Tema 14 A herdanza da cultura clásica

download Tema 14 A herdanza da cultura clásica

If you can't read please download the document

Transcript of Tema 14 A herdanza da cultura clásica

  • 1. TEMA 14A HERDANZA DA CULTURA CLSICA 1 ESO

2. INTRODUCIN A cultura creada polos antigos gregos e romanos un dos grandespatrimonios da humanidade e a base da nosa cultura occidental. Os gregos foron un pobo preocupado polo ser humano, polo saber, polaarte e pola organizacin da sociedade. E en Grecia naceron a filosofa, ocoecemento cientfico, os canons artsticos, os Xogos Olmpicos e ademocracia como forma de goberno. Os romanos, pola contra, foron un pobo mis prctico. As sasconstrucins arquitectnicas, as sas obras de enxeara, a saconcepcin urbanstica, as sas leis, as formas de ocio de seu e, sobretodo, a sa lingua son un legado primordial para todos os pobos querecibiron a sa influencia. 3. 1A RELIXIN GREGA E ROMANA 4. OS DEUSES GRECORROMANOS Os gregos crearon unha relixin politesta e unha mitoloxa que vai ser adoptada polosromanos. Os deuses gregos habitaban no Olimpo, eran antropomorfos, personificaban as forzas doUniverso (ceo, mar, lume,...), representbanse con smbolos do seu poder (tridente, raio,...) eademais eran inmortais. Existan heroes (fillos de deuses e mortais) Os mitos gregos explicaban a orixe do mundo e mais dos deuses. Exemplos: mito do taln deAquiles ou o mito de Pandora. 5. CULTO PRIVADO E CULTO PBLICOGrecia O culto privado realizbase no mbito do fogar eestaba dirixido polo pai de cada familia. Nel os gregosimploraban o favor dos deuses e ofrecanlles diversosprodutos. Os cidadns acudan aos templos para renderllesculto pblico aos deuses con ofrendas, sacrificios ouprocesins. Non haba sacerdotes. Haba tamn os cultos panhelnicos, comns atodas as cidades gregas e que tian lugar nossantuarios: xogos olmpicos en Olimpia na honra deZeus.Roma As vivendas tian un altar domstico onde se lles Larario ou altar domsticorenda culto aos deuses da casa e do fogar (lares epenates) e aos espritos dos antepasados (manes). Haba cultos pblicos dirixidos polos sacerdotes(pontifex) nos que se realizaban sacrificios eprocesins en honor dos deuses e do emperador. 6. OS ORCULOS E OS AUSPICIOS Os gregos e mais os romanos eran moi supersticiosos e, antes de emprenderen calqueraaccin importante, queran indagar a vontade dos deuses. Os gregos consultaban os orculos, onde unha pitonisa responda, en nome de Apolo, aspreguntas que os humanos lle dirixan sobre o seu futuro. Un dos orculos mis importantesatopbase no santuario de Delfos. En Roma existan diversos mtodos para coecer a vontade dos deuses. O mis frecuente eraa interpretacin do voo das aves (auspicios) polos agoreiros. Os deuses tamn daban a coecer a sa vontade de xeito espontneo, enviando un sinal,chamados presaxios ou agoiros e prodixios, que deba ser interpretados polos sacerdotes. 7. 2A CULTURA CLSICA 8. A CULTURA CLSICA Grecia foi o berce da Filosofa e do pensamento racional, xa que os gregos buscaron unhaexplicacin lxica dos fenmenos que acontecan ao seu redor. Os grandes filsofos gregosforon Scrates, Platn e Aristteles. Moitos pensadores gregos trataron de buscar unha explicacin cientfica do funcionamentoda natureza. Pitgoras (matemticas), Arqumedes (fsica), Hipcrates (medicina),Eratstenes (xeografa) e Aristarco (astronoma) A gran contribucin da cultura romana foi o dereito, que constite a base da lexislacin demoitos Estados modernos. O teatro foi a gran creacin literaria do mundo grecorromano e foi concibido cunha funcinldica e didctica. Existen dous grandes xneros teatrais: a traxedia e a comedia. A traxedia amosa a loita do ser humano enfrontado a forzas invencibles (o destino, a culpa...) e ten un desenlace funesto. Os grandes autores trxicos foron os gregos Esquilo, Sfocles e Eurpides. A comedia recrea os aspectos festivos e alegres da realidade, con accins da vida coti e desenlace feliz. Neste xnero salientan os gregos Aristfenes e Menandro e os romanos Plauto e Terencio 9. A CULTURA CLSICAO mundo coecido en tempos de Eratstenes 10. A CULTURA CLSICA MscarasO teatro clsico 11. 3A ARQUITECTURA GREGA 12. A ARQUITECTURA GREGA As dimensins das construcins gregas eran reducidas, pensadas medida do serhumano. Os gregos non usaron nin o arco nin a bveda. O deseo dos seus edificios basebase na unin de columnas verticais e trabeshorizontais, que chamamos arquitrabe ou lintel. Por iso dicimos que a arquitecturagrega arquitrabada ou alintelada. Foron os creadores das ordes ou estilos arquitectnicos: drico, xnico e corintio. Unha orde a maneira de disporense os elementos da fachada dun edificiosegundo unha proporcin e unha regra establecidas. 13. AS ORDES ARQUITECTNICASDrica: a mis sobria e decolumnas mis robustas.Xnica: esveltaemisdecorada. Chapitel con volutasCorintia: unha variedade daxnica que salienta poloscapiteis de follas de acanto. 14. DRICOTemplo do Tesouro dos Atenienses (Delfos), de estilo drico, 490 a.C 15. XNICOTemplo de Atenea Nike, de estilo xnico, 421 a.C. 16. CORINTIOTemplo de Zeus ou Olimpieion, de estilo corintio, iniciado no sculo VI a.C. e rematado no II d.C 17. TEMPLOS Os templos eran a moradados deuses e no seu interiornon entraban os fieis. A planta era rectangular edistinguianse as seguintespartes: No centro situbase a cella , onde se gardaba a estatua da deidade. Rodebanse dunha columnata chamada perstilo. O exterior decorbase con esculturas , situadas no frontn e no friso.Partenn de Atenas 18. OS TEATROS Os teatros son outra gran construcin pblica grega, construanse aproveitando aaba dunha montaa. As bancadas tian forma semicircular e unha inclinacin que lles proporcionabaunha acstica e mais unha visibilidade perfectas. A escena e mais a orquestrasitubanse na parte ch.Teatro de Epidauro 19. 4A ARQUITECTURA ROMANA 20. A ARQUITECTURA ROMANA A arquitectura romana, continuadora das formas estticasgregas. Os romanos salientaron na construcin de obras pblicas e nourbanismo, foron grandes enxeeiros. Nas sas edificacins mesturaron elementos arquitectnicosgregos, como o sistema de sustentacin por columnas, contcnicas etruscas ou orientais, como o arco e a bveda.Tamn empregaron a cpula. Empregaban como material construtivo ladrillos e un primitivoformign, outra das contribucins da arquitectura romana. Osedificios pblicos mis luxosos recubranse de adobe pintadoou de mrmore. As cidades romanas estaban amuralladas e as rasformaban unha cuadrcula. As vivendas podan serunifamiliares (domus) ou de varios andares, que acabaronrecibindo tamn o nome de nsulas. O eixe da cidade via definido por das ras principais: ocardo (eixe N-S) e o decumano (eixe Le-O) que se cruzban Plano cidade romananunha gran praza, o foro, que acolla os edificios pblicos misimportantes. 21. OBRAS PBLICASEntre as obras pblicas romanas cabe salientar as seguintes: Os edificios relixiosos, como o templo, tanto de planta rectangular como circular. Os edificios destinados administracin e ao goberno, como o foro e mais a baslica. Os espazos para o lecer, entre os que salientan o teatro, o anfiteatro, o circo e mais as termas. As vas de comunicacin, principalmente as calzadas e as pontes. Os acuedutos para abasteceren de auga as cidades. Os monumentos conmemorativos, como as columnas, os mausoleos e os arcos de triunfo.Mausoleo de Augusto Arco de Constantino Columna de Trajano 22. 5ESCULTURA, CERMICA E PINTURA EN GRECIA 23. A ESCULTURA GREGA As estatuas esculpanse en pedra, mrmore ou bronce e estaban pintadas convivas cores. Pretendan representar a beleza ideal e o movemento. Buscaron as proporcins ideais do corpo humano e desenvolveron un modelo para asa representacin baseado nun xogo de proporcins entre as distintas partes docorpo: o canon. Tres etapas: poca arcaica. poca clsica. poca helenstica. 24. A ESCULTURA GREGA: POCA ARCAICA Na poca arcaica representbase a mozos/atletas espidos (koroi) e doncelasataviadas con vestidos (korai). O corpo tratbase rixidamente, sen movemento, enposicin frontal, cos brazos pegados ao corpo, unha perna adiantada, expresin dorostro hiertica (inexpresiva), amosando un medio sorriso.Kor do peplo Kours de Anavyssos Cleobis e BitnDama de Auxerre 25. A ESCULTURA GREGA: POCA CLSICA Na poca clsica (sculos V e IV a.C) conseguiron representar o corpo humano de maneiraproporcionada (canon) e harmnica. Ademais dotrono de axilidade, beleza e de movemento, edronlles aos rostros unha expresin serena. Perfeccin tcnica. Escultores destacados: Mirn,Fidias, Polcleto, Praxteles e Lisipo.Discbolo de Mirn Policleto, Dorforo Lisipo, Apoximeno Praxteles, Hermes con Dionisos 26. A ESCULTURA GREGA: POCA HELENSTICA Na poca helenstica a escultura adquiriu un sentido mis dramtico e realista, xa que sebuscaba a expresin das emocins humanas (dor, forza, tensin...). Alcanzouse tamn unhaenorme perfeccin tcnica na representacin da vestimenta e da expresividade do rostro.Glata moribundoLaoconte e os seus fillos Venus de Milo 27. CERMICA E PINTURA GREGA Os oleiros gregos foron hbiles artesns. Moitas pezas tian fermosas pinturas. Estasimaxes proporcionronnos unha valiosa informacin sobre a cultura e mais o modo de vidados gregos. Salientaban as de figuras negras sobre fondo ocre ou vermello e as de figuras vermellassobre fondo negro. Anda que sabemos que moitos edificios gregos estaban decorados con pinturas, a maioradelas non se conservaron. Grazas decoracin da cermica podemos coecer os temas ealgunhas das caractersticas da pintura grega 28. 6ESCULTURA, PINTURA E MOSAICO EN ROMA 29. A ESCULTURA A escultura romana est moi infludapola grega. Coecemos moitasesculturas gregas porque ata nschegaron as sas copias romanas,non as orixinais.TIPOLOXA ESCULTRICA Retrato:quepresenta un marcado realismoen contraposicin co idealismo dos gregos, amosaban mesmo os defectos da persoa representada. O busto, que a representacin da cabeza e dunha parte do tronco, acadou un enorme xito, Marco Aurelio as como as estatuas ecuestres. Augusto de prima portaTogado Barberini Relevo: Amosan aspectos da vida coti e as xestas dos exrcitos e dos emperadores romanos (conmemorativos).ProcesinAra Pacis 30. O MOSAICO Os mosaicos servan para decorar os pavimentos e as paredes dos palacios e dascasas. Elaborbanos con pequenas pezas de pedra, vdro ou cermica chamadasteselas. Os mosaicos podan ter decoracin xeomtrica ou figurativa. Na decoracinfigurativa representbanse temas da vida coti, mitolxicos, paisaxes,... 31. A PINTURA ROMANA Os romanos adoitaban decorar as sas vivendas con pinturas murais. Consrvanse sobretodo na cidade de Pompeia. As devanditas pinturas realizbanse coa tcnica do fresco Os temas mis representados eran os mitolxicos, as escenas da vida coti, os retratos, aspaisaxes e as construcins arquitectnicas de fantasa. A pintura caracterizbase polo seu realismo, detallismo, colorido e uso da perspectiva. 32. FIN