Download - Hezkuntza kooperatiboa

GALDERAK

• Zein da ikastetxeko ikasketa egitura nagusia (lehiakorra, indibidualista ala kolaboratiboa)?

• Zuen ikastetxeetan, litekeena al da ikasketa kooperatibo taldeak osatzea? Zergatik?

• Ikasleek burutzen dituzten talde-lanetan, ematen al dira ikasketa kooperatiboaren berezko baldintzak?

• Zein aldaketa egin beharko genituzke metodologian ikasleen arteko lankidetza bultzatzeko?

Ikasketa kooperatiboaren inguruako bi gogoeta

Ikasgelan ikasketa kooperatiboa ezartzeak irakaskuntza eta ikasketa egituran oinarrizko alorrak aldatzea dakar- ez bigarren mailakoak edota azalekoak-; erraza ez den egiturazko aldaketak egiteak dakar; eta horrek, denbora, plangintza, lana, e.a. eskatzen ditu.

1.a

Ikasketa kooperatibo talde bat, elkarren artean zerbait egiten duen talde bat baino zerbait gehiago da. Ikastetxeetan burutzen diren talde-lan guztiak ez dira elkarren artean egiten. Gauza bat da lana banatzea , eta beste desberdin bat proiektu bateratu batean elkarren artean lan egitea.

2.a

Eskolako lanak egin eta nork bere ikasketan sakondu asmoz, ikasleek elkarrekin eta koordinaturik, talde misto eta heterogeneo txikietan antolatzetik abiatutako irakaskuntzako prozedura multzo bat aipatzeko erabiltzen

den hitz generikoa da Ikasketa Kooperatiboa.

David eta Roger Jonhson, psikologo sozial eta erreferentziazko autore anaien definizioaren arabera, ikasketa egoera honetan partehartzaileen helburuak oso estu loturik daudenez, partehartzailetako bakoitzak Gainontzekoek euren helburuak eskuratzea lortzen dutenean baino ez ditu bereak lortuko”.

Ikasketa kooperatiboaren definizioa

• Ikasketa kooperatibo taldeko kideek erantzukizun bikoitza daukate: irakasleak irakasten diena ikasi eta taldeko kideek ikas dezaten lagundu.

• Eta ikasketa kooperatibo taldeek helburu bikoitza daukate: eduki akademikoak ikasi, eta beste eduki akademiko bat bezala, taldean lan egiten ikasi. Hau da, ikasteko kooperatzen aritu eta kooperatzen ikasi.

• “Talde-lanetik” haratago jo behar dugu elkarrekin zerbait egiteko (lana banatu eta denon artean zerbait egin, emaitza banakako lan desberdinak elkarren ondoan jartze hutsa balitz bezala).

• Gauza bat da noizean behin talde-lanen bat egitea, eta oso desberdina – era iraunkorrez- taldea “lan taldetan” egituraturik izatea.

• Elkarrekin ikasi ahal izateko, ikasleek “lan-taldeak” osa ditzaten lortu behar dugu (elkarri ikasten lagun diezaioten).

FUNDA

ELKARREKINTZA LEHIAKORRA

ELKARREKINTZA KOOPERATIBOA

ELKARREKINTZA INDIBIDUALISTA

ELKARREKINTZA MOTAK

Onena zein denjakiteko, ikasleak

euren artean lehiatzen dira

Besteak kontutanhartu gabe, bakarka

lan egiten duteeuren

helburuak lortzeko

Ikasle bakoitza berelanaz zein besteenaz arduratu eta denak

lankidetzan aritzen dira

Ikasketa kooperatiboaren oinarriak

Jardueraren egitura Helburuaren egitura Autoritatearen egitura

Ikasleek egin beharrekolan mota

Bakarka edotataldeka

lortu nahi direnhelburuak

Nork kontrolatueta erabakitzen duegin eta ezin egin

daitekeena?


Ikas

keta

ren

egitu

ra

Jard

uera

ren

egitu

raH

elbu

ruar

en

egitu

raA

utor

itate

aren

eg

itura

Indibidualista Lehiakorra Kooperatiboa

Ikasleak bere helburua lortuko du,

gainontzekoek egiten dutena egiten dutela. (Ez dago helburu bera

lortzearen beharrik)

Ikasleak bere helburua lortuko du gainontzekoek eurena lortzen ez badute.

(Helburuen elkarren arteko mendekotasun

negatiboa)

Ikasleak bere helburua lortuko du, gainontzekoek

ere eurena lortzen badute. (Helburuen

elarren arteko mendekotasun

positiboa)

•Lehiakorra ez den bakarkako lana.•Ez da taldeko lanik ematen.•Zirkunstantziala da elkarren artekolaguntza.

•Bakarkako lana eta lehiakorra.•Taldeko lana errefusatu egiten da.•Elkarren arteko laguntzak ez dauka zentzurik.

•Bakarkako lan kooperatiboa.•Taldeko lana ezinbestekoa da.•Bultzatu egiten da elkarren arteko laguntza.

Irakaslearen esku dago curriculum eta

irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren

kudaketa,zeinek ez duen ikasleen arteko

elkarreragina bilatzen.

Irakasleen esku dago curriculum eta

irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren kudeaketa,

eta ikasleen arteko lehiakortasuna bultzatu

dezake edo ez.

Irakasleek ikasleekin partekatzen dute

curriculum eta irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren kudeaketa

eta ikasleen arteko elkarreragina bultzatzen

du.


A Irakaslea B Irakaslea C Irakaslea

Amankomunean daukatena…

1. “Karisma” handia eta ikasleak motibatu, ezagutu eta ikasteko gogoa kutsatzen dien izugarrizko nortasun “erakargarria”.

2. Irakasten dituzten gaiei buruzko ezagupen handia daukate.

Honetan desberdintzen dira…

3. Dauzkaten irakaskuntza trebetasunak eta erabiltzen dituzten teknika eta didaktika baliabideak: guzti hau ulertzeko era, eta beraz, ikasleen jarduera ikasgela barruan antolatzeko daukaten era.

Jardueraren eta ikasketa kooperatiboaren egitura

Jardueraren eta ikasketa kooperatiboaren egitura

A Irakaslea B Irakaslea C Irakaslea

Ikasle bakoitzak bakarrik lan egiten du, besteek

egiten dutenaz ohartu gabe

Irakasleak irakasten dionaz jabetzea eskatzen zaio

Helburu hau lortuko du gainontzekoek zer egiten duten kontutan izan gabe

(EZ DAGO helburuei buruzko elkarren arteko

mendekotasunik)

Jarduera indibidualistaren

egitura

Jarduera lehiakorraren egitura

Jarduera kooperatiboaren

egitura

Ikasle bakoitza bakarrik aritzen da, ikaskideekin

lehian

Irakasleak emandako ikasgaiaz besteak baino

lehenago eta hobeto jabetzea eskatzen zaio

Besteek lortzen EZ badute baino ez du helburu hau

lortuko (Helburuei buruzko elkarren arteko

mendekotasun NEGATIBOA)

Ikasleek lan-taldetxoak osatzen dituzte,

ikasterakoan elkarri lagundu eta adoretzeko.

Irakasten zaionaz jabetu eta ikaskideak ere jabe

daitezen laguntzeko eskatzen zaio ikasle

bakoitzari

Gainontzeko guztiek ERE lortzean badute, lortuko du

ikasleak helburua (Helburuei buruzko

elkarren arteko mendekotasun

POSITIBOA)

Jarduera eta ikasketa kooperatiboaren egitura

A Irakaslea

Jarduera Indibidualistaren

egitura

B Irakaslea

Jarduera lehiakorraren egitura

C Irakaslea

Jarduera kooperatiboaren

egitura

Ikasteko arazoak dauzkaten ikasleak,

gela edo laguntzarako irakaslearengana jo behar dute. Agian, ikaskideren baten

laguntza izan dezakete…


gela edo laguntzarako irakaslearengana jo beharko dute. Nekez

izango dute ikaskideren baten laguntza.


euren ikaskideen laguntza ere izango

dute.

Zer gertatzen da ikasketa arazo handiagoak dauzkaten ikasleekin ondoko egituretan…?

Ikasketa kooperatiboaren ezarpena

C

Taldean lan egitea

irakasgai gisa

B

Taldean lan egitea,

irakasteko baliabide gisa

ATalde kohesioa

Talde handia, talde txikiak, bikoteak…aldi baterako edo

iraunkorrak

Kohesiorako talde-dinamikak, ezagupen

Jolasak, kooperazioa,lasaitze eta gatazkak

konpontzea…

Aldi baterako taldeak edo Iraunkorrak,

homogeneoak edo heterogeneoak

Egitura kooperatibo sinpleak. Egitura kooperatibo konplexuak(Teknika kooperatiboak)

Talde heterogeneoiraunkorrak(Oinarrizko

taldeak)

Taldeak antolatu,talde-lana planifikatueta giza trebetasunakirakasteko baliabideak

Partehartze eremuak…

… ikasketa kooperatiboa ikasgelan ezartzeko

1. Taldearen kohesioa A) Partehartze eremua

Talde-dinamikak, estrategiak eta jarduerak:• Erabakiak hartzerakoan adostasuna sustatzeko• Ikasleen arteko harremana eta ezagupena bultzatzeko• Minusbaliotasunen bat daukan ikaskideren baten partehartzea eta elkarren arteko ezagutza bultzatzeko • Taldean egindako lanaren garrantzia eta eragainkortasuna erakusteko • Ikasleak kooperazio eran aritzeko prestatu eta jabearazteko

3. Talde-lana irakasgai gisa: taldean lan egiten ikasi (C Partehartze Eremua))

Giza trebetasun kooperatiboen praktika sistematikoa Zenbait giza trebetasun kooperatiboak indartzeko egitura eta baliabideakTaldeen barne antolaketa errazteko bailabide didaktikoak (Taldearen Koadernoa eta Taldearen Plangintza)

2. Talde-lana irakasteko baliabide gisa: talde-lana erabili eta bultzatu (B Partehartze Eremua)

Jardueraren egitura kooperatibo sinpleakJardueraren egitura kooperatibo konplexuak (= Teknika Kooperatiboak)

IK-a Programaren edukiak

Talde heterogeneoak osatzeko, taldeko ikasleak hiru azpitaldetan banatuko ditugu:

Taldeko gainontzeko ikaskideak…

Laguntza gehien behar dutenak…

Laguntza eskaintzeko

gaitasun handien daukatenak…

Taldeak osatzea

OSAKETA HETEROGENEOA DAUKATEN TALDEAK:

OSAKETA HOMOGENEOA DAUKATEN TALDEAK:

Taldeak osatzea

Ikasketa Kooperatiborako Taldeak2Ohiko teknikak Ikasketa kooperatiborako teknikak

Lanaren emaitzarekiko interesa Elkarren mendekotasun positiboa: taldeko kide guztien errendimendurik

handienarekiko interesaTalde homogeneoak

Talde heterogeneoakAukeratuta ohi dagoen liderra. Lider bakarra Partekatutako lidergo eta erantzukizunak

Ikaskideei laguntzeko erabakimen askeaTaldekideei laguntzeko erantzukizuna

Helburua: agindutako lana osatu

Giza trebetasunak irakasten dira

Irakaslearen zeregina: emaitza ebaluatzea Irakaslearen zeregina: Taldean egindako lanaren parte hartze eta ikuskapen zuzena

Lana ikasgelatik kanpo egiten da batez ere

Ziurtzat jotzen da gizakiek lagunarteko trebetasunen jabe direna

Helburua: ahalik eta gehien ikasi

Lana ikasgelan egiten da batez ere

Tal

de k

oope

ratib

oen

funt

sezk

o os

agar

riak Taldekatze

heterogeneoa

Aukera berdintasuna

Giza eta talde txikietako

trebetasunak

Taldearen aldizkako

azterketa etahobekuntzarako

helburuakezartzea

Elkarrekiko mendekotasunpositiboa

Banakako konpromisoa, erantzukizun

pertsonala

Aurrez aurreko elkarrekintza pizgarria

Ikasketa kooperatiboaren oinarrizko osagarriak

Metodologia estrategiak Unibertsitateko Irakaskuntzan: Ikasketa Kooperatiboa

Zenbait ideia praktiko3Taldeen osaketa eta prestakuntza

Oinarrizko taldeak:

Lautik seira bitarteko kide kopurua taldeko

Heterogeneoak ( gutxienez aginpide eta trebetasunetan)

Iraunkorrak

Prestakuntza: Zuzendua? Askea?

Beste talde mota batzuk:

Noizbehinkakoak: homogeneo edo heterogeneoak

Metodologia estrategiak Unibertsitateko irakaskuntzan: Ikasketa Kooperatiboa

Zenbait ideia praktiko3Rolak talde kooperatibo batean

Taldearen osaketa eta funtzionamendua errazten duten rolak:

A B). Talde-lana finkatu eta indartzen laguntzen dituzten rolak:B

Arduradun - Koordinatzailea:

(Materiala koordinatu, denbora kontrolatu, hitza eman…)

A1 Sintetizatzaile – laburbiltzaile:

(Taldeak landutako edukiak laburbiltzeaz arduratuko da)

B1

Idazkaria:

(Erabakien berri jasotzen du…)

A2 Ulermenaren egiaztatzaile:

(Egin beharrekoa edo ikasgai izandakoa taldekide guztiek ondo ulertu dutenaren ardura izango du)

B2


Zenbait ideia praktiko3Rolak talde kooperatibo batean

Taldearen osaketa eta funtzionamendua errazten duten rolak:A B). Talde-lana finkatu eta indartzen

laguntzen dituzten rolak:B

Ordenaren ikuskatzaile:

(Ahotsaren doinua kontrolatu, edo banaketa saihesten du…)

A3 Zuzenketaren ikuskatzaile:

(Taldeak burututako lanak edo emandako erantzunak zuzenak direla ziurtatzeaz arduratzen da)

B3

Animatzaile, parte hartzearen sustatzaile: (Animatu eta berotu, laguntza eskaini, parte hartzea sustatu…)

A4 Elkarrizketa eta eztabaidaren sustatzaile:

(Taldekideak adostasunez erantzun eta erabakiak har ditzaten arduratzen da)

B4


Zenbait ideia praktiko3Taldearen aldizkako ikuskapenak eta hobekuntza helburuak

1. Taldeko kide bakoitzaren rolen nondik norakoa

2. Agindutako lanak burutzea

3. Helburuak lortzea

4. Kide guztiak inplikatzea

5. Elkarrekintza maila

6. e.a..

Funtzionamenduan hobetzeko (hau da,eduki gisa talde-laneko ikasketan aurrera egiteko) taldeak aldizka berrikuste lana egin behar dute (taldearen autoebaluazioa):

Eta ebaluazio honen ondoren, denboraldi baten buruan berriz ebaluatuak izango diren hobekuntza helburuak ezarri beharko dira, aurretik dagoen aldirako.

Zenbait talde dinamika oso erabilgarriak dira gelako girorik egokiena lortu ahal izateko:

• Ikasleen arteko harremana eta elkarren arteko ezagutza errazteko: “Altxorra” “Pilota” “Zutaz maiteminduko naiz” “Elkarrizketa”

• Taldean lan egiteko interesa piztu eta honen eraginkortasuna erakusteko: “NASA-ren jolasa”, Role-Playing

• Erabakiak hartzean adostasuna ziurtatzeko: “Talde Nominala” eta “Zutabe Biak”

Talde dinamikak

Egitura kooperatiboak sinple edo konplexuagoak izan daitezke. Egitura sinpleak eskola ordu batean zehar burutu daitezke, errazak dira ikasi edo ezartzeko. Egitura sinple hauetako batzuk oso eragingarriak azaldu dira gela barneko taldeko lan-kooperatiboa ziurtatu edo bermatzerakoan. Hona hemen aipagarrienak:

- Hiru minutuko geldialdia- Zenbakia- Lapitzak erdira- Philips 6/6- Gertakarien teknika- Kontzeptuzko mapa kooperatiboa - Brainstorming (Ideia jaurtiketa)• Bat, bi, lau• Bost minutuko geldialdia• Partekatutako irakurketa• Hasteko pentsatu, gero aritu • Bat eginik• Adituak (Buru-hausgarri txikiak)• Lan biratzailea• Hitzen jokoa • Zenbaiten arteko kontzeptuzko mapa • Oinarria

Egitura kooperatibo sinpleak