REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis...
Transcript of REVISIÓN DEL ESTUDIO DE UBICACIÓN DE LA ESTACIÓN DE … · aerosois. Os metais pesados máis...
ESTUDO DOS NIVEIS DE ARSÉNICO, CADMIO,
CHUMBO, NÍQUEL, VANADIO E SELENIO EN
AEROSOIS ATMOSFÉRICOS (PM10) DE GALICIA
Proxecto Financiado con Fondos FEDER
Este estudo foi encargado pola Subdirección Xeral de Investigación, Cambio Climático e Información Ambiental da Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas (Xunta de Galicia) e
elaborado polo grupo de investigación Química Analítica Aplicada (QANAP) no Instituto Universitario de Medio Ambiente (Universidade da Coruña).
Asistencia Técnica: REALIZACIÓN DUN ESTUDO DE AVALIACIÓN DOS PARÁMETROS QUE SE
INDICAN NA CUARTA DIRECTIVA DE CALIDADE DO AIRE E AVALIACIÓN DE CHUMBO NO AIRE NAS ESTACIÓNS DA REDE URBANA DE GALICIA
Asistencia técnica: ESTUDO DE INTERCALIBRACIÓNS DE EQUIPOS DE PARTÍCULAS DA REDE DE
CALIDADE DO AIRE DE GALICIA
Asistencia técnica: REALIZACIÓN DUN ESTUDO DOS NIVEIS DE ARSÉNICO, CADMIO, NÍQUEL, CHUMBO E BENZO(A)PIRENO (RD 1073/2002 E RD 812/2007) ASOCIADOS Á MATERIA
PARTICULADA ATMOSFÉRICA EN PONTEVEDRA, VIGO, OURENSE E A CORUÑA
Coordinador do grupo QANAP: Dr. Darío Prada Rodríguez Directora do Departamento de Química Analítica: Dra. Soledad Muniategui Lorenzo
2010
ÍNDICE
1. INTRODUCCIÓN ________________________________________________________ 1
2. CONTEXTO LEGAL _____________________________________________________ 3
3. OBXECTIVO ___________________________________________________________ 5
4. METODOLOXÍA _________________________________________________________ 6
4.1. Toma de mostras ____________________________________________________ 6
4.2. Tratamento das mostras _____________________________________________ 12
4.3. Análise de As, Cd, Pb, Ni, V e Se ______________________________________ 13
4.4. Cálculo da incerteza do método de análise de metais pesados _____________ 14
5. RESULTADOS _________________________________________________________ 16
5.1. A Coruña _________________________________________________________ 16
5.2. Santiago de Compostela ____________________________________________ 21
5.3. Lugo _____________________________________________________________ 24
5.4. Ferrol ____________________________________________________________ 27
5.5. Vigo ______________________________________________________________ 29
5.6. Pontevedra ________________________________________________________ 32
5.7. Cospeito __________________________________________________________ 34
5.8. Ourense __________________________________________________________ 41
5.9. Distribución espacial do Ni, Pb, V, Cd, Se e As __________________________ 49
6. CONCLUSIÓNS ________________________________________________________ 52
7. BIBLIOGRAFÍA ________________________________________________________ 53
ANEXO _________________________________________________________________ 55
1
1. INTRODUCCIÓN
Os metais pesados poden provocar efectos adversos no medio ambiente e na saúde
humana debido á súa biodispoñibilidade e toxicidade en varios compartimentos ambientais.
Concretamente, nos últimos anos prestóuselles especial atención ao chumbo e ao cadmio
xa que están recoñecidos como contaminantes prioritarios dentro de varios programas e
convencións internacionais destinadas á redución da exposición humana á contaminación
ambiental. Estes elementos son emitidos á atmosfera principalmente a partir de fontes
antropoxénicas e naturais. As fontes antropoxénicas maioritarias inclúen:
a produción de enerxía e outros produtos industriais
a incineración de residuos
varios usos dos metais
Existen catro grupos de parámetros principais que afectan aos factores de emisión dos
metais traza á atmosfera:
a contaminación das materias primas por metais traza
as propiedades físico-químicas dos metais traza que afectan ao seu comportamento
durante os procesos industriais
a tecnoloxía dos procesos industriais
o tipo e a eficiencia dos equipos de control
No VI Programa de Acción da Comunidade Europea en Materia de Medio Ambiente ponse
de manifesto a existencia de baixos niveis da calidade do aire debido á presenza de
partículas de po, entre outros contaminantes. Estes problemas ocorren con maior frecuencia
e intensidade nos núcleos urbanos debido á concentración de fontes de contaminación
(climatización de edificios, tráfico e industrias), así como condicións climáticas e xeográficas
específicas. Estes problemas de contaminación afectan á saúde da poboación cada ano e
obrigan a tomar medidas específicas ao respecto. O obxectivo que se formula neste sentido
é o alcance de niveis de calidade do aire que non produzan riscos inaceptables para a
saúde das persoas e o medio ambiente. Para isto, é necesario o cumprimento das
normativas, a vixilancia e o control da contaminación e o establecemento de medidas para a
súa redución. A Comisión Europea considera responsabilidade das autoridades rexionais e
locais pertinentes tomar as medidas necesarias para reducir as emisións.
2
Nos últimos anos, varios metais e compostos metálicos identificáronse como contaminantes
do aire e púxose en vigor a lexislación reguladora co fin de limitar a súa emisión á
atmosfera.
Os metais que aparecen na atmosfera, na inmensa maioría, teñen como orixe as actividades
humanas. Aparecen a nivel illado ou xunto con outros produtos, como o po, formando
aerosois. Os metais pesados máis comúns desde o punto de vista da contaminación
atmosférica son os seguintes: chumbo (Pb), arsénico (As), cadmio (Cd), berilio (Be), cinc
(Zn), torio (Th), vanadio (V), mercurio (Hg), níquel (Ni) e cromo (Cr).
Os procesos industriais, o transporte e a combustión son as principais fontes de metais no
aire. As concentracións elevadas de chumbo poden inducir severos efectos neurolóxicos á
poboación exposta e especialmente aos nenos. A principal fonte de emisión de chumbo na
atmosfera durante moitos anos foi o uso de gasolina con chumbo no vehículos. Aínda que o
contido de chumbo foi regulado nestes combustibles, as fontes industriais asumiron unha
gran importancia na emisión deste contaminante. Os compostos de arsénico, cadmio e
níquel son susceptibles de inducir efectos carcinoxénicos nos humanos por inhalación. O
arsénico, que está presente na atmosfera tanto na fase gasosa como na fase particulada, é
unha toxina ambiental carcinoxénica, atópase principalmente debido ás actividades
humanas como a minería, a operación de unidades industriais e o emprego de combustibles
fósiles. Os compostos de Cd e Ni proceden principalmente dos procesos de combustión de
carbón e fuel-oil, a industria metalúrxica e o tráfico rodado. Os compostos de V e
principalmente o pentaóxido de vanadio están relacionados con efectos sobre a saúde do
tracto respiratorio nas persoas. A gran maioría das emisións antropoxénicas do V á
atmosfera resultan da combustión de petróleo crú ou residual.
3
2. CONTEXTO LEGAL
Dos niveis de inmisión, concentracións no aire, dos metais pesados na materia particulada,
están suxeitos á regulación normativa o Pb, As, Cd e Ni (Real Decreto 102/2011). Esta
normativa foi elaborada atendendo às recomendacións da Organización Mundial da Saúde
(OMS) co principal obxectivo de coñecer os niveis dos compostos especialmente nocivos no
aire e de estimular ao emprego da mellor tecnoloxía dispoñible para minimizar as emisións.
Este novo Real Decreto incorpora a Directiva 2008/50 e o Real Decreto 812/2007. Aínda
que as mostras foron recollidas en anos anteriores ao novo Real Decreto, como os valores
límite ou obxectivo son os mesmos, decidiuse facer referencia a este novo Real Decreto que
derroga a lexislación anterior.
O artigo 3 deste real decreto indica que as comunidades autónomas adoptarán as medidas
necesarias para garantir que as concentracións dos contaminantes regulados non superen
os obxectivos de calidade do aire e que se presentan nas táboas I e II.
Táboa I. Valor límite de chumbo referido ao contido total de PM10 segundo o RD 102/2011
g/m3 Valor límite Concentración Umbral inferior
Umbral superior
Pb Media anual 0,5 g/m3 0,25 g/m3 0,35 g/m3
Táboa II. Valores obxectivo para As, Cd e Ni referido ao contido total de PM10 segundo o RD 102/2011
Valor obxectivo
Concentración Umbral inferior
Umbral superior
As Media anual 6 ng/m3 2,4 3,6
Cd Media anual 5 ng/m3 2 3
Ni Media anual 20 ng/m3 10 14
Polo tanto, tal e como se indica neste real decreto, as comunidades autónomas avaliarán a
calidade do aire polo seu contido en chumbo, arsénico, cadmio e níquel asociados a PM10
nos seus respectivos territorios. Para isto deberán medir obrigatoriamente a calidade do aire
en lugares fixos, nas zonas e aglomeracións onde os niveis se sitúen entre os umbrais de
avaliación inferior e superior e cando superen o nivel de avaliación superior establecido.
4
Segundo a lexislación vixente as comunidades autónomas e as cidades tomarán medidas
para garantir unha calidade mínima do aire, de tal forma que cando se superen
determinados límites se poderán paralizar ou crear limitacións a certas actividades
contaminantes, como o tráfico de automóbiles ou as emisións de diversas industrias. Por
iso, a necesidade deste estudo dos niveis de metais pesados nas principais cidades
galegas. Ademais, e como complemento da asistencia técnica realizada previamente que
incluía o desprazamento da unidade móbil de calidade do aire do IUMA a diferentes zonas
da provincia de Lugo (ESTUDO DE INTERCALIBRACIÓNS DE EQUIPOS DE PARTÍCULAS
DA REDE DE CALIDADE DO AIRE DE GALICIA), inclúense os datos das concentracións de
metais pesados nas mostras de PM10 recollidas na Terra Chá, concretamente no concello
de Cospeito, así como os das mostras de PM10 e PM2,5 recollidas na cidade de Ourense
durante un ensaio cun captador gravimétrico cedido pola empresa J. Aguirre.
5
3. OBXECTIVO
Debido ao deber de informar sobre as concentracións de arsénico, cadmio, chumbo, níquel
e benzo(a)pireno ao Ministerio de Medio Ambiente, a Subdirección Xeral de Investigación,
Cambio Climático e Información Ambiental encargoulle ao Grupo de Investigación de
Química Analítica Aplicada (QANAP) que desenvolve as súas actividades no Departamento
de Química Analítica e no Instituto Universitario de Medio Ambiente (IUMA) da Universidade
da Coruña, a realización das asistencias técnicas: REALIZACIÓN DUN ESTUDO DE
AVALIACIÓN DOS PARÁMETROS QUE SE INDICAN NA CUARTA DIRECTIVA DE
CALIDADE DO AIRE E AVALIACIÓN DE CHUMBO NO AIRE NAS ESTACIÓNS DA REDE
URBANA DE GALICIA e REALIZACIÓN DUN ESTUDO DOS NIVEIS DE ARSÉNICO,
CADMIO, NÍQUEL, CHUMBO E BENZO(A)PIRENO (RD 1073/2002 E RD 812/2007)
ASOCIADOS Á MATERIA PARTICULADA ATMOSFÉRICA EN PONTEVEDRA, VIGO,
OURENSE E A CORUÑA. Incluíronse tamén o selenio e o vanadio por ser trazadores, xunto
cos outros elementos, de certas fontes.
O estudo realizouse en toda Galicia aproveitando as mostras de PM10 recollidas para as
outras dúas asistencias técnicas tituladas: REALIZACIÓN DUN ESTUDO DE
INTERCALIBRACIÓNS DE EQUIPOS DE PARTÍCULAS DA REDE DE CALIDADE DO
AIRE DE GALICIA, EN ESTACIÓNS URBANAS DE CONTROL DA CALIDADE DO AIRE
SITUADOS NA ZONA NORTE DE GALICIA e REALIZACIÓN DUN ESTUDO DE
INTERCALIBRACIÓNS DE EQUIPOS DE PARTÍCULAS DA REDE DE CALIDADE DO
AIRE DE GALICIA, SITUADAS NA ZONA SUR/EIXO ATLÁNTICO DE GALICIA, as mostras
recollidas durante a avaliación da calidade do aire na Terra Chá (concretamente na Feira do
Monte, Cospeito, Lugo) (desde febreiro a maio de 2009) e un pequeno estudo realizado na
estación urbana de Ourense cun equipo prestado pola empresa J. Aguirre durante os meses
de febreiro e marzo de 2009. Na solicitude das Asistencias Técnicas anteriores non estaba
incluída a zona da Terra Chá pero o grupo QANAP-IUMA considerou importante a súa
inclusión como complemento dunha zona rural.
Sempre que foi posible, propúxose conseguir o obxectivo de calidade dos datos establecido
no Real Decreto 812/2007 (Anexo IV) (actualmente Anexos V e VI do Real Decreto
102/2011) que para medicións indicativas (como é este caso, xa que se trata dunha
avaliación preliminar), a cobertura mínima temporal será do 14% dos datos (51 mostras ao
longo dun ano) aínda que podería ser menor pero nunca inferior ao 6% (22 mostras ao
longo dun ano).
6
4. METODOLOXÍA
Segundo o que dispón o Real Decreto 102/2011, as concentracións de arsénico, cadmio,
níquel e chumbo hai que referilas ao contido total na fracción da materia particulada PM10
(as partículas que pasan a través dun cabezal de tamaño selectivo, definido na Norma UNE-
EN 12341, para un diámetro aerodinámico de 10µm, cunha eficiencia de corte do 50%).
4.1. Toma de mostras
O Grupo QANAP-IUMA da Universidade da Coruña xunto co persoal que designou a
Subdirección Xeral de Investigación, Cambio Climático e Información Ambiental, instalou
dous equipos gravimétricos Digitel DHA-80 nas estacións da rede de calidade do aire da
Xunta de Galicia situadas na Coruña e Santiago de Compostela (figuras 1 e 2,
respectivamente) durante os meses de xuño e xullo de 2008 e posteriormente en Lugo e
Ferrol (figuras 3 e 4, respectivamente) durante os meses de xullo, agosto e setembro para
cubrir o período cálido (primavera e verán). No mes de outubro comezouse de novo a
mostraxe correspondente ao período frío (outono e inverno) na Coruña e Santiago de
Compostela ata novembro e despois un dos equipos trasladouse a Lugo durante novembro,
decembro e xaneiro, e o outro como se lle detectou unha avaría, ata finais de xaneiro non
puido instalarse de novo en Ferrol, e realizouse a mostraxe dende esa data e durante
febreiro e marzo de 2009.
Durante o ano 2010 segundo a Asistencia Técnica REALIZACIÓN DUN ESTUDO DOS
NIVEIS DE ARSÉNICO, CADMIO, NÍQUEL, CHUMBO E BENZO(A)PIRENO (RD 1073/2002
E RD 812/2007) ASOCIADOS Á MATERIA PARTICULADA ATMOSFÉRICA EN
PONTEVEDRA, VIGO, OURENSE E A CORUÑA, encargada pola Subdirección Xeral de
Investigación, Cambio Climático e Información Ambiental, instalouse un captador MCV con
cabezal PM10, propiedade da Xunta de Galicia (adquirido no ano 2009), para realizar de
novo a intercomparación do monitor automático de PM10 (Environment MP101 baseado na
atenuación da radiación ) co equipo gravimétrico e dispoñer novamente de mostras de
PM10 para avaliar o contido de metais e benzo(a)pireno. Neste caso, a mostraxe realizouse
dende o 26 maio ata o 29 de decembro en días alternos, xa que este equipo non dispón de
cambiador automático de filtros o que fai necesario ir a colocalos e recollelos). Os resultados
foron adiantados en formato Excel e en breve enviarase o informe correspondente.
7
Figura 1. Captador gravimétrico na Coruña (Delegación da Consellería de Sanidade) (no ano 2008)
Figura 2. Captador gravimétrico en Santiago de Compostela (San Caetano)
En Lugo, como se pode observar na figura 3, durante o período cálido o captador
gravimétrico colocouse enriba da cabina (3A) pero para o período frío, por motivos de
seguridade e espazo dispoñible decidiuse colocar ao lado da cabina, dentro do recinto de
seguridade como se amosa na fotografía da dereita (3B).
8
Figura 3. Captador gravimétrico en Lugo (Fingoi) (A: período cálido, B: período frío)
Figura 4. Captador gravimétrico en Ferrol (Parque Raíña Sofía)
Para a mostraxe na zona Sur de Galicia, o Grupo de investigación Química Analítica
Aplicada-Instituto Universitario de Medio Ambiente da Universidade da Coruña xunto co
persoal que designou a Subdirección Xeral de Investigación, Cambio Climático e
Información Ambiental instalou un captador gravimétrico Digitel DHA-80 nas estacións da
rede de calidade do aire da Xunta de Galicia situadas en Vigo: Coia (figura 5) durante os
A B
9
meses de maio, xuño e xullo de 2009 e posteriormente en Pontevedra: Mollabao (figura 6)
durante os meses de xullo, agosto e setembro para cubrir o período cálido (primavera e
verán). No mes de setembro comezouse de novo a mostraxe correspondente ao período frío
en Vigo ata finais de outubro e despois o equipo trasladouse a Pontevedra durante
novembro e decembro de 2009 e xaneiro de 2010.
Figura 5. Captador gravimétrico en Coia (Vigo) xusto cando había festas (06/07/2009)
Figura 6. Captador gravimétrico en Mollabao (Pontevedra)
10
De febreiro a maio de 2009 a unidade móbil de calidade do aire do IUMA instalouse por
encargo da Subdirección Xeral de Investigación, Cambio Climático e Información Ambiental
no CPI Virxe do Monte en Cospeito para facer unha avaliación preliminar da calidade do aire
nunha zona rural. Gran parte do territorio municipal pertence á reserva da biosfera Terras do
Miño, declarada pola UNESCO no ano 2002, por ser lugar de importancia comunitaria (LIC)
Parga-Ladra-Támoga por formar parte da Rede Natura 2000. Na figura 7 preséntase o
contorno do lugar de mostraxe mentres que na figura 8 amósase o lugar de instalación da
unidade móbil.
Figura 7. Descrición do lugar de mostraxe en Cospeito (Feira do Monte)
CPI Virxe do Monte
Lagoa de Cospeito (Lugar de Importancia
Comunitaria_Rede Natura 2000_ Parga-
Ladra-Támoga)
Planta de tratamento de residuos agrícolas,
alimentarios, etc (problemas de cheiros)
CPI Virxe do Monte
FEIRA DO MONTE
(COSPEITO)
11
Figura 8. Situación da unidade móbil de calidade do aire no CPI Virxe do Monte (Feira do Monte, Cospeito, Lugo)
Aproveitando esta avaliación decidiuse realizar unha campaña de mostraxe de PM10
segundo o método gravimétrico para realizar a intercomparación do equipo automático co de
referencia (gravimétrico) e ademais dispoñer así de mostras para futuras análises. As
mostras foron recollidas con captador Digitel DHA-80 que está instalado na propia unidade
móbil. A retirada das mostras é realizada por persoal especialista do Grupo QANAP-Instituto
Universitario de Medio Ambiente cada semana ou quince días aproveitando as visitas á
unidade móbil para comprobar o correcto funcionamento dos equipos e realizar as tarefas
de mantemento e comprobacións.
Tanto cos captadores Digitel DHA-80 como co captador MCV o caudal de aspiración durante
a mostraxe foi de 30 m3/h. O funcionamento do equipo é o seguinte: o aire penetra polo
cabezal de corte (PM10) por efecto da aspiración dunha bomba e atravesa o filtro para ser
finalmente expulsado polo extremo oposto do equipo. As partículas de diámetro
seleccionado son retidas sobre o filtro. No caso dos captadores Digitel DHA-80 contan cun
sensor para a medida do caudal de aspiración e un programador para o control do tempo de
mostraxe. Ademais, dispón dun cambiador automático de filtros cunha autonomía para 15
filtros.
O tempo de mostraxe é de 24 horas, desde as 0 ata as 24 horas (UTC), obténdose mostras
diarias incluso en domingos e festivos sen ter que ir retirar as mostras todos os días grazas
ao cambiador automático de filtros destes equipos (excepto como se comentou
anteriormente para o caso do captador MCV empregado na estación urbana da Coruña
12
durante o ano 2010). A retirada das mostras é realizada por persoal especialista do Grupo
QANAP-IUMA cada semana ou quince días dependendo do emprazamento. Con esta
frecuencia comprobase o correcto funcionamento do equipo e realízanse as tarefas de
mantemento adecuadas, como por exemplo a limpeza da placa de impactación do cabezal e
o seu engraxe con silicona. Unha mostra considérase válida se o tempo de mostraxe é
superior a 23 horas. De xeito contrario, a mostra desbótase.
No caso de Ourense, a metodoloxía empregada foi moi diferente. O equipo utilizado foi un
FAI Instruments SWAM 5a Dual Channel Monitor que cedeu a empresa J. Aguirre á
Subdirección Xeral de Investigación, Cambio Climático e Información Ambiental, para
demostración durante un mes aproximadamente, do 3 de febreiro ata o 10 de marzo de
2009. Instalouse na estación urbana de Ourense pertencente á Consellería de Medio
Ambiente. O grupo QANAP-IUMA foi o encargado da preparación dos filtros tanto antes
como despois da mostraxe que neste caso son filtros de 47 mm de diámetro. Compre
destacar que neste equipo faise a recollida simultánea tanto das partículas PM10 como
PM2,5.
4.2. Tratamento das mostras
Como elemento de retención empregáronse filtros de fibra de cuarzo Munktell MK360 de
150 mm de diámetro, acondicionados durante 48 horas antes da pesada na sala de
balanzas, que se amosa na figura 9, a 20±1ºC de temperatura e 50±5% humidade relativa.
Aínda que se trata da medida de PM10, o tratamento dos filtros realizouse segundo a norma
UNE-EN 14907:2006 relativa á medida de PM2.5 por ser mais restritiva.
A balanza utilizada para a pesada dos filtros atópase instalada na dita sala (figura 9) e en
cada sesión de pesada compróbanse as condicións da sala de balanzas e documéntanse.
Figura 9. Sala de balanzas con temperatura e humidade controlada no IUMA (interior)
13
Despois da mostraxe, as mostras mantivéronse a 20ºC e 50% de humidade durante 48
horas antes da determinación gravimétrica de PM10. Posteriormente, gárdanse no
conxelador a -18ºC ata a análise. Como medida de control da estabilidade da materia
particulada nos filtros, escolléronse varios filtros e despois de varios días no conxelador,
pesáronse de novo e comprobouse que non había perdas da materia particulada recollida.
Antes do seu tratamento, que se comenta en diante, os filtros sácanse 48 horas antes do
conxelador para estabilizar na sala de balanzas. Despois córtanse en anacos de
determinados diámetros como se mostra na figura 10 empregando pinzas de teflón.
Figura 10. Procedemento de corte dos filtros
4.3. Análise de As, Cd, Pb, Ni, V e Se
Debido á gran variedade de compoñentes da matriz de partículas atmosféricas (compostos
orgánicos, óxidos e silicatos), é necesario o uso de mesturas de ácido e un gran tempo de
dixestión. As porcións dos filtros foron dixeridas no forno microondas Millestone Ethos Sel
(figura 11) seguindo a norma UNE-EN 14902 en vasos cerrados de polímero de
fluorocarbono reforzado con 8 mL de ácido nítrico concentrado (HNO3(c)) e 2 mL de
peróxido de hidróxeno (H2O2) durante 25 minutos a 220ºC. Unha vez finalizado o programa
de microondas, sácanse os reactores e déixanse arrefriar ata temperatura ambiente. Os
extractos fíltranse a través de filtros Whatman nº 40 e lévanse a un volume de 25 mL con
auga ultrapura desionizada. Os extractos ácidos son conxelados ata a súa análise por ICP-
MS.
14
Figura 11. Forno microondas para a dixestión ácida dos filtros
4.4. Cálculo da incerteza do método de análise de metais pesados
O método de validación empregado avalía a repetibilidade, precisión intermedia, robustez e
veracidade. A validación do procedemento realizouse empregando dous materiais de
referencia certificados: SRM 1648a “Urban Particulate Matter” e SRM 1649a “Urban Dust”.
Os resultados das medidas destes materiais son comparados coa incerteza do valor
certificado mediante a fórmula seguinte:
onde ut é a incerteza total da medida, um é a incerteza da nosa medida e uCRM é a incerteza
do valor certificado do material de referencia. A incerteza expandida é 2ut, e se ese valor é
maior que o valor da diferenza entre o valor de referencia e o valor atopado, quererá dicir
que o método é exacto.
Na táboa III amósanse os resultados do cálculo de incertezas para os dous materiais de
referencia empregados. No caso do Cd, para o material de referencia SRM 1649a non se
pode calcular a incerteza, xa que o valor que dá o material é estimado. Como pode
observarse o valor de %U é aceptable en todos os casos, o que indica que o método é
exacto.
uuu CRMmt
22
15
Táboa III. Resumo do cálculo de incertezas a partir dos SRM1648a e SRM1649a
SRM1648a SRM1649a
Elemento Media SD %E# 2ut %U Media SD %E 2ut %U
Cd (mg/kg) 72,6 4,63 2 4,19 5,8 27,2 1,27 24 * *
Pb (%) 0,6 0,02 4 0,04 5,9 1,3 0,04 3 0,1 4,0
V (mg/kg) 103 4,46 19 11,51 11 321 17,48 7 19,3 6,0
Ni (mg/kg) 65,7 3,69 19 7,35 11 148 6,53 11 8,8 6,0
As (mg/kg) 102 9,43 12 8,13 8,0 69,4 4,75 4 4,4 6,3
Se (mg/kg) 22,3 2,42 21 2,14 9,6 24,7 2,80 4 2,4 9,7
*Valor informativo
#Falta de exactitude en valor absoluto
Tamén se participou no “Ensayo de aptitud de metales y HAPs en soporte de muestreo de
fibra de cuarzo con material particulado atmosférico” organizado polo Departament de Medi
Ambient i Habitatge (Generalitat de Catalunya) e o Servei de Química de l’Agència de Salut
Pública de Barcelona. Os valores obtidos polo Grupo QANAP-IUMA para As, Cd, Ni e Pb
atópanse dentro dos criterios de aceptación do ensaio.
16
5. RESULTADOS
Nas táboas e gráficas seguintes preséntanse as concentracións medias e diarias en ng/m3
obtidas para Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ordenados por orden decrecente de concentracións)
nos diferentes emprazamentos. Tomouse como criterio que para o cálculo dos valores
medios e demais estatísticos que se amosan nas táboas, nas mostras que se obteñen
concentracións por debaixo dos límites de detección do método, substituíronse pola metade
do dito límite. Os valores obtidos redondeáronse ao decimal mais próximo seguindo as
recomendacións do Grupo de Trabajo sobre Optimización de Redes, Campañas
Experimentales e Interpretación de Datos do V Seminario de la Calidad del Aire en España,
pero para os elementos en menor concentración aumentáronse o número de decimais1.
5.1. A Coruña
Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de
mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da
semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación de Sanidade
durante os meses de xuño a novembro de 2008 resúmense na táboa IV e de maio a
decembro de 2010 na táboa V.
Táboa IV. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) na Coruña durante 2008
Ni Pb V Cd Se As
Media 3,0 5,8 4,8 0,11 0,29 0,29
Mediana 1,4 4,4 3,6 0,07 0,24 0,23
Percentil 90 5,8 13,3 8,5 0,25 0,49 0,58
Período Xuño a novembro de 2008
Nº mostras 56
1É preciso aclarar que para o Pb, aínda que a recomendación é de redondeo a 2 decimais expresado en µg/m
3,
como os valores atopados son tan baixos, optouse por expresalos en ng/m3 e, por tanto, seguir a mesma regra
que para os outros elementos.
17
Táboa V. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) na Coruña durante 2010
Ni Pb V Cd Se As
Media 7,1 8,0 11,9 0,18 0,39 0,71
Mediana 6,2 6,3 9,3 0,14 0,24 0,67
Percentil 90 14,0 16,8 29,1 0,40 0,69 1,2
Período Maio a decembro de 2010
Nº mostras 55
Pódese observar un incremento nas concentracións medias no ano 2010 con respecto ao
ano 2008. Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:
Ni: o valor de concentración obtido foi 3,0 e 7,1 ng/m3 nos anos 2008 e 2010,
respectivamente, cumprindo así a normativa aplicable, que establece un valor
obxectivo de 20 ng/m3. As medias anuais obtidas, tendo en conta que se trata de
medidas indicativas, son inferiores ao umbral inferior de avaliación (táboa II).
Pb: o valor de concentración obtido, 5,8 e 8,0 ng/m3 nos anos 2008 e 2010,
respectivamente, foi inferior ao valor medio anual de concentración máximo de 0,5
μg/m3. As medias anuais obtidas, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,
son inferiores ao umbral inferior de avaliación (táboa I).
Cd: a concentración media foi 0,11 e 0,18 ng/m3 nos anos 2008 e 2010,
respectivamente, polo que se pode afirmar que se cumpriu co valor obxectivo,
establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. As medias anuais obtidas, tendo en
conta que se trata de medidas indicativas, son inferiores ao umbral inferior de
avaliación (táboa II).
As: a concentración media obtida foi de 0,29 e 0,71 ng/m3 nos anos 2008 e 2010,
respectivamente, sendo, por tanto, inferior ao valor obxectivo. As medias anuais
obtidas, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, son inferiores ao umbral
inferior de avaliación (táboa II).
Os valores diarios preséntanse graficamente nas figuras 12-15 segundo os días de
mostraxe que se indican no eixo de abscisas e poden consultarse nas Táboas A1 e A2 do
Anexo. Dividíronse en dúas gráficas segundo o rango de concentracións dos elementos
analizados. Os elementos que presentan un valor de cero corresponden a niveis por debaixo
do límite de detección do método.
18
Figura 12. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de Sanidade na Coruña durante 2008
Figura 13. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de Sanidade na Coruña durante 2010
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
AC
04/0
6/20
08A
C0
5/0
6/2
00
8A
C0
7/0
6/2
00
8A
C09
/06/
2008
AC
10
/06
/20
08
AC
11/0
6/20
08A
C1
3/0
6/2
00
8A
C1
5/0
6/2
00
8A
C17
/06/
2008
AC
19
/06
/20
08
AC
20
/06
/20
08
AC
21/0
6/20
08A
C2
3/0
6/2
00
8A
C24
/06/
2008
AC
25
/06
/20
08
AC
27
/06
/20
08
AC
29/0
6/20
08A
C0
3/0
7/2
00
8A
C0
5/0
7/2
00
8A
C06
/07/
2008
AC
07
/07
/20
08
AC
09/0
7/20
08A
C1
1/0
7/2
00
8A
C1
3/0
7/2
00
8A
C15
/07/
2008
AC
17
/07
/20
08
AC
19
/07
/20
08
AC
21/0
7/20
08A
C1
9/1
0/2
00
8A
C20
/10/
2008
AC
22
/10
/20
08
AC
23
/10
/20
08
AC
24/1
0/20
08A
C2
5/1
0/2
00
8A
C2
6/1
0/2
00
8A
C27
/10/
2008
AC
28
/10
/20
08
AC
29/1
0/20
08A
C3
1/1
0/2
00
8A
C0
1/1
1/2
00
8A
C03
/11/
2008
AC
04
/11
/20
08
AC
05
/11
/20
08
AC
06/1
1/20
08A
C0
9/1
1/2
00
8A
C11
/11/
2008
AC
12
/11
/20
08
AC
13
/11
/20
08
AC
14/1
1/20
08A
C1
5/1
1/2
00
8A
C1
6/1
1/2
00
8A
C17
/11/
2008
AC
18
/11
/20
08
AC
20/1
1/20
08A
C2
1/1
1/2
00
8A
C2
2/1
1/2
00
8
ng/
m3
A Coruña Ni
V
Pb
0
10
20
30
40
50
60
70
AC
26/0
5/20
10
AC2
8/05
/201
0
AC
30/0
5/20
10
AC0
1/06
/201
0
AC
03/0
6/20
10
AC0
8/06
/201
0
AC
14/0
6/20
10
AC1
6/06
/201
0
AC
22/0
6/20
10
AC2
9/06
/201
0
AC
01/0
7/20
10
AC0
6/07
/201
0
AC0
8/07
/201
0
AC1
2/07
/201
0
AC2
0/07
/201
0
AC2
8/07
/201
0
AC0
3/08
/201
0
AC1
9/08
/201
0
AC2
6/08
/201
0
AC0
5/09
/201
0
AC0
9/09
/201
0
AC1
4/09
/201
0
AC1
6/09
/201
0
AC
18/0
9/20
10
AC2
0/09
/201
0
AC
22/0
9/20
10
AC2
8/09
/201
0
AC
03/1
0/20
10
AC1
2/10
/201
0
AC
14/1
0/20
10
AC1
6/10
/201
0
AC
18/1
0/20
10
AC2
0/10
/201
0
AC
22/1
0/20
10
AC0
1/11
/201
0
AC
03/1
1/20
10
AC0
5/11
/201
0
AC
10/1
1/20
10
AC1
4/11
/201
0
AC
18/1
1/20
10
AC2
0/11
/201
0
AC
22/1
1/20
10
AC2
4/11
/201
0
AC
26/1
1/20
10
AC2
8/11
/201
0
AC
30/1
1/20
10
AC0
2/12
/201
0
AC
12/1
2/20
10
AC1
4/12
/201
0
AC
16/1
2/20
10
AC1
8/12
/201
0
AC
20/1
2/20
10
AC2
2/12
/201
0
AC
24/1
2/20
10
AC2
7/12
/201
0
ng/
m3
A Coruña Ni
V
Pb
19
Figura 14. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación de Sanidade na Coruña durante 2008
Figura 15. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación de Sanidade na Coruña durante 2010
A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos obxecto de estudo
amósase nas figuras 16 e 17, correspondentes aos anos 2008 e 2010, respectivamente, e
obsérvase unha lixeira diminución das concentracións medias cara a fin de semana no ano
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
1,8
2,0
AC
04/0
6/20
08A
C0
5/0
6/2
00
8A
C0
7/0
6/2
00
8A
C09
/06/
2008
AC
10
/06
/20
08
AC
11/0
6/20
08A
C1
3/0
6/2
00
8A
C1
5/0
6/2
00
8A
C17
/06/
2008
AC
19
/06
/20
08
AC
20
/06
/20
08
AC
21/0
6/20
08A
C2
3/0
6/2
00
8A
C24
/06/
2008
AC
25
/06
/20
08
AC
27
/06
/20
08
AC
29/0
6/20
08A
C0
3/0
7/2
00
8A
C0
5/0
7/2
00
8A
C06
/07/
2008
AC
07
/07
/20
08
AC
09/0
7/20
08A
C1
1/0
7/2
00
8A
C1
3/0
7/2
00
8A
C15
/07/
2008
AC
17
/07
/20
08
AC
19
/07
/20
08
AC
21/0
7/20
08A
C1
9/1
0/2
00
8A
C20
/10/
2008
AC
22
/10
/20
08
AC
23
/10
/20
08
AC
24/1
0/20
08A
C2
5/1
0/2
00
8A
C2
6/1
0/2
00
8A
C27
/10/
2008
AC
28
/10
/20
08
AC
29/1
0/20
08A
C3
1/1
0/2
00
8A
C0
1/1
1/2
00
8A
C03
/11/
2008
AC
04
/11
/20
08
AC
05
/11
/20
08
AC
06/1
1/20
08A
C0
9/1
1/2
00
8A
C11
/11/
2008
AC
12
/11
/20
08
AC
13
/11
/20
08
AC
14/1
1/20
08A
C1
5/1
1/2
00
8A
C1
6/1
1/2
00
8A
C17
/11/
2008
AC
18
/11
/20
08
AC
20/1
1/20
08A
C2
1/1
1/2
00
8A
C2
2/1
1/2
00
8
ng/
m3
A Coruña Cd
Se
As
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
AC
26/0
5/20
10
AC2
8/05
/201
0
AC
30/0
5/20
10
AC0
1/06
/201
0
AC
03/0
6/20
10
AC0
8/06
/201
0
AC
14/0
6/20
10
AC1
6/06
/201
0
AC
22/0
6/20
10
AC2
9/06
/201
0
AC
01/0
7/20
10
AC0
6/07
/201
0
AC0
8/07
/201
0
AC1
2/07
/201
0
AC2
0/07
/201
0
AC2
8/07
/201
0
AC0
3/08
/201
0
AC1
9/08
/201
0
AC2
6/08
/201
0
AC0
5/09
/201
0
AC0
9/09
/201
0
AC1
4/09
/201
0
AC1
6/09
/201
0
AC
18/0
9/20
10
AC2
0/09
/201
0
AC
22/0
9/20
10
AC2
8/09
/201
0
AC
03/1
0/20
10
AC1
2/10
/201
0
AC
14/1
0/20
10
AC1
6/10
/201
0
AC
18/1
0/20
10
AC2
0/10
/201
0
AC
22/1
0/20
10
AC0
1/11
/201
0
AC
03/1
1/20
10
AC0
5/11
/201
0
AC
10/1
1/20
10
AC1
4/11
/201
0
AC
18/1
1/20
10
AC2
0/11
/201
0
AC
22/1
1/20
10
AC2
4/11
/201
0
AC
26/1
1/20
10
AC2
8/11
/201
0
AC
30/1
1/20
10
AC0
2/12
/201
0
AC
12/1
2/20
10
AC1
4/12
/201
0
AC
16/1
2/20
10
AC1
8/12
/201
0
AC
20/1
2/20
10
AC2
2/12
/201
0
AC
24/1
2/20
10
AC2
7/12
/201
0
ng/
m3
A Coruña Cd
Se
As
20
2010 pero non así no ano 2008, que se observa un incremento de todos os metais no valor
medio das mostras de PM10 recollidas en domingo.
Figura 16. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 na Coruña en 2008
Figura 17. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 na Coruña en 2010
0,0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
ng/
m3
Cd
, As
e S
e
ng/
m3
Pb
, V e
Ni
A Coruña 2008
Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni
Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
ng/
m3
Cd
, As
e S
e
ng/
m3
Pb
, V e
Ni
A Coruña 2010
Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni
Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se
21
5.2. Santiago de Compostela
Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de
mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da
semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación de San
Caetano durante os meses de xuño a novembro de 2008 resúmense na táboa VI. Os
valores diarios preséntanse graficamente nas figuras 18 e 19 segundo os días de mostraxe
que se indican no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A3 do Anexo.
Táboa VI. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Santiago de Compostela
Ni Pb V Cd Se As
Media 6,7 5,7 5,0 0,07 0,24 0,30
Mediana 3,4 3,6 3,9 0,05 0,24 0,20
Percentil 90 18,0 15,1 10,6 0,17 0,24 0,71
Período Xuño a novembro de 2008
Nº mostras 55
Os valores de Se son inferiores ao límite de detección do método en todas as mostras
excepto na mostra do 10 de xuño que presenta un valor de 0,48 ng/m3. Por isto non hai
diferenzas entre os tres estatísticos da táboa VI.
Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:
Ni: o valor de concentración obtido foi 6,7 ng/m3, cumprindo así a normativa
aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo
en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de
avaliación (táboa II).
Pb: o valor de concentración obtido, 5,7 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de
concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se
trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I).
Cd: a concentración media foi 0,07 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu
co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual
obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral
inferior de avaliación (táboa II).
As: a concentración media obtida foi de 0,30 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor
obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,
22
é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).
Figura 18. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de San Caetano en Santiago de Compostela
Obsérvase un incremento das concentracións nas mostras recollidas en inverno debido ao
aumento das emisións antropoxénicas así como a unha menor dispersión dos
contaminantes provocada pola maior estabilidade atmosférica durante o inverno con
respecto ao verán.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
SC
04
/06
/20
08
SC
05
/06
/20
08
SC
07
/06
/20
08
SC
09
/06
/20
08
SC
10
/06
/20
08
SC
15
/06
/20
08
SC
17
/06
/20
08
SC
19
/06
/20
08
SC
20
/06
/20
08
SC
21
/06
/20
08
SC
23
/06
/20
08
SC
24
/06
/20
08
SC
25
/06
/20
08
SC
27
/06
/20
08
SC
29
/06
/20
08
SC
03
/07
/20
08
SC
05
/07
/20
08
SC
06
/07
/20
08
SC
07
/07
/20
08
SC
09
/07
/20
08
SC
11
/07
/20
08
SC
13
/07
/20
08
SC
15
/07
/20
08
SC
17
/07
/20
08
SC
19
/07
/20
08
SC
21
/07
/20
08
SC
23
/07
/20
08
SC
25
/07
/20
08
SC
12
/10
/20
08
SC
13
/10
/20
08
SC
14
/10
/20
08
SC
15
/10
/20
08
SC
17
/10
/20
08
SC
18
/10
/20
08
SC
19
/10
/20
08
SC
20
/10
/20
08
SC
21
/10
/20
08
SC
22
/10
/20
08
SC
23
/10
/20
08
SC
24
/10
/20
08
SC
25
/10
/20
08
SC
26
/10
/20
08
SC
27
/10
/20
08
SC
28
/10
/20
08
SC
29
/10
/20
08
SC
30
/10
/20
08
SC
31
/10
/20
08
SC
01
/11
/20
08
SC
02
/11
/20
08
SC
03
/11
/20
08
SC
04
/11
/20
08
SC
05
/11
/20
08
SC
06
/11
/20
08
SC
07
/11
/20
08
SC
08
/11
/20
08
ng/
m3
Santiago de Compostela Ni
V
Pb
23
Figura 19. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación de San Caetano en Santiago de Compostela
O As presenta concentracións mais altas que o Cd (non se comenta o Se xa que como se
indicou anteriormente só unha mostra presenta un valor por encima do límite de detección),
e o perfil non é similar aos elementos descritos na figura 18.
A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos obxecto de estudo
amósase na figura 20 e non se observa diminución das concentracións medias cara a fin de
semana.
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
1,8
SC
04
/06
/20
08
SC
05
/06
/20
08
SC
07
/06
/20
08
SC
09
/06
/20
08
SC
10
/06
/20
08
SC
15
/06
/20
08
SC
17
/06
/20
08
SC
19
/06
/20
08
SC
20
/06
/20
08
SC
21
/06
/20
08
SC
23
/06
/20
08
SC
24
/06
/20
08
SC
25
/06
/20
08
SC
27
/06
/20
08
SC
29
/06
/20
08
SC
03
/07
/20
08
SC
05
/07
/20
08
SC
06
/07
/20
08
SC
07
/07
/20
08
SC
09
/07
/20
08
SC
11
/07
/20
08
SC
13
/07
/20
08
SC
15
/07
/20
08
SC
17
/07
/20
08
SC
19
/07
/20
08
SC
21
/07
/20
08
SC
23
/07
/20
08
SC
25
/07
/20
08
SC
12
/10
/20
08
SC
13
/10
/20
08
SC
14
/10
/20
08
SC
15
/10
/20
08
SC
17
/10
/20
08
SC
18
/10
/20
08
SC
19
/10
/20
08
SC
20
/10
/20
08
SC
21
/10
/20
08
SC
22
/10
/20
08
SC
23
/10
/20
08
SC
24
/10
/20
08
SC
25
/10
/20
08
SC
26
/10
/20
08
SC
27
/10
/20
08
SC
28
/10
/20
08
SC
29
/10
/20
08
SC
30
/10
/20
08
SC
31
/10
/20
08
SC
01
/11
/20
08
SC
02
/11
/20
08
SC
03
/11
/20
08
SC
04
/11
/20
08
SC
05
/11
/20
08
SC
06
/11
/20
08
SC
07
/11
/20
08
SC
08
/11
/20
08
ng/
m3
Santiago de Compostela Cd
Se
As
24
Figura 20. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd e As asociados a PM10 en Santiago de Compostela
5.3. Lugo
Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de
mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da
semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación de Fingoi
durante os meses de xullo de 2008 a xaneiro de 2009 resúmense na táboa VII. Os valores
diarios preséntanse graficamente nas figuras 21 e 22 segundo os días de mostraxe que se
indican no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A4 do Anexo.
Táboa VII. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Lugo
Ni Pb V Cd Se As
Media 3,5 3,4 1,2 0,08 0,29 0,32
Mediana 2,2 2,2 1,0 0,06 0,24 0,25
Percentil 90 8,0 8,1 1,9 0,18 0,50 0,62
Período Xullo de 2008 a xaneiro de 2009
Nº mostras 56
Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:
Ni: o valor de concentración obtido foi 3,5 ng/m3, cumprindo así a normativa
aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo
en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de
avaliación (táboa II).
0.0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.0
2.0
4.0
6.0
8.0
10.0
12.0
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
ng/
m3
Cd
e A
s
ng/
m3
Pb
, V e
Ni
Santiago de Compostela
Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni
Promedio de Cd Promedio de As
25
Pb: o valor de concentración obtido, 3,4 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de
concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se
trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I)
Cd: a concentración media foi 0,08 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu
co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual
obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral
inferior de avaliación (táboa II).
As: a concentración media obtida foi de 0,32 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor
obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,
é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).
Figura 21. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de Fingoi en Lugo
Obsérvase un período entre o 11 e o 22 de setembro coas concentracións de Ni, V e Pb
máis elevadas que o resto das mostras analizadas. Compre indicar que nos meses de
inverno as concentracións de Ni son inferiores ao límite de detección do método en case
todas as mostras.
0
5
10
15
20
25
30
35
LU23
/07/
2008
LU0
1/0
8/2
00
8LU
03
/08
/20
08
LU05
/08/
2008
LU0
6/0
8/2
00
8LU
07/0
8/20
08LU
09
/08
/20
08
LU1
1/0
8/2
00
8LU
13/0
8/20
08LU
15
/08
/20
08
LU1
7/0
8/2
00
8LU
19/0
8/20
08LU
21
/08
/20
08
LU23
/08/
2008
LU2
5/0
8/2
00
8LU
06
/09
/20
08
LU08
/09/
2008
LU0
9/0
9/2
00
8LU
11
/09
/20
08
LU12
/09/
2008
LU1
4/0
9/2
00
8LU
16/0
9/20
08LU
17
/09
/20
08
LU1
8/0
9/2
00
8LU
19/0
9/20
08LU
20
/09
/20
08
LU2
1/0
9/2
00
8LU
22/0
9/20
08LU
03
/12
/20
08
LU04
/12/
2008
LU0
5/1
2/2
00
8LU
07
/12
/20
08
LU09
/12/
2008
LU1
2/1
2/2
00
8LU
13
/12
/20
08
LU15
/12/
2008
LU1
6/1
2/2
00
8LU
17/1
2/20
08LU
18
/12
/20
08
LU1
9/1
2/2
00
8LU
20/1
2/20
08LU
21
/12
/20
08
LU2
2/1
2/2
00
8LU
23/1
2/20
08LU
24
/12
/20
08
LU25
/12/
2008
LU2
7/1
2/2
00
8LU
28
/12
/20
08
LU29
/12/
2008
LU0
4/0
1/2
00
9LU
05
/01
/20
09
LU06
/01/
2009
LU0
7/0
1/2
00
9LU
08/0
1/20
09LU
09
/01
/20
09
LU1
0/0
1/2
00
9
ng/
m3
Lugo Ni
V
Pb
26
Figura 22. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación de Fingoi en Lugo
Ao igual que ocorría para Ni, V e Pb, apréciase un aumento nas mostras recollidas entre o
11 e o 22 de setembro. A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos
obxecto de estudo amósase na figura 23. Novamente, o As presenta concentracións máis
elevadas que Cd e Se.
Figura 23. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 en Lugo
Tampouco en Lugo se observa unha diminución dos niveis destes metais pesados cara a fin
de semana.
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
LU23
/07/
2008
LU0
1/0
8/2
00
8LU
03
/08
/20
08
LU05
/08/
2008
LU0
6/0
8/2
00
8LU
07/0
8/20
08LU
09
/08
/20
08
LU1
1/0
8/2
00
8LU
13/0
8/20
08LU
15
/08
/20
08
LU1
7/0
8/2
00
8LU
19/0
8/20
08LU
21
/08
/20
08
LU23
/08/
2008
LU2
5/0
8/2
00
8LU
06
/09
/20
08
LU08
/09/
2008
LU0
9/0
9/2
00
8LU
11
/09
/20
08
LU12
/09/
2008
LU1
4/0
9/2
00
8LU
16/0
9/20
08LU
17
/09
/20
08
LU1
8/0
9/2
00
8LU
19/0
9/20
08LU
20
/09
/20
08
LU2
1/0
9/2
00
8LU
22/0
9/20
08LU
03
/12
/20
08
LU04
/12/
2008
LU0
5/1
2/2
00
8LU
07
/12
/20
08
LU09
/12/
2008
LU1
2/1
2/2
00
8LU
13
/12
/20
08
LU15
/12/
2008
LU1
6/1
2/2
00
8LU
17/1
2/20
08LU
18
/12
/20
08
LU1
9/1
2/2
00
8LU
20/1
2/20
08LU
21
/12
/20
08
LU2
2/1
2/2
00
8LU
23/1
2/20
08LU
24
/12
/20
08
LU25
/12/
2008
LU2
7/1
2/2
00
8LU
28
/12
/20
08
LU29
/12/
2008
LU0
4/0
1/2
00
9LU
05
/01
/20
09
LU06
/01/
2009
LU0
7/0
1/2
00
9LU
08/0
1/20
09LU
09
/01
/20
09
LU1
0/0
1/2
00
9
ng/
m3
Lugo Cd
Se
As
0,0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
ng/
m3
Cd
, As
e S
e
ng/
m3
Pb
, V e
Ni
Lugo
Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni
Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se
27
5.4. Ferrol
Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de
mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da
semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación do Parque
Raíña Sofía durante os meses de agosto de 2008 a marzo de 2009 resúmense na táboa
VIII. Os valores diarios preséntanse graficamente nas figuras 24 e 25 segundo os días de
mostraxe que se indican no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A5 do Anexo.
Táboa VIII. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Ferrol
Ni Pb V Cd Se As
Media 4,2 11,3 5,2 0,16 0,33 0,29
Mediana 2,5 8,4 4,3 0,10 0,24 0,26
Percentil 90 7,5 26,5 9,2 0,37 0,62 0,51
Período Agosto de 2008 a marzo de 2009
Nº mostras 55
Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:
Ni: o valor de concentración obtido foi 4,2 ng/m3, cumprindo así a normativa
aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo
en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de
avaliación (táboa II).
Pb: o valor de concentración obtido, 11,3 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de
concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se
trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I).
Cd: a concentración media foi 0,16 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu
co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual
obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral
inferior de avaliación (táboa II).
As: a concentración media obtida foi de 0,29 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor
obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,
é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).
28
Figura 24. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación do Parque Raíña Sofía en Ferrol
Figura 25. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación do Parque Raíña Sofía en Ferrol
Apréciase un aumento das concentracións no período frío. A variación ao longo da semana
das concentracións dos elementos obxecto de estudo amósase na figura 26 e non se
observa diminución das concentracións medias cara a fin de semana.
0
10
20
30
40
50
60
70
FE
01
/08
/20
08
FE
03
/08
/20
08
FE
05
/08
/20
08
FE
06
/08
/20
08
FE
07
/08
/20
08
FE
09
/08
/20
08
FE
11
/08
/20
08
FE
13
/08
/20
08
FE
15
/08
/20
08
FE
17
/08
/20
08
FE
19
/08
/20
08
FE
21
/08
/20
08
FE
23
/08
/20
08
FE
25
/08
/20
08
FE
06
/09
/20
08
FE
08
/09
/20
08
FE
09
/09
/20
08
FE
11
/09
/20
08
FE
12
/09
/20
08
FE
14
/09
/20
08
FE
16
/09
/20
08
FE
17
/09
/20
08
FE
18
/09
/20
08
FE
19
/09
/20
08
FE
20
/09
/20
08
FE
21
/09
/20
08
FE
22
/09
/20
08
FE
25
/01
/20
09
FE
26
/01
/20
09
FE
27
/01
/20
09
FE
28
/01
/20
09
FE
30
/01
/20
09
FE
31
/01
/20
09
FE
03
/02
/20
09
FE
05
/02
/20
09
FE
08
/02
/20
09
FE
09
/02
/20
09
FE
11
/02
/20
09
FE
12
/02
/20
09
FE
13
/02
/20
09
FE
14
/02
/20
09
FE
15
/02
/20
09
FE
16
/02
/20
09
FE
17
/02
/20
09
FE
18
/02
/20
09
FE
20
/02
/20
09
FE
21
/02
/20
09
FE
24
/02
/20
09
FE
25
/02
/20
09
FE
26
/02
/20
09
FE
27
/02
/20
09
FE
28
/02
/20
09
FE
01
/03
/20
09
FE
02
/03
/20
09
FE
05
/03
/20
09
ng/
m3
Ferrol Ni
V
Pb
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
FE
01
/08
/20
08
FE
03
/08
/20
08
FE
05
/08
/20
08
FE
06
/08
/20
08
FE
07
/08
/20
08
FE
09
/08
/20
08
FE
11
/08
/20
08
FE
13
/08
/20
08
FE
15
/08
/20
08
FE
17
/08
/20
08
FE
19
/08
/20
08
FE
21
/08
/20
08
FE
23
/08
/20
08
FE
25
/08
/20
08
FE
06
/09
/20
08
FE
08
/09
/20
08
FE
09
/09
/20
08
FE
11
/09
/20
08
FE
12
/09
/20
08
FE
14
/09
/20
08
FE
16
/09
/20
08
FE
17
/09
/20
08
FE
18
/09
/20
08
FE
19
/09
/20
08
FE
20
/09
/20
08
FE
21
/09
/20
08
FE
22
/09
/20
08
FE
25
/01
/20
09
FE
26
/01
/20
09
FE
27
/01
/20
09
FE
28
/01
/20
09
FE
30
/01
/20
09
FE
31
/01
/20
09
FE
03
/02
/20
09
FE
05
/02
/20
09
FE
08
/02
/20
09
FE
09
/02
/20
09
FE
11
/02
/20
09
FE
12
/02
/20
09
FE
13
/02
/20
09
FE
14
/02
/20
09
FE
15
/02
/20
09
FE
16
/02
/20
09
FE
17
/02
/20
09
FE
18
/02
/20
09
FE
20
/02
/20
09
FE
21
/02
/20
09
FE
24
/02
/20
09
FE
25
/02
/20
09
FE
26
/02
/20
09
FE
27
/02
/20
09
FE
28
/02
/20
09
FE
01
/03
/20
09
FE
02
/03
/20
09
FE
05
/03
/20
09
ng/
m3
Ferrol Cd
Se
As
29
Figura 26. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 en Ferrol
5.5. Vigo
Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de
mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da
semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación de Coia durante
os meses de maio a outubro de 2009 resúmense na táboa IX. Os valores diarios
preséntanse graficamente nas figuras 27 e 28 segundo os días de mostraxe que se indican
no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A6 do Anexo.
Táboa IX. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Vigo
Ni Pb V Cd Se As
Media 3,3 7,1 6,0 0,14 0,25 0,64
Mediana 2,4 4,8 4,6 0,08 0,24 0,43
Percentil 90 6,8 12,0 12,7 0,22 0,24 1,0
Período Maio a outubro de 2009
Nº mostras 56
Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:
Ni: o valor de concentración obtido foi 3,3 ng/m3, cumprindo así a normativa
aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo
en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de
avaliación (táboa II).
0,0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0
2
4
6
8
10
12
14
16
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
ng/
m3
Cd
, As
e S
e
ng/
m3
Pb
, V e
Ni
Ferrol
Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni
Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se
30
Pb: o valor de concentración obtido, 7,1 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de
concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se
trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I).
Cd: a concentración media foi 0,14 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu
co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual
obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral
inferior de avaliación (táboa II).
As: a concentración media obtida foi de 0,64 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor
obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,
é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).
Figura 27. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de Coia en Vigo
Destaca a mostra recollida o día de San Xoán polo alto contido de Pb. O mesmo ocorre co
As e Cd que presentan valores elevados ese día así como durante o período de festas: 4 e 5
de xullo (figura 28).
0
10
20
30
40
50
60
70
80
COIA
20/0
5/20
09CO
IA2
1/05
/200
9CO
IA2
2/05
/200
9CO
IA24
/05/
2009
COIA
25/
05/2
009
COIA
26/0
5/20
09CO
IA2
8/05
/200
9CO
IA3
0/05
/200
9CO
IA01
/06/
2009
COIA
02/
06/2
009
COIA
03/
06/2
009
COIA
05/0
6/20
09CO
IA0
7/06
/200
9CO
IA09
/06/
2009
COIA
13/
06/2
009
COIA
15/
06/2
009
COIA
17/0
6/20
09CO
IA2
1/06
/200
9CO
IA2
2/06
/200
9CO
IA23
/06/
2009
COIA
24/
06/2
009
COIA
25/0
6/20
09CO
IA2
6/06
/200
9CO
IA2
7/06
/200
9CO
IA02
/07/
2009
COIA
03/
07/2
009
COIA
04/
07/2
009
COIA
05/0
7/20
09CO
IA2
1/09
/200
9CO
IA22
/09/
2009
COIA
24/
09/2
009
COIA
26/
09/2
009
COIA
27/0
9/20
09CO
IA2
8/09
/200
9CO
IA3
0/09
/200
9CO
IA0
1/10
/200
9CO
IA0
2/10
/200
9CO
IA03
/10/
2009
COIA
04/
10/2
009
COIA
06/
10/2
009
COIA
08/1
0/20
09CO
IA0
9/10
/200
9CO
IA10
/10/
2009
COIA
12/
10/2
009
COIA
14/
10/2
009
COIA
16/1
0/20
09CO
IA1
7/10
/200
9CO
IA1
8/10
/200
9CO
IA20
/10/
2009
COIA
21/
10/2
009
COIA
22/1
0/20
09CO
IA2
5/10
/200
9CO
IA2
6/10
/200
9CO
IA27
/10/
2009
COIA
28/
10/2
009
COIA
30/
10/2
009
ng/
m3
Coia (Vigo) Ni
V
Pb
31
Figura 28. Concentracións diarias de Cd, Se e As na estación de Coia en Vigo
A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos obxecto de estudo
amósase na figura 29 e non se observa diminución das concentracións medias cara a fin de
semana. O incremento do Pb no mércores debese a que o 24 de xuño foi ese día da
semana. Este mesmo efecto prodúcese no As, xa que os días da semana con valores máis
altos 4 e 5 de xullo coincidiron en sábado e domingo.
Figura 29. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 en Vigo
0.0
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
COIA
20/0
5/20
09CO
IA2
1/05
/200
9CO
IA2
2/05
/200
9CO
IA24
/05/
2009
COIA
25/
05/2
009
COIA
26/0
5/20
09CO
IA2
8/05
/200
9CO
IA3
0/05
/200
9CO
IA01
/06/
2009
COIA
02/
06/2
009
COIA
03/
06/2
009
COIA
05/0
6/20
09CO
IA0
7/06
/200
9CO
IA09
/06/
2009
COIA
13/
06/2
009
COIA
15/
06/2
009
COIA
17/0
6/20
09CO
IA2
1/06
/200
9CO
IA2
2/06
/200
9CO
IA23
/06/
2009
COIA
24/
06/2
009
COIA
25/0
6/20
09CO
IA2
6/06
/200
9CO
IA2
7/06
/200
9CO
IA02
/07/
2009
COIA
03/
07/2
009
COIA
04/
07/2
009
COIA
05/0
7/20
09CO
IA2
1/09
/200
9CO
IA22
/09/
2009
COIA
24/
09/2
009
COIA
26/
09/2
009
COIA
27/0
9/20
09CO
IA2
8/09
/200
9CO
IA3
0/09
/200
9CO
IA0
1/10
/200
9CO
IA0
2/10
/200
9CO
IA03
/10/
2009
COIA
04/
10/2
009
COIA
06/
10/2
009
COIA
08/1
0/20
09CO
IA0
9/10
/200
9CO
IA10
/10/
2009
COIA
12/
10/2
009
COIA
14/
10/2
009
COIA
16/1
0/20
09CO
IA1
7/10
/200
9CO
IA1
8/10
/200
9CO
IA20
/10/
2009
COIA
21/
10/2
009
COIA
22/1
0/20
09CO
IA2
5/10
/200
9CO
IA2
6/10
/200
9CO
IA27
/10/
2009
COIA
28/
10/2
009
COIA
30/
10/2
009
ng/
m3
Coia (Vigo) Cd
Se
As
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
ng/
m3
Cd
, As
e S
e
ng/
m3
Pb
, V e
Ni
Coia (Vigo)
Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni
Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se
32
5.6. Pontevedra
Os valores medios obtidos nas mostras analizadas (criterio de selección de entre o total de
mostras de PM10 recollidas: 28 por cada período estacional e igual número de días da
semana sempre que sexa posible, é dicir, 8 luns, 8 martes, etc.) da estación de Mollabao
durante os meses de xullo de 2009 a xaneiro de 2010 resúmense na táboa X. Os valores
diarios preséntanse graficamente nas figuras 30 e 31 segundo os días de mostraxe que se
indican no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A7 do Anexo.
Táboa X. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Pontevedra
Ni Pb V Cd Se As
Media 2,0 3,3 2,5 0,06 0,24 0,93
Mediana 1,2 2,1 2,1 0,03 0,24 0,44
Percentil 90 4,1 9,9 4,5 0,14 0,24 2,4
Período Xullo de 2009 a xaneiro de 2010
Nº mostras 56
Os valores de Se son inferiores ao límite de detección do método en todas as mostras. Por
isto non hai diferenzas entre os tres estatísticos da táboa X.
Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:
Ni: o valor de concentración obtido foi 2,0 ng/m3, cumprindo así a normativa
aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo
en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de
avaliación (táboa II).
Pb: o valor de concentración obtido, 3,3 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de
concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se
trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I).
Cd: a concentración media foi 0,06 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu
co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual
obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral
inferior de avaliación (táboa II).
As: a concentración media obtida foi de 0,93 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor
obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,
é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).
33
Figura 30. Concentracións diarias de Ni, V e Pb na estación de Mollabao en Pontevedra
Os niveis de Ni, V e Pb máis elevados atópanse no período frío ao igual que ocorre cos
niveis de As, Se e Cd.
Figura 31. Concentracións diarias de Cd e As na estación de Mollabao en Pontevedra
0
5
10
15
20
25
MO
10/
07/2
009
MO
11/0
7/20
09M
O12
/07/
2009
MO
13/
07/2
009
MO
14/0
7/20
09M
O1
5/07
/200
9M
O16
/07/
2009
MO
24/0
7/20
09M
O2
5/07
/200
9M
O26
/07/
2009
MO
27/0
7/20
09M
O2
8/07
/200
9M
O29
/07/
2009
MO
30/
07/2
009
MO
07/0
8/20
09M
O08
/08/
2009
MO
09/
08/2
009
MO
10/0
8/20
09M
O11
/08/
2009
MO
12/
08/2
009
MO
13/0
8/20
09M
O2
1/08
/200
9M
O22
/08/
2009
MO
23/0
8/20
09M
O2
4/08
/200
9M
O25
/08/
2009
MO
26/0
8/20
09M
O2
7/08
/200
9M
O30
/11/
2009
MO
01/
12/2
009
MO
02/1
2/20
09M
O03
/12/
2009
MO
04/
12/2
009
MO
05/1
2/20
09M
O06
/12/
2009
MO
07/
12/2
009
MO
08/1
2/20
09M
O0
9/12
/200
9M
O10
/12/
2009
MO
11/1
2/20
09M
O1
2/12
/200
9M
O13
/12/
2009
MO
14/1
2/20
09M
O1
5/12
/200
9M
O16
/12/
2009
MO
17/
12/2
009
MO
18/1
2/20
09M
O19
/12/
2009
MO
20/
12/2
009
MO
28/1
2/20
09M
O29
/12/
2009
MO
30/
12/2
009
MO
31/1
2/20
09M
O0
1/01
/201
0M
O02
/01/
2010
MO
03/0
1/20
10
ng/
m3
Mollabao (Pontevedra) Ni
V
Pb
0.0
1.0
2.0
3.0
4.0
5.0
6.0
7.0
8.0
MO
10/0
7/20
09M
O11
/07/
2009
MO
12/0
7/20
09M
O13
/07/
2009
MO
14/0
7/20
09M
O15
/07/
2009
MO
16/0
7/20
09M
O24
/07/
2009
MO
25/0
7/20
09M
O26
/07/
2009
MO
27/0
7/20
09M
O28
/07/
2009
MO
29/0
7/20
09M
O30
/07/
2009
MO
07/0
8/20
09M
O08
/08/
2009
MO
09/0
8/20
09M
O10
/08/
2009
MO
11/0
8/20
09M
O12
/08/
2009
MO
13/0
8/20
09M
O21
/08/
2009
MO
22/0
8/20
09M
O23
/08/
2009
MO
24/0
8/20
09M
O25
/08/
2009
MO
26/0
8/20
09M
O27
/08/
2009
MO
30/1
1/20
09M
O01
/12/
2009
MO
02/1
2/20
09M
O03
/12/
2009
MO
04/1
2/20
09M
O05
/12/
2009
MO
06/1
2/20
09M
O07
/12/
2009
MO
08/1
2/20
09M
O09
/12/
2009
MO
10/1
2/20
09M
O11
/12/
2009
MO
12/1
2/20
09M
O13
/12/
2009
MO
14/1
2/20
09M
O15
/12/
2009
MO
16/1
2/20
09M
O17
/12/
2009
MO
18/1
2/20
09M
O19
/12/
2009
MO
20/1
2/20
09M
O28
/12/
2009
MO
29/1
2/20
09M
O30
/12/
2009
MO
31/1
2/20
09M
O01
/01/
2010
MO
02/0
1/20
10M
O03
/01/
2010
ng/
m3
Mollabao (Pontevedra)Cd
As
34
A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos obxecto de estudo
amósase na figura 32 e sí se observa diminución das concentracións medias cara a fin de
semana.
Figura 32. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd e As asociados a PM10 en Pontevedra
5.7. Cospeito
En primeiro lugar, compre mostrar as concentracións de PM10 durante o período de
mostraxe xa que non foron incluídas en ningún informe previo, só foron subministrados os
datos en tempo real dos analizadores automáticos (táboa XI).
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
0
1
2
3
4
5
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
ng/
m3
Cd
e A
s
ng/
m3
Pb
, V e
Ni
Mollabao (Pontevedra)
Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni
Promedio de Cd Promedio de As
35
Táboa XI. Concentracións diarias de PM10 (medida gravimétrica), expresados en µg/m3, en Cospeito desde febreiro a maio de 2009
FEBREIRO PM10 MARZO PM10 ABRIL PM10 MAIO PM10
Xoves 2 30
Venres 3 14
Mércores 4 4 Mércores 4 8 Sábado 4 12
Xoves 5 4 Xoves 5 13 Domingo 5 12
Venres 6 8 Venres 6 4 Luns 6 12
Sábado 7 8 Sábado 7 5 Martes 7 13
Domingo 8 5 Domingo 8 8 Mércores 8 11
Luns 9 8 Luns 9 13 Xoves 9 6
Martes 10 9 Martes 10 13 Venres 10 4
Mércores 11 10 Mércores 11 18 Sábado 11 5
Xoves 12 10
Domingo 12 11
Venres 13 15
Luns 13 10
Sábado 14 13
Martes 14 6 Xoves 14 11
Domingo 15 21
Mércores 15 5 Venres 15 12
Luns 16 24 Luns 16 18 Xoves 16 5 Sábado 16 6
Martes 17 27 Martes 17 25 Venres 17 5 Domingo 17 10
Mércores 18 27 Mércores 18 25 Sábado 18 7 Luns 18 11
Xoves 19 23 Domingo 19 6 Martes 19 11
Venres 20 43 Luns 20 11 Mércores 20 15
Sábado 21 33 Martes 21 21 Xoves 21 12
Domingo 22 27 Mércores 22 19 Venres 22 15
Luns 23 51 Xoves 23 26 Sábado 23 12
Martes 24 29 Venres 24 17 Domingo 24 11
Mércores 25 14 Sábado 25 8 Luns 25 8
Xoves 26 13 Domingo 26 10 Martes 26 15
Venres 27 9 Luns 27 14 Mércores 27 16
Sábado 28 9 Martes 28 19
Domingo 29 7 Mércores 29 6
Luns 30 12
36
En xeral, observáronse valores de PM10 baixos, típicos dunha zona rural, aínda que durante
o mes de marzo atopouse un aumento das concentracións. De todas as mostras válidas, 80
en total, unha (luns 23 de marzo, marcada en vermello) supera o valor límite diario de PM10
de 50 µg/m3 (Real Decreto 102/2011). Consultadas as “TABLAS RESUMEN EPISODIOS
NATURALES AÑO 2009” (Datos suministrados como fruto del convenio de colaboración
para el estudio y evaluación de la contaminación atmosférica por material particulado en
suspensión en España entre el Ministerio de Medio Ambiente y Medio Rural y Marino, el
Consejo Superior de Investigaciones Científicas y la Agencia Estatal de Meteorología)
observouse que durante eses días (do 12-28 de marzo) produciuse un episodio de
combustión de biomasa que puido afectar ao Noroeste da Península e que coincide cos
valores máis altos das mostras recollidas.
Tendo en conta a nova “Guía para a demostración da equivalencia dos métodos de control e
aire ambiente” publicada no 2010, para avaliar a equivalencia do equipo automático (neste
caso o GRIMM 180) co gravimétrico, introducíronse os pares de datos na macro Excel
dispoñible na web da Comisión Europea (http://ec.europa.eu/environment/air/index_en.htm).
Os resultados preséntanse a continuación nas figuras 33 e 34 e na táboa XII. De feito, nesta
guía recoméndase substituír o termo “corrección” polo termo “calibración” xa que segundo
esta aproximación pódense establecer as relacións co método de referencia que poden ser
aplicadas para calibrar o equipo candidato (método automático neste caso) para cumprir o
obxectivo de calidade dos datos expresado como incerteza segundo se trate de medidas
fixas ou indicativas.
37
Figura 33. Gráfica de dispersión do GRIMM180 (automático) fronte ao Digitel DHA-80 (gravimétrico): datos sen corrixir
Figura 34. Gráfica de dispersión do GRIMM180 (automático) fronte ao Digitel DHA-80 (gravimétrico): datos calibrados
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
0 10 20 30 40 50 60
Ca
nd
ida
te M
eth
od
Reference Method
Raw Data
0
10
20
30
40
50
60
0 10 20 30 40 50 60
Ca
nd
ida
te M
eth
od
Reference Method
Correction of Intercept and Slope
38
Os requisitos son que como mínimo existan 40 pares de datos válidos e promediados en
períodos de 24 horas. O ideal sería dispoñer de datos en máis dun emprazamento pero
neste caso aplícase igual como aproximación. O test equivalencia foi aplicado con referencia
ao valor límite (VL) de 50 g/m3 e o criterio elixido para a incerteza entre equipos foi <2,5
g/m3 xa que iso é indicativo dun correcto funcionamento. Ademais, a incerteza entre os
equipos determínase dividindo a serie de datos en dúas, tendo o corte en maior ou igual que
30 g/m3. Como se trata de medidas indicativas, xa que non se cumpre o obxectivo de
calidade para medidas fixas en canto á cobertura mínima temporal de datos, a incerteza
será inferior ao 50%. Na táboa XII preséntanse os resultados do test de equivalencia.
Táboa XII. Resultados do test de equivalencia para o GRIMM 180 fronte ao captador gravimétrico en Cospeito
PM10 Test de equivalencia Número de pares de puntos: 80
DATOS SEN CORRIXIR CORRECIÓN DA ORDENADA NA ORIXE
REGRESIÓN REGRESIÓN
Pendente b 0,91 non significativa Pendente b 0,91 non significativa
Incerteza de b 0,05 Incerteza de b 0,05
Ordenada na orixe a -2,22 significativa Ordenada na orixe a 0,00 non significativa
Incerteza de a 0,77 Incerteza de a 0,77
RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA
Termo aleatorio 2,84 g/m3 Termo aleatorio 2,94 g/m
3
Erro ao VL -6,84 g/m3 Erro ao VL -4,63 g/m
3
Incerteza combinada 7,41 g/m3 Incerteza combinada 5,48 g/m
3
Incerteza relativa ao VL 14,82 OK Incerteza relativa ao VL 10,97 OK
Incerteza entre equipos 2,50 g/m3 Incerteza entre equipos 2,50 g/m
3
CORRECCIÓN DA PENDENTE CORRECCIÓN DA ORDENADA NA ORIXE E A PENDENTE
REGRESIÓN REGRESIÓN
Pendente b 1,01 non significativa Pendente b 1,01 non significativa
Incerteza de b 0,05 Incerteza de b 0,05
Ordenada na orixe a -2,61 significativa Ordenada na orixe a -0,16 non significativa
Incerteza de a 0,85 Incerteza de a 0,85
RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA
Termo aleatorio 4,11 g/m3 Termo aleatorio 4,18 g/m
3
Erro ao VL -2,01 g/m3 Erro ao VL 0,43 g/m
3
Incerteza combinada 4,58 g/m3 Incerteza combinada 4,21 g/m
3
Incerteza relativa ao VL 9,16 OK Incerteza relativa ao VL 8,41 OK
Como se pode observar, o test de equivalencia foi aceptable para todos os datos e para
cada unha das dúas series de datos. A ecuación de calibración que habería que aplicar
neste caso ao monitor automático GRIMM180 sería:
PM10 gravimétrico = -0,16 + 1,01*PM10 automático (GRIMM 180)
En canto aos elementos obxecto deste estudo, os valores medios obtidos nas 30 mostras
39
analizadas (criterio de selección de entre o total de mostras de PM10 recollidas: 15 por cada
período estacional e igual número de días da semana sempre que sexa posible) durante os
meses de marzo a abril de 2009 en Cospeito (Terra Chá) resúmense na táboa XIII. É
preciso lembrar que se poden considerar como medidas indicativas porque, tal e como se
indicou ao comezo deste informe, aínda que non se cumpre o 14% dos datos (51 mostras
ao longo dun ano), o número todas de mostras analizadas, 30, non é inferior ao 6% (22
mostras ao longo dun ano).
Táboa XIII. Concentracións de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) en Cospeito
Ni Pb V Cd Se As
Media 0,74 2,1 1,9 0,05 0,36 0,22
Mediana 0,66 1,9 1,8 0,04 0,24 0,19
Percentil 90 0,66 4,5 3,2 0,11 0,67 0,45
Período Marzo a abril de 2009
Nº mostras 30
Desde unha perspectiva legal, poden realizarse os seguintes comentarios:
Ni: o valor de concentración obtido foi 0,74 ng/m3, cumprindo así a normativa
aplicable, que establece un valor obxectivo de 20 ng/m3. A media anual obtida, tendo
en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de
avaliación (táboa II).
Pb: o valor de concentración obtido, 2,1 ng/m3, foi inferior ao valor medio anual de
concentración máximo de 0,5 μg/m3. A media anual obtida, tendo en conta que se
trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa I).
Cd: a concentración media foi 0,05 ng/m3 polo que se pode afirmar que se cumpriu
co valor obxectivo, establecido en 5 ng/m3 para a fracción PM10. A media anual
obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas, é inferior ao umbral
inferior de avaliación (táboa II).
As: a concentración media obtida foi de 0,22 ng/m3, sendo, por tanto, inferior ao valor
obxectivo. A media anual obtida, tendo en conta que se trata de medidas indicativas,
é inferior ao umbral inferior de avaliación (táboa II).
Os valores diarios preséntanse graficamente nas figuras 35 e 36 segundo os días de
mostraxe que se indican no eixo de abscisas e poden consultarse na Táboa A8 do Anexo.
40
Figura 35. Concentracións diarias de Ni, V e Pb en Cospeito
Figura 36. Concentracións diarias de Cd, Se e As en Cospeito
Para todos os metais analizados as concentracións mais elevadas atópanse do 11 ao 24 de
marzo, que como se comentou anteriormente, produciuse un episodio de combustión de
biomasa que puido afectar ao Noroeste da Península. Isto indica que a contaminación a
longa distancia e en determinadas condicións meteorolóxicas, pode afectar a zonas
sensibles nas que é preciso coidar a calidade do aire.
0
2
4
6
8
10
12
ng/
m3
Cospeito Ni
V
Pb
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
ng/
m3
Cospeito Cd
Se
As
41
A variación ao longo da semana das concentracións dos elementos obxecto de estudo
amósase na figura 37 e obsérvase unha lixeira diminución das concentracións medias cara
a fin de semana.
Figura 37. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, As e Se asociados a PM10 en Cospeito
5.8. Ourense
Ao igual que ocorreu no caso de Cospeito, en primeiro lugar incluiremos neste informe as
medidas gravimétricas (táboa XIV) e as gráficas (figuras 38 e 39) da comparación das
medidas automáticas que fai o equipo FAI sobre os 35 filtros que posteriormente foron
pesados. A dita comparación foi enviada no seu día ao persoal da Subdirección tanto para
PM10 como para PM2,5 (35 filtros de cada unha das fraccións).
En xeral, observáronse valores de PM10 (táboa XIV) típicos dunha zona urbana con
influencia do tráfico rodado. De todas as mostras válidas, unha (mércores 18 de febreiro,
marcada en vermello) supera o valor límite diario de PM10 de 50 µg/m3 (Real Decreto
102/2011). Consultadas as “TABLAS RESUMEN EPISODIOS NATURALES AÑO 2009”
detectouse un episodio africano que afectou ao Noroeste da Península durante o 21 de
febreiro que puido provocar este aumento de PM10 durante eses días.
0,0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
ng/
m3
Cd
, As
e S
e
ng/
m3
Pb
, V e
Ni
Cospeito
Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni
Promedio de Cd Promedio de As Promedio de Se
42
Táboa XIV. Concentracións diarias de PM10 e PM2,5, expresados en µg/m3, en Ourense (medida gravimétrica)
2009 FEBREIRO MARZO
PM10 PM2,5 PM10 PM2,5
Domingo 1 30 23
Luns 2 21 13
Martes 3 30 21 Martes 3 23 18
Mércores 4 13 12 Mércores 4 18 12
Xoves 5 18 14 Xoves 5 25 16
Venres 6 19 14 Venres 6 25 17
Sábado 7 30 18 Sábado 7 21 18
Domingo 8 36 31 Domingo 8 16 12
Luns 9 18 11 Luns 9 26 18
Martes 10 30 18 Martes 10 14
Mércores 11 44 27
Xoves 12 28 20
Venres 13 37 24
Sábado 14 37 26
Domingo 15 28 23
Luns 16 45 34
Martes 17 46 32
Mércores 18 50 35
Xoves 19 37 28
Venres 20 42 31
Sábado 21 45 33
Domingo 22 35 27
Luns 23 36 27
Martes 24 36 24
Mércores 25 46 33
Xoves 26 44 34
Venres 27 46 40
Sábado 28 47 37
43
Figura 38. Correlación entre a medida automática do equipo FAI e a medida gravimétrica de PM10 en Ourense desde o 3 de febreiro ata o 10 de marzo de 2009
Figura 39. Correlación entre a medida automática do equipo FAI e a medida gravimétrica de PM2,5 en Ourense desde o 3 de febreiro ata o 10 de marzo de 2009
En canto á variación semanal (figura 40) das concentracións de PM10 e PM2,5 non se atopa
o perfil habitual de valores máis elevados durante os días laborais que durante a fin de
semana.
y = 1,0297x - 3,3876R² = 0,9664
y = 0,9346xR² = 0,9573
0
10
20
30
40
50
60
0 10 20 30 40 50 60
Au
tom
átic
o
Gravimétrico
PM10
y = 0,9512x - 1,6165R² = 0,9066 y = 0,8895x
R² = 0,9023
0
5
10
15
20
25
30
35
40
0 10 20 30 40 50
Au
tom
átic
o
Gravimétrico
PM2.5
44
Figura 40. Variación semanal das concentración de PM10 e PM2,5 (medida gravimétrica) en Ourense desde o 3 de febreiro ata o 10 de marzo de 2009
De novo, e como se comentou anteriormente, aplicouse o test de equivalencia citado no
apartado de Cospeito cos mesmos criterios para PM10 pero modificando valor límite (35
µg/m3 segundo a dita guía) para PM2,5. Os resultados amósanse (táboas XV e XVI) aínda
que non se cumpre o criterio mínimo de 40 pares de datos (35 pares para PM10 e 36 pares
para PM2,5 xa que un filtro de PM10 rompeu).
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
g/m
3
Ourense
Promedio de PM10 Promedio de PM2,5
45
Táboa XV. Resultados do test de equivalencia para PM10 do equipo FAI en Ourense
PM10 Test de equivalencia Número de pares de puntos: 35
DATOS SEN CORRIXIR CORRECIÓN DA ORDENADA NA ORIXE
REGRESIÓN REGRESIÓN
Pendente b 1,05 non significativa Pendente b 1,05 non significativa
Incerteza de b 0,03 Incerteza de b 0,03
Ordenada na orixe a -3,99 significativa Ordenada na orixe a 0,00 non significativa
Incerteza de a 1,13 Incerteza de a 1,13
RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA
Termo aleatorio 0,00 g/m3 Termo aleatorio 0,00 g/m
3
Erro ao VL -1,57 g/m3 Erro ao VL 2,41 g/m
3
Incerteza combinada 1,57 g/m3 Incerteza combinada 2,41 g/m
3
Incerteza relativa ao VL 3,14 OK Incerteza relativa ao VL 4,83 OK
Incerteza entre equipos 2,50 g/m3 Incerteza entre equipos 2,50 g/m
3
CORRECCIÓN DA PENDENTE CORRECCIÓN DA ORDENADA NA ORIXE E A PENDENTE
REGRESIÓN REGRESIÓN
Pendente b 1,00 non significativa Pendente b 1,00 non significativa
Incerteza de b 0,03 Incerteza de b 0,03
Ordenada na orixe a -3,78 significativa Ordenada na orixe a 0,03 non significativa
Incerteza de a 1,08 Incerteza de a 1,08
RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA
Termo aleatorio 0,67 g/m3 Termo aleatorio 1,32 g/m
3
Erro ao VL -3,82 g/m3 Erro ao VL -0,01 g/m
3
Incerteza combinada 3,88 g/m3 Incerteza combinada 1,32 g/m
3
Incerteza relativa ao VL 7,75 OK Incerteza relativa ao VL 2,63 OK
Como se pode observar, o test de equivalencia foi aceptable para todos os datos de PM10 e
para cada unha das dúas series de datos. A ecuación de calibración que habería que aplicar
sería:
PM10 gravimétrico = 0,03 + 1,00*PM10 automático (FAI)
46
Táboa XVI. Resultados do test de equivalencia para PM2,5 do equipo FAI en Ourense
PM2,5 Test de equivalencia Número de pares de puntos: 36
DATOS SEN CORRIXIR CORRECIÓN DA ORDENADA NA ORIXE
REGRESIÓN REGRESIÓN
Pendente b 1,00 non significativa Pendente b 1,00 non significativa
Incerteza de b 0,05 Incerteza de b 0,05
Ordenada na orixe a -2,73 significativa Ordenada na orixe a 0,00 non significativa
Incerteza de a 1,29 Incerteza de a 1,29
RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA
Termo aleatorio 2,17 g/m3 Termo aleatorio 2,53 g/m
3
Erro ao VL -2,76 g/m3 Erro ao VL -0,04 g/m
3
Incerteza combinada 3,51 g/m3 Incerteza combinada 2,53 g/m
3
Incerteza relativa ao VL 10,04 OK Incerteza relativa ao VL 7,22 OK
Incerteza entre equipos 1,50 g/m3 Incerteza entre equipos 1,50 g/m
3
CORRECCIÓN DA PENDENTE CORRECCIÓN DA ORDENADA NA ORIXE E A PENDENTE
REGRESIÓN REGRESIÓN
Pendente b 1,00 non significativa Pendente b 1,00 non significativa
Incerteza de b 0,05 Incerteza de b 0,05
Ordenada na orixe a -2,73 significativa Ordenada na orixe a 0,00 non significativa
Incerteza de a 1,29 Incerteza de a 1,29
RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA RESULTADOS TEST EQUIVALENCIA
Termo aleatorio 2,84 g/m3 Termo aleatorio 3,12 g/m
3
Erro ao VL -2,73 g/m3 Erro ao VL 0,00 g/m
3
Incerteza combinada 3,94 g/m3 Incerteza combinada 3,12 g/m
3
Incerteza relativa ao VL 11,26 OK Incerteza relativa ao VL 8,92 OK
Como se pode observar, o test de equivalencia foi aceptable para todos os datos de PM2,5
e para cada unha das dúas series de datos. Non faría falta aplicar ningunha ecuación ás
medidas automáticas.
En canto aos elementos obxecto deste estudo, os valores obtidos nas 19 mostras de PM10
e 19 mostras de PM2,5 analizadas (criterio de selección de entre o total de mostras
recollidas: días alternos e nalgún caso dos dúas seguidos porque se superaba o valor límite
diario de PM10) durante o período de mostraxe do equipo FAI na estación urbana de
Ourense, dende o 3 de febreiro ata o 9 de marzo de 2009, preséntanse nas figuras 41 e 42.
O Se atopouse por debaixo do límite de detección en todas as mostras analizadas.
47
Figura 41. Concentracións diarias de Ni, V e Pb asociados a PM10 e PM2,5 en Ourense
O Pb presenta as concentracións mais altas e non coinciden os niveis mais elevados dos
tres metais cos días de maior concentración de PM10. Isto indica unha diferenza entre os
primeiros e últimos días de mostraxe cos días intermedios que como se comentou
anteriormente poderían estar afectados por un aporte natural de partículas.
Figura 42. Concentracións diarias de Cd e As asociados a PM10 e PM2,5 en Ourense
En canto aos elementos minoritarios, o Se atopouse por debaixo do límite de detección do
método en todas as mostras analizadas e o As presentou maiores concentracións que o Cd.
OU
03/0
2/20
09
OU
05/0
2/20
09
OU
07/0
2/20
09
OU
09/0
2/20
09
OU
11/0
2/20
09
OU
13/0
2/20
09
OU
15/0
2/20
09
OU
17/0
2/20
09
OU
18/0
2/20
09
OU
19/0
2/20
09
OU
21/0
2/20
09
OU
23/0
2/20
09
OU
25/0
2/20
09
OU
27/0
2/20
09
OU
01/0
3/20
09
OU
03/0
3/20
09
OU
05/0
3/20
09
OU
07/0
3/20
09
OU
09/0
3/20
09
0
10
20
30
40
50
60
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
gPM
/m3
ng/
m3
OurenseNi
V
Pb
PM
0
10
20
30
40
50
60
OU
03/0
2/20
09
OU
05/0
2/20
09
OU
07/0
2/20
09
OU
09/0
2/20
09
OU
11/0
2/20
09
OU
13/0
2/20
09
OU
15/0
2/20
09
OU
17/0
2/20
09
OU
18/0
2/20
09
OU
19/0
2/20
09
OU
21/0
2/20
09
OU
23/0
2/20
09
OU
25/0
2/20
09
OU
27/0
2/20
09
OU
01/0
3/20
09
OU
03/0
3/20
09
OU
05/0
3/20
09
OU
07/0
3/20
09
OU
09/0
3/20
09
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
PM
10
PM
2,5
gPM
/m3
ng/
m3
Ourense Cd
As
PM
48
Nas figuras 43 e 44 preséntase a variación ao longo da semana das concentracións dos
elementos obxecto de estudo observándose perfís similares dos metais en ambas as dúas
fraccións.
Figura 43. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd e As asociados a PM10 nas mostras recollidas en Ourense
Figura 44. Variación semanal dos niveis de Ni, Pb, V, Cd, Se e As asociados a PM2,5 nas mostras recollidas en Ourense
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
ng/
m3
Cd
e A
s
ng/
m3
Pb
, V e
Ni
Ourense PM10
Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni
Promedio de Cd Promedio de As
0,0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
ng/
m3
Cd
e A
s
ng/
m3
Pb
, V e
Ni
Ourense PM2,5
Promedio de Pb Promedio de V Promedio de Ni
Promedio de Cd Promedio de As
49
5.9. Distribución espacial do Ni, Pb, V, Cd, Se e As
Na figura 45 preséntase a comparación das medias anuais dos elementos obxecto de
estudo en cada un dos lugares de mostraxe, tendo en conta que isto é unha avaliación
preliminar xa que non todas as mostras se obtiveron de xeito simultáneo. Obtense así unha
representatividade espacial destacando as medias anuais mais elevadas durante o 2010 na
Coruña con respecto ao 2008. Obsérvase tamén que durante o 2008 as medias anuais mais
elevadas do Ni atopáronse en Santiago de Compostela, do Pb en Ferrol, do V en Vigo, do
Cd en Ferrol e Vigo, do Se en Cospeito e do As en Pontevedra.
50
Figura 45. Distribución espacial dos elementos (representadas as medias anuais) obxecto de estudo (AC: A Coruña 2008 e 2010, SC: Santiago de Compostela, LU:
Lugo, FE: Ferrol, VI: Vigo-Coia, PO: Pontevedra-Mollabao, CHA: Cospeito) (o Se en PO e SC non figuran porque se atopaba por debaixo do límite de detección das mostras
ou só nunha mostra)
AC 2008
SC
LU
FE
VI
PO
CHA
AC 2010
Ni
AC 2008
SC
LU
FE
VI
PO
CHA
AC 2010
Pb
AC 2008
SC
LU
FE
VI
PO
CHA
AC 2010
V
AC 2008
SC
LU
FEVI
PO
CHA
AC 2010
Cd
AC 2008
SC
LU
FEVI
PO
CHA
AC 2010
Se
AC 2008
SC
LU
FE
VIPO
CHA
AC 2010
As
51
Esta diferente distribución mostra a influencia das diferentes actividades de tipo industrial en
cada un dos lugares de mostraxe, aínda que é preciso recordar que os valores atopados son
moi inferiores aos valores obxectivo indicados na lexislación. De feito, na táboa XVII
preséntanse as concentracións medias para cada un dos contaminantes e así comparar cos
datos subministrados na táboa XVIII onde se indican os niveis destes metais en zonas
industriais, urbanas e suburbanas doutros lugares de España (Querol e cols., 2007).
Táboa XVII. Concentracións medias de Ni, Pb, V, Cd, Se e As (ng/m3) nos diferentes lugares de mostraxe
Ni Pb V Cd Se As
A Coruña 2008 3,0 5,8 4,8 0,11 0,29 0,29
A Coruña 2010 7,1 8,0 11,9 0,18 0,39 0,71
Santiago de Compostela 6,7 5,7 5,1 0,07 0,24 0,30
Lugo 3,5 3,4 1,2 0,08 0,29 0,32
Ferrol 4,2 11,2 5,2 0,16 0,33 0,29
Vigo 3,3 7,1 6,0 0,14 0,25 0,64
Pontevedra 2,0 3,3 2,5 0,06 0,24 0,93
Cospeito 0,74 2,1 1,9 0,05 0,36 0,22
Táboa XVIII. Rangos de concentración anual de metais traza (ng/m3) en PM10 en diferentes estacións de fondo rurais e urbano e outras áreas de España (Querol e
cols., 2007)
ng/m3 Fondo rural Fondo urbano Aceiro Aceiro inox. Petroquímica
Mínimo Máximo Mínimo Máximo Media Media Mínimo Máximo
Ni 2 3 2 7 33 24 4 9
Pb 5 9 7 57 103 19 8 25
V 2 5 2 15 8 25 8 21
Cd 0,2 0,2 0,1 0,7 1,2 0,3 0,1 0,3
Se 0,3 0,5 0,3 1,3 2,8 0,7 0,5 0,7
As 0,3 0,4 0,3 1,6 1,8 1,2 0,5 2,1
As concentracións medias dos metais traza obtidas neste estudo atópanse entre os valores
mínimos e máximos de fondo urbano, salvo Cospeito que se trataría de fondo rural.
52
6. CONCLUSIÓNS
Este estudo xorde da aplicación do artigo 30 da Lei 8/2002 que trata de fomentar as accións
de investigación, coa participación das universidades galegas, dos centros de investigación
e, en xeral, dos especialistas da Comunidade Autónoma, fomentando o intercambio de
datos e coñecementos.
Os valores medios de cada contaminante atópanse por debaixo dos valores obxectivo e os
umbrais inferiores de avaliación definidos pola lexislación vixente en materia de protección
da saúde das persoas fronte á contaminación atmosférica por metais pesados, e pódese
afirmar que non se identificaron problemas na calidade do aire debidos á presenza destes
contaminantes en Galicia.
De feito, si comparamos os valores medios obtidos cos valores determinados en zonas de
fondo urbano ou de fondo rural, os rangos de concentración son similares. Por isto, cando
se representan os datos segundo o día da semana non se atopan variacións significativas
entre os días laborables e festivos.
A presenza de metais pesados no aire dunha zona rural suxire que poden ser transportados
dende áreas urbanas ou zonas industriais.
Polo tanto, á vista destes resultados e tal e como se indica no artigo 2. D) da Lei 8/2002
deberán realizarse as actuacións que supoñan o mantemento dun alto nivel de calidade do
aire ambiente, coa conseguinte avaliación destes parámetros de forma continuada e
periódica, así como de estudos máis completos con datos meteorolóxicos que permitan un
mellor coñecemento da influencia das principais fontes antropoxénicas.
53
7. BIBLIOGRAFÍA
Callén M.S., de la Cruz M.T., López J.M., Murillo R., Navarro M.V., Mastral A.M. Long-Range
Atmospheric Transport and Local Pollution Sources on PAH Concentrations in a South
European Urban Area. Fulfilling of the European Directive. Water Air and Soil Pollution
(2008) 190, 271–285.
Directiva 2008/50/CE do Parlamento Europeo e do Consello de 21 de maio de 2008 relativa
á calidade do aire ambiente e a unha atmosfera mais limpa en Europa. DOCE núm. 152, do
11 de xuño de 2008, 1-44.
Grupo de Trabajo sobre Optimización de Redes, Campañas Experimentales e Interpretación
de Datos. V Seminario de la Calidad del Aire en España. Santander, 16, 17 e 18 de outubro
de 2006.
Guide to the Demostration of Equivalence of Ambient Air Monitoring Methods. Report by an
EC Working Group on Guidance for the Demonstration of Equivalence.
http://ec.europa.eu/environment/air/quality/legislation/pdf/equivalence.pdf (último acceso:
05/05/2011).
Lei 8/2002, do 18 de decembro, de protección do ambiente atmosférico de Galicia. DOG
núm. 252, do 31 de decembro de 2002, 18009-18025.
Manailis N., Grivas G., Protonotarios V., Moutsatsou A., Samara C., Chaloulakou A.
Chemosphere (2005) 60, 557-566.
Norma UNE EN 12341: Calidad del aire. Determinación de la fracción PM10 de la materia
particulada en suspensión. Método de referencia y procedimiento de ensayo de campo para
demostrar la equivalencia de los métodos de medida al de referencia. AENOR.
Norma UNE EN 14902: Calidad del aire ambiente. Método normalizado para la medida de
Pb, Cd, As y Ni en la fracción PM10 de la materia particulada en suspensión. AENOR.
Observatorio de la Sostenibilidad en España. Calidad del aire en las ciudades: Clave de
sostenibilidad urbana. Universidad de Alcalá. 2007.
Pacyna J.M., Pacyna E.G., Aas W. Changes of emissions and atmospheric deposition of
mercury, lead and cadmium. Atmospheric Environment (2009) 43, 117-127.
Querol X., Viana M., Alastuey A., Amato F., Moreno T., Castillo S., Pey J., de la Rosa J.,
Sánchez de la Campa, A., Artíñano B., Salvador P., García dos Santos S., Fernández-Patier
R., Moreno-Grau S., Negral L., Minguillón M.C., Monfort E., Gil J.I., Inza A., Ortega L.A.,
Santamaría J.M., Zabalza J. Source origin of trace elements in PM from regional
background, urban and industrial sites of Spain. Atmospheric Environment (2007) 41, 7219-
7231.
Real Decreto 102/2011, do 28 de xaneiro, relativo á mellora da calidade do aire. BOE núm.
25, do 29 de xaneiro de 2011, 9574-9626.
54
Real Decreto 812/2007, do 22 de xuño, sobre avaliación e xestión da calidade do aire
ambiente en relación co arsénico, o cadmio, o mercurio, o níquel e os hidrocarburos
aromáticos policíclicos. BOE núm. 150, do 23 de xuño de 2007, 27171-27177.
Zereini F., Alt F., Messerschmidt J., Wiseman J., Feldmann I., Von Bohlen A., Müller J., Liebl
K., Püttmann W. Concentration and distributuion of heavy metals in urban airborne
particulate matter in Frankfurt am Main, Germany. Environmental Science and Technology
(2005) 39, 2983-2989.
55
ANEXO
Táboa A1. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas na Coruña durante 2008
ng/m3 Cd Pb V Ni As Se
AC04/06/2008 0,036 2,318 2,710 <2,667 0,260 0,489
AC05/06/2008 0,064 <2,284 2,316 3,391 0,261 <0,471
AC07/06/2008 0,093 5,492 4,925 3,383 0,171 <0,471
AC09/06/2008 0,063 <2,284 4,076 <2,667 0,226 <0,471
AC10/06/2008 0,125 5,528 8,053 3,115 0,542 1,101
AC11/06/2008 0,082 3,002 5,736 <2,667 0,346 0,795
AC13/06/2008 0,068 9,291 4,739 3,353 0,168 <0,471
AC15/06/2008 0,067 <2,284 8,727 6,309 0,438 <0,471
AC17/06/2008 0,182 19,964 13,615 8,630 0,406 <0,471
AC19/06/2008 0,095 8,677 3,555 5,515 0,419 <0,471
AC20/06/2008 0,102 5,989 9,965 5,600 0,319 <0,471
AC21/06/2008 0,079 2,477 3,622 <2,667 0,306 <0,471
AC23/06/2008 0,642 19,967 3,029 4,281 0,281 <0,471
AC24/06/2008 0,503 16,867 5,442 3,833 0,392 0,562
AC25/06/2008 <0,019 <2,284 2,478 <2,667 0,150 <0,471
AC27/06/2008 <0,019 <2,284 2,624 <2,667 0,172 <0,471
AC29/06/2008 0,082 5,622 2,922 <2,667 0,164 <0,471
AC03/07/2008 0,075 <2,284 2,899 <2,667 0,313 <0,471
AC05/07/2008 0,078 4,958 2,116 <2,667 0,230 0,556
AC06/07/2008 <0,019 9,310 2,595 4,972 0,316 <0,471
AC07/07/2008 0,031 <2,284 4,445 3,188 0,339 0,503
AC09/07/2008 0,234 9,235 7,843 3,601 0,702 0,494
AC11/07/2008 0,166 2,297 6,374 4,214 0,542 <0,471
AC13/07/2008 <0,019 <2,284 2,950 <2,667 0,311 <0,471
AC15/07/2008 0,037 <2,284 8,087 4,189 0,225 <0,471
AC17/07/2008 <0,019 3,673 2,334 2,962 0,089 <0,471
AC19/07/2008 0,023 <2,284 3,633 3,243 0,345 <0,471
AC21/07/2008 0,021 <2,284 3,504 <2,667 0,159 <0,471
AC19/10/2008 0,268 10,280 8,303 3,588 0,439 <0,471
AC20/10/2008 0,499 15,310 13,335 6,704 0,703 <0,471
AC22/10/2008 <0,025 3,356 2,864 <2,873 <0,047 <0,471
AC23/10/2008 0,129 12,655 5,028 3,592 0,296 <0,471
AC24/10/2008 0,229 12,952 8,291 4,402 0,776 <0,471
AC25/10/2008 0,223 13,713 7,598 <2,873 0,664 <0,471
AC26/10/2008 0,427 19,030 11,916 6,848 1,329 <0,471
AC27/10/2008 <0,025 1,463 3,196 <2,873 0,149 <0,471
AC28/10/2008 <0,025 0,390 0,547 <2,873 <0,047 <0,471
AC29/10/2008 0,031 3,847 4,941 <2,873 0,055 <0,471
AC31/10/2008 0,038 3,323 2,037 <2,873 0,193 <0,471
AC01/11/2008 <0,025 1,280 0,689 <2,873 <0,047 <0,471
AC03/11/2008 <0,025 0,734 0,830 <2,873 <0,047 <0,471
AC04/11/2008 <0,025 3,517 1,430 <2,873 0,069 <0,471
AC05/11/2008 0,060 5,666 2,204 <2,873 0,377 <0,471
AC06/11/2008 0,148 7,016 4,629 4,724 0,418 <0,471
AC09/11/2008 0,523 10,295 15,113 9,146 0,626 <0,471
AC11/11/2008 <0,025 1,456 0,926 <2,873 0,203 <0,471
AC12/11/2008 <0,025 1,866 1,498 <2,873 0,144 <0,471
AC13/11/2008 0,116 8,174 4,892 5,963 0,231 <0,471
AC14/11/2008 0,081 6,018 2,628 4,220 0,204 <0,471
AC15/11/2008 0,107 7,150 5,262 <2,873 0,236 <0,471
AC16/11/2008 0,061 5,966 4,647 <2,873 0,198 <0,471
AC17/11/2008 0,045 5,121 2,046 <2,873 0,118 <0,471
AC18/11/2008 <0,025 0,474 1,363 <2,873 <0,047 <0,471
AC20/11/2008 0,083 7,340 8,274 4,455 0,095 <0,471
AC21/11/2008 0,133 6,759 5,454 <2,873 <0,047 <0,471
AC22/11/2008 <0,025 0,793 1,590 <2,873 <0,047 <0,471
56
Táboa A2. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas na Coruña durante 2010
ng/m3 Cd Pb V Ni As Se
AC26/05/2010 0,138 5,16 33,57 12,54 0,496 0,609
AC28/05/2010 0,089 5,79 7,95 8,03 0,418 0,481
AC30/05/2010 0,147 2,42 9,45 4,72 0,392 <0,471
AC01/06/2010 0,060 7,93 16,84 8,19 0,473 <0,471
AC03/06/2010 0,135 22,11 12,03 7,70 0,560 0,551
AC08/06/2010 0,145 4,23 22,74 10,08 0,666 <0,471
AC14/06/2010 0,035 1,43 2,24 2,56 0,159 <0,471
AC16/06/2010 0,063 3,39 3,79 2,59 0,325 0,537
AC22/06/2010 0,171 12,67 8,50 4,73 0,376 0,531
AC29/06/2010 0,118 6,11 13,07 8,00 0,467 0,907
AC01/07/2010 0,100 5,91 12,03 6,16 0,458 0,510
AC06/07/2010 0,040 1,96 2,28 1,58 0,167 <0,471
AC08/07/2010 0,109 6,94 12,35 9,06 0,749 0,691
AC12/07/2010 0,191 6,30 33,16 19,76 0,912 <0,471
AC20/07/2010 0,042 2,09 9,32 5,66 0,338 <0,471
AC28/07/2010 0,109 5,07 9,48 6,29 0,433 0,518
AC03/08/2010 0,026 1,00 2,05 1,19 0,158 <0,471
AC19/08/2010 0,201 4,64 6,51 2,99 0,326 <0,471
AC26/08/2010 1,032 13,67 31,51 15,94 1,050 <0,471
AC05/09/2010 0,129 6,60 12,84 5,75 0,606 0,695
AC09/09/2010 0,077 3,61 7,80 4,58 0,668 0,753
AC14/09/2010 0,317 16,56 16,55 13,16 1,086 0,654
AC16/09/2010 0,116 5,92 9,19 5,14 0,461 0,508
AC18/09/2010 0,060 3,62 3,48 1,99 0,221 <0,471
AC20/09/2010 0,370 21,56 22,73 14,51 0,940 0,966
AC22/09/2010 0,177 15,64 29,39 11,55 0,844 0,553
AC28/09/2010 0,414 17,91 12,98 8,42 0,919 0,567
AC03/10/2010 0,076 2,43 13,19 4,44 0,228 <0,471
AC12/10/2010 0,146 5,60 4,64 5,18 0,395 0,599
AC14/10/2010 0,289 11,32 10,58 9,68 0,760 0,867
AC16/10/2010 0,117 7,50 4,90 4,11 0,362 0,488
AC18/10/2010 0,124 5,73 7,36 7,39 0,357 <0,471
AC20/10/2010 0,242 10,46 20,25 12,07 0,590 <0,471
AC22/10/2010 0,457 20,83 28,61 15,13 1,588 0,764
AC01/11/2010 0,076 3,80 2,05 1,55 0,825 <0,471
AC03/11/2010 0,095 8,48 7,76 6,88 1,290 <0,471
AC05/11/2010 0,500 26,37 19,12 14,31 1,144 <0,471
AC10/11/2010 0,136 3,13 18,43 7,09 0,978 <0,471
AC14/11/2010 0,490 8,95 30,07 13,52 1,499 <0,471
AC18/11/2010 0,113 4,00 12,53 7,31 1,001 <0,471
AC20/11/2010 0,028 0,78 9,62 3,01 0,546 <0,471
AC22/11/2010 0,225 10,04 10,92 7,72 1,422 <0,471
AC24/11/2010 0,218 10,19 8,08 8,18 0,958 <0,471
AC26/11/2010 0,148 8,78 3,61 3,26 1,003 <0,471
AC28/11/2010 0,114 4,84 2,65 1,94 0,700 <0,471
AC30/11/2010 0,096 5,56 1,46 1,96 0,603 <0,471
AC02/12/2010 0,271 6,94 6,07 4,04 0,767 <0,471
AC12/12/2010 0,430 16,91 5,66 3,27 1,292 0,478
AC14/12/2010 0,189 9,08 7,35 7,54 0,847 <0,471
AC16/12/2010 0,128 6,83 5,79 6,02 0,679 <0,471
AC18/12/2010 0,166 9,06 4,91 3,18 0,980 <0,471
AC20/12/2010 0,300 10,15 33,72 17,67 1,610 <0,471
AC22/12/2010 0,034 2,24 3,51 3,01 0,498 <0,471
AC24/12/2010 0,104 6,58 5,38 4,30 0,807 <0,471
AC27/12/2010 0,243 3,51 5,34 3,32 0,692 <0,471
57
Táboa A3. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Santiago de Compostela
ng/m3 Cd Pb V Ni As Se
SC04/06/2008 0,057 2,116 3,857 <1,935 0,135 <0,471
SC05/06/2008 0,033 1,115 1,757 2,267 0,115 <0,471
SC07/06/2008 0,029 1,626 3,073 2,696 0,198 <0,471
SC09/06/2008 0,073 5,218 7,413 5,202 1,255 <0,471
SC10/06/2008 0,175 6,200 6,948 3,900 0,817 0,485
SC15/06/2008 0,019 <1,107 2,513 <1,935 0,132 <0,471
SC17/06/2008 0,083 3,488 5,004 3,177 0,320 <0,471
SC19/06/2008 0,033 1,677 3,105 3,011 0,117 <0,471
SC20/06/2008 0,016 2,090 2,430 <1,935 0,141 <0,471
SC21/06/2008 0,033 2,002 4,242 2,901 0,143 <0,471
SC23/06/2008 0,227 12,853 3,102 11,734 0,901 <0,471
SC24/06/2008 0,150 6,399 3,049 2,399 0,254 <0,471
SC25/06/2008 0,090 6,038 8,377 5,722 0,606 <0,471
SC27/06/2008 0,114 42,180 6,324 5,435 1,314 <0,471
SC29/06/2008 0,187 6,177 4,062 2,055 0,330 <0,471
SC03/07/2008 0,017 <1,107 2,980 <1,935 0,100 <0,471
SC05/07/2008 0,016 <1,107 0,937 <1,935 0,070 <0,471
SC06/07/2008 0,040 <1,107 1,065 <1,935 0,061 <0,471
SC07/07/2008 0,052 <1,107 3,208 2,548 0,133 <0,471
SC09/07/2008 <0,016 <1,107 1,727 <1,935 <0,047 <0,471
SC11/07/2008 0,028 <1,107 4,280 3,930 0,179 <0,471
SC13/07/2008 0,026 1,162 3,225 2,684 0,220 <0,471
SC15/07/2008 0,117 10,218 8,887 9,230 0,522 <0,471
SC17/07/2008 0,024 1,459 2,659 3,409 0,356 <0,471
SC19/07/2008 0,137 3,565 5,668 5,845 0,414 <0,471
SC21/07/2008 0,097 11,805 16,199 12,737 1,429 <0,471
SC23/07/2008 0,020 1,958 6,863 3,240 0,206 <0,471
SC25/07/2008 <0,016 <1,107 1,500 <1,935 0,061 <0,471
SC12/10/2008 0,046 4,255 5,972 <3,049 0,343 <0,471
SC13/10/2008 0,039 4,083 10,742 3,448 0,377 <0,471
SC14/10/2008 0,103 9,462 10,738 9,177 0,327 <0,471
SC15/10/2008 0,071 4,487 6,912 3,757 0,146 <0,471
SC17/10/2008 <0,023 2,370 3,994 <3,049 0,196 <0,471
SC18/10/2008 0,042 5,819 4,128 <3,049 0,144 <0,471
SC19/10/2008 0,141 15,027 8,883 8,305 0,210 <0,471
SC20/10/2008 0,163 15,254 10,382 10,086 0,288 <0,471
SC21/10/2008 0,046 4,075 2,754 24,228 <0,047 <0,471
SC22/10/2008 0,062 5,895 3,837 33,012 <0,047 <0,471
SC23/10/2008 0,042 10,261 6,105 33,146 0,179 <0,471
SC24/10/2008 0,166 20,252 15,924 21,250 0,589 <0,471
SC25/10/2008 0,170 15,261 10,462 14,716 0,301 <0,471
SC26/10/2008 0,169 21,153 16,143 40,349 0,340 <0,471
SC27/10/2008 0,054 3,155 3,316 <3,049 0,075 <0,471
SC28/10/2008 <0,023 1,487 1,049 <3,049 <0,047 <0,471
SC29/10/2008 <0,023 1,827 1,749 <3,049 <0,047 <0,471
SC30/10/2008 <0,023 1,095 1,149 <3,049 <0,047 <0,471
SC31/10/2008 0,105 6,715 5,075 13,830 0,078 <0,471
SC01/11/2008 0,029 3,937 1,608 4,252 0,182 <0,471
SC02/11/2008 <0,023 1,710 1,386 4,413 0,144 <0,471
SC03/11/2008 <0,023 1,804 1,860 <3,049 0,199 <0,471
SC04/11/2008 0,026 3,130 4,961 5,823 0,330 <0,471
SC05/11/2008 0,070 6,181 3,203 3,503 0,405 <0,471
SC06/11/2008 0,077 5,510 3,485 4,046 0,298 <0,471
SC07/11/2008 0,067 4,461 4,544 6,526 0,226 <0,471
SC08/11/2008 0,040 2,858 2,674 10,316 0,182 <0,471
58
Táboa A4. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Lugo
ng/m3 Cd Pb V Ni As Se
LU23/07/2008 0,143 5,340 3,019 2,042 0,588 <0,471
LU01/08/2008 <0,015 <0,884 1,445 3,836 0,133 <0,471
LU03/08/2008 0,037 2,331 1,353 <1,564 0,147 <0,471
LU05/08/2008 0,038 1,969 1,245 <1,564 0,333 <0,471
LU06/08/2008 0,041 1,923 3,080 4,005 0,252 <0,471
LU07/08/2008 0,024 <0,884 0,902 <1,564 0,121 <0,471
LU09/08/2008 0,236 1,659 1,381 <1,564 0,129 <0,471
LU11/08/2008 0,046 <0,884 1,387 2,475 0,163 <0,471
LU13/08/2008 0,027 <0,884 1,678 <1,564 0,188 <0,471
LU15/08/2008 <0,015 <0,884 1,078 <1,564 0,112 <0,471
LU17/08/2008 <0,015 <0,884 0,882 <1,564 0,059 <0,471
LU19/08/2008 <0,015 1,171 0,923 <1,564 0,086 <0,471
LU21/08/2008 0,018 <0,884 1,734 <1,564 0,287 <0,471
LU23/08/2008 0,065 1,821 1,854 1,935 0,221 <0,471
LU25/08/2008 0,028 <0,884 1,826 <1,564 0,210 <0,471
LU06/09/2008 0,024 <0,884 1,143 <1,564 0,129 <0,471
LU08/09/2008 0,061 1,237 1,665 <1,564 0,318 <0,471
LU09/09/2008 0,024 <0,884 1,653 <1,564 0,183 <0,471
LU11/09/2008 0,051 <0,884 0,906 3,263 0,104 <0,471
LU12/09/2008 0,024 <0,884 1,068 14,303 0,247 <0,471
LU14/09/2008 0,172 5,876 1,216 22,316 0,236 <0,471
LU16/09/2008 0,191 8,130 2,549 20,098 0,570 0,493
LU17/09/2008 0,145 5,529 2,296 10,390 0,523 0,501
LU18/09/2008 0,144 4,651 1,991 8,029 0,541 0,708
LU19/09/2008 0,115 3,789 1,579 3,631 0,428 0,577
LU20/09/2008 0,134 4,729 1,622 4,022 0,514 0,645
LU21/09/2008 0,192 7,923 2,646 4,634 0,787 1,269
LU22/09/2008 0,113 4,323 0,986 1,840 0,401 0,627
LU03/12/2008 0,036 2,115 0,368 <4,393 0,127 <0,471
LU04/12/2008 0,023 0,911 0,766 <4,393 0,793 <0,471
LU05/12/2008 0,021 0,967 0,716 <4,393 0,936 <0,471
LU07/12/2008 0,047 2,699 0,309 11,458 0,133 <0,471
LU09/12/2008 <0,017 0,734 0,211 <4,393 0,081 <0,471
LU12/12/2008 0,029 1,836 0,696 7,986 0,159 <0,471
LU13/12/2008 0,023 0,580 0,303 <4,393 0,054 <0,471
LU15/12/2008 0,059 3,366 0,384 <4,393 0,178 <0,471
LU16/12/2008 0,111 4,400 1,694 <4,393 0,345 <0,471
LU17/12/2008 0,066 2,868 1,345 <4,393 0,253 <0,471
LU18/12/2008 0,028 2,099 0,461 <4,393 0,213 <0,471
LU19/12/2008 0,069 2,267 0,357 <4,393 0,271 <0,471
LU20/12/2008 0,177 5,868 0,407 <4,393 0,521 <0,471
LU21/12/2008 0,196 8,095 0,360 <4,393 0,583 <0,471
LU22/12/2008 0,124 9,381 0,838 <4,393 0,680 <0,471
LU23/12/2008 0,176 10,766 1,100 <4,393 0,819 <0,471
LU24/12/2008 0,167 12,299 0,812 <4,393 0,654 <0,471
LU25/12/2008 0,145 7,246 1,296 <4,393 0,532 <0,471
LU27/12/2008 0,017 1,691 0,505 <4,393 0,165 <0,471
LU28/12/2008 0,029 2,175 1,012 <4,393 0,245 <0,471
LU29/12/2008 0,030 2,312 1,006 <4,393 0,259 <0,471
LU04/01/2009 0,060 3,563 0,614 <4,393 0,269 <0,471
LU05/01/2009 0,090 5,098 0,997 <4,393 0,308 <0,471
LU06/01/2009 0,101 2,174 0,629 <4,393 0,164 <0,471
LU07/01/2009 0,049 3,100 0,799 <4,393 0,185 <0,471
LU08/01/2009 0,072 5,864 0,936 <4,393 0,264 <0,471
LU09/01/2009 0,190 8,437 0,909 <4,393 0,323 <0,471
LU10/01/2009 0,250 10,936 1,334 <4,393 0,387 <0,471
59
Táboa A5. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Ferrol
ng/m3 Cd Pb V Ni As Se
FE01/08/2008 0,046 <0,914 3,291 2,982 0,155 <0,471
FE03/08/2008 0,042 5,013 4,236 <2,493 0,310 <0,471
FE05/08/2008 0,101 20,561 3,847 <2,493 0,351 <0,471
FE06/08/2008 0,100 10,797 7,691 2,659 0,410 <0,471
FE07/08/2008 0,075 10,754 5,032 2,866 0,222 <0,471
FE09/08/2008 0,129 16,212 9,652 12,493 0,334 <0,471
FE11/08/2008 0,042 2,484 2,551 7,944 0,448 <0,471
FE13/08/2008 0,062 3,692 2,858 4,814 0,227 <0,471
FE15/08/2008 <0,018 1,373 3,998 5,456 0,112 <0,471
FE17/08/2008 0,023 <0,914 2,625 6,031 0,136 <0,471
FE19/08/2008 0,048 1,659 2,310 2,506 0,168 <0,471
FE21/08/2008 <0,018 1,715 5,165 <2,493 0,145 <0,471
FE23/08/2008 0,035 6,675 7,793 6,130 0,136 <0,471
FE25/08/2008 0,064 5,785 4,299 6,027 0,148 <0,471
FE06/09/2008 <0,018 <0,914 3,410 2,842 0,084 <0,471
FE08/09/2008 0,068 9,763 11,555 5,657 0,250 <0,471
FE09/09/2008 0,022 1,389 2,560 <2,493 0,130 <0,471
FE11/09/2008 <0,018 <0,914 0,725 <2,493 <0,047 <0,471
FE12/09/2008 <0,018 <0,914 1,449 <2,493 <0,047 <0,471
FE14/09/2008 0,109 8,062 7,214 <2,493 0,181 <0,471
FE16/09/2008 0,235 7,400 5,085 <2,493 0,264 <0,471
FE17/09/2008 0,127 11,283 6,704 <2,493 0,493 <0,471
FE18/09/2008 0,425 18,412 5,652 2,767 0,440 <0,471
FE19/09/2008 0,278 19,737 4,887 <2,493 0,353 <0,471
FE20/09/2008 0,159 11,797 11,421 4,734 0,310 <0,471
FE21/09/2008 0,562 8,757 7,012 5,164 0,380 <0,471
FE22/09/2008 0,135 6,448 1,478 <2,493 0,213 <0,471
FE25/01/2009 0,410 5,533 0,546 <4,057 0,051 <0,471
FE26/01/2009 0,223 0,798 1,209 <4,057 0,090 <0,471
FE27/01/2009 0,030 1,805 3,958 <4,057 0,245 <0,471
FE28/01/2009 0,167 19,721 6,726 <4,057 0,267 <0,471
FE30/01/2009 0,176 35,662 15,325 6,177 0,197 <0,471
FE31/01/2009 0,013 1,235 5,859 <4,057 0,096 <0,471
FE03/02/2009 0,088 7,491 6,961 6,941 0,309 <0,471
FE05/02/2009 0,090 36,009 1,298 <4,057 0,117 <0,471
FE08/02/2009 0,067 22,731 6,118 <4,057 0,264 <0,471
FE09/02/2009 0,013 22,863 1,761 4,408 0,097 <0,471
FE11/02/2009 0,020 10,623 3,598 <4,057 0,104 <0,471
FE12/02/2009 0,059 4,721 5,234 <4,057 0,345 <0,471
FE13/02/2009 0,123 8,431 4,742 8,901 0,406 <0,471
FE14/02/2009 0,195 19,093 7,168 32,734 0,395 <0,471
FE15/02/2009 0,148 12,560 3,644 9,559 0,298 <0,471
FE16/02/2009 0,182 15,801 5,617 6,475 0,516 0,515
FE17/02/2009 0,380 32,254 7,727 10,132 0,806 0,584
FE18/02/2009 0,131 9,540 4,022 <4,057 0,438 <0,471
FE20/02/2009 0,150 11,601 3,832 <4,057 0,403 0,756
FE21/02/2009 0,358 45,528 5,788 <4,057 0,631 1,579
FE24/02/2009 0,104 7,084 2,903 4,761 0,244 0,500
FE25/02/2009 0,288 12,181 4,107 <4,057 0,395 0,935
FE26/02/2009 1,085 34,540 12,858 5,857 0,945 0,950
FE27/02/2009 0,625 28,891 14,473 5,449 0,818 0,834
FE28/02/2009 0,321 11,411 8,487 <4,057 0,571 0,642
FE01/03/2009 0,052 3,757 3,124 <4,057 0,241 <0,471
FE02/03/2009 0,094 4,205 3,353 5,103 0,260 <0,471
FE05/03/2009 <0,013 0,891 0,565 <4,057 0,053 <0,471
60
Táboa A6. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Coia (Vigo)
ng/m3 Cd Pb V Ni As Se
COIA20/05/2009 0,049 3,327 5,651 2,832 0,390 <0,471
COIA21/05/2009 0,127 5,852 6,354 4,691 0,518 <0,471
COIA22/05/2009 0,085 4,620 7,724 3,494 0,417 <0,471
COIA24/05/2009 0,051 4,427 4,707 2,543 0,292 <0,471
COIA25/05/2009 0,052 2,817 12,114 8,451 0,381 <0,471
COIA26/05/2009 0,063 3,681 5,581 3,491 0,550 <0,471
COIA28/05/2009 0,065 7,435 2,900 <1,714 0,520 <0,471
COIA30/05/2009 0,075 5,645 3,753 2,516 0,595 <0,471
COIA01/06/2009 0,099 7,226 18,126 7,363 0,654 <0,471
COIA02/06/2009 0,155 4,078 21,844 26,477 0,442 <0,471
COIA03/06/2009 0,074 4,772 10,934 3,978 0,491 <0,471
COIA05/06/2009 0,016 1,480 2,559 <1,714 0,183 <0,471
COIA07/06/2009 0,031 2,208 2,424 <1,714 0,217 <0,471
COIA09/06/2009 0,015 1,305 0,844 <1,714 0,134 <0,471
COIA13/06/2009 0,075 4,676 5,471 2,757 0,511 <0,471
COIA15/06/2009 0,038 3,684 4,749 1,966 0,282 <0,471
COIA17/06/2009 0,058 3,244 6,445 3,115 0,491 <0,471
COIA21/06/2009 0,034 2,638 1,363 <1,714 0,420 <0,471
COIA22/06/2009 0,099 2,973 9,441 3,291 0,434 <0,471
COIA23/06/2009 0,896 17,990 4,462 <1,714 0,377 <0,471
COIA24/06/2009 1,375 67,253 4,307 1,728 1,069 <0,471
COIA25/06/2009 <0,009 0,924 1,459 <1,714 0,181 <0,471
COIA26/06/2009 <0,009 0,951 2,408 <1,714 0,168 <0,471
COIA27/06/2009 0,034 3,708 1,534 3,994 0,311 <0,471
COIA02/07/2009 0,030 2,547 3,574 8,023 0,420 <0,471
COIA03/07/2009 0,085 4,240 3,950 5,769 0,701 <0,471
COIA04/07/2009 0,134 11,140 12,719 6,181 4,785 <0,471
COIA05/07/2009 0,163 11,145 12,625 5,007 4,766 <0,471
COIA21/09/2009 0,193 5,942 5,879 4,372 1,206 <0,471
COIA22/09/2009 0,124 5,507 8,231 5,120 0,697 <0,471
COIA24/09/2009 0,121 9,383 6,846 5,200 0,946 <0,471
COIA26/09/2009 0,107 4,959 5,198 <1,991 0,403 <0,471
COIA27/09/2009 0,224 7,218 4,552 <1,991 0,404 <0,471
COIA28/09/2009 0,350 9,137 9,938 4,238 0,889 <0,471
COIA30/09/2009 0,146 12,854 14,297 5,229 0,777 0,486
COIA01/10/2009 0,199 18,928 14,983 7,202 1,362 0,517
COIA02/10/2009 0,214 13,004 8,961 3,458 0,580 <0,471
COIA03/10/2009 0,236 10,795 6,273 2,302 0,627 <0,471
COIA04/10/2009 0,061 1,936 2,119 <1,991 0,228 <0,471
COIA06/10/2009 0,031 1,049 1,436 <1,991 0,141 <0,471
COIA08/10/2009 0,033 1,747 2,148 <1,991 0,273 <0,471
COIA09/10/2009 0,074 4,385 3,083 <1,991 0,332 <0,471
COIA10/10/2009 0,141 9,262 3,221 <1,991 0,300 <0,471
COIA12/10/2009 0,081 4,896 1,731 <1,991 0,324 <0,471
COIA14/10/2009 0,126 10,110 5,205 <1,991 0,479 <0,471
COIA16/10/2009 0,149 6,991 2,693 <1,991 0,434 <0,471
COIA17/10/2009 0,172 7,985 2,314 <1,991 0,441 <0,471
COIA18/10/2009 0,191 9,123 4,549 <1,991 0,406 <0,471
COIA20/10/2009 0,044 4,767 0,900 <1,991 0,215 <0,471
COIA21/10/2009 0,034 0,709 0,513 <1,991 0,085 <0,471
COIA22/10/2009 0,025 1,786 0,839 <1,991 0,108 <0,471
COIA25/10/2009 0,018 <0,398 2,455 <1,991 0,117 <0,471
COIA26/10/2009 0,156 6,146 14,087 7,639 0,929 <0,471
COIA27/10/2009 0,246 19,882 12,423 6,477 1,196 0,504
COIA28/10/2009 0,141 7,646 7,200 2,701 0,699 <0,471
COIA30/10/2009 0,082 4,794 4,288 <1,991 0,282 <0,471
61
Táboa A7. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Mollabao (Pontevedra)
ng/m3 Cd Pb V Ni As Se
MO10/07/2009 0,039 2,725 3,275 2,776 0,400 <0,471
MO11/07/2009 0,030 1,122 5,216 2,579 0,209 <0,471
MO12/07/2009 0,018 <0,63 3,052 <1,591 0,190 <0,471
MO13/07/2009 0,098 1,509 2,947 <1,591 0,177 <0,471
MO14/07/2009 0,010 <0,63 1,416 <1,591 <0,072 <0,471
MO15/07/2009 0,015 <0,63 1,770 <1,591 0,144 <0,471
MO16/07/2009 0,021 1,632 3,476 0,590 0,150 <0,471
MO24/07/2009 0,020 1,005 1,413 <1,591 0,148 <0,471
MO25/07/2009 0,031 0,866 6,035 <1,591 0,322 <0,471
MO26/07/2009 0,028 <0,63 4,624 2,131 0,147 <0,471
MO27/07/2009 0,021 0,653 2,627 <1,591 0,144 <0,471
MO28/07/2009 0,022 0,822 2,995 <1,591 0,152 <0,471
MO29/07/2009 0,023 0,823 3,882 6,941 0,129 <0,471
MO30/07/2009 0,049 2,325 3,031 <1,591 0,228 <0,471
MO07/08/2009 0,014 0,804 1,308 <1,591 0,153 <0,471
MO08/08/2009 0,014 0,650 0,971 <1,591 0,143 <0,471
MO09/08/2009 0,012 <0,63 1,046 <1,591 <0,072 <0,471
MO10/08/2009 0,025 2,247 2,021 2,135 <0,072 <0,471
MO11/08/2009 0,043 2,554 2,476 <1,591 0,300 <0,471
MO12/08/2009 0,127 3,016 4,771 2,051 0,385 <0,471
MO13/08/2009 0,065 3,051 4,420 3,982 0,407 <0,471
MO21/08/2009 0,019 2,110 9,640 4,136 0,125 <0,471
MO22/08/2009 0,020 0,961 2,407 2,975 0,146 <0,471
MO23/08/2009 0,027 0,716 3,373 1,735 <0,072 <0,471
MO24/08/2009 0,030 1,395 2,823 <1,591 0,155 <0,471
MO25/08/2009 0,027 0,793 3,265 1,637 <0,072 <0,471
MO26/08/2009 0,022 1,117 4,443 1,886 <0,072 <0,471
MO27/08/2009 0,023 0,863 3,468 <1,591 0,135 <0,471
MO30/11/2009 0,202 15,327 1,501 2,189 1,186 <0,471
MO01/12/2009 0,030 1,987 1,857 1,083 0,136 <0,471
MO02/12/2009 0,020 2,093 1,594 <0,837 0,090 <0,471
MO03/12/2009 0,080 5,972 0,948 1,356 0,558 <0,471
MO04/12/2009 0,137 5,728 2,055 1,908 0,339 <0,471
MO05/12/2009 0,012 0,321 1,122 <0,837 <0,047 <0,471
MO06/12/2009 0,053 2,750 1,011 <0,837 0,127 <0,471
MO07/12/2009 0,062 1,863 0,799 <0,837 0,294 <0,471
MO08/12/2009 0,116 5,982 2,547 1,201 0,332 <0,471
MO09/12/2009 0,103 6,767 2,132 1,588 0,622 <0,471
MO10/12/2009 0,121 10,491 3,064 6,228 5,685 <0,471
MO11/12/2009 0,151 10,506 2,520 10,458 2,483 <0,471
MO12/12/2009 0,139 9,538 2,439 1,919 0,791 <0,471
MO13/12/2009 0,047 3,308 0,529 <0,837 0,179 <0,471
MO14/12/2009 0,044 2,943 0,676 1,930 2,308 <0,471
MO15/12/2009 0,302 10,342 1,444 4,037 7,203 <0,471
MO16/12/2009 0,183 7,220 1,475 2,648 3,312 <0,471
MO17/12/2009 0,119 10,502 1,316 2,187 3,786 <0,471
MO18/12/2009 0,065 3,991 0,917 7,031 2,898 <0,471
MO19/12/2009 0,128 6,519 0,613 1,120 1,464 <0,471
MO20/12/2009 0,170 10,663 0,843 <0,837 0,952 <0,471
MO28/12/2009 0,014 1,434 2,576 1,613 0,087 <0,471
MO29/12/2009 0,034 2,261 5,650 2,563 0,153 <0,471
MO30/12/2009 0,208 1,933 1,454 1,266 0,077 <0,471
MO31/12/2009 0,033 1,583 0,662 <0,837 0,175 <0,471
MO01/01/2010 0,043 3,758 1,379 <0,837 0,292 <0,471
MO02/01/2010 0,082 3,155 1,262 6,059 0,511 <0,471
MO03/01/2010 0,034 2,249 1,187 <0,837 0,474 <0,471
62
Táboa A8. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 recollidas en Cospeito
ng/m3 Cd Pb V Ni As Se
CHA10/03/2009 0,025 0,528 0,834 <1,328 0,148 <0,471
CHA11/03/2009 0,047 2,091 1,739 <1,328 0,203 0,515
CHA12/03/2009 0,061 3,147 2,051 <1,328 0,284 0,665
CHA14/03/2009 0,071 2,710 4,632 1,514 0,303 <0,471
CHA15/03/2009 0,055 2,227 2,206 <1,328 0,132 0,559
CHA16/03/2009 0,042 1,734 1,491 <1,328 0,185 <0,471
CHA17/03/2009 0,098 3,160 2,578 <1,328 0,381 0,665
CHA18/03/2009 0,074 2,495 2,660 <1,328 0,520 0,482
CHA19/03/2009 0,078 2,330 2,533 <1,328 0,507 <0,471
CHA20/03/2009 0,158 5,057 3,537 <1,328 0,577 0,765
CHA21/03/2009 0,123 4,824 2,057 <1,328 0,402 0,752
CHA22/03/2009 0,073 2,332 0,923 <1,328 0,211 <0,471
CHA23/03/2009 0,150 7,572 2,392 <1,328 0,444 0,807
CHA24/03/2009 0,079 3,459 2,176 2,142 0,366 0,664
CHA27/03/2009 0,022 <0,434 1,404 <1,328 0,056 <0,471
CHA20/04/2009 0,029 0,997 1,464 <1,328 0,108 <0,471
CHA21/04/2009 0,082 2,908 2,198 <1,328 0,209 <0,471
CHA22/04/2009 0,104 4,476 1,904 <1,328 0,291 <0,471
CHA23/04/2009 0,084 3,273 1,918 <1,328 0,356 <0,471
CHA24/04/2009 0,038 1,672 3,193 <1,328 0,116 <0,471
CHA25/04/2009 0,019 <0,434 0,744 <1,328 0,075 <0,471
CHA26/04/2009 <0,012 <0,434 0,725 <1,328 0,061 <0,471
CHA27/04/2009 <0,012 <0,434 0,468 <1,328 <0,047 <0,471
CHA18/05/2009 <0,012 <0,434 1,687 <1,328 0,091 <0,471
CHA19/05/2009 <0,012 <0,434 1,164 <1,328 0,085 <0,471
CHA20/05/2009 0,028 0,968 1,622 <1,328 0,223 <0,471
CHA21/05/2009 <0,012 <0,434 1,266 <1,328 0,056 <0,471
CHA22/05/2009 0,020 0,846 1,449 <1,328 0,080 <0,471
CHA23/05/2009 0,016 0,768 1,666 <1,328 0,120 <0,471
CHA24/05/2009 <0,012 0,637 3,184 <1,328 <0,047 <0,471
63
Táboa A9. Datos de Cd, Pb, V, Ni As e Se nas mostras de PM10 e PM2,5 recollidas en Ourense
ng/m3 Cd Pb V Ni As Se
OU03/02/2009 PM10 0,078 6,454 5,317 <3,755 0,585 <0,917
PM2,5 0,066 5,778 4,882 <3,755 0,412 <0,917
OU05/02/2009 PM10 0,038 5,090 2,201 7,100 0,313 <0,917
PM2,5 0,050 3,500 1,101 <3,755 0,254 <0,917
OU07/02/2009 PM10 0,058 7,210 8,533 5,397 0,524 <0,917
PM2,5 0,059 6,350 7,583 8,101 0,370 <0,917
OU09/02/2009 PM10 <0,032 1,095 0,837 <3,755 0,209 <0,917
PM2,5 <0,032 1,492 0,528 <3,755 0,132 <0,917
OU11/02/2009 PM10 0,129 9,841 13,042 15,834 0,876 <0,917
PM2,5 0,114 6,342 10,757 7,870 0,490 <0,917
OU13/02/2009 PM10 0,125 9,086 3,451 7,070 0,886 <0,917
PM2,5 0,100 5,524 2,009 4,225 0,525 <0,917
OU15/02/2009 PM10 0,120 6,232 7,751 4,402 0,846 <0,917
PM2,5 0,116 5,039 6,595 8,253 0,697 <0,917
OU17/02/2009 PM10 0,186 11,685 4,362 <3,755 1,108 <0,917
PM2,5 0,162 9,301 3,161 <3,755 0,671 <0,917
OU18/02/2009 PM10 0,180 12,795 6,001 <3,755 1,172 <0,917
PM2,5 0,153 9,887 3,983 <3,755 0,732 <0,917
OU19/02/2009 PM10 0,113 8,637 4,030 <3,755 0,999 <0,917
PM2,5 0,107 8,080 3,295 <3,755 0,846 <0,917
OU21/02/2009 PM10 0,294 11,144 3,795 <3,755 0,915 <0,917
PM2,5 0,294 9,994 2,730 <3,755 0,719 <0,917
OU23/02/2009 PM10 0,261 7,845 4,062 <3,755 0,703 <0,917
PM2,5 0,222 5,656 2,661 <3,755 0,414 <0,917
OU25/02/2009 PM10 0,151 8,889 4,431 5,176 0,840 <0,917
PM2,5 0,083 6,811 3,124 <3,755 0,298 <0,917
OU27/02/2009 PM10 0,180 9,588 4,096 4,581 1,072 <0,917
PM2,5 0,133 5,731 2,100 <3,755 0,581 <0,917
OU01/03/2009 PM10 0,091 7,377 3,851 <3,755 0,432 <0,917
PM2,5 0,089 9,694 3,447 7,811 0,331 <0,917
OU03/03/2009 PM10 0,058 9,343 4,627 4,774 0,449 <0,917
PM2,5 <0,032 3,800 1,301 6,021 0,126 <0,917
OU05/03/2009 PM10 0,114 7,231 1,554 <3,755 0,229 <0,917
PM2,5 0,175 4,211 2,225 11,144 0,369 <0,917
OU07/03/2009 PM10 0,186 15,804 3,128 <3,755 0,569 <0,917
PM2,5 0,330 7,631 2,837 6,245 0,251 <0,917
OU09/03/2009 PM10 0,268 7,198 3,540 <3,755 0,415 <0,917
PM2,5 0,162 9,685 4,835 9,546 0,662 <0,917