Revista Atlántica

24
Revista Atlántica Boletín Oficial de la R.·.L.·.S.·. Atlántica Nº84 G.·.L.·.P.·. de Castilla - G.·.L.·.E.·. de Masones Libres y Aceptados ¿Que es la Masonería? La Masonería en Vigo (II) Manuel Curros Enriquez Año II Nº 2 Código Moral Masónico N 84

Transcript of Revista Atlántica

Page 1: Revista Atlántica

Revista AtlánticaBoletín Oficial de la R.·.L.·.S.·. Atlántica Nº84

G.·.L.·.P.·. de Castilla - G.·.L.·.E.·. de Masones Libres y Aceptados

¿Que es la Masonería?

La Masoneríaen Vigo (II)

ManuelCurros

Enriquez

Año II Nº 2

Código MoralMasónico

N84

Page 2: Revista Atlántica

Editorial Por fin la búsqueda dio sus frutos HOY y desde principios de este año,

ambas Log. comparten un Y como tal Guadiana, hacia humilde pero muy aceptable finales del 2005, de nuevo las Templo donde ambas realizan columnas emergieron de su sus Trab. Su ubicación es en las postración y Atlántica recobro afueras de Santiago de Compos-

AYER fuerza y vigor. Fue necesario tela, lugar que desde un principio para ello la voluntad y el esfuer- entendimos como idóneo por

Para haber llegado hasta aquí, zo de unos HH:. que por saber- cuanto a su centralidad en el fue necesario que antes de se pocos en número se aunaron mapa de Galicia, une todo Atlántica hubiera estado Renaci- en el duro pero gratificante aquello que de referente masóni-miento Olívico. trabajo de ir apuntalando la débil co tiene esta ciudad.

estructura creada para evitar Y así, siendo aquella la rama que cualquier nuevo abatimiento. MAÑANAse desgajo de esta, bien estará que reconozcamos la idea En este tiempo, hemos desarro- Y ahora nos queda por avanzar primera que nos alumbro y que llado nuestros Trab:. en unas en la construcción de nuestro nos dio a nacer. Cierto que fue condiciones de indudable ideario. Para ello, habremos de un irse con dolor de despedida, precariedad, puesto que, por echar mano de los planos que ya con el dolor que sienten aquellos una lado el reducido número de tenemos dibujados y al igual que que se quedan y aquellos otros HH:. nos obligaba a que prácti- nuestros predecesores operati-que se van pero que ambos camente no se pudieran dar vos, debemos ir ensamblando las saben que su camino aunque excusas de asistencia pues ello, piedras que nos habrán de hacia el mismo destino debe conllevaría la imposibilidad de conformar, teniendo, eso sí, seguir recorridos distintos. celebrarlos. Cuando nuestro sumo cuidado y precaución. No

esfuerzo por asistir a los Trab., por prisas innecesarios descui-Después el tiempo hizo ver que no fue suficiente, tuvimos a daremos el reteje de aquellos que quizás la marcha fue precipitada nuestro lado la presencia de llamen a nuestras puertas, pero y con las alforjas desprovistas de HH:. de otras Logia de Galicia, esto no debe ser en ningún caso lo necesario: del ánimo y del que fraternalmente ocuparon el un termino excluyente. Bien al ahínco que todo caminar precisa. asiento que por nuestra parte contrario nuestras puertas Por el otro lado, la sangría habíamos dejado vacío. Para habrán de estar siempre propi-provocada por la rama desgaja- ellos, nuestro reconocimiento y cias a ser abiertas para aquellos da no fue capaz de contenerse y gratitud. que siendo buenos y de buenas el final previsible se cumplió: costumbres quieran unirse a ambas Log:. hubieron de abatir Esta precariedad de la que nosotros para construir el noble sus respectivas columnas. hablamos también se manifesta- templo de la francmasonería.

ba en nuestro Templo. Hasta Estamos situando nuestro relato hace bien poco no dejaba de ser Tenemos por delante un arduo entre mediados de los años un modesto salón de algún Hotel pero entusiástico reto: seguir noventa y principios del 2000… de estos VV:. habilitado de la fortaleciendo los cimientos de en tan corto espacio de tiempo la manera que mejor podíamos nuestra Logia para así, tener masonería en Vigo, una vez más para celebrar ahí nuestras presencia en la sociedad profana cual Guadiana volvía a sumergir- Tenidas. de la que formamos parte. se y desaparecer.

Continuamente nos conjurába- Esa sociedad que nos debe ver mos para que este estado de como ejemplo de rectitud, necesidad fuese pronto resuel- coherencia y virtud. Solo así la to, pero ello no seria así, hasta Masonería volverá a recuperar su que, junto con los HH:. de la prestigio, cimentado en las obras R.·.L.·.S.·. Curros Enríquez de de todo tipo que los masones a lo los VV:. de Compostela, decidi- largo de la historia hemos dejado mos afrontar la búsqueda de un a nuestro paso.local donde nuestros Trabajos se pudieran realizar con un mínimo de decoro que siempre entendimos como obligado.

Page 3: Revista Atlántica

Editorial Por fin la búsqueda dio sus frutos HOY y desde principios de este año,

ambas Log. comparten un Y como tal Guadiana, hacia humilde pero muy aceptable finales del 2005, de nuevo las Templo donde ambas realizan columnas emergieron de su sus Trab. Su ubicación es en las postración y Atlántica recobro afueras de Santiago de Compos-

AYER fuerza y vigor. Fue necesario tela, lugar que desde un principio para ello la voluntad y el esfuer- entendimos como idóneo por

Para haber llegado hasta aquí, zo de unos HH:. que por saber- cuanto a su centralidad en el fue necesario que antes de se pocos en número se aunaron mapa de Galicia, une todo Atlántica hubiera estado Renaci- en el duro pero gratificante aquello que de referente masóni-miento Olívico. trabajo de ir apuntalando la débil co tiene esta ciudad.

estructura creada para evitar Y así, siendo aquella la rama que cualquier nuevo abatimiento. MAÑANAse desgajo de esta, bien estará que reconozcamos la idea En este tiempo, hemos desarro- Y ahora nos queda por avanzar primera que nos alumbro y que llado nuestros Trab:. en unas en la construcción de nuestro nos dio a nacer. Cierto que fue condiciones de indudable ideario. Para ello, habremos de un irse con dolor de despedida, precariedad, puesto que, por echar mano de los planos que ya con el dolor que sienten aquellos una lado el reducido número de tenemos dibujados y al igual que que se quedan y aquellos otros HH:. nos obligaba a que prácti- nuestros predecesores operati-que se van pero que ambos camente no se pudieran dar vos, debemos ir ensamblando las saben que su camino aunque excusas de asistencia pues ello, piedras que nos habrán de hacia el mismo destino debe conllevaría la imposibilidad de conformar, teniendo, eso sí, seguir recorridos distintos. celebrarlos. Cuando nuestro sumo cuidado y precaución. No

esfuerzo por asistir a los Trab., por prisas innecesarios descui-Después el tiempo hizo ver que no fue suficiente, tuvimos a daremos el reteje de aquellos que quizás la marcha fue precipitada nuestro lado la presencia de llamen a nuestras puertas, pero y con las alforjas desprovistas de HH:. de otras Logia de Galicia, esto no debe ser en ningún caso lo necesario: del ánimo y del que fraternalmente ocuparon el un termino excluyente. Bien al ahínco que todo caminar precisa. asiento que por nuestra parte contrario nuestras puertas Por el otro lado, la sangría habíamos dejado vacío. Para habrán de estar siempre propi-provocada por la rama desgaja- ellos, nuestro reconocimiento y cias a ser abiertas para aquellos da no fue capaz de contenerse y gratitud. que siendo buenos y de buenas el final previsible se cumplió: costumbres quieran unirse a ambas Log:. hubieron de abatir Esta precariedad de la que nosotros para construir el noble sus respectivas columnas. hablamos también se manifesta- templo de la francmasonería.

ba en nuestro Templo. Hasta Estamos situando nuestro relato hace bien poco no dejaba de ser Tenemos por delante un arduo entre mediados de los años un modesto salón de algún Hotel pero entusiástico reto: seguir noventa y principios del 2000… de estos VV:. habilitado de la fortaleciendo los cimientos de en tan corto espacio de tiempo la manera que mejor podíamos nuestra Logia para así, tener masonería en Vigo, una vez más para celebrar ahí nuestras presencia en la sociedad profana cual Guadiana volvía a sumergir- Tenidas. de la que formamos parte. se y desaparecer.

Continuamente nos conjurába- Esa sociedad que nos debe ver mos para que este estado de como ejemplo de rectitud, necesidad fuese pronto resuel- coherencia y virtud. Solo así la to, pero ello no seria así, hasta Masonería volverá a recuperar su que, junto con los HH:. de la prestigio, cimentado en las obras R.·.L.·.S.·. Curros Enríquez de de todo tipo que los masones a lo los VV:. de Compostela, decidi- largo de la historia hemos dejado mos afrontar la búsqueda de un a nuestro paso.local donde nuestros Trabajos se pudieran realizar con un mínimo de decoro que siempre entendimos como obligado.

Page 4: Revista Atlántica

Sumario Boletín Atlántica Nº 2

Dadme un punto de apoyo y moveré el mundo.

Por J.·.C.·.M.·.F.·.

Manuel Curros Enriquez.

Por Mannaz

A Masonería en Vigo (II).

Por Fenix

Manuel Curros Enriquez.

Por Mannaz

¿Que es la masonería?J.C

Prefacio nº 3 del libro de Florencio Serrano y Francesc Xavier Altarriba

La masonería. Una orden inciática

AVISO : Algunos contenidos y fotografías han sido obtenidos de Internet por entenderse de dominio público. Si se considera que en algún caso concreto se ha vulnerado algún derecho de autor, se ruega nos lo comuniquen a la mayor brevedad posible para su rectificación.

http://[email protected]

Contacto

O que e a Maçonaria

Por M.·.G.·.S.·.

creativecommonscc

N84

DE HOMES BOS, HOMES MELLORES

Page 5: Revista Atlántica

Sumario Boletín Atlántica Nº 2

Dadme un punto de apoyo y moveré el mundo.

Por J.·.C.·.M.·.F.·.

Manuel Curros Enriquez.

Por Mannaz

A Masonería en Vigo (II).

Por Fenix

Manuel Curros Enriquez.

Por Mannaz

¿Que es la masonería?J.C

Prefacio nº 3 del libro de Florencio Serrano y Francesc Xavier Altarriba

La masonería. Una orden inciática

AVISO : Algunos contenidos y fotografías han sido obtenidos de Internet por entenderse de dominio público. Si se considera que en algún caso concreto se ha vulnerado algún derecho de autor, se ruega nos lo comuniquen a la mayor brevedad posible para su rectificación.

http://[email protected]

Contacto

O que e a Maçonaria

Por M.·.G.·.S.·.

creativecommonscc

N84

DE HOMES BOS, HOMES MELLORES

Page 6: Revista Atlántica

l cambio. El mundo está hecho de cambios. Irrefutable prueba de ello es A la vez que todo lo que existe tiende al desorden, al Ela evolución, que nos permitió pasar de cambio, al caos, al constante devenir que permite

diminutos seres unicelulares a la especie mejorar lo que nos rodea, este devenir se apoya en dominante del planeta. Los cambios biológi- diferentes cimientos que, de no existir, harían que cos, sean procesos largos como la evolución o esos cambios, fuente de lo que vemos ahora mismo procesos de pocos años, como el desarrollo de a nuestro alrededor, no pudieran convertirse en un único ser vivo, son importantes, pero no realidad.sólo de cambios en la anatomía está hecho el mundo. En el caso de los cambios naturales, los cambios se

basan en las ciencias: la química, la física, y todo un A lo largo de la historia conocida, los cambios largo etcétera que no cabe aquí; y los cambios que decisivos para la humanidad han sido aquellos provoca la humanidad se basan en el más importan-que variaron la forma de actuar y de pensar de te de los aspectos de la mente humana: la voluntad.las personas. Desde los primitivos hombres de las cavernas hasta nuestra época, desde el La voluntad, esa pequeña e invisible entidad que instinto hasta el propio deseo de prosperidad, nos permite pensar, actuar, razonar, cuestionar y, desde el trueque hasta el euro, los habitantes sobre todo, cambiar lo que no atiende a ella. Sin la del planeta Tierra han renegado de los que voluntad, las tiranías ya derrocadas en el mundo hasta sus diferentes épocas era lo básico para nunca habrían sido cuestionadas, y las que aún contribuir a desarrollar nuevas ideas, nuevas quedan por derrocar tampoco lo serían jamás. El maneras de vivir, nuevas formas de pensar y, hombre jamás se habría liberado del yugo del en definitiva, las bases para los siguientes miedo a la cólera divina sin la voluntad, y esta cambios que aún estaban por llegar. liberación fue clave para la mayoría del desarrollo

intelectual que ahora nos beneficia.Sí, los cambios son, en definitiva, algo impor-tante para el mundo, pero que sean importan- Sin la voluntad, en definitiva, el ser humano sería tes no significa que sean las bases de todo lo un simple esclavo de sus sentimientos. Como dijo que existe. Hobbes en su día, el ser humano es malvado por

Dadme un punto de apoyo...Por J.·.C.·.M.·.F.·.

naturaleza, y alguien superior a esa naturaleza, el leviatán, debe reprimir sus instintos para que Como ya había dicho, el hombre es malvado la mente humana pueda desarrollarse sin por naturaleza, y una voluntad débil no puede perjudicar a los demás. hacer frente al fuerte deseo de supremacía del

ser humano, haciendo que éste sucumba a ese Ese leviatán es y será siempre la voluntad. Es la deseo para convertirse en un ser deseoso de voluntad quien nos impulsa a hacer algo que poder, y cuando el potencial se convierte en sería “antinatural”, como sacrificar parte del realidad, sucede la peor de las atrocidades. tiempo personal para favorecer a alguien a quien apreciamos, o rebelarnos contra el Aquel que posee el poder comienza a intentar autoproclamado “más fuerte”, cuando éste minar las voluntades de los demás por diferen-actúa contra nuestras necesidades. tes medios.

Sólo la voluntad nos hace ser seres humanos, La voluntad es la mayor arma de todas, y las animales racionales en lugar de instintivos. más fuertes permanecen activas en el mundo

cuando los cuerpos se vuelven inertes. Prueba La voluntad hace que siempre intentemos de ello son los grandes líderes y visionarios, superarnos a nosotros mismos, aún siendo cuyos seguidores, recordando sus palabras, mucho más cómodo el permanecer tal y como se actúan como él lo habría hecho, según su está. Voluntad es el deseo de mejorar, es la voluntad.fuerza que mueve el mundo de los seres huma-nos. Con la suficiente voluntad, una sola Y de nuevo esto puede acarrear problemas, persona puede conseguir hacer lo que se porque una voluntad lo suficientemente proponga, por muy difícil que parezca. fuerte como para hacerse notar en los

actos de otras personas también tiene Pero la voluntad no siempre es el poder para dominar sus suficiente. Aunque siempre es mentes, haciendo que esas la mejor ayuda para conseguir personas cometan en su nuestros propósitos, la vida de nombre las mayores atrocida-muchas personas no ha mejorado des.por el mero hecho de que tuvie-ran voluntad para ello. En definitiva: la voluntad

hum ana es la palanca que mueve La vida puede dar muy malos tragos, lo al mundo. Es aquello que nos permite que acaba minando la autoestima y el optimis- vivir ahora mismo como vivimos, pero mo, sin los cuales la voluntad no puede existir. Y también conlleva mucho peligro. Cuando la es por ello que la gente se relaciona. La voluntad gente olvida que su voluntad no es la única que de una sola persona puede ceder, pero la de dos, existe y que los demás también la poseen surgen tres, diez, cien personas juntas es inquebranta- los conflictos, que pueden llegar a convertirse ble. en verdaderas catástrofes.

.Un soldado no puede ganar él solo la guerra, por eso se apoya en el resto de sus compañeros; una persona descontenta no consigue cambiar nada, pero una enorme masa de buenas gentes anhe-lando el cambio hacen que el motivo de sus quejas acabe desapareciendo.

Es por ello que la gente necesita, hoy y siempre, una “palmadita en la espalda”, ayuda, tanto moral como físicamente. Si nadie ayudara a nadie, si todos los seres humanos vivieran su vida como si aquel que se encuentra a su lado no existiera, la voluntad sería un sinsentido, una palabra vacía de la que no valdría la pena hablar. Aún así, las relaciones entre varias voluntades no siempre favorecen a todas ellas.

Page 7: Revista Atlántica

l cambio. El mundo está hecho de cambios. Irrefutable prueba de ello es A la vez que todo lo que existe tiende al desorden, al Ela evolución, que nos permitió pasar de cambio, al caos, al constante devenir que permite

diminutos seres unicelulares a la especie mejorar lo que nos rodea, este devenir se apoya en dominante del planeta. Los cambios biológi- diferentes cimientos que, de no existir, harían que cos, sean procesos largos como la evolución o esos cambios, fuente de lo que vemos ahora mismo procesos de pocos años, como el desarrollo de a nuestro alrededor, no pudieran convertirse en un único ser vivo, son importantes, pero no realidad.sólo de cambios en la anatomía está hecho el mundo. En el caso de los cambios naturales, los cambios se

basan en las ciencias: la química, la física, y todo un A lo largo de la historia conocida, los cambios largo etcétera que no cabe aquí; y los cambios que decisivos para la humanidad han sido aquellos provoca la humanidad se basan en el más importan-que variaron la forma de actuar y de pensar de te de los aspectos de la mente humana: la voluntad.las personas. Desde los primitivos hombres de las cavernas hasta nuestra época, desde el La voluntad, esa pequeña e invisible entidad que instinto hasta el propio deseo de prosperidad, nos permite pensar, actuar, razonar, cuestionar y, desde el trueque hasta el euro, los habitantes sobre todo, cambiar lo que no atiende a ella. Sin la del planeta Tierra han renegado de los que voluntad, las tiranías ya derrocadas en el mundo hasta sus diferentes épocas era lo básico para nunca habrían sido cuestionadas, y las que aún contribuir a desarrollar nuevas ideas, nuevas quedan por derrocar tampoco lo serían jamás. El maneras de vivir, nuevas formas de pensar y, hombre jamás se habría liberado del yugo del en definitiva, las bases para los siguientes miedo a la cólera divina sin la voluntad, y esta cambios que aún estaban por llegar. liberación fue clave para la mayoría del desarrollo

intelectual que ahora nos beneficia.Sí, los cambios son, en definitiva, algo impor-tante para el mundo, pero que sean importan- Sin la voluntad, en definitiva, el ser humano sería tes no significa que sean las bases de todo lo un simple esclavo de sus sentimientos. Como dijo que existe. Hobbes en su día, el ser humano es malvado por

Dadme un punto de apoyo...Por J.·.C.·.M.·.F.·.

naturaleza, y alguien superior a esa naturaleza, el leviatán, debe reprimir sus instintos para que Como ya había dicho, el hombre es malvado la mente humana pueda desarrollarse sin por naturaleza, y una voluntad débil no puede perjudicar a los demás. hacer frente al fuerte deseo de supremacía del

ser humano, haciendo que éste sucumba a ese Ese leviatán es y será siempre la voluntad. Es la deseo para convertirse en un ser deseoso de voluntad quien nos impulsa a hacer algo que poder, y cuando el potencial se convierte en sería “antinatural”, como sacrificar parte del realidad, sucede la peor de las atrocidades. tiempo personal para favorecer a alguien a quien apreciamos, o rebelarnos contra el Aquel que posee el poder comienza a intentar autoproclamado “más fuerte”, cuando éste minar las voluntades de los demás por diferen-actúa contra nuestras necesidades. tes medios.

Sólo la voluntad nos hace ser seres humanos, La voluntad es la mayor arma de todas, y las animales racionales en lugar de instintivos. más fuertes permanecen activas en el mundo

cuando los cuerpos se vuelven inertes. Prueba La voluntad hace que siempre intentemos de ello son los grandes líderes y visionarios, superarnos a nosotros mismos, aún siendo cuyos seguidores, recordando sus palabras, mucho más cómodo el permanecer tal y como se actúan como él lo habría hecho, según su está. Voluntad es el deseo de mejorar, es la voluntad.fuerza que mueve el mundo de los seres huma-nos. Con la suficiente voluntad, una sola Y de nuevo esto puede acarrear problemas, persona puede conseguir hacer lo que se porque una voluntad lo suficientemente proponga, por muy difícil que parezca. fuerte como para hacerse notar en los

actos de otras personas también tiene Pero la voluntad no siempre es el poder para dominar sus suficiente. Aunque siempre es mentes, haciendo que esas la mejor ayuda para conseguir personas cometan en su nuestros propósitos, la vida de nombre las mayores atrocida-muchas personas no ha mejorado des.por el mero hecho de que tuvie-ran voluntad para ello. En definitiva: la voluntad

hum ana es la palanca que mueve La vida puede dar muy malos tragos, lo al mundo. Es aquello que nos permite que acaba minando la autoestima y el optimis- vivir ahora mismo como vivimos, pero mo, sin los cuales la voluntad no puede existir. Y también conlleva mucho peligro. Cuando la es por ello que la gente se relaciona. La voluntad gente olvida que su voluntad no es la única que de una sola persona puede ceder, pero la de dos, existe y que los demás también la poseen surgen tres, diez, cien personas juntas es inquebranta- los conflictos, que pueden llegar a convertirse ble. en verdaderas catástrofes.

.Un soldado no puede ganar él solo la guerra, por eso se apoya en el resto de sus compañeros; una persona descontenta no consigue cambiar nada, pero una enorme masa de buenas gentes anhe-lando el cambio hacen que el motivo de sus quejas acabe desapareciendo.

Es por ello que la gente necesita, hoy y siempre, una “palmadita en la espalda”, ayuda, tanto moral como físicamente. Si nadie ayudara a nadie, si todos los seres humanos vivieran su vida como si aquel que se encuentra a su lado no existiera, la voluntad sería un sinsentido, una palabra vacía de la que no valdría la pena hablar. Aún así, las relaciones entre varias voluntades no siempre favorecen a todas ellas.

Page 8: Revista Atlántica

Manuel Curros EnriquezPor Mannaz

ocos Gallegos habrá en el mundo que no escriba en el Concejo de Madrid y visita los Phayan oído hablar de Curros Enriquez, círculos literarios con la intención de hacer allí Excepcional poeta, escritor y comentarista. carrera literaria. Participa en la revolución del Defensor de la libertad y los derechos humanos 68, a partir de la cual se acogerá a una ideología hasta el punto de verse obligado a abandonar su republicano-progresista, y en la proclamación y pais y exiliarse. Esta es su biografía en pocas derrumbe de la Primera República. Se casó en palabras. 1873 con Modesta Luisa Polonia Vázquez

Rodríguez.Don Manuel Curros Enriquez (1851-1908) fué

Entre diciembre de 1875 y febrero de 1876 uno de los grandes propulsores de las letras escribe las Cartas del norte, crónicas de la gallegas. De ideas librepensadoras y federalis-tercera guerra carlista publicadas como corres-tas, fue perseguido a causa de sus publicaciones ponsal del periódico El Imparcial. En 1877 gana por la iglesia católica.un certamen poético en Orense con el poema A Virxe do Cristal. Esta victoria lo determinó Nació en la casa número 14 de la calle de San como poeta gallego. Curros se establece en Roque de Celanova, era hijo del escriba Xosé Orense y trabaja en la Intervención de la Admi-María de Curros Vázquez y de Petra Enríquez. nistración Económica.Muy joven, Curros se fue a Madrid, a la casa de

su hermano Ricardo, donde hizo el bachillerato y empezó a estudiar Derecho. Ingresa como

En 1880 publica Aires da miña terra. Por motivo de ese texto, el obispo de Orense publicó un edicto condenando el libro de Curros por contener proposiciones heréticas, blasfemas y escandalo-sas. El juzgado ordenó el secuestro de los ejem-plares en poder del editor, los moldes fueron destruidos, y Curros fue procesado por delito contra el libre ejercicio de la religión. Fue conde-nado en Orense y absuelto en La Coruña.

En 1894 decide emigrar a América. En La Habana dirige un periódico, La Tierra Gallega, y cuando se suspende su publicación ingresa en la redac-ción de El diario de las Familias y después en la del Diario de la Marina. Acogido con entusiasmo en su llegada, acabó incomodándose con la mayoría de sus paisanos. En 1904 viaja La Coruña, donde fue obsequiado por los regionalis-tas. De vuelta en La Habana, retoma sus activida-des en el Diario de la Marina. Tras su muerte, sus restos fueron embarcados para Galicia y su cuerpo enterrado en el cementerio Coruñes a pesar de la oposición religiosa por ser masón reconocido. Actualmente está enterrado en el Panteón de Galegos Ilustres de San Domingos de Bonaval (Santiago de Compostela), junto con Rosalía de Castro, Alfredo Brañas, Ramón Cabanillas y Castelao entre otros.En 1989 se abrió el primer centro masónico erigido en Galicia tras la impla-cable persecución franquista con el nombre de "Renacimiento 15 Curros Enríquez".

Inauguración del monumento en memoria de Manuel Curros Enriquez.

En la imagen se puede observar la presencia (de izquierda a derecha). José Estadella y Arnó (ministro español de sanidad, trabajo y previsión), Manuel Lugrís Freire (Presidente de la Real Academia Galega), Alcalá Zamora (Presidente de la II República) y Alfredo Suárez Ferrín (alcalde de A Coruña).

Obra del escultor gallego, Francisco Asorey, el monumento a Curros Enríquez está emplazado en los jardines de Méndez Núñez de A Coruña.

Obra del escultor Lorenzo Coullat Valera inaugurada en Vigo en 1911. Curros Enríquez entre otras cosas, escribió un poema dedicado a Vigo publicado en 1877: “si mi desventura es tal,/ de tu sol bajo el imperio,/ ah! Vigo préstame leal/ una choza en tu arenal / o un hoyo en tu cementerio.”

Page 9: Revista Atlántica

Manuel Curros EnriquezPor Mannaz

ocos Gallegos habrá en el mundo que no escriba en el Concejo de Madrid y visita los Phayan oído hablar de Curros Enriquez, círculos literarios con la intención de hacer allí Excepcional poeta, escritor y comentarista. carrera literaria. Participa en la revolución del Defensor de la libertad y los derechos humanos 68, a partir de la cual se acogerá a una ideología hasta el punto de verse obligado a abandonar su republicano-progresista, y en la proclamación y pais y exiliarse. Esta es su biografía en pocas derrumbe de la Primera República. Se casó en palabras. 1873 con Modesta Luisa Polonia Vázquez

Rodríguez.Don Manuel Curros Enriquez (1851-1908) fué

Entre diciembre de 1875 y febrero de 1876 uno de los grandes propulsores de las letras escribe las Cartas del norte, crónicas de la gallegas. De ideas librepensadoras y federalis-tercera guerra carlista publicadas como corres-tas, fue perseguido a causa de sus publicaciones ponsal del periódico El Imparcial. En 1877 gana por la iglesia católica.un certamen poético en Orense con el poema A Virxe do Cristal. Esta victoria lo determinó Nació en la casa número 14 de la calle de San como poeta gallego. Curros se establece en Roque de Celanova, era hijo del escriba Xosé Orense y trabaja en la Intervención de la Admi-María de Curros Vázquez y de Petra Enríquez. nistración Económica.Muy joven, Curros se fue a Madrid, a la casa de

su hermano Ricardo, donde hizo el bachillerato y empezó a estudiar Derecho. Ingresa como

En 1880 publica Aires da miña terra. Por motivo de ese texto, el obispo de Orense publicó un edicto condenando el libro de Curros por contener proposiciones heréticas, blasfemas y escandalo-sas. El juzgado ordenó el secuestro de los ejem-plares en poder del editor, los moldes fueron destruidos, y Curros fue procesado por delito contra el libre ejercicio de la religión. Fue conde-nado en Orense y absuelto en La Coruña.

En 1894 decide emigrar a América. En La Habana dirige un periódico, La Tierra Gallega, y cuando se suspende su publicación ingresa en la redac-ción de El diario de las Familias y después en la del Diario de la Marina. Acogido con entusiasmo en su llegada, acabó incomodándose con la mayoría de sus paisanos. En 1904 viaja La Coruña, donde fue obsequiado por los regionalis-tas. De vuelta en La Habana, retoma sus activida-des en el Diario de la Marina. Tras su muerte, sus restos fueron embarcados para Galicia y su cuerpo enterrado en el cementerio Coruñes a pesar de la oposición religiosa por ser masón reconocido. Actualmente está enterrado en el Panteón de Galegos Ilustres de San Domingos de Bonaval (Santiago de Compostela), junto con Rosalía de Castro, Alfredo Brañas, Ramón Cabanillas y Castelao entre otros.En 1989 se abrió el primer centro masónico erigido en Galicia tras la impla-cable persecución franquista con el nombre de "Renacimiento 15 Curros Enríquez".

Inauguración del monumento en memoria de Manuel Curros Enriquez.

En la imagen se puede observar la presencia (de izquierda a derecha). José Estadella y Arnó (ministro español de sanidad, trabajo y previsión), Manuel Lugrís Freire (Presidente de la Real Academia Galega), Alcalá Zamora (Presidente de la II República) y Alfredo Suárez Ferrín (alcalde de A Coruña).

Obra del escultor gallego, Francisco Asorey, el monumento a Curros Enríquez está emplazado en los jardines de Méndez Núñez de A Coruña.

Obra del escultor Lorenzo Coullat Valera inaugurada en Vigo en 1911. Curros Enríquez entre otras cosas, escribió un poema dedicado a Vigo publicado en 1877: “si mi desventura es tal,/ de tu sol bajo el imperio,/ ah! Vigo préstame leal/ una choza en tu arenal / o un hoyo en tu cementerio.”

Page 10: Revista Atlántica

omo explicamos no a n t e r i o r c a p í t u l o , pódense diferenciar Ccatro etapas na historia

da masonería galega e, co mesmo criterio, na da viguesa: primeira, dende os seus inicios ata a conspiración antiabsolutis-ta do Sexenio Negro; segunda,

canto a súa continuidade. Integrada unicamente dende a revolución de setembro por ingleses, a loxa madrileña non tiña xa activida-de 1868 ata o desastre colonial de 1898, cunha de ao ano da súa fundación e en 1768 foi borrada lagoa documental de varias décadas dende o fin da lista da Gran Loxa de Inglaterra.da anterior etapa; terceira, dende 1907 ata a

Guerra Civil e o exilio; e cuarta, de 1977 ata a A aparición dunha asociación laica e humanista actualidade, cunha lagoa histórica intermedia, baseada na tolerancia e na fraternidade, cun xa que logo, duns corenta anos.atractivo carácter esotérico e que aspiraba ao perfeccionamento do ser humano, tiña que ter Neste, falaremos da primeira etapa da masonería necesariamente unha grande acollida na inqueda galega, comprendida entre a orixe da masonería Europa do XVIII, o século da revolución indus-española, que poderíamos remontar á loxa trial inglesa e do espectacular crecemento dunha fundada polo duque de Wharton en Madrid en clase social burguesa con novas aspiracións febreiro de 1725, e as conspiracións liberais de culturais, políticas e filosóficas, pero a súa semen-inspiración masónica do sexenio absolutista te dificilmente podería ter xerminado na pouco (1814-1820). fértil e permeable sociedade galega dese tempo.

Supuxo a loxa Las Tres Flores de Lys, recoñeci-En 1738 a intolerante Igrexa católica declarouse da pola Gran Loxa de Inglaterra en 1729 co firme inimiga da masonería. Con este ánimo, o 28 número 50, o salto ao continente da masonería de abril o Papa Clemente XII promulgou o decreto especulativa inglesa, aínda que a experiencia, ao contra os masóns, a bula In eminenti, con castigo contrario do que sucedeu nalgúns países euro-de excomunión, e, seguindo as directrices do peos, non tivo moito éxito no noso, ao menos en

A masonería en Vigo (II) Por Fenix

Vaticano, o Tribunal da Inquisición, con Andrés moi boa acollida ao chegar as fisterras atlánticas de Orbe y Larreategui como Inquisidor xeral en xa que as tropas napoleónicas entraron en Galicia España, prohibiu no mesmo ano a masonería no en xaneiro de 1809 e fixéronse con todas as noso país, prohibición sancionada máis tarde cidades, pero pouco a pouco foron sendo libera-polo apoio real, mediante o edicto de Fernando das ata a retirada dos franceses a mediados do VI do 2 de xullo de 1751, e que foi mantida polo mesmo ano, tempo insuficiente para difusións monarca “ilustrado” Carlos III, tal como o fixera proselitistas.con anterioridade como rei de Nápoles, cando a perseguiu por considerala “gravísimo negocio e perniciosa secta”. Foi o propio Napoleón quen suprimiu en Madrid,

en decembro de 1808, o Tribunal do Santo Porén, a persecución non tivo moito éxito en Oficio, mentres que as Cortes de Cádiz, opostas a Galicia. No último terzo do século XVIII o José Bonaparte, tomaron a mesma determinación arcebispo de Santiago e varios bispos galegos en febreiro de 1813. Ao mesmo tempo que denunciaron a presenza de librepensadores nas suprimían a Inquisición e algunhas ordes relixio-súas dioceses, pero sen facer sas, os bonapartistas foron referencia algunha á masone- creando loxas masónicas ría, do que se deduce a súa espalladas por toda a penínsu-pouca ou inexistente presenza la, e a medida que as súas nestas terras. tropas ían abandonando, en En base á información obtida 1813, o territorio español, os dos procesos inquisitoriais mesmos talleres ían paulati-desa época, sábese que os namente desaparecendo. masóns denunciados en Pódese comprender, polo España eran principalmente tanto, o rexeitamento dos súbditos estranxeiros, milita- “patriotas” nacionais á res franceses e ingleses ou masonería, incluso por parte comerciantes de paso, inicia- dos liberais, por considerala dos no seu país de orixe e que francesa e invasora, e mesmo nalgúns casos descoñecían a a súa ausencia en Galicia prohibición que pesaba aquí neses anos.sobre a súa Orde.

Non podemos falar, xa que Pódese dicir que a implanta- logo, dunha Galicia afrance-ción da masonería en España sada, nin tan sequera vela ten lugar a partir da presenza como culta herdeira da na península das tropas Ilustración. Falamos dunha francesas (a raíz do Tratado de minoría urbana, constituída Fontainebleau do 27 de por burgueses, artesáns e outubro de 1807), as cales proletarios, fronte a unha trouxeron consigo a chamada inmensa maioría rural, compos-masone r í a bonapa r t i s t a , ta por campesiños analfabetos e dirixida polo irmán de Napoleón proclamado rei supersticiosos, vítimas da reaccionaria influen-de España en xullo de 1808. José I Bonaparte, cia do clero e da explotación dos caciques. O Gran Mestre do Grande Oriente de Francia, panorama non podía ser máis desolador: nas introduciu no noso país o Rito Escocés Antigo e primeiras eleccións ás Cortes da nosa historia Aceptado, catro anos despois de facelo no seu, e contemporánea, en 1810, os deputados galegos instituíu un Supremo Consello do grado 33 e nutríanse da fidalguía, e nas segundas eleccións último do mesmo rito. lexislativas, en 1813, dos clérigos absolutistas. A

masonería parecía non ter cabida na Galicia de Tratábase dunha masonería estatista oficial comezos do XIX.integrada por franceses, afastada da realidade social española, se ben, en menor medida, existía Unha vez retirados os franceses e restablecido outra “afrancesada” constituída por españois. no trono Fernando VII en 1814, o funesto rei Servía, xa que logo, este modelo de organización decretou, en maio do mesmo ano, a prohibición como eficaz instrumento político-ideolóxico de das “asociacións clandestinas” e, en xullo, expansión do imperio napoleónico, pero non tivo restaurou a Inquisición, iniciándose así unha das

Fernando VII restaurou a Inquisi-ción, iniciándose así unha das máis cruentas persecucións de masóns.

Page 11: Revista Atlántica

omo explicamos no a n t e r i o r c a p í t u l o , pódense diferenciar Ccatro etapas na historia

da masonería galega e, co mesmo criterio, na da viguesa: primeira, dende os seus inicios ata a conspiración antiabsolutis-ta do Sexenio Negro; segunda,

canto a súa continuidade. Integrada unicamente dende a revolución de setembro por ingleses, a loxa madrileña non tiña xa activida-de 1868 ata o desastre colonial de 1898, cunha de ao ano da súa fundación e en 1768 foi borrada lagoa documental de varias décadas dende o fin da lista da Gran Loxa de Inglaterra.da anterior etapa; terceira, dende 1907 ata a

Guerra Civil e o exilio; e cuarta, de 1977 ata a A aparición dunha asociación laica e humanista actualidade, cunha lagoa histórica intermedia, baseada na tolerancia e na fraternidade, cun xa que logo, duns corenta anos.atractivo carácter esotérico e que aspiraba ao perfeccionamento do ser humano, tiña que ter Neste, falaremos da primeira etapa da masonería necesariamente unha grande acollida na inqueda galega, comprendida entre a orixe da masonería Europa do XVIII, o século da revolución indus-española, que poderíamos remontar á loxa trial inglesa e do espectacular crecemento dunha fundada polo duque de Wharton en Madrid en clase social burguesa con novas aspiracións febreiro de 1725, e as conspiracións liberais de culturais, políticas e filosóficas, pero a súa semen-inspiración masónica do sexenio absolutista te dificilmente podería ter xerminado na pouco (1814-1820). fértil e permeable sociedade galega dese tempo.

Supuxo a loxa Las Tres Flores de Lys, recoñeci-En 1738 a intolerante Igrexa católica declarouse da pola Gran Loxa de Inglaterra en 1729 co firme inimiga da masonería. Con este ánimo, o 28 número 50, o salto ao continente da masonería de abril o Papa Clemente XII promulgou o decreto especulativa inglesa, aínda que a experiencia, ao contra os masóns, a bula In eminenti, con castigo contrario do que sucedeu nalgúns países euro-de excomunión, e, seguindo as directrices do peos, non tivo moito éxito no noso, ao menos en

A masonería en Vigo (II) Por Fenix

Vaticano, o Tribunal da Inquisición, con Andrés moi boa acollida ao chegar as fisterras atlánticas de Orbe y Larreategui como Inquisidor xeral en xa que as tropas napoleónicas entraron en Galicia España, prohibiu no mesmo ano a masonería no en xaneiro de 1809 e fixéronse con todas as noso país, prohibición sancionada máis tarde cidades, pero pouco a pouco foron sendo libera-polo apoio real, mediante o edicto de Fernando das ata a retirada dos franceses a mediados do VI do 2 de xullo de 1751, e que foi mantida polo mesmo ano, tempo insuficiente para difusións monarca “ilustrado” Carlos III, tal como o fixera proselitistas.con anterioridade como rei de Nápoles, cando a perseguiu por considerala “gravísimo negocio e perniciosa secta”. Foi o propio Napoleón quen suprimiu en Madrid,

en decembro de 1808, o Tribunal do Santo Porén, a persecución non tivo moito éxito en Oficio, mentres que as Cortes de Cádiz, opostas a Galicia. No último terzo do século XVIII o José Bonaparte, tomaron a mesma determinación arcebispo de Santiago e varios bispos galegos en febreiro de 1813. Ao mesmo tempo que denunciaron a presenza de librepensadores nas suprimían a Inquisición e algunhas ordes relixio-súas dioceses, pero sen facer sas, os bonapartistas foron referencia algunha á masone- creando loxas masónicas ría, do que se deduce a súa espalladas por toda a penínsu-pouca ou inexistente presenza la, e a medida que as súas nestas terras. tropas ían abandonando, en En base á información obtida 1813, o territorio español, os dos procesos inquisitoriais mesmos talleres ían paulati-desa época, sábese que os namente desaparecendo. masóns denunciados en Pódese comprender, polo España eran principalmente tanto, o rexeitamento dos súbditos estranxeiros, milita- “patriotas” nacionais á res franceses e ingleses ou masonería, incluso por parte comerciantes de paso, inicia- dos liberais, por considerala dos no seu país de orixe e que francesa e invasora, e mesmo nalgúns casos descoñecían a a súa ausencia en Galicia prohibición que pesaba aquí neses anos.sobre a súa Orde.

Non podemos falar, xa que Pódese dicir que a implanta- logo, dunha Galicia afrance-ción da masonería en España sada, nin tan sequera vela ten lugar a partir da presenza como culta herdeira da na península das tropas Ilustración. Falamos dunha francesas (a raíz do Tratado de minoría urbana, constituída Fontainebleau do 27 de por burgueses, artesáns e outubro de 1807), as cales proletarios, fronte a unha trouxeron consigo a chamada inmensa maioría rural, compos-masone r í a bonapa r t i s t a , ta por campesiños analfabetos e dirixida polo irmán de Napoleón proclamado rei supersticiosos, vítimas da reaccionaria influen-de España en xullo de 1808. José I Bonaparte, cia do clero e da explotación dos caciques. O Gran Mestre do Grande Oriente de Francia, panorama non podía ser máis desolador: nas introduciu no noso país o Rito Escocés Antigo e primeiras eleccións ás Cortes da nosa historia Aceptado, catro anos despois de facelo no seu, e contemporánea, en 1810, os deputados galegos instituíu un Supremo Consello do grado 33 e nutríanse da fidalguía, e nas segundas eleccións último do mesmo rito. lexislativas, en 1813, dos clérigos absolutistas. A

masonería parecía non ter cabida na Galicia de Tratábase dunha masonería estatista oficial comezos do XIX.integrada por franceses, afastada da realidade social española, se ben, en menor medida, existía Unha vez retirados os franceses e restablecido outra “afrancesada” constituída por españois. no trono Fernando VII en 1814, o funesto rei Servía, xa que logo, este modelo de organización decretou, en maio do mesmo ano, a prohibición como eficaz instrumento político-ideolóxico de das “asociacións clandestinas” e, en xullo, expansión do imperio napoleónico, pero non tivo restaurou a Inquisición, iniciándose así unha das

Fernando VII restaurou a Inquisi-ción, iniciándose así unha das máis cruentas persecucións de masóns.

Page 12: Revista Atlántica

máis cruentas persecucións de masóns. Meses repetir un século máis tarde no franquismo, foron despois, en xaneiro de 1815, o Inquisidor xeral condenados ou represaliados sen ter sequera Francisco Xavier Mier y Campillo publicou un pertencido a ela. Entre as medidas antimasónicas edicto de prohibición e condena da masonería, pódese citar o Real Decreto do 1 de maio de 1824, similar ao do cardinal Consalví, de agosto de no que se concedía o indulto xeral agás a aqueles 1814, para os Estados Pontificios, e o mesmo que tivesen pertencido a sociedades secretas, ou a Fernando VII, cunha una obsesión enfermiza Real Cédula do 14 de febreiro de 1827, pola que similar a que amosaría un século máis tarde o se facía cumprir a bula Quo Graviora do Papa ditador Francisco Franco, chegaría a promulgar León XII de marzo de 1825 e se prohibía e conde-no seu reinado catorce decretos contra a Orde. naba toda sociedade clandestina. Como conse-

cuencia, produciuse un novo exilio de intelec-Co fin de salvar a súa vida, moitos liberais tuais, masóns e liberais a Londres, indo a residir exiliáronse en 1815 a Gran Bretaña e Francia, principalmente ao barrio londinense de Somers-mentres que en A Coruña foron executados, no town; os que quedaron en España foron depura-mes de abril, o liberal radical Sinforiano López, e, dos ou axustizados.en outubro, o mariscal Juan Díaz Polier, tras o seu pronunciamento de setembro para restaurar a Son poucas as referencias á masonería na Galicia constitución de Cádiz. do século XVIII. Coñécense casos de denuncias a

galegos ante o Tribunal O sexenio absolutista da Inquisición, pero non (1814-1820) caracteri- foi ata 1814 cando se zouse pola reiterada fundou en A Coruña a conspiración contra o primeira loxa galega, a réxime fernandno, Logia Constitucional de atribuída en moitos la Reunión Española, casos aos masóns, e foi que se transformaría en precisamente a repre- 1817 na coñecida loxa sión a que alimentou o militar Los Amigos del robustecemento da orden.oposición liberal. En xaneiro de 1820 tivo A primeira denuncia lugar o pronunciamen- ante o Tribunal da to do masón Rafael de Inquisición de Galicia Riego en Cabezas de por delito de masonería San Juan e en febreiro da que se ten noticia foi o do coronel Acevedo a presentada polo en A Coruña, apoiado coronel Antonio Salinas pola praza militar de o 8 de outubro de 1814 Ferrol, dando pe á contra Antonio Bernard proclamación da constitución en toda España e á (comandante do Rexemento do Algarve), Filibeto instauración do “Trienio Liberal”. Mahy (coronel de dragóns de Lusitania) e Ramón

Villalba (ex inspector de cabalería), por propagar Os masóns e os liberais creron ver no paréntese a masonería na cidade de Vigo.do Trienio Liberal (1820-1823) o seu definitivo Hai constancia tamén, en 1814, da denuncia ante afianzamento, pero non foi máis que unha o Tribunal da Inquisición de Santiago do militar temporal quimera, xa que tras a entrada en vigués Manuel Llorente Pastor por sospeitas de España dos "Cien Mil Hijos de San Luis" en abril pertenza a esta sociedade, ou da estadía en Vigo de 1823 en apoio de Fernando VII, restaurouse o de masóns, como a do xeneral e político inglés sir absolutismo e na súa face máis represiva. O Robert Wilson en 1823 e a do impresor Sebastián réxime absolutista arremeteu entón violentamen- Iguerreta en 1840.te contra o constitucionalismo, o liberalismo e a masonería. É inevitable, por outra parte, facer unha análise

comparativa do nacemento e da evolución das A represión antimasónica agudizouse en extremo masonerías coruñesa e viguesa, por ser as cidades a partir de 1824. Confeccionáronse novamente con máis habitantes de Galicia e polo maior extensas listas de cidadáns acusados de pertencer desenvolvemento da masonería no medio urbano. á masonería e moitos deles, como se volvería a Porén, a realidade socioeconómica dunha e outra

Fernando VII xurando nas cortes no 1820.“Os masóns e os liberais creron ver no paréntese do Trienio Liberal (1820-1823) o seu definitivo afianzamento, pero non foi máis que unha temporal quimera.”

poboación foron ben diferentes, ao tratarse A A pesar das múltiples adversidades e do impla-Coruña dunha cidade administrativa, capital de cable acoso absolutista, a Logia Constitucional provincia e sede de institucións de ámbito rexional de la Reunión Española mantivo a súa activida-e Vigo unha cidade industrial, progresista e de ao menos durante 1814. En 1817 convertería-vigorosa en canto a súa economía pero abandona- se na selectiva loxa militar Los Amigos del da ao longo da súa historia pola Administración. Orden, de definido carácter político e integrada Así e todo, a importancia económica e social que por masóns involucrados nas primeiras conspi-tivo Vigo a finais do período que consideramos racións de carácter liberal da nosa historia; os ponse de manifesto na intención do goberno de seus fundadores, militares destinados no corpo José I, en 1810, de dividir Galicia, ao modo de artillería, procedían de localidades como francés, en catro prefecturas: A Coruña, Lugo, Viveiro, Llastres, Ribadeo ou Santiago de Ourense e Miño Baixo con capital en Vigo. Nunca Compostela.chegaría a facerse esa división; en 1822 un Real decreto dividiría en catro provincias, entre as que Poderíamos falar, xa que logo, dunha masonería non figuraron os nomes de Miño Baixo e Vigo coruñesa? Evidentemente non. Os integrantes senón o da actual Pontevedra. da primeira loxa galega eran irmáns de diferente

procedencia e profesión e sen arraigo ou aparen-Como comentamos anteriormente, a primeira loxa te relación coa sociedade coruñesa. É certo que galega levantou columnas en 1814 nos vales de A algúns eran militares destinados en A Coruña, Coruña e baixo o auspicio do Gran Oriente de como puideron telo sido en calquera outra praza Francia. Estamos a falar da Logia Constitucional militar española, pero a meirande parte tiña de la Reunión Española, que se ben cronoloxica- outra procedencia.mente non se pode considerar bonapartista, si se pode valorar como tal pola orixe dos seus mem- Non será ata 1868 cando a masonería viguesa, a bros e polo seu modelo de organización. coruñesa e a galega en xeral, arraigue no noso

territorio e acade o seu maior desenvolvemento. Da súa composición deducimos, por outra parte, Este frutífero período analizarémolo detida-que non estamos a falar dunha loxa xenuinamente mente nos seguintes capítulos.coruñesa; ao contrario: dos 29 irmáns, 17 eran españois e os restantes procedían de Francia, Italia, Austria , Inglaterra e Suíza, e dos 17 espa-ñois, 1 era de Vigo, 4 de Ferrol e tan só 2 de A Coruña.

N84

DE HOMES BOS, HOMES MELLORES

Page 13: Revista Atlántica

máis cruentas persecucións de masóns. Meses repetir un século máis tarde no franquismo, foron despois, en xaneiro de 1815, o Inquisidor xeral condenados ou represaliados sen ter sequera Francisco Xavier Mier y Campillo publicou un pertencido a ela. Entre as medidas antimasónicas edicto de prohibición e condena da masonería, pódese citar o Real Decreto do 1 de maio de 1824, similar ao do cardinal Consalví, de agosto de no que se concedía o indulto xeral agás a aqueles 1814, para os Estados Pontificios, e o mesmo que tivesen pertencido a sociedades secretas, ou a Fernando VII, cunha una obsesión enfermiza Real Cédula do 14 de febreiro de 1827, pola que similar a que amosaría un século máis tarde o se facía cumprir a bula Quo Graviora do Papa ditador Francisco Franco, chegaría a promulgar León XII de marzo de 1825 e se prohibía e conde-no seu reinado catorce decretos contra a Orde. naba toda sociedade clandestina. Como conse-

cuencia, produciuse un novo exilio de intelec-Co fin de salvar a súa vida, moitos liberais tuais, masóns e liberais a Londres, indo a residir exiliáronse en 1815 a Gran Bretaña e Francia, principalmente ao barrio londinense de Somers-mentres que en A Coruña foron executados, no town; os que quedaron en España foron depura-mes de abril, o liberal radical Sinforiano López, e, dos ou axustizados.en outubro, o mariscal Juan Díaz Polier, tras o seu pronunciamento de setembro para restaurar a Son poucas as referencias á masonería na Galicia constitución de Cádiz. do século XVIII. Coñécense casos de denuncias a

galegos ante o Tribunal O sexenio absolutista da Inquisición, pero non (1814-1820) caracteri- foi ata 1814 cando se zouse pola reiterada fundou en A Coruña a conspiración contra o primeira loxa galega, a réxime fernandno, Logia Constitucional de atribuída en moitos la Reunión Española, casos aos masóns, e foi que se transformaría en precisamente a repre- 1817 na coñecida loxa sión a que alimentou o militar Los Amigos del robustecemento da orden.oposición liberal. En xaneiro de 1820 tivo A primeira denuncia lugar o pronunciamen- ante o Tribunal da to do masón Rafael de Inquisición de Galicia Riego en Cabezas de por delito de masonería San Juan e en febreiro da que se ten noticia foi o do coronel Acevedo a presentada polo en A Coruña, apoiado coronel Antonio Salinas pola praza militar de o 8 de outubro de 1814 Ferrol, dando pe á contra Antonio Bernard proclamación da constitución en toda España e á (comandante do Rexemento do Algarve), Filibeto instauración do “Trienio Liberal”. Mahy (coronel de dragóns de Lusitania) e Ramón

Villalba (ex inspector de cabalería), por propagar Os masóns e os liberais creron ver no paréntese a masonería na cidade de Vigo.do Trienio Liberal (1820-1823) o seu definitivo Hai constancia tamén, en 1814, da denuncia ante afianzamento, pero non foi máis que unha o Tribunal da Inquisición de Santiago do militar temporal quimera, xa que tras a entrada en vigués Manuel Llorente Pastor por sospeitas de España dos "Cien Mil Hijos de San Luis" en abril pertenza a esta sociedade, ou da estadía en Vigo de 1823 en apoio de Fernando VII, restaurouse o de masóns, como a do xeneral e político inglés sir absolutismo e na súa face máis represiva. O Robert Wilson en 1823 e a do impresor Sebastián réxime absolutista arremeteu entón violentamen- Iguerreta en 1840.te contra o constitucionalismo, o liberalismo e a masonería. É inevitable, por outra parte, facer unha análise

comparativa do nacemento e da evolución das A represión antimasónica agudizouse en extremo masonerías coruñesa e viguesa, por ser as cidades a partir de 1824. Confeccionáronse novamente con máis habitantes de Galicia e polo maior extensas listas de cidadáns acusados de pertencer desenvolvemento da masonería no medio urbano. á masonería e moitos deles, como se volvería a Porén, a realidade socioeconómica dunha e outra

Fernando VII xurando nas cortes no 1820.“Os masóns e os liberais creron ver no paréntese do Trienio Liberal (1820-1823) o seu definitivo afianzamento, pero non foi máis que unha temporal quimera.”

poboación foron ben diferentes, ao tratarse A A pesar das múltiples adversidades e do impla-Coruña dunha cidade administrativa, capital de cable acoso absolutista, a Logia Constitucional provincia e sede de institucións de ámbito rexional de la Reunión Española mantivo a súa activida-e Vigo unha cidade industrial, progresista e de ao menos durante 1814. En 1817 convertería-vigorosa en canto a súa economía pero abandona- se na selectiva loxa militar Los Amigos del da ao longo da súa historia pola Administración. Orden, de definido carácter político e integrada Así e todo, a importancia económica e social que por masóns involucrados nas primeiras conspi-tivo Vigo a finais do período que consideramos racións de carácter liberal da nosa historia; os ponse de manifesto na intención do goberno de seus fundadores, militares destinados no corpo José I, en 1810, de dividir Galicia, ao modo de artillería, procedían de localidades como francés, en catro prefecturas: A Coruña, Lugo, Viveiro, Llastres, Ribadeo ou Santiago de Ourense e Miño Baixo con capital en Vigo. Nunca Compostela.chegaría a facerse esa división; en 1822 un Real decreto dividiría en catro provincias, entre as que Poderíamos falar, xa que logo, dunha masonería non figuraron os nomes de Miño Baixo e Vigo coruñesa? Evidentemente non. Os integrantes senón o da actual Pontevedra. da primeira loxa galega eran irmáns de diferente

procedencia e profesión e sen arraigo ou aparen-Como comentamos anteriormente, a primeira loxa te relación coa sociedade coruñesa. É certo que galega levantou columnas en 1814 nos vales de A algúns eran militares destinados en A Coruña, Coruña e baixo o auspicio do Gran Oriente de como puideron telo sido en calquera outra praza Francia. Estamos a falar da Logia Constitucional militar española, pero a meirande parte tiña de la Reunión Española, que se ben cronoloxica- outra procedencia.mente non se pode considerar bonapartista, si se pode valorar como tal pola orixe dos seus mem- Non será ata 1868 cando a masonería viguesa, a bros e polo seu modelo de organización. coruñesa e a galega en xeral, arraigue no noso

territorio e acade o seu maior desenvolvemento. Da súa composición deducimos, por outra parte, Este frutífero período analizarémolo detida-que non estamos a falar dunha loxa xenuinamente mente nos seguintes capítulos.coruñesa; ao contrario: dos 29 irmáns, 17 eran españois e os restantes procedían de Francia, Italia, Austria , Inglaterra e Suíza, e dos 17 espa-ñois, 1 era de Vigo, 4 de Ferrol e tan só 2 de A Coruña.

N84

DE HOMES BOS, HOMES MELLORES

Page 14: Revista Atlántica

l acercamiento a relación y reconoce a la masonería sin Francia, Inglaterra, Alema-haber participado en sus nia, Benin, Colombia, etc. E

iniciaciones y rituales nos da una visión, que si bien es cierta en el No existe una organización mundial documento, no nos explica el sentimiento que indique qué debe hacer cualquier país y el continuo de lo que sucede en una respecto a la masonería, ya que es libre de ceremonia, en el vivir la fraternidad de una tomar las decisiones que considere oportu-logia o en el participar en el devenir de una nas, el único límite es que debe cumplir las Gran Logia. normas que lo hacen reconocible para las

demás naciones. Como ejemplo, una de estas El público piensa que existe una masonería normas es tener abierto en las reuniones un universal con unas creencias y una dirección libro sagrado, sea la Biblia, el Corán, etc. universal. Esto no es cierto.

El otro 20 por ciento está formado por Existe una masonería que agrupa al 80 por asociaciones qué se autoproclaman masone-ciento de cuantos se proclaman masones y ría y que proceden de escisiones de la maso-que llamaremos «masonería regular». Esta nería regular. Esto hace que frente a una sola organización tiene unas creencias y unos masonería reconocida por cada país haya compromisos que son comunes y unas multitud de otras masonerías que no pueden regIas que hacen que se establezcan relacio- relacionarse con la regular y que no son nes entre ellas. reconocidas por ella.

Estas relaciones son bilaterales y se llaman Las diferencias entre esta masonería regular, «reconocimientos», lo que significa que representada por la Gran Logia de España, y libre y voluntariamente España establece las demás son básicamente tres.

¿Que es la masonería? J.C.

Prefacio nº 3 del libro de Florencio Serrano y Francesc Xavier Altarriba La masonería. Una orden inciática

La primera es que la masonería regular exige Un tema también muy controvertido es la ser creyente para poder ser miembro de la relación entre las iglesias y la masonería. misma, algunas de las otras asociaciones Aquí, la masonería regular está su friendo la admiten incluso a ateos. confusión que se percibe entre la misma y

otras obediencias que ahora, o en un pasado, La segunda diferencia es la admisión de han tenido una actitud poco respetuosa, mujeres como asociadas. La masonería incluso de enfrentamiento con la religión, regular no admite la incorporación de muy especialmente con la católica. Espero mujeres y en la mayor parte de las otras que el futuro pueda terminar con este proble-asociaciones se las admite en logias (o ma, ya que el mismo no está predeterminado, clubes) sólo de mujeres o en logias en las y en buena parte depende de las personas que que hay hombres y lo constituyen. mujeres, osea, mixtas. Pero ¿qué es y qué no es La tercera diferencia es la masonería? la forma de actuación en la sociedad. La masone- Muchas personas se ría regular cree que debe acercan a la masonería transformarse la socie- por alguno de los dad mediante la acción siguientes motivos: el individual de sus miem- esoterismo, el beneficio bros y muchas de las económico o político, la o t r a s a s o c i a c i o n e s soledad, la búsqueda de pretenden esta evolución fraternidad, así cómo mediante fundaciones, también la curiosidad. lobbies o grupos de opinión que incidan Esto es una simplifica-hacia un posicionamien- ción de una situación to instrumental de la mucho más compleja masonería como institu- pero que me permitirá ción. trazar un esbozo de lo

que no se encontrará en Podría encontrarse, en la masonería y de lo que algún momento, una sí debe encontrarse. asociación que cumplie-ra con estos tres paráme- La masonería no es una tros pero que no fuera escuela en la que se reconocida por el resto forman magos, alqui-de obediencias regula- mistas, astrólogos, res. Esto es debido a que cabalistas, etc. El que sólo puede haber una algunos Hermanos, o sola obediencia recono- puede incluso que una cida por cada país. logia, tengan interés en

estudiar alguno de estos El tema de la incorporación de la mujer es un temas y lo encuentre adecuado para profundi-asunto de actualidad que está siendo debati- zar en su comprensión de la realidad es tan do y estudiado: hay agrupaciones que libre como el que un especialista en la mecá-admiten a las mujeres que podríamos nica cuántica en los conjuntos borrosos o bien asimilar a la masonería. Espero que en un en la dinámica de grupos se interese por estos futuro no lejano se encuentre la adecuación a temas. nuestra época, de clara emancipación de la mujer. Todo ello puede ser un elemento que les

permita avanzar en la comprensión de la Para comprender la situación actual me masonería, pero no es masonería. El mejor permito recordar que en España, y no hace camino para avanzar en masonería es la más de cincuenta anos, la esposa no podía práctica del ritual y la asistencia sidua a la tener un pasaporte sin el permiso del marido. logia.

La masonería es un sistema de moral que se enseña mediante alegorías y que se propone trabajar en la mejora de la sociedad, pero siempre a través de la mejora individual.

Page 15: Revista Atlántica

l acercamiento a relación y reconoce a la masonería sin Francia, Inglaterra, Alema-haber participado en sus nia, Benin, Colombia, etc. E

iniciaciones y rituales nos da una visión, que si bien es cierta en el No existe una organización mundial documento, no nos explica el sentimiento que indique qué debe hacer cualquier país y el continuo de lo que sucede en una respecto a la masonería, ya que es libre de ceremonia, en el vivir la fraternidad de una tomar las decisiones que considere oportu-logia o en el participar en el devenir de una nas, el único límite es que debe cumplir las Gran Logia. normas que lo hacen reconocible para las

demás naciones. Como ejemplo, una de estas El público piensa que existe una masonería normas es tener abierto en las reuniones un universal con unas creencias y una dirección libro sagrado, sea la Biblia, el Corán, etc. universal. Esto no es cierto.

El otro 20 por ciento está formado por Existe una masonería que agrupa al 80 por asociaciones qué se autoproclaman masone-ciento de cuantos se proclaman masones y ría y que proceden de escisiones de la maso-que llamaremos «masonería regular». Esta nería regular. Esto hace que frente a una sola organización tiene unas creencias y unos masonería reconocida por cada país haya compromisos que son comunes y unas multitud de otras masonerías que no pueden regIas que hacen que se establezcan relacio- relacionarse con la regular y que no son nes entre ellas. reconocidas por ella.

Estas relaciones son bilaterales y se llaman Las diferencias entre esta masonería regular, «reconocimientos», lo que significa que representada por la Gran Logia de España, y libre y voluntariamente España establece las demás son básicamente tres.

¿Que es la masonería? J.C.

Prefacio nº 3 del libro de Florencio Serrano y Francesc Xavier Altarriba La masonería. Una orden inciática

La primera es que la masonería regular exige Un tema también muy controvertido es la ser creyente para poder ser miembro de la relación entre las iglesias y la masonería. misma, algunas de las otras asociaciones Aquí, la masonería regular está su friendo la admiten incluso a ateos. confusión que se percibe entre la misma y

otras obediencias que ahora, o en un pasado, La segunda diferencia es la admisión de han tenido una actitud poco respetuosa, mujeres como asociadas. La masonería incluso de enfrentamiento con la religión, regular no admite la incorporación de muy especialmente con la católica. Espero mujeres y en la mayor parte de las otras que el futuro pueda terminar con este proble-asociaciones se las admite en logias (o ma, ya que el mismo no está predeterminado, clubes) sólo de mujeres o en logias en las y en buena parte depende de las personas que que hay hombres y lo constituyen. mujeres, osea, mixtas. Pero ¿qué es y qué no es La tercera diferencia es la masonería? la forma de actuación en la sociedad. La masone- Muchas personas se ría regular cree que debe acercan a la masonería transformarse la socie- por alguno de los dad mediante la acción siguientes motivos: el individual de sus miem- esoterismo, el beneficio bros y muchas de las económico o político, la o t r a s a s o c i a c i o n e s soledad, la búsqueda de pretenden esta evolución fraternidad, así cómo mediante fundaciones, también la curiosidad. lobbies o grupos de opinión que incidan Esto es una simplifica-hacia un posicionamien- ción de una situación to instrumental de la mucho más compleja masonería como institu- pero que me permitirá ción. trazar un esbozo de lo

que no se encontrará en Podría encontrarse, en la masonería y de lo que algún momento, una sí debe encontrarse. asociación que cumplie-ra con estos tres paráme- La masonería no es una tros pero que no fuera escuela en la que se reconocida por el resto forman magos, alqui-de obediencias regula- mistas, astrólogos, res. Esto es debido a que cabalistas, etc. El que sólo puede haber una algunos Hermanos, o sola obediencia recono- puede incluso que una cida por cada país. logia, tengan interés en

estudiar alguno de estos El tema de la incorporación de la mujer es un temas y lo encuentre adecuado para profundi-asunto de actualidad que está siendo debati- zar en su comprensión de la realidad es tan do y estudiado: hay agrupaciones que libre como el que un especialista en la mecá-admiten a las mujeres que podríamos nica cuántica en los conjuntos borrosos o bien asimilar a la masonería. Espero que en un en la dinámica de grupos se interese por estos futuro no lejano se encuentre la adecuación a temas. nuestra época, de clara emancipación de la mujer. Todo ello puede ser un elemento que les

permita avanzar en la comprensión de la Para comprender la situación actual me masonería, pero no es masonería. El mejor permito recordar que en España, y no hace camino para avanzar en masonería es la más de cincuenta anos, la esposa no podía práctica del ritual y la asistencia sidua a la tener un pasaporte sin el permiso del marido. logia.

La masonería es un sistema de moral que se enseña mediante alegorías y que se propone trabajar en la mejora de la sociedad, pero siempre a través de la mejora individual.

Page 16: Revista Atlántica

La masonería es un sistema de moral que se derechas» o «reaccionaria». enseña mediante alegorías y que se propone trabajar en la mejora de la sociedad, pero La masonería no es de derechas ni de izquier-siempre a través de la mejora individual. das y no tiene afinidades con ningún partido político. Uno de los compromisos de los La masonería pretende que los masones, que masones es que no deben hablar ni de política pueden ser ricos o pobres, de derechas o de ni de religión en las logias. En la Gran Logia izquierdas, con poca cultura o con varios de España la composición ideológica de sus doctorados, sean hombres honestos, con componentes se corresponde con la composi-deseos de mejorar como personas y de servir ción de la sociedad. Para ser masón no hay a la sociedad, siendo un ejemplo para su que votar a un partido determinado, pero sí comunidad. hay que actuar con la creencia de mejorar la

sociedad desde una conducta ética personal, El que ingresa en la masonería no debe se esté o no en cualquier partido, pues la esperar que ésta le solvente su situación referencia del masón es que es alguien económica o que le facilite puestos políti- preparado y de absoluta confianza. cos. Hay incluso obediencias que en la hoja de solicitud de incorporación avisan de que Un tema muy importante para la compren-no se deben esperar estas ayudas. Un sión de lo que es la masonería es la masón no debe pedir ayudas o «pretendida conspiración beneficio económico ni a la universal». Creo que en institución ni a otro masón. estos tiempos ya nadie cree

que existe una conspiración Lo que sí existe en la maso- «judeomasónica» para nería es la figura del Hospi- gobernar el mundo. El talario, que en el ámbito de hecho de que la masonería la logia o bien de la Gran haya sido una sociedad Logia, debe conocer la discreta y que no se haya situación de los Herma- c o m u n i c a d o , d e s d e nos y darles consuelo y dentro, ha propiciado esta apoyo cuando sea teoría. necesario. Este apoyo puede ser económico Puedo asegurar que en la pero muchas veces es práctica del ritual y en los básicamente apoyo moral. compromisos que va toman-

do el masón se explicita que debe La masonería y sus logias no ser respetuoso y cumplir las leyes tienen la misión, ni del país en el que reside. están preparadas para Ello es tan cierto que ello, de acoger a las hasta la muerte del personas con trastor- general Franco no se n o s s o c i a l e s o reconstruyó la masone-personales y que piensan que el conocimien- ría en España. Desde la visita del general to de la masonería le arreglará su problema. Eisenhower, a finales de 1959, se establecie-

ron logias en Rota y Zaragoza, sólo para Los muchos libros que pretenden explicar lo americanos, con el compromiso de no iniciar que es la masonería y no están publicados a españoles. Cumplieron el compromiso, y no con el acuerdo de una Gran Logia Regular, iniciaron a ningún español, fue sólo a partir acostumbran a crear falsas expectativas y de la legalización de la masonería cuando desinforman en relación con lo que puede estas logias se abrieron a ciudadanos de encontrar el recién llegado. nuestro país.

Existe un malentendido en el posiciona- La masonería es básicamente una escuela de miento político de la masonería y de los ética aplicada, que intenta hacer de hombres masones, por lo que algunos hacen referen- buenos, personas mejores. cia a una masonería «liberal» o «progresis-ta» en contraposición a otra masonería «de

uita gente, geralmente a mais culta,se finalidade, tentarei neste despretensioso ensaio interroga numa ou noutra cir- referir apenas a Maçonaria que pessoalmente Mcunstância, sobre o que é na realidade considero a autêntica e mesmo assim sem

esse ancestral e enigmática instituição -a garantir que para isso, não tenha plágiado uma Maçonaria ? ou outra ideia, tão extensa, confusa e variada é a

literatura sobre a Maçonaria, divergente ainda Também grande numero de autores mais ou por cima, conforme seja tratada por autores fieis menos bem informados têm ensaiado uma aos principias maçónicos ou por detractores, resposta a essa pergunta. muitos deles maçons dissidentes.

As definições, do ponto de vista de um iniciado, Sabe-se dos dicionários comuns que se trata de parecem ser numerosas e variadas, em função una sociedade composta por elementos ajura-dos diversos conceitos doutrinários, surgidos mentados, secreta na opinião de alguns,espal-através dos tempos, nomeadamente no que se hada por todo o mundo, cujo objectivo é desen-refere : volver o conhecimento e sua divulgação sob o principio da fraternidade e da filantropia univer-A Maçonaria considerada autentica e que deriva sais e que utiliza como simbolos de transmissão dos Grémios e Lojas operativas da idade média os intrumentos dos pedreiros e dos arquitectos. e da transformação dos seus instrumentos de trabalho em representações simbólicas de Será simplesmente isso ?construção do templo interior de evidência filosófica e humanistica. Os grandes impulsionadores da Maçonaria

moderna foram .alguns dos primeiros Grão A maçonaria marcadamente mistica que Mestres da Grande Loja de Londres, costituida a pretende construir um plano superior de 24 de Junho de 1717 1(primer solsticio de Verão consciência numa base esotérica cristã ou e dia dia de São João Batista ) a partir de quatro relacionada com os grandes Mistérios da velhas lojas londrinas, que tinham decidido unir-antiguidade ; se num corpo organizado. A Maçonaria impegnada de ocultismo, de Eles eram os maçons George Payne, o Reveren-tradição hermetista, como a gnose, o pitagoris- do Désaguliers e John, duque de Montagu, os mo, a cábala, a alquimia, etc. quais mandaram reunir os diversos arquivos

compostos por documentos muito antigos, Se bem que seja dificil senão impossivel uma (velhas regras, deveres, obrigações, usos, distinção absoluta, dado que todas estas segredos, etc. ) que se encontravam em poder de correntes, de uma forma ou de outra, se varias lojas operativas e de alguns dos seus entrecruzam reciprocamente no sentido e obreiros mais representativos.

O que e a Maçonaria.Por M.·.G.·.S.·.

Puedo asegurar que en la práctica del ritual y en los compromi-sos que va tomando el masón se explicita que debe ser respetuo-so y cumplir las leyes del país en el que reside.

Page 17: Revista Atlántica

La masonería es un sistema de moral que se derechas» o «reaccionaria». enseña mediante alegorías y que se propone trabajar en la mejora de la sociedad, pero La masonería no es de derechas ni de izquier-siempre a través de la mejora individual. das y no tiene afinidades con ningún partido político. Uno de los compromisos de los La masonería pretende que los masones, que masones es que no deben hablar ni de política pueden ser ricos o pobres, de derechas o de ni de religión en las logias. En la Gran Logia izquierdas, con poca cultura o con varios de España la composición ideológica de sus doctorados, sean hombres honestos, con componentes se corresponde con la composi-deseos de mejorar como personas y de servir ción de la sociedad. Para ser masón no hay a la sociedad, siendo un ejemplo para su que votar a un partido determinado, pero sí comunidad. hay que actuar con la creencia de mejorar la

sociedad desde una conducta ética personal, El que ingresa en la masonería no debe se esté o no en cualquier partido, pues la esperar que ésta le solvente su situación referencia del masón es que es alguien económica o que le facilite puestos políti- preparado y de absoluta confianza. cos. Hay incluso obediencias que en la hoja de solicitud de incorporación avisan de que Un tema muy importante para la compren-no se deben esperar estas ayudas. Un sión de lo que es la masonería es la masón no debe pedir ayudas o «pretendida conspiración beneficio económico ni a la universal». Creo que en institución ni a otro masón. estos tiempos ya nadie cree

que existe una conspiración Lo que sí existe en la maso- «judeomasónica» para nería es la figura del Hospi- gobernar el mundo. El talario, que en el ámbito de hecho de que la masonería la logia o bien de la Gran haya sido una sociedad Logia, debe conocer la discreta y que no se haya situación de los Herma- c o m u n i c a d o , d e s d e nos y darles consuelo y dentro, ha propiciado esta apoyo cuando sea teoría. necesario. Este apoyo puede ser económico Puedo asegurar que en la pero muchas veces es práctica del ritual y en los básicamente apoyo moral. compromisos que va toman-

do el masón se explicita que debe La masonería y sus logias no ser respetuoso y cumplir las leyes tienen la misión, ni del país en el que reside. están preparadas para Ello es tan cierto que ello, de acoger a las hasta la muerte del personas con trastor- general Franco no se n o s s o c i a l e s o reconstruyó la masone-personales y que piensan que el conocimien- ría en España. Desde la visita del general to de la masonería le arreglará su problema. Eisenhower, a finales de 1959, se establecie-

ron logias en Rota y Zaragoza, sólo para Los muchos libros que pretenden explicar lo americanos, con el compromiso de no iniciar que es la masonería y no están publicados a españoles. Cumplieron el compromiso, y no con el acuerdo de una Gran Logia Regular, iniciaron a ningún español, fue sólo a partir acostumbran a crear falsas expectativas y de la legalización de la masonería cuando desinforman en relación con lo que puede estas logias se abrieron a ciudadanos de encontrar el recién llegado. nuestro país.

Existe un malentendido en el posiciona- La masonería es básicamente una escuela de miento político de la masonería y de los ética aplicada, que intenta hacer de hombres masones, por lo que algunos hacen referen- buenos, personas mejores. cia a una masonería «liberal» o «progresis-ta» en contraposición a otra masonería «de

uita gente, geralmente a mais culta,se finalidade, tentarei neste despretensioso ensaio interroga numa ou noutra cir- referir apenas a Maçonaria que pessoalmente Mcunstância, sobre o que é na realidade considero a autêntica e mesmo assim sem

esse ancestral e enigmática instituição -a garantir que para isso, não tenha plágiado uma Maçonaria ? ou outra ideia, tão extensa, confusa e variada é a

literatura sobre a Maçonaria, divergente ainda Também grande numero de autores mais ou por cima, conforme seja tratada por autores fieis menos bem informados têm ensaiado uma aos principias maçónicos ou por detractores, resposta a essa pergunta. muitos deles maçons dissidentes.

As definições, do ponto de vista de um iniciado, Sabe-se dos dicionários comuns que se trata de parecem ser numerosas e variadas, em função una sociedade composta por elementos ajura-dos diversos conceitos doutrinários, surgidos mentados, secreta na opinião de alguns,espal-através dos tempos, nomeadamente no que se hada por todo o mundo, cujo objectivo é desen-refere : volver o conhecimento e sua divulgação sob o principio da fraternidade e da filantropia univer-A Maçonaria considerada autentica e que deriva sais e que utiliza como simbolos de transmissão dos Grémios e Lojas operativas da idade média os intrumentos dos pedreiros e dos arquitectos. e da transformação dos seus instrumentos de trabalho em representações simbólicas de Será simplesmente isso ?construção do templo interior de evidência filosófica e humanistica. Os grandes impulsionadores da Maçonaria

moderna foram .alguns dos primeiros Grão A maçonaria marcadamente mistica que Mestres da Grande Loja de Londres, costituida a pretende construir um plano superior de 24 de Junho de 1717 1(primer solsticio de Verão consciência numa base esotérica cristã ou e dia dia de São João Batista ) a partir de quatro relacionada com os grandes Mistérios da velhas lojas londrinas, que tinham decidido unir-antiguidade ; se num corpo organizado. A Maçonaria impegnada de ocultismo, de Eles eram os maçons George Payne, o Reveren-tradição hermetista, como a gnose, o pitagoris- do Désaguliers e John, duque de Montagu, os mo, a cábala, a alquimia, etc. quais mandaram reunir os diversos arquivos

compostos por documentos muito antigos, Se bem que seja dificil senão impossivel uma (velhas regras, deveres, obrigações, usos, distinção absoluta, dado que todas estas segredos, etc. ) que se encontravam em poder de correntes, de uma forma ou de outra, se varias lojas operativas e de alguns dos seus entrecruzam reciprocamente no sentido e obreiros mais representativos.

O que e a Maçonaria.Por M.·.G.·.S.·.

Puedo asegurar que en la práctica del ritual y en los compromi-sos que va tomando el masón se explicita que debe ser respetuo-so y cumplir las leyes del país en el que reside.

Page 18: Revista Atlántica

As constitucións de Anderson publicaronse em 1723 em nome do então Grão Mestre Filipe, duque de Wharton, curiosamente a mesma personagem que fundou a maçonaria em Espanha.

O livro da lei Sagrada tem significado simbóli-co, uma vez que cabe a cada um sentir-se religiosamente vinculado ou simplesmente comprometido com os principios morais e éticos nele representados.

cimentará a todos, de certo modo, pelos laços da O pastor presbiteriano, James Anderson, ilustre virtude e da ciência".homem de letras, doutorado em teologia, foi o encarregado de selecionar, copilar e dar uma E tinha razão !. Pela primeira , vez, numa época moderna redacção a esses documentos de absolutismo e rigorosa separação acontecia góticos, com a colaboração do reverendo Jean- sentarem-se lado a lado em reuniões de Loja, Téophile Desaguiliers, professor de filisofia em membros da aristocracia ( principes, duques e Oxford, pastor anglicano e membro da prestigia- até imperadores) com a classe burguesa da Real Sociedade. (literatos, comerciantes, etc.) tratando-se

mutuamente por irmãos. Esse trabalho que viria a dar origem às moder-nas Constituições maçónicas e consequente- Nesse mesmo ano alguns paises reacionaram mente às linhas mestras da nossa instituição, foi contra a presença de lojas nos seus territórios, revisado por uma comisção de 14 maçons a 25 em parte devido a receios sobre o conteudo de Março de 1722, tendo sido aprovada com espiritual dos seus ensinamentos, em parte algumas emendas. devido à própria doutrina maçónica consubstan-

ciada na liberdade dos espiritos, das consciên-A sua publicação teve lugar em 1723 em nome cias e na ausência de constrangimentos religio-do então Grão Mestre Filipe, duque de Wharton, sos e racistas. curiosamente a mesma personagem que fundou a maçonaria em Espanha. No ano seguinte. precisamente a 28 de Abril de

1738, o papa Clemente Uma segunda edição, à XII, também alarmado qual iriam preceder com os principias de mui tas outras, fo i liberdade divulgados impressa com algumas pela Maçonaria, publica-alterações em 1738, va a bula" ln eminenti” um ano antes da morte que constituia a primeira d e D r . A d e r s o n . condenação e proibição também Andrés Miguel pe la Santa dessas Ramsay, cavaleiro de sociedades ... denomi-São Lazaro, baronete nadas “francomaçónicas da Escócia, persona- ".gem controversa no panorama maçónico de Muitas outras proibições então, doutorado por papais se iriam seguir, Oxford, deu cer ta sendo de destacar uma contribuição para a comunicação reguladora reforma e divulgação subscrita pelo secretário da Maçonaria, não sem de estado do Vaticano, ter visto recusada a sua Joseph, Cardeal Firrao a entrada na Grande Loja 14 de janeiro de 1739 de Londres, certamente que prometia a absolviç-devido a esas mesmas ão e total descrição a ideias reformistas. todos os denunciantes

da Francomaçonaria O cavaleiro Ramsey implantada em território afirmava, entre outras coisas, que determina- da Igreja, editando que seria condenado à morte dos principias maçónicos estavam relacionados quem fosse Maçon ou quem lhes desse abrigo e de uma forma ou de outra com os Templários. condenado às galeras quem os encobrissem.Apesar de intensas criticas suscitadas por essa afirmação, o certo é que ela parece ter influen- ciado a difusão de um novo certo é ela parece O padre jesuita Dr. José Ferrer Benimeli, historia-ter influênciado de un novo rito, u- da Maçonaria dor notavel, professor titular de história contem-escocesa, sobrecarregado de ocultismo, poranea da Universidade de Saragoça, descreve doutrinas esotéricas, simbolos e cerimoniais como motivo para essa encarniçada hostilidade cavalheirescos, que conhecemos hoje por Rito eclesiástica , o rápido desenvolvimento, divul-Escoces Antigo e Aceitado. gação e prestigio adquirido pela Maçonaria, que

contava já com importantes nomes da nobresa e No seu longo e famoso discurso em França, do clero e em "alguns casos mesmo de sobera-provavelmente a 26 de Dezembro de 1737, nos” em 1725, a recemtemente constituida Ramsay afirmava, para além de outras coisas Grande Loja tinha sobre 74 Lojas, 54 das quais que " a Maçonaria promove a união dos espiri- em Londres.tos e dos corações para melhora-los e assim, formar na sucessão dos tempos, uma universa- Essa espetacular evolução viria inevitavelmente lidade espiritual, em que sem interferir com os a atrair não só juridição os necessitados de deveres que estão na origem das diferenças, os realização espiritual, mas também os curiosos,

os ávidos de novas sensações, os carentes de afecto e companhia, os oportunistas, os Para isso trabalham os Maçons autenticos na intrujões, os fanáticos e até alguns revoluciona- presensa do livro da lei Sagrada de qualquer rios, que em muitos casos se conseguiram religião monoteista sobre a qual assenta o infiltrar na Maçonaria, utilizando-a e prej esquadro e o compasso. udicando-a seriamente como foi o caso de Giacomo Girolamo Casanova, de José Giusep- O livro da lei Sagrada tem significado simbólico, pe Balsamo mais conhecido por conde de uma vez que cabe a cada um sentir-se religiosa-Cagliostro ou do revolucionário Adam Weis- mente vinculado ou simplesmente comprometi-haupt fundador dos Iluminados da Baviera, ou do com os principios morais e éticos nele ainda de Gabriel Jogand-Pagés cujo pseudóni- representados. mo era Leo Taxil, editor de numerosa literatura antimaçónica e, mais recentemente, de Licio Apesar disso não se discutem assuntos religio-Gelli pseudovenerável e manipulador principal sos nem politicos. Desde as suas origens mais da tão tristemente famosa Loja Propaganda 2, à remotas, o Maçon acredita firmemente na qual pertenciam à data da sua dissolução em existência de Deus.1974 (esta lista de participantes foi divulgada pela Comissão Parlamenter italiana a 12 de Acredita também com igual firmeza, que Deus Julho de 1984) mais de 950 membros dentre representa uma luz Superior. eles 31 deputados, 17 magistrados, 6 embaixa-dores, 4 ministros, 2 senadores, 2 secretários Mas também existe a pseudomaçonaria, não da presidência da república e reconhecida universalmente também Silvio Berlusconi devido à sua desconformi-membro nr. 625, isto não dade com as velhas normas contando com os que maçónicas. entretanto faleceram o os que se escaparam antes da Suprimiu por completo toda derrocada final. e qualquer referência ou

i v o c a ç ã o a o G r a n d e Depois desta breve introduç- Arquitecto do Universo nas ão histórica, é tempo de suas lojas, a partir de 1877, regressar à pegunta O que é negando com isso a espiri-a Maçonaria ? tualidade como fundamento

de todo o trabalho maçóni-Para ensaiar uma definição co. coerente e precisa se é que isso seja possivel em tão Recentrada numa racionali-poucas linhas, terá que se ter dade intelectual subordina-em conta que, pouco mais de da a valores éticos especifi-50 anos após a primeira cos, essa promaçonaria publicação das chamadas tenta influir directamente na

soc iedade , i n te rv indo Constituições de Aderson, as politicamente. quais hoje como no passado Assim, existem provas de constituem o principio juridico que alguns desses nucleos em que se fundamenta a irregulares tenham actuado Maçonaria, uma boa parte da con factor determinante na Maçonaria francesa se separou da restante historia de varios paises, quer directamente quer comunidade maçónica devido a circunstâncias através de alguma forma de influênciahistóricas de caracter social, religioso e politico, passado a ser, por isso, uma espécie de Ao contrário a verdadeira Maçonaria, ocupa-se organização paramaçónica sem qualquer do individuo como factor directamente determi-legitimidade de origem. nante na quer atra vés nucleos inregulares

história de vários de algumaforma de unidade Assim, hoje existe a Maçonaria tradicional social, base espiritual, procurando estruturar o chamada regular, de influência anglo-xasónica, seu comportamento numa base espiritual, guardiã das antigas tradições expressas nas simbolizada pela crença num Princípio ou ser Constituições de 1723 e que agrupa cerca de superior, pela conciliação, pelo respeito pelos 90% de todos aqueles que son recoñecidos direitos humanos e pela paz. como maçons.

Para concretizar esse objecti vo a loja de Vigo Obedece aos Antigos limites, também conheci- pratica o Rito Escocês Antigo e Aceite, o qual, dos por landmarks e consequentemente aceita através de uma corrente doutrinária marcada-e existência de um Principio regulador, absoluto mente transcendente nos liga aquela verdadeira e infinito, isento de qualquer contaminação divindade que evocamos cada vez que abrimos teológica, a que chamamos Grande Arquitecto os nossos trabalhos rituais, para aprender a do Universo. trabalhar a pedra tosca da nossa personalidade,

Page 19: Revista Atlántica

As constitucións de Anderson publicaronse em 1723 em nome do então Grão Mestre Filipe, duque de Wharton, curiosamente a mesma personagem que fundou a maçonaria em Espanha.

O livro da lei Sagrada tem significado simbóli-co, uma vez que cabe a cada um sentir-se religiosamente vinculado ou simplesmente comprometido com os principios morais e éticos nele representados.

cimentará a todos, de certo modo, pelos laços da O pastor presbiteriano, James Anderson, ilustre virtude e da ciência".homem de letras, doutorado em teologia, foi o encarregado de selecionar, copilar e dar uma E tinha razão !. Pela primeira , vez, numa época moderna redacção a esses documentos de absolutismo e rigorosa separação acontecia góticos, com a colaboração do reverendo Jean- sentarem-se lado a lado em reuniões de Loja, Téophile Desaguiliers, professor de filisofia em membros da aristocracia ( principes, duques e Oxford, pastor anglicano e membro da prestigia- até imperadores) com a classe burguesa da Real Sociedade. (literatos, comerciantes, etc.) tratando-se

mutuamente por irmãos. Esse trabalho que viria a dar origem às moder-nas Constituições maçónicas e consequente- Nesse mesmo ano alguns paises reacionaram mente às linhas mestras da nossa instituição, foi contra a presença de lojas nos seus territórios, revisado por uma comisção de 14 maçons a 25 em parte devido a receios sobre o conteudo de Março de 1722, tendo sido aprovada com espiritual dos seus ensinamentos, em parte algumas emendas. devido à própria doutrina maçónica consubstan-

ciada na liberdade dos espiritos, das consciên-A sua publicação teve lugar em 1723 em nome cias e na ausência de constrangimentos religio-do então Grão Mestre Filipe, duque de Wharton, sos e racistas. curiosamente a mesma personagem que fundou a maçonaria em Espanha. No ano seguinte. precisamente a 28 de Abril de

1738, o papa Clemente Uma segunda edição, à XII, também alarmado qual iriam preceder com os principias de mui tas outras, fo i liberdade divulgados impressa com algumas pela Maçonaria, publica-alterações em 1738, va a bula" ln eminenti” um ano antes da morte que constituia a primeira d e D r . A d e r s o n . condenação e proibição também Andrés Miguel pe la Santa dessas Ramsay, cavaleiro de sociedades ... denomi-São Lazaro, baronete nadas “francomaçónicas da Escócia, persona- ".gem controversa no panorama maçónico de Muitas outras proibições então, doutorado por papais se iriam seguir, Oxford, deu cer ta sendo de destacar uma contribuição para a comunicação reguladora reforma e divulgação subscrita pelo secretário da Maçonaria, não sem de estado do Vaticano, ter visto recusada a sua Joseph, Cardeal Firrao a entrada na Grande Loja 14 de janeiro de 1739 de Londres, certamente que prometia a absolviç-devido a esas mesmas ão e total descrição a ideias reformistas. todos os denunciantes

da Francomaçonaria O cavaleiro Ramsey implantada em território afirmava, entre outras coisas, que determina- da Igreja, editando que seria condenado à morte dos principias maçónicos estavam relacionados quem fosse Maçon ou quem lhes desse abrigo e de uma forma ou de outra com os Templários. condenado às galeras quem os encobrissem.Apesar de intensas criticas suscitadas por essa afirmação, o certo é que ela parece ter influen- ciado a difusão de um novo certo é ela parece O padre jesuita Dr. José Ferrer Benimeli, historia-ter influênciado de un novo rito, u- da Maçonaria dor notavel, professor titular de história contem-escocesa, sobrecarregado de ocultismo, poranea da Universidade de Saragoça, descreve doutrinas esotéricas, simbolos e cerimoniais como motivo para essa encarniçada hostilidade cavalheirescos, que conhecemos hoje por Rito eclesiástica , o rápido desenvolvimento, divul-Escoces Antigo e Aceitado. gação e prestigio adquirido pela Maçonaria, que

contava já com importantes nomes da nobresa e No seu longo e famoso discurso em França, do clero e em "alguns casos mesmo de sobera-provavelmente a 26 de Dezembro de 1737, nos” em 1725, a recemtemente constituida Ramsay afirmava, para além de outras coisas Grande Loja tinha sobre 74 Lojas, 54 das quais que " a Maçonaria promove a união dos espiri- em Londres.tos e dos corações para melhora-los e assim, formar na sucessão dos tempos, uma universa- Essa espetacular evolução viria inevitavelmente lidade espiritual, em que sem interferir com os a atrair não só juridição os necessitados de deveres que estão na origem das diferenças, os realização espiritual, mas também os curiosos,

os ávidos de novas sensações, os carentes de afecto e companhia, os oportunistas, os Para isso trabalham os Maçons autenticos na intrujões, os fanáticos e até alguns revoluciona- presensa do livro da lei Sagrada de qualquer rios, que em muitos casos se conseguiram religião monoteista sobre a qual assenta o infiltrar na Maçonaria, utilizando-a e prej esquadro e o compasso. udicando-a seriamente como foi o caso de Giacomo Girolamo Casanova, de José Giusep- O livro da lei Sagrada tem significado simbólico, pe Balsamo mais conhecido por conde de uma vez que cabe a cada um sentir-se religiosa-Cagliostro ou do revolucionário Adam Weis- mente vinculado ou simplesmente comprometi-haupt fundador dos Iluminados da Baviera, ou do com os principios morais e éticos nele ainda de Gabriel Jogand-Pagés cujo pseudóni- representados. mo era Leo Taxil, editor de numerosa literatura antimaçónica e, mais recentemente, de Licio Apesar disso não se discutem assuntos religio-Gelli pseudovenerável e manipulador principal sos nem politicos. Desde as suas origens mais da tão tristemente famosa Loja Propaganda 2, à remotas, o Maçon acredita firmemente na qual pertenciam à data da sua dissolução em existência de Deus.1974 (esta lista de participantes foi divulgada pela Comissão Parlamenter italiana a 12 de Acredita também com igual firmeza, que Deus Julho de 1984) mais de 950 membros dentre representa uma luz Superior. eles 31 deputados, 17 magistrados, 6 embaixa-dores, 4 ministros, 2 senadores, 2 secretários Mas também existe a pseudomaçonaria, não da presidência da república e reconhecida universalmente também Silvio Berlusconi devido à sua desconformi-membro nr. 625, isto não dade com as velhas normas contando com os que maçónicas. entretanto faleceram o os que se escaparam antes da Suprimiu por completo toda derrocada final. e qualquer referência ou

i v o c a ç ã o a o G r a n d e Depois desta breve introduç- Arquitecto do Universo nas ão histórica, é tempo de suas lojas, a partir de 1877, regressar à pegunta O que é negando com isso a espiri-a Maçonaria ? tualidade como fundamento

de todo o trabalho maçóni-Para ensaiar uma definição co. coerente e precisa se é que isso seja possivel em tão Recentrada numa racionali-poucas linhas, terá que se ter dade intelectual subordina-em conta que, pouco mais de da a valores éticos especifi-50 anos após a primeira cos, essa promaçonaria publicação das chamadas tenta influir directamente na

soc iedade , i n te rv indo Constituições de Aderson, as politicamente. quais hoje como no passado Assim, existem provas de constituem o principio juridico que alguns desses nucleos em que se fundamenta a irregulares tenham actuado Maçonaria, uma boa parte da con factor determinante na Maçonaria francesa se separou da restante historia de varios paises, quer directamente quer comunidade maçónica devido a circunstâncias através de alguma forma de influênciahistóricas de caracter social, religioso e politico, passado a ser, por isso, uma espécie de Ao contrário a verdadeira Maçonaria, ocupa-se organização paramaçónica sem qualquer do individuo como factor directamente determi-legitimidade de origem. nante na quer atra vés nucleos inregulares

história de vários de algumaforma de unidade Assim, hoje existe a Maçonaria tradicional social, base espiritual, procurando estruturar o chamada regular, de influência anglo-xasónica, seu comportamento numa base espiritual, guardiã das antigas tradições expressas nas simbolizada pela crença num Princípio ou ser Constituições de 1723 e que agrupa cerca de superior, pela conciliação, pelo respeito pelos 90% de todos aqueles que son recoñecidos direitos humanos e pela paz. como maçons.

Para concretizar esse objecti vo a loja de Vigo Obedece aos Antigos limites, também conheci- pratica o Rito Escocês Antigo e Aceite, o qual, dos por landmarks e consequentemente aceita através de uma corrente doutrinária marcada-e existência de um Principio regulador, absoluto mente transcendente nos liga aquela verdadeira e infinito, isento de qualquer contaminação divindade que evocamos cada vez que abrimos teológica, a que chamamos Grande Arquitecto os nossos trabalhos rituais, para aprender a do Universo. trabalhar a pedra tosca da nossa personalidade,

Page 20: Revista Atlántica

desbastando persistentemente as arestas dos A régua permite medir com exactidão a linha vicios, das paixões, da indiferença e das demais recta sugerindo-nos a possibilidade de calcular imperfeições que turvam e escurecem o nosso as nossas energias para melhor observar o sêr. nosso mundo interior, para ordenar a vontade,

para esclarecer o discernimento e evitar todo o Pessoalmente tenho grande respeito pelos desvio do percurso previamente traçado.Irmãos non recoñecidos, a que chamamos inregulares, pois sei que praticam igualmente a Se o fio de prumo nos ajuda a orientar a percepç-fraternidade, que se esforçam também por ão e a régua, a correcta visão interior, o esquadro encontrar a perfeição, para além de praticarem indica-nos a rectidão dos nossos juizos. a filantropia com amor e dedicação.

Quando o nosso julgamento não corresponde ao No entanto não podem ser reconhecidos como angulo recto, isto é, se o angulo for excessiva-Maçons, mesmo que se sirvam de quase todos mente aberto ou fechado, a construção não os velhos simbolos que orientam os nossos poderá sair perfeita, exepto em casos de maior trabalhos. complexidade evolutiva, para a qual poucos de

nós estarão preparados. Para além do livro da lei Sagrada ainda temos o Delta luminoso que repre- O compasso é indispensavel para traçar senta a divindade e a sabedoria geometricamente figuras planas e divina. resolver os problemas com elas relacio-

nados.Do seu interior emana a luz, a inteligência e a visão total. Transmite-nos a necessidade de

condicionar a dimensão dos nossos Nós bucamos a luz para as nossas actos ao circulo traçado, procurando mentes, para os nossos espiritos e dentro dele a construção do nosso para as nossas obras. edifício interior.

Agora parece-me menos dificil Para além da luz das aparências que na ensaiar uma definição pessoal para a realidade é cegueira e trevas, está a pergunta -o que é a Maçonaria ?verdadeira luz que através do continuo processo iniciático procuramos absor- Um dos primeiros maçons sintetizava a ver para ir seguindo o caminho da resposta assim verdade, da virtude e com a , orientação divina, do progresso E a paternidade de Deus, a fraternidade interior. dos homens e a crença na existência

depois da morte.Cada um de nós possui em si a materia prima, isto é a pedra bruta Um outro definia-a como uma confraria q u e p r e t e n d e m o s de elevada moral unindo os trabalhar sem descanso. homens de bem de todos os

paises, de todas a linguas, de Da mesma forma que os todas as raças e de todos os nossos antepassados ideais politicos, apesar das operativos recorriam à opiniões divergentes que os ajuda de determinados dividam. instrumentos profissionais para construir as grandes catedrais e abadias, também para nós Pessoalmente sinto-a como uma Ordem Iniciáti-se torna imprescindivel a ajuda do fio de prumo, ca, isto é, como um movimento de realização do nivel, da régua, do escuadro e do compasso espiritual que tem a extraordinária capacidade de para bem executar o nosso trabalho. associar homens de coração puro, de elevada

moral e de enorme sentimento de solidariedade, O fio de prumo indica-nos a verticalidade que capazes de (através do exemplo e da influência permite levantar a construção de forma recta e individual) levar outros homens a extingir ódios, equilibrada, sugerindo-nos a superação dos diferenças discriminadoras e antagonismos! instintos primários.

Mas acima de tudo é uma Instituição, onde se O nivel, além de achar a verticalidade, estabele- estimula de forma esclarecida, a alargar os ce igualmente a linha horizontal. padrões culturais, a intuição e a sensibilidade

que irão tornar possivel a evolução da individuali-Se o fio de prumo simboliza o esforço para o dade de cada um de nós. auto-control, o nível representa a estabilidade, o equilibrio e a solidez dos comportamentos e Finalmente a Maçonaria é o que cada um sente emoções humanas. quando se une em fraternidade com todos os

maçons na cadeia de união universal.

Nós bucamos a luz para as nossas mentes, para os nossos espiritos e para as nossas obras.

La regla de los 12 puntos.

Esta Regla ha sido aceptada por la mayor parte de las Grandes Logias regulares del mundo y su aceptación y cumplimiento son exigidos para obtener el reconocimiento como obediencia regular por parte de la Gran Logia Unida de Inglaterra. Los doce puntos son los siguientes:

1. La Francmasonería es una Fraternidad iniciática, 7. Los Francmasones toman sus obligaciones sobre que tiene como fundamento tradicional la creencia un Volumen de la Ley Sagrada, con el fin de dar al en Dios, el Gran Arquitecto del Universo. juramento o promesa prestados sobre el mismo el

carácter solemne y sagrado indispensable para su 2. La Francmasonería se basa en los «Antiguos perennidad.Deberes» y en los «Landmarks» de la Fraternidad; especialmente en cuanto al absoluto respeto a las 8. Los Francmasones se reúnen, fuera del mundo tradiciones específicas de la Orden, esenciales para profano, en Logias donde deben estar siempre la regularidad de la Obediencia. presentes las Tres Grandes Luces de la Orden: un

libro de la ley Sagrada, una Escuadra y un Compás, 3. La Francmasonería es una Orden a la cual no para trabajar según el rito, con celo y asiduidad, pueden pertenecer más que los hombres libres y conforme a los principios y reglas prescritas por la respetables, que se comprometan a poner en Constitución, Estatutos y Reglamentos Generales práctica un ideal de Paz, Amor y Fraternidad. de la Obediencia.

4. La Francmasonería tiene como objetivo el 9. Los Francmasones no deben admitir en sus perfeccionamiento moral de sus miembros, así Logias más que hombres, de reputación perfecta, como el de la humanidad entera. personas de honor, leales y discretos dignos bajo

todo punto de vista de ser hermanos y aptos para 5. La Francmasonería impone a todos sus reconocer los límites del dominio del hombre y el miembros la práctica exacta y escrupulosa de los infinito poder del Eterno.rituales y simbolismos, como modo de acceso al Conocimiento por las vías espirituales e iniciáticas 10. Los Francmasones cultivan en sus Logias el que le son propias. amor a la patria, el sometimiento a las Leyes y el

respeto a las Autoridades constituidas, y 6. La Francmasonería impone a todos sus consideran el trabajo como el Deber primordial del miembros el respeto a las opiniones y creencias de ser humano y honrarlo en todas sus formas.cada uno. Prohíbe en su seno toda discusión o controversia política o religiosa. Así se constituye 11. Los Francmasones contribuyen, por el ejemplo en centro permanente de Unión Fraternal, donde activo de su sabio, viril y digno comportamiento, al reina una comprensión tolerante y una fructífera esplendor de la Orden, dentro del respeto al secreto armonía entre los hombres, los cuales, sin ella, masónico.hubieran permanecido extraños los unos de los otros. 12. Los francmasones se deben mutuamente ayuda

y protección fraternales, aun en caso de peligro de su propia vida. Practican el arte de conservar, en toda circunstancia, la calma y el equilibrio indispensables para una perfecta maestría de sí mismos.

Page 21: Revista Atlántica

desbastando persistentemente as arestas dos A régua permite medir com exactidão a linha vicios, das paixões, da indiferença e das demais recta sugerindo-nos a possibilidade de calcular imperfeições que turvam e escurecem o nosso as nossas energias para melhor observar o sêr. nosso mundo interior, para ordenar a vontade,

para esclarecer o discernimento e evitar todo o Pessoalmente tenho grande respeito pelos desvio do percurso previamente traçado.Irmãos non recoñecidos, a que chamamos inregulares, pois sei que praticam igualmente a Se o fio de prumo nos ajuda a orientar a percepç-fraternidade, que se esforçam também por ão e a régua, a correcta visão interior, o esquadro encontrar a perfeição, para além de praticarem indica-nos a rectidão dos nossos juizos. a filantropia com amor e dedicação.

Quando o nosso julgamento não corresponde ao No entanto não podem ser reconhecidos como angulo recto, isto é, se o angulo for excessiva-Maçons, mesmo que se sirvam de quase todos mente aberto ou fechado, a construção não os velhos simbolos que orientam os nossos poderá sair perfeita, exepto em casos de maior trabalhos. complexidade evolutiva, para a qual poucos de

nós estarão preparados. Para além do livro da lei Sagrada ainda temos o Delta luminoso que repre- O compasso é indispensavel para traçar senta a divindade e a sabedoria geometricamente figuras planas e divina. resolver os problemas com elas relacio-

nados.Do seu interior emana a luz, a inteligência e a visão total. Transmite-nos a necessidade de

condicionar a dimensão dos nossos Nós bucamos a luz para as nossas actos ao circulo traçado, procurando mentes, para os nossos espiritos e dentro dele a construção do nosso para as nossas obras. edifício interior.

Agora parece-me menos dificil Para além da luz das aparências que na ensaiar uma definição pessoal para a realidade é cegueira e trevas, está a pergunta -o que é a Maçonaria ?verdadeira luz que através do continuo processo iniciático procuramos absor- Um dos primeiros maçons sintetizava a ver para ir seguindo o caminho da resposta assim verdade, da virtude e com a , orientação divina, do progresso E a paternidade de Deus, a fraternidade interior. dos homens e a crença na existência

depois da morte.Cada um de nós possui em si a materia prima, isto é a pedra bruta Um outro definia-a como uma confraria q u e p r e t e n d e m o s de elevada moral unindo os trabalhar sem descanso. homens de bem de todos os

paises, de todas a linguas, de Da mesma forma que os todas as raças e de todos os nossos antepassados ideais politicos, apesar das operativos recorriam à opiniões divergentes que os ajuda de determinados dividam. instrumentos profissionais para construir as grandes catedrais e abadias, também para nós Pessoalmente sinto-a como uma Ordem Iniciáti-se torna imprescindivel a ajuda do fio de prumo, ca, isto é, como um movimento de realização do nivel, da régua, do escuadro e do compasso espiritual que tem a extraordinária capacidade de para bem executar o nosso trabalho. associar homens de coração puro, de elevada

moral e de enorme sentimento de solidariedade, O fio de prumo indica-nos a verticalidade que capazes de (através do exemplo e da influência permite levantar a construção de forma recta e individual) levar outros homens a extingir ódios, equilibrada, sugerindo-nos a superação dos diferenças discriminadoras e antagonismos! instintos primários.

Mas acima de tudo é uma Instituição, onde se O nivel, além de achar a verticalidade, estabele- estimula de forma esclarecida, a alargar os ce igualmente a linha horizontal. padrões culturais, a intuição e a sensibilidade

que irão tornar possivel a evolução da individuali-Se o fio de prumo simboliza o esforço para o dade de cada um de nós. auto-control, o nível representa a estabilidade, o equilibrio e a solidez dos comportamentos e Finalmente a Maçonaria é o que cada um sente emoções humanas. quando se une em fraternidade com todos os

maçons na cadeia de união universal.

Nós bucamos a luz para as nossas mentes, para os nossos espiritos e para as nossas obras.

La regla de los 12 puntos.

Esta Regla ha sido aceptada por la mayor parte de las Grandes Logias regulares del mundo y su aceptación y cumplimiento son exigidos para obtener el reconocimiento como obediencia regular por parte de la Gran Logia Unida de Inglaterra. Los doce puntos son los siguientes:

1. La Francmasonería es una Fraternidad iniciática, 7. Los Francmasones toman sus obligaciones sobre que tiene como fundamento tradicional la creencia un Volumen de la Ley Sagrada, con el fin de dar al en Dios, el Gran Arquitecto del Universo. juramento o promesa prestados sobre el mismo el

carácter solemne y sagrado indispensable para su 2. La Francmasonería se basa en los «Antiguos perennidad.Deberes» y en los «Landmarks» de la Fraternidad; especialmente en cuanto al absoluto respeto a las 8. Los Francmasones se reúnen, fuera del mundo tradiciones específicas de la Orden, esenciales para profano, en Logias donde deben estar siempre la regularidad de la Obediencia. presentes las Tres Grandes Luces de la Orden: un

libro de la ley Sagrada, una Escuadra y un Compás, 3. La Francmasonería es una Orden a la cual no para trabajar según el rito, con celo y asiduidad, pueden pertenecer más que los hombres libres y conforme a los principios y reglas prescritas por la respetables, que se comprometan a poner en Constitución, Estatutos y Reglamentos Generales práctica un ideal de Paz, Amor y Fraternidad. de la Obediencia.

4. La Francmasonería tiene como objetivo el 9. Los Francmasones no deben admitir en sus perfeccionamiento moral de sus miembros, así Logias más que hombres, de reputación perfecta, como el de la humanidad entera. personas de honor, leales y discretos dignos bajo

todo punto de vista de ser hermanos y aptos para 5. La Francmasonería impone a todos sus reconocer los límites del dominio del hombre y el miembros la práctica exacta y escrupulosa de los infinito poder del Eterno.rituales y simbolismos, como modo de acceso al Conocimiento por las vías espirituales e iniciáticas 10. Los Francmasones cultivan en sus Logias el que le son propias. amor a la patria, el sometimiento a las Leyes y el

respeto a las Autoridades constituidas, y 6. La Francmasonería impone a todos sus consideran el trabajo como el Deber primordial del miembros el respeto a las opiniones y creencias de ser humano y honrarlo en todas sus formas.cada uno. Prohíbe en su seno toda discusión o controversia política o religiosa. Así se constituye 11. Los Francmasones contribuyen, por el ejemplo en centro permanente de Unión Fraternal, donde activo de su sabio, viril y digno comportamiento, al reina una comprensión tolerante y una fructífera esplendor de la Orden, dentro del respeto al secreto armonía entre los hombres, los cuales, sin ella, masónico.hubieran permanecido extraños los unos de los otros. 12. Los francmasones se deben mutuamente ayuda

y protección fraternales, aun en caso de peligro de su propia vida. Practican el arte de conservar, en toda circunstancia, la calma y el equilibrio indispensables para una perfecta maestría de sí mismos.

Page 22: Revista Atlántica

I. Venera al Gran Arquitecto del Universo. muerte su amigo. Piensa en darle buenos principios tanto como bellas maneras,

II. El verdadero culto que se da al Gran incúlcale rectitud esclarecida y honestidad Arquitecto consiste, principalmente, en las sin tacha.buenas obras.

XVI. Si te avergüenzas de tu destino, tienes III. Ten siempre tu alma en un estado puro, orgullo; piensa que aquel ni te honra ni te para aparecer dignamente delante de tu degrada; el modo con que cumplas te hará conciencia. uno u otro.

IV. Ama a tu prójimo como a ti mismo. XVII. Lee y aprovecha, ve e imita, reflexiona y trabaja, ocúpate siempre en el bien de tus

V. Haz bien por amor al mismo bien. hermanos y trabajarás para ti mismo.

VI. Estima a los buenos, ama a los débiles, XVIII. Conténtate de todo, por todo y con todo huye de los malos, pero no odies a nadie. lo que no puedas mejorar con tu esfuerzo.

Pero cuando te sientas capaz de hacerlo, pon VII. No lisonjees exageradamente a tu todas tus facultades en la tarea.hermano pero reconoce sus aciertos. Acepta su reconocimiento con modestia, XIX. No juzgues ligeramente las acciones de como un aliciente. los hombres; no reproches y antes procura

sondear bien los corazones para apreciar sus VIII. Escucha siempre la voz de tu concien- obras.cia.

XX. Se entre los profanos libre sin licencia, IX . Practica la caridad. grande sin orgullo, humilde sin bajezas; y

entre los hermanos, firme sin ser tenaz, X. Respeta al viajero nacional o extranjero; severo sin ser inflexible y sumiso sin ser ayúdale: su persona es sagrada para ti. servil.

XI. Evita las querellas, prevé los insultos, XXI. Habla moderadamente con los grandes, deja que la razón sea tu guía. prudentemente con tus iguales, sinceramen-

te con tus amigos, dulcemente con los niños y XII. No seas ligero en airarte, porque la ira eternamente con los pobres.reposa en el seno del necio.

XXII. Justo y valeroso, defenderás al oprimi-XIII. Detesta la avaricia, pero administra do y protegerás al inocente; sin reparar en los tus bienes materiales con cuidado, para servicios que prestares.que a tu vejez sustenten tus necesidades, protejan a tu familia y beneficien a tus XXIII. Exacto apreciador de los hombres y de Hermanos en desgracia. las cosas, no atenderás más que al mérito

personal, sean cuales fueren el rango, el XIV. Sigue la senda del honor y de la estado y la fortuna.justicia.

XXIV. El día en que estas máximas se XV. Si tienes un hijo, regocíjate; pero sé generalicen, la especie humana será feliz y la consciente del depósito que se te confía. Francmasonería habrá terminado su tarea y Haz que hasta los diez años te obedezca, cantado su triunfo regenerador. hasta los veinte te ame y hasta la muerte te . respete. Hasta los diez años se su maes-tro, hasta los veinte su padre y hasta la

Código Moral Masónico.

l Código moral masónico, son un conjunto de normas de comportamiento ético, moral y social, que manifiestan seguir las distintas corrientes y ritos de la Francmasonería. Su origen se remonta al año 1717, cuando se produjo la primera reorganización de logias masónicas de que se tiene noticia, e

creándose en aquel momento la Gran Logia de Londres y Westminster, que con el paso de los años confor-maría la Gran Logia Unida de Inglaterra.

Este Código moral, fue definitivamente aprobado por el Convento de Lausana (Suiza), desarrollado entre el 6 y el 22 de septiembre de 1875. Para la elaboración de los trabajos, además de la propia Suiza, se comprometieron los cuerpos masónicos de Gales (Inglaterra), Bélgica, Escocia, Francia, Italia, Perú, Portugal, Grecia, Hungría y Cuba.

Sin embargo Grecia y Escocia se retiraron antes de tiempo, y el documento final fue firmado por los nueve Supremos Consejos que habían permanecido repre-sentados.

Page 23: Revista Atlántica

I. Venera al Gran Arquitecto del Universo. muerte su amigo. Piensa en darle buenos principios tanto como bellas maneras,

II. El verdadero culto que se da al Gran incúlcale rectitud esclarecida y honestidad Arquitecto consiste, principalmente, en las sin tacha.buenas obras.

XVI. Si te avergüenzas de tu destino, tienes III. Ten siempre tu alma en un estado puro, orgullo; piensa que aquel ni te honra ni te para aparecer dignamente delante de tu degrada; el modo con que cumplas te hará conciencia. uno u otro.

IV. Ama a tu prójimo como a ti mismo. XVII. Lee y aprovecha, ve e imita, reflexiona y trabaja, ocúpate siempre en el bien de tus

V. Haz bien por amor al mismo bien. hermanos y trabajarás para ti mismo.

VI. Estima a los buenos, ama a los débiles, XVIII. Conténtate de todo, por todo y con todo huye de los malos, pero no odies a nadie. lo que no puedas mejorar con tu esfuerzo.

Pero cuando te sientas capaz de hacerlo, pon VII. No lisonjees exageradamente a tu todas tus facultades en la tarea.hermano pero reconoce sus aciertos. Acepta su reconocimiento con modestia, XIX. No juzgues ligeramente las acciones de como un aliciente. los hombres; no reproches y antes procura

sondear bien los corazones para apreciar sus VIII. Escucha siempre la voz de tu concien- obras.cia.

XX. Se entre los profanos libre sin licencia, IX . Practica la caridad. grande sin orgullo, humilde sin bajezas; y

entre los hermanos, firme sin ser tenaz, X. Respeta al viajero nacional o extranjero; severo sin ser inflexible y sumiso sin ser ayúdale: su persona es sagrada para ti. servil.

XI. Evita las querellas, prevé los insultos, XXI. Habla moderadamente con los grandes, deja que la razón sea tu guía. prudentemente con tus iguales, sinceramen-

te con tus amigos, dulcemente con los niños y XII. No seas ligero en airarte, porque la ira eternamente con los pobres.reposa en el seno del necio.

XXII. Justo y valeroso, defenderás al oprimi-XIII. Detesta la avaricia, pero administra do y protegerás al inocente; sin reparar en los tus bienes materiales con cuidado, para servicios que prestares.que a tu vejez sustenten tus necesidades, protejan a tu familia y beneficien a tus XXIII. Exacto apreciador de los hombres y de Hermanos en desgracia. las cosas, no atenderás más que al mérito

personal, sean cuales fueren el rango, el XIV. Sigue la senda del honor y de la estado y la fortuna.justicia.

XXIV. El día en que estas máximas se XV. Si tienes un hijo, regocíjate; pero sé generalicen, la especie humana será feliz y la consciente del depósito que se te confía. Francmasonería habrá terminado su tarea y Haz que hasta los diez años te obedezca, cantado su triunfo regenerador. hasta los veinte te ame y hasta la muerte te . respete. Hasta los diez años se su maes-tro, hasta los veinte su padre y hasta la

Código Moral Masónico.

l Código moral masónico, son un conjunto de normas de comportamiento ético, moral y social, que manifiestan seguir las distintas corrientes y ritos de la Francmasonería. Su origen se remonta al año 1717, cuando se produjo la primera reorganización de logias masónicas de que se tiene noticia, e

creándose en aquel momento la Gran Logia de Londres y Westminster, que con el paso de los años confor-maría la Gran Logia Unida de Inglaterra.

Este Código moral, fue definitivamente aprobado por el Convento de Lausana (Suiza), desarrollado entre el 6 y el 22 de septiembre de 1875. Para la elaboración de los trabajos, además de la propia Suiza, se comprometieron los cuerpos masónicos de Gales (Inglaterra), Bélgica, Escocia, Francia, Italia, Perú, Portugal, Grecia, Hungría y Cuba.

Sin embargo Grecia y Escocia se retiraron antes de tiempo, y el documento final fue firmado por los nueve Supremos Consejos que habían permanecido repre-sentados.