TXOSTENA eusk

Hiri Debekatuaren Mapa

Zarautzen, 2013ko otsaila

Zarauzko Hiri Debekatuaren Mapa

2

Aurkibidea

Sarrera ............................................................................................................................................ 3

PROZESUA

1. Prozesuaren helburuak.................................................................................................. 5

2. Metodologia ..................................................................................................................... 6

3. Prozesuaren deskribapena ........................................................................................... 9

3.1. Aurrelanak......................................................................................................... 9

3.2. Herritarrekin lan-saioak ................................................................................11

3.3. Diagnostikoa...................................................................................................12

3.4. Irtenbideen lanketa ........................................................................................12

3.5. Behin betiko txostenaren erredakzioa........................................................12

4. Parte-hartzaileak: adierazleak.....................................................................................13

5. Prozesuaren ebaluazioa ..............................................................................................16

EMAITZA

6. Diagnostikoa.................................................................................................................17

6.1. Hirigintza eta eguneroko bizitzaren inguruko diagnostikoa ...................17

6.2. Zarauzko hirigintzaren bilakaera historikoa ..............................................18

6.3. Marko teorikoa................................................................................................21

6.4. Diagnostikotik ateratako ondorioak............................................................24

6.4.1. Ekipamendu publikoen sarea ......................................................24

6.4.2 Espazio publikoen sarea ...............................................................25

6.4.3. Mugikortasuna ..............................................................................25

6.4.4. Libre ibiltzeko askatasuna............................................................27

7. Hiri Debekatuaren Mapa ..............................................................................................32

7.1. Proposamenak ...............................................................................................33

7.1.1 Salberdineko zelaiaren erabilera posibleak .................................34

7.1.2 Bidegorri sare baten diseinua .......................................................35

7.3. Aurrera begirako lankidetza eta funtzionamendua ..................................36

8. Ondorio orokorrak ........................................................................................................37

ERANSKINAK

Eranskina: Kale izendegi eta eskulturen azterketa................................................................40

Eranskina II :Carta Europea de la Mujer en la Ciudad..........................................................41

Eranskina III : lan-saioetako aktak............................................................................................48


3

Sarrera

Dokumentu honek jasotzen ditu Zarauzko Hiri debekatuaren mapa osatzeko eta hirigintzan genero-inpaktua

aplikatzeko Hiria Kolektiboak eta Elhuyar Aholkularitzak Udalaren eskariz gauzaturiko prozesuaren zein

emaitzen inguruko zehaztasunak.

Proiektu hau gauzatzearen arrazoi nagusia Zarauzko hiri-antolamenduak genero harremanak nola

baldintzatzen dituen aztertzeko beharrean datza, besteak beste, hobetu beharreko guneak identifikatu eta

hauen inguruko irtenbideak landu nahi zirelako. Genero ikuspuntua barneratzen duen hirigintza eredu berri

batetarako lehen urratsak emanez, eta etorkizunean ere berdintasuna bermatzeko irizpideak kontuan hartu

daitezen.

Edonola ere, egitasmo hau egun indarrean den Zarauzko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako 2010-

2014 II. Tokiko Planaren testuinguruan kokatu beharra dago, Hirigintza, Ingurumen eta Garraio Publikoaren

eremuko helburuen barnean. Zehazki hauek dira II. Berdintasun Planean jaso ziren ardatzen araberako

helburuak:

HIRIGINTZA, INGURUMENA ETA GARRAIO PUBLIKOA

ARDATZAK HELBURUAK

Hirigintzaren, ingurumenaren eta garraio publikoaren eremuan genero-ikuspegia txertatzea.

GENERO IKUSPEGIA TXERTATZEA

(MAINSTREAMINGA) Etxebizitza-politiketan diru-sarrera gutxien duten kolektiboen beharrak bermatzea genero ikuspegia kontuan hartuz, bereziki diru-sarrera txikiak dituzten ama bakarrak, etorkinak, mendekotasuna duten emakumeak, horien zaintzaileak, eta emakume langabetuak.

Parte-hartzeko prozesuetan parekidetasuna bermatzea, emakumeen eta emakume elkarteen inplikazioa sustatuz. EMAKUMEEN

AHALDUNTZEA Emakumeek gaur egungo eta herriaren historian egindako ekarpenak hiri-elementuetan islatzea.

BATERAGARRITASUNA ETA

ERANTZUKIDETASUNA SUSTATZEA

Garraio publikoaren azpiegiturak egokitzea bizitza pertsonala, familia-bizitza eta lana uztartu ahal izateko

INDARKERIA SEXISTA DESAGERRARAZTEA

Emakumeei segurtasun eza sortzen dieten hirigintza-arazoei irtenbidea ematea, eta bereziki Puntu Beltz berriak ez sortzeko neurriak hartzea

Helburu hauek kontuan izanda, Hiria Kolektiboa eta Elhuyar Aholkularitzaren laguntzarekin, berariazko parte hartzeko prozesua jarri zuen abian Zarauzko Udalak 2012ko ekainean. Guztira 10 lan-saio egin ziren politikari, herriko eragile eta herritarrekin osatutako lantalde ezberdinez baliatuta. Alde batetik, Zarautzen hirigintza eta generoaren egoera zein den aztertu dugu, bai gaur egun zein haren sorreratik izandako garapena. Bestetik, etorkizunean kontutan hartu beharreko alderdiak zehaztu ditugu eta ateratako hobetu beharreko alderdien artean, bi arazori irtenbidea emateko interbentzio-proposamen zehatzak diseinatu ditugu herritarrekin batera.

2012ko ekainetik 2013ko otsailera bitartean egindakoak txosten honetan laburbildu ditugu, honako ataletan:

- Prozesuari buruzko informazioa: egitasmoaren helburuak, emandako urratsak, metodologia…


4

- Parte-hartzearen inguruko adierazleak.

- Zarauzko hirigintza eta generoaren inguruko diagnostikoa.

- Aurrera begira hirigintzan genero ikuspegia bermatzeko kontuan hartu beharreko alderdiak.

- Parte-hartzaileek egindako prozesuaren balorazio orokorra.

Amaitzeko, gure eskerrik beroena adierazi nahi diegu era batera edo bestera, zuzenean edo zeharka, prozesua garatzen lanean jardun duten guztiei. Ez dugu zalantzarik egindako lanaren baliagarritasunaz.


5

1. Prozesuaren helburuak

Zarauzko hirigintza eta generoaren inguruko diagnostikoa prozesu zabalago baten atal gisa ulertzen dugu. Honenbestez, eta diagnostikoa parte-hartzean oinarritu dugunez, diagnostikoaren helburu nagusia herriko eragile eta herritarrekin Zarauzko hirigintzaren inguruan genero-ikuspegiz hausnarketa egitea eta egoeraz jabetzea izan da. Era honetara, herriko emakume eta gizonezkoek herriko hirigintzarekiko izan ditzaketen errealitate ezberdinak jaso nahi izan ditugu.

Diagnostikoaren prozesuak honako helburu hauek izan ditu:

• Zarauzko hirigintza eta generoaren gai arteko harremana aztertuz diagnostikoa egitea: Zarauzko Hiri Debekatuaren Mapa osatuz..

• Herriko eragileekin (Zarauzko Berdintasun Kontseiluarekin; Udaleko langileekin eta ordezkari politikoekin; eta herritarrekin oro har), Zarauzko hirigintzaz genero-ikuspegiarekin hausnarketa egitea eta hobetu beharreko alderdiak lantzea.

• Egitasmoan parte hartzen dutenak gaiaren inguruan sentsibilizatzea eta trebatzea.

• Genero-inpaktua kontuan hartuta, ateratako ondorioetan oinarritutako hobekuntzarako bi proposamen diseinatzea.


6

2. Metodologia

Zarauzko Hiri Debekatuaren Mapa osatu eta hirigintza eta generoaren inguruko diagnostikoa egiteko parte

hartzeko prozesua jarri da martxan. Parte hartzeko prozesuaren bidez hainbat helburu lortu egiten dira,

batzuk emaitzarekin zerikusia dutenak eta beste batzuk, berriz prozesuarekin. Reflect Ekintza ikuspegi

metodologikoan prozesua bera izaten da giltzarri, eta edukiak edo gaiak bigarren mailara pasatzen dira.

Prozesuen abiapuntua pertsonak dira, ekintzak eragiten, bideratzen edota egiten dituzten pertsonak, hain

zuzen ere. Horregatik, poliki-poliki, prozesua pertsona horien subjektibitatean oinarriturik eraikiz joaten da eta

subjektibitatearen sozializazioak taldearen posizionamendua dakar berekin.

Etengabeko joan-etorri dialektikoan murgildurik, batetik, ekintza-hausnarketa-ekintza (praktika-teoria-praktika), eta, bestetik, pertsona-taldea-pertsona, gure errealitate subjektibo eta objektiboa sistematizatu eta barneratzen goaz, eta pertsona eta talde bezala berriz posizionatzen gara. Prozesuaren kontrola parte-hartzaileek dute prozesuaren urrats guztietan. Reflect Ekintza ikuspegiarekin egindako prozesuek parte-hartzaileak boteretzea (empowerment) lortzen dute.

Prozesuaren baitan, bideratzaileak ere taldekide bihurtzen dira, bideratzaileak prozesuaren parte izaten dira, beste guztiak bezalaxe, eta baztertu egiten du kanpotik etorritako behatzaile objektibo eta neutroaren rola. Taldeak izaten du prozesuaren kontrola, ez dagoelako taldean ukiezina den pertsonarik.

Prozesuan zehar, prozesuan bertan aztertu egiten dira gertatzen ari diren botere-harremanak, genero-harremanak eta kultura arteko harremanak. Horrek, hain zuzen ere, subjektibitatetik eta norberaren bizipenetatik abiatuta kontzientzia hartzea ahalbideratzen du.

Prozesu honetan zehar erabilitako metodologiak dituen ezaugarriak honako hauek dira:

METODOLOGIAREN EZAUGARRIAK

Parte-hartzea eragiten du. Pertsonek zerbait bizi dutenean, beraiena egiten dute (“jabetzen dira”) eta horrela inplikatu egiten dira.

Bibentziala da. Norberaren bizipenetan oinarrituta aztertzen da egoera.

Talde-izaera sendotzen du.

Horrela, taldea bera prozesuaren eragile izatea lortzen da. Pertsona bakoitzak bere espektatibak ditu eta garrantzitsua da horiek taldearen dinamikan kontuan hartzea.

Kalitatezko parte-hartzea

lortzeko lan-eskema

mailakatua da.

Banakako lanetik hasita, talde txikitan eztabaidatu eta adosten da, eta, bukatzeko, denen artean berriz ere eztabaidatu eta adosten da.

Bisuala da. Egoerak bisualki planteatzen dira errazago aztertu ahal izateko.

Denen artean eraikitako

prozesua bideratzen du. Elkarlana bultzatzen da.

Aldaketa eragiten du. Ekintzarekiko identifikazioak aurrera egitea dakar; taldeak berak proposatutakoa bultzatzen baita.

Parte-hartzea eragiten du. Pertsonek zerbait bizi dutenean, beraiena egiten dute (“jabetzen dira”) eta horrela inplikatu egiten dira.

Laburbilduz, hau lortzen da:

Taldeko pertsonen esperientzietan oinarrituta eta parte-hartzea eragiten duten zenbait teknika erabiliz,

hausnarketarako bideak jarri eta aldaketarako ekintzak lantzeko oinarriak finkatzea.


7

Hona hemen idatziz azaldutakoa grafikoki irudikatzen duen eskema:

Beraz, ikuspegi metodologiko honekin lan egin dugu proiektu honetan, parte hartu duten subjektuen parte-hartzea sustatuz eta eraikuntza kolektiboa landuz.

Diagnostikoa zehazteko parte hartzeko prozesuan, honako printzipioak kontuan hartuta lan egin dugu:

Parte-hartzea: parte-hartzea ez dugu informazioa eman eta iritzia eskatzera mugatu, guretzat benetako

parte-hartzea gauzak ezagutu, elkarrekin landu, aztertu eta denon artean zerbait sortzean gertatzen

baita. Uneko errealitatea aldatzeko baldintza subjektiboak eta objektiboak sortu behar dira; horretarako

bidea lan-prozesua bera izaten delarik. Bestalde, ahalegin berezia egin dugu parte-hartzea ahalik eta

zabalena izan dadin. Horretarako, bitartekoak jarri eta kanalak sustatu dira. Esate baterako herritarrei

egindako deialdietan hobekuntzak txertatu ditugu prozesuan zehar eta proposamenak lantzeko

tailerraren data eta ordutegia zehazteko aurreko fasean parte hartu zuten herritarrei galdetu genien

inkesta motz baten bidez.

Komunikazioa: komunikazioa arrakastarako gakoa da horrelako egitasmoetan. Komunikazioa

beharrezkoa da, bai prozesua abiatu aurretik, bai prozesuak irauten duen bitartean, baita prozesua

amaitutakoan ere. Komunikazioa beharrezkoa da langile zein herritarrei asmoen berri emateko,

prozesuan parte har dezaten gonbidapena egiteko, prozesuaren eta emaitzen berri emateko, etab. Hiri

debekatuaren Mapa egiteko prozesu honetan komunikazio-plan zehatz batekin lan egin ez badugu ere,

prozesua eta emaitza sozializatzeko mezuak, bitartekoak eta baliabideak eratuz joan gara prozesuan

zehar zehaztutako data eta epeen arabera.


8

Malgutasuna: pertsonekin lana egitea oinarri izan denez, aurreikusitako lanak eta epeak moldagarriak

izan dira. Prozesua abiatu aurretik zein prozesuak iraun duen bitartean, prozesuaren arduradunek eta

parte-hartzaileek beharrezko jo dituzten aldaketak proposatu dituzte eta egoki jo diren neurrian,

prozesuan egokitzapenak egin dira. Prozesua aurreikusitakoa baino luzeagoa izan da, tartean uda

egonda hasiera batean erabaki zen irailean abiatzea hobea zela. Bestetik prozesuan zehar izandako

lantaldeko partaideen arteko koordinazio arazoek aurreikusitakoa baino hilabete bat gehiagoko

luzapena ekarri dute.

Hezkuntza-prozesua: emaitzez gain, prozesuak berak protagonismo berezia izan du eta egitasmoaren

xedeetako bat izan da bertan parte hartu duten guztiek (norbanako eta taldeek) prozesutik ikastea,

ezagutza elkarrengandik jaso eta elikatzea, elkarrekin.

Subjektibitatea: prozesuaren ardatza pertsonak izan dira eta, horregatik, pertsonen arteko harremanek

ere pisu nabarmena izan dute prozesuaren urrats guztietan; hala nola: egitasmoetan parte hartu duten

kideek euren artean ezagutzen eta konfiantza lortzen denbora eman da, bilera dinamikoak eta alaiak

egin dira (ondo pasatzea ere helburu izan dutenak), beraien arteko giroa landu da, eta hasierako fasean

lantaldeak osatzerakoan kontutan hartu zen talde naturalak izatea, parte-hartzaileak erosoago sentitu

zitezen.

Hizkuntza ofizialen erabilera: EAEn euskara eta gaztelania hizkuntza ofizialak dira eta euskara Erkidegoko berezko hizkuntza da. Zarauzko Udalak EAEko administrazio publikoa den heinean eta euskararen aldeko politika martxan duela aintzat hartuta, bere egitasmoetan euskararen erabilera zaintzea helburu izan du. Beraz, prozesuan parte hartu duten pertsona gehienak euskaldunak izanda, euskara erabili da ahozko nahiz idatzizko jardunean prozesu osoan zehar, eta bideak jarri dira gazteleraz parte hartu nahi zutenek ere aukera izan zezaten. Diagnostikoa landu dugun fasean gaztelera hutsezko tailer bat egin da eta bigarren fasea martxan jarri aurretik informazioa bidali da ele bietan.


9

3. Prozesuaren deskribapena

Hona hemen prozesu honen urrats nagusien deskribapena:

3.1. AURRELANAK

3.1.1. Talde Eragilea osatzea eta abian jartzea.

Prozesuaren planteamenduan, Talde Eragilea osatzea aurreikusi zen Zarauzko Udaleko Berdintasun-teknikariarekin, Hirigintza edo/eta Herri-lanetako arduradunarekin, arlo bietako ordezkari politiko eta Elhuyar Aholkularitza zein Hiria Kolektiboko teknikariekin. Prozesuan zehar Talde Eragilearen osaera aldatuz joan da. Guztira hiru bilera egin ditu, eta, besteak beste, honetan aritu da: prozesua abian jartzeko urratsak egiten, hirigintza eta berdintasun arloen arteko informazio fluxuentzako kanala eratzen eta elkarlanerako konpromisoa lantzen, diagnostikoaren ondorioak kontrastatzen, herritarrekin lantzeko proposamenen zehaztapenak, euskarri komunikatiboak lantzen…

Honako hauek osatu dute Talde Eragilea prozesuan zehar: Ane Eizmendi (Parekidetasun Arloko zinegotzia), Edurne Urbieta (Berdintasun arloko teknikaria), Paul Muñoa (Hirigintza, Plangintza et Ingurumen Teknikaria), Mikel Goenaga (Herrilan, Zerbitzu eta Azpiegitura eta Mugikortasuneko zinegotzia), Nikolas Bengoetxea (Herri-lanen teknikari-burua, 1. bilerara etorri zen), Nerea Ollokiegi (Agenda 21 eta Herritarren Parte -Hartzeko Teknikaria, 1.bilerara etorri zen), Ander Esnal (Udaltzaingoaren burua), Aizpea Otaegi (Elhuyar Aholkularitza, 1.bilera), Saioa Zuazubiskar (Hiria Kolektiboa), Maialen Arregi (Hiria Kolektiboa) eta Naiara Arri (Elhuyar Aholkularitza).

Talde Eragileko bilerek prozesuaren hasieran (maiatzean) eta diagnostikoa herritarrekin landu ostean (azaroa eta abendua) izan dira, baina hauen artean talde eragilearen lanak egin ditugu Udaleko Berdintasun teknikariaren (Edurne Urbieta), Elhuyar Aholkularitzako teknikarien (Ainara Ibañez, Aizpea Otaegi, Maddi Garcia eta Naiara Arri) eta Hiria Kolektiboko teknikarien (Saioa Zuazubiskar, Maialen Arregi eta Oihane Ruiz) artean: herritarrekin egiteko saioak prestatu, saioen ondorenean baloratu, komunikazioa landu…

DIAGNOSTIKOA

OSATU TXOSTENAREN

AURKEZPENA

PROZESUAREN URRATSAK

AURRELANAK

LAN-SAIOAK PROPOSAMENAK

LANDU


10

3.1.2. Komunikazioa, elkarte eta eragileekin harremanak.

Prozesua abian jarri zenean, asmoen berri emateko eta saioen helburuak eta xehetasunak emateko, Udala harremanetan jarri zen elkarteekin eta herriko eragileekin, era informalean zein formalean (gutunak edo e-posta bidezko mezuak eta telefono-deiak).

Halaber, saio bakoitzaren aurretik kartelak jarri dira herrian, herritarrei jakinarazteko, eta tokiko prentsari ere jakinarazi zaio, prozesuaren hasieran esaterako prentsaurrekoa eman zen, eta prozesuan zehar tokiko komunikabideek prozesuaren jarraipena egin dute. Lan hauek Udaleko Komunikazio arduradunak bideratu ditu.

3.1.3. Lantaldeak eratu

Proposamenean aurreikusi bezala lan-saioak egiteko gune nagusia Zarauzko Berdintasunerako

kontseilua izan da. Diagnostikoa osatzeko hasiera batean egindako lan-saioetan, bestelako

kolektiboen iritzi zehatzak ere lortu nahi zirenez, lantalde ezberdinak eratu egin dira kolektiboetako

bakoitzaren beharretara egokitzea saiatuz (ordutegi, eta saioen luzerari dagokionez batik bat).

Honako lantaldeak eratu genituen prozesuaren hasieran:

Herriko egoeraren diagnostikoa osatu ostean, proposamen zehatzak lantzeko lan-saioa antolatu genuen eta horretarako dinamika aldatu, eta jada eratuta zeuden kolektiboen araberako lantaldeetako parte-hartzaileei eta interesa izan duten herritarrei irekitako Berdintasun Kontseiluaren bilera berezi batetara gonbidatu genituen:

Gazteak

Herritarrak

(euskaraz)

Hezkuntzako

eragileak

Jubilatuak

BERDINTASUN KONTSEILUA

Batzorde

politiko-teknikoa

Herritarrak

(gazteleraz)


11

3.2. LAN-SAIOAK

Hasiera batetako planteamendua izan zen eratutako lantalde bakoitzarekin 3 edo 4 ordu bitarteko lan-saio

bana egitea. Zenbait kolektiboren kasutan, zailtasunak agertu ziren iraupen luzeko bilera bat planteatzean

eta beraz, azkenean kolektibo bakoitzaren beharretara egokitu ziren kasu batzuetan ordu eta erdiko bi

saiotan banatuta, eta besteetan hiru ordutako saio bakarrean eginez lanketa. Bilera guztiak Etxezabalan

izan dira.

Hona hemen saioen xehetasunak:

LAN-SAIOAK

Data Bilera

Irailaren 20a, 12:30etatik 14:30etara Batzorde tekniko-politikoa (informatiboa)

Urriaren 3a, 10:00etatik 12:00etara Jubilatuen 1. lan-saioa.

Urriaren 3a, 17:00etatik 20:00etara Hezkuntzako eragileak

Urriaren 4a, 17:00etatik 20:00etara. Herritarrekin euskarazko lan-saioa

Urriaren 6a, 10:00etatik 14:00etara Gazteak

Urriaren 10a, 10:00etatik 12:00etara Jubilatuen 2. lan-saioa

Urriaren 10a, 18:00etatik 21:00etara Berdintasun Kontseilua

Urriaren 11, 17:00etatik 20:00etara. Herritarrekin gaztelerazko lan-saioa

Honen harira bi gauza aipatu behar dira: batetik,jubilatuen taldea izan da ordu eta erdiko bi saio izan dituen

BERDINTASUN KONTSEILUA

Batzorde

politiko-teknikoa

Gazteak

Herritarrak

(euskaraz)

Jubilatuak

Hezkuntzako

eragileak

Herritarrak

(gazteleraz)


12

talde bakarra. Bestetik, gazteen tailerra larunbat goiz batean planteatu genuen lau ordutakoa egitea posible izan zedin, eta bertan behera utzi behar izan zen asistentzia faltagatik. Egoeraz jabetuta, tailerraren errepikapena egiteko aukera baloratua izan zen, gazteen kolektiboarengana gu joanda, eurak Udalera gonbidatu beharrean. Gaztetxean bilera egiteko aukerak ez zuen aurrera egin, talde bat osatu/ziurtatzeko zailtasunengatik, eta azkenik, tailer gehiago bazirela kontutan izanda, interesa zuten eta identifikatutako gazteek gainontzeko tailerretan parte hartu zuten euren ikuspegiak ere diagnostikoan kontuan hartu zitezen.

Lan-saioetan landutakoei dagokienez, hau da jarraitu den eskema orokorra:

� Zarauzko hirigintzaren ibilbide historikoaren azalpena

� Sentsibilizazioa generoa eta hirigintzaren arteko lotura eta batak bestearekiko duen harremana azalduz.

� Lanketarako dinamikaren azalpena eta planoaren gainean, diagnostikoa osatzeko beharrezko informazioa jasotzea.

3.3. DIAGNOSTIKOA OSATU

Tailerretan jasotako ekarpenak, lau ardatzen arabera antolatu ditugu: mugikortasuna, espazio publikoen

sarea, ekipamenduen sarea eta libre ibiltzeko askatasuna. Zarauzko Hiri Debekatuaren mapa osatu da

ekarpen hauetan oinarrituta, eta tailerretan esandakoak prozesatu eta arazo nagusiak identifikatuta.

Ondoren, arazoak multzokatu dira, era horretara mota edo tipologia bereko arazo ezberdinak taldekatuz.

3.4. PROPOSAMENAK LANDU

Diagnostikoa Talde Eragilean kontrastatu da, eta hortik konpongarriak ziren hainbat arazo idenfikatu dira.

Horietaz gain, Udalarekin bi arazoren irtenbidea eman ziezaioketen ekintzak diseinatzeko konpromisoa

hartu zen. Horretarako abenduan proposamenak lantzeko tailerrerako deialdia egin zen.

Lan-saio hau berezia izan da, hasiera batean Berdintasun Kontseiluarekin planteatu bazen ere lanketa

hau, bilera hura zabaltzea eta gainontzeko zarauztarrei ere parte hartzeko aukera ematea erabaki zen.

Kasu honetan, saioaren eguna eta iraupena adosteko, prozesuaren aurreko fasean parte hartutako

herritarrei galdetu zitzaien inkesta sinple baten bidez. Emaitzan oinarrituta jarri genuen hitzordua, eta

deialdia diagnostikoaren ondorio nagusiak jasotzen zituen planoa zekarren postalaren bidez bidali zitzaien

posta bidez. Horrez gain, herritarrek eskertu zuten, gogorarazteko telefono bidez ere abenduan deitu

izana.

Proposamenak lantzeko tailerrean mugikortasunaren ardatzeko arazo nagusiei irtenbidea eman nahi dien

bidegorri eta peatonalizazioen sarea aztertu zenb atetik. Bestetik, kultur ekipamenduen eta gune berdeen

gabeziari erantzungo deien Salberdin eta komentuaren arteko zelaiaren erabilera posibleak aztertu eta

diseinatu ziren..

3.5. TXOSTENA AURKEZTU

Prozesuaren urratsak zein emaitza guztiak jaso dira txosten batean, eta horren aurkezpena egin da

Batzorde Politiko-teknikoarekin saio informatibo batean.


13

4. Parte-hartzaileak: adierazleak

Prozesuan guztira 56 lagunek hartu dute parte, jarraian parte-hartzaileak banatu ditugu hiru kategoria ezberdinetan:

Bilera bakoitzean izandako parte-hartzeari erreparatuko diogu orain:

6

6

5

3

4

7

4

8

3

8

1

5

7

4

6

0 4 8 12 16

Batzorde tekniko-politikoa

Jubilatuak I

Hezkuntza

Herritarrak (eus)

Gazteak

Jubilatuak II

Berdintasun Kontseilua

Herritarrak (gazt)

Berdintasun Kontseilu Zabala Emakumezkoak

Gizonezkoak

Saioetara etorri direnen artean herritarrak, udal-langileak eta ordezkari politikoak egon dira. Herritarren artean interesa zuten antolatu gabeko herritarrez gain, herriko talde eta elkarte ezberdinetako ordezkariek ere parte hartu dute. Honek zabalkunde handiagoa eman dio prozesuari, izan ere ordezkari gisa etorritako hauek euren elkartekideei ere eman baitiete prozesuaren nondik-norakoaren eta landutakoen berri. Horretarako bereziki eskatu ziguten lehenengo saioan, saio bakoitzeko akta bat bidaltzea, eurek gero elkartekideei aktan oinarritutako azalpenak eman ahal izateko.

Generoari dagokionez, emakumezko eta gizonezkoek ia kopuru parekatuetan egon dira balio orokorrak kontutan izanez gero (25 eta 6, hurrenez hurren). Aurreko grafikoan ikus ditzakegu lan-saio bakoitzeko datu zehatzak. Nabarmentzekoa da zentzu honetan, jubilatuen kolektiboan gizonezkoak nagusitu izana,

Herritarrak

25 emakumezko

20 gizonezko

Udal-langileak

5 emakumezko

3 gizonezko

Ordezkari Politikoak

2 emakumezko

Gizonezko 1

56 PARTE-HARTZAILE


14

eta herritarren tailerretan gizonezko gehiagok parte hartu dutena. Alderantziz, Berdintasun kontseiluko zein Hezkuntzako eragileen bileretan parte hartu dute gaian interesatutako emakumezko gehien.

Prozesuan zehar, ahalegina egin da jende berria gehitzeko, eta proposamenak lantzeko tailerrean nabaritu ziren ahalegin horien fruituak. Hala ere, bukatu ondorenean, interesa piztu da zenbait talderen artean. Jakin-mina badago egindakoa ezagutzeko eta herrian potentzial handiko taldeak daude, gaiari lotutako bestelako lanak egiten.

Prozesuan parte hartu duten herriko elkarte eta erakundeak honako hauek izan dira:

Zarauzko Udala Zarauzko Berdintasun Kontseilua

Zarauzko Alzheimerraren Elkartea

Arrats Elkartea

Lizardi BHI Zarauzko Triatloi Elkartea Salbatore Mitxelena Ikastola

Helduen Elkartea

Urpekoak Elkartea Sorginak Berritzegunea Nagusilan Elkartea

Hatorr 2012 Monte Albertia BHI Antoniano Ikastetxea Duintasuna Elkartea

Bildu- Nagusien mahaia Kostan Elkartea Udaberri Elkartea San Pelaioko Jubilatuak

Talde bakoitzean egin izan diren ekarpen motei dagokienez, ardatzen arabera ezberdintasunak nabaritu

ditzakegu. Ikus ditzagun lan-saioetan landutako ardatz ezberdinen arabera talde bakoitzak egindako

ekarpenak:

LAN-SAIOAK

Kolektiboa Ekarpen kopurua

Jubilatuak.

1. ardatza: MUGIKORTASUNA --11

2. ardatza: ESPAZIO PUBLIKOEN SAREA-- 7

3. ardatza: EKIPAMENDU SAREA --3

4. ardatza: LIRE IBILTZEKO ASKATASUNA--4

Hezkuntzako eragileak

1. ardatza: MUGIKORTASUNA--7

2. ardatza: ESPAZIO PUBLIKOEN SAREA--3

3. ardatza: EKIPAMENDU SAREA--2

4. ardatza: LIRE IBILTZEKO ASKATASUNA --8

Herritarrak (euskaraz)

1. ardatza: MUGIKORTASUNA --9



4. ardatza: LIRE IBILTZEKO ASKATASUNA-- 12

Berdintasun kontseilua

1. ardatza: MUGIKORTASUNA-- 7




Herritarrak (gazteleraz) 1. ardatza: MUGIKORTASUNA --8



15



Taulako datuak kontuan izanik, hau ondorioztatu daiteke:

� Jubilatuen kolektiboak mugikortasunari eta espazio publikoen sareari lotutako arazoak

nabarmendu ditu. Adinean aurrera joatearekin batera mugikortasunari lotutako arazoek

garrantzia hartzen dute, eta euren beharretara egokitzen den espazio publikoen beharra

dute.

� Hezkuntzako eragileen lantaldeak, euskarazko herritarrenak zein Berdintasun

Kontseiluak izan dute emakumezkoen partaidetzarik handiena. Zentzu honetan bereziki

nabarmendu behar da, bi lantalde hauetan ekarpen gehienak libre ibiltzeko askatasunari

lotutakoak izan direla. Hemendik ondorioztatu liteke, emakumezkoek era

nabarmenagoan bizi dutela arazo hori, eta kolektibo honen behar zehatz horiek orain

arteko hirigintzan ez direla barneratu.

� Orokorrean lantalde guztietan mugikortasunari lotutako arazoen garrantzia ikusi da, eta

horregatik konponbideak diseinatzeko tailerrean ardatz hori hautatu zen lantzeko

aukeren artean. Problematikak ezberdinak izan badira ere, gehien errepikatu den arazoa

bidegorri eta oinezkoentzako sare baten beharra izan da


16

5. Prozesuaren balorazio

Behin prozesua amaituta, atzera begiratu eta egindako lana baloratzeko unea da. Saio bakoitzean egin ditugu balorazioak (eranskinetan daude, dagokion aktaren barruan), baina orokorrean, parte-hartzaileak positiboki baloratu dute prozesua. Kasu askotan, erabilitako metodologia berria egin zaie, baina hala ere eroso sentitu direla adierazi dute. Horrez gain, ikasteko ere balio izan die, bai lan egiteko moduari dagokionez, zein euren herriaren egoerari dagokionez ere. Hasierako esanak eta balorazioak nahiko ezkorrak ziren, bilerak ondo baloratuta ere ez baitzuten bertan esandakoen balioa zenbaterainokoa izango zen argi ikusten; amaieran, eta diagnostikoaren berri jaso eta proposamenak landu ostean aitzitik, balorazioak gehiago zentratu dira etorkizunean, aukeretan eta potentzialitateetan, eta ikuspegia nabarmen baikorragoa izan da.

Helburuei dagokienez, neurri batean bete ditugun arren, ez dugu aurreikusitako zabalkundea lortu. Hau da, helburuak bete dira, baina bere irismena erlatibizatu beharrean aurkitzen gara. Parte-hartzaileen kopuru txikiak baldintzatu du helburuen betetze maila.

Prozesu honen helburu nagusia zen Zarauzko Hiri Debakatuaren maparen diseinua egitea. Diagnostiko horretatik abiatuta Zarautzen etorkizuneko hirigintza proiektuetan genero ikuspegia ere kontutan hartzera eramango gaituena. Etorkizunera begira hainbat irizpide zehaztea zen prozesuaren muinetako bat, eta txostenean inplizituki topatu daitezkeen arren, ez da irizpide zerrendarik osatu. Irizpide hauek, oraindik aurrerako bidearen lehenengo urratsak izango dia.

Saioetan parte hartu duen jende kopurua nahiko txikia izan da, espero baino txikiagoa. Elkarteak, esaterako, ez dira behar bezala ordezkatuta egon eta ordezkari batzuk bakarrik hartu dute parte, gehienak kanpoan geratu direlarik. Herritar ez antolatuen kasuan ere, gutxik parte hartu dute, baina hau kasu ohikoa izaten da antzeko prozesuetan. Bereziki parte hartze aktiboa izan duen kolektiboa izan da jubilatuena. Talde Eragilea osatu duten Udal-teknikari eta ordezkari politikoek ere prozesuarekiko konpromiso maila altua erakutsi dute. Gauza bera esan dezakegu gainontzeko parte-hartzaileei buruz ere. Erakutsi duten lan egiteko gogoa, jarrera ona eta inplikazioa azpimarratzekoak izan dira. Gure aldetik zorterik onena opa diegu egiteko horretan.


17

6. Diagnostikoa

6.1. Hirigintza eta eguneroko bizitzaren inguruko diagnostikoa

Diagnostikoak Zarauzko herritarren eguneroko bizitzan oinarritutako jasotzen du. Horretarako; mugikortasuna, espazio publikoan zaintza lanen erraztasuna, kolektiboen arteko elkarbizitza, umeen autonomia, libre ibiltzeko askatasuna,... bezalako gaietan oinarrituko gara. Emakume zein gizonen eguneroko bizitzan zein elkarbizitza ereduan eragina duten faktoreak alegia.

Eguneroko bizitzan oinarritutako hirigintzaz ari garenean, herri eta hiri bizigarriak eraikitzeaz ari gara; erritmo indibidualak zein kolektiboak jasotzeko gai diren herriak, pertsona guztien irisgarritasun eta mugikortasuna zein inguru naturalarekiko oreka ere bermatzen dutenak. Azken batean, jasangarriak diren herri eta hiriak dira etorkizuneko generazioen beharrak asetu ahal izateko inguru naturalaren errekuperazioa zein erregenerazioa bermatuko dutenak.

Gizarte guztiek pertsona bezala garatu eta pozik bizi ahal izateko aukera duten espazioen beharra dute. Bizi eta elkarbizi, zaindu, jolastu, amets egin eta elkarbanatzeko aukera ematen diguten herriak. Geure sentitzen ditugun eta parte sentitzen garen espazioak lortzera bidean, eguneroko bizitzaren faktorea erabakigarria da guztiok aukera eta eskubide berdinak izango ditugun herriak sortzeko.

Libre eta seguru mugitzeko eskubideak, harreman zuzena du espazio publikoan daukagun edo sentitzen dugun segurtasunarekin. Arrisku egoera guztiak errealak dira; baita mito edo rol sozialetan oinarritutako beldur eta zaurgarritasun sentsazioak ere. Beldur horiek tarteko, adin guztietako biztanleek haur, gazte, heldu zein adinekoenek euren ibilbideak mugatzen dituzte. Bide bat hartu edo beste batetik joatea erabakitzen dute, deseroso edota segurtasun gabe sentiarazten dituzten gune horiek saihestuz. Kontuan izan beharrekoa da, lekuaren izaera aldakorra dela momentuaren arabera, izan ere, espazio horretan parte-hartzaile direnek jazotzen diren ekintzek, erabilerak edota argitasunak besteren artean, eragina baitute horretan.

Segurtasuna eta hirigintzaren arteko lotura aztertu izan denean sarri, ikerketa objetua salaketa eta delituetan eta hauen arrazoietan oinarritu izan da. Genero ikuspegitik ordea, hutsegite hauetatik haratago (legal edo moralak izan) aztertu behar dagoela ulertzen da baina hauetaz gaindi, hauen faktore eragileetan jarri beharko litzateke arreta. Bai gizarteko balio eta jokabideetan zein gizatalde honek sortutako egituretan. Horrela ulertu behar dugu, hiri-planoaren diseinatzaileek espazioaren erabilera baldintzatzen dutela. Gizon eta emakumeek espazioak ezberdin bizi dittuzte bakoitzaren rolak eta pertsepzioak direla eta. Horregatik, ezinbestekoa da gizonek zein emakumeek espazio kolektiboak zeren arabera aukeratzen dituzten, nola erabiltzen dituzten, zertarako eta hauetan dituzten sentsazioak ezagutzea eta hauetan genero-harremanek nola eragiten duten aztertzea.

a. Genero rol sozialen arabera, emakumezko eta gizonezkook espazio publikoan bizi ditugun

esperientziak sarritan desberdinak dira. Horregatik herriko kale eta plazetan berdintasunez bizitzeko aukera emateko, bizipen eta esperientzia hauekin lan egin behar da, beti ere genero rolen efektuak ekiditeko.

b. Espazioa elkarrekin lasai eta seguru bizitzeko pentsatua dagoen aztertuko da.

c. Irisgarritasun kontzeptua zabaltzeko beharra. Hesi arkitektonikoak deuseztatzeaz haratago,

errealitate fisikoari eta sozialari egoki erantzun nahi diogu.


18

6.2. Zarauzko hirigintzaren bilakaera historikoa: sorrera, hazkundea eta egungo egoera

Zarauzko herriaren egungo diagnostiko bat egiteko ezinbestekoa da herriaren sorrera, eboluzioa eta hazkundearen zergatiak ezagutzea. Hori dela eta, tailerretan egungo diagnostikoarekin hasi orduko herriaren bilakaera historikoaren inguruko atzera begiratu bat erakutsi zitzaien parte hartzaileei.

Herri bat ez da kasualitatez puntu batean kokatzen. Gizakiak bere sorreratik toki estrategikoetan kokatu izan du bere bizilekua eta Zarautz horren beste adibide bat da.

Zarautzen jatorrira joateko 35.000 urte egin behar ditugu atzera. Erdi paleolito eta Burdin Aroan, Amalda eta Arbium izango direlarik hurrenez hurren gizaki nomada honen inguru honetako lehen asentamenduak. Garai honetan ohikoa den bezala, muinoan kokatutako asentamendua zen, animali eta garai hartako giro hotzetik babesa bilatuz.

Gizakiak nomada izateari utzi eta nekazaritza edo abeltzaintzara ekiten dionean gaur egun ezagutzen ditugun herri askoren lehen asentamenduak agertuko dira. Zarautz ere horren adibide dugu; mendiaren babesean, nekazaritzarako lur oparoan eta arrantzarako toki paregabean.

Herri hauen sorreran lurrak zeukan garrantzia oso handia zen, berau baitzen aberastasunen iturri. Horregatik, oso ohikoak ziren lurragatiko borrokak eta horren ezagunak diren linajeen arteko gudak.

Jauntxoen arteko guda hauen ondorioz dorretxeen eta baserri fortifikatuen inguruko asentamenduak izan ziren lehendabizikoak.

Jauntxoak babesa ematen zien bere lurrak lantzearen truke. Baina errege bideak eta beronekin komertzioak indarra hartu ahala merkataritzaren eraginez lehen hiri harresituak sortu ziren. Prozesu honetan landagunetik herrirako lehen biztanleriaren mugimendua jaso zen. Lehendabiziko plaza edo espazio publikoaren sorrera garai honetakoa delarik.

Hala ere, herriak sortu eta komertzioaren inguruan jende ugari bizi bazen ere, landagunean bizi zen biztanleria proportzioa oso altua zen eta jendea herrian bizi arren lurrarekiko zeukan lotura oso handia zen. Lur kopuruak jende kopuru jakin bati eman ziezazkiokeen jaten eta hori dela eta 1237.urtean Zarauzko hiribildua sortzen zenetik 1.800.urtera arte herriak ez zuen hazkunde nabarmenik jasan.


19

Nekazaritza eta arrantzari lotutako gizarte eredu honek natura eta biztanleriaren arteko oreka bat behar zuen eta horrek markatu zuen herriaren hazkundea. Teknologia berrien sorrerarekin herria zertxobait hazi bazen ere.

Mende berriaren hasierarekin ordea, aldaketa nabarmenak jasan zituen Zarautzek.

1895. urtean trena iristeak garai berri baten hasiera markatu zuen. Herri askotan bezala, industria ugari etorri ziren herrira garai hartako lokomotora horien eraginez.

Ez zen ordea industria izan Zarautzi trenak ekarri zion gauza bakarra. Kostaldeko badian kokatuta egoteak, turismorako toki paregabea bilakatu zuen herria trenaren komunikazioarekin. Turismoaren eraginez zerbitzuen-herria bilakatzen hasi zen Zarautz, aristokraziaren oporgune ere bazena.

Oporretan zetozen aberats haiek beraien udarako etxaldeak eraikitzen hasi ziren hondartza gainean. Nekazaritzarako lur oparoen okupazioarekin hasi zen eta gaur egunera arte iraun duen herriaren etengabeko hazkundearen arrazoi nagusia izan zen hau.

Egia da herrian kokatutako industriak ere ekarri zuela berarekin langile auzoen sorrera eta biztanleriaren igoera garrantzitsu bat baina turismoa izan da Zarautzen herriaren hazkundearen faktore erabakigarria.Etxalde haiekin hiri trama jarraiturik ez zuen tipologia berri bat txertatu zen herrian. Kalearekin harreman zuzenik ez zutena eta espazio pribatuaren lehenengo zantzuak agertu ziren.


20

Ordutik hona, batik bat zerbitzuetara eta turismora begirako herri bilakatu da Zarautz. Hala ere , baditu bi Industria-gune garrantzitsu: Salberdin eta Abendañon, turismoa delarik herrira jende eta diru iturri handia ekartzen duena.Hona hemen herriaren sorreratik gaur egunera arte herriak izan bilakaera:

Lehenengo bi irudien artean 700 urtetako aldea badago ere, hurrengoen artean 100 urteko aldea baino ez dago eta herrian jasandako hazkundea nabarmenki handiago eta azkarragoa dela oso argi ikusi daiteke. Batik bat azken hamarkadetan eraikuntza boomak izan duen eraginaren ondorioz.


21

6.3. Marko teorikoa: Eguneroko bizitzan oinarritutako hirigintzaren kontzeptu nagusiak

Eguneroko bizitzan oinarritutako genero ikuspegiko hirigintza diagnostiko hau burutu ahal izateko, tailerretako parte-hartzaileek alor honen inguruko formazioa jaso dute.

Hirigintza gaiak sarritan, korapilatsuegiak iruditzen zaizkio gaiarekin harremanik ez duen askori eta sarritan beronen inguruan zer esanik ez duela deritzo. Hori dela eta tailer hauekin hasi orduko, herriaren eboluzio historikoa oso era grafikoan azaldu den bezala, gai honen inguruko sentsibilizazioa jaso zuten parte-hartzaileek. Hirigintza arloko terminoak era ulerkorrago batean azaldu eta gure eguneroko bizitzarekin duten harremana eta garrantzia ulertaraziz.

Sentsibilizazio honen helburua, herritar orok eguneroko bizitzaren ikuspegia kontutan izanik Zarauzko diagnostiko kritiko bat egin ahal izateko tresnak ematea izan da. Baita etorkizunean herrian burutu daitezkeen proiektuen inguruan, bere zein beste kolektibo guztien beharrak kontuan hartu diren edo ez baloratzea eta trebakuntza ematea ondoren proposamenak landu ahal izateko.

Espazio publikoa, elkar bizitzarako eremu nagusia da. Besteekin batzeko eremua. Horregatik proiektu honetan, Genero Ikuspegitik Zarautzen argazki bat egin nahi izan da: emakumeek eta gizonek erabiltzen dituzten eta ez dituzten guneak, elkarbizitza non eta nola ematen den, zainketarako lanak (ume zein zaharrak zainduz) non ematen diren, gaur eguneko beharrak aztertu, zeini gustatzen zaion bata eta zeini bestea eta zergatik, zeintzuen erabilera ekiditen dugun eta zergatik. Zarautz ezagutu eta bertan nola bizi garen jakin, gainontzekoekin gure bizipen indibidualak elkarbanatuz, banakoaren ikuspegitik irudi kolektibora zabaltzeko. Herritarrok kale eta plazetan ematen den bizitzaren ezagutza aditua dugulako, denon artean herri hobeago bat eraikitzeko lan egitea beharrezkoa da.

Tailerrean hiri-espazioa landu da, erabaki eta lehentasun sozial, ekonomiko edo ingurugiroaren arabera eraldatzen eta transformatzen den “ente mutante” bezala. Eraldaketa hauekin bizitza eredu indibidual eta kolektiboak ere aldatzen dira; honegatik guztiagatik, garrantzitsua da pentsatu eta erabakitzea norantz joan nahi dugun, zeintzuk diren egungo lehentasunak eta nolako herriak nahi ditugun. Hori dela eta herritarren parte hartzea beharrezkoa da.

1.- Herriaren hirigintza garapenaren analisi orokorra.

2.- Komunitate bizitza artikulatzen duten elementu urbanoak.

(ekipamenduak, garraioak, mugikortasun ereduak, sozializazioa,...)

3.- Hiritargo kontzeptuak.

4.- Herriko espazio publikoaren erabilera eta ezagutzaren analisia.

5.- Kale mailako arazoen identifikazioa.

6.-Eguneroko bizitzaren azterketa eta beronen harremana inguru

eraikiarekin.

7.- Proposamenak eta beharrizanen proiekzioa.


22

4 ardatz nagusiak

Behin parte-hartzaileek eguneroko bizitzaren inguruko hirigintza diagnostiko bat burutu ahal izateko trebakuntza jasota eta herriaren bilakaera historikoa ezaguturik Zarauzko egungo diagnostiko kritiko bat burutu zuten. Beraien behar indibidualak kontuan hartu bai baina kolektibo guztien beharrak aurretik jarriz; egunerokotasunean burutu beharreko ibilbide, lan, zaintza, zeregin,... guztiak kontuan hartu zirelarik.

Lan saioetarako proposatutako kolektibo bakoitzak bere Zarautzen diagnostiko propioa burutu zuen. Bertan kolektibo horrek bere eguneroko bizitza garatu ahal izateko puntu positibo zein negatiboak adierazi zituzten. Diagnostikoa 4 ardatz hauen arabera osatu dugu:

// ekipamendu publikoen sarea //

// espazio publikoaren sarea //

// mugikortasuna //

// libre ibiltzeko askatasuna eta presentzia sinbolikoa //

EKIPAMENDU PUBLIKOEN SAREA. Gertutasunaren hiria.

Eguneroko bizitzarako ekipamenduak. Espazio publikoan zaintza lanak errazteaz gain

kontziliazioa eta erantzukizuna bultzatzen duten ekipamenduak.

ESPAZIO PUBLIKOEN SAREA. Espazio bizi eta kolektiborako elementuak:

Hiritargo guztiarentzako irisgarria izango den espazio publiko, kolektibo eta kalitatezko

baten beharra, bertan elkartzeko eta norberarena sentitzeko. Kaleko bizitza komunitarioa

indartu beharra azpimarratzen da, batez ere merkatuak kontsumora lotutako

indibidualtasuna eta konpetitibitatea indartzen baititu.

Kalea kanpoko eszenatoki bezala ikustea guztiz beharrezkoa da batik bat menpeko

kolektiboentzat (haurrak eta adineko jendea) osasun eta sozializazio arrazoiengatik.

MUGIKORTASUNA eta garraioa.

Eguneroko bizitza garraio publikoa erabilita burutzea bermatzen duten politika

eraginkorrak garatzeko, beharrezkoa da galdetzea zerbitzu horien erabiltzaile nagusiak

diren emakumeei. Egunean zehar burutzen dituzten lan anitzak medio, beraien ibilbideak

kateatuak baitira helburu bakarreko bidaien aurrean: etxea-lana, langile produktiboetan

ohikoa.

JASANGARRITASUN gaiak medio, ibilgailu pribatuaren erabilera indibidualistaren

aurrean, garraio publiko sare efiziente bati lehentasuna ematea funtsezkoa da.

LIBRE IBILTZEKO ASKATASUNA eta presentzia sinbolikoa

Espazio batean seguru sentitzeko bermerik onena bizirik egotea, jendea eta aktibitatea

izatea da. Espazio Biziak espazio Debekatuen aurrean: kale betea/kale segurua da oinarri

honen arabera. Ingurua erraz ezagutu, ikusi eta ikusia izan, entzun eta entzuna izan, beti

irteeraren ikuspegia izatea, garbitasuna eta inguruaren zaintza eta espazio publikoan

modu kolektibo batean aritzea.

Hirian emakumeen presentzia sinbolikoa bultzatu behar da; kaleen, plazen, parke eta

eraikin esanguratsuen izenen bitartez, emakumeen ahalduntzean lagunduko duten

mekanismoak, espazio publikoan islatuak izateko erreferentzia bezala. Izenek onarpen

kuota bat suposatzen dute, herriko historian pertsonen isla zuzena.


23

A3

-Kolektibo guztien plano bateratua -jubilatuak -herritarrak1 -hezkuntza -herritarrak2 -kontseilua


24

6.4. Diagnostikotik ateratako ondorioak

4 ardatz nagusietan oinarritutako Zarauzko diagnostikoa

Gai bakoitzaren inguruko informazio zehatza badugu, herriak gaur egun eguneroko bizitzari lotuta dituen erronka nagusiak argiago irudikatuko ditugu. Tailerretan, beraz, genero ikuspegitik herriaren diagnostiko kolektiboa burutu zen. Horrela, kolektibo ezberdinen bizitzaren nondik norakoak ezagutuz, denon arteko hausnarketa kolektiboan lan egin zen. Gune publikoek gure eguneroko beharretara nola erantzuten duten ezagutu eta bide batez, herritarrengandik sortutako proposamenak jorratzeko baliatuz.

Aipatu beharra dago, orokorrean ekipamendu eta espazio publikoaren sarearen inguruan nahiko positiboa izan direla diagnostiko fase honetan jasotako ekarpenak. Beraz esan daiteke orokorrean positiboki baloratuak izan direla bi ardatz hauek. Bestalde Mugikortasuna izan da Zarautzeko genero ikuspegiko eguneroko bizitzaren inguruko hirigintza diagnostikoan negatiboen baloratu izan den faktorea. Egia bada ere segurtasunaren inguruko hainbat puntu identifikatu direla, puntu hauetako askok mugikortasun faktorearekiko harreman zuzena izan dute, sarritan berau izanik puntu beltz bezala identifikatzeko arrazoia.

Hona hemen ardatz bakoitzaren inguruan jasotako ondorio nagusiak:

6.4.1. EKIPAMENDU PUBLIKOEN SAREA

Ekipamenduen sareari dagokionez Zarautzek zerbitzu ugari dituela adierazi bazen ere, Kultur ekipamendu baten premia kolektibo guztiek adierazi zuten. Kultur eskaintza zabala eskainiko zukeen elementua alegia, herriak kultur eskaintza oparoa badu ere ez baitago berau batuko duen instalazio aproposik.

Gaztetxearen inguruan antolatu den Aisiola elkarteak kulturaren inguruko lan ezin hobea egiten diharduela sarritan aipatu da tailerretan baina askok ez deritzote egun gaztetxea kokatzen den eraikina eta eremua bera aproposena denik.

Bestalde, gazteentzako eskaintza eta toki apropos baten beharra ere identifikatu zen saioetan, egungo gaztelekuak ez baitu jakin gazteen beharrei erantzuten.

Kolektibo guztiek aipatu ez bazuten ere, mojen komentuak herriaren erdialdean duen toki pribilegiatua ikusirik eta egun bertan dauden moja kopurua urria dela jakinik, komentua erabilera kulturalerako egokitzea ere hainbaten adostasuna izan zuen proposamena izan zen.


25

6.4.2. ESPAZIO PUBLIKOAREN SAREA

Herrian kalitatezko eta izaera oso anitzeko espazio publiko ugari daudela aipatu zen eta berau oso positiboki baloratua izan zen egindako saio ezberdinetan. Herrian malekoia eta hondartza udako espazio publiko esanguratsuenak badira ere, beste hainbat plaza eta parke oso positiboki baloratu ziren lan-saioetan.

Horien artean, “neguko malekoi” bezala identifikatu zuten Klabelinsoro plazari etekin handiagoa atera dakiokeela aipatu zen. Adineko pertsonek, asko erabiltzen duten ingurua da hau batik bat neguan, haizetik babestua dagoelako eta euri egunetan paseorako aproposa den aterpea duelako etxeen bebarruetan.

Hala ere, plazak duen tamaina ikusirik ekintza anitz bertan gauzatu ahal izateko moldaketa txikia egin dakiokeela proposatu da; kontzertuetarako eszenatoki txiki bat, merkatua ospatzeko azpiegitura, …

Bada herrian azken aldian gatazka ekarri duen espazio bat: Malekoia. Tailerretako parte-hartzaile gehienek beraien desadostasuna azaldu zuten bizikletak Malekoitik ibiltzeko debekuaren aurrean eta neurriak hartu beharra azpimarratu dute. Hala ere, gaia aztertu eta terrazen azalera mugatzea konponbidea izan litzatekeela aipatu zuten.

Biotopoaren inguruko ibilbidea ere argiztatu egin beharko litzatekeela aipatu zen, jende askok kirola egiteko edota paseorako erabiltzen baitu. Hala ere, inguru honek duen izaera natural garrantzitsua kontuan izanik, kontu handiz argiztatu ezean dagoen bezala uztea hobe litzatekeela erabaki zuten parte-hartzaileek.

Bestalde, herriaren erdigunean dauden 2 orube huts handiei erabilera eman beharko litzaiekeela sarri aipatu dute herritarrek. Egun, batak parke txiki bat eta aparkalekua baditu ere biei etekin handiagoa atera dakiekeela adierazi zen lan-saioetan. Bi zelai handi hauek herriaren erdian naturaz gozatu ahal izateko toki bezala egokitzea izan zen eskaerarik hautatuena.

Bukatzeko aipatu, adinekoen kolektiboak eskaera zehatz bat egin duela espazio publikoan kokatzen diren eserlekuen inguruan. Espazio publikoaren beste ezaugarri garrantzitsuetako bat pertsona guztietara eta batik bat kolektibo ahulenetara egokitzeko izango duen gaitasuna izango da, ez daitezen edukiz hutsak diren espazio bilakatu, “begiratzeko” soilik. Hori dela eta batik bat adineko pertsonek espazio hauek erabiltzeko hainbat hobekuntza proposatu zituzten tailerretan. Beraien aburuz, parkeetako jesarlekuetako batzuk adineko jendearentzako egokitu beharko lirateke, hau da, adinekoen beharrizanak kontuan hartuta diseinatuak; ohikoak baino 7-8zm altuago diren eserlekuak. Honekin batera eserlekuetan esertzea zein bertatik altxatzea erraztuko luketen besoak ere izan beharko lituzkete.

6.4.3. MUGIKORTASUNA

Espazio publikoen zein ekipamenduen sarea komunikatuko lituzkeen bizikletentzako sare jarrai baten beharra azpimarratu zen behin eta berriro tailerretan. Herriaren orografia lauak eta herriaren hedapen ez oso handiak Zarautz toki paregabea egiten baitute oinez eta, batik bat bizikletaz, mugitzeko. Herrian hainbat bidegorri zati badaude ere, ez dago bizikletazko mugikortasun segurua bermatzen duen sarerik eta herrian bizikletak duen erabilera handia ikusirik kontuan hartu beharreko proposamena deritzogu. Bidegorri sare seguru hau, ikastetxeekin ondo komunikatua egon beharko litzateke batik bat; honek umeak herritik autonomoki ibiltzeko askatasuna erraztuko bailuke eta horrek haurren zaintzaz arduratzen diren pertsonengan ere eragin zuzena izango luke era berean.


26

Aipatu beharrekoa da gainera, tailerretan inseguru bezala identifikatu diren puntu asko eta askorengan bidegorri sare egoki batek eragin positiboa izango lukeela. Sarritan bidegorria bertan behera amaitu eta bizikletak oinezko edo autoen espaziora pasatu behar izaten dira, orduan sortzen direlarik gatazka asko eta asko.

Mugikortasunari lotutako gai garrantzitsu bat oinezkoentzako sare seguru baten premia izan da. Alde zaharrean batik bat egungo espaloi estuek errepidetik joan behar izatera behartzen baitute maiz. Egun oinezkotu diren kaleak oso positiboki baloratuak izan dira tailerrean eta urgentziazko proposamen bezala Santa Klara-San Frantzizko kalea oineztatzea proposatu da.

Honekin batera, alde zaharreko oinezko-gunea tren geltokiarekin komunikatzea interesgarria litzatekeela deritzote herritarrek.

Zarauztarrek herri barruko mugikortasunean Nafarroa kalea edo errepide nazionala muga bezala identifikatu dute. Herria luzera osoan zeharkatzen duen ardatz hau gainditze aldera lurpeko pasabideen aldeko apustua egin zuen Udalak. Pasabide hauek, segurtasun ezaren faktore guztiak badauzkate ere irisgarritasun aldetik ere eskailerak edo malda handiegiko elementuak direla aipatu da. Gurpildun aulkien edo mugikortasun arazoak dituzten pertsonen eguneroko bizitzan zailtasun bat suposatuz.

Lurpeko pasabide hauek saiheste aldera, lur gaineko semaforodun zebrabideak egokitzea aukerarik onena litzatekeela aipatu zutelarik. Bestalde errepide honi kale izaera eman eta trafikoari lehentasuna eman ordez oinezko eta bizikletari lehentasuna eman beharko litzaiekeela aipatu zen lan-saioetan.


27

6.4.4. LIBRE IBILTZEKO ASKATASUNA

Bada segurtasunarekin lotutako gai garrantzitsu bat; ZOONINGa.

Zarautzen, beste herri askotan bezala, industria herritik kanporatzeko joera egon da eta honek ordu jakin batzuetan bakarrik erabilera duten espazioak sortu ditu.

Erabilera bakarreko izaera honek, ordutegi horretatik kanpo bertatik pasatu behar duen edonori beldurra eta segurtasun-eza suposatzen dion ingurune bilakatzen du. Sarritan, ekiditen diren gune bihurtuz.

Abendañoko industriagunea horren adibide garbia da. Ez herriaren tramarekin, ezta bidegorri sarearekin ere lotura zuzenik ez duen industriagunea alegia.

Salberdineko industriagunea herriaren tramaren barruan badago ere, bere zaintza eskasak eta eraikin industrial asko bertan behera utzita egoteak ematen dion zaharkitu eta ilun itxurak zooning faktore honen negatibotasuna areagotzen dute.

Erabileren nahasteak tartekatzen dituzten diseinuen alde lan egin beharko litzateke horrelako zooning egoerak ahalik eta gutxien sortu daitezen.

Etxebizitzen tramaren jarraitasun ezak ere antzerako pertzepzioa eragiten du herritarren artean. Herri


28

garapen hedatuetan, lur azalera handi bat okupatzeaz gain, elkarbizitzarako eta kolektibo ahulenen eguneroko bizitzarako espazioak sortzea askoz zailagoa da, batez ere zaintza lanei lotua, Vista Alegre, Itsas Mendi eta Azken Portuko auzoak gune beltz bezala identifikatu dira tailerretan herritik auzoetarako lotura edo konexio faltagatik batik bat. Lotura hauetan interbentzioak burutzea edo bidegorri sarea posible den auzoetaraino heltzea bezalako neurriek positiboki eragingo luketela adierazi dute parte-hartzaileetako askok.

Bestalde, azken urteetan auzo hauetako komertzio txikien itxierak auzoaren bizitzan izan duen eragin negatiboa ere aipatu zuten eta berau suspertzeko neurriak hartu beharko liratekeela aipatu.


29

Zarautzen arazoak sortzen dituen beste elementu bat trena da, honek errepide nazionalak bezala muga ezartzen baitu herriaren alde banatara eta Nafarroa kalean bezala alde batetik bestera pasatzeko erabiltzen diren lurpeko pasabideak gune beltzak dira herritar askorentzat.

Arazo honek ez du konponbide errazik epe laburrera, baina pasabide hauen segurtasuna hobetze aldera neurriak hartu beharra aipatu zuten tailerretan.


30

A3

-ondorio planoa -mugikortasuna -espazio publikoen sarea -ekipamendu publikoen sarea -libre ibiltzeko askatasuna

.


31

7. Hiri debekatuaren mapa

Behin diagnostikoa bukatuta, Zarauzko hirigintza eta eguneroko bizitzaren inguruko azteketatik eratorritako informazioa Talde Eragilean elkarbanatu da. Bertan, banaka-banaka tailerretan identifikatutako puntu guztiak aztertu eta hurrengo proposamenen atalean landu litezkeenak hautatzea izan zen helburua.

Bilera horietan, konponketa zuzena zuten puntuak alboratu egin ziren. Argiztapen gehiago jartzea edota eserlekuen altuera igotzea bezalako gaiak, alegia. Ez garrantzirik ez dutelako, baizik eta Udalak puntu horietan herritarren proposamenik gabe ere eragin zezakeelako.

Jarraian agertuko direnak dira, teknikariekin egindako azterketa eta proposamenen balorazio horretako ondorioa lanerako erabilitako 4 ardatzak oinarri hartuta:

[EKIPAMENDU PUBLIKOEN SAREA]

Ardatz honi dagokionez ekipamendu kulturalaren beharra bada ere gabezia handiena, hau gauzatzea egun ekonomikoki bideragarria ez den proiektua dela adierazi ziguten teknikariek.

Hala ere, interesgarria iruditu zitzaien gaztetxea bezalako eraikin batek inguruan sortu zezakeen birsorkuntza. Hori dela eta egun gaztetxea kokatzen den eraikinak baliorik ez badu ere, katalogatua dagoen eraikin industrial bat badago Salberdiñeko industriagunean aipatu zuten; etorkizunean ingurua birsortu eta horri erabilera kulturala ematea aztertu zitekela proposatu zuten.

Mojen komentuan tankera honetako proiektuak gauzatzea ordea, ez zuten epe laburrean bideragarri ikusten eta hori dela eta aukera hau hurrengo proposamenen saioan ez lantzea erabaki genuen.

[ESPAZIO PUBLIKOAREN SAREA]

Tailerretan ardatz honen inguruan arazo garrantzitsurik identifikatu ez bada ere teknikariei egoki iruditu zitzaien Salberdin eta Monjen artean dagoen orubeari eman dakizkiokeen proposamenen inguruko lanketa egitea. Orube hau herriaren zentro-zentroan egonik oinezkoen sarea osatzen eta herria naturarekin harremanetan jartzen lagundu baitezake.

Identifikatutako beste orubeak herrian zeukan kokapen eta jabetzagatik alboratu genuen, ez baikenuen epe laburrera bertan aldaketak egitea posible ikusten. Bestalde “neguko malekoiaren” erabilera indartzeko proposamenak jasotzea ere ez zuten alboratu.

[MUGIKORTASUNA]

Talde Eragilearen bilera honetan zer esan gehien eman zuen ardatza hau izan zela esan daiteke.

Bidegorri-sare proiektuaren ideia izan zen proposamenak lantze aldera aukera gehien izan zitzakeen proiektu bezala identifikatu genuena. Udalak berak baitzeukan mahai gainean gaiaren inguruko proiektu eta proposamen bat. Herritarrekin landu eta aztertzea oso interesgarria izango litzatekeela aipatu ziguten teknikariek.

Oinezko sare jarraitua bilatze aldera alde zaharraren peatonalizazioarekin aurrera jarraitzeko asmoa zutela aipatu ziguten batzar hartan teknikariek eta baita oinezkotze proiektuaren berri eman ere. Oinezkotze proiektuak fase ezberdinak izango zituela eta lehentasunak landu eta oinezkotzeko premia handiena zein kalek izan zezakeen hurrengo proposamenen tailerrean aztertzea ideia ona iruditu zitzaien.


32

Alde zaharra eta tren geltokia oinezko sare horrekin lotu beharko liratekeen edo ez proposamen horren barnean aztertzea ere egoki iruditu zitzaien.

Nafarroa kalearen arazoari ordea ez zioten teknikariek horren konponbide erraza ikusten. Errepide nazionala izanik diputazioak baitauka bertan edozein interbentzio baimentzeko eskumena. Zirkulazioa beste nonbaitetik bideratzea aztertu izan duten elementua dela aipatu baziguten ere konponbide errazik ez zuen proiektua izanik epe laburrera aurrerapenik izatea ez zena posible izango aipatzen zuten.

Hala ere, herritarren eskariari jarraituz lur gaineko oinezko semafororen bat egokitzeko aukera ote dagoen aztertzeko konpromisoa hartu zuten teknikariek.

Alor honetan udalak eskuartean zeukan proiektu baten berri eman ziguten non Vista Alegrera igotzeko igogailu baten proiektua azaldu ziguten.

Herritarren iritziak horrelako proiektu baten diseinuan kontuan hartzeak duen garrantzia ulerturik, aurrerantzean Berdintasun teknikari eta kontseiluarekin elkarlanean jarduteko konpromisoa agertu zuten hirigintza eta herri lanetako arduradunek. Hori horrela, aurrerantzean proiektu hau berdintasun kontseiluarekin lantzekotan gelditu ziren bai hirigintza eta baita berdintasun teknikaria ere.

[LIBRE IBILTZEKO ASKATASUNA]

Ardatz honen inguruan ZOONING-ak sortzen dituen arazoei konponbide bat bilatzea bat ere erraza ez dela oharturik, teknikariei etxebizitzen jarraikortasun ezak, erabilera bakarreko guneak edota kalearekin harremanik ez duten gune erresidentzialek herriaren bizitzan duten eraginaren ondorioak aipatu genizkien. Ez da erraza egun jada eraikiak dauden auzune hauetan konponbideak proposatzea baina etorkizuneko diseinuetan kontuan hartu beharreko faktorea dela azpimarratu zen.

Hala ere, isolatuta dauden auzo eta industriagune hauen komunikazioa hobetzeak eragin ditzakeen onurez aritu gintzaizkien.

7.1. Proposamenak: identifikatutako arazoei aurre egiteko ideia berrien bila

Behin udaleko lantalde tekniko-politikoarekin eguneroko bizitzaren inguruko hirigintza diagnostikoaren ondorioak aztertuta, epe ertain-labur batera egingarria izan daitekeen edo kontuan hartzeko bezalako proiektu baten inguruko lanketa egitea proposatu genuen. Diagnostikoan identifikatutako hainbat arazori irtenbidea bilatzeko helburuaz.

Aurretik aipatu ditugun identifikatutako puntu edo gaien artean hauek iruditu zitzaizkigun proposamenak lantzeko interesgarrienak:.

1. Bidegorri sare baten diseinua

2. Salberdineko zelaiaren erabilera posibleak

Proposamenen tailer honetan herritarrei diagnostikoaren ondorioen berri eman zitzaien. Honekin batera, lantalde tekniko-politikoarekin izandako bileran hitz egindakoa aurkeztu zitzaien; era horretara, lanketarako proposatutako 2 gai hauen zergatia argituz. Interesen arabera erabaki zuen bakoitzak bi proiektuetatik zeinen diseinuan parte hartu.


33

Talde anitza eta prozesuan zehar inplikazio handia azaldutako jendez osatutakoa izanik, gai bietako bakoitza talde batean lantzeko hautua egin zuten.

Lehenengo taldeak Salberdineko zelaiaren erabilera posibleen inguruko gogoeta, beharrizan eta proposamenak aztertu zituen. Bigarren taldeak aldiz, Zarauzko gune ezberdinak komunikatuko lituzkeen bidegorri sare egoki bat diseinatzeaz gain herrian oinezko eta bizikletek lehentasuna beharko luketela iruditzen zitzaizkien espazioak identifikatu zituzten.


34

7.1.1 [1.taldea]

SALBERDINEKO ZELAIAREN ERABILERA POSIBLEAK

Talde honek landutako proposamen guztiak diagnostikoan identifikatutakoaren ildoan joan ziren. Bertan orube honek natura eta herriaren arteko harremana landu zitekeen espazio bezala erabiltzeko potentzial handia zuela adierazi baitzen.

Gaineratu beharra dago, aisialdiari lotutako proposamenez gain pertsonen arteko harremanak bultzatu eta jakituriak elkarbanatzeko toki bat bezala irudikatu zutela espazioa, beti ere naturaren errespetua aldarrikatuz eta bizitzeko eredu osasuntsu bat bultzatuz.

Honako hauek izan ziren orube honetarako proposamenak:

1. Haurrak naturarekin harreman zuzenean jarriko lituzkeen Baratza-Eskola, orubea herriaren

zentro-zentroan egonik aukera ezin hobea iruditzen baitzitzaien ikasgelatik kanpoko heziketa

bultzatzeko.

2. Proiektu intergenerazionalak bultzatzeko gunea (baratzekin lotuta edota beste batzuk)

3. Aisialdiari lotutako espazioak eta hiri altzariak: mahaiak, eserlekuak, iturriak

4. Bidegorri sarearekin lotutako eremua

5. Irakurtzeko guneak

6. Urarekin gozatzeko aukera; putzuak, txorroak,...

7. Euritik edota eguzkitik babesteko aterpea

8. Zuhaitzez eta zelaiez gozatzeko aukera. Material bigunen aukeraketa.

9. Aire libreko ekintzak bertan egin ahal izateko aukera; yoga, pintura ikastaroak,...

10. Argiztapen egokia

11. Lurpeko aparkalekua


35

7.1.2 [2.taldea]

BIDEGORRI SARE BATEN DISEINUA

Diagnostikoan, libre ibiltzeko askatasunean oinarria zuten arazo asko identifikatu ziren eta horietatik askok mugikortasunarekin harreman zuzena zuten. Bidegorri sare honen diseinu egoki batek arazo horietako asko konpondu zitzakeela ikusirik hainbat faktore ezinbestean kontuan hartu beharrekoak iruditu zitzaizkien talde hau osatzen zuten kideei;

1. Ekipamendu eta espazio publikoak komunikatuko beharko lituzkeen elementua.

2. Ikastetxe guztiekin ezinbestean lotura umeen autonomia bultzatzeko.

3. Mugikortasun elementuekin komunikatuta; autobus geltokia, tren geltokia, apeadero,...

4. Herria inguratuko duen eraztun baten beharra

5. Hondartza eta barrualdea elkarlotuko dituzten saihetsak.


36

7.3. Aurrera begirako lankidetza eta funtzionamendua: etorkizunerako proposamenen lanketak

Prozesuaren jarraipena eta lankidetza egin duen Talde Eragileak positiboki baloratu du eguneroko bizitzaren ikuspegitik egin den hirigintza azterketa hau. Prozesuan identifikatutako puntu askoren berri aurretik bazuten ere berauen inguruko problematika sakonago aztertzeko balio izan baitu eta bestalde identifikatu gabeko hainbat puntu eta arazo ere jaso dira diagnostikoan.

Teknikari eta herritarren arteko lankidetzak izan dezakeen baliagarritasuna ikusirik, Talde Eragileak hirigintza zein herri lanetan etorkizunean mahai gainean egon daitezkeen hainbat proiekturen inguruko herritar-teknikari elkarlana aurrera eramateko konpromiso argia erakutsi du.

Hasiera batean berdintasun teknikariaren bitartez berdintasun kontseiluan proiektu hauek aztertzeko hautua egin da baina ez da beste etorkizuneko inolako lankidetzarik baztertu.

Elhuyar Aholkularitzak eta Hiria Kolektiboak osatzen dugun lantalde honek oso positiboki baloratu dugu konpromiso hau eta benetan etorkizunerako proiektuen inguruko lanketa eredu hau beste alor batzuetara zabaldu eta herritarren parte-hartzea bultzatzeko eta zarauztarren behar eta premiak lehenengo pertsonatik ezagutzeko aukera paregabea dela deritzogu.


37

8.- Ondorio orokorrak

Zarautzeko eguneroko bizitzaren ikuspegiko hirigintza diagnostiko honen azterketa orokorra egiterakoan, MUGIKORTASUNA izan da herrian identifikatu den arazo larrienetako. Gai hau delarik libre ibiltzeko askatasuna eta segurtasunaren inguruko arazo ugariren jatorria.

Hona hemen azterketa honetan identifikatutako ondorio nagusiak:

1] Oinezko eta bizikleten mugikortasun segurua bermatzen duen sare jarrairik eza.

2] Hiri trama jarrai ezak, hainbat auzo loturarik gabe uztea.

3] Errepide nazionala eta trenbidea zeharkatu ahal izateko ibilbide seguruen beharra.

4] Erabilera bakarreko guneak. “Zooninga”: zenbait ordutan hutsik geratzen diren inguruak.

1] Oinezko eta bizikleten mugikortasun segurua bermatzen duen sare jarrairik eza.

Oinezko eta bizikleten mugikortasun seguruari dagokionez, herrian oinezko zein bizikletentzako egokitutako sare baten beharra antzematen da. Zarautzen gaur egun, oinezko eta bizikletek ez daukate lehentasunik eta sarritan ibilgailuak edozein txokotaraino iristearen mesedetan espaloi estuegiak, errepidea seguru zeharkatu ahal izateko semafororik ez duten zebrabideak edota aparkalekuak ez kentzearren moztuta geratu diren bidegorriak bezalako hainbat puntu markatu dira.

Honen aurrean Udalak jarrera argia hartu beharko luke oinezko eta bizikleten mesedetan eta neurriak hartu beraien mugikortasun seguru eta eraginkorra errealitate bihurtu dadin herrian. Mugikortasun seguru hau lortzera bidean hauek dira kontuan hartu beharreko hainbat proposamen:

a Oinezkoen segurtasuna aurrejarriko duten zabalera egokiko espaloiak jartzea, nahiz eta

horrek zenbait errepide oinezkotu, aparkalekuak kendu edota norabide bakarreko kale bihurtu beharra ekarri. Alde zaharraren kasua horren adibide garbia da eta premiazkoa ikusten dugu Santa Klara eta San Frantzizko kaleak oinezkotzea. Alde zaharra eta tren geltokiaren arteko oinezkotze proiektu honen bitartez lotzea ere oso positiboa litzateke, mugikortasun seguru hau bermatze aldera.

b Bidegorri sarea osatzea ere oso garrantzitsua deritzogu eta sare honek espazio publikoko

plaza eta parkeak, ekipamendu publikoak eta batik bat ikastetxeak elkarlotu beharko lituzke. Horrela herritarren mugikortasun segurua bermatzeaz gain umeen autonomian eragin positiboa izango bailuke eta honek berauen guraso eta zaintzaileen bizitza erraztu.

2] Hiri trama jarrai ezak hainbat auzo loturarik gabe uztea.

Herriaren zentrutik oso gertu dauden Itsas-mendi, Vista Alegre eta Azken Portuk ez daukate loturarik erdigunearekin eta bertakoen mugikortasuna garraio publiko edo kotxe partikularrera mugatzen da


38

sarritan.

Itsas Mendi-ren kasuan hiri trama jarrairik ez dago errekaren bi ertzak lotzen dituena eta nahiz eta diseinu egokiko espaloiak izan, bidegorria ez da bertaraino iristen errepidetik edo espaloitik joatera behartuz bizikletei. Eta etxebizitza tramaren jarraipen ezak batik bat gauez bertara joan edo bertatik zentrura gerturatzeak askorengan beldurra sortzen du. Honen aurrean bidegorri sarea bertaraino luzatu beharko litzateke eta gainera aurrerantzean planteatzen diren etxebizitza berriak komunikazio hau lortzera bidean planteatu ahal den neurrian.

Vista Alegre eta Azken porturen kasuan arazoa larriagoa da. Biak muino baten gainean kokatuta egoteak hauen irisgarritasuna ez du errazten, malda nabarmenak zailtasunak sortzen dizkielarik askori. Gainera espaloiek ez dute zabalera nahikorik edota moztu egiten dira hainbat puntutan oinezkoak errepidetik joatera behartuz. Arazo hauen aurrean garrantzitsua izango litzateke oinezko sarea berrikusi eta identifikatutako hainbat puntu beltzetan neurriak hartzea; ahal den neurrian bidegorri sarea bertaraino eramatea eta; batik bat, garraio publikoaren maiztasuna auzo hauetan sarriagoa izateko pausuak ematea jendeak kotxe partikularraren erabilera beharrik izan ez dezan.

Zarautzen identifikatutako hainbat puntutan, batez ere hondartzatik gertuen gelditzen diren eremu erresidentzialek etxebizitzen behe oinekin kontakturik baimentzen ez duten itxiturek edota kalearekin harremanik ez duten eraikinek, loturarik ez dagoen pertzepzioa ematen dute. Hau ez da bat ere positiboa herri-bizitza bultzatze aldera; hori dela eta, aurrerantzean egiten diren gune erresidentzialetan bi aspektu hauek kontuan hartu beharko lirateke, eta Udalak behar den erregulazioa ezarri beharko luke arazoa ez errepikatzeko: ordenantza bidez adibidez itxituren altuerak eta materialak mugatuz edota kalearekin harreman zuzena daukaten alineazioak derrigortuz.

3] Errepide nazionala eta trenbidea zeharkatu ahal izateko ibilbide seguruen beharra.

Zarautzen errepide nazionala zein trena muga bat izan dira herria handitzen joan den heinean eta honek sarritan egokiak ez diren hainbat pasabide gauzatzera eraman du Udala; lurpeko pasabidea, malda handiegia duten arrapalak, irteerarik ikusten ez diren tunelak,...

Errepide nazionalaren kasuan Udalak lur gaineko pasabideak egokitu beharko lituzke, eta ahal den neurrian lurpekoak desagertarazi edota berauen erabileren beharra jeitsi. Bestalde trenbideko pasabideen kasuan trenarren lurperatzearen konponbideak etorkizun gerturik ez duela ikusirik ahal den neurrian hauen inguruan argiztapena, garbitasuna edota ikuspegia oztopatzen duten elementuak ekidin beharko lirateke. Guzti honekin leku hauek erabiltzean segurtasun pertzepzioa areagotzea lortu nahi da.

4] Erabilera bakarreko guneak. Zooning. Zenbait ordutan hutsik geratzen diren inguruak.

Herrian gauzatu beharreko aktibitate eta espazioak antolatzerako orduan erabilera bakarreko guneak saihestu beharko lirateke, erabilera mistoak bultzatuz eta ordu jakin batzuetan baino funtzionatzen ez duten eremuak alboratuz.

Honen kasu nabarmenak dira Abendaño zein Salberdineko industriaguneak. Industri edo erabilera huts honek, eguneko ordu jakin batzuetan baino irekita ez dauden eraikin gune bihurtzen ditu gune hauek ordutegi horretatik kanpo bertatik pasatu behar duenari segurtasun eza sortuz eta sarritan, ondorioz, erailtzaileak bertarako bidea ekidinez edota ibilbidea autoz burutuz.

Abendañoren kasuan bidegorri sarearekin komunikatua egoteak joan etorri hori erraztu dezake baina


39

hala ere etorkizuneko planteamenduak ez lirateke norabide honetan joan beharko eta erabilera nahasturak bilatu beharko lituzke Zarautzeko Udalak.

Salberdinen kasuan zaharkitua dagoen industriagune bat izaki berau eraitsi eta etorkizunean bertan etxebizitzak egitea aurreikusten du udalak, hala ere gune erresidentzial hutsak ere zooning arazo hau ekar lezake etxebizitza eta zerbitzuak tarteakatzea bultzatzen ez badu. Bestalde, gaur egun argiztapen, bidegorri sare eta espaloi duinak lortzeko bidean neurriak hartu beharko lirateke.


40

Eranskina: kale izendegia eta eskulturen azterketa

Zarauzko Hiri Debekatuaren Mapa: ERANSKINA

41

Eranskina II : Carta europea de la mujer en la ciudad

Es una plataforma común para debatir con todos los participantes, porque la igualdad en democracia

mejorará las condiciones de vida de todos.

La Carta se entiende como un proceso analítico de larga duración y abierto, que contiene una

serie de propuestas concretas. Estas propuestas pueden ponerse en práctica para tener en cuenta y

promover la participación ciudadana activa de mujeres en la ciudad y en su planificación.

Uno de los supuestos de partida es que no existe como tal un interés específico de la mujer

como tal, pero sí que la mujer puede actuar como catalizadora en el proceso de cambio y mejora de las

condiciones de vida.

Objetivos de la Carta_

El propósito de una Carta de la Mujer en la Ciudad es concebir un nuevo planteamiento

filosófico de la ciudad, con la intención de contribuir de manera constructiva a un verdadero debate

democrático que dé cuenta de las necesidades y de las varias expectativas de los ciudadanos

(mujeres y hombres por igual). Los esfuerzos para revitalizar las ciudades deben unirse a otros más

nuevos. Prioridades políticas y económicas que proponen la mejora de la armonía social. El asunto

en juego es volver a crear espacios y vínculos sociales de proximidad, aumentando la igualdad de

oportunidades para mujeres y hombres en la vida rural y urbana.

La Carta pretende fundamentalmente promover una sociedad emancipada, libre de

estereotipos constructivos que impidan a las mujeres un desarrollo en aspectos relacionados con la

planificación y servicios de la ciudad, vivienda, seguridad y movilidad.

Las ciudades además deben ser repensadas y remodeladas a través de una percepción

de mujer, que sea la herramienta que les dé un nuevo equilibrio y otra dimensión.

La búsqueda de una nueva filosofía de ciudad

Cambiando aspectos y procedimientos

El cambio será conseguido mediante:

• La eliminación de obstáculos para un verdadero "Derecho a la Ciudad" de la mujer,

subrayando el tema de que todas las personas involucradas operan y deciden en problemas

relativos a la planificación, vivienda y condiciones de vida;

• La promoción de nuevos procedimientos democráticos de toma de decisiones en la ciudad

que planifiquen y desarrollen mejores condiciones de vida a través de la introducción de

contribuciones a altos niveles de consulta y toma de decisiones femeninas;

• El aumento de la conciencia social ciudadana, renovada a través de una "ciudadanía activa"

para que así, los que toman decisiones estén más cerca de lo que diariamente concierne a

los ciudadanos;

• El fomento de una filosofía diferente en la planificación de la ciudad, que se base

especialmente en los valores humanos;


42

• El refuerzo de procesos de cambio de la sociedad, que ha llegado a ser enormemente

compleja.

El género en una sociedad plural

Tener en cuenta las relaciones sociales, culturales e históricas entre hombres y mujeres,

es esencial para que se inicie cualquier cambio y requerirá eventualmente:

• El establecimiento de la igualdad en la toma de decisiones para asegurar la igualdad de

oportunidades entre hombres y mujeres;

• El desarrollo de una nueva cultura que sea naturalmente compartida por hombres y

mujeres, en la cual estudios y planteamientos relacionados con las cuestiones de género

tomarán parte en parcelas de la renovación intelectual;

• Un balance de la visión masculina con una visión y percepción de mujeres como elementos

innovadores de las dinámicas de regeneración urbana.

La motivación

"La ciudad es una memoria organizada"

"En la historia, las mujeres son las olvidadas"

(cita de la filósofa Hannah Arendt)

Dado que las mujeres están ausentes, o se muestran particularmente discretas en la

toma de decisiones a todos los niveles, relacionada con ciudades, vivienda y planeamiento urbano.

Dado que ellas están todavía muy poco comprometidas en la política, economía y

cuestiones sociales de actualidad.

Dado que sus particulares necesidades en temas de planeamiento habitualmente no son

tenidas en cuenta por los que toman decisiones que responden a sus propios intereses.

Dado que las condiciones de vida en la ciudad, el barrio y la vivienda, marcan e

influencian en gran medida las vidas cotidianas de sus habitantes y, en particular, las mujeres son,

como todos, afectadas por ello pero, además de llevar con frecuencia una doble jornada de trabajo,

han de utilizar una amplia gama de servicios de calidad ciudadana, transporte y políticas

ambientales.

Dado que, en conjunto, las mujeres están doblemente excluidas, como ciudadanas y

como planificadoras de ciudad y vivienda.

Dado que cada "ciudadano" debe tener en algún lugar una casa y que esta casa está,

por su naturaleza y calidad, muy ligada al barrio.

Dado que hoy, e históricamente, las prioridades, reglas de juego y decisiones políticas y


43

presupuestarias se definen principalmente por hombres que están convencidos de estar actuando

para el bien de todos.

Dado que las mujeres son discriminadas cuando acceden al empleo, que ellas

constituyen el sector más pobre de la población y que están más afectadas por el mal

funcionamiento de las áreas urbanas y de la vivienda, de la falta de movilidad y en particular por la

violencia. Por estas tres razones, las mujeres tienen un interés directo en mejorar el desarrollo

urbano y el planeamiento rural.

Dado que el planeamiento urbano toma en consideración sólo a la familia nuclear, en la

cual las oportunidades de la mujer en gran medida se encuentran reducidas al trabajo doméstico y

el trabajo del hombre es habitualmente fuera de casa. Este modelo (que se ha afianzado como

estereotipo social), se ha vuelto menos habitual desde hace algunas décadas y ahora sólo

representa a una minoría. Este modelo está siendo gradualmente sustituido por nuevos tipos de

familia que el planeamiento urbano no ha previsto ni tenido en consideración, creando, por tanto,

nuevas disfunciones y tensiones sociales.

Dado que muchas ciudades en Europa y en el resto del mundo, están atravesando una

crisis con lo que se pone en peligro la paz y el equilibrio social. Este estado de cosas se debe a

problemas que deben ser completamente resueltos. Teorías y métodos urbanos obsoletos frenan

cualquier desarrollo o innovación, y generan o perpetúan la crisis en las ciudades. La Carta de

Atenas de Le Corbusier, el arquitecto francés, dividió las ciudades en distritos monofuncionales, lo

cual produjo distorsiones que han llevado, con el tiempo, a serios problemas. Resultados tangibles

de ello son los barrios problemáticos, los excluidos sociales, así como los sobrecostes económicos

y sociales que se derivan de la distancia entre la casa y el lugar de trabajo. La contaminación y el

fuerte tráfico en las ciudades se deben también a las políticas urbanas. La calidad de vida en la

ciudad está seriamente amenazada y, si las ciudades tienen futuro, estos problemas han de ser

abordados.

Dado que las ciudades deben plantearse cómo, mediante un enorme cambio de

planteamiento sin precedentes, alcanzar los siguientes objetivos: protección del medio ambiente,

desarrollo sostenible y mejora de la calidad de vida de todos sus ciudadanos, incluyendo una mayor

igualdad, soluciones a las disfunciones y a la lucha contra la exclusión. Una democracia equilibrada

y activa para una sociedad plural, en la cual las mujeres participen activamente.


44

La declaración de los 12 puntos de las mujeres en la ciudad y ...

Ciudadanía activa

Una ciudadanía activa debe abordarse por una parte a través de una consideración cuidadosa de la

influencia del lugar de vivienda y por otra, del replanteamiento del trabajo de las autoridades

representativas y de los mecanismos económicos y políticos en la ciudad.

Toma de decisiones e igualdad en democracia

Mujeres de todas las edades deben participar activamente, a todos los niveles, en los procesos de

toma de decisiones en el planeamiento urbanístico, del espacio urbano, de la vivienda, y en la

transformación y calidad ambiental.

Igualdad de oportunidades

Debe promocionarse la igualdad de oportunidades en educación e investigación, en los puestos de

trabajo y en todas las profesiones relacionadas con el planeamiento territorial y la ciudad, con el

espacio urbano, la vivienda, la movilidad y la seguridad en las ciudades.

Participación

Las mujeres deben poner en marcha procesos de participación igualitaria que favorezcan vínculos

renovados de solidaridad.

Vida Cotidiana

La vida cotidiana vista a través de los ojos de las mujeres, debe convertirse en un tema político.

Desarrollo Sostenible

Las mujeres deben estar totalmente involucradas en políticas para el mantenimiento del equilibrio

ecológico en nuestro planeta.

Movilidad y seguridad ciudadana

Todas las mujeres, y particularmente las mujeres solas y menos privilegiadas, deben tener fácil

acceso al transporte público con el fin de poder vincular libremente y disfrutar plenamente de la vida

económica, social y cultural en la ciudad. Las mujeres también tienen derecho a la ciudad.

El Derecho a la vivienda y al hábitat

Las mujeres tienen derecho a un hábitat y vivienda adecuada.

Asuntos de género

Los asuntos de género relacionados con la ciudad deben ser dados a conocer como fuente para

una nueva cultura compartida y, de este modo, influir en el concepto de una nueva ciudad y filosofía

del planeamiento territorial.

Investigación local y educación

Los asuntos de género en las ciudades deben ser una materia que se enseñe en escuelas,

institutos de arquitectura y planeamiento urbano, y en universidades. Es necesario investigar

urgentemente el tema de la ciudad para propiciar que sucedan cambios.

El papel de los medios de comunicación

Los medios de comunicación deben proponerse difundir mensajes que contrarresten los


45

estereotipos y muestren a las mujeres cómo reflejar su proceso de desarrollo y emancipación.

Redes

El intercambio de información a través de redes internacionales, promocionará la Carta y mejorará

los efectos de sus 12 puntos.


46

L O S C I N C O T E M A S P R I O R I T A R I O S

(Criterios básicos, investigación, acciones, referencia a otras declaraciones)

¿Cuáles son los elementos y factores cruciales en una ciudad que afectan particularmente a la vida

cotidiana de las mujeres?

¿Por qué medios se pueden expresar los intereses de las mujeres?

a) Planeamiento urbano y desarrollo

Para conocer los cambios que se prevén para el siglo XXI, se ha de encontrar una nueva filosofía

de planeamiento, en la cual debería estar más presente un concepto de democracia de calidad. Las

mujeres son el grupo con mayor potencial para revitalizar las ciudades, porque ellas son expertas

en la vida cotidiana. Hasta ahora, han permanecido "invisibles" y se han mantenido fuera del campo

de la toma de decisiones. Comenzando desde acciones concretas que responden a las

necesidades reales de la vida cotidiana, van a permitirnos revitalizar la dinámica de la ciudad, así

como renovar los conocimientos técnicos heredados del planeamiento urbano.

b) Movilidad

Para las mujeres, el acceso a la variedad de posibilidades que ofrecen las ciudades, habitualmente

es un asunto complicado. Ser capaces de evitar el estar encerradas o aisladas, supone una gran

ventaja para el desarrollo personal de las mujeres.

c) Seguridad Ciudadana

El diseño y la organización de la ciudad están directamente relacionadas con la violencia que existe

en las calles. Las mujeres no deberían ser consideradas por más tiempo como las únicas

responsables de su propia seguridad personal. Para conseguir esta meta, lo esencial es que la

seguridad en la ciudad debería llegar a ser la expresión de una sociedad de respeto mutuo.

d) Vivienda

En la actualidad el 50% de las unidades habitacionales no son familia “estándar”, luego habrá que

adaptar la topología de vivienda.

En lo que a la vivienda e instalaciones concierne, así como a otros servicios de proximidad, las

mujeres serán consideradas expertas en el futuro desarrollo del espacio habitado. Dado que

nociones como la apropiación e identificación de los espacios habitados compartidos son el centro

de las preocupaciones actualmente, las mujeres que no "tienen su propia habitación" como diría

Virginia Woolf, pueden darse cuenta que hace falta en la construcción del espacio urbano, otra

dimensión social y urbana. Estos nuevos conceptos son esenciales para mejorar las condiciones de

las ciudades.

e) Estrategias


47

La idea es establecer un paquete de medidas políticas, así como de prácticas que aseguren su

durabilidad y hagan progresos democráticos significativos e irreversibles.

La reconstrucción de los procesos anteriores, el diseño de nuevos tipos y sistemas de

conocimiento, y la rapidez de su transmisión, constituyen la estrategia clave para alcanzar este fin.

Enseñanza superior e investigación, porque es una fuerza conductora y un vector del cambio social.

• Todas las formas de comunicación, cuyos objetivos prioritarios son los que toman las

decisiones políticas y los profesionales en los campos en cuestión. Universitarios, escolares

y estructuras de investigación están influidas por las corrientes de comunicación, las cuales

deberían desarrollarse para modificar de modo duradero el comportamiento de la gente en

el planeamiento urbano y territorial.

• Es esencial lograr éxitos concretos a nivel local, a modo de campos de investigación a

escala real. Estas experiencias deberían promover un apoyo para el cambio social y urbano.

La calidad de las casas y espacios vivideros beneficia a hombres y mujeres, lo que hace valorar

doblemente el procedimiento: da a las mujeres la oportunidad de exponer todo tipo de problemas no

resueltos por el planeamiento, que ahora son la punta del iceberg de problemas que han de

plantearse para su mejora, teniendo en cuenta una perspectiva de desarrollo sostenible, el medio

ambiente vital de todos, hombres y mujeres.


48

Eranskina III: saioetako aktak

HIRIGINTZA ETA GENEROA. Akta: Batzorde politiko-teknikoa.

Eguna 2012/09/20 Hasiera ordua 12:30 Bukaera ordua 14:30

Deitutakoak eta etorritakoak

Eider Illarramendi (zinegotzia: Barne araudia eta pertsonala)

Arantza Aldalur (Hezkuntza teknikaria)

Mikel Goenaga (zinegotzia: Mahai soziala; Herrilanak, proiektuak, azpiegiturak eta zerbitzuak; Mugikortasuna; Industria eta nekazaritza.

Onditz Leizaola (Gazteria teknikaria)

Ane Eizmendi (zinegotzia: Jendarte zerbitzuak eta osasuna; Parekidetasuna; Etorkinak; Haurrak; Gazteak.

Sorkunde Portularrume (Prebentzio teknikaria)

Nerea Ollokiegi (Partaidetza teknikaria) Paul Muñoa (hirigintza teknikaria)

Niko Bengoetxea (Herrilanetako teknikaria) Saioa Zuazubiskar (Hiria Kolektiboa)

Maialen (Hiria Kolektiboa) Oihane Ruiz (Hiria Kolektiboa)

Maddi Garcia (Elhuyar Aholkularitza)

Deitutakoak eta etorri ez direnak

Juan Luis Illarramendi (alkatea) Esther Faccin (turismo teknikaria)

Jabier Etxaburu (zinegotzia: Udaltzaingoa, herritarren segurtasuna eta herri babesa, eta trafikoa.)

Koldo Elorza (Kirol teknikaria)

Karmele Alberdi (zinegotzia: turismoa) Fernando Llopis (Kultura teknikaria)

Iñaki Eizagirre (zinegotzia: Ogasuna eta telefono lineak)

Edurne Eguren (Gizarte Langilea)

Alizia Osa (zinegotzia: ingurumena) Rakel Irigoien (Gizarte Langilea)

Gari berasaluze (zinegotzia: euskara; kultura; jaiak; hezkuntza eta herrien arteko elkartasuna eta kooperazioa)

Julen Aranguren (Immigrazio teknikaria)

Imanol Lasa (zinegotzia)

Maite Garrastazu (zinegotzia)

Javier Zarraonaindia (zinegotzia)

Maribel Albizu (zinegotzia)

Iban San Martin (zinegotzia)

Mertxe Oses (zinegotzia)

Patxi Elola (zinegotzia)

Gloria Vazquez (zinegotzia)


49

Irma Domingorena (zinegotzia)

Aser Lertxundi (zinegotzia)

Mariana Aranburu (zinegotzia)

Rafael Olaizola (zinegotzia)

Taldea: Tekniko politikoen bilera

Batzarraren data: 2012/09/20

Ordua: 12:30 – 14:45

Parte-hartzaileak

� Emakume kopurua: 6 � Gizon kopurua: 3

1. Aurkezpena.

� Zarauzko generoa eta hirigintzaren arteko azterketaren eta ondorioz sortuko interbentzio proposamenak egiteko prozesuaren berri eman da. � Tailerraren egitura azaldu da. � Parte-hartzaile bakoitzak bere burua aurkeztu du: izena, lanbidea eta bizitokia zein dituen esan eta “zer da niretzako kalea?” galderari erantzun diete.

ZER DA NIRETZAKO KALEA?

Emakumeek emandako erantzunak Gizonezkoek emandako erantzunak

-Nonbaiterako bidea -Kudeatzeko leku zaila: ekintzak antolatzerakoan -Gozatzeko lekua (2 aldiz) -Etxetik ateratzea -Espazio irekia -Bizitza -Kontuz ibili beharreko lekua -Arauak dituen tokia -Harreman sozialetarako lekua: erosketak…

-Harremanetarako lekua, ikastolara joatea -Eskapatoria (lanetik zein etxetik) - Lagunak, erosketak, parkea, etab.

2. HK. Marko teorikoa. � Tailerraren nondik norakoen azalpena. � Hirigintza eta generoaren arteko harremanaren inguruko azalpena.

-Zer da generoa eta hirigintza? Pakistaneko adibidea. Herritarren pertzepzioa

ekartzearen garrantzia, herritarrak asetzeko.

-Ariketa: zer da feminismoa; zer da matxismoa; zer da sexismoa. Eta Definizioak

azaltzea.

-Hirigintzaren paradigma aldaketaren beharra: lau kontzeptu teoria

birformulatzeko.

a. Hirigintza anitza: pertsona guztiei egokitzen zaien hirigintza. Parte-


50

hartzearen bitartez lortzen da hau.

b. Eguneroko bizitzaren konplexutasuna. Lan produktiboa eta lan

erreproduktiboa barneratzen dituena.

d. Espazio publikoa: ez da neutroa. Diseinuak, denbora, lekua eta

espektatibak hau antolatzerakoan. Hori kontuan izan behar da.

e. Publiko/Pribatu binomia faltsua: sinplismoa gainditu behar da.

Emakume/Gizonen espazioarekin ere amaitu behar da. Dimentsio

desberdinetarako harreman sozialetarako espazioak pentsatu behar ditugu.

Espazio gradazio desberdinak daudela kontuan izan behar da.

� Hirigintzaren inguruko hausnarketa: Bizkaiko herritarren ikuspegia jasotzen duen bideoa. � Azterketarako lan-ildo edo ardatzak: Kontzeptuen inguruko hausnarketa.

Mugikortasuna eta dependentzia a. Autoak zein espazioa du

Zarautzen? Nola mugitzen gara? Nora mugitzen gara?

b. Umeen autonomia. Nolakoa da? Ondorioz zein zainketa lan daude?

c. Bateragarritasuna

Ekipamendu sarea a. Espazio anitzak b. Bateragarritasuna bermatzen

dutenak c. Zaintza laguntzen dutenak d. Irisgarritasunaren estandarra

300-500 m kontuan hartzen da, auzoen kalitatea neurtzeko.

Espazio publikoak eta emakumeen presentzia.

a. Elkarbizitzarako guneak.

b. Auzolana eta parte-hartzea

c. Kalitatea bermatzeko: i. Dentsitate minimoa ii. Erabilera anitza iii. Pertsonen eskalarako

mugikortasuna

Segurtasuna eta irisgarritasuna, eta emakumeen presentzia sinbolikoa (aukera berdintasunari begira. Segurtasunaz aritzeko askatasunaz hitz egingo dugu) a. Inguruaren begi-bistako kontrola b. Kalekoa izatearen, komunitatekoa

izatearen pertenentzia sentsazioa

c. Espazio aniztasuna

3. Hausnarketa ariketa: Zarauzko egoeraren azterketa.

� Bi talde osatu dira:

A taldea: 3 Emakume Gizonezko 1

B Taldea: 3 Emakume Gizonezko 1

** Pertsona batek atera egin behar izan du. Horregatik daude zortzi.

� Bozeramaileak talde txikietan: Ez da egon. Denek hitz egin dute.

Gizonezkoak Denak

Emakumeak Denak

� Ariketa: Bilera aurretik partaideek orri bat bete dute eskuartean dituzten proiektuak zehaztuz. Horiek aurrez aipatutako lau ardatzetan kokatu behar izan dituzte bi


51

taldeetakoek; kartulina banatan, eta kasuan kasu berdintasunarekin zerikusia duten ala ez zehaztu dute.

A taldea.

3 ekintza berdintasun planean jasota daude.

B taldea

EKIPAMENDUAK

ESPAZIO PUBLIKOA

MUGIKORTASUNA

PRESENTZIA SINBOLIKOA / ASKATASUNA

BERDINTASUNA

Sarietan emakumeak kontuan hartu

Beka sortu: presentzia sinbolikoa

Kale izendegia moldatu

N-624 sahiesbidea

Bidegorriak

Autobus zerbitzua

Trena lurperatzea

TAO

Mugikortasun politikak

Psikomotrizitate programa

Ekipamendu mantenua

NBAZ

Hondakin bilketa berezia

Neguko aterpea

Jangela Soziala

Bake eta elkarbizitza programa

Integrazio proiektuak

Genero indarkeria kasuetan eskuhartzeko proiektuak

Argindarraren birgaikuntza

Kafe tertuliak ingelesez eta frantsesez

Errotaberriko urbanizazio proiektua

Urbanizazio lanak

Gaztematika

Sexu hezkuntza eta parekidetasuna

Oinezko lekua Etxebizitza

babestuak


52

4 ekintza berdintasun planean jasota daude.

*NBAZ - gazteria.

� Azalpenak: irakurketa orokorra egin da.

� Ondorioak: - Partaideek esan dute, euretako bakoitza lanean ari den proiektuak jartzerakoan,

EKIPAMENDUAK

ESPAZIO PUBLIKOA

MUGIKORTASUNA

PRESENTZIA SINBOLIKOA / ASKATASUNA

BERDINTASUNA

Urbanizazio lanak

Autobus zerbitzua

Trena lurperatzea

Mugikortasun politikak

Psikomotrizitate programa

Ekipamendu mantenua

NBAZ

Hondakin bilketa berezia

Integrazio proiektuak

Udal berdintasun protokoloa Kafe tertuliak

ingelesez eta frantsesez



Gaztematika

Sexu hezkuntza eta parekidetasuna

Oinezko lekua

Etxebizitza babestuak

Drogomenpekotasun prebentzioa

Aldapeta urbanizazioa

TAO

Genero indarkeria kasuetan eskuhartzeko protokoloa

Oinezko lekua

Trena lurperatzea

Aldapeta urbanizazioa

Jangela soziala

Neguko aterpea

Bidegorriak

N-624 sahiesbidea

Bake eta elkarbizitza programa

Argindarraren birgaikuntza

N-624 sahiesbidea


53

guztiak eremu berdinean kokatzen dituztela.

“Hezkuntzan, sailetik lan gehiena eta aurrekontuei dagokienean ekipamenduen mantenimenduan egiten da. Eta ondorioz hor daude hezkuntzako proiektu gehienak” -Hezkuntza teknikaria-.

- Proiektu mota oso desberdinak daude. Eta askok dute berdintasunarekin

zerikusia. “Alde positiboa zera da: Saiatzen ari gara udaletxean zeharkakotasuna islatzen. Eta hemen ikusten da badagoela” -Parte-hartze teknikaria-. “Gaztematika eta NBAZ kanpo geratu dira: Mugikortasunarekin ez ezik beste guztiekin dute harremana. Ekipamendua, presentzia sinbolikoa eta espazio publikoa. Eta horietan kontuan hartu da berdintasunarena. Baina oraindik asko dago egiteko” –Gazteria teknikaria-.

- Bi taldeetan banaketa oso desberdina izan da.

� Ariketa egin dutenen inpresioa :

- Ez dugu ondo ulertu ariketa. - Ez ditugu proiektu guztiak ezagutzen. Besteenak, zeharka edo batere ez.

SAIOAREN AMAIERAN: EBALUAZIOA

� Emakumeek saioan egindako balorazioak

-Deialdia jaso nuenean ez nekien zertaz zihoan. Orain bai. Argitu zait.

-Deialdia jaso nuenean pentsatu nuen: eta hau zer izango da? Segurtasun kontua

edo horrelako zerbait. Neska gazteek beldurra izaten dutela eta horrelakoak. Orain

bai, ulertu dut zeozer zabalagoa dela.

-Interesgarria da.

� Gizonek saioan egindako balorazioak

-Lehen ez nekien zertaz joango zen. Orain zentzua hartu du.


54

HIRIGINTZA ETA GENEROA. Akta: jubilatuak.

1. bilera


Deitutakoak eta etorritakoak Joxe Mari Larrañaga Angel Agirreazaldegi

Eneritz Loidi Rafael Hoyos

Pako Olaskoaga Mª Jesus Tomas

Benito Aldai Rakel Irusta

Isaac Ostolaza Uxue Ortiz

Sabino Arruabarrena Pilar Urdanpilleta

Mari Kruz Etxeberria Jesus Mari Silba

Taldea: Jubilatuen bilera Batzarraren data: 2012/10/03 Ordua: 10:00 – 12:00 Parte-hartzaileak


1. Aurkezpena.

� Zarauzko generoa eta hirigintzaren arteko azterketaren eta ondorioz sortuko interbentzio proposamenak egiteko prozesuaren berri eman da. � Tailerraren egitura azaldu da. � Parte-hartzaile bakoitzak bere burua aurkeztu du: izena, lanbidea eta bizitokia zein dituen esan eta “Zer da zuretzat kalea?” galderari erantzun diete.

ZER DA KALEA?

Emakumeek emandako erantzunak

• La calle es un lugar para la conexión entre la gente y un modo de desplazaiento en el pueblo.

• Kalea ibiltzeko espazio bat da.

• Gainontzekoekin harremantzeko espazio bat da kalea, bizitzeko modu bat da.

• Jende guztiarentzako topagunea da, eta horregatik denon beharretara egokitua egon beharra du. Hala baldin bada, eremu horretan guztion arteko harreman eta bestelakoak sortuko dira.


55

� Tailerraren nondik norakoen azalpena. o Zarauzko ibilbide historikoaren inguruko azalpena: hirigintza izan duen aldaketa eta genero inpaktua. o Hirigintza genero ikuspegitik aztertzeko kontuan izatea beharrezkoa den 4 ardatzen inguruko azalpena: mugikortasuna, ekipamenduak, espazio publikoak eta presentzia sinbolikoa. o Ariketa: genero ikuspegia kontuan izanik, lau ardatzetan oinarrituz azterketa egitea.

3. Zarauzko ibilbide historikoa.

� Herriaren hazkunde prozesua � Zergatiak � Beharrizanen aldaketa � Gizartearen

4. Azalpen teorikoa: azterketarako ardatzak

Hirigintzak bertan biziko direnen beharretara egokitu beharko du, pertsonen neurrira eta guztion beharrizanak kontuan hartuta, honen inguruan 4 paradigma ezberdinduko ditugu: 1.- hiritargo anitza 2.- espazioak eguneroko bizitzatik landu 3.- espazio publikoa/ denontzako izan behar duten lekuak 4.- espazio publiko eta pribatuaren binomio faltsua.

Gizonezkoek emandako erantzunak

• Elkartzeko toki bat da.

• Kalea, bizitza da.

• Kaleko bizitzaren aldetik

• Erlazionatzeko tokia da, baina baita ere ibiltzeko, paseatzekoa.

• Mundu bat

• Erlazionatzeko toki bat

• Niretzat kalea da, etxean nagoenean inguruetara irtetzeko tokia. Etxetik irten eta ondo erreparatu, ez erortzeko eta ibili.

• Kalea da, erlazionatzeko tokia guztiontzako. Baina baita ere etxeko zaharrak ataratzeko egokitua egon behar duena, espaloiak etab zainduta edukita, bestela guztiok ezin baitugu erabili.

2. Tailerraren eskema.


56

Mugikortasuna eta dependentzia d. Autoak zein espazioa du

Zarautzen? Nola mugitzen gara? Nora mugitzen gara?

e. Umeen autonomia. Nolakoa da? Ondorioz zein zainketa lan daude?

f. Bateragarritasuna Lehentasuna emango diogu mugikortasun geldoari: bizikleta keta oinezkoa keta bigarren plano batean garraio publikoari, eta kotxearen erabilera pribatu abeste plano batetan geratuko da.

Ekipamendu sarea e. Espazio anitzak f. Bateragarritasuna bermatzen

dutenak g. Zaintza laguntzen dutenak h. Irisgarritasunaren estandarra






mugikortasuna iv. Erabilera anitzak

Libre ibiltzeko askatasun eta emakumeen presentzia sinbolikoa (aukera berdintasunari begira. Segurtasunaz aritzeko askatasunaz hitz egingo dugu) a. Inguruaren begi-bistako kontrola b. Kalekoa izatearen, komunitatekoa



5. Ariketa � Azalpena: jubilatuek erabiltzen dituzten ekipamendu, espazio, ibilbideak, beharrak, eta

noiz/norekin… kokatzea.

� Bi talde osatu dira:

A taldea: Emakumeak:2 Gizonezkoak:5

B Taldea: Emakumeak:4 Gizonezkoak:3


57

Hiria Kolektiboko teknikarien laguntzaz mapan identifikatu dituzte euren eguneroko ibilbideak, beharrak

eta erabiltzen dituzten ekipamendu eta espazioak.

2. bilera


Deitutakoak eta etorritakoak Pako olaskoaga Usoa Ortiz de Zarate

Benito Aldai Mari Kruz Etxeberria

Isaac Ostolaza Mª Jesus Tomas

Sabino Arruabarrena Rakel Irusta

Angel Agirreazaldegi

Rafael Hoyos

Jesus Mari Silban

Taldea: Jubilatuen bilera (II) Batzarraren data: 2012/10/10 Ordua: 10:00 – 12:00 Parte-hartzaileak


1. Hasteko teknikatxoa egin dugu: zer duzu gustuko Zarautzen eta zer ez duzu gustuko:


58

GUSTUKOA GUSTUKOA EZ DENA

Liburutegia Udaletxeko giroa

San Pelayora joatea Udal barruko taldea

Hondartza aldea Iniziatiba falta Udalean

Anbulategia (orain han elkartzen gara lagunak)

Herriko gazteek ezin dute etxerik erosi; pisu sozialak faltan

Ordeka da, paseatzeko lekua Alokairuen gaia; udakoengatik oso garestiak dira

Herri zabala; naturatik hurbil Udako gaueko aglomerazioa

Zarauzko udazkena Etxe asko hutsik egotea; elitismoa

Itsasoarekiko lotura ederra; kultura malekoira eramatea (Udalaren iniziatiba)

Etxebizitzaren arazoa

Mendia eta hondartza eskura izatea Udalra, udaletxe azpiko txosnak; soinua portaletan

Neguko lasaitasuna, pakea Bizikletak espaloietan, bidegorri falta; errespetu falta

Hondartza, herri irekia, zenbait zerbitzu: liburutegia, kiroldegia, anbulategia

No hay centro de cine, de cultura; Zarauztik kanpo atera behar da

Kosta, hondartza; jendeak ondo hartu gaitu

Kostako uda giroa mantentzea

2. Zer da hobetu beharrekoa? Zein dira proposamenak? (aurreko saioan landutako lau ardatzak kontuan izanda: mugikortasuna, espazio libreak, ekipamenduak eta segurtasuna)

� Emaitzak:

MUGIKORTASUNA ETA DEPENDENTZIA

EMAKUMEZKO GIZONEZKO Bidegorri sarea falta da eta jendea espaloietan ibiltzen da. Bidegorri sarerik ez dago, baina karreteran markak daude kotxeek bizikletak errespetatzeko. Santa Klarako trenbide gaineko pasoa lurperatu beharko litzateke (barianteak baino lehentasun handiagoa).

Trenbideak herria banatzen du eta azpiratuko balitz gauza asko egin litezke: babes ofizialeko etxeak…

Malekoian bidea gorria egin beharko litzateke. (garai batean bozketa egin zen eta ezezkoa atera zen; badirudi terrazekin dagoela problema)


59

EKIPAMENDU-SAREA

EMAKUMEZKO GIZONEZKO Ez dago aretorik (zinea, antzerkia...). Areto multifuntzionala beharko litzateke. (Santa Klara ondoko terrenoa horretarako hartu zen). Gaztetxe atzeko eraikina (textil guipuzcoana) egokitu liteke etxeak egin bitartean, horretarako jabearekin hitz eginda. Vista Alegreko torreoia azpierabilia dago. (Larunbatean auzo lanean konpondu behar dute).

Jubilatuen beste zentro bat behar dugu (planoan markatuta). Udaletxean igogailua falta da. Tanatorioan igogailua falta (nibelean egon beharko luke). Vista Alegren eskailera mekanikoak behar dira (ba omen dago proiektua).

ESPAZIO PUBLIKOAK ETA EMAKUMEEN PRESENTZIA

EMAKUMEZKO GIZONEZKO Haurrentzako parke asko dago, baina haietan “zaharrentzako aparatuak” jarri beharko lirateke (Rosaledan, nahiz eta nahiko urruti egon; babesa da, baita estaziotik aurrerako paseoko parkean ere; San Pelayoko erdibidean, “lokomotoraren” parkean…) . Nagusiei galdeketa dago egiteko gai horren inguruan. Belarra zapaltzeko aukera ere izan beharko genuke; Kortazar parkean?

Kanpo futbolerako bidean eserlekuak falta dira, eta altuagoak izan beharko lukete. Komunak falta dira: kanpo futbolerako bidean, Getariako bidean, Lapurdi kalean, anbulatorio zaharrean, txaleten paseoan. Belarra zapaltzeko aukera ere izan beharko genuke; Kortazar parkean?


60

3. Ondorioak

� Komun publikoak falta dira. � Eserlekuak altxa eta zenbait berri jarri beharko lirateke. � Areto multifuntzionala (antzerkia, zinea…) behar da. � Haurren parkeetan nagusientzako aparatuak jartzea komeni da.

� Zenbait arazo dago espaloiei dagokienez, baina horiek denak Nagusien Kontseiluan landu ziren eta txosten batean daude jasota. � Bidegorri-sarea osatu behar da (estazioraino, aztiraino, Malekoian??…). � Herritarren hezkuntza zibikoa landu beharko litzateke (zenbait arazo identifikatu baitira:

txakurren jabeak, espaloian dabiltzan txirrindulariak…). � AZTIko parkin “disuasorioaren” inguruko komunikazioa hobetu beharko litzateke. � Udaletxean eta tanatorioan igogailuak eta Vista Alegren eskailera mekanikoak falta dira. � Gazteentzako etxe merkeak (etxebizitza sozialak, alokairuan edo…) behar ditugu.

4. Balorazioa

Bilera baloratzeko kolore bat erabiltzeko eskatu diegu:

� Emakumeek saioan egindako balorazioak - Berdea (denek): esperantzaren kolorea delako.

� Gizonek saioan egindako balorazioak

- Gorria: 20 urtetan egingo balitz hemen proposatutakoa, ondo! - Berdea: positiboa izan delako. - Urdina: gustukoa dudalako. - Urdina: gaueko urdintasuna ederra delako. - Horia: argi gehiago azal dadin. - Berdea: esperantza.

SEGURTASUNA ETA IRISGARRITASUNA, ETA EMAKUMEEN PRESENTZIA SINBOLIKOA /ASKATASUNA

EMAKUMEZKO GIZONEZKO Kaleak gaizki daude karroekin ibiltzeko. Nagusien Kontseiluan egindako txostenean dena dago zehatz-mehatz jasota. Zulo asko dago zona batzuetan. Trafrikoaren kontuan, zenbait lekutan jendeak nahiago du karretera pasa, azpitik doan pasabidea erabiltzea baino: biblioteka aurrean (Santzeneakoa) adibidez, pasabidera jaisteko edo handik igotzeko aldapa handia dagoelako.

Udaltzainak herria gehiago ibiltzea: txakurrak eta bizikletak kontrolatu… Aztiko bidea bukatzea falta da; bukaera asfaltatu, espaloia bukatu eta bidegorria egin. Hau da, kirol-guneraino urbanizatu.

Lehenago herri osoa zen jolasteko lekua; orain karreterak daude leku guztietan, baina ezin da herri osoa peatonalizatu. Aztin parkin “disuasorioa” jarri zen udan, gero herrira joateko “lanzadera” batekin (1€), baina ez zuen arrakastarik izan. Seguru asko ez zen ondo komunikatu, kanpotarrek ez zekiten hor zegoenik edo/eta gero autobusez herrira joatea zegoenik. Txakurren kakak ez biltzea, bizikletekin espaloian ibiltzea…edukazio arazoa da; espazio publikoa denona da eta gure etxea zaintzen dugun bezala zaindu beharko genuke; eskoletatik/familietatik hasi beharko litzateke hori erakusten.


61


62

HIRIGINTZA ETA GENEROA. Akta: hezkuntza.



Amaia Oñederra, Monte Albertia B.H.I.

Josune Murua, Zuzendaria, Salbatore Mitxelena Ikastola

Hodei Esteban, Kirol arduraduna, Salbatore Mitxelena Ikastola

Uxue Benidi, Berritzegunea

Fatima Aranguren, Guraso Elkarteko ordezkaria, Salbatore Mitxelena Ikastola

Itziar Murua, Antoniano Ikastetxea

Deitutakoak eta etorri ez direnak

Orokieta Herri Eskola

Lizardi Institutua

La Salle Ikastetxea

Oteitza Lizeo Politeknikoa

Haurreskola

Helduen Heziketa Iraunkorra

Taldea: Hezkuntzako bilera


Ordua: 17:15 – 20:15

Parte-hartzaileak


1. Aurkezpena.


ZER DA KALEA?


-Gizarteratzeko lekua

-Eskaparatea

-Lagunak

-Zaintza guneak

-Joan etorrietarako lekua

-Erabilera gutxiko lekua, ematen dituen

aukeretarako


63

-Kirola egiteko lekua

-Bidegorriak

-Zarauzkoa, lautada izanik, luxua.


Tailerraren nondik norakoen azalpena. � Zarauzko ibilbide historikoaren inguruko azalpena: hirigintza izan duen aldaketa

eta genero inpaktua. � Hirigintza genero ikuspegitik aztertzeko kontuan izatea beharrezkoa den 4

ardatzen inguruko azalpena:mugikortasuna, ekipamenduak, espazio publikoak eta presentzia sinbolikoa.

� Ariketa: genero ikuspegia kontuan izanik, lau ardatzetan oinarrituz azterketa egitea.


� Herriaren hazkunde prozesua mendez mende. � Zergatiak: muga fisikoak gainditzea. � Beharrizanen aldaketa: industria eta turismoaren agerpena, egoera sozioekonomikoa aldatuz eta horrekin hirigintza. � Gizartearen aldaketa: zonifikazioak ematen dira. Funtzio baterako bakarrik diren guneen agerpena.

4. Hiri segurua eta berdintasunean oinarritutakoa lortzeko 4 kontzeptu edo oinarri

� Hiritargoa anitza da, eta kontuan hartu behar da. � Bizitzaren konplexutasuna kontuan hartu behar da: lan erreproduktiboa zein

produktiboa kontuan hartzen dituena, hauek uztartzeko bideak erraztuz. � Espazio publikoak denentzat izan behar da eta bizia egon behar du. � Binarismo faltsua gainditu behar da: espazioak ez dira erabat publikoak edo erabat

pribatuak.


Mugikortasuna eta dependentzia

g. Autoak zein espazioa du Zarautzen? Nola mugitzen gara? Nora mugitzen gara?

h. Umeen autonomia. Nolakoa da? Ondorioz zein zainketa lan daude?

i. Bateragarritasuna.

Ekipamendu sarea

i. Espazio anitzak j. Bateragarritasuna bermatzen

dutenak k. Zaintza laguntzen dutenak l. Irisgarritasunaren estandarra

300-500 m kontuan hartzen da, auzoen kalitatea


64

neurtzeko.

Espazio publikoak eta emakumeen

presentzia.




mugikortasuna

Segurtasuna eta irisgarritasuna, eta

emakumeen presentzia sinbolikoa

(aukera berdintasunari begira.

Segurtasunaz aritzeko askatasunaz

hitz egingo dugu)

a. Inguruaren begi-bistako kontrola b. Kalekoa izatearen, komunitatekoa



6. Ariketa

� Azalpena: aurren zaintza. Erabiltzen dituzten ekipamendu, espazio, ibilbideak, eta noiz/norekin… kokatzea. Haurren autonomia bermatzen duten lekuak eta ez dutenak mapan zehaztea.

� � Talde bat osatu da:

� Bozeramaileak talde txikietan: denek hitz egin dute.

� Emaitzak: Hemen aipatu diren zenbait gai jaso dira. Ez daude denak jasota, mapan zehaztu baitziren.

Mugikortasuna eta dependentzia Ekipamendu sarea

E G E G

-Salbatore Mitxelena ikastetxera gehienak bizikletan -Asteburu eta jaiegunetan ikastetxeetako patioak ireki

A taldea:

Emakumeak: 5

Gizonezkoak: 1


65

joaten dira. 400 bizikletentzako garajea dago.

-Orokietara ere gehiengoa hala joaten da.

-Bidegorrietan zenbait gune oso arriskutsuak dira:

bizikletak, eta beste bideak eta trenbidea elkartzen diren

guneak.

-Bidegorriek arazo bat dute: erabilera txarra egiten da

hauetaz.

-Mugikortasuna konpondu beharreko zerbait da.

-Euria ari duen egunetan, zenbait haur eta gaztek

autobus urbanoa erabiltzen dute ikastetxetik etxerako

bidean edota alderantziz, eta ondo baloratzen da.

-Autobusak ez dira zenbait ikastetxe ondotik pasatzen.

egiten dira haurrek jolasteko lekua izan dezaten.

-Ez dago antzokirik, zinemarik... eta horrek guztiak herriko

aberastasun kulturalean eragiten du. Ondorioz, horrelako

eskaintzetara herritik kanpora jaon behar da.

-Kultur etxea liburutegia da, baina ez du kultur elkargune

izaerarik.

-15-18 urte bitartekoek ez dute bere lekua topatzen eta

lokalak alokatzen dituzte. Gaztelekua badago, baina

hainbat faktorek honek arrakastarik ez edukitzea eragin

du (prozesuak berak, kz gunea ere bertan dago, ekintza

eta zerbitzu desberdinak sartu dira, gizarte hezitzaileak,

beste kolektibo batzuk erabiltzen dute lekua, eta gazteek

ez dute euren lekutzat sentitzen).

-Ekipamenduak birpentsatu beharko lirateke, kultur

antolamendua birpentsatu.


presentzia.



/askatasuna

E G E G

-Espazio publikoa gehiago erabil daiteke. Kalea

erabiltzeak ekintzak egiteko bizitu egiten du.

-Haurrek kalean jolasteko leku estaliak falta dira.

-Haurrak ibiltzen diren zenbait gune ez dira batere

seguruak. Zabortegiko kamioiak doazen bidetik haur asko

ibiltzen da. Beste irtenbide bat eman behar zaio horri.

-Emakume izena duten ia kale gutxi dago.

-Eskulturak

7. Ariketa II

� Azalpena: aurren autonomiari lotuta proposatzen diren aldaketa eta proiektuak. Oztopoak eta aukerak.

� Taldean denek batera propsatu dituzte. � Emaitzak: oraingo egoera eta hobetu beharrekoak etorkizunerako.

Mugikortasuna eta dependentzia Ekipamendu sarea

orain etorkizunean orain etorkizunean

-Bidegorrien etenak

-Zeharkako zirkulazioa

-Bidegorri eskola puntuak

-Auzoekin komunikazioa

-Elkar errespetua

(bizikletak, oinezkoak...)

-Trena lurperatzea.

-Kontainerrentzako

espazio egokia falta da.

-Aprobetxamendua

hobetu.

-Kiroldegia kolapsatua.

-Antzokia, zinea.

-Kultur etxea.

-Kirol ekipamenduetan

aktuazio txikiak.


66

-Malekoian bizikletak

-Auzo altuetara

irisgarritasuna

-Santa Klarako kurba:

kontaierrak direla

bisibilitate eskasa.

-TAO aparkaleku

desegokiak.

-Autobus urbanoaren

ibilbidea, ordutegiak...

-Kamioiak herri barrutik

atera


Segurtasuna eta irisgarritasuna, eta emakumeen presentzia sinbolikoa /askatasuna

orain etorkizunean orain etorkizunean -Parke estaliak

-Polikiroldegitik institutura

estali.

-Kortazarri erabilera

publikoa eman.

-Golf espazio publikoa.

-Gaztetxe atzeko aterpea

erabili.

-14-16 tarterako parke

publikoa.

-Helduentzako parke

publikoa.

-Santa Klara atzeko

espazio txukundu.

-Eskultura bakarra

emakumeena.

-Puntu beltzak.

� Abendaño. � Errepide azpiko

pasabideak. � Eroski atzeko

kalea

-Emakumeen aisialdi joera

aztertu.


67

7. Ebaluazioa

Saioa ebaluatzeko ondoren zehazten diren aspektuetarako lau aukera eman dira: oso txarra/ txarra/ ona/

oso ona. Jaso diren emaitzak honakoak izan dira. 5 pertsonek bete dute ebaluazioa:

Giroa 4 oso ona

1 erantzun gabe

Saioaren baliogarritasuna 1 txarra

4 erantzun gabe

Ikasitakoa 1 txarra

3 ona

1 erantzun gabe

Metodologia 2 ona

3 oso ona

Nire parte hartzea 3 ona

2 erantzun gabe

8. Amaitzeko

Diagnostikoa egiten denean email bidez diagnostikoa pasako dela jakinarazi da, eta herritarrekin eta

Zarauzko berdintasun kontseiluarekin egingo den kontrasterako bilera parte hartzeko aukera izango dutela

euren ekarpenak egiteko.


68

HIRIGINTZA ETA GENEROA. Akta: herritarrak (euskaraz).



Mariano Beristain Iñaki

Txaro Gosortiaga Jose Mari Alkorta

Marilu Eizagirre Omar Ulacia

Inaxio Alguazil Aitor Manterola

Julen Saldias Kattalin Urzelai

Parte-hartzaileak


1. Aurkezpena.

� Zarauzko generoa eta hirigintzaren arteko azterketaren eta ondorioz sortuko interbentzio proposamenak egiteko prozesuaren berri eman da. � Tailerraren egitura azaldu da. � Parte-hartzaile bakoitzak bere burua aurkeztu du: izena, lanbidea eta bizitokia zein dituen esan eta “Zarautz animalia izango balitz zer izango litzateke?” galderari erantzun diete.

ZER DA ZURETZAT KALEA?


• Elkartzeko toki bat

• Bizitza

• Jendearekin elkartzeko gunea (eguraldi ona dagoenean batik bat)

• Bizitzaren alderdi ezberdinak garatzeko espazioa

• Kalea denontzako izan behar lukeen gune bat da

• Denok elkartzen garen tokia

• Bizitzako eremu ezberdinen harira jendea biltzeko gunea

• Jende batentzat lo egiteko tokia da kalea. Ezberdintasun oso nabarmenak daude gure artean kalearen erabilerari dagokionez.

• Elkarrekin topatzeko gunea.


� Tailerraren nondik norakoen azalpena. o Zarauzko ibilbide historikoaren inguruko azalpena: hirigintza izan duen aldaketa eta genero inpaktua. o Hirigintza genero ikuspegitik aztertzeko kontuan izatea beharrezkoa den 4


69

ardatzen inguruko azalpena:mugikortasuna, ekipamenduak, espazio publikoak eta presentzia sinbolikoa. o Ariketa: genero ikuspegia kontuan izanik, lau ardatzetan oinarrituz azterketa egitea.


� Herriaren hazkunde prozesua � Zergatiak � Beharrizanen aldaketa

� Gizartearen aldaketa


4 paradigma

1.- hiritargo anitza

2.- espazioak eguneroko bizitzatik landu

3.- espazio publikoa/ denontzako izan behar duten lekuak

4.- espazio publiko eta pribatuaren binomio faltsua.


j. Autoak zein espazioa du Zarautzen? Nola mugitzen gara? Nora mugitzen gara?

k. Umeen autonomia. Nolakoa da? Ondorioz zein zainketa lan daude?

l. Bateragarritasuna

Ekipamendu sarea

m. Espazio anitzak n. Bateragarritasuna bermatzen

dutenak o. Zaintza laguntzen dutenak p. Irisgarritasunaren estandarra



presentzia.




mugikortasuna




Segurtasunaz aritzeko askatasunaz

hitz egingo dugu)




5. Ariketa

� Azalpena: Erabiltzen diren ekipamendu, espazio, ibilbideak, eta noiz/norekin… kokatzea.

� Taldean bildu gara:

A taldea:

Emakumeak:3

Gizonezkoak:6


70

� Bozeramaileak talde txikietan:

Ez da bozeramailerik egon, taldean gailendu dira arkitektura gaiarekin familiarragoak ziren

horiek. Orokorrean partaide guztiek hartu dute parte eztabaidan.

� Emaitzak: (ahal bada gizonen eta emakumeen ekarpenak jaso)

Mugikortasuna eta dependentzia (oinez

egiten ditugun oinezko ibilbideak)

Ekipamendu sarea

E G E G

Herriko espaloiak

egiteko erabili den

materiala orokorrean

ez da batere egokia,

irristatu egiten dute

euria ari duenean.

Nafarroa kaleko

espaloia gurpildun

aulkiarekin joanez

gero ez da batere

egokia.

Merkatua

Frontoiak

Gaztetxia

Behar da plaza bat,

bilgunerako esparru

izango dena.

Pilar Barren plaza,

aterpea du eta

poteatzeko zona da,

jende ugari biltzen

da.

Frontoiak

Kiroldegia

Udaletxea

Haurreskola

Eroski

Merkatu plaza

Ez dago parke

estalirik, euria egiten

duenean aterpe

bakarra:malekoi

inguruko soportalak

dira.


presentzia.



/askatasuna (puntu beltzak)

E G E G

Mugatu beharko

litzateke malekoian

kafeteriei erabili

dezaketen espazioa

Itsaslur eremu inguruan

anbientea dago

Ludoteka eta

Golferako bidean

dauden kaleak/auzoa

hesiz eta gune

pribatuz betea dago

eta bizitzarik ez

dagoenez, puntu


71

ekipamenduak

umeentzako

Txakur kakak egoten

dira parketan. Zelai

baten beharra

beltz ugari identifikatu

daitezke.

Vista alegrera

igotzeko aldapa

Gabezia edo hobetzeko modura identifikatu direnak:

• Vista Alegren ez dago dendarik, garai batean bazegoen eta auzoa berpiztuko lukete.

• Zentro komertzialek (Eroskik) sortu duten desoreka herrian: aparkatzea, kotxearen erabilpena, kontsumo ohiturak aldatzea.

• Kanpotarrekiko harremana- ez dira integratzeko erraztasunak ematen.

• Vista alegrera igotzeko eskailerak, oso ilunak eta jende edadetuarentzat ez dira egokiak.

• Pasabide naturalak zebrabide modura erabiltzen dira hainbat kasutan.

• Errepide nazionalak barrera handia egiten du udan batik bat (Nafarroa kalea N634) � Badago alternatiba posiblea: bariantearen proiektua

• Herrian ez dago zinerik, ez kultur ekipamendu sendorik.

6. Ariketa II

� Azalpena: Beharrizaren araberako aldaketak eta proiektuak.

� Landu den proposamena: Gaztetxea kultura eta ekipamendu gabeziei emateko erantzuna

7. Ebaluazioa

Orokorrean saioa oso ondo baloratu izan dute parte-hartzaileek. Giroa, saioaren baliagarritasuna eta ikasitakoa

izan dira gehien nabarmendu diren atalak, guztiek ere balorazioa positibo eta oso positiboz osaturik.

Metodologiari dagokionez, dena azkarregi zihoala estimatu zuen partaideetako batek (gizona, 65 urtetik

gorakoa), bestela nahiko positibo baloratua izan da. Kaskarren baloratu duten aldagaia, norberaren partaidetza

izan da, nahi beste ez omen zuten parte hartu.

HIRIGINTZA ETA GENEROA. Akta: Gazteak



72

Deitutakoak eta etorritakoak Maria Luisa Uranga

Taldea: Gazteen tailerra


Ordua: 10:00 – 14:00

Parte-hartzaileak


1. Aurkezpena.

� Zarauzko generoa eta hirigintzaren arteko azterketaren eta ondorioz sortuko interbentzio proposamenak egiteko prozesuaren berri eman da. � Tailerraren egitura azaldu da. � Pertsona bakarra azaldu zenez, tailerra atzeratzea eta deialdia berriro egitea erabaki zen, talde aproposago batekin. Gaztetxeko eta Sorginak zein Bilgune Feminista taldeetako jendearekin saiakera berezia egiteaz hitz egin genuen, herriko gazteen artean eragile garrantzitsuak baitira.


73

HIRIGINTZA ETA GENEROA. Akta: Berdintasun Kontseilua



Maria Kontseilu-kidea

Ainara Kontseilu-kidea

Oiane Kontseilu-kidea

Arantza Kontseilu-kidea

Koldobike Kontseilu-kidea

Miren Kontseilu-kidea

Edurne Kontseilu-kidea

Taldea: Berdintasun Kontseilua


Ordua: 18:00 – 21:00

Parte-hartzaileak


1. Aurkezpena.


ZER DA KALEA?

Kontseiluko kideek emandako erantzunak

-Garraioa, motorra

- Aisialdia, askatasuna de kalea.

- Arnasteko tokia, askatasuna.

- Era lasai batean disfrutatzeko tokia da kalea, beldurra ere pasatzen dugu batzuetan.

- Bizitzaren parte handi bat da, etxearen zabalkundea.

- Bizitzako beste espazio bat; alde onak eta txarrak dauzkana.


74


� Tailerraren nondik norakoen azalpena. o Zarauzko ibilbide historikoaren inguruko azalpena: hirigintza izan duen aldaketa eta genero inpaktua. o Hirigintza genero ikuspegitik aztertzeko kontuan izatea beharrezkoa den 4 ardatzen inguruko azalpena:mugikortasuna, ekipamenduak, espazio publikoak eta presentzia sinbolikoa. o Ariketa: genero ikuspegia kontuan izanik, lau ardatzetan oinarrituz azterketa egitea.


� Herriaren hazkunde prozesua

� Zergatiak

� Beharrizanen aldaketa

� Gizartearen aldaketa


Mugikortasuna eta menpekotasuna

m. Autoak zein espazioa du Zarautzen? Nola mugitzen gara? Nora mugitzen gara?

n. Umeen autonomia. Nolakoa da? Ondorioz zein zainketa lan daude?

o. Bateragarritasuna

Ekipamendu sarea

q. Espazio anitzak r. Bateragarritasuna bermatzen

dutenak s. Zaintza laguntzen dutenak t. Irisgarritasunaren estandarra



presentzia.



c. Kalitatea bermatzeko: i. Dentsitate minimoa




Segurtasunaz aritzeko askatasunaz hitz

egingo dugu)


izatearen pertenentzia


75

ii. Erabilera anitza iii. Pertsonen eskalarako

mugikortasuna

sentsazioa c. Espazio aniztasuna

5. Ariketa

� Azalpena: aurren zaintza. Erabiltzen dituzten ekipamendu, espazio, ibilbideak, eta noiz/norekin… kokatzea. � Talde bat osatu dugu, tailerreko partaide guztiekin: 7 emakumezko. � Taldean egin dugu lan, eta ez da bozeramailerik � Emaitzak:


• Mitxelena kaletik ikastolaraino doan bidegorria umez beteta egoten da.

• Santa Barbararaino doan bidea, paseoa emateko parke modukoa.

• Urbanoaren erabilpena- Itsasmendi eta Vista Alegre auzoetakoek baino ez dute erabiltzen.

• Urbanoa. Pertsona oso helduak eta umeek, eta bizi diren auzoaren arabera.

Ekipamendu sarea

• Kiroldegia (jendea kotxez doa polikiroldegira, bertan kirola makina batean egitera doazen arren)

• Itsasmine- tenisa erabiltzen da.

• Atletismo pista gutxi ibiltzen da

• Eskoletako kirol ekipamenduak astean zehar asko erabiltzen dira eta asteburuetan ere irekita egoten dira.

• Potomuseko frontoia- bertan egiten dute boteiloia gaztetxoek.

• Zalbiden dauden frontoiak.asko erabiltzen dira, sekula ere ez daude utzik.

• Ludoteka

• Gaztelekua: jendea bertan biltzen bada ere tipologia zehatz batekoak izaten dira bertan biltzen diren pertsonak. Atzerritar, ez-euskaldunak izaten dira bertaratzen direnak. Herriko gazteek ez dute herriko gazte-proiektu modura identifikatzen, gaztetxera joateko joera handiagoa izaten dute.

• Liburutegia

• Ebro-etxe Kulturgunea (ez du erabilerarik, udalak berrerabilpena egiteko saiakera egin duen arren )

• Udaberri

• Vista Alegreko auzo elkartea

• Vista Alegren musika taldeek entseatzeko dituzten lokalak- mutil gazteak izaten dira erabiltzaile nagusiak

• Udala

• Gizarte Zerbitzuak (asko erabiltzen da)

• Modelo zinema- orain itxita dago

• Bilerak egiteko Euskadiko Kutxaren aretoa- erabilera publikoa ematen zaio pribatua den arren

• Gaztetxea

• Zuberoako udal egoitza-ez da asko erabiltzen- elkarteek bilerak egiteko erabiltzen dute

• Itsas-mendi auzo elkartearen lokala bilerak egiteko erabiltzen dute.


76

Segurtasuna eta irisgarritasuna, eta emakumeen presentzia sinbolikoa /askatasuna

• San Frantzisko kalea- goizetan gurasoek kotxez betetzen dute, espaloietan aparkatzen dute gainera.

• Umeen gurditxoarekin joanez gero, Zumalakarregi inguruan ataskata geratzen da gurdia.

• Gaztetxearen atzekaldea- industria zaharrak, zona kaotikoa da.

• Jadanik eginda dagoen oinezkoentzako bidea, San Pelaioetan itxi egin zuten eta luxu bat izan zen.

• Narrusen parean zebrabide bat beharrezko ikusten da,.bestela korderitoraino, Iruña tabernaraino joan beharra dago gurutzatzeko.

• San Pelaioko lurpeko pasoa konpondu beharra dago. Ez bestaldea ikusten.

• Malekoira doan lurpeko igarobidea ere ez da erabiltzen. Ez du askatasun sentsaziorik ematen.

• Santa Klarako atzeko aldea-aparkalekua da eta segurtasun falta nabari da. Argia behar du.

• Trenbide azpitik doan pasabidea ere iluna da eta ez du askatasun sentsaziorik ematen.

• Laburbide inguruan dagoen bidea/ gauez ibiltzeko gaizki dago.

• Getariara doan bidea, argituta dago bigarren tuneleraino, argituegia: “bisera eroateko modukoa da”

• Muinazpia- (ixten duten azken taberna da) ez da toki segurua

• Donostiara doan autobusa- salto handia eman beharra dago autobusetik jaistean.

• Toki askotan baldosak etab puskatuta.

• Eroski atzeko aldea- argiztapen gutxi, aldi baterako baino ez zen eta erdi abandonatua dago.


Erabiltzen direnak Erabiltzen ez direnak

• Hondartza, denek erabiltzen dute (batez ere udan).

• Pilar plaza

• Malekoia urte osoan eraabiltzen da, neguan jende gutxi dagoen arren

• EPAren atzeko frontoia- beti dago jendea eta zaborrez beteta egoten da.

• Tabernen zona, udan egunero egoten da gaztez beteta.

• Munoa plaza (udan).

• Rosaleda udaberrian eguzkia ateratzen hastean asko erabiltzen da. Txakurrak dituztenek urte osoan.

• Musika plaza, denok, urte osoan zehar.

• Torreluzea, ume txikiak dituztenek, urte osoan.

• Plaza gorria garai baten asko erabiltzen zuten umeak zituztenek- espazio itxia eta oso mugatua da

• Urpeak-en ondoko parkea- Donostiara doan pasabidetik gertu dago baina han dauden etxeei bizkarra emango balie bezala, errepaso baten beharra du: herritik kanpo dago eta ez da erabiltzen mantentzea ez da batere zaintzen.

• Torreoia- egun ez da erabiltzen eta auzolanaren bidez eraberritzea proposatu da

• Santa Barbarara doan bidea Torreoiaren inguruan, egun ez da erabiltzen baina garai batean parke bat zegoen bertan.


77

• Udaletxeko plaza, urte osoan (batez ere ostiral eta larunbatetan). Ekitaldi asko bertan pilatzen dira, ia beti egoten da zerbait.

• Zalbide, batez ere umeak dituztenak edo anbulategira joatean deskantsatzera eseritzen direnak, urte osoan zehar.

• Neguko malekoia- edadeko jendea, bizikleta eta patineteekin ere umeak joaten dira

• Mitxelenako zonako parkea- zelai parkea denez, umeak egoten dira urte osoan zehar

• Zelaiondo parkea- umeak dituztenak asko joaten dira, zabuak eta kirol-gunea daude

• Zuhaiztin umeak urte osoan zehar egoten dira.

• Lokomotora parkean adineko jendea eta zaintzaileak egoten dira

• Pilartxo enean batez ere umeak egoten dira

• Ikastola inguruan jende asko ibiltzen da.

• Etorkinak Lizardiko patioan biltzen dira


78

6. Ariketa II

� Azalpena: aurren autonomiari lotuta proposatzen diren aldaketa eta proiektuak. Oztopoak eta aukerak.

� Proposamenak:

� Bizkaia Kalea peatonizatzea. � Trenbidea lur azpikotzea. � Herriko bidegorri- sarea � Abandonatutako gune industriala. Konpondu edo txukundutzea, Zarautzen alokairu duin batean bizitzeko aukera ahalbidetzea- 9 hilabetetako alkiler aukera.baino ez dago gaur egun. � Antzoki bat. � Aterpea duen umeentzako ekipamendua (Zalbiden) � Bizikletentzako parkingak � Gazteizen dituzten zentro zibikoen antzekoren bat izatea. � Jantoki herritar bat- sukalde bat.

8. Ebaluazioa

� � ☺ ☺

GIROA 3 3

EGINDAKO LANA 2 4

METODOLOGIA 2 4

NIRE PARTE-HARTZEA 2 1 3

BALIOGARRITASUNA

3 3


79

HIRIGINTZA ETA GENEROA. Akta: Herritarrak (gazteleraz).


Deitutakoak eta etorritakoak/ Hoja de asistencia

Rafael Gambas

Juanjo Illarramendi

Ignacio alonso

Kristina Rueda

Jaione Fraile

Itziar Larrañaga

Inhar Agirrezabal

Parte-hartzaileak


1. Presentación.

� Se ha dado a conocer el proceso, fruto de el estudio de genero y urbanismo que se esta llevando a cabo. Y de las posibilidades de intervención que se concluirán de el mismo.. � Se ha explicado la manera en la que vamos ha trabajar en el taller. � Cada participante se ha presentado. Han dicho su nombre, la asociación a la que representan y “lo que la calle representa para cada persona”.

Y PARA TI, ¿QUE ES LA CALLE?

Respuestas dadas por mujeres Respuestas dadas por hombres

• Es mi pueblo, una parte de mi, el lugar donde hago mi vida.

• Un sitio para vivir, compartir y dar; aunque, mucha gente no se preocupa si las calles fueran el pasillo de la casa de toda la sociedad diríamos que esta muy sucio.

• Un sitio donde relacionarnos

• La calle es libertad y un medio para llegar a los sitios

• Un sitio común, que nos pertenece a todas y todos.

• Un sitio de asueto/paseo. Durante años he sido cartero, la calle ha sido mi medius vivendi

• Un punto de encuentro donde reunirnos todas las personas

2. Esquema del taller.


80

� Programa del taller o Explicación en torno al recorrido histórico de Zarauz: los cambios que ha sufrido el urbanismo y el impacto de género en este recorrido. o Explicación sobre los 4 ejes a tomar en cuenta para estudiar el urbanismo desde una perspectiva de género: movilidad, equipamientos, el espacio público y la presencia simbólica. o Actividad: tomando en cuenta la perspectiva de género, y basándonos en estos cuatro ejes hacer un pequeño estudio sobre el mapa de Zarauz.

3. El recorrido histórico de Zarauz.

� El proceso de crecimiento de Zarautz � Razones � Cambio de las necesidades � Cambio social

4. Explicación teórica: ejes de trabajo

Partiremos de esta idea: La ciudad y los pueblos como escenas de la vida

Los 4 paradigmas:

1.- La ciudadanía plural

2.- Espacios desde la vida cotidiana

3.- Espacio publico/ un espacio para todas las personas

4.- El falso binomio de los espacios públicos y privados

Movilidad y dependencia

Desplazamientos y medios de

transporte

p. ¿Qué espacio se dedica a los coches en Zarauz? ¿Cómo nos movemos en la ciudad? ¿ A donde nos movemos?

q. La autonomia infantil. ¿Cómo es? ¿Qué trabajos de cuidado hay como consecuencia de esto?

r. Concialiación

Red de equipamientos

u. Simultaneización de tareas v. Equipamientos que faciliten la

conciliación y corresponsabilidad

w. Facilidades para las labores de cuidado en el espacio y equipamientos públicos

x. Estándar de accesibilidad óptima: 300m como medida de la calidad de vida en los barrios.

Espacios públicos y presencia de

las mujeres

a. Lugares de encuentro y convivencia.

b. Trabajo en común y participación

c. Garantía de la calidad: i. Densidad mínima ii. Uso variado iii. Movilidad para la

escala de las

Seguridad y percepción de

inseguridad y presencia simbólica

de las mujeres en la ciudad

a. Control visual del entorno. b. Ver y ser vista. c. Oír y ser oídas. d. Tener siempre la visión de una

salida o un lugar donde pedir ayuda.

e. Limpieza y cuidado del entorno f. Sentimiento de pertenencia a la

comunidad


81

personas

g. Evitar el zoning: áreas de un solo uso en horario determinado

- Presencia simbólica de las mujeres

en la ciudad.

5. Actividad

� Explicación: En el mapa vamos a identificar los equipamientos, espacios, recorridos etc que usamos, y las situaciones en las que los usamos.

� Nos hemos reunido en grupo:

Mujeres:3

Hombres:6

� Resultados en base a los 4 ejes:

Red de equipamientos

M H

• La farmacia que hace esquina en la calle mayor

• Oficina de turismo

• El centro de día –en la calle San Francisco-

• El gazteleku: esta infraestructura infrautilizada, la oferta no parece adecuarse a lo que quieren los jóvenes.

• En Abendaño hay locales-de cuadrillas de chicos/en el centro hay locales de chicos y chicas.

Equipamientos que hacen falta:

• Casa de cultura, un espacio de uso múltiple.

• La biblioteca es muy pequeña y precaria- y esta diseñada para ir en solitario-

• El proyecto Ariola. ¿Donde? Estos nuevos equipamientos

podrían estar condensados en un

mismo espacio o área.

• Correos

• Eroski


82

Movilidad y dependencia: Desplazamientos y medios de transporte

M H

En el mapa, hemos marcado la red de

bidegorris en el pueblo. Observamos

que no hay red, vemos que es un

laberinto. Algunos de ellos como el de

Itsasmendi aparecen y desaparecen,

por lo que las biciletas.hemos invadido

las aceras

El Urbano Posibilidad de que el urbano

pasara por el centro del pueblo, por

ejemplo poner una parada cerca de la

estación de tren. Las personas mayores

que van al ambulatorio lo agradecerian.

• El paseo hasta el camping-es un biotopo.

• El camino que va por detrás de la autopista/detrás de Azti.

• En Zarauz no hay distancias para que necesites el coche- tendria que ser una ciudad para peatones y bicicletas.

Seguridad y percepción de inseguridad y presencia simbólica de las mujeres en la ciudad Mujeres

El bidegorri de noche da miedo, y aun así se usa.

Espacios públicos y presencia de las mujeres

M H

Paseo o camino Zarautz- Getaria en el

malecón.

La campa de Azti en verano. Antes el bar se

abría todo el año, y habia mas vida

El malecon de invierno. –es muy

amplio se le podría dar otro uso. Al

ser una avenida, se podría usar para

hacer actos culturales etc


83

6. Valoración

Hicimos una valoración conjunta a modo de grupo en la que se valoraron muy positivamente

el ambiente, la utilidad del taller y lo aprendido. La metodología se valoro más

indiferentemente y la propia participación de cada persona asistente obtuvo la valoración más

baja.


84

PROPOSAMENAK LANTZEKO TAILERRA

Eguna 2013/01/15

Hasiera ordua 17:30 Bukaera ordua 21:00

Etorritakoak

Kattalin Urzelai Isaac Ostolaza

Jaione Fraile Angel Agirreazaldegi

Inhar Agirrezabal Rakel Irusta

Josune Murua Ainara Diaz

Uxue Benidi Edurne Pagola

Pako Olaskoaga Patxi Galarraga

Benito Aldai Ana (Kontseilukidea)


1. Diagnostikoaren ondorioak aurkeztea


85

2. Girotzea

Amarauna teknika egin dugu taldea girotu, elkar ezagutu eta.diagnostikoaren ondorioak entzun ostean, Zarautzen aldatu

beharrekoen zerrenda osatzeko.

Artilezko pilota bat hartu dugu. Taldekide batek bere burua aurkeztuko du, Zarautzen aldatu beharreko zerbait

konpartitzearekin batera, ostean artilezko pilotaren ertza eusten duela pilota beste bati pasako dio. Ezingo ditugu

elementuak errepikatu. Hurrengo taldekideak dinamika berbera errepikatuko du eta horrela biribilean gauden taldekide

guztiok gure burua aurkeztu dugun arte.

Amarauna ehuntzen hasi gara, batak besteari pilota pasatuz eta esperientziak partekatuz. Eratu dugun amaraunak

sinbolizatuko du tailerreko dinamika bera, talde lanean oinarritu dena.

ZARAUTZEN ZEIN ALDAKETA PROPOSATZEN DITUZU? Emakumeek emandako erantzunak

• Mitxelena kalea hilda dago

• Aparkalekuak Zelaietan

• Maxi Eroskiren atzeko zona argiztatu beharra

• Argiztapenaren azterketa

• Zona berdeak

• Bidegorri sarea bukatu

• Herri mailan oinezkoek eta bizikletek lehentasuna izan dezatela

Gizonezkoek emandako erantzunak

• Parke eraikiei erabilera ematea, natura herrian integratzea

• Ausardia beharko da, autoek lehentasuna galdu dezaten.

• Kreatibitatearekin portxe eta beheko solairuen inguruko lanketa bat egitea

• Parke funtzionalagoak

• Etxebizitza politika bat

• Argiztapenaren azterketa egin beharra

� O

3. Taldeetan banatzea


86

ndoren lanketa zehatza egiteko bi talde osatu genituen: o Lehengo taldean bidegorrien sarea eta peatonalizazioen diseinua egiten interesa zutenak bildu ziren. o Bigarreneean, ekipamenduen eta espazio publikoen inguruko gogoetaren ondorioz, beharrezko ekipamendu kultural eta espazio berdearen inguruko diseinua landu nahi zutenak elkartu ziren

4. Lehentasunak zehaztea

Ostean, talde bietan banatuta diseinatu beharreko ekipamendu edo bide-

sareak izan beharreko ezinbesteko hiru elementu identifikatu genituen

indibidualki.

Pentsatutako hiru elementuak gainontzeko taldekideekin sozializatzeko

dinamika garatu genuen ondoren.

Elkarri komentatu eta ondorengo diseinurako kontuan hartu beharrekoak zehazten joan ginen.

5. Taldeetan egindako lana

Lanketak taldeetan egin ostean, plenaria bate gin genuen taldekideetako bat bozeramaile jarrita.

Mugikortasuna eta libre ibiltzeko askatasunari lotutako proposamenak landu dituen taldea.

8.1.1. Plano handi batean markaturik eraman dugu ekipamenduen sarea eta orain arte dauden bidegorri zatiak, peatonalizazioa, aske ibiltzeko muga diren pasabideak etab.

8.1.2. Plano horren gainean marraztu dugu, peatonalizaziorako proposatutako zatia, eta baita bidegorri sarearen diseinua. 8.1.3. Mugikortasunari dagokionez bereziki aipatu ziren: malekoirako eta eskoletarako irisgarritasuna hobetu beharra eta

bizikletereo gehiagoren beharra.

Ekipamenduak eta espazio publikoak landu zituen taldeak bat eratu zuen haren diseinuarekin.

� Aurreko ariketan pentsaturiko ezaugarriak hitz batekin adierazi beharrean, eramandako aldizkarietatik moztutako irudiekin adierazi zituzten.

� Ondoren irudikatze-ariketa bat egin genuen ekipamenduen sarea osatzeko planteatzen den kultur.-arloko ekipamendua zein aisialdirako espazio berdea zelakoa izango litzatekeen eta non kokatuko genukeen.

� Salberdinen aisialdirako gunea proposatu zuten, hainbat gauza azpimarratuta: autoen aparkalekua lur azpian; trenaren gaineko pasabidea kentzea; animalientzako gune bereizia, komuna, jolas-gune bat, atsedenerako eta belarretan etzan ahal izateko eremua, estalpea, eta baratz inter-generazionala.


87

Saioa eta prozesua amaitzeko, eskerrak eman dizkiegu guztiei parte hartzeagatik.

TXOSTENA eusk

Documents

Transcript of TXOSTENA eusk