Presentación de PowerPoint · 2017. 12. 21. · Léxico Patrimonial Galego e Português 1 . María...
Transcript of Presentación de PowerPoint · 2017. 12. 21. · Léxico Patrimonial Galego e Português 1 . María...
-
DSpace da Universidade de Santiago de Compostela http://dspace.usc.es/
Instituto da Lingua Galega
______________________________________________________________________
María Álvarez de la Granja / Marta Negro Romero (2014): “O proceso
de lematización no TLPGP”. III Congresso Internacional de Dialectologia
e Sociolinguística. Londrina (Brasil), 7-10 outubro 2014 __________________________________________________________________________
You are free to copy, distribute and transmit the work under the following conditions:
• Attribution — You must attribute the work in the manner specified by the author or licensor (but not in any way that suggests that they endorse you or your use of the work).
• Non commercial — You may not use this work for commercial purposes.
http://ilg.usc.es/
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGAUniversidade de Santiago de Compostela
SIMPÓSIO
Lexicografia dialetal na era digital: o Tesouro do Léxico Patrimonial Galego e Português
1
María Álvarez de la Granja Marta Negro Romero
O proceso de lematización no TLPGP
A participación neste congreso foi financiada pola Secretaría Xeral de Universidades (Xunta de Galicia – Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional) ao grupo de investigación Filoloxía e Lingüística Galega (USC)
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Variantes no TLPGP
2
Buescu, Maria Leonor Carvalhão (1961): Monsanto. Etnografia e linguagem. Lisboa: Centro de Estudos Filológicos; Publicações do Centro de Estudos Filológicos – 7. [= Id. (1984): Ibid. Lisboa: Editorial Presença]
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
3
1 Variante
3 4 9 10 13 16 Lema
17
lancheira s.f. Lugar onde há lanchos.
2.2 Buescu 1961
lancho lancheira sf
lancho s.m.
Penedo. 2.2 Buescu 1961
lancheira lancho sm
Variantes no TLPGP
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
A necesidade de lematizar
• O obxectivo do proxecto é amosar a distribución dialectal do léxico galego e portugués.
• Pero o léxico recollido nos glosarios posúe unha gran “diversidade formal”.
• De aí a necesidade de superar esa diversidade mediante a introdución de lemas.
4
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
“A diversidade formal” das variantes
• Variantes con diferentes formas de presentación nas obras :
Formas de cita canónicas: petiscar; afillado; casa; abellón
Formas de cita non canónicas: petiscando; afillada; casas
Lemas múltiplos (abreviados ou non): afillado –a; casadeira, casadeiro; abellón, abellós
5
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Variantes flexivas no TLPGP
6
Lema petiscar
Lema casadeiro
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
• Variantes que amosan diferentes formas ortográficas:
lage, laje ucha, hucha de cote, decote
7
“A diversidade formal” das variantes
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Variantes ortográficas no TLPGP
8
Lema laje
Lema decote
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
• Variantes que amosan diferenzas fónicas. Por exemplo:
semana, somana moito, muito esfollar, erfollar milicroque, bilicroque
9
“A diversidade formal” das variantes
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Variantes fónicas no TLPGP
10
Lema esfollar
Lema semana
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
• Contrariamente, as formas que presentan diferenzas morfolóxicas posúen lemas diferenciados:
azinho e azinheira (‘árbore’) augazada e augaceira (‘grande cantidade de
auga’)
11
“A diversidade formal” das variantes
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
12
Lema azinho
Lema azinheira
Variantes morfolóxicas no TLPGP
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Selección do lema
• Sempre que sexa posible, o lema debe coincidir
coa forma estándar, coa forma referendada e priorizada polos dicionarios:
azenheira, azinhèra: azinheira alagoa, lagoa: lagoa
13
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Fringilla coelebs
chincho (estándar)
chincheiro (non estándar)
14
Selección do lema
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Lema chincheiro
Lema chincho
CONCLUSIÓN: O LEMA NON SEMPRE COINCIDIRÁ CUNHA FORMA ESTÁNDAR 15
Selección do lema
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
• Cando a forma encontrada non coincide cunha palabra estándar / dicionarizada / normativa nin é unha variante fónica ou ortográfica desta, bótase man dalgúns recursos no proceso de lematización: familia de palabras, etimoloxía, linguas próximas etc.
16
Selección do lema
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
trovexar ‘tronar’ Nos dicionarios de referencia non se recolle este verbo
nin unha variante fónica del. trebón e torbón son formas estándares, pero non
trobón. No entanto, trovejar si é unha forma portuguesa
estándar, dicionarizada. Daquela, propoñemos como lema trobexar (escrita con
, en coherencia coa familia de palabras: trebón, torbón, treboada etc.).
17
Selección do lema
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Se non obtemos información, ofrecemos como lema a mesma variante que rexistramos:
investres ‘envolturas fetais’ investres arreleixar ‘tocar a morto’ arreleixar rábade ‘comida de peixes’ rábade
18
Selección do lema
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
E nun futuro próximo…
• Conexión dos lemarios galego e portugués • Establecemento e conexión de xeosinónimos de
referencia
19
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Conexión de lemarios
LAJE LAXE
lage
laxe
laxa
laixa
lagem laja
laija
lages
laje
20
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Establecemento de xeosinónimos de referencia
Fringilla coelebs
carballuda
chincheiro
chincho
chinchín
pimpín, pin pin
PIMPÍN
21
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Establecemento de xeosinónimos de referencia
Fringilla coelebs
chapim
pardal-do-norte
patachim
pintarroxa
tentilhão, tintilhão, tinlhão
TENTILHÃO
22
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
Conexión dos xeosinónimos
carballuda pimpín pin pin
chapim
tentilhão tintilhão tinlhão
chinchín
chapim chincho
chincheiro
pintarroxa
patachim
pardal- do-norte
23
-
INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués INSTITUTO DA LINGUA GALEGA Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués
MUITO OBRIGADA PELA SUA ATENÇÃO!
24
Número de diapositiva 1Variantes no TLPGPNúmero de diapositiva 3A necesidade de lematizar“A diversidade formal” das variantesVariantes flexivas no TLPGP“A diversidade formal” das variantesVariantes ortográficas no TLPGP“A diversidade formal” das variantesVariantes fónicas no TLPGP“A diversidade formal” das variantesVariantes morfolóxicas no TLPGPSelección do lemaSelección do lemaSelección do lemaNúmero de diapositiva 16Selección do lemaNúmero de diapositiva 18E nun futuro próximo…Conexión de lemariosEstablecemento de xeosinónimos de referenciaEstablecemento de xeosinónimos de referenciaConexión dos xeosinónimosNúmero de diapositiva 24portada_Marta_Maruxa.pdfYou are free to copy, distribute and transmit the work under the following conditions: