PROGRAMACIÓN HEZIKETAKO ZIKLOEN DE LOS CICLOS … · 1. multzoa: Sistema eragileak ezaugarritzea....

68
LANBIDE HEZIKETAKO ZIKLOEN PROGRAMAZIO A PROGRAMACIÓN DE LOS CICLOS FORMATIVOS DE FORMACIÓN PROFESIONAL INFORM A T I K A E T A TELEKOMUNIKAZIOAK MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO TEKNIKARIA 2. modulua: Postu Bakarreko Sistema Eragileak

Transcript of PROGRAMACIÓN HEZIKETAKO ZIKLOEN DE LOS CICLOS … · 1. multzoa: Sistema eragileak ezaugarritzea....

LANBIDE HEZIKETAKO ZIKLOEN

PROGRAMAZIOA

PROGRAMACIÓN DE LOS CICLOS FORMATIVOS DE FORMACIÓN PROFESIONAL

I N F O R M A T I K A E T A

T E L E K O M U N I K A Z I O A K

MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO TEKNIKARIA

2. modulua: Postu Bakarreko Sistema Eragileak

LANBIDE HEZIKETAKO ZIKLOEN

PROGRAMAZIOA

INFORMATIKA ETA KOMUNIKAZIOAK

PROGRA MACIÓN DE L OS CICL OS FORMA T IV OS DE F ORMACIÓN PROF E S ION AL

MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO TEKNIKARIA

2. modulua: Postu Bakarreko Sistema Eragileak

Argitaraldia: 1.a, 2009ko ekaina

Egilea: Edurne Corta Carrión

Argitaratzailea eta koordinazioa: Víctor Marijuán Marijuán KOALIFIKAZIOEN ETA LANBIDE HEZIKETAREN EUSKAL INSTITUTUA INSTITUTO VASCO DE CUALIFICACIONES Y FORMACIÓN PROFESIONAL www.kei-ivac.com

Diseinua eta diagramazioa: TRESDETRES

L.G.: BI-1768-09

Iraupena: 165 ordu UDen kopurua: 9

Esku artean duzun argitalpen hau lanean ari diren lankideek landu dute.

Edozein gairen programazioa oso lan pertsonala da, irakasle bakoitzaren esperientzian oinarritua eta, horrenbestez, subjektiboa. Premisa hori kontuan izanik, programazioa aztertzera eta egoki baderitzozu kontsultarako material gisa erabiltzera gonbidatzen zaitugu. Zure irakasle-lana bideratu dezakeen gida gisa ere baliagarria izan dakizuke.

Izan ditzakeen mugak aintzat hartu badira ere, heziketa-ziklo berrien OCDak abiapuntu izanik sortu eta diseinatu da, eta EAEn curriculum-diseinuaren eta irakaskuntza- programazioaren arloan indarrean dagoen legeria hartu da kontuan (otsailaren 26ko 32/2008 Dekretua).

Erabilgarria izan dakizun espero dugu, eta, aldi berean, egileek lan honetan egindako ahalegina eskertzen dugu.

AURKIBIDEA UNITATE DIDAKTIKOEN SEKUENTZIAZIOA ETA DENBORALIZAZIOA 04. or.

unitate didaktikoa: 0 Moduluaren aurkezpena 05. or.

1. unitate didaktikoa: 1 Aplikazioak instalatzea 08. or.

2. unitate didaktikoa: 2 Dokumentuak eta txantiloiak testu-prozesadorearen bidez egitea 15. or.

3. unitate didaktikoa: 3 Kalkulu-orriak egitea 22. or.

4. unitate didaktikoa: 4 Aurkezpenak egitea 28. or.

5. unitate didaktikoa: 5 Posta eta agenda elektronikoa kudeatzea 36. or.

6. unitate didaktikoa: 6 Datu-base erlazional bat diseinatzea 43. or.

7. unitate didaktikoa: 7 Datu-base erlazionalak morroi bidez definitzea eta manipulatzea 49. or.

8. unitate didaktikoa: 8 Datu-base erlazionalak SQL bidez definitzea eta manipulatzea 56. or.

9. unitate didaktikoa: 9 Irudien oinarrizko manipulazioa 61. or.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

Unitate didaktikoen sekuentziazioa eta denboralizazioa

BLOQUES DE CONTENIDOS UNIDADES DIDÁCTICAS SECUENCIADAS DURACIÓN

M1 M2 M3 M4 M5 UD 0: Moduluaren aurkezpena. 1 h.

x

x

x

UD 1: Sistema eragileak ezaugarritzea. 20 h.

13 h. UD 2: Windows sistema eragilea instalatzea eta konfiguratzea. x

x

UD 3: Windows sistema eragilea komando-moduan ustiatzea. 19 h.

17 h. UD 4: Windows sistema eragilea modu grafikoan ustiatzea. x UD 5: Windows administratzea. 17 h. x

x

x UD 6: Linux sistema eragilea instalatzea eta konfiguratzea. 18 h.

27 h. UD 7: Linux sistema eragilea komando-moduan ustiatzea. x

x

UD 8: Linux sistema eragilea modu grafikoan ustiatzea. 14 h.

19 h. UD 9: Linux-en oinarrizko administrazioa.

GUZTIRA 165 h.

1. multzoa: Sistema eragileak ezaugarritzea. 2. multzoa: Sistema eragile libreak eta jabedunak instalatzea. 3. multzoa: Sistema eragile libreetan eta jabedunetan oinarrizko lanak egitea. 4. multzoa: Sistema eragileak administratzea. 5. multzoa: Makina birtualak konfiguratzea.

4

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

0.UD: MODULUAREN AURKEZPENA 5

0. unitate didaktikoa: MODULUAREN AURKEZPENA Iraupena: 1 h Ikaskuntzaren helburuak:

1. Moduluaren garapenaren plangintza orokorra ezagutzea, baita taldeko kideak ere. 2. Irakasleak prestakuntza-prozesuaren kudeaketan aintzat hartu eta aplikatuko dituen irizpideak ulertzea. 3. Ikasleak moduluari dagokionez dituen eskubideak eta betebeharrak identifikatzea. 4. Moduluaren unitate didaktikoen arteko eta moduluaren eta beste moduluen arteko lotura nagusiak ulertzea. 5. Norberaren jakintzak identifikatzea, moduluan lortu behar diren jakintzei dagokienez.

EDUKIAK

Multzoak

1 2 3 4 5

PROZEDURAZKOAK

• Zikloko moduluen arteko eta zikloaren eta erreferente dituen kualifikazioen arteko loturak aztertzea. • Diziplinaren, metodologiaren, erlazioen eta antzeko beste gaien inguruan planteatzen diren alderdiak, arauak eta

elementuak identifikatzea, eta euskarri egokian erregistratzea.

KONTZEPTUZKOAK

• Zikloa osatzen duten kualifikazioak eta moduluarekiko lotura. • Moduluaren ekarpena zikloko helburuak lortzeko garaian. • Moduluaren helburuak. • Modulua eta unitate didaktikoak ebaluatzeko irizpideak.

JARRERAZKOAK

• Taldeko kide guztiengan, baita irakaslearengan ere, desiragarriak diren portaeren inguruan adostasuna lortzearen

garrantzia baloratzea. • Moduluaren garapenean jarraitu beharreko arauak eta irizpideak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

0.UD: MODULUAREN AURKEZPENA 6

JARDUERA

METODOLOGIA

BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten Jarduera mota

Helburu inplikat.

D

NORK NOLA egingo den

ZERTARAKO egingo den

ZEREKIN egingo den

Ir. Ik. J1 Ikasleen eta irakaslearen aurkezpena.

1 10 m. X X Irakasleak eta ikasleek nork bere burua aurkeztuko dute. Irakasleak iradokiko ditu aurkezpenean interesgarriak izan daitezkeen alderdiak, eta informazio bat edo bestea ematea hautazkoa izango da.

Helburua da hasierako ezagutza lortzea eta gizarte-oztopoak haustea, taldeko kideen arteko komunikazioa erraztearren. Aurreko ikasturtetik sortutako taldea denean, ez da jarduera hau beharrezkoa izango.

Ez da bitarteko berezirik behar.

J2 Programazioa osatzen duten elementuen aurkezpena.

2-4 10 m. X X Irakasleak programazioa osatzen duten elementuak, ordutegiak eta abar aurkeztuko ditu, eta, horretarako, eskema bat erabiliko du edo baliabide informatiko bidezko aurkezpena egingo du.

Ikasleek moduluaren gaiaren programazioari, egiturari, loturei, denborari eta iraupenei buruzko ikuspegi orokorra jaso beharko dute, besteak beste.

Arbela. Power Point-eko aurkezpena edo antzekoa. Kronogramak. Informazioa duten fotokopiak.

J3 Prestakuntza-prozesuaren kudeaketa gidatuko duten irizpideen eta arauen aurkezpena.

2-3 10 m. X X Irakatsi eta ikasteko prozesua kudeatzeko erabiliko diren askotariko irizpideak ezagutaraziko ditu irakasleak. Gardenkiez edo beste elementu batzuez lagundutako ahozko azalpena erabiliko du. Hortaz, azterketak zuzentzeko eta ebaluatzeko irizpideak, barne-erregimeneko araudia, diziplina-erantzukizunak, eta abar azalduko ditu.

Zalantza guztiak argitzeko denbora-tartea zabalduko da.

Horrela, ikasleek ikasketa, gizarte eta harremanen arloko esparrua ezagutu eta ulertuko dute, eta arauzko esparru horretara moldatu ahal izango dute haien jarduna.

Ikasgelan edo lantegi-ikasgelan egin daiteke jarduera, eta ez da baliabide berezirik behar.

J4-E1 Egin beharreko lanbide- moduluaren gainean ikasleek aurretik dituzten ezagupenen identifikazioa.

5 30 m. X X Jarduera hori elkarrizketaren bidez garatu ahal izango da, baita ikasleek erantzun beharreko irakaslearen galderen bidez, edo,

Moduluan garatuko diren edukiei dagokienez, ikasleen abiapuntuko jakintza-maila ezagutu nahi da.

Galdera sortak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

0.UD: MODULUAREN AURKEZPENA 7

J1 Ikasleen eta irakaslearen aurkezpena.

OHARRAK

• Nahikoa izango da J1 jarduera moduluetakoren batean egitea. Zikloko taldeak adostu beharko du zein modulutan egingo den. • J4 jarduera mantendu ahal izango da, nahiz eta unitate didaktikoetako bakoitzean hasierako ebaluazioa barnean hartzen duen jarduera egin. Bi jarduera horiek bateragarriak eta osagarriak

izango dira beti. Aurretiazko jakintzetarako lehen hurbilketa izan daiteke, ondoren, unitate bakoitzean abiapuntuko jakintza horretan gehiago sakontzeko. • Modulu honen unitate didaktikoetan, jarduerak irakatsi eta ikastekoak (J) edo ebaluaziokoak (E) izan daitezke. Zenbaitetan, jarduera bera, irakatsi eta ikastekoa ez ezik, ebaluaziokoa ere izan

daiteke. Halakoetan, jarduera hori (Jn-Em) gisa adieraziko da eta hiru motak bilduko ditu. J-en zenbakikuntza (n) eta E-ena (m) elkarrekiko independenteak dira.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

1.UD: SISTEMA ERAGILEAK EZAUGARRITZEA 8

1. unitate didaktikoa: SISTEMA ERAGILEAK EZAUGARRITZEA

Iraupena: 20 ordu

IE1: Fitxategi-sistemen ezaugarriak ezagutzen ditu, eta horien motak eta aplikazioak deskribatzen ditu

Ikaskuntzaren helburuak:

1. Informatika-sistema baten elementu funtzionalak identifikatzea eta deskribatzea. 2. Informazioa irudikapen-sistema guztietan kodetzea eta erlazionatzea. 3. Prozesuak eta horien egoerak identifikatzea. 4. Fitxategi-sistemaren egitura eta antolamendua deskribatzea. 5. Fitxategi baten eta direktorio baten atributuak bereiztea. 6. Fitxategi eta direktorioen baimenak ezagutzea. 7. Fitxategi-sistema bat hautatzean transakzio-sistemen erabilgarritasuna eta ondoreak egiaztatzea.

EDUKIAK

Multzoak

1 2 3 4 5

PROZEDURAZKOAK

• Sistema eragilea erabiltzea: agindu-modua, modu grafikoa. • Fitxategi-sistemekin lan egitea. • Fitxategiekin lan egitea: izena eta luzapena, komodinak, atributuak, motak. Eragiketa ohikoenak. • Direktorioekin lan egitea: izena, atributuak, baimenak. Eragiketa ohikoenak. • Fitxategi-sistema bat hautatzea.

X X X X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Informatika-sistema: informatika-sistema baten elementu funtzionalak. Hardwarea eta softwarea. • Informatika-sistema baten oinarrizko softwarea. Sistema eragilearen kontzeptua. Sistema eragilearen

elementuak eta egitura: geruzak eta mailak. • Sistema eragilearen funtzioak. Baliabideak: hardwarea, softwarea. • Sistema eragilearen prozesuak: prozesu baten egoerak. Horien arteko trantsizioak. Lehentasunak. • Fitxategi-sistemaren egitura: unitate fisikoak, unitate logikoak (direktorioak, fitxategiak). • Egungo sistema eragileak. Bilakaera.

X X

X X X X

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

1.UD: SISTEMA ERAGILEAK EZAUGARRITZEA 9

• Fitxategi eta direktorioen baimenak eta atributuak. • Fitxategi-sistemak: motak eta ezaugarriak. • Transakzioak. Transakzio-sistemak.

X X X

JARRERAZKOAK

• Antolamenduaren eragiketa-mailako zereginetan laguntzeko interesa izatea. • Informazioa erabiltzaile guztientzat eskuragarri egon behar duen balio handiko baliabide gisa baloratzea.

X X

JARDUERA

METODOLOGIA

BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten Jarduera mota

Helburu inplikat.

D

NORK NOLA egingo den

ZERTARAKO egingo den

ZEREKIN egingo den

Ir.

Ik.

J1-E1 Unitate didaktikoaren aurkezpena.

0,5 h x x Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Galderak egingo dizkie ikasleei: zer ordenagailu mota duten, zer sistema eragile erabiltzen duten, bat baino gehiago instalatuta duten, ezagutzen dituzten sistema eragileei buruz zer dakiten... Ikasleak parte hartzera gonbidatuko ditu, erabili dituzten hardware eta software elementuei buruzko aldez aurreko jakintzak aktibatzeko.

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko.

Ikasleei emango zaien unitatea aurkezteko eskema.

J2 Informatika-sistema bati buruzko azalpena, osagai fisikoak oinarri hartuta, batik bat.

1 1,5 h x x Irakasleak informatika-sistema baten hardware eta software osagaiak definituko ditu eta horien oinarrizko funtzio eta ezaugarriak deskribatuko ditu. Komenigarria izango da, azalpenarekin batera, tarteka ikasleei aztertuko diren kontzeptuei buruzko galderak egitea. Ikus-entzunezko

Kontzeptuen sarrera egiteko, parte hartzeko eta ideiak eta jakintzak jakinarazteko jarduera.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

1.UD: SISTEMA ERAGILEAK EZAUGARRITZEA 10

baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du azalpena gidatzeko.

J3 Informatika-sistema baten osagai logikoei buruzko azalpena:

Datu motak. Kodetze-sistemak. Informazioaren neurriak. Software osagaiak (oinarrizkoa eta aplikazioena).

1,2 2 h x x Irakasleak, azalpenean, informatika-sistemek informazioa prozesatzeko erabiltzen dituzten datu motak eta kodetze-sistemak (zenbakizkoak eta alfanumerikoak) azalduko ditu. Komenigarria izango da, azalpenarekin batera, ikasleei azaldutako kontzeptuak ulertzen lagunduko dieten oinarri-aldaketen kasuak tartekatzea arbelean. Irakasleak informazioa neurtzeko unitateei buruzko galderak egingo dizkie ikasleei, eta egokitzat jotzen duen guztia argituko du, ikasleek argi izan dezaten nola neurtzen den informazioa.

Azkenik, labur-labur deskribatuko du zer den oinarrizko softwarea eta zer aplikazio-softwarea. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du azalpena gidatzeko.

Kontzeptuen sarrera egiteko, parte hartzeko eta ideiak eta jakintzak jakinarazteko jarduera.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Arbela.

J4-E2 Oinarri-aldaketei buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

2 2 h x J3 jardueran ezarritako metodoak edo prozedurak aplikatuta.

Jarduera amaitzeko, lortutako emaitzak bateratzeko lana egingo da.

Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

Aurrez J3 jardueran ezarritako metodoak aplikatzea trebetasuna lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

1.UD: SISTEMA ERAGILEAK EZAUGARRITZEA 11

J5-E3 Informatika-sistema baten arkitekturaren eskemak egitea.

1,2 2 h x x Ikasle taldeka (2 edo 3, gelako ikasle kopuruaren arabera). Komenigarria izango da edukiak eta informazioa bilatzeko Internet erabiltzea. J2 eta J3 jardueretan lortutako informazioa ere erabili ahal izango dute. Irakasleak argi utziko die ikasleei eskeman informatika-sistemaren egitura ez ezik hori funtzionala izateko beharrezkoak diren xehetasunak ere islatuko direla. Kontua da ikasleek informatika-sistema baten osagaiak ezin hobeto identifikatzea. Lan-talde bakoitzeko ikasle bat izango da taldeko arduraduna eta bera arduratuko da egindako eskema taldekideei azaltzeaz. Taldekideak haren jarduera baloratzeaz arduratuko dira eta egokitzat jotzen dituzten ekarpenak egingo dituzte, norberaren ideiak ikaskideen ideiekin partekatzeko eta estimulatzeko.

Irakasleak prozesua behar bezala garatzen dela gainbegiratuko du eta aztertu edo ulertu ez diren alderdiak berreraikiko ditu.

Sakontzeko, aplikatzeko eta ebaluatzeko jarduera. Ikasleek egitura funtzionalak eta eraginkorrak erlazionatzen ikasteko. Gainera, ikasleak lan-munduan erabiltzen diren lan-teknikekin ohitzea lor daiteke.

Internet. Aukeratutako eskema bistaratzeko proiektagailua.

J6 Sistema eragile baten egitura generikoari eta hark betetzen dituen funtzioei buruzko azalpena.

1 3 h x x Irakasleak ezagutzera emango die ikasleei sistema eragile bat zer den eta horren gaineko hainbat alderdi ezagutaraziko die: sistema eragilearen bilakaera historikoa, funtzioak, baliabideak, kudeaketa, geruzak eta mailak, ustiatzeko moduak eta sistema eragile ohikoenak. Komenigarria izango da, azalpenarekin batera, tarteka ikasleei galderak egitea, adi egon daitezen lortzeko eta sor daitezkeen zalantzak argitzeko. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du azalpena gidatzeko.

Kontzeptuak sartzeko, parte hartzeko eta ideiak eta jakintzak jakinarazteko jarduera.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

1.UD: SISTEMA ERAGILEAK EZAUGARRITZEA 12

J7-E4 Sistema eragile erabilienak ikertzea eta horien ezaugarriak identifikatzea.

1 1,5 h x Ikasleak Interneten kontsultatuko du sistema eragile ohikoenei buruzko informazioa, hedatuen dauden eta onarpen-maila handiena duten hiru sistema eragileei buruzkoa, esate baterako, eta horietariko bakoitzaren ezaugarriak identifikatuko ditu.

Lortutako emaitzekin bateratze-lana egingo dute eta, behar izanez gero, ikasleen arteko eztabaida sorraraziko da. Eztabaida irakasleak moderatuko du eta ikasleek haren tutoretzapean lan egingo dute une oro.

Datuak lortzeko, aztertzeko, komunikazioa garatzeko eta ideiak aberasteko jarduera.

Internet

J8 Prozesatzeko unitate zentralaren kudeaketari buruzko azalpena.

3 2 h x x Irakasleak informatika-sistema bateko prozesuak eta fluxuak definituko ditu eta sistema eragileak nola kudeatzen dituen azalduko du. Gainera, argi eta garbi bereiziko du prozesuak zein egoeratatik igarotzen diren, eta izan ditzaketen trantsizioak eta esleitzen zaizkien lehentasunak azalduko ditu. Azalpena egiten duen bitartean, ikasleekin aztertutako kontzeptuei buruz hitz egiten ahaleginduko da irakaslea, eta sor daitezkeen zalantzak argituko ditu. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du azalpena gidatzeko.

Eduki berriak ezagutzen hasteko eta zalantzak argitzeko sarrera moduko jarduera.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J9 Sarrera-irteerako gailuen kudeaketari eta fitxategien kudeaketari buruzko azalpena.

4,5,6 2 h X X Irakasleak, ikasleen laguntzarekin, egun dauden periferiko motak eta horien funtzionamendua gogoraraziko ditu eta, ondoren, sarrera-irteerako gailuen kudeaketa zer den eta zertarako behar den nabarmenduko du.

Azalduko du, halaber, fitxategien kudeaketa nola egiten den: fitxategi eta direktorioen izenak, motak, baimenak, atributuak. Sistema eragilea erabiltzeko

Kontzeptuak sartzeko, parte hartzeko eta ideiak eta jakintzak jakinarazteko jarduera. Baita informazio-bilaketa eta laburpen-lana ere.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Internet.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

1.UD: SISTEMA ERAGILEAK EZAUGARRITZEA 13

moduak (komando-modua, modu grafikoa). Aski litekeena da ikasleek azaldutakoari buruzko jakintzak izatea eta, horrenbestez, komenigarria izango litzateke irakasleak haiek parte hartzera gonbidatzea.

Gero, irakasleak fitxategi-sistema hedatuenak identifikatu eta horien ezaugarriak azalduko ditu. Ikasleek, Internet erabilita, egungo sistema eragileek zein fitxategi-sistema erabiltzen dituzten iker dezakete eta taldeko kide guztien artean laburpen-taula bat garatu. Irakasleak ikus- entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du azalpena gidatzeko.

J10 Fitxategi-sistema transakzionalei (journaling) eta fitxategi-sistema bat hautatzean dituzten ondoreei buruzko ikerketa.

7 1 h X X Ikasle bakoitzak fitxategi-sistema transakzionalei buruzko informazioa bilatuko du Interneten. Ezaugarri hori aintzat hartzen duten fitxategi- sistemen zerrenda egingo du eta horietariko bakoitzaren ezaugarri nagusiak adieraziko ditu. Gero, ikasleek elkarrekin kontrastatuko dute bildu duten informazioa. Irakasleak prozesua behar bezala garatzen dela gainbegiratuko du eta aztertu edo ulertu ez diren alderdiak berreraikiko ditu.

Datuak lortzeko, aztertzeko, komunikazioa garatzeko eta ideiak aberasteko jarduera.

Internet

J11 Berrikusteko eta zalantzak argitzeko jarduera.

Guztiak 1 h X X Irakasleak laburpen moduko gogoeta-jarduera egingo du ikasleekin. Ikasleek lan-unitateko edukiei buruz izan ditzaketen zalantza guztiak argitzeko aukera izango dute. Zalantzak ikaskideek argituko dituzte eta irakasleak behar- beharrezkoa dela irizten dionean baizik ez du esku hartuko, eta ikasle guztiek zalantza guztiak argitu dituztela ziurtatuko du.

Zalantzak argitzeko, komunikatzeko, laburpen-lana egiteko eta sakontzeko jarduera.

Kontzeptuzko eskema, alderdi garrantzitsuenekin laburpen-lana egiteko.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

1.UD: SISTEMA ERAGILEAK EZAUGARRITZEA 14

E5 Ebaluazio-jarduera. Guztiak 1,5 h X Idatzizko proba baten bitartez, irakasteko eta ikasteko prozesuan erdietsi diren lorpenak ebaluatu nahi dira.

Ikasteko prozesua ebaluatzeko. Idatzizko proba (proba objektiboa, erantzun mugatuko proba, erantzun irekiko proba, edo proba mistoa).

OHARRAK

• E1, E2 , E3, E4: Prestakuntza-ebaluazioko jarduerak, irakasteko eta ikasteko prozesua hobetzeko erabil daitekeen tresna gisa. • E5: Bildumazko ebaluazioko jarduera, ikasleek dagokien kalifikazioarekin eskuratu dituzten jakintzak eta trebetasunak egiaztatzera zuzendua.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

2.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 15

2. unitate didaktikoa: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA Iraupena: 20 ordu

IE2: Sistema eragileak instalatzen ditu, eta horien ezaugarriak tresneriaren hardwarearekin eta aplikazio-softwarearekin erlazionatzen ditu. IE5: Makina birtualak sortzen ditu, horien aplikazio-eremua identifikatzen du eta software espezifikoa instalatzen du.

Ikaskuntzaren helburuak:

1. Sistema eragilearen funtzioak aztertzea.

2. Sistema eragilearen arkitektura deskribatzea.

3. Hardwarearen egokitasuna egiaztatzea. 4. Sistema eragilea hautatzea.

5. Instalazio-plana prestatzea.

6. Instalazioaren oinarrizko parametroak konfiguratzea. 7. Instalazioaren gorabeherak deskribatzea.

8. Kontzeptu eta prozedura berriak ikasteko interesa erakustea.

9. Softwarea erabiltzeko arauak (lizentziak) errespetatzea. 10. Sistema eragilea eguneratzea.

11. Makina erreala eta makina birtuala bereiztea.

12. Makina birtualak erabiltzearen abantailak eta eragozpenak ezartzea. 13. Makina birtualak sortzeko software librea eta jabeduna instalatzea.

14. Makina birtualak sortzea sistema eragile jabedunak abiapuntutzat hartuta.

15. Makina birtualak konfiguratzea. 16. Makina birtuala sistema eragile ostalariarekin erlazionatzea.

17. Sistemaren errendimendua neurtzeko probak egitea.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

2.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 16

EDUKIAK

Multzoak

1 2 3 4 5

PROZEDURAZKOAK

• Sistema eragilea hautatzea. • Instalazioa planifikatzea: partizioak sortzea eta ezabatzea (komandoak: FDISK, Format, PQmagic). • Sistema eragilea erabiltzea: agindu-modua, modu grafikoa. • Instalatu beharreko oinarrizko aplikazioak hautatzea. • Instalazioaren oinarrizko parametroak konfiguratzea. • Gorabeheren txostena egitea eta instalazioaren arazoak konpontzea. • Sistema eragile jabedunetarako makina birtualak sortzea. • Makina birtualak konfiguratzea eta erabiltzea. • Makina birtualak sortzeko software librea eta jabeduna instalatzea. • Makina birtualak konfiguratzea. Aplikazio-eremua identifikatzea.

X X X X X X

X X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Diskoaren antolamendu logikoa: egitura fisikoa eta egitura logikoa (partizioak). • Sistema eragilearen eskakizun teknikoak. • Instalazioaren oinarrizko parametroak. Prozesadorea, memoria, disko gogorra. • Interfazeak: testu-modua (MS-DOS, UNIX komandoak), modu grafikoa (Windows). • Birtualizazioa eta makina birtuala: abantailak eta eragozpenak. • Makina birtualak sortzeko softwarea (jabeduna eta librea): VMware, Virtual-PC.

X X X X

X X

JARRERAZKOAK

• Softwarea erabiltzeko arauak (lizentziak) errespetatzea. • Sistema eragile berriaren instalatzailearen mezuak aintzat hartzea. • Makina birtualen erabilera baloratzea.

X X

X

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

2.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 17

JARDUERA

METODOLOGIA

BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten Jarduera mota

Helburu inplikat.

D NORK

NOLA egingo den

ZERTARAKO egingo den

ZEREKIN egingo den Ir. Ik.

J1-E1 Unitate didaktikoaren aurkezpena.

0,5 h X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Irakasleak ikasleei galdetuko die ea noizbait diskoan partizioak egin behar izan dituzten edo diskoa formateatu behar izan duten. Hala izan bada, zer tresna erabili dituzten; inoiz sistema eragile bat instalatu duten; nola egin duten; makina birtualaren kontzeptua ezagutzen duten eta halako makinekin lan egin duten... Ikasleak parte hartzera gonbidatuko ditu, sistema eragile zehatz baten instalazioari eta konfigurazioari buruzko aldez aurreko jakintzak aktibatzeko.

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko.

Ikasleei emango zaien unitatea aurkezteko eskema.

J2 Birtualizazioari eta makina birtualari buruzko ikerketa.

8,11,12 1 h X Ikasleek Interneten kontsultatuko dute birtualizazioaren eta makina birtualaren kontzeptuari buruzko informazioa, eta makina birtual bat zer den eta hori erabiltzeak zer abantaila eta eragozpen dakartzan argi eta garbi definituko duen laburpen bat egingo dute. Ikasleek egiten dituzten laburpenei begiratu bat emango die irakasleak

Datuak lortzeko, aztertzeko, komunikazioa garatzeko eta ideiak aberasteko jarduera.

Internet

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

2.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 18

eta bat aukeratuko du ikasleek azal dezaten. Behar izanez gero, ikasleen arteko eztabaida sorraraziko du.

J3 Instalazioaren plangintzari buruzko azalpena.

5 2 h X Irakasleak sistema eragile bat instalatu aurretik kontuan hartu beharrekoak azalduko ditu. Disko gogorra prestatu beharra (partizioak eta formateatzea) eta aldez aurretik kontuan hartu beharrekoak azalduko ditu eta horretarako dauden tresnak zehaztuko ditu, hala komando- moduan (FDISK, FORMAT) nola modu grafikoan (PQmagic…). Horretarako, ikasleek J1 jardueran ekarritako guztia kontuan hartuko du eta egokitzat jotzen duen guztia argitu. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du azalpena gidatzeko.

Eduki berriak ezagutzen hasteko eta zalantzak argitzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J4-E2 J3 jardueran aipatutako tresnak erabiltzeko praktika gidatua.

8,5 2 h X X Ikasleak ordenagailuan aplikatuko ditu, dagokion makina birtuala erabilita, irakasleak diskoa prestatzeko eman dizkion oharrak. Horretarako, J3 jardueran ikusitako tresnak erabiliko ditu. Ikasleek izan ditzaketen zailtasunen berri eman diezaiokete irakasleari. Irakasleak egokitzat jotzen dituen suposizio praktikoak planteatuko ditu, eta ikus- entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

Aurrez ezarritako tresnak erabiltzeko, eta diskoa antolatzeko eragiketetan trebetasuna lortzeko. Prestakuntza- ebaluazioa.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Ikasleak makina birtualak izango ditu erabilgarri, sistema eragile espezifikoekin.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

2.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 19

J5 Instalatu beharreko sistema eragilearen araberako eskakizun teknikoei eta hardware eskakizunei buruzko ikerketa.

1,2,3,4,8 1,5 h X X Irakasleak instalatu beharreko Windows sistema eragileari buruzko informazioa emango die ikasleei. Ikasleek Interneten lortuko dute sistema eragile horri buruzko informazioa (funtzioak, arkitektura) eta Interneten ikertuko dute zein diren sistema eragile hori instalatzeko beharrezko eskakizun teknikoak. Lortutako informazioa kontuan harturik, ikasle bat arduratuko da informazio garrantzitsuena bilduko duen laburpen bat eta beharrezkoak diren hardware eskakizun guztiak bilduko dituen zerrenda bat egiteaz. Laburpena gelako ikasle guztiek adostuko dute. Lana irakaslearen tutoretzapean egingo dute eta berak argituko ditu sor daitezkeen zalantzak.

Datuak lortzeko, aztertzeko, komunikazioa garatzeko eta ideiak aberasteko jarduera.

Internet. Instalatu beharreko sistema eragilearen eskuliburua eta dokumentazio teknikoa.

J6 Makina birtual bat sortzeko ikasleen praktika gidatua.

8,13,14,1 5,16

0,5 h X X Ikasleak, irakaslearen oharren laguntzarekin, makina birtual bat sortuko du eta instalatu beharreko Windows sistema eragilearen arabera konfiguratuko ditu instalazioari dagozkion parametroak. Kasu honetan ere, sorkuntza-prozesua irakaslearen tutoretzapean egingo dute ikasleek, eta berak argituko ditu planteatzen diren zalantza guztiak. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

Ikasleek makina birtual bat sortzeko prozesua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Ikasleak ordenagailua izango du.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

2.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 20

J7 Windows sistema eragilea instalatzeko praktika gidatua.

5,6,7,8,9 3 h X X Irakasleak instalatu beharreko Windows sistema eragileari buruzko informazioa emango die ikasleei. Instalazioa arestian sortutako makina birtualean egingo dute. Irakasleak ikasleekin adostuko du sistema instalatzeko plana. Instalazioa egiteko ISO irudi bat atzi daiteke eta oinarrizko parametroak konfiguratu. Oinarrizko utilitate-programak ere instalatuko dituzte. Ikasle bakoitzak instalazioaren txostena/memoria egingo du eta bertan idatzi beharko ditu izan diren gorabehera guztiak eta eman zaien konponbidea, baita instalazioa aurrera eramateko egindako urratsen xehetasuna adierazi ere. Irakasleak ikus- entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

Ikasleek sistema eragile bat instalatzeko prozesua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). J6 jardueran sortutako makina birtuala instalatuta edukiko duen ordenagailua izango du ikasleak.

J8-E3 Egindako instalazioa egiaztatzeko praktika gidatua.

7,8,9,10,1 7

1 h X X Ikasle bakoitzak abiarazteko eta geldiarazteko probak eta errendimendua aztertzekoak egingo ditu, instalatutako sistema eragilearen funtzionaltasuna egiaztatzeko. Antzematen dituen gorabeherak aurreko jardueran erabilitako txostenean/memorian adieraziko ditu. Prozesua irakaslearen tutoretzapean egingo dute ikasleek, instalatutako sistema eragilea arazorik gabe erabili ahal izateko. Behar izanez gero, funtzionamendua bermatzeko

Ikasleak sistema eragile baten instalazioa egiaztatzeko premia ezagutu dezan eta haren funtzionamendua bermatzeko eguneratze egokiak egiten ikas dezan.

Irakasteko eta ikasteko prozesuan erdietsi diren lorpenak ebaluatzeko, ikasle bakoitzak aurkeztutako txostenaren/memoriaren bitartez.

J6 jardueran sortutako makina birtuala eta J7 jardueran instalatutako Windows sistema eragilea edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

2.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 21

eguneratze egokiak egingo dira. Ikasle bakoitzak irakasleari entregatuko dio egindako txostena/memoria.

J9 Ixteko jarduera. 1,5 h X X Irakasleak, aurkeztutako txostenak kontuan harturik, instalazio-prozesuan izandako gorabehera garrantzitsuenak eta eman zaizkien konponbideak azalduko dizkie ikasleei. Ikasleek egokitzat jotzen dituzten galderak egin ditzakete eta irakasleak behar den guztia argituko du unitate didaktikoa amaitzeko.

Ikasleen artean gogoeta, laburpen-lana, komunikazioa eta sakontze-lana sustatzeko.

Gorabeherak eta alderdi garrantzitsuenak bilduko dituen laburpen-txostena.

OHARRAK

• J4, J7 eta J8 jardueretan beharrezkotzat jotzen da makina birtualak erabiltzea. Izan ere, horrela, ikasleek guztiz libre eta mugarik gabe erabili ahal izango dituzte sistema eragilearen

baliabideak eta tresnak eta, era berean, sistema ostalarien eraginkortasuna galtzea saihestuko da, normalean babestuta egoten baitira erabiltzaileek aldaketarik ez egiteko. • Hurrengo unitate didaktikoetan sistema eragileek berek diskoekin lan egiteko dituzten tresnak ikusiko dira. • Sistema eragileen bilakaera lasterra dela-eta, irakasleak erabakiko du modulua irakasterakoan zein bertsio den egokiena. • Internet erabiltzea proposatzen den jardueretan, baliabiderik ez dagoelako konexioa egiterik ez badago, ordezko iturri tradizionalak (testuliburuak, kontsulta-liburuak, eskuliburu teknikoak,

aldizkariak...) erabiliko dira informazioa kontsultatzeko edo bilatzeko. Azken batean, behar den informazioa irakasleak emango du formatu egokian.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

3.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 22

3. unitate didaktikoa: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA Iraupena: 19 ordu IE3: Sistema eragileak konfiguratzeko oinarrizko lanak egiten ditu, eta eskakizunak interpretatu eta jarraitutako prozedurak deskribatzen ditu.

Ikaskuntzaren helburuak:

1. Erabiltzaile-interfazeak propietateen arabera bereiztea. 2. Ingurune pertsonalaren konfigurazioan hobespenak aplikatzea. 3. Fitxategi-sistema espezifikoak kudeatzea. 4. Sistemaren atazak automatizatzeko eragiketak gauzatzea.

EDUKIAK

Multzoak

1 2 3 4 5

PROZEDURAZKOAK

• Komando-modutik agindu orokorrak eta Windows-eko direktorioak kudeatzekoak erabiltzea. • Komando-modutik Windows-eko fitxategiak kudeatzeko aginduak erabiltzea. • Komando-modutik diskoak kudeatzeko aginduak eta Windows konfiguratzekoak erabiltzea. • Sistemaren atazak automatizatzeko eragiketak egitea.

X X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Erabiltzaile-interfazeak: motak, propietateak eta erabilerak. Interfaze grafikoa (mahaigaina, leihoak, ikonoak), komando-

lerroa. • Direktorio-zuhaitzaren egitura. • Diskoekiko eragiketak: formateatzea, lekua egiaztatzea. Diskoko lekua libratzea. Sistema eragilearen disko-

desfragmentatzailea.

X

X X

JARRERAZKOAK

• Merkatuan sistema eragileen gainean gertatzen diren aldaketetara egokitzea.

X

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

3.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 23

JARDUERA

METODOLOGIA

BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten Jarduera mota

Helburu inplikat.

D

NORK NOLA egingo den

ZERTARAKO egingo den

ZEREKIN egingo den

Ir. Ik. J1-E1 Unitate didaktikoaren aurkezpena. 0,5 h X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak,

edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Galderak egingo dizkie ikasleei: ea beti interfaze grafikoa erabili duten ordenagailuarekin komunikatzeko, komando-lerroa erabili duten eta, erantzuna baiezkoa bada, zer komando ezagutzen duten, lan egiteko bi moduetatik zein duten gogokoen, zergatik, konfigurazioan aldaketak egin dituzten... Ikasleak parte hartzera gonbidatuko ditu, sistema eragile zehatz baten ustiapenari buruzko aldez aurreko jakintzak aktibatzeko.

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko.

Ikasleei emango zaien unitatea aurkezteko eskema.

J2 Erabiltzaile-interfazeei buruzko azalpena. 1 0,5 h X Irakasleak erabiltzaile-interfaze motak eta horien propietateak eta erabilerak azalduko ditu. Interfaze grafikoa (GIU). Komando-lerroko interfazea (CIU). Ikasleek ziur asko dagoeneko interfaze grafikoan lan egin dutenez gero, taldea azaldutakoari buruzko iritziak ematera animatuko du irakasleak. Komenigarria izan daiteke proiekzio-kanoi bat erabiltzea, irakasleak, bere ordenagailutik,

Kontzeptuen sarrera egiteko, parte hartzeko eta ideiak eta jakintzak jakinarazteko jarduera.

Proiekzio-kanoia.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

3.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 24

azalpena adibidez hornitzeko aukera izan dezan.

J3 Egitura hierarkikoa edo zuhaitz-egitura aztertzea.

3 1 h X Sistema eragile batzuek informazioa biltegiratzeko erabiltzen duten zuhaitz- egitura eta unitate fisikoen (biltegiragailuak) eta unitate logikoen (C:, D:…) artean dagoen erlazioa aztertuko du irakasleak. Direktorioaren, azpidirektorioaren, fitxategiaren, direktorio aktiboaren, ibilbidearen edo bidearen kontzeptuak azalduko ditu eta hainbat adibide jarriko du ikasleek kontzeptu horiek uler ditzaten. Aski litekeena da ikasleek landuko diren kontzeptu batzuei buruzko jakintzak izatea eta, horrenbestez, irakasleak aukera izango du ikasleei galderak egin eta egokitzat jotzen duen guztia argitzeko. Azterketarekin eta azalpenarekin batera, ikus-informazioa emango die ikus-entzunezko baliabideak erabilita.

Ikasleek sistema eragile batzuek erabiltzen duten egitura hierarkikoarekin zerikusia duen guztia ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J4 Kontsola-modutik agindu orokorrak eta Windows-eko direktorioak kudeatzekoak erabiltzeari buruzko azalpena.

2,3 2 h X Irakasleak sistema eragilearen kontsola-moduko oinarrizko aginduak (CLS, DATE, TIME, COLOR, HELP, PROMPT, VER…) eta direktorioak kudeatzekoak (DIR, CHDIR, MKDIR, RMDIR, MOVE, TREE…) azalduko ditu, eta adibideak jarriko ditu sistemaren beraren gainean, ikasleek haien funtzionamendua uler dezaten. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du

Ikasleek, kontsola-modua erabilita, Windows sistema eragileko agindu orokorren eta direktorioak kudeatzekoen funtzionamendua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

3.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 25

praktika gidatzeko.

J5-E2 J4 jardueran ikusitako aginduei buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

2,3 3 h X J4 jardueran azaldutako aginduak aplikatuko dira. Jarduera amaitzeko, lortutako emaitzak bateratzeko lana egingo da. Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

J4 jardueran ikusitako aginduak aplikatuko dira trebetasuna lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Makina birtuala eta dagokion sistema eragilea instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J6 Azalpena, Windows-eko fitxategiak kontsola-modutik kudeatzeko aginduei buruzkoa.

3 1,5 h X Irakasleak sistema eragileko fitxategiak kontsola-moduan kudeatzeko aginduak (TYPE, PRINT, RENAME, COPY, MOVE, DELETE, ATTRIB, XCOPY…) azalduko ditu, eta adibideak jarriko ditu sistemaren beraren gainean, ikasleek haien funtzionamendua uler dezaten. Ikus- entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

Ikasleek, kontsola-modua erabilita, Windows-eko fitxategiak kudeatzeko aginduen funtzionamendua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J7-E3 J6 jardueran ikusitako aginduei buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

3 2 h X J6 jardueran azaldutako aginduak aplikatuko dira. Jarduera amaitzeko, lortutako emaitzak bateratzeko lana egingo da. Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

J6 jardueran ikusitako aginduak aplikatuko dira trebetasuna lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Makina birtuala eta dagokion sistema eragilea instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

3.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 26

J8 Azalpena, kontsola-modutik diskoak kudeatzeko eta Windows konfiguratzeko aginduei buruzkoa.

3 2 h X Irakasleak sistema eragileko diskoak kontsola-moduan kudeatzeko aginduak (FORMAT, CHKDSK, CHKNTFS, CONVERT, RECOVER, DEFRAG…) eta sistema konfiguratzekoak (BOOTCFG, DRIVERQUERY, PRNCNFG, PRNJOBS, REG, SYSTEMINFO…) azalduko ditu, eta adibideak jarriko ditu sistemaren beraren gainean, ikasleek haien funtzionamendua uler dezaten Ikus- entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

Ikasleek, kontsola-modua erabilita, diskoak kudeatzeko eta Windows konfiguratzeko aginduen funtzionamendua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J9-E4 J8 jardueran ikusitako aginduei buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

3 2 h X J8 jardueran azaldutako aginduak aplikatuko dira. Jarduera amaitzeko, lortutako emaitzak bateratzeko lana egingo da. Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

J8 jardueran ikusitako aginduak aplikatuko dira trebetasuna lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Makina birtuala eta dagokion sistema eragilea instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J10 BATCH fitxategien erabilerari buruzko azalpena.

4 3 h X Irakasleak BATCH fitxategien erabilgarritasuna azalduko du. Ohiko edo errutinazko zereginen bat egin behar dugunean, Windows-eko komando-interpretatzailearen bitartez hainbat komando exekutatzea dakarrena, oso gogaikarria eta aspergarria da komandoak exekutatu behar ditugun bakoitzean idazten ibiltzea. Eginkizun hori errazteko daude BATCH fitxategiak.

Ikasleek BATCH fitxategien funtzionamendua eta eskain ditzaketen abantailak ezagutu eta uler ditzaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

3.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 27

Azalpenarekin batera adibide zehatzak jar daitezke, ikasleek gauzak errazago uler ditzaten. Irakasleak ikus- entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

E5 Ebaluazio-jarduera. Guztiak 1,5 h X Idatzizko proba baten bitartez, irakasteko eta ikasteko prozesuan erdietsi diren lorpenak ebaluatu nahi dira. Dena den, idatzizko probaren ordez ordenagailuan egin liteke proba, makina birtual bat erabilita. Bigarren kasuan, enuntziatuaz eta dagozkion galderez gain, makina birtuala instalatuta edukiko lukeen ordenagailu bat beharko litzateke ikasle bakoitzarentzat.

Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Idatzizko proba (proba objektiboa, erantzun mugatuko proba, erantzun irekiko proba, edo proba mistoa). Dagokion makina birtuala instalatuta duen ordenagailu bat ikasle bakoitzarentzat.

OHARRAK

• E1, E2, E3, E4: Prestakuntza-ebaluazioko jarduerak, irakasteko eta ikasteko prozesua hobetzeko erabil daitekeen tresna gisa. • E5: Bildumazko ebaluazioko jarduera, ikasleek dagokien kalifikazioarekin eskuratu dituzten jakintzak eta trebetasunak egiaztatzera zuzendua. • J4, J6 eta J8 jardueretan, aukera hau kontuan har liteke, hots, ikasleak izan daitezela aztertu beharreko komandoei buruzko informazioa Interneten lortuko dutenak eta are adibideak landuko

dituztenak ere. Ondoren bateratze-lana egingo litzateke irakaslearen tutoretzapean. • J5, J7 eta J9 jardueretan beharrezkotzat jotzen da makina birtualak erabiltzea. Izan ere, horrela, ikasleek guztiz libre eta mugarik gabe erabili ahal izango dituzte sistema eragilearen

baliabideak eta tresnak eta, era berean, sistema ostalarien eraginkortasuna galtzea saihestuko da, normalean babestuta egoten baitira erabiltzaileek aldaketarik ez egiteko. • Sistema eragileen bilakaera lasterra dela-eta, irakasleak erabakiko du modulua irakasterakoan zein bertsio den egokiena. Hori dela-eta, adierazitako aginduetariko bat edo beste desberdinak

izan litezke. • Jarduera osagarri gisa, ikasle bakoitzak ikusitako komando guztiak eta horien oinarrizko ezaugarriak jasoko lituzkeen laburpen-txosten bat egiteko aukera kontuan har liteke. Bildumazko

ebaluazioko jardueratzat ere har liteke irakasleak egokitzat joko balu.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

4.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 28

4. unitate didaktikoa: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA Iraupena: 17 ordu IE3: Sistema eragileak konfiguratzeko oinarrizko lanak egiten ditu, eta eskakizunak interpretatu eta jarraitutako prozedurak deskribatzen ditu.

Ikaskuntzaren helburuak:

1. Windows sistema eragilearen elementu nagusiak aztertzea. 2. Ingurune pertsonalaren konfigurazioan hobespenak aplikatzea. 3. Sistema eragilea berreskuratzeko metodoak aplikatzea. 4. Sistema eragilea eguneratzeko konfigurazioa gauzatzea. 5. Software eta/edo hardware utilitateak instalatzeko/desinstalatzeko eragiketak egitea. 6. Sistema konfiguratzeko morroiak erabiltzea (sareratzea, gailuak, besteak beste). 7. Sistemaren atazak automatizatzeko eragiketak gauzatzea.

EDUKIAK

Multzoak

1 2 3 4 5

PROZEDURAZKOAK

• Hardwarea eguneratzea. • Sistema eragilearen softwarea eguneratzea. • Sistema eragilea eguneratzea. • Sistema eragilea eguneratzeko konfiguratzea. • Sistema konfiguratzeko morroiak erabiltzea (sareratzea, gailuak, besteak beste). • Instalatu beharreko oinarrizko aplikazioak hautatzea. Instalazioaren oinarrizko parametroak. • Mahaigainaren hobespenak konfiguratzea. • Sistemaren atazak automatizatzeko eragiketak egitea.

X X X X X X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Interfaze grafikoa (mahaigaina, leihoak, ikonoak). • Direktorio-zuhaitzaren egitura. • Diskoekiko eragiketak: formateatzea, lekua egiaztatzea. Diskoko lekua libratzea. Sistema eragilearen disko-

desfragmentatzailea.

X X X

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

4.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 29

ACTITUDINALES

• Erabiltzaileek softwarea instalatzeari/desinstalatzeari buruz egindako eskariak aintzakotzat hartzea. • Merkatuan sistema eragileen gainean gertatzen diren aldaketetara egokitzea.

X X

JARDUERA

METODOLOGIA

BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten Jarduera mota

Helburu inplikat.

D

NORK NOLA egingo den

ZERTARAKO egingo den

ZEREKIN egingo den

Ir. Ik. J1-E1 Unitate didaktikoaren aurkezpena.

0,5 h X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Galderak egingo dizkie ikasleei, Windows-en modu grafikoari buruz zer dakiten hautemateko: zer bertsiorekin lan egin duten, konfigurazioan aldaketak egin dituzten, eguneratzerik egin ote duten, kontrolatzaileak instalatzea egokitu zaien... Ikasleak parte hartzera gonbidatuko ditu, sistema eragile zehatz baten ustiapenari buruzko aldez aurreko jakintzak aktibatzeko.

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko.

Ikasleei emango zaien unitatea aurkezteko eskema.

J2-E2 Eztabaida, talde handian, Windows-en elementuei buruz.

1 1 h X X Irakasleak eztabaida batean parte hartzera gonbidatuko ditu ikasleak, honako kontzeptu hauek argitzeko: mahaigaina, leihoak eta horien elementuak, ikonoak, unitateak, fitxategiak eta karpetak, fitxategien atributuak eta Windows-eko fitxategien eta karpeten zuhaitz-egitura. Ikasleek ziur aski erabiliko zuten sistema eragileren bat ingurune horretan. Hori dela-

Windows-en elementu nagusiekin zerikusia duten ideiak aurrez aurre jartzeko eta aberasteko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

4.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 30

eta, ez dago arazorik jarduera hau egiteko. Eztabaida irakasleak moderatuko du eta egoki irizten dionean esku hartuko du, beharrezkotzat jotzen dituen azalpenak emateko, ikus-entzunezko baliabideen laguntzarekin (proiektagailua, kanoia...).

J3-E3 Windows-en elementuekin egin daitezkeen eragiketak erabiltzeko praktika gidatua.

2,3 2,5 h X X Ikasleak ordenagailuan aplikatuko ditu, dagokion sistema-eragileaz hornitutako makina birtuala erabilita, irakasleak eman dizkion oharrak:

• mahaigainean lan egiteko (data eta ordua aldatu).

• ikonoekin lan egiteko (ikono baten laster-menua erabili, kopiatu, formateatu, lasterbidea sortu...).

• karpetekin lan egiteko (edukia ikusi, sortu, ezabatu, mugitu eta/edo kopiatu, direktorio-egitura bistaratu).

• fitxategiekin lan egiteko (edukia ikusi, inprimatu, ezabatu, bilatu, izena aldatu, kopiatu eta/edo mugitu).

• unitateekin lan egiteko (desfragmentatu, lekua libratu, txekeatu, konfigurazioa lehengoratu).

Irakasleak beharrezkotzat jotzen dituen kontzeptu guztiak argitu eta egokitzat jotzen dituen suposizio praktikoak planteatuko ditu. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua,

Windows-en elementuekin egin daitezkeen eragiketak erabiltzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Makina birtuala instalatuta edukiko duen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

4.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 31

kanoia...) izango du praktika gidatzeko. Ikasleek izan ditzaketen zailtasunen berri eman diezaiokete.

J4-E4 J3 jardueran ikusitako eragiketei buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

2,3 3 h X J3 jardueran ikasitakoa aplikatuta, irakasleak planteatutako ariketak egingo dituzte ikasleek. Jarduera amaitzeko, ariketetan egin dituzten urratsak bateratzeko lana egingo da. Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

Windows-en elementuekin egin daitezkeen eragiketak erabiltzeko trebetasuna eta autonomia lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Makina birtuala eta dagokion sistema eragilea instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J5 Kontrol-panelari buruzko ikerketa. 4 1,5 h X X Kontuan izanik Windows-en kontrol-panela sistemaren doikuntzak eta konfigurazioak egiten diren lekua dela, irakasleak bertan agertzen diren utilitateak edo objektuak esleituko dizkie ikasleei, sistema kudeatzeko elementuak bereziki nabarmenduta, Interneten esleitutako utilitateari edo utilitateei buruzko informazioa bilatu eta lortzen duten informazioarekin laburpen bat egin dezaten. Aurkitutako informazioarekin hurrengo jardueran egingo dute praktika. Ondoren, lortutako laburpen guztiekin bateratze-lana egingo dute, une oro irakaslearen tutoretzapean. Informazio-bilaketa eta dagozkion laburpenak banaka edo taldean egin ditzakete, komenigarri irizten zaion eran.

Datuak lortzeko eta ebaluatzeko, komunikazioa garatzeko eta Kontrol-panelari buruzko ideiekin aberasteko.

Internet.

J6-E5 Kontrol-panelaren oinarrizko aukerak konfiguratzeko ariketak

4,6,7 2,5 h X X Ikasleak ordenagailuan aplikatuko ditu, dagokion sistema-eragileaz hornitutako

Kontrol-paneleko utilitateekin egin daitezkeen eragiketak erabiltzeko

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

4.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 32

egiteko eta konfiguratzeko morroiak erabiltzeko praktika gidatua.

makina birtuala erabilita, irakasleak eman dizkion oharrak, Windows-etik oinarrizko konfigurazioa egiteko, esate baterako:

• mahaigainaren atzeko planoa, pantaila-babeslea, itxura... aldatzeko.

• saguaren botoiak, erakusleak eta mugimenduak aldatzeko.

• teklatuaren abiadura eta hizkuntza aldatzeko.

• data, ordua eta ordu-zona aldatzeko.

• karpeta-aukerak aldatzeko, fitxategiak aplikazioekin lotzeko.

• eta abar. Irakasleak beharrezkotzat jotzen dituen kontzeptu guztiak argituko ditu, eta konfiguratzeko morroiak (Ataza- programatzailea, Gailu-kudeatzailea...) erabiltzeko egokitzat jotzen dituen suposizio praktikoak planteatuko ditu. Ikus- entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko. Ikasleek izan ditzaketen zailtasunen berri eman diezaiokete.

eta konfigurazio-lanak egiteko zein garrantzitsuak diren ulertzeko.

Makina birtuala instalatuta edukiko duen ordenagailua izango du ikasleak.

J7-E6 Inprimagailu bat konfiguratzeko praktika gidatua.

5,6 0,5 h X X Ikasleak ordenagailuan aplikatuko ditu, dagokion sistema-eragileaz hornitutako makina birtuala erabilita, irakasleak eman dizkion oharrak, inprimagailu bat konfiguratzeko (inprimagailua gehitu, kontrolatzailea instalatu, proba-orria inprimatu, ataka eta ilara konfiguratu). Irakasleak beharrezkotzat jotzen dituen kontzeptu guztiak argitu eta egokitzat

Inprimagailuak konfiguratzen trebatzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Makina birtuala instalatuta edukiko duen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

4.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 33

jotzen dituen suposizio praktikoak planteatuko ditu. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko. Ikasleek izan ditzaketen zailtasunen berri eman diezaiokete.

J8 Erakustaldia, Windows sistema eragilean softwarea nola gehitu edo kendu behar den azaltzeko.

5,6 0,5 h X Irakasleak erakustaldia egingo du, softwarea gehitzeko edo kentzeko egin behar diren urratsak azaltzeko. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du erakustaldia egiteko.

Softwarea gehitzeko edo kentzeko egin behar diren urratsak ezagutzeko eta ulertzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J9-E7 Softwarea instalatzearekin eta desinstalatzearekin zerikusia duten kasu praktikoak egiteko praktika autonomoa.

5,6 1 h X Irakasleak beharrezkotzat jotzen dituen kasu praktikoak planteatuko ditu, ikasleek J8 jardueran ikusitakoa aplika dezaten. Jarduera amaitzeko, planteatutako kasu praktikoetan egin dituzten urratsak bateratzeko lana egingo da. Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek kasu praktiko gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

Softwarea instalatzeko eta desinstalatzeko trebetasuna eta autonomia lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Makina birtuala eta dagokion sistema eragilea instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J10 Erakustaldia, Windows sistema eragilean hardwarea nola gehitu edo kendu behar den azaltzeko.

5,6 0,5 h X Irakasleak erakustaldia egingo du, dagokion morroia erabilita hardwarea gehitzeko edo kentzeko egin behar diren urratsak azaltzeko. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du erakustaldia egiteko.

Hardwarea gehitzeko edo kentzeko egin behar diren urratsak ezagutzeko eta ulertzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J11-E8 Hardwarea instalatzearekin eta desinstalatzearekin zerikusia

5,6 1 h X Irakasleak beharrezkotzat jotzen dituen kasu praktikoak planteatuko ditu, ikasleek J10

Hardware edo elementu fisiko bat instalatzeko eta desinstalatzeko

Makina birtuala eta dagokion sistema eragilea instalatuta

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

4.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 34

duten kasu praktikoak egiteko praktika autonomoa.

jardueran ikusitakoa aplika dezaten. Jarduera amaitzeko, planteatutako kasu praktikoetan egin dituzten urratsak bateratzeko lana egingo da. Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek kasu praktiko gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

trebetasuna eta autonomia lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

E9 Ebaluazio-jarduera. Guztiak 2,5 h X Irakasteko eta ikasteko prozesuan erdietsi diren lorpenak ebaluatu nahi dira. Idatzizko proba bat egin daiteke ikasitakoaren ulermena eta adierazpena ebaluatzeko, eta proba praktiko bat, ordenagailuan, ikusi diren utilitateetan lortutako trebetasuna ebaluatzeko. Proba praktikoa behar bezala ezaugarritutako suposizio bat izan liteke. Bertan, ikasleak, sistema eragilearen utilitateak erabilita, honako eragiketa hauek egin litzake:

• Ordenagailuaren baliabideak egiaztatu. • Fitxategi eta direktorioen mantentze-

lanak egin: desfragmentatzea, disko- cachea garbitzea, etab.

• Aldian behingo mantentze-lanak programatu.

• Sistema eragilea eguneratuta mantentzea partxe egokiekin.

• Sistema eragileak eguneratzeko Interneteko guneak identifikatu.

• Sistema eragilea eguneratzean izan daitezkeen gorabeherak deskribatu.

Ikasteko prozesua ebaluatzeko. Idatzizko proba (proba objektiboa, erantzun mugatuko proba, erantzun irekiko proba, edo proba mistoa). Proba praktikorako, enuntziatuaz eta dagozkion suposizioez gain, makina birtuala instalatuta edukiko lukeen ordenagailu bat beharko litzateke ikasle bakoitzarentzat, baita emandako abiapuntuko egoera bat ere.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

4.UD: WINDOWS SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 35

OHARRAK

• E1, E2, E3, E4, E5, E6, E7, E8: Jarduera hauek, irakasteko eta ikasteko jarduerak ez ezik, prestakuntza-ebaluazioko jarduerak ere badira, eta, horrenbestez, irakasteko eta ikasteko prozesua hobetzeko tresnak dira.

• E9: Bildumazko ebaluazioko jarduera, ikasleek dagokien kalifikazioarekin eskuratu dituzten jakintzak eta trebetasunak egiaztatzera zuzendua. • J3, J4, J6, J7, J9 eta J11 jardueretan beharrezkotzat jotzen da makina birtualak erabiltzea. Izan ere, horrela, ikasleek guztiz libre eta mugarik gabe erabili ahal izango dituzte sistema

eragilearen baliabideak eta tresnak eta, era berean, sistema ostalarien eraginkortasuna galtzea saihestuko da, normalean babestuta egoten baitira erabiltzaileek aldaketarik ez egiteko. • Sistema eragileen bilakaera lasterra dela-eta, irakasleak erabakiko du modulua irakasterakoan zein bertsio den egokiena. Hori dela-eta, adierazitako utilitateetariko bat edo beste desberdinak

izan litezke. • Jarduera osagarri gisa, ikasle bakoitzak ikusitako utilitate guztiak eta horien oinarrizko ezaugarriak jasoko lituzkeen laburpen-txosten bat egiteko aukera kontuan har liteke. Bildumazko

ebaluazioko jardueratzat ere har liteke irakasleak egokitzat joko balu. • Internet erabiltzea proposatzen den jardueretan, baliabiderik ez dagoelako konexioa egiterik ez badago, ordezko iturri tradizionalak (testuliburuak, kontsulta-liburuak, eskuliburu teknikoak,

aldizkariak...) erabiliko dira informazioa kontsultatzeko edo bilatzeko. Azken batean, behar den informazioa irakasleak emango du formatu egokian.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

36 5.UD: WINDOWS ADMINISTRATZEA

5. unitate didaktikoa: WINDOWS ADMINISTRATZEA Iraupena: 17 ordu

IE4: Sistema eragileak administratzeko oinarrizko eragiketak egiten ditu, eta eskakizunak interpretatzen ditu eta sistema erabiltzeko optimizatzen du.

Ikaskuntzaren helburuak:

1. Erabiltzaile- eta talde-profilak konfiguratzea. 2. Tresna grafikoak erabiltzea sistema-fitxategien antolamendua deskribatzeko. 3. Erabiltzailearen prozesuen gainean jardutea unean uneko beharren arabera. 4. Sistemaren zerbitzuen gainean jardutea unean uneko beharren arabera. 5. Memoria erabilgarria optimizatzeko irizpideak aplikatzea. 6. Sistemaren jarduera analizatzea sistemak berak sortutako aztarnak abiapuntutzat hartuta. 7. Biltegiragailuen funtzionamendua optimizatzea. 8. Sistemaren baliabide partekagarriak ezagutzea eta konfiguratzea. 9. Sistema eragilea konfiguratzeko informazioa interpretatzea.

EDUKIAK

Multzoak

1 2 3 4 5

PROZEDURAZKOAK

• Erabiltzaile eta talde lokalen profilak kudeatzea. Pasahitzak. • Sistemaren prozesuak eta erabiltzaile-prozesuak kudeatzea. • Sistemaren errendimendua. Sistemaren jardueraren jarraipena egitea. • Zerbitzuak aktibatzea eta desaktibatzea. • Baliabide partekatuak erabiltzea. • Sistemaren baliabide partekagarriak konfiguratzea.

X X X X X X

JARRERAZKOAK

• Erabiltzaile eta talde lokalen profilak. Pasahitzak. • Fitxategi-sistema kudeatzea. • Sistema eragilea, instalatutako hardwarea eta aplikazioak konfiguratzeko eta horien portaera analizatzeko datu-

basea. Erregistroa.

X X X

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

37 5.UD: WINDOWS ADMINISTRATZEA

JARRERAZKOAK

• Sistemaren zerbitzuen unean uneko beharrei erantzutea. • Antolamenduko taldeekin lankidetzan jardutea.

X X

JARDUERA

METODOLOGIA

BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten Jarduera mota

Helburu inplikat.

T

NORK NOLA egingo den

ZERTARAKO egingo den

ZEREKIN egingo den

Ir. Ik. J1-E1 Unitate didaktikoaren aurkezpena.

0,5 h X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Galderak egingo dizkie ikasleei, Windows-eko erregistroa eta sistemaren zerbitzuak bezalako elementuekiko eragiketa aurreratuei buruz zer dakiten hautemateko: erabiltzaile-kontuekin eragiketak egin dituzten, sistemaren errendimendua neurtzeko probak egin dituzten... Ikasleak parte hartzera gonbidatuko ditu, sistema eragile zehatz baten administrazioari buruzko aldez aurreko jakintzak aktibatzeko.

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko.

Ikasleei emango zaien unitatea aurkezteko eskema.

J2-E2 Eztabaida, talde handian, Windows-en saioa hasteari eta erabiltzaileak kudeatzeari buruz.

1 0,5 h X X Irakasleak eztabaida batean parte hartzera gonbidatuko ditu ikasleak, honako gai hauek jorratzeko: Windows-en azken bertsioetako saio-hasiera eta erabiltzaile eta taldeen kudeaketa. Ikasleek erabiliko zuten bertsio horietarikoren bat eta kudeaketaren bat ere egina izango dute seguru asko. Hori dela-eta, ez dago arazorik jarduera hau egiteko. Eztabaida irakasleak moderatuko du eta egoki irizten dionean esku hartuko du, hainbat

Windows-en saioa hastearekin eta erabiltzaileak kudeatzearekin zerikusia duten ideiak aurrez aurre jartzeko eta aberasteko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

38 5.UD: WINDOWS ADMINISTRATZEA

kontzepturen gainean (erabiltzaile estandarra, erabiltzaile administratzailea, erabiltzaile gonbidatua, erabiltzaile-profila) beharrezkotzat jotzen dituen azalpenak emateko. Ziurtatuko du ikasleei argi geratuko zaiela zertan datzan erabiltzaileei alta edo baja emateko eta aldatzeko eragiketak egitea. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du beharrezkoa denean.

J3-E3 Windows-en erabiltzaileekin egin daitezkeen eragiketak erabiltzeko praktika gidatua.

1 1 h X X Ikasleak ordenagailuan aplikatuko ditu, dagokion sistema-eragileaz hornitutako makina birtuala erabilita, irakasleak eman dizkion oharrak:

• Sistemak sortuta duen erabiltzaileen zerrenda bistaratzeko.

• Erabiltzaile berri bat sortzeko. • Erabiltzaile-profilak biltegiratzen

dituzten karpetak bistaratzeko. • Erabiltzaile lokalen profilen

ezaugarriak aztertzeko eta aldatzeko. • Erabiltzaile bati baja emateko.

Irakasleak beharrezkotzat jotzen dituen kontzeptu guztiak argitu eta egokitzat jotzen dituen suposizio praktikoak planteatuko ditu. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko. Ikasleek izan ditzaketen zailtasunen berri eman dezakete.

Windows-en erabiltzaileak kudeatzeko eragiketak erabiltzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Makina birtuala instalatuta edukiko duen ordenagailua izango du ikasleak.

J4-E4 J3 jardueran ikusitako eragiketei buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

1 1,5 h X J3 jardueran ikasitakoa aplikatuta, irakasleak planteatutako ariketak egingo dituzte ikasleek. Jarduera amaitzeko, ariketetan egin dituzten urratsak bateratzeko lana egingo da.

Windows-eko erabiltzaileak kudeatzeko lanetan trebetasuna eta autonomia lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Makina birtuala eta dagokion sistema eragilea instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

39 5.UD: WINDOWS ADMINISTRATZEA

Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

J5 Windows-en ataza-kudeatzaileari buruzko ikerketa.

3,4,5,6 2 h X X Ataza-kudeatzailea exekutatzen ari diren prozesuak eta programak kudeatzeko eta blokeatu diren aplikazioak ixteko oso tresna erabilgarria dela kontuan izanik, ikasleak tresna horren erabilgarritasunari buruzko ikerketa bat egitera eta dagokion txostena aurkeztera gonbidatuko ditu irakasleak. Informazio-bilaketa eta dagozkion txostenak banaka edo taldean egin ditzakete, komenigarri irizten zaion eran. Ondoren bateratze-lana egingo dute, une oro irakaslearen tutoretzapean, eta berak egingo du, ikus-entzunezko baliabideen laguntzarekin (proiektagailua, kanoia...), ataza- kudeatzailearekin egin daitezkeen eragiketen erakustaldia, kasu praktikoen bitartez.

Datuak lortzeko eta ebaluatzeko, komunikazioa garatzeko eta Windows-en ataza-kudeatzaileari buruzko ideiekin aberasteko.

Internet. Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J6 Erakustaldia, sistemak eskaintzen dituen administrazio-tresnak nola erabili behar diren azaltzeko.

2,3,4,5,6,7,8 2,5 h X Irakasleak erakustaldia egingo du, sistemak eskaintzen dituen administrazio-tresnetara iristeko egin behar diren urratsak azaltzeko:

• Zerbitzuak. • Sistemaren konfigurazioa. • Memoria diagnostikatzeko tresna. • Fidagarritasunaren eta

errendimenduaren monitorea. • Ordenagailu-kudeaketa. Tresna

horiek nola erabiltzen diren ere erakutsiko die, eta bereziki azpimarratuko du Ordenagailu-kudeaketa, tresna horrek diskoak kudeatzeko aukera ematen baitu, baita ordenagailuak kudeatzeko beste tresna batzuk

Sistemaren zerbitzuen gainean jarduteko, errendimenduari buruzko datuak biltzeko, memoria-arazorik ote dagoen egiaztatzeko, diskoak kudeatzeko eta ordenagailuak kudeatzeko bestelako tresnak erabiltzeko egin behar diren urratsak ezagutzeko eta ulertzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

40 5.UD: WINDOWS ADMINISTRATZEA

eskaini ere. Erakutsiko du, halaber, MSCONFIG eta PQMAGIC utilitateak erabilita ere egin daitezkeela zeregin horietariko batzuk. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du erakustaldia egiteko.

J7 Erakustaldia, Kontrol-paneleko Sistema eta mantentze-lanak atalaren aukerak nola erabili behar diren azaltzeko.

5,6,7,8 1 h X Irakasleak erakustaldia egingo du, Kontrol- paneleko Sistema eta mantentze-lanak atalaren aukeretara iristeko egin behar diren urratsak azaltzeko:

• Gailu-kudeatzailea. • Performantziari buruzko informazioa

eta Tresnak. • Sistema. • Sarea eta Partekatze Zentroa.

Aukera horiek nola erabiltzen diren ere erakutsiko die. Aukera horietariko batzuek erabilita J6 jardueran ikusitako emaitzetariko batzuk lortzen direla ohartaraziko die. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du erakustaldia egiteko.

Gailuen gainean jarduteko, errendimenduari buruzko datuak biltzeko eta hura hobetzeko tresnak erabiltzeko eta konfigurazioan aldaketak egiteko, eta sistemaren baliabide partekagarriak bistaratzeko eta konfiguratzeko egin behar diren urratsak ezagutzeko eta ulertzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J8-E5 J6 eta J7 jardueretan ikusitako eragiketei buruzko kasu praktikoak egiteko praktika autonomoa.

2,3, 4, 5, 6, 7, 8

3 h X J6 eta J7 jardueretan ikasitakoa aplikatuta, irakasleak planteatutako kasu praktikoak egingo dituzte ikasleek. Jarduera amaitzeko, kasu praktikoetan egin dituzten urratsak bateratzeko lana egingo da. Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek kasu praktiko gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

Windows-ek eskaintzen dituen administrazio-tresnak eta Sistema eta mantentze-lanak atalaren aukerak erabiltzeko trebetasuna eta autonomia lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Makina birtuala eta dagokion sistema eragilea instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

41 5.UD: WINDOWS ADMINISTRATZEA

J9-E6 Windows-en erregistroari buruzko ikerketa.

9 2 h X X Irakasleak gidoi bat banatuko die ikasleei, ikertuko diren alderdi zehatzak jasoko dituena:

• Erregistroaren definizioa. • Zertarako balio du? • Nola sartu erregistroaren editorera. • Sarrera bakoitzak

(HKEY_LOCAL_MACHINE…) duen informazioa.

• Komeni da erregistroaren babeskopia egitea? Zergatik?

• Zer dira erregistroa garbitzeko programak?

• Erregistroan aldaketaren bat aurkitzea hobekuntzak lortzeko.

Ikasleek ordenatuki azalduko dute lortu duten informazioa eta irakasleak egokitzat jotzen dituen etenaldiak egingo ditu ikasleek azalpena egiten duten bitartean sortzen diren zalantzak argitzeko.

Datuak lortzeko eta ebaluatzeko, komunikazioa garatzeko eta Windows-en erregistroari buruzko ideiekin aberasteko.

Informazioa bilatzeko kontuan hartu beharreko alderdien gidoia. Internet. Ikasleek diseinatutako txostena.

J10-E7 Windows-en erregistroa erabiltzeko praktika gidatua.

9 1 h X X Ikasleak ordenagailuan aplikatuko ditu, dagokion sistema-eragileaz hornitutako makina birtuala erabilita, irakasleak eman dizkion oharrak, erregistroaren oharren bat aldatzeko. Horretarako, hainbat suposizio egin daitezke, esate baterako, Windows-en instalazio-bide lehenetsia aldatzea, cache berezi bat gaitzea programak memorian bizkorrago kargatzeko... Irakasleak beharrezkotzat jotzen dituen kontzeptu guztiak argitu eta egokitzat jotzen dituen suposizio praktikoak planteatuko ditu. Ikus- entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko. Ikasleek izan ditzaketen zailtasunen berri eman dezakete.

Windows-en erregistroa kudeatzeko programa erabiltzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Makina birtuala instalatuta edukiko duen ordenagailua izango du ikasleak.

E8 Ebaluazio-jarduera. Guztiak 2 h X Irakasteko eta ikasteko prozesuan erdietsi diren Ikasteko prozesua ebaluatzeko. Idatzizko proba (proba

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

42 5.UD: WINDOWS ADMINISTRATZEA

lorpenak ebaluatu nahi dira. Idatzizko proba bat egin daiteke ikasitakoaren ulermena eta adierazpena ebaluatzeko, eta proba praktiko bat, ordenagailuan, ikusi diren administrazio-lanetan lortutako trebetasuna ebaluatzeko.

objektiboa, erantzun mugatuko proba, erantzun irekiko proba, edo proba mistoa). Proba praktikorako, enuntziatuaz eta dagozkion suposizioez gain, makina birtuala instalatuta edukiko lukeen ordenagailu bat beharko litzateke ikasle bakoitzarentzat, baita emandako abiapuntuko egoera bat ere.

OHARRAK

• E1, E2, E3, E4, E5, E6, E7: Jarduera hauek, irakasteko eta ikasteko jarduerak ez ezik, prestakuntza-ebaluazioko jarduerak ere badira, eta, horrenbestez, irakasteko eta ikasteko prozesua hobetzeko tresnak dira.

• E8: Bildumazko ebaluazioko jarduera, ikasleek dagokien kalifikazioarekin eskuratu dituzten jakintzak eta trebetasunak egiaztatzera zuzendua. • J3, J4, J8, J10 eta E8 jardueretan beharrezkotzat jotzen da makina birtualak erabiltzea. Izan ere, horrela, ikasleek guztiz libre eta mugarik gabe erabili ahal izango dituzte sistema

eragilearen baliabideak eta tresnak eta, era berean, sistema ostalarien eraginkortasuna galtzea saihestuko da, normalean babestuta egoten baitira erabiltzaileek aldaketarik ez egiteko.

• Sistema eragileen bilakaera lasterra dela-eta, irakasleak erabakiko du modulua irakasterakoan zein bertsio den egokiena. Hori dela-eta, adierazitako utilitateetariko bat edo beste desberdinak izan litezke.

• Jarduera osagarri gisa, ikasle bakoitzak ikusitako utilitate guztiak eta horien oinarrizko ezaugarriak jasoko lituzkeen laburpen-txosten bat egiteko aukera kontuan har liteke. Bildumazko ebaluazioko jardueratzat ere har liteke irakasleak egokitzat joko balu.

• Internet erabiltzea proposatzen den jardueretan, baliabiderik ez dagoelako konexioa egiterik ez badago, ordezko iturri tradizionalak (testuliburuak, kontsulta-liburuak, eskuliburu teknikoak, aldizkariak...) erabiliko dira informazioa kontsultatzeko edo bilatzeko. Azken batean, behar den informazioa irakasleak emango du formatu egokian.

• Komenigarria izango da "Sareko sistema eragileak" eta "Informatika-segurtasuna" moduluak irakasten dituzten irakasleekin komunikatzea, erabiltzaileak eta babeskopiak kudeatzeari buruzko gaiak argi eta garbi kokatzeko.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

6. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 43

6. unitate didaktikoa: LINUX SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA

Iraupena: 18 ordu

IE2: Sistema eragileak instalatzen ditu, eta horien ezaugarriak tresneriaren hardwarearekin eta aplikazio-softwarearekin erlazionatzen ditu. IE5: Makina birtualak sortzen ditu, horien aplikazio-eremua identifikatzen du eta software espezifikoa instalatzen du.

Ikaskuntzaren helburuak:

1. Sistema eragilearen funtzioak aztertzea. 2. Sistema eragilearen arkitektura deskribatzea. 3. Hardwarearen egokitasuna egiaztatzea. 4. Sistema eragilea hautatzea. 5. Instalazio-plana prestatzea. 6. Instalazioaren oinarrizko parametroak konfiguratzea. 7. Abiarazte-kudeatzaile bat konfiguratzea. 8. Instalazioaren gorabeherak deskribatzea. 9. Kontzeptu eta prozedura berriak ikasteko interesa erakustea. 10. Softwarea erabiltzeko arauak (lizentziak) errespetatzea. 11. Sistema eragilea eguneratzea. 12. Makina erreala eta makina birtuala bereiztea. 13. Makina birtualak sortzeko software librea eta jabeduna instalatzea. 14. Makina birtualak sortzea sistema eragile libreak abiapuntutzat hartuta. 15. Makina birtualak konfiguratzea. 16. Makina birtuala sistema eragile ostalariarekin erlazionatzea. 17. Sistemaren errendimendua neurtzeko probak egitea.

EDUKIAK

Multzoak

1 2 3 4 5

PROZEDURAZKOAK

• Sistema eragilea hautatzea. ∞ Instalazioa planifikatzea: partizioak sortzea eta ezabatzea (komandoak: FDISK, MKFS). ∞ Sistema eragilea erabiltzea: agindu-modua, modu grafikoa. ∞ Instalatu beharreko oinarrizko aplikazioak hautatzea. ∞ Instalazioaren eta abiarazte-kudeatzailearen oinarrizko parametroak konfiguratzea.

X X X X X

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

6. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 44

• Gorabeheren txostena egitea eta instalazioaren arazoak konpontzea. • Sistema eragile libreetarako makina birtualak sortzea. • Makina birtualak konfiguratzea eta erabiltzea. • Makina birtualak sortzeko software librea eta jabeduna instalatzea. • Makina birtualak konfiguratzea. Aplikazio-eremua identifikatzea.

X X X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Diskoaren antolamendu logikoa: egitura fisikoa eta egitura logikoa (partizioak). • Sistema eragilearen eskakizun teknikoak. • Instalazioaren oinarrizko parametroak. Prozesadorea, memoria, disko gogorra. • Interfazeak: testu-modua, modu grafikoa. • Makina birtualak sortzeko softwarea (jabeduna eta librea): VMware, Virtual-PC.

X X X X

X

JARRERAZKOAK

• Softwarea erabiltzeko arauak (lizentziak) errespetatzea. • Sistema eragile berriaren instalatzailearen mezuak aintzat hartzea. • Makina birtualen erabilera baloratzea.

X X

X

JARDUERA

METODOLOGIA

BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten. Jarduera mota

Helburu inplikat.

D

NORK NOLA egingo den

ZERTARAKO egingo den

ZEREKIN egingo den

Ir. Ik. J1-E1 Unitate didaktikoaren aurkezpena.

0,5 h X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du.

Irakasleak 1. unitate didaktikoan Linux sistema eragileari buruz ikusitakoa gogorarazten lagunduko die ikasleei, eta galderak egingo dizkie: ea inoiz sistema eragile libreren bat instalatu duten; nola egin duten; erabili duten; ba ote dakiten abiarazte-kudeatzaile bat zer den... Ikasleak parte hartzera gonbidatuko ditu,

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko.

Ikasleei emango zaien unitatea aurkezteko eskema.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

6. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 45

sistema eragile zehatz baten instalazioari eta konfigurazioari buruzko aldez aurreko jakintzak aktibatzeko.

J2 Instalazioaren plangintzari buruzko azalpena..

5 3 h X Irakasleak sistema eragilea instalatu aurretik kontuan hartu beharrekoak azalduko ditu. Disko gogorra prestatu beharra (partizioak eta formateatzea) azalduko die (FDISK, MKFS). 2. unitate didaktikoan antzeko jarduera egin denez, baina Windows sistema eragilearekin, irakasleak alde nagusiak zehaztuko ditu, esate baterako, partizioak nola izendatzen diren, formateatzea edo fitxategi-sistema bat sortzea, muntatze-puntuak sortzea, fitxategi-sistemen arteko bateragarritasuna...

Abiarazte-kudeatzailearen kontzeptua azalduko du (LILO, GRUB) eta haren komenigarritasuna azalduko die. Horretarako, ikasleek J1 jardueran ekarritako guztia kontuan hartuko du eta egokitzat jotzen duen guztia argitu. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du azalpena gidatzeko.

Eduki berriak ezagutzen hasteko eta zalantzak argitzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J3-E2 J2 jardueran aipatutako tresnak erabiltzeko praktika gidatua.

5,9 3 h X X Ikasleak ordenagailuan aplikatuko ditu, dagokion makina birtuala erabilita, irakasleak diskoa prestatzeko eman dizkion oharrak. Horretarako, J2 jardueran ikusitako tresnak erabiliko ditu. Ikasleek izan ditzaketen zailtasunen berri eman diezaiokete irakasleari. Irakasleak egokitzat jotzen dituen suposizio praktikoak planteatuko ditu, eta ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

Aurrez ezarritako tresnak erabiltzeko, eta diskoa antolatzeko eragiketetan trebetasuna lortzeko. Prestakuntza-ebaluazioa.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Ikasleak makina birtualak izango ditu erabilgarri, sistema eragile espezifikoekin.

J4 Instalatu beharreko Linux banaketaren

1,2,3,4,9 2 h X X Ikasleek Interneten lortuko dute egun dauden banaketei buruzko informazioa, eta irakasleak instalatu beharreko

Datuak lortzeko, aztertzeko, komunikazioa garatzeko eta ideiak

Internet. Instalatu beharreko banaketaren

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

6. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 46

araberako eskakizun teknikoei eta hardware eskakizunei buruzko ikerketa.

banaketa zehatzari buruzko informazioa emango die ikasleei. Zein banaketa instalatuko duten erabaki ondoren, ikasleek banaketa horri buruzko informazioa (funtzioak, arkitektura) lortuko dute eta Interneten ikertuko dute zein diren banaketa hori instalatzeko beharrezko eskakizun teknikoak. Lortutako informazioa kontuan harturik, ikasle bat arduratuko da informazio garrantzitsuena bilduko duen laburpen bat eta beharrezkoak diren hardware eskakizun guztiak bilduko dituen zerrenda bat egiteaz. Laburpena gelako ikasle guztiek adostuko dute. Lana irakaslearen tutoretzapean egingo dute eta berak argituko ditu sor daitezkeen zalantzak.

aberasteko jarduera. dokumentazio teknikoa eta instalatzeko eskuliburua.

J5 Ikasleen praktika gidatua, makina birtual bat sortzeari buruzkoa.

9,12,13,1 4,15,16

0,5 h X X Ikasleak, irakaslearen oharren laguntzarekin, makina birtual bat sortuko du eta instalatu beharreko Linux banaketaren arabera konfiguratuko ditu instalazioari dagozkion parametroak. Kasu honetan ere, sorkuntza- prozesua irakaslearen tutoretzapean egingo dute ikasleek, eta berak argituko ditu planteatzen diren zalantza guztiak, ikus-entzunezko baliabideen laguntzarekin (proiektagailua, kanoia...). 2. unitate didaktikoan egin zuen moduan, makina birtualarekin eta makina errealarekin lan egitearen artean dagoen aldea gogoraraziko die ikasleei.

• Ikasleek makina birtual bat sortzeko prozesua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Ikasleak ordenagailua izango du.

J6 J4 jardueran aukeratutako banaketa instalatzeko praktika gidatua.

5,6,7,8,9, 10

4 h X X Instalazioa arestian sortutako makina birtualean egingo dute. Irakasleak ikasleekin adostuko du sistema instalatzeko plana. Instalazioa egiteko ISO irudi bat atzi daiteke eta oinarrizko parametroak konfiguratu. Oinarrizko utilitate-programak ere instalatuko dituzte eta abiarazte-kudeatzailea konfiguratuko dute. Irakasleak ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko. Ikasle bakoitzak instalazioaren txostena/memoria

Ikasleek sistema eragile bat instalatzeko prozesua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). J5 jardueran sortutako makina birtuala instalatuta edukiko duen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

6. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 47

egingo du eta bertan idatzi beharko ditu izan diren gorabehera guztiak eta eman zaien konponbidea, baita instalazioa aurrera eramateko egindako urratsen xehetasuna adierazi ere.

J7-E3 Egindako instalazioa egiaztatzeko praktika gidatua.

8,9,10,11, 17

1,5 h X X Ikasle bakoitzak abiarazteko eta geldiarazteko probak eta errendimendua aztertzekoak egingo ditu, instalatutako banaketaren funtzionaltasuna egiaztatzeko. Antzematen dituen gorabeherak aurreko jardueran erabilitako txostenean/memorian adieraziko ditu. Prozesua irakaslearen tutoretzapean egingo dute ikasleek, instalatutako banaketa arazorik gabe erabili ahal izateko. Behar izanez gero, funtzionamendua bermatzeko eguneratze egokiak egingo dira. Ikasleak instalatutako banaketarekin ohitzen hasiko dira, bai komando-moduan bai modu grafikoan. Ikasle bakoitzak irakasleari entregatuko dio egindako txostena/memoria.

Ikasleak sistema eragile baten instalazioa egiaztatzeko premia ezagutu dezan eta haren funtzionamendua bermatzeko eguneratze egokiak egiten ikas dezan. Lan-ingurunearekin ohitzeko, bai agindu-moduan bai modu grafikoan. Irakasteko eta ikasteko prozesuan erdietsi diren lorpenak ebaluatzeko, ikasle bakoitzak aurkeztutako txostenaren/memoriaren bitartez.

J6 jardueran sortutako makina birtuala eta instalatutako Linux banaketa edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J8 Egin diren instalazioari buruzko txostenak aurkeztea.

8 1 h X X Irakasleak, aurkeztutako txostenak kontuan harturik, instalazio-prozesuan izandako gorabehera garrantzitsuenak eta eman zaizkien konponbideak azalduko dizkie ikasleei. Ikasleek egokitzat jotzen dituzten galderak egin ditzakete eta irakasleak behar den guztia argituko du.

Ikasleen artean gogoeta, laburpen- lana, komunikazioa eta sakontze- lana sustatzeko.

Gorabeherak eta alderdi garrantzitsuenak bilduko dituen laburpen-txostena.

E4 Ebaluazio-jarduera. Guztiak 2,5 h X Irakasteko eta ikasteko prozesuan erdietsi diren lorpenak ebaluatu nahi dira. Proba praktiko bat egin daiteke, ordenagailuan, partizioak egiten, fitxategi- sistema lortzen, muntatze-puntuak sortzen eta abar lortu duten trebetasuna ebaluatzeko, edo, baliabide eta behar jakin batzuk kontuan harturik, instalazio bat edo eguneratzeren bat egiteko.

Ikasteko prozesua ebaluatzeko. Enuntziatuaz eta dagozkion suposizioez gain, makina birtuala instalatuta edukiko lukeen ordenagailu bat beharko litzateke ikasle bakoitzarentzat, baita emandako abiapuntuko egoera bat ere.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

6. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA INSTALATZEA ETA KONFIGURATZEA 48

OHARRAK

• J3, J6, J7 eta E4 jardueretan beharrezkotzat jotzen da makina birtualak erabiltzea. Izan ere, horrela, ikasleek guztiz libre eta mugarik gabe erabili ahal izango dituzte sistema eragilearen baliabideak eta tresnak eta, era berean, sistema ostalarien eraginkortasuna galtzea saihestuko da, normalean babestuta egoten baitira erabiltzaileek aldaketarik ez egiteko.

• Sistema eragileen bilakaera lasterra dela-eta, irakasleak erabakiko du modulua irakasterakoan zein banaketa eta bertsio den egokiena. • Internet erabiltzea proposatzen den jardueretan, baliabiderik ez dagoelako konexioa egiterik ez badago, ordezko iturri tradizionalak (testuliburuak, kontsulta-liburuak, eskuliburu teknikoak,

aldizkariak...) erabiliko dira informazioa kontsultatzeko edo bilatzeko. Azken batean, behar den informazioa irakasleak emango du formatu egokian.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

7.UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 49

7. unitate didaktikoa: LINUX SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA Iraupena: 27 ordu

IE3: Sistema eragileak konfiguratzeko oinarrizko lanak egiten ditu, eta eskakizunak interpretatu eta jarraitutako prozedurak deskribatzen ditu.

Ikaskuntzaren helburuak:

1. Erabiltzaile-interfazeak propietateen arabera bereiztea. 2. Ingurune pertsonalaren konfigurazioan hobespenak aplikatzea. 3. Fitxategi-sistema espezifikoak kudeatzea. 4. Utilitateak instalatzeko/desinstalatzeko eragiketak egitea. 5. Sistemaren atazak automatizatzeko eragiketak gauzatzea.

EDUKIAK

Multzoak

1 2 3 4 5

PROZEDURAZKOAK

• Komando-modutik oinarrizko aginduak eta Linux-eko direktorioak kudeatzekoak erabiltzea. • Komando-modutik Linux-eko fitxategiak kudeatzeko aginduak erabiltzea. • Komando-modutik Linux-eko diskoak kudeatzeko aginduak erabiltzea. • Instalatu beharreko oinarrizko aplikazioak hautatzea. Instalazioaren oinarrizko parametroak. • Sistemaren atazak automatizatzeko eragiketak egitea.

X X X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Erabiltzaile-interfazeak: motak, propietateak eta erabilerak. Interfaze grafikoa (mahaigaina, leihoak, ikonoak),

komando-lerroa. • Direktorio-zuhaitzaren egitura. • Sistema abiaraztea eta geldiaraztea. Saioak. • Diskoekiko eragiketak: formateatzea, lekua egiaztatzea. Diskoko lekua libratzea. Sistema eragilearen disko-

desfragmentatzailea.

X

X X X

JARRERAZKOAK

• Erabiltzaileek softwarea instalatzeari/desinstalatzeari buruz egindako eskariak aintzakotzat hartzea. • Merkatuan sistema eragileen gainean gertatzen diren aldaketetara egokitzea.

X X

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

7.UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 50

JARDUERA

METODOLOGIA

BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten Jarduera mota

Helburu inplikat.

D

NORK NOLA egingo den

ZERTARAKO egingo den

ZEREKIN egingo den

Ir. Ik. J1-E1 Unitate didaktikoaren aurkezpena.

0,5 h X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Ikasleei ohartaraziko die unitate honetan komando-moduan lan egingo dutela eta modu grafikoa hurrengorako utziko dela. Galderak egingo dizkie ikasleei: Linux-eko zer komando ezagutzen duten, zer desberdintasun ikusten duten Windows-eko komando-moduaren aldean, konfigurazioan aldaketak egin dituzten... Ikasleak parte hartzera gonbidatuko ditu, sistema eragile libre bat komando-moduan ustiatzeari buruzko aldez aurreko jakintzak aktibatzeko.

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko.

Ikasleei emango zaien unitatea aurkezteko eskema.

J2 Erabiltzaile-interfazeei buruzko azalpena.

1 1 h X Irakasleak erabiltzaile-interfaze motak eta horien propietateak eta erabilerak azalduko ditu. Interfaze grafikoa. Komando-lerroko interfazea. Egun dauden interfaze grafikoak adieraziko ditu, banaketa hauek duten shell edo komando-interpretatzailea azalduko du eta egun dauden shell motez hitz egingo du. Erakutsiko du Linux-en komando-moduan nola sartzen den, erabiltzaile-izena eta pasahitza idatzita, eta ingurune grafikotik nola ireki daitekeen terminal bat (edo gehiago) komando-moduan lan egiteko, eta nola itzul daitekeen berriz modu grafikora. Konexioa eta deskonexioa bereiziko ditu urruneko ordenagailu batetik egiten bada. Ikasleek ziur asko dagoeneko interfaze grafikoan lan egin dutenez gero, taldea azaldutakoari buruzko iritziak ematera animatuko du

Kontzeptuen sarrera egiteko, parte hartzeko eta ideiak eta jakintzak jakinarazteko jarduera.

Proiekzio-kanoia.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

7.UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 51

irakasleak. Komenigarria izan daiteke proiekzio-kanoi bat erabiltzea, irakasleak, bere ordenagailutik, azalpena adibidez hornitzeko aukera izan dezan.

J3 Azalpena, Linux-eko aginduen formatuari eta agindu erraz batzuk erabiltzeari buruzkoa.

2 2 h X Irakasleak Linux-eko kontsola-moduko aginduen formatua azalduko du eta horietariko batzuk (clear, date, cal, who, passwd, uname, logname, id, echo, logout, exit, man, shutdown, su, reboot, hostname, finger...) nola erabiltzen diren erakutsiko du. Adibideak jarriko ditu sistemaren beraren gainean, ikasleek haien funtzionamendua uler dezaten, ikus- entzunezko baliabideen laguntzarekin (proiektagailua, kanoia...).

Ikasleek, kontsola-modua erabilita, Linux-eko oinarrizko aginduen funtzionamendua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J4 Linux sistemaren egitura aztertzea.

3 1,5 h X Linux-ek informazioa biltegiratzeko erabiltzen duen egitura hierarkikoa aztertuko du irakasleak, eta Windows-ek erabiltzen duen egiturarekin (3. unitate didaktikoan ikusia) dauden aldeak adieraziko ditu. Hainbat kontzeptu azalduko ditu, hala nola direktorioa, fitxategia, fitxategi motak, erroko direktorioa, uneko direktorioa edo aktiboa (pwd komandoa), bide-izen absolutua, bide-izen erlatiboa eta home direktorioa, eta adibideak jarriko ditu ikasleek kontzeptu horiek uler ditzaten. Azterketarekin eta azalpenarekin batera, ikus- informazioa emango die ikus-entzunezko baliabideak erabilita. Aski litekeena da ikasleek landuko diren kontzeptu batzuei buruzko jakintzak izatea eta, horrenbestez, irakasleak aukera izango du ikasleei galderak egin eta egokitzat jotzen duen guztia argitzeko.

Ikasleek Linux-ek erabiltzen duen egitura hierarkikoarekin zerikusia duen guztia ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J5 Linux-en kontsola- modutik direktorioak kudeatzeko aginduak

3 1 h X Irakasleak direktorioen hierarkia estandarra eta haiek maneiatzeko aginduak (ls, cd, pwd, mkdir, rmdir) azalduko ditu. Adibideak jarriko ditu

Ikasleek, kontsola-modua erabilita, Linux-en direktorioak kudeatzeko aginduen funtzionamendua

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

7.UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 52

erabiltzeari buruzko azalpena.

sistemaren beraren gainean, ikasleek haien funtzionamendua uler dezaten. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

ezagutu eta uler dezaten.

J6-E2 J3 eta J5 jardueretan ikusitako aginduei buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

2,3 3 h X J3 eta J5 jardueretan azaldutako aginduak aplikatuko dira. Jarduera amaitzeko, lortutako emaitzak bateratzeko lana egingo da. Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

J3 eta J5 jardueretan ikusitako aginduak aplikatuko dira trebetasuna lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J7 Azalpena, Linux-en fitxategiak kontsola-modutik kudeatzeko aginduei buruzkoa.

3 2,5 h X Irakasleak Linux-en fitxategi-sistemaren ezaugarriak azalduko ditu (superblokea, inodo-taula, datu- blokeak), eta fitxategi-sistemen motak (EXT2, EXT3…), fitxategien eta direktorioen gaineko baimen motak eta fitxategiak kontsola-moduan kudeatzeko aginduak (cat, cp, rm, mv, ln, sort, more, grep, chmod, lp…) adieraziko ditu. Adibideak jarriko ditu sistemaren beraren gainean, erabiltzen diren komodinak zehaztuta, ikasleek haien funtzionamendua uler dezaten. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

Ikasleek, kontsola-modua erabilita, Linux-en fitxategiak kudeatzeko aginduen funtzionamendua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J8-E3 J7 jardueran ikusitako aginduei buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

3 2 h X J7 jardueran azaldutako aginduak aplikatuko dira. Jarduera amaitzeko, lortutako emaitzak bateratzeko lana egingo da. Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

J7 jardueran ikusitako aginduak aplikatuko dira trebetasuna lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

7.UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 53

J9 Linux-en diskoekin lan egiteari buruzko ikerketa.

3 1,5 h X X Kontuan izanik 3. unitate didaktikoan Windows-en kontsola-modutik diskoak kudeatzeko aginduak ikusi direla (formateatzea, lekua egiaztatzea, lekua libratzea, desfragmentatzea), irakasleak ikasleei eskatuko die Interneten ikertzeko Linux-en hurrenez hurrengo aginduei buruz, eta lortutako informazioarekin laburpen bat egiteko. Ondoren, lortutako laburpen guztiekin bateratze-lana egingo dute, une oro irakaslearen tutoretzapean. Informazio-bilaketa eta dagozkion laburpenak banaka edo taldean egin ditzakete, komenigarri irizten zaion eran.

Datuak lortzeko eta ebaluatzeko, komunikazioa garatzeko eta Linux- en diskoak kudeatzeari buruzko ideiekin aberasteko.

Internet

J10 Azalpena, Linux-en tutu edo pipe karaktereari eta birbideratzeari buruzkoa.

5 1,5 h X Irakasleak azalduko du tutu edo pipe karakterea nola erabiltzen den lerro berean bi agindu edo gehiago sartzeko eta/edo informazioa iragazteko, eta birbideratzea nola erabiltzen den irteera edo sarrera estandarra aldatzeko, normalean kontsola-moduan komando bat exekutatu ondoren. Adibideak jarriko ditu sistemaren beraren gainean, ikasleek haien funtzionamendua uler dezaten. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

Ikasleek, kontsola-modua erabilita, Linux-en birbideratzearen eta pipe karakterearen funtzionamendua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J11 Erakustaldia, Linux-en vi testu-editorea nola erabili behar den eta script-ak nola sortu eta exekutatu behar diren azaltzeko.

5 2 h X Testu-edizioa ezinbesteko eragiketa da, sistema eragile guztietan egin behar dena. Hori dela-eta, irakasleak erakustaldia egingo du Linux-en vi testu- editorea nola erabiltzen den azaltzeko. Editore hau behar-beharrezkoa izango da sistemaren atazak automatizatzeko script-ak sortzeko. Beraz, irakasleak beharrezkotzat jotzen dituen script-ak sortuko ditu eta horien egitura azalduko du, gero exekutatzeko. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du erakustaldia egiteko.

Linux-en vi testu-editorea nola erabiltzen den eta atazak automatizatzeko script-ak edo gidoi errazak nola egiten diren ezagutzeko eta ulertzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

7.UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 54

J12-E4 vi editorearekin script-ak sortzeari eta horiek exekutatzeari buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

5 4 h X Irakasleak hainbat kasu praktiko planteatuko dizkie ikasleei, dagozkien script-ak sor ditzaten eta, ondoren, J11 jardueran ikusitakoaren arabera exekuta ditzaten.

Jarduera amaitzeko, lortutako emaitzak bateratzeko lana egingo da.

Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

J11 jardueran ikusitakoa aplikatuko da trebetasuna lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Kasu praktikoen gidoia. Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J13-E5 Linux-en dauden pakete motak instalatzeko eta komando-lerroko tresna RPM paketeak kudeatzeko erabiltzeko praktika gidatua.

4 2,5 h X X Irakasleak Linux-en dauden pakete motak azalduko ditu, eta horiek instalatzeko beharrezkoak diren urratsak egingo ditu. Paketeak instalatzeko, eguneratzeko eta ezabatzeko rpm agindua azalduko du. Aurreko hori egiteko, Linux-en fitxategiak nola konprimitzen eta deskonprimitzen diren (gzip, gunzip, zcat) eta nola trinkotzen eta destrinkotzen diren (tar) azaldu beharko du. Egokitzat jotzen dituen suposizio praktikoak egingo ditu, ikus-entzunezko baliabideen laguntzarekin (proiektagailua, kanoia...). Ikasleek izan ditzaketen zailtasunen berri eman dezakete.

Paketeak instalatzeko/desinstalatzeko, paketatzeko eta konprimitzeko eragiketetan trebetasuna lortzeko eta egun dauden tresnak erabiltzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

E6 Berariazko ebaluazio- jarduera.

Guztiak 2 h X Irakasteko eta ikasteko prozesuan erdietsi diren lorpenak ebaluatu nahi dira. Idatzizko proba bat egin daiteke ikasitakoaren ulermena eta adierazpena ebaluatzeko, eta proba praktiko bat, ordenagailuan, ikusi diren aginduak eta tresnak erabiltzen lortutako trebetasuna ebaluatzeko. Alabaina, litekeena da bigarren zati hori behar beste behatu eta erregistratu izana ebaluaziokotzat ere adierazi diren jarduerak egin direnean.

Ikasteko prozesua ebaluatzeko. Idatzizko proba (proba objektiboa, erantzun mugatuko proba, erantzun irekiko proba, edo proba mistoa). Proba praktikorako, enuntziatuaz eta dagozkion suposizioez gain, makina birtuala instalatuta edukiko lukeen ordenagailu bat beharko litzateke ikasle

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

7.UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA KOMANDO MODUAN USTIATZEA 55

bakoitzarentzat, baita emandako abiapuntuko egoera bat ere.

OHARRAK

• E1, E2, E3, E4, E5: Jarduera hauek, irakasteko eta ikasteko jarduerak ez ezik, prestakuntza-ebaluazioko jarduerak ere badira, eta, horrenbestez, irakasteko eta ikasteko prozesua

hobetzeko tresnak dira. • E6: Bildumazko ebaluazioko jarduera, ikasleek dagokien kalifikazioarekin eskuratu dituzten jakintzak eta trebetasunak egiaztatzera zuzendua. • J6, J8, J12 eta J13 jardueretan beharrezkotzat jotzen da makina birtualak erabiltzea. Izan ere, horrela, ikasleek guztiz libre eta mugarik gabe erabili ahal izango dituzte sistema

eragilearen baliabideak eta tresnak eta, era berean, sistema ostalarien eraginkortasuna galtzea saihestuko da, normalean babestuta egoten baitira erabiltzaileek aldaketarik ez egiteko.

• Sistema eragileen bilakaera lasterra dela-eta, irakasleak erabakiko du modulua irakasterakoan zein banaketa eta bertsio den egokiena. Hori dela-eta, adierazitako utilitateetariko bat edo beste desberdinak izan litezke.

• Jarduera osagarri gisa, ikasle bakoitzak ikusitako agindu eta utilitate guztiak eta horien oinarrizko ezaugarriak jasoko lituzkeen laburpen-txosten bat egiteko aukera kontuan har liteke. Bildumazko ebaluazioko jardueratzat ere har liteke irakasleak egokitzat joko balu.

• Internet erabiltzea proposatzen den jardueretan, baliabiderik ez dagoelako konexioa egiterik ez badago, ordezko iturri tradizionalak (testuliburuak, kontsulta-liburuak, eskuliburu teknikoak, aldizkariak...) erabiliko dira informazioa kontsultatzeko edo bilatzeko. Azken batean, behar den informazioa irakasleak emango du formatu egokian.

• Interesgarria izan liteke ikasleek bai beren ordenagailuan instalatutako Linux-ekin bai zerbitzari batean instalatutako Linux-ekin urruneko ordenagailutik lan egitea. .

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

8. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 56

8. unitate didaktikoa: LINUX SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA Iraupena: 14 ordu

IE3: Sistema eragileak konfiguratzeko oinarrizko lanak egiten ditu, eta eskakizunak interpretatu eta jarraitutako prozedurak deskribatzen ditu.

Ikaskuntzaren helburuak:

1. Lan-ingurunearen elementu nagusiak aztertzea. 2. Ingurune pertsonalaren konfigurazioan hobespenak aplikatzea. 3. Fitxategi-sistema espezifikoak kudeatzea. 4. Sistema eragilea berreskuratzeko metodoak aplikatzea. 5. Sistema eragilea eguneratzeko konfigurazioa gauzatzea. 6. Utilitateak instalatzeko/desinstalatzeko eragiketak egitea. 7. Sistema konfiguratzeko morroiak erabiltzea. 8. Sistemaren atazak automatizatzeko eragiketak gauzatzea.

EDUKIAK

Multzoak

1 2 3 4 5

PROZEDURAZKOAK

• Hardwarea eguneratzea. • Sistema eragilearen softwarea eguneratzea. • Sistema eragilea eguneratzea. • Sistema eragilea eguneratzeko konfiguratzea. • Sistema konfiguratzeko morroiak erabiltzea. • Instalatu beharreko oinarrizko aplikazioak hautatzea. Instalazioaren oinarrizko parametroak. • Mahaigainaren hobespenak konfiguratzea. • Sistemaren atazak automatizatzeko eragiketak egitea.

X X X X X X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Interfaze grafikoa (mahaigaina, leihoak, ikonoak). • Direktorio-zuhaitzaren egitura. • Sistema abiaraztea eta geldiaraztea. Saioak. • Diskoekiko eragiketak: formateatzea, lekua egiaztatzea, konprimitzea.

X X X X

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

8. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 57

JARRERAZKOAK

• Erabiltzaileek softwarea instalatzeari/desinstalatzeari buruz egindako eskariak aintzakotzat hartzea. • Merkatuan sistema eragileen gainean gertatzen diren aldaketetara egokitzea.

X X

JARDUERA

METODOLOGIA

BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten

Jarduera mota

Helburu inplikat.

D

NORK NOLA egingo den

ZERTARAKO egingo den

ZEREKIN egingo den

Ir.

Ik.

J1-E1 Unitate didaktikoaren aurkezpena.

0,5 h X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Galderak egingo dizkie ikasleei, Linux-en modu grafikoari buruz zer dakiten hautemateko: zer banaketarekin lan egin duten, konfigurazioan aldaketak egin dituzten, eguneratzerik egin ote duten... Ikasleak parte hartzera gonbidatuko ditu, Linux modu grafikoan ustiatzeari buruzko aldez aurreko jakintzak aktibatzeko.

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko.

Ikasleei emango zaien unitatea aurkezteko eskema.

J2-E2 Eztabaida, talde handian, lan- ingurunearen elementuei buruz.

1 1 h X X Irakasleak eztabaida batean parte hartzera gonbidatuko ditu ikasleak, ingurunearen elementuak aztertzeko: panela (menu nagusia, laneko arearen aldatzailea, ataza-barra, eguneratzeak jakinarazteko tresna...) eta mahaigaina. Ikasle batzuek ziur aski erabiliko zuten Linux-en ingurune grafikoren bat, eta besteek ezagutzen dute 4. unitate didaktikoan ikusitako Windows-ena. Hori dela-eta, ez dago arazorik jarduera hau egiteko. Eztabaida irakasleak moderatuko du eta egoki irizten dionean esku hartuko du, beharrezkotzat jotzen dituen azalpenak emateko. Jarduera hau proiekzio-kanoi batekin egitea komeni da, planteatutako kontzeptuak ordenagailutik hobeto azaldu eta jarraitu ahal izateko.

Linux-en ingurune grafikoaren elementu nagusiekin zerikusia duten ideiak aurrez aurre jartzeko eta aberasteko.

Proiekzio-kanoia.

J3-E3 Ingurune grafikoa 2 2,5 h X X Ikasleak ordenagailuan aplikatuko ditu, dagokion Linux Ingurune grafikoa Ikus-entzunezko baliabideak

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

8. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 58

konfiguratzeko oinarrizko lanei buruzko praktika gidatua.

banaketaz hornitutako makina birtuala erabilita, irakasleak eman dizkion oharrak:

• Panelari elementuak gehitzeko. • Panelak gehitzeko eta/edo ezabatzeko. • Panela konfiguratzeko. • Sistemaren edo erabiltzailearen menuari

aplikazio berriak gehitzea ahalbidetzen duen menu-editorea erabiltzeko.

• Mahaigainaren atzeko planoa aldatzeko eta mahaigaineko menuaren aukerak ikusteko.

• Menu nagusiaren konfigurazioan agertzen diren aukerak erabiltzeko.

Irakasleak beharrezkotzat jotzen dituen kontzeptu guztiak argitu eta egokitzat jotzen dituen suposizio praktikoak planteatuko ditu. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko. Ikasleek izan ditzaketen zailtasunen berri eman diezaiokete.

konfiguratzeko oinarrizko lanak egiteko.

(proiektagailua, kanoia...). Makina birtuala instalatuta edukiko duen ordenagailua izango du ikasleak.

J4-E4 Fitxategi- kudeatzailearen erabilerari buruzko praktika gidatua.

3 2,5 h X X Irakasleak labur-labur azalduko du fitxategi- kudeatzailea zer den eta Windows esploradorearekin konparatuko du. Ikasleak kudeatzaileari buruz ikertzera gonbidatuko ditu, ondoren galderak egin eta guztien artean erabilgarri dauden aukerak ikusiko dituzte. Ingurune grafikotik egin daitezkeen diskoaren gaineko eragiketekin ere lan egingo dute (konpresioa, formateatzaileak...).

Irakasleak beharrezkotzat jotzen dituen kontzeptu guztiak argitu eta egokitzat jotzen dituen suposizio praktikoak planteatuko ditu. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko. Ikasleek izan ditzaketen zailtasunen berri eman

Linux-en ingurune grafikoan fitxategi-kudeatzaile bat erabiltzen ikasteko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

8. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 59

diezaiokete.

J5 Linux-en kontrol- zentroan dauden tresnen erabilerari buruzko ikerketa.

4,5,6,7,8 1,5 h X X Kontuan izanik ikasleek 4. unitate didaktikoan Windows-ekin modu grafikoan lan egin dutela, irakasleak taldeak antolatuko ditu eta Linux-en ingurune grafikoaren kontrol-zentroan (konfigurazio-tresna nagusia) dauden tresnak esleituko dizkie, Interneten esleitutako tresnari buruzko informazioa bilatu eta lortzen duten informazioarekin laburpen bat egin dezaten. Talde bakoitzak gauza izan beharko du gainerakoei tresna horren erabilerari buruzko erakustaldia egiteko. Prozesu horretan irakaslearen tutoretzapean jardungo dute une oro.

Datuak lortzeko eta ebaluatzeko, komunikazioa garatzeko eta Linux-en kontrol-zentroan (konfigurazio- tresna nagusia) dauden tresnen erabilerari buruzko ideiekin aberasteko.

Internet. Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J6-E5 Lortutako emaitzak trukatzeko eta bateratzeko lana.

4,5,6,7,8 2 h X X Lortutako laburpen guztiekin bateratze-lana egingo dute ordenatuki. Talde bakoitzak azaltzen duen tresna nola erabiltzen den erakutsiko du eta gainerakoek behar beste etenaldi egin ahal izango dituzte zalantzak azaltzeko, une oro irakaslearen tutoretzapean.

Komunikazioa eta parte- hartzea garatzeko eta konfigurazio-lanetarako dauden tresnen erabilerari buruzko jakintzak eskuratzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J7-E6 Kontrol-zentroaren erabilerari buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

4,5,6,7,8 3 h X J5 eta J6 jardueretan ikasitakoa aplikatuta, irakasleak planteatutako ariketak egingo dituzte ikasleek. Jarduera amaitzeko, ariketetan egin dituzten urratsak bateratzeko lana egingo da.

Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

Linux-en ingurune grafikoaren kontrol-zentroa erabiltzeko trebetasuna eta autonomia lortzeko.

Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J8 Ixteko gogoeta- jarduera.

Guztiak 1 h. X X Irakasleak laburpen moduko gogoeta-jarduera egingo du ikasleekin ikusitako funtsezko puntuen gainean. Ikasleek izan ditzaketen zalantza guztiak argitzeko aukera izango dute.

Ikasleen artean gogoeta, laburpen-lana, komunikazioa eta sakontze-lana sustatzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

8. UD: LINUX SISTEMA ERAGILEA MODU GRAFIKOAN USTIATZEA 60

OHARRAK

• E1, E2, E3, E4, E5, E6: Jarduera hauek, irakasteko eta ikasteko jarduerak ez ezik, prestakuntza-ebaluazioko jarduerak ere badira, eta, horrenbestez, irakasteko eta ikasteko prozesua hobetzeko tresnak dira.

• J3 eta J8 bitarteko jardueretan beharrezkotzat jotzen da makina birtualak erabiltzea. Izan ere, horrela, ikasleek guztiz libre eta mugarik gabe erabili ahal izango dituzte sistema eragilearen baliabideak eta tresnak eta, era berean, sistema ostalarien eraginkortasuna galtzea saihestuko da, normalean babestuta egoten baitira erabiltzaileek aldaketarik ez egiteko.

• Sistema eragileen bilakaera lasterra dela-eta, irakasleak erabakiko du modulua irakasterakoan zein banaketa eta bertsio den egokiena. Hori dela-eta, adierazitako utilitateetariko bat edo beste desberdinak izan litezke.

• Jarduera osagarri gisa, ikasle bakoitzak ikusitako agindu eta utilitate guztiak eta horien oinarrizko ezaugarriak jasoko lituzkeen laburpen-txosten bat egiteko aukera kontuan har liteke. Bildumazko ebaluazioko jardueratzat ere har liteke irakasleak egokitzat joko balu.

• Internet erabiltzea proposatzen den jardueretan, baliabiderik ez dagoelako konexioa egiterik ez badago, ordezko iturri tradizionalak (testuliburuak, kontsulta-liburuak, eskuliburu teknikoak, aldizkariak...) erabiliko dira informazioa kontsultatzeko edo bilatzeko. Azken batean, behar den informazioa irakasleak emango du formatu egokian.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

61 9. UD: LINUX-EN OINARRIZKO ADMINISTRAZIOA

9. unitate didaktikoa: LINUX-EN OINARRIZKO ADMINISTRAZIOA Iraupena: 19 ordu IE4: Sistema eragileak administratzeko oinarrizko eragiketak egiten ditu, eta eskakizunak interpretatzen ditu eta sistema erabiltzeko optimizatzen du.

Ikaskuntzaren helburuak:

1. Erabiltzaile- eta talde-profilak konfiguratzea. 2. Tresna grafikoak erabiltzea sistema-fitxategien antolamendua deskribatzeko. 3. Erabiltzailearen prozesuen gainean jardutea unean uneko beharren arabera. 4. Sistemaren zerbitzuen gainean jardutea unean uneko beharren arabera. 5. Memoria erabilgarria optimizatzeko irizpideak aplikatzea. 6. Sistemaren jarduera analizatzea sistemak berak sortutako aztarnak abiapuntutzat hartuta. 7. Biltegiragailuen funtzionamendua optimizatzea. 8. Sistemaren baliabide partekagarriak ezagutzea eta konfiguratzea. 9. Sistema eragilea konfiguratzeko informazioa interpretatzea.

EDUKIAK

Multzoak

1 2 3 4 5

PROZEDURAZKOAK

• Erabiltzaile eta talde lokalen profilak kudeatzea. Pasahitzak. • Sistemaren prozesuak eta erabiltzaile-prozesuak kudeatzea. • Sistemaren jardueraren eta errendimenduaren jarraipena egitea. • Zerbitzuak aktibatzea eta desaktibatzea. • Baliabide partekatuak erabiltzea. • Sistemaren baliabide partekagarriak konfiguratzea.

X X X X X X

KONTZEPTUZKOAK

• Erabiltzaile eta talde lokalen profilak. Pasahitzak. • Fitxategi-sistema kudeatzea. • Sistema eragilea, instalatutako hardwarea eta aplikazioak konfiguratzeko eta horien portaera analizatzeko datu-

basea. Erregistroa.

X X X

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

62 9. UD: LINUX-EN OINARRIZKO ADMINISTRAZIOA

JARRERAZKOAK

• Sistemaren zerbitzuen unean uneko beharrei erantzutea. • Antolamenduko taldeekin lankidetzan jardutea.

X X

JARDUERA

METODOLOGIA

BALIABIDEAK

ZER egingo dudan edo duten Jarduera mota

Helburu inplikat.

D

NORK NOLA egingo den

ZERTARAKO egingo den

ZEREKIN egingo den

Ir. Ik. J1-E1 Unitate didaktikoaren aurkezpena.

0,5 h X X Irakasleak ikaskuntzaren helburuak, edukiak eta aurrera eramango diren jarduerak aurkeztuko ditu, unitate didaktikoa moduluaren barruan kokatuko du, eta modulua osatzen duten gainerako unitateekin lotuko du. Kontuan izanik 5. unitate didaktikoan Windows administratzeko oinarrizko eragiketak egin dituztela, ikasleei galdetuko die ea Linux- ekin antzeko gauzak egin dituzten eta, erantzuna baiezkoa bada, zer alde ikusten duten. Ikasleak parte hartzera gonbidatuko ditu, Linux-en oinarrizko administrazioari buruzko aldez aurreko jakintzak aktibatzeko.

Ikasleek aldez aurreko jakintzak azalera ditzaten, eta horien eta garatu beharreko edukien arteko loturak ezar ditzaten, horiek ikasteko interesa sorrarazteko.

Ikasleei emango zaien unitatea aurkezteko eskema.

J2 Linux-eko fitxategi berezien ezaugarriei buruzko azalpena.

1 1 h X Irakasleak Linux-eko fitxategi bereziak identifikatuko ditu (.profile, passwd, shadow, group, login...) eta horien funtzionamendua azalduko du. Komenigarria izango litzateke erabiltzaile arrunt baten eta root erabiltzailearen artean dagoen aldea argitzea.

Linux administratzeko fitxategien funtzionamendua ezagutzeko.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

J3-E2 Linux-en erabiltzaileak eta taldeak kudeatzeko erabiltzen diren aginduen laburpen-eskema egitea.

1 3 h X X Taldeak egingo dira ikasleen artean (2 edo 3, gelako ikasle kopuruaren arabera). Komeni da Internet erabiltzea edukiak eta

Sakontzeko, aplikatzeko eta ebaluatzeko jarduera. Ikasleek ezagutu ditzaten

Internet. Aukeratutako eskema eta egindako kasu praktikoak bistaratzeko

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

63 9. UD: LINUX-EN OINARRIZKO ADMINISTRAZIOA

informazioa bilatzeko, baita erabiltzen ari garen Linux banaketak dakarren laguntzara jotzea ere. Irakasleak garbi utziko die ikasleei eskeman aginduaren izena, sintaxia eta agindu bakoitzak betetzen duen funtzioa islatu beharko dituztela. Ikasleek ezin hobeto identifikatu behar dituzte Linux-en erabiltzaileak eta taldeak kudeatzeko erabiltzen diren aginduak (useradd, passwd, userdel, usermod, groupadd, groupdel, groupmod, su). Horrez gain, Linux-en ingurune grafikoan erabiltzaileen eta taldeen kudeaketari dagokiona aurkitu beharko dute. Irakasleak gogoraraziko die aurreko unitatean horretaz hitz egin zutela. Lan-talde bakoitzeko ikasle bat izango da taldeko arduraduna eta bera arduratuko da egindako eskema taldekideei azaltzeaz. Taldekideak haren jarduera baloratzeaz arduratuko dira eta egokitzat jotzen dituzten ekarpenak egingo dituzte, norberaren ideiak ikaskideen ideiekin partekatzeko eta estimulatzeko. Irakasleak prozesua behar bezala garatzen dela gainbegiratuko du eta aztertu edo ulertu ez diren alderdiak berreraikiko ditu. Eginkizun horretan, kasu praktiko zehatzak jarriko ditu ikusitako aginduen erabilera erakutsi edo frogatzeko.

komando-moduan zein ingurune grafikoan erabiltzaileak eta taldeak kudeatzeko erabiltzen diren aginduak. Gainera, ikasleak lan-munduan erabiltzen diren lan-teknikekin ohitzea lor daiteke.

proiektagailua. Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J4 Linux-eko prozesuen eta memoriaren kudeaketari buruzko azalpena.

3,4, 5, 6 3,5 h X Irakasleak Linux-eko prozesuen kudeaketari (sistema abiaraztea, abiarazte-fitxategiak, init prozesua, /etc/inittab fitxategia, exekuzio-mailak, ps, pstree, uptime, top, kill, fg, bg komandoak, &-ren erabilera, daemon edo deabruak) eta memoriaren kudeaketari (free, vmstat) buruzko guztia azalduko du.

Ikasleek, kontsola-modua zein ingurune grafikoa erabilita, Linux- en prozesuak eta memoria kudeatzeko aginduen funtzionamendua ezagutu eta uler dezaten.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...).

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

64 9. UD: LINUX-EN OINARRIZKO ADMINISTRAZIOA

Adibideak jarriko ditu sistemaren beraren gainean, ikasleek haien funtzionamendua uler dezaten. Prozesuen eta memoriaren kudeaketa ingurune grafikoan ere erakutsiko du, horretarako monitorizatzeko tresnak erabilita. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

J5-E3 J3 eta J4 jardueretan ikusitako aginduei buruzko ariketak egiteko praktika autonomoa.

1,2,3,4,5,6 4 h X J3 eta J4 jardueretan azaldutako aginduak aplikatuko dira, baina ariketaren bat ere planteatuko da ikasleek 8. unitate didaktikoan ikusitako ingurune grafikoaren fitxategi-kudeatzailearen erabilera gogora dezaten, sistema-fitxategien antolamendua bistaratzeko. Jarduera amaitzeko, lortutako emaitzak bateratzeko lana egingo da. Emandako konponbideen eta egindako oharren arabera, zailtasunak dituzten ikasleek ariketa gehiago egiteko aukera kontuan hartuko du irakasleak.

J3 eta J4 jardueretan ikusitako aginduak aplikatuko dira eta sistema-fitxategien antolamendua bistaratzea ahalbidetzen duten tresna grafikoak erabiliko dira trebetasuna lortzeko. Ikasteko prozesua ebaluatzeko.

Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

J6 Linux-eko gailuen kudeaketari buruzko azalpena eta ikerketa.

7 2 h X X Irakasleak Linux-eko gailuen fitxategi bereziak emango ditu ezagutzera, normalean /dev direktorioan kokatzen direnak, horien kudeaketa azalduko du eta hainbat agindu gogoraraziko ditu: mount eta umount, gailuak muntatzeko eta desmuntatzeko; df eta du, biltegiratze-lekua monitorizatzeko; fdisk, partizioak sortzeko; mkfs, fitxategi-sistema (filesystem) bat sortzeko; eta fsck, txekeatzeko eta, behar izanez gero, konpontzeko. Adibideak jarriko

Ikasleek Linux-eko gailuen kudeaketa ezagutu eta uler dezaten, kontsola-moduan zein modu grafikoan.

Ikus-entzunezko baliabideak (proiektagailua, kanoia...). Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

65 9. UD: LINUX-EN OINARRIZKO ADMINISTRAZIOA

ditu sistemaren beraren gainean, ikasleek haien funtzionamendua uler dezaten, eta ingurune grafikoan mota horretako eragiketak egiteko aukera emango dieten paketeak edo utilitateak aurkitzera (KDiskFree) gonbidatuko ditu ikasleak. Komenigarria izan daiteke inprimagailuak kudeatzeko aginduak (lpadmin, lp, lpr, lprm, cancel) aipatzea. Ikus-entzunezko baliabideen laguntza (proiektagailua, kanoia...) izango du praktika gidatzeko.

J7-E4 Linux-eko baliabide partekagarriei, sistemaren erregistroari eta ataza-automatizazioari buruzko ikerketa.

8,9 3 h X X Kontuan izanik 5. unitate didaktikoan baliabideak nola partekatu behar diren ikusi dela eta Windows-en erregistroari eta ataza- automatizazioari buruzko ikerketa egin dela, irakasleak ikasleei eskatuko die Interneten ikertzeko Linux-en hori nola egin daitekeen, kontsola-moduan zein modu grafikoan (sistemaren erregistro-fitxategiak, log fitxategiak, lanen plangintza, cron, Menu nagusia / Sistemaren tresnak / Sistemaren erregistroa…). Ondoren, lortutako informazioarekin bateratze-lana egingo dute, une oro irakaslearen tutoretzapean. Informazio-bilaketa banaka edo taldean egin dezakete, komenigarri irizten zaion eran.

Datuak lortzeko eta ebaluatzeko, komunikazioa garatzeko, eta Linux-en baliabideak partekatzeko aukerari, sistemaren erregistroa kudeatzeari eta atazak automatizatzeari buruzko ideiekin aberasteko.

Internet. Makina birtuala eta dagokion Linux banaketa instalatuta edukiko dituen ordenagailua izango du ikasleak.

E5 Berariazko ebaluazio-jarduera. Guztiak 2 h X Irakasteko eta ikasteko prozesuan erdietsi diren lorpenak ebaluatu nahi dira. Idatzizko proba bat egin daiteke ikasitakoaren ulermena eta adierazpena ebaluatzeko, eta proba praktiko bat, ordenagailuan, ikusi

Ikasteko prozesua ebaluatzeko. Idatzizko proba (proba objektiboa, erantzun mugatuko proba, erantzun irekiko proba, edo proba mistoa). Dagokion makina birtuala instalatuta duen ordenagailu bat ikasle

Heziketa-zikloa: MIKROINFORMATIKA SISTEMETAKO ETA SAREETAKO 2. modulua: POSTU BAKARREKO SISTEMA ERAGILEAK INFORMATIKA ETA

KOMUNIKAZIOAK

66 9. UD: LINUX-EN OINARRIZKO ADMINISTRAZIOA

diren aginduak eta tresnak erabiltzen lortutako trebetasuna ebaluatzeko. Alabaina, litekeena da bigarren zati hori behar beste behatu eta erregistratu izana ebaluaziokotzat ere adierazi diren jarduerak egin direnean.

Proba praktikorako, enuntziatuaz eta dagozkion suposizioez gain, makina birtuala instalatuta edukiko lukeen ordenagailu bat beharko litzateke ikasle bakoitzarentzat, baita emandako abiapuntuko egoera bat ere (esate baterako, administrazio-lan zehatz bat).

bakoitzarentzat.

OHARRAK

• E1, E2, E3, E4: Jarduera hauek, irakasteko eta ikasteko jarduerak ez ezik, prestakuntza-ebaluazioko jarduerak ere badira, eta, horrenbestez, irakasteko eta ikasteko prozesua

hobetzeko tresnak dira. • E5: Bildumazko ebaluazioko jarduera, ikasleek dagokien kalifikazioarekin eskuratu dituzten jakintzak eta trebetasunak egiaztatzera zuzendua. • J3, J5, J6, J7 eta E5 jardueretan beharrezkotzat jotzen da makina birtualak erabiltzea. Izan ere, horrela, ikasleek guztiz libre eta mugarik gabe erabili ahal izango dituzte sistema

eragilearen baliabideak eta tresnak eta, era berean, sistema ostalarien eraginkortasuna galtzea saihestuko da, normalean babestuta egoten baitira erabiltzaileek aldaketarik ez egiteko.

• Sistema eragileen bilakaera lasterra dela-eta, irakasleak erabakiko du modulua irakasterakoan zein banaketa eta bertsio den egokiena. Hori dela-eta, adierazitako utilitateetariko bat edo beste desberdinak izan litezke.

• Jarduera osagarri gisa, ikasle bakoitzak ikusitako agindu eta utilitate guztiak eta horien oinarrizko ezaugarriak jasoko lituzkeen laburpen-txosten bat egiteko aukera kontuan har liteke. Bildumazko ebaluazioko jardueratzat ere har liteke irakasleak egokitzat joko balu.

• Internet erabiltzea proposatzen den jardueretan, baliabiderik ez dagoelako konexioa egiterik ez badago, ordezko iturri tradizionalak (testuliburuak, kontsulta-liburuak, eskuliburu teknikoak, aldizkariak...) erabiliko dira informazioa kontsultatzeko edo bilatzeko. Azken batean, behar den informazioa irakasleak emango du formatu egokian.

• Komenigarria izango litzateke irakaslea "Informatika-segurtasuna" modulua irakasten duen irakaslearekin komunikatzea, babeskopiei buruzko gaiak argi eta garbi kokatzeko.