Urtekaria 2014

ERABAKIA ESKUTIK ESKURAErabakitzeko eskubidearen urtea izan da 2014a; Eskoziakoeta Kataluniako prozesuei Euskal Herrian egindako giza-katea gehitu zaie; Goierri katebegi garrantzitsua izan da // 2

GOIERRI.HITZA.EUSAIM

AR M

AIZ

OSTEGUNA, 2014KO ABENDUAREN 18A XI. URTEA, 2.434. ZENBAKIA

URTEKARIA Goierri 2014 TESTUAK ARKAITZ APALATEGI

2 //UrtekariaPolitika

GOIERRI HITZAOsteguna, 2014ko abenduaren 18a

Erabakitzeko eskubidea bete-betean sartu da agenda politiko-an, aurten Eskozian nahiz Kata-lunian martxan jarritako proze-suei esker. Beraien etorkizunanolakoa izatea nahi duten eraba-kitzeko aukera, horixe aldarrika-tu dutena. Erraztasun eta bermelegal guztiekin egin ahal izan zu-ten galdeketa Eskozian; traba etadebeku guztien gainetik etamodu ez ofizialean Katalunian.Biek ala biek, ordea, pauso ga-rrantzitsu bat eman dute eraba-kitzeko eskubidearen alde. Kanpora begira ez ezik, barru-

ra begira ere hainbat egitasmoegin dira aurten Euskal Herrian.Berriena azaroan Donostianegindako mosaiko erraldoiabada ere, arlo politikoan arrasto-rik handiena utzi duen dinami-ka giza-katea izan zen. GureEsku Dago herritar mugimen-

duak sentsibilitate ezberdineta-ko jendea bildu eta aldarrikapenbaten alde lanean jartzea lortuzuen. Auzolanean, Angel Oiarbi-dek berak Lazkaoko jaialdianesan zuen moduan.

«Jende uholdea»Ekainaren 8an Iruñea eta Du-rango lotu zituen giza-kateak au-rreikuspen guztiak hautsi zi-tuen. Hasieran 50.000 lagun be-har zirela aipatu bazen ere,150.000 lagunetik gora elkartuziren errepide bazterretan. Ibil-bide osoak zituen 123 kilometro-etatik 36 egin zituen kateakGoierrin. Nafarroa aldetik Atau-nen sartu eta Goierri osoa zehar-katuz, Urretxun eta Zumarraganbarrena jarraitu zuen bideak,Deskargan gora. Guztira 150.000lagun inguru bildu zituen Giza-Kateak, eta Lazkao izan zen

«puntu beroetako bat», 10.000lagunekin. Eta hori guztia anto-latzen, 2.500 boluntario bainogehiago aritu ziren. Dinamikak irudi ikusgarriak

utzi zituen, bai argazkietan etabaita bideoetan ere jasota geldi-tu direnak. Irudirik ederrena, or-dea, parte hartu zutenei gogoan

gordeta gelditu zitzaien hura da.Jendea gogotsu, irrifarrez eta ha-lako ekitaldi erraldoi baten parteizatearen harrotasunez. GureEsku Dagok 80 euskal kantari-ren laguntzaz osatu zuen kantakdioen bezala: «Jende zoriontsuaherri libre batean». Hori irudika-tu baitzuen giza-kateak.

Erabakitze eskubidearen urteaKatalunian, Eskozian nahiz Euskal Herrian, erabakitzeko eskubidearen aldekomugimenduak indarra hartu du .Ekaineko giza-kateak 150.000 lagun bildu zituen

Iruñea eta Durango lotu zituen Gure Esku Dagok deituta ekainaren 8an egindako giza-kate erraldoiak; argazkian, Lazkao. MIKEL ALBISU

Hainbat iheslaripolitiko etxeraitzultzen hasi dira

IHESLARIAK // EIPK EuskalIheslari Politikoen Kolektiboakhartutako erabakiaren bidetik,hainbat iheslari euren herrieta-ra itzuli ziren, urte asko erbeste-an egin eta gero. Goierrin, hiruizan ziren martxoaren 29an le-hen pauso hori eman zutenak:Idoia eta Gurutze Arrondo ahiz-pa zegamarrak eta Xabier Arinataundarra. Hurrengo asteetan,harrera ekitaldiak ere egin ziz-kieten bi herrietan, hainbat he-rritarren babesa jasoz.

Herriko tabernenauzian 111 herrikokonfiskatu dituzte

HERRIKO TABERNAK // Espai-niako Auzitegi Nazionalak35702 sumarioaren edo herrikotabernen auziarensententziaeman zuen. Euskal Herri osoan111 herriko taberna konfiskatze-ko agindua eman zuen, ETAre-kin harremana izatea leporatu-ta. Horien artean, Goierriko zor-tzi taberna edo elkarte daude:Urretxu, Zumarraga, Lazkao,Beasain, Segura, Ordizia, Le-gazpi eta Zaldibiakoak.

«Gatazka moduintegraleankonponduko da.Hurrengo bosturteetan aldaketaizugarriak ikusikoditugu, onerako»Juan Mari OlanoAAMren bozeramaile ohia

‘‘

Kataluniako galdeketa babesteko Urretxun egindako ekitaldia.

//3Urtekaria

Politika

GOIERRI HITZAOsteguna, 2014ko abenduaren 18a

Politika egunez egun

URTARRILA10, Goierri.Euskal presoen sa-kabanaketa eta tratu txarrak sa-latzeko Tantaz Tanta dinamikaGoierrira iritsi zen.17, Beasain.Karlos Saez de Egi-laz presoa aske gelditu zen,Frantzian kondena osoa beteta.Abioiez Madrilera joan eta gero,iluntzean iritsi zen Beasainera.

OTSAILA8, Beasain.Herriko taberneneta Segi gazte erakundearenaurkako makroepaiketak sala-tzeko, Irrien Lagunek jaialdi jen-detsua egin zuten Beasainen.

MARTXOA9, Lazkao.Eusko AlkartasunakLazkaoko alkartetxea inaugura-tu zuen. Besteak beste, Pello Uri-zar eta Carlos Garaikoetxea izanziren bertan.

APIRILA8, Segura.Espainiako AuzitegiGorenak Euri Albizu segurarraabsolbitu zuen, Auzitegi Nazio-nalak ezarritako 7 urteko zigo-rra bertan behera utziz.16, Altzaga.Altzagan hainbatzinegotzik kargua utzi eta gero,Foru Aldundiak udal kudeaketabatzordea osatu zuen. ImanolMujika da batzordeko buru.

MAIATZA2, Zaldibia.Joan Mari OlanoAmnistiaren Aldeko Mugimen-duko bozeramailea aske geldituzen, 10 urteko zigorra beteta. 25, Goierri.Europako Parla-menturako hauteskundeakegin zituzten.

EKAINA8, Goierri.Gure Esku Dago dina-mikak deituta, Durango eta Iru-ñea lotu zituen milaka lagunekosatutako erabakitzeko eskubi-dearen aldeko giza-kateak.

11, Goierri.Xumai Matxain, JonTelleria eta beste 38 auzipetuakabsolbitu zituen Espainiako Au-zitegi Nazionalak, gazte erakun-deen kontrako auzian.14, Beasain.EAJk Donostianegindako ekitaldian jakinarazizuen Markel Olano izango delaGipuzkoako Ahaldun Nagusiizateko bere hautagaia, 2015ekoforu hauteskundeetan.15, Zaldibia.Presoen sakabana-ketaren inguruan Etxeratekegindako langintza Goierrira iri-tsi zen, Zaldibiako ekitaldiekin.

UZTAILA2, Lazkao.Anitz Eskisabel presolazkaotarra aske gelditu zen, seiurteko kartzela zigorra beteta.Harrera egin zioten Lazkaon.

IRAILA18, Goierri.Eskoziako errefe-rendumari babesa erakustekoelkarretaratzeak egin zituztenGoierriko hainbat herritan. Era-

bakitzeko eskubidearen aldekomozioak ere onartu ziren.

URRIA25, Lazkao.Euskal preso etaiheslariekiko Elkartasun Egunaegin zuten Lazkaon, bederatzi-garren urtez. 29, Zegama.Foru aldundiak ha-rrera egin zien gaixo daudenpresoen senideei, tartean, InmaBerriozabalen familiari.30, Goierri.Udabiltza laguntze-ko hartutako hainbat udalenerabakiari helegitea jarri zienEspainiako Gobernuko ordezka-riak, tartean Goierriko lau udali.31, Zumarraga.ZumarragakoPSE-EEk Mikel Serranoren hau-tagaitza aurkeztu zuen 2015ekoudal hauteskundeetarako.

AZAROA4, Ordizia.Mikel Korta presopolitikoa aske gelditu zen, 18/98makrosumarioan ezarritakokondena osorik beteta. Iluntze-

an harrera egin zioten Ordizian.6, Goierri.Kataluniko A9ko gal-deketari elkartasuna erakuste-ko ekitaldi ugari egin ziren Goie-rriko herrietan.11, Zumarraga.ZumarragakoUdalak ETAren indarkeriak era-gindako biktimak omendu zi-tuen, Memoriaren Egunarekinbat eginez. PSE-EEko eta PPkozinegotziek parte hartu zuten.19, Ordizia.Ordiziako PSE-EEkIñaki Dubreuilen hautagaitzaaurkeztu zuen, 2015eko udalhauteskundeetarako.

ABENDUA1, Lazkao.Espainiako Gober-nuaren Ordezkariak jarritakosalaketa dela eta, presoen alde-ko bandera kentzeko aginduairitsi zitzaion Lazkaoko Udalari.1, Goierri.Espainiatik kanpo be-tetako espetxealdia presoarenzigor orokorretik kentzea onar-tu zuen Espainiako Auzitegi Na-zionalak.

Geure ikurren defentsanEspainiako Gobernuak ezarritako Ikurren Legeak zeresana ematenjarraitzen du. 2013an onartu bazen ere, udal askok 2014an zehar jarribehar izan dute Espainiako bandera udaletxeetako balkoietan. Horisalatzeko, hainbat ekintza egin dira aurten ere; horietan ikusgarrie-na, Legorretakoa. Dozenaka lagunek, ikurriñak eskuan hartuta, mo-saikoa osatu zuten, udaletxe atarian. ARKAITZ APALATEGI

Ikurren legea

Goierritarrak harresianEspainiako Auzitegi Nazionalaren aginduz, 28 gazteren kontrakoepaiketa hasi zen Madrilen, irailaren 22an. Auzipetu haietatik bostez ziren aurkeztu, eta Loiolan osatutako herri harresian bildutakoehunka lagunen artean babestu ziren. Ertzaintzak, indarrez atera zituen, eta batzuk, kolpeak salatu zituzten. Beñat Hach Embarek ormaiztegiarra atxilotu ere egin zuten. JANIRE ARRONDO

Herri harresia

Alderdiak dagoeneko hasi diradatorren maiatzean egingo di-ren udal eta foru hauteskundee-tarako motorrak berotzen. Aur-ten, ordea, beste hauteskundebatzuen urtea izan da, EuropakoParlamentukoena, alegia. Hau-teskunderik «epelenak» izatekofama dute, eta hala erakutsi duteaurengo parte-hartze datuek, as-paldiko baxuenak izan baitira.Alderdiei dagokionean, EH Bil-du izan zen zerrendarik bozka-tuetan 8.584 botorekin; EAJk6.574 izan zituen. PSE-EEk etaPPk behera egin zuten, eta Pode-mosek aurrea hartu zien biei.

HauteskundeakEH Bilduk irabazizituen Goierrin,eta EAJ izan zenbigarren indarra

4 //UrtekariaHondakinak

GOIERRIKO HITZAOsteguna, 2014ko abenduaren 18a

Gipuzkoako eskualdeen arteandaturik onenak dituen eskual-dea da Goierri, hondakinen gai-kako bilketari dagokionean.Hondakinak gehien sailkatzendituen eta zabortegira gutxienbidaltzen duena da Sasieta Man-komunitatea, aurten Gipuzkoa-ko Foru Aldundiak emandakodatuen arabera. Urte askoanegindako kontzientziazio lana-ren ondorio dira datu horiek,baina azken urteetan, gaikakobilketa sistema berrien sorrerak,nabarmen igoarazi du eskualde-ko birziklatze tasa.

Atez ateko bilketa edo sistemamistoren bat jarri duten herrie-tan, hilabete gutxian pasa dira%30-40ko tasa izatetik %70etikgorakoa izatera. Zenbait herri-tan, gainera, kopuru hori %80tikgorakoa da. Emaitzarik onenaklortu dituztenen artean daudeAtaun, Ormaiztegi, Arama, Itsa-sondo, Legazpi eta Zaldibia. Por-tzentaje txikiena, berriz, Zuma-rragan dute, azken datuen ara-bera, oraindik ez baitira %40rairisten.

Sasieta Mankomunitateko ar-duradunek urte hasieran azalduzutenez, azken urtean «aurrera-pauso izugarria» eman da gaika-ko bilketan. Izan ere, gaika bil-dutako hondakin kopurua %17,2handitu da, eta materia organi-koaren bilketa %83. Hala, gaika-ko bilketa %56ko mailara iritsizen Goierrin 2013an. Horrenbes-tez, zabortegira zuzenean bide-ratutako errefusa %44 da.

Iñaki Errazkin Ingurumenekoeta Lurralde Antolaketako dipu-

tatuaren arabera, «Sasieta erre-ferentea» da Gipuzkoa mailakogainontzeko mankomunitate-entzat. Izan ere, Goierrik du bir-ziklatze tasarik altuena. Aldun-diaren helburua 2016rako%60ko birziklatze tasara iristeadela azaldu zuen Errazkinek.

Sistema aldaketakAzken urteetan hainbat herrikhartutako bideari jarraituz, bil-keta sisteman aldaketak egin di-tuzte beste zenbait herrik ere.Ormaiztegin, esaterako, atez ate-ko sistemak nahikoa adostasu-nik lortu ez zuela ikusita, herrikoalderdi eta eragile ezberdineksistema misto bat jartzea erabakizuten, organikoa edukiontzie-

tan eta errefusa atez ate biltzeko.Sistema honek oso emaitza onakeman ditu, hilabete gutxiren bu-ruan, %80tik gorako tasetara iri-tsi baitira.

Zumarragan, hondakin orga-nikoak biltzeko edukiontziaktxartel bidez zabaltzeko sistemajarri zuten, eta Beasainen, txar-tela erabiltzen dutenei hobariakaplikatzea adostu zuten. Azke-nik, Zegaman, edukiontzi berde-ak kendu eta organikoarentzakomarroia eta errefusarentzakogrisa jarri zituzten.

Goierrin behera egin du hondakinkopuruak eta gaikako bilketak goraZabortegietara urtean zazpi tona gutxiago bildatzea lortu da 2010etik .Atez atekoa edosistema mistoa duten herrietan %70etik gora jasotzen da gaika, batzutan %80tik gora

Zero Zabor taldekoek ekintza sinbolikoa egin zuten Beasainen, edukiontzi berdeak zigilatuz. ANE ARRIETA

Zabortegia behinbehinean itxiko dumankomunitateak

Gipuzkoako Foru Aldundiaklurralde horretako hiru zabor-tegiak 2015. urtea bukatzerakoixteko asmoa agertu bazuenere, azken hilabeteetako gerta-erek aurreikuspen guztiak al-darazi dituzte. Eusko Jaurlari-tzak azaroan jakinarazi zuenez zuela Zubietako TMB plantaegiteko baimena emango. Ha-siera batean erabaki horrekSasietako zabortegiaren itxie-ra ekarriko zuela zabaldu ba-zen ere, mankomunitateko ar-duradunek kontrako erabakia

hartu zuten. Sasietak jarraitze-ko behar zituen baimenak lor-tzeko, zabortegia behin behine-an ixtea erabaki zuten, urtarri-laren 31tik aurrrera. Beha-rrezko aldaketak egin ondo-ren, atzera zabaltzeko asmoaagertu zuten, noiz arte egongoden irekita zehaztu gabe.Zabortegia behin behinean

ixteko erabaki honek ezinego-na eragin zuen hainbat sekto-retan. PSE-EEko eskualde mai-lako hainbat ordezkarik, pren-tsa aurreko agerraldia eginzuten. Bertan, Mikel Serranok«arazoa larria» dela azaldu eta«otsailaren 1etik aurrera zabo-rrak nora joango diren» zehaz-teko eskatu zuen.

Datuak

%56GAIKAKO BILKETASasieta Mankomunitatea osa-tzen duten 22 herriek 2013an gaika bildutako hondakinenportzentajea. Gipuzkoa mailan,daturik onena du Goierrik. Ondoko datuak, 2014ko urrianherriz herri jasotakoak dira:

HERRIA GAIKA ZABOR.Altzaga %66 %34Arama %86 %14Ataun %90 %10Beasain %47 %53Ezkio-Itsaso %55 %45Gabiria %55 %45Gaintza %67 %33Idiazabal %44 %56Itsasondo %85 %15Lazkao %77 %23Legazpi %83 %17Legorreta %73 %37Mutiloa %64 %36Olaberria %51 %49Ordizia %74 %26Ormaiztegi %89 %11Segura %75 %25Urretxu %46 %54Zaldibia %80 %20Zegama %45 %55Zerain %68 %32Zumarraga %38 %62

Iturria: Sasieta (2014ko urria)

//5UrtekariaGizartea


Gizartea egunez egun

URTARRILA10, Idiazabal.Emakume batekjasandako erasoa salatzeko bil-kura egin zuten, Emakumeenaurkako erasorik ez lelopean.13, Goierri.Minbiziaren kontra-ko elkarteak bere lana Goierriosora zabaltzeko asmoa agertuzuen, Zumarragako egoitza ire-ki eta urtebetera.13, Urretxu.Garun paralisia du-ten pertsonen komunikazioaerrazteko eta indartzeko Equipo2.0 Adap-Meeting proiektua aur-keztu zuen Aspacek Urretxun.

17, Ezkio-Itsaso.Gizonen etaemakumeen arteko berdintasu-na indartzeko taldea sortu zu-ten Ezkio-Itsasoko gazteek.

MARTXOA8, Goierri.Emakumearen Na-zioarteko Eguna ospatu zutenGoierrin, abortu eskubidea etaberdintasuna aldarri hartuta. 11, Ordizia. II. Berdintasun Pla-na aurkeztu zuten Ordizian; genero ikuspegia udaleko alorguztietara eramatea du helburu.12, Gabiria.Berrogei urteko ibil-bidearen ondoren, AztiriakoBentak ateak itxi zituen, egungojabeek erretiroa hartu eta gero.

13, Goierri.Goierri Garaiko uda-len elkarteak, Koordinadora Fe-minista sortu izana txalotzekoagerraldia egin zuen. 14, Goierri.Foru aldundiak ga-rraio zerbitzuak hobetzeko pro-zesuaren 2 fasea aurkeztu zuen.Herriz herri, 20 bilera egin zituz-ten martxoan eta apirilean.20, Beasain.ArrazakeriarenAurkako Nazioarteko Egunarenatarian, Beasaingo Udalak etor-kinentzako informazio eta sala-keta zerbitzua aurkeztu zuen.

APIRILA10, Urretxu-Zumarraga.Bi he-rrietako hezkuntza eragileek

osatutako LOMCErik ez! talde-ak agerraldia egin zuen.

MAIATZA17, Goierri.Goi Tentsioko Line-aren Aurkako Taldeak LurkideEguna antolatu zuen Gabirian,festa eta aldarrikapen giroan. 31, Urretxu-Zumarraga.Urre-txu eta Zumarragako LOMCE-rik ez! taldeak sinadura bilketaegin zuen. Denera 500 sinadura-tik gora jaso dituzte.

EKAINA5, Olaberria.Euskadiko Auzite-gi Nagusiak Olaberriko tiro ere-mua ixteko agindua eman zuen,

herritar talde batek jarritako sa-laketa haintzat hartuz.5, Ordizia.SOS Arrazakeriaketa hainbat udalek bultzatuta,Zurrumurren Aurkako Sareaaurkeztu zuten Donostian. He-rri horien artean dago Ordizia. 18, Goierri Garaia. Innobasqueagentziak Aurrera Atera elkar-tearen Tanttaka Lagunduzproiektua hautatu zuen Crowd-sasuna egitasmorako.25, Ordizia.Goierri Eskolak sor-tu zeneko 50. urtemuga ospatuzuen. Iñigo Urkullu lehendaka-riak parte hartu zuen ekitaldian,eta eskola bultzatzeko lan egindutenak omendu zituzten.

GOIERRI: Ingurumen arloan, bi proiektuk kezka eta protesta ugarisortu dituzte urte honetan: goi tentsio linea edo autopista elektri-koa eta fracking-a. Bi gai horiek presente izan ziren maiatzean Gabi-rian egin zuten Lurkide egunean. Urrian, berriz, goi tentsioko linea-ren aurkako itsaso gorriaDonostiaraino eraman zuten. J. ARRONDO

Ingurumena

Saharako umeei harreraTindoufeko kanpamenduetako bizimodu gogorra utzi eta bi hilabe-tez oporrak Goierriko familiekin pasatzeko aukera izan dute aurtenSaharako 13 umek. Hare Haizea eta Saada Sahara elkarteen bidezetorri ziren, ekainaren bukaeran. Beasaingo eta Zumarragako uda-lek harrera egin zieten. Zaldibian, berriz, ongietorri festa ospatu zu-ten. Elkartasunak indarrean jarraitzen badu ere, harrera familienkopurua jaitsi egin dela nabarmendu zuten elkarteetatik. AIMAR MAIZ

Elkartasuna

Garraio sistemadenen arteanhobetzeko prozesua

TOPONIMIA // Gipuzkoako ga-rraio sistema hobetzeko parte-hartze prozesua gauzatu du aur-ten Gipuzkoako Foru Aldun-diak. Lehen fasean, 20 bileraegin zituzten herriz herri, eta3.000 ekarpenetik gora jaso zi-tuzten; bigarren fasean, beste2000 inguru. Goierriri dagokio-nean, herri txikien eskaintza za-baldu eta herri nagusiekiko ko-munikazioa hobetu nahi da. Al-daketak 2015ean zehar jarrikodituzte martxan.

«Etengabe pentsatudu eskolak nondagoen eta nora joannahi duen. Bidaiahorretan elkarlanaezinbestekoa da»Iñaki ZabaloGoierri Eskolaren zuzendaria

‘‘

GOIERRI: Gero eta ugariagoak dira gure artean bizi diren etorkinakintegratzeko egitasmoak eta programak. Ordizian, Zurrumurrueiaurre eginezegitasmoa jarri dute martxan; Beasainen etorkinentza-ko informazio zerbitzua sortu dute; Urretxun, berriz, Kulturen Azo-ka eta formakuntza tailerrak egin dituzte aurten. G. ARANBURU

Integrazioa

6 //UrtekariaGizartea


Egia estaltzea, ezkuta-tzea eta ahaztea. Ho-rixe izan da 36ko ge-rra galdu zutenekbizi behar izan zute-

na. Bizia galdu zuten askok; bes-te batzuk, berriz, galtzailearenlotsa eta mespretxua sentituizan dituzte urtetan. Eta ia 80urte pasa badira ere, badiraoraindik garai haietaz hitz egite-ko beldurrez jarraitzen dutenakere. Zorionez, ordea, gero etagehiago dira garai hartan gerta-tutakoa berreskuratu eta ahaz-tuei duintasuna bueltatzekoekintzak eta egitasmoak. Beasainen 2013an hasi zen

lantalde bat memoria historikoa

berreskuratzeko lanean. Gerragaraian fusilatutakoei omenal-dia egin eta eskultura bat jartzeazgain, hainbat datu eta testigantzaere bildu dituzte. Horiek denakAranzadi elkartearen esku utzi,eta udalarekin sinatutako elkar-lan akordio bat medio, liburu bataterako dute datorren urtean.Beste horrenbeste egin dute

Zumarragan ere. Memoria his-torikoa ikertzeko martxan jarri-tako beka bati esker, Gerra Zibilaeta Frankismoa Zumarragan li-burua argitaratu zuten uztaile-an. Maialen Aranguren, AnaPeña eta Antonio Prada zuma-rragarrak arduratu dira ikerketalanak egin eta liburua osatzeaz.

Beste hainbat herritan ere egindituzte memoria berreskuratze-ko hainbat egitasmo. Ataunen,esaterako, hitzaldi sorta egitenari dira abenduan zehar. Gabi-rian, berriz, gudariak omentzekokamisetak atera zituzten.

Liburua eta dokumentalaMemoria eta duintasuna berres-kuratzeko bide horretan, Ordi-ziako herritar talde batek ere ja-rri du bere alea. Abenduan aur-keztu dituzte Ahaztuen min-dura. 1936ko gerra eta lehenfrankismoa Ordizian liburua etaUda minean neguadokumenta-la, gerra bizi izan zutenei ome-naldia egitearekin batera.

Egia, justizia eta ordaina helburu, 36ko gerran eta ondorengo urteetanbizitakoak ikertu, bildu eta zabaltzeko hainbat lan egin dituzte aurten;bi liburu eta dokumentala egin dituzte, eta beste lan ere bat bidean da.

Ahaztuak gogoan,duintasuna itzultzeko

Ordizian egin duten ‘Uda minean negua’ dokumentaleko grabazioan hartutako irudia. HITZA

Gizonen eta emakumeen artekoberdintasunak eta sexu erasoeneta indarkeriaren aurkako ekin-tzek markatu dute EmakumeenNazioarteko Egunarekin hasieta Emakumeenganako Indar-keriaren Aurkako Egunarekinbukatu den urtea. Martxoaren 8aren inguruan,

urteroko moduan, ekitaldi sortaantolatu zuten herriz herri. Aur-ten, berdintasun aldarriari, Es-painiako Gobernuak proposatu-tako abortuaren legearen kon-trako jarrera gehitu zitzaion.

Eraso sexisten aurkaBestalde, duela aste batzuk izanzen Emakumeenganako Indar-keriaren Kontrako Eguna. He-rriz herri egin zituzten indarke-ria mota hori salatzeko ekintzak;Urretxun, gainera, Beldur Barik

Topaketa egin zuten, egun ho-rren harira. Aurten, sexu erasoen arazoa

oso gertutik bizi izan da Goie-rrin. Urtarrilean, emakume ba-tek erasotu zuten Idiazabalen;eta urrian, Beasainen izan zenbeste eraso bat. Biak salatzekobilkurak egin zituzten aipatuta-ko herrietan.

Berdintasun planakBerdintasunaren bidean, era-kunde publikoek zeresan handiadute, eta Goierriko hainbat he-rritan ari dira Berdintasun Pla-nak lantzen. Beasainen eta Lego-rretan, esaterako, aurten hasidira lan horretan. Ordizian be-rriz, dagoeneko II. BerdintasunPlana aurkeztu dute, «generoikuspegia udalaren alor guztie-tara» eramatea helburu hartuta.

Berdintasuna etaerasoen aurkakojarrera aldarriEmakumeen Nazioarteko Eguneanberdintasuna eta abortu eskubideaaldarrikatu dituzte .Sexu erasoak etaindarkeria salatzeko bilkurak ere izan dira

Emakumeen egunean Lazkaoko ikastolan egindako mosaikoa. HITZA

//7UrtekariaGizartea


Gizartea egunez egun

UZTAILA3, Goierri.Hare Haizea eta Saa-da Sahara elkarteen bidez, Saha-rako 13 haur etorri dira aurtenuda Goierrin pasatzera. Zaldi-bian jaialdia egin zuten, ongieto-rri moduan.

ABUZTUA15, Beasain.Beasaingo gaztetxe-ak 10 urte bete zituen. Urtemugaabuztuan izan bazen ere, urteosora zabaldu zituzten ospaki-zunak, ekintza sorta batekin.

IRAILA8, Ezkio-Itsaso.Herritarren as-paldiko eskaerari erantzunez,

herri eskola martxan hasi zen;tokia, hala ere, behin behinekoadute oraindik, udaletxe zaharraegokitu bitartean. 25, Goierri Garaia.Goierri Ga-raiko Jabekuntza Eskolarenudazkeneko jardunaldiak hasizituzten, generoa eta hirigintzaoinarri hartuta.

URRIA17, Beasain.Bezperan izandakoeraso sexista salatzeko bilkuraegin zuten Beasainen, Asmubeelkarteak deituta. 21, Zumarraga.Ademgi esklero-si anizkoitza dutenen senideenelkarteak deituta, 1000 lagun in-guruko oinezko martxa egin zu-ten, Antiora. 24, Goierri.Atzegi elkarteak

Elkarri On kanpaina aurkeztuzuen, adimen urritasuna dutenpertsonek emateko uste bainogehiago dutela aldarrikatzeko.

AZAROAGoierri.Foru Aldundiak auto-bus zerbitzua hobetzeko partehartze prozesua bukatu zuen.Azken fasean, 500 lagunek bai-no gehiagok parte hartu zuten.9, Beasain.Bikale taberna bete-ranoak ateak itxi zituen, ia men-de erdiko ibilbidea egin eta gero. 11, Beasain.Beasaingo Zero Za-bor taldeak herriko edukiontziberdeak zigilatu zituen. 18, Goierri.Sasieta Mankomu-nitateko oposizioak zabortegiaixteko eskatu zion Bilduri, Jaur-laritzak Zubietako TMB planta

egiteko onespena eten eta gero. 20, Ordizia.Ordiziako Su Esko-lak zabaldu zuteneko 5. urtemu-ga bete zuen. Arduradunek ba-lantze positiboa egin zuten, bosturtean 11.000 ikasle pasa baitira. 25, Goierri.Emakumeekiko In-darkeriaren Kontrako Eguna-ren harira, elkarretaratzeak etabeste hainbat ekitaldi antolatuzituzten Goierriko herrietan. 26, Goierri.Sasietako arduradu-nek, zabortegia aldi baterako ix-teko erabakia jakinarazi zuten,Ingurumen Baimen Bateratualortzeko behar diren iragazgai-tze lanak egiteko. 26, Lazkao.Lazkaomendiko pa-sabidea nola egin aukeratzekobozketa egin zuten Lazkaon. 768lagunek parte hartu zuten, eta

gehiengoak (%31) 6. aukerarenalde egin zuen. 27, Goierri.LOMCE eta Eu2015hezkuntza erreformen kontramanifestazioa egin zuten Bea-sain eta Ordizia artean, Goierri-ko Ikasle Abertzaleek deituta.28, Urretxu-Zumarraga.Ema-kumeenganako IndarkeriarenKontrako Egunaren harira, Beldur Barik topaketa egin zu-ten Urretxu-Zumarragan. 29, Zumarraga.Minbiziarenaurkako martxa berdea egin zu-ten, AECC elkarteak deituta.

ABENDUA5, Zumarraga.Erresonantziamagnetikoak egiteko unitateberria inauguratu zuten Zuma-rragako Ospitalean.

Ospitalaren urteurrenaZumarragako Ospitalak 30 urte bete ditu aurten. Baina ospakizunsoiletan gelditu beharrean, hainbat berrikuntza ere egin dituzte. Ba-tetik, erresonantzia magnetikoak egiteko gune bat ere zabaldu dute(irudian); inaugurazio ekitaldian, Iñigo Urkullu lehendakaria izanzen. Bestalde, kanpo kontsultetarako eraikina egiten ari dira, eta2015ean, aparkaleku berri bat ere izango du zentroak. GOTZON ARANBURU

Osasuna

Hezkuntza etaikerketa, osasunarazoei aurre egiteko

HEZKUNTZA // Ikerketa eta ga-rapena, ezinbestekoak dira osa-sun arazoak edo arazo fisikoakdituztenei euren bizimoduaerrazteko. UGLE lanbide esko-lan bi urte daramatzate ortopro-tesika arloan lanean, eta aurtenbukatu dute formakuntza lehenpromoziokoek. Bestalde, garu-neko paralisia dutenei komuni-katzen laguntzeko Equipo 2.0Adap-Meeting proiektua aur-keztu zuten Urretxun.

11.000IKASLE SU ESKOLANOrdiziako Su Eskola martxan jarri zutela bost urte bete diraaurten, eta bertako arduradu-nek, balantzea egin zuten azaro-an. Epe horretan, 11.000 ikaslepasa dira Ordiziako instalazioe-tatik. Horietatik 2000 inguruk,suhiltzaile gisa aritzeko gorene-ko formazioa jaso dute.

LOMCE legearen aurkaHautsak harrotu ditu Espainiako Gobernuak proposatutako LOM-CE hezkuntza erreformak, eta Goierrin, lege horren aurkako hain-bat ekintza izan dira aurten. Urretxu-Zumarragako hezkuntza era-gileek agerraldia egin zuten apirilean, eta sinadura bilketa bat (iru-dian) ere jarri zuten martxan. Bestalde, Ikasle Abertzaleak taldeakdeituta, manifestazioa egin zuten Beasain eta Ordizia artean. M. LUKI

Integrazioa

8 //UrtekariaEkonomia


//9UrtekariaEkonomia


Ekonomia egunez egun

URTARRILA14, Beasain.Salbatore auzoandagoen Fundimolde enpresakolangileek elkarretaratzea eginzuten, CCOOk deituta, enpresakiazko urrian eta abenduanegindako kaleratzeak salatzeko. 29, Ordizia.Goierriko Etxe Kaleratzeak Stop plataformakdeituta, «etxe gabetzeekinbukatzea posible» dela aldarri-katzeko elkarretaratzea eginzuten Ordizian, Kutxabankenbulegoaren atarian.

MARTXOAGoierri.Lemniskata elkarteakantolatuta, Ekimena eta Berri-kuntza Goierrinegitasmoaantolatu zuen. Ampo Koopera-tibaren inguruko erakusketaibiltaria eta Mikel Navarro etaPedro Martinez ekonomia

adituen hitzaldiak izan zituzten.18, Goierri.Goierriko GutunSoziala osatzen dutensindikatuek eta gizarteeragileek deituta, «prekarieta-tearen kontrako martxa» eginzuten Goierriko hainbatherritan barrena.22, Ezkio-Itsaso.Gazteek biziduten «prekarietatea» salatzekoagerraldia egin zuen GoierrikoErnai gazte erakundeak, AHTkolanen ondoan. 28, Zumarraga.EuskoJaurlaritza Osakidetzan «lan-postuak suntsitzen» ari delasalatzeko elkarretaratzea eginzuten Zumarragako ospitalean.

APIRILA30, Zumarraga.Urretxu-Zumarragako Langileria tal-deko hainbat kide Lanbiderenbulegoan sartu ziren, langabeziaeta gazteen prekarietateasalatzeko.

MAIATZA1, Goierri.MaiatzarenLehenean ehunka langilekmanifestazioa egin zutenOrdiziako kaleetan, LABekdeituta. Bertan, «burujabetzaekonomikoa, politikoa etasoziala» aldarrikatu zuten. 14, Beasain.ELA eta LABsindikatuek deituta,Gipuzkoako garbitasun arlokolangileaek greba egin zuten, lanhitzarmena eskatzeko. Goierrin,Orkli eta CAF lantegien pareanbildu ziren. 26, Beasain.Langileen %80konartu zuen CAFekozuzendaritzak eta langilebatzordeak adostutako lanhitzarmenak; 1.058 langilekbozkatu dute alde, 194k kontra,eta 60 boto zuri izan ziren.

EKAINA4, Zumarraga.ArcelorMittalekZumarragan duen metalurgia

lantegian 40 urteko gizonezkobat hil zen, lan ezbeharra izaneta gero. Lankideek protestaegin zuten biharamunean.17, Beasain.CAF enpresak 118milioi euroko kontratua itxizuen Istanbulgo (Turkia)metroarekin.

UZTAILA3, Goierri.Goieki garapenagentziak Enpresa EkimenBerrien XVII. sariak banatuzituen. Gailur Kooperatiba,Ekilit eta Areavan proiektuakizan dira aurtengo sarituak.15, Ormaiztegi. IrizarKooperatibak 12e autobuselektrikoa aurkeztu zuenDonostiako Aquariumean. 18, Ormaiztegi. Irizar autobuskonpainia sortu zuteneko 125.urteurrena ospatu zuten.Urkullu lehendakaria etorri zenkooperatibaren instalazioberriak inauguratzera.

IRAILA5, Urretxu.Cyberdyne Inc.robotika enpresa japoniarrakfilial bat irekiko du Urretxun,Goierri Garaiko Uggasa garapenagentziarekin elkarlanean.8, Goierri.EHNE sindikatuakartzainek bizi duten «egoeralarria» dela salatu zuen, etaaskori Aldanondo enpresak ezdiela saldutako esnea ordaindu.

URRIA11, Idiazabal.Ampo Kooperati-baren 50. urteurrena ospatzekoate irekien eguna egin zuten,langileekin eta haien senideekin.14, Legazpi.Legazpiko Udalakhezkuntza zentro publikoetakoinbertsioak finantzatzeko duenerantzukizuna betetzekoeskaera egin zion jaurlaritzari.20, Goierri.GI-632 errepidekoUrretxu-Antzuola zatikoobretan lan hitzarmenabetetzen dela ziurtatzeko

sistema ezarri zuen aldundiak.22, Goierri.Goierriko GutunSozialak deituta, Kutxabankenpribatizazioa salatzeko agerral-diak egin zituzten Beasainen etaZumarragan.30, Ordizia.Ordiziako Udalak,2015ean udal tasak eta zergak ezigotzeko erabakia iragarri zuen.

AZAROA6, Goierri.Goierriko osasunzentroetan 8 orduko lanuzteakegin zituzten «kalitatezkoOsakidetza baten alde, lan-postuak sortu» lemapean. 28, Urretxu-Zumarraga.Brasilgo hainbat oihalgintzaenpresatako ordezkari izan zirenUrretxun eta Zumarragan.

ABENDUA5, Beasain.Beasaingo CAFlantegiak Herbehereetako 118tren egiteko kontratua lortuzuen, 500 milioi euroren truke.

Langabezia

4.096LANGABETULangabeziak behera egin du iaz-tik Goierrin. Aurtengo urrian,4.096 langabetu zeuden eskual-dean, iaz garai berean baino 310langabe gutxiago. Ordizian,Urretxun, Zumarragan eta Bea-sainen nabarmen egin du behe-ra; gainontzeko herrietan man-tendu egiten da; langabe kopu-ruak gora egin duen herribakarretakoa Zaldibia da.

HERRIA 2014 2013Altzaga 9 9Arama 7 7Ataun 67 66Beasain 843 888Ezkio-Itsaso 30 28Gabiria 13 17Gaintza 4 5Idiazabal 99 118Itsasondo 37 45Lazkao 283 334Legazpi 453 452Legorreta 87 86Mutiloa 6 10Olaberria 47 49Ordizia 637 706Ormaiztegi 68 65Segura 49 65Urretxu 419 468Zaldibia 105 94Zegama 75 94Zerain 6 7Zumarraga 752 793

GOIERRI 4.096 4.406Iturria: SEPE

Txanponak bi alde ditu, ordea,eta urte borobila izan dutenenbeste aldean, krisiaren eraginaeuren azalean nabaritu dutenenpresak eta langileak daude.Eskualdeko langabe kopuruakiaztik behera egin badu ere,oraindik 4.000 lagun bainogehiago daude lanik gabe Goie-rrin. Gainontzean, ArcelorMi-ttalen etorkizunari buruzko za-lantzek eta hainbat alorretakolangileen protestek osatu duteurtea, ekonomiaren arloan.Beasaingo Fundimolde en-

presako langileen protestarekinhasi zen urtea. Iazko abendua-ren bukaeran, zazpi langile kale-ratu zituen zuzendaritzak, tarte-an CCOO sindikatuko delegatubat. Langileen arabera, 2008angerentea aldatu zutenean hasizen enpresaren gainbehera. Tar-tean hainbat langile «bederatzihilabete kobratu gabe» egon zi-rela ere salatu zuten.Martxoan, hainbat sindikatuk

eta gizarte eragilek, «prekarieta-tearen aurkako martxa» egin zu-ten, Goierriko hainbat herritanbarrena. Langabeziaz gain, «en-pleguaren prekarietatea» salatuzuten: «Gero eta gehiago dira po-brezian bizi direnak nahiz eta

enplegua izan». Ernai gazte era-kundeak ere, «gazteek bizi dutenprekarietatea» salatu eta «egoerairaultzeko» deia egin zuen.Urretxu-Zumarragako Langi-

leria taldeak deituta, hainbat la-gun Zumarragako Lanbiderenbulegora sartu ziren apirilean,protesta moduan. Batetik, iazegindako 10 kontratutik 9 aldibaterakoak zirela salatu zuten;bestetik, iaz Hego Euskal He-rrian izandako lan istripuetan 55lagun hil zirela gogorarazi zuten.

Arcelor Mittal, ezbaianUrte gogorra izan da aurtengoaZumarragako ArcelorMittal en-presako langileentzat. Maiatze-an hiru lan ezbehar izan zirenbertan, baina albisterik beltze-na, ekainaren 3an etorri zen; 40urteko langile urretxuarra hilzen, orga batek arrapatuta.Hori dena gutxi balitz, zalan-

tza ugari sortu dira Zumarraga-ko lantegiaren etorkizunaren in-guruan, zuzendaritzak aldi bate-rako ixteko asmoa zuela zabaldueta gero. Azkenean, ordea,CCOO, ELA eta UGT sindikatuekzuzendaritzaren malgutasunplana onartu zuten, enpresa ezixtearen truke.

... eta itzalakAlderik beltzenean daude lan istripuaketa langabezia .Arcelor Mittal lantegianere alarma guztiak piztu dira aurten

Urteurreneko ospakizunen ai-tzakian eta emaitza ekonomikoonek hauspotuta, esne mamitandabiltza Ormaiztegiko Irizar etaIdiazabalgo Ampo kooperati-bak. Bi enpresak sortu zituztene-ko urteurrenak ospatu dituzteaurten. Baina ospakizunez hara-go, bi proiektuen sendotasunakematen die etorkizunari lasaita-sunez eta esperantzaz begiratze-ko patxada.Urteurrena, emaitza onek la-

gunduta etorri da bi kasuetan.Irizar taldeak, 556 milioi eurokoirabaziekin bukatu zuen 2013.urtea; eta bide beretik hasi zuenaurtengoa ere. Ormaiztegiko au-tobus enpresa 1889an sortu zuenJose Antonio Irizarrek, eta datahorren 125. urtemuga ospatudute aurten. Baina atzera begiragelditu beharrean, proiektu be-rriak aurkezten jarraitzen du Or-maiztegiko enpresak; uztailean,esaterako, i2e modeloa aurkeztuzuten, %100 elektrikoa den auto-bus urbanoa. Ampon ere ospakizun urtea

izan dute, Idiazabalgo koopera-tibak ere 50 urte bete baititu aur-ten, eta ekitaldi ugari egin dituz-te ospatzeko. Idiazabalgo jaie-tan, krosa lantegi barrutik pasa

zen. Apirilean, langile ohiekintopaketa eta 50 urteen errepasoaegiten duen erakusketa egin zi-tuzten. Irailean, Ordiziako lehia-keta irabazi zuen gazta erdia ero-si zuten, enkantean 13.050 euroordainduta. Urrian, ate irekieneguna ospatu zuten, langileekineta haien senideekin batera.

CAFek kontratu ugariKrisiak krisi, nazioarteko hain-bat proiektutarako kontratuakitxi ditu aurten ere CAFek. Bea-saingo enpresak 119 milioikokontratua itxi zuen ekainean, Is-

tanbuleko metroa egiteko. Garaiberetsuan, Euskotrenentzat 28tren egiteko kontratu bat lortuzuen. Udazkenean, beste bat itxizuen Bucaresteko (Errumania)metrorako 16 bagoi egiteko. Urte bukaeran etorri dira, or-

dea, albisterik onenak. Aben-duaren hasieran, urteko kontra-tu nagusia sinatu zuen, Herbe-hereetarako 118 tren egitekoproiektua. Frantziarako 42 mi-lioiko beste kontratu bat ere itxizuen, eta Mexikoko proiektuerraldoi batean sartu da, besteenpresa batzuekin batera.

Ekonomiaren argiak...Emaitza onak lagun, urteurren ospakizunetan buru-belarrisartuta ibili dira Ampo eta Irizar kooperatibak .Irizar sortuzeneko 125 urteei, Amporen 50. urteurrena gehitu zaie aurten

Irizarren 125. urtemuga ospatzeko jaialdia, uztailean. ANGEL ELORTZA

10 //UrtekariaEkonomia


Udal aurrekontuak

79,2MILIOI EUROGoierriko 22 udalen artean 2014.urterako izan duten aurrekon-tua. Gehienek, mantendu edojaitsi egin dute diru kopurua.

HERRIA AurrekontuaAltzaga 228.000Arama 379.800Ataun 1.499.064Beasain 13.849.464Ezkio-Itsaso 839.629Gabiria 554.025Gaintza 396.549Idiazabal 2.830.000Itsasondo 870.000Lazkao 7.279.669Legazpi 9.008.161Legorreta 1.500.550Mutiloa 522.000Olaberria 2.310.000Ordizia 10.974.943Ormaiztegi 1.255.747Segura 1.439.732Urretxu 8.122.439Zaldibia 1.615.069Zegama 1.889.345Zerain 723.000Zumarraga 11.177.079

GOIERRI 79.264.265Iturria: EUSTAT

Langabezia eta etxegabetzeenadira geldialdi ekonomikoarenaurpegirik beltzenak. Baina era-kunde publikoek ere nabaritudute krisiaren eragina. Askok la-nak izan dituzte iazko aurrekon-tuen kopuru berak mantentze-ko, eta gehienek, murriztu eginbehar izan dute aurtengoa. Etagerrikoa estutu behar horrek, in-bertsioetan izaten du eraginikhandiena, bai udalen kasuan,eta baita aldundienean eta jaur-laritzarenean ere.

Goierriko udalek, orotara, ia80 milioi euro kudeatuko dituzteaurten. Gehienek gerrikoa estu-tu eta murriztu egin behar izandute aurrekontua. LazkaokoUdalak, esaterako, 2013koa bai-no %13,8 txikiagoa onartu zuen.Beasainen %6,8 txikiagoa, etaUrretxun, %2 murriztu dute iaz-kotik. Ataunen eta Itsasondonere, %8 jaitsi dute aurrekontua.Kontrako aldean daude Zuma-

rraga, Ordizia eta Legazpi, haiekizan baitira aurrekontua nabar-men igo duten bakarretakoak.

Inbertsio bakan batzuk baiDiru zorroak askorako ematenez badu ere, inbertsio batzukgauzatu dituzte aurten erakun-de publikoek. Zumarragan,hainbat hilabetetako atzerape-nen ondoren, bukatu zuten An-tioko Interpretazio Zentroa. Bea-sainen, aparkaleku berriak egindituzte Antzizarren eta Igartzan,eta Oriamendi kalea egokitzenari dira. Ordizian, goitik beheraberritu dute Urdaneta kalea, etaAgerre bidea konpontzeko lane-tan ari dira. Legazpin, herrikosarbide nagusia konpontzen etabiribilgunea egiten ari dira. EtaGaintzan, udaletxea eta hainbatzerbitzu hartuko dituen eraikinabukatu dute. Idiazabalen, azke-nik, kiroldegia berritzekoproiektua jarri dute martxan.

Erakunde publikoek ere krisiarenitzala uxatu ezinda jarraitzen duteUdal aurrekontuetan zein inbertsio publikoetan, oraindik nabari da ekonomiko arlokogeldialdiaren eragina .Hainbat egitasmo parte-hartze prozesuen bidez erabaki dituzte

Antioko Interpretazio Zentroak aurten zabaldu ditu ateak. M. LUKI

Deskarga apirilerakozabaldu nahi dute,peajerik gabe

URRETXU // Beasain-Durangoerrepidearen lanetan, zatirikzailenetako bat izaten ari daDeskargako tunelarena. 2.800metroko luzeera eta 48 milioieuroko aurrekontua du Urretxu-Antzuola zatiak. Larraitz UgarteGipuzkoako Foru Aldundikobozeramaileak uztailean azalduzuenez, zati horrek ez du peaje-rik izango, eta 2015eko apirilera-ko bukatuta izatea espero dute.

Lazkaoko sarbidebakoitzak badu bere biribilgunea

LAZKAO // Azpiegiturei dagokio-nean Lazkaoko azken urteetakoproiektu nagusia izan dena bu-katutzat eman daiteke. Kanpan-degiko biribilgunearekin osatudituzte herriko hiru sarbideakegokitzeko lanak. Senperekoa-ren eta Lazkaomendikoaren on-doren, aurtengo uztailean buka-tu zuten Kanpandegikoa. Udale-ko eta aldundiko ordezkariakizan ziren irekiera ekitaldian.Deskargako lanak, otsailean. G. A.

Hainbat proiektu,parte-hartzearenbidetik erabakita

Herri horietako askotan, inber-tsioetarako gordetako diruare-kin zer egin erabakitzeko par-te-hartze prozesuak egin dituz-te, Ordizian, Urretxun etaZaldibian, esaterako. Proiektu

jakinen inguruan ere galdetudute: Seguran, Errebote eraiki-narekin zer egin galdetu zuten;%92 eraikina botatzearen aldeagertu zen. Lazkaon, berriz,Lazkaomendirako pasabideanola egin erabaki zuten; 768 he-rritarrek eman zuten botoa,eta saihesbidearen azpitikdoan pasabidearen proiektuaaukeratu zuen gehiengoak.

Lazkaoko biribilgune berria. A. M.

5.350METROKO TUNELAAbiadura Handiko Trenaren la-nak aurrera doaz Ezkio-Itsasoeta Zumarraga artean. Iaz Ez-kion pitzadurak izan baziren,aurten luizia izan da, Argixao in-guruan. Zumarraga eta Urretxulurpean zeharkatuko ditu tre-nak, 5,3 kilometroko tunelean.Lan horiek egiterakoan sortuzen luizia, maiatzaren 29an.

//11UrtekariaEkonomia


Ekonomia egunez egun

OTSAILALegazpi.Bertako nekazal pro-duktu naturalak bultzatzekoKontsumo Taldea sortu zutenhainbat herritarrek Legazpin.

APIRILA9, Idiazabal.Udari begira pres-tatutako turismo eskaintza aur-keztu zuten, Idiazabal Gazta etagastronomia oinarri hartuta. 10, Goierri.Bertako nekazarienproduktuak bultzatzeko Berta-tik Bertara egitasmoak urtekoproiektuak aurkeztu zituen,parte-hartzea helburu hartuta.

23, Ordizia.Artzain Eguna os-patu zuten Ordizian, IdiazabalGaztaren denboraldiari hasieraemanez. Ruben Trincado sukal-dariak ebaki zuen gazta berria.

MAIATZA1, Aralar.Larreen irekiera festaegin zuten Larraitzen. 18.000ardi, 740 behi eta 800 behor era-man zituzten goi larreetara.3, Idiazabal.XVI. Gazta Egunaospatu zuten Idiazabalen, ar-tzaintza eta artzainen bizimo-dua oinarri hartuta. Ordizia.Ordizian ere KontsumoTaldea sortu zuten, bertako ne-kazaritza produktuen kontsu-moa bultzatzeko.

UZTAILA4, Goierri.Goiturrek Goierrikoeskaintza turistikoa aurkeztuzuen Donostiako Aquariumean.«Esperientzietan» oinarritutakoturismoa bultzatu nahi dute.

IRAILA7, Legazpi.Gipuzkoako ArtzainEguna ospatu zuten Legazpin.Jabier Muñoa zeraindarrak ira-bazi zuen gazta lehiaketa. 10, Ordizia.Segurako KarmeleMuruak irabazi zuen Ordiziakogazta txapelketa. Gazta erdia13.050 euroan erosi zuen Ampokooperatibak.21, Zerain.Gipuzkoako Nekaza-ritza Ekologikoaren azoka egin

zuten Zerainen, 20. urtez. Aur-ten 50 postu inguru izan dira.28, Lazkao.Lazkaoko 20 base-rrik herriko nekazaritzaren ego-era erakutsi zuten, festa giroanospatutako Basherri egunean.

URRIA12, Idiazabal.BaserritarrenEguna ospatu zuten Idiazaba-len, 3. urtez. 25, Idiazabal.Zeanuriko Ipiña-buru gaztandegiak irabazi zuenEuskal Herriko 39. Artzain Gaz-ta Txapelketa, Idiazabalen.

AZAROA13, Zegama.San Martin egune-ko feria egin zuten. Aizkorriko

gazta lehiaketan, La Leze gaz-tandegia izan zen saritua. 14, Gabiria.Errezil sagar lehia-keta egin zuten Gabirian, 13. ur-tez. Beste horrenbeste ekoizlekparte hartu zuten bertan.15, Ordizia.Elgoibarko JesusAnsolak irabazi zuen OrdiziaTxapeldun gazta lehiaketa.19, Goierri.Goierriko 7 gaztan-degik sari bana lortu zuten Lon-dresen banatutako World Chee-se Awards sarietan.

ABENDUA5, Idiazabal.Gaztaren EuroparBidea elkarte sortu berriko kideizango da Idiazabal, beste bede-ratzi herrirekin batera.

Baserria eta nekazalmundua ere ari diragarai berrietara ego-kitzen, eta gauregun, ekoitzitako

produktuez gain, beste aterabi-de batzuk bilatzeko aukera erebadago. Urteak dira nekazal tu-rismoa bultzatzen hasi zirela,baina azken tendentzia, baserrimunduan girotutako esperien-tziak dira. Goitur turismo agen-tziak ere, bertako ondarea etaaberastasuna ezagutaraziz turis-moa bultzatzeko bide berri batzabaldu du. Natura, kultura eta gastrono-

mia dira esperientzietan oinarri-

tutako turismo mota berri ho-nen ardatz nagusiak. Hala, Idia-zabal gaztak eta artzantzak tokiberezia hartu dute eskualdekoeskaintza turistikoan. IdiazabalGaztaren ibilbidea egitea, Ordi-ziako azoka bertatik bertara bizi-tea edota artzainen bizimoduaezagutzeko aukera dira bisita-riek bizi ditzaketen esperientzie-tako batzuk.

Gaztaren ibilbideaMartxoan aurkeztu zuten turis-mo arloko aurtengo berrikuntzanagusia: GR-283 edo IdiazabalGaztaren ibilbidea. Turismoa,kirolarekin, gastronomiarekin

eta kulturarekin uztartzen di-tuen proiektua da, eta bere hel-burua hiru osagai horiekin «la-saitasuna eta natura atsegin di-tuzten turistak» erakartzea da. Artzaintza eta gazta oinarri

hartuta, 95,7 kilometroko ibilbi-de zirkularra proposatzen dute,sei etapatan banatuta. Aurkez-pen ekitaldian aurpegi ezagunakizan ziren; tartean Alex Txikon,Oihana Kortazar eta Jose RamonAgirre Marronmendizaleak, eta

Iban Mate, Iker Markinez eta Xa-bier Martinez sukaldariak.

Azoka ere, erakarguneGastronomiari garrantzia ema-ten dion turismo mota honenguneetako bat da Ordiziako Azo-ka. Hala, Pasaporte gastronomi-koa edota 12 hilabete 12 produk-tubezalako egitasmoak eta mu-gikorrerako APP bat ere jarridituzte martxan, D’Elikatuz zen-troarekin elkarlanean.

Natura, kultura eta gastronomiaren ingurukoesperientzietan oinarritzen den turismoa, horida Goitur agentziak Goierrirako planteatzenduen eskaintza; Idiazabal Gazta eta Ordiziakoazoka dira egitasmoaren indargune nagusiak.

Nekazaritza etaturismoa, eskutik

Mendizale ezagunek parte hartu zuten Gaztaren Ibilbidea aurkezteko ekitaldian, Seguran. ASIER ZALDUA

%3TURISTA GEHIAGOAurtengo udan gora egin duGoierrik jasotako turista kopu-ruak; Goiturren datuen arabera,12.202 lagun pasa ziren GoierriBeheko turismo bulegoetatik.Goierri Garaian, berriz, 12.909zenbatu zituzten uztailean etaabuztuan.

12 //UrtekariaKirola


Kirola egunez egun

URTARRILA26, Idiazabal.Beñat Arnaiz etaCristina Loeda izan ziren azka-rrenak Idiazabalgo San Blasjaien barruan egiten den herrikrosean.

OTSAILA23, Ordizia.Alazne Furundare-na atletak zilarrezko dominalortu zuen Espainiako txapelke-tan, 60 metroko lasterketan.

MARTXOA2, Ordizia.Bi aldiz EspainiakoErrege Kopa irabazi eta gero,Ampo Ordiziak ezin izan zuen fi-nalaurreko fasea gainditu. Que-

sos Entrepinares taldeak utzi zi-tuen lehiatik kanpo. 8, Gabiria.Aingeru eta AngelCastro anaiek irabazi zuten Ga-biriako Rallyesprint proba. 9, Beasain.Ritxar Fendandezeta Uxoa Irigoien izan ziren le-henak Beasaingo IV. Herri Las-terketan. 15, Beasain.David Garciak etaElena Calvillok irabazi zutenArriarango Mendi Lasterketa.

APIRILA7, Ordizia.Alberto Contadorrekirabazi zuen Ordizian hasi etabukatu zen Euskal Herriko Itzu-liko lehen etapa, Gaintzako alda-pan erakustaldia eman eta gero. 9, Segura.Zorroztarri Athleticzaleen lagun taldea inauguratu

zuten Seguran. Mikel Balenzia-ga eta Markel Susaeta jokalariaketa klubeko hainbat ordezkariizan ziren bertan. 26, Beasain.BKL saskibaloi tal-deak bigarren mailako Gipuzko-ako txapelketa irabazi zuen;denboraldi borobila osatu zuten,26 partidetatik 24 irabazita.

MAIATZA10, Urretxu-Zumarraga.UrolaGaraia BTT Maratoiak 400 txi-rrindularitik gora bildu zituen. 18, Urretxu-Zumarraga.Beitia-ren omenezko mendi martxan982 lagunek parte hartu zuten. 24, Ordizia.Estanda Ordiziaareto futboleko nesken taldeaklehen mailarako igoera lortuzuen, play off-etan Bartzelona-

ko Rubi taldea mendean hartueta gero. 24, Ordizia.Maider Gaztañagaatleta ordiziarrak txapela lortuzuen Bilboko Triatloian. 25, Zegama.Kilian Jornet etaStevie Kremer nagusitu zirenZegama-Aizkorri mendi mara-toian. Goierritarren artean,Aritz Egea eta Elena Calvilloizan ziren azkarrenak.

EKAINA14, Beasain.Javi Dominguezeketa Silvia Triguerosek irabazizuten Ehunmiliak proba; G2Hproba, berriz, Pedro Etxeberriaketa Aitziber Osinaldek. 14, Olaberria.Olaberriko palataldea txapeldunorde geldituzen Herriartekoan, finalean Do-

nostiaren kontra galdu eta gero. 21, Lazkao.Polemikak ingura-tuta egin zen Quebrantahuesosproba. Angel Vazquez lazkaota-rrak parte hartu bazuen ere, ezzioten lasterketa bukatzen utzi. 23, Ormaiztegi.Dani Maioratxirrindulari ormaiztegiarrakGipuzkoako Itzulia irabazi zuen,Olaberriako eta Segurako etape-tan aurrena egin eta gero. 29, Ormaiztegi. Ion Izagirre txi-rrindulari ormaiztegiarrak Es-painiako Txapelketa irabazizuen, Ponferradan.

UZTAILA5, Urretxu.Aritz Egea urretxua-rra eta Sandra Sevillano izan zi-ren azkarrenak Goierri Garaikomendi lasterketan.

7.000EURO SAHARARAKOOtsailaren 23an, Sahararen alde-ko IX. krosa egin zuten ormaiz-tegin. Elkartasunezko probahoni esker, Sahararako 7.000euro bildu dituzte aurten.Irabazleak.Gorka Satrustegieta Uxoa Irigoien izan ziren ga-raile. Proga nagusian 256 lagu-nek parte hartu zuten.

Estanda Ordiziakdenboraldi borobilaosatu zuen

ORDIZIA // Lorpen handiak egi-ten ari da Estanda Ordizia ema-kumezkoen areto futbol taldea.2013/14 denboraldi borobilaegin eta gero, Espainiako 1. mai-lara igotzea lortu zuten maiatze-an. Ordizian harrera beroa eginzieten, lorpena ospatzeko. Urte-ko euskal kirol talderik onenenartean nabarmendu dute Estan-da, eta Ajuria Enean izan ziren,Iñigo Urkullu lehendakariakegindako harreran.

Gauza jakina da Goierrin betida-nik txirrindularitzarako afiziohandia egon dela. Zenbat probaegiten diren eta zer nolako zalekopuruak biltzen diren ikusibesterik ez dago. Aurtengoarenmailako urterik, ordea, nekezerrepikatuko da. Euskal HerrikoItzuliko etapa gogoangarriari,haren inguruan antolatutakoekintza sorta gehitu behar zaio.Hori gutxi balitz, Emakumezko-en Bira ere Goierrin barrena ibilizen, itzuliari bukaera Ataunenemanez. Bi herriotako beste bilasterketek, aurten 50 urte betedituen San Martin probak eta Or-diziako Klasikoak borobildudute aurtengo urtea.Ordizian gogotsu hartu zituz-

ten Euskal Herriko Itzuliareninguruko prestaketa lanak. He-rriko hainbat taldek, Udaberrian

Martxan egitaraua antolatu zu-ten, elkarlanean; martxotik api-rilera bitartean, ekitaldi sortaegin zuten. Goierriko 7 Orduakkirol jaialdia izan zen denetanbereziena; Chiapucci eta Leja-rreta bildu zituen hitzaldiak erepiztu zuten kirolzaleen arreta.

Ataun eta OrdiziaEmakumeen Bira bukatu bezpe-ran jokatu zen Ataungo SanMartin proba; berezia aurten,50. urtemuga bete baitu laster-ketak. Lizarte taldeko EgoitzMartinez izan zen azkarrena. Txirrindulari denboraldia bo-

robiltzeko, Ordiziako Klasikoa.Gorka Izagirre ormaiztegiarrakerakustaldia eman eta proba ho-netako hirugarren garaipena lor-tu zuen, azken metroetan LuisLeon Sanchezi aurrea hartuz.

Puntako txirrindularitzaren guneEuskal Herriko Itzuliak arrastoa utzi du aurten ere Goierrin, Ordizian jokatutakoetaparekin .Emakumeen Birak eta Ataungo eta Ordiziako probek bete dute urtea

Emakumeen Bira AtaunenMundu mailako txirrindularirik onenak biltzen dituen beste itzulibat ere iritsi da aurten Goierrira: Emakumeen Euskal Bira. Proba ho-rren azken etapa, Ataunen bukatu zen, ekainaren 15ean. Rabo LivWomen taldeak erabateko nagusitasuna erakutsi zuen bertan. Pau-line Ferrand-Prevot frantziarrak irabazi zuen etapa; itzulia, berriz,Marianne Vos taldekidearentzat izan zen. ANGEL ELORTZA

Irudia Ataun

//13Urtekaria

Kirola


Jorneten zazpigarrenaKilian Jornet eta Stevie Kremer nagusitu daira aurten Zegama-Aiz-korri mendi maratoian. Jornetek Zegaman lortutako zazpigarrengaraipena izan da aurtengoa, eta marka ere jarri du, proba 3 ordu eta48 minutuan bukatuta. Goierritarren artean, Aritz Egea eta ElenaCalvillo izan ziren azkarrenak. Eguraldiak askorik lagundu ez ba-zuen ere, ehunka jarraitzaile bildu ziren ibilbidean zehar. A. APALATEGI

Mendi lasterketak

Goierritarrak Cho OyunGoierriko mendizaletasunak beste poz bat eman du aurten. Bertakohiru mendizalek Himalaiara egindako espedizioa ondo bukatu bai-ta. Pedro Garcia ordiziarra, Oier Plazaola zumarragarra eta XabierUrrate urretxuarrak urriaren 2an zapaldu zuten Cho Oyu (8.201 m.)mendiaren gailurra. Tontorrean, iaz zendu zen Xabier Ormazabalmendizalea izan zuten gogoan. CHO OYU 2014

Mendia

23, Beasain.Beasaingo futboltaldeak berrikuntza askorekinekin zion denboraldi berria pres-tatzeari. Urtzi Arrondo izangoda entrenatzaile, berria, eta Iñi-go Arrese lehendakaria.25, Ordizia.Gorka Izagirreksprintean irabazi zuen Ordizia-ko Klasikoa. Ormaiztegiarrak hi-rugarren garaipena du aurten-goa Ordizian. 29, Ordizia. Iñigo Urkullu le-hendakariak harrera egin zienAjuria Enean Estanda Ordiziaareto futbol taldeko jokalariei.

ABUZTUA28, Goierri.Pedro Garcia, OierPlazaola eta Xabier Urrate goie-rritarrek osatutako espedizioaKathmandu aldera abiatu zen,

Cho Oyu mendia igotzeko as-moz.30, Beasain.Jose Daniel Viejokirabazi zuen junior mailako 33.Beasain txirrindulari proba. 31, Zegama.Mikel Bizkarra biz-kaitarrak irabazi zuen Zegama-ko 81. San Bartolome proba, afi-zionatu mailan. 31, Olaberria.Guillermo Prietoolaberritarrak TxirrindularitzaEgokituko Munduko Txapelke-tan parte hartu zuen, AEBetan;20. postuan bukatu zuen.

IRAILA6, Ordizia.Estanda Ordizia are-to futboleko nesken taldea biga-rren gelditu zen Euskal Kopan,finalean Lacturale Orvina taldenafarraren kontra galduta.

8, Ordizia.Liga erregularri ha-siera eman bezperetan, AmpoOrdiziak taldearen denboraldiberriko aurkezpena egin zuen. 14, Idiazabal.Aritz Egea urre-txuarrak Axari trail proba etaEHko txapelketa irabazi zituenIdiazabalen. Emakumezkoetan,Maite Maiora izan zen nagusi. 20, Zaldibia.Hicham Onalla bil-botarrak eta Izaro Rubio ordi-ziarrak irabazi zuten ZaldibiakoHerri Lasterketa. 20, Lazkao.Lazkaoko I. MendiDuatloia jokatu zuten; Iban Ur-dangarin eta Maite Murgia izanziren nagusi modalitate olinpi-koan; Mikel Paredes sprintean.21, Zaldibia.Caja Rural taldekoJaime Rosonek irabazi zuen Zal-dibiako Sari Nagusia.

27, Lazkao.Goierri Roller SkateElkarteak antolatuta, EuskalHerriko Street Skate Txapelketajokatu zuten Lazkaon.28, Ordizia.Elhassan Oubaddieta Elena Loyo izan dira azka-rrenak Josetxo Imanezen ome-nezko proban.

URRIA11, Lazkao.Agauntza errekarenLazkaoko ibilgua arrantza in-tentsiboko barruti izendatu etagero, festa giroko lehiaketa eginzuten, 40 bat arrantzalerekin. 17, Beasain.Euskal Herriko 30.maila nagusiko aizkora txapel-ketako finala jokatu zuten Bea-sainen. Aitzol Atutxak irabazizuen, eta bigarren egin zuen Iñaki Azurmendik.

AZAROA9, Goierri.Guztira 26.428 lagu-nek bukatu dute aurtengo Be-hobia-Donostia maratoia; horie-tatik 595 goierritarrak izan dira. 14, Lazkao.Jon Gonzalez lazka-otarrak eta Enuk txakurrak ira-bazi zuten Euskadiko Txakur-kros Txapelketa, Bergaran. 29, Urretxu-Zumarraga.KirolaEuskaraz Bizi manifestua sinatuzuten Urretxu-Zumarragako ki-rol arloko aurpegi ezagunek.

ABENDUA2, Beasain.Ehunmiliak lasterke-taren 2015eko edizioa aurkeztuzuten, berrikuntza nagusi bate-kin, EHM eta G2H probez gain,Mari Murumendi mendi mara-toia ere egingo dute.

Dominguez etaTrigueros nagusiEhunmiliak proban

MENDI LASTERKETAK // Ekai-naren 13 eta 14 artean jokatu zenEhunmiliak ultratrail probarenbosgarren edizioa. Proba luzean,Javi Dominguez (23:28:36kodenbora) eta Silvia Trigueros(28:48:23) izan ziren azkarrenak.G2H proban, berriz, Pedro Etxe-berriak eta Aitziber Osinaldekirabazi zuten. Guztira 390 lagu-nek bukatu zituzten probak; 240 izan ziren G2Hko helmu-gan, eta 150 EHMkoan.

998MENDIZALEAizkorrin Barrena mendi mar-txak 998 mendizale batu zituenirailaren 28an; gehienek, ibilbideluzea (31 kilometrokoa) egin zu-ten, 668k hain zuzen ere. Beitiaren omenezkoa.Maiatze-an berriz, Beitiaren omenezkomendi martxa egin zuten; 982mendizale bildu ziren han.

14 //UrtekariaKultura


Kultura egunez egun

URTARRILA11, Urretxu-Zumarraga.UZkoBertso Eskolak antolatutakoMingainluze lehiaketa hasi zen.150 umek parte hartu zuten, etaKat taldea izan zen nagusi urta-rrilaren 26ko finalean.17, Zaldibia.Bide ertzean taldetolosarrak 77 diskoa aurkeztuzuen Zaldibian. Guardia Zibilakhil zituen Sebastian Goikoetxeaeta Nikolas Mendizabal Zaha-rragazteak, eta gertakari haie-tan oinarrituta egin zuten dis-koa.

OTSAILA14, Urretxu.Amaia Iturriotzurretxuarrak irabazi zuen Er-niarraitz bertsolari txapelketa. 26, Gabiria-Ormaiztegi.Bertsoeskola bana jarri dute aurtenmartxan, bi herri horietan.

MARTXOA28, Urretxu-Zumarraga.Mar-txoan Bertsoa taldekako txapel-keta herrikoiaren finala jokatuzuten. Azkenean, Gabiri 2 taldeaizan zen nagusi.

APIRILA1, Ordizia.Ordiziako Udalakeuskararen egoera aztertu eta

lan ildoak finkatzeko parte har-tze prozesua jarri zuen martxan. 12, Goierri.Aitor Irastortza zal-dibiarrak irabazi zuen Osinaldebertsolari gazteen sariketa, Ga-birian jokatutako finalean. Au-rretik, Argi Berri saria ere irabazizuen zaldibiarrak.

MAIATZA22, Lazkao. Ladislao rock taldelazkaotarrak Pantailak diskoaargitaratu zuen. Uztailaren10ean, herritarren aurrean aur-keztu zuen, kalean egindakokontzertuan.23, Urretxu-Zumarraga.Urre-txuko eta Zumarragako Mintza-

laguna egitasmoak 10 urte beteditu aurten. Ikasturte amaiera-ko festarekin eman zioten hasie-ra urtemugako ekintzei.27, Goierri.Bi idazle goierrita-rren lanak argitaratu zituen El-karrek: Antxiñe MendizabalenPrintzesa bakoitzak du bereipuinaeta Gus Jimenezen Mora-dero liburuak.30, Lazkao.Dionisio Amunda-rain ohorezko euskaltzain izen-datu zuen Euskaltzaindiak.

EKAINA7, Idiazabal.EuskaltzaindikoOnomastika batzordeak, 'Etxe-garate'-ren ordez 'Etzegarate'

erabiltzea hobetsi du, AntonioBerasategi idiazabaldarrak egin-dako ikerketa batean oinarritu-ta. 10, Legazpi.Gorka Salmeron ar-gazkilari legazpiarrak ‘Leaxpi in-dustri paisaiak’ liburua argitara-tu zuen, Burdinola elkarteareneskutik.21, Urretxu-Zumarraga.Hila-betetako lanaren ondoren, sei-rehun herritar inguruk Gi-632herri opera eskaini zuten Ede-rrena pilotalekuan.28, Zumarraga.Asier Ibargureneta Garazi Gurrutxaga azpeitia-rrek irabazi zuten ZumarragakoDantza Libreko txapelketa.

Patxi Zubizarretak ‘Mundua baloi batean’ lana aurkeztu du. J. ARRONDO

Durangon nahiz Goierrin ber-tan, abenduko liburu eta diskoazoken inguruan gorpuzten daeuskarazko literatur eskaintza. Patxi Zubizarreta ordiziarra-

ren Mundua baloi batean ipuinliburua da labetik azkena ateradenetako bat; azaroan, berriz, 50eleberria aurkeztu zuen. XabierMendiguren beasaindarrak, na-rrazio laburrekin osatu du Aran-tzak barrurantz lana; Irati Goi-koetxeak ere, formatu txikira jodu, Andraizea liburuan. Maia-

tzean, beste bi lan argitaratu zi-tuen Elkarrek: Antxiñe Mendi-zabalen Printzesa bakoitzak dubere ipuina, eta Gus JimenezenMoradero lanak.Beste genero bat, entseguare-

na, landu du Joxe Azurmendi fi-losofo zegamarrak, azaroan argi-taratutako Historia, arraza, na-zioa liburuarekin.Gaztelaniaz ere izan da ekoiz-

penik eskualdean; Noemi Rive-ra lazkaotarrak Un otoño en Cali-forniaargitaratu zuen irailean.

Literatur uzta oparoautzi dute aurtenGoierriko idazleek

Ospakizun urtea izan da hauGOIERRIKO HITZA egunkariaren-tzat, sortu zeneko 10. urtemugabete baita aurten. Herritarrenbultzadari esker sortutako egi-tasmoa izan zen, eta aurten ere,herritarrekin batera ospatu duteurteurrena. Hain zuzen ere, ira-kurleen eta ekitaldietan partehartu duten guztien babesa etaberotasuna eskertu nahi izan

dute proiektuaren arduradunek.2004ko urrian ikusi zuen argiaaurrenekoz GOIERRIKO HITZAk.Goierritarrak eta Zintzo Mintzokultur elkarteen eta Berriaegun-kariaren babesean jaio zen Hi-tza. Eskualdeko beste hainbatkultur elkartek eta norbanakokere parte hartu zuten sorrerahartan. Hamar urte hauetan, es-kualdeko esparru komunikati-

boan erreferentzia izatea lortudu proiektuak.Hori guztia ospatzeko, ekitaldi

sorta antolatu zuten urrian etaazaroan, besteak beste. Irrien La-gunen jaialdia egin zuten Urre-txun; Ordizian jaialdia egin zu-ten, Hitzarorekin eta Amets Bi-derekin batera; eta bukatzeko,bertso saioa izan zen Legazpin,Bertso Olarien laguntzarekin.

Goierriko Hitzak 10 urteHamarkada bateko ibilbidea osatu du dagoeneko eskualdekoeuskarazko egunkariak .Ospakizun urtea izan dute aurtengoa

Hitzaren urteurren jaialdia ospatu zuten urriaren 4an Urretxun, Irrien Lagunekin batera. A. APALATEGI

//15Urtekaria

Kultura


GOIERRI: Urriarekin batera, musika arloko Goierriko bi jaialdi na-gusiak egin zituzten: Ordiziarrock eta Jazpana Fest. Kashbad etaWillis Drummond aritu ziren Ordizian; Beasainen, berriz, NuevaVulcano, Beach Beach eta Capsula bezalakoak. ARKAITZ APALATEGI

Musika

Gabiriarrak txapeldunMartxoan Bertsoa lehenengo eta Atera! Txapelketa ondoren; biakala biak ere gabiriarrek irabazi dituzte. Tituluaz harago, ordea, Goie-rrin eta batez ere gazteen artean bertsozaletasuna bultzatzea da bitxapelketa horien helburua. Urretxu-Zumarragan tradizio handikotxapelketa da Martxoan Bertsoa (2003tik egiten dute). Atera! He-rriarteko Txapelketak, berriz, bigarren edizioa izan du, zazpi urtekoetenaren ondoren berreskuratu baitute aurten. AIMAR MAIZ

Bertsolaritza

IRAILA2, Zaldibia.Alaitz Sarasola Zal-dibian bizi den altzagarrak ira-bazi zuen Zarauzko XXX. Basa-rri bertsopaper txapelketa, Bela-rritakoak bertso sortarekin.12, Ormaiztegi.Ormaiztegikozubiaren 150. urteurrena ospa-tzeko ekitaldiak aurkeztu zituz-ten udalak eta Zumalakarregimuseoak.17, Lazkao.Noemi Rivera lazka-otarrak Un otoño en California,bere lehendabiziko eleberria ar-gitaratu zuen. Urrian, herrita-rren aurrean aurkeztu zuen.19, Goierri.Goierriko manifes-tua aurkeztu zuten Igartzan, To-

paguneak bultzatuta eta gizarte,kirol eta kultur arloko hainbateragileren babesarekin. 20, Goierri.Dantza eta errome-rien tradizioa berreskuratzekoasmoz, Goierriko Erromeri Biraaurkeztu zuten; 2015eko uztaile-ra bitartean, 10 saiorekin. 25, Beasain.Xabier Mendigurenidazle beasaindarrak Arantzakbarrurantz ipuin-liburua argita-ratu zuen.

URRIA2, Zaldibia. Iztueta kultur elkar-teak Zaldibiko familiak liburuaargitaratu eta herritarren aurre-an aurkeztu zuen.

11, Urretxu-Zumarraga.Muta-mu kolektiboak antolatuta,He!!Zurre Fest! jaialdia egin zu-ten, herriko eta inguruetako tal-deen partaidetzarekin. 17, Legazpi.D-Pintxos talde le-gazpiarrak estudioko bigarrenlana zuzenean aurkeztu zuen,Legazpiko gaztetxean.21, Segura.Amets Amubieta etaMaialen Aldalur azpeitiarrekirabazi zuten Euskal Herriko 31.Dantza Txapelketa, Seguran.21, Zerain.Zeraingo UdalalakUEMA Udal Euskaldunen Man-komunitatean sartzeko asmoaagertu zuen, herritarren aurre-an egindako aurkezpenean.

25, Legazpi.Herriko taldeen en-tsegu lokaletan izandako lapu-rretei aurre egiteko, bertako tal-deek SuBeltza eguna antolatuzuten, kontzertu sorta batekin.25, Legorreta.Asier AltunarenZela Trovke lanak irabazi zuenLegorretako III. Aitzol AramaioFilm Laburren Lehiaketa.31, Zumarraga.Josune Goena-ga aktore zumarragarrak Zir-kuaren zainantzezlana aurkez-tuko zuen, jaioterrian.

AZAROA11, Ordizia.Amets Bide dantzataldeak, lagunek eta herritarrekazken agurra eskaini zioten Jo-

seba Juarez dantzariari.18, Beasain. Irati Goikoetxeaidazle beasaindarrak Andraizeaipuin bilduma argitaratu zuen,Erein argitaletxearekin. 28, Urretxu.Gorka Zufiaurreaktore urretxuarrak parte hartuduen Fuego filma aurkeztu zu-ten Zumarragan eta Beasainen.29, Beasain.Sustraiz Blai kultu-ren arteko musika jaialdia eginzuten Beasaingo gaztetxean.

ABENDUA3, Goierri.Euskararen Egunaospatu zuten Goierrin, euskaraurteko 365 egunetan erabili be-har dela aldarrikatzeko.

Euskaltzaindiak‘Etzegarate’ izenahobetsi zuen

TOPONIMIA // EuskaltzaindikoOnomastika batzordeak Etzega-rate aldaera erabiltzea hobetsizuen, ekainean argitaratutakotxostenean. Antonio Berasategiirakasle eta ikerlari idiazabalda-rrak egindako ikerketa bateandago aldaketa horren oinarria.Honen arabera, Ursuarango au-zotarrek ‘Etzeate’ erabiltzen zu-ten, eta hainbat dokumentu za-harretan ‘z’, ‘zz’ edota ‘ch’ erabil-tzen ziren. Orain arteko ‘tx’ hori,beraz, geroztikoa litzateke.

«Euskalabertzaletasunairrazionala etaarrazista dela esaten dute,deskalifikatzeko»Joxe AzurmendiFilosofoa eta idazlea

‘‘

GOIERRI: 2014a urte oparoa izan da euskal zinemagintzarentzat.Loreakbatetik, eta Lasa eta Zabalabestetik, biak ere arrakasta han-diko filmak izan dira, bai publikoaren eta baita kritikaren aldetikere. Eta bietan, hainbat eskena Goierrin grabatu zituzten. G. ARANBURU

Zinea

Ohitura zaharren jaia: Urrian egin zuten, eguraldi ona lagun. A. MAIZ

Ataun

16 //GoierriFestak


Santa Ana jaiak: Umeen eguneko txupinazoak irudi koloretsuak utzi ditu aurten ere. ASIER ZALDUA

Ordizia

Santa Lutzi Eguna: Jendetza bildu zuen abenduaren 13ko feria erraldoiak. A. ZALDUA

Zumarraga

Santa Anastasia jaiak: Euskal jaia izaten da festetako egun nagusietako bat. A. ZALDUA

Urretxu

Santa Fe jaiak: Mondejujaleen desfilearekin hasi ziren.

Zaldibia

Santikutzak: Tradiziozko ezpata dantza egin zuten. A. Z.

Legazpi

Cava Festa: Aurrenekoz egin dute aurten. J. ARRONDO

Zegama

Urtekaria 2014

Documents

Transcript of Urtekaria 2014