7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 1/82
Vicerrectoría de Docencia
Benemérita Universidad Autónoma de Puebla
EstructuraCurricular
Documento Final del Proyecto deConstrucción Participativa del ModeloAcadémico EducativoM!E"VA # BUAP
$ulio %&&'
C(M)*! PA"A E+ P"(CE)( DEAC,UA+-AC*! DE +() M(DE+()
EDUCA,V( . ACAD/MC( DE +A BUAP
C(!)E$( DE D(CE!CA
C(M)*! DE EVA+UAC*! . )E0UME!,(
CU""CU+A"
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 2/82
D"EC,("(
Mtro. Enrique Agüera Ibáñez
"ector Mtro. José Jaime Vázquez LópezVicerrector de Docencia
Dr. Pero !ugo !ernánez "e#eaVicerrector de nvesti1ación y Estudios de Pos1rado
Conse2o de Docencia
M.$. %oo&'o (ernano Porras )án*+ezDirección 0eneral de Educación )uperior
Mtra. ,eorgina Ma&onao LimaDirección 0eneral de Educación Media )uperior
Dr. ,eraro Mart-nez MontesDirector 0eneral de Estudios de Pos1rado
Dra. %osa Montes MiróDirectora 0eneral de nvesti1ación
Estructura Curricular
%
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 3/82
C"/D,()
Coordinador 0eneralM.$ Porras )án*+ez %oo&'o (ernano Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
Coordinadora del !ivel Medio )uperior Mtra. ,eorgina Ma&onao Lima Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión Meia)uperior
Facilitador de traba2os de MesaFacilitador responsable3
Mtra. (&ores !ernánez Ae&aia Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
Facilitadores colaboradores3
Mtra. )antiago "é&&ez Emi&ia (a*u&ta e Lenguas
Mtra. %ob&eo /apata 0orma (a*u&ta e Estomato&og-a
Mtra. %iezu Labiano Ma. Inés Preparatoria Li*. 1enito Juárez
Mtra. ,a&i*ia López Isabe& Es*ue&a e Artes
Mtro. Diez Manue& "ron*o $om2n 3ni4ersitario Ing&és
Mtro. )antos e& Prao ,onzá&ez ,abrie&Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión Meia)uperior
Comisión de "edacción ME)A %
E2e ,em4tico3 Estructura Curricular
Mtro. Emuno Mora&es "epat& (a*u&ta e Ingenier-a 5u-mi*aMtra. Veróni*a 6o&ana A7an*e Mora&es (a*u&ta e E*onom-a
Mat. Juan José Astete !uerta Prep. Emi&iano /apata
Mtra. Dora Maria De Jes2s A&ama %omano Es*ue&a e Artes
(-s. A&4a Eugenia 8rea Lara Prep. Li*. 1enito Juárez ,ar*-a
E2e ,em4tico3 "e5orma al ,ronco Com6nMtra. Mart+a Li&ia !uerta !urtao Prep. )imón 1o&-4ar
Mtra. E&ba e& %o*-o Agui&ar $+a*ón (a*. e Estomato&og-a
Mtra. Maria Maga&ena Ae&a López %i4era Prep. 1enito Juárez ,ar*-aMtra. Dora Maria De Jes2s A&ama %omano Es*. e Artes
E2e ,em4tico3 Per5il 0eneral de E1resoMtra. %osa Maria $ozat& (a*. e Dere*+o 7 $ien*ias )o*ia&es
Mtra. E&ba e& %o*-o Agui&ar $+a*ón (a*. e Estomato&og-a
Estructura Curricular
7
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 4/82
Participantes de la mesa de traba2o8Por orden al5abético9 Agui&ar $+a*ón E&ba e& %o*-o (a*u&ta e Estomato&og-a
A&ama %omano Dora Mar-a Es*ue&a e Artes
9&4arez ,onzá&ez %i*aro (a*u&ta e $ien*ias e &a E&e*tróni*a
Armenta /epea )i&4ia Es*ue&a e $u&tura (-si*a
Astete !uerta Juan José Preparatoria Emi&iano /apata
A7an*e Mora&es Veróni*a (a*u&ta e E*onom-a
$into Mora&es Josué (a*u&ta e Lenguas
$ozat& )án*+ez %osa(a*u&ta e Dere*+o 7 $ien*ias)o*ia&es
$ruz A&manza ,ra*iano (a*u&ta e $ien*ias e &a $omputa*ión
De& ,esso $abrera Ana Mar-a (a*u&ta e (i&oso'-a 7 Letras
,a&i*ia López Isabe& Es*ue&a e Artes
,amboa Este4es Abri& $e&ina (a*u&ta e $ien*ias e &a$omuni*a*ión
,aruño 0a4arrerte %oberto Preparatoria : e 8*tubre
,uerra $oi; José (a*u&ta e Lenguas
,utiérrez ,utiérrez 1en#am-n (a*u&ta e Lenguas
!ernánez 9&4arez Ju&ia (a*u&ta e En'ermer-a
!urtao (igueroa Mart+a Li&ia Preparatoria )imón 1o&i4ar
López %i4era Ma. Maga&ena Ae&a Preparatoria Li*. 1enito Juárez
Luna Pérez Pab&o ". (a*u&ta e Mei*ina
Mar-n $+ago7a Mar-a De Los 9nge&es (a*u&ta e En'ermer-aMora&es "epat& Emuno (a*u&ta e Ingenier-a 5u-mi*a
8rea Lara A&ba Eugenia Preparatoria Li*. 1enito Juárez
Pa&eta Vázquez Ma. De& Pi&ar (a*u&ta e (i&oso'-a 7 Letras
Pa&omino 84ano Mart+a A&i*ia(a*u&ta e $ien*ias (-si*oMatemáti*as
Parra&es ,ómez Mar4in Ismae& Preparatoria )imón 1o&i4ar
Peña Asen#o Juan %amiro Preparatoria : e 8*tubre
Pérez $arranza $e&so (a*u&ta e Lenguas
%am-rez Mora&es José (abián(a*u&ta e Dere*+o 7 $ien*ias)o*ia&es
%iezu Labiano Ma. Inés Preparatoria Li*. 1enito Juárez
%i4era De La %osa Jes2s (a*u&ta e E*onom-a
%ob&eo /apata 0orma (a*u&ta e Estomato&og-a
%omano $aena Mart+a )o*orro (a*u&ta e Aministra*ión
)antiago "é&&ez Emi&ia (a*u&ta e Lenguas
Estructura Curricular
:
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 5/82
"o;qui !ernánez José Preparatoria : e 8*tubre
Vázquez $arrera E&aio (a*u&ta e Arquite*tura
Vi4eros 8&i4era José e Jes2s Preparatoria : e 8*tubre
Participantes en la elaboración del documento baseElaboración3M.$. Porras )án*+ez (ernano Dire*tor ,enera& e Eu*a*ión )uperior Mtra. %uiz $óroba Li&&ián )ubire*tora e P&anea*ión e
In4estiga*ión A*aémi*a e &a D,E)Mtra. )antiago "é&&ez Emi&ia $onse#era e Do*en*ia por &a (a*u&ta
e Lenguas"evisores3Mtro. 94i&a 1en-tez %a7muno $onse#ero e Do*en*ia por &a Es*ue&a
e Mei*ina Veterinaria 7 /oote*niaMtra. ,a&i*ia López Isabe& $onse#era e Do*en*ia por &a Es*ue&a
e ArtesM.$. Jiménez ,onzá&ez Jorge $onse#ero e Do*en*ia por &a (a*. e
$s. e &a $omputa*ión
Mtra. Meina López 8'e&ia Mer*ees $onse#era e Do*en*ia por &a (a*u&tae En'ermer-a
Mtra. %am-rez Apu López "ammara Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión)uperior
"evisión de redacción y corrección de estilo3Li*. $uen*a Lara )usana Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión
)uperior Li*. )a&gao Arro7o %ut+ Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión
)uperior
Comisión para el Proceso de Actuali;ación de los Modelos Educativo yAcadémico de la BUAP del Conse2o De Docencia
8Por orden al5abético9Mtro. 94i&a 1en-tez %a7muno
Es*ue&a De Mei*ina Veterinaria 6/oote*nia
Mtra. $astro 1erna& $on*ep*ión (a*u&ta De Estomato&og-a
Mtro. D-az $árenas A&'onso (e&ipe (a*u&ta De Psi*o&og-a
Mtra. ,a&i*ia López Isabe& Es*ue&a De Artes
Mtro. Jiménez ,onzá&ez Jorge(a*u&ta De $ien*ias De La$omputa*ión
Mtra. Meina López 8'e&ia Mer*ees (a*u&ta De En'ermer-a
Mtro. Parra&es ,ómez Mar4in Ismae& Es*ue&a Preparatoria <)imón 1o&i4ar<
Mtro. Pérez $ruz José %ubén
Es*ue&a Preparatoria <,ra&. Lázaro
$árenas De& %-o<
Mtra. %iezu Labiano Mar-a InésEs*ue&a Preparatoria <Li*. 1enito Juárez,ar*-a<
Mtra. %ob&eo /apata Mar-a ,uaa&upe 0orma (a*u&ta De Estomato&og-a
Mtra. %o#as /aga& Luz Mar-a Es*ue&a Preparatoria <)imón 1o&i4ar<
Mtra. )antiago "é&&ez Mar-a Emi&ia Es*ue&a De Lenguas
Estructura Curricular
<
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 6/82
Comisión de Evaluación y )e1uimiento Curricular del Conse2o de Docencia8Por orden al5abético9
Mtro. 94i&a 1en-tez %a7munoEs*ue&a e Mei*ina Veterinaria 7/oote*nia
Mtra. 1ena4ente Larios %o*-o Es*ue&a e $ien*ias e &a $omuni*a*ión
Mtra. $arreón )án*+ez Emma (a*u&ta e Ingenier-a 5u-mi*aMtra. ,a&i*ia López Isabe& Es*ue&a e Artes
Mtro. ,ar*-a (&ores Ja*into (a*u&ta e $ontaur-a P2b&i*a
Mtra. ,ar*-a López Ma. Ara*e&i (a*u&ta e En'ermer-a
Mtra. !errera Mora Mar-a "riniaEs*ue&a Preparatoria ,ra&. Lázaro$árenas e& %-o
Mtro. Jiménez ,onzá&ez Jorge (a*u&ta e $ien*ias e &a $omputa*ión
Mtro. López 8&azagasti Enrique (a*u&ta e Ingenier-a 5u-mi*a
Mtra. Ma*ias %omero (ernano (a*u&ta e $ien*ias (-si*o Matemáti*as
Mtra. Meina López 8'e&ia Mer*ees (a*u&ta e En'ermer-a
Mtra. Meni4i& López Jenn7Es*ue&a Preparatoria Enrique $abrera1arroso =%egiona&>
Mtro. %o#as /aga& Luz Mar-a Es*ue&a Preparatoria ?)imón 1o&i4ar@
Mtra. "apia %o#as Ame&ia Es*ue&a Preparatoria ?A&'onso $a&erón@
Mtra. Vare&a 8&gu-n A&ma Es*ue&a Preparatoria ?$abrera 3rbana@
Comité E2ecutivo
Directivos D0E)Mtra. (&ores !ernánez Ae&aia )ubire*tora e Desarro&&o A*aémi*o
Dr. ,onzá&ez Pomposo ,ui&&ermo )ubire*tor e E4a&ua*ión
Mtro. ,üemes ,ómez Ina&e*io )ubire*tor Aministrati4o
Mtra. %uiz $óroba Li&&ián )ubire*tora e Desarro&&o $urri*u&ar
Directivos D0EM)Ing. Dom-nguez Montie& 8s*ar )ubire*tor
Mtra. ,i&bón 8rtega $armen )e*retaria "é*ni*a
Dra. 0a4arro %ange& 6aira %esponsab&e e& $entro e In'orma*ióne In4estiga*ión
Mtra. )antiago $risp-n Isabe& )e*retaria "é*ni*a
Mtro. )antos e& Prao ,onzá&ez ,abrie& )e*retario A*aémi*o
Dise=o y An4lisis de )istemas de n5ormaciónLi*. $uen*a Lara )usana Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
Li*. ,utiérrez Agui&ar Virginia Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
Li*. 6áñez Pérez Euaro Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
Estructura Curricular
'
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 7/82
Dise=o de +o1otipo M!E"VALi*. Isaa* )aines ,uinto Vi*erre*tor-a e Do*en*ia
+o1ística
$P Jiménez Vázquez (átima Marie&a Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior $. %or-guez Pérez Maribe& Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
Mtra. ,ar*-a A&ar*ón Mar-a e& %e'ugio Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
$. Mora&es %osas Abra+amDire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. /amarripa /amarripa Este&aDire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. $ruz Pa&eta Esa2Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
Comunicación
Li*. León Arenas Mart+a Patri*ia Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior Li*. Pinea )án*+ez ,abrie&a Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
Li*. )a&gao Arro7o %ut+ Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
$. Enr-quez 8rtega )onia A7é Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
Li*. López $abani&&as Mar&enne Juit+ Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
$. Pérez !errera $on*ep*ión Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
)e a1radece también el apoyo en la or1ani;ación a38Por orden al5abético9
$. A*e4eo Me#-a Migue& 9nge&
Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
=Monitor>$. Agui&ar %or-guez 1&an*a Mati&e Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
$. 1arbosa Pérez 8s*ar Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. $a#i*a 9nge&es Eit+Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. $ampos Armenia Laura por'irioDire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. $one (&ores José LuisDire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. $ontreras %omero Aurea MonserratDire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. $ruz $ruz Aani Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. ,ómez !errera MargaritaDire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. !ernánez !ernánez $e*i&iaDire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. Jiménez Anrae 1eatriz ArianaDire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
Mtra. Lara Anrae Veróni*a Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
Estructura Curricular
>
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 8/82
$. Lea& )án*+ez (e&ipe 6asser Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. 0egreros "orres ,abrie&aDire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
Li*. 8s*ar Pérez Vi*erre*tor-a e Do*en*ia
$. 5uiroz !errera 0an*7Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
=Monitor>$. %amos "re#o %a'ae&
Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
$. %or-guez $oe&&o Maria (e&i;Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
Li*. )a2& "errazas 1riones Vi*erre*tor-a e Do*en*ia
$. Ve&az*o %uiz Mar-a ,uaa&upe De& %o*-oDire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior=Monitor>
Adem4s? se a1radece a los directivos de las di5erentes UnidadesAcadémicas? por el apoyo en el préstamo de espacio 5ísico? para llevar acabo las di5erentes reuniones3
8Por orden al5abético9Es*ue&a e Lenguas
Es*ue&a e Artes
Es*ue&a e 1io&og-a
Es*ue&a e $omuni*a*ión
(a*u&ta e Arquite*tura
(a*u&ta e $ien*ias (-si*o Matemáti*as
(a*u&ta e Aministra*ión
(a*u&ta e $ien*ias e &a $omputa*ión
(a*u&ta e $ien*ias e &a E&e*tróni*a
(a*u&ta e $ien*ias 5u-mi*as
(a*u&ta e $ontaur-a P2b&i*a
(a*u&ta e $u&tura (-si*a
(a*u&ta e Dere*+o 7 $ien*ias )o*ia&es
(a*u&ta e E*onom-a
(a*u&ta e En'ermer-a
(a*u&ta e Estomato&og-a
(a*u&ta e (i&oso'-a 7 Letras
(a*u&ta e Ingenier-a
(a*u&ta e Ingenier-a 5u-mi*a
(a*u&ta e Mei*ina
(a*u&ta en Psi*o&og-a
Instituto e (-si*a
Estructura Curricular
@
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 9/82
!DCE
B. Introu**ión BC:. Mar*o "eóri*o B
:. B. E& $urr-*u&o B
:.:. 8rienta*iones $urri*u&ares B:.:.B. "rai*iona&ista B:.:.:. $onu*tista B:.:.F. Progresista B:.:.G. $ontru*ti4ista B:.:.H )o*ia& Parti*ipati4a B
:.F E& 5ue+a*er e& $urr-*u&o B:. G. Moe&os e 8rganiza*ión $urri*u&ar B
:.G.B> $urr-*u&o e Materias o Linea& :C:.G.: $urr-*u&o $orre&a*ionao :B:.G.F> $urr-*u&o "rans4ersa& :B
:.H. "rans4ersa&ia *urri*u&ar :F:.. E& sistema e $réitos *omo una (orma e Aministra*ión $urri*u&ar :F:. Per'i& e Egreso :H
F. Diagnosti*o :F.B Diagnósti*o e& )istema e $réitos. :F.: Diagnosti*o e& Per'i& e Egreso FBF.F Diagnosti*o e& "ron*o $om2n 3ni4ersitario ="$3> FBF.G Diagnosti*o e &a Aministra*ión "empora& e& Programa F:
F.G.B 0i4e& )uperior F:F.G.: 0i4e& Meio )uperior FH
F.H Diagnosti*o e &os Pro*esos e E4a&ua*ión 7 $erti'i*a*ión en &a 13AP FG. Propuesta $entra& GC
G. B. Estru*tura $urri*u&ar GCG.B.B. 0i4e& )uperior GC
G.B.B. B. Prá*ti*a Pro'esiona& $r-ti*a G:G.B.B. :. "ron*o $om2n 3ni4ersitario GF
G.B.B. F. E#es "rans4ersa&es GGG.B.:. 0i4e& Meio )uperior GGG.B.F. "é*ni*o )uperior 3ni4ersitario GG
H. (&e;ibi&ia GGH.B )a&ias Latera&es GGH.: "itu&a*ión. GHH.F "itu&a*ión M2&tip&e GH.G. Moa&iaes Eu*ati4as G
H.G.B. Eu*a*ión Presen*ia& . GH.G.:. Eu*a*ión a Distan*ia GH.G.F. Eu*a*ión a )emies*o&arizaa o semipresen*ia& GH.G.G. Eu*a*ión Abierta G
H.H. 0i4e& Meio )uperior G
. Propuestas 8perati4as HB. Ane;os H:.B. $ambios Estru*tura&es. H:.:. Impa*to en &a 0ormati4ia. HF.F. %ees A*aémi*as. HG
%e'eren*ias H Apéni*e C,&osario
Estructura Curricular
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 10/82
CU""CU+( !),,UC(!A+ DE+ M(DE+( M!E"VA
!,"(DUCC*!
E& estuio en e& *ampo e& *urr-*u&oK en nuestro pa-sK toma auge en &a
é*aa e &os setentas *on e& esarro&&o e &a *orriente e &a Diá*ti*a $r-ti*aini*iánose &a *onstru**ión e &a "eor-a $urri*u&ar 7 se sientan &as bases para e&
Diseño 7 &a E4a&ua*ión $urri*u&ar *onsierano en primera instan*ia &as
propuestas eri4aas e &a Peagog-a 0orteameri*anaK prin*ipa&mente &as e
!i&a "aba 7 %a&p+ "a7&erK pasano por un perioo posterior puramente
*ontestatarioK 7 'ina&mente arribar una serie e propuestas e i'erentes autores
*on'ormano &a es*ue&a me;i*ana. Entre &os más esta*aos se pue men*ionar
a 9nge& D-az 1arrigaK A&i*ia e A&baK Margarita PanszaK %aque& ,&ázmanK Mar-a e
Ibarro&a 7 (ria D-az 1arrigaK entre otros.
En &os 2&timos quin*e añosK &a re4isión *urri*u&ar en e& ni4e& superior +a
tomao ma7or impu&so 7 e manera pau&atina se +an io in*orporano &a ma7or-a
e &as uni4ersiaesK tanto p2b&i*as *omo pri4aas. Este 'enómeno se presenta
por &a presión resu&tante e& pro*eso e g&oba&iza*iónK ?one &as e*onom-as
na*iona&es en Améri*a Latina 4i4en e& esastre programaoK 7 no obstante esoK no
se isipan e& too &os sueños 7 &as promesas e& neo&ibera&ismo. Disminu7e e&
ingreso per cápitaK 7 e& emp&eo se reu*e en términos re&ati4os 7 abso&utos en &a
ma7or-a e &os pa-ses. 6 entre &os atenuantes e*onómi*os e &a *atástro'e 'iguran
e moo prominenteK &a inmigra*iónK &a e*onom-a in'orma& 7K ni mooK e&
nar*otrá'i*o. 6 esto trae *onsigoK irremisib&ementeK &a *a-a en e& gasto rea& en
eu*a*iónK sa&uK *u&turaK 4i4iena 7 asisten*ia@ =Monsi4aisK $. Eu*a*ión 7
$u&tura 4igen*ia e& Lai*ismo> as- *omo e &as po&-ti*as interna*iona&es 7 &a
e;pe*tati4a e in*&usión en otros mer*aos e traba#o e &os pro'esiona&esegresaos e institu*iones e eu*a*ión superior me;i*anas.
La respuesta e &as po&-ti*as p2b&i*as me;i*anas 'ue &a e in*&uir en e&
sistema eu*ati4o &a ma7or-a e &as propuestas e organiza*iones *omo &a 8$DEK
e& 1an*o Munia& 7 30E)$8K entre otras prin*ipa&mente en &o que *on*ierne a ?&a
Estructura Curricular
&
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 11/82
*a&iaK pertinen*ia e interna*iona&iza*ión e &a eu*a*ión@. Por &o que e4iene &a
aop*ión e& enominao )istema e $réitos 'orma e organiza*ión 7
aministra*ión *urri*u&ar que aoptaron o trataron e aoptar &a ma7or-a e &as
institu*iones 7 *on estoK se preten-a &a a*tua&iza*iónK moerniza*ión 7 '&e;ibi&ia
e& *urr-*u&o. )obre &a propuesta e;ist-an ante*eentes e &a A03IE)K que en
BF pub&i*a e& o*umento De*&ara*ión e "epi* que *ontiene &os *riterios para &a
asigna*ión e& 4a&or en *réitosK &o que permitió +omogeneizar&os 7 e& que a&gunas
institu*iones poneraran sus p&anes en *réitosK aunque no se organizaran e
esta 'orma.
Los pro*esos e e4a&ua*ión e &os programas Eu*ati4os aquieren
importan*ia a partir e &os años o*+enta 7 se mani'iesta en &as po&-ti*as 7programas que +an emprenio &os gobiernos e toa &a orbeK apo7aos por
organismos interna*iona&es *omo &a 8rganiza*ión e &as 0a*iones 3nias para &a
Eu*a*iónK &a $ien*ia 7 &a $u&tura =30E)$8>K 7 es e& ante*eente e &a
A*reita*ión *omo un meio para re*ono*er 7 asegurar &a *a&ia e &os
Programas Eu*ati4os.
En Mé;i*o &a e4a&ua*ión se institu*iona&izo *on e& Programa para &a
Moerniza*ión Eu*ati4a BBGK en éste programa se in*orporó *omo una
a**ión 'unamenta&K &a e impu&sar &a me#ora e &a *a&ia e &a Eu*a*ión
)uperior a tra4és e pro*esos e e4a&ua*ión interna 7 e;terna e &as Institu*iones.
Para a4anzar en e& &ogro e éste ob#eti4oK &a $oorina*ión 0a*iona& para &a
P&anea*ión e &a Eu*a*ión )uperior =$8MPE)> *reo en B &a $omisión
0a*iona& e E4a&ua*ión e &a Eu*a*ión )uperior =$80AEVA>K &a *ua& +a
'omentao ese enton*es &a auto e4a&ua*ión e &as institu*iones que 'orman
parte e& subsistema p2b&i*o uni4ersitario. En BB &a $8MPE) *reo &os $omités
Interinstitu*iona&es para &a E4a&ua*ión e &a Eu*a*ión )uperior =$IEE)>K
estinaos a rea&izar e4a&ua*ión iagnosti*a 7 a*reita*ión e Programas
Estructura Curricular
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 12/82
A*aémi*osK as- *omo e &as 'un*iones e aministra*ión 7 gestión 7 e i'usión 7
e;tensión e &a *u&tura e &as Institu*iones e Eu*a*ión )uperior =IE)>.
Para&e&amenteK a &o &argo e &a é*aa pasaa surgieron i4ersas
organiza*iones espe*ia&izaas que +an &&e4ao a *abo pro*esos e a*reita*ión
e Programas A*aémi*os. En :CCC se institu7e 'orma&mente e& $onse#o para &a
A*reita*ión e &a Eu*a*ión )uperior A.$. =$8PAE)>K que es &a instan*ia
*apa*itaa 7 re*ono*ia por e& ,obierno (eera&K a tra4és e &a )e*retar-a e
Eu*a*ión P2b&i*a =)EP>K para *on'erir re*ono*imiento 'orma& a 'a4or e
organiza*iones *u7o 'in sea a*reitar programas a*aémi*os e eu*a*ión
superior que o'rez*an Institu*iones p2b&i*as 7 parti*u&ares =$8PAE)K
.*opaes.org.m;NqueOesOe&O*opaes>.Esto generó en &as IE) una inámi*a e e4a&ua*ión 7 reiseño e sus
p&anes 7 programas e estuio para *onseguir &a a*reita*ión. As- uni4ersiaes
*omo &a Vera*ruzanaK &a Autónoma e 6u*atánK &a e )an Luis Potos- 7 e& Instituto
Po&ité*ni*o 0a*iona&K proponen e instrumentan moi'i*a*iones a sus moe&os
A*aémi*os 7 su *urr-*u&o.
La 13AP e BB a BF rea&iza su auto e4a&ua*ión a tra4és e i4ersos
'oros *on &os se*tores uni4ersitarios as- *omo una e4a&ua*ión e;terna a tra4és e
e'ini*iones pub&i*aas por A03IE)K )EP 7 $80A$6" 7 e &as re*omena*iones
espe*-'i*as e& $onse#o para e& Desarro&&o Eu*ati4oK que presi-a P+i&&ip $oobms
7 &a a*aemia para e& esarro&&o eu*ati4o. Esta e4a&ua*ión 'ue &a base *r-ti*a que
'unamentó &as 'ormu&a*iones e& Pro7e*to (éni;. De éste o*umento emanaron
os meias prá*ti*as E& estab&e*imiento e& e;amen e amisión ap&i*ao a
partir e BF por e& $o&&age 1orra 7 e& %eg&amento e Ingreso Permanen*ia 7
Egreso e &os EstuiantesK aprobao por e& *onse#o 3ni4ersitario e& :G e 'ebrero
e BH.
La puesta en mar*+a e& Pro7e*to (éni; imp&i*aba e& *ambiar e& Moe&o
A*aémi*o e;istente. Para esto e B: a BG se &&e4ó a *abo &a e4a&ua*ión
Estructura Curricular
%
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 13/82
*urri*u&ar e &os :: p&anes e estuios e;istentes ano *omo resu&tao un nue4o
moe&o a*aémi*o que priorizaba e& Desarro&&o integra& e& uni4ersitario en una
intera**ión permanente *on su entornoK proponieno &a *onstru**ión e un
*urr-*u&o que *ontemp&ara programas a*aémi*os '&e;ib&esK 4ersáti&esK moernos 7
*on grao e interna*iona&ia =P&an e Desarro&&o e &a 13AP BGB>. Este
*ambio *urri*u&ar se a a tra4és e &a imp&ementa*ión e& )istema e $réitosK
*u7o 4a&or se presupon-aK resi-a en &a *on4enien*ia prá*ti*a e otar a &os
estuiantes e una *arga a*aémi*a *on su'i*iente '&e;ibi&ia *omo para
ae*uar su esarro&&o pro'esiona& a sus intereses 7 pro7e**ión en &a so*iea.
En este esquema &os semestres son sustituios por perioos es*o&ares
*uatrimestra&es *on e& ob#eti4o e que a& introu*ir en e& *a&enario es*o&ar un
perioo ai*iona& =4erano>K &ograr &a '&e;ibi&ia 7 &a 'orma*ión Inter 7mu&tiis*ip&inariaK 7a que este perioo &e aba &a posibi&ia a& a&umno e
ae&antar materias =so&o para &os ni4e&es e Li*en*iatura 7 té*ni*o> *on e& 'in e
terminar su *arrera en un &apso e tres añosK para in*orporarse a& se*tor
prou*ti4o e manera inmeiataK o bien si as- &o eseabaK por ne*esiaes e
+orarioK a&argar&o +asta siete años 7 meio. =3ni4ersia ,a*etaK 13APK año VIIIK
0o. >
Durante este pro*eso se ete*taron B:: *ursos *omunes que permitir-an
e4itar &a mu&tip&i*a*ión e asignaturas *on *ontenios seme#antesK 7 se propuso &a
*rea*ión e un "ron*o $om2n 3ni4ersitario ="$3> *on *ursos e natura&eza
interis*ip&inaria 7 *omp&e#a que permita esarro&&ar en e& estuiante pro*esos e
pensamiento *r-ti*o 7 ana&-ti*oK in*enti4ar &a *reati4ia 7 &a apropia*ión e 'ormas
mu*+o más '&e;ib&es e pensar a*er*a e *ómo *on*ebir e& muno. Lo que
*onstitu7e &os e&ementos que permiten a &os egresaos seguir aprenieno
urante toa su 4ia pro'esiona&. =$ata&ogo e programas e& "ron*o $om2n
3ni4ersitario 13AP. D,E)K BH>.
As- se in*orporanK para &a aquisi*ión e +abi&iaesK e& mane#o e una
seguna &engua =Lengua E;tran#era> 7 e& mane#o e &a *omputaora =*omputa*ión>
Estructura Curricular
7
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 14/82
que son eterminantes para &a inser*ión en e& mer*ao &abora& 7 por otra parte &as
materias e ,&oba&iza*iónK Dere*+os !umanos 7 E*o&og-a que permitan &a
interis*ip&inarieaK 7a que *onten-an temas que por su *omp&e#ia requer-an e
un aná&isis que abar*ara e& en'oque metoo&ógi*o e i4ersas is*ip&inas.
En e& año :CCC *on e& egreso e &a primera genera*ión e& sistema e
*réitosK se ap&i*o e& programa e e4a&ua*ión *urri*u&ar enominao ?Pro'esiones
:CCC@ e& *ua&K por i4ersas razonesK se 4io reu*io a una re4isión 7 a*tua&iza*ión
e p&anes 7 programas e estuioK *onsiguiénose un H. e p&anes 7 un
H. e programas re4isaos. =In'orme e &a $omisión Institu*iona& Pro'esiones
:CCC@>.
En &o re'erente a& 0i4e& Meio )uperior en &a “2&tima é*aa e& ba*+i&&erato
3ni4ersitario +a su'rio tres importantes moi'i*a*iones a& P&an e estuiosK esto
se ebe a i'erentes e4entosK que sobre 0i4e& meio superiorK +an su*eio a
0i4e& na*iona& en BB se +a*e p2b&i*o e& In'orme $oombsK one se *uestiona
seriamente e& ba*+i&&erato uni4ersitario.
Este in'orme tiene gran impa*to sobre autoriaes 7 o*entes e& ni4e&
meio superiorK e ta& 'orma que surge &a preo*upa*ión por parte e autoriaes 7
o*entes e me#orar &a *a&ia e& estuiante que estamos egresanoK 7 se
p&antea un *ambio e& P&an e EstuiosK *omo e&emento 'unamenta& para me#orar
&a *a&ia e& egresao.
La po&-ti*a )a&inista que &&e4aba *onsigo e& "ratao e &ibre *omer*ioK &a
g&oba&iza*ión *omo 'enómeno munia&K 7 &a *ompetiti4ia en &os i'erentes
reng&onesK originó un nue4o *ambio en iseño *urri*u&arK 7 este se io en BG.
A partir e& año e BH en &a 1enemérita 3ni4ersia Autónoma e Pueb&aK
se rea&izó por primera 4ez un riguroso e;amen e amisión se&e*ti4o &&amao
E;amen e Aptitu A*aémi*aK rea&izao por una Institu*ión e;tran#era &&amaa
Estructura Curricular
:
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 15/82
$o&&ege 1oarK este e;amen se basa 'unamenta&mente en &as +abi&iaes 7
estrezas e& estuiante en &a *omprensiónK inu**iónK eu**iónK e interpreta*ión
e te;tosK as- *omo su +abi&ia para reso&4er prob&emas matemáti*osK para &os
*ua&es no se requiere un a&to grao e *ono*imiento e &a materiaK sino eu**iónK
aná&isis 7 rapiez en &a reso&u*ión e prob&emasK ese mismo año se ini*ió *omo
po&-ti*a e &a 13APK =7 no só&o e &a 3ni4ersiaK sino en genera& e toas &as
Institu*iones Pub&i*as e Eu*a*ión )uperior> por primera 4ez en su +istoria e&
re*+azo masi4o e aspirantesK 7a que e apro;imaamente BGCCC aspirantesK
só&o se re*ibieron a CCC en &as i'erentes 'a*u&taes e &a 3ni4ersia.
En este mismo año otras Institu*iones P2b&i*as e &a *iua e Pueb&a
*omo e& "e*no&ógi*oK 7 &a 0orma& )uperiorK también reu#eron su matr-*u&aKamitieno a &os aspirantes por &a *a&i'i*a*ión obtenia en e& e;amen e amisión.
Esta po&-ti*a imp&ementaa por &as Institu*iones Pub&i*as en &os 2&timos
añosK +a &&e4ao a una *ompeten*ia imp&-*ita e& 0i4e& Meio )uperiorK en e&
sentio e qué Institu*ión o Institu*iones &ogran *o&o*ar a& ma7or n2mero e
aspirantes en &as Institu*iones P2b&i*as e Eu*a*ión )uperiorK que son &as que
tienen una ma7or emana e ingresoK *o&o*ano a& estuianteK *on un
sentimiento e que su es'uerzo e tres añosK 4a a ser meio 7 *a&i'i*ao por un
e;amen e : +orasK epenieno e esto su 'uturo 7 quizás e& rumbo e su 4ia.
Ese mismo año e BHK 'ue one por primera o*asión se presentó
p2b&i*amente una *ompara*ión entre &as i'erentes Institu*iones Eu*ati4as e&
0i4e& meio )uperiorK *u7os aspirantes so&i*itaron ingreso a &a 13AP obser4ano
que &as Preparatorias e &a 13AP se en*ontraron en e& pen2&timo &ugar en e&
por*enta#e e ingreso &ograo por &os aspirantes.
Estos resu&taos originaron que en B se estru*turara e& P&an e reiseño
*urri*u&ar e& ba*+i&&erato 3ni4ersitarioK one se en*uentran in*&uiosK en su
2&tima 'ase &a misiónK &os ob#eti4osK &as metasK e& per'i& e& estuianteK e& per'i& e&
Estructura Curricular
<
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 16/82
o*enteK 7 e& moe&o *urri*u&ar a*tua& que se en*uentra 4igente en e& 1a*+i&&erato
3ni4ersitario@. =(1(CCH>
% MA"C( ,E*"C(
% El Currículo
E& *on*epto *urr-*u&um e a*uero a &a en*i*&opeia !ispáni*a :CCF se
e'ine *omo &a ?(ormu&a*ión e ob#eti4osK *ontenios 7 a*ti4iaes que se
esarro&&an en &a institu*ión es*o&ar para un ni4e&K *urso o materia@. "ambién
esigna e& programa eta&&ao e una is*ip&ina o re&a*ión e materias para un
*i*&oK seminario o *ursi&&o. A 4e*es e& término se *aste&&aniza *omo *urr-*u&oK se
&&ama también p&an e estuios. )in embargo en &as i'erentes *orrientes
eu*ati4asK e& término se 4ue&4e po&isémi*oK es e*irK se e'ine ese i'erentesperspe*ti4as en re&a*ión *on e& mar*o e re'eren*ia eu*ati4o 7 4a ese &os
programas e estuio +asta un *ampo e in4estiga*ión 7 prá*ti*a 7 en *onstante
*on'igura*ión por &a interepenen*ia *on &as 'uerzas que &o *on'iguran.
En éste o*umento e& *urr-*u&o ebe entenerse *omo e& ?P&an que norma
7 *onu*eK e;p&-*itamenteK un pro*eso *on*reto 7 eterminao e enseñanza
apreniza#e que se esarro&&a en una institu*ión eu*ati4a. Es un *on#unto
re&a*ionao e *on*eptosK proposi*iones 7 normasK estru*turao en 'orma
anti*ipaa a a**iones que se quiere organizar en otras pa&abras es una
*onstru**ión *on*eptua& estinaa a *onu*ir a**ionesK pero no &as a**iones
mismasK si bienK e e&&as se esprenen e4ien*ias que +a*en posib&e introu*ir
a#ustes o moi'i*a*iones a& p&an@ =ArnazK José A. BFK &a P&anea*ión *urri*u&arK
"ri&&asK Mé;i*oK p.>.
En e& *urr-*u&o se sintetizan &os 'a*tores po&-ti*oe*onómi*os 7 so*io*u&tura&esK
mismos que eterminan e& que+a*er eu*ati4o e una institu*ión 7 e& esarro&&o e
sus pro*esos e genera*iónK re*onstru**iónK apropia*ión 7 ap&i*a*ión e&
*ono*imiento. =De Alba, A. 1991. Evaluación curricular. UNAM >.
Estructura Curricular
'
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 17/82
%% (rientaciones Curriculares
!istóri*amente e;isten orienta*iones *urri*u&ares *u7a e4o&u*ión +a estao
in'&uen*iaa por e& esarro&&o so*ia&K *ient-'i*o 7 te*no&ógi*oK bus*ano impu&sar un
moe&o eu*ati4o a*ore *on &as ne*esiaes e;istentes. As- se puee men*ionar
a &a orienta*ión
%% ,radicionalista *u7o propósito se *entra en e& esarro&&o e &as 'a*u&taes
+umanas 7 e& *ará*ter a tra4és e &a is*ip&ina 7 &a imp&anta*ión e& buen e#emp&o
7 &as re&a*iones autoritarias su metoo&og-a se *ara*teriza por ser 4erba&istaK
transmisionistaK memor-sti*a 7 repetiti4a.
%%% Conductista *onsiera prin*ipa&mente &a ingenier-a so*ia& 7 té*ni*o
prou*ti4aK a*umu&a*ión 7 aso*ia*ión e apreniza#esK estrezas e *ompeten*ias
obser4ab&es 7 una 'i#a*ión a tra4és e& re'uerzo.%%7 Pro1resista permite e& a**eso a ni4e&es inte&e*tua&es superioresK en one
e& o*ente a*t2a *omo un 'a*i&itaorK pero no se piere &a re&a*ión 4erti*a&.
%%: Contructivista nos remite ?a &a iea e que tanto &os ini4iuos *omo &os
grupos e ini4iuos *onstru7en ieas e *ómo 'un*iona e& muno. )e amite
también que &os ini4iuos 4ar-an amp&iamente en e& moo que e;traen signi'i*ao
e& muno 7 que tanto &as *on*ep*iones ini4iua&es *omo &as *o&e*ti4as sobre e&
muno *ambia *on e& tiempo@. Es una *orriente epistemo&ógi*a preo*upaa por
is*ernir &os prob&emas e &a 'orma*ión e& *ono*imiento +umano 7 se basa en e&
estuio e& 'un*ionamiento 7 e& *ontenio e &a mente e &os ini4iuos tenieno
*omo representantes a Piaget 7 VigotsQ7 =D-az 1arriga BF>.
%%< )ocialparticipativaK es una e &as *orrientes e& *onstru*ti4ismo que
*onsiera e& apreniza#e *onte;tua&izao entro e *omuniaes e prá*ti*aK esto
permite re*onsierar que e& sa&ón e *&ases no es e& 2ni*o sitio en e& que se
promue4e e& *ono*imientoK sino que se requiere e &a uti&iza*ión e +erramientas
simbó&i*as e origen so*ia&.
En esta orienta*ión &os a&umnos esarro&&an sus *apa*iaes e intereses en
torno a &as ne*esiaes so*ia&es e&N&a maestroNa es in4estigaorNa e su prá*ti*aK
&a *uestionaK &a *on'ronta 7 &a moi'i*a. E& au&a es un ta&&er one se iseñan
Estructura Curricular
>
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 18/82
pro7e*tos para e& me#oramiento ini4iua&K so*ia& 7 *omunitarioK en &os que
intera*t2an *omuniaesK a&umnosNas 7 pro'esoresK en estos ta&&eres e&
*ono*imiento se *onstru7e sobre prob&emas espe*-'i*osK prob&emas so*ia&es que
se e;perimentan más a&&á e& au&a 7 que se sistematizanK is*uten 7 resue&4en *on
sentio *r-ti*oK too esto ba#o &os postu&aos e& que+a*er *ient-'i*o 7 e &a
re*onstru**ión 7 *onstru**ión e& *ono*imiento. Esto genera nue4os *on*eptos a&
ser4i*io e &a in4estiga*iónK e &a *omunia 7 e &a so*iea que sir4en e base
para *ua&i'i*ar a &a eu*a*ión.
$onsierano &a responsabi&ia que una institu*ión *omo &a nuestra tiene
*on &a so*iea a*tua&menteK se *ree que &a orienta*ión socialparticipativa será
&a que respona a &os *ompromisos so*ia&es que se tiene *omo UniversidadP6blica
%7 El ueGacer del Currículo
$ésar $o&& =BK Pág. G> *onsiera que &os *uatro granes *ap-tu&os para
iseñar un *urr-*u&o son Hué ense=arI? HCu4ndo ense=arI ? HCómo
ense=arI Hué? cómo y cu4ndo evaluarI
En &a orienta*ión so*ia&parti*ipati4a *obran espe*ia& importan*ia otros os
*ap-tu&os HPara Jué ense=arI 7 HPara Juién ense=arI Hué sectores o
1rupos sociales ser4n bene5iciadosI aqu- es one se *entra &a posibi&ia e
que &a institu*ión tras*iena so*ia&mente. Para esto es ne*esario tomar en *uenta
que una institu*ión que bus*a &a tras*enen*ia so*ia& ebe estar abierta a& *ambioK
4a&orano e in*orporano e& *ono*imiento 7 e;perien*ia e& entornoK generano 7
mantenieno espa*ios e apreniza#e que &a *onstitu7an *omo una *omunia e
apreniza#eK *rea*ión 7 re*rea*ión e *ono*imientos *on signi'i*ao so*ia&K que
*onsiera un *urr-*u&o trans4ersa& teniente a asumir *on 4isión uni4ersa& &a
rea&ia e& pa-s posibi&ita &a 'orma*ión e pro'esiona&es integra&esK que 4en a su
pro'esión *omo una 'orma e *re*imiento persona& 7 e ser4i*io a &os emásK
eu*aosNas para &a parti*ipa*ión en &a so*iea.
Estructura Curricular
@
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 19/82
En &as propuestas *urri*u&ares más i'unias se *onsiera que
intera**ionan *in*o *urr-*u&os e& *urr-*u&o 'orma&K pres*rito u o'i*ia&K e& *urr-*u&o
4i4io o enominao también opera*iona&K e& *urr-*u&o o*u&toK e& *urr-*u&o nu&o 7 e&
e;tra*urr-*u&o.
En &a *on*ep*ión so*ia&parti*ipati4a e& Moe&o Miner4a no se *onsiera e&
*urr-*u&o nu&o 7 e& e;tra*urr-*u&oK 7a que &os espa*ios e apreniza#e se e;tienen
más a&&á e &os muros e &a institu*iónK por &o que se in*orporan nue4as 7 4ariaas
e;perien*iasK *onsieraas *omo parte e &a 'orma*iónK ese está orienta*ión
*obra espe*ia& importan*ia e& enominao *urr-*u&o trans4ersa&.
% : Modelos de or1ani;ación curricularDi4ersos autores están e a*uero en que se eben tomar en
*onsiera*ión moe&os para organizar e& *urr-*u&oK e ta& manera que su
imp&ementa*ión garanti*e &os resu&taos más óptimos 7 a su 4ez re'&e#e su misiónK
sus propósitos 7 ob#eti4osK &as re&a*iones que guara *on &a so*ieaK su
*on*ep*ión e +ombreK *ien*iaK *ono*imiento 7 enseñanzaapreniza#e es e*ir
ebe trau*ir su posi*ión ieo&ógi*aK 'i&osó'i*aK so*ia& 7 po&-ti*a.
En &o que se re'iere a& tipo e moe&o no e;iste un a*ueroK por &o que se
+an generao i4ersos tipos e organiza*ión *urri*u&ar 7 *orresponen a& esp-ritu
e *aa institu*ión.
En *aa moe&o e organiza*iónK sub7a*en posturas 'i&osó'i*as e
ieo&ógi*as que se e;presan en i'erentes imensiones. )eg2n D-az 1arriga
=BB> son tres para &a estru*tura*ión e& *urr-*u&o
B. E& ni4e& epistemo&ógi*oK que se re'iere a &a manera en que se *on*ibe e&
*ono*imiento.
:. E& ni4e& psi*o&ógi*oK que se re'iere a &as e;p&i*a*iones teóri*as e& apreniza#e.
F. E& ni4e& e *on*ep*ión uni4ersitariaK que se re'iere a &a 'orma en que se *on*ibe
e& 4-n*u&o uni4ersiaso*iea.
Arreono =BB> por su parteK argumenta que se presentan *in*o
prob&emas a& 'unamentar 7 organizar e& *urr-*u&o.
Estructura Curricular
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 20/82
B. E& *onte;to ieo&ógi*o.
:. E& tratamiento e &os *ontenios.
F. Los prin*ipios e apreniza#e.
G. La interre&a*ión o*entea&umno.
H. La integra*ión e &a teor-a 7 &a prá*ti*a.
$onsierano &as imensiones 7 &os prob&emas anterioresK &os prin*ipa&es
moe&os e organiza*ión *urri*u&ar son a> $urr-*u&o e ob#etos e trans'orma*ión
b> $urr-*u&o 'usionaoK *> $urr-*u&o e *ampos amp&ios o e áreas > $urr-*u&o
este&arK e> $urr-*u&o e tron*o *om2nK '> $urr-*u&o e &a e;perien*iaK g> $urr-*u&o
integra&K +> $urr-*u&o mou&ar. i> $urr-*u&o e materiasK #> $urr-*u&o *orre&a*ionao
7 Q> $urr-*u&o trans4ersa&. De &os *ua&es so&o men*ionaremos &os tres 2&timos quesir4en e sustento a& presente o*umento =Mesa : 7 Asesores>
%:9 Currículo de Materias o +ineal
Es &a manera más antigua 7 *&ási*a e orenar e& *urr-*u&oK está
en*aminao a& esarro&&o e eterminaas *apa*iaes en e& ini4iuoK requiere
para e&&o e una estru*tura organizaa 7 obee*e a una estru*tura #erárqui*aK &a
*ua& es eterminaa por &os propósitos que se persigan.
La esen*ia e &a organiza*ión por materias *onsiste en seguir una &ógi*a e
&a is*ip&ina pertinenteK tanto en e& *ontenio *omo en &a e;perien*ia e
apreniza#e.
E& espe*ia&ista e &a is*ip&ina es quien etermina &a &ógi*a e &os
*onteniosK 7 &os en*argaos e& iseño e& *urr-*u&o 7 e& o*ente eben en*ontrar
&a 'orma para aprener e& *ontenio ta& 7 *omo está organizao.
1ossing =BC> nos i*e que parte e &a 'i&oso'-a e &a organiza*ión por
materias *onsiera una #erarqu-a e propieaes entre asignaturasK e a*uero
Estructura Curricular
%&
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 21/82
*on su 4a&or *omo is*ip&inas menta&esK sieno esta iea &a base para &a istin*ión
entre materias 'á*i&es 7 i'-*i&es.
%:%9 Currículo Correlacionado
Es una e;tensión e& *urr-*u&o por materiasK pero en é& se trata e mane#ar
&as re&a*iones entre os o más materias sin estruir &os &-mites e &as mismas en
s- es e*ir &a *omprensión e a&gunos 'unamentos 7 *on*eptos e una materia
sir4en e base para e& abora#e e &a otra.
$onsiera que e;iste una re&a*ión in+erente en &os +e*+osK &os *on*eptosK
&os 'unamentos 7 en genera& en in'orma*ión simi&ar *on otras materias.
La trans'eren*ia e& *ono*imiento se 4e 'a4ore*ia por una 4isión más
amp&iaK 7 por &as moti4a*iones que se puean generar a& es*ubrir &as
*orre&a*iones entre materias.
En su iseño se ebe tomar en *uenta &as enominaas re&a*iones
4erti*a&esK es e*ir &a se*uen*ia epistemo&ógi*a e& esarro&&o en *aa is*ip&ina 7
*ien*iaK &o que permitirá e#es e integra*ión 7 'a4ore*erá tanto &a enseñanza *omo
e& a**eso a &os apreniza#esK 7a que permitirá una prá*ti*a o*ente i'erente 7 &a
in*&usión e pro*esos 'ormati4os a tra4és e& *urr-*u&o trans4ersa& 7 una estre*+a
integra*ión *on &a so*iea.
$on esta organiza*ión e& *urr-*u&o se tiene &a pretensión e reu*ir &a
'ragmenta*ión e& *ono*imientoK promo4er una 4isión más integraoraK 'a4ore*er
&a intera**iónK sus*itar apreniza#es signi'i*ati4os 7 &a *onstru**ión 7
re*onstru**ión e& *ono*imientoK too esto *on una orienta*ión so*ia& parti*ipati4a.
%:79 Currículo ,ransversal
E& *urr-*u&o trans4ersa& *onsiera *ontenios *u&tura&esK éti*osK estéti*osK e
bienestar re&e4antes 7 4a&iososK ne*esarios para &a 4ia 7 &a *on4i4en*iaK as- *omo
Estructura Curricular
%
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 22/82
&os que poten*ia&izan &as +abi&iaes inte&e*tua&es 7 +umanas que *on'iguran a&
*iuaano que *aa so*iea requiereK &o que permitirá a &os egresaos e una
institu*ión sensibi&izarse 7 posi*ionarse ante &os prob&emasK en#ui*iar&os
*r-ti*amente 7 a*tuar *on un *ompromiso &ibremente asumio.
)on *ontenios *u&tura&esK 4a&óra&es 7 estrezas ne*esarias para
esen4o&4erse en &a 4ia en so*iea 7 &a super4i4en*iaK que eben aborar toas
&as áreas en torno a e#es arti*u&aores su tratamiento es responsabi&ia e toa
&a *omunia eu*ati4a 7 por &o tanto e toos &os maestros que tenrán que
*onsensuar sus e*isiones a tra4és e &os istintos ni4e&es e p&ani'i*a*ión 7
esarro&&o e& *urr-*u&o.
3no e &os rasgos más *ara*ter-sti*os e esta propuesta es pre*isamente
&a trans4ersa&iaK &os e#es propuestos re*orren e impregnan too e& *urr-*u&o 7
eben estar presentes en a**iones 7 situa*iones *on*retas en e& esarro&&o e&
mismo.
E& *urr-*u&o trans4ersa& integra &os temas e *ará*ter 4a&ora&K éti*oK *u&tura&K
estéti*o 7 a*tituina& sobre &os que &a *omunia eu*ati4a asume e& *ompromiso
e in*orporar&os en &a 'orma*ión e &os estuiantes. Por &o que *onu*en a *ump&ir
*on &os ob#eti4os que abora &a propuesta so*ia&parti*ipati4a e& Hpara JuéI 7 e&
Hpara Juién ense=arIK no só&o resa&tan unos *ontenios que se *onsieran
ne*esariosK sino que +ab&an 'unamenta&mente e& sentio 7 &a inten*iona&ia
que a tra4és e esos se quiere *onseguir.
"é*ni*amente esta integrao por e& pro7e*to institu*iona& 7 &os Per'i&es
tanto e &os a&umnosK o*entes *omo e& persona& aministrati4oK
Estructura Curricular
%%
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 23/82
%< ,ransversalidad curricular
Es e& *on#unto e *ara*ter-sti*as que istinguen a un moe&o *urri*u&ar
*u7os *ontenios 7 propósitos e apreniza#e 4an más a&&á e &os espa*ios
is*ip&inares 7 temáti*os trai*iona&esK esarro&&ano nue4os espa*ios que en
o*asiones atra4iesan e& *urr-*u&um en i'erentes ire**iones 7 en otras sir4en e
e#es a *u7o reeor giran &os emás apreniza#esK o e manera imper*eptib&e
impregnan e& p&an e estuio e 4a&oresK a*tituesK +abi&iaes 7 estrezas que
*onstitu7en &a esen*ia e &a 'orma*ión +umanaK tanto en &o ini4iua& *omo en &o
so*ia&. $on e& término ?trans4ersa&@ se +a*e a&usión a &a ubi*a*ión o a& espa*io que
se pretene o*upen *iertos *ontenios entro e &a estru*tura *urri*u&ar e *aa
*i*&o o ni4e&. Lo trans4ersa& bus*a re*onstruir &a eu*a*ión en un pro*eso integra&
e aprenerK que &iga a &a es*ue&a *on &a 4iaK &os 4a&ores 7 a*titues masae*uaos para 4i4ir me#or en *on4i4en*ia *on &os emás ="re4iño "ru#i&&oK J. 7
$o&s. ?La In*orpora*ión e &os E#es "rans4ersa&es a& $urri*u&o en Institu*iones e
Eu*a*ión )uperior E& $aso e &a (ians.@>.
%' El )istema de Créditos como una Forma de Administración Curricular
Esta 'orma e aministrar e& *urr-*u&o na*e en &os Estaos 3nios en &a
seguna mita e& sig&o RIRK en &a 3ni4ersia e !ar4ar =B>K *on &a
imp&anta*ión e *urr-*u&os abiertos *on materias optati4as. )e estab&e*e un
sistema e *réitos por *urso aprobao.
E& *réito es una unia e meia *u7a e'ini*ión 4ar-a seg2n &as
uni4ersiaes o &os pa-sesK en EE. 33. é& *réito supone una +ora e *&ase o os
+oras e traba#o prá*ti*o por semana urante un perioo e quin*e semanas a
estas +oras se sumanK para *aa *réitoK os +oras e traba#o persona& 'uera e
*&aseK genera&mente &os estuiantes eben obtener treinta *réitos a& año *on &o
que e& 1a*+e&orSs Degree se obtiene *on unos B:F *réitos en *uatro años.
E& sistema e *réitos se usa en &a a*tua&ia en 4arios pa-ses *omo JapónK
Ing&aterraK (ran*iaK 1rasi& 7 $anaáK entre otros.
Estructura Curricular
%7
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 24/82
Es en &a é*aa e &os setenta que en nuestro pa-s se empieza a introu*ir
i*+o sistemaK prin*ipa&mente en &as institu*iones pri4aas.
A&gunos años espués e su ap&i*a*ión es su#eto a re4isión *r-ti*a 7 se
ana&izan &os supuestos e& sistemaK &os *ua&es in*&u7en
• La &iberta e& estuiante para e&egir *ursos para me#orar su renimiento a&
responer a sus moti4a*iones persona&es.
• Distintos tipos e e;perien*ias e apreniza#e pueen ser equi4a&entes en
términos e 'orma*ión 7 *apa*ita*ión.
• La 'orma*ión puee arse en segmentos inter*ambiab&es.
• E& apreniza#e es 'un*ión e& tiempo e e;posi*ión a &a enseñanza.
• La &iberta e& pro'esor o e& epartamentoK para o're*er nue4os 7 4ariaos
*ursosK me#orará &a *a&ia e &a enseñanza.
En resumen toos &os tra7e*tos posib&es que e& estuiante puea re*orrer
garantizarán una 'orma*ión ae*uaa.
La Aso*ia*ión 0a*iona& e 3ni4ersiaes e Institutos e Enseñanza )uperior
=A03IE)>K en &a reunión na*iona& e& : e o*tubre e B: en &a $iua e "epi*K
0a7aritK a*uera &a ponera*ión e *réitos para &a eu*a*ión superior 7 &o pub&i*a
en enero e BF en &a $róni*a e "epi* en &a que &o e'ine &os siguientes
términos
B. Crédito es &a unia e 4a&or o puntua*ión e una asignaturaK que se *omputa
e &a siguiente 'orma
a> En a*ti4iaes que requieren estuio o traba#o ai*iona& e& a&umnoK *omoen &as *&ases teóri*as 7 en &os seminariosK una +ora e *&asesemanames
*orrespone a os *réitos.
b> En a*ti4iaes que no requieren estuio o traba#o ai*iona& e& a&umnoK
*omo &as prá*ti*asK &os &aboratorios 7 &os ta&&eres una +ora semanames
*orresponen a un *réito.
Estructura Curricular
%:
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 25/82
*> E& 4a&or en *réitos e a*ti4iaes *&-ni*as 7 e &as prá*ti*as para e&
apreniza#e e &a m2si*aK &as artes p&ásti*as 7 &as asignaturas e
prepara*ión para e& traba#o se *omputará g&oba&mente seg2n su importan*ia
en e& p&an e estuios 7 a *riterio e &os *uerpos a*aémi*os
*orresponientes.
:. +os créditos se e;presarán en n2meros enteros 7 *orresponerán a quin*e
semanas e'e*ti4as e *&ase. Aemás esta ura*ión será &a m-nima para un
semestre &e*ti4o. Los *réitos para &os *ursos e e;tensión menor a un
semestre se *omputarán propor*iona&mente a su ura*ión 7 n2mero e +oras
e *&ase por semana.
F. El valor en créditos de una licenciatura será e tres*ientos *omo m-nimo 7
*uatro*ientos *in*uenta *omo má;imoK pero será *aa *uerpo *o&egiao e&
en*argao e estab&e*er e& n2mero e;a*toK siempre entro e &os &-mites
seña&aos.
G. El valor en créditos del bacGillerato será e BC *omo m-nimo 7 e FCC *omo
má;imoK sin in*&uir &as a*ti4iaes o asignaturas e prepara*ión para e& traba#o. 3n
t-tu&o e té*ni*o pro'esiona& a ni4e& &i*en*iatura =sa&ia &atera&>
%> Per5il de E1reso
E& egresao e &a 13AP es un ser +umano *on una 'orma*ión integra& 7
*ono*imientos só&ios para &a toma e e*isionesK tanto persona&es *omo so*ia&es
7 &abora&esK e manera *r-ti*aK autónomaK *reati4a 7 éti*a en &a reso&u*ión e
prob&emas in+erentes a su pro'esión 7 entornoK *apaz e *ooperar 7 esarro&&arse
en *ua&quier *ampo is*ip&inario 7 ni4e& eu*ati4oK promo4ieno &a *onser4a*ión 7
*uiao e& ambienteK *omprometio *on e& me#oramiento e su *omuniaK
emp&eano para e&&o e& iá&ogo e#er*ieno &os 4a&ores e equiaK so&iaria 7
to&eran*iaK en una permanente *onstru**ión e *u&tura e paz. $on &a +abi&ia e
Estructura Curricular
%<
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 26/82
ap&i*ar &as nue4as te*no&og-asK otros iiomas 7 e& autoapreniza#e en un pro*eso
e supera*ión *ont-nua.
M:CBHK M:CBK M:C:BK M:C:GK M:CFBK M:CFHK M:CFK M:CGBK M:CGHKM:CHCK M:CHFK M:CHHK M:HK M:CHK M:CCK M:CBK M:CGK M:KCKM:CGK M:CK M:CK M::CK M:C:K M:CHK M:CK M:BCCK M:BC:K :BCHK M:BCK M:BCK M:CBCK M::CK M::HK M::CK M::FK M::CK M:BFGK M:BFK M:BFK M:BFK M:BGK M:BGK M:BGK M:BHCK M:BHBK :BCKM:BK M:BFK M:BK M:B:K M:BHK M:BK M::CK M::HK M::CKM::FK M:: M:::KM::KM:FCBKM:FC:K M:FB:K M:FBFKM:FBHKM:FBKM:F:CKM:FFCKM:FHGKM:FHKM:FCKM:GBKM:GBKM:GHGKM:GHKM:GHKM:GHKM:GC
7 DA0!(),C(
7 Dia1nostico del sistema de créditos
A& imp&ementar e& *urr-*u&o abierto 7 e& sistema e *réitosK en &as istintas
institu*iones e Eu*a*iónK se tu4o *omo propósito emo*ratizar 7 equiparar &a
eu*a*ión superior *on &as *orrientes imperantes en EE33K *omo e& &ibera&ismo
e*onómi*o 7 po&-ti*oK e& pragmatismo 7 &as 'uertes tenen*ias que 7a apuntaban
+a*ia una *re*iente espe*ia&iza*ión te*no&ógi*a 7 *ient-'i*a.
En este sentio (reeri*Q %uo&p+ =B> a'irmaba que &a 4ariea e&e*ti4a'ue un prin*ipio 'i&osó'i*o que *onu#o a se*u&arizar e& poer 7 &a autoria
+a*ieno e &a uni4ersia un ambiente one +a7 re*ursos isponib&es para que
*aa uno +aga su propio iseñoK a &a manera e un mer*ao one se e&ige &o que
a uno &e *on4iene. Por otra parteK Ta&ter 1irembaun =BH>K interpreta a &os
*réitos en términos monetarios 7 sosten-a que en e& sistema se re'&e#an &as &u*+as
por e& poer institu*iona& 7 presupuestario e &os epartamentos. $riti*aK e&
mismo moo que %uo&p+K &a esarti*u&a*ión e& *ono*imiento resu&tante e &a
ne*esia e o're*er paquetes is*ip&inarios inepenientes unos e otros. )u
re*+azo se *on*entra bási*amenteK en &a sa*ra&iza*ión e& tiempo *omo *riterio e
4a&ora*ión.
Estructura Curricular
%'
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 27/82
1urn =BG> ana&iza e& sistema seña&ano sus 'orta&ezas 7 ebi&iaes. Las
prin*ipa&es ebi&iaes que seña&a en e& sistema son &as siguientes
UC La 'ragmenta*ión e& *ono*imientoK sin que se resue&4a e& asunto e su
integra*ión
UB La inebia presun*ión e que toas &as e;perien*ias e apreniza#e
o're*iasK tienen igua& 4a&iezK sobre &a base e& 2ni*o *riterio e& tiempo 7 *on
inepenen*ia e &a *a&ia e &as +abi&iaes o*entesK pri4i&egiano más &a
'orma que e& *ontenioK sin aso*iar ning2n *riterio e *a&ia en e& apreniza#eK
U: La promo*ión en &os estuiantes e una moti4a*ión istorsionaa que &o
impu&sa a per*ibir e& pro*eso e eu*a*ión más *omo una a*umu&a*ión e
*réitos que *omo un pro*eso e enseñanzaapreniza#e.
UF 3na istorsión en &as institu*iones eu*ati4as que tienen a poner une;*esi4o én'asis en &a *erti'i*a*ión e &os estuios o&4iano otras 'un*iones
in+erentes a& pro*eso e 'orma*ión e pro'esiona&es.
Asimismo enumera también &os aspe*tos positi4os que a su #ui*ioK tiene e&
sistemaK entre &os prin*ipa&es esta*an
• permite o're*er una i4ersia e uniaes meiante &a asigna*ión 4ariaa e
*réitosK
•
permite &a aop*ión e *a&enarios a*aémi*os i'erentes e &as anua&iaes osemestresK
• permite que &os estuiantes se gra2en en e& tiempo que e&&os eterminenK
atenieno a su propio ritmoK
• posibi&ita que e& estuiante que no aprueba un *urso repita so&amente ésteK
• reu*e e& *osto e &os estuiosK pues se pueen in*orporar *réitos por e;amen
o por apreniza#es pre4iosK
•
amp&-a &as oportuniaes eu*ati4asK si se re*ono*en *réitos por estuiosinepenientesK moa&iaes no es*o&arizaas 7 por 'ormas no *on4en*iona&es
e eu*a*iónK
• permite e& *ambio e *arrera sin que e& estuiante tenga que ini*iar sus estuios
ese e& prin*ipioK
Estructura Curricular
%>
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 28/82
• es posib&e in*orporar materias nue4as a &os p&anes e estuio en este sistemaK
*on ma7or rapiez 7 'a*i&iaK que *uano se trata e *urr-*u&o *erraoK
• a ma7or &iberta a &os o*entesK
• 'a*i&ita &a mo4i&ia estuianti&K intra e interinstitu*iona&menteK
• ini4iua&iza e& *urr-*u&oK
• igua&mente 7 por &as mismas razones *on'iere una ma7or autonom-a a &as
institu*iones.
$onsierano e& estuio sobre e& sistema e *réitos que rea&izó 1urnK
Art+ur Le4ine *on*&u7e que a partir e estas basesK es i'-*i& saber si &as 'orta&ezas
superan a &as ebi&iaes o 4i*e4ersa.
Ante esta situa*ión &a 13AP rea&izó su propio aná&isis a partir e& año :CCC
7 *omo resu&tao e &a ap&i*a*ión e& programa e e4a&ua*ión *urri*u&ar
enominao ?Pro'esiones :CCC@ se +izo e4iente rea&izar una e4a&ua*ión *ontinua
e &os *urr-*u&os 7 &os programas Eu*ati4os e &a 13APK para poer a*tua&izar&os
e a*uero a &as ne*esiaes 7 emanas e& entorno a*aémi*o 7 so*ia&K tanto
na*iona& *omo interna*iona&.
A seis años e istan*iaK &a 13AP se rep&antea &a pertinen*ia e& Moe&o
Eu*ati4o 7 A*aémi*o esarro&&ao +asta e& momentoK tomano en *onsiera*ión
&o siguiente
3na e &as interrogantes que &a Institu*ión se p&anteo 'ue &a uti&ia que &as
enseñanzas impartias puieran tener para &a 4ia e &os a&umnos 7 a&umnasK
*ómo poer esarro&&ar toas sus poten*ia&iaesK en qué meia &es sir4e parareso&4er prob&emas +abitua&es 7 esen4o&4erse ae*uaamente *omo *iuaanos
7 pro'esiona&es entro e &a so*iea en &a que 4i4en.
Estas preo*upa*iones se #usti'i*aban por &a 'a&ta e *o+eren*ia entre &os
*urr-*u&os propuestos 7 &as emanas *u&tura&es 7 so*ia&es e& muno a*tua&K que
Estructura Curricular
%@
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 29/82
permitieran +a*er 'rente a &os prob&emas re&e4antes e su pro'esión 7 &a 4ia
*otiiana.
A pesar e que se en*ontraban en e& *urr-*u&oK tanto e&ementos instru*ti4os
7 a*aémi*osK *omo prin*ipiosK 4a&ores 7 pautas e *onu*taK estos se mane#aban
prin*ipa&mente a tra4és e materias que preten-an aborar i*+os *onteniosK
*on e& propósito e preser4ar 7 transmitir &os aspe*tos *u&tura&es re&e4antes e
genera*ión en genera*iónK esta transmisión se rea&izaba meiante *urr-*u&os
*erraosK *u7o ob#eti4o era que &a *omunia *onser4ara sus saberes 7 su *u&turaK
sin que +ubiese una integra*ión parti*ipati4a en e&&asK ebio esto se empezó a
mane#ar un moe&o e *urr-*u&o abierto 7 '&e;ib&e que se aaptará a &as
*ara*ter-sti*as e& *onte;to 7 *onsierara &as trans'orma*iones e& entorno. A este)istema *urri*u&ar '&e;ib&e 7 abierto imp&ementao en &a 13AP se &e enominó
?0ue4o Moe&o A*aémi*o )istema e $réitos@K *u7os ob#eti4os 'ueron =manua&
0ue4o moe&o a*aémi*o ?)istema e $réitos@K BH>.
• Estab&e*er &as *oni*iones ne*esarias que permitieran a& estuiante una
ma7or posibi&ia e ingreso a &os programas e &i*en*iatura *on *riterios
*&aros e pertinen*ia que &&e4en a& in*remento en su *a&iaK *on
me*anismos e egreso 7 titu&a*ión para tener a&ternati4as que 'a*i&iten sutitu&a*ión 7 obten*ión e +onores a*aémi*os.
• $ontribuir a 'ormar re*ursos +umanos que tengan en 'orma permanente
asignaturasK seminariosK 7 esarro&&o e +abi&iaes que &e aseguren un
&ugar en e& pro*eso so*ia&K en *ua&quiera e sus se*toresK garantizano &a
*apa*ia 7 *a&ia e *aa uno e e&&os.
• (a*i&itar a& estuiante &a *on*&usión e un p&an e &i*en*iaturaK ano &a
oportunia e que *onstru7a su propio programa para *omp&ementar &os
*réitos ne*esarios e a*uero a su s ne*esiaes 7 &imita*iones.
• Dar oportunia a &os estuiantes a e&egir *a&enariosK +orarios 7 &ugares
que *onsieren aptos para su me#or eu*a*ión.
• Introu*ir un me*anismo que &&e4e a un ni4e& e Inter. 6
mu&tiis*ip&inariea.
Estructura Curricular
%
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 30/82
• Estab&e*er '&e;ibi&ia en &os p&anes e estuioK que &e e mo4i&ia 4erti*a&
=en un mismo p&an e &i*en*iatura>K as- *omo mo4i&ia +orizonta&
=asignaturas e 4arios p&anes *urri*u&aresK en i'erentes uniaes
a*aémi*as>.
• Posibi&itar que e& a&umno ae&ante *réitos que &e permitan un egreso
anti*ipao o que &ogre una regu&ariza*ión a tra4és e programas e 4erano.
• Estab&e*er un programa permanente e seguimientoK e4a&ua*ión 7
reae*ua*ión e &a o'erta eu*ati4a.
Esto permitió en*ontrar &as siguientes (orta&ezas 7 Debi&iaes e& )istema
e *réitos
Fortale;as
• La e&e**ión &ibre e& o*ente por parte e& estuianteK siempre que sea *on
*riterios a*aémi*os.
• E& amp&iar e& término e &a *arreraK por razones &abora&es o e otra -no&eK
sin que se *aiga en &a reproba*ión e *ursos.
• In*orporar a& *urr-*u&o materias e otras is*ip&inas que enriquez*an &a
'orma*ión e& egresao 7 i4ersi'iquen &a posibi&ia e inser*ión a&
mer*ao &abora& o a &os *ampos pro'esiona&es.
• La posibi&ia e &a *on'orma*ión e& +orario e *&asesK prin*ipa&mente para
&os estuiantes que traba#an o tienen otro tipo e responsabi&iaes.
• Disminu*ión e& tiempo e permanen*ia e &os a&umnos
• In*orpora*ión e materias a &os p&anes e estuio *on ma7or rapiez 7
'a*i&ia
• (a*i&ita &a mo4i&ia estuianti& tanto na*iona& *omo interna*iona&
Debilidades
• ,enera &a 'a&ta e ientia e &os estuiantes ante un grupo espe*-'i*oK
i'i*u&tano e& traba#o en equipo 7 &a *oopera*ión entre estuiantes.
• !a*e +eterogéneo e& *ono*imiento e &os estuiantes
Estructura Curricular
7&
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 31/82
• E& estuiante esta más interesao en reu*ir su tiempo e permanen*ia 7
e& promeio e *a&i'i*a*iones que e &a *a&ia e su apreniza#e.
• Po*a '&e;ibi&ia en &a o'erta e materias por &a 'a&ta e re*ursos '-si*os 7No
+umanos.
• In*remento e& gasto 7 tiempo perio por &a ne*esia e tras&aarse e
una 3nia A*aémi*a a otra
• Ma7or aten*ión a pro*esos aministrati4os que a& pro*eso e enseñanza
apreniza#e.
• Los perioos estab&e*ios no permiten *ubrir e& m-nimo e BH semanas
que mar*a e& a*uero e "epi*.
• (a&ta e mo4i&ia interna e &os estuiantes
• (a&ta e tron*os *omunes Dis*ip&inarios. =3A$CC:D>
Es ne*esario men*ionar que tanto &as 4enta#as *omo &as es4enta#as toman
sus parti*u&ariaes epenieno e& programa A*aémi*o e& que se trate.
7% Dia1nostico del Per5il de E1reso3
A*tua&mente &a uni4ersia ebe ree'inir e& per'i& e egreso a*ore a &as
ne*esiaes regiona&esK na*iona&es e interna*iona&es.
Este per'i& e egreso ebe *ontemp&ar &os tres ni4e&es 0i4e& Meio )uperiorK
0i4e& )uperior 7 Posgrao.
La ae*ua*ión e& Per'i& ebe estar inmerso en e& esarro&&o e &as
is*ip&inasK en &as ne*esiaes pro'esiona&es e& mer*ao &abora&K *omprener e&
estao a*tua& e &a *onser4a*ión e& ambiente 7 &a *u&tura éti*a.
77 Dia1nostico del ,ronco Com6n Universitario 8,CU9
E& "ron*o $om2n 3ni4ersitario que se imp&emento *omo parte e& sistema e
*réitos muestra &as siguientes
Fortale;as
Estructura Curricular
7
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 32/82
• Permite *onstruir un &engua#e *om2n entre &os uni4ersitarios
• Propor*iona a& estuiante una *u&tura genera& para reso&4er prob&emáti*as
emergentes resu&tao e& pro*eso e g&oba&iza*iónK e& eterioro ambienta&
7 &os ere*+os +umanosK entre otros.
• Estab&e*e un *óigo éti*o que permite re*ono*er &as e;igen*ias e una
so*iea p&ura&ista que posibi&ite su e;isten*ia pa*i'i*a 7 *oe;isten*ia so*ia&
• Enseña a responsabi&izarse e su toma e e*isiones
• Desarro&&a &as +abi&iaes e& mane#o e un Iioma 7 *omputo
• E& estuiante puee *ursar &as materias en *ua&quier unia A*aémi*a
Debilidades• 0o se &e +a ao &a importan*ia ebia para &a 'orma*ión integra& e&
estuiante
• La p&anta o*ente asignaa a& "$3 no tienen e& per'i& ae*uao para
impartir &as materias *orresponientesK no &ograno generar en &os
estuiante &a ne*esia e ienti'i*arse *on &as prob&emáti*as uni4ersa&es
• E& "$3 no se +a &ograo arti*u&ar *on &a *urr-*u&a is*ip&inariaK por &o que
&os a&umnos *onsieran que tiene más *réitos que otras materias e su
*arrera
• 0o e;iste &a in'raestru*tura ae*uaa para &a imp&ementa*ión e imparti*ión
e &as materias e& "$3
7: Dia1nostico de la Administración ,emporal del Pro1rama
7: !ivel )uperior
En &os ni4e&es e "é*ni*o )uperior 3ni4ersitario 7 Li*en*iaturaK &a
aministra*ión tempora& estab&e*ia en e& )istema e *réitos e &a 13AP mar*a
os perioos *uatrimestra&es orinarios =Prima4era 7 8toño> 7 un perioo e
Verano *aa *uatrimestre orinario *ontemp&a B semanas 7 e& 4erano BB
semanasK teniénose *omo 'ina&ia *omp&etar e FCC a GHC *réitos para &a
&i*en*iatura 7 e BC a FCC *réitos para e& ni4e& té*ni*o superior.
Estructura Curricular
7%
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 33/82
La aministra*ión tempora& e Li*en*iatura presenta &as siguientes
Fortale;as
• E;isten tres perioos e *apta*ión e ingresos para &a 3ni4ersia
• Para a&gunos estuiantes e& perioo e 4erano &es sir4e para regu&arizar o
ae&antar materiasK tra7eno *omo *onse*uen*ia &a *on*&usión e su
programa a*aémi*o en e& tiempo estipu&ao e *in*o años o menosK
respe*ti4amente =M:FG>
• E& perioo e 4erano permite a &os estuiantes rea&izar otras a*ti4iaes
entro o 'uera e &a 3ni4ersia
• La ma7or-a e &as materias se o're*en e a*uero a &a emana e &os
estuiante
• E& Estuiante tiene &a posibi&ia e es*oger a& o*ente
• E& estuiante tiene &a posibi&ia e e*iir &as materias que 4a a *ursar
• La isminu*ión e &as *argas a*aémi*asK para a&gunos pro'esoresK &es
posibi&ita asistir a *ursos e eu*a*ión *ontinua 7a sea is*ip&inar o
iá*ti*opeagógi*o o bien 'orta&e*er su que+a*er in4estigati4oK *u7os
resu&taos se +an poio pub&i*ar.
• Para a&gunos estuiantes e& 4erano &es permite traba#ar 7 poer 'inan*iar
&os *ostos e &os perioos orinarios
=3A$CC:DK 3A$ CBFEK 3A$CB:,>
Debilidades
• 0o e;iste tiempo para esarro&&ar a*ti4iaes e;tramuros entro e &os
*ontenios programáti*os
• A& tener po*o tiempo e es*anso entre perioosK no se &e permite a&
estuiante &a asimi&a*ión e& *ono*imiento
• La o'erta e materias epene e &a isponibi&ia e espa*ios '-si*os 7 e&
persona& a*aémi*o
Estructura Curricular
77
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 34/82
• A& e;istir tres perioos e ins*rip*ión se in*rementan &os prob&emas
aministrati4os
• A& tener que *ubrir un m-nimo e *réitos por *uatrimestreK e& a&umno no
tiene posibi&iaes e esarro&&ar otras a*ti4iaesK *on e;*ep*ión e&
4erano
• Debio a &a &imita*ión e espa*io '-si*o 7 o*entes un n2mero importante
e estuiantes tiene una *arga +orario istribuia a &o &argo e too e& -a
• E& tiempo estab&e*io no permite &a pro'uniza*ión e &os temas en &as
asignaturas por &o que e& *ono*imiento se quea en *on*eptos bási*os 7
mu7 po*a ap&i*a*iónK en etrimento e &a *a&ia e& pro*eso e enseñanza
apreniza#e.
• E& a&umno ispone e menos tiempo para &a e&abora*ión 7 entrega e sus
traba#osK as- *omo para &a prepara*ión e e;ámenes
• Debio a &as i'erentes a*ti4iaes que se esarro&&an a &o &argo e& año e&
tiempo rea& e &os *uatrimestres se reu*e a trimestresK imposibi&itano &a
rea&iza*ión e &a e4a&ua*ión ae*uaa e& pro*eso e apreniza#e.
• )e pri4i&egia &a se&e**ión e *ursos 'á*i&es e a*reitar antes que &a
obten*ión e *ono*imientos
• ,enera presiones para &os o*entesK &os ire*ti4os 7 &os a&umnosK por &a
e;igen*ia e &a entrega puntua& e &as *a&i'i*a*iones 7 e& &&enao e a*tas
en 'e*+as preeterminaas
=3A$ CBK 3A$ CC:DK (1ECCHK 3A$CB:8K 3A$CB:%K 3A$CB:3K 3A$C
B:A1K 3A$CB:A$K 3A$CB:AK 3A$CB:1K 3A$CB:$K 3A$CB:I>.
!(,A3 De a*uero a &as propuestas i*taminaas e;iste una tenen*ia a
sugerir e& uso e semestres en &as 3niaes A*aémi*as =B: propuestas e3niaes a*aémi*as a 'a4orK F en *ontra>K aemás e que e& iagnosti*o
rea&izao ini*a que &a aministra*ión tempora& que se mane#a a*tua&mente no
es ae*uao para e& buen esempeño e nuestros estuiantes. Por otro &ao
&a aministra*ión tempora& ebe ser *ongruente *on &o que mar*an &os $IEE)
7 &a )EPK e a*uero a &a tab&a siguiente
Estructura Curricular
7:
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 35/82
!6mero mínimo y m4Kimo de Goras para niveles superior
Profesionalasociado
Licenciatura
Máximo
CIEES
Mínimo
SEP
Máximo
CIEES
Mínimo
SEP
Horas/semana/semestre 20 22. 20 !".#
Cantidad de semestres $ !0 "
%otal de
&oras/semana/semestre
!00 '0 200 !0
E(ui)alencia en cr*ditos 200 +!"0 $00 +,00
Semanas de duraci-n delsemestre
! ! ! !
Horas totales !00 ++!$$0 ,000 ++2$00 cotaciones + rt. !,1 cuerdo 2#' de la SEP
++ rt. !1 cuerdo 2#' de la SEP
7:% !ivel Medio )uperior
Para e& *aso e& 0i4e& Meio )uperiorK &a aministra*ión tempora&
estab&e*ia es e os perioos anua&es &&amaos semestresK urante tres años
one se *ursa un b&oque e materias sin *réitos por semestre.
Por otra parteK en &o que respe*ta a &os resu&taos e &a $omisión e
E4a&ua*ión e &os P&anes e Estuio CH 7 e (orma*ión PertinenteK muestran
'orta&ezasK oportuniaesK ebi&iaes 7 amenazasK propias e& esgate e un
moe&o *urri*u&arK que en e& *aso e& p&an CHK *uenta *on más e BC años e
prá*ti*aK en ambos p&anes se mani'estó &a 'a&ta e una ae*uaa gestión
a*aémi*aK 7a que se *are*ió e seguimiento e& &ogro e &os ob#eti4os 7 per'i&es
estab&e*iosK as- *omo e &os pre*eptos ne*esarios para regu&ar e& 'un*ionamiento
a*aémi*o 7 aministrati4o e &os *uerpos *o&egiaos 7 e &os pro*esos es*o&ares
7a sea por ausen*iaK o por su no ap&i*a*ión.
Estructura Curricular
7<
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 36/82
De& prou*to que arro#ó &a men*ionaa e4a&ua*iónK esta*an &os siguientes
aspe*tos
Fortale;as
En &os ob#eti4os no só&o se *ontemp&an *ono*imientosK sino que también
tienen un pape& re&e4ante &as +abi&iaes
La 4in*u&a*ión e*osistémi*a e& ser +umano re*ibe aten*ión en &a materia
e sa&u 7 meio ambiente.
0o es trans4ersa&.
La se&e**ión meiante e;amen e amisiónK permite e& ingreso e
estuiantes *on me#ores ni4e&es e 'orma*ión.
$er*a e& C e nuestros o*entes *uenta *on Li*en*iatura 7 más.
(portunidades
Los p&anes e estuio a*tua&esK en e& te;toK están apegaos a &a
normati4ia e &a 13AP.
La posibi&ia abierta para que &os mismos a*aémi*os sean &os agentes
trans'ormaores e& moe&o a*aémi*o 7 eu*ati4o. La e4a&ua*ión e& apreniza#e se *onsiera en :.: ae*uaa.
E& :F e &a p&anta a*aémi*a *uenta *on una antigüea e menos e H
años.
E& traba#o a*aémi*o se rea&iza e manera *o&egiaa.
La e&abora*ión e& manua& e *a&ia 7 pro*esos.
Debilidades E& per'i& e egresoK presenta
o Desequi&ibrioK en re&a*ión *on e& ob#eti4o e& ni4e&K en &os rasgos que
*on'orman *ono*imientosK +abi&iaes 7 estrezasK 7 a*titues 7
Estructura Curricular
7'
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 37/82
4a&ores. %e'&e#ánose en &os siguientes por*enta#es $ono*imientos
G:.H +abi&iaes 7 . F:.BG a*titues 7 4. :H.
o Des*ono*e e& *ará*ter materia&K bio&ógi*o e& ser +umano no +a7
naa en é& que proponga un esarro&&o armóni*o e& *uerpo +umano
en intera**ión *on &a mente.
o Desequi&ibrio en &a 'orma*ión entre &os aspe*tos *ognos*iti4os 7 &os
so*ia&esK po&-ti*osK emo*iona&esK éti*osK estéti*os 7 '-si*os.
o Estos esequi&ibrios se mani'iestan también en &os ob#eti4os e &os
i4ersos programas e asignatura.
Ambos p&anes *are*en e *ongruen*ia teóri*aK 7a que &a 4isión
*onstru*ti4ista se e;presa e manera insu'i*ienteK tanto en &os supuestos
teóri*oepistemo&ógi*osK *omo en &a *on*eptua&iza*ión e& pro*eso
enseñanzaapreniza#eK &as pres*rip*iones metoo&ógi*asK &as metas 7
ob#eti4osK &a *on*ep*ión e &a e4a&ua*ión e& a&umno 7 e& o*ente.
Ambos p&anes *orresponen a un moe&o a*aémi*o r-gio.
E& *ará*ter propeéuti*o se 4e &imitaoK pues no se in*&u7en op*iones para
e& estuio e is*ip&inas que apo7en &as in*&ina*iones pro'esiona&es e &os
estuiantes.
La integra*ión interis*ip&inaria se e;presa en una so&a o*asión 7 &aposibi&ia e &a mu&ti o transi*ip&inarieaK esta tota&mente ausente.
En &a se*uen*ia *urri*u&ar no +a7 una #usti'i*a*ión peagógi*aK ni
epistemo&ógi*a e;p&i*ita e &a ne*esia e asignaturas 7No *ontenios
ante*eentesK para 'unamentar &a ubi*a*ión e &as mismas.
Las propuestas *onstru*ti4itas no se re'&e#an en &os pro*esos e enseñanza
apreniza#e.
Los *riterios e 4a&ora*ión para e4a&uar este pro*eso muestran ni4e&es eregu&ar a e'i*iente
Estimu&a*ión 7 a*epta*ión e &a autonom-a e &os a&umnos B.
De'ini*ión e tareas usano termino&og-a *ogniti4a =*&asi'i*arK ana&izarK
pree*irK *rear> B.
Estructura Curricular
7>
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 38/82
Meianamente e4a&uaos
(&e;ibi&ia para aaptar &as a*ti4iaes e AE a &as ne*esiaes e &os
a&umnos seg2n sus respuestas HH.
Estimu&a*ión e &a *apa*ia in4estigati4a e &os a&umnos a partir e
preguntas HF.
Estimu&a*ión 7 aapta*ión e &a ini*iati4a e &os a&umnos HB.:
Amena;as
0o se promue4e &a integra*ión so*ia&K *on &o *ua& &a a*ti4ia o*ente
resu&ta *aa 4ez más a#ena a& entorno so*ia&.
La po*a aten*ión e &a 'orma*ión integra& o e autorrea&iza*ión propi*ia e&
esarro&&o e una 'orma*ión es+umanizaora.
E& no &ograr un mane#o ae*uao e &a metoo&og-aK por más e& C e
&os o*entes.
La ea 7 antigüea e &os o*entes en &as preparatorias rebasa &os
ini*aores institu*iona&es.
E& FG e e&&os está en pro*eso e #ubi&a*ión por antigüea.
0o e;iste reg&amenta*ión e traba#o e a*aemiasK a4a&ao por &a instan*ia
institu*iona& *orresponiente.
0o e;iste programa e 'orma*ión 7 *apa*ita*ión o*ente.
(a&ta e p&anea*ión estratégi*a en
o Lo a*aémi*o
o Lo aministrati4o
o Lo 'inan*iero
o La 4in*u&a*ión 7No integra*ión so*ia&
E& no respeto a &a normati4ia uni4ersitaria
La 'a&ta e %eg&amento e ingresoK permanen*ia 7 promo*ión para e&
persona& a*aémi*o.
E& no *ontar *on per'i&es estab&e*ios para puestos ire*ti4osK o*entes 7
traba#aores no a*aémi*os.
Estructura Curricular
7@
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 39/82
7< Dia1nostico de los Procesos de Evaluación y Certi5icación en la BUAP
En e& ámbito a*aémi*oK &a 13AP se +a 4isto inmersa en i4ersos
pro*esos e e4a&ua*ión interna 7 e;ternaK *omo son e& Programa Institu*iona& e
E4a&ua*ión A*aémi*a =PIEVA>K E4a&ua*ión e "utoresK Programa e Est-mu&os a&
Desempeño A*aémi*o =E)DEPED> 7 4arias 3niaes A*aémi*as +an ini*iao
sus Pro*esos e A*reita*ión 7 $erti'i*a*ión e Programas A*aémi*os.
Estas a**iones +an permitio *ono*er &as ebi&iaes 7 'orta&ezas e&
persona& a*aémi*o 7 &os programas a*aémi*os. Los pro*esos e e4a&ua*ión
+an emostrao que nuestra institu*ión tiene &as siguientes
Fortale;as
a> Persona& A*aémi*o In*remento e o*entes *on per'i& eseab&eK aumentoen &a prou*ti4ia =pub&i*a*ionesK parti*ipa*ión a*aémi*a en e4entos
na*iona&es e interna*iona&esK materia&es iá*ti*osK entre otros>K mei*ión
e a4an*es programáti*os 7 e4a&ua*ión e &a re&a*ión *on sus estuiantes.
b> Programas permite &a e4a&ua*ión e &a pertinen*iaK -ni*es e ingresoK
reproba*iónK reten*iónK egreso 7 titu&a*ión e &os estuiantesK seguimiento
e egresaos 7 emp&eaoresK 4in*u&a*ión A*aémi*aK so*ia& 7 &abora&K
genera*ión e re*ursosK *ompetiti4ia ante otras institu*iones eu*ati4as
7 equipamiento e &aboratorios 7 au&as.
*> Desarro&&o Estuianti& Aten*ión persona&izaaK espa*iós para integra*iónK
4in*u&a*ión *on i'erentes se*tores e &a so*ieaK be*asK inter*ambios
a*aémi*os 7 parti*ipa*ión en i'erentes e4entosK a*aémi*osK *u&tura&es
7 eporti4os.
Debilidades
a> Persona& A*aémi*o )e presta ma7or aten*ión a &a obten*ión e puntos
para est-mu&os que a &a enseñanzaK isminu*ión e &a *a&ia e &a
prou*ti4iaK po*a parti*ipa*ión en órganos *o&egiaos 7 traba#o *o&e*ti4oK
'a&ta e programas *omo institu*iona& e 'orma*ión o*enteK e p&azas
*uano se #ubi&an &os o*entes 7 reten*ión e o*entes e a&to ni4e&.
Estructura Curricular
7
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 40/82
b> Programas e;isten programas a*aémi*os *on e;*esi4o n2mero e
*réitos 7 +oras pizarrónK 'a&ta e espa*ios '-si*osK ser4i*ios genera&es po*o
ae*uaosK ba#o -ni*e e titu&a*ión e &os estuiantesK po*a mo4i&ia
estuianti& entre programasK 'a&ta e programas e seguimiento e
egresaos 7 emp&eaores m-nima 4in*u&a*ión so*ia& 7 &abora&K po*a
genera*ión e re*ursos propios.
*> Desarro&&o Estuianti& ma7or importan*ia a& tiempo e egreso que a &a
*a&ia e& apreniza#eK peria e &a ientia a un grupoK po*o traba#o en
equipoK n2mero e be*as insu'i*ienteK 'a&ta e espa*ios ae*uaos para e&
autoapreniza#eK in*remento en &os *ostos urante su estan*ia en &a
Institu*iónK
Los organismos que otorgan subsiios a &as Institu*iones A*aémi*asK apo7an
2ni*amente a aque&&os programas que &a E4a&ua*ión e;ternaK a tra4és e &a
A*reita*ión 7 $erti'i*a*ión *onsiera e *a&iaK e#ano esprotegios a
aque&&os programas que requieren e& apo7o e*onómi*o para a&*anzar i*+a
*a&iaK por &o que e& apo7o Institu*iona& se +a*e 4ita& para &ograr &a *a&ia e
toos sus programas.
: Propuesta Central
: Estructura Curricular
: !ivel )uperior
La estru*tura *urri*u&ar propuesta tiene
a> 3na orienta*ión so*ia&parti*ipati4a.
b> 3na organiza*ión e *urr-*u&o *orre&a*ionaoK *on *in*o e#es trans4ersa&es
que *ruzan toas &as materias e& *urr-*u&o =(orma*ión !umana 7 )o*ia&K
Desarro&&o e !abi&iaes e& Pensamiento $omp&e#oK Desarro&&o e
!abi&iaes en e& uso e &a "e*no&og-aK &a In'orma*ión 7 &a $omuni*a*iónK
Eu*a*ión para &a In4estiga*ión 7 Lenguas> 3A$CB
*> 3na aministra*ión *urri*u&ar basaa en sistema e *réitos
Estructura Curricular
:&
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 41/82
> 3na organiza*ión tempora& que *ontemp&e os perioos orinarios e B
semanas e'e*ti4as e *&ases más os semanas para e4a&ua*ión 7
esarro&&o e a*ti4iaes e;tramuros 7 un perioo e semanas para *ubrir
&os *réitos e &as uniaes iá*ti*as e a*reita*ión. =3A$CB:!>. Para
&os programas semies*o&arizaos 7 e moa&ia no presen*ia&K &a
organiza*ión tempora& queara abierta a &as ne*esiaes e estosK siempre
que se #usti'ique ae*uaamente. $omo *aso e;*ep*iona& un Programa
A*aémi*o es*o&arizao o presen*ia&K que por su natura&eza &o requieraK
porá so&i*itar e& a#uste en &a organiza*ión tempora&K aportano e& aná&isis
*orresponiente que permita a4a&ar i*+o *ambio 7 que se a#uste a &os
ini*aores na*iona&es e interna*iona&es.=D,E) 7 D,MA>.
Esta propuesta *urri*u&ar tiene &a 4enta#a e poer e4o&u*ionar para
a&*anzar una ma7or '&e;ibi&ia e in*orporar otras op*iones más inno4aoras 7 que
responan a& esarro&&o e &a so*iea en su *on#unto.
Para esta organiza*ión se proponen tres e&ementos *urri*u&ares entro e&
*urr-*u&o
B. Las asignaturas is*ip&inarias
:. La prá*ti*a pro'esiona& *r-ti*a que *ontemp&a os asignaturas
a. )er4i*io )o*ia&
b. Prá*ti*a Pro'esiona&
F. E& tron*o $om2n 3ni4ersitario *on'ormaos por *uatro uniaes Diá*ti*as
a. (orma*ión +umana 7 )o*ia& ="a&&eresK )eminarios 7 E4entosK entre
otras>
b. Desarro&&o e !abi&iaes e& pensamiento *omp&e#o =asignatura
*urri*u&ar>.
*. Desarro&&o e !abi&iaes en e& uso e &a "e*no&og-aK &a In'orma*ión
7 &a $omuni*a*ión =asignatura *urri*u&ar>.
. Lengua e;tran#era =asignaturas *urri*u&ares>.
Estructura Curricular
:
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 42/82
"oas &as asignaturas e& *urr-*u&o estarán *ruzaas por *in*o e#es
trans4ersa&es.
La estru*tura e *aa programa eu*ati4oK en &o re'erente a &as
asignaturas is*ip&inariasK estará e'inia por &as $omisiones e E4a&ua*ión
$urri*u&ar 7 áreas e *aa 3nia A*aémi*a e& mismo en 'un*ión e& per'i& e
egreso 7 &os ob#eti4os e& p&an e estuios
Las asignaturas estarán organizaas en os ni4e&es 0i4e& 1ási*o 7 0i4e&
(ormati4o
De a*uero *on &o estab&e*io *on &a )EPK e& 4a&or en *réitos e una&i*en*iatura será e tres*ientos *omo m-nimo 7 *uatro*ientos *in*uenta *omo
má;imoK pero será *aa *uerpo *o&egiao e& en*argao e estab&e*er e& n2mero
e;a*toK siempre entro e &os &-mites seña&aosK tomano en *onsiera*ión &a
re*omena*ión e &os organismos e4a&uaores 7 a*reitaores a ni4e& na*iona& e
interna*iona&. Los *réitos e *aa ni4e& epenerán e& programa eu*ati4o.
: Pr4ctica Pro5esional Crítica
Para e& *aso e& e&emento *urri*u&ar ?Prá*ti*a Pro'esiona& $r-ti*a@ se *uenta
*on os asignaturas tron*a&es en &a &-nea e& saber +a*er =De&orsK B>K *on
éstas se pretene *on#ugar &os *ono*imientosK +abi&iaes 7 a*titues aquirios
por &os estuiantes a &o &argo e &a *arreraK que &es permitan responer
*on4enientemente a &a rea&ia eu*ati4a 7 so*ia& a &a que se en'rentanK *ontano
*on e& asesoramiento e pro'esorestutores e &as 3niaes A*aémi*as
*orresponientes 7 e &os istintos espa*ios one pueen rea&izar prá*ti*as 7
pro7e*tos. Estas materias tron*a&es son E& )er4i*io )o*ia& 7 &a Prá*ti*a
Pro'esiona&.
El )ervicio )ocial no tenrá *réitosK toa 4ez que se en*uentra &egis&ao *omo
requisito e titu&a*ión en &a $onstitu*iónK en &a Le7 ,enera& e Eu*a*iónK en e&
Estructura Curricular
:%
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 43/82
$óigo )anitario e &os Estaos 3nios Me;i*anosK &a Le7 ,enera& e )a&u 7 e&
%eg&amento Interior e &a )EP. Aque&&o programas que requieran in*orporar e&
)er4i*io )o*ia& a& *urr-*u&oK tenrán que #usti'i*ar p&enamenteK ante &as instan*ias
*orresponienteK su asigna*ión e *réitos.
+a Pr4ctica Pro5esional tenrá e H a BC *réitos 7 serán &as 3niaes
A*aémi*as quienes eterminen &a pertinen*ia e &a asigna*ión e éstosK en
'un*ión a& programa =3A$CB:$K 3A$CBF$K 3ADCCB>.
:% ,ronco Com6n Universitario
E& "ron*o $om2n uni4ersitario *omo estru*tura *urri*u&ar para e& moe&o Miner4a
estará *onstituio e &a siguiente manera
30IDADE) DID9$"I$A)
B. (orma*ión !umana 7 )o*ia& =H *reitos>.
a. Eu*a*ión Wti*aPo&-ti*a
b. Eu*a*ión en Estéti*a 7 en Arte.
*. Eu*a*ión para &a )a&u.
$aa subunia se *onstitu7e e os tipos e a*ti4iaes
a> $ogniti4oPrá*ti*o seminariosK *ursosK *on'eren*iasK 'orosK
páne&esK ta&&eresK entre otros.
b> )o*ioa'e*ti4o o Vi4en*ia& *on*iertosK e;posi*ionesK obras
e teatroK anzaK e;posi*ionesK *ine e arteK poes-aK entre
otros.
:. Desarro&&o e !abi&iaes e& Pensamiento $omp&e#o =H *réitos>.
F. Desarro&&o e !abi&iaes en e& uso e &a "e*no&og-aK &a In'orma*ión 7 &a$omuni*a*ión =H *réitos>.
G. Lengua E;tran#era =+asta :C *réitos>.
Estructura Curricular
:7
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 44/82
!(,A3 +a descripción detallada del ,ronco Com6n se encuentra en el
Documento del e2e L"e5orma al ,CU
E& esarro&&o integra& e& estuiante requiere e +a*erse e *ono*imientos
que en soporte a una *u&tura amp&iaK que permita tener una *osmo4isión ere*ono*imiento e &os e&ementos no *ient-'i*os 7 te*no&ógi*os que promue4en e&
esarro&&o e un pensamiento *omp&e#oK e un esp-ritu #ustoK *reati4oK 7 promotor
e *oni*iones que 'a4orez*an aemás un esarro&&o '-si*o 7 menta& para e&
bienestar e integra*ión so*ia&.
: 7 E2es ,ransversales
Dentro e &os e#es trans4ersa&es se en*uentran B> (orma*ión +umanista *on tresimensione a> Wti*o po&-ti*aK b> Eu*a*ión Estéti*a 7 en arteK *> Eu*a*ión para &a
sa&u. :> Desarro&&o e +abi&iaes e pensamiento *omp&e#o 7 apreniza#e basao
en pro7e*tos KF> Desarro&&o e +abi&iaes en e& uso e &a te*no&og-aK &a
in'orma*ión 7 &a *omuni*a*ión =D!P$> G> Lenguas 7 H> Eu*a*ión para &a
in4estiga*ión.
08"A &o e#es se e;p&i*an en e& o*umento e %e'orma a& "$3D
:% !ivel Medio )uperior
E& 4a&or en *réitos e& ba*+i&&erato será e BC *omo m-nimo 7 e FCC
*omo má;imoK sin in*&uir &as a*ti4iaes o asignaturas e prepara*ión para e&
traba#o.
:7 ,écnico )uperior Universitario
3n t-tu&o e té*ni*o pro'esiona& a ni4e& &i*en*iatura =sa&ia &atera&> tenrá un
4a&or en *réitos e BHC *omo m-nimo.
< FleKibilidad
La estru*tura *urri*u&ar e orienta*ión so*ia&parti*ipati4a 7 organiza*ión e
*urr-*u&o *orre&a*ionaoK *on su 'orma e aministra*ión a tra4és e& )istema e
Estructura Curricular
::
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 45/82
*réitosK imp&i*a o're*er programas a*aémi*os '&e;ib&esK que permitan a&
estuiante *on'ormar su propio *urr-*u&oK &a mo4i&ia a*aémi*a tanto e
o*entes *omo e estuiantes 7 que permitan ser e4a&uaos 7 en su *aso
reestru*turaos o reae*uaos permanentemente permitieno sa&ias &atera&esK
nue4os esquemas e titu&a*iónK &a titu&a*ión m2&tip&e 7 nue4as moa&iaes
eu*ati4as.
< )alidas +aterales
Las sa&ias &atera&es *onstitu7en una posibi&ia e ar respuesta a &as
ne*esiaes so*ia&es que se generan a& no *on*&uirse &os estuios pro'esiona&esK 7
a2n tenieno en a&gunos *asos un a&to por*enta#e e *réitos *ubiertosK no se
*uenta *on un respa&o o'i*ia& que a*reite &os *ono*imientos 7 +abi&iaes
esarro&&aas urante &a permanen*ia en &as au&as uni4ersitarias.
Por &o tanto se propone estru*turar &os p&anes e estuio e ta& manera que
ese &os primeros *ursos is*ip&inariosK se ponga espe*ia& aten*ión en e&
equi&ibrio entre teor-a 7 prá*ti*aK para as- +abi&itar a &os estuiantes e manera
graua& *on &os *ono*imientos pro'esiona&es ne*esariosK que &e permitan
in*orporarse a& *ampo &abora& *on una 'orma*ión 7 *apa*ita*ión a4a&aa
institu*iona&menteK equi4a&ente a un grao e ni4e& *in*oK *ómo té*ni*o superior
uni4ersitario o pro'esiona& aso*iao 7 asimismo &a posibi&ia e rein*orporase en
un 'uturo a su programa eu*ati4o 7 a&*anzar e& grao e &i*en*iatura 7 as-
a**eer a me#ores oportuniaes e esarro&&o para su bene'i*io 7 e& e su
*omunia. $onse*uentementeK a partir e& per'i& e& egresaoK se tenrá que
e'inir ob#eti4os 7 per'i&es e egreso par*ia&K *u7a *onse*u*ión &&e4en a& &ogro e&
per'i& e egreso 'ina&. "eniénose as- &a oportunia e poer regresar a &a
institu*ión para *ontinuar &os estuios +asta &a obten*ión e& grao. =(AACCH>
8tro e&emento e '&e;ibi&ia a *onsierar es e& re*ono*imiento e estuios
inepenientes o e asignaturas *ursaas en otras institu*ionesK moa&iaes o
programas eu*ati4os e &a 13APK a tra4és e& pro*eimiento e equi4a&en*iaK
trans'eren*ia e *réitos o e e4a&ua*ión e &os *ono*imientos 7 +abi&iaes.
Estructura Curricular
:<
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 46/82
<% ,itulación
La titu&a*ión #uega un pape& eterminante en un programa eu*ati4o e&
ni4e& superiorK 7a que es eterminante en &a e'i*ien*ia termina& 7 en &a posibi&ia
e& registro e estuios. A*tua&mente mu*+os estuiantes *on*&u7en &os *réitos
*ontemp&aos en e& P&an e EstuiosK pero a& in*orporarse a& ámbito &abora&
empiezan a posponer &a e&abora*ión 7No &a *on*&usión e &a tesisK 7 en a&gunos
*asos este rezago es permanenteK por &o que se +a *ontemp&ao *onsierar 4arias
op*iones e titu&a*iónK ai*iona&es a &a trai*iona&K entre e&&as tenemos
%eporte té*ni*oK monogra'-a o pro7e*to resu&tao e &a Prá*ti*a
pro'esiona& $r-ti*a.
La rea&iza*ión e un paquete iá*ti*oK asesorao 7 a4a&ao por un
o*ente o grupo e o*entes. La e&abora*ión e tesina.
$réitos e posgrao e programas e& parón e e;*e&en*ia e&
P0P.
Entre otras op*iones que *aa 3nia A*aémi*a etermineK *onsierano
&as *ara*ter-sti*as e sus programas.
<7 ,itulación M6ltipleEs &a posibi&ia e *ursar os o mas &i*en*iaturas 7 obtener &a titu&a*ión en
*aa una e e&&asK e a*uero a &o requisitos *orresponientes &o que &e
permitirá a& egresao un me#or esen4o&4imiento en e& mer*ao &abora& 7 &a
posibi&ia e reorientar su prá*ti*a pro'esiona&K seg2n &as '&u*tua*iones e&
emp&eo. 3A$CC:
<: Modalidades Educativas
La *re*iente emana por a**eer a &a eu*a*ión superiorK prou*to e
'a*tores ta&es *omo a&to -ni*e e nata&iaK &imitao n2mero e institu*iones
p2b&i*asK situa*ión e*onómi*a e &os emanantes 7 e& in*remento e
institu*iones e eu*a*ión meia superiorK pro4o*ará que en un término e iez
años &as institu*iones e Eu*a*ión )uperior P2b&i*a no puean ar respuesta a
Estructura Curricular
:'
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 47/82
toa &a emana generaa por estos pro*esosK esto se +a 4enio +a*ieno
patente en &a 2&timas é*aasK e4ien*iano que &as institu*iones p2b&i*as
estab&e*ias para este 'in no tienen &a posibi&ia e ar &a aten*ión a& BCC e &a
pob&a*ión que as- &o so&i*ita. Esto +a*e ne*esario nue4as moa&iaes e
eu*a*iónK no ne*esariamente presén*ia&es.
Las modalidades educativas alternas son aque&&as en &as *ua&es &as
intera**iones se iseñanK se bus*an 7 se promue4en *omo 'unamenta&es para
&ograr e& apreniza#e XA03IE)C GbY. Estas moa&iaes +a*en én'asis en e&
apreniza#e *entrao en e& estuiante 7 representan una oportunia para brinar
eu*a*ión *on equiaK pertinen*iaK *a&ia 7 a &o &argo e toa &a 4ia a toas
aque&&as personas que por restri**iones e tiempo 7 e ubi*a*ión geográ'i*a noasisten a &a 'orma*ión en &os *ampos institu*iona&es. Las moa&iaes a&ternati4as
se *ara*terizan por &o siguiente
• La presen*ia&ia se sustitu7e por e&ementos que permiten &a 'orma*ión e
&os eu*anos a istan*ia XA03IE) CGaY.
• )e basan en e& estuio inepeniente o autoapreniza#e por parte e&
a&umno 7 *on materia&es iá*ti*os espe*-'i*amente e&aboraos para e&&o.
•
Los o*entes requieren e *ompeten*ias ae*uaas a& tipo e moa&iausao. En estas moa&iaes se esempeñan tres tipos i'erentes e ro&es
aque&&os que parti*ipan en &a *onstru**ión e materia&es ae*uaos a &a
moa&ia =e;pertos en e& ominio e *ono*imiento e &a asignatura>K
aque&&os que 'ungen *omo 'a*i&itaores 7 que gu-an a &os estuiantes
urante su pro*eso e apreniza#e +a*ieno uso e re*ursos te*no&ógi*os
=tutores o 'a*i&itaores> 7K 'ina&menteK aque&&os que *oorinan e& traba#o e
ambos 7 obtienen ini*aores para &a toma e e*isiones. Los ro&es no son
e;*&u7entes unos e otros.
• "anto e& *á&*u&o e& n2mero e *réitos e &as asignaturas *omo e&
esempeño o*ente se mien en términos istintos a& e +oraNpizarrón.
• %equieren una gestión aministrati4a 7 normati4ia a*ore a &a natura&eza
misma e *aa moa&ia.
Estructura Curricular
:>
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 48/82
• )e apo7an en &as "e*no&og-as e In'orma*ión 7 $omuni*a*ión ="I$> 7a que
éstas tienen e& poten*ia& e *ontribuir en &as i'erentes 'a*etas e &os
pro*esos e enseñanza apreniza#e a& permitir amp&iar e& a**eso a &a
eu*a*iónK 'omentar e& uso e'e*ti4o e &os re*ursosK aumentar &a *a&ia e
apreniza#e 7 me#orar &a *a&ia e &a enseñanza X30E)$8C:Y. Las "I$
'a*i&itan e& a**eso a materia&es eu*ati4os 7 propor*ionan nue4as
oportuniaes e *o&abora*ión entre estuiantes 7 pro'esoresK sin
ne*esia e *oin*iir en tiempo 7 espa*io. Las "I$ +a*en posib&e &a
in*&usión e té*ni*as inno4aoras ta&es *omo e& apreniza#e *ombinao
=b&ene &earning>K e& apreniza#e istribuio =istribute &earning> 7 e&
apreniza#e e&e*tróni*o =e&earning> [IST05]. (ina&menteK &as "I$ 'a*i&itan e&
apreniza#e a &o &argo e &a 4iaK e& apreniza#e e au&tos 7 &a *apa*ita*iónpara e& traba#o.
En resumenK &as moa&iaes eu*ati4as a&ternas permiten a&*anzar os
ob#eti4os prin*ipa&es.
• Me#orar &a *a&ia e &a enseñanza 7 e& apreniza#e.
• !a*er &&egar &a eu*a*ión a *ua&quier personaK en *ua&quier &ugar 7 a
*ua&quier +ora.=D,MAE>
La eu*a*ión semies*o&arizaaK abierta 7 a istan*ia se presenta *omo &a
a&ternati4a e so&u*ión para atener &a emana eu*ati4a. Estas moa&iaes no
son nue4as en e& sistema eu*ati4o me;i*anoK su in*orpora*ión a& ni4e&
uni4ersitario +a sio mu7 &imitaaK prin*ipa&mente en &a eu*a*ión p2b&i*a. =M:
C:F>
Por esta razón &as moa&iaes eu*ati4as a&ternas requieren ser
*onsieraas opera*iona&mente entro e& moe&o a*aémi*o. A*tua&mente &as
moa&iaes eu*ati4as re*ono*ias en e& moe&o a*aémi*o son &as en&istaas a
*ontinua*iónK sin restringir por e&&o e& surgimiento e a&gunas otras.=D,MAE>
Estructura Curricular
:@
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 49/82
<: Educación Presencial
La eu*a*ión presen*ia& se *ara*teriza por &a *oin*ien*ia en tiempo 7 espa*io e
pro'esores 7 estuiantes.
<:% Educación a Distancia
La eu*a*ión a istan*ia se *on*ibe *omo un pro*eso eu*a*iona& en
one una propor*ión signi'i*ante e enseñanza es &&e4aa a *abo por a&guien que
esta separao en tiempo o espa*io e& eu*ano X3nes*oCGY. $omo *ara*ter-sti*a
e estas moa&iaes se a &a '&e;ibi&ia en i'erente graoK &a tenen*ia a&
estuio autónomo 7 e& uso e materia&es iá*ti*os espe*-'i*os apo7aos en &osmeios te*no&ógi*osK &o que permite a &os usuarios tener ma7or *ontro& sobre e&
tiempo isponib&e para e& estuioK as- *omo e& ritmo 7 mane#o e materia&es que
más &e sean propi*ios.
pro'esiona&esK titu&a*iónK *ostoK normati4ia.
<: 7 Educación )emiescolari;ada o )emipresencial
La Eua*ión )emies*o&arizaa es una moa&ia eu*ati4a mi;ta *on'ormaa por
os 'ases una presen*ia& 7 una a istan*ia. E& por*enta#e e &as mismas se
etermina e a*uero a &as ne*esiaes e *aa asignatura.
<:: Educación Abierta
La eu*a*ión abierta es e'inia *omo una a*ti4ia eu*ati4a organizaaK que se
basa en e& uso e materia&es e enseñanzaK en &a *ua& &as restri**iones e estuio
están minimizaas en términos e a**esoK e tiempo o &ugarK e métoos e
estuio o e *ua&quier *ombina*ión e e&&os X3nes*oCGY.
En este sentioK es ne*esario *onsierar e& tipo e programas que ser-an
ae*uaosK e a*uero a &as siguientes *ara*ter-sti*as tipo e programaK
Estructura Curricular
:
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 50/82
ne*esia e prá*ti*asK ro& e& o*enteK ro& e& a&umnoK iseño instru**iona&K
in'raestru*tura =materia&es 7 equipo>K e4a&ua*iónK gestión aministrati4aK ser4i*io
so*ia&K prá*ti*as
<< !ivel Medio )uperior
En e& ni4e& meio superior se traba#a a*tua&mente en e& reiseño e su
*urr-*u&oK este tiene *omo re'erentes &os traba#os e& (oro e %e'orma a&
1a*+i&&erato rea&izao en no4iembre e :CCH 7 &as *on*&usiones e& traba#o
esarro&&ao en e& año :CCH por &a $omisión e E4a&ua*ión e &os p&anes e
estuio CH 7 e (orma*ión Pertinente.
En &o re'erente a& (oroK e;isten un *on#unto e propuestas que *onsieran
pertinente &o siguienteB. Estab&e*er un "ron*o $om2n en e& 0i4e& Meio superior que in*&u7a &a
reae*ua*ión 7 aapta*ión e &os programas e &as materias psi*o&og-a 7
(i&oso'-aK *omputa*ión =paqueter-a 7 &engua#es e *omputa*ión>K Ing&es
que permita ar una orienta*ión eu*ati4a ae*uaa para &a *onso&ia*ión
e &os *ono*imientosK +abi&iaes 7 a*titues que &e permitan a& egresao
a**eerK e 'orma *r-ti*a 7 éti*a a& 0i4e& superior e 'orma ae*uaa o
in*orporarse a& *ampo &abora& =(10CCBK(1LCCFK (1$CCK (1$CCFK
(A(CC:K (1(CCGK (10CC:>
:. $rea*ión e espa*ios integraos para e& esarro&&o e +abi&iaes
eporti4as 7 art-sti*as. Enteniénose *omo espa*ios integraos no so&o
&as materias espe*-'i*as que permitan este esarro&&oK sino también &a
interre&a*ión *on otras materias *urri*u&ares 7 &os espa*ios '-si*os
ae*uaos =(1,CCK (10CCH>
F. nota +a7 a&gunas propuestas que ini*an quitar &os *ursos e ni4e&a*ión 7
regresar a &os e;ámenes orinarios 7 e;traorinarios =(1ECCH>
G. )e ebe e mantener un equi&ibrio *urri*u&ar entre &as i'erentes áreas e&
*urr-*u&o =*ien*ias e;a*tasK natura&esK )o*ia&es 7 e +umaniaes> e
a*uero a &os estánares na*iona&es e interna*iona&es. Esto imp&i*a una
Estructura Curricular
<&
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 51/82
re4isión 7 ae*ua*ión e &os p&anes e estuio e *aa una e &as áreas
=(1ECCH>
(ina&menteK urante e& presente añoK se *onstitu7ó &a $omisión e re4isión
*urri*u&ar e& 0M) en e& mar*o e &a reno4a*ión e& Moe&o A*aémi*o 7
Eu*ati4o e &a 13AP. $onsierano e& traba#o rea&izao por &as *omisiones
representati4as e &a *omunia a*aémi*a se +a &&egao a &os siguientes
a*ueros en torno a &a re'orma e& 1a*+i&&erato 3ni4ersitario
B. E& nue4o p&an e estuios =:CC>K que se ap&i*ará a partir e& siguiente
*i*&o es*o&arK *ontemp&a tres perioos anua&esK a& *abo e *aa uno e &os
*ua&es &os a&umnos re*ibirán &a a*reita*ión *orresponiente.
:. $aa *i*&o es*o&ar tenrá un *orte semestra& e e4a&ua*ión 'ormati4a *on'ines e rea&imenta*ión e& apreniza#e sin e'e*tos en &a a*reita*ión
e'initi4a e& *urso.
F. Los *ursos e ni4e&a*ión se sustitu7en por me*anismos e regu&ariza*ión a
partir e asesor-as 7 otros e *ará*ter pre4enti4o.
' Propuestas (perativas
B. E&aborar un Programa Institu*iona& e $apa*ita*ión Do*ente tanto
is*ip&inaria *omo iá*ti*opeagógi*aK que *ontemp&e &as i'erentes
Moa&iaes Eu*ati4as ap&i*aas en e& Moe&o =(1ZCCK ($ACB>
:. Imp&ementar programas 7 me*anismos institu*iona&es e 4in*u&a*ión entre
ni4e&es =0i4e& Meio )uperiorK 0i4e& )uperior 7 Posgrao>K inter*ambio e
e;perien*ias a*aémi*as 7 is*ip&inarias =(A$CCK 3A$CC >
F. La ire**ión e 4in*u&a*ión eberá +a*erse *argo e& Programa
Institu*iona& e Prá*ti*a Pro'esiona& 7 en *oorina*ión *on &a Dire**ión e
)er4i*io )o*ia& rea&izar &os *on4enios *orresponientes para &a rea&iza*ión
e ta&es a*ti4iaes
G. %e4isión 7 ae*ua*ión e& reg&amento e Ingreso Permanen*ia 7 Egreso e
&os Estuiantes e &a 13AP
H. E&abora*ión e imp&ementa*ión e& reg&amento uni4ersitario e "utor-as.
Estructura Curricular
<
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 52/82
. %e4isar 7 a#ustar e& *a&enario es*o&ar
. Para apo7ar &a Estru*tura $urri*u&ar propuesta se *ontará *on e& apo7o e
Los tutores e ni4e& tres =tutor in4estigaor>
E& Departamento e E4a&ua*ión 7 Aná&isis
E& Departamento e Desarro&&o $urri*u&ar
%ees 3ni4ersitarias A*aémi*as
E& Programa e )eguimiento e Egresaos
Estructura Curricular
<%
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 53/82
> AneKos
> Cambios Estructurales
"oo &o propuesto ne*esita un espa*io e esarro&&o *u7as *ara*ter-sti*as sean &as
e una LComunidad Educativa? no en su a*ep*ión trai*iona&K sino *omo una
*omunia que arropa a su institu*ión 7 que *omparte sus iea&esK propósitos 7
ob#eti4os eu*ati4osK en one e& apreniza#e se a en toos &os espa*ios e &a
misma 7 e& *ono*imiento 7 &a *u&tura '&u7enK 7 se nutren e manera ia&é*ti*aK
integránose 7 *omprometiénose *omo un too.
Por otra parte se sugieren &os siguientes *ambios estru*tura&es por área e&
*ono*imiento 7 en *aa una e &as 3niaes A*aémi*as
A%EA DE $808$IMIE0"8 =A$8> $oorinaor e A$8 =uno e &os Dire*tores e 3A e
manera rotati4a 7 no e repeti*ión inmeiata>
$onse#o e A$8
3 3nia A*aémi*a =3A>
Dire*tor
)e*retario A*aémi*o
)e*retario e In4estiga*ión 7 Posgrao
)e*retario e (orma*ión Integra&
)e*retario Aministrati4o
$oorinaores
3 P%8,%AMA) ED3$A"IV8)
$E)$3A
3 "%80$8) 6 MA"E%IA) $8M30E) E0 $ADA A$8
$oorinaor e "ron*o $om2n ="$>
3 "%80$8) 6 MA"E%IA $8M30E) I0"E%A$8
$oorinaor e "$A$8
3 A$ADEMIA P8% A$8 U
$oorinaor e A*aemia e A$8
3 A$ADEMIA P8% 9%EA U =ap&i*a para &os tres ni4e&es>
Estructura Curricular
<7
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 54/82
$oorinaor e A*aemia e 9rea
3 $3E%P8) A$ADWMI$8) P8% A$8
%esponsab&e e *uerpo a*aémi*o
3 %E)P80)A1LE DE A)I,0A"3%A =ap&i*a para &os tres
ni4e&es>
> % mpacto en la !ormatividad
En esta propuestaK la normatividad vi1ente tiene un 5uerte impacto 7a
que requiere e una re4isión mu7 pro'una e& %eg&amento e Pro*eimientos 7
%equisitos para &a AmisiónK Permanen*ia 7 Egreso e &os A&umnos e &a 13APK
Art.H *onsierar &as oportuniaes para &os a&umnos e es*asos re*ursos 7 e
regiones marginaasK Art. *onsierar &a ob&e titu&a*ión 7 &as sa&ias &atera&esK"oo e& "-tu&o ter*ero De &a permanen*iaK Art. FF moi'i*ar e& *on*epto e p&an e
estuiosK $ap-tu&o IIIK De los cursos modificar su conceptualizaciónK Art. GH re4isar
e& *on*epto e a*reita*iónK Art. GK %e*on*eptua&izar ?e;amen@K Art. G re4isión
e &as oportuniaes e a*reita*iónK Art. HC 7 HB Integrar e& nue4o *on*epto e
tutorK Art. HH *onsiera e& "é*ni*o )uperior 3ni4ersitarioK Art. HGK too &o
re'erente a titu&a*ión.
Aemás se ebe *onsierar entre otras posibi&iaes &a ae*ua*ión e &os
trámites aministrati4os para que &os estuiantes puean tomar sus *ursos en
i'erentes uniaes a*aémi*asK no tener que presentar e;amen e amisión si
es que se +a retirao tempora&mente e &a uni4ersia 7 quiere retomar sus
estuios para *on*&uir&osK &o mismo ebe ser ap&i*ao en e& *aso e intentar e&
estuio e os *arreras siempre 7 *uano *ompruebe +aber *ubierto e& HC más
uno e &os *réitos e &a primera.
La e4a&ua*ión *urri*u&ar es un pro*eso *omp&e#o que in4o&u*ra toos &os
*ap-tu&osK imensiones 7 a*tores *urri*u&aresK por &o que se propone que rea&i*e un
programa e e4a&ua*ión e& *urr-*u&o mu7 amp&io 7 minu*ioso 7 que a*ompañe a
&a propuesta e moe&o *omo un *ap-tu&o espe*ia&. Esta tenrá un *ará*ter integra&
Estructura Curricular
<:
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 55/82
7 *onsierará &a e4a&ua*ión *urri*u&arK &a e4a&ua*ión e &os o*entes 7 &a
e4a&ua*ión e &os apreniza#esK *onsierano tanto &a imensión interna *omo
e;terna
>7 "edes Académicas
Esta propuesta en'atiza e& apreniza#e *o&aborati4o inmerso en una
intera**ión so*ia&K e ta& manera que sustentar e& prin*ipio e una *omunia que
aprene se *onstitu7e en uno más e &os postu&aos e esta propuesta. $omo
punto e partia re*onsiera e& estab&e*imiento e &as "edes Académicas. Estas
estarán *onstituias por pro'esores e &a institu*ión en primera instan*iaK 7
pau&atinamente ser irán 'orta&e*ieno 7 amp&iano e ta& manera que se &&eguen a
estab&e*er e manera armóni*a re&a*iones interK mu&tiK 7 transis*ip&inariasKtenientes a 'omentar &a interna*iona&iza*ión 7 &a optimiza*ión e re*ursos en &a
in4estiga*ión.
Estas rees serán e& punto e arranque para estab&e*er 7 esarro&&ar
pro7e*tos e in4estiga*ión tanto *ient-'i*aK te*no&ógi*a *omo eu*ati4a.
"oo *ambio genera uasK in*ertiumbreK e in*&uso temor en *uanto a
poer imp&ementar &os a#ustes pertinentes que promue4an e& &ogro e &as nue4as
metas *on una tensión m-nima. En e& *aso e &a 13APK *omo una 'orta&eza se
tiene a &a p&anta o*enteK 7a que ésta se +a 4enio in*orporano a &os pro*esos e
'orma*ión 7 a*tua&iza*ión o*enteK aemás e que por ini*iati4a propia a&gunos
pro'esores +a*ieno uso e& estuio autónomo +an a**eio a nue4as té*ni*as e
enseñanzaK 7 'ina&mente otros +an &&egao a imp&ementar e manera prá*ti*a
té*ni*as e enseñanza inno4aoraK a &as que +an &&egao meiante e& aná&isis e
su propia prá*ti*a o*ente. Es as- que e manera *ons*iente o in*ons*iente
e;isten 7a tenen*ias e enseñanza *entraas en e& a&umnoK en e& esarro&&o e&
pensamiento *omp&e#oK as- *omo en e& en'oque so*io*u&tura&.
Estructura Curricular
<<
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 56/82
Para asegurar que e& nue4o moe&o puea imp&ementarse e;itosamenteK
es ne*esario poner e mani'iesto toos &os es'uerzos que 7a se rea&izanK en
o*asiones sin saber&oK orientaos +a*ia e& nue4o moe&o. Esto se &ogrará meiante
&a 'orma*ión 7 *apa*ita*ión e &os o*entesK a tra4és e ip&omaos 7 ta&&eres
tenientes a 'a*i&itar e& a**eso a &os 'unamentos teóri*os que sustentan a& Moe&o
Miner4aK as- *omo a 4i4en*iarK esarro&&ar 7 poner en prá*ti*a té*ni*as grupa&es
ta&es *omo &a ienti'i*a*ión 7 reso&u*ión e prob&emasK e&abora*ión e pro7e*tosK
iseño e ambientes e apreniza#eK et*. Los *ursos se *ara*terizarán por ser
a*ti4osK e ta& manera que a& 'ina& e *aa uno &os asistentes +abrán generao un
prou*to a*aémi*o que ba#o &os prin*ipios e& Moe&o Miner4a permitan
reorientar e& pro*eso enseñanzaapreniza#e.
Los pro'esores que primero a**eerán a esta 'orma*ión son aque&&osire*tamente in4o&u*raos *on &a e4a&ua*ión e &os p&anes e estuioK as- *omo
&os o*entes en*argaos e &a imparti*ión e &os *ursos e& primer año.
Posteriormente se irán in*orporano &os pro'esores que 4a7an a impartir &os
*ursos e& seguno añoK 7 as- su*esi4amente.
Estructura Curricular
<'
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 57/82
"e5erencias
AbbagnanoK 0i*o&a =B:> Di**ionario e (i&oso'-a. Mé;i*o. (ono e $u&turaE*onómi*a.
AnerEggK Ezequie& =BG> Interis*ip&inariea en Eu*a*ión. Argentina. Eitoria&
Magisterio e& %-o e &a P&ata.
A&baK A&i*ia e. =B:> E4a&ua*ión *urri*u&ar. Mé;i*o. 30AM.
A&baK A&i*ia e. =BB> $urri*u&um mitos 7 perspe*ti4as. Mé;i*o. 30AM.
Anuies =BF> $róni*a e "epi*. Mé;i*oK A03IE).
A03IE) =B> (oro 0a*iona& Inno4a*ión $urri*u&ar en &as Institu*iones eEu*a*ión )uperior. =Memorias> Mé;i*oK 3A)in.
A03IE) =B> En*uentro e Moe&os $urri*u&ares e &as Institu*iones eEu*a*ión )uperior %egión $entro)ur A03IE). =Memorias>K Mé;i*oK ,rupoPermanente e "raba#o e Do*en*ia %egión $entro)ur A03IE).
Ape&K Z8 =BB> "eor-a e &a 4era 7 éti*a e& is*urso. 1ar*e&onaK paiós.
App&eK Mi*+e& T. an "a;e&K Joe&=B> Ieo&og-a 7 $urri*u&o "r. %a'ae&Lassa&ettaKMariK AQa&.
Arbes2 ,ar*-aK Isabe& 7 1errue*os Vi&&a&obosK Luis =$ompi&aores> =B> E&sistema mou&ar en &a 3nia Ro*+imi&*o e &a 3ni4ersia Autónoma
Metropo&itana. Mé;i*oK 3AMRo*+imi&*o.
ArnazK José. =BB> La p&anea*ión $urri*u&ar. :a. e.K Mé;i*oK "ri&&as
ArnazK José A. BFK &a P&anea*ión *urri*u&arK "ri&&asK Mé;i*oK p.>.
Arro7o pi*+aroK gra*ie&a =BF> Interis*ip&inariea [Vie#o o nue4o reto\ en%e4ista Me;i*ana e $ien*ias Po&-ti*as 7 )o*ia&esK 02m. BHGK (a*. e $ien*iasPo&-ti*as 7 )o*ia&esK Mé;i*oK 30AM.
1arriga D-azK Ange&. =B>. )eis estuios sobre eu*a*ión superior. $uaernos
e& $E)3 GK Mé;i*o. $E)330AM.
1arriga D-azK Ange&. =B>. Prob&emas 7 retos e& *ampo e &a E4a&ua*ióneu*ati4a. en Per'i&es Eu*ati4osK agostoseptiembreK Mé;i*oK $I)E30AM.
1arriga D-azK Ange&. =BB>. Diá*ti*a 7 *urri*u&um. Mé;i*o. 0ue4o Mar.
Estructura Curricular
<>
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 58/82
1arriga D-azK Ange& et. a&. =B>.3ni4ersitarios. Institu*iona&iza*ión a*aémi*a7 e4a&ua*ión. Mé;i*o. $E)330AM.
1arriga D-azK (ria et a&. =BG> Diseño *urri*u&ar en eu*a*ión superior.Mé;i*o. "ri&&as.
1o#a&i&K Luis 'e&ipeK et. a&. =BF> )istemas Mou&ares 7 Moerniza*ión A*aémi*a. en %een*uentro BCK Mé;i*oK 3AMRo*+imi&*o.
1o&esK )amue& 7 ,intisK ,erbart = B> Es*ue&a 7 *apita&ismo en Améri*a.0e 6orQK Libro bási*o.
1orieuK Pierre =BF> )istemas e EnseñanzaK )istemas e pensamiento. "r.J. 7 pérezK MariK A*a&.
1riggsK Asa 7 Mi*+auK ,u7 =BH> Interis*ip&inariea =Prob&ema e &aenseñanza 7 &a in4estiga*ión en &as uni4ersiaes>K Mé;i*oK A03IE).
$asas Armengo&K Migue& =B> 3ni4ersia sin *&ases. Eu*a*ión a istan*iaen Améri*a Latina. Venezue&aK 8EA30AZAPEL3)/.
$astre#ón DiezK JaimeK et. a&. =BH> P&anea*ión 7 Moe&o 3ni4ersitarios I.Mé;i*oK A03IE).
$ata&ogo e programas e& "ron*o $om2n 3ni4ersitario 13AP. D,E)K BH
$E0EVAL =B> III (oro e E4a&ua*ión Eu*ati4a. =Memorias>. Mé;i*o.
$IEE)=B:BF> serie e Materia&es e Apo7o a &a E4a&ua*ión Eu*ati4a. BBK Mé;i*oK $80AEVA)EPA03IE).
$IEE)=BG> Mar*o e %e'eren*ia para &a E4a&ua*ión. Mé;i*oK )EPA03IE).
$o&&K $ésar =BB> $urri*u&um $onstru*ti4ista. 1ar*e&onaK I$E.
$o&&K $ésar =BB> psi*o&og-a 7 $urri*u&um. Mé;i*oK Paios.
$80AEVAK =B:> Lineamientos para &a *onso&ia*ión 7 opera*ión permanentee& )istema 0a*iona& e E4a&ua*ión e &a Eu*a*ión )uperior. Mé;i*o.
$80AEVA =B:> Propuesta Metoo&ógi*a para e& E#er*i*io e Autoe4a&ua*ión Anua&. Mé;i*o.
$8PAE)K .*opaes.org.m;NqueOesOe&O*opaes>.
$rossK P. =BF> Au&ts as Learners.K )an (ran*is*oK 3)AK Josse7 1ass.
Estructura Curricular
<@
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 59/82
D-azK Ange&K et. a&. =BF> )istemas Mou&ares 7 *urri*u&um a7erK +o7 7 mañana.en %een*uentro BCK Mé;i*oK 3AMRo*+imi&*o.
(arranK Jo+n=BF> E& *urri*u&um *omo men2 e restaurante. en %een*uentroBCK Mé;i*oK 3AMRo*+imi&*o.
(ermosoK Pa*iano =]> "eor-a e &a Eu*a*ión. 1ar*e&ona. $EA$.
(ou*au&tK M. =B> Vigi&ar 7 $astigar. "r. Aure&io ,arzónK BG a. reimp.K Mé;i*oK)ig&o RRI.
(u&&atK 8*ta4i =B:> (i&oso'-a e &a Eu*a*ión. 1ar*e&onaK $EA$.
(ur&anK A&'reo =sN'> $urri*u&um 7 *oni*iones institu*iona&es. $uaernosPeagógi*os 3ni4ersitarios 0o.GK Maestr-a en Eu*a*ión K 3ni4ersia e$o&ima.
,a*eta 3ni4ersitariaK 13APK año VIIIK 0o. >
,imeno )a*ristánK J. 7 PérezK A. =BH> $omprener 7 trans'ormar &aenseñanza. EspañaK Morata.
,irou;K !enr7 =B:> "eor-a 7 %esisten*ia en Eu*a*ión. "r. Aa teresitaMénezK Mé;i*oK )ig&o RRI30AM.
,&ázmanK %. e Ibarro&a D. =B> Diseño e p&anes e estuio. Mé;i*oK $I)E30AM.
,&ázmanK %. e Ibarro&a D. =BB> ?Panorámi*a e &a In4estiga*ión sobreesarro&&o *urri*u&ar@. Do*umentos 1aseK $ongreso 0a*iona& sobreIn4estiga*ión Eu*ati4aK Vo&. IK Mé;i*o.
Mo*QusK Antanas =BC> Lineamientos )obre Programas $urri*u&ares. enre4ista e Eu*a*ión )uperior. abri&#unioK 0o. GK Mé;i*oK A03IE).
PanszaK Margarita. =B>. Peagog-a 7 *urr-*u&o. Mé;i*o. ,erniQa.
PanszaK Margarita. =B>. 0otas sobre p&anes e estuio 7 %e&a*ionesDis*ip&inarias *on e& *urri*u&um. en Per'i&es Eu*ati4os 0o. FK Mé;i*o $I)E30AM.
Pe#enaute Pe#enauteK José Ange& =B> organiza*ión 7 Estru*tura e Moe&ose e4a&ua*ión $urri*u&ar. =me*anograma>K Mé;i*oK A03IE).
PiagetK Jean =BB> A oné 4a &a Eu*a*ión. "r. Pero Vi&ano4aK 1ar*e&onaKEit. taie.
Estructura Curricular
<
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 60/82
%uo&p+K (reeriQ =B> *urri*u&umK 3)AK Josse71ass Pub&is+ers.
%uiz Larragui4e&K Este&a =B>. %e'&e;iones sobre &a %ea&ia e& *urri*u&um.Ken Per'i&es Eu*ati4os 0o. FGK Mé;i*o $I)E30AM.
)antos ,uerraK Migue& Ange& =BH> La e4a&ua*ión un pro*eso e iá&ogoK*omprensión 7 me#ora. granaaK A&#ibe.
)tu''&ebeamK D. I. =BB> Eu*ation e4a&uation e*ision maQingK Its*a I&&inois.(.E. Pea*oQK Pub&is+er.
"abaK !i&a. =B>. E&abora*ión e& *urr-*u&o. "eor-a 7 prá*ti*a. Argentina."roque&.
"aeu a )i&4aK "omaz =]H> Es*ue&aK $ono*imiento 7 $urri*u&um. "r. Mar*e&o,. gantusK 1uenos AiresK Miño Eitores.
"orresK Jur#o =B> E& *urri*u&um o*u&to. MariK Morata.
"7&erK %a&p+ T.=BG>. Prin*ipios bási*os e& *urr-*u&o. Argentina. "roque&.
Aam;o*+imi&*o =B> Do*umento Ro*+imi&*o.K mé;i*oK 3amRo*+imi&*o.
(A$CC JuárezK A.K Mart-nezK E.K JuárezK J. =:CCH> $ambio De Moe&o A*aémi*oE& %o& De La Visión De& Muno Por Parte De& Do*enteNIn4estigaor. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CBHN($ACC !erreraK M.K Ma&onaoK ,.K PorrasK (. =:CCH> E&ementosEu*ati4os $omunes 6 $oorina*ión Entre Los "res 0i4e&es Eu*ati4os De La1uap. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
(1$CC 1autistaK J.K %u-zK M.K VázquezK M.K EspinozaK L.K Va&&eK M =:CCH> %e&a*ión1a*+i&&erato3ni4ersia)o*iea. Ponen*ia o propuesta presentaa en e&Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK A*aemia ,enera& De Psi*o&og-a De La 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M:CBN(1$CC !urtaoK M.K Parra&esK M.K Agui&arK M.K Vé&ezK I. =:CCH> LaPsi*o&og-a En La (orma*ión De Los A&umnos En E& 1a*+i&&erato De La 1uap.Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e&Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:C:BN($1CCB MazaK J. =:CCH> La Eu*a*ión En Va&ores 6 )u Aporte A La(orma*ión Integra& En La 1uap. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to
Estructura Curricular
'&
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 61/82
e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APKDire**ión ,enera& De Eu*a*ión )uperiorK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:C:FN($ACCH VázquezK L. =:CCH> Eu*a*ión A Distan*ia Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o
Eu*ati4o e &a 13APK Je'atura De Eu*a*ión A Distan*iaK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M:C:GN(1,CC PérezK J.K AguirreK M. =:CCH> La Importan*ia De La $reati4iaEn E& Pro*eso De Enseñanza. La E;perien*ia De& Programa Empreneores EnE& 0i4e& Meio )uperior De La 1uap. Ponen*ia o propuesta presentaa en e&Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK 1a*+i&&eratoK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CFBN($1C:H Agui&arK L.K Agui&arK E.K $ontrerasK $. =:CCH> Propuesta DeMoa&iaes Para E& Egreso 8p*iones Para La "itu&a*ión. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(A(CC: ,ue4araK M.K )ano4a&K J.K )án*+ezK M.K )án*+ezK M.K $arreónK M.KVi4erosK J.K JuárezK M.K $ata&ánK JuárezK E.K )esaK M. =:CCH> Los EstánaresInterna*iona&es 6 Los $ontenios "emáti*os De Los Programas De $omputa*iónEn E& 1a*+i&&erato 3ni4ersitario Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*toe $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APKDire**ión ,enera& De Eu*a*ión Meia )uperiorK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CFHN(1ZCCH LópezK M.K 8sorioK J.K De& PraoK ,.K !o7osK $.K Ma&onaoK ,.=:CCH> Propuesta De E&ementos Para E& Moe&o A*aémi*o e& 0ms. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK D,ME)K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CFN(1ZCCH LópezK M.K 8sorioK J.K De& PraoK ,.K !o7osK $.K Ma&onaoK ,.=:CCH> Propuesta De E&ementos Para E& Moe&o A*aémi*o e& 0ms. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK D,ME)K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CGBN(1ZCCB 1autistaK J.K %u-zK M.K VázquezK M.K EspinozaK L.K Va&&eK M =:CCH>$urri*u&um 6 E& 1a*+i&&erato. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK
A*aemia ,enera& De Psi*o&og-a De La 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(1ZCC LaraK V. =:CCH> %e'&e;iones )obre La "rans'orma*ión $urri*u&ar En E&0i4e& Meio )uperior 6 E& Pape& De La (orma*ión Do*ente En E& Apreniza#eEnseñanza Apreniza#e. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APKPreparatoria <Emi&iano /apata<K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
Estructura Curricular
'
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 62/82
M:CGHN(1ZCCB 1autistaK J.K %u-zK M.K VázquezK M.K EspinozaK L.K Va&&eK M =:CCH>$urri*u&um 6 E& 1a*+i&&erato. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK
A*aemia ,enera& De Psi*o&og-a De La 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(1(CCH VargasK 8.K !ernánezK M.K De &a "orreK $. =:CCH> Ponen*ia Aná&isis DeLa E4a&ua*ión A*aémi*a 6 )us "rans'orma*iones En Los $ambios $urri*u&ares.Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e&Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Preparatoria )imón 1o&i4arK nopub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CHCN(AECCF )aenzK J.K LópezK M.K )án*+ezK J.K 8sorioK J.K MeinaK ". =:CCH>Perspe*ti4as En La (orma*ión De& 1a*+i&&erato 3ni4ersitario. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Preparatoria Li*. 1enito Juárez ,ar*-aK nopub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CHFN($1CG LópezK M. =:CCH> Integra*ión E Interis*ip&inariea. 3na$ontribu*ión A La (orma*ión De Los A&umnos 5ue Egresan De La Preparatoria?Li*. 1enito Juárez ,ar*-a De La 1uap. Ponen*ia o propuesta presentaa en e&Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK Preparatoria Li*. 1enito Juárez ,ar*-aK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CHHN($1CG LópezK M. =:CCH> Integra*ión E Interis*ip&inariea. 3na$ontribu*ión A La (orma*ión De Los A&umnos 5ue Egresan De La Preparatoria?Li*. 1enito Juárez ,ar*-a De La 1uap. Ponen*ia o propuesta presentaa en e&Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK Preparatoria Li*. 1enito Juárez ,ar*-aK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CHN($1CC: LimaK P. =:CCH> Eu*a*ión En Va&ores =A&gunos P&anteamientos,enera&es>. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Preparatoria %egiona&<)imón 1o&i4ar<K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CCN($1CC: LimaK P. =:CCH> Eu*a*ión En Va&ores =A&gunos P&anteamientos,enera&es>. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Preparatoria %egiona&<)imón 1o&i4ar<K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CBN($1CC: LimaK P. =:CCH> Eu*a*ión En Va&ores =A&gunos P&anteamientos,enera&es>. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Preparatoria %egiona&<)imón 1o&i4ar<K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CGN($1CB $a&erónK %.K LópezK E. =:CCH> Lierazgo 6 Wti*a. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
Estructura Curricular
'%
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 63/82
M:CN($1CB $a&erónK %.K LópezK E. =:CCH> Lierazgo 6 Wti*a. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CGN(11CC )antos e& PraoK ,. =:CCH> E& Per'i& De& Egresao De& 0. M. ).K Ante La )o*iea ,&oba&izaa. 3na Visión E*o+umanista. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK D,EM)K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CN(11CCH 1oni&&aK J. =:CCH> Ieo&og-a De& Estuiante. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:C:N($AC: (ernánezK J.K A&ar*ónK L.K ,onzá&ezK M. =:CCH> 3n Estuio )obreLa Demana Eu*ati4a En !umaniaes. Ponen*ia o propuesta presentaa en e&Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CHN($AC: (ernánezK J.K A&ar*ónK L.K ,onzá&ezK M. =:CCH> 3n Estuio )obreLa Demana Eu*ati4a En !umaniaes. Ponen*ia o propuesta presentaa en e&Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:CN($AC: ,onzá&ezK J.K $astroK $.K MeinaK 8. =:CCH> Vin*u&a*iónKE;tensión 6 Di'usiónK 3na 0ue4a Perspe*ti4a. Ponen*ia o propuesta presentaaen e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e&a 13APK (a*u&ta e $ien*ias e &a $omputa*iónK (a*u&ta e Estomato&og-aK(a*u&ta e En'ermer-aK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BCCN($ACB PorrasK (.K %uizK L.K (&ores A. =:CCH> Las Po&-ti*as 6 "enen*iasDominantes En E& $onte;to 0a*iona& E Interna*iona& 5ue In'&u7en En LaEu*a*ión )uperior. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Dire**ión,enera& De Eu*a*ión )uperiorK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BC:N($ACCH VázquezK L. =:CCH> Eu*a*ión A Distan*ia. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK Je'atura De Eu*a*ión A Distan*iaK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M:BCHN(1(CBB ,ar*-aK D.K ,ar*-aK I.K /entenoK M.K LópezK M.K PaniaguaK L.K)antos e& PraoK ,.K %omeroK 6.K )anabriaK $.K LimónK Va&&e#oK T.K Vi&&aK A. =:CCH>In'orme De E4a&ua*ión Pro*esos De Apreniza#e Enseñanza. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
Estructura Curricular
'7
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 64/82
M:BCN(1(CBB ,ar*-aK D.K ,ar*-aK I.K /entenoK M.K LópezK M.K PaniaguaK L.K)antos e& PraoK ,.K %omeroK 6.K )anabriaK $.K LimónK Va&&e#oK T.K Vi&&aK A. =:CCH>In'orme De E4a&ua*ión Pro*esos De Apreniza#e Enseñanza. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(1LCCF A&*antaraK I.K (uentesK M.K D-azK $.K )anabriaK $. =:CCH> Perspe*ti4as DeEstuiantes 6 A*aémi*os. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APKPreparatoria ,enera& Lázaro $árenas De& %-oK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(1ECCH PérezK M. =:CCH> Aná&isis $r-ti*o 6 A&ternati4as De& 0i4e& Meio )uperior =P&an H>. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Preparatoria ?Emi&iano/apata@K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BFGN($ACB Preparatoria A&'onso $a&erón =:CCH> Moa&iaes A&ternati4asDe Eu*a*iónK %ea&ia 6 Visión A (uturo. Ponen*ia o propuesta presentaa en e&Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
($ACB Montie&K V. =:CCH> La 0e*esia De La $apa*ita*ión De& Do*ente En LaEu*a*ión A Distan*ia. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK nopub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BFN($ACB Montie&K V. =:CCH> La 0e*esia De La $apa*ita*ión De& Do*enteEn La Eu*a*ión A Distan*ia. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK nopub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BFN($1C:B !enaoK %. =:CCH> Propuesta De 3n 0ue4o Moe&o De )er4i*io)o*ia&. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Dire**ión De )er4i*io)o*ia&K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BFN($1C:B !enaoK %. =:CCH> Propuesta De 3n 0ue4o Moe&o De )er4i*io)o*ia&. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Dire**ión De )er4i*io)o*ia&K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BGN($1C:: Vai&&arK E. =:CCH> Per'e**ionamiento De Moe&o $urri*u&ar De(ebuap. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
Estructura Curricular
':
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 65/82
M:BGN($1C:: Vai&&arK E. =:CCH> Per'e**ionamiento De Moe&o $urri*u&ar De(ebuap. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M:BGN($1CC: LimaK P. =:CCH> Eu*a*ión En Va&ores =A&gunos P&anteamientos,enera&es>. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Preparatoria %egiona&<)imón 1o&i4ar<K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BHCN($1CC: LimaK P. =:CCH> Eu*a*ión En Va&ores =A&gunos P&anteamientos,enera&es>. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Preparatoria %egiona&<)imón 1o&i4ar<K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BHBN($1CC: LimaK P. =:CCH> Eu*a*ión En Va&ores =A&gunos P&anteamientos,enera&es>. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK Preparatoria %egiona&<)imón 1o&i4ar<K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BCN($AC:F Porras. (.K )a&azarK M.K (&oresK J.K MénezK ,.K De VriesK T.=:CCH> )eguimiento 6 $onta*to De& ,rauao. Ponen*ia o propuesta presentaaen e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e&a 13APK Vi*erre*tor-a e Do*en*iaK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BN($1CGG Lo7o&aK M. =:CCH> Wti*a 6 1ioéti*a En La Prá*ti*a Pro'esiona& DeLas Institu*iones De Asisten*ia 6 Eu*a*ión Para La )a&u De& Estao De Pueb&a.Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e&Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK (a*u&ta De Mei*ina "ron*o $om2n3ni4ersitarioK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BFN(1ZCCH LópezK M.K 8sorioK J.K De& PraoK ,.K !o7osK $.K Ma&onaoK ,.=:CCH> Propuesta De E&ementos Para E& Moe&o A*^emi*oe& 0ms. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK D,EM)K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BN($ACBC )eina =:CCH> !a*ia 3na 3ni4ersia Inno4aora. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(1$CCF 3nia A*aémi*a %egiona& /a*apoa;t&a =:CCH> La 0e*esia DeEnseñar (i&oso'-a Diagnósti*o De La Enseñanza De La Lógi*a. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK A*aemia ,enera& De (i&oso'-a De LasPreparatorias De La 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
Estructura Curricular
'<
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 66/82
M:B:N(1$CC )aenzK J.K MeinaK ".K 8sorioK J.K )án*+ezK J.K 8*añaK !. =:CCH>E& Pro*eso Eu*ati4o 3na Propuesta 8rganizati4a. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK Preparatoria Li*. 1enito JuárezK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M:BHN(1DCCG Mart-nezK $.K PérezK (. =:CCH> E& Paraigma !istóri*o$u&tura& EnLa Enseñanza De& Ing&és $omo Lengua E;tran#era. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:BN(1DCCH Agui&arK M.K !urtaoK M.K Parra&esK M.K Vé&ezK I. =:CCH> Los %etos6 Posibi&iaes De& $urso Interis*ip&inario De Pro'uniza*ión. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(AACCH Preparatoria Emi&iano /apata =:CCH> E& $urr-*u&o Desarro&&aor 3naPropuesta Pertinente Para E& Moe&o A*aémi*o De La 1uap. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(1(CCG 8&gu-nK A.K "apiaK M.K A&+orK ,.K PeñaK J. =:CCH> Propuesta Para Me#orar E&0i4e& De Ing&_s De Los A&umnos De Las Preparatorias De La 1uap. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK PreparatoriasK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(1,CC %am-rezK ). =:CCH> Propuesta Para 3n $ambio $urri*u&ar De La Asignatura De Arte. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK1a*+i&&erato =A*aémia Artes>K no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M::CN($1CB: $astroK M. =:CCH> !a*ia 3n Moe&o A*aémi*oK $on*eptosDe'ini*iones 6 Propuestas. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK (a*u&taDe $omputa*iónK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(10CCB Via&K J. =:CCH> La Eu*a*ión Ambienta& En E& 1a*+i&&erato 3ni4ersitario..Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e&Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(10CC: ,ue4araK M.K )ano4a&K J.K )án*+ezK M.K )án*+ezK M.K $arreónK M.KVi4erosK J.K JuárezK M.K $ata&ánK JuárezK E.K )esaK M. =:CCH> Los EstánaresInterna*iona&es 6 Los $ontenios "emáti*os De Los Programas De $omputa*ión.Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e&Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
Estructura Curricular
''
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 67/82
M::HN(10CC: ,ue4araK M.K )ano4a&K J.K )án*+ezK M.K )án*+ezK M.K $arreónKM.K Vi4erosK J.K JuárezK M.K $ata&ánK JuárezK E.K )esaK M. =:CCH> Los EstánaresInterna*iona&es 6 Los $ontenios "emáti*os De Los Programas De $omputa*ión.Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e&Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
(10CCH $astañeaK J. =:CCH> Propuesta De Programa De Eu*a*ión (-si*a.Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e&Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M::CN(10CCH $astañeaK J. =:CCH> Propuesta De Programa De Eu*a*ión(-si*a. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M::FN(10CC De &a Paz Vare&aK M.K AamsK 6. =:CCH> %e*ono*imiento EImportan*ia De La A*ti4ia (-si*a. Ponen*ia o propuesta presentaa en e&Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M::CN($1CCH MonragónK $.K MazaK J.K (igueroaK M.K "ru#i&&oK M.K )i&4aK 0.K%amosK ". =:CCH> E& Desarro&&o Integra& $omo E#e De Las "rans'orma*iones De LaVia 3ni4ersitaria. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK P3DEKno pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M::N3A$CCB Es*ue&a De $ien*ias De La $omuni*a*ión =:CCH> %esu&taos DeLa $onsu&ta. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M::CN3A$CCB Es*ue&a De $ien*ias De La $omuni*a*ión =:CCH> %esu&taos DeLa $onsu&ta. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M:::N3A$CCB Es*ue&a De $ien*ias De La $omuni*a*ión =:CCH> %esu&taos DeLa $onsu&ta. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M:FB:N3A$CC (a*u&ta De Lenguas =:CCH> $onsu&ta Interna De& Moe&o A*aémi*o (a*u&ta De Lenguas. Ponen*ia o propuesta presentaa en e&Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
Estructura Curricular
'>
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 68/82
M:FBHN3A$CC (a*u&ta De Lenguas =:CCH> $onsu&ta Interna De& Moe&o A*aémi*o (a*u&ta De Lenguas. Ponen*ia o propuesta presentaa en e&Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:FBN3A$CCB Es*ue&a De $ien*ias De La $omuni*a*ión =:CCH> %esu&taos DeLa $onsu&ta. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M:F:CN3A$CCB Es*ue&a De $ien*ias De La $omuni*a*ión =:CCH> %esu&taos DeLa $onsu&ta. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
3A$CBF$ (a*u&ta De En'ermer-a =:CCH> Propuesta De )er4i*io )o*ia&. Ponen*iao propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CBFE (a*u&ta De En'ermer-a =:CCH> Propuesta De )er4i*io )o*ia&. Ponen*iao propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:FFCN3A$CBB 3nia A*aémi*a %egiona& /a*apoa;t&a =:CCH> Propuesta De&$ampus /a*apoa;t&a. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK 3nia
A*aémi*a %egiona& /a*apoa;t&aK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3ADCCB Dire**ión De )er4i*io )o*ia& =:CCH> Propuesta De La Dire**ión De)er4i*io )o*ia&. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M:FHGN3A$CC:A (a*u&ta De E*onom-a =:CCH> $uerpo A*aémi*oK Desarro&&oE*onómi*o 6 Ma*roe*onom-a Interna*iona&. Ponen*ia o propuesta presentaa ene& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:FHN3A$C:B (a*u&ta De Dere*+o 6 $ien*ias )o*ia&es =:CCH> Pro7e*toMiner4a (a*u&ta De Dere*+o. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*toe $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK nopub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CC:D (a*u&ta De E*onom-a =:CCH> Aná&isis $r-ti*o 6 Propositi4o A& Pro7e*toMiner4a De La 1uap. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK nopub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
Estructura Curricular
'@
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 69/82
M:FGN 3A$CC:D (a*u&ta De E*onom-a =:CCH> Aná&isis $r-ti*o 6 Propositi4o A&Pro7e*to Miner4a De La 1uap. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*toe $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK nopub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:FCN3A$CBH Es*ue&a De Artes =:CCH> Propuestas Para La %e*onstru**ión De&Moe&o Eu*ati4o De La 1uap. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*toe $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK nopub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CB (a*u&ta De Estomato&og-a =:CCH> %esu&taos De La $onsu&ta. Ponen*iao propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CB:! =:CCH> Propuesta Ini4iua&K A&umno. Ponen*ia o propuesta presentaaen e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e&a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CB:I ,ar*-aK A. =:CCH> Propuesta Ini4iua&K A&umno. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CB:% ,rupo De Pro'esores =:CCH> Propuesta En ,rupo. Maestros. "utores.Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e&Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CB:3 ,rupo De Pro'esores =:CCH> Propuesta En ,rupo. Maestros. $o&egioDe Ingenier-a Ambienta&. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e$onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK nopub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:GBN3A$CBC$ (a*u&ta De $ien*ias De La $omputa*ión =:CCH> (oas Mesa:. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4ae& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:GBN3A$CBC$ (a*u&ta De $ien*ias De La $omputa*ión =:CCH> (oas Mesa:. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4ae& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CC (a*u&ta De Arquite*tura =:CCH> %esu&taos De La $onsu&ta. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CB:A1 %or-guezK A. =:CCH> Propuesta Ini4iua& A&umno. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
Estructura Curricular
'
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 70/82
3A$CB:A$ =:CCH> Propuesta Ini4iua& A&umno. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:GHGN3A$C:C$ Preparatoria. : De 8*tubre De B =:CCH> Propuesta Para La%e'orma $urri*u&arK Preparatoria Lázaro $árenas. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:GHN3A$C:C$ Preparatoria. : De 8*tubre De B =:CCH> Propuesta Para La%e'orma $urri*u&arK Preparatoria Lázaro $árenas. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
M:GHN3A$C:C$ Preparatoria. : De 8*tubre De B =:CCH> Propuesta Para La%e'orma $urri*u&arK Preparatoria Lázaro $árenas. Ponen*ia o propuestapresentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*oEu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CB:A ,rupo De Pro'esores =:CCH> Propuesta De ,rupo De Pro'esores.Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e&Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CB:1 MintoK J. =:CCH> Propuesta Ini4iua&. Ponen*ia o propuesta presentaaen e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e&a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
3A$CB:$ ,rupo De Pro'esores =:CCH> Propuesta De ,rupo Maestros 9rea De(-si*a. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
M:GCN3A$CB:D Persona& Aministrati4o =:CCH> Propuesta De ,rupoK Persona& Aministrati4o. Ponen*ia o propuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**iónParti*ipati4a e& Moe&o A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aKMé;i*o
3A$CB:, %or-guezK ,. =:CCH> Propuesta Ini4iua&K A&umno. Ponen*ia opropuesta presentaa en e& Pro7e*to e $onstru**ión Parti*ipati4a e& Moe&o
A*aémi*o Eu*ati4o e &a 13APK no pub&i*aaK Pueb&aK Mé;i*o
Estructura Curricular
>&
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 71/82
Apéndice
Modelos de (r1ani;ación Curricular
Currículo Fusionado
Es seme#ante a &a *orre&a*iónK su i'eren*ia estriba en que se quiere &ograr una
*omp&eta integra*ión e &as materiasK en &ugar e que ésta sea a**ienta& o sea
una *orre&a*ión p&aneaa.
)e puee e*ir que este tipo e *urr-*u&o genera&mente se *onstitu7e *omo
una *ombina*ión 7 no *omo una integra*ión is*ip&inaria 7 e &os apreniza#es.
Currículo de Campos Amplios? de los 0randes ,emas o de Nreas
)e &e puee *onsierar *omo una e;tensión natura& e &os *urr-*u&os 'usionaos 7re&a*ionaoK *on é& se pretene organizar e& *ontenio e &os *ursos ese &a
perspe*ti4a e 4arias materiasK &o que amp&iará e& *ampo e 4isión 7 a**ión es
e*irK se tomará *omo base e &a organiza*ión &a mu&tiis*ip&inarieaK
*onsierano ésta 7 en'atizano &a re&a*ión entre &as materias se porá tener una
me#or *omprensión e &os *on*eptos.
En &a eu*a*ión superior es mu7 usua& este tipo e organiza*iónK &o que
*ontribu7e a &a *omprensión e genera&iza*iones 7 prin*ipios en *ontraposi*ión a&
apreniza#e ais&ao e &os *on*eptos 7 su memoriza*ión.
Este tipo e genera&iza*ión e& *urr-*u&o por materias tiene a&gunas
&imita*ionesK entre &as que por-an *itarse
B. La posibi&ia e no prou*ir *ono*imiento is*ip&inaoK por que &os eta&&es
'ueron sustituios por genera&iza*iones intangib&esK &o que prou*e un
apreniza#e no *onsistente.
:. 8tra e &as &imita*iones e esta moa&ia e& *urr-*u&oK es &a prepara*ión
e &os o*entes 7a que si no es ae*uaa no porán traba#ar *omo áreaK
sino so&amente en su is*ip&ina.
Esta 'orma e& *urr-*u&o puee subsanar a&gunas e &a e'i*ien*ias e&
*urr-*u&o por materiasK pero se eberá +a*er una se&e**ión mu7 *uiaosa e&
materia& e &os *ursosK asimismo e &a metoo&og-a e &a enseñanzaK tenieno una
Estructura Curricular
>
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 72/82
gran *&aria e &o que está in4o&u*rao en una enseñanza e &as ieas
esen*ia&es e una is*ip&inaK *onsierano un equi&ibrio ae*uao tanto e &a
pro'uniza*iónK *omo e &a amp&ituK &o que por-a *onu*irnos a& &ogro e una
'orma*ión integra&.
Currículo Estelar o !uclear
E& *urr-*u&o este&ar parte e& supuestoK e que *iertos tipos e e;perien*ias e
apreniza#e eben *onsierarse bási*as para toos &os estuiantesK
*onstitu7énose en &a parte *entra& e& p&an e estuios.
3na *ara*ter-sti*a que se *onsiera 'unamenta& e este tipo e
organiza*iónK es e& én'asis en &as ne*esiaes so*ia&es e ma7or a*tua&ia.
Este tipo e *urr-*u&o uti&iza &a moa&ia e estar *entrao en &ae;perien*iaK 7 ne*esita una moi'i*a*ión e &as a*titues 7a que *onsiera *omo
parte importante e& *re*imiento ne*esario para 'un*ionar *omo un *iuaano en
una so*iea emo*ráti*a.
)u metoo&og-a está orientaa a &a so&u*ión e prob&emas 7 &os *ontenios
se proponen a partir e áreas prob&emáti*as so*ia&es o ini4iua&es &o que trae
*omo *onse*uen*ia que rebase e& &-mite e &as materias 7 aemás su integra*ión
o istin*ión espe*-'i*a se puee mantener 7 uti&izar *uano e& *ará*ter e&
programa as- &o e;i#a.
A&guna e &as &imita*iones que este tipo e organiza*ión pueen ser entre
otrasK &as se&e**ión ae*uaa e &aK o &as materias n2*&eoK e& no garantizar un
apreniza#e se*uen*ia&K 7 &a prepara*ión e &os pro'esores que puean
in*orporase a &os programas a*aémi*os basaos en este moe&o.
Currículo del ,ronco Com6n
Este tipo e *urr-*u&o ebe asegurar &a aquisi*ión integraa 7 orenaa e
*ono*imientos esen*ia&esK pertinentesK *omunes 7 bási*os a un eterminao
*on#unto e áreas e& saber.
E;isten 4arias 'orta&ezas en este tipo e organiza*ión *urri*u&arK entre &as
más esta*aas se tienen propor*ionar una 4isión amp&ia e interis*ip&inaria e&
Estructura Curricular
>%
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 73/82
*ono*imiento re&a*ionáno&o *on e& entorno 7 &os me*anismos que &o rigenK
permite a& estuiante tener tiempo e e&egir una orienta*ión e su 'orma*ión más
ae*uaaK 7 e su espe*ia&ia is*ip&inariaK 7a que *ono*e e& *ampo bási*o. Por
otra parte se tenrán grupos e estuiantes que tengan una 'orma*ión
+omogéneaK &o que 'a*i&itará e& esarro&&o e &os programas e estuios
subse*uentes.
En éste moe&o &os *ursos trai*iona&es 7 otros no *omunesK se re&a*ionan
7 entre&azan para en'o*ar interis*ip&inariamenteK tanto &os *ono*imientos teóri*osK
*omo &a reso&u*ión e prob&emas rea&esK e a*tua&ia o 'uturo inmeiato. Estos
*ursos 'ueron agrupaos en tres móu&os Matemáti*asK $ien*ias 7 $omuni*a*ión
en *aa uno e estos móu&os se integran temas 7a *ono*ios 7 a&gunos mu7
no4eosos.
Currículo nte1ral
)e es*riben *omo programa integra& seis pro7e*tos i'erentesK orenaos seg2n
su grao e a&e#amiento e &a organiza*ión *on4en*iona& e& *urr-*u&o. En one e&
n2*&eo integra& se *on'orma por 4arios *ampos e& *ono*imiento o materias
organizaas &ógi*amenteK &as *ua&es
B. se enseñan e manera inepeniente.
:. A&gunas están *orre&a*ionaos.
F. $onsieran prob&emas amp&ios uniaes e traba#o o temas uni'i*aoresK
para propor*ionar &os meios para enseñar e'i*azmente e& *ontenio bási*o
e *iertas asignaturas o *ampos e *ono*imiento.
G. )e&e**ionan e;perien*ias e apreniza#e *on'orme a &as ne*esiaes
psi*o&ógi*as 7 so*ia&esK &os prob&emas e intereses e &os estuiantes.
H. 0o se estab&e*e ninguna estru*tura bási*a para e& *urr-*u&o.
De &as moa&iaes que toma esta 'orma e *urr-*u&oK so&o &os 2&timos tres
representan una 'orma e organiza*ión que i'iere e& *urr-*u&o por materiasK en
mu*+os *asos e& *urr-*u&o integra&K en &a prá*ti*aK se *on4ierte en so&amente en
una manera e programar *&ases en un perioo más &argo 7 *on &a asigna*ión e
más e un maestro 7 no propiamente en un moe&o *urri*u&ar.
Estructura Curricular
>7
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 74/82
En a&gunos programas *on esta estru*turaK e& estuiante esempeña un
pape& a*ti4o en &a se&e**ión e &os temas 7 &a organiza*ión e &os *ontenios 7
materia&es.
Entre &as prin*ipa&es 4enta#as e este *urr-*u&o sobre e& e materiasK se
puee men*ionar &a e;isten*ia e una gama más amp&ia e +orariosK re*ursos e
i'erentes materiasK &os programas uti&izan uniaes más amp&iasK pro*eimientos
e instru**ión más '&e;ib&es 7 una ma7or 4ariea e e;perien*ias e apreniza#e.
Desta*a parti*u&armente &a importan*ia que tiene &a 'ormu&a*ión e &as uniaes
temáti*as a partir e prob&emas pertinentes para &os estuiantes.
E& *urr-*u&o integra&K puee ser4ir o no a &os propósitos para &os que 'ue *reaaK 7
a& mismo tiempoK propor*ionar un pensamiento is*ip&inao 7 un *ontenio
signi'i*ati4o 7 4á&io =!i&a "abaK BC>.E& aspe*to que más se *riti*a e &os programas integra&es es que a pesar e toos
sus p&anteamientos en &a prá*ti*a se +a obser4ao que no puee o're*er
*ono*imientos signi'i*ati4os 7 sistemáti*os. Esto se ebe a &as e'i*ien*ias que se
tienen para poner en prá*ti*a pro7e*tos e esta natura&eza entre esta esta*a e&
que &a 4eraera interis*ip&inarieaK tanto en &a in4estiga*iónK *omo en &a
e&abora*ión e materia&es se +a traba#ao so&amente e manera mu7 in*ipiente 7
por personas *on es*asa 'orma*iónK pro4o*ano esto que a& intentar integrar
apreniza#es en torno a temas o prob&emas más amp&iosK so&amente sea un
traba#o rea&izao *on ?retazos@ e &os *ontenios e &os *ursos parti*ipantesK o
bien que a&guno e e&&os se 4ue&4a ominanteK 4io&entano *on esto &os prin*ipios
e&ementa&es 7 &a 'orma e *onstru**ión e& pensamiento e &as is*ip&inas que no
ominan.
Currículo de la EKperiencia
)e enomina también por ?ne*esiaes@K *entrao en e& a&umnoNa a*ti4oNa.
(unamentao en &as ne*esiaes e&Na a&umnoNa 7 en &a e;perimenta*iónK *omo
2ni*a 4-a e a**eso a& saberK tiene *omo bases teóri*as 'unamenta&mente &a
propuesta eu*ati4a e De*ro&7 7 &a e Dee7.
Entre sus prin*ipa&es *ara*ter-sti*as se pueen men*ionar
Estructura Curricular
>:
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 75/82
• $on*ibe &a eu*a*ión *omo un pro*eso *ontinuo a tra4és e &a 4iaK
*omo e& *re*imiento integra& e& ini4iuo en re&a*ión *on su entorno 7
pretene &a parti*ipa*ión más a*ti4a e& ini4iuo en su *u&tura.
• "oma en *uenta que e& entorno 7 &a *u&tura su'ren *ambios
*onstantementeK por &o tanto e& *urr-*u&o ebe responer a estos.
• )u metoo&og-a peagógi*a se apo7a en a*ti4iaes signi'i*ati4as e &a
4iaK a &as que se 4in*u&an &os *ontenios 7 a*ti4iaes pertinentes.
$onsiera &a *ontraparte e& *urr-*u&o e materias
Currículo Modular
Los sistemas mou&ares proponen un nue4o orenamiento e &os
*ono*imientosK istinto a *omo se +a*e en e& *urr-*u&o trai*iona& e materias 7 es
en &a prob&ematiza*ión e &as áreas e& *ono*imientoK que se 4an +a e'inir
ob#etos e estuio. Los móu&os se 'unamentan en e& pro*eso e prou**ión e
*ono*imientosK por &o que es e 4ita& importan*ia e& *omponente metoo&ógi*o.
Los métoos que e 4an +a uti&izar son 'unamenta&mente &os mismos que son
usaos para &a in4estiga*ión *ient-'i*a métoos *&-ni*osK métoos e;perimenta&esK
métoos ieográ'i*osK métoos o*umenta&esK métoos +istóri*osK et*. AsimismoK
*onsiera &a 4in*u&a*ión institu*iónso*ieaK ree&aborar &as re&a*iones o*entea&umno 7 &ograr *ono*imientos so*ia&mente re&e4antes 7 signi'i*ati4osK a tra4és e
&a 4in*u&a*ión teor-aprá*ti*a que posibi&ite &a 'orma*ión pro'esiona& para &a prá*ti*a
*on*reta.
En genera& se puee e*ir que re*on*eptua&izaK tanto a& *ono*imientoK *omo a&
apreniza#e 7 reimensiona e& pro*eso eu*ati4o.
E& *urr-*u&o mou&arK *omparte &a misma &imitante que otros moe&osK &a 'orma*ión
e o*entes entro e& mismo. Por otra parte e& *on*epto e móu&o se empieza a
uti&izar e manera mu7 &ibreK para nombrar *ua&quier agrupamiento e materiasK o
a &as materias mismasK &o que +a*e que se piera su 4eraera natura&eza.
Estructura Curricular
><
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 76/82
Currículo de (b2etos de ,rans5ormación
Este tipo e organiza*ión *urri*u&ar es una respuesta a &os *urr-*u&o r-giosK 7 a &a
es4in*u&a*ión entre &a so*iea 7 &as institu*ionesK na*e *omo una 4eraera
inno4a*ión en e& *ampo tomano 'orma en &a propuesta e &a 3ni4ersia
Autónoma Metropo&itanaK 3nia Ro*+imi&*oK se puee e*ir que su base es &a
organiza*ión mou&arK pero tiene *iertas *ara*ter-sti*as 7 pe*u&iariaes que &o
+a*en 2ni*o por &o que *onstitu7e *omo un moe&o e organiza*ión e& *urr-*u&o
espe*-'i*o.
Los pro*esos e prou**ión e& *ono*imiento están 'unamentaos en os
a**iones
La primera es &a *onstru**ión e *on*eptos a partir e &os atos teóri*o
ieo&ógi*os =Do*umento Ro*+imi&*o>K para esta *onstru**ión se uti&iza &ain'orma*ión e;istente en 'uentes bib&iográ'i*as o rees e in'orma*iónK esto imp&i*a
no so&o obtener una in'orma*ión amp&ia sobre e& temaK o sobre e& prob&emaK sino
aprener a usar&a para p&antearse +ipótesisK e;p&i*a*iones o interpreta*iones e
&os +e*+osK &o que puee *onsierase *omo una interpreta*ión e &a rea&ia.
La seguna está re'eria a &a se&e**ión e un prob&ema e& que se
obtenrán atos emp-ri*os.
A partir e estas a**iones se esarro&&a too un p&an para 'ormu&ar
*on*eptos basaos en +e*+osK en un es'uerzo e ar estru*turaK unia 7
*o+eren*ia a& prob&ema. Estas a**iones *onu*en a& estuiante a tener *&aro &o
que e&&os intentan +a*er.
3na e &as prin*ipa&es bases e esta propuesta *urri*u&ares su metoo&og-a
eu*ati4aK &a que postu&a *omo punto *entra& e& *ompromiso e &os estuiantesK
para &ograr su 'orma*ión 7 e& e& o*ente e 'a*i&itar &os *aminos e& apreniza#eK
se apo7a en #ui*ios no en ogmasK en *uestionar 7 no en &a a*epta*ión pasi4aK en
pro*esos e *onstru**ión e& saber 7 no so&amente en &a repeti*ión e atos
e;istentes.
A más e 4einte años e &a puesta en mar*+a e este moe&oK se +an
seña&ao a&gunas &imita*iones e& mismoK entre &as que se pueen *onsierar
Estructura Curricular
>'
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 77/82
UG 0o a*ompaña &a e;perien*ia e un programa permanente e
'orma*ión e pro'esores que puiera sostener un *ampo e re'&e;ión 7
*onstru**ión en torno a& moe&o.
UH (a&ta e prou**ión teóri*a en materia e in4estiga*ión eu*ati4aK
que *onso&iara 7 'orti'i*ara a& moe&o.
U Di'erente 'orma e entener 7 asumir &os 8b#etos e "rans'orma*iónK
una e& ob#eto *omo punto e partia 7 otro *omo resu&tao.
U Es*asa prou**ión o*umenta& que 4erse sobre &a e;perien*ia.
U Pro'uniza en e& aná&isis e &as pe*u&iariaes que presenta *aa
pro'esión 7 *aa área e& *ono*imientoK en &o re&ati4o a &a ap&i*a*ión e& sistema
mou&ar.
U (a&ta e re&a*ión 3ni4ersiap&anta prou*ti4a.UBC 3n traba#o *onstante 7 *reati4o e e4a&ua*ión que permita e&
esarro&&o e un pro*eso *ontinuo 7 inámi*o e auto*ono*imiento a tra4és e una
ma7or parti*ipa*ión e &a *omunia por meio e& traba#o *o&e*ti4o en grupos e
istinto ni4e& e agrega*ión.
Currículo Correlacionado
E& *urr-*u&o a& que se &e enomina *orre&a*ionaoK no es otra *osa que una
e;tensión e& *urr-*u&o por materiasK pero en é& se trata e mane#ar &as re&a*iones
entre os o más materias sin estruir &os &imites e &as mismas en s- es e*ir &a
*omprensión e a&gunos 'unamentos 7 *on*eptos e una materia sir4en e base
para e& abora#e e otra materia.
Parte e& supuesto e que e;iste una re&a*ión in+erente en &os +e*+osK &os
*on*eptosK &os 'unamentos 7 en genera& en in'orma*ión simi&ar *on otras
materias.
La trans'eren*ia e& *ono*imiento se 4e 'a4ore*ia por una 4isión más
amp&iaK 7 por &as moti4a*iones que se puean generar a& es*ubrir &as
*orre&a*iones entre materias.
En su iseño se ebe tomar en *uenta &as enominaas re&a*iones
4erti*a&esK es e*ir &a se*uen*ia epistemo&ógi*a e& esarro&&o en *aa is*ip&ina 7
Estructura Curricular
>>
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 78/82
*ien*iaK &o que permitirá e#es e integra*ión 7 'a4ore*erá tanto &a enseñanza *omo
e& a**eso a &os apreniza#esK 7a que permitirá una prá*ti*a o*ente i'erente 7 &a
in*&usión e pro*esos 'ormati4os a tra4és e& *urr-*u&o trans4ersa& 7 una estre*+a
integra*ión *on &a so*iea.
$on esta organiza*ión e& *urr-*u&o se tiene &a pretensiónK e reu*ir &a
'ragmenta*ión e& *ono*imientoK promo4er una 4isión más integraoraK 'a4ore*er
&a intera**iónK sus*itar apreniza#es signi'i*ati4os 7 &a *onstru**ión 7
re*onstru**ión e& *ono*imientoK too esto *on una orienta*ión so*ia& parti*ipati4a.
Estructura Curricular
>@
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 79/82
0+()A"(
A!UE)3 Aso*ia*ión 0a*iona& e 3ni4ersiaes e Institutos e Enseñanza )uperior.
CEE)3 $omités Interinstitu*iona&es para &a E4a&ua*ión e &a Eu*a*ión )uperior.
C(!AEVA3 $omisión 0a*iona& e E4a&ua*ión e &a Eu*a*ión )uperior.
C(PAE)3 $onse#o para &a A*reita*ión e &a Eu*a*ión )uperior A.$.
C(MPE)3 $oorina*ión 0a*iona& para &a P&anea*ión e &a Eu*a*ión )uperior.
Crédito3 3nia e meia *u7a e'ini*ión 4ar-a seg2n &as uni4ersiaes o &os pa-ses.
Crédito =A03IE) BF$róni*a e "epi*>3 Es &a unia e 4a&or o puntua*ión e una
asignaturaK que se *omputa e &a siguiente 'orma
o En a*ti4iaes que requieren estuio o traba#o ai*iona& e& a&umnoK *omo
en &as *&ases teóri*as 7 en &os seminariosK una +ora e *&asesemanames *orresponea os *réitos.
o En a*ti4iaes que no requieren estuio o traba#o ai*iona& e& a&umnoK
*omo &as prá*ti*asK &os &aboratorios 7 &os ta&&eres una +ora semanames *orresponen a
un *réito.
o E& 4a&or en *réitos e a*ti4iaes *&-ni*as 7 e &as prá*ti*as para e&
apreniza#e e &a m2si*aK &as artes p&ásti*as 7 &as asignaturas e prepara*ión para e&
traba#o se *omputará g&oba&mente seg2n su importan*ia en e& p&an e estuios 7 a*riterio e &os *uerpos a*aémi*os *orresponientes.
o Los *réitos se e;presarán en n2meros enteros 7 *orresponerán a quin*e
semanas e'e*ti4as e *&ase. Aemás esta ura*ión será &a m-nima para un semestre
&e*ti4o. Los *réitos para &os *ursos e e;tensión menor a un semestre se *omputarán
propor*iona&mente a su ura*ión 7 n2mero e +oras e *&ase por semana.
C"ED,( E! +A BUAPO Es &a unia e 4a&or o puntua*ión e una asignaturaK que
se *omputa e &a siguiente 'orma
o En a*ti4iaes que requieren estuio o traba#o ai*iona& e& a&umnoK *omo
en &as *&ases teóri*as 7 en &os seminariosK una +ora e *&asesemanames *orrespone
a os *réitos.
Estructura Curricular
>
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 80/82
o En a*ti4iaes que no requieren estuio o traba#o ai*iona& e& a&umnoK
*omo &as prá*ti*asK &os &aboratorios 7 &os ta&&eres una +ora semanames *orresponen a
un *réito.
CU""CU+UM (ormu&a*ión e ob#eti4osK *ontenios 7 a*ti4iaes que se esarro&&an
en &a institu*ión es*o&ar para un ni4e&K *urso o materia. "ambién esigna e& programa
eta&&ao e una is*ip&ina o re&a*ión e materias para un *i*&oK seminario o *ursi&&o. A
4e*es e& término se *aste&&aniza *omo *urr-*u&o. )e &&ama también p&an e estuios.
=!ispáni*a :CCF>.
?P&an que norma 7 *onu*eK e;p&-*itamenteK un pro*eso *on*reto 7
eterminao e enseñanzaapreniza#e que se esarro&&a en una institu*ión
eu*ati4a`.Es un *on#unto re&a*ionao e *on*eptosK proposi*iones 7 normasK
estru*turao en 'orma anti*ipaa a a**iones que se quiere organizar en otras pa&abrases una *onstru**ión *on*eptua& estinaa a *onu*ir a**ionesK pero no &as a**iones
mismasK si bienK e e&&as se esprenen e4ien*ias que +a*en posib&e introu*ir a#ustes
o moi'i*a*iones a& p&an@ =ArnazK José A. BFK &a P&anea*ión *urri*u&arK "ri&&asK Mé;i*oK
p.>
Currículo de Materias3 "iene su origen en &as )iete Artes Libera&es e& $urr-*u&o
*&ási*oK toas e natura&eza amp&ia. Es &a manera más antigua 7 *&ási*a e orenar e&
*urr-*u&o.
o E& *urr-*u&o por materias o &inea& está en*aminao a& esarro&&o e
eterminaas *apa*iaes en e& ini4iuo. Apare*ió *omo una respuesta a &a
ne*esia e transmitir *ono*imientos en e& pro*eso eu*ati4oK 7a que estos requieren
para e&&o e una estru*tura organizaaK 7 obee*e a una estru*tura #erárqui*aK &a *ua&
es eterminaa por &os propósitos que se persigan.
o La esen*ia e &a organiza*ión por materias *onsiste en seguir una &ógi*a e
&a is*ip&ina pertinenteK tanto en e& *ontenio *omo en &a e;perien*ia e apreniza#e. E&
espe*ia&ista e &a is*ip&ina es quien etermina &a &ógi*a e &os *onteniosK 7 &os
en*argaos e& iseño e& *urr-*u&o 7 e& o*ente eben en*ontrar &a 'orma para
aprener e& *ontenio ta& 7 *omo está organizao.
o 1ossing =BC> nos i*e que parte e &a 'i&oso'-a e &a organiza*ión por
materias *onsiera una #erarqu-a e propieaes entre asignaturasK e a*uero *on su
Estructura Curricular
@&
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 81/82
4a&or *omo is*ip&inas menta&esK sieno esta iea &a base para &a istin*ión entre
materias 'á*i&es 7 i'-*i&es.
Currículo Correlacionado3 Es una e;tensión e& *urr-*u&o por materiasK pero en é& se
trata e mane#ar &as re&a*iones entre os o más materias sin estruir &os &-mites e &as
mismas en s- es e*ir &a *omprensión e a&gunos 'unamentos 7 *on*eptos e una
materia sir4en e base para e& abora#e e otra materia.
o Parte e& supuesto e que e;iste una re&a*ión in+erente en &os +e*+osK &os
*on*eptosK &os 'unamentos 7 en genera& en in'orma*ión simi&ar *on otras materias.
o La trans'eren*ia e& *ono*imiento se 4e 'a4ore*ia por una 4isión más
amp&iaK 7 por &as moti4a*iones que se puean generar a& es*ubrir &as *orre&a*iones
entre materias.
o En su iseño se ebe tomar en *uenta &as enominaas re&a*iones
4erti*a&esK es e*ir &a se*uen*ia epistemo&ógi*a e& esarro&&o en *aa is*ip&ina 7
*ien*iaK &o que permitirá e#es e integra*ión 7 'a4ore*erá tanto &a enseñanza *omo e&
a**eso a &os apreniza#esK 7a que permitirá una prá*ti*a o*ente i'erente 7 &a
in*&usión e pro*esos 'ormati4os a tra4és e& *urr-*u&o trans4ersa& 7 una estre*+a
integra*ión *on &a so*iea.
Currículo ,ransversal3 Integra &os temas e *ará*ter 4a&ora&K éti*oK *u&tura&K estéti*o 7
a*tituina& sobre &os que &a *omunia eu*ati4a asume e& *ompromiso ein*orporar&os en &a 'orma*ión e &os estuiantes.
,ransversalidad curricular
Es e& *on#unto e *ara*ter-sti*as que istinguen a un moe&o *urri*u&ar *u7os
*ontenios 7 propósitos e apreniza#e 4an más a&&á e &os espa*ios is*ip&inares 7
temáti*os trai*iona&esK esarro&&ano nue4os espa*ios que en o*asiones atra4iesan e&
*urri*u&um en i'erentes ire**ionesK 7 en otras sir4en e e#es a *u7o reeor giran &os
emás apreniza#esK o e manera imper*eptib&e impregnan e& p&an e estuio e
4a&oresK a*tituesK +abi&iaes 7 estrezas que *onstitu7en &a esen*ia e &a 'orma*ión
+umanaK tanto en &o ini4iua& *omo en &o so*ia&. $on e& término ?trans4ersa&@ se +a*e
a&usión a &a ubi*a*ión o a& espa*io que se pretene o*upen *iertos *ontenios entro
e &a estru*tura *urri*u&ar e *aa *i*&o o ni4e&. Lo trans4ersa& bus*a re*onstruir &a
eu*a*ión en un pro*eso integra& e aprener que &iga a &a es*ue&a *on &a 4ia 7 &os
Estructura Curricular
@
7/23/2019 Estructura Curricular Universidad de Puebla
http://slidepdf.com/reader/full/estructura-curricular-universidad-de-puebla 82/82
4a&ores 7 a*titues mas ae*uaos para 4i4ir me#or en *on4i4en*ia *on &os emás
="re4iño "ru#i&&oK J. 7 $o&s. LLa In*orpora*ión e &os E#es "rans4ersa&es a& $urri*u&o en
Institu*iones e Eu*a*ión )uperior E& $aso e &a (ians.@>
)EME),"E3 =A03IE) BF$róni*a e "epi*>3 BH )EMA0A) E(E$"IVA) M0IM8
CUA,"ME),"E BUAP3 Perioos enominaos e B semanas 7 *orresponen a &os
estab&e*ios en &os p&anes e estuio e *aa &i*en*iatura
("0A!-AC*! DE+ CU""CU+(3
$ontemp&a &os siguientes e&ementos =Arreono BB>.
o $onte;to ieo&ógi*o.
o "ratamiento e &os *ontenios.
o Prin*ipios e apreniza#e.
o Interre&a*ión o*entea&umno.
o Integra*ión e &a teor-a 7 &a prá*ti*a.
(CDE 8rganiza*ión para &a $oopera*ión 7 e& Desarro&&o E*onómi*o
E) Institu*iones e Eu*a*ión )uperior
C(!AC., $onse#o 0a*iona& e $ien*ia 7 "e*no&og-a.
D0E) Dire**ión ,enera& e Eu*a*ión )uperior
PEVA Programa Institu*iona& e E4a&ua*ión A*aémi*a
E)DEPED Programa e Est-mu&os a& Desempeño A*aémi*o,C "e*no&og-as e In'orma*ión 7 $omuni*a*ión
AC( 9rea e $ono*imiento