PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA - Ciencias Sociales - EP Tercer Curso

GIZARTE ZIENTZIAK

LH Hirugarren Maila

giltza

PROGRAMAZIO DIDAKTIKOA

1. Hirugarren ikasturteko helburuak konpetentzien arabera

1. Familia definitzen duten zenbait funtsezko ezaugarri ezagutzea, familiarekin eta familian parte hartzeko, eta bizikidetza onari laguntzea. (Gizarterako eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)

2. Eskolak ikaslearen garapenean duen garrantzian sakontzea, proiektu komun baten parte gisa laguntzen baitu. Taldearekin elkarrizketan aritzea. (Gizarterako eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)

3. Komunitate bateko kideen arteko harreman mota ezberdinak ezagutzea. Herritarren arteko bizikidetza alda dezaketen ekintzak neurtzea, eta bizikidetza baketsu eta tolerante baten garrantzia baloratzea. (Gizarterako eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)

4. Gizakiaren bizitza eta jarduera garatzen diren espazio fisikoa interpretatzea, bai eskala handian, bai hurbileneko ingurunean. (Matematikarakoa. Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)

5. Udalerriaren antolatzeko modua ezagutzea, bere oinarrizko balore demokratikoak identifikatzea eta baloratzea, eta kontuan hartzea zer nolako garrantzia duen herritarren parte-hartzeak antolaketan, eta zer nolako garrantzia duen lankidetzak funtzionamenduan. (Gizarterako eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)

6. Bideko segurtasunaren oinarrizko arauak ezagutzea eta errespetatzea, eta oinezko moduan eta garraiobideen eta beste zerbitzu batzuen erabiltzaile moduan erabiltzen jakitea. (Gizarterako eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa eta pertsona barrukoa)

7. Identifikatzea eta baloratzea kritikoki kultura ezberdinek gizateriari egin dizkioten ekarpenak iraganean eta egun, bereziki gaztelaniari egin dizkioten ekarpenak. (Gizarterako eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)

8. Lehengaiek jarraitzen duten prozedura ulertzea eta azaltzea, gizakiaren beharrak asebetetzeko landutako produktu bilakatzean. (Matematikarakoa. Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)

9. Hirugarren sektoreari dagozkion inguruko jarduerak identifikatzea, eta kontuan hartzea jarduera horiek zer nolako garrantzia duten eta zer nolako ekarpena egiten dioten ongizate-gizarteari, ematen dituzten zerbitzuetan premiak asebetetzeari dagokionez. (Gizarterako eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)

10. Paisaia mota nagusiak eta haien elementuak identifikatzea, eta paisaia babestearen, zaintzearen eta errespetatzearen garrantzia baloratzea etorkizuneko belaunaldietarako. (Matematikarakoa. Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)

11. Ezagutzea Lurraren ezaugarriak, geruzak eta uraren zikloa, baita Lurra adierazteko modu ezberdinak eta adierazpen horietako bakoitzaren elementuak ere. (Matematikarakoa. Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)

12. Denbora historikoa neurtzeko unitateak erabiltzen hastea, gertakari historikoak kokatzeko eta ordenatzeko. Eta historiaren kontzeptua hartzea, aro ezberdinak ezagutuz eta iturri historikoak identifikatuz, eta horien sailkapen bat ezagutzea. (Matematikarakoa. Zientziarakoa eta teknologiarakoa, Gizarterako eta herritartasunerakoa, Ikasten ikastea / Logikoa eta matematikoa, pertsona artekoa eta pertsona barrukoa).

13. Hipotesiak formulatzea, informazio-, azalpen- eta argumentazio-mezuak eta testuak lantzea, naturako errealitateak ulertzeko eta azaltzeko. (Matematikarakoa. Zientziarakoa eta teknologiarakoa / Naturalista)

14. Hainbat iturritan informazioa bilatzea, sailkatzea eta antolatzea, informazio hori aztertzea eta ondorioak ateratzea, jarraitutako prozesuaren gainean hausnartzea eta hori komunikatzea (ahoz, idatziz), landutako edukien araberako hiztegia zorrozki eta zehazki erabiliz, baita IKTak eta beste hainbat baliabide ere erabiliz lanak egitean. (Hitzezko, hitzik gabeko eta komunikazio digitalerakoa, Ikasten ikastea, Linguistikoa eta pertsona barrukoa).

15. Taldeko jardueretan parte hartzea, jarrera arduratsua hartzea eta gaitasunak adieraztea gatazkak modu baketsuan saihesteko eta konpontzeko. (Gizarterako eta herritartasunerakoa / Pertsona artekoa)

16. Autonomia azaltzea ekintzak eta atazak planifikatzean eta gauzatzean, baita sormena eta ekimena ere erabakiak hartzean. (Ekimenerako eta espiritu ekintzailerako konpetentzia / Pertsona barrukoa)

2. Edukien, Ebaluazio-irizpideen eta Ikasketa-estandar ebaluagarrien sekuentzia eta tenporalizazioa.

HIRU HIRUHILEKOETAN KOMUNAK

Unitate didaktiko hauetan lantzen dira:

1. Unitatetik 12. Unitatera

Edukiak

Ebaluazio-irizpideak

Lorpen-adierazleak

1. BLOKEA: EDUKI KOMUNAK

1. Ezagutza zientifikoaren hastapenak eta ezagutza horien ezarpena Gizarte Zientzietan.

Landu beharreko gaiaren informazioa jasotzea, hainbat iturri erabiliz (iturri zuzenak eta zeharkakoak).

Lan egiteko erabiltzen diren materialak zuzen erabiltzea eta usatzea.

2. Informazio- eta komunikazio-teknologiak erabiltzea, informazioa bilatzeko eta hautatzeko, eta ondorioak aurkezteko.

3. Estrategiak lantzea hainbat metodoren eta iturriren bidez lortutako informazioa antolatzeko, buruz ikasteko eta berreskuratzeko.

Lan intelektuala egiteko teknikak hartzea.

Hizkuntza testual eta grafiko ezberdinak erabiltzea eta irakurtzea.

Estrategiak ikastea erantzukizuna, ahalegintzeko gaitasuna eta ikasketa-konstantzia lantzeko.

4. Proiektuak planifikatzea eta kudeatzea modu gidatuan helburuak lortu ahal izateko.

Ekimen ekintzailea.

5. Estrategiak erabiltzea taldearen kohesioa eta lan-kooperatiboa bultzatzeko.

7, 8, 10 Gatazkak konpontzeko estrategiak hartzea, bizikidetza-arauak erabiltzea eta bizikidetza baketsua eta tolerantea baloratzea.

9. Gizarte Zientzien dibulgazioko testuak irakurtzen animatzeko teknikak sustatzea (gizarte, geografia eta historia mailakoak).

1. Informazio zehatza eta garrantzitsua lortzea aldez aurretik mugatutako gertaeren edo fenomenoen gainean, hainbat iturriren bidez (iturri zuzenak eta zeharkakoak).

2. Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak erabiltzea informazioa lortzeko, eta Gizarte Zientzien gaineko edukiak ikasteko eta azaltzeko.

3. Erantzukizuna, ahalegina egiteko gaitasuna eta ikastean konstantzia lantzea.

4. Lanak eta aurkezpenak egitea banaka eta taldean, izaera sozialeko, geografikoko edo historikoko testuak aukeratzeko eta antolatzeko; horren bidez erakutsiko dute banaka zein talde barruan lankidetzan lan egiteko gaitasuna.

5. Taldeko lana baloratzea, kooperazio eta parte-hartze arduratsuaren jarrerak erakutsiz, eta elkarrizketetan eta eztabaidetan besteen ideia eta ekarpen ezberdinak errespetuz onartuz.

6. Errespetatu gizakien talde desberdinak, eta baloratu garrantzitsua dela horiek guztiak elkarren artean bakean eta tolerantziarekin bizitzea, unibertsalki partekatutako balio demokratikoak eta giza eskubideak oinarri hartuta.

7. Modu eraginkorrean eta konstruktiboan parte hartzea bizitza sozialean, gatazkak konpontzeko estrategiak sortuz.

8. Kooperazio eta elkarrizketa baloratzea gatazkak saihesteko eta konpontzeko modu gisa, balore demokratikoen sustapenaren bidez.

9. Sormena eta ekintzaile-espiritua lantzea, informazioa eta ideiak aprobetxatzeko gaitasunak handituz, eta ondorio berritzaileak aurkeztea.

10. Lankidetza eta talde-laneko jarrerak lantzea, baita gizartean rol berriak hartzeko ohitura ere, gizartea etengabean aldatzen baita.

1.1. Informazio zehatza eta garrantzitsua bilatzen, aukeratzen eta antolatzen du; informazio hori aztertu eta ondorioak ateratzen ditu; jarraitutako prozesuaren gainean hausnartzen du, eta ahoz edota idatziz jakinarazten du.

2.1. Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak (Internet, blogak, sare sozialak…) erabiltzen ditu, lanak egiteko landutako gaien araberako terminologiarekin.

2.2. Arlo honekin lotutako informazioa aztertzen du, eta irudiak, taulak, grafikoak, eskemak, laburpenak eta informazioaren eta komunikazioaren teknologiak erabiltzen ditu.

3.1. Eskatutako lanak egiten ditu, eta lanak modu ordenatuan, argian eta garbian aurkezten ditu.

3.2. Ikasitako hiztegia zehaztasunarekin eta doitasunarekin erabiltzen du, lanak landutako gaien araberako terminologiarekin egiteko.

3.3. Gaiarekin lotutako edukiak ahoz azaltzen ditu, modu argian eta ordenatuan, eta ahozko edota idatzizko testuen ulermena azaltzen du.

4.1. Banakako eta taldeko lanak eta aurkezpenak egiten ditu, izaera geografiko, sozial eta historikoko testuak bilatzeko, aukeratzeko eta antolatzeko.

5.1. Estrategiak erabiltzen ditu lanak banaka eta taldean egiteko, eta hainbat gaitasun erakusten du gatazkak modu baketsuan konpontzeko.

5.2. Taldeko jardueretan parte hartzen du, jarrera arduratsu, konstruktibo eta solidario baten bidez, eta funtzionamendu demokratikoaren oinarrizko printzipioak errespetatzen ditu.

6.1. Elkarren artean bakean eta tolerantziaz bizitzearen garrantzia baloratzen du, unibertsalki partekatutako balio demokratikoak eta giza eskubideak oinarri hartuta.

7.1. Bizitza sozialean modu eraginkorrean eta konstruktiboan parte hartzen du, gatazkak konpontzeko estrategiak sortuz.

7.2. Hainbat gizartetan eta ingurunetan orokorrean onartzen diren jarrera-kodeak eta erabilerak identifikatzen eta erabiltzen ditu (eskolan, familian, auzoan, etab.)

8.1. Kooperazioa eta elkarrizketa baloratzen du, gatazkak saihesteko eta konpontzeko modu gisa, balore demokratikoen sustapenaren bidez.

9.1. Hainbat jarrera adierazten du: konfiantza bere buruarengan, zentzu kritikoa, ekimen pertsonala, kuriositatea, interesa, sormena ikaskuntzan, eta espiritu ekintzailea. Horien ondorioz, jarrera aktiboa du inguruko baldintzen aurrean.

9.2. Autonomia adierazten du plangintzan eta ekintzak eta atazak betetzean, eta ekimena du erabakiak hartzean.

10.1. Lankidetza-jarrerak eta talde-laneko jarrerak garatzen ditu, besteen ideiak baloratzen ditu, eta ideia horien aurrean intuizioarekin, jarrera irekiarekin eta malgutasunarekin erantzuten du.

10.2. Talde-lanak planifikatzen ditu, taldeak koordinatzen ditu, erabakiak hartzen ditu eta erantzukizunak onartzen ditu.

LEHENENGO HIRUHILEKOA

Unitate didaktiko hauetan lantzen dira: 1, 2, 3

Edukiak

Ebaluazio-irizpideak

Lorpen-adierazleak

3. BLOKEA: GIZARTEAN BIZITZEA

1. Familia. Familia-egiturak.

2. Hezkuntza-komunitatea. Bizikidetza-arauak eta horiek betetzeko ardura.

3. Herria eta herri-motak: herriak eta hiriak. Auzoak eta auzo-motak.

4. Udalerria.

5. Herrien antolaera: udala eta udal-zerbitzuak.

6. Herritarren arauak. Bizikidetza-arauak.

Herriko kultura-adierazpenak.

Bide-hezkuntza.

1. Parte hartzen duen familia-ingurunea eta familia-bizitzaren oinarrizko baloreak kontuan hartzea, eta bizikidetza baketsua eta tolerantea baloratzea.

2. Gizarte-talde ezberdinen berezko ezaugarriak eta bereizgarriak ezagutzea, eta haien ezberdintasunak errespetatzea eta baloratzea.

3. Herria osatzen duten elementuak identifikatzea eta izendatzea, elementu horien funtzioak deskribatzea eta horien gizarte-antolaera ezagutzea, eta aldi berean herritarren bizikidetza-arauak jasotzea.

4. Udalerria zer den deskribatzea, eta udalen oinarrizko egitura ulertzea, eta udal-zerbitzuak, horien antolamendua, eta haiek osatzen dituzten pertsonen funtzioak ezagutzea.

5. Identifikatzea inguruan dauden herri-kulturen adierazpenak, ezagutzea denboran zehar nola eboluzionatu duten, eta horiek baloratzea gizarte-kohesioko elementuekin.

6. Oinarrizko arauak betetzea errespetatzea oinezko gisa eta garraiobideen eta beste zerbitzuen erabiltzaile gisa, herriaren ingurune fisikoa ezagutzea trafikoari dagokionez, eta herritar-kontzientziaren ohiturak garatzea zirkulazioari dagokionez.

1.1. Familia-bizitzaren oinarrizko baloreak eta sentimenduak zein diren azaltzen ditu.

1.2. Familiako kide bakoitzaren ekarpena baloratzen du, eta haien guztienganako errespetua eta enpatia azaltzen du.

2.1. Familiaren, eskolaren eta bizi den tokiaren antolaera azaltzen du, eta horien kideek lantzen dituzten zenbait funtzio identifikatzen ditu.

2.2 Inguruko pertsonek lantzen duten lana deskribatzen du, baita lan horrek, gizarterako orokorrean, duen garrantzia ere.

3.1. Herri-mota ezberdinen (herria eta hiria) ezaugarriak zenbatzen ditu, eta landa-inguruko eta hiriko biztanleak bereizten ditu.

3.2. Auzo mota ezberdinak identifikatzen, deskribatzen eta alderatzen ditu.

3.3. Herria osatzen duten elementuak identifikatzen eta zenbatzen ditu, eta horien funtzioak deskribatzen ditu.

3.4. Bere herriko elementuak zaintzeko beharra baloratzen du, elementuak guztiek erabil eta gozatu ditzaten.

3.5. Herriko gizarte-antolaera deskribatzen du, herritarren bizikidetza-arauak identifikatzen eta errespetatzen ditu, baita arau horien oinarriak ere.

4.1. Herria definitzen du, herria osatzen duten elementuak ezagutzen ditu, eta udalaren egitura eta betetzen dituen funtzioak azaltzen ditu.

4.2 Udal-zerbitzuak izendatzen eta deskribatzen ditu, haiek egiten dituzten lanak identifikatzen ditu, eta haietan lan egiten duten pertsonen lana baloratzen du.

5.1. Herriko monumentu nagusiak identifikatzen eta deskribatzen ditu, eta haienganako errespetuzko jarrera adierazten du.

6.1. Bideko segurtasunaren oinarrizko arauak ezagutzen eta errespetatzen ditu, eta oinezko moduan eta garraiobideen eta beste zerbitzu batzuen erabiltzaile moduan erabiltzen ditu.

6.2. Trafikoko arauak eta seinaleak errespetatzeak zer nolako garrantzia duen baloratzen du, eta arau arruntenen esanahia ezagutzen du.

BIGARREN HIRUHILEKOA

Unitate didaktiko hauetan lantzen dira: 4, 5

Edukiak

Ebaluazio-irizpideak

Lorpen-adierazleak

3. BLOKEA: GIZARTEAN BIZITZEA

7. Jarduera produktiboak: baliabide naturalak, lehengaiak.

Landutako produktuak. Artisautza eta industria.

Produkzio-formak.

8. Zerbitzuen sektorea.

7. Lehengaien eta landutako produktuen arteko ezberdintasunak azaltzea, eta horiek lortzeko egiten diren jarduerak identifikatzea.

8. Zerbitzuen sektoreko jarduerak identifikatzea, baita jarduera-mota nagusiak ere eta horietan parte hartzen duten pertsonak ere.

7.1. Lehengaiak eta landutako produktuak identifikatzen eta definitzen ditu, eta horiek lortzeko jarduerekin lotzen ditu.

7.2. Produktu naturalak lortzearekin lotutako profesioak izendatzen eta identifikatzen ditu.

7.3. Landutako zenbait produktu identifikatzen ditu, eta jatorrizko produktu naturalekin eta horiek ekoizteko jarduerarekin lotzen ditu.

7.4. Artisautza definitzen du, artisautza-mota ezberdinak izendatzen ditu, eta horiek lantzen dituzten produktuekin eta artisautzako lanbideekin lotzen ditu.

7.5. Industria eta industria motak identifikatzen eta definitzen ditu, haiek lantzen dituzten produktuekin lotzen ditu, eta haietako zenbait profesio izendatzen ditu.

8.1. Zerbitzuen sektoreko profesioak izendatzen ditu, eta sektore hori eta garatzen dituen jarduerak zuzen lotzen ditu.

8.2. Produktu bat lortzen denetik saltzen denera arteko prozesua modu ordenatuan deskribatzen du, eta prozesu horretan parte hartzen duten profesioak eta dagokien sektoreak identifikatzen ditu.

8.3. Produktu zehatz baten produkzio-, manipulazio-, banaketa- eta salmenta-prozesuen gainean ikertzen du.

HIRUGARREN HIRUHILEKOA

Unitate didaktiko hauetan lantzen dira: 6, 7, 8

Edukiak

Ebaluazio-irizpideak

Lorpen-adierazleak

2. BLOKEA: BIZI GAREN MUNDUA

1. Lurra Eguzki sisteman.

2. Lurra: ezaugarri nagusiak. Mugimenduak eta bere ondorioak.

3. Lurraren geruzak: oinarrizko ezaugarriak.

4. Ilargia eta bere faseak.

Orientazioa espazioan: puntu kardinalak.

6. Iparrorratza eta GPSak. Lurbira-globoak eta planisferioak. Poloak, ardatza eta hemisferioak identifikatzea.

Kartografia. Planoak eta mapak. Elementuak eta mapa-motak.

7. Airea eta bere osaera.

8. Atmosfera. Fenomeno atmosferikoak.

9. Prezipitazioak eta prezipitazio motak. Kutsadura atmosferikoa.

10. Ura eta uraren egoerak. Uraren zikloa. Uraren banaketa planetan: Azaleko urak eta lur azpiko urak.

11. Baliabide hidrikoak eta horien aprobetxamendua.

12. Kontsumo arduratsua eta kutsadura-arazoak.

13. Paisaia. Paisaia bat osatzen duten elementuak. Paisaia motak. Ezaugarriak eta desberdintasunak.

Gizakiaren parte-hartzea paisaian.

Paisaiarenganako errespetua, defentsa eta hobekuntza.

4. BLOKEA: DENBORAREN AZTARNAK

1. Denboraren oinarrizko kontzeptuak. Iragana, oraina eta etorkizuna.

2. Denbora historikoa neurtzeko unitateak eta horien baliokidetasunak.

3. Historiako aroak:

Historiaren iturriak eta horien sailkapena.

4. Herri baten aldaketak historian zehar.

5. Gure ondarea.

1. Eguzki-sistemaren astroak identifikatzea eta Lurra eta Ilargia eguzki-sisteman kokatzea.

2. Lurraren oinarrizko ezaugarriak, eta Lurrak egiten dituen mugimenduak azaltzea, eta errotazio eta translazio mugimenduak eta horien ondorioak identifikatzea.

3. Lurra osatzen duten geruzak izendatzea eta identifikatzea, eta horien zenbait ezaugarri deskribatzea.

4. Ilargiaren eta Ilargiak egiten dituen mugimenduen oinarrizko ezaugarriak deskribatzea, eta ilargiaren faseak eta horien ondorioak identifikatzea.

5. Puntu kardinalak identifikatzea eta ezagutzea, orientazio-ohiturak eta oinarrizko espazio-nozioak garatzea, eta Lurra adierazteko modu ezberdinak azaltzea.

6. Plano baten eta mapa baten oinarrizko ideia jasotzea, baita horiek izaten dituzten oinarrizko elementuak ere, orientatzeko zer nolako garrantzia duten baloratzea, eta kartografiaren kontzeptua eta kartografiak adierazten duena azaltzea.

7. Airea osatzen duten gasak identifikatzea, eta gas horietako bakoitzaren zenbait ezaugarri azaltzea.

8. Atmosfera identifikatzea, atmosferaren ezaugarri nagusiak eta egitura azaltzea, eta atmosferaren funtsezko funtzioa baloratzea planetako bizitza babesteko.

9. Fenomeno atmosferikoak identifikatzea eta izendatzea, hodeien formazioa eta prezipitazioak sortzen duten arrazoiak deskribatzea, eta kutsadura atmosferikoaren mota nagusiak ikertzea.

10. Ura naturan zer nolako egoeretan egoten den identifikatzea eta azaltzea, baita uraren egoera eta posizio aldaketak ere, eta aldaketa horiek osatzen dituzten paisaiak deskribatzea.

11. Ur-masak eta -ibilbideak identifikatzea eta izendatzea, eta azaleko urak eta lur azpiko urak bereiztea.

12. Aireak eta urak zer nolako garrantzia duten baloratzea, eta horien kutsadura murrizteko edo saihesteko, eta ura eguneroko jardueretan aurrezteko estrategiak garatzea.

13. Paisaia bat zer den azaltzea, paisaia osatzen duten elementu nagusiak identifikatzea, bere ezaugarri nagusiak deskribatzea, eta baloratzea zer nolako garrantzia duen paisaia babesteak, zaintzeak, eta errespetatzeak etorkizuneko belaunaldientzat.

1. Oinarrizko denbora-nozioak eta -unitateak erabiltzea (iragana, oraina, geroa), eta herriko historiaren gertaerak kokatzea.

2. Aro historikoaren neurri-unitateak identifikatzea (urtea, hamarkada, mendea, milurtekoa, aroa) gertakari historikoak kokatzen eta antolatzen hasteko.

3. Historiaren kontzeptua hartzea, historiaren aro ezberdinak ezagutzea, iturri historikoak identifikatzea, eta horien sailkapen bat ezagutzea.

4. Paisaian denboran zehar sortzen diren aldaketa txikiak identifikatzea, eta deskribatzea zer nolako eboluzioa gertatu den bizitzeko moduaren alderdi desberdinetan.

5. Iraganeko gizakiaren bizitza-motak ezagutzeko jakin-mina garatzea, eta baloratzea hondakinek zer nolako garrantzia duten historia ezagutzeko eta aztertzeko, baita zaindu eta eman behar den kultura-ondare gisa ere.

1.1. Lurra identifikatzen du Eguzkiaren inguruan biratzen duten zeruko gorputzen parte gisa.

1.2. Lurraren kokapena deskribatzen du eguzki-sisteman.

1.3. Eguzkia eguzki-sistemaren zentroan kokatzen du, eta eguzki-sistema osatzen duten planetak izendatzen ditu.

1.4. Planetak kokatzen ditu Eguzkiarekiko duten hurbiltasunaren arabera.

2.1. Lurraren forma eta zenbait oinarrizko ezaugarri deskribatzen ditu.

2.2. Lurraren errotazio-higidura eta horren ondorioak azaltzen ditu.

2.3. Eguna eta ordua definitzen ditu denbora neurtzeko unitate gisa.

2.4. Eguna eta gaua deskribatzen ditu lurraren errotazioaren ondorio gisa.

2.5. Urtea definitzen du eta horren baliokidetasuna ezartzen du egunetan.

2.6. Lurraren translazio-higidura eta horren ondorioak azaltzen ditu.

2.7. Urtaroak identifikatzen ditu, horien iraupena finkatzen du, eta eguzkiaren argia deskribatzen du urtaroetan.

3.1. Lurraren geruzak identifikatzen, izendatzen eta deskribatzen ditu, baita horien zenbait ezaugarri ere.

3.2. Lurraren azala deskribatzen du, eta kontinenteak, itsasoak eta ozeanoak bereizten ditu.

4.1. Ilargiaren translazioa deskribatzen du, eta Ilargiaren faseak identifikatzen eta izendatzen ditu.

5.1. Puntu kardinalak, poloak, ekuatorea, hemisferioak eta errotazio-ardatza kokatzen ditu lurbira-globoetan eta planisferioetan.

5.2. Eguzkiaren ibilbidea zeruan deskribatzen du eta oinarrizko estrategiak egiten ditu orientatzeko.

5.3. Iparrorratza eta GPSa identifikatzen ditu lurrazalean posizioa zehazteko balio duten tresna gisa.

5.4. Lurbira-globoa eta planisferioa bereizten ditu, haien ezaugarrien arabera.

5.5. Kontinenteak eta ozeanoak kokatzen eta izendatzen ditu lurbira-globoetan eta planisferioetan.

6.1. Kartografia zer den eta zer adierazten duen azaltzen du modu errazean, eta kartografiak zer nolako garrantzia duen baloratzen du ezagutza zientifikoaren funtsezko tresna gisa.

6.2. Planoa zer den definitzen du, eta plano errazak lotzen ditu bertan adierazitako objektu errealekin.

6.3. Ikur konbentzionalak identifikatzen ditu, eta plano errazen legendak interpretatzen ditu.

6.4. Mapa zer den definitzen du, mapa mota ezberdinak identifikatzen eta izendatzen ditu, eta azaltzen du mapa bateko legenda bat zer den eta zertarako balio duen.

7.1. Airearen oinarrizko osaera azaltzen du, eta bizitzarako nahitaezko elementu gisa identifikatzen du.

8.1. Atmosfera definitzen du, atmosfera alturarekin nola aldatzen den ezagutzen du, eta bertan hautematen diren geruzen gertaerak eta ezaugarriak deskribatzen ditu.

8.2. Modu errazean azaltzen du atmosferak Lurra babesten duela muturreko tenperatura hotzengandik eta beroengandik, eta eguzki-erradiazioarengandik.

9.1. Zenbait fenomeno atmosferiko identifikatzen eta izendatzen ditu.

9.2. Hodeiak eta prezipitazioak sortzearen arrazoiak deskribatzen ditu.

9.3. Ikerketa txikiak egiten ditu, laguntzarekin, atmosferaren kutsadura mota nagusien gainean.

10.1. Uraren egoera-aldaketa eta horien arrazoiak deskribatzen ditu.

10.2. Beroa eta hotza identifikatzen ditu uraren egoera-aldaketen arrazoi gisa, eta aldaketa hori zer nolako egoera naturaletan eta artifizialetan sortzen den deskribatzen ditu.

10.3. Uraren presentziak paisaian duen eragina azaltzen du, laguntzarekin.

11.1. Ura planetan nola banatzen den azaltzen du, eta ur-masak eta ur-ibilbideak identifikatzen eta izendatzen ditu.

11.2. Espainiako mapa batean kokatzen ditu Espainia inguratzen duten itsasoak eta ozeanoak.

11.3. Lur azpiko urak nola eratzen diren azaltzen du, baita nola azaleratzen diren ere, eta nola iritsi daitekeen ur horietara ere.

11.4. Uraren zikloa sortzeko faseak modu ordenatuan deskribatzen ditu.

11.5. Ur gozoaren banaketa deskribatzen du, eta urak zer nolako garrantzia duen baloratzen du izaki bizidunen bizitzarako.

12.1. Hondakin-uren garbiketa zer nolako instalazioen eta prozesuen bidez egiten den azaltzen du, eta ur horiek ondoren zer nolako erabilerak izan ditzaketen adierazten du.

12.2. Ingurunea errespetatzen du, kutsadura murrizteko jarraibideak ezagutzen eta jarraitzen ditu, eta ura modu arduratsuan erabiltzen du.

13.1. Paisaia definitzen du, paisaiaren elementuak identifikatzen ditu eta paisaiaren ezaugarri nagusiak deskribatzen ditu.

13.2. Hurbileko paisaiaren ezaugarririk garrantzitsuenak deskribatzen ditu.

13.3. Barnealdeko eta kostaldeko erliebearen forma tipikoak identifikatzen eta deskribatzen ditu.

13.4. Mapa batean kokatzen ditu Espainian muga gisa jarduten duten hesi naturalak.

13.5. Mapa fisiko batean kokatzen ditu Espainiako mendikate garrantzitsuenak.

13.6. Paisaia mota ezberdinak identifikatzen ditu, eta paisaiek jasaten duten aldaketak aipatzen ditu, bai arrazoi naturalengatik, bai gizakiaren ekintzagatik.

13.7. Paisaiei eragiten dieten arrisku eta mehatxu nagusiak identifikatzen ditu, eta horiek prebenitzeko ekintzak egiten ditu.

1.1. Iragana, oraina eta geroa denborak definitzen ditu, eta denbora-lerro erraz bat egiten du, bere herriko historiarekin.

1.2. Iragana, oraina eta geroa denborekin lotutako gertaerak deskribatzen ditu.

1.3. Denbora-lerro errazak azaltzen ditu, gutxi gorabehera, eta denbora-lerro horietan gertaerak esleitzen ditu.

1.4. Iraganeko gertakariak kokatzen ditu denboran eta espazioan.

2.1. Urte, bosturteko, hamarkada, mende eta milurtekoen unitateak identifikatzen ditu, eta horien baliokidetasunak ezagutzen ditu.

2.2. Mendea denbora historikoa neurtzeko unitate bat dela ezagutzen du.

2.3. Gertaera historikoak kronologikoki ordenatzen ditu, eta denbora-lerroak erabiltzen ditu.

3.1. Historia zer den azaltzen du, adinak izendatzen ditu, eta kronologikoki ordenatzen ditu, laguntzarekin.

3.2. Historiaren iturria deskribatzen du, eta historiaren zenbait iturri deskribatzen ditu aro bakoitza adierazteko.

3.3. Historiaren iturriak identifikatzen ditu, eta iturri horiek sortu ziren aroarekin lotzen ditu.

4.1. Herri batean denboran zehar izandako bizitzaren zenbait alderdiren eboluzioa modu errazean ordenatzen du, eta eboluzio hori deskribatzen du.

4.2. Herriko zenbait irudi deskribatzen eta alderatzen ditu historiaren zenbait momentutan.

4.3. Bere herrian denboran zehar izandako eboluzioaren zenbait elementu garrantzitsu eta bereizgarri identifikatzen eta izendatzen ditu.

5.1. Iraganeko bizitza-mota ezberdinak ezagutzeko jakin-mina adierazten du.

5.2. Ondare historikoak errespetatzen eta baloratzen ditu, zaindu eta ondorengoei eman beharreko ondare gisa.

3. Gizarte Zientzien eremuan konpetentzia lantzeko profila Hirugarren Mailan

Funtsezko konpetentzia

Lorpen-adierazlea

HLKK-IPIK

Gertaeren eta fenomeno zehatzen informazioa jaso eta ahoz jakinarazten du.

HHGDKK

IKTak (Internet) erabiltzen ditu, irakaslearen laguntzarekin, ikasgelan landutako gaien araberako terminologia ezagutzeko.

IPIK-HHGDKK

Irudiak, eskemak eta laburpenak interpretatzen ditu eta IKTak erabiltzen ditu ikasgelan.

EEEK

Eskatutako lanak egiten ditu, ahaleginarekin, eta lanak modu garbian aurkezten ditu.

HLKK

Ikasitako hiztegia ezagutzen du landutako gaiaren jarduerak egiteko.

HLKK

Ikasgaiarekin lotutako edukiak ahoz adierazten ditu ikasgelan.

IPIK-EK

Banakako eta taldeko lanak eta aurkezpenak egiten ditu, izaera sozialeko testuak bilatzeko eta antolatzeko, ikasgelan.

EK

Talde-lanak egiteko estrategiak erabiltzen ditu, eta jarrera arduratsuak hartzen ditu ikasgelan.

EK

Taldeko jardueretan parte hartzen du, funtzionamendu demokratikoaren oinarrizko printzipioak errespetatzen ditu (txandak eta iritziak errespetatzea, besteak entzutea eta argudiatzea).

EK

Giza talde ezberdinen artean bizikidetza baketsua eta tolerantea izatearen garrantzia baloratzen du, balore demokratikoak oinarri hartuta.

EK

Ikasgelako bizitza sozialean modu eraginkorrean laguntzen du, eta estrategiak erabiltzen hasten da lan-taldeko gatazka-egoerak konpontzeko.

EK

Ingurune hurbilenean orokorrean onartzen diren jokabide-kodeak eta erabilerak identifikatzen eta erabiltzen ditu.

EK

Kooperazioak eta elkarrizketak taldeko eta batzarreko lan-egoeretako gatazkak saihesten eta konpontzen dituztela baloratzen du.

EEEK

Bere buruarengan konfiantza duela adierazten du, baita ekimen pertsonala, kuriositatea, interesa eta sormena ere ikastean, zein ekintzailetza-espiritua, eta ondorioz, proposatutako jardueretan parte hartzeko jarrera du.

EEEK

Ekintzak eta zereginak planifikatzean eta egitean autonomia adierazten du, eta erabaki pertsonalak hartzen ikasi du pertsona heldu baten laguntzarekin.

EK

Lankidetza eta talde-laneko jarrerak lantzen ditu, kideen ideiak entzuten eta errespetatzen ditu, eta ideia horien aurrean modu irekian erreakzionatzen du ikasgelan.

EK

Talde-lanak egiten ditu, erabakiak hartzen ditu eta erantzukizunak onartzen ditu talde-laneko egoeretan (ad.: kooperazio-taldea).

MK,ZK,TK-HLKK

Planetak kokatzen eta ordenatzen ditu Eguzkiarenganako eta Ilargiarenganako hurbiltasunaren eta urruntasunaren arabera, eta adierazpen grafiko batean izendatzen ditu.

HLKK

Lurraren translazio-higidura ahoz deskribatzen du irudi batean oinarrituta, urtaroak lotzen ditu translazioaren ondorio gisa, urtaroak bereizten ditu, horien iraupena finkatzen du, eta urtaroak lotzen ditu urteko une ezberdinetan dituen bizitzako jarduerekin.

HLKK-MK, ZK, TK

Lurraren errotazio-higidura ahoz azaltzen du irudi bat oinarri harturik, errotazioaren ondorioz eguna eta gaua segidan gertatzen direla azaltzen du, bakoitzaren iraupena finkatzen du eta eguneroko bizitzako jarduerekin lotzen ditu.

HLKK-MK, ZK, TK

Ilargiaren translazioa deskribatzen du irudietan oinarriturik, eta Ilargiaren faseak izendatzen eta bereizten ditu, itxuraren arabera.

MK,ZK,TK

Lurra grafikoki adierazten du, lurra, ura eta atmosfera bereizten ditu, eta alderdi bakoitzaren izena adierazten du.

HLKK

Lurraren hainbat adierazpen, mapa eta lurbira-globoak aztertzen eta bereizten ditu.

MK,ZK,TK

Plano errazak interpretatzen ditu ohiko ikurrak identifikatuz, paperean edo euskarri digitalean.

MK,ZK,TK

Puntu kardinalak, poloak, ekuatorea, ipar eta hego hemisferioak lurbira-globoetan eta mapetan kokatzen ditu, eta oinarrizko orientazio-estrategiak egiten ditu.

HLKK

Atmosfera definitzen du, eta atmosferaren ezaugarri nagusiak eta egitura azaltzen ditu (adibidez, eskema batekin edo kontzeptu-mapa batekin).

HLKK

Atmosferak Lurra babesten duela ulertzen eta baloratzen du, eta ikerketa erraz bat egiten du kutsadura atmosferiko mota nagusien gainean.

HLKK

Ahoz edo idatziz deskribatzen du zer den eguraldia, eta eguraldia zehazten duten fenomenoak aipatzen ditu.

MK,ZK,TK

Zenbait tresna meteorologikoren irudiak ezagutzen ditu (termometroa, haize-orratza, anemometroa, plubiometroa) eta erabilera zehatz batekin lotzen ditu.

EK

Ura naturan zer nolako formetan aurki daitekeen bereizten eta aipatzen ditu, urak eguneroko bizitzan zer nolako garrantzia duen baloratzen du, eta gizakiak ura zenbat modutara erabil dezakeen aipatzen du.

HLKK

Uraren egoerak lotzen ditu urak naturan izaten dituen aldaketekin, eta ahoz edo idatziz azaltzen du (adibidez, eskema bat edo kontzeptu-mapa bat erabiliz) uraren zikloa, uraren irudi zehatz bati erreparatuz.

HLKK

Ibai baten zatiak ezagutzen eta izendatzen ditu adierazpen grafiko batean.

HLKK

Paisaia bat zer den azaltzen du, eta paisaia bakoitzaren elementu nagusiak irudietan identifikatzen ditu.

MK,ZK,TK

Mapa batean edo beste hainbat baliabide interaktiboetan kokatzen ditu bere autonomia erkidegoaren erliebeko elementu nagusiak.

MK,ZK,TK

Mapa batean edo beste hainbat baliabide interaktiboetan kokatzen ditu bere autonomia erkidegoko ibaiak.

EK-HLKK

Paisaia ideal baten ezaugarrien zerrenda asmatzen du, bere herriko paisaia gizatiartuaren ezaugarriekin, eta taldean alderatzen du aurkeztutako aukera bakoitzaren bideragarritasuna.

EK

Pertsonek egunero egiten dituzten ekintzei erreparatzen die, eta ekintza horiek sailkatzen ditu, kontuan izanik ingurunea babesten duten edo ez.

EK

Herria zer den definitzen du, bere herriko ohiturak, bizitzeko era eta gizarte-antolaera deskribatzen ditu, eta herriko erakundeen funtzionamenduaren eta erakunde horien zenbait erantzukizunen eta atazen funtsezko ezaugarriak deskribatzen ditu.

EK

Herriko udala eta gobernua lotzen ditu, badaki nork osatzen dituen, nola hautatzen dituzten kargua betetzeko eta zer nolako zerbitzuak antolatzen dituzten udalerrian (adibidez, antolatzaile grafiko batekin).

EK

Bizikidetza-arauak eta ikasgelan ezarritako arauak ezagutzen eta errespetatzen ditu, eta sortutako egiturak erabiltzen ditu (batzarrak, zaintzaileak, elkarrizketarako txokoa,etab.) gatazkak saihesteko eta konpontzeko.

HLKK

Lurralde hurbileko antolaketa-modu ezberdinak ezagutzen ditu, eta hori adierazteko udalerri eta udal bat definitzen duten funtsezko nozioak laburtzen ditu, eta haiek betetzen dituzten funtzioak organigrama baten bidez azaltzen ditu.

CEC

Bere herriko zenbait eraikinen, artelanen edo kultura-adierazpenen gainean ikertzen du hainbat iturriren bidez, eta herriko identitatearen ezaugarriak ezagutzen ditu.

MK,ZK,TK

Aldi berean hainbat espazio geografikotakoa dela adierazten du: herrikoa, erkidegokoa, herrialdekoa, Europakoa (adibidez, zirkulu zentrokideen antolatzaile batekin).

MK,ZK,TK

Espainia Europako eta beste zenbait herrialde mugakideren mapa batean kokatzen du, eta Europar Batasunaren ikurra ezagutzen du.

EK

Ezagutzen du ikastetxeko, auzoko edo herriko batzuk lurraldean bertan jaio direla, eta beste batzuk beste herrialde batzuetatik etorri direla etorkin gisa.

HLKK-HHGDKK

Ikasgelan erakutsitako zenbait produktu landuren jatorria aztertzen du, jatorrizko produktu naturalera iritsi arte (nekazaritza, abeltzaintza, arrantza edo meatzaritza) hainbat iturriren bidez: Internet, liburuak, aldizkariak, etab.

HLKK

Artisautza eta industria bereizten ditu, eta artisautza eta industria mota ezberdinak izendatzen ditu, eta biak lotzen ditu lantzen dituzten produktuekin eta horiek ekoizteko moduarekin (adibidez, alderatzeko eta egiaztatzeko antolatzaile grafiko batekin).

IPIK

Eguneroko bizitzako zenbait elikagairen jatorria adierazten du, horien jatorria zenbait iturritan ikertu ondoren identifikatzen du, eta jatorritik eguneroko bizitzara arte gauzatu diren lanak deskribatzen ditu, eta guztien ongiaren alde lan egiteko lan guztiek zer nolako garrantzia duten baloratzen du.

HLKK

Produkzio-, manipulazio-, banaketa- eta salmenta-prozesuekin lotutako ekintzak sailkatzen ditu (adibidez, antolatzaile grafiko batekin).

HLKK

Iragarki bat asmatzen du baliabide bisualekin eta testuarekin, irudizko produktu bat saltzeko, hainbat komunikabidetan erabil ditzakeen teknika limurtzaileen bidez.

EEEK

Produktu beraren prezioak alderatzen ditu produktu merkeena eta garestiena identifikatzeko.

HLKK

Hurbileko enpresa bat ikertzen du baliabide ezberdinekin (Internet, hurbileko langileei elkarrizketa, idatzizko testu bat, etab.), eta dagokion sektorea, produktua, tamaina eta beste hainbat oinarrizko ezaugarri ezartzen ditu.

HLKK

Oinarrizko zirkulazio-arauak eta arau horiek ez betetzearen zenbait ondorio azaltzen ditu ahoz edota idatziz.

EK

Trafikoko seinaleak eta zirkulazio-arauak errespetatzen ditu oinezko gisa (adibidez, ibilaldietan, irteeretan, etab.).

HLKK

Oraina, iragana eta etorkizuna kontzeptuak ulertzen dituela adierazten du ahozko edo idatzizko adierazpenean, eta aditzak modu egokian erabiltzen ditu.

MK,ZK,TK

Bizi den herriko irudiak eta objektuak denboraren arabera ordenatzen ditu eta haiek deskribatzen ditu, informazioaren teknologien laguntzaren bidez.

MK,ZK,TK

Denbora-neurrien transformazio errazak egiten ditu iraupenaren kontzeptua (adibidez, bere herriko, ikastetxeko, eta abarreko denbora-neurrietan) denbora-lerro batekin ikasteko.

EK

Bere autonomia erkidegoko eta Espainiako historiaren garaien arteko eboluzioa (elikadura-, jantzi-aldaketak, tresna-, arkitektura-, merkataritza-aldaketak) alderatzen eta egiaztatzen du (adibidez, antolatzaile grafiko batekin).

EK

Museo bat edo eraikin zahar bat bisitatzean, jokabide egokia adierazten du.

4. Sustapen-irizpideak Hirugarren Mailarako

Konpetentzia-profila: HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA

Eremua

Lorpen-adierazleak

HARTU DU

(BAI/EZ)

MAT

Hitzez komunikatzen du matematikako problema bat ebaztean jarraitutako prozesua eskola- eta familia-inguruko eta eguneroko bizitzako egoeretan.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako problemen enuntziatua (datuak, datuen arteko harremanak, problemaren testuingurua) ulertzen du jarraibideen bidez.

MAT

Ahoz azaltzen du luzeren, gaitasunen eta masen neurketan eta tratamenduan jarraitutako prozesuak, eskola- eta familia-ingurunean, eta eguneroko bizitzan.

MAT

Eskola-ingurunean eta eguneroko bizitzan posizioak eta mugimenduak deskribatzen ditu, eta egoera, biraketak, distantziak, etab. adierazten ditu.

MAT

Eskola- eta familia-ingurunean, eta eguneroko bizitzan zortzi alderdirainoko poligonoak ezagutzen eta izendatzen ditu.

MAT

Ingurunerik hurbileneko posizioak eta ibilbideak ulertzen eta deskribatzen ditu, eta horien adierazpen espazialak egiten ditu ibilbide-krokisetan, planoetan, eta abarretan, oinarrizko nozio geometrikoak erabiliz (egoera, paralelismoa, elkarzutasuna).

MAT

Eskola-ingurunean ibilbide bat egiten du, krokis edo mapa bat erabiliz, eta une zehatz batean egindako posizioa eta mugimenduak deskribatzen ditu, oinarrizko nozio geometrikoak erabiliz (egoera, paralelismoa, elkarzutasuna).

MAT

Luzerak, gaitasunak eta masak alderatzen eta kontuan hartzen ditu eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan, ohiko tresnak (erregela, balantza, litroa, etab.) eta ez-ohiko tresnak erabiliz, eta emaitza unitaterik egokienean adierazten du, aukeratutako tresnaren arabera.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoerekin lotutako problema errazak ebazten ditu, neurtzeko unitate ohikoenak (luzera, gaitasuna eta masa) erabiliz, eta emaitzak neurtzeko unitaterik egokienean adierazten ditu, eta jarraitutako prozesua azaltzen du.

EUSL

Ahozko hizkuntza erabiltzen du batzarretan, elkarrizketetan, eta iritziak trukatzean, besteekin komunikatzeko (gizartean eta jolasean) eta bere ideiak adierazteko modu gisa.

EUSL

Bere ideiak adierazten ditu eta argitasunarekin, zentzuarekin eta gero eta zuzenago transmititzen ditu.

EUSL

Baliabide linguistikoak (intonazioa, ahotsaren tonua, diskurtsoaren erritmoa, hiztegia zabaltzea eta esaldiaren egitura) eta ez linguistikoak (keinuak eta gorputz-adierazpena) ezagutzen ditu eta ezagueraz erabiltzen ditu, ahozko interakzioetan komunikatzeko.

EUSL

Ahoskera eta ebakera zuzenekin adierazten du bere burua, intonazio, ahoskera eta hiztegi zuzenak kontaketak egitean, alegia, gertakariak edo esperientzia pertsonalak, kontaketak, liburuak edo filmak kontatzean, eta bere burua, senideak, lagunak, pertsonaiak eta toki ezagunak deskribatzen du.

EUSL

Bere ideiak adierazten ditu hiztegi egokiarekin eta beharrezko ordenarekin, komunikazio-asmoaren helburuarekin betetzeko.

EUSL

Ikasgelako komunikazio-egoera interaktiboetan aktiboki parte hartzen du, eta gaiarekin lotutako iradokizunak egiten ditu (batzarrak, elkarrizketak eta iritzien trukaketa).

EUSL

Modu konstruktiboan parte hartzen du, galderak egiten ditu, zalantzak adierazten ditu eta ikasgelako zeregin komunen gainean ezagutza komunak eraikitzen ditu.

EUSL

Modu aktiboan entzuteko jarrera azaltzen du (ikuste-harremana mantentzen du, jarrera egokia hartzen du, etab.), dagoeneko esan dena errepikatzea saihesten du, eta landutako gaira mugatzen da.

EUSL

Ohiko ahozko testuen (ohartarazpenak, ordutegiak, jarraibideak, arauak…) informazio orokorra ulertzen du, eta horiekin lotutako jarduerak egiten ditu (galderak, laburpena, iritzia…).

EUSL

Ulertzen du testuaren oinarrizko elementuak beharrezkoak direla testua osotasunean ulertzeko (hiztegia).

EUSL

Bere adierazpenean bere adinaren araberako hiztegia erabiltzen du.

EUSL

Hitz polisemikoen esanahia bereizten du testuinguruaren arabera.

EUSL

Testuaren gaia identifikatzen du.

EUSL

Testu baten ideia nagusiak jasotzen ditu.

EUSL

Testu baten ideia nagusiak ateratzen ditu.

EUSL

Gustukoak edo interesekoak dituen literatura-testu laburrak edo literaturakoak ez direnak buruz ikasten ditu.

EUSL

Bere adinerako egokiak diren testu laburrak idazten ditu zuzen eta sormenarekin.

EUSL

Ordena edo jarraibide zehatzen arabera jarduten du, jarduerak gauzatzean.

EUSL

Ahozko testuari dagozkion galderei zuzen erantzuten die.

EUSL

Ahozko testu errazak eta laburrak idazten ditu, eredu deskribatzaileak, narratiboak eta hezigarriak, informatzaileak, etab. imitatuz.

EUSL

Entzundako testu baten oinarrizko zenbait ideia gogoratzen ditu, eta testuarekin lotutako galderei erantzuten die.

EUSL

Diskurtsoa antolatzen hasten da, komunikazio-egoerara eta komunikatzeko premietara egokituz.

EUSL

Ahozko hizkuntza modu eraginkorrean erabiltzen du komunikatzeko eta ikasteko: aktiboki entzuten du eta egiten dituen ahozko adierazpenak argiak dira.

EUSL

Bere adinerako egokiak diren hainbat testu mota solturarekin eta intonazio egokiarekin irakurtzen ditu ozen.

EUSL

Bere adinerako egokiak diren hitzak deskodifikatzen ditu eta puntuazio-ikurrak ezartzen ditu (adibidez, puntua eta koma).

EUSL

Mezua ulertzen du, orokorrean, eta irakaslearen laguntzarekin ozen irakurritako testuen ideia nagusiak identifikatzen ditu.

EUSL

Eguneroko bizitzako eta literaturakoak ez diren hainbat testu mota ezberdin ulertzen ditu (narratiboak eta deskribatzaileak), eta horien gaineko jarduerak egiten ditu.

EUSL

Isilean eta solturarekin , irakasleak ekarritako eta zailtasun ezberdineko testuak irakurtzen ditu.

EUSL

Isiltasunean irakurtzen du eta irakurritako testuak ulertzen ditu (laburtu egiten ditu eta haien gaineko iritzia ematen du).

EUSL

Testu errazen antolaketa-egituraren zatiak identifikatzen ditu.

EUSL

Eskemak eta kontzeptu-mapa errazak egiten ditu irakaslearen laguntzarekin.

EUSL

Testu baten titulua eta zenbait ilustrazio interpretatzen ditu ezarritako jarraibideen arabera.

EUSL

Irakaslearen laguntzarekin, hitz gakoak ezagutzen ditu.

EUSL

Irakaslearen laguntzarekin, grafikoetan jasotako informazioa ezagutzen du, eta testuetako informazioaren eta grafikoen arteko lotura errazak egiten ditu.

EUSL

Irakaslearen laguntzarekin eskemak eta kontzeptu-mapa errazak interpretatzen ikasten du.

EUSL

Irakurketa ulergarria eta aberasgarria egiteko testuak aukeratzen ditu.

EUSL

Borondatez irakurtzen ditu testuak modu jarraian.

EUSL

Informazioa kokatzen du ikasgelako jarduerak egiteko.

EUSL

Erreferentzia bibliografikoak kokatzen ditu: autorea, editoriala, ilustrazioak.

EUSL

Eguneroko bizitzako eremuari dagozkion testuak (oharrak, egunkariak, gutunak, posta elektronikoak, berriak, etab.) idazten ditu euskarri ezberdinetan, ereduak imitatuz.

EUSL

Testuak idazten ditu hiztegi egokia erabiliz, ideiak argitasunarekin antolatuz, idatzia aldi baterako sekuentziatuz, oinarrizko kohesioa mantenduz eta oinarrizko arau gramatikalak eta ortografikoak errespetatuz, eta testu-ereduak imitatuz.

EUSL

Bizitza pertsonaleko eremuari eta eskola-eremuari dagozkion testu laburrak sortzen ditu, emandako testuetatik funtsezko ideiak hartuz.

EUSL

Puntuazio-ikurrak eta oinarrizko ortografia ezartzen du, azentuazio-arauak izan ezik.

EUSL

Astiro eta errepikapen gutxiagorekin diktatutako testu errazak eta laburrak zuzen idazten ditu.

EUSL

Informazioa bilatzeko eta aukeratzeko estrategiak erabiltzen hasi da enuntziatuak egiteko, eta ondorioz, testu zehatz baten gaineko galdera zuzenei erantzunak ematen die.

EUSL

Lan laburrak aurkezten ditu, paperezko euskarria erabiliz problema edo egoera errazen gainean, hainbat iturritatik (iturri zuzenak, liburuak; Internet) informazioa jasoz, eta gidoi argi batekin emandako laneko plan bat jarraituz.

EUSL

Testu laburrak modu pertsonalean eta sortzailean zuen idazteko ahalegina egiten du (grafia, ordena eta garbitasuna).

EUSL

Ideiak eta iritziak idatziz eta labur-labur adierazten ditu.

EUSL

Testu laburrak planifikatzen eta idazten hasten da urrats batzuei jarraiki: planifikazioa eta idazketa. Aldez aurretik zehazten du testua nolakoa izango den eta zer nolako luzera izango duen. Idatziak garbitasunarekin, argitasunarekin, zehaztasunarekin eta ordenarekin aurkezten ditu.

EUSL

Bere idatzizko produkzio propioa baloratzen du, baita bere ikaskideen idatzizko produkzioa ere.

EUSL

Teknologia berriak erabiltzen hasten da, informazioa bilatzeko.

EUSL

Irakaslearen laguntzarekin kategoria gramatikal guztiak identifikatzen ditu, hizkuntzan duten funtzioaren arabera.

EUSL

Iraganeko, orainaldiko eta geroaldiko adizkiak zuzen jokatzen ditu, eta bere idatzietan erabiltzen ditu.

EUSL

Hitz-familiak bereizten ditu, aldez aurretik ezarritako jarraibideen arabera.

EUSL

Handigarriak, txikigarriak eta onomatopeiak erabiltzen ditu bere ahozko komunikazioan.

EUSL

Hitz konposatuak, aurrizkiak eta atzizkiak bereizten ditu, eta bere ahozko eta idatzizko produkzioetan jasotzen ditu.

EUSL

Irakaslearen laguntzarekin, hainbat hitz-mota identifikatzen ditu, testu erraz batean.

EUSL

Irakaslearen laguntzarekin, ordena alfabetikoa identifikatzen du, hiztegi bat erabiltzean.

EUSL

Hitz ezezagunaren adiera zuzena identifikatzen du, ahozko edo idatzizko testuak eskaintzen dion egoeraren arabera.

EUSL

Oinarrizko arau ortografikoak ezagutzen ditu, eta bere idatzietan aplikatzen ditu, irakaslearen laguntzarekin.

EUSL

Hitz-mota ezberdinak definitzen dituzten ezaugarriak bereizten ditu (izena, aditza, adjektiboa, izenordaina eta determinantea).

EUSL

Generoaren eta numeroaren komunztadura-arauak zuzen identifikatzen ditu ahozko eta idatzizko adierazpenetan, aldez aurretik ezarritako arau batzuekin.

EUSL

Silaba atonoa eta tonikoa identifikatzen ditu.

EUSL

Puntuazio-ikurrak (adibidez, puntua eta koma) zuzen ezagutzen ditu emandako testuetan.

EUSL

Azentu-markaren erabilera-arauak ezartzen ditu hitz oxitonoetan, eta silaba tonikoaren posizioa bereizten du.

EUSL

Esaldi bateko hitzen arteko komunztadura ezagutzen du, eta komunztadura hori ezartzen du berak egindako esaldi errazetan.

EUSL

Espainiako barietate linguistikoa ezagutzen eta errespetatzen du.

EUSL

Haurren literaturako, testu narratiboetako eta poetikoetako literatura-testuak identifikatzen ditu, eta gozatzeko baliabide direla ulertzen du.

EUSL

Ahozko ohiturako eta haur-literaturako testu narratiboen irakurketak egiten ditu laguntzarekin, eta horien ulermena hobetzen du.

EUSL

Errima poemen berezko baliabide bat dela ulertzen du.

EUSL

Konparazioak, handigarriak eta txikigarriak identifikatzen ditu literatura-testuetan, irakaslearen laguntzarekin.

EUSL

Literatura-testu errazak idazten ditu (adibidez, ipuinak, poema eta abestiak) jarraibide edo eredu zehatzen bidez, eta sormena sustatu nahirik.

EUSL

Bere adinerako literatura-testu egokien dramatizazioetan laguntzen du, bakarka eta taldean.

EUSL

Ahozko testu laburrak eta errazak buruz ikasten ditu, ezarritako jarraibideen arabera, eta horiek errepikatzen ditu (adib.: ipuinak, poemak, abestiak, esaera zaharrak eta asmakizunak).

NAT

Bere herriko gertaera naturalen gaineko informazioa bilatzen eta aukeratzen du, zuzenean behatzeko baliabideak erabiliz (lupa, lupa binokularra, mikroskopioa, etab.), idatzizko dokumentuak, irudiak eta grafikoak kontsultatuz, eta ahoz komunikatzen du, baita idatziz ere, laguntzarekin.

NAT

Esperientziak eta zereginak ahoz azaltzen ditu, jarraibideen arabera, landutako berariazko hiztegia modu argian, ordenatuan eta egokian erabiliz.

GIZ

Gertaeren eta fenomeno zehatzen informazioa jaso eta ahoz jakinarazten du.

GIZ

Ikasitako hiztegia ezagutzen du landutako gaiaren jarduerak egiteko.

GIZ

Ikasgaiarekin lotutako edukiak ahoz adierazten ditu ikasgelan.

GIZ

Lurraren translazio-higidura ahoz deskribatzen du irudi batean oinarrituta, urtaroak lotzen ditu translazioaren ondorio gisa, urtaroak bereizten ditu, horien iraupena finkatzen du, eta urtaroak lotzen ditu urteko une ezberdinetan dituen bizitzako jarduerekin.

GIZ

Lurraren errotazio-higidura ahoz azaltzen du irudi bat oinarri harturik, errotazioaren ondorioz eguna eta gaua segidan gertatzen direla azaltzen du, bakoitzaren iraupena finkatzen du eta eguneroko bizitzako jarduerekin lotzen ditu.

GIZ

Ilargiaren translazioa deskribatzen du irudietan oinarriturik, eta Ilargiaren faseak izendatzen eta bereizten ditu, itxuraren arabera.

GIZ

Lurraren hainbat adierazpen, mapa eta lurbira-globoak aztertzen eta bereizten ditu.

GIZ

Atmosfera definitzen du, eta atmosferaren ezaugarri nagusiak eta egitura azaltzen ditu (adibidez, eskema batekin edo kontzeptu-mapa batekin).

GIZ

Atmosferak Lurra nola babesten duen ulertzen eta baloratzen du, eta ikerketa erraz bat egiten du kutsadura atmosferiko mota nagusien gainean.

GIZ

Ahoz edo idatziz deskribatzen du zer den eguraldia, eta eguraldia zehazten duten fenomenoak aipatzen ditu.

GIZ

Uraren egoerak lotzen ditu urak naturan izaten dituen aldaketekin, eta ahoz edo idatziz azaltzen du (adibidez, eskema bat edo kontzeptu-mapa bat erabiliz) uraren zikloa, uraren irudi zehatz bati erreparatuz.

GIZ

Ibai baten zatiak ezagutzen eta izendatzen ditu adierazpen grafiko batean.

GIZ

Paisaia bat zer den azaltzen du, eta paisaia bakoitzaren elementu nagusiak irudietan identifikatzen ditu.

GIZ

Lurralde hurbileko antolaketa-modu ezberdinak ezagutzen ditu, eta hori adierazteko udalerri eta udal bat definitzen duten funtsezko nozioak laburtzen ditu, eta haiek betetzen dituzten funtzioak organigrama baten bidez azaltzen ditu.

GIZ

Ikasgelan erakutsitako zenbait produktu landuren jatorria aztertzen du, jatorrizko produktu naturalera iritsi arte (nekazaritza, abeltzaintza, arrantza edo meatzaritza) hainbat iturriren bidez: Internet, liburuak, aldizkariak, etab.

GIZ

Artisautza eta industria bereizten ditu, eta artisautza eta industria mota ezberdinak izendatzen ditu, eta biak lotzen ditu lantzen dituzten produktuekin eta horiek ekoizteko moduarekin (adibidez, alderatzeko eta egiaztatzeko antolatzaile grafiko batekin).

GIZ

Produkzio-, manipulazio-, banaketa- eta salmenta-prozesuekin lotutako ekintzak sailkatzen ditu (adibidez, antolatzaile grafiko batekin).

GIZ

Iragarki bat asmatzen du baliabide bisualekin eta testuarekin, irudizko produktu bat saltzeko, hainbat komunikabidetan erabil ditzakeen teknika limurtzaileen bidez.

GIZ

Hurbileko enpresa bat ikertzen du baliabide ezberdinekin (Internet, hurbileko langileei elkarrizketa, idatzizko testu bat, etab.), eta dagokion sektorea, produktua, tamaina eta beste hainbat oinarrizko ezaugarri ezartzen ditu.

GIZ

Oinarrizko zirkulazio-arauak eta arau horiek ez betetzearen zenbait ondorio azaltzen ditu ahoz edota idatziz.

GIZ

Oraina, iragana eta etorkizuna kontzeptuak ulertzen dituela adierazten du ahozko edo idatzizko adierazpenean, eta aditzak modu egokian erabiltzen ditu.

GIZ

Planetak kokatzen eta ordenatzen ditu Eguzkiarenganako eta Ilargiarenganako hurbiltasunaren eta urruntasunaren arabera, eta adierazpen grafiko batean izendatzen ditu.

GIZ

Paisaia ideal baten ezaugarrien zerrenda asmatzen du, bere herriko paisaia gizatiartuaren ezaugarriekin, eta taldean alderatzen du aurkeztutako aukera bakoitzaren bideragarritasuna.

Konpetentzia-profila: MATEMATIKA-KONPETENTZIA ETA OINARRIZKO KONPETENTZIAK ZIENTZIAN ETA TEKNOLOGIAN

Eremua

Lorpen-adierazleak

HARTU DU

(BAI/EZ)

MAT

Oinarrizko estrategiak aplikatzen ditu (esperimentazioa, esplorazioa, analogia, antolaketa, kodifikazioa, problema baten zatiketa, etab.), baita arrazoiketa-prozesuak ere, lanerako ordena bati eta beharrezko urratsei eta prozedurei jarraiki, eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan problemak ebazteko.

MAT

Estimazioak egiten ditu eta aieruak lantzen ditu eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan konpondu beharreko problemen emaitzen gainean, eta emaitza horien baliozkotasuna egiaztatzen du.

MAT

Eguneroko bizitzako zenbakizko testu errazen datuak eta mezuak identifikatzen eta interpretatzen ditu (fakturak, publizitate-liburuxkak, beherapenak, etab.).

MAT

Patroiak, erregulartasunak eta lege matematikoak identifikatzen ditu aldaketa-egoeretan, eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako zenbakizko egoera geometrikoetan eta funtzionaletan (atarietako numerazioa kaleetan, zenbakizko serieak, mendelak, grekak, mandalak, etab., lauki baten alderdien eta horren perimetroaren balioaren arteko lotura, etab.), eta kalkulu-automatismoen ezarpenetan (biderketa-taulak eraikitzea) antzekotasunak eta ezberdintasunak identifikatuz.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoeretan planteatutako problemak ebatzi ondoren, konponbidearen koherentziaren gainean erantzuten du, eta beste konponbide batzuk bilatzen ditu, laguntza gisa planteatutako galdera errazen bidez, banaka edo taldean.

MAT

Metodo zientifikoaren zenbait ezaugarri praktikatzen ditu eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoera problematikoak tratatzean, eta bere behaketak, datuak eta oharrak modu ordenatuan eta antolatuan erregistratzen ditu, baita prozesuak eta emaitzak hala adierazi ere.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoera problematikoen tratamenduaren gaineko honelako galderei erantzuten die: zer nahi dut aztertu?, zer daukat?, zer bilatzen dut?, nola egin dezaket?, ez al dut akatsik egin hori egitean?, konponbidea egokia al da?, nola egiazta daiteke?

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako problema errazen tratamenduan hurbilketak egiten ditu esperotako emaitzen gainean, errore-marjina onargarri batekin, eta ondoren, horren baliozkotasuna egiaztatzen eta baloratzen du.

MAT

Eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan egoera numerikoetan, geometrikoetan edo funtzionaletan konpondu beharreko egoera problematikoen gaineko hipotesi errazak egiten ditu, esperientzian oinarritutako arrazoiketen arabera.

MAT

Erantzun egokiak bilatzean, galderak planteatzen ditu, bai kontzeptuak aztertzean, bai eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako problemak ebaztean.

MAT

Eskola-eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako problemak ebazteko prozesuetan erabakiak hartzen ditu, eta horien egokitasuna baloratzen du, soiltasunaren eta erabilgarritasunaren arabera.

MAT

Zenbakizko eta eguneroko bizitzako testuetan hamar mila arte irakurtzen, idazten eta ordenatzen du, eta horietako zifra bakoitzaren posizioaren balorea interpretatzen du.

MAT

1etik 30era arteko zenbaki ordinalak identifikatzen eta izendatzen ditu, eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoeretan.

MAT

Zenbakizko testuetan eta eguneroko bizitzako testuetan zenbaki naturalak interpretatzen ditu hamar mila arte, eta horietako zifra bakoitzaren posizioaren balorea kontuan hartzen du.

MAT

Zenbaki naturalak hamar mila arte deskonposatzen, konposatzen eta biribiltzen ditu, eta zenbaki horien zifra bakoitzaren posizioaren balorea interpretatzen du.

MAT

Zenbaki naturalak hamar mila arte ordenatzen ditu.

MAT

Problema baten emaitzaren koherentzia balioztatzen eta egiaztatzen du, hainbat estrategien bidez (buruzko kalkulua eta tanteoa).

MAT

Batuketak, kenketak eta biderketak egiten ditu zenbaki naturalekin, hamar mila arte.

MAT

Biderketari dagozkion baldintzak identifikatzen eta erabiltzen ditu.

MAT

Eragiketen eta horien arteko harremanen propietateak ezartzen ditu.

MAT

Hamar mila baino zenbaki txikiagoak deskonposatzen ditu modu batukorrean, horien zifren posizio-balorea kontuan izanik.

MAT

Goranzko eta beheranzko zenbakizko serieak (hamar mila arte) egiten ditu, 2ko eta 10eko kadentziekin, edozein zenbaki oinarri hartuta, eta 5eko kadentziekin, 5eko multiploak oinarri hartuta.

MAT

Hamar mila baino zenbaki natural txikiagoak deskonposatzen ditu, horien zifren posizio-balorea kontuan izanik.

MAT

Bikoitzak eta erdiak kalkulatzen ditu.

MAT

Kalkulu baten emaitza balioesten du, eta erantzuna eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoeretan baloratzen du.

MAT

Eskola eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoerekin lotutako problemak ebazten ditu, hamar mila arteko zenbaki naturalen irakurketa, idazketa, interpretazioa eta ordena behar direnean, batuketaren, kenketaren eta biderketaren bidez.

MAT

Sistema Metriko Hamartarraren unitaterik ohikoenak ezagutzen ditu: luzera (km, m eta cm), gaitasuna (L eta ml), pisua/masa (t, kg eta g) eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan.

MAT

Luzerak, gaitasuna eta masak alderatzen eta kontuan hartzen ditu eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan, ohiko tresnak (erregela, balantza, litroa, etab.) eta ez-ohiko tresnak erabiliz, eta emaitza unitaterik egokienean adierazten du, aukeratutako tresnaren arabera.

MAT

Luzerak, gaitasunak eta masak neurtzen ditu eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan, ohiko tresnak (erregela, balantza, litroa, etab.) eta ez-ohiko tresnak erabiliz, eta emaitza unitaterik egokienean adierazten du, aukeratutako tresnaren arabera.

MAT

Eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan lortutako luzeraren, gaitasunaren eta masaren neurriak batzen eta kentzen ditu.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako luzera, gaitasun edo masa neurketa bat modu soilean adierazten du, baldin eta modu konplexuan eman bada, eta alderantziz.

MAT

Ingurune hurbileneko eta eguneroko bizitzako eta modu soilean adierazitako magnitude bereko neurriak alderatzen eta ordenatzen ditu (luzera, gaitasuna edo masa).

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoerekin lotutako problema errazak ebazten ditu, neurtzeko unitate ohikoenak (luzera, gaitasuna eta masa) erabiliz, eta emaitzak neurtzeko unitaterik egokienean adierazten ditu, eta jarraitutako prozesua azaltzen du.

MAT

Denbora neurtzeko unitateak ezagutzen eta identifikatzen ditu (segundoa, minutua, ordua, eguna, astea, hilabetea eta urtea), horien arteko harremanak ulertzen ditu, eta unitate egokia erabiltzen du eskola-ingurunean eta eguneroko bizitzan iraupenak adierazteko.

MAT

Orduen eta minutuen, eta minutuen eta segundoen arteko baliokidetasunak ezagutzen ditu, eta horiek eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoeretan erabiltzen ditu.

MAT

Erloju analogikoa eta digitala ezagutzen eta erabiltzen du.

MAT

Eskola-ingurunearekin eta eguneroko bizitzarekin lotutako problemak ebazten ditu, denbora-neurriak erabiliz.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoera errealetan edo irudizko egoeretan, Europar Batasuneko txanpon sistemaren txanpon ezberdinen (hamar, hogei eta berrogeita hamar zentimo, euro bat eta euro bi) eta billeteen (bost, hamar, hogei, berrogeita hamar eta ehun euro) arteko balioa eta baliokidetasunak erabiltzen ditu problemak ebazteko.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoerekin lotutako problemak ebazten ditu, luzera-, masa-, denbora- eta txanpon-neurrien bidez.

MAT

Zuzenen eta bihurguneen gaineko posizioak identifikatzen ditu eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan.

MAT

Angelu zuzenak, zorrotzak eta kamutsak identifikatzen ditu eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan.

MAT

Eskola-inguruneko espazioen grafiko errazak egiten ditu (krokisak, planoak, etab.).

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko egoera oso soiletan ardatz eta ispilu erako simetria identifikatzen du.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoeretan laukiak, angeluzuzenak, triangelu aldekideak eta isoszeleak identifikatzen eta bereizten ditu, eta horiek deskribatzen ditu beren alderdien ezaugarrien arabera.

MAT

Eskola-inguruneko triangeluen eta paralelogramoen perimetroa kalkulatzen du, horien alderdien neurketa oinarri harturik.

MAT

Laukiak identifikatzen eta sailkatzen ditu eskola-eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako objektuetan (eraikinak, kartelak, argazkiak, marrazkiak, etab.).

MAT

Eskola- eta familia-ingurunean zirkunferentziak eta zirkuluak kokatzen ditu, eta zentroa, erradioa eta diametroa identifikatzen ditu.

MAT

Irudien perimetroaren kontzeptua ezartzen du, eskola-ingurunean zirkunferentziak neurtzean.

MAT

Oinarri laukidunean irudi lauak marrazten ditu beste batzuk oinarri hartuta, emaitzaren alderdi zehatzak deskribatzen ditu (alderdi-kopurua, tamaina, etab.) eta eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako objektuekin alderatzen du.

MAT

Eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan prisma zuzenaren edo piramide erregularraren formako objektuak ezagutzen eta identifikatzen ditu.

MAT

Eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan zilindro edo esfera formako objektuak ezagutzen eta identifikatzen ditu.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoerekin lotutako problema geometrikoak konpontzen ditu, irudi lauen propietateak eta lerrokaduraren, paralelismoaren eta posizioaren oinarrizko kontzeptuak erabiliz.

MAT

Eskola- eta familia-ingurunearekin eta eguneroko bizitzarekin lotutako datuak jasotzen ditu, eta sarrera bikoitzeko tauletan, barra-diagrametan eta piktogrametan erregistratzen ditu.

MAT

Eskola- eta familia-ingurunearen eta eguneroko bizitzaren gaineko datuak irizpide zehatz baten arabera jasotzen, ordenatzen eta sailkatzen ditu, eta emaitza sarrera bikoitzeko tauletan, barra-diagrametan, digrama zirkularretan eta abarretan adierazten du.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako datuak sarrera bikoitzeko tauletan edo grafiko oso soiletan (barra-diagramak eta diagrama zirkularrak) interpretatzen ditu.

MAT

Sarrera bikoitzeko tauletan edo grafiko soiletan (barra-diagrama, sektoreak, etab.) eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoerekin lotutako problemak ebazten ditu.

MAT

Hitzez komunikatzen du matematikako problema bat ebaztean jarraitutako prozesua eskola- eta familia-inguruko eta eguneroko bizitzako egoeretan.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako problemen enuntziatua (datuak, datuen arteko harremanak, problemaren testuingurua) ulertzen du jarraibideen bidez.

MAT

Eskola-ingurunean eta eguneroko bizitzan posizioak eta mugimenduak deskribatzen ditu, eta egoera, biraketak, distantziak, etab. adierazten ditu.

MAT

Eskola- eta familia-ingurunean, eta eguneroko bizitzan zortzi alderdirainoko poligonoak ezagutzen eta izendatzen ditu.

MAT

Inguruko bertako posizioak eta ibilbideak ulertzen eta deskribatzen ditu, eta horien adierazpen espazialak egiten ditu ibilbide-krokisetan, planoetan, eta abarretan, oinarrizko nozio geometrikoak erabiliz (egoera, paralelismoa, elkarzutasuna).

EUSL

Irakaslearen laguntzarekin eskemak eta kontzeptu-mapa errazak interpretatzen ikasten du.

NAT

Esperientziak eta zereginak ahoz azaltzen ditu, jarraibideen arabera, landutako berariazko hiztegia modu argian, ordenatuan eta egokian erabiliz.

NAT

Bakarka edo taldean gizakiaren, osasunaren, izaki bizidunen eta abarren gaineko esperientziak, lan errazak eta proiektuak egiten ditu, eta lanak modu ordenatuan, argian eta garbian komunikatzen eta aurkezten ditu.

NAT

Giza gorputzaren bizi-funtzioak egitean parte hartzen duten organo nagusiak identifikatzen eta kokatzen ditu; harremana (zentzumen-organoak, nerbio-sistema, lokomozio-aparatua) eta elikadura (arnas-eta digestio-aparatuak, etab.).

NAT

Ohitura osasuntsuak ezagutzen, identifikatzen eta hartzen ditu, beste eremu batzuetan gaixotasunak prebenitzeko.

NAT

Izaki bizidunen eta izaki bizigabeen arteko zenbait oinarrizko ezberdintasun identifikatzen du.

NAT

Izaki bizidunen egituraren alderdi nagusiak ezagutzen eta identifikatzen ditu.

NAT

Bere autonomia erkidegoko izaki bizidunak zuzenean eta zeharka behatzen ditu, horien ezaugarriak ezagutzen eta identifikatzen ditu, eta sailkatu egiten ditu.

NAT

Izaki bizidunen arteko harremanak identifikatzen eta azaltzen ditu: konpetentzia eta lankidetza, elika-kateak.

NAT

Marrazkietan, argazkietan, bideoetan, eta abarretan zenbait ekosistema ezagutzen ditu: urmaela, basoa, basamortua, etab.

NAT

Irakaslearen laguntzarekin inguruko izaki bizidunen habitat ezberdinak identifikatzen ditu.

NAT

Izaki bizidunen bizitzarekin lotutako prozesuren bati erreparatzen dio eta hori erregistratzen du, eta emaitzak ahoz jakinarazten ditu.

NAT

Zenbait material behatzen eta identifikatzen ditu, eta horien funtsezko propietateak hautematen ditu: usaina, zaporea, ehundura, kolorea, disoluzio-gaitasuna, pisua/masa, etab.

NAT

Baskula erabiltzen du bere burua eta ikaskideak pisatzeko.

NAT

Esperientzia errazak planifikatzen eta egiten ditu, eta aldaketak erreparatzen ditu gorputzen mugimenduan, indarren efektuaren ondorioz.

NAT

Energia-forma ezberdinen ezaugarri nagusietako batzuk identifikatzen ditu: argia, soinua, eta energia elektrikoa eta termikoa.

NAT

Energia berriztagarrien ezaugarri nagusietako batzuk identifikatzen eta azaltzen ditu, eta horien jatorria azaltzen du.

NAT

Esperientziak egiten ditu laguntzarekin, egoera-aldaketaren gainean (solidoa-likidoa-gaseosoa).

NAT

Bere herrian kokatutako makinak identifikatzen ditu.

NAT

Bere herrian kokatutako makinen zenbait aplikazio behatzen eta identifikatzen du, baita horien erabilera ere, eguneroko jarduerak errazteko.

NAT

Bere herriko gertaera naturalen gaineko informazioa bilatzen eta aukeratzen du, zuzenean behatzeko baliabideak erabiliz (lupa, lupa binokularra, mikroskopioa, etab.), idatzizko dokumentuak, irudiak eta grafikoak kontsultatuz, eta ahoz komunikatzen du, baita idatziz ere, laguntzarekin.

GIZ

Plano errazak interpretatzen ditu ohiko ikurrak identifikatuz, paperean edo euskarri digitalean.

GIZ

Puntu kardinalak, poloak, ekuatorea, ipar eta hego hemisferioak lurbira-globoetan eta mapetan kokatzen ditu, eta oinarrizko orientazio-estrategiak egiten ditu.

GIZ

Zenbait tresna meteorologikoren irudiak ezagutzen ditu (termometroa, haize-orratza, anemometroa, plubiometroa) eta erabilera zehatz batekin lotzen ditu.

GIZ

Mapa batean edo beste hainbat baliabide interaktiboetan kokatzen ditu bere autonomia erkidegoaren erliebeko elementu nagusiak.

GIZ

Mapa batean edo beste hainbat baliabide interaktiboetan kokatzen ditu bere autonomia erkidegoko ibaiak.

GIZ

Aldi berean hainbat espazio geografikotakoa dela adierazten du: herrikoa, erkidegokoa, herrialdekoa, Europakoa (adibidez, zirkulu zentrokideen antolatzaile batekin).

GIZ

Espainia Europako eta beste zenbait herrialde mugakideren mapa batean kokatzen du, eta Europar Batasunaren ikurra ezagutzen du.

GIZ

Bizi den herriko irudiak eta objektuak denboraren arabera ordenatzen ditu eta haiek deskribatzen ditu, informazioaren teknologien laguntzaren bidez.

GIZ

Denbora-neurrien transformazio errazak egiten ditu iraupenaren kontzeptua (adibidez, bere herriko, ikastetxeko, eta abarreko denbora-neurriak) denbora-lerro batekin ikasteko.

GIZ

Planetak kokatzen eta ordenatzen ditu Eguzkiarenganako eta Ilargiarenganako hurbiltasunaren eta urruntasunaren arabera, eta adierazpen grafiko batean izendatzen ditu.

GIZ

Lurra grafikoki adierazten du, lurra, ura eta atmosfera bereizten ditu, eta alderdi bakoitzaren izena adierazten du.

GIZ

Lurraren errotazio-higidura ahoz azaltzen du irudi bat oinarri harturik, errotazioaren ondorioz eguna eta gaua segidan gertatzen direla azaltzen du, bakoitzaren iraupena finkatzen du eta eguneroko bizitzako jarduerekin lotzen ditu.

GIZ

Ilargiaren translazioa deskribatzen du irudietan oinarriturik, eta Ilargiaren faseak izendatzen eta bereizten ditu, itxuraren arabera.

Konpetentzia-profila: KONPETENTZIA DIGITALA

Eremua

Lorpen-adierazleak

HARTU DU

(BAI/EZ)

MAT

Forma angeluzuzenak eta triangeluarrak errepikatzen eta marrazten ditu, erregelaren, eskuairaren eta kartaboiaren bidez.

EUSL

Irakaslearen laguntzarekin, baliabide informatikoak identifikatzen ditu informazioa lortzeko.

EUSL

Irakaslearen laguntzarekin, hainbat hezkuntza-programa digital ezartzen ditu, ikasteko laguntza eta indar-gune gisa.

EUSL

Eguneroko bizitzako eremuari dagozkion testuak (oharrak, egunkariak, gutunak, posta elektronikoak, berriak, etab.) idazten ditu euskarri ezberdinetan, ereduak imitatuz.

EUSL

Idazteko prozesuan, hainbat iturri erabiltzen hasten da, laguntzaren bidez, paperean eta formatu digitalean (hiztegia, Internet, etab.).

EUSL

Teknologia berriak erabiltzen hasten da, informazioa bilatzeko.

NAT

IKTak aisialdiko baliabide gisa modu egokian nola erabiltzen diren ezagutzen du.

GIZ

IKTak (Internet) erabiltzen ditu, irakaslearen laguntzarekin, ikasgelan landutako gaien araberako terminologia ezagutzeko.

GIZ

Irudiak, eskemak eta laburpenak interpretatzen ditu eta IKTak erabiltzen ditu ikasgelan.

GIZ

Ikasgelan erakutsitako zenbait produktu landuren jatorria aztertzen du, jatorrizko produktu naturalera iritsi arte (nekazaritza, abeltzaintza, arrantza edo meatzaritza) hainbat iturriren bidez: Internet, liburuak, aldizkariak, etab.

Konpetentzia-profila: IKASTEN IKASTEKO KONPETENTZIA

Eremua

Lorpen-adierazleak

HARTU DU

(BAI/EZ)

MAT

Eskola- eta familia-ingurunearekin eta eguneroko bizitzarekin lotutako arazoak konpontzean gauzatutako prozesuaren gainean hausnartzen du, erabilitako eragiketak eta emaitzen unitateak berrikusten ditu, konponbideek egoera horretan zer nolako koherentzia duten egiaztatzen du, eta modu kooperatiboan aztertzen ditu ebazteko beste estrategia batzuk.

MAT

Ebatzitako problema bat oinarri harturik, problema berriak asmatzen ditu, datuak aldatuz, galdera berriak proposatuz, errealitatearekin konektatuz, beste testuinguru batzuk bilatuz, etab.

MAT

Matematiketan lan egiteko jarrera egokiak garatzen eta adierazten ditu: ahalegina, iraunkortasuna, norbere burua zuzentzeko estrategia pertsonalak eta norbere burua gainditzeko espiritua.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako problemak konpontzean interesa adierazten du, eta horretarako, blokeoak eta segurtasunik ezak gainditzen ditu egoera ezezagunen aurrean, eta hausnarketa erabiltzen du akatsen gainean, ikasketa-metodo gisa.

MAT

Eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan ebatzitako problemen eta garatutako prozesuen gaineko galdera zehatzen gainean hausnartzen du eta haiei erantzuten die. Prozesu eta galdera horiek eragin zuzena dute funtsezko ideietan, eta ondorioz, erreferenteak bilatzen dira etorkizuneko antzeko egoeretarako.

MAT

Hamar mila arteko zenbaki naturalen batuketaren, kenketaren eta biderketaren algoritmo estandarrak erabiltzen eta automatizatzen ditu, eguneroko bizitzako problemak ebaztean.

MAT

Biderketa-taulak eraikitzen eta memorizatzen ditu, eta buruzko kalkulua egiteko erabiltzen ditu.

MAT

Kalkulu mentaleko estrategia pertsonalak erabiltzen ditu batuketaren, kenketaren, biderketaren eta zifra bateko zatiketaren gaineko kalkulu soiletan, eta ahoz azaltzen du jarraitutako prozedura.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoerekin lotutako problemak ebaztean gauzatutako prozesua azaltzen du, emaitzen eragiketak eta unitateak berrikusiz, eta testuinguruan ebazpenen koherentzia egiaztatuz eta interpretatuz.

MAT

Irudien perimetroaren kontzeptua ezartzen du, eskola-inguruneko espazioen gainean neurketak egitean.

MAT

Oinarrizko estrategiak aplikatzen ditu (esperimentazioa, esplorazioa, analogia, antolaketa, kodifikazioa, problema baten banaketa zatietan, etab.), baita arrazoiketa-prozesuak ere, lanerako ordena bati eta beharrezko urratsei eta prozedurei jarraiki, eskola- eta familia-ingurunean eta eguneroko bizitzan problemak ebazteko.

MAT

Metodo zientifikoaren zenbait ezaugarri praktikatzen ditu eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoera problematikoak tratatzean, eta bere behaketak, datuak eta oharrak modu ordenatuan eta antolatuan erregistratzen ditu, baita prozesuak eta emaitzak hala adierazi ere.

MAT

Eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako egoera problematikoen tratamenduaren gaineko honelako galderei erantzuten die: zer nahi dut aztertu?, zer daukat?, zer bilatzen dut?, nola egin dezaket?, ez al dut akatsik egin hori egitean?, konponbidea egokia al da?, nola egiazta daiteke?

MAT

Problema baten emaitzaren koherentzia balioztatzen eta egiaztatzen du, hainbat estrategien bidez (buruzko kalkulua eta tanteoa).

MAT

Forma angeluzuzenak eta triangeluarrak errepikatzen eta marrazten ditu, erregelaren, eskuairaren eta kartaboiaren bidez.

MAT

Oinarri laukidunean irudi lauak marrazten ditu beste batzuk oinarri hartuta, emaitzaren alderdi zehatzak deskribatzen ditu (alderdi-kopurua, tamaina, etab.) eta eskola- eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako objektuekin alderatzen du.

EUSL

Hiztegia handitzeko hainbat baliabide (hiztegia, Internet, etab.) erabiltzen hasten da modu autonomoan.

EUSL

Informazioa erabiltzen du hainbat jarduera gauzatzeko banaka edo taldean ikasteko egoeretan.

EUSL

Aldez aurreko ezagutzak aktibatzen ditu eta ikasgelan erabiltzen ditu.

EUSL

Hipotesiak formulatzen ditu, testuan eta testuko irudietan oinarrituz.

EUSL

Hainbat bibliografia-iturri erabiltzen ditu datuak eta informazioa lortzeko.

EUSL

Liburutegia erabiltzen du, funtzionamendu-arauak ordenarekin eta erantzukizunarekin ezarriz.

EUSL

Irakurketak sailkatzen ditu, eta hainbat literatura-genero irakurtzeko gustua adierazten du, entretenimendu- iturri gisa.

EUSL

Idazteko prozesuan, hainbat iturri erabiltzen hasten da, laguntzaren bidez, paperean eta formatu digitalean (hiztegia, Internet, etab.).

EUSL

Lan laburrak egiten ditu ezarritako gidoi bati jarraiki, izaera zientifikoko, geografikoko edo historikoko testuen informazioa bilatuz, hautatuz eta antolatuz.

EUSL

Informazioa bilatzeko eta aukeratzeko estrategiak erabiltzen hasi da enuntziatuak egiteko, eta ondorioz, testu zehatz baten gaineko galdera zuzenei erantzunak ematen die.

NAT

Modu eraginkorrean ikasteko eta lan egiteko estrategiak ezagutzen eta aplikatzen ditu, laguntzarekin (adibidez, azpimarratzea, norbere jarraibideak egitea, errubrikak jarraitzea, etab.).

NAT

Autonomia adierazten du ekintzak eta zeregin errazak gauzatzean.

GIZ

Irudiak, eskemak eta laburpenak interpretatzen ditu eta IKTak erabiltzen ditu ikasgelan.

GIZ

Banakako eta taldeko lanak eta aurkezpenak egiten ditu, izaera sozialeko testuak bilatzeko eta antolatzeko, ikasgelan.

GIZ

Eguneroko bizitzako zenbait elikagairen jatorria adierazten du, horien jatorria zenbait iturritan ikertu ondoren identifikatzen du, eta jatorritik eguneroko bizitzara arte gauzatu diren lanak deskribatzen ditu, eta guztien ongiaren alde lan egiteko lan guztiek zer nolako garrantzia duten baloratzen du.

GIZ

Gertaeren eta fenomeno zehatzen informazioa jaso eta ahoz jakinarazten du.

Konpetentzia-profila: EKIMEN-ZENTZUAREN ETA EKINTZAILETZA-ESPIRITUAREN KONPETENTZIA

Eremua

Lorpen-adierazleak

HARTU DU

(BAI/EZ)

MAT

Ebatzitako problema bat oinarri harturik, problema berriak asmatzen ditu, datuak aldatuz, galdera berriak proposatuz, errealitatearekin konektatuz, beste testuinguru batzuk bilatuz, etab.

MAT

Eskola-eta familia-inguruneko eta eguneroko bizitzako problemak ebazteko prozesuetan erabakiak hartzen ditu, eta horien egokitasuna baloratzen du, soiltasunaren eta erabilgarritasunaren arabera.

EUSL

Testu mota ezberdinak idazten ditu, hizkuntza testu-motaren (oharren, egunkarien, gutunen, posta elektronikoen, berrien, eta abarren) ezaugarrietara egokitzen du eta testu-ereduak imitatzen ditu.

EUSL

Lan laburrak aurkezten ditu, paperezko euskarria erabiliz, problema edo egoera errazen gainean, hainbat iturritatik (zuzenak, liburuak, Internet, etab.) informazioa jasoz, eta gidoi argi batekin emandako lan-plan bat jarraituz.

EUSL

Testu laburrak planifikatzen eta idazten hasten da urrats batzuei jarraiki: planifikazioa eta idazketa. Aldez aurretik zehazten du testua nolakoa izango den eta zer nolako luzera izango duen. Idatziak garbitasunarekin, argitasunarekin, zehaztasunarekin eta ordenarekin aurkezten ditu.

EUSL

Bere idatzizko produkzio propioa baloratzen du, baita bere ikaskideen idatzizko produkzioa ere.

NAT

Egitura errazen bat eraikitzen du piezekin.

GIZ

Eskatutako lanak egiten ditu, ahaleginarekin, eta lanak modu garbian aurkezten ditu.

GIZ

Bere buruarengan konfiantza duela adierazten du, baita ekimen pertsonala, kuriositatea, interesa eta sormena ere ikastean, zein ekintzailetza-espiritua ere, eta ondorioz, proposatutako jardueretan parte hartzeko jarrera du.

GIZ

Ekintzak eta zereginak planifikatzean eta egitean autonomia adierazten du, eta erabaki pertsonalak hartzen ikasi du pertsona heldu baten laguntzarekin.

GIZ

Produktu beraren prezioak alderatzen ditu produktu merkeena eta garestiena identifikatzeko.

Konpetentzia-profila: GIZARTE ETA HERRITARTASUNERAKO KONPETENTZIAK

Eremua

Lorpen-adierazleak

HARTU DU

(BAI/EZ)

EUSL

Ikaskideen parte-hartzeak entzuten ditu (jarrera egokia, ikuste-harremana, arreta), eta besteen sentimenduenganako sentimenduak erakusten ditu.

EUSL

Arau sozio-komunikatiboak erabiltzen ditu: txanden zain egon, aktiboki entzun, errespetuarekin parte hartu (galderak egin, baietz esan, etab.), solaskidearen parte-hartzera modu progresiboan egokitu, eta kortesiazko zenbait arau jaso.

NAT

Bere ingurune hurbileko izaki bizidunenganako errespetuzko eta zaintzako jarrerak adierazten ditu.

NAT

Behaketa-tresnen eta lan egiteko materialen zenbait oinarrizko erabilera- eta segurtasun-arauak ezagutzen eta errespetatzen ditu.

NAT

Tresnak eta materialak modu arduratsuan eta ziurrean ezagutzen, zaintzen eta erabiltzen ditu.

NAT

Bere, ikaskideen eta helduen emozioak eta sentimenduak identifikatzen ditu, eta jarrera enpatikoak adierazten ditu.

NAT

Bakarka edo taldean gizakiaren, osasunaren, izaki bizidunen eta abarren gaineko esperientziak, lan errazak eta proiektuak egiten ditu, eta lanak modu ordenatuan, argian eta garbian komunikatzen eta aurkezten ditu.

NAT

Ohitura osasuntsuak ezagutzen, identifikatzen eta hartzen ditu, beste eremu batzuetan gaixotasunak prebenitzeko.

GIZ

Talde-lanak egiteko estrategiak erabiltzen ditu, eta jarrera arduratsuak hartzen ditu ikasgelan.

GIZ

Taldeko jardueretan parte hartzen du, funtzionamendu demokratikoaren oinarrizko printzipioak errespetatzen ditu (txandak eta iritziak errespetatzea, besteak entzutea eta argudiatzea).

GIZ

Giza talde ezberdinen artean bizikidetza baketsua eta tolerantea izatearen garrantzia baloratzen du, balore demokratikoak oinarri hartuta.

GIZ

Ikasgelako bizitza sozialean modu eraginkorrean laguntzen du, eta estrategiak erabiltzen hasten da lan-taldeko gatazka-egoerak konpontzeko.

GIZ

Ingurune hurbilenean orokorrean onartzen diren jokabide-kodeak eta erabilerak identifikatzen eta erabiltzen ditu.

GIZ

Baloratzen du kooperazioak eta elkarrizketak taldeko eta batzarreko lan-egoeretako gatazkak saihesten eta konpontzen dituztela.

GIZ

Lankidetza eta talde-laneko jarrerak lantzen ditu, kideen ideiak entzuten eta errespetatzen ditu, eta ideia horien aurrean modu irekian erreakzionatzen du ikasgelan.

GIZ

Talde-lanak egiten ditu, erabakiak hartzen ditu eta erantzukizunak onartzen ditu talde-laneko egoeretan (ad.: kooperazio-taldea).

GIZ

Ura naturan zenbat modutan aurki daitekeen bereizten eta aipatzen du, urak eguneroko bizitzan zer nolako garrantzia duen baloratzen du, eta gizakiak ura zenbat modutara erabil dezakeen aipatzen du.

GIZ

Paisaia ideal baten ezaugarrien zerrenda asmatzen du, bere herriko paisaia gizatiartuaren ezaugarriekin, eta taldean alderatzen du aurkeztutako aukera bakoitzaren bideragarritasuna.

GIZ

Pertsonek egunero egiten dituzten ekintzei erreparatzen die, eta ekintza horiek sailkatzen ditu, kontuan izanik ingurunea babesten duten edo ez.

GIZ

Herria zer den definitzen du, bere herriko ohiturak, bizitzeko era eta gizarte-antolaera deskribatzen ditu, eta herriko erakundeen funtzionamenduaren eta erakunde horien zenbait erantzukizunen eta atazen funtsezko ezaugarriak deskribatzen ditu.

GIZ

Herriko udala eta gobernua lotzen ditu, badaki nork osatzen dituen, nola hautatzen dituzten kargua betetzeko eta zer nolako zerbitzuak antolatzen dituzten udalerrian (adibidez, antolatzaile grafiko batekin).

GIZ

Bizikidetza-arauak eta ikasgelan ezarritako arauak ezagutzen eta errespetatzen ditu, eta sortutako egiturak erabiltzen ditu (batzarrak, zaintzaileak, elkarrizketarako txokoa,etab.) gatazkak saihesteko eta konpontzeko.

GIZ

Ezagutzen du ikastetxeko, auzoko edo herriko batzuk lurraldean bertan jaio direla, eta beste batzuk beste herrialde batzuetatik etorri direla etorkin gisa.

GIZ

Trafikoko seinaleak eta zirkulazio-arauak errespetatzen ditu oinezko gisa (adibidez, ibilaldietan, irteeretan, etab.).

GIZ

Bere autonomia erkidegoko eta Espainiako historiaren garaien arteko eboluzioa (elikadura-, jantzi-aldaketak, tresna-, arkitektura-, merkataritza-aldaketak) alderatzen eta egiaztatzen du (adibidez, antolatzaile grafiko batekin).

GIZ

Museo bat edo eraikin zahar bat bisitatzean, jokabide egokia adierazten du.

GIZ

Banakako eta taldeko lanak eta aurkezpenak egiten ditu, izaera sozialeko testuak bilatzeko eta antolatzeko, ikasgelan.

Konpetentzia-profila: KONTZIENTZIAREN ETA KULTURA-ADIERAZPENEN KONPETENTZIA

Eremua

Lorpen-adierazleak

HARTU DU

(BAI/EZ)

EUSL

Espainiako barietate linguistikoa ezagutzen eta errespetatzen du.

EUSL

Ahozko ohiturako eta haur-literaturako testu narratiboen irakurketak egiten ditu laguntzarekin, eta horien ulermena hobetzen du.

GIZ

Bere herriko zenbait eraikinen, artelanen edo kultura-adierazpenen gainean ikertzen du hainbat iturriren bidez, eta herriko identitatearen ezaugarriak ezagutzen ditu.

5. Ebaluazio-prozedurak eta -tresnak

Prozedurak

Idatziak

Ahozkoak

Behaketa zuzenekoa eta sistematikoa

Bestelakoak

Tresnak

• Ikasgelako eguneroko jardunean ikasleek egindako hainbat jarduera.

• Ikaslearen ikasgelako koadernoa.

• Txosten indibiduala (PROIEKTUAK).

• Ebaluazio-jarduerak (liburua, fotokopiatzeko fitxak, banaka idatzitako probak...).

• Taldeko lanak.

• Ariketen eta problemen ebazpena.

• Ariketa interaktiboak.

• Portfolioa, eta e-portfolioa.

• ...

• Banakako eta taldekako galderak.

• Ikaslearen parte-hartzea.

• Parte-hartzeak eskolan.

• Denon artean komentatu.

• Elkarrizketak.

• Banakako ahozko probak.

• Ahozko azalpenak.

• ...

• Eskalak.

• Kontrol-zerrendak.

• Anekdoten erregistro pertsonalak.

• Intzidentzien erregistroak.

• Banakako erregistroaren fitxa.

• ...

• Ebaluazio-errubrikak (ikasketak, gaitasun orokorrak, proiektuak).

• Ebaluazio-plantila.

• Autoebaluazioa.

• Irakaslearen bloga.

• AIPEC

• ...

6. Kalifikazio-irizpideak

Kalifikazioa jartzeko, Lehen Hezkuntzako Hirugarren Mailako ikasleak lortutako konpetentzia-maila izango da kontuan, gauzatzen dituen jarduera guztien bidez. Proposamena:

Irizpideak

1. Lan autonomoa (ikasgela, beste espazio batzuk).

• Kanpoko laguntzarik gabe egitea.

• Jarduera bat ebazteko erabilitako debora neurtzea.

• Oinarrizko ikasketen lorpen-maila.

• Ordena eta garbitasuna aurkezpenean.

• Kaligrafia.

• Trebeziak.

• Lana berrikustea bukatutzat eman aurretik.

• Ikasgelako lanen eta etxeko lanen artean baloratzea.

• Sormena.

• ...

2. Ahozko eta idatzizko probak.

• Edukien ikasketa baloratzea.

• Jarraitutako prozesuak eta emaitzak baloratzea.

• Jarduera bat ebaztean jarraitutako prozedura ahoz adieraztea. Koherentzia eta egokitasuna.

• Jarduera bat ebazteko emandako denbora/beharrezko denbora baloratzea.

• Aurkeztutako lanaren ordena, garbitasuna eta egitura.

• Kaligrafia irakurgarria.

• Egiteko denbora.

• Trebeziak.

• ...

3. IKT jarduerak.

• Ordenagailuaren eta tresna telematikoren baten erabilera egokia eta gidatua.

• Internet modu arduratsuan eta laguntzarekin erabiltzea, informazio erraza bilatzeko edo jarduera bat konpontzeko.

• Parte-hartze mota (autonomoa, laguntzarekin, inolako laguntzarik gabe).

• Erantzunaren elaborazio-maila.

• Interesa, motibazioa.

• ...

4. Parte-hartzea eta jarraipena eskoletan (ahozko parte-hartzeak, erantzun mota…).

• Parte-hartzeen maila eta kalitatea.

• Egituratutako mezua.

• Hiztegi egokiaren erabilera.

• Jokabidea.

• Ahalegina.

• Interesa.

• ...

5. Lan kooperatiboa. Banakako eta taldeko balorazioa.

• Lan kooperatiborako gaitasuna.

• Komunikazio-maila ikaskideekin.

• Gatazken konponketa.

• Interesa, motibazioa.

• Sormena.

• Ekimena.

• Lanaren eta lana gauzatu den moduaren gaineko iritzi pertsonala.

• ...

6. Banakako lanaren txostena.

• Aurkezpen argia eta ordenatua.

• Eguneratua.

• Txostena osatzen duten produkzioen aukeraketa arrazoitzea.

• ...

7. ...

7. Metodologia

Gizarte Zientzien eremuaren helburua zera da, norberaren eta hurbileneko inguruaren identitatea ezagutzea oinarri harturik, ikasleei irakastea ingurune fisikoa, soziala eta kulturala aztertzen eta baloratzen.

Eremu horren irakaskuntzaren oinarria, etorkizunean ere ikasten jarraitzeko, zera da, ikasleek inguruarekin harremanetan lortu dituzten aldez aurreko ezagutzak. Norberaren esperientziatik abiatuz gero, inguruko errealitatearen gaineko arazoak konpontzeko eta inguruan gertatzen diren fenomen