Kültür we Sanat

SEBASTIAO SALGADO

ARA GÜLER KOLEKS›YONU ARA GÜLER COLLECTION

Bu sergi n a s ı l d o d u ?

Ara Güler

Seneler önceydi... Paris'te... Bir kahvede oturmu˛, röportajcılık üzerine konu˛urken birden bana dönüp ˛öyle dedi: - Bir dei˛ toku˛ yapalım. Ben sa-na on tane fotoraf vereyim, sen de bana on tane fotoraf ver. Bir an durakladım. ›yi bir teklifti. Muhakkak ki kabul edecektim. Ce-vap bekliyor gibiydi. Bir an dü˛ün-düm; benim bir fotorafım New York fotoraf pazannda 1000-1500 dolar ediyor, onunki ise 5000-6000 dolar. Bu bir i˛ deildi ama ku˛ku-suz bir teklifti. Kaçınılmaz bir tek-lifti, derhal kabul ettim. Aradan zaman geçti. Belki altı ay belki daha çok, aramızda bu mev-zu hiç açılmadı. Ama bir gün ajan-sı Amazonas'ta bir i˛ için gitmi˛ken birden bu isteini tekrarladı: "De-i˛ toku˛ yapalım." "O kadar çok istiyorsan, kitaplar sende var. Kitaba bakıp oradan seç. ›stanbul'a dönünce hemen gönderirim" dedim. Kitaptan on ta-

XII

F O T O – R A F - SehastiSn Salgarin

ne seçeceini söylüyordu. Ancak bakmaya ba˛layınca tereddütler ge-çirdi. Onu seyrediyordum. Ön say-falara geri döndü, mukayeseler yap-tı, ne ise nihayet on tane seçti ama birden bana dönüp ˛öyle dedi:

- On taneyle olmaz, daha çok seç-mek istiyorum.

- "Kaç tane istiyorsan seç" dedim.

- 20 tane.

- Olur 20 tane. Bir müddet daha kitabı karı˛tırdık-tan sonra ilave etti:

- "Peki, 30 tane" dedi.

Ve nihayet 30 fotorafımı seçti. Sanki rahatlamı˛-tı. Sonra birden ayaa kalktı ve beni a˛aı kata indirdi. Orada kutular içinde baskıları vardı. -"Seç istediini. Bu kutuların içinde bir sürü bas-kı var" dedi.

Ve ben seçmek için kutulara bakmaya ba˛ladım. Bu oldukça zor bir i ti. Onun dünyasını fotoraf-

A * (?

"*M m

^ • L

K i ı f ı

"Ara Güler"

k „ ^ y l

P%r* r ^^ •

„

^ ^

# " " "

, Sebastiao Salgado, Paris.

"Sebastiao Salgado", Ara Güler, Paris.

lardan bulmam gerekirdi. Hem de dünyanın muhtelif kö˛elerinden koparılmı˛ gerçek parça-lar ile. Zaten önceden de bana birkaç fotoraf vermi˛ti, imzalı, ama ˛u anda önümde bütün bir dünya açılmı˛tı.

Zorlukla 20 kadar fotoraf seçtim. Bazı been-diklerim hazırda yoktu. Onları da kitapta i˛aret-ledim. Baskıcısı olan arkada˛ onları bana basıp birkaç gün içinde vereceine söz verdi. Önüm-de ayrıca bir deste halinde kontak baskılar du-ruyordu. Baskıcıya sordum bunlar ne diye: -"Hindistan'dan iki gün önce döndü. Bunlar Hindistan fotoraflarının kontakları" dedi. Hemen bakmaya ba˛ladım ve i˛aretledim. Bas-kıcı arkada˛ onları adresime göndereceine söz verdi.

›stanbul'a dönünce kendi fotoraflarımın baskı-larını yapıp gönderdim. Kısa bir müddet sonra da geri kalanlarını o bana gönderdi. Anık çok deer verdiim Salgado'nun. bu bü-yük fotoraf sanatçısının görerek kaydettii dünyası bende bulunuyordu. Bu benim için bulunmaz bir deerdi.

Günün birinde Salgado son kitabı Exodus'un

bir bölümünü çekmek üzere ›stanbul'a geldi.

Yanına bir mihmandar tercüman bularak çalı˛-

maya ba˛ladı. O ara ben Aydın Doan Görsel

Sanatlar Ödülünü kazanmı˛tım. Ödül bana

Hürriyet Medya Towers'da yapılacak merasim

D›R›M/Mart-Nisan 2004 XIII

Kültür ve Sanat F O T O – R A F - Sehastiân Saltjaıin

Meksika, 1980.

ile verilecekti. Onu da beraberimde götürdüm.

Orada durmadan fotorafımı çekti. Tabii ki bun-

lar onun stili deildi ama çekip duruyordu. Onu

Paris'e uurladıktan bir müddet sonra adresime

postadan büyükçe bir kutu-zarf geldi. Açtım,

baktım bu fotoraflar o ödül töreninde çekilen

fotoraflardı. Bir de altına imza atmı˛tı. Bu deer-

li fotoraflar ˛imdi masa-

mın özel bir yerinde dur-

maktadır. Ayrıca benden

bu sergi istenince Salgado

dünyasını tamamlamak

için benim çektiim birkaç

fotorafı da sergiye kattım.

Bu sergide onun beni çek-

tii fotoraflar da var.

›˛te ˛u anda sergilenmekte

olan Sebastiâo Salgado

sergisi bana hediye edilen

bu fotoraflardan olu˛-

maktadır. Bu fotoraflar

dünyaya çok salam bakan bir gözün gördüün-

den algılanan ve onu ba˛kalarıyla payla˛an, ser-

giler ve kitaplarla bütün dünyaya yayılan bir gö-

zün ürünüdür. Duyguların bir kaydedicisidir.

Trapani, Sicilya, ›talya, 1991.

XIV