VicensVives Haur- eta gazte- LITERATURA6 LITERATURA 1. Sheila Sei Afari Inga Moore Umorezko ipuina...

Haur- eta gazte-

Eltzetxoa Tantaia

VicensVives

LITERATURA

Ctlg_Lite_EUSK_2013_TRIPA 19/04/13 10:26 Página 1

2 LITERATURA

Haur- eta gazte-Literatura

Altzetxoa eta Tantaia bildumek literatura-kalitateak, aurkezpenformal erakargarriak eta irudi ugarien bikaintasunakezaugarritzen dituzten irakurgaiak biltzen dituzte. Sail batek etabesteak maila handiko egileen lana eskaintzen dute, bai itzulpen

zainduetan, bai ardura handiz egindako egokitzapen ederretan ageri dena.

Eltzetxoa eta Tantaia bildumetan Oscar Wilde, A. Conan Doyle, David McKee,Daniel Defoe eta Charles Dickensen tankerako idazleen kontakizunakargitaratzen dira, eta beren istorioen edertasunarekin hunkitzeaz gainera,gizakiaren nolakotasunari buruzko irakasgai jakingarriak ematen dizkigute.

Literatura-genero guztietako erakusgaiak aurki daitezkeen bilduma hauetan,bereziki nabarmentzen da solidarioak izateko eta nork bere buruan sinestenikasteko premia: horra polizia-kontakizunen misterioa eta suspentsea,umorezko ipuinen komikotasuna eta freskotasuna, zientzia-fikzioarenmirariak, fantasmen istorioen izumena, animalien alegien asmamenzelebrea…

Bilduma hauek literaturaren funtsa osatzen duenaren gainean oinarritzendira: arreta berezia ematen zaie hizkuntzari eta istorio liluragarriei, irakurlegazteen ikusmira zabal dezaten, beren burua ulertzen lagun diezaieten, bestebizitza batzuk biziaraz diezaieten, era horretan berena aldatu, eta beste mundubatzuk aurkitzeko, beren mundua hobetzearren. Eltzetxoa eta Tantaiabildumek, oroz gain, irakurketaren plazera handitu eta irudimena etafantasia nahi dituzte bultzatu. Baina, aldi berean, irakurritakoarengaineko hausnarketa ere eragin nahi dute, neska-mutilenliteratura-zaletasuna lantzen lagunduz eta hizkuntza-ondarea zabalduz.

E


Eltzetxo a . . . . . . . . . . . . . . . 4Bal i o -taula . . . . . . . . . . . . 14

Tantaia . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Bal i o -taula . . . . . . . . . . . . 15

AurkibideaVicensVives


4 LITERATURA

Ale guztiek daukategidaliburu didaktiko bat

Lltzetxoa bilduma irakurtzen

hasten ari diren neska-mutilentzatdago pentsatua. Hori dela-eta,

testuak zailtasunik gabeko hizkerandaude idatziak, ez dira oso luzeak, etaletrak, berriz, neurri ederra du.

Irakurketa bi bider atseginagoa izan dadin,liburuek irudi asko dute, nazioartekoospea duten artistek eginak.

Ale guztiek dute jarduera-atal bat, eta atalhorren bidez irakurle gazteek honakohauek lortzea nahi da:

– Istorioaren ulerpena sendotzea.

– Liburuak dauzkan balioak bereganatzea.

– Kontakizunetik sortzen direniradokizunetatik abiatuta, sorkuntza-ahalmena garatzea.

Liburu batzuk, azkenik, eskuzko letranargitaratzen dira, eta tamaina handiagoan.

Eltzetxoa

E

Kontakizunaren ulerpenasendotzea da jarduera guztienxedea, eta, aldi berean,ludikoak dira.

Koloretako irudi ugariak irudigilenazional eta atzerritar ospetsuekeginak dira.


LITERATURA 5

VicensVives

Literatura-testua osoerraz irakur daitekeenletra batean emana dago.


6 LITERATURA

1. Sheila Sei AfariInga Moore

Umorezko ipuina

Sheila katu bihurriak sei nagusi dauzka, seietxetan bizi da eta egunero sei aldiz afaltzen du.Nagusi bakoitzak katua berea eta berea bakarrikduela uste du, eta, hala, Sheila primeran bizida… egun batean katarroa harrapatu etaalbaitaria trikimailuaz konturatzen den arte!

2. Malkoen lapurraCarol Ann Duffy

Ipuin fantastikoa

Gauero-gauero, malkoen lapur ikusezinak zilar kolorekozaku bat hartzen du lepoan, haurren bat negarrezaditzen duen etxe guztietara joaten da, haurrei malkoaklapurtu eta bere zakuan sartzen ditu. Baina zer egiten dubere zaku ikusezinean pilatzen dituen malko guztiekin?Eta zergatik miresten ditu, beste guztien gainetik,tristuraz negar egiten duten haurren malkoak?

Eltz

etxo

a

6 urtetik aurrera ISBN: 978-84-682-1646-1 6 urtetik aurrera ISBN: 978-84-682-1647-8

5. Sakela magikoaRoberto Piumini

Ipuin moralak

Ipuinotan pirata bihotz-zabal baten eta gaizki hazitakoprintze baten istorioa jakingo dugu, bere nagusia ernegatzendaukaten bi oinena eta hegan egin nahi zuen asmalarixaloarena… Ipuin batzuk prosan kontatzen dira eta bestebatzuk bertsotan, batzuk umorezkoak dira eta besteakmiragarriak… Baina gauza bat partekatzen dute denek,balio moralen defentsa: guztiok egiten dute esku-zabaltasuna,esker ona, elkartasuna, tolerantzia eta dibertsitatearen alde.

8 urtetik aurrera ISBN: 978-84-682-1649-2

6. Mamuen gabon-gauaCharles DickensEgokitzapena: José MaríaPérez Zúñiga

Kontakizun fantastikoa eta morala

Ebenezer Scrooge zaharra erremediorik ez duen agureberekoi bat da, bere enplegatua esplotatzen duena etabesterengan sekula pentsatzen ez duena. Baina gabon-gau batean zenbait fantasma agertzen zaizkio, munduabere laguntzaren eta maitasunaren premiaz daudenpertsonez betea dagoela jakinaraziz… eta betikoaldatuko da agure zikoitzaren bihotza.


PRESTATZEN LASTER

ARGITARATZEKO


LITERATURA 7

Eltz

etxo

a

3. Pirata izan nintzenekoaMelinda Long

Abentura- ipuina

Julian txikiak bere bizitzako abentura bizitzen duTxirkorda-Bizarren piratek altxor bat lurperatzeralaguntzeko eskatzen dioten egunean. Piraten itsasontzian,Julianek primeran pasatzen du: itsaslapurren hizkerazelebrea ikasten du, haien manera zakarrak imitatzenditu, eta nahi duena besterik ez du jaten, inork errietarikegin gabe.

6 urtetik aurrera ISBN: 978-84-682-1650-8 6 urtetik aurrera ISBN: 978-84-682-1648-5

8. Xalba koartza eta Euxebi azeriLaurence Tichit

Alegia

Xalba koartza eta Euxebi azeri bizilagunak dira, baina ezlagunak. Harritzekoa ere ez da, hain desberdinak dira!Sukaldean aritzea, baratzea zaintzea eta igerilekuanbainatzea gustatzen zaio Euxebiri; Xalbari, berriz, ura ezzaio gustatzen, zoratzen ibiltzen da zabuan eta sukaldeaezin du ikusi. Egia da, Xalba eta Euxebi oso desberdinakdira lagunak izateko… Edo beraiek hala diote behintzat…


7. Ilargiaren estaltzaileaÉric Puybaret

Ipuin fantastikoa eta solidarioa

Nino oso suerte oneko mutila da. Ilargiaren estaltzailea izen-datu berri dute. Aurrerantzean, gauero-gauero ilargiaren par-te bat estali beharko du, guk txikitzen eta handitzen ikus de-zagun. Zoritxarrez, azkeneko unean, bere lantokira heganiristen laguntzen dion pastilla txikia galtzen du Ninok! Herri-ko bizilagunek lagundu egingo diotela erabakitzen dute, etamodu horretan ezer ez dela ezinezkoa gertatzen erakutsikodigute, baldin taldean lan egiten badugu.


4. KonkistatzaileakDavid McKee

Ipuin morala

Mundu erdia konkistatu ondoren, herrialde ahaltsu batekoJeneralak herrialde txiki batez jabetzea erabaki du. Jenera-laren osteek herrialde hura inbaditzen dutenean ordea, he-rritarrek beren etxeetara gonbidatzen dituzte soldaduaketa beren ohiturak erakusten dizkiete. Handik aurrera, de-na aldatuko da konkistatzaileen herrian… Ipuin hau belizis-moaren kontrako eta anaitasunaren aldeko alegatu bat da.


8 LITERATURA

Jarduerak hiru sailetan zatituakdaude, eta irakurketari probetxurikhandiena ateratzen dion gida errazaeta entretenigarria dira.

Koloretako irudi ugariakirudigile nazional eta atzerritarospetsuek eginak dira.

Ale guztiek daukategidaliburu didaktiko bat

Tantaia

Eestu literarioa oso erraz irakurdaitekeen letra batean emana dago.Koloretako irudi ugariak irudigile

nazional eta atzerritar ospetsuek eginakdira.

Oharrak oso modu argi eta errazeandaude adieraziak.

Jarduerak irakurketaren osagarri gisaeskaintzen dira, eta hiru ataletanegituratuak daude:

– «Ulerpena» edo «Argumentua»atalean, ekintza aurrera daramatengertaerak edo egoera nagusiakberrikusten dira.

– «Iruzkina» eta «Adierazpena»ataletan, obraren azaleko ulerpenagainditu nahi da, eta, irakurketabakoitzari dagokion adinarenarabera, hausnarketa egiten dapertsonaiez, gaiez, balio etikoez, etab.

– «Sorkuntza» eta «Adierazpena»ataletan, obraren inguruko jarduerasortzaileak proposatzen dira, noladiren: testu idatziak osatzea,debateak, eztabaidak eta antzezpenakegitea, etab.

T


LITERATURA 9

Oharrak oso modu argi etaerrazean daude adieraziak.

Literatura-testua oso erraz irakurdaitekeen letra batean emana dago.

VicensVives


10 LITERATURA

Tant

aia

1. Ametsen ahotsaeta beste ipuin miragarri batzuk

Hugh Lupton

Ipuin tradizionalak eta fantasiazkoak

Nola izan liteke itsu batek ehiztari batek baino hobeto ikustea?Litekeena al da euriarekin opilak botatzea eta arrainak basokobelarretan igeri ibiltzea? Liburu honetako istorio liluragarriekgauza interesgarriak jakinarazten dizkigute: pertsona zuhurga-beek arazoak ekar ditzaketela, ametsetan sinestea ez dela betigauza burugabea, eta pertsonarik jakintsuena buruko begiekinikusten duena dela… eta bihotzeko begiekin ikusten duena.


2. Erraldoi berekoiaeta beste ipuin batzuk

Oscar Wilde

Ipuin moralak eta fantastikoak

Liburu honetan daude bilduak Oscar Wilderenipuinik ederrenak eta hunkigarrienak, balio moralnagusiak ageri dituzten kontakizunak. Ipuinotakoprotagonistek, berekoitasunari uko eginez,atseginak eta eskuzabalak direnean etagainerakoen ongiarengatik arduratzen direneaneskuratzen dute zoriona eta maitasuna.


5. Greziar mitoakMaria Angelidou

Kontakizun mitologikoak

Mitologiaren magia eta edertasuna osorik ageri diraislatuak bizitasun xarmagarriz berridatzi diren bildumahonetako hamaika mito grekoetan. Liburu honetankontatzen dira, beste istorioen artean, nola borrokatuzen Teseo Minotauroaren kontra, Pandoraren kutxarenelezaharra, Ikaroren zoritxarreko hegaldia, Orfeokinfernura egin zuen bidaia eta Ulisesek Troiako gerraamaitzeko erabili zuen egurrezko zaldiaren maltzurkeria.


6. Isatsetik tirakaMary Hoffman

Animalien elezaharrak eta ipuinak

Zer gertatzen da otso tripaundi batek ardirik potzoloenajan nahi duenean? Eta azeri bat, oso bizkorra delaesanez, karramarro baten aurrean harrokeriandabilenean? Liburu honetan hamaika istorio atseginageri dira, bizi-biziak, eta bertan irakurleak deskubritukodu, batek argiustearena egiten baldin badu, zikoitzabaldin bada, edo ahoberokerian jarduten baldin badu,oso akabera txarra izan dezakeela.



LITERATURA 11

Tant

aia

4. Gabon-kantaCharles DickensEgokitzapena: Pablo Antón Pascual

Kontakizun morala eta fantasiazkoa

Ebenezer Scrooge zekenari lau mamu agertzen zaizkiogau batean, bere jokamoldean pentsarazi eta, bereberekoikerian setatzen baldin bada, oso etorkizun beltzaizango duela jakinarazten diotenak. Kontakizun samurhonekin, Dickensek bere irakurleen kontzientziei eraginnahi izan zien, eta konbentzitu bihotz onekoak behar zutelaizan eta karitatez jokatu gure mundu bidegabe honetan.


8. Fantasmen kontakizunakSteven Zorn

Misterioa, izumena eta umorea

Itsasontzi bateko bidaiari bat hildako bizidun baten gelaberean sartu dute… Umezurtz txiki batek bizitza salbatunahi dioten bi haur-fantasmen bisita hartzen du…Sar zaitez beldurrik gabe liburu honetako zortzi ipuinenmundu misteriotsu eta fantastikoan. Sorpresa bat izangoduzu zain liburuko txoko bakoitzean.


3. Esoporen elezaharrakJerry Pinkney

Ipuin moralak eta elezaharrak

Liburu eder honetan Esoporen hirurogei elezahar hautatudira, bai generoa, bai egilea, etengabe imitatzen baitira.Ez da harritzekoa sekula ez galtzea ospe hori, kontakizunbakoitzak amairik gabeko sorpresak eskaintzen baitizkigu:errotari batek eta bere semeak asto bat bizkarrean eramateaerabakitzen dute, otso bat ardi-larruarekin mozorrotzen da,antzara batek urrezko arrautzak jartzen ditu, dordoka bateklasterketa batean erbi bati irabazten dio…


7. Detektibe-ikasleaLapurreta garesti bat

William Irish

Abentura, misterioa eta umore beltza

Intrigak, emozioak eta suspentseak hasieratikbukaera arte harrapatzen dute irakurlea bipolizia-kontakizun bikainotan. Aurrenekoanegiazko «detektibe-ikasle» baten abentura bizikodugu. Lapurreta garesti bat istorioaren umorebeltzak, aldiz, bukaera izugarria izango du.


LASTER

ARGITARATZEKO

LASTER

ARGITARATZEKO


12 LITERATURA12 LITERATURA

Tant

aia

13. Mikel StrogoffJules VerneEgokitzapena: José María Pérez Zúñiga

Abentura-nobela

Mikel Strogoff kapitainak bidaia luze eta arriskutsu bat egitendu Siberiako estepan barna, Irkutskeko gobernariari jakinaraz-teko Iban Ogareff traidorea tartariar inbaditzaileekin aliatu de-la. Bidean dela, ordea, etsaiak harrapatu eta ezpata gori bate-kin itsutzen du tsarraren postaria. Alabaina, Strogoffen adoreaeta Nadia gaztearen laguntza direla medio, gure heroiak ihesegitea eta tartariarren inbasioa geldiaraztea lortzen du.


9. Oliver TwistCharles DickensEgokitzapena: Pablo Antón Pascual

Nobela errealista eta morala

Nobela hunkigarri honek Oliver Twisten zorigaitzakkontatzen ditu. Oliver Twist eskaleen umezurztegibatean hazi da, eta sekulako ezbeharrak pairatu beharkoditu, ezer ere jakin gabe, lapur talde batekin elkartzendenean. Intriga eta misterioa trebetasun handiz erabiliz,maitasunak bakarrik gaindi ditzakeela giza sen gaiztoakulertzen ez duen gizarte baten erretratu satirikoa egitendu Dickensek.


10. Dantzarien misterioaZilarrezko izarra

Arthur Conan Doyle

Polizia-kontakizunak

Sherlock Holmesen behaketarako ahalmena eta dedukzio-rako talentua ezin distiratsuago ageri dira bi kontakizun lilura-garriotan. Dantzarien misterioa istorioan, detektibe famatuakhilketa harrigarri baten egilea aurkitzen du, bere talentuhandiarekin kriptograma bat dezifratzea lortzen baitu, etaZilarrezko misterioa izenekoan, berriz, Holmesek osorik baliatubehar du bere asmamena, ustezko erruduna akusatzen dutenfrogak baztertu eta egiazko hiltzailea aurkitzeko.


12. Gulliverren bidaiakJonathan SwiftEgokitzapena: Martin Jenkins

Abentura, fantasia eta gizarte-satirazko nobela

Itsasontzia Liliput uhartean urperatu zaiolarik, bertako biztanletxiki zikoitzak ezagutuko ditu Lemuel Gulliverrek; izan ere,aldameneko herriari gerra deklaratzeko gauza dira, arrautzakhausteko moduaz ere ez baitira ados jartzen. On-dorengobidaietan, Gulliver beste pertsonaia harrigarriekin bizituko da,eta haien bidez gizartearen eta gizakien akatsen satira egingodu, parekorik ez duten umore eta talentuz.


PRESTATZEN

PRESTATZEN

LASTER

ARGITARATZEKO

LASTER

ARGITARATZEKO


11. Robinson CrusoeDaniel DefoeEgokitzapena: Eduardo Alonso

Abentura-nobela

Handinahiak eta abentura-grinak menderaturik, RobinsonCrusoe gazteak gurasoen etxea utzi du, eta, abenturaarriskutsu eta zoritxar asko bizi izan ondoren, itsasontziaurperatuta, uharte jendegabe batera heldu da. Uhartean,bizirik irauteko eta izadi latz bat mendean hartu ahalizateko, ondo zorroztu beharko ditu Crusoek asmamenaeta irudimena.


14. Kristalezko begiaCharlie gaur gauean aterako da

Cornell Woolrich

Polizia-kontakizuna eta intrigazkoa

Bi polizia-kontakizun zirraragarri hauek nolakomaisutasuna duen Cornell Woolrich-ek suspentseareneta intrigaren erabileran erakusten digute. Kristalezkobegia istorioan, mutil argi eta ausart batek hiltzaile batenarrastoari jarraitzen dio, eta Charlie gaur gauean aterakoda izenekoan, berriz, polizia-kapitain batek irudipena dubere semea lapur arriskutsu bat dela.


PRESTATZEN

LASTER

ARGITARATZEKO


14 LITERATURA

Adisk

idet

asun

a

Lagu

ntas

una

Konf

iant

za

Jarr

aiki

tasu

na

Sorm

ena

Iritz

ia

Aniz

tasu

na

Esku

zaba

ltasu

na

Zint

zota

suna

Irudi

men

a

Just

izia

Ingu

rum

ena

Eran

tzuk

izun

a

Solid

arita

tea

Tole

rant

zia

Ador

eaEltzetxoa bilduma

BALIO-TAULA

1. Sheila Sei AfariInga Moore

Umorezkoipuina · · · · · · · · · · · · · · · ·

2. Malkoen lapurraCarol Ann Duffy

Ipuinfantastikoa · · · · · · · · · · · · · · · ·

3. Pirata izan nintzenekoaMelinda Long

Abentura-ipuina · · · · · · · · · · · · · · · ·

4. KonkistatzaileakDavid McKee

Ipuinmorala · · · · · · · · · · · · · · · ·

5. Sakela magikoaRoberto Piumini

Ipuinmoralak · · · · · · · · · · · · · · · ·

6. Mamuen gabon-gauaCharles Dickens

Kontakizunfantastikoa

etamorala

· · · · · · · · · · · · · · · ·7. Ilargiaren estaltzailea

Éric Puybaret

Ipuinfantastikoa

etasolidarioa

· · · · · · · · · · · · · · · ·8. Xalba koartza eta

Euxebi azeriLaurence Tichit

Elezaharra · · · · · · · · · · · · · · · ·


Adisk

idet

asun

a

Lagu

ntas

una

Konf

iant

za

Jarr

aiki

tasu

na

Sorm

ena

Iritz

ia

Aniz

tasu

na

Esku

zaba

ltasu

na

Zint

zota

suna

Irudi

men

a

Just

izia

Ingu

rum

ena

Eran

tzuk

izun

a

Solid

arita

tea

Tole

rant

zia

Ador

eaTantaia bilduma

BALIO-TAULA

1. Ametsen ahotsaeta beste ipuin miragarri batzukHugh Lupton

Ipuintradizionalak

eta fan-tasiazkoak

· · · · · · · · · · · · · · · ·2. Erraldoi berekoia

eta beste ipuin batzukOscar Wilde

Ipuinmoralaketa fan-

tasiazkoak· · · · · · · · · · · · · · · ·

3. Esoporen elezaharrakJerry Pinkney

Ipuinmoralak etaelezaharrak · · · · · · · · · · · · · · · ·

4. Gabon-kantaCharles Dickens

Kontakizunmorala etafantasiaz-

koa· · · · · · · · · · · · · · · ·

5. Greziar mitoakMaria Angelidou

Kontakizunmitologi-

koak · · · · · · · · · · · · · · · ·

7. Detektibe-ikasleaLapurreta garesti batWilliam Irish

Abentura,misterioaeta umore

beltza· · · · · · · · · · · · · · · ·

6. Isatsetik tirakaMary Hoffman

Elezaharraketa

animalienipuinak

· · · · · · · · · · · · · · · ·

8. FantasmenkontakizunakSteven Zorn

Izua,umorea eta

fantasia · · · · · · · · · · · · · · · ·9. Oliver Twist

Charles Dickens

Nobelaerrealista

eta morala · · · · · · · · · · · · · · · ·10. Dantzarien misterioa

Zilarrezko izarraArthur Conan Doyle

Polizia-kontaki-zunak · · · · · · · · · · · · · · · ·

11. Robinson CrusoeDaniel Defoe

Abentura-nobela · · · · · · · · · · · · · · · ·

12. Gulliverren bidaiakJonathan Swift

Abentura,fantasia eta

gizarte-satirazkonobela

· · · · · · · · · · · · · · · ·13. Mikel Strogoff

Jules VerneAbentura-

nobela · · · · · · · · · · · · · · · ·14. Kristalezko begia. Charlie

gaur gauean aterako daCornell Woolrich

Polizia-kontakizuna

eta intri-gazkoa

· · · · · · · · · · · · · · · ·


Avda. de Navarra, s/n • Tel. 941 43 63 00 • Fax 941 43 63 46 • [email protected] • www.vicensvives.es • 26141 Alberite (La Rioja)


VicensVives Haur- eta gazte- LITERATURA6 LITERATURA 1. Sheila Sei Afari Inga Moore Umorezko ipuina...

Documents

Transcript of VicensVives Haur- eta gazte- LITERATURA6 LITERATURA 1. Sheila Sei Afari Inga Moore Umorezko ipuina...