Resumo: G. Lakoff & M. Johnson, Metáforas de la vida cotidiana (Metaphors we live by), pp. 39-95

8/14/2019 Resumo: G. Lakoff & M. Johnson, Metforas de la vida cotidiana (Metaphors we live by), pp. 39-95

1/4

Resumo: Metforas da vida cot i, pp. 39-95

Gramtica galega I I2009/2010

USC

1

1. Os conceptos mediante os que vivimos(unha discusin unha guer ra)1) Definicin de metfora: entender e experimentar un tipo de cousa en

termosdoutra.2) Natureza da metfora:

a) Son metafricos: procesos do pensamentohumano > sistema conceptual

> linguaxe.b) Est presente na linguaxe coti, ordinaria (unha discusin unha guerra).c) As metforas varan segundo a cultura.

2. A sistemat icidade dos conceptos metafricos (o tempo dieiro)1) Concepcin dos conceptos > actuacin (cultura).2) Subcategorizacins por mor das implicacins metafricas = sistema de

conceptos metafricos coherente > sistema de expresins metafricascoherente.

3. Sistematicidade metafrica: destacar e ocultar

1) A estruturacin metafrica parcial, non total (senn as das cousas serana mesma):

a) Destaca algns aspectos.b) Pode ocultar outros (aspecto cooperativo das discusins).

2) Metfora da canle (Michael Reddy):a) Metfora:

Ideas = obxectos. Palabras = recipientes. Comunicacin = envo a travs dunha canle.

b) Crtica: non ten en conta os interlocutores nin o contexto, que son

necesarios (por favor, senta no asento do zume de maz [contexto]; necesitamosfontes de enerxa alternativas [emisor]).

4. Metforas orientacionais1) Metforas estruturais vs. metforas orientacionais:

a) Metforas estruturais: estruturacin metafrica dun concepto en termosdoutro.

b) Metforas orientacionais: Organizan un sistema global de conceptos con relacin a outro. Orientacin espacial con base: na experiencia fsica,

na cultura (polo que poden mudar dunha cultura a outra).2) William Nagy, exemplos:

arriba abaixo base

feliz triste fsica: postura inclinada = tristuraconsciente inconsciente fsica: durmimos deitados e estamos espertos de p.

sade e vidaenfermidadee morte

fsica: enfermidades e morte = deitados

control eforza

sometementoao control ou forza

fsica: talla e vencedor dunha loita

mis menos fsica: unha morea cantos mis elementos ten mis elevada futuro (arriba

e diante)fsica: movemento


2/4



USC

2

arriba abaixo base

statuselevado

estatus baixo sociais e fsicas: poder (social e fsico)

bo malo fsicasvirtude vicio fsicas e sociais = bo e malo (sociedade persoa)racional emocional fsicas e sociais (control [sobre os animais]= arriba)

3) Conclusins:a) A maiora dos conceptos fundamentais organzanse mediante metforas

especializadoras.b) Sistemascoherentes de metforas.c) Coherenciaentre sistemas de metforas.d) Base:

Non arbitraria: fsica ou cultural. Moitas bases posibles: eleccin da mis coherente. Importancia da espacializacin, a veces esencial (status alto). Os conceptospuramente intelectuais tamn se basean en metforas. Variacin cultural. Difcil distincin entre bases fsicas e culturais.

4) Os fundamentos experienciais das metforas:a) Ningunha metfora se pode entender nin representar sen ter en conta a base

experiencial: as das partes dunha metfora estn unidas polabaseexpriencial.

b) Metforas quenon se axustan: tipos de experiencias diferentes.

5. ...

6. Metforas ontolxicas6.1. Metforas de substancia e entidade

1) Metforas orientacionais vs. metforas ontolxicas:a) Metforas orientacionais: baseadas nas orientacins espaciais.b) Metforas ontolxicas: baseadas en obxectos fsicos (propio corpo) e

substancias = categorizacin do discreto e do que non o (necesidade delmites artificiais).

2) Metforas de substancia e entidade:a) A maioranon sonrecoecidas como metafricas.b) Ten finalidades moi limitadas (causa de que non sexan recoecidas como

metafricas):

finalidade exemplos

referirse

medo aos insectos

traballar pola paz

a honra do noso pas

cuantificarmoita pacienciademasiada hostilidade

identificar aspectos

lado violento da sa personalidade

brutalidade da guerra

sensacin de vitoria

identificar causasa presin das responsabilidades foi a causa da sa crise

as discordias internas custronlles o campionato

establecer metas emotivacins

veu na procura de fama e fortuna

vou cambiar a mia forma de vida, para atopar a verdadeira felicidade


3/4



USC

3

c) Poden ser mis elaboradas: a mente unha mquina e a mente unobxecto frxil cntranse en aspectos diferentes, pero as das poden servlidas nalgns casos (averiouse /estoupou).

6.2. Metforas de recipiente

6.2.1. Extensins de terra1) Concepcin de ns mesmos coma un recipiente:2) Proxeccin da concepcin de ns mesmos sobre a realidade:

a) Busca ou imposicin de lmites (obxectos, ambiente natural).b) Implica cuantificacin.c) Obxecto recipiente (tina) esubstancia recipiente (auga).

6.2.2. O campo visual

1) Conceptualizado coma un recipiente: o que vemos est dentro del e o quenon vemos fra.

6.2.3. Acontecementos, accins, actividades e estados1) Acontecementos e accins =obxectos recipiente.2) Actividades =substancias > recipiente:

a) Para as accins.b) Para outras actividades que as enchen.c) Para a enerxa e materiais que cmpren para elas, e os seus derivados.

3) Estados =recipiente.

7. Personificacin1) Metfora ontolxica que consiste na consideracin de algo que non humano

como humano.

2) Categora xeral: podemos escoller diferentes aspectos ou formas de verunha persoa (a inflacin unha persoa > a inflacin un adversario).

8. Metonimia1) Definicin: referencia a unha entidade mediante outra coa que est

relacionada. Exemplo: o sandwich de xamn est esperando a conta onde sandwichde xamn = persoa que pediu un sandwich de xamn (non se trata dunhapersonificacin).

2) Caractersticas:a) Procedemento referencial que proporciona comprensin, permitindo

centrarse mis especificamente c metfora nalgns aspectos.

b) Forman parte da conceptualizacin e a lingua cotis.c) Non son arbitrarias, senn que teen unha base na experiencia (mis obvia

c das metforas, xa que adoitan ser fsicas ou causais).d) Son sistemticas.e) Dependen da cultura. [as metonimias simblicas estn a medio camio entre a

metonimia e a metfora].

tipo exemplos

PARTE POLO TODO(sincdoque)

trae o teu traseiro por aqu!

teo un catro portas novo

PRODUTOR POLO PRODUTOten un Picasso no seu estudo

odio ler a Heidegger


4/4



USC

4

tipo exemplos

OBXECTO USADO POLO

USUARIOO saxo ten a gripe hoxe

Os autobuses estn en folga

CONTROLADOR POLO

CONTROLADONixon bombardeou Hanoi

Napolen perdeu en Waterloo

INSTITUCIN POLA XENTE

RESPONSABLE

o exrcito quere restablecer o destacamento

o senado pensa que o aborto inmoral

LUGAR POLA INSTITUCINa Casa Branca non di nada

Wall Street est aterrada

LUGAR POLO

ACONTECEMENTOPearl Harbor anda ten efecto sobre a nosa poltica internacional

Watergate cambiou os nosos polticos

9. Desafos coherencia metafrica1) As incoherencias son aparentes. Exemplo:

METFORA diante detrsfuturo (en relacin a ns): nassemanas que quedan por diante

pasado (en relacin a ns): agoratodo queda atrsO TEMPO UN OBXECTO

QUE SE MOVE pasado (como obxecto que se movecara a ns): na semana que precede

futuro (como obxecto que se movecara a ns): nas semanas seguintes

2) Consistencia e coherencia:a) Consistencia: formacin dunha imaxe nica.b) Coherencia: subcategoras dunha categora principal (mis frecuente).

10. Algns exemplos adicionais

As metforas (e as metonimias) estruturanparcialmente os conceptos,o que se reflicte na lingua:

a) Expresins simples literais.

b) Frases feitas.

11. A natureza parcial da estruturacin metafrica

1) Estruturacin parcial das metforas:a) Parte utilizada: linguaxe coti (as teoras son edificios: cimentos,

contrur).b) Parte non utilizada: linguaxe figurativa ou imaxinativa (as teoras son

edificios: cuartos, escaleiras)2) Tipos de metforas imaxinativas:

a) Extensins da parte usada dunha metfora. Exemplo: estes feitos son osladrillos e o morteiro da mia teora.

b) Parte non usada da metfora literal. Exemplo: a sa teora ten millerios depequenos cuartos e longos, tortuosos corredores.

c) Metformas novas. Exemplo: as teoras clsicas son patriarcas...3) Metforas sistemticas (vivas, fixadas convencionalmente, sistema global)

vs. metforas asistemticas (mortas).

Resumo: G. Lakoff & M. Johnson, Metáforas de la vida cotidiana (Metaphors we live by), pp. 39-95

Documents

Transcript of Resumo: G. Lakoff & M. Johnson, Metáforas de la vida cotidiana (Metaphors we live by), pp. 39-95