ZEINU-MINTZAIAREN INTERPRETAZIOKO DIAGNOSI IRUDIETAKO … · • Ahozko gaztelania eta dagokion...

OINARRIZKO CURRICULO DISEINUA

ZEINU-MINTZAIAREN INTERPRETAZIOKO

DIAGNOSI IRUDIETAKO GOI-MAILAKO TEKNIKARIA

2

AURKIBIDEA 1. Tituluaren identifikazioa........................................................................................ 4 1.1. Izena.................................................................................................................... 4 1.2. Maila. .................................................................................................................. 4 1.3. Heziketa-zikloaren iraupena. .............................................................................. 4 2. Erreferentea (lanbide-perfila). ............................................................................... 4 2.1. Gaitasun orokorra. .............................................................................................. 4 2.1.1. Lanbide-gaitasunak. .......................................................................... 4 2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia. ........................................................... 4 2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak. .................................................... 5 2.3. Produkzio-prozesuko kokapena. ......................................................................... 6 3. Irakaskuntzak. ........................................................................................................ 7 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak. ............................................................... 7 3.2. Lanbide-moduluak. ............................................................................................. 7 1.Lanbide-modulua: Zeinu-mintzaira espainiarren (ZME) Interpretzio-teknikak aplikatzea ............................................................... 8 2.Lanbide-modulua: Pertsona itsu-gorren gidatitza eta Interpretazioa ........................................................................................... 12 3.Lanbide-modulua: Nazioarteko Zeinu-sistemaren interpretazioa (NZS) ................................................................................ 15 4.Lanbide-modulua: Zeinu-mintzaira espainiarra (ZME) ........................... 18 5.Lanbide-modulua: Zeinu-mintzairari aplikatutako goputz-adierazpena .. 20 6.Lanbide-modulua: Populazio gor eta itsu-gorraren psikosoziologia ....... 22 7.Lanbide-modulua: Zeinu-mintzairari aplikatutako hizkuntza laritza ...... 25 8.Lanbide-modulua: Zeinu-mintzaira espainiarren aplikazio-eremu Profesionalak ........................................................................................... 27 9.Lanbide-modulua: Atzerriko hizkuntza (ingelesa) .................................. 28 10.Lanbide-modulua: Lan-prestakuntza eta orientabidea .......................... 31 11.Lanbide-modulua: Kalitatea eta etengabeko hobekuntza ...................... 35 12.Lanbide-modulua: Lantokiko prestakuntza ........................................... 37 3.3. Heziketa-zikloaren sekuentziazioa eta denboralizazioa. .................................... 38 3.3.1. Iraupenak. .......................................................................................... 38 3.3.2. Sekuentziazioa. ................................................................................. 39 4. Irakasleak. .............................................................................................................. 39 4.1. “Zeinu-mintzairaren interpretazioa” heziketa-zikloko lanbide-moduluetan irakaskuntza-atribuzioa duten irakasleen espezialitateak. .................................................................................. 40 4.2. Titulazioen baliokidetasunak irakaskuntzan aritzeko. ........................................ 5. Irakaskuntzak emateko gutxieneko baldintzak. ..................................................... 40 5.1. Espazioak. ........................................................................................................... 40

3

6. Sarbideak eta/edo ibilbideak. ................................................................................. 41 6.1. Unibertsitate-ikasketetarako sarbidea. ................................................................ 41 7. Konbalidazioak eta korrespondentziak. ................................................................. 41 7.1. Lanerako Lanbide Heziketarekin konbalida daitezkeen

lanbide-moduluak. .............................................................................................. 41 7.2. Lan-praktikarekin korrespondentzia izan dezaketen lanbide-moduluak. .............................................................................................. 42

4

1. Tituluaren identifikazioa 1.1. Izena: "Zeinu-mintzairaren interpretazioa". 1.2. Maila: Goi-mailako Berariazko Lanbide Heziketa. 1.3. Iraupena: 2.000 ordu. 2. Erreferentea (lanbide-perfila) 2.1. Gaitasun orokorra Teknikari honi, produkzio-sistemaren barruan, lanbide-prestakuntzari buruzko ondoko baldintza orokorrak eskatzen zaizkio: • Zeinu-mintzairatik eta/edo Espainiako estatuan onartuta dauden beste zeinu-mintzaira

batzuetatik eta Nazioarteko Zeinu Sistematik Espainiako estatuko ahozko hizkuntza ofizial eta koofizialetara interpretatzea eta alderantziz, pertsona itsu-gorren gidaritza-interpretazioko jarduerak burutzea, komunikazio-prozesuan esku hartzen duten hizkuntza-sistemak behar bezala erabiliz eta, zerbitzu-ereduaren eta –motaren arabera, teknika egokiak aplikatuz.

Teknikari honek, betiere, dagozkion esku-hartze esparruetako lizentziatu eta/edo diplomatu espezialisten ikuskapenarekin jardungo du. 2.1.1. Lanbide-gaitasunak • Zeinu-mintzaira espainiarretik eta/edo, halakorik dagoenean, dagokion autonomia-erkidegoko zeinu-

mintzairatik ahozko gaztelaniara eta dagokion autonomia-erkidegoko ahozko hizkuntzara interpretatzea eta alderantziz.

• Pertsona gor eta itsu-gorren gaiari buruzko mezuak nazioarteko zeinu-sistematik ahozko gaztelaniara eta dagokion autonomia-erkidegoko ahozko hizkuntzara interpretatzea eta alderantziz.

• Ahozko gaztelaniatik, zeinu-mintzaira espainiarretik, NZStik (pertsona gor eta itsu-gorrei buruzko gaiak) edo dagokion autonomia-erkidegoko ahozko eta/edo zeinu bidezko hizkuntzetatik pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinetara interpretatzea eta alderantziz; eta pertsona itsu-gorren bi komunikazio-sistema desberdinen arteko interpretazioa egitea.

• Pertsona itsu-gorren gidaritza-lanari dagozkion jarduerak burutzea. • Interpretazio-prozesua aldi berean edo esan ostean gertatzen den egoeretan interpretazio zuzeneko edo

alderantzizko interpretazioko teknikak aplikatzea. • Zerbitzua garatzeko behar den informazioa lortzeko baliabide egokiak erabiltzea. • Bere lana garatzeko material eta elementu egokiak prestatzea, jarduerarako prestatu diren espazioak

eta baliabide teknikoak egokiak diren ala ez egiaztatuz. • Bere lanbide-jarduera sar daitekeen esparruen ikuspegi orokorra izatea, horrela unean uneko eta

etorkizuneko lan-egoeretara eta gertatzen diren aldaketa ekonomikoetara eta antolamendu-aldaketetara egokitu ahal izateko, erabiltzaileei begira kalitatezko zerbitzu fidagarri bat emanez eta une oro kode deontologikoa eta lanbide-kodea aplikatuz.

• Bere talde funtzionaleko kideekin etengabeko harremanak izatea. Horretarako, taldeari esleitu zaizkion helburuak lortzen lagunduko du eta gainontzekoen lana errespetatuko du, zeregin kolektiboen antolamenduan eta garapenean aktiboki parte hartuko du eta azaltzen diren zailtasunak gainditzeko lankidetzan jardungo du, betiere taldekideen eta bere menpe daudenen ideiekiko jarrera tolerantea azalduz.

• Arazoak konpontzea eta bere jarduerari edo besteenari buruzko erabakiak hartzea, prozedura egokiak identifikatuz, berari eskumenari dagokion eremuaren barruan eta, bere erabakiek beste eremu edo arlo batzuetan ondorioak dituztenean, erabaki horiek kontsultatuz.

2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia

5

Teknikari honi, goragoko maila duten teknikariek esleitutako funtzioen eta helburuen esparruan eta dagozkion lanerako arloetan, oro har, ondoko autonomia-gaitasunak eskatuko zaizkio: • Zeinu-mintzaira espainiarretik edo dagokion autonomia-erkidegoko hizkuntzatik ahozko gaztelaniara

eta autonomia-erkidego horretako hizkuntzara interpretatzea eta alderantziz. • Pertsona gor eta itsu-gorren gaiari buruzko mezuak NZStik ahozko gaztelaniara eta dagokion

autonomia-erkidegoko ahozko hizkuntzara interpretatzea eta alderantziz. • Pertsona itsu-gorrek erabiltzen dituzten bi komunikazio-sistemaren artean interpretatzea eta hauek

ahozko gaztelaniara, zeinu-mintzaira espainiarrera, NZSra eta dagokion a autonomia-erkidegoko ahozko eta/edo zeinu bidez hizkuntzara interpretatzea eta alderantziz, gidaritza-lanari dagozkion berezko jarduerak burutuz.

2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak Ondokoak dira profesionalak burutu eta/edo azaldu behar dituen burutzapen eta portaera esanguratsuenak: 1. Zeinu-mintzaira espainiarretik eta/edo autonomia-erkidegoko zeinu-mintzairatik ahozko hizkuntzara interpretatzea eta alderantziz. • Komunikazioaren emaitza optimizatzeko xedez, interpretazioko jarduerak prestatzea. • Zeinu-mintzaira espainiarra eta/edo dagokion autonomia-erkidegoko zeinu-mintzaira ahozko

gaztelaniara eta autonomia-erkidego horretako ahozko hizkuntzara interpretatzea, egindako interpretazioaren fidagarritasuna eta zehaztasuna optimizatzeko xedez, teknika eta baliabide egokiak erabiliz.

• Ahozko gaztelaniatik eta dagokion autonomia-erkidegoko ahozko hizkuntzatik zeinu-mintzaira espainiarrera eta/edo autonomia-erkidego horretako zeinu-mintzairara interpretatzea.

2. Pertsona itsu-gorrei laguntzeko gidari/interprete-jarduerak burutzea. • Komunikazioaren emaitzak optimizatzeko xedez, interpretazioko jarduerak prestatzea. • Ahozko gaztelania eta dagokion autonomia erkidegoko ahozko hizkuntza pertsona itsu-gorrek

erabiltzen dituzten komunikazio-sistema interpretatzea, egindako interpretazioaren fidagarritasuna eta zehaztasuna optimizatzeko xedez, teknika eta baliabide egokiak erabiliz.

• Ahozko gaztelaniatik eta dagokion autonomia-erkidegoko ahozko hizkuntzatik zeinu-mintzaira espainiarrera eta/edo autonomia-erkidego horretako zeinu-mintzairara interpretatzea, egindako interpretazioaren fidagarritasuna eta zehaztasuna optimizatzeko xedez, teknika eta baliabide egokiak erabiliz.

• Zeinu-mintzaira espainiarra eta/edo dagokion autonomia-erkidegoko zeinu-mintzaira pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinetara interpretatzea, egindako interpretazioaren fidagarritasuna eta zehaztasuna optimizatzeko xedez, teknika eta baliabide egokiak erabiliz.

• Pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinetatik zeinu-mintzaira espainiarrera eta/edo dagokion autonomia-erkidegoko zeinu-mintzairara interpretatzea, egindako interpretazioaren fidagarritasuna eta zehaztasuna optimizatzeko xedez, teknika eta baliabide egokiak erabiliz.

• Pertsona itsu-gorren berezko bi komunikazio-sistemaren arteko interpretazioa egitea, egindako interpretazioaren fidagarritasuna eta zehaztasuna optimizatzeko xedez, teknika eta baliabide egokiak erabiliz.

• Pertsona gorren eta itsu-gorren gaiarekin erlazionatutako mezuak NZStik pertsona itsu-gorrek erabiltzen dituzten komunikazio-sistemetako batzuetara interpretatzea, egindako interpretazioaren fidagarritasuna eta zehaztasuna optimizatzeko xedez, teknika eta baliabide egokiak erabiliz.

• Pertsona itsu-gorrek erabiltzen dituzten komunikazio-sistemetako batzuetatik NZSra pertsona gor edo itsu-gorren gaiarekin erlazionatutako mezuak interpretatzea, egindako interpretazioaren fidagarritasuna eta zehaztasuna optimizatzeko xedez, teknika eta baliabide egokiak erabiliz.

6

• Pertsona itsu-gorrak egoera eta komunikazio-mezua ulertzeko eta bere kabuz moldatu ahal izateko behar duen inguruneari buruzko informazioa transmititzea.

• Gidaritzako jarduerak burutzea, erabiltzailearen ezaugarrien arabera. 3. Nazioarteko zeinu-sistema (NZS) ahozko hizkuntzara interpretatzea eta alderantziz. • Komunikazioaren emaitza optimizatzeko xedez, interpretazioko jarduerak prestatzea. • NZStik ahozko gaztelaniara eta dagokion autonomia-erkidegoko ahozko hizkuntzara pertsona gor eta

itsu-gorren gaiari buruzko mezuak interpretatzea, egindako interpretazioaren fidagarritasuna eta zehaztasuna optimizatzeko xedez, teknika eta baliabide egokiak erabiliz.

• Ahozko gaztelaniatik eta dagokion autonomia-erkidegoko ahozko hizkuntzatik NZSra pertsona gor eta itsu-gorren gaiari buruzko mezuak interpretatzea, egindako interpretazioaren fidagarritasuna eta zehaztasuna optimizatzeko xedez, teknika eta baliabide egokiak erabiliz.

2.3. Produkzio-prozesuko kokapena • Lanbide- eta lan-ingurunea Teknikari honek interpretazio-zerbitzuak eskaintzen dituzten enpresa pribatuetan, beren zerbitzuak etengabe behar dituzten erakunde publikoetan eta, batez ere (gaur egun behintzat), gortasuna eta itsu-gortasuna duten pertsona kaltetuekin lan egiten duten Gobernuz Kanpoko Erakundeetan, bereziki estatuan eta lurralde desberdinetan espezifikoki talde honi dagozkienetan (CNSE, ONCE), burutuko du bere jarduera, Gizarte-zerbitzuen edo Zerbitzu pertsonalen sektorearen barruan. • Ingurune funtzionala eta teknologikoa Teknikari honek pertsona gorrek, itsu-gorrek edo entzuten dutenek igorritako mezuak interpretatzeko funtzioa garatzen du; interpretazio hori komunikazio-prozesu horietan, alderantziz nahiz zuzenean, erabiltzen diren hizkuntza-kode desberdinetan burutzen du. Funtzio horiek pertsona gor edo itsu-gorrentzako zerbitzuak eskaintzen dituen edozein erakunde publiko, pribatu edo gobernuz kanpokotan gara daitezke, bereziki interes orokorrekoak izanik (Hezkuntza Sistema, Gizarte Laguntzako Zerbitzua, Osasun Zerbitzuak, Sistema judiziala, etab.), pertsona horiekin komunikatzeko profesional bat behar duten horietan. Teknika eta ezagutza teknologikoek ondoko esparru hauek biltzen dituzte: • Edozein mezu zeinu-mintzaira espainiarra eta/edo autonomia-erkidegoko zeinu-mintzaira ahozko

hizkuntzara edo alderantziz interpretatzea, inplikatuta dauden hizkuntzak behar bezala eta sakonki ezagutuko direlarik.

• Edozein mezu NZStik ahozko hizkuntzara eta zeinu-mintzaira espainiarrera edo autonomia-erkidegoko zeinu-mintzairara interpretatzea, interpretazio-teknika egokiak aplikatuz eta NZS ondo ezagutuz.

• Pertsona itsu-gorrek erabiltzen dituzten komunikazio-sistema desberdinak (zeinu-mintzaira egokitua, daktilologia egokitua, braille, etab.) ahozko hizkuntzara edo zeinu-mintzaira espainiarrera eta/edo autonomia-erkidegoko zeinu-mintzairara eta alderantziz interpretatzea.

• Edozein mezu komunikazio-sistema desberdinen artean interpretatzea eta pertsona gor eta itsu-gorren gaiarekin erlazionatutako mezuak sistema horietako batzuetatik NZSra interpretatzea, aipatutako komunikazio-sistema horiek ezagutuz.

• Interpretazio-prozesuak eta -teknikak (zuzena, alderantzizkoa, esan ostekoa, aldi berekoa) eta hauek garatzeko behar diren baliabide teknikoak.

7

• Hiztegi espezializatua egokitzeko eta, hala dagokionean, sortzeko gaitasunak (zuzenbidekoa, zientifikoa bere eremu desberdinetan, etab.).

• Pertsona itsu-gorren gidaritzarako teknikak eta prozedurak. • Kode deontologikoaren eta lanbide-arauen aplikazioa, bezero/erabiltzaileari tratu egokia eta zerbitzu

fidagarria ziurtatzen dizkiena. • Lanbideak, ereduzko lanposturik garrantzitsuenak Adibide gisa eta, bereziki, lanbide-orientaziorako xedearekin, jarraian, tituluaren perfilean definitzen den lanbide-gaitasuna eskuratuz gero bete ahal izango diren lanbide edo lanpostuen multzoa adierazten da: • Zeinu-mintzaira espainiarraren eta/edo autonomia-erkidegoko zeinu-mintzairaren interpretea. • Nazioarteko Zeinu Sistemaren interpretea. • Pertsona itsu-gorren gidari-interpretea. 3. Irakaskuntzak 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak I. Pertsona gor eta itsu-gorren ezaugarriak ulertzea. II. Pertsona gor eta itsu-gorren eta entzuten duten pertsonen arteko komunikazioaren ezaugarriak

ulertzea. III. Zeinu-mintzaira espainiarra (ZME) ezagutu eta bere funtzio eta erabilera guztietan erabiltzea. IV. Pertsona itsu-gorrek erabiltzen dituzten komunikazio-sistema desberdinak ezagutu eta beren

funtzio eta erabilera guztietan erabiltzea. V. NZS ezagutu eta bere funtzio guztietan eta pertsona gor eta itsu-gorren gaiarekin erlazionatutako

erabilera guztietan (hezkuntza, psikosoziologia, zeinu-mintzaira, etab.) erabiltzea. VI. Pertsona gorren, itsu-gorren eta entzuten dutenen artean komunikazioa errazteko erabiltzen diren

interpretazio-teknikak ezagutu eta aplikatzea. VII. Pertsona itsu-gorrari egoeran kokatzeko eta bertan behar bezala moldatzeko behar duen

inguruneari buruzko informazio guztia transmititzea ahalbidetzen duten jarraibideak aplikatzea, gidari-funtzioak ere nork bere gain hartuz.

VIII. Edozein mezu ahozko gaztelaniatik ZMEra interpretatzea. IX. Edozein mezu ZMEtik ahozko gaztelaniara interpretatzea. X. Edozein mezu ahozko gaztelaniatik pertsona itsu-gorrek erabiltzen duten edozein komunikazio-

sistematara interpretatzea eta alderantziz. XI. Edozein mezu ZMEtik pertsona itsu-gorrek erabiltzen duten edozein sistematara interpretatzea eta

alderantziz. XII. Edozein mezu pertsona itsu-gorrek erabiltzen dituzten komunikazio-sistema desberdinen arteko

interpretazioa egitea eta horietatik ahozko hizkuntzara eta/edo zeinu-mintzairara interpretatzea. XIII. Pertsona gor eta itsu-gorren gaiarekin erlazionatutako mezuak NZStik ahozko hizkuntzara

interpretatzea eta alderantziz. XIV. Edozein mezu NZStik posible den pertsona itsu-gorren komunikazio-sistemara interpretatzea eta

alderantziz. XV. Pertsona gorren, itsu-gorren eta entzuten dutenen artean interpretazio-prozesuak garatzeko behar

diren baldintzak antolatzea. XVI. Interprete batek bere interpretazioko jarduerak prestatzeko behar dituen informazioa biltzeko

teknikak aukeratu eta aplikatzea (dokumentazio-fitxak, informazio-irakurketa, oharrak, laburpenak, aldez aurreko elkarrizketak edo harremanak, etab.).

XVII. Interpretazio-prozesuak arautzen dituen kode deontologikoa interpretatu eta aplikatzea. XVIII. Bere lanbidearekin erlazionatuta egonik, bere autoikaskuntzarako gaitasuna garatzea ahalbidetuko

dioten eta bere lanbide-gaitasunak eboluzionatzea eta sektorean izandako teknologia- eta antolamendu-aldaketetara egokitzea ahalbidetuko dioten informazio-iturri desberdinak kritikoki aukeratu eta baloratzea.

3.2. Lanbide-moduluak

8

1. lanbide-modulua. ZEINU-MINTZAIRA ESPAINIARRAREN (ZME)

INTERPRETAZIO-TEKNIKAK APLIKATZEA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Interpretazioaren printzipioak eta oinarriak ulertzea. 2. Bere etorkizuneko lan-jardueran ematen dituen zerbitzuen profesionaltasuna eta

erabiltzaileen eskubideekiko errespetua bermatzeko, kode deontologikoa eta lanbide-arauak aztertzea.

3. Laneko segurtasun- eta higiene-arauak aztertzea, prebentziozko jarduerak arrisku-egoerekin erlazionatuz.

4. Interpretazioko jarduerak planifikatu eta beharrezkoa den informazioa lortzea. 5. Alderantzizko interpretazioaren berezko teknikak eta tresnak aplikatzea, ahozko

gaztelaniaz igorritako edozein mezu esan ostean ZMEz, zuzentasunez eta zehaztasunez transmititzeko, une oro kode deontologikoa eta lanbide-arauak kontuan hartuz.

6. Interpretazio zuzenaren berezko teknikak eta tresnak aplikatzea, ZMEz igorritako edozein mezu esan ostean, zuzentasunez eta zehaztasunez ahozko gaztelaniaz transmititzeko, une oro kode deontologikoa eta lanbide-arauak kontuan hartuz.

7. Interpretazio zuzenaren berezko teknikak eta tresnak aplikatzea, ahozko gaztelaniaz igorritako edozein mezu aldi berean ZMEz, zuzentasunez eta zehaztasunez transmititzeko, une oro kode deontologikoa eta lanbide-arauak kontuan hartuz.

8. Interpretazio zuzenaren berezko teknikak eta tresnak aplikatzea, ZMEz igorritako edozein mezu aldi berean, zuzentasunez eta zehaztasunez ahozko gaztelaniaz transmititzeko, une oro kode deontologikoa eta lanbide-arauak kontuan hartuz.

9. Nork bere lana garatzen ari denean eta amaitzen duenean ebaluatzea, bai eta plangintza ere, zerbitzuaren kalitatea egiaztatzeko eta, beharrezkoa izanez gero, berriz bideratzeko.

10. Etengabeko prestakuntzaren garrantzia baloratzea, sektoreaz duen ezagutza etengabe eguneratzeko, baliabideak mugitu eta sortzeko, ematen dituen zerbitzuen kalitatea hobetzeko eta bere lanbidea garatzen laguntzeko.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Interpretazioaren printzipioak eta oinarriak ulertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Interpretazio-prozesu ororen printzipio teorikoak deskribatzea. • Interpretazioaren mota, modalitate, metodo eta tresna desberdinak azaltzea. • Interpretazio-egoera desberdinen aurrean, modalitate, mota, metodo eta tresna egokienak aukeratzea. • Ahozko bi hizkuntzen arteko eta ahozko hizkuntza baten eta zeinu-mintzaira baten arteko

interpretazioan esku hartzen duten prozesu, mekanismo, trebetasun, etab. desberdinak aztertzea. • Historian zehar interpretazioari buruzko teoriek izan duten bilakaera deskribatzea. 2. Bere etorkizuneko lan-jardueran ematen dituen zerbitzuen profesionaltasuna eta erabiltzaileen eskubideekiko errespetua bermatzeko, kode deontologikoa eta lanbide-arauak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Interpretazio-prozesuaren beraren garapenari dagozkion kode deontologikoaren arauak deskribatzea,

esate baterako: kokapena aukeratzea eta zehaztasuna mezuen interpretazioan, neutraltasuna, etab. • Interpretazio-prozesuaren beraren garapenari dagozkion kode deontologikoaren arauak azaltzea, esate

baterako: kokapena aukeratzea eta zehaztasuna mezuen interpretazioan, neutraltasuna, etab.

9

• Kode deontologikoaren esparruan interpreteak erabiltzailearekiko izan behar dituen lanbide-harremanak deskribatzea, konfidentzialtasuna, autonomiaren errespeta, portaera egokia eta abar bezalako alderdiei dagokienez.

• Sektorearen berezko lanbide-arau espezifikoak identifikatzea. • Interpretazio-egoera desberdinetan, interpreteen portaera zuzenak eta okerrak adieraztea, kode

deontologikoaren eta lanbide-arauen ikuspegitik. 3. Laneko segurtasun- eta higiene-arauak aztertzean, prebentziozko jarduerak arrisku-egoerekin erlazionatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lanbidearen gaixotasun nagusiak esatea, beren jatorria eta ezaugarriak azalduz. • Lanbidearen arrisku-faktore nagusiak eta hauen prebentziorako mekanismoak deskribatzea. • Lanbidearen gaixotasunen prebentziorako formulak azaltzea. 4. Interpretazioko jarduerak planifikatu eta beharrezkoa den informazioa lortzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Bere zerbitzuak behar izan daitezkeen egoera desberdinen arteko desberdintasunak ezartzea. • Interpretazio-tekniken artean egoera bakoitzean egokiena dena aukeratzea (zuzena, alderantzizkoa,

aldi berekoa, esan ostekoa). • Bere zerbitzuak burutu daitezkeen egoera desberdinentzako laguntza-baliabideak eta laguntza tekniko

egokienak zehaztea (mikrofonoak, entzungailuak, etab.) • Interpretatu behar diren mezuen gaiari buruzko informazio-gabeziak identifikatzea (hiztegi teknikoa,

kontzeptu espezifikoak, etab.) izan daitezkeen informazio-iturriak bilatuz eta horiek eskuratzeko eta erabiltzeko aukerak azalduz.

• Informazioa biltzeko tresnak lantzea. • Zerbitzu bakoitzerako behar den informazioa aukeratu eta aztertzea. • Zerbitzuaren gaiari buruzko informazioa modu antolatu eta sistematikoan lantzea. • Erabiltzaileari buruz ezagutu behar duen informazioa lortzeko bideak identifikatzea. • Komunikazio-mota pertsona gor eta itsu-gor desberdinen ezaugarrietara moldatzea. • Interpretazio-egoera desberdinetan bera kokatzeko toki egokiena aukeratzea, hainbat alderdi kontuan

hartuz, esate baterako: argi-puntuak, tokiaren ezaugarriak, erabiltzaileen egoera, etab. • Behar bezala karakterizatutako suposizio praktiko ba tean, lana programatzea, ondokoak zehaztuz:

− Beste interprete batzuekin koordinatzeko formula eta uneak. − Etenaldiak eta atsedenaldiak. − Txanden eta funtzioen banaketa. − Ebaluaziorako tresnak eta teknikak erabakitzea. − Interpretaziorako baliabideak.

5. Alderantzizko interpretazioaren berezko teknikak eta tresnak aplikatzean, ahozko gaztelaniaz igorritako edozein mezu esan ostean ZMEz, zuzentasunez eta zehaztasunez transmititzeko, une oro kode deontologikoa eta lanbide-arauak kontuan hartuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ahozko mezuak jasotzeko sistemak (oharrak hartzea, etab.) zuzen eta azkar erabiltzea. • Ahozko mezuak interpretatzeko suposizio praktiko batean, ulertzeko eta kontzentratzeko ariketa

egokiak egitea. • Ahozko mezuak interpretatzeko suposizio praktiko batean, esan osteko interpretaziorako egokienak

diren buruan gordetzeko eta oroitzeko ariketak egitea. • Ahozko gaztelaniaz igorritako mezuak esan ostean interpretatzeko, interpretazio-egoera bakoitzari

ondoen dagokion moduan, ZMEren adierazpen-baliabideak aukeratu eta erabiltzea. • Ahozko gaztelaniaz igorritako mezuak esan ostean ZMEra interpretatzeko kode deontologikoa eta

lanbide-arauak aplikatzea.

10

6. Interpretazio zuzenaren berezko teknikak eta tresnak aplikatzean, ZMEz igorritako edozein mezu esan ostean, zuzentasunez eta zehaztasunez ahozko gaztelaniaz transmititzeko, une oro kode deontologikoa eta lanbide-arauak kontuan hartuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • ZMEren zeinu desberdinak azkar eta zuzen transkribatzea, sistema egokienak erabiliz. • Zeinu Mintzaira Espainiarrean igorritako mezuak interpretatzeko suposizio praktiko batean, zeinu

bidezko mezuak ulertzeko kontzentrazio-ariketak egitea. • Zeinu bidezko mezuei esan osteko interpretazioari ondoen dagozkion buruan gordetzeko eta oroitzeko

teknikak aplikatzea. • Ahozko gaztelaniaren adierazpen-baliabideak aukeratu eta erabiltzea, ZMEz igorritako mezuak esan

ostean interpretatzeko, interpretazio-egoera bakoitzari ondoen dagokion moduan. • Kode deontologikoa eta lanbide-arauak ZMEz igorritako mezuen interpretazioan aplikatzea. 7. Interpretazio zuzenaren berezko teknikak eta tresnak aplikatzean, ahozko gaztelaniaz igorritako edozein mezu aldi berean ZMEz, zuzentasunez eta zehaztasunez transmititzeko, une oro kode deontologikoa eta lanbide-arauak kontuan hartuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ahozko mezuak interpretatzeko suposizio praktiko batean, ulertzeko keta kontzentratzeko ariketa

egokiak egitea. • Ahozko mezuei aldi bereko interpretazioari ondoen dagozkion buruan gordetzeko eta oroitzeko

teknikak aplikatzea. • ZMEren adierazpen-baliabideak aukeratu eta erabiltzea, ahozko gaztelaniaz igorritako mezuak aldi

berean interpretatzeko, interpretazio-egoera bakoitzari ondoen dagokion moduan. • Kode deontologikoa eta lanbide-arauak ahozko gaztelaniaz igorritako mezuak aldi berean ZMEz

interpretatzean aplikatzea. 8. Interpretazio zuzenaren berezko teknikak eta tresnak aplikatzean, ZMEz igorritako edozein mezu aldi berean, zuzentasunez eta zehaztasunez ahozko gaztelaniaz transmititzeko, une oro kode deontologikoa eta lanbide-arauak kontuan hartuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Zeinu Mintzaira Espainiarrez igorritako mezuak interpretatzeko suposizio praktiko batean, ulertzeko

eta kontzentratzeko ariketa egokiak egitea. • Zeinu bidezko mezuei aldi bereko interpretazioari ondoen egokitzen zaizkion buruan gordetzeko eta

oroitzeko teknikak aplikatzea. • Ahozko gaztelaniak berezko dituen adierazpen-baliabideak aukeratu eta erabiltzea, ZMEz igorritako

mezuak aldi berean interpretatzeko, interpretazio-egoera bakoitzari ondoen dagokion moduan. • Kode deontologikoa eta lanbide-arauak ZMEz igorritako zeinu bidezko mezuak ahozko gaztelaniaz

interpretatzean aplikatzea. 9. Nork bere lana garatzen ari denean eta amaitzen duenean ebaluatzean, bai eta plangintza ere, zerbitzuaren kalitatea egiaztatzeko eta, beharrezkoa izanez gero, berriz bideratzeko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Suposizio praktiko desberdinetan, plangintza-akatsak, interpretazio-teknikak aplikatzean izandako

akatsak, laguntza-baliabideak erabiltzean izandako akatsak, kode deontologikoa errespetatzean izandakoak, etab. antzematea.

• Suposizio praktiko desberdinetan egindako interpretazio-akatsak zuzentzea, interpretazio zuzena eginez eta kasu zehatz bakoitzean prozesua berriz nola bidera zitekeen azalduz.

10. Etengabeko prestakuntzaren garrantzia baloratzean, sektoreaz duen ezagutza etengabe eguneratzeko, baliabideak mugitu eta sortzeko, ematen dituen zerbitzuen

11

kalitatea hobetzeko eta bere lanbidea garatzen laguntzeko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Espainian eta beste herrialde batzuetan dauden Interpreteen Elkarte desberdinak ezagutzea, beren

helburuak, antolamendua eta funtzionamendua azalduz. • Espainian eta beste herrialde batzuetan dauden interpretazio-zerbitzuak antolatzeko modu desberdinak

bereiztea. • Interpretazioko profesionalek dituzten etengabeko prestakuntza-bide batzuk ezagutzea. • Ustezko birziklatze-programa bat burutzea, honako hauek zehaztuz:

− Garatzeko gaiak. − Finantzaketa-bideak. − Hartzaileak. − Irakasleen perfila.

• Interpretazioaren esparruan dauden espezializazio-aukerak adieraztea. c) Edukiak Prozedurazkoak: • Informazioaren ebaluazioa:

− Informazioa prozedura egokien bitartez lortzea. − Lortutako informazioa interpretatzea. − Informazio gehigarria lortzea. − Interpretazio-jarduera zehazteko behar diren alderdiak erabakitzea. − Datuak erregistratzea.

• Zeinu Mintzaira Espainiarrez igorritako mezua interpretatzean erabili behar den hiztegi-mota aukeratzea.

• Oharrak hartzeko teknika aukeratzea: − Interpretatu behar den mezu-mota identifikatzea. − Mezu-mota dauden hiztegi-mota espezifiko desberdinekin erlazionatzea. − Erabili behar den hiztegi-mota espezifikoa zehaztea.

• Interpretazio-jardueren karakterizazioa: − Erabiltzaileak eskatzen edo behar dituen ezaugarriak identifikatzea. − Erabili behar diren hizkuntza-kodeak zehaztea. − Erabili behar diren interpretazio-teknikak zehaztea. − Aplikatu behar diren lanbide-arauak eta lan-arauak aukeratzea.

• Interpretazio-jarduerak planifikatzea. • Ahozko gaztelaniatik zeinu-mintzaira espainiarrerako esan osteko alderantzizko interpretazioa. • Ahozko gaztelaniatik zeinu-mintzaira espainiarrerako aldi bereko alderantzizko interpretazioa. • Zeinu-mintzaira espainiarretik ahozko gaztelaniarako esan osteko interpretazio zuzena. • Zeinu-mintzaira espainiarretik ahozko gaztelaniarako aldi bereko interpretazio zuzena. • Interpretazio-jarduerak burutzean mezuak zuzentzea:

− Transmititu behar den jatorrizko mezua identifikatzea. − Mezua transmititzen den testuinguru-mota identifikatzea. − Burutu behar den zuzenketa-mota edo egokitzapen-mota erabakitzea.

• Materiala lantzea: − Zerbitzuaren gaia kontuan izanik, material osagarriaren beharra baloratzea. − Material osagarria egitea. − Informazioa jasotzeko bideei buruzko datuak biltzea.

• Interpretazio-jarduerei buruzko ebaluazioa: − Erabiltzen diren ulertzeko, aztertzeko eta errepikatzeko tekniken egokitasun-maila baloratzea. − Erabiltzen den teknika zerbitzu-motari zein neurritan egokitzen zaion baloratzea. − Eskainitako zerbitzuaren kalitate-maila baloratzea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak:

12

• Elkarteko ahozko hizkuntzen eta/edo orokorrean gaztelaniaren interpretazioari buruzko teoria eta metodologia eta elkarteko zeinu-mintzairen eta/edo bereziki espainiarraren interpretazioari buruzko teoria eta metodologia: − Oinarrizko kontzeptuak − Interpretazioa komunikazio-modu gisa. Ezaugarriak. − “Interpretazioaren historiari” buruzko oinarrizko ezagutzak. − “Interpretazioaren teoriari” buruzko oinarrizko ezagutzak.

• Elkarteko ahozko hizkuntzen eta/edo orokorrean gaztelaniaren interpretazioa eta, elkarteko zeinu-mintzairen eta/edo bereziki espainiarraren interpretazioa.

• Informazioaren tratamendua eta azterketa: − Ahozko testuak eta testu idatziak aztertzea.

• Ebaluazioa: − Ebaluazioaren helburua. − Autoebaluaziorako baliabideak eta estrategiak. − Ebaluaziorako jarduerak eta materialak.

• Kode deontologikoa: − Elkarteko zeinu-mintzairei eta/edo orokorrean espainiarrari aplikatutako interpretazio-tekniken

arabera aplikatu behar diren ezaugarriak eta arau-motak. Jarrerazkoak: • Arazoak ebazteko prozesua sistematikoki burutzea. • Lana optimizatzea. • Lanari loturiko betebeharrekiko konpromisoa izatea. • Interpretazio-jardueretan esku hartzen duten beste interpreteekin parte hartu eta lankidetzan aritzea. • Lana independenteki burutzea. • Giza harremanekiko interesa izatea. • Komunikazio enpatikoa. • Egoerari dagokion jokabide pertsonala. • Egoera berrietara egokitzea. • Gizarte eta kultura-desberdintasunen aurrean portaera berdina izatea. • Beste pertsona batzuetara moldatzeko gaitasuna. 2. lanbide-modulua. PERTSONA ITSU-GORREN GIDARITZA ETA INTERPRETAZIOA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Pertsona itsu-gorrek erabiltzen dituzten komunikazio-sistemetako edozeinetan

igorritako mezuak ulertzea. 2. Pertsona itsu-gorrek berezko dituzten komunikazio-sistemak erraz eta zuzen erabiltzea. 3. Pertsona gorren, itsu-gorren eta entzuten dutenen arteko komunikazioan interpretazio-

teknikak aplikatzea (zuzena, alderantzizkoa, aldi berekoa, esan ostekoa), pertsona itsu-gorrek duten komunikazio-sistema bakoitzari dagozkion baliabideak eta pertsona itsu-gorrak nahiz pertsona itsu-gorrei interpretatzea errazten duten baliabide tekniko eta teknologikoak erabiliz.

4. Testuingurua ulertzeko beharrezkoa den informazioa eskaintzeko baliabide egokiak erabiltzea.

5. Pertsona itsu-gorren mugikortasunerako gidaritza-teknikak aplikatzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Pertsona itsu-gorrek erabiltzen dituzten komunikazio-sistemetako edozeinetan igorritako mezuak ulertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

13

• Sistema alfabetikoak bertsio errazean exekutatzean artikulazio-akatsak antzematea. • Braille-alfabetoan edo antzeko sistemetan igorritako mezu desberdinetan erabiltzen diren kodeetan

akatsak antzematea. • Pertsona itsu-gorrek erabiltzen dituzten komunikazio-sistema desberdinetan igorritako mezuetatik

informazio orokorra eta ideia nagusiak ateratzea. • Pertsona itsu-gorrek erabiltzen dituzten komunikazio-sistema desberdinetan igorritako mezuetatik

informazio espezifikoa ateratzea. • Pertsona itsu-gorrentzako erabiltzen diren komunikazio-sistema desberdinetan igorritako mezuak

laburtzea. 2. Pertsona itsu-gorrek berezko dituzten komunikazio-sistemak erraz eta zuzen erabiltzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Erabiltzailearen ezaugarrien arabera, komunikatzen hasteko jarraibideak behar bezala erabiltzea. • Komunikazio-sistema desberdinen ukimen-egokitzapenak behar bezala aplikatzea. • Pertsona itsu-gorrekin izan daitezkeen komunikazio-egoera desberdinetarako gorputz-jarrera egokiena

erabakitzea. • Braillez inprimatutako igorpenerako baliabide teknikoak eta teknologikoak beharrezkoak diren

erritmo eta abiadurarekin erabiltzea. • Mezuak komunikazio-sistema desberdinetan adieraztea, horietako bakoitzean zuzentzen duten arauak

behar bezala erabiliz. • Zeinu-mintzairaren alderdi gramatikalak eta/edo adierazpen-ñabardurak transmititzea, ukimenaren,

gorputzaren edo espazioaren bidezko baliabideak nahiz bestelako baliabideak erabiliz. 3. Pertsona gorren, itsu-gorren eta entzuten dutenen arteko komunikazioan interpretazio-teknikak aplikatzean (zuzena, alderantzizkoa, aldi berekoa, esan ostekoa), pertsona itsu-gorrek duten komunikazio-sistema bakoitzari dagozkion baliabideak eta pertsona itsu-gorrak nahiz pertsona itsu-gorrei interpretatzea errazten duten baliabide tekniko eta teknologikoak erabiliz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ahozko gaztelaniaz igorritako mezuak pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinetara behar

bezala eta zehaztasunez interpretatzea, egoera bakoitzari dagozkion interpretazio-teknikak aplikatuz. • Pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinetan igorritako mezuak behar bezala eta

zehaztasunez ahozko gaztelaniara interpretatzea, egoera bakoitzari dagozkion interpretazio-teknikak aplikatuz.

• Zeinu-mintzaira espainiarrean edo NZSn (Nazioarteko zeinu-sistema) igorritako mezuak behar bezala eta zehaztasunez pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinetara igortzea, egoera bakoitzari dagozkion interpretazio-teknikak aplikatuz.

• Pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinetan igorritako mezuak behar bezala eta zehaztasunez zeinu-mintzaira espainiarrera edo NZSra interpretatzea, egoera bakoitzari dagozkion interpretazio-teknikak aplikatuz.

• Pertsona itsu-gorren komunikazio-sistemetan igorritako mezuak behar bezala eta zehaztasunez sistema horietako edozeinetara interpretatzea, egoera bakoitzari dagozkion interpretazio-teknikak aplikatuz.

• Interpretazio-egoera desberdinetan kode deontologikoa eta lanbide-arauak aplikatzea. 4. Testuingurua ulertzeko beharrezkoa den informazioa eskaintzeko baliabide egokiak erabiltzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ustezko suposizio batean, testuinguru eta komunikazio-egoera jakin batzuetan pertsona itsu-gor bati,

ulertu ahal izan ditzan, komunikatu behar zaizkion alderdi garrantzitsuak antzematea. • Ustezko suposizio berean, testuinguruari buruzko alderdi garrantzitsuei buruzko informazioa

zehaztasunez transmititzea, baliabide desberdinak modu sortzailean erabiliz (hizkuntzaren, espazioaren, ukimenaren, gorputzaren ea abarren bidez).

• Suposizio-kasu berean, informazio berbera modu desberdinetan adieraztea.

14

5. Pertsona itsu-gorren mugikortasunerako gidaritza-teknikak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Gidariaren funtzioak deskribatzea. • Komunikazioa barne hartzen duten edo barne hartzen ez duten mugikortasun-jarduera desberdinetan

pertsona itsu-gor baten segurtasunean eragina izan dezaketen arrisku-egoerak aztertzea. • Arrisku-egoerak konpontzeko irizpideak eta estrategiak zehaztea. • Egoera eta ingurune desberdinetan pertsona itsu-gorrak gidatzea, orientabide- eta mugikortasun-

teknikak aplikatuz. • Pertsona itsu-gorrekin egindako joan-etorrietan komunikazio-jarraibideak aplikatzea. • Gidaritzako jardueretan testuinguruari buruzko informazioa jakinaraztea. • Kode deontologikoa eta lanbide-arauak gidaritza-egoera desberdinetan aplikatzea. c) Edukiak Prozedurazkoak: • Informazioaren azterketa:


• Interpretazio-jardueren karakterizazioa: − Erabiltzaileak eskatzen edo behar dituen ezaugarriak identifikatzea. − Erabili behar diren hizkuntza-kodeak zehaztea. − Erabili behar diren interpretazio-teknikak zehaztea. − Aplikatu behar diren lanbide-arauak eta lan-arauak aukeratzea.

• Interpretazio-jarduerak planifikatzea. − Egoera bakoitzean egokiena den interpretazio-teknika aukeratzea. − Jarduera garatzeko beharrezkoak diren ingurunea eta jarraibideak ezartzea.

• Ahozko gaztelania pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinetara esan ostean edo aldi berean interpretatzea.

• Pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinak ahozko gaztelanian identifikatzea. • Zeinu-mintzaira espainiarra pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinetara esan ostean edo

aldi berean interpretatzea. • Pertsona itsu-gorren komunikazio-sistema desberdinak zeinu-mintzaira espainiarrera esan ostean edo

aldi berean interpretatzea. • Pertsona itsu-gorren bi komunikazio-sistemaren artean, batetik bestera esan ostean edo aldi berean

interpretatzea. • Pertsona itsu-gorren gaiarekin erlazionatutako mezuak NZStik pertsona itsu-gorren hainbat

komunikazio-sistematara esan ostean edo aldi berean interpretatzea. • Pertsona itsu-gorren gaiarekin erlazionatutako mezuak pertsona itsu-gorren hainbat komunikazio-

sistemetatik esan ostean edo aldi berean NZSra interpretatzea. • Inguruneko informazioa transmititzea:

− Testuingurua eta interpretatu behar den mezuaren hartzailea identifikatzea. − Interpretatu behar diren mezu-motak aztertzea. − Erabiltzailearen ezaugarriak eta premiak edo eskaerak identifikatzea.

• Gidaritzako jarduerak burutzea: − Erabiltzaileen ezaugarriak, premiak edo eskaerak identifikatzea. − Inguruneari nahiz eman behar den zerbitzuari dagozkien ezaugarriak, elementuak, testuinguruak

edo egoerak identifikatzea. − Erabili behar diren arau pertsonalak aukeratzea. − Ager daitezkeen arriskuak baloratzea. − Gidaritzako jarduerak burutzea (laguntzea, joan-etorriak). − Erabiltzaileak zerbitzuari dagozkion elementuak, ezaugarriak edo berau garatzen den

testuinguruak zein neurritan ulertzen dituen baloratzea.

15

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Pertsona itsu-gorrentzako komunikazio-sistemak eta beren egokitzapenak:

− Sistema alfabetikoak. − Alfabetikoak ez diren sistemak.

• Braille sistema: − Ezaugarriak.

• Komunikaziorako egokitzapen teknikoak eta teknologikoak: − Ezaugarriak. Erabilera-motak eta -jarraibideak. − Pertsona itsu-gorrak interpretatzeko teknika eta jarraibide espezifikoak.

• Testuinguruan kokatzeko jarraibideak eta baliabideak: − Ikusmenaren eta entzumenaren bidezko informazioa transmititzea. − Hizkuntzari ez dagozkion elementuak transmititzea. − Espazioaren, gorputzaren eta adierazpenaren bidezko baliabideak.

• Ukimena: − Erabilera-ezaugarriak eta –jarraibideak.

• Gidaritza-teknikak: − Orientabidea eta mugikortasuna. − Komunikazio-modu desberdinen egokitzapena. − Segurtasuna gidaritza-tekniketan. − Arriskuak antzemateko arauak. − Ukimenaren bidez aztertzea.

• Pertsona itsu-gorrekin lan egitean bete behar diren lanbide-arauak eta arau deontologikoak: − Pertsona itsu-gorrekin lan egitean aplikatu behar diren lanbide-arauak. − Pertsona itsu-gorrekin lan egitean aplikatu behar diren arau deontologikoak.

Jarrerazkoak: • Arazoak ebazteko prozesua sistematikoki burutzea. • Lana optimizatzea. • Lanari loturiko betebeharrekiko konpromisoa izatea. • Interpretazio-jardueretan esku hartzen duten beste interpreteekin parte hartu eta lankidetzan aritzea. • Lana independenteki burutzea. • Giza harremanekiko interesa izatea. • Komunikazio enpatikoa. • Egoerari dagokion jokabide pertsonala. • Egoera berrietara egokitzea. • Gizarte eta kultura-desberdintasunen aurrean portaera berdina izatea. • Beste pertsona batzuetara moldatzeko gaitasuna. 3. lanbide-modulua. NAZIOARTEKO ZEINU-SISTEMAREN INTERPRETAZIOA

(NZS) a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Pertsona gor eta itsu-gorren gaiarekin erlazio zuzena edo zeharkako izanik (hizkuntza,

kultura, hezkuntza, laguntza teknikoak, etab.), NZSz igorritako mezuak ulertzea. 2. Pertsona gor eta itsu-gorren gaiarekin (hizkuntza, kultura, hezkuntza, laguntza

teknikoak, etab.) erlazio zuzena edo zeharkakoa duten mezuak sortzeko NZS erabiltzea. 3. NZSk berezko dituen interpretazio-teknikak ( zuzena, alderantzizkoa, esan ostekoa, aldi

berekoa) eta baliabideak ahozko gaztelaniaz igorritako mezuak (pertsona gor edo itsu-gorren gaiarekin erlazio zuzena edo zeharkakoa dutenak) interpretatzeko aplikatzea eta alderantziz.

4. Nazioarteko daktilologia behar bezala eta azkar ulertu eta erabiltzea, beharrezkoa denean, interpretazioan erabili ahal izateko.

16

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Pertsona gor eta itsu-gorren gaiarekin erlazio zuzena edo zeharkako izanik (hizkuntza, kultura, hezkuntza, laguntza teknikoak, etab.), NZSz igorritako mezuak ulertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Pertsona gorren eta gor-itsuen gaiarekin erlazionatuta egonik NZSz igorritako mezu desberdinetatik

informazio orokorra eta ideia nagusiak ateratzea. • Pertsona gor eta itsu-gorren gaiarekin erlazionatuta egonik NZSz igorritako mezu desberdinetatik

informazio espezifikoa ateratzea. • Pertsona gor eta itsu-gorren gaiarekin erlazionatuta egonik NZSz igorritako mezuak laburtzea. 2. Pertsona gor eta itsu-gorren gaiarekin (hizkuntza, kultura, hezkuntza, laguntza teknikoak, etab.) erlazio zuzena edo zeharkakoa duten mezuak sortzeko NZS erabiltzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Pertsona gor eta itsu-gorren gaiarekin erlazionatutako mezuak NZSz adieraztea. • Pertsona gor eta itsu-gorren berezko gaiarekin erlazionatuta dagoen NZSko hiztegia zuzen, behar

bezala, azkar, koherentziaz eta sormenez erabiltzea. 3. NZSk berezko dituen interpretazio-teknikak ( zuzena, alderantzizkoa, esan ostekoa, aldi berekoa) eta baliabideak ahozko gaztelaniaz igorritako mezuak (pertsona gor edo itsu-gorren gaiarekin erlazio zuzena edo zeharkakoa dutenak) interpretatzeko aplikatzean eta alderantziz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Pertsona gor eta itsu-gorrekin erlazio zuzena edo zeharkakoa izanik ahozko gaztelaniaz igorritako

mezuak NZSra behar bezala eta zehaztasunez interpretatzea, egoera bakoitzari dagozkion interpretazio-teknikak aplikatuz.

• Pertsona gor eta itsu-gorrekin erlazio zuzena edo zeharkakoa izanik NZSz igorritako mezuak ahozko gaztelaniara behar bezala eta zehaztasunez interpretatzea, egoera bakoitzari dagozkion interpretazio-teknikak aplikatuz.

4. Nazioarteko daktilologia behar bezala eta azkar ulertu eta erabiltzean, beharrezkoa denean, interpretazioan erabili ahal izateko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ahozko hizkuntzako hitz-serie bat daktilologia erabiliz letraka esateari ekitea, artikulazio zuzena eta

erritmo egokia erabiliz. • Daktilologia erabiliz letraka esandako produkzio desberdinak, behar bezala eta erritmo egokian

sortutakoak, ulertzea. c) Edukiak Prozedurazkoak: • Informazioaren azterketa:


• Interpretazio-jardueren azterketa: − Erabiltzaileak eskatzen edo behar dituen ezaugarriak identifikatzea. − Erabili behar diren hizkuntza-kodeak zehaztea. − Erabili behar diren interpretazio-teknikak zehaztea.

17

− Aplikatu behar diren lanbide-arauak eta lan-arauak aukeratzea. • Interpretazio-jarduerak planifikatzea.

− Egoera bakoitzean egokiena den interpretazio-teknika aukeratzea. − Burutu behar den zerbitzu-mota zehaztea. − Erabiltzailearen ezaugarriak, eskaerak edo premiak identifikatzea. − Erabili behar diren hizkuntza-kodeak zehaztea. − Interpretatzeko jarduerak planifikatzea: − Egoera bakoitzean egokiena den interpretazio-teknika aukeratzea. − Pertsonen espazio-antolamendua zehaztea. − Eman behar den zerbitzu-mota erabakitzea. − Erabiltzailearen ezaugarriak, eskaerak edo premiak zehaztea. − Erabili behar diren hizkuntza-kodeak zehaztea.

• NZStik ahozko gaztelaniara esan ostean edo aldi berean interpretatzea. • Ahozko gaztelaniatik NZSra interpretatzea. • Mintzaira daktilologikoa interpretatzea:

− Interpretatu behar den mezu-mota aztertzea. − Erabili behar diren zeinu daktilologikoak aukeratzea. − Zeinu daktilologikoak erabiltzea. − Mezua interpretatzea.

• Interpretazio-teknikak ebaluatzea: − Erabiltzen diren antzemateko, aztertzeko eta errepikatzeko tekniken egokitasun-maila baloratzea. − Hartzaileak jatorrizko mezua zein neurritan ulertzen duen eta testuinguruan kokatzen duen

erabakitzea. − Erabiltzen diren mezu, teknika eta prozeduretan izan daitezkeen gabeziak antzematea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Agurrak eta aurkezpenak:

− Informazio pertsonala trukatzea: izena, adina, jatorria, egoera zibila, bizi-tokia, etab. • Deskribapenak:

− Pertsonak: itxura fisikoa eta beren izaera. • Eguneroko bizitzari dagozkion egoerak:

− Informazioa eman eta eskatzea. − Iritziak ematea, gustuak, harremanak, interesak eta iradokizunak adieraztea. − Eskaintzak eta gonbidapenak onartu eta uko egitea. − Lan-baldintzak negoziatzea: funtzioak, ordutegiak, etab. − Arazoei buruz hitz egitea, eragozpenak adieraztea.

• Nazioarteko daktilologia: − Ezaugarriak − Motak. − Aplikatzeko jarraibideak.

• NZSra interpretatzeko teknikak: − Esan osteko ahozko interpretazioan, alderantzizko interpretazioan, interpretazio zuzenean eta aldi

bereko alderantzizko interpretazioan informazioa jaso eta aztertzeko teknikak. − Esan osteko ahozko interpretazioan, alderantzizko interpretazioan, interpretazio zuzenean eta aldi

bereko alderantzizko interpretazioan kontzentratzeko eta arreta jartzeko teknikak. − Esan osteko ahozko interpretazioan, alderantzizko interpretazioan, interpretazio zuzenean eta aldi

bereko alderantzizko interpretazioan mezuen ahozko hizkuntzarako baliokidetasunak bilatzea. − Esan osteko ahozko interpretazioan, alderantzizko interpretazioan, interpretazio zuzenean eta aldi

bereko alderantzizko interpretazioan mezuak sortzeko teknikak. − Esan osteko ahozko interpretazioan, alderantzizko interpretazioan, interpretazio zuzenean eta aldi

bereko alderantzizko interpretazioan mezua zuzentzeko teknikak. Jarrerazkoak: • Arazoak ebazteko prozesua sistematikoki burutzea. • Lana optimizatzea. • Lanari loturiko betebeharrekiko konpromisoa izatea. • Interpretazio-jardueretan esku hartzen duten beste interpreteekin parte hartu eta lankidetzan aritzea.

18

• Lana independenteki burutzea. • Giza harremanekiko interesa izatea. • Komunikazio enpatikoa. • Egoerari dagokion jokabide pertsonala. • Egoera berrietara egokitzea. • Gizarte eta kultura-desberdintasunen aurrean portaera berdina izatea. • Beste pertsona batzuetara moldatzeko gaitasuna. 4. lanbide-modulua. ZEINU-MINTZAIRA ESPAINIARRA (ZME) a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. ZMEz edozein mezu adieraztea, zuzen, koherentziaz, sormenarekin eta erregistro

desberdinak erabiliz eta adierazpen-baliabide anitzez baliatuz. 2. ZMEz igorritako edozein mezu-mota ulertzea, artikulazio-aldagaiak, lokalismo edo

erregionalismoak, estiloa eta igorlearen asmoa edozein izanik ere. 3. Daktilologia behar bezala eta azkar ulertu eta erabiltzea, beharrezkoa denean,

interpretazioan erabili ahal izateko. 4. ZME behar bezala erabiltzearen garrantzia baloratzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. ZMEz edozein mezu adieraztean, zuzen, koherentziaz, sormenarekin eta erregistro desberdinak erabiliz eta adierazpen-baliabide anitzez baliatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Zeinuak edo zeinu-sekuentziak sortzean beren parametroak errespetatu eta artikulazio-arauak betetzea. • Ondokoak behar bezala eta koherentziaz eta sormenarekin erabiltzea:

− Generoa. − Pluralizazioa. − Adjektibazio-baliabideak. − Mota desberdinetako adberbiozko adierazpenak. − “Pronominalizazioko” forma desberdinak.

• Ondokoak zuzen eta koherentziaz erabiltzea: − Zeinuak eta perpausak lotu eta erlazionatzeko baliabide egokiak. − Perpaus sinpleen mota desberdinak ZMEz, zalantza, desira, harridura, etab. Adierazteko eta

aginduak, galderak, etab. Transmititzeko. • Honako hauek sormenarekin, zuzen eta koherentziaz erabiltzea:

− Espazioa. − Sailkatzaile-mota desberdinak. − Ekintza desberdinetan dagokien pertsona, zenbakia, denbora, modua, aspektua eta norabidea. − Modu- eta aspektu-perifrasiak.

• Diskurtso-mota desberdinak ZMEz garatzea (kontaketa, deskribapena, etab.), erregistro desberdinak erabiliz eta adierazpen-baliabide anitzez baliatuz (zeinuen errepikapena, aurpegiaren espresioa, etab.).

• Hizkuntzaren funtzioak eta mailak behar bezala erabiltzea. • Espazioa esaldi jakin batzuk egituratzeko baliabide gisa erabiltzea. • Honako hauek zuzen erabiltzea:

− Sinonimoak. − Antonimoak. − Jatorri eufemistikoa duten zeinuak.

• Mezu berbera artikulazioari dagozkion aldagai desberdinak (erritmo motelagoa, enfasia, etab.), lokalak, erregionalak eta abar erabiliz zeinuz jartzea.

19

2. ZMEz igorritako edozein mezu-mota ulertzean, artikulazio-aldagaiak, lokalismo edo erregionalismoak, estiloa eta igorlearen asmoa edozein izanik ere, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Zeinuen artikulazioan eta sekuentzietan akatsak antzematea (okerreko parametroak, bi eskuko

artikulazio desegokia, etab.) • ZMEz adierazita proposatu diren ekintza desberdinei dagozkien denbora, aspektua, modua, zenbakia

eta pertsona identifikatzea. • ZMEz igorritako luzera desberdineko mezuak zuzen errepikatzea. • ZMEz adierazitako testu bat orokorrean eta espezifikoki ulertu dela frogatzen duten galdera batzuei

erantzutea. • ZMEz adierazitako testu bat laburtzea. • ZMEz adierazitako kontaketa baten hasiera, korapiloa eta amaiera seinalatzea. • Osatu gabe dauden ZMEz adierazitako mezuak ZMEz osatzea. • Zeinu bidez adierazitako esaldi baten aurrean, bere elementu baten, batzuen edo guztien ordez

sailkatzaile egokiak jartzea. • ZMEz adierazitako testu batean erabili diren erregistro desberdinak seinalatzea. • Zeinu bidez igorritako mezu desberdinen artikulazio-aldagaiak, aldagai lokalak, erregionalak eta abar

seinalatzea. • ZMEz adierazitako mezu-mota desberdinak testuinguruan kokatzea. • Zeinu bidez adierazitako diskurtso batetik (berbaldia, hitzaldia, etab.) ideia nagusia eta xehetasun

garrantzitsuenak ateratzea. • ZMEz adierazitako mezu desberdinetan nagusitzen diren komunikazio-funtzioak seinalatzea. • “Komunikazio-blokeoko” egoerei aurre egiteko baliabideak garatzea. 3. Daktilologia behar bezala eta azkar ulertu eta erabiltzean, beharrezkoa denean, interpretazioan erabili ahal izateko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ahozko hizkuntzako hitz-serie bat daktilologia erabiliz letraka esateari ekitea, artikulazio zuzena eta

erritmo egokia erabiliz. • Daktilologia erabiliz letraka esandako produkzio desberdinak, behar bezala eta erritmo egokian

sortutakoak, ulertzea. 4. ZME behar bezala erabiltzearen garrantzia baloratzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Zuzenketa formalarekiko interesa erakustea, berak sortutakoa autoebaluatuz eta hauek hobetzeko

alternatibak bilatuz. • Akatsaren aurrean jarrera positiboak erakustea (mezuk sortzean zorroztasuna, desinhibitzea,

pertseberantzia, etab.), hauek ikasteko prozesuan sartuz. • Nork bere ikasteko prozesuan aktiboki parte hartzea (informazioa bilatzea, maiz galdetzea, etab.). c) Edukiak Prozedurazkoak: • Adierazi behar den mezua identifikatzea. • Zeinuak edo perpausak gehitu edo erlazionatzeko baliabideak erabakitzea. • Adierazi nahi dugunaren arabera erabili behar den perpaus sinplea zein motatakoa izango den

erabakitzea. • Generoa, pluralizazioa, adjetibazioa, adberbiozko adierazpenak edo beharrezkoak diren

pronominalizazio-modu desberdinak aplikatzea. • Espazioak aplikatzea. • Mezuaren arabera sailkatzaile-mota desberdinak aplikatzea. • Mezuan adierazi behar diren ekintzen arabera pertsona, izena, denbora, modua, aspektuak eta

norabidea erabakitzea. • Beharrezkoak diren sinonimoak, antonimoak, edo zeinu eufemistikoak aplikatzea.

20

• Mezua adieraztea. • Daktilologiaren bidez mezuak igortzea:

− Mezua ulertu eta identifikatzea. − Transmititu behar den mezuaren arabera zeinu-serieari dagokion erritmoa aukeratzea. − Daktilologia erabiliz letraka esatea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Agurrak eta aurkezpenak:

− Izena, adina, jaiotze-tokia, egoera zibila, bizi-tokia, etab. • Deskribapenak:

− Pertsonen deskribapen fisikoak. − Pertsonen ezaugarriak. Beren ezaugarriak. − Tokien deskribapena: etxea, kalea, auzoa, hiria, etab. − Objektuen deskribapena eta identifikazioa.

• Informazio pertsonala trukatzea: − Aisialdia, gustuak, zaletasunak, kirolak, azturak, jarduerak, funtzioak. − Familia, harremanak. − Kexak, iradokizunak, eragozpenak, iritziak eta galderak.

• Informazioa eta laguntza eskatu eta igortzea. • Eguneroko bizitzari dagozkion egoerak:

− Jatetxea, hotela, bidaiak. − Erosketak: tailak, prezioak, ezaugarriak. − Egoera errealei gertakariak azaltzea. − Iraganeko egoerei dagozkien gertakariak azaltzea. − Etorkizuneko egoerei dagozkien gertakariak azaltzea.

• Hizkuntza: − Hizkuntzari orokorrean dagokion eta zeinu-mintzairari dagokion terminologia. − Modalitate erregionalak, lokalak eta beste aldaera batzuei dagozkienak. − Daktilologia.

Jarrerazkoak: • Arazoak ebazteko prozesua sistematikoki burutzea. • Lana optimizatzea. • Lanari loturiko betebeharrekiko konpromisoa izatea. • Interpretazio-jardueretan esku hartzen duten beste interpreteekin parte hartu eta lankidetzan aritzea. • Lana independenteki burutzea. • Giza harremanekiko interesa izatea. • Komunikazio enpatikoa. • Egoerari dagokion jokabide pertsonala. • Egoera berrietara egokitzea. • Gizarte eta kultura-desberdintasunen aurrean portaera berdina izatea. • Beste pertsona batzuetara moldatzeko gaitasuna. 5. lanbide-modulua. ZEINU-MINTZAIRARI APLIKATUTAKO GORPUTZ-

ADIERAZPENA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Entzumenezko-ahozko-denborazko hizkuntza-sistema baten eta ikusmenezko-keinuzko-espaziozko

hizkuntza-sistema baten arteko desberdintasunak ulertzea, zeinu-mintzairaren barne-egitura asimilatuz eta ahozko hizkuntzarenarekin konparatuz.

2. Zeinu-mintzairan produkzioak behar bezala sortzeko beharrezkoak diren gorputz- eta aurpegi-adierazpeneko trebetasunak eta espazioa erabiltzeko trebetasuna aplikatzea.

21

3. Zeinu-mintzaira behar bezala ulertzeko beharrezkoak diren bereizteko eta ikusmenez oroitzeko trebetasunak aplikatzea.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Entzumenezko-ahozko-denborazko hizkuntza-sistema baten eta ikusmenezko-keinuzko-espaziozko hizkuntza-sistema baten arteko desberdintasunak ulertzeaN, zeinu-mintzairaren barne-egitura asimilatuz eta ahozko hizkuntzarenarekin konparatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ahozko hizkuntzaren entzumenezko-ahozko-denborazko elementuak azaltzea. • Zeinu-mintzairaren ikusmenezko-keinuzko-espaziozko elementuak azaltzea. • Ikusmen bidez hautematearen eta entzumen bidez hautematearen arteko desberdintasunak eta

antzekotasunak identifikatu eta zehaztea. 2. Zeinu-mintzairan produkzioak behar bezala sortzeko beharrezkoak diren gorputz- eta aurpegi-adierazpeneko trebetasunak eta espazioa erabiltzeko trebetasuna aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aurpegiko espresioaren bidez egoera desberdinak, mezuak eta gogo-aldarteak komunikatzea. • Mezu desberdinei dagozkien aurpegiko espresioak behar bezala erabiltzea. • Nork bere gorputza erabiliz, egoera eta gogo-aldarte desberdinak zehaztasunez eta argi eta garbi

adieraztea. • Zeinuak behar bezala egiteko behar diren koordinazioari eta esku-segmentazioari dagozkien

trebetasunak aplikatzea. • Espazioa zeinu-mintzairan normalean izaten duen gramatika-edukia emateko adierazpen-baliabide

gisa erabiltzea. 3. Zeinu-mintzaira behar bezala ulertzeko beharrezkoak diren bereizteko eta ikusmenez oroitzeko trebetasunak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Aurpegiko espresioaren eta/edo gorputz-adierazpenaren bidez transmititutako egoera eta gogo-aldarte

desberdinak ezagutzea. • ZMEz, NZSz edo pertsona itsu-gorrei egokitutako zeinu-mintzairaz igorritako hainbat irudiz, zeinuz,

keinuz edo adierazpenez osatutako serie baten aurrean, desberdintasunak eta/edo antzekotasunak antzematea.

• ZMEz, NZSz edo pertsona itsu-gorrei egokitutako zeinu-mintzairaz igorritako hainbat irudiz, objektuz, zeinuz edo adierazpen osoz osatutako serie baten aurrean, denbora-epe desberdinetan errepikatzea (berehala, epe laburrera, etab.).

c) Edukiak Prozedurazkoak: • Eman behar den mezua identifikatzea. • Erabili behar den aurpegiko espresioa erabakitzea. • Erabili behar den gorputz-adierazpena erabakitzea. • Esku-segmentazioa koordinatzea. • Espazioa erabiltzea. • Mezua transmititzea. • Hartu behar den mezua identifikatzea. • Egoera identifikatzea. • Transmititutako gogo-aldartea identifikatzea. • Mezua ulertzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak:

22

• Desinhibitze-teknikak: − Kontzentrazioa: definizioa, ezaugarriak, erabiltzeko jarraibideak. − Erlaxazioa: definizioa, ezaugarriak, erabiltzeko jarraibideak.

• Gorputz-eskemak: − Gorputz-irudia. − Grabitate-zentroa. Grabitatearen eta orekaren arteko erlazioa. − Gorputzaren simetria. − Menperatzea.

• Espazioak eta adierazpen-baliabideak: − Dimentsioak. Planoak. Norabideak. Ibilbideak. Denborak. − Tridimentsionaltasuna. Marrazkia espazioan. Espazioaren diseinua. − Espazioaren sinbolismoa. − Espazioaren esanahi espresiboa. Jarrerak eta gogo-aldartea. Espazioko elementuak eta

komunikazioa. − Hurbiltasuna eta distantzia. Espazioen erabilera kultura desberdinetan.

• Gorputz-adierazpena eta aurpegi-adierazpena: − Ikusmen bidez eta entzumen bidez hautematea: definizioa, oinarri fisiologikoak. − Ikusmen bidez hautematearen eta entzumen bidez hautematearen arteko desberdintasunak. − Ahozko adierazpenaren eta keinu bidezko adierazpenaren arteko desberdintasunak. − Ikusmen bidez bereiztea: definizioa eta ezaugarriak. − Ikusmen bidezko oroimena: definizioa eta ezaugarriak. − Gorputz-adierazpena: definizioa eta ezaugarriak. − Aurpegi-adierazpena: definizioa eta ezaugarriak. − Begiradaren espresioa eta ezpainen espresioa. − Artikulazioak eta artikulazioen flexioak. − Koordinazioa eta mugimenduen arintasuna. − Mugimenduaren iragankortasuna. − Koordinazioa eta esku-segmentazioa. − Espazioa kontrolatu eta menperatzea. − Usainmena.

Jarrerazkoak: • Arazoak ebazteko prozesua sistematikoki burutzea. • Lana optimizatzea. • Lanari loturiko betebeharrekiko konpromisoa izatea. • Interpretazio-jardueretan esku hartzen duten beste interpreteekin parte hartu eta lankidetzan aritzea. • Lana independenteki burutzea. • Giza harremanekiko interesa izatea. • Komunikazio enpatikoa. • Egoerari dagokion jokabide pertsonala. • Egoera berrietara egokitzea. • Gizarte eta kultura-desberdintasunen aurrean portaera berdina izatea. • Beste pertsona batzuetara moldatzeko gaitasuna. 6. lanbide-modulua. POPULAZIO GOR ETA ITSU-GORRAREN

PSIKOSOZIOLOGIA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Gortasun eta itsu-gortasun mota desberdinek hurrenez hurren pertsona gorraren eta itsu-

gorraren garapen orokorrean izan ditzaketen inplikazioak ulertzea. 2. Pertsona gor eta itsu-gorrak normalean garatu ohi diren familiako eta hezkuntzako

ingurunearen ezaugarriak ulertzea.

23

3. Populazio gorrak eta itsu-gorrak bereizgarri dituzten kultur eta gizarte-alderdiak aztertzea.

4. Pertsona gor eta itsu-gorrenganako errespetuzko jarrera ulerkorra izateak duen garrantziaz gogoeta egitea, bi elkarte horien gizarte- eta kultur alderdiak baloratuz.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Gortasun eta itsu-gortasun mota desberdinek hurrenez hurren pertsona gorraren eta itsu-gorraren garapen orokorrean izan ditzaketen inplikazioak ulertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Ohikoenak diren etimologiak eta gortasun eta itsu-gortasunak sailkatzea. • Gortasun eta itsu-gortasun desberdinek pertsona gor eta itsu-gorraren garapeneko honako alderdi

hauetan dituzten inplikazioak deskribatzea: − Komunikazioa eta hizkuntza. − Mugimendua. − Afektibitatea. − Gizartea. − Psikologikoa.

• Pertsona gor eta itsu-gorrek eguneroko bizitzarako behar dituzten laguntza tekniko nagusien erabilera eta funtzioak azaltzea.

2. Pertsona gor eta itsu-gorrak normalean garatu ohi diren familiako eta hezkuntzako ingurunearen ezaugarriak ulertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Haur gor eta itsu-gorren guraso-elkarte nagusiak aipatzea eta beren helburuak eta bi talde horien

gizarteratzean duten garrantzia azaltzea. • Haur gor eta itsu-gorren hezkuntzan familiak betetzen duen funtzioa azaltzea. • Pertsona gor eta itsu-gorrek talde horien hezkuntzan betetzen duten funtzioa baloratzea. • Ikasle gor eta itsu-gorrei dagokienez, hezkuntza-sistema espainiarraren antolamendua eta atzerriko

beste herrialde batzuetakoa konparatzea. • Egoera, testuinguru eta etapa desberdinetan ikasle gor eta itsu-gorren hezkuntzan erabili behar diren

estrategia metodologikoak azaltzea. 3. Populazio gorrak eta itsu-gorrak bereizgarri dituzten kultur eta gizarte-alderdiak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Taldearen, elkartearen, kultura pertsonalaren eta gizarte eta garai jakin batzuei dagokien berezko

kulturaren kontzeptua desberdintzea. • Elkarte gorraren eta itsu-gorraren berezko ohiturak eta baloreak identifikatzea eta beste talde

batzuetatik bereiztea. • Gor eta itsu-gorren elkarteen eboluzioa deskribatzea, beren helburuak eta funtzioak adieraziz. • Elkarte gorraren eta itsu-gorraren ordezkari diren nazioko eta nazioarteko erakunde desberdinen

helburuak, funtzioak eta eboluzioa azaltzea, bi talde horien gizarteratze-prozesuan duten garrantzia azalduz.

• Gizarte-zerbitzu desberdinak eta hauek populazio gor eta itsu-gorrari emandako laguntza eta zerbitzu desberdinak identifikatzea.

4. Pertsona gor eta itsu-gorrenganako errespetuzko jarrera ulerkorra izateak duen garrantziaz gogoeta egitea, bi elkarte horien gizarte- eta kultur alderdiak baloratuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Entzuten duten pertsonen, gorren eta itsu-gorren arteko harremanak erakusten dituzten eguneroko

bizitzako egoera jakin batzuen aurrean, talde hauekiko jarrera positiboak eta negatiboak erakusten

24

dituzten portaerak antzematea, esate baterako: naturaltasuna tratuan, elkarrizketa-arauak errespetatzea, bere autonomia pertsonala errespetatzea, etab.

c) Edukiak Prozedurazkoak: • Egoera, egokitzapen eta inplikazio pertsonalen azterketa:

− Minusbaliotasun-mota eta -maila identifikatzea. − Gizarteko, familiako eta laneko harremanen egitura identifikatzea. − Muga eta premia bereziak zehaztea. − Inguruneko arkitekturari, azpiegiturari eta zerbitzuei dagozkien ezaugarriak interpretatzea. − Arazoak eta ondorio pertsonalak baloratzea. − Egokitzapen eta jarduera pertsonalak eta doikuntza tekniko, ekonomiko eta eskolakoak zehaztea. − Datuak erregistratzea.

• Pertsona gor edo itsu-gorraren familia- edo hezkuntza-esparruaren ezaugarriak aztertzea.: − Pertsonen ezaugarriak identifikatzea. − Jasaten duen gortasun-mota edo itsu-gortasun mota identifikatzea. − Pertsonak behar duen integrazio-mota ebaluatzea.

• Elkarte gor eta itsu-gorraren gizarte- eta kultur alderdiak aztertzea: − Elkartearen giroa eta egoera identifikatzea. − Ingurunearen gizarte- eta kultur ezaugarriak interpretatzea. − Izaten diren ohiturak zehaztea. − Izaten diren berezko baloreak zehazta.

• Pertsona gor edo itsu-gorren taldeetatik ondorioztatutako jarrera positiboak edo negatiboak identifikatzea: − Izaten den eguneroko bizitzako egoera baloratzea. − Pertsona gor eta itsu-gorren taldeen eta pertsonen artean izaten diren harremanak ebaluatzea. − Baloratu behar diren jarrerak identifikatzea. − Talde hauen aurrean izaten diren jarrera positiboak edo negatiboak zehaztea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Gortasuna eta itsu-gortasuna:

− Pertsona gorrak eta itsu-gorrak. − Gortasuna: motak, hauei loturiko minusbaliotasunak. − Itsu-gortasuna: itsutasuna eta ikusmen-urritasuna, motak, hauei loturiko minusbaliotasunak. − Pertsona gor eta itsu-gorren psikologia. − Entzumen-urritasunek pertsona itsuen garapen orokorrean dituzten inplikazioak. − Afektibitateari, hizkuntzari, psikologiari, mugimenduari eta gizarteari dagozkien esparruetan duten

eragina aztertzea. • Hezkuntza-esparrua:

− Pertsona gor eta itsu-gorren hezkuntza. − Pertsona gor eta itsu-gorren hezkuntza antolatzea.

• Familia: − Familiaren funtzioa. Haur gor eta itsu-gorren guraso-elkarteak. − Pertsona gor eta itsu-gorrak eta beren familiarteko harremanak.

• Pertsona gor eta itsu-gorren eguneroko bizitzarako doikuntza tekniko eta teknologikoak. • Gizarte-zerbitzuak: pertsona gor eta itsu-gorrei ematen zaizkien laguntzak eta zerbitzuak. • Gorren elkartearen alderdi soziologikoak eta kulturalak:

− Pertsona gorrak: ezaugarriak, elkarteak, jarduerak, kultur adierazpenak. − Pertsona gorraren identitatea. − Portaera-jarraibideak eguneroko bizitzan.

Jarrerazkoak: • Arazoak ebazteko prozesua sistematikoki burutzea. • Lana optimizatzea. • Lanari loturiko betebeharrekiko konpromisoa izatea.

25

• Interpretazio-jardueretan esku hartzen duten beste interpreteekin parte hartu eta lankidetzan aritzea. • Lana independenteki burutzea. • Giza harremanekiko interesa izatea. • Komunikazio enpatikoa. • Egoerari dagokion jokabide pertsonala. • Egoera berrietara egokitzea. • Gizarte eta kultura-desberdintasunen aurrean portaera berdina izatea. • Beste pertsona batzuetara moldatzeko gaitasuna. 7. lanbide-modulua. ZEINU-MINTZAIRARI APLIKATUTAKO

HIZKUNTZALARITZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Zeinu-mintzaira aztertzen lagunduko duten hizkuntzalaritzari buruzko ezagutzak (orokorra,

psikolinguistika, hizkuntzaren historia eta soziolinguistika) aplikatzea. 2. ZMEren gramatika-mekanismoak ulertzea, beren azterketa linguistikoa egin ahal izateko eta lanbidean

aritzeak eskatzen duen zuzentasunez, zehaztasunez sormenez erabili ahal izateko. 3. ZMEren eta ahozko gaztelaniaren arteko konparazio-azterketa linguistikoa egitea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Zeinu-mintzaira aztertzen lagunduko duten hizkuntzalaritzari buruzko ezagutzak (orokorra, psikolinguistika, hizkuntzaren historia eta soziolinguistika) aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Adibideren bat jarriz, hizkuntzalaritza orokorraren teoria desberdinak (hizkuntzalaritza-arauak,

hizkuntza-mailak, etab.) azaldu eta zeinu-mintzairan aplikatzea. • Diskurtso desberdinetan inplizituki ager daitezkeen kultur elementuak identifikatu eta azaltzeko

hizkuntzalaritzaren gakoak erabiltzea, zeinu-mintzaira espainiarrean igorritako diskurtsoetan aplikatuz.

• Hizkuntza barneratu eta ikasteko prozesuak deskribatzea, beren arazoak teoria psikolinguistikoen esparruan aztertuz eta zeinu-mintzairan aplikatuz.

• Bi hizkuntza edo gehiago elkarrekin bizitzearen ondoriozko egoera batzuen ezaugarriak deskribatzea, adibidez “pidginizazioa”, “kreolizazioa”, “argotizazioa” eta abar, eta ahozko hizkuntzen eta zeinu-mintzairen arteko erlazioetan aplikatzea.

• Zeinu-mintzaira espainiarrak eta zeinu-mintzaira desberdinek jasan dituzten etapa desberdinak deskribatzea, gizarteak gortasunez eta itsu-gortasunaz duen ikuskera eta mintzairak une oro duen egoera azpimarratuz.

• NZSren jatorria, berezitasunak eta erabilera ohikoenak azaltzea. • NZS bezalako nazioarteko komunikazio-sistema bat sortzearen garrantzia azaltzea. • Zeinuak transkribatzeko sistema nagusien jatorria eta ezaugarriak azaltzea. • Zeinu-mintzairei buruzko ikerketaren egungo egoera laburtzea. 2. ZMEren gramatika-mekanismoak ulertzean, beren azterketa linguistikoa egin ahal izateko eta lanbidean aritzeak eskatzen duen zuzentasunez, zehaztasunez sormenez erabili ahal izateko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Zeinu-mintzairek espaziozko-ikusmenezko hizkuntza gisa dituzten ezaugarri nagusiak azaltzea. • Eraketa-parametroak aipatzea eta beren funtzioa azaltzea. • Daktilogiak zeinu-mintzairan betetzen duen funtzioa deskribatzea. • Ondokoak azaltzea, adibideak jarriz:

− ZMEren lexikoaren egitura.

26

− Zeinuen balio semantikoa. − Zeinuen jatorria eta ZMEk hiztegia sortzeko dituen baliabideak.

• Adibideak jarriz, ZMEren mekanismo morfologiko nagusiak aztertzea (pluralizazioa, generoa, sailkatzaileak, etab.).

• Adibideak jarriz, ZMEren egitura sintaktikoa desberdinak aztertzea (galdera, zalantza, kasualitatea, etab.).

• ZMEz igorritako mezuetan akats morfosintaktikoak antzematea. • Morfosintaxiaren aldetik ZMEz igorritako mezuak aztertzea. 3. ZMEren eta ahozko gaztelaniaren arteko konparazio-azterketa linguistikoa egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • ZMEren eraketa-parametroak eta ahozko gaztelaniaren fonemak erlazionatzea. • Ahozko hizkuntzen adierazpen-baliabideen eta zeinu-mintzairen baliabideen arteko desberdintasunak

azaltzea, dagozkien adibideak jarriz. • Konparazio-azterketa baten bidez, ZMEren semantikaren eta ahozko gaztelaniaren semantikaren

arteko desberdintasunak eta antzekotasunak azaltzea. • Konparazio-azterketa baten bidez, ZMEren sintaxiaren eta ahozko gaztelaniaren sintaxiaren arteko

desberdintasunak eta antzekotasunak azaltzea. c) Edukiak Prozedurazkoak: • Zeinu-mintzairaz igorritako mezuaren azterketa linguistikoa egitea.:

− Aztertu behar den mezu-mota identifikatzea. − Mezuak erakusten dituen mekanismo morfologikoak zehaztea. − Mezuak erakusten dituen egitura sintaktikoak zehaztea. − Akats morfosintaktikoak antzematea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Zeinu-mintzairaren historia. • Zeinu-mintzaira espainiarraren gramatika:

− Zeinuen jatorria eta eraketa. − Zeinuen sailkapena. − Sinonimia, polisemia, homonimia. − Generoa eta komunztadura. − Edutezkoaren adierazpena. − Oinarrizko perpausaren egitura. − Ezeztapena. − Galdera. − Aditz-denboraren adierazpena.

• Daktilogia zeinu-mintzairan: funtzioak eta erabilera. • Zeinuen transkribapen-sistemak. • Hizkuntzalaritza orokorra zeinu-mintzaira espainiarrari aplikatuta:

− Zeinu-mintzairari aplikatutako komunikazioari buruzko teoria. − Zeinu-mintzairari aplikatutako hizkuntzaren kontzeptuak. − Hizkuntzaren funtzioak zeinu-mintzairan.

• Hizkuntzalaritza konparatzailea zeinu-mintzaira espainiarrari aplikatuta. • Soziologia zeinu-mintzaira espainiarrari aplikatuta. • Psikolinguistika zeinu-mintzaira espainiarrari aplikatuta. • Nazioarteko zeinu-sistema: jatorria, ezaugarriak eta erabilera. • Hizkuntzalaritza-ikerketa zeinu-mintzairan. Jarrerazkoak: • Arazoak ebazteko prozesua sistematikoki burutzea. • Lana optimizatzea.

27

• Lanari loturiko betebeharrekiko konpromisoa izatea. • Interpretazio-jardueretan esku hartzen duten beste interpreteekin parte hartu eta lankidetzan aritzea. • Lana independenteki burutzea. • Giza harremanekiko interesa izatea. • Komunikazio enpatikoa. • Egoerari dagokion jokabide pertsonala. • Egoera berrietara egokitzea. • Gizarte eta kultura-desberdintasunen aurrean portaera berdina izatea. • Beste pertsona batzuetara moldatzeko gaitasuna. 8. lanbide-modulua. ZEINU-MINTZAIRA ESPAINIARRAREN APLIKAZIO-

EREMU PROFESIONALAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Bere lanbidean aritu daitekeen eremu desberdinetako terminologia espezifikoa

erabiltzea. 2. Arazo terminologikoak autonomiaz eta sormenez konpontzea. 3. Eremu espezifikoetako (hezkuntza, medikuntza, zuzenbidea, ekonomia, etab.)

interpretazioaren funtzioa espezializaziorako prozesu baten moduan aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Bere lanbidean aritu daitekeen eremu desberdinetako terminologia espezifikoa erabiltzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Medikuntza, hezkuntza, justizia eta ekonomia bezalako lanbide-eremuetako terminologia espezifikoa

ezagutzea. • Terminologia espezifikoa beti behar bezala interpretatua izan ez den interpretazio-adibide desberdinak

abiapuntutzat hartuz: − Dauden akatsak antzematea. − Interpretazioa zuzena zergatik izan ez den azaltzea. − Interpretazio zuzena egitea.

• Suposizio praktikoetan terminologia espezifikoa behar bezala interpretatzea. 2. Arazo terminologikoak autonomiaz eta sormenez konpontzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • ZMEk berezko dituen baliabideak arintasunez erabiltzea arazo terminologiko desberdinak planteatzen

dituzten interpretazio-egoerak autonomiaz eta sormenez konpontzeko; arazo horiek izan daitezke hitzez hitzeko itzulpena ezinezkoa izatea, korrespondentzia zehatzik ez izatea edo zeinurik ez izatea.

• Interpretazioaren berezko baliabideak arintasunez erabiltzea (glosategiak, fitxategi terminologikoak, etab.) arazo terminologiko desberdinak planteatzen dituzten interpretazio-egoerak autonomiaz eta sormenez konpontzeko (hitzez hitzeko itzulpena ezinezkoa izatea, korrespondentzia zehatzik ez izatea edo zeinurik ez izatea, etab.).

• Suposizio jakin batzuetan, lanbide-eremu desberdinetarako termino espezifikoak proposatzea, hizkuntzalaritzako eta interpretazioko era guztietako baliabideak erabiliz.

3. Eremu espezifikoetako (hezkuntza, medikuntza, zuzenbidea, ekonomia, etab.) interpretazioaren funtzioa espezializaziorako prozesu baten moduan aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

28

• Interprete espezializatu batek lanbide-eremu batean bete behar duen lana zein izan daitekeen azaltzea, bere lana zein lanbide-sektoretan garatuko lukeen eta honen onuradun zein izan daitezkeen adieraziz.

• Eremu espezifiko bateko interpretazio-egoera bat abiapuntutzat hartuz, (epaiketa bat, medikuaren kontsulta, etab.), eremu honen berezko terminologia eta espezializaziorako izango liratekeen terminologia-bankuak adieraztea.

c) Edukiak Prozedurazkoak: • Arazo terminologikoak konpontzea:

− Interpretazio-egoera identifikatzea. − Planteatzen duen arazo terminologikoa zein motatakoa den identifikatzea. − Zeinu-mintzaira espainiarraren berezko baliabideak aplikatzea. − Interpretazioaren berezko baliabideak aplikatzea. − Egoki bada, termino espezifikoak zehaztea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Interpretazioko jarduera burutzen den hezkuntzaren lanbide-eremu espezifikoko terminologia. • Arazo terminologikoak konpontzeko zeinu-mintzaira espainiarraren berezko baliabideak.:

− Daktilogia, parafrasia, konparaketa, perifrasia, neologismoak. • Arazo terminologikoak konpontzeko interpretazioaren berezko baliabideak:

− Glosategiak, fitxa terminologikoak, datu-bankuak. Jarrerazkoak: • Arazoak ebazteko prozesua sistematikoki burutzea. • Lana optimizatzea. • Lanari loturiko betebeharrekiko konpromisoa izatea. • Interpretazio-jardueretan esku hartzen duten beste interpreteekin parte hartu eta lankidetzan aritzea. • Lana independenteki burutzea. • Giza harremanekiko interesa izatea. • Komunikazio enpatikoa. • Egoerari dagokion jokabide pertsonala. • Egoera berrietara egokitzea. • Gizarte eta kultura-desberdintasunen aurrean portaera berdina izatea. • Beste pertsona batzuetara moldatzeko gaitasuna. 9. lanbide-modulua. ATZERRIKO HIZKUNTZA (INGELESA) a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Solaskidearekin atzerriko hizkuntzan ahoz komunikatzea, sektorearen barruan lanbide-

harreman bat mugatuko duten terminoak ezartzeko beharrezkoa den informazioa interpretatu eta transmitituz.

2. Atzerriko hizkuntzan idatzitako sektoreari buruzko informazioa interpretatu eta ama-hizkuntzara itzultzea, ekintza eta/edo zeregin egokiak burutzeko funtsezko datuak aztertuz.

3. Sektoreari dagozkion dokumentuak eta txostenak atzerriko hizkuntzan zuzen, zehaztasunez, koherentziaz eta kohesioz idatzi eta/edo betetzea, informazio orokorra edo zehatza eskatuz eta/edo emanez.

4. Atzerriko hizkuntzaren herrialdeko protokolo-arauak aztertzea, herrialde horrekin ezarritako lanbide-harremanetan irudi egokia eman ahal izateko.

b) Ebaluazio-irizpideak

29

1. Solaskidearekin atzerriko hizkuntzan ahoz komunikatzean, sektorearen barruan lanbide-harreman bat mugatuko duten terminoak ezartzeko beharrezkoa den informazioa interpretatu eta transmitituz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Sektoreari dagokion hiztegi espezifikoa identifikatzea. • Laneko bileretan, telefonoko elkarrizketetan eta tituluari dagozkion beste jarduera batzuekin

erlazionatutako beste egoera profesional batzuetan erabiltzen diren protokolo-formulak eta lexikoa deskribatzea.

• Hizkuntza profesionalean erabiltzen diren gramatika-egiturak aipatzea. • Sektoreari dagokion jarduera baten alderdi puntual bati buruzko informazioa eskatzea, ezarritako

arauak aplikatuz eta lexiko egokia erabiliz, simulatutako telefono-elkarrizketa batean nahiz aurrez aurreko elkarrizketa suposatu batean.

• Eskatutako informazioa ahalik eta zehaztapen eta zuzentasun handienarekin adierazteko behar diren formula eta lexikoak erabiliz ematea, simulatutako telefono-elkarrizketa batean nahiz aurrez aurreko elkarrizketa suposatu batean.

• Sektorean ohikoa den lanbide-jarduera batekin erlazionatutako mezu grabatu bat dezifratzeko funtsezko datuak identifikatzea.

• Simulatutako laneko bilera batean jasotako informazioa interpretatzea. • Simulatutako laneko bilera batean jasotako informazioa transmititzea, horretarako erregistro egokia

aukeratuz. • Informazio-trukean aktiboki parte hartzea. 2. Atzerriko hizkuntzan idatzitako sektoreari buruzko informazioa interpretatu eta ama-hizkuntzara itzultzean,, ekintza eta/edo zeregin egokiak burutzeko funtsezko datuak aztertuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Atzerriko hizkuntzaren eta ikaslearen jaiotizkuntzaren arteko korrelazio semantikoak identifikatzea. • Atzerriko hizkuntzaren herrialdeetako bateko aldizkari batean sektorearekin zerikusia duen sekzioa

edo sekzioak aukeratzea. • Atzerriko hizkuntzaren herrialdeetako bateko aldizkari batean sektorearen berezko terminologia

identifikatzea. • Atzerriko hizkuntzan idatzitako informazio-testu bateko funtsezko datuak aukeratzea. • Lehen sailkatutako datuak beren garrantziaren arabera sailkatzea. • Atzerriko hizkuntzan idatzita dagoen sektoreari dagokion informazio-testu bat laburtzea. • Lanbide-sektoreari buruzko testu idatzi bat itzultzea, kontsultarako material egokiaren laguntzarekin. 3. Sektoreari dagozkion dokumentuak eta txostenak atzerriko hizkuntzan zuzen, zehaztasunez, koherentziaz eta kohesioz idatzi eta/edo betetzean, informazio orokorra edo zehatza eskatuz eta/edo emanez, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Sektorearen berariazko merkataritza- eta kudeaketa-dokumentuen berezko terminologia banan-banan

aipatzea. • Merkataritza-korrespondentzian erabiltzen diren formulak azaltzea. • Sektorearen berariazko merkataritza- eta kudeaketa-dokumentuak lortutako datu eta informazioaren

arabera betetzea. • Lanbide-egoera jakin batean eskatutako hizkuntzaren alderdi formalak gutun bat, fax bat eta

orokorrean korrespondentzia idaztean aplikatzea. • Sektorearen berariazkoak diren aldez aurretik ezarritako formulak erabiltzea gutun bat edo antzeko

dokumentu bat idaztean. • Gutun bidez komunikatu nahi den informazioa antolatzea. • Suposizio desberdinetan jasotako datuetan oinarritutako txosten argi eta labur bat egitea

(Konferentzia, dokumentuak, mintegia, bilera, etab.), bere helburuaren eta/edo hartzailearen arabera aldez aurretik ezarritako egiturak eta loturak erabiliz.

30

• Dagokien jardueretan gizarte-, merkataritza- eta kudeaketa-protokoloa betetzea. 4. Atzerriko hizkuntzaren herrialdeko protokolo-arauak aztertzean, herrialde horrekin ezarritako lanbide-harremanetan irudi egokia eman ahal izateko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:. • Atzerriko hizkuntzaren herrialdean nagusi diren lanbide-azturak eta ordutegi-ohiturak adieraztea. • Atzerriko hizkuntzaren herrialdeko enpresa baten hierarkia-maila desberdinen artean dauden lanbide-

harremanetako protokoloak eta arauak identifikatzea. • Telefonoko elkarrizketa-suposizio batean, solaskidea identifikatzeko edo norbera identifikatzeko, deia

pasatzeko edo informatzeko nahiz informazioa jasotzeko, enpresaren irudi ona emanez. • Atzerrian lanbide-egonaldi suposatu bat antolatzea, jasotako datu eta informazioetan oinarrituz

herrialdearen berezko ohiturak, aztura profesionalak eta ohiko ordutegiak kontuan hartuz. • Atzerriko enpresa bati egindako bisitaldi suposatu batean, kidekoekin harremanak izatea, lanbide-

nortasunari egokitutako protokolo-arauak zuzen erabiliz. • Atzerriko enpresa baterako bisitaldia eragin duten puntuei buruzko informazioa jaso eta informatzea,

herrialde horretako lanbide-protokoloarekin bat datorren portaera izanez. • Atzerriko enpresa bateko kide baten egonaldi suposatu bat antolatzea norberaren herrialdean, jarduera-

programa baten prestaketan lagunduz eta parte hartuz. • Lanbide-bisitaldiaren plangintza egiten aktiboki laguntzea. • Herrialdeko gizarte- eta lan-egoerarekiko interesa erakustea. • Atzerriko hizkuntzaren protokoloetara moldatzea. • Norberaren itxura zaintzea lanbide-irudi serioa ematearren. • Beste usadio eta pentsamoldeak errespetatzea. c) Edukiak

I. multzoa: AHOZKO HIZKUNTZA Prozedurazkoak: • Grabatutako mezu bat jasotzea. • Telefono-dei bat egin eta jasotzea. • Elkarrizketa batean sektorearen esparruko informazioa elkarri ematea. • Simulatutako lan-bilera batean jasotako informazioa ahoz transmititzea. • Lankideekiko harremanetan protokolo-arauak aplikatzea bi herrialdeen artean simulatutako lanbide-

trukeetan. • Simulatutako lanbide-harreman batean laneko aginduak jaso eta bidaltzea, atzerriko hizkuntzaren

herrialdeko gizarte- eta lan-usadioetara moldatuz. • Lanbide-egoera batean elkarrizketarako formula egokiak erabiltzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Sektorearen berariazko terminologia. • Ahozko lanbide-komunikazioan erabiltzen diren formulak eta esamoldeak. • Ahozko hizkuntza formalak berezkoak dituen galderazko, baiezko eta ezezko formulak. • Atzerriko hizkuntzaren herrialdeetan nagusi diren lanbide-azturak eta ordutegi-ohiturak. • Atzerriko hizkuntzaren herrialdeko enpresa baten hierarkia-maila desberdinen artean dauden lanbide-

harremanetako protokoloak eta arauak. Jarrerazkoak: • Informazioa elkarri ematen aktiboki parte hartzea. • Herrialdeko gizarte- eta lan-egoerarekiko interesa azaltzea. • Atzerriko hizkuntzaren protokoloetara moldatzea. • Norberaren itxura zaintzea lanbide-irudi serioa ematearren. • Beste usadio eta pentsamoldeak errespetatzea.

31

II. multzoa: IDATZIZKO HIZKUNTZA Prozedurazkoak: • Atzerriko hizkuntzan idatzitako argitalpen batean sektorearekin zerikusia duen sekzioa edo sekzioak

eta informazio-testu bateko funtsezko datuak aukeratzea. • Aurrez aukeratutako datuak sailkatzea. • Atzerriko argitalpen batean sektorearen berezko terminologia identifikatzea. • Sektoreari buruzko testu bat idatziz laburbiltzea. • Sektoreari buruzko idazki bat itzultzea. • Sektorearekin zerikusia duten gutunak, faxak eta korrespondentzia idaztea. • Gizarte- eta lan-esparruan aurrez ezarritako gutun-formulak erabiltzea. • Lanbide-gai bati buruzko txosten argi eta labur bat egitea. • Elementu morfosintaktikoak lanbide-dokumentu baten lanketara egokitzea: perpausaren egitura, aditz-

denborak, lokarriak eta menderakuntza, forma inpertsonalak, boz pasiboa eta abar. • Simulazio batean, atzerrian lanbide-egonaldi bat planifikatzea eta/edo atzerriko enpresa bateko kide

baten bisitaldia planifikatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Sektorearen berariazko terminologia. • Korrespondentzian eta orokorrean idatzizko komunikazioan erabiltzen diren formulak, formatuak eta

esamoldeak. Jarrerazkoak: • Simulazio batean, lanbide-bisitaldi bateko jardueren programa egiten laguntzea. • Idatzizko komunikazioan merkataritza-protokoloa eta kudeaketakoa betetzea. • Lanean txukuna eta ordenatua izatea. 10. lanbide-modulua. LAN-PRESTAKUNTZA ETA -ORIENTABIDEA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Prebentzio- eta/edo babes-ekintzak zehaztea, titulazioan aipatzen diren ekintzek sortzen dituzten

arrisku-faktoreak eta osasunarentzako eta ingurumenarentzako ondorioak txikiagotuz. 2. Egoera simulatuetan, istripuaren lekuan oinarrizko osasun-neurriak berehala aplikatzea. 3. Lan-kontratazioaren modalitateak eta norberaren konturako langile gisa lan-munduratzeko prozedurak

aztertzea. 4. Lanbide-ibilbideak ezartzea, norberaren gaitasunak eta interesak identifikatuz eta eskueran dagoen

informazio publikoa erabiliz. 5. Lanaren lege-esparrua interpretatzea eta lan-harremanetatik ondorioztatzen diren eskubideak eta

betebeharrak bereiztea. 6. Estatuko eta EAEko egitura sozioekonomikoa identifikatzea, titulazioak aipatzen duen produkzio-

sektorearen neurria, osaera eta aurreikusitako bilakaera bereziki aztertuz. 7. Sektoreko enpresa esanguratsu baten oinarrizko antolamendu-egitura identifikatzea 8. Sektoreko ereduzko enpresa baten memoria ekonomikoaren parametro azpimarragarriak

interpretatzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Prebentzio- eta/edo babes-ekintzak zehaztu eta titulazioan aipatzen diren ekintzek sortzen dituzten arrisku-faktoreak eta osasunarentzako eta ingurumenarentzako ondorioak txikiagotzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

32

• Sektorean garatzen diren industria-prozesuetatik eratortzen diren ingurumenarentzako ondorioak azaltzea.

• Bere lan-eremuan ohikoenak diren arrisku-egoera eta/edo -faktoreak identifikatzea. • Sektorean ohikoak diren gaixotasun profesionalak, osasunari egindako kalteak eta/edo lan-istripuak

deskribatzea. • Aipatu diren lan-jardueren burutzapenean sortzen diren ohiko gaixotasun profesionalak, osasunari

egindako kalteak eta lan-istripuak sailkatzea. • Prebentzio- eta/edo babes-jarduneko teknika orokorrak bere lan-esparruan ohikoak diren arrisku-

egoera eta/edo -faktoreekin erlazionatzea. • Bere lan-esparruan ohikoenak diren arriskuei dagozkien prebentzio- eta/edo babes-jarduerak

proposatzea. • Lehen sorospenerako botikin bat egoera egokian edukitzea. • Enpresaren barruan eta kanpoan segurtasunaren alorrean eskuduntza duten organoak identifikatzea. • Ohiko prebentzio- eta/edo babes-elementuak egiaztatzea, ezarrita dauden arauak kontuan izanik. • Lana burutzerakoan ingurumenari egindako kalteak saihestu edo txikiagotzeko har daitezkeen

neurriak proposatzea. 2. Egoera simulatuetan, istripuaren lekuan oinarrizko osasun-neurriak berehala aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lanbidearen burutzapenean ohikoak diren lesio eta/edo istripuen aurrean jarduteko prozesua edo

protokoloa azaltzea. • Lesioak bizitzarentzat duten arriskuaren arabera sailkatzea. • Lesionatu bat baino gehiago daudenean edo pertsona batek lesio bat baino gehiago dituenean, esku-

hartzean lehentasuna nork duen identifikatzea. Hau egiteko irizpidea honakoa izango da: lehendabizi bizitzarentzat arrisku handiena duen lesioari arreta eskaintzea.

• Aurreko kasuan agertzen diren lesioen arabera aplikatu behar diren neurrien sekuentzia identifikatzea. • Osasun-tekniken exekuzioa egitea (erreanimazioa, inmobilizazioa, lekualdatzea...), ezarrita dauden

protokoloak aplikatuz. • Bidezko organismoetara deitzea zaurituta dauden pertsonak eraman eta zaintzeko. • Istripuren bat egonez gero, azkar eta eraginkortasunez jardutea. 3. Lan-kontratazioaren modalitateak eta norberaren konturako langile gisa lan-munduratzeko prozedurak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Norberaren konturako langile gisa jarduteko eraketa-prozesuan inplikatuta dauden erakundeak

adieraztea, burutu behar diren tramiteak azalduz. • Norberaren konturako langile gisa zergei eta Gizarte Segurantzari dagokionez dauden betebeharrak

deskribatzea. • Bere produkzio-sektorean (indarrean dagoen legeriaren arabera) dauden lan-kontrataziorako

modalitate desberdinak identifikatzea. • Kontratazio-modalitate desberdinak konparatzea, bakoitzaren ezaugarriak adieraziz (iraupena, soldata

edo beste edozein aldagai azpimarragarri kontuan izanik). • Sektorean normalki egiten diren kontratuak formalizatzea, dagozkien eredu ofizialetan. • Norberaren konturako langile gisa jartzearen ondoriozko zergei eta Gizarte Segurantzari loturiko

betebeharrei buruzko dokumentazioa betetzea inprimaki ofizialetan. • Langile autonomo gisa jartzeko egon daitezkeen finantzaketa-iturriak, dirulaguntzak eta/edo bestelako

abantailak ezagutzea. • Norberaren konturako langile gisa jartzeko beharrezko dokumentazioa betetzea inprimaki ofizialetan. • Norberaren konturako lana eta besteren konturako lana kontrastatzea, lan-munduratzeko modu posible

gisa. 4. Lanbide-ibilbideak ezartzean, norberaren gaitasunak eta interesak identifikatuz eta eskueran dagoen informazio publikoa erabiliz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

33

• Lortutako gaitasun, jarrera eta ezagutzetatik eratortzen den lanbide-balioa identifikatzea. • Bere eremuan dagoen lan-eskariaren baldintzak interpretatzea, lortutako lanbide-balioarekin

erlazionatuz. • Lan-munduratzeko aukerak izan ditzakeen zonako prestakuntza-eskaintzari eta enpresa-ehunari

buruzko informazio-iturriak erabiltzea, enplegu-eskaintzarekiko dituen iguripenei lotuta enpresaren datuak eta informazioa lortuz.

• Prestakuntza-premia osagarriak ondorioztatzea, dituen enplegu-aukerak zabaltzeko eta/edo behin enplegua lortu ondoren aberastasun profesionala lortzeko.

• Prestakuntza-ibilbideak ezartzea antzemandako beharren arabera. • Enplegua lortzeko teknikak prestatzea, elkarrizketak egitea, testak betetzea eta abar bezalako

simulazioen bidez. • Enplegu batean aurkezteko eta/edo eskaria egiteko dokumentuak lantzea. 5. Lanaren lege-esparrua interpretatzean eta lan-harremanetatik ondorioztatzen diren eskubideak eta betebeharrak bereiztean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lan-zuzenbidearen oinarrizko iturriak azaltzea (Konstituzioa, Langileen Estatutua, Europako

Batasunaren Arteztarauak, Hitzarmen Kolektiboa eta abar), dagozkion eskubideak eta betebeharrak bereiziz.

• Negoziazio kolektiborako bideak deskribatzea, negoziatu ohi diren aldagai garrantzitsuenak adieraziz: soldatak, segurtasuna eta higienea, produktibitatea eta abar.

• Besteren konturako langileentzako Gizarte Segurantzari eta INEMi (edo bere funtzioak bere gain hartzen dituen EAEko organismoari) lotutako prestazioak eta betebeharrak identifikatzea, kasu desberdinen arabera.

• Besteren konturako langile batentzako soldata-agiriak formalizatzea, suposizio desberdinetan oinarrituz.

• Hartzekoen likidazio batean agertzen diren kontzeptu desberdinak interpretatzea. • Suposizio desberdinetan oinarrituz hartzekoen likidazioak kalkulatzea. • Inprimaki ofizialetan errentaren aitorpen sinpleak betetzea, lortutako errendimendu desberdinak

identifikatuz eta zerga-zorra kalkulatuz. 6. Estatuko eta EAEko egitura sozioekonomikoa identifikatzean, titulazioak aipatzen duen produkzio-sektorearen neurria, osaera eta aurreikusitako bilakaera bereziki aztertuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Magnitude makroekonomiko nagusiak (BPG...) interpretatzea, eta hauen artean dauden erlazioak

azaltzea. • Produkzio-sektore desberdinak sailkatzea, bai eta hauek euskal ekonomian duten garrantzi erlatiboa

ere. • Bere produkzio-sektorearen egituraketa deskribatzea, hau da, bere tamaina, enpresen tamaina, kopurua

eta mota, populazio aktiboa, okupazio-tasa, eta abar, ezaugarri bereizgarriren bat ote dagoen adieraziz. • EAEn sektorearen informazioa eta egituraketa Estatuko gainontzekoarekin erlazionatzea, lan-

munduratze posible batetarako zonei buruzko datuak lortzeko moduan. • Sektorean aurreikusten den eboluzioa, hazkundea, egon daitezkeen aldaketa teknologikoak eta abar

adieraztea. 7. Sektoreko enpresa esanguratsu baten oinarrizko antolamendu-egitura identifikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Sektoreko kudeaketa-eredu esanguratsuaren deskribapena egitea • Sektoreko enpresa esanguratsu baten funtzio-arloen azalpena egitea. • Sektoreko enpresa baten oinarrizko organigrama interpretatzea, azpian dauden aginte- eta

komunikazio-erlazioak eta abar azalduz. • Suposizio bat eginez, enpresa baten egituran bere lanbideari loturiko funtzioak kokatzea. • Bere lanbideari datxezkion jardueren garapen normalean enpresa bateko funtzio-arlo desberdinekin

sortzen diren erlazio posibleak adieraztea.

34

• Bere jarduerak burutzerakoan enpresako beste sekzio batzuekin sortzen diren koordinazio-beharrizanak azaltzea.

8. Sektoreko ereduzko enpresa baten memoria ekonomikoaren parametro azpimarragarriak interpretatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Sektoreko enpresa bateko balantze baten eta galdu-irabazien kontu baten partida nagusiak azaltzea. • Aztergai dugun sektoreko enpresa baten suposizio batean finantza-egoera zehazten duten oinarrizko

ratioak (finantza-autonomia, kaudimena...) kalkulatu eta interpretatzea. • Sektoreko enpresa baten oinarrizko aurrekontuen egituraren eta hauek barne hartzen dituzten

kontzeptuen deskribapena egitea. • Sektoreko enpresa baten oinarrizko aurrekontuak interpretatzea. • Aurrekontuen lanketan laguntzea. • Egon daitezkeen finantzaketa-bideak bereiztea (autofinantzaketa, leasing...). c) Edukiak I. multzoa: SEGURTASUNA ETA OSASUNA Prozedurazkoak: • Laneko segurtasun eta osasunaren alorrean eskuduntza duten organismoak identifikatzea. • Arriskuen prebentzioa: prozedurak. • Lehen laguntzetarako botikina edukitzea. • Lesioen arriskuaren arabera esku hartzea: lehentasunak identifikatzea eta aplikatu beharreko neurriak

sekuentziatzea. • Osasun-teknikak gauzatzea. • Zaurituen ebakuazioa eta laguntza: antolaketa. • Lanbide-jardueraren ondorioz ingurumenari eragiten zaizkion kalteak gutxitzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lanbide-gaixotasunak, osasunari egindako kalteak eta lan-istripuak: arriskuaren araberako sailkapena. • Lesioak: bizitzarentzat duten arriskuaren araberako sailkapena. • Lehen laguntzak. • Ingurumena eta industria- edo zerbitzu-prozesuak. • Lanean babes- eta/edo prebentzio-teknikak. Jarrerazkoak: • Ingurumen-kontingentzietarako erantzunak emateko ekimena. • Talde-lanean jardutea istripuen eta osasunari egindako beste kalte batzuen prebentzioan lorpenak

izateko. • Lanbidearen burutzapenean arduraz jokatzea ingurumena babesteko. • Egon daitezkeen istripuen aurrean erantzun azkarra eta eraginkorra ematea. • Laneko arriskuen prebentziorako arauak errespetatu eta betetzea. • Prebentzioa osasunarentzako kalteak saihesteko baliabiderik eraginkorrena bezala baloratzea. II. multzoa: LAN-ESPARRUA Prozedurazkoak: • Eskuratutako gaitasun, ezagutza eta jarreretatik eratorritako balio profesionala identifikatzea. • Bere eremuko lan-eskariaren eskakizunak interpretatzea eta prestakuntza-beharrak ezagutzea. • Enplegua lortzeko teknikak eta dokumentuak prestatu eta lantzea. • Enpresa-ehunari eta prestakuntza-ahalbideei buruzko informazio-iturriak erabiltzea. • Bere hasierako prestakuntzaren prestakuntza-ibilbide osagarriak ezartzea. • Dagozkion eredu ofizialetako kontratu-modalitate desberdinak formalizatu eta alderatzea, horien

ezaugarrien arabera.

35

• Interpretazioa, kalkulua eta formalizazioa: hartzekoen likidazioa. Oinarrizko alokairuaren ordainagiria.

• Inprimakiak betetzea eta inplikatutako erakundeen zerrenda: norberaren konturako langile gisa ezarri eta funtzionatzea.

• Norberaren kontura ezartzeko finantzaketa-iturriak, dirulaguntzak eta/edo abantailak ezagutzea. • Norberaren konturako lana eta besteren konturakoa elkarrekin alderatzea. • Beste pertsonekiko eta erakundeekiko lan-munduratzetik eratortzen diren betebeharrak eta eskubideak

interpretatu eta betetzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lan-zuzenbidearen oinarrizko iturriak: konstituzioa, arteztarau komunitarioak, langileen estatutua eta

hitzarmen kolektiboa. • Kontratazio-modalitateak, indarrean dagoen legeriaren arabera. • Betebehar fiskalak eta gizarte-segurantzakoak norberaren konturako lanean. • Negoziazio kolektiboa. • Gizarte-segurantzaren eta INEMen sariak eta haiekiko betebeharrak norberaren konturako lanean. Jarrerazkoak: • Beste pertsonekiko eta erakundeekiko lan-munduratzetik eratortzen diren betebeharrak betetzea. • Lan-harremana erregulatzen duten arauak errespetatzea. • Behin enplegua lortu ondoren, prestakuntza osagarriaren eta/edo etengabekoaren beharra bere egitea. • Lanarekiko konpromisoa. III. multzoa: EKONOMIA-ESPARRUA Prozedurazkoak: • EAEn eta Estatuaren gainerakoan dagokion sektorea aztertu eta alderatzea. • Dagokion sektorean aurreikusitako eboluzioa balioestea. • Enpresa-egitura eta garatu beharreko jarduerei lotutako funtzioen kokapena interpretatzea. • Oinarrizko organigramak lantzea. • Lanbide-jarduera garatzean enpresaren beste sekzioekin koordinatzeko beharra antzematea. • Aurrekontuak lantzen laguntzea. • Sektoreko ereduzko enpresa baten oinarrizko ekonomia- eta finantza-ratioak kalkulatu eta

interpretatzea. • Lanbide-jardueren garapenari buruzko oinarrizko aurrekontuak interpretatzea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Magnitude makroekonomiko nagusiak eta horien arteko erlazioa. • Produkzio-sektoreak eta horien ekarpena Euskal Herriko eta Estatuaren gainerako ekonomian. • Titulazioari dagokion produkzio-sektorea: konfigurazioa eta aurreikusitako eboluzioa. • Dagokion sektoreko ereduzko enpresa baten funtzio-arloak eta horien arteko erlazioak. • Sektorearen kudeaketa-eredu adierazgarria. • Balantzearen galera- eta irabazi-kontuaren partida nagusiak sektoreko ereduzko enpresa batean. • Enpresa baten oinarrizko aurrekontuak: egitura eta kontzeptuak. • Finantzaketa-motak: oinarrizko eskemak.

Jarrerazkoak: • Laneko bileretan bat etortzeko konpromisoa eta interesa. • Enpresaren beste sekzioek garatzen duten lanarekiko errespetua. • Bestelako sailekin koordinatzeko beharra bere egitea. 11. lanbide-modulua. KALITATEA ETA ETENGABEKO HOBEKUNTZA a) Amaierako gaitasunak

36

Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. “Kalitatearen” kontzeptua, esanahia eta bilakaera historikoa aztertzea, tituluari dagokion lanbide-

sektore edo -eremuari dagokionez bereziki. 2. Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta hauen funtzioak eta alderdirik bereizgarrienak

aztertzea, lanbide-jarduera edo -burutzapenari lotuz. 3. Lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako prozesu edo funtzio esanguratsuetan kalitatea etengabe

hobetzeko proiektu edo ekintzetan parte hartzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. “Kalitatearen” kontzeptua, esanahia eta bilakaera historikoa aztertzean (tituluari dagokion lanbide-sektore edo -eremuari dagokionez bereziki), ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Kalitatearen kontzeptuaren bilakaera historikoa deskribatzea, tituluari dagozkion jarduera

esanguratsuei eta sektoreari lotuta. • Erabateko Kalitateko eredu baten oinarrizko funtsak eta printzipioak identifikatzea. • Europako Erabateko Kalitateko ereduaren bereizgarriak diren funtsezko alderdi eta elementuak

identifikatzea.

2. Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta hauen funtzioak eta alderdirik bereizgarrienak aztertzean (lanbide-jarduera edo -burutzapenari lotuz), ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Bere lanbide-eremuari dagokionez, kalitatea ziurtatzearen helburuak identifikatzea, arauen beharrak

ondorioztatuz. • Kalitatea ziurtatzeko arauen (Europakoak bereziki) edukia interpretatzea. • Prozesuetan kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak bere lanbide-eremuko jarduerarik

esanguratsuenekin lotzea. 3. Lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako prozesu edo funtzio esanguratsuetan kalitatea etengabe hobetzeko proiektu edo ekintzetan parte hartzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Suposizio erreal edo simulatuetan:

− Esku-hartze eta hobekuntzarako aukera-arloak identifikatzea. − Oinarrizko kalitate-erremintak erabiltzea. − Lanbide-harremanen hobekuntzan eta jardueren garapenean inplikatzeko azturak hartzea. − Etengabeko hobekuntzan oinarritutako soluzioetan esku hartzea. − Etengabeko hobekuntzan oinarritutako eta bere lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako soluzio edo

planak ezartzearen emaitzak ebaluatzea. c) Edukiak • Kalitatearen kontzeptuaren bilakaera historikoa deskribatzea, tituluari dagozkion jarduera

esanguratsuei eta sektoreari lotuta. • Erabateko Kalitateko eredu baten oinarrizko funtsak eta printzipioak identifikatzea. • Europako Erabateko Kalitateko ereduaren bereizgarriak diren funtsezko alderdiak eta elementuak

identifikatzea. • Bere lanbide-eremuari dagokionez, kalitatea ziurtatzearen helburuak identifikatzea, arauen beharrak

ondorioztatuz. • Kalitatea ziurtatzeko arauak (Europakoak bereziki) interpretatzea. • Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta komunikazioaren, irudiaren eta soinuaren sektoreko

prozesu eta jarduerarik esanguratsuenekiko loturak identifikatzea.

37

• Tituluari dagokion lanbide-gaitasunaren prozesu edo jarduera esanguratsu baten edo batzuen datuetatik eta gainerako aldagai deskribatzaileetatik abiatuta eta guztia sektoreko balizko enpresa batean kokatuta: − Esku-hartze eta hobekuntzarako aukera-arloak identifikatzea. − Oinarrizko kalitate-erremintak erabiltzea. − Harremanetan eta jardueren garapenean hobekuntza pertsonaleko jarrerak eta azturak hartu eta

ezartzea. − Bere mailan, etengabeko hobekuntzan oinarritutako soluzioetan esku hartzea. − Etengabeko hobekuntzan oinarritutako eta bere lanbide-eremuari lotutako soluzio edo planak

ezartzearen emaitzak ebaluatzea. 12. lanbide-modulua. LANTOKIKO PRESTAKUNTZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Interpretazioko zerbitzuak antolatu eta prestatzeko zeregin espezifikoak burutzea. 2. Zerbitzu indibiduala edo taldekoa behar den egoeretan interpretazio zuzena eta

alderantzizkoa, aldi berekoa eta esan ostekoa egiteko zerbitzua burutzea. 3. ZMEri, NZSri eta pertsona itsu-gorren erabiltzen dituzten komunikazio-mota

desberdinei dagozkien adierazpen-moduak aplikatzea, gertatzen diren komunikazio-egoera desberdinetara egokituz.

4. Elkarte gor edo itsu-gorrean burutzen diren eta elkartearekin berarekin erlazioa duten jarduerak antolatzen eta garatzen laguntzea (hitzaldiak, antzerkia, itsuen edo itsu-gorren elkarte baten administrazio- nahiz gizarte-kudeaketak, etab.).

5. Lanbide-arauak eta norberaren segurtasunerako arauak betez jardutea eta bere lanbideari atxikitako jardueretan erabiltzen diren material, ekipo eta instalazioen segurtasun-arauak betetzea.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Interpretazioko zerbitzuak antolatu eta prestatzeko zeregin espezifikoak burutzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Interpretazio-zerbitzu bat antolatzea eskatzen duen egoera jakin batean:

− Beharrezkoa den informazioa jasotzea. − Interprete desberdinak, prestatzeko eta atseden hartzeko zonak, etab. Kokatzeko behar diren

espazioak aztertzea eta egoera horretan esku hartzen duen interprete bakoitzak izan ditzakeen esku hartzeko denborak eta txandak aztertzea.

− Baliabide teknikoak egiaztatzea. − Interpretazio-jardueren garapen egokia kontrolatzea. − Aurrekontuak eta beharrezkoa den gainerako dokumentazioa prestatu eta aurkeztea.

2. Zerbitzu indibiduala edo taldekoa behar den egoeretan interpretazio zuzena eta alderantzizkoa, aldi berekoa eta esan ostekoa egiteko zerbitzua burutzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Komunikazio-kasu batean pertsona gor, itsu-gor eta/edo entzuleek igorritako edo hauei igorritako

mezuak zehaztasunez, xehetasunez, koherentziaz eta sormenez interpretatzea egoera desberdinetan (sendagilearen kontsulta, elkarrizketa, bilera, hitzaldia, mintegia, eztabaida, etab.): − Aldi bereko interpretazio zuzenaren teknikak erabiltzea. − Esan osteko interpretazio zuzenaren teknikak erabiltzea. − Aldi bereko alderantzizko interpretazioaren teknikak erabiltzea. − Esan osteko alderantzizko interpretazioaren teknikak erabiltzea.

38

3. ZMEri, NZSri eta pertsona itsu-gorren erabiltzen dituzten komunikazio-mota desberdinei dagozkien adierazpen-moduak aplikatzean, gertatzen diren komunikazio-egoera desberdinetara egokituz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Pertsona gor eta itsu-gor desberdinekin harremanak ezartzeko egoera batean:

− Informazioa transmititu edo lortzea. − Zerbitzu bat hitzartzea. − Emandako zerbitzua azaltzea.

4. Elkarte gor edo itsu-gorrean burutzen diren eta elkartearekin berarekin erlazioa duten jarduerak antolatzen eta garatzen laguntzean (hitzaldiak, antzerkia, itsuen edo itsu-gorren elkarte baten administrazio- nahiz gizarte-kudeaketak, etab.), ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Talde-esparruekin erlazionatutako elkarte bateko edo bestelako edozein erakundek antolatuta egonik,

pertsona gor edo itsu-gorrekin zerikusia duen jarduera batean esku hartzea; emandako zerbitzuari buruz gutxienez ondokoak barne hartuko dituen ebaluazio bat egitea: − Lortutako komunikazio-maila. − Lortutako ulerpen-maila. − Erabiltzailearen autonomia.

5. Lanbide-arauak eta norberaren segurtasunerako arauak betez jardutean eta bere lanbideari atxikitako jardueretan erabiltzen diren material, ekipo eta instalazioen segurtasun-arauak betetzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Interpretazioko jarduera desberdinak garatzean norberaren eta taldearen segurtasun eta higienerako

arauak une oro betetzea. • Jardueraren garapenarekin erlazionatutako gatazkak identifikatzea. • Egoera gatazkatsuak baloratzea, hauek ebazteko neurri egokiak iradokiz eta proposatuz. • Kode deontologikoa eta lanbide-arauak aplikatzea. • Pertsona gor eta itsu-gorrekin ezarritako harremanetan jarrera ulerkorra eta errespetuzkoa adieraztea. c) Edukiak Ikastetxeak “lan-egoeretan” kokatutako jarduera gisa finkatuko ditu edukiak, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak argitaratutako Lantokiko prestakuntza lanbide-modulua diseinatzeko curriculum-esparruaren arabera. 3.3. Heziketa-zikloaren sekuentziazioa eta denboralizazioa 3.3.1. Iraupenak Lanbide-modulua Oinarrizko

iraupena Iraupen finkoa

1. Zeinu-mintzaira espainiarraren (ZME) interpretazio-teknikak aplikatzea

254 ordu 270 ordu

2. Pertsona itsu-gorren gidaritza eta interpretazioa 96 ordu 130 ordu 3. Nazioarteko zeinu-sistemaren interpretazioa (NZS) 90 ordu 95 ordu 4. Zeinu-mintzaira espainiarra (ZME) 254 ordu 270 ordu 5. Zeinu-mintzairari aplikatutako gorputz-adierazpena 90 ordu 130 ordu 6. Populazio gor eta itsu-gorraren psikosoziologia 80 ordu 90 ordu 7. Zeinu-mintzairari aplikatutako hizkuntzalaritza 160 ordu 185 ordu 8. Zeinu-mintzaira espainiarraren aplikazio-eremu profesionalak 130 ordu 170 ordu 9. Atzerriko hizkuntza (ingelesa) 110 ordu 160 ordu

39

10. Lan-prestakuntza eta -orientabidea (LPO) 60 ordu 60 ordu 11. Kalitatea eta etengabeko hobekuntza (KEH) 40 ordu 40 ordu 12. Lantokiko prestakuntza (LP) 336 ordu 400 ordu

Guztira 1.700 ordu 2.000 ordu 1. Ikastetxe bakoitzak curriculum-proiektua bere gizarte- eta ekonomia-ingurunera eta

ikasleen ezaugarrietara egokitzeko, ikastetxeek beren esku izango dute guztizko ordutegiaren %15 ─kasu honetan 300 ordu─ eta ordu-kopuru hau lanbide-modulu desberdinetan banatu ahal izango dute, baldin eta irakaskuntza desberdinak eskaintza oso baten parte badira.

Horrenbestez, modulu bakoitzerako ezarritako oinarrizko iraupena errespetatu egin

beharko da eta aurrerago azalduko diren irizpideen arabera gehitu ahal izango da. 2. Irakaskuntzak eskaintza partzial bateko parte badira, iraupen finkoa ezarri da

modulu bakoitzerako eta ezin izango da aldatu. 3. Moduluen behin betiko iraupenek, hau da, ikastetxeak berak esleitu behar duen

denbora banatu ondoren, heziketa-zikloak irauten dituen 2.000 orduak osatu beharko dituzte guztira.

4. Ikastetxeetako curriculum-proiektu desberdinetan oreka egokia gordetzeko asmoz,

eskaintza osoko modalitatea jarraitzen duten irakaskuntzek ondoko zehaztapena errespetatu beharko dute: lanbide-moduluek ezin izango dute oinarrizko iraupena 64 ordu baino gehiagotan gehitu, Zeinu-mintzaira espainiarraren (ZME) interpretazio-teknikak aplikatzea, Zeinu-mintzaira espainiarra (ZME) eta Zeinu-mintzairari aplikatutako hizkuntzalaritza moduluak izan ezik, hauek, bidezko hartzen bada, 96 ordutan gehitu ahal izango dira-eta.

5. Ikastetxean bertan garatu beharreko Lantokiko prestakuntza lanbide-moduluko fase

desberdinen iraupenek ez dute ikastetxeak modulu honetarako ezartzen duen behin betiko iraupenaren %10 gainditu behar.

3.3.2. Sekuentziazioa Heziketa-zikloaren sekuentziazioan 1. Eskaintza osoan: • Lantokiko prestakuntza moduluaren iraupenaren gutxienez %65 gaitasun-atalei

loturiko modulu guztien irakaskuntzak amaitu ondoren eman beharko da. 2. Eskaintza partzialean: • Lantokiko prestakuntza modulua heziketa-zikloa osatzen duten gainerako moduluak

egiaztatu direnean (ondorio horretarako finkatutako bide desberdinen bidez) soilik eman beharko da.

4. Irakasleak

40

4.1. “Zeinu-mintzairaren interpretazioa” heziketa-zikloko lanbide-moduluetan irakaskuntza-atribuzioa duten irakasleen espezialitateak a) LOGSEko 33.2 artikuluan aurreikusten direnetako “Irakasle espezialista” batek irakatsi beharko du ondoko lanbide-modulu hau: • Zeinu-mintzaira espainiarraren (ZME) interpretazio-teknikak aplikatzea. • Pertsona itsu-gorren gidaritza eta interpretazioa. • Nazioarteko zeinu-sistemaren interpretazioa (NZS). • Zeinu-mintzaira espainiarra (ZME). • Zeinu-mintzairari aplikatutako gorputz-adierazpena. • Populazio gor eta itsu-gorraren psikosoziologia. • Zeinu-mintzairari aplikatutako hizkuntzalaritza. • Zeinu-mintzaira espainiarraren aplikazio-eremu profesionalak. b) Bigarren Irakaskuntzako irakasleen kidegoan “Ingelesa” espezialitatea duten irakasleek ondoko lanbide-modulu hauek irakats ditzakete: • Atzerriko hizkuntza (ingelesa). c) Bigarren Irakaskuntzako irakasleen kidegoan “Lan-prestakuntza eta -orientabidea” espezialitatea duten irakasleek ondoko modulu hauek irakats ditzakete: • Astialdiko eta gizarte-heziketako enpresa txikien antolamendua eta kudeaketa. • Lan-prestakuntza eta -orientabidea. • Kalitatea eta etengabeko hobekuntza. d) Heziketa-ziklo bereko beste lanbide-moduluren bat irakasten duten a) atalean adierazitako espezialitatea duten irakasleek ondoko modulua ere irakats dezakete: • Lantokiko prestakuntza. 4.2. Titulazioen baliokidetasunak irakaskuntzan aritzeko 4.2.1. “Lan-prestakuntza eta -orientabidea” espezialitateari dagozkion lanbide-moduluak irakasteko, doktore-, ingeniari-, arkitekto- edo lizentziatu-tituluen eta ondoko tituluen arteko baliokidetasuna ezartzen da irakaskuntzan aritzeko: • Enpresa-zientzietan diplomatua. • Lan-harremanetan diplomatua. • Gizarte-lanean diplomatua. • Gizarte-hezkuntzan diplomatua. • Kudeaketa eta administrazio publikoan diplomatua. 5. Irakaskuntza hauek emateko gutxieneko baldintzak 5.1. Espazioak Apirilaren 30eko 777/1998 Errege Dekretuko 19. artikuluaren arabera, “Zeinu-mintzairaren interpretazioa” goi-mailako Lanbide Heziketako heziketa-zikloak ondoren

41

adierazitako gutxieneko espazioak eskatzen ditu dekretu honek definitzen dituen irakaskuntzak emateko. Prestakuntza-espazioa Azalera

20 ikasle (m2) Erabilera-maila

(%)

Gizarte-zerbitzuetako lantegia .................................................. 90 80

Gela balioanitza ........................................................................ 40 20

“Erabilera-mailak” ikasle-talde batek oinarrizko irakaskuntzak irakasteko espazioa zenbat orduz okupatzea aurreikusten den adierazten du; alabaina irakaskuntza hauen guztizko iraupenarekiko ehunekoetan adierazten da. Horrenbestez, ikastetxeek curriculumaren guztizkoa ezartzeko definitzen dutenerako orientagarria da. “Erabilera-mailak” onartutako marjinan, heziketa-ziklo bereko edo beste ziklo batzuetako edo beste hezkuntza-etapa batzuetako beste ikasle-talde batzuek okupatu ahal izango dituzte ezarritako prestakuntza-espazioak. Dena dela, prestakuntza-espazioei lotutako ikaskuntza-jarduerak (erabilera-mailak adierazitako okupazioarekin) antzeko beste prestakuntza-jarduera batzuetarako erabilitako azaleretan ere burutu ahal izango dira. Identifikatutako prestakuntza-espazio desberdinak ez dira zertan itxitura bidez bereizi behar. 6. Sarbideak eta/edo ibilbideak Heziketa-ziklo honetan onartua izateko, batxilergoko ondoko modalitate hauek izango dute lehentasuna: • Batxilergoko edozein modalitate. 6.1. Unibertsitate-ikasketetarako sarbidea: • Itzulpengintzan eta interpretazioan lizentziatua. • Filologian lizentziatua. (Espezialitate guztiak). • Irakaslea. (Espezialitate guztiak). • Gizarte-lanean diplomatua. • Gizarte-hezkuntzan diplomatua. • Logopedian diplomatua. • Erizaintzan diplomatua. • Podologian diplomatua. • Turismoan diplomatua. 7. Konbalidazioak eta korrespondentzia 7.1. Lanerako Lanbide Heziketarekin konbalida daitezkeen lanbide-moduluak • Zeinu-mintzaira espainiarraren (ZME) interpretazio-teknikak aplikatzea. • Pertsona itsu-gorren gidaritza eta interpretazioa. • Nazioarteko zeinu-sistemaren interpretazioa (NZS). • Zeinu-mintzaira espainiarra (ZME).

42

• Zeinu-mintzairari aplikatutako gorputz-adierazpena. • Zeinu-mintzaira espainiarraren aplikazio-eremu profesionalak. 7.2. Lan-praktikarekin korrespondentzia izan dezaketen lanbide-moduluak • Zeinu-mintzaira espainiarraren (ZME) interpretazio-teknikak aplikatzea. • Pertsona itsu-gorren gidaritza eta interpretazioa. • Nazioarteko zeinu-sistemaren interpretazioa (NZS). • Zeinu-mintzaira espainiarra (ZME). • Zeinu-mintzairari aplikatutako gorputz-adierazpena. • Zeinu-mintzaira espainiarraren aplikazio-eremu profesionalak. • Lan-prestakuntza eta -orientabidea. • Lantokiko prestakuntza.

ZEINU-MINTZAIAREN INTERPRETAZIOKO DIAGNOSI IRUDIETAKO … · • Ahozko gaztelania eta dagokion...

Documents

Transcript of ZEINU-MINTZAIAREN INTERPRETAZIOKO DIAGNOSI IRUDIETAKO … · • Ahozko gaztelania eta dagokion...