Principio de Legalidad - Derecho Penal
Transcript of Principio de Legalidad - Derecho Penal
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
1/14
UPAO 07 SETIEMBRE 2015
DERECHO PENAL PARTE GENERAL I
PRINCIPIO DE LEGALIDAD (art. II TP CP)
Cono!"o o#o a$!o#a "% orta &%'a&!"a" "% #%ra
&%'a&!"a" o o#o r!n!!o "% r%*%r+a "% &%, %na& or
+!rt-" "%& -a& *o&o &a &%, n! %& /-% n! a-tor!"a" a&'-na
"%t%r#!na -% &a on"-ta %* "%&!t!+a %*to !#&!a
t%n%r r%*%nt% %& ont%n!"o , %!a!a "% &a nor#a.
Dr. 3!&&a St%!n !tan"o a& ro%*or /o*4 Ur-!o O&a%%a
*%6a&a -% E& r!n!!o "% &%'a&!"a"%* -%* -n #%"!o
ra!ona& "% &o'rar &a *%'-r!"a" 8-r!"!a& -% %+!ta -% %&
*!*t%#a -n!t!+o *% "%*9or"a r%an"o or#a* %
!n*tr-#%nto* o%r!t!+o* -% no %$r%*an n%%*!"a"%*
!na&%* "% &o* ro%*o* "% or'an!a!:n "% &a* %r*ona*
&a *o!%"a" o %& E*ta"o; D%r%o P%na& Part% G%n%ra&
Pa'. 11< E"!t. San Maro* =1>>?.
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
2/14
O9+!a#%nt% &&%+a !#&!!to a*!#!*#o %& r!n!!o "%
!nt%r"!!:n "% &a ar9!trar!%"a" or art% "% &o* E*ta"o*
Tota&!tar!o*
N-&&-# r!#%n n-&&a o%na **!n% &%'%;
Art. II TP. CP. Na"!% *%ra *an!ona"o or -n ato no
r%+!*to o#o "%&!to o a&ta or &a &%, +!'%nt% a& #o#%nto
"% *- o#!*!on n! *o#%t!"o a %na o #%"!"a "%
*%'-r!"a" -% no *% %n-%ntr%n %*ta9&%!"a* %n %&&a;
D!a "!*o*!!:n &%'a& a *!"o r%o'!"o %n %& Art. 2
!n!*o 2@ "% &a on*t!t-!:n o&t!a -% %*ta9&%%
Na"!% *%ra ro%*a"o n! on"%na"o or ato - o#!**!on
-% a& t!%#o "% o#%t%r*% no %*t% r%+!a#%nt%
a&!!a"o %n &a &%, "% #an%ra %$r%*a % !n%-!+oa
o#o !nra!:n -n!9&% n! *an!ona"o on %na r%+!*ta
or &a &%,;
D%9% %nton%* &a &%, *%r
= Pr%+!a a& %o !#-ta"o
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
3/14
= C!%rta %* "%!r -% "%9% *%r &o #* &ara , r%!*a
%n &a "%!n!!:n "%& %o on*!"%ra"o o#o t!o= E*%!a
PRINCIPIO DE CULPABILIDAD
S!'n!!a -% &a %na %*tata& n!a#%nt% -%"% %*tar
-n"a"a %n &a o#ro9a!:n "% -% a& a-tor &% -%"% *%r
r%roa"o %r*ona%nt% *- %o.
E* %& r%*-&ta"o "% &a o#ro9a!:n "% &a -&a9!&!"a" %n
%& #aro "% &a t%ora "%& "%&!to "% #o"o ta& -% -!4n
ata on %&&a #%r%% -na *an!on "% ont%n!"o %na&
or %& E*ta"o.
I#ortan"o ara %&&o &a +%r!!a!:n r%+!a "%& %o
a&!!a"o o#o t!o , a &a +% ant!8-r"!o.
E* a&!a9&% a %&&o %& r!n!!o on*t!t-!ona& n-&&a o%na
*!n% -&a;
E& Tr!9-na& S-r%#o %"%ra& A&%#an %n -na "%&ara!:n
ro'ra#t!a a %o "%& r!n!!o "% -&a9!&!"a" -na
"% &a* !%a* 9*!a* "% *- 8-r!*r-"%n!a &a %na
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
4/14
r%*-on% -&a9!&!"a". E*ta &t!#a *!'n!!a
r%roa9!&!"a". Con %& 8-!!o "% "%*+a&or "% &a
-&a9!&!"a" a& a-tor *% &% r%roa %& no a9%r at-a"o
onor#% a "%r%o %*to %* a9%r*% "%!"!"o or %&
!n8-*to a %*ar -% a9ra o"!"o no a%r&o;
Art. 3II TP CP
La %na r%-!r% "% &a r%*on*a9!&!"a" %na& "%& a-tor.
F-%"a ro*r!ta to"a or#a "% r%*on*a9!&!"a" o98%t!+a.
S-* on*%-%n!a* *on
1. La P%na %* %r*ona&*!#a no a9% r%*on"%r or
ato a8%no.2. La %na orr%*on"% a &a a!:n - o#!*!:n
!nratora (D%r%o P%na& "%& H%o) no "% a-%r"o
a &a %r*ona&!"a" "%& a'%nt% o *- or#a "% +!+!r
(D%r%o P%na& "%& A-tor) Art. 2< "%& CP.. S:&o *% a"#!t% &a -&a9!&!"a" "o&o*a o -&o*a %*ta
&t!#a -an"o &a &%, &o r%+4 no a9% r%*on"%r or
ato ort-!to.
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
5/14
@. R%*%to a &a r%*on*a9!&!"a" o98%t!+a &o -% -!%r%
"%!r %* -% no a9% r%*on"%r or %& r%*-&ta"o
onor#% a& +!%8o o*t-&a"o +%r*ar! !n r% !&!!ta
%t!a# a*-* !#at!t-r; quien incurre en un hecho ilcito responde
tambin del resultado fortuito o imprevisto, de vigencia civilista y administrativa.
En %& "%r%o %na& %* a"#!*!9&% n!a#%nt% &a
r%*on*a9!&!"a" "%& *-8%to o#o r%*-&ta"o "%
a!on%* +o&-ntar!a* %n at%n!:n a r!t%r!o*
*-98%t!+o* -%* &a r%*on*a9!&!"a" o98%t!+a
n!a#%nt% *% onor#a on &a r%a&!a!:n *!a "%
&a on"-ta o &a a-*a!:n #at%r!a& "%& r%*-&ta"o *!n
t%n%r %n -%nta ara na"a &a +o&-nta" %r*ona& %n %&
%o , *- on!'-ra!:n onr%ta.
PRINCIPIO DE PROPORCIONALIDAD
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
6/14
Inor#a %& %%-!&!9r!o , r-"%n!a -% "%9% %$!*t!r %ntr%
&a #a'n!t-"% "%& %o , &% %na -% &% "%9%
orr%*on"%r a& a-tor
Art. 3III TP CP.
La %na no -%"% *o9r%a*ar &a r%*on*a9!&!"a" or %&
%o. La #%"!"a "% *%'-r!"a" -%"% *%r or"%na"a or
!nt%r%*%* 9&!o* r%"o#!nant%*
La roor!ona&!"a" "%9% !8ar %& -nto %n -% &a %na
*%a n%%*ar!a , *-!!%nt% a &a -&a9!&!"a" "%& a-tor
a-n-% on *-8%!:n a &a !#ortan!a "% &a nor#a
rot%tora &o #!*#o -% a &a #a'n!t-"% "%& "a6o no
t%n!%n"o a9!"a r!t%r!o* "% r%tr!9-!:n ta&!ona& o "%
+%n'aa.
E8%#&o.
L%*!on%* -&o*a* Gra+%* or a!"%nt% "% trn*!to
r%-%r!ra *%nt%n!a on"%nator!a %%t!+a
T%n%n!a I&%'a& "% Ar#a "% -%'o.
PRINCIPIO DE LESI3IDAD
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
7/14
E& -nto "% art!"a , &a !"%a r%tora "% &a or#a!:n "%&
t!o %na& %* %& 9!%n 8-r"!o.
E*to* *on &o* !nt%r%*%* "% &a o#-n!"a" -,a rot%!:n
'arant!a %& D%r%o P%na& &a -a& *% a% %%t!+a a
tra+4* "% &a* nor#a* 8-r"!a* or &a -a& *on ro!9!"a*
9a8o *ant!on "% !#on%r -na %na &a* a!on%* -
o#!*!on%* -% *on !":n%a* ara #%no*a9ar %*to*
!nt%r%*%* "% -n #o"o %*%!a%nt% %&!'ro*o.
E& T!o art% -%* "% &a nor#a , 4*t% &o a% "%& 9!%n
8-r"!o Han*= H%!nr! /%*% Trata"o "% D%r%o
P%na& Part% G%n%ra& E"!t. In*t!t-to Pa!o 3o&-#%n I
Pa'. 7?.
E& 9!%n 8-r"!o o#o o98%to "% rot%!:n "%& D%r%o
P%na& "%9% *%r &%*!ona"o o -%*to %n %&!'ro ara -%
onor#% a& r!n!!o "% &%*!+!"a" %& D%r%o P%na&
!nt%r+%n'a
Art. I3 La %na n%%*ar!a#%nt% r%!*a "% &a &%*!on o
-%*ta %n %&!'ro "% 9!%n%* 8-r"!o* t-t%&a"o* or &%,;
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
8/14
E& 9!%n 8-r"!o %* r%ono!"o o#o &a 9a*% "% &a
%*tr-t-ra , "% &a !nt%rr%ta!:n "% &o* t!o* %na&%*
E8%#&o*. E& -rto &o* 9!%n%* 8-r"!o* rot%'!"o* *on &a
ro!%"a" , &a o*%*!:n *! %*ta a-*%nt% &a !nt%n!:n "%
aro!a!:n *%ra -n -rto "% -*o %n &o* a*o* "%
-*-ra!:n %& 9!%n 8-r"!o %* &a o*%*!:n %%t!+a "%&
!n#-%9&%.
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
9/14
UENTES DE DERECHO PENAL
La a&a9ra -%nt% "%r!+a "%& &at!n on*; ont!*; -%
*!'n!!a #anant!a& "% a'-a* -% 9rota "% &a t!%rra
En %& "%r%o *% "%9% %nt%n"%r o#o &a -%nt% r!n!!o
-n"a#%nto - or!'%n "% &a* "!*o*!!on%* nor#at!+a*
-% r%'-&an &a* r%&a!on%* *o!a&* %n %*%!a& %& "%r%o
o*!t!+% +!'%nt% %n -na "%t%r#!na"a 4oa.
INMEDIATAS La n!a -%nt% !n#%"!ata %* &a L%, or
-anto *- a*%t o*!t!+% onr%to %r#!t% *-
r%%+a&-a!:n , *t-"!o onr%to , "% %*ta or#a %%t-ar
#%8ora* %n *- a&!a!:n '%n%ra&
MEDIATAS &a "otr!na
LA LEJ
Pro"-!"a or %& E*ta"o &a &%, %na& %* &a n!a -%nt%
or#a& "!r%ta % !n#%"!ata. E*t% r!t%r!o t!%n% 9a*%
on*t!t-!ona& , &%'a& -%* %n %& art. 2 !n!*o 2@ &!t%ra& 1
"% &a Con*t!t-!:n P:&t!a %*ta9&%% -% na"!% *%ra
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
10/14
ro%*a"o n! on"%na"o or ato - o#!**!on -% a&
t!%#o "% o#%t%r*% no %*t% r%+!a#%nt% a&!!a"o %n &a
&%, "% #an%ra %$r%*a % !n%-!+oa o#o !nra!:n
-n!9&%KK &o -a& %* ta#9!%n %*ta9&%!"o %n %& art. II "%&
TP "%& CP.
S% arat%r!a or *%r "% arat%r '%n%ra& , "% o9&!'ator!o
-#&!#!%nto -%* to"o* "%9%n aatar&a* !-"a"ano*
:r'ano* "%& E*ta"o 8-%%* !*a&%* "% #o"o -% ara
a-%&&o* *on r%'&a* "% on"-ta , ara %*ta* nor#a* "%
"%!*!on
La &%, %na& t!%n% -na or#a &!n'-!*t! -% tra*&-%-na
%*tr-t-ra &:'!a "%t%r#!na"a. E* a* -% *% a&&a
on*t!t-!"a or "o* %&%#%nto* -n *--%*to "% %o ,
-na on*%-%n!a 8-r!"!a&
&a nor#a 8-r!"!a& %n&aa o#o to"a roo*!!:n -na
o*a on otra. E&&a a*o!a& a& %o !r-n*r!to "% #o"o
'%n%ra& %& *--%*to "% %o -na on*%-%n!a 8-r!"!a&
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
11/14
!r-n*r!ta a*!#!*#o "% #o"o '%n%ra&; /a+!%r 3!&&a
St%!n !tan"o a Lar%n.
E& %*-%#a &:'!o *%ra -%
S!%#r% -% %& *--%*to "% %o S
E*t% r%a&!an"o -n %o onr%to H
La on*%-%n!a 8-r!"!a& C &-%'o
SC Para to"o a*o S +a&% C
HS (H %* -n a*o "% S)
HC Para H +a&% C
S--%*to "% H%oKK. S KKK.. Ho#!!"!o S!#&%
H%o onr%toKKKK..HKKK.. #-%rt% "% /-an P4r%
or -n %$tra6o
Con*%-%n!a /-r"!a KCKKK.. a&&%!#!%nto "% *%r
-#ano or #ano %$tra6a.
LA COSTUMBRE
E* &a -n!"a" "% atron%* "% on"-ta -% a% -% %&&a
*% r%!ta %r#an%nt%#%nt% r%an"o %n *-* ator%* &o*
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
12/14
r!t%r!o* "% +a&or o "!*+a&or on arr%'&o a &o* -a&%* *%
"%t%r#!na %& 9!%n 8-r"!o a*!9&% "% rot%!:n %na& &o
#!*#o -% &a on!%n!a "% ant!8-r!!"a"
LA DOCTRINA
S% o#r%n"% %n &a "otr!na %& -%ro t%:r!o "%
ono!#!%nto* nor#at!+o* -% an "%*arro&&a"o
%*t-"!o*o* %n -n *!*t%#a "% "%r%o %na&.
La "otr!na a&ana "%*arro&&o %n &a art% '%n%ra& "%
D%r%o P%na& %*t-"!an"o &o* r!n!!o* '%n%ra&%* , %n
&a art% %*%!a& -an"o *% %*t-"!a &a on!'-ra!:n ,
a&an% "% a"a t!o %na&.
LA /URISPRUDENCIA
S!*t%#a /-r"!o An'&o*a8:n
S!*t%#a rt!o %#r!o or nat-ra&%a %n %&&a &a
8-r!*r-"%n!a %* &a -%nt% "% "%r%o "% ta& #an%ra -%
&o* 8-%%* a& #o#%nto "% "!tar *%nt%n!a on*-&tan &o*
ant%%"%nt* -% %$!*tan %n %& on8-nto "% *%nt%n!a*
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
13/14
r%%"%nt%* %n %*t% *!*t%#a &a &%, %*r!ta o-a -n
&-'ar S%-n"ar!o.
E* %& r%%"%nt% -% t!%n% #a,or !#ortan!a or &o -%
%* r%ono!"a o#o -%nt% "% "%r%o "%no#!na"a
8-r!*r-"%n!a &&a#a"a CASE LA
/-r!*r-"%n!a o r%%"%nt% -%"%n "%!n!r*% o#o &a
!nt%rr%ta!:n "% &a &%, -% on*t!t-,% !-%nt% or#a&%*
"% "%r%o "%r!+a "%& &at!n IURISPRUDENTIA -%
*!'n!!a !%n!a "%& "%r%o.
D% a-%r"o a &a "otr!na *% r%-!r% -% -n /-% a&
r%*o&+%r -n a*o onr%to *!' a&a* "%!*!on* "% -no o
+ar!o* a*o* r%+!o* %n &o* -% &a* *!t-a!on%* *on
ar%!"a* a &a* -% -% arat%r!an a& a*-nto -%
ono%.
S!n %#9ar'o %* !#ortant% r%ono%r -% a"a a*o %n
art!-&ar -%"% , t!%n% ar!*ta* "!+%r'%nt%* or &o -%
r%%#o* -% %& /-% no *o&o %* -n !nt%rr%t% "%& "%r%o
*!no *% on+!%rt% %n '%n%ra"or "% nor#a* (8-"!!a&
-
7/26/2019 Principio de Legalidad - Derecho Penal
14/14
at!+!*#) &a* -a&%* t!%n%n -% -#&!r on %& r%-!*!t%
-% &oa r%*-%&to "%9% *%r aro9a"o or &a Cort% %"%ra& ,
%n *- "%%to or &a Cort% S-r%#a.
En r%a&!"a" &o !#ortant% %n %*t% *!*t%#a %* &o -%
"%no#!na#o* o#o R-&% o La -% !#&!a -na r%'&a
"% "%r%o , *!%#r% -% r%*-&t% r%&%+ant%.
S!*t%#a "% Ba*% Ro#ano G%r#n!o
E& "%r%o *% -n"a#%nta %n &a L%, nor#a%nt% %*r!ta
% !n&-*o %n &a* o"!!a!on%*.
En %&&a &a &%, %*r!ta %* &a r!n!a& -%nt% "% %$!*t%n!a
"% D%r%o %n %*t% &a /-r!*r-"%n!a o-a -n &-'ar
#%ra#%nt% *%-n"ar!o (a a*o a'!'anta"o +a 'anan"o
t%rr%no)