin daiteke, eta hobetzeko

bidea ezarri, erakunde horrek esparru horretan duen gaitasuna handitzeko.

Ikastetxeen kasuan, heldutasun-eredu bat eta horrekin lotutako ebaluazio-metodo

bat garatu dira, ikastetxe bakoitzaren digitalizazio-maila ezarri eta hobetzeko.

Digitalizazio-estrategia bat arrakastaz ezartzeko ikastetxe batean, zenbait prozesu

eta gaitasun definituta eta ezarrita izan behar ditu aurrez ikastetxeak, bestela

digitalizazioa ezinezkoa baita.

Horregatik, digitalizazio-ereduak parekatuta

joan behar du prozesuak hobetzeko praktikekin

eta gaitasunak hobetzeko praktikekin

(prestakuntza).

Alde ahulak identifikatzea eta baloratzea baino haratago doan heldutasun

digitaleko plan bat eman nahi zaie ikastetxeei, berariazko praktikak planteatzen

dituena, arrakasta izan dezaten hurrengo digitalizazio-mailak lortzeko. Asmoa da

eredua ikastetxeak arrakastaz digitalizatzeko gida praktiko bat izatea.

4.2.- Planteamendu orokorra

Aurreko analisia kontuan hartuta, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak

hurrengo urteetarako helburu gisa hartu du informazioaren eta komunikazioaren

teknologien laguntza izatea hezkuntzan. Horretarako, ikastetxeetako prozesu

pedagogikoetan eta administratiboetan IKTak txertatzea sustatu du, ikasleekin,

Page 18: IKT-ak hezkuntzan

Heldutasun eredua Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

18

irakasleekin eta familiekin lotutako alderdi guztietan, ekintza guztien koordinazioa eta

koherentzia bermatuta daudela.

Hezkuntzan garatzen ari diren IKT ekimen guztiak sistematizatzeko eta

normalizatzeko, erreferentzia-esparru bat sortu behar da, helburu komunak eta aldi

berean berariazkoak finka daitezen. Hala, ikastetxe bakoitzak bere beharren araberako

heldutasun digitala lortuko du, Sailak markaturiko ildo komunaren barruan.

Ikastetxeko heldutasun teknologikoko ereduaren helburuak dira:

Konparazioak egiteko eta baterako helburutzat hartzeko erreferentzia-

eredua izatea.

Ikastetxe bakoitzeko prozesu pedagogikoen eta administratiboen

digitalizaziorako gida efektiboa eta efizientea izatea.

Eredua ez da, berez, helburu bat, plan europar eta nazional guztiek konpartitutako

helburua lortzeko tresna bat baizik, aurrez aipatua:

Beraz, garrantzitsua da azpimarratzea IKT gaiekin lotutako ekimenak (azpiegiturak,

hezkuntza, irakaskuntza...) ikastetxeetan garatzen direla, ikasleen, irakasleen eta

familien topaketarako eta prestakuntzarako guneak diren aldetik.

4.3.- Ezaugarriak

Ikastetxeko Heldutasun Teknologikoko Eredua erreferentzia-esparru bat da.

Orokorra: ikastetxe guztietarako balio duen baterako helburu bat ezartzen

du, IKTen aprobetxamendu pedagogikoari dagokionez.

Malgua: ikastetxeen tipologietara egokitzeko modukoa (etapak, neurriak,

kokapena, berariazko ezaugarriak...), ikastetxe bakoitzak bere beharrei eta

benetako konpromisoari egokitutako heldutasun digitaleko plana izan

dezan.

Page 19: IKT-ak hezkuntzan

Heldutasun eredua Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

19

Neurgarria: ikastetxeen sailkapen orokorra ezartzeko aukera ematen duten

irizpide objektiboetan oinarritua.

Mailaz mailakoa: mailaka definitua; IKTen erabileran ikastetxeen

hobekuntza iraunkorra aztertzeko aukera emango du, hori lortzeko gida gisa

erabili ahal izateaz gainera.

Prozesuak hobetzeko kudeaketa-ereduetan oinarritua: osagarri diren

prozesuak hobetzeko kudeaketa-ereduen paraleloan definitua.

Sendoa: IKTen nazioarteko erabilera pedagogikoko praktika onenak hartzen

ditu.

Publikoa: eredua osatzen duten parametroak, ebaluazio-irizpideak eta

helburuak publikoak dira eta ezagunak, oro har, hezkuntza-komunitatean.

4.4.- Helburuak

4.4.1.- 1. mailako helburuak: Gaikuntza eta digitalizazioa

1. mailan, oinarrizko sistemak eta teknologiak daude ikastetxean; batik bat, Eusko

Jaurlaritzaren Hezkuntza Saileko Premia planean aurreikusitako ordenagailuak eta

ofimatika-aplikazioak. Komunikazioak egiteko, teknologia klasikoak erabiltzen dira

(telefonoa, faxa, posta tradizionala, etab.). Prozesu pedagogikoetan, informazioaren

eta telekomunikazioen teknologiak sartzen hasten dira IKT gelan, eta administrazio-

eta kudeaketa-lanetan oinarrizko teknologiak erabiltzen hasten dira.

Helburuak

Hona hemen mailako helburu nagusiak:

Arlo eta prozesu bakoitzean behar den dokumentazioa digitalizatzea.

Digitalizazioa testu formatuan egingo da, eta argazkiak sartuko dira

prozesuan, beharrezkoa bada.

Hezkuntza-edukiak garatzeko behar den informazioa bilatzea Interneten

Page 20: IKT-ak hezkuntzan

Heldutasun eredua Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

20

Eduki digitalen artxiboak identifikatzea

Informatika-aplikazioak erabiltzea euskarri digitaletan, eskola-orduetan

Txantiloi digitalak sortzea, prozesu bakoitzean behar den dokumentazioa

erregistratzeko

Digitalizatutako dokumentazioaren segurtasun-kopiak egiteko prozedura

bat ezartzea

IKT gela erabiltzea

Hezkuntza-mailen arabera sailkatutako baliabide digitaletarako direktorioak

antolatzea, irakasleentzat eta ikasleentzat

4.4.2.- 2. mailako helburuak: Erabilera

Izenak adierazten duen moduan, bigarren mailan sistema lokalen arteko IKTen

erabilera azpimarratzen da, eta horrela osatzen dira sare lokal (LAN) izenekoak. Maila

horretan, Internet bidezko komunikazioak egiten eta posta elektronikoa erabiltzen

hasten dira.

Gainera, informazio-sistemak babestu behar dira elkarren artean konektatuta

egoteak dakartzan arriskuetatik.

Interneteko sarbideari eta posta elektronikoaren erabilerari esker, komunikazio-

jarduerak erraztu egingo dira.

Bestalde, II. Premia plan iraunkorrean aurreikusitako azpiegitura du ikasgelak, eta

horri esker, ikastetxeko informazioa eta dokumentazioa eta Internet eskura daude, eta

digitalki proiekta daitezke.

Helburuak

Hona hemen mailako helburu nagusiak:

Dokumentazio digitalizatua Intraneten erregistratzea, ikastetxean

adostutako sailkapen-irizpideen arabera. Ikastetxeko edozein

Page 21: IKT-ak hezkuntzan

Heldutasun eredua Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

21

ordenagailutatik eskuragarria izango da, erabiltzaile-profila kontuan

hartuta.

Posta elektronikoa irakasleen artean dokumentazioa bidaltzeko aukera

emango duen bi norabideko komunikazio-kanala izango da.

Eskola-orduetan behar den dokumentazioa bilatuko da, ikasgaiaren edukia

irudiz hornitzeko.

IKT gelak eta KITak erabiltzea

4.4.3.- 3. mailako helburuak: Ikasgelaren digitalizazioa

3. mailan, ikastetxean Internet erabiltzen da hezkuntza-komunitateari informazioa

eta zerbitzuak eskaintzeko, ikastetxeko web-orriaren bitartez. Ikastetxea Internet bidez

ikus daiteke, nahiz eta 2. mailan posta elektronikoa erabiltzen zen elkarren arteko

komunikaziorako eta informazioa bidaltzeko.

Maila horretan, urruneko sarbideak erabiltzen hasten dira. Sarbide horiek konexio

ziurrak behar dituzte, informazio sentsiblea ez dadin beste inoren eskuetara iritsi.

Esate baterako, Internetek ematen duen aukeretako bat ikastetxean egongo bagina

bezala lan egitea da, beste leku fisiko batean egon arren; eta beste bat, informazioa

elkarbanatzea.

Helburuak

Mailako helburu nagusiak:

Ikastetxeko web-orria erabiltzea, gure ikastetxe birtualeko ate gisa.

Ikastetxeko web-orrian bertako informazio orokorra agertuko da, batik bat.

Maila horretan, web estatikoaz hitz egingo dugu. Eta ikastetxearen egitura

izango du. Zenbait atal izango ditu:

o Idazkaritza. Administrazio-lanak egiteko aukera ematen duen atala;

maila horretan, posta elektronikoa erabiltzea aurreikusten da,

Page 22: IKT-ak hezkuntzan

Heldutasun eredua Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

22

ataleko arduradunari beharrezko informazioa bidaltzeko, ikastetxeko

administrazio-lanak formalizatzeko.

o Ikasgelak. Maila horretan, ikasleek informazioa irakurtzea soilik

aurreikusten da.

o Bulegoak. Maila horretako irakasleak sarbide pribatua izango du,

Estranet bidez, ikastetxeko jarduera garatzeko behar den

informazioa kontsultatu eta aldatzeko. Hezkuntza-komunitateak

komunikatzeko aukera izango du formularioen bidez edo/eta

ikastetxeko irakasleekin posta elektronikoak sortuz.

o Jolastokia:

Atal horretan, eskolaz kanpoko informazioa, jolas-jarduerak, jaiak,

argazkiak... egon daitezke.

Posta elektronikoa dokumentazioa bidaltzeko aukera emango duen bi

norabideko komunikazio-kanala izango da. Hezkuntza-komunitateko

eragileen arteko harremanetarako ere erabiliko da, ikastetxeari buruzko

edozein gairen berri emateko.

Web interfazearen bidez berariazko tresnak sartzeko aukera, prozesuak

optimizatzeko. Txosten-sortzaileak, bilaketa, kalkulu azkarrak,

matrikulazioko berariazko programak eta administraziokoak, oro har.

Posta elektronikoko kontu bat proposatzea ikastetxeko web-orriaren

bidezko komunikazio-kanal gisa, informazioa eskatzeko, hitzorduak eta

bilerak eskatzeko, zalantzak argitzeko, bai eta eskatzen duten ikasleentzako

eta familientzako iradokizunak ere.

Posta elektronikoa erabiltzea ikasleen eta eskatzen duten familien arteko

komunikaziorako, aldi batez ohiko bideekin batera erabili arren.

Irakasleen lankidetzako ingurune birtuala erabiltzea, departamentu

didaktikoen kudeaketa pedagogikorako, eta departamentuburuek,

zikloetako koordinatzaileek eta ikastetxeko hezkuntza-proiektuko

koordinatzaileek edo dinamizatzaileek zikloak koordinatzeko eta ikastetxeko

proiektuak egiteko.

Page 23: IKT-ak hezkuntzan

Heldutasun eredua Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

23

Intraneten edo Estraneten ikastetxeko zenbait aukera dituen

administrazioko eta kudeaketako ingurune bat erabiltzea.

Irakaskuntzako guneetan orga mugikorrak erabiltzea, irakaskuntza-

ikaskuntza prozesuan.

Irakasleen lankidetzarako ingurune birtuala erabiltzea, irakasleentzako

hezkuntza-eduki digitalak manipulatzeko.

4.4.4.- 4. mailako helburuak: Ikasgelaren birtualizazioa

4. mailan, Internet (Estranet) bidezko hezkuntza-komunitatearekiko harremana

areagotu egiten da.

Antolaketako sistemak integratzean, zati guztiak elkarren artean lotuta geratzen

dira, eta kudeaketa-sistema oso bat lortzeko bidea ezartzen da horrela. Beharrezkoa

bada, kudeaketa-sistemak kanpoko eragiketekin, administrazioarekin eta udalekin

integratzen dira, eta hezkuntza-komunitatearekin lotutako jarduera berariazko

software-aplikazioen bidez kudeatzen da.

Beste ikastetxe batzuekiko harremana Internet bidez egiten da.

Urruneko prestakuntzako plataforma prozesu pedagogikoetan sartzen da, eta

eskola-orduetako eta saio horiek prestatzeko laguntza-tresna gisa erabiltzen da.

Gainera, bertako komunikazio-kanalak erabiliko dira hezkuntza-komunitateko

eragileen artean.

Helburuak

Hona hemen mailako helburu nagusiak:

Hezkuntza-komunitate osoak ikastetxeko web-orriaren bitartez sarbide

pribatua izateko aukera, ikastetxeko administratzaileen baimenen arabera.

Web interfazearen bitartez formularioak sartzea, informazioa eskatzeko,

hitzorduak eskatzeko, bileretarako, zalantzetarako eta iradokizunetarako.

Page 24: IKT-ak hezkuntzan

Heldutasun eredua Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

24

Urruneko prestakuntzako plataforma baliabideen eta komunikazioen

zentroa bihurtzen da, hezkuntza-komunitate osoarentzat.

Komunikazioak tresna sinkronoen bidez egiten dira, eta horrek hezkuntza-

komunitateko eragileen arteko denbora errealeko komunikazioa egiteko

aukera ematen du. Hezkuntza-komunitateak bideokonferentzia erabil

dezake geografikoki urrun dauden pertsonak ikasgela birtualera hurbiltzeko.

Ikasleek eta irakasleek edukiak sortzea denbora errealean eskola-saio

batean.

Aurkezpen Digitaleko Gailu Elkarreragileak eskola-saioetan erabiltzen dira

eta haien tresnek ikasgelak dinamizatzeko aukera ematen dute.

Irakasleak gai dira eskola-saioak telematika-bitartekoen bidez egiteko eta

eduki berrerabilgarriak sortzeko.

Berariazko programak integratzea administrazio-prozesuak (matrikulazioa,

ekonomia-kudeaketa, dokumentuen kudeaketa, ikasketa-espedienteak

sortzea, liburutegiaren kudeaketa...) bateratzen dituen plataforma digital

integratu baten bitartez.

Administrazio-izapideek balio ofiziala dute sinadura digitalari esker.

4.4.5.- 5. mailako helburuak: Ikastetxearen birtualizazioa

5. mailan, kanpoko eragile guztiekiko eta beste ikastetxe batzuetako hezkuntza-

komunitateekiko informazio-truke guztiak automatizatuta daude ikastetxean. Bai eta

hezkuntza-edukiak eta esperientzia pedagogikoak elkarbanatzea ere.+

Gainera, prozesu pedagogiko eta administratibo guztiak modu integratuan eta

denbora errealean kudeatzen dira.

Helburuak

Hona hemen mailako helburu nagusiak:

Page 25: IKT-ak hezkuntzan

Heldutasun eredua Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

25

Hezkuntza Plataforma bat izatea, zerbitzu guztiak Hezkuntza

Administrazioan integratuta dituena, ikasleen hezkuntza-bizitza integratuta

duena eta edozein administrazio-izapide egiteko aukera ematen duena.

Hezkuntza Plataformak hezkuntza pertsonalizatua eskaintzen du.

Page 26: IKT-ak hezkuntzan

Ondorioak Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

26

5.- ONDORIOAK

Orain arte eskola 2.0ren inguruko informazioa luzatu badugu ere, lan honetan

gure iritzia azaltzea beharrezkoa iruditu zaigu, gure lanari iragan kutsu bat ere eman

nahi baitiogu. Aipatu beharra dugu, proiektu honen inguruan gauza bat baino gehiago

entzun ditugula gure egunerokotasunean, oraintxe baitago gure gizartean gai hau pil-

pilean. Hala ere, gauza asko ez genekizkien eta informazio hutsune asko genituen.

Orain aldiz, argiago ditugu gauzak eta gure iritzia emateko aukera ere badugu. Gainera

uste dugu, irakasleak izango garenez, proiektu hau ezagutzea gure mesederako izango

dela, eta honen inguruko iritzia izatea ere aberasgarri egingo zaigula. Azken finean,

hobea da irakasle kritikoak izatea, eta ikasgeletan sartzen dutenaren inguruan gure

hausnarketa egitea, guztiari ateak zabalik uztea baino.

Gauza guztiak bezala, honek ere, bere alde onak eta txarrak ditu, eta horiek

aipatzen hasiko gara. Esan dugunez, ikasgelan eskola 2.0 proiektua sartzeak, ikasgelako

metodo tradizionala aldatzea dakar. Esaten denez, aldaketa horrek onurak ekartzen

ditu hezkuntzan. Hori horrela izanik, gure iritziari hasiera emateko, bi hezkuntza

metodologikoen arteko konparaketa egin dugu.

HEZKUNTZA TRADIZIONALA HEZKUNTZA TEKNOLOGIAREKIN

Dinamika gutxiago Dinamikoa

Elkarreragin gutxiago Sozializatzeko onura

Talde handia Hezkuntza irekia (mugarik gabe)

Buruz ikasteko ikasketa prozesua Motibagarria

Page 27: IKT-ak hezkuntzan

Ondorioak Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

27

Buruz ikasteko ikasketa prozesua Motibagarria

Taula honetan beha daitekeenez, ikasgeletako metodologia teknologia bidez

aurrera eramateak, eskola 2.0 bezalako proiektua esaterako, onurak besterik ez ditu

ekartzen: hezkuntza dinamikoagoa izango da, sozializatzeko onurak ekarriko ditu,

hezkuntza irekiagoa, zabalagoa…izango da, motibagarriagoa… Hau irakurriz gero,

denek aho batez onartuko lukete beren ikasgeletan eskola 2.0 sartzea. Hau da, ikasle

denak beren ordenagailu eramangarriarekin arituko lirateke geletan lanean. Baina guk

uste dugu badirela kontuan hartu beharreko hainbat gauza. Batek baino gehiagok

pentsatzen du gela teknologia berriekin hornituz gero hezkuntza aberasten ari direla

eta lortuko dituzten emaitzak askoz hobeak izango direla. Baina hori horrela al da?

Guk pentsatzen duguna baino gauza gehiago hartu behar dira kontuan

horrelako proiektu batek emaitza onak eman ditzan. Horretarako, komeni da, jarraian

idatzi ditugun esaldi hauei erreparatzea eta beraien inguruan pentsatzen jartzea:

Ikastetxea prest al dago aldaketei aurre egiteko?

Gelako metodologiak, irakasleenak eta ikasleenak aldatu egin behar dute!

Emaitza ezberdinak lortu nahi badituzu ez iezaiozu betiko bideari jarraitu!

Metodologia egoki gabeko teknologiak ez digu ezertarako balio!

Ikasle motibatuak behar ditugu!

Irakaslearen lankidetzarik gabe ez dago aldaketarik (irakasleak gidatu

ikasleak interpretatu)

Ordenagailuak eta arbel digitalak gelan sartzeak ez du esan nahi hezkuntzan

berrikuntza ekarriko duenik edo hezkuntza hobetuko duenik.

GAKOA METODOLOGIA ON BATEAN ETA HEZKUNTZAKO PARTAIDEEN

ALDAKETAN DAGO!!!

Page 28: IKT-ak hezkuntzan

Ondorioak Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

28

Gure ustez, ikastetxe asko eta askotan, ez dituzte kontuan hartu goian aipatu

ditugun puntu horietako asko, eta hori bidean aurrera egiteko oztopo handi bat

delakoan gaude.

Guzti honetaz gain, bada aipatu nahi genukeen beste zerbait. Esan dugunez,

irakasleen metodologiak ere aldatu beharra dauka, gainontzean ez baitu lortuko

helburu gisa idatzita duen hezkuntzaren hobekuntza hori. Horretarako, bai guk eta bai

zuetako askok, irakasleei zuzendutako hainbat ikastaroren berri izango zenuten. Eskola

2.0 proiektua dela eta, hainbat ikastaro jarri dituzte martxan. Ikastaro hauek LHko

bosgarren mailako tutoreei, ingeleseko irakasleei eta PT irakasleei daude zuzenduta.

Bertan, gutxi gora behera lau hilabeteko iraupen batean irakasleak proiektu hau

aurrera eramateko gai bihurtzea du helburu. Egia esan, hau pausu garrantzitsu bat dela

iruditzen zaigu. Baina bada konbentzitzen ez gaituen beste puntu bat: ikastetxe

askotan IKT arduradunik ez egotea. Izan ere, ikastetxe askok irakasleak IKT-etan lau

hilabeteetan formatu direla ikustean, dena konponduta dagoela ikusten dute eta ez

dute beste inoren beharrik sumatzen. Ordenagailuak arazo teknikoren bat duenean

(matxuraren bat: ez piztea, bozgorailuek ez funtzionatzea…) mantenukoei deitu eta

dena konponduta! Eta zer egin behar dute programaren bat desagertzen zaienean?

Gure ustez, ikastaro xume bat jaso duten irakasle hauek ez dira gai horri aurrea egiteko,

eta mantenukoek ere askotan ez dute lan hori egiten. Orduan zer? Horregatik iruditzen

zaigu ikastetxe denetan IKT arduradun batek egon beharko lukeela, honek proiektua

martxa hobeago batean aurrera eramatea ahalbidetuko baitu.

Beraz esan dugun moduan, horrelako proiektuak gelan sartzea ez da pentsatu

eta egiten den gauza hutsa. Gelan mini-portatila eramangarri eta arbel digitalak sartu

baino lehen, lan asko egin beharra dago. Behin hori eginda, orduan ekin behar zaio

gela teknologiekin hornitzeari, eta ondoren, aurretik ezarritako metodologia egoki bati

ateak zabaltzeari.

Page 29: IKT-ak hezkuntzan

Bibliografia Hezkuntzari aplikatutako teknologia berriak

29

6.- BIBLIOGRAFIA

ESKOLA 2.0

http://www.eskola20.euskadi.net/web/guest;jsessionid=BD98D289A83DE0

1F18C99160A3834081.liferay

http://www.slideshare.net/eskola20/eskola-20-proiektua-eus-ope-nurria-

2331920

http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-

573/es/contenidos/informacion/eskola_bi_puntu_zero/es_eskola20/eskola

20_c.html

http://www.youtube.com/watch?v=tPFsu9P71Lc

IKASYS

http://www.ikasys.net/wordpress/?langswitch_lang=eu

http://ikteroak.blogsome.com/2008/02/05/ikasys-norberaren-trebakuntza-

sistematikoa/

http://www.slideshare.net/ordizia/ikasys-ebaluazioa

http://vimeo.com/2123770

http://www.soziolinguistika.org/eu/node/4031

HELDUTASUN EREDUA

http://g05.berritzeguneak.net/eu/asesorias.php?asesoria=191&tipo=webqu

ests&id=1468

http://issuu.com/ikobaltzeta/docs/ikastetxeenheldutasunteknologikoarene

redura

http://www.slideshare.net/urimare/ikt-ereduappt-otsailak-2009