Precio 2 euros Ponte termal entre Europa e América Latina€¦ · cine e teatro en Ourense Ponte...

Xosé Abad eos oficiosque estándesaparecendo

Festa da Carne en Montederramo

Xornadas de Carne de Boien Allariz

ANO 2 | Edición nº 22| Outubro de 2016 | Precio 2 euros

Festival de cine e teatro en Ourense Ponte termal entre Europa

e América LatinaPáxina 8

Páxina 20

Páxina 24

Rampa deSanta Luzia:todos foramvencedores

Páxina 29

O mercado deTomiño acollea mostra“Exodus”

Páxina 23

Páxina 15

Expourense celebrou en México a XVI edición da Feira Inter-nacional do Turismo Termal, Saúde e Benestar que foi a ter-ceira en América Latina. Foi un espazo de capacitación eformación no que profesionais de 30 países ampliaron os seuscoñecementos no referente ao turismo de saúde. A presenzaen feira dos principais destinos termais de América Latina e aparticipación como relatoras e impartindo cursos dos princi-

pais expertos mundiais do sector, consolidan a Termataliacomo a principal internacional do turismo de saúde á que apráctica totalidade dos países de Iberoamérica acudiu parapromocionarse no desenvolvemento dos seus recursos termais.Os expositores mostraron a súa satisfacción polos contactos ereunións realizadas e consideraron que se cumpliron as súasexpectativas.

NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO | Outubro de 20162

Letras

As loitas silenciosas e as loitas silenciadas. Xosé Monteagudo, Todo canto fomos (Galaxia: 2016)

Son moitos os méritos da última no-vela de Xosé Monteagudo, como co-rresponde a unha obra complexa, no

mellor sentido da palabra xa que a lecturaresulta fluída grazas ao bo facer lingüísticoe discursivo. O autor entretece diferentestramas e personaxes, historias que semellanindependentes, mais que cara o final o lec-tor debe relacionarpara establecer odebuxo completo damalla social dunhacidade como Ponte-vedra que, literal emetaforicamente,avala unha concep-ción holística daexistencia. As con-dicións socioeconó-micas e as políticas,e por suposto os en-tramados ideolóxi-cos que assustentan, impreg-nan as traxectoriasvitais de cada undos individuos. Peroa capilaridade dahistoria permite queesta se vaia cons-truíndo tamén a tra-vés das actuaciónsdos suxeitos, detodas as capas so-ciais, aínda candoas circunstanciasobrigan á demora. Nese sentido, o propiodesenvolvemento da novela, así como a de-manda da colaboración do receptor, nondeixa de ser un exercicio coherente coa con-cepción de como se sucede a cronoloxía dosfeitos na realidade. Hai moito da narrativa anterior de Mon-teagudo, sobre todo no que atinxe á sen-sibilidade co que se perfilan aspersonalidades dos personaxes, nomeada-mente os que sofren, e a consideración dopeso da familia na configuración do indi-viduo. O autor concibe en ocacións a fa-milia como unha estrutura opresora cuxarutina de segredos, chantaxes e toma dedecisións condiciona o futuro dos que ig-noran o seu pasado e os fíos que osmoven. A novidade é que agora o centrosobre o que gravitan case todas as tramasfamiliares e persoais está ocupado pormulleres, afoutas e decididas, en loita per-manente co que o canon imposto polo pa-triarcado lles ten reservado. Tamén coaspropias eventualidades do devir da histo-ria que sanciona con extrema dureza aque-las mulleres que non se poñen ao rego eás que se lles nega o dereito á súa propiahistoria. A fin de contas, todo o texto na-rrado por un home, o fillo dunha destasmulleres valentes, escritor de novela negraque acadou éxito no mercado en lingua in-glesa, supón a tentativa, instigada porunha muller (a nai) de recuperar, desde adistancia física marcada pola súa residen-cia en Londres, a dignidade das mulleres

que o precederon. Dálle voz ao seu relatosilenciado ao tempo que interpreta a caraoculta da súa biografía; ao tempo que asi-mila que a súa verdade é unha suma deconsecuencias derivadas de causas quenon era quen de imaxinar. Esa é unha dasfuncións que se realzan da escrita, xa queaquí son moitos os personaxes que pele-

xan por poder ler(acceder á cultura) eexpresarse: rexistrarpara entender, e en-tender para avanzar,tamén na posibili-dade de amar a quennos deixa a súa pe-gada. Por outra banda,Todo canto fomos re-laciónase cunhacaste de obras quese achegan ao temada memoria onde édifícil separar o per-soal do colectivo.Estou a pensar enautores como RiveiroCoello que, ao igualque Monteagudonesta novela, apro-veita o multipers-pectivismo paradesvelar como a con-traposición de dousmodelos humanos,os que se moven por

altruísmo e coherencia cos seus ideais, eos que se moven por intereses moito máispedestres, trazan o mural das circunstan-cias sociais e políticas desde finais do XIXata practicamente a actualidade. Así, noque atinxe ao mural galego deste período,aínda que se tratan moitos máis, destacaa influencia da emigración, nos países re-ceptores e no propio, as continxenciasdalgúns personaxes históricos como Ale-xandre Bóveda ou Castelao e a constata-ción de como non sempre os pasos que dáo tempo son cara adiante. A experienciada ditadura, aproveitada por moitos parasacar á luz o desexo latente de exercer unpoder castrador, foi especialmente cruelcoas mulleres que apostaron pola súaemancipación antes do 36, en grande me-dida pola obriga de ter que agocharse ecolaborar na educación das súas fillas e fi-llos nunha preceptiva que as condenaba.

Nun panorama narrativo onde sepremia cada vez máis a simplicidade ou odivertimento, máis ca lexítimo, propio dexéneros como o policial, Todo canto fomossupón unha pro-posta profunda econmovedora, coengado duns per-sonaxes moi bendebuxados que,moi probable-mente, será unhadas mellores no-velas deste ano.

Aescritora, sueca de orixe e galega deadopción, Marta Dahlgren Thorsell,recibiu hoxe en Cambados o premio

Plácido Castro de tradución de mans da al-caldesa Fátima Alonso e da presidenta daFundación, Susi Castro.No acto participaron tamén os concellei-ros de cultura de Vilagarcía e Cambados,Sonia Outón e Víctor Caamaño, XavierSenín en nome do xurado desta décimoquinta edición e tamén da Asociación deTradutores Galegos, Xaquín Chaves, autorda peza escultórica que simboliza o pre-mio, Xulio Ríos, director do IGADI, asícomo numerosos veciños da localidade, fa-miliares e amigos e amigas.Marta Dahlgren agradeceu o apoio que

sempre atopou en Galicia para levaradiante o seu afán tradutor e reivindicoua importancia das linguas minoritariaspara garantir a propia viabilidade das so-ciedades democráticas. Igualmente, des-tacou o valor da obra premiada,Kallocaína, de Karin Boye, unha obra quesegundo dixo a impactou moito candosendo moi nova leuna por primeira vez, eamosou a súa contrariedade polo mal mo-mento que viven as humanidades.O premio Plácido Castro de tradución, deperiodicidade anual, quer reivindicar a di-mensión tradutora de Plácido Castro, atrascendencia da tradución para o sistemaliterario e cultural e recoñecer o labor dosactuais tradutores e as súas obras.

Por: Inma Otero Varela Cadernos da viaxe

Feijóo,máis ca o PP, gañou as elec-cións nacionais deste 25-S, revali-dando a súa maioría absoluta de 41

sobre 75 deputados e mesmo mellorando asúa porcentaxe (sobe do 45,8% ao 47,5%).O trunfo de Feijóo aséntase, evidentemente,no medio rural e nos sectores de idade máisavanzada. Porén, agás en Vigo (34,5%),obtivo bós níveis de voto, ben por riba do40%, nos principais concellos urbanos deGalicia, demostrando que mantén apoio entodas as idades e franxas sociais. Feijóopapou grande parte dos votos de C´s, queagora sobardou en moi pouco o 3% (fronteá media do 7,5-8%), demostrando que aseleccións galegas son ben diferentes dasestatais.A clave desta excepcional maioría abso-luta estivo na resposta política dada polasdúas forzas que competían pola segundapraza (En Marea e PSdeG, empatados concadanseus 14 escanos). O candidato deEn Marea é moi solvente, mais tivo moipouco tempo para callar, fronte un Feijóode universal coñecemento. Para máis, Po-demos xerou en variadas ocasións ten-sións e desgaste no potencial electoradomareante e parte do mesmo voltou a vistaa un BNG que comezou ao bordo da desa-parición e rematou cun sólido grupo par-lamentario de 6 deputados e case un8,4%, cunha Ana Pontón que foi a reve-

lación desta cam-paña e anuncia oconsolidamento dunespazo soberanista galego e máis a inver-sión dunha tendencia que dende En Mareaxulgábase imparábel. O BNG fixo a mellorcampaña.Peor foi o resultado do PSdeG, que baixoucatro escanos (de 18 a 14) e ficou unchisco por baixo de En Marea (17,8%fronte ao 19%). Neste caso, ao relativodescoñecemento do candidato Leiceagahai que lle engadir a guerra suxa que llefixeron o alcalde vigués Caballero e outrosreferentes institucionais socialistas.Para entendermos a dimensión da derrotada oposición, cómpre ter en conta que obloque de dereitas PP-C´s acada un 51%dos votos, fronte a un 46,6% do centro-esquerda, mesmo sumando Compromiso ePacma. Se temos en conta que dende o2004 os bloques electorais divídenseaproximadamente na Galicia ao 50%, po-demos ver quen ficou na casa. Esa absten-ción progresista fixo que os 680.000votos de Feijóo (moitos menos ca os case790.000 do 2009) lle deran semellantemaioría absoluta. A abstención do centroesquerda definiuas eleccións galegas. E non é mérito doPP, senón responsabilidade do conxuntodas forzas da oposición.

Perdeu a oposiciónPor: Xoán Antón Pérez-Lema

Marta Dahlgren recibiu en Cambados opremio Plácido Castro de Tradución

3NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO | Outubro de 2016

Colaboradores:GALIZA: Rocio Rodríguez ([email protected]) – Montserrat Rodríguez([email protected]) – Porto Ucha – Raquel Vázquez – C. Méixome- M. Xiraldez – M. Rguez. Alonso – X. Maure – Uxío Breogán –Pérez Lema – X. Glez. Mtnez. – M. Bragado – B. Iglesias (Mero) – L. Mtnez. Risco – Fco. Peña – Nemesio Barxa – Andrea GORO – Anxo Mena –I. Otero Varel - Susi RodríguezPORTUGAL: Viale Moutinho – Manso Preto – Isabel Varela – Manuel Gonçalves -Joâo Martinho.MADRID: –Juan Louzán – BARCELONA : Fdez. Valdeorra – PAIS VASCO. Nicolás Xamargo.CANARIAS: Fco. Puñal.NOVA IORQUE: Fco. Alvarez (KOKI)Fotografía: Hernández – A. Gutiérrez – M. Preto –Dpto. Propio.Humor: Tokio, Martirena, Pepe Carreiro, X. Marín, M. Fernández (HERMENAGER)Depósito legal: VG-138-2015

Imprime: Publicaciones Tameiga S.L.Publicidade: Departamento propio e axencias [email protected]ía: Hernández e departamento propioDeseño e maquetación: Miguel G. Montero

Director: Guillermo Rodríguez Fdez. T.658 58 50 49 [email protected]: Editorial NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO S.L. Avda. Sarmiento Rivera, 4-4ºD (36860 PONTEAREAS - GALIZA) - T. 986 64 12 69 [email protected]

Editorial

Por: Guillermo Rodríguez Director

Ahistoria do mundo écoma unha noria que vaidando voltas e voltas e

sempre chega ao mesmo lugar.Se botamos unha ollada aos es-critores clásicos, históricos eaínda mitolóxicos atopamossentenzas, ideas, consellos quenos serven perfectamente paraestes momentos. Parecera queestiveran vivos asistindo ásnosas trifulcas de cada día.Pero non vou amolar a súa tran-quilidade para ofrecerlles unhalección de historia antiga ou deprehistoria. Traio isto a estaspáxinas porque o momento asío require. Como diríamos vul-garmente, poñen as cousas “aoeufs”.En Galicia, lembrando a un vellopolítico , pasou o que pasou. Ascousas feitas depresa e co-rrendo, e se por riba non levana argamasa suficiente rematanpor non dar os resultados ape-tecidos. Non se pode ir a unhaseleccións para enfrontarse cuncoloso político, que aínda queestea algo queimado, non estáen chamas. Se por enriba imosforzados, pouco convencidos edeixando folgos polo camiño,mal resultado nos pode dar aempresa. Só con boas inten-cións non se gañan unhas elec-cións (ata me saiu un pareado).En Marea deberá ter nacido unano antes e non saír dun partocon fórceps. O resultado foiaceptable dadas as liortas deúltima hora para meter a todosno mesmo saco pero deixandocousas fóra que logo se volta-ron en contra. Os socialistasnon chegaron mellor. Xa tiñaninoculado o veleno que nestesmomentos os está a destruír. Osque se presentaron con maiorcoherencia e moi afoutos foronos nacionalistas do BNG. Nin-guén daba un duro por elespero a base de trábalo e mos-

trando as cartas de sempre aca-daron un resultado máis queaceptable. Nin eles mesmocrían tanta ledicia. De Feijóoque podemos dicir. A máquinapopular está sempre engraxadae chegado om o m e n t o ,aínda quesexa tapándoo nariz soncoma os deFuenteove -juna(todos aunha). Pode-mos discutir-lles as súasnefastas polí-ticas para osmáis necesi-tados peronon lle pode-mos criticar oseu espíritode traballocando se en-fronta a cal-quera perigo.Pero voltemosá mitoloxíafeita actuali-dade.Antes permí-tanme que oinforme dal-gunhas cou-sas que osmedios pese-bristas (queson práctica-mente todos)non se atreven, mellor non llepermiten informar aos seus lec-tores. Na loita desigual entrePedro Sánchez e os seus propioscompañeiros de partido, os

chamados baróns (ten graza,baróns dirixindo a un partidosupostamente socialista), nontodos tiveron o mesmoprotagonismo. Houbo deusesdo Olimpo socialista que teme-

ron polo seu trono.Como ían permitir que un “na-cido na casa” pero sen pedigríse subirá ás barbas?. Iso nonera posible. As solucións foron

varias. Sabían que Felipe Gon-zález e Alfredo Rubalcaba for-man parte do Consello editorialde El Pais? Non sei se cobran ounon. A vdes. que lles parece?Ben, pois o Sr. Cebrián Director-

Xerente (dem o m e n t o ,porque ten otempo xamarcado paradeixar ocargo) e DonFelipe Gonzá-lez , esa fi-gura políticaque ten des-lumbrado amedio mundo,conxuráronsetempos hapara dúascousas: unhaacabar conP o d e m o scomo fora.Aquí querolembrarlles aspalabras deFelipe Gonzá-lez nos anosoitenta candodixo “al Es-tado hay quedefenderlo delas cloacas ylos desagües”.Así como re-centementena entrevistacon PepaBueno esca-

poulle (cousas do subcons-ciente) “nunca tuvimos unosresultados tan malos en el PaísVasco , a pesar de las cosas quehicimos allí”. A entrevistadora

non repreguntou; non podíameter a Felipito nun apuro, ver-dade?; pero todos nos pregun-tamos a que cousas se referíaFelipe, tal vez a Lasa e Zabala?A que vén, logo “o cristo” mon-tado cando Iglesias lle lembrouisto a Pedro Sánchez no con-greso? O deus Cronos non per-mite que os seus fillos medrene lle disputen o trono. Hai queacabar con eles como sexa. Xateñen a experiencia dos GAL.Pedro Sánchez é un pequenobocado que se tragan sen pes-tanexar. Claro que pode ocorrerque igual que pasou co seme domembro viril cortado e tiradoao mar nacera afrodita, agorapode rexurdir un novo adonisque namore a todo o partido.Que facer logo?, seguiremoscortando cabezas.Non é non, dicía Pedro Sáncheze os seus escudeiros. Agora osautores do golpe de estado par-tidista están remoendo e nonsaben por onde saír. Rajoycrecido, sabendo que lle vandar o goberno, xa subiu o lis-tón; agora non lle chega unhaabstención; agora quere asegu-rarse o goberno por toda a pró-xima lexislatura cospresupostos aprobados co votodo PSOE.Pobres “barones”! Quen o diría!Un partido que presume detraer a democracia e a socie-dade de benestar nas mans dunpartido de corruptos e impre-sentables.Lembrando a Rosalía temos quedicir aquilo de “España sen po-líticos quedas que te poidan re-presentar dignamente”.Que vdes. sexan felices.

Galicia, España e os novos deusesmitolóxicos


Eleccións

Raquel Arias Rodriguez Roman Rodriguez Rosa Maria Quintana Sandra Va zquez Teresa Egerique Valeriano Martinez

Martin Ferna ndez Miguel A. Santalices Miguel A ngel Tellado Moise s Blanco Nava Castro Paula Prado Pedro Puy

Mari a A ngeles Va zquez Maria Susana Lo pez Mari a Encarnacio n A. Marisol Di az Marta No voa Marta Rodriguez Anas Marta Rodriguez

Ignacio Lopez Jesus Va zquez Jose Castineira Jose González Vazquez Jose Manuel Balseiro Jose Manuel Cores Jose Manuel Rey

Cesar Manuel Fdez Cristina Romer Daniel Luis Varela Diego Calvo Ethel Maria Va zquez Francisco Jose C. Guadalupe Murillo

A lbaro Pe rez Alberto Nunez Feijoo Alfonso Rueda Antonio Rodri guez Aurelio Alfonso Beatriz Mato Carlos Enrique

Parlamentarios PP

PP 41 676.676 47,53 %

EN MAREA 14 271.418 19,07 %

PSdeG 14 254.552 17,88 %

BNG-NÓS 6 118.982 8,36 %

PARTIDO ESCAÑOS VOTOS %

Total Galicia

4114

14

6

Total 75 escaños


Eleccións

Luis Manuel A lvarez Luisa Pierres Maria Dolorez Toja Noelia Blanco Patricia Vilan Rau l Fernandez Xoaquin Maria

Abel Losada Begona Rodriguez Concepcion Burgo Jose Antonio Ouroga Jose Manuel Di az Jose Manuel Pe rez Julio Torrado

Parlamentarios PSOE

Anta Ponton Mordelo Monserrat Prado Noa Presas Olalla Rodil Xose Luis Rivas Xoxe Luis Bara

Parlamentarios BNG

Juan Jose Merlo Luca Chao Luis Villares Magdalena Barahora Marcos Cal Paula Quintero Paula Va zquez

Angeles Cuña Anto n Sanchez Carmen Santos David Rodriguez Eva Solla Francisco Casal Jose Manuel Lago

Parlamentarios En Marea

NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO | Outubro de 20166 NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO | Outubro de 20166

Cadernos da viaxe

Omáximo órgano do PSOE estatalentre Congresos causou a demi-sión de Pedro Sánchez, ao rexeitar

por maioría absoluta a súa proposta paraa convocatoria axiña dun Congreso Ex-traordinario con primarias directas paraelixir o novo Secretario Xeral. Os barónse as portas xiratorias, guiados polo xa-rrón chinés Felipe González, determinan,outravolta, a caída dun Secretario Xeralelixido directamente pola afiliación.A necesidade de remover Pedro Sánchezhabía ser moi importante para que estesbaróns e portas xiratorias asumisen odano orgánico e reputacional que estacrise lle ten xerado e lle xerará aínda aoPSOE. Esa necesidade concretábase na

continuidade de Mariano Rajoy como pre-sidente do Goberno do Estado, evitandoun Goberno alternativo que se enxergabano horizonte, baseado nos alicerces doPSOE, Unidos Podemos, En Marea, Com-promìs e demáis confluencias e coa apro-bación tácita do PNV, ERC e osexconverxentes do PDC.Como queira que este non nato Gobernoalternativo non ía facer revolución nin-gunha nin tampouco recoñecer de pri-meiras o dereito a decidir de Catalunya edas demáis nacións do Estado, cál era oproblema? O problema tiña varias facia-

nas. A da corrupción, onde PP e PSOE an-daluz partillan claros obxectivos de dilu-ción das variadas frontes xudiciais ás queconcorren. A do mantemento dunha dis-tribución do Poder Territorial xa fraca-sada, afondando nunha recentralizaciónque só beneficia á inviábel macrourbemadrileña e aos seus axentes financeirospolíticos e mediáticos. E a das grandesempresas dos sectores regulados, quequerían garantir a continuidade dos mar-cos normativos favorábeis á concentra-ción bancaria, á grande distribucióneléctrica e aos intereses recentralizadores

e privatizadores dosgrandes grupos cons-trutor-concesionais.Grandes empresasque dominan ao100% o ámbito co-municacional de Madrid, que exportadoutrina ao Estado todo. Velaí o tristeespectáculo do xornal El País e dos infor-mativos estatais da SER, definitivamenteabducidos por esta Santa Alianza.Velaí que este vello PSOE, moi conscienteda limitada, pero substancial reforma quese achegaba, preferira salvar o peor dosistema da transiciòn antes de ofrecerunha alternativa viàbel para transfor-malo.

OpiniónPor: Xoán Antón Pérez-Lema

Por Nemésio Barxa

Na noite eleitoral, o pasado dia25, o que menos entendim foromos complacentes comentarios e

os sorrisos dos perdedores, Villares ce-lebrando o mínmo sorpaso (com um Bei-ras exultante erguendolhe o brazo),Leiceaga porque ainda poderia ser peore Ana Pontón, mais comedida, quepodia celebrar seu éxito pessoal de re-cuparação do nacionalismo. Mas o certoé que ninguem deveria estar para sorri-sos; mais bem para chorar intensa-mente. Na sua cativez nenguem haviasido capaz, nem em comjunto, de des-

bancar a male-vola política doPP, que nosaboca a outrosquatro anos demiseria, de re-troceso nos di-reitos culturaise lingüisticos deesta nação, á

corrupção, ao abandono de toda políticaenergética, peixeira, de defensa dasRias, de defensa do monte, de melhorade calidade de vida, etc.Na noite do tráxico dia eu pensava comoteria que adequarme ao concepto, aoparecer imperante, da nova sociedadepara se não triunfar nela polo menosnão aparecer como anacrónico discre-pante. Repasei meu armario e comproveique tinha varias prendas de color azul(a color de moda, a que enche o mapade Galiza), polo que decidim, para ini-ciar a conversão, que me vestiria deazul. Depois matinei que se por acasoalguma moza se interesava por umposto de trabalho no meu escritorio de-veria previamente solicitar favores se-xuais; e aquí foi meu primeiro tropezopois dada minha idade tal vez eu seriao mais castigado com trabalhos prepa-ratorios que ao pior nem rematva. Se-

guim buscando e lembrei que deveriafacer amizade com narcontraficantes...mas, por muito que fizem trabalharminha memoria, não atopei no meu en-torno narcotraficante algum que me pu-dera convidar a navegar. Deveriaprovavelmente rejeitar qualquera debi-lidade de solidarizarme com vitimas daspreferentes, dos despejos, dos marinhei-ros sem trabalho, dos labregos abando-nados nas terras incultas;encolheu-se-me o coração de só pen-salo. Ah! algo havia que do que inclusopoderia tirar alguma ventagem: roubaraos meus convizinhos que tanto alegre-mente habiam consentido que lhes fur-tasem todo o seu capital imobiliario eartístico nas antigas Caixas de Aforros;nova decepção, nem tinha possibilida-des (nem sentimento para facelo) nemiam restando bens dos que apoderarse...tal vez os montes vizinhais. Cetamente

foi uma longa noite tratando do meu“agiornamento” nas novas costumes so-ciais para constituirme num respetavelcidadao e fiquei no convenzimento deque seguria sendo ese individuo raro,inconformista, amante da sua nação, dasua cultura. das suas gentes, defensorde causas perdidas... falando em galegocom a indiferencia de uns e a belige-rante actitude de outros. Não era umpesadelo, ficava totalmente desperto earrepiado.Agobiado polo fiasco da minha posta aodia para deambular como triunfador nanova sociedade ou polo menos passardesapercibido, resigneime a seguirsendo um “rarito”, excentrico, atempo-ral.Mas, por se acaso, á manham seguitetirei um terno azul, camisa, calecetinse sapatos azuis e pareceu-me, na rua,que a gente me mirava com mais simpa-tia. Quinta do Limoeiro, setembro 2.016.

Para chorar

Un home moi cabal,que coñezo desdehai tempo, estaba

todo enfadado co resultadodas eleccións. Eu tentaba –sen éxito algún- dicirlle asmiñas razóns, se que asteño, para diluír o seu ca-breo e comprimir os feitosentre cifras e letras, porcen-taxes e infumables datos.Realmente é ben difícil.Despois de intentalo variasveces, acabei por dicirlleque a maioría da xente sedeixara ir, levados de tantaspromesas e proclamas, de –en definitiva- tanta insis-

tente mentira. Pero el pre-guntábase en voz alta, en-fadado, como era posibleser tan obtusos para chegaraquí con estes resultados.Por suposto, os dous temosoutras ansias de gobernos esoñamos outro modo devivir. El é un cidadán res-ponsable e correctísimo,consciente e xuizoso, con-secuente e por exemplo,aínda que resulta máis caro,sempre merca produtos ga-legos para o seu consumodiario e o da familia, sem-pre quixo leite galego,peixe galego, confección deaquí, todo de aquí! Ten con-ciencia de país, pero ooutro día cambiou de tré-cola. Por un momento sen-tiuse colaborador dos quetraizoan, co seu voto, anosa propia causa. Compro-meteuse xa, despois de dar

moitas voltas ao asunto, amercar o que lle resultasemáis atractivo ou econó-mico, esquecendo ese filtrosensato de sentir –se é quese pode chamar así. Deixá-base, desde xa, de preferen-cias e de loitas por primar onoso antes do alleo. Estabaen plena filosofía liberadorado enfado, para sentirsecausa no país. Trocou opensar e o facer, agora ra-zoaba e dicía que “total,...despois de ver os enfadose as folgas dos gandeiros,dos produtores de carne eleite, de patacas tiradas deprezo, de peixe sen cotas esen posibles de superviven-cia, dos constantes controise desesperos do proleta-riado para seguir acaravilla-dos a impostos, dosautónomos que non dan pa-gado a seguridade social

nin os ives prematuros eabusivos, dos sanitarios enpé de guerra, dos ensinan-tes e pais de alumnos, e to-dodiós castigados de xeitotan escandaloso, como éposible este resultado?”.Todos eles saben das infin-das listas de corruptores ecorruptos, de favores, deamiguismos, de destruciónde probas, de manipulaciónda xustiza, de evasións eperdóns a amigos e bancos,empresarios millonarios quenon pagan aquí e que gar-dan en paraísos fiscais, e unlonguísimo etcétera, comoé posible que os que permi-tiron tamaña desfeita sexanagora os que gañen as elec-cións? Pois se así foi, co-migo que non conten!Deixarei de comprender por-que son os primeiros en do-brarse e someterse. Eu non

participo nin participarei,nin serei cómplice doabuso, tampouco lles pensobotar unha man para quedespois me traizoen e esco-llan este suicidio, empe-zando polo sector no queeles mesmos traballan. E se-guía baduando, recalcabaque nunca, os que gañaron,defenderon a Nosa Culturanin a Nosa Lingua, antesben, ferírona de morte,unha vez máis, como fixe-ron cos todos os nosos de-reitos sociais. Ben saben,dicía referíndose aos votan-tes, que ademais de amnis-tías fiscais para os seusamigos, mercaron o poderdos medios de comunica-ción que multiplican as súasmentiras e defenestran aoscontrarios cuns linchamen-tos innomeables, persecu-cións e demonizacións,

declaracións perversas in-fundadas, titulares tenden-ciosos, invencións desospeitas, xefes de prensa ede campañas que orques-tran contos para, mentres,silenciar os seus delitos.Son unha máquina de nepo-tismo! Pobre o meu amigo,estaba triste pensando noscatro anos que nos veñen,chegou a dicir que com-prendía o voto a calqueraoutro partido, calquera,pero nunca o dado a aque-les que tanto castigaran áclase media e traballadora,tamén aos marxinados.Pobre del que non entendeo medo, pensei eu, ese quedesencadea unha condutacega e aplaca mesmo os es-crúpulos morais das per-soas. Non sabe que o medoprovoca esta resignación enobediencia. Moitos escolle-ron quedar así, co poucoque lles queda antes quequedar sen nada!

Na taberna, despois destas eleccións

Baldomero Iglesias Dobarrio

Mero

Portas xiratorias e xarróns chineses


Oempacho foi moito.Mesmo algunhasconvidadas contive-

ron, con dificultade, as ar-cadas; outras non foronquen e arroxaron o viñoacedo e excesivo. A satura-ción foi tanta que ata ospragmáticos renegaron do“que haxa eleccións paraver se invitan a algo”. Entre maio de 2015 e se-tembro de 2016, houbocatro enchentes de papele-tas, sobres e urnas. A far-tura,e as présas, deixaron auns con arrebatadores mo-mentos de triunfo, virados,de súpeto, en depresorasfrustracións; outros pasa-ron de que lle rexeitasen oconvite a sentirse únicospretendentes; os de máisalá, no seu intento de saírdo pozo no que caeran, fó-ronse agarrado aos ramallosque puideron pero todos lleforon partindo e afundí-ronse a si mesmos; os demáis acó remataron ledospor pasar do estado decoma ao de respiraciónasistida. O que ficou evi-dente, para desgusto demoitos, é que as cousas xanon son como eran. Mentres en España non danarranxado porque o réximedo 78 segue en crise, polasdificultades para consolidarun goberno das grandesempresas, pola incapaci-dade das auto-reclamadasesquerdas tanto de poñersede acordo como de non serquen de acollerun proxectoconfederal, ou candomenos federal crible. Entre nós, houbo un clarovencedor, o espazo avellen-tado, conservador, de ir ti-rando, do “mal menor”, de“que nos deixen en paz”,de que non queremos a leade Madrid...;e un claro de-rrotado, o que pretendíaanovar, innovar, debater,recuperar dereitos perdidose esperanzas frustradas.Pero aínda máis masivoforon os que ficaron nacasa ben porque a autono-mía non lles importa, benporque as alternativas aosde sempre non foron quende ilusionalos, ben porquesaiban que tres alternativasnon son quen de derrotalosou ben porque non confia-ron na capacidade de en-tendemento como algúnsteñen demostrado irrespon-sablemente na corte capi-talina española.No noso país, as elites po-líticas e económicas forxa-

das despois de 1936 man-téñense invariablemente nopoder. Oito décadas nasque só cederon, con mor-neza, catro ou cinco anos.Non foron, as alternativasao bipartidismo, o suficien-temente espelidas comoaproveitar en plenitude ociclo do cambio; pero esteaínda non rematou e agrá-vase co declive dos mode-los partidarios do séculoXIX. O pulso entre as facesbipartitas resolveuse cunclaro vencedor e un derro-

tado estourado e en serioperigo de ser subsidiario.Nos ámbitos alternativosxorde, con forza, un espazoque segue a ser insuficientee inestable, sobre todopolos desaxustes na súacomposición, e outro quese consolida na inoperativi-dade do 8%. Esta realidade é interpre-tada polos medios: o éxitodos conservadores é impor-tante non para a cidadaníagalega que foi a que votou,senón para resolver o en-torto de Madrid; o sorpa-siño predito, pola mesmarazón, para forzar un go-berno da dereita que poidaaglutinar deputados paracombater o “desafío cata-lán”, cumprir coas receitasaustericidas da troika e im-pedir hipotéticas alternati-vas de goberno; finalmente,os de máis alá, fracasanporque non teñen o éxitoque os medios dicían quetiñan que ter, e os de máisacó teñen éxito porque ofracaso foi menor do que seagardaba.En principio teremos, atamaio de 2019, un largo pe-ríodo sen confrontaciónselectorais, tempo, aparen-temente, suficiente paraque as forzas alternativassexan quen de coordinarse,facer visible o seu traballolexislativo e de control doexecutivo, e que este, cos

seus matices,sexa a basedun programa de gobernocomún da esquerda nacio-nalista galega e da es-q u e r d anon-nacionalista-española,coa seguridade, transmitidapor persoas concretas,deque ese programa de go-berno conxunto só se podesoster nun amplo e dúctilconsenso en todo o que sepoida, e o que non se poidafique, temporalmente,fórado programa común. Seestas condicións non se co-

ciñan con tento e séguensepresentando fraccionadosen tres alternativas non vaiser moi doado desaloxar dopoder aos que consideranque exercelo é algo conxé-nito a si mesmos, un traba-llo exclusivo deles, isto é,dos de sempre, e aos que,tarde ou cedo, todo se llesperdoa, que enchufen naadministración fillos, pa-rentes, amigos ou coñeci-dos do partido; que roubene dilapiden o que poidan(total se eu estivese no seulugar faría o mesmo !!!, es-cóitase). Nos centros co-merciais hai doses baratasde moralina para estas oca-sións e para os casos máisextremos hai unha man-chea de ONG algunhas moixeitosas para sandar asmalas conciencias pesetei-ras(lease euros). Por isosería moi importante aglu-tinar as dúas alternativasque poñen ben en dúbidaou ben abertamente encuestión o réxime do 78. Seesta unidade popular nonse consegue, é moi alta aposibilidade de que o go-berno do PP, máis oumenos castigado pola xus-tiza, chegue sen moito des-gaste ás lexislativas de2020 e poida facer un re-levo tranquilo para encetarun ciclo de tres ou catro le-xislaturas máis. Entón xanon estariamos en oito dé-

cadas do mesmo senón nunséculo de estulticia, rapina,ineptitude, falsidade, men-tira, meter a man no peto,chulerías e macarradas va-rias... para que seguir...Un pesimista seica é un re-alista ben informado pero émoi importante que empre-gue con tino a vontade decorazón que é o que podeaxudar a mudar realidadesindecentes. Hai evidentesposibilidade e urxentes ne-cesidades para que esasmudanzas se produzan: de-terioro dos servizos públi-cos; parón do sectorindustrial; latrocinio dasgrandes transformadoras edistribuidoras sobre os pro-dutores agrarios; ameazassobre as pensións; fuga damocidade, avellentamentopoboacional, que non sexa-mos atractivo para ninguén(nin para os capitais, ninpara a man de obra); dete-rioro do medio; necidade-cultural, desprezo á linguao abandono do patrimonioconstruído... para que se-guir. Ora, neste proceso de suce-sivos confrontaciónselecto-rais ficou claro que osistema de partidos nas tresnacións negadas que xa eradiferente agora aínda émenos homologable ao doconxunto de estado. En Ca-taluña e no País Vasco, ninPP nin PSOE suman apoiospara gobernar en Madrid ensolitario; en Galicia este úl-timo esta moi minorizado.A situación é ben gravepara o PSOE que non po-derá gobernar sen un bonúmero de deputados cata-láns, especialmente de Bar-celona. Como tamén teráeses problemas Podemos senon é que de tirarse acaspa españolista e esta-blecer alianzas confederaiscon movementos próximospero que van facer da súacuestión nacional a pedrade toque. Os comúns en Ca-taluña, as mareas en Galiciae Compromís en Valencia,pero tampouco se sabe moiben que pode pasar coa re-formulación de Podemos enAndalucía e no País Vasco epor riba terán que contarcos abertamente indepen-dentistas do País Vasco ede Cataluña, cos máis durospero tamén cos máis mor-nos.

Agardo que as lecciónsdeste ano e medio servisenpara afirmar o carácter au-tónomo da formación socialgalega na que temos queactuar e para abandonarimitacións infantís dos na-cionalismos vascos ou ca-taláns, segundo osmomentos de maior oumenor tensión reivindica-tiva nestas nacións. Sexa-mos xa quen de entenderque o proceso galego é ab-solutamente autónomo eque nel o avance da con-ciencia nacional é indisolu-ble do avance daconciencia social e vice-versa, a toma de concienciadas desigualdades nacio-nais conduce indefectible-mente á cuestión fulcraldas desigualdades nacio-nais nos eidos lingüístico ecultural pero tamén noeconómico. E que paramanter viva a reivindica-ción nacional é precisoconcitar os máximos apoiossociais entre os aberta-mente nacionalistas eaqueles outros que consi-deran a Galicia como unhanación con dereitos. Nesaampla alianza deberíancompartir espazo os que ti-veron éxito porque fracasa-ron menos do que algúnsagardaban,os que fracasa-

ron porque seica non tive-ron tanto éxitocomo outrosagardaban e aqueles quese resisten a que os doIBEX35 lle dean golpes deestado no seu propio par-tido.Se o PP tivo 676.676, astres forzas alternativas su-maron 644.952; os demaispartidos que concorreron(87.820); en branco e nulo(28.463), e nin máis ninmenos que 816.669 per-soas se abstiveron, 36,25%do censo. Así que cunhasimple suma houbo1,577.904 persoas que nonvotaron ao PP e só 676.676que si o fixeron, pero estasdanlle o poder absolutopara elaborar as leis quedesexen e aplicalas daforma que consideren. Unexceso.A cidadanía galega ben semerece o esforzo dun xe-neroso entendemento e oesquecemento de patriotis-mos de partido para corrixiresta anomalíae poder estarpresente na próxima re-forma constitucionalque,máis cedo que tarde, seterá que producir e da quepodemos ficar excluída, senacadar cotas semellantes ásoutras nacións ou bensendo empregada como li-mitadora dos dereitos na-cionais.

O éxito do fracaso e o fracaso do éxito

Por: Carlos Méixome

Opinión

Santiago vai recibir dez millóns deeuros de fondos europeos FEDERpara poñer en marcha as accións re-

collidas na súa Estratexia de Desenvolve-mento Urbano Sostible Integrado(EDUSI). O Boletín Oficial do Estado pu-blicou a resolución do Ministerio de Fa-cenda e Administracións Públicas, quesinala que Compostela será unha das ci-dades beneficiadas polo Programa Opera-tivo de Crecemento Sostible 2014-2020,que repartirá en Galicia algo máis de 83millóns de euros. O alcalde, Martiño No-riega, e o concelleiro de Espazos Cida-dáns, Dereito á Vivenda e Mobilidade,Jorge Duarte, deron conta da resolución,"unha moi boa nova para a cidade, que sebeneficiará duns investimentos que vanincluso máis alá do que foi no seu mo-mento o programa Urbana SantiagoNorte". Ese proxecto, concedido en 2011,supuxo investimentos por algo máis de 11millóns de euros, dos que 8 millóns pro-cederon de fondos FEDER. Ademais, o al-calde sinalou que, a diferenza do Urbana,a EDUSI non ten unha limitación xeográ-fica senón que se estenderá a todo o ám-bito municipal. Tras a publicación no BOE,o Concello ten agora un prazo de dez díaspara comunicarlle ao Ministerio de Fa-cenda e Administracións Públicas queacepta a subvención, e a partir de aí prio-rizaranse as accións a executar. JorgeDuarte explicou que o Concello de San-tiago solicitara inicialmente 15 millóns deeuros, dos que lles foron concedidos dez.A esta cifra sumaranse dous millóns deeuros máis procedentes das arcas munici-pais (o 20% do investimento previsto). Oconcelleiro de Espazos Cidadáns sinalouque tamén será preciso "reanualizar as ac-tuacións contempladas na EDUSI, postoque estaba previsto que o Ministerio deFacenda fixera pública a resolución a fi-nais de maio e a decisión demorouse ataoutubro".

GaliciaRedacción SANTIAGO DE COMPOSTELA

Foro STO: Santiago Turismo

O alcalde de Santiago foi pregoeiro en Oviedo

Oalcalde de Santiago,Martiño Noriega, inau-gurou esta mañá o Foro

STO: Santiago Turismo Orde-nado, "Repensando a relaciónentre o Turismo e a Cidade".Martiño Noriega sinalou queeste encontro debe ser "unpunto de partida para renovaro Plan Estratéxico de Turismo,nun proceso no que ten quehaber escoitas activas cos re-presentantes do sector".O rexedor compostelán recoñe-ceu que "a interlocución cosector é unha materia pen-dente, que o Goberno está in-tentando superar con medidascomo a celebración deste Foroou a convocatoria do Consello

Municipal de Turismo, que nonse reunía desde o ano 2010".O alcalde lembrou que "esta-mos en ano récord para o tu-rismo, pero queda moito quemellorar en cuestións como asnoites de pernocta".

Participación dosector A concelleira de Turismo en-tende que a participación doconxunto dos sectores é im-prescindible para diagnosticaros problemas e oportunidadesda actividade turística en San-tiago e para afrontar cuestiónscomo os desafíos económicos,os custos dunha boa promo-ción, o papel da Administra-

ción local e a definición dunpapel mais activo do sector

Mesas dedebate Ás mesa de debate de hoxeforon convidadas persoas re-presentantes do sector turís-tico (aloxamentos turísticos,restauración, transporte, orga-nización de eventos, interme-diación turística,comunicadores, planificado-res...) pero tamén da veci-ñanza, doutros sectoreseconómicos, da administraciónnas súas diversas escalas e doámbito relixioso. O foro divi-diuse en tres mesas de debate:turismo e sostibilidade, rela-

ción do turismo cos espazosurbanos e a terceira abordoua relación entre as persoas quevisitan Compostela e a veci-ñanza, co foco posto na capa-cidade de acollida dos propiosdestinos turísticos.

ConselloMunicipal deTurismo Quedou constituído o ConselloMunicipal de Turismo, que le-vaba sen reunirse dende xullode 2010. Nel participaron osgrupos políticos con represen-tación no Pazo de Raxoi e osaxentes estratéxicos do sectorturístico como a AsociaciónHostalería Compostela, Univer-sidade de Santiago, Turismo deGalicia, Guías Turísticos deSantiago, Asociación de Inter-mediación de Produtos Turísti-cos de Viaxes de Galicia(AGAVI), Compostela Monu-mental, Fundación SantiagoCentro, Cidade da Cultura ouUnión de Consumidores de Ga-licia.Na xuntanza definiuse tamén ocalendario de reunións do Con-sello, acordándose que serácada tres meses e designousea persoa experta en Turismoentre tres perfís solventes. OConsello decidiu elixir a XoséManuel Santos Solla, licen-ciado en Xeografía e Historiapola Universidade de Santiagoe experto en xeografía do tu-rism

Martiño Noriega, al-calde de Santiago,abriu as festas de San

Mateo en Oviedo cun pregón enasturiano e castelán dedicadoao Camiño Primitivo e ao RealOviedo, desde os balcóns daCasa Consistorial. Puntual, ás

oito da tarde e coas campás deSan Isidoro de fondo, Martiñoarrincou o seu pregón -o seuprimeiro, como recoñeceu- pre-sentándose en asturiano. “Llá-mome Martiño, soi el alcaldede Santiago de Compostela ynun toi aquí a título individual,

tampoco nun toi representandonenguna opción política",dixo. “Todos os Camiños co-mezan en Oviedo”, apuntou osantiagués, que confía no as-censo dos azuis “porque llo de-bemos á cidade e a Esteban”.Noriega deu paso ao chupi-

nazo. A encargada de apertar obotón foi Diana Navarro, a can-tante que pouco despois actua-ría ante a Catedral. MartiñoNoriega non se esqueceu doReal Oviedo, o que levantou osprimeiros aplausos. E fíxoo re-memorando “o único campio-nato de fútbol organizadoconxuntamente entre Asturiase Galicia no ano 1935”. Osazuis fixéronse co triunfo go-leando ao Sporting no Molinón(0-5) con goles de Lángara (3),Herrerita e Emilín. “Digo euque algo de sorte os galegosdebemos dar”, chanceou. Deigual forma non se esqueceu desinalar como en 1994 o Com-postela subiu a Primeira trasun partido ante o Raio Valle-cano disputado no antigo Tar-tiere. Neste punto o alcaldemostrouse convencido de que apróxima tempada os azuis es-tarán na liga das Estrelas.

Dez millóns deeuros para

Desenvolve-mento Urbano

■ Martiño Noriega co alcalde ovetense Wenceslao López (PSOE).

■ Martiño Noriega e Jorge Duarte durante arolda de prensa.


Redacción A CORUÑA

Arrinca a programaciónescénica do Centro Ágora

co ciclo ‘Ilusiooóh!n’

Recepción ao deportista coruñésAlberto Seoane

Limpeza á paxareira de SanDiego e adaptación como espazo

para hortos educativos

Presentación “Exposición Galicia 100”

Galicia

AConcellería de Culturas, Deporte eCoñecemento, área dirixida por JoséManuel Sande, vén de anunciar co-

mezo da programación escénica deste ou-tono para o público adulto no Centro Ágoracoa nova tempada de Ilusiooó!hn, o ciclomunicipal que propón espectáculos quenacen da fusión de distintas disciplinas ar-tísticas. En total, serán seis pezas de crea-ción contemporánea as que serepresentarán deste esta fin de semana atéo domingo 18 de decembro, e nas que seincorporarán e combinarán elementos comoa danza, monicreques, maxia, videoproxec-cións ou artes circenses.O espectáculo Um belo día, de Dulce Duca,inaugurará esta tempada o sábado ás 20.30horas.

En outubro tamén pod erá verse a pezaRudo, de Manolo Alcántara --gañadora dopremio Umore Azoka 2014 ao Mellor Espec-táculo, así como o recoñecemento comoMellor Espectáculo nas Noites Fetén 2015--, que ofrecerá unha dobre función o do-mingo 23 de outubro; e Kassa, da compañíacoruñesa Elefante Elegante, unha obra cen-trada na problemática da vivenda e que serepresentará o 28 de outubro.Xa no mes de novembro, o martes día 1, acompañía circense Ío levará ao escenariodo Ágora o seu primeiro espectáculo, Con-tiguo, e o Teatro da Didascália ofrecerá acreación One Man Alone o domingo 20 denovembro. Finalmente a peza Solos, deYmedioTeatro, pechará a tempada de Ilu-siooóh!n o domingo 18 de decembro.

O alcalde da Coruña, Xulio Ferreiro, e oconcelleiro de Culturas, Deporte e Coñe-cemento, José Manuel Sande, recibironesta tarde, no Pazo de María Pita, ao de-portista coruñés Alberto Seoane, que vénde participar nos Xogos Paralímpicos deRío. O rexedor destacou a este profesio-nal, "que como o resto dos e das grandesdeportistas desta cidade leva o nome da

Coruña por todo o mundo". "Pero, ade-mais, neste caso, Alberto é exemplo e or-gullo de miles de persoas, xa que nosrecorda a igualdade que radica dentro dasdiversidades", explicou. Ao fío, o primeiroedil recordou "o compromiso do Concellode facilitar a inclusión de todas as persoasen todos os ámbitos da sociedade, por su-posto, tamén no deportivo".

AConcellería de Medio Ambiente pro-cedeu durante este mércores a reali-zar unha limpeza exhaustiva na

paxareira de San Diego, que pasará a con-vertirse neste vindeiro curso nun recinto dehortos educativos susceptible de empregarsepolos centros educativos e outros colectivosda cidade como espazo pedagóxico e de con-tacto coa natureza. Como avanza a concelleira desta área, MaríaGarcía, ao longo deste curso, alumnas ealumnos do CEIP Sal Lence disporán xa desterecinto para crear, no novo ciclo de planta-ción que terá lugar na primavera, un hortode especies comestibles e herbas aromáticas,entre outras plantas.Os traballos de limpeza desenvólvense logode que o Concello decidise, o ano pasado,pechar a instalación como paxareira e tras-ladar as aves, na procura dunhas mellorescondicións naturais e hixiénicas, e por nonadaptarse a instalación á lexislación vixentepara usos zoolóxicos –por carecer esta de

servizos básicos como baños, non dispoñerde separacións para os distintos tipos de es-pecies animais ou a falta dun programa deinvestigación obrigatorio para esta clase deinstalación, que tampouco estaba dada dealta como núcleo zoolóxico–.Na xornada de hoxe, o equipo técnico estáa realizar unha limpeza integral do substratovexetal da antiga paxareira, para a elimina-ción de follas, ramas e outros residuos e con-tinuar así co proceso de adaptación aos seusfuturos usos. Nas próximas semanas, o Con-cello sacará a licitación o proxecto para hor-tos educativos.

Aexposición Galicia 100, chega á ci-dade e busca dar a coñecer o relatoda cultura galega a través dun cento

de pezas simbólicas, dende a prehistoriaaté os anos 90. Á presentación acudiu oconcelleiro de Culturas, Deporte e Coñece-mento, José Manuel Sande, quen agrade-ceu tanto a Afundación como ao Conselloda Cultura Galega “traer á nosa cidadeunha exposición como esta na que pode-remos gozar de coñecementos que versansobre reis e elites, pero tamén sobre cal-quera persoa do común, porque unha hu-milde maleta ou unha simple botella deauga son perfectamente válidas para con-tar a historia deste país, como así se com-proba nesta exposición”.Sande destacou os obxectos patrimonio dacidade da Coruña que forman parte destaexposición. “Os torques, a espada de

Isorna, o Machado de Talón, o Muíño deMan, ou algunha das xoias (como a com-posición do Himno Galego) que a Real Aca-demia garda na súa sede da Cidade Vellason outros dos obxectos que fan grandeesta mostra, que reivindica ás Irmandadesda Fala, nacidas nesta cidade hai un sé-culo, ou á primeira gravación comercial demúsica galega, que tamén tivo lugar aquí”,destacou o concelleiro.

O espazo municipal acollerá ao longo desteoutono seis espectáculos que

fusionan diversas disciplinas artísticas


Araíña Letizia inaugurou oficial-mente en Mondoñedo (Lugo) ocurso escolar en España, en con-

creto desde o IES Plurilingüe San Ro-sendo, onde departiu cos alumnos edocentes. Dona Letizia foi agasalladacunha réplica da Catedral de Mondoñedo;con tomates, polo prezada que é a hortado lugar; e cunha tradicional torta deMondoñedo. A torta de Mondoñedo,unha sobremesa tradicional inspirado en

receitas medievais, elabórase con biz-coito, almíbar, hoxaldre, améndoascrúas, cabelo de anxo e froitas (figos ecereixas), e cocíñase ao forno. Nestecentro educativo, un dos máis antigos daprovincia lucense, xa que abriu no cursodo 1953-1954, os ciclos superiores quese imparten son o de Xardinería e o deXestión Forestal e do Medio Natural e,ademais, hai Bacharelato e EducaciónSecundaria Obrigatoria (ESO).

Aalcaldesa, Lara Méndez, e o vi-cepresidente da Deputación, Ál-varo Santos inauguraron a feira

ArteSanFroilán organizada polo orga-

nismo provincial, que se celebra naPraza Anxo Fernández Gómez, en horariode 11:00 a 14:00 e de 17:00 a 21:00horas ata o día 12 de outubro.


GaliciaRedacción LUGO

O PP de Monforte lamenta a escasa publicidade que oConcello fixo do curso sobre Cervantes e o Conde de Lemos

A raíña Letizia en Mondoñedo ArteSanFroilán

OGrupo Municipal do PP deMonforte critica a escasadivulgación e publicidade

que o Concello de Monforte lledeu ao curso “Literatura e Mece-nado do século XVII: Cervantes,Don Quijote e o Conde deLemos”, celebrado para conme-morar o cuarto centenario do pa-samento do autor. A voceira dos

populares, Julia Rodríguez consi-dera que “como consecuencia dafalta de iniciativa do rexedor, aparticipación nesta actividade foimínima”. Rodríguez lamenta que“unha vez máis, e por culpa daincapacidade do alcalde socia-lista, perdemos unha extraordi-naria oportunidade para poñer envalor o importante vínculo que

une a un dos autores máis desta-cados da literatura universal coanosa cidade e co Conde deLemos”. Os populares criticantamén que o alcalde non tiveseen conta “que a data e hora decelebración da actividade son in-compatibles cos horarios dos uni-versitarios, de aí o escasopúblico que acudiu aos relato-

rios”. A voceira popular destaca“a altura dos conferenciantes e acalidade das exposicións” perolamenta “a mínima divulgación”que se lle deu á actividade e “atorpeza do alcalde” para a elec-ción da data de celebración dasmesmas “que son incompatiblespara que participen os universi-tarios, que son os que terían in-terese en conseguir os créditosde libre elección que se llespoden recoñecer coa asistenciaás ponencias”. Explica que o niveldos relatores pedía, como mí-nimo, que a promoción se fixeraa nivel autonómico.

Potencial senexplotarOs populares consideran que o re-xedor monfortino “non está apro-veitando o enorme potencial queeste tipo de actos poderían ter,coas consecuencias positivas quetraerían á nosa cidade”. Julia Ro-dríguez critica ademais “o ci-nismo do alcalde”, quen nunhasrecentes declaracións aos mediosde comunicación dicía que dendeo Concello vían “un filón turís-

tico na relación entre Cervantese Monforte”. A voceira pregúnta-lle ao rexedor “en qué momentose aproveitou ou se pensa apro-veitar este ‘filón turístico” poisrecórdalle que o Goberno localmonfortino para conmemorar opasamento deste importanteautor “só levou a cabo un breveacto a finais do ano pasado eagora este curso, que queda ávista que non soubo explotar nindivulgar”. “Interesouse tantopolo ‘filón turístico’, como oseñor Tomé o define, que en todoo que levamos de ano non foi in-capaz de organizar nin un sóacto, nin tan sequera na data do23 de abril cando se conmemora-ban os 400 anos do falecementode Cervantes”, critica a popular.Julia Rodríguez engade que o PPnon pode mais que criticar “a hi-pocrisía do alcalde que non deixade referirse e tratar de gañar untitular co ‘filón de Cervantes’ oua importancia do Camiño de In-verno cando despois o pouco quefai non o divulga adecuadamentee incluso torpedea o que querenfacer os demais”.

■ Casa Consistorial de Monforte de Lemos.


GaliciaRedacción LUGO

Descontos en balnearios para maiores de 55 anos

Constituiuse a Mesa Provincial dos Camiños de Santiago

ADeputación abriu o prazode inscrición do seu LugoTermal 2016, o programa

que potencia o benestar social eo turismo termal, ofrecendo a lu-censes maiores de 55 anos untotal de 600 prazas subvenciona-das nos catro balnearios da pro-vincia. Isto permite recibirtratamentos terapéuticos conprezos especial ou descontos deata 60 euros nos seguintes esta-

blecementos: Hotel BalnearioAugas Santas, en Pantón; HotelBalneario Río Pambre, en Palasde Rei; Hotel Balneario Guitiriz eHotel Balneario de Lugo TermasRomanas. O modelo de solicitudeestá publicado en www.deputa-cionlugo.gal. Os interesados ensolicitar praza deben cubrir e en-tregar este formulario no Rexistroda Deputación. As prazas conce-deranse por rigorosa orde de so-

licitude. No caso de resultar se-leccionado como participante doLugo Termal 2016, a Deputaciónporase en contacto co usuariopara asignarlle un balneario eunhas datas en función da peti-ción que realice e da dispoñibili-dade dos establecementostermais. A continuación, facilita-ráselle un bono, que terá quepresentar, obrigatoriamente, odía da recepción/entrada no bal-

neario. Dito bono terá que ser re-collido na área de Benestar Socialda Deputación de Lugo. As pra-zas subvencionadas da Deputa-ción nos catro balnearios están adisposición de todos os lucensesmaiores de 55 ata decembro. Adistribución das 600 é a se-guinte: o Hotel Balneario deLugo Termas Romanas conta con30 prazas; o Hotel BalnearioAugas Santas 235 prazas; o Hotel

Balneario Río Pambre 100 prazase o Hotel Balneario Guitiriz 235.Os paquetes no que se ofrecendescontos de ata 60 euros a tra-vés da subvención da Deputaciónde Lugo son os seguintes: 6 díascon 5 noites de estancia, no queo día de entrada é o domingo eo de saída o venres. Son 5 pen-sións completas. Inclúe 8 técni-cas de saúde, un recoñecementomédico á chegada, un programade animación sociocultural deluns a xoves, asistencia especia-lizada e programas específicospara persoas con problemas demobilidade ou incapacidade.Todo isto por un prezo máximode 190 euros. 20 técnicas tera-péuticas durante 10 días, sen ne-cesidade de estancia. Ten unprezo especial, con desconto.Posibilidade de prolongar a esta-día no balneario tras rematar opaquete subvencionado pola De-putación. Tamén cun prezo espe-cial, con desconto. En anterioresconvocatorias, foron 5.000 os lu-censes maiores de 55 anos osque se beneficiaron dos descon-tos da Deputación de Lugo paraacceder e gozar de tratamentosterapéuticos nos balnearios daprovincia.

Opresidente da Deputaciónde Lugo, Darío CamposConde, inaugurou o acto

de constitución da I Mesa Provin-cial do Camiños de Santiago, queo Goberno da Deputación fixo par-ticipativa e multidisciplinar, su-mando aos alcaldes dos 30concellos da provincia polos quediscorren rutas de peregrinación,a 14 asociacións luguesas en de-fensa do pulo do Camiño, así comoa recoñecidos profesionais e espe-cialistas neste eido. Xuntos abor-daron as necesidades para valoraro Camiño, celebrando tres mesasde debate, das que resultaron asprimeiras conclusións, que serántrasladadas á Xunta de Galicia paraa súa aplicación. Campos Condesubliñou que “decidimos abrir esteproceso porque queremos saber deprimeira man cales son as necesi-dades existentes ao pé dos Cami-ños para o que cómpre aimplicación de todos os axentes.Hai que ter en conta que por Lugodiscorren catro rutas recoñecidasoficialmente -Camiños do Norte,Primitivo, Francés e de Inverno-,ademais da do Mar, investigada edocumentada. Isto amosa a im-portancia do Xacobeo para o im-

pulso económico e cultural danosa provincia”. O presidenteapostou por ofrecer xuntos solu-cións axeitadas aos problemas de-tectados para que asadministracións competentes poi-dan executar as melloras necesa-rias. “Aproveitemos as

oportunidades que nos ofrecen osCamiños”, apuntou.A Deputación cos CamiñosCampos Conde lembrou o traballofeito dende a Deputación paraimpulsar as Rutas Xacobeas naprovincia. Entre elas subliñou acreación, en 1983, do Consello

de Cultura da Deputación deLugo, no que se atopa a orixe doredescubrimento do Camiños his-tóricos; a posta en marcha no 86da I Semana de Estudos Históri-cos, baseada no Camiño Francésredescuberto por dito grupo detraballo; a constante colabora-

ción coa Asociación de Amigosdo Camiño de Santiago na Pro-vincia de Lugo, xa dende a súacreación en 1987, a través da or-ganización de ducias de activida-des co fin de polas en valor; oua delimitación das rutas Norte,Primitiva e Sur, feita grazas a ungrupo de investigación en 1991e creado no seo do Consello deCultura. Xa no ano 2014, nomarco da redacción do Plan Di-rector do Camiño de Santiago porparte da Xunta, convocouse unhareunión no Pazo de San Marcos.Nela a agora alcaldesa de Lugo,pero antes vicepresidenta se-gunda da Deputación, Lara Mén-dez, xunto con representantestécnicos, elaboraron un informecos principais retos e necesida-des da provincia en relación aoCamiño de Santiago, reivindi-cando aspectos como: o cambiono Plan Director cara a figura doperegrino, mellores dotacións pú-blicas nos sendeiros, e a crea-ción de protocolos de actuaciónsobre cobro das credenciais, se-guridade, fomento da investiga-ción do Camiño, e a necesariamellora nas estradas con enlacesao Camiño.

■ Balneario de Augas Santas en Pantón, do Grupo Oca Hotels.

■ A Deputación constitúe a I Mesa dos Camiños de Santiago facéndoa participativa e multidisciplinar.


GaliciaRedacción ALLARIZ

Allariz celebra, do 30 desetembro ao 16 de outu-bro, as “V Xornadas de

Carne de Boi de Allariz”. Un

total de 24 establecementoshostaleiros ofrecerán menús es-peciais con carne de boi comoingrediente estrela e 16 deles

participarán no concurso detapas de boi. Son dúas semanasnas que os restaurantes e tape-rías da zona engaden este in-

grediente as súas cociñas. Asxornadas están enmarcadas noproxecto “Allariz Sabe”; unhainiciativa que cumpre cinco

anos e que “dá un salto cuali-tativo importante”, segundoexplicou o rexedor alaricano,“pois permítelle ao municipiosituar a carne de boi como unpunto de referencia gastronó-mico e turístico consolidado”. Oproxecto de cría e comercializa-ción de carne de boi de Allariznaceu no ano 2011 co obxec-tivo de recuperar a base terri-torial, facer explotaciónsprodutivas, previr os incendiose apoiar á hostalería ofrecendoun produto estrela de calidade.Esto supón unha aposta muni-cipal importante pola economíaintegrada do sector primario ede servizos. Sete bois, criadosna contorna, foron sacrificadospara ser degustados nas “Xor-nadas de Carne de Boi de Alla-riz” nos restaurantes da vila.Ademais o Mercado da Reservada Biosfera, que se celebratodos os sábados, ofrece unposto de venda directa paramercar o produto alaricano.

MenúsO restaurante Portovello ofrececarne de boi ao asador e xarretede boi estofado. Pola súa bandao restaurante Pallabarro preparasaltimboca de boi (especiali-dade italiana) con guarniciónde patacas e ensalada, con be-bida, sobremesa e café, por 18euros. Si se engade un primeiroprato o menú son 25 euros.

Allariz celebra as V Xornadas de Carne de Boi

■ O alcalde, Francisco García, e Cristina Cid, concelleira de Promoción Económica, presentaron a campaña.

Mais de vinte mil persoas(20.142) visitaron Alla-riz desde xuño ata o 15

de setembro. Máis de doce milforon parellas con fillos, e oresto viñeron en grupos organi-zados. Son datos da Oficina Mu-

nicipal de Turismo e Informa-ción da que é responsable XoséManuel González. Os turistasque visitaron Allariz procedíanda Comunidade de Madrid se-guida da Comunidade Valencianae Cataluña. Tamén de Asturias,

Valladolid, Salamanca, Zamorae Galicia. Conta Xosé Manuelque se incrementou a chegadade portugueses, británicos, ale-máns e holandeses. Tamén che-garon grupos de Xapón e deCarolina do Norte. Os grupos, de

entre 15 e 40 persoas, as vecesquedan dous días e as familiasen ocasións permanecen unhasemana na contorna. En períodoescolar son frecuentes as excu-sións de estudantes e de asocia-cións de persoas maiores. Osturistas visitan a vila pola súa

conta e os grupos fan visitas or-ganizadas con guías. O cascovello, monumentos, o río Ar-noia, a fábrica de coiro e os Xar-díns do Futuro son aspreferencias dos visitantes. Al-gúns van tamén á Baixa Limia,O Ribeiro e Ribeira Sacra.

Redacción ALLARIZ

■ Acto de presentación da campaña comercial.

■ Xosé Manuel González na Oficina de turismo

■ Zamoranos tomando cerveza Dama Alaricana con Luigi, de Pallabarro


Galicia

Adirectora xeral de Comercio, Sol Váz-quez Abeal, participou na presen-tación da iniciativa de dinamización

comercial “As compras na túa vila teñenpremio”, unha campaña posta en marchapola Federación Galega de Comercio e a Fe-deración de Comercio de Ourense e a Aso-ciación de Comercio e Hostalaría de Allarizen colaboración coa Consellería de Econo-mía. Ten por obxectivo poñer en valor ocomercio de proximidade e impulsar as

vendas premiando a confianza dos clientes.Nos días de duración da campaña presen-taronse os tíckets de compra na carpa si-tuada no Campo da Feira-A Barreira ou aospromotores que se atopaban polas rúas dacidade, que lles entregaron boletos de par-ticipación para o sorteo final dentro doprograma dunha festa de peche que contoucoa actuación do mago Rei Midas. Sortea-ronse 5 tarxetas regalo de 300 euros e ou-tras 25 por valor de 100 euros.

Dinamización do comercio

Incrementase o número de turistas en Allariz


Redacción OURENSE

Galicia

Todos os sábados de10:00h a 14:00 horas ce-lébrase na Praza de Abas-

tos de Allariz o mercado deprodutos da Reserva da Biosfera.Algúns dos produtos, elaboradosno entorno da Reserva da Bios-

fera, presentes neste mercadoson: hortalizas e froitas, marme-ladas e mel ecolóxicas, cogome-los, embutido e queixo do Rexo,cervexa artesá Dama Alaricana eleite ecolóxica, pan e derivadosda castaña.

Oconselleiro de Política So-cial, José Manuel Rey Va-rela, asinou un convenio

de colaboración co Concello deMuíños, representado polo seualcalde, Plácido Álvarez Dobaño,para o financiamento das obrasde reforma e ampliación da resi-dencia de maiores de Mugueimes,onde se presten servizos das car-teiras de promoción da autono-mía e de atención á dependencia.Rey Varela destacou este fitopara os maiores do concello ou-rensán como “un dos froitos dacoordinación entre a Xunta deGalicia e os entes locais paracoordinar a atención social doscidadáns galegos”. Na xuntanza,o conselleiro e o alcalde de Muí-ños debateron acerca do estadodeste centro social que o conce-llo comezou a construír en 2006e que leva funcionando desde2014. Para esta obra, a Xunta deGalicia concedeu o 90,86% dototal do orzamento. En 2013,grazas ao Plan de desenvolve-

mento rural sostible xestionadopor Agader o Goberno galego vol-veu a colaborar na adquisición deequipamento mobiliario. No mo-mento actual e a través desteconvenio, a Xunta de Galicia através do Consorcio Galego deServizos de Igualdade e Benestar,adquire o compromiso de colabo-rar co concello ourensán para a

reforma e ampliación da residen-cia de 40 a 59 prazas. Ao abeirodo convenio, o Consorcio Galegode Servizos de Igualdade e Be-nestar achegará ao Concello deMuíños unha cantidade máximade 150.000 euros durante asanualidades 2016, 2017 e 2018(data na que o convenio quedarásen vigor).

Mercado de produtos daReserva da Biosfera en

Allariz

Ampliación da residencia de maioresen Muíños

Servizo de aproveitamento da materia orgánica en Allarizxera os primeiros resultados

Dende a posta en marchado Servizo RE en Allarizleváronse a cabo accións

loxísticas e informativas paracumprir as metas propostas. Nazona urbana do municipio ins-taláronse equipos de compos-taxe comunitaria e de recollidade restos de xardín, mentresque nas zonas rurais repartí-ronse composteiros individuais.Para o tratamento da materiaorgánica provinte de grandesprodutores construíuse unhaplanta específica de trata-mento. A distribución e postaen marcha de equipamentos foiparella a unha campaña de in-formación e formación dosusuarios do sistema. Realizá-ronse entregas de información ecubos específicos para a sepa-ración, charlas formativas norural e na zona urbana e activi-dades destinadas a nenos enenas nos centros educativos. Aposta en marcha do Servizo RErequiriu, ademais, un sistemade seguimento, control e aseso-ramento no que participan téc-nicos do Concello de Allariz eentidades coas que se estable-ceron convenios como Adega eas Universidades de Vigo e A

Coruña. “Os resultados ata omomento convidan ao opti-mismo” aseguran no Concello. Onivel de aceptación entre os ve-ciños do Servizo RE é alto e encorto período de tempo dende asúa posta en marcha na prima-vera de 2016 observáronse re-ducións de ata un 17% no pesode fracción de rexeitamento xe-rado.

Xestiónmunicipal O Concello de Allariz participa,dende o ano 1998, na experien-cia piloto de recollida selectivade residuos sólidos urbanos(RSU) mostrando o seu compro-miso coa mellora da xestión me-dioambiental. Así o Concelloadoptou medidas para minimi-zar o impacto da xeración de re-siduos. No ano 2010 púxose enmarcha un proxecto piloto paraa separación da materia orgá-nica e o seu aproveitamentomediante compostaxe. A finaisde 2014 lanzouse un novo pro-xecto para estender a separa-ción e aproveitamento damateria orgánica a todo o mu-nicipio: o Servizo RE. De estamaneira preténdese aumentar a

taxa de reaproveitamento e re-ciclaxe e diminuír ao máximo aporcentaxe de residuos con des-tino na bolsa negra. Formulá-ronse as seguintes liñas de

acción: o fomento da compos-taxe comunitaria e da autocom-postaxe familia; a recollidaespecífica de materia orgánicaprovinte de grandes produtores

como establecementos de hos-talería e empresas de alimenta-ción; e a mellora na recollidaselectiva xa existente (envases,papel-cartón e vidro).

■ Resultados so Servizo RE coa axuda da veciñanza.

■ Mercado sabatino na Praza de Abastos.

■ Rey Varela e Álvarez Dobaño na sinatura do convenio.


GaliciaRedacción OURENSE

IX Festival de Teatro

Festival de Cine de Ourense

Congreso do PEN Internacional

Mais de dez mil mascotas na capital

Presentouse a novena edición doFestival Internacional de Teatro deOurense (FITO) que se desenvolverá

do 7 ao 19 de outubro con presenza de 12compañías, 12 espectáculos e un feixe demicroespectáculos. Auditorio, Teatro Prin-cipal e Universidade de Vigo serán os es-cenarios desta edición, que conta cunha

programación “máxica, espectacular e in-teresante”, en palabras da súa directora,Ánxeles Cuña. Granhøj Dans (Dinamarca),Atalaya (representando a García Lorca no80 aniversario do seu pasamento), BravoTeatro (con José Sacristán no reparto), aretranca de Chévere e A Panadaría serános pratos fortes desta edición.

A21 edición do Festival de Cine In-ternacional de Ourense (OUFF) con-tará coa presenza de case vinte

películas galegas. Na competición iberoa-mericana, estará o ourensán José ManuelMouriño co seu documental “Manuel Vila-riño. Ser luz”, unha aproximación á obrado fotógrafo e poeta coruñés. O ponteve-drés Manuel Fernández-Valdés competirána mesma categoría co documental “An-gélica, unha traxedia”. Noutras secciónsproxectaranse “Jeanette”, de Xurxo Chirro;“Sen Deus nin Santa María” e “Montañasardentes que vomitan lume”, ambas as deSamuel Delgado e Helena Girón; “Ve-rengo”, de Víctor Hugo Seoane; “Share ouNon Share”, de Juan Hervella Rego; “Opozo”, de Héctor Domínguez-Viguera; “Ou

Rebelde”, de Óscar Doviso; “Visións”, deXisela Franco e Beli Martínez e varios cur-tos. O Festival recibiu 338 longametraxesde case 50 países de todo o mundo. OOUFF deixa de ser un festival xeralistapara convertirse nun Festival no que osfilmes a concurso teñen que ter unha na-tureza moi específica (óperas primas oucine iberoamericano). Todos os filmes se-leccionados para a competición oficial(tanto na categoría de óperas primascomo na sección iberoamericana) son es-treas en España que xa pasaron por outroseventos de enorme importancia comoSundance, Berlín, Rotterdam e Locarno e,neste 2016, decidiron apostar pola novaliña de programación que presenta o Fes-tival de Cine Internacional de Ourense.

Celebrouse en Ourense o 82º Con-greso do PEN Internacional quereuníu a máis de 200 escritores de

todo o mundo. O presidente da Deputaciónde Ourense destacou na súa intervencióno acertado lema deste congreso "Erguendopontes literarias", afirmando: "a literaturagalega, escrita no idioma propio de Gali-cia, como ponte, como vínculo entre as li-teraturas hispánicas, hispanoamericanas,e as da lusofonía, Portugal, Brasil e paísesafricanos de lingua portuguesa". O actocomezou co espectáculo "Ourense Litera-rio", a cargo da compañía teatral "A Pa-nadaría", durante o cal, o escritorourensán, Bieito Iglesias, rendeu home-naxe aos escritores vinculados ao PEN deGalicia que xa non están con nós: EduardoBlanco Amor, Carlos Casares, Antón Risco,Antón Tovar, Pura Vázquez, Marcos Valcár-cel e Xosé Fernández Ferreiro. Na inaugu-ración tamén participou o alcalde doConcello de Ourense, Jesús Vázquez; o pre-

sidente do Centro PEN Galicia, Luis Gon-zález Tosar; e a presidente do PEN Inter-nacional, Jennifer Clement. Tosar, quendeu a benvida aos alí presentes, fixo unpercorrido pola historia do Centro Pen deGalicia, "hai 27 anos que se fundou poriniciativa dun grupo de 25 escritores e es-critoras. O primeiro presidente foi un ou-rensán, Alfredo Conde, a segunda foi unhamuller, Úrsula Heinze, e o terceiro foi Car-los Casares, a quen eu sucedín". Tosar in-cidiu no seu discurso, en que a lingua e aliteratura propia de Galicia son "a basefundamental da nosa identidade", e expli-cou os principios que sosteñen o PEN:"nós traballamos para que a literatura ga-lega transcenda e vaia máis aló das fron-teiras, promovemos a tradución a outraslinguas, e todo tipo de accións encamiña-das a unha proxección exterior dunha li-teratura das máis vellas de Europa". O PENestá integrado por poetas, ensaistas e no-velistas de 75 países.

En Ourense capital hai un total de10.000 mascotas con chips pero acifra real, segundo o Concello,

pode triplicarse. Na última década no-touse unha maior concienciación social,xa que fai dez anos os datos oficiaisapuntaban a algo menos de 4.000 ani-mais identificados con chip, a maioríacans. Caso aparte merecen os rueiros queacaban nas instalacións municipais quexestiona Progape. Actualmente hai untotal de 625, na súa maioría cans. En2015 foron adoptados 354 e 92 devoltosaos seus donos, pero a cifra non varíapola entrada constante de animais. Asprotectoras da provincia fanse cargo de2.500 cans e moitos máis se atopanabandonados e sen coidados. Na capitala cifra de acollidos diminuíu respecto faidez anos, cando se superaban os 1.100.Outro dos animais con maior presenzason os gatos. Á marxe dos que viven confamilias, o Concello instalou 12 casetasnas que se controlan uns 600 gatos. O 60% xa foron esterilizados para evitar su-perpoblación.

■ A presentación foi no Museo Municipal de Ourense.

■ O Festival celebrarase do 28 de outubro ao 5 de novembro.

■ Luis González Tosar, Jennifer Clement e Manuel Baltar na rúa da Paz.

■ Iris e Porchín nun parque de Ourense.



Expourense asinou convenio co Servizo Nacional de Aprendizaxe de Colombia

Expourense asinou un con-venio de colaboración easesoramento en Colombia

coa institución encargada da for-mación profesional a nivel esta-tal, o Servizo Nacional deAprendizaxe (SENA) na localidadede Santiago de Cali, capital doDepartamento do Val do Cauca.

Esta iniciativa, dirixida polo pro-grama de Técnico en Cociña queimparte a institución en diferen-tes rexións, busca incentivar a in-vestigación e o rescate dagastronomía tradicional, propi-ciando a súa actualización e in-clusión nas cartas de restaurantese hoteis do país. Termatalia e

Xantar son os dous proxectos deturismo con recoñecemento deFeira Comercial Internacionalpolo Goberno de España que or-ganiza Expourense e, grazas árede estratéxica mundial que te-ceron e á súa especialización ennichos de mercado moi específi-cos, logrouse este acordo que

permitirá compartir coñecemen-tos nestes campos. A finalidadedesta colaboración reside en ase-sorar ao SENA en temas relacio-nados co Turismo de Benestar e oTermalismo, nos que Expourenseespecializouse grazas a Termata-lia; e en temas que incumben ágastronomía e a súa explotaciónturística, na que a feira Xantardestaca na Península Ibérica.

TermataliaOs directivos do Servizo Nacionalde Aprendizaxe xa participaronactivamente na pasada ediciónde Termatalia, celebrada en Ou-rense, onde se interrelacionaroncon diferentes actores de Galicia,e a dirección da Fundación deFeiras tivo a oportunidade de co-ñecer as súas instalacións e cen-tros de formación, como pasoprevio a este convenio. Dentrodeste marco de colaboracióntamén se inclúe o asesoramentoacadémico de alta calidade quepoderán achegar outras entidades

galegas e internacionais, espe-cializadas nos temas nos que aentidade colombiana quere am-pliar os seus coñecementos. Opresente convenio fundaméntasena procura de actividades quepermitan dar unha resposta decalidade ás novas políticas de fo-mento de emprego do gobernocolombiano; polo que consideranque a formación e a capacitaciónde alto nivel potencian a compe-titividade do país. O SENA é unhainstitución pública que se en-carga de cumprir, a través dosseus centros de formación repar-tidos por toda a xeografía dopaís, a función que lle corres-ponde ao estado colombiano deinvestir no desenvolvemento so-cial e técnico dos traballadores,ofrecendo formación profesionalgratuíta, co obxectivo de brindaroportunidades de acceso ao mer-cado laboral en actividades pro-dutivas que contribúan aodesenvolvemento social, econó-mico e tecnolóxico.

■ Complexo Salomia no que se celebrou o Concurso Académico Cociña Gourmet Colombiana.


Oalcalde de Ourense, Jesús Váz-quez e técnicos da Concelleríade Turismo e Ter- m a -

lismo, reunironsecon representan-tes da Uniónde Hostalei-ros de Ou-r e n s e( U H O ) .Ultima-ron de-

talles organi-zati - vos para an o - vena edi-

ción doc o n -

curso de pinchos “Sabores de Ou-tono”, que terá lugar do 28 de outu-bro ao 13de no-v e m -b r o .O

máis veterano dos concursos de pin-chos da cidade volverá reunir nas ela-boracións dos participantes castañase cogomelos, así coma outros produ-tos de tempada. Do mesmo xeito, adata de inicio do concurso farasecoincidir co comezo do 21 Festival deCine Internacional de Ourense, deforma que se poidan xuntar na cidadedous eventos que se complementen eofrecerlle, tanto ao ourensán coma aovisitante, unha variada oferta de ac-tividades na cidade. Os forasteirosque visitaron Ourense en setembrodegustaron os “afumados” de BarFuen- tefría.

Guía GastronómicaSabores de Outono en Ourense

■ Veciños de Cantabria e de Tenerife no Bar Fuentefría.

■ Sevillanos de El Palmar de Troya en Pepe Callos.


Redacción OURENSE

Galicia

O Festival de Xardíns de Allariz abre o concurso para 2017

OFestival de Xardíns deAllariz abre o prazo de re-cepción de propostas para

o concurso de xardíns efémeros.O tema do vindeiro ano é “Xar-díns da Memoria” e evoca a his-toria do deseño da paisaxe, a artee a xardinería. Paisaxistas, arqui-tectos, estudantes, xardineiros etodas aquelas persoas relaciona-das co mundo da xardinería e osector verde poden presentar oseu proxecto de xardín ata o 30de novembro de 2016. Allariz,declarado como Reserva da Bios-fera, mostrou un especial inte-rese polo medio ambiente e poristo puxo en marcha, no ano2010, o Festival Internacional deXardíns de Allariz co obxectivo deconseguir o seu propio espazo nopanorama internacional do cir-cuíto de tendencias fomentandoe dando a coñecer a arte do xar-dín e a importancia do papel dosespazos verdes para mellorar acalidade de vida dos cidadáns. En2017 levarase a cabo a 8ª edición

e cada vez recíbense máis proxec-tos de lugares máis distantes aolongo de todo o planeta. Nestessete anos, o Festival recibiu pretode 200 propostas. Chegaron de:Corea, Países Baixos, RepúblicaCheca, Colombia, Austria, Serbia,Italia, Francia, Brasil, Polonia,Paraguai e Gran Bretaña. Posicio-nase como un punto de referenciana paisaxe ibérica e está enfo-cado a ser coñecido internacio-nalmente. Ata o vindeiro 30 denovembro, o prazo estará abertopara presentar propostas queserán seleccionadas por un xu-rado de expertos no que están re-presentadas as organizaciónsmáis importantes do paisaxismo:asociacións, profesionais, dese-ñadores, artistas e o sector co-mercial. Entre todas as propostasrecibidas, o xurado elixirá 10proxectos de xardíns que seránexecutadas e exhibidas como fi-nalistas na edición 2017. Estes10 xardíns competirán polo votodos visitantes, máis de 40.000

persoas que cada ano se acheganao Festival interesados no au-mento da calidade dos proxectos

que se mostran. O concurso estáaberto a todos os que desexenparticipar e as súas bases están

dispoñibles na páxina web:w w w . h t t p ://www.allariz.com/festival

Democracia Ourensana cri-tica a política de gastosda Federación Provincial

de Comercio de Ourense, coa súanova presidenta Beatriz Gómez áfronte, ao organizar unhas xorna-das nas que se trae a Carmen Lo-mana como estrela convidadadunhas xornadas de comercio. “OConcello de Ourense, aprobou(con votos de PP, PSOE e absten-ción de Ourense en Común) unhasubvención de 15.000 euros paraesta Federación”, dí D.O. “Estasfederacións non serven máis que

para malgastar o diñeiro das ad-ministracións, mediante subven-cións, e gastos folclóricos comoo de Lomana, que valen para di-vertir e fomentar relacións dosseus corpos directivos”, sosténDemocracia Ourensana. Este par-tido político sempre defendeu abaixada de taxa e impostos, e aaxilización en trámites, como omellor e único modo efectivo, deaxudar aos comerciantes”, sosténesta formación política con pre-sencia na Corporación Municipalde Ourense.

■ Foto parcial dos Xardíns de Allariz na edición de 2016.

Avice-portavoz do GrupoSocialista na Deputación,Elvira Lama, considera que

a retribución do vicepresidente,Jorge Pumar, nesta institución, éun escándalo que non pode seraturado. Elvira Lama sinala queJorge Pumar percibe máis de80.000 euros cada ano, xa quecobra 60.000 euros na Deputacióne máis de 20.000 no Concello deOurense, onde é concelleiro.A deputada socialista lembra queesta retribución supera á do seupropio xefe, o presidente da De-putación, José M. Baltar(72.000€) e cobra 13.000 eurosmáis que o presidente da Xunta(67.000). A retribución do vice-presidente da Deputación chegaa bater récords nacionais. In-cluso é superior á retribución dopresidente do Goberno de Es-paña, Mariano Rajoy, quen cobra78.000 euros. Elvira Lama consi-dera que, con estes datos, Baltarquere premiar ó grupiño que llefai a pelota, que lle rí as grazase cala ante os numerosos casosde abusos e atropelos e, sobretodo, gardan un silencio cóm-plice ante a súa situación de im-putado por delitos moi graves,algo polo que xa tiña que ter di-mitido.

Os socialistas esixen a JorgePumar, á Deputación e ao Conce-llo, que se suprima unha dasdúas retribucións; porque non sepode entender que, nestes tem-pos, un cargo estea cobrandodous salarios. A deputada socia-lista considera que, aínda por en-riba, Pumar non realiza ningúncometido específico na Deputa-ción que xustifique tales retribu-cións. Elvira Lama indica que oPartido Popular, que presume de

transparencia, está facendo o po-sible para agochar estas informa-cións e que a opinión públicanon coñeza estes feitos escanda-losos. “O presidente da Comisiónde Transparencia debería apli-carse, a si mesmo, o de que uncargo público con dedicación ex-clusiva nunha institución, nonperciba outra retribución noutraAdministración Pública e xes-tione o diñeiro público de formaexemplar”.

O vicepresidente da Deputacióncobra máis que Rajoy e que Feijóo

En contra dassubvencións do

Concello

■ Jorge Pumar, deputado e concelleiro do PP.

■ Gonzalo Pérez Jácome de Democracia Ourensana.

Asturias e Galicia achegá-ronse un pouco máis enOviedo a través da home-

naxe tributada pola Asociación“Día de Galicia en Asturias” a va-rias empresas e entidades do Prin-cipado e da Comunidade galega,no XXI encontro empresarial queacolleu a Cámara de Comercio deOviedo. Na lista de galardoadosdeste ano están a empresa As-thor, dedicada desde 1984 á cons-trución de invernadoiros;Bateamar, de Cambados, especia-lizada en elaboración e distribu-ción de mexillón da Ría deArousa; o restaurante Bocamar,

de Oviedo; o programa ConexiónAsturias da Televisión do Princi-pado de Asturias (TPA); a confei-tería Asturias, de Oviedo; aempresa Eulen; o estudo de deco-ración In-Two, a multinacionalGAM, de orixe asturiana; o Insti-tuto de Desenvolvemento Econó-mico do Principado (IDEPA); aempresa de informática Ingi; Ro-dríguez López Autos, de Ourense;o programa Bamboleo da Televi-sión de Galicia e o Club Prensa As-turiana de La Nueva España, forocultural do xornal, ao que ManuelFernández Quevedo -presidente efundador da Asociación Día de

Galicia en Asturias- definiu comoese lugar “no que todo o que in-teresa cabe e cóntase a diario;onde as ideas e a cultura sonsempre benvidas”, e do que resal-tou a súa “pluralidade e extraor-dinario servizo á sociedade”. Ogalardón, cuxos atributos son undiploma acreditativo e un pratode louza de Sargadelos, foi reco-llido pola directora do Club, MaríaJosé Iglesias, quen agradeceu orecoñecemento á vez que desta-cou o papel de ponte culturalentre ambas as rexións veciñasque desempeña a Asociación. Fer-nández Quevedo tivo como anfi-trión na Cámara de Comercio aoseu secretario xeral, Fernando Vi-llabella, quen fixo fincapé na fru-tífera traxectoria da organización,“envorcada en actividades sociaise culturais”. Eva Pando, directoraxeral do IDEPA, agradeceu o pre-mio en nome de todos os distin-guidos, e puxo a énfase naintensa colaboración empresarialastur-galega, que se plasma enacordos e iniciativas conxuntas.Fernández Quevedo tamén tivounhas palabras de recordo para asvítimas do accidente ferroviariode O Porriño (Pontevedra).

AAsociación Día de Galiciaen Asturias entregou assúas insignias de ouro ao

concelleiro de Cultura e Festexosdo Concello de Oviedo, Roberto

Sánchez Ramos e á soprano TinaGutiérrez. Os dous premiadostamén recibiron os carnés de so-cios de honra da entidade demans do seu presidente, Manuel

Fernández Quevedo. Asistiu aoacto o concelleiro do PSOE DiegoValiño, de orixe galega e o presi-dente do Centro Asturiano deOviedo, Alfredo Canteli, así como

os socios do colectivo. Outra dasactividades foi unha misa na Ca-tedral de San Salvador. A Asocia-ción Día de Galicia en Asturiasnaceu fai 21 anos, como puntode encontro dos centenares degalegos residentes na capital as-turiana, co obxectivo de homena-xear a aquelas entidades epersoas que traballan por un me-

llor entendemento mutuo. Coasactividades que se celebran todosos anos, a asociación, busca hon-rar os fortes e fondos lazos entreas dúas comunidades autónomas.Segundo os últimos datos do Ins-tituto Nacional de Estatística(INE), agora residen non Princi-pado de Asturias arredor de24.000 galegos.

No transcurso dos actos ce-lebrados nos últimos días,a Asociación Día de Gali-

cia en Asturias, tamén fixo sociosde honra á Asociación EspañolaContra o Cancro (AECC), na per-soa da súa presidenta en Asturias,Margarita Fonte, e ao servizo deoncoloxía do Hospital Universi-tario Central de Asturias (HUCA).Trátase dun recoñecemento aos

voluntarios de AECC no Hospitale á colaboración establecida coaárea de oncoloxía do HUCA. Nunxantar que serviu de colofón aunha semana de actos, o colec-tivo galego na persoa do seu pre-sidente, Manuel FernándezQuevedo, agasallou aos novos so-cios de honra. A soprano astu-riana Tina Gutiérrez cantou “acapela” Negra Sombra.

Redacción OVIEDO

Asturias

■ Os galardoados, na Cámara de Comercio de Oviedo.

■ Diego Valiño, Roberto Sánchez, Tina Guitiérrez e Manuel Fdez. Quevedo.

■ Agasallo ao Huca e AECC

■ A todos os actos asistiron socios do colectivo galego e asturiano.

Empresas asturianas e galegasgalardoadas pola Asociación Día

de Galicia en Asturias

Insignias de ouro e diplomas

Socios de honra



Redacción OURENSE

Galicia

Carne de tenreira en Montederramo

Se a Allariz relaciónasellecoa carne de boi, ao falarde Montederramo supón

que nos referimos á tenreira ga-lega, da Indicación XeográficaProtexida. En Montederramocelébranse dúas feiras men-suais. Na do 12 de outubro eranprotagonistas os bois. Na ac-tualidade, o gando da extensacabana de vacún de Montede-rramo non adoita acudir ás fei-ras xa que os contactosmercantís fanse nas explota-cións do municipio. O caso é

que cada 12 de outubro desde oano 1993, ademais da feira queachega múltiples postos cosmáis variados produtos, a feiratransfórmase en festa gastronó-mica na que a exquisita carnede vacún ofrécese ao comensalen empanada, richada e ao cal-deiro, con viño da Ribeira Sacrae pan da comarca. De sobre-mesa bica de Vilariño Frío eMontederramo, café, licor cafée augardente. Todo por 15euros, prezo que rexe desde haianos. A entrada ao recinto ad-

quirese na oficina de turismo doConcello. A carpa instalada napraza ten capacidade para1.600 persoas e ábrese a unhada tarde. Durante o día gaitei-ros e charangas amenizan asrúas e Praza de Montederramo ea asociación de mulleres ruraisabre unha exposición dos seuselaborados traballos nas insta-lacións do que foi colexio deensino, dentro do mosteiro deSanta María. Con esta feira-festa o Concello, organizador dacelebración que cumpre 23anos, pretende promocionar aactividade gandeira que se de-senvolve na zona, orientada demaneira preferente á produciónde carne de primeira calidade.Unha alta porcentaxe da activi-dade laboral na comarca estávinculada precisamente á gan-dería.■ Comensais na festa de 2015.

■ Os gaiteiros non faltarán á cita.


1 ª EXPOSICIÓN DE ORQUIDEAS EN SALVATERRASALVATERRA

Novas da Raia

TOMIÑO

Votación popular para escoller onome do seu instituto

OConcello de Tomiño e o institutode ensino secundario da locali-dade, lanzan unha iniciativa popu-

lar para recibir propostas e que acomunidade escolar e os habitantes dopobo participen na escolla dun nome parao centro (a denominación oficial actualéIES Tomiño). O procedemento arrancará o 3 de outubro,coa recollida de propostas, e rematará o31 do mesmo mes, cando o consello esco-lar proceda a escrutar o resultado das vo-tacións. O plan estará supervisado por uncomité de selección, integrado polo direc-tor do instituto, Carlos Villanueva; a alcal-desa de Tomiño, Sandra González, e osexpertos Albino Prada (doutor en econo-

mía do Foro Económico de Galicia), DanielPino (urbanista e sociólogo), Zara Pousa(presidenta da Fundación Xavier Pousa) eMaría Alonso (Premio Nacional de Traduc-ción).O proceso popular do bautizo é unha ini-ciativa pioneira, incluída no programa Edu-cación da boa, posto en marcha no cursopasado,coa finalidade de promocionar oinstituto e un ensino público de calidade. “A nosa intención é que haxa unha vincu-lación maior entre o IES e a veciñanza, eque esta vexa coma algo propio o insti-tuto, sentindo orgullo por el e polo seu bonivel, e valorando a importancia dun sis-tema educativo público de calidade”, ex-plica a alcaldesa.


Novas da Raia

Revivem escolas primárias epartilham material pessoal

Catro artistas internacionaisdánse cita no II Simposium

de Escultura do MiñoTomiño-Cerveira

CERVEIRA

Desde a inauguração a 05 de setem-bro, a exposição“Escolas Primárias– Espaços de Memória” tem desper-

tado a curiosidade dos cerveirenses, não sópela maior afluência ao Arquivo Municipal,mas sobretudo pela doação de diverso ma-terial, contribuindo para alargar e enrique-cer a essência desta mostra. Municípioagradece a partilha e a participação ativa,mantendo a recetividade para acolher mais‘estórias e histórias’.Muitos cerveirenses regressam a suas casasimbuídos pelo espírito de recordação, pro-curam registos biográficos e fotográficospróprios ou de familiares, e disponibilizam-nos para enriquecer ainda mais a exposi-ção.Boletins de passagem de classe, registos deprofessores, cartas de crianças,fotografias,manuais escolares, entre outros. A Vereadora da Cultura mostra-se muito sa-tisfeita pela partilha e participação da po-pulação, em prol da preservação destesespaços de memória.“Escolas Primárias – Espaços de Memória”

visa dar uma perspetiva sobre o ensino e osestabelecimentos escolares existentes emVila Nova de Cerveira desde finais do séculoXIX até à implementação do Plano dos Cen-tenários, projeto de construção de escolasem larga escala, levado a cabo pelo EstadoNovo em Portugal, entre 1941 e 1969. A exposição pode ser visitada até agosto de2017 no Arquivo Municipal.

OSimposium Internacional de Escul-tura do Miño conta na súa segundaedición con catro escultores inter-

nacionais que, dende o pasado día 23, danforma ás súas obras en vivo, en contactopermanente coa xente que quere ache-garse a coñecer o seu traballo.Este ano a cita é en Vila Nova de Cerveira,fronte ao Baluarte de Santa Cruz, até o día12 de outubro. Os escultores seleccionados para esta se-gunda edición, todos de relevo internacio-nal, son o colombiano Fernando Pinto, abúlgara, residente en Tomiño, Liliya Po-bornikova, e os taiwaneses Lee, Zih-Cinge Teng, Shan-Chi. O tamén escultor lusoVítor Reis, coordina este 2º certame.Todos eles crean as súas obras en grandesbloques de pedra, a maioría mármore, dosque van sacando formas , volumes e figu-ras insólitas que sorprenderán ao vian-dante.É o caso de Fernando Pinto, de Colombiaque logo de vivir máis dunha década entreBarcelona e Italia, voltou a súa Bogotá,onde reside na actualidade. A súa obra éunha das de maiores dimensións destesimposium. Bautizada coma “Puerta rosa”,mide 3,20m. de alto por 2,60m de anchoe 0,75m. de profundidade.Segundo explica o propio autor, “esta obra

simboliza la tierra y el hombre”. Influídopola radiestesia, o escultor pretende “mar-car con su obra un sitio propicio para quela gente reflexione y vuelva a conectarsecon la energía de la tierra”, comenta.Outra das apostas deste ano é a parella deartistas taiwaneses Lee, Zih-Cing e Teng,Shan-Chi. Ambos esculpen mármore blanco de con-siderables dimensións. Como tamén o faiLiliya Pobornikova, nada en Bulgaria e ve-ciña de Tomiño dende hai anos.Con carácter transfronteirizo, a iniciativapretende desenvolver o intercambio inte-lectual e profesional entre os artistas par-ticipantes e o público, onde os escultorestraballan ao aire libre nun espazo público,coa intención de que todos poidan apre-ciar a evolución das obras, interactuandodirectamente cos artistas.Unha vez rematadas, as pezas serán situa-das en lugares estratéxicos de ambas lo-calidades, como se fixera xa na primeiraedición, celebrada no ano 2014 no EspazoFortaleza de Goián.A alcaldesa de Tomiño, Sandra González,salienta a intención dos gobernos frontei-rizos de “achegar a arte á rúa”, tendo enconta que tanto Cerveira coma Tomiño,son terra de artistas e comparten un pa-trimonio común.

Catro escultores, de Taiwán, Bulgaria e Colom-bia, traballan en vivo, nun proxecto conxunto

de Tomiño e Cerveira

■ Liliya Pobornikova, os taiwaneses Lee, Zih-Cing e Teng, Shan-Chi, e Fernando Pinto.

A Deputada de Cohesión Social e Xuventude, Digna Rivas, inaugurou a mostra que se poderá visitar ata o día 16 en horario de mañá e tarde

A deputada Digna Rivas e a alcaldesa de Tomiño, inauguran “Exodus”;unha mostra fotográfica sobre o drama dos refuxiados sirios

O mercado de Tomiño acolle a mostra “Exodus” sobre o drama dos refuxiados

Este mediodía, a deputada de Co-hesión Social e Xuventude, DignaRivas,visitou Tomiño para inaugu-

rar oficialmente xunto á alcaldesa domunicipio, Sandra González, a mostrafotográfica “Exodus: na procura do refu-xio”. Ao acto de inauguración, celebradono primeiro andar do Mercado Municipal,asistiron tamén outros membros da cor-poración, e público en xeral.A exposición,impulsada pola Deputaciónde Pontevedra, permanecerá aberta noprimeiro andar do Mercado Municipal deTomiño, até o 16 de outubro, en horariode luns a sábado, de 9.00 a 14.00 e de17.00 a 20.00 horas (excepto mércorespola tarde, que estará pechada).

Esta mostra reflicte a mirada dos foto-periodistas galegos Felipe Carnotto eAdrián Irago. As fotografías, realizadasentre setembro e outubro de 2015, do-cumentan as vivencias dos refuxiadosque foxen de distintos conflitos bélicospara chegar a Lesbos e percorrer os Bal-cáns na procura dun novo fogar en Eu-ropa.Europa enfróntase á peor crise migrato-ria dende a Segunda Guerra Mundial.Segundo datos de ACNUR, máis dun mi-llón de persoas cruzaron as illas gregasescapando do conflito sirio. Un 25%eran menores e ao redor de 3.700 per-soas faleceron no intento de cruzar oMar Exeo.

Oprimeiro andar do Mercado Munici-pal de Tomiño acolle dende estemartes 4 de outubro a exposición

fotográfica “Exodus: na procura de refuxio”.A Deputada de Cohesión Social e Xuventude,Digna Rivas, e a alcaldesa, Sandra González,inauguraron a mostra. A exposición, elaborada polos fotoxorna-listas galegos Felipe Carnotto e AdriánIrago entre os meses de setembro e outu-bro de 2015, documenta as vivencias dosrefuxiados e refuxiadas que foxen de dis-tintos conflitos bélicos para chegar a Les-bos e percorrer os Balcáns na procura dunnovo fogar en Europa. “Exodus” poderasevisitarentre os días 4 e 16 de outubro noprimeiro andar do Mercado Municipal davila, en horario de 9:00 a 14:00 horase de17:00 a 20:00 horase de luns a sábado(agás os mércores, que soamente será po-sible en horario de mañá).Respecto a esta mostra,a Deputada de Co-hesión Social e Xuventude, Digna Rivas,lembra que “Exodus provén dos termos la-tino e grego que significan ‘saída’, coasconsecuencias que iso leva consigo”. Aspersoas protagonistas destas imaxes sonpersoas “que escapan de países onde unspoucos están a impoñer a súa vontade porenriba de todo”, que “arriscan as súasvidas ata chegar a perdelas no Mediterrá-neo” buscando “esperanza, paz e solida-riedade”, sinala a Deputada provincial.Ademais, Digna Rivas explica que “as ins-titucións públicas e polo tanto a Deputa-ción de Pontevedra temos unhaimportantísima labor de divulgación deinformación, temos que ser quen informená cidadanía do que está a acontecer nomundo”. Do mesmo xeito, a Deputada pro-

vincial aseguraque cada unha das fotogra-fías “contén unha historiaque lle podepasar a calquera persoa con independen-cia da súa procedencia ou do seu nivel deestudos”.A exposición xa se exhibiu entre o 29 deabril e o 10 de xuño no Pazo provincial daDeputación, “pero pareceunos boa ideaque se fixera itinerante para que recorreseos concellos da provincia” e que a súa ve-ciñanza, afirma a Deputada, “saiba o queestá a acontecer”. Ademais, Rivas aseguraque “dáme mágoa dicir que non todos osconcellos a quixeron acoller” e por iso re-afirma “agradecemento ao concello de Ni-grán” do Goberno provincial, por “permitirachegar á súa veciñanza”, conclúe, “a durarealidade do que está a acontecer”. Polode agora “Exodus” xa chegou aos conce-llos de Caldas de Reis, Salceda de Caselas,Nigrán, Forcarei, Catoira, Moaña e, agora,Tomiño.. En vindeiras datas, a mostratamén visitará a vila de Rodeiro.Cómpre lembrar que Europa está a afron-tar á peor crise migratoria tras a SegundaGuerra Mundial. Segundo datos de ACNUR,máis dun millón de persoas cruzaron asillas gregas escapando do conflito en2015. Un 25% delas eran menores deidade e, ademais, arredor de 3.700 persoasmorreron no intento de cruzar o mar Exeo.O seu camiño empeza en Oriente Medio.Foxen por centos de miles desde Siria,Iraq ou Afganistán. Un fluxo constante dehumanidade dirixido polo medo, a insegu-ridade e a falta de oportunidades. A súadesesperación móveos a arriscar as súasvidas e a das súas familias por un futuroen paz.Fano desde Turquía, cruzando omar Exeo ata as illas gregas en balsas de

goma con nulas medidas de seguridade.EnGrecia comeza un duro camiño entre fron-teiras. Os refuxiados cruzan Europa cunhaidea vaga de alcanzar Alemaña, Suecia ouNoruega. En Gevgelija, ao sur de Macedo-

nia, na fronteira con Grecia, eríxese uncampo de refuxiados ateigado de almasperdidas. Máis de dúas mil persoas ao díadeixan a súa pegada nunha inhóspita pa-raxe.

TOMIÑO

Galicia23NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO | Outubro de 2016


O Novo Farelo

Xosé Abad e os oficios que están desaparecendoA fotografía forma parte da miña vida desde os 14 anos queempecei facer fotos cunha pequena cámara do meu avó. É unmedio que me permite interpretar o mundo, os seus conflitos e asúa beleza tamén - expresa Xosé Abad, que inaugurou a

exposición "Oficios entre lusco e fusco", no Museo do PoboGalego ata ou día 30 de outubro, con entrada libre e gratuita.Despois Afundación a levará a diferentes cidades comoPontevedra, Muros e O Carballiño.

Amostra está centrada enpersoas cuxos oficiosestán desaparecendo en

Galicia, por diversas razóns. As16 fotos que a compoñen consti-túen un alegato en defensa desaspersoas que con dedicación, ex-periencia e agarimo realizan tra-ballos que o modelo dedesenvolvemento da sociedadeestá a substituir. Por exemplo,Eugenio Linares, fareiro de Estacade Bares, trocado xa por un sinalde GPS, centralizado en Madrid.Por qué decidiches reflectir asituación destas persoas?❚ “Oficios entre lusco e fusco” re-trata o vértice dun cambio social,un intre no que a luz resistefronte a escuridade; homes e mu-lleres que amosan con orgullo asúa profesión, as ferramentas, eunha forma de traballar e vivirameazadas polo solpor.“Oficios entre lusco e fusco”conta a través das fotografías ahistoria de cada protagonista,coa luz, coas miradas, coa roupa,co espazo de traballo, e contodos os elementos que reflictenun modo de vida nun intre decambios e novidades tecnolóxicasdiarias, de consumo rápido e fa-bricación urxente.Os oficios retratados son partedun pasado recente, do gustopolo ben feito, da profesionali-dade, dun tempo de traspaso depais a fillos, de continuidade e detradición familiar, pero quetamén poden ser, nalgún caso,presente e mesmo vangarda demovementos de recuperación dacalidade e a orixinalidade, dapersonalización e da defensa devalores fundamentais.

Quizá neste tempo esteamos vi-vindo os últimos momentos dacoexistencia entre dous modosde produción moi diferenciados,por iso é importante documentareste tránsito, esta decadencia entoda a súa beleza a piques de de-saparecer con eles.Qué tecnica fotográfica empre-gaches? Cómo foi a ilumina-ción?❚ “Entre lusco e fusco” transcorrenese breve tránsito entre o anoi-tecer e a oscuridade completa.Os mestres desta serie resistenaferrándose a ese derradeiro raiode luz antes de que o seu saber,a súa influencia e a súa forma deentender o traballo desapareza.É por iso que o autor plantea unesquema de iluminación inspi-

rado nese momento do día. Desexeito aparecen un a un, dignosrepresentantes do seu gremio ederrochando realidade.

Aínda que o tratamento da luzsiga un esquema inspirado enCaravaggio, eses claroscuros fanque se poidan suxerir espazos e

ferramentas, queda pois ben de-finido o lugar no que desenvol-ven os seus traballos, é, á vez,documentada a súa presenza ha-bitando eses universos nos quemoitas veces fúndense o privadoe o laboral. O espectador faise partícipe daatmósfera na que se levan acabo eses oficios, redescubrín-doos na medida da súa impor-tancia e ocupándoos tamén concerta carga afectiva.Xosé Abad inicia en 1979 a súaactividade profesional como fo-toperiodista en diferentes me-dios. Os seus traballos aparecendiferentes revistas e diarioscomo National Geographic, Pla-neta Humano, Faro de Vigo, LaVoz de Galicia, El Semanal, ElPaís, El Magazine, La Vanguar-dia, etc.Por medio do seu traballo foto-gráfico e documental colaboroucon diferentes ONG galegas e la-tinoamericanas. Na súa actividade cinematográ-fica dirixiu varios documentaispremiados en diferentes certa-mes, sendo os tres últimos“Isaac”, “Ou Segredo dá Frou-xeira” e “A Pegada dos avós”.Como fotógrafo tamén recibiudiferentes premios como o “ICertamen de Creación Fotográ-fica Luís Ksado” ou o PremioPardela de Comunicaión á tra-xectoria profesional, entregadopolo “Club de Amigos daUnesco”Realizou exposicións en todaGalicia, Madrid, Barcelona,Suiza, Portugal, Córdoba, Elgói-bar, Alemania, Nova York, Nica-ragua e outros.

Por Francisco Puñal Suárez

■ Maria Patin o Otero, cesteira - Xose Abad.

■ Xose Abad - foto Aitana Tubio.

■ Eugenio Linares, fareiro - Xose Abad.

■ Jose Caruncho, foto grafo antiguo - Xose Abad.


O Novo Farelo

Os debuxantes alertan da destrucción do ecosistema

Aprimeira edición do con-curso internacional WorldHumor Awards, que orga-

niza a Asociación Cultural Lepi-dus, na cidade italiana deSalsomaggiore, na provincia deParma, coa súa temática centradano cambio climático, convirtiusenunha plataforma valiosa para er-guer a voz contra a destrución do

ecosistema do noso planeta.Non temos un planeta de recam-bio, só temos esta veterana Terra;é deber noso protexela e facelaharmoniosa e humana. A nosaforma de sentir e de vivir está di-rectamente relacionada coa con-torna que nos rodea - dinnos oscaricaturistas cos seus debuxos.A colombiana Elena Ospina gañou

o Primeiro Premio cunha obra quepresenta a unha sirena que sequeima nun mar disecado.Traballo moito -expresa Elena-desde o absurdo. A sirena é unpersonaxe mitológico e fabuloso,irreal. Sorrimos pensando que ataos personaxes fantásticos podenquedar calcinados. Pero non de-bemos pensar que o quecementoglobal é igualmente unha fábula.Parece que os seres humanosimos precisar condicións real-mente extremas para reaccionarante un inminente desastre eco-lóxico, no que todos, sen excep-ción, estamos contribuíndo.Paréceme importante evidenciar,por medio da caricatura e ohumor, o desequilibrio que xera-mos os seres humanos coas nosasaccións. Os caricaturistas nonarranxaremos o planeta pero pro-poñemos puntos de partida paraoutras miradas.Outros debuxantes premiadosnesta categoría foron: GiacomoCardelli (Italia); Pawel Kuckzinski(Polonia); e Niels Bo Bojesen (Di-namarca). Tamén se outorgaronvarias menciones especiais a:Darco (Montenegro); Rainer Ehrt(Alemania); Ilya Katz (Israel) eaos italianos Fabio Finocchioli ePietro Vanessi. Na categoría decaricatura persoal Achille Superbi(Italia) gañou o máximo galardóncun debuxo do escritor e humo-rista Giovannino Guareschi.O xurado estivo composto porLucio Trojano (Presidente), Gia-nandrea Bianchi, Marco De Ange-lis, Olivier Raynaud, MarzioDall'Acqua, e Marzia Marchesi.


■ Primer Premio -Elena Ospina- Colombia.

■ Giacomo Cardelli- Italia.

■ Niels Bo Bojesen- Dinamarca.

■ Pawel Kuczynski - Polonia. ■ Rainer Ehrt- Alemania


O Novo Farelo

Unha viñeta para Europa 2016

As caricaturas de prensa, coasúa carga crítica, son unpoderoso medio de comu-

nicación que reflicten distintasproblemáticas sociais, e razoan enfavor dos principios de solidarie-dade e multiculturalismo.

A sexta edición do concurso“Unha viñeta para Europa”,creado por Thierry Vissol, repre-sentante de Italia na ComisiónEuropea, acolle unha selecciónde caricaturas satíricas publica-das, entre o 1 de outubro do

2015 e o 30 de xuño de 2016,nos medios italianos. Este ano ovencedor foi o debuxante danésNiels Bo Bojesen, cunha obraque simboliza as consecuenciasdo Brexit (saída de Gran Bretañada Unión Europea), cun choquede coches nunha cruz formadapola bandeira británica.Ao utilizar -expresa Bojesen - alinguaxe visual de imaxes, este-reotipos e símbolos dun xeitohumorística e sorprendente, ocaricaturista pode explicar osacontecementos, as estruturas,as tendencias políticas e socio-lóxicas aparentemente comple-xas. Deste xeito, nós estamosfortalecendo a democracia aopropiciar que a xente entendacomo a política está interconec-tada cos nosos puntos de vistatodos os días.O segundo premio foi para oilustrador, xornalista e humo-rista gráfico italiano Marco deAngelis, coa súa obra “Viaxe”,un duro alegato contra a acti-tude mezquina e egoísta dunhaEuropa que nega acollida aos re-fuxiados que foxen da guerra. O terceiro premio obtívoo o ca-ricaturista holandés Tjeerd Ro-yaards, que nos mostra unhamáquina de moler carne que pro-duce alambre de púas. Tjeerd di:Trato de facer obras que animaná xente a pensar acerca dos seusmedos e preguntarlles que si omedo debe dictar a política eu-ropea, ou si os nosos valores co-múns de liberdade, tolerancia edereitos humanos deben preva-lecer.

O xurado, integrado por ThierryVisol, Antonia Carparelli, polaComisión Europea; os xornalistasTiziana Dei Simone de RadioRAI, Stefania Mascetti de Inter-nazionale, Gian Paolo Accardo de

Voxeurop, Marco Zatterin daStampa, e dous caricaturistas

vencedores de anteriores edi-cións: Marco Tonus e MarilenaNardi, outorgaron ademais unpremio especial a Fabrio Mag-nasciutti, e menciones a AgimSulaj e Walter Leoni. O premio

do público foi para Giuseppe AMicela,


■ Sin tíulo - Agim Sulaj.

■ Brexit - Niels Bo Bojesen

■ Máquina de terror - Tjeerd Royaards

■ Muro - Walter Leoni.■ Viaje - Marco DeAngelis


Galicia

O éxito de Termatalia demostra o bo momento que vive o turismo de saúde a nivel mundial

Redacción MÉXICO

Durante tres días de in-tensa actividade, Terma-talia celebrou a terceira

edición en América Latina, con-vertida nun espazo de capacita-ción e formación queprofesionais de 30 países apro-veitaron para ampliar os seus co-ñecementos no referente aoturismo de saúde. A presenza enfeira dos principais destinos ter-mais de América Latina e a par-ticipación como relatoras eimpartindo cursos dos principaisexpertos mundiais do sector,consolidan a Termatalia na comoa principal internacional do tu-rismo de saúde á que a prácticatotalidade dos países de Iberoa-mérica acudiu para promocio-narse e, sobre todo, formarse ecapacitarse no desenvolvementodos seus recursos termais. Os ex-positores mostraron a súa satis-facción polos contactos ereunións realizadas e afirmaroncubrir as súas expectativas.

Cata de AugasDurante o acto de clausura deTermatalia México foron entrega-dos os premios da 14ª Cata In-ternacional de Augas que estivodirixida pola catadora galegaMercedes González. Estes foronas augas gañadoras: Categoría deAuga Mineral Natural sen gas: 1ºpremio: Auga de Cabreiroá (Gali-cia). 2º premio: Auga Sa (Gali-cia). 3º premio: Bioleve (Brasil).Categoría de Auga Mineral Natu-ral con gas carbónico natural: 1º

premio: Magma Orixinal (Verme-lla) (Galicia). 2º premio: PedrasSalgadas (Portugal). Categoríade Auga Mineral Natural con gascarbónico engadido: 1º premio:Magma (Verde) (Galicia). 2º pre-mio: Auga Sa (Galicia). 3º pre-mio: Fontenova (Galicia).Categoría de Auga Purificada: 1ºpremio: Santa María (México).Categoría Envase Innovador:Bioleve Azul (Brasil).

ResultadosempresariaisRealizaronse importantes con-tactos comerciais entre exposito-res e visitantes. Durante asegunda xornada de Termatalia,

o Laboratorio Dr. Oliver Rodés(España) asinou un acordo coaempresa mexicana “ConsultingProfesionais en Saúde, Wellnesse Farmacia Hospitalaria” paracertificar augas naturais conefectos beneficiosos sobre asaúde en México. En México, nonexiste aínda lexislación que re-gule e protexa este tipo de augasque teñen un alto valor polassúas propiedades terapéuticas, eé por iso que o Laboratorio, ba-seándose na tradición europea eprotocolos propios, decidiu abor-dar o mercado mexicano que tenun gran potencial pola cantidadee calidade deste tipo de augasen toda a República Mexicana.

Segundo Jordi Oliver-Rodés,“grazas a esta certificaciónaquelas instalacións hostaleirasque teñan augas naturais conpropiedades mineiro-medicinais,poderán beneficiarse deste valordiferencial con respecto á súacompetencia”.

México, potencialtermalTermatalia México é o reflexo dobo momento que atravesa o tu-rismo de saúde a nivel mundialque leva xa varios anos crecendoa un ritmo do 9% anual. E a ce-lebración desta edición da feiraen México serviu para mostrar opotencial do turismo de saúde no

país e a súa capacidade de focode atracción do turismo nortea-mericano. O turismo de saúde ebenestar neste país supón o 50%dos ingresos no sector de todaAmérica Latina e o Caribe, datoque amplía as posibilidades denegocio das empresas que se de-cidan a participar nesta cita.Este tipo de turismo que vive unmomento de expansión conside-rable xa que, entre 2007 e 2013duplicou o seu número de spas,contando na actualidade conmáis de 3.000 en todo o país eaos que hai que sumar os máisde 575 baños termais repartidospor toda a súa vasta xeografía.México é un país no que creceanualmente a chegada de turis-tas estranxeiros que cada vezmáis demandan servizos wellnessrelacionados coas terapias natu-rais. En 2013 México recibiu 12millóns de visitantes usuarios dasúa oferta de turismo de saúde ebenestar, o 60% dos mesmospertencentes ao mercado nacio-nal mexicano. Isto supuxo unsingresos de 10.500 millóns dedólares. As previsións ademaisson moi positivas e espérase al-canzar en 2017 os 20 millóns devisitantes no sector. Pola súabanda, o Estado de Coahuila tivoa oportunidade de promocio-narse internacionalmente comodestino termal que conta con1.142 mananciais de augas mi-neromedicinal.

Termatalia 2017Concluída Termatalia México, Ex-pourense comeza a traballarse xapara a celebración de Termatalia2017 que se celebrará no mes desetembro en Ourense, cidade naque naceu e creceu este proxectoconvertido en marca do terma-lismo mundial. A próxima ediciónen América Latina será en 2018nun dos dous países que presen-taron oficialmente as súas candi-daturas para acoller a feira:Brasil e Colombia. Por Brasil pre-séntase a rexión de Foz deIguazú onde están situadas asfamosas cataratas que promoveo binomio natureza + terma-lismo. Por parte colombiana,presentouse Departamento deRisaralda, en pleno “eixo cafe-teiro” e que combinaría café +termalismo. A organización estu-dará detidamente as dúas candi-daturas e elixirá a sede de 2018nos próximos meses.

As augas galegas triunfan na Cata Internacional de marcas de Europa e América Latina

■ Stand da Deputación de Ourense en Arteaga-Saltillo-Cohauila (México).Coahuila.

■ Stand do Concello de Ourense.



O IGAPE colabora con Termatalia México

Expositores de 35 países participaron en Termatalia México

Asinouse en Ourense o con-venio que potenciará a ce-lebración de Termatalia en

México para xerar novas oportu-nidades de internacionalizaciónás empresas galegas. Interviñe-ron o director xeral do IGAPE, Ja-vier Aguilera, o presidente doComité Executivo de Expourense,Juan Carlos Parada, e o directorxerente de Expourense, AlejandroRubín. Segundo Aguilera, “trá-tase dunha colaboración excep-cional para que as empresas dosector turístico e termal de Gali-cia poidan observar e aprender oque se fai noutros países, domesmo xeito que fan outros aovir ata Galicia para aprender donoso saber facer”. Pola súabanda, Parada agradeceu “o granesforzo que fai o IGAPE para coasempresas galegas e para cos pro-xectos que organiza Expourenseque favorecen o crecemento dosector”. Rubín lembrou que “Ga-licia e Ourense sempre é e será ocentro mundial do proxecto inter-nacional que é Termatalia”. O ob-xecto deste convenio é apoiar aedición da feira de Termatalia, re-coñecida como Feira Comercial

Internacional polo Ministerio deComercio e Industria do Gobernode España desde 2005, e quedesde 2012 rota a súa sede ofi-cial entre Ourense e América La-tina (Perú en 2012, Arxentina en2014 e no presente 2016 Mé-xico). Esta capacidade de arrastrede todo un sector ao exterior e asúa traxectoria de internaciona-lización crecentes foron os facto-

res que valoraron desde o IGAPEpara a firma deste documento, xaque crea novas posibilidades denegocio para as pemes galegasrelacionadas coa cadea de valorda auga e o turismo de saúde ebenestar, dun modo máis especialo termalismo e as augas mineraispor tratarse dun recurso endó-xeno de Galicia. Outra das razónsque motivaron o acordo é o po-

tencial da marca Termatalia, xaque alí onde se proxecta, levaimplícita a promoción do sectortermal de Galicia e o seu “knowhow” exportable a numerososmercados, especialmente aos paí-ses de América Latina, ondeexiste unha crecente demanda deservizos como a formación e con-sultoría, analíticas e equipamen-tos.

EmpresasgalegasA cofinanciación que presta oconvenio está dirixida a actua-cións que se consideran estraté-xicas da feira e que contribúena valorar os produtos e servizosdas empresas galegas presentes.A través da recreación dun cen-tro termal, os visitantes veránen funcionamento a piscina etumbona galegas e as padiolasde masaxes fabricadas en Ou-rense. Na área de gastronomíasaudable promoveranse de mansdun recoñecido chef autóctonoprodutos agroalimentarios gale-gos que forman parte dun estilode vida preventivo. Esta colabo-ración tamén contempla o cen-tro de negocios da feirainternacional, na que os partici-pantes beneficiaranse do servizode axenda on-line, que permitexerar a cada expositor e visi-tante profesional reunións bila-terais con empresas dos 25países. O activo máis impor-tante de Termatalia é o capitalrelacional que se tece entre osque participan.

Baixo o lema “NaturalmenteSaudable”, Termatalia ce-lebrou a súa terceira edi-

ción en América e a primeira enMéxico, consolidada como marcado termalismo e centro de nego-cios internacional do sector. Tra-touse da única feira especializadaen turismo de saúde e benestarque agrupa a Europa e América.Convocou a máis de 200 exposi-tores e a profesionais de máis de35 países. O Estado mexicano deCoahuila foi epicentro mundial dosector. Á presentación oficial dafeira asistiu o subsecretario deturismo do Goberno de Coahuila,Luís Alfonso Rodríguez Garza,que destacou o gran esforzo hu-mano desempeñado para lograrque Termatalia celébrese por pri-meira vez en México, “feito iné-dito e de gran transcendenciapara o turismo nacional, xa quenos permitirá proxectar o poten-cial do noso país a nivel interna-cional”. “Termatalia é o mellorque lle puido pasar ao turismo deMéxico nos últimos anos”, finali-zou. O director de Termatalia,Alejandro Rubín, sinalou que“Coahuila mostra ao mundo comofacer negocio, xa que represen-tantes 35 países apuntáronsepara participar neste evento in-

ternacional”. O director indicouque a feira replica a estrutura quemantén na súa sede oficial enOurense, capital termal de Gali-cia, que é a comunidade líder deEspaña en turismo termal. A fi-nalidade desta feira foi fomentaro intercambio de experienciasentre distintos continentes desdeun punto de vista empresarial,institucional e social que permi-tirá obter unha perspectiva glo-bal do sector impulsando omercado estratéxico do turismotermal e de benestar a nivel mun-dial, á vez que se establecen vín-culos científicos e comerciaisentre o continente europeo eamericano. Ademais, as empresase entidades expositoras reflecti-ron o elenco de axentes que in-terviñeron, desde a captación dorecurso da auga ata a comercia-lización do destino turístico, pa-sando polo deseño, construción exestión de centros termais.

TuroperadoresUnha das principais accións foi aBolsa de Contratación Turísticaque concentrou a 27 turoperado-res de Europa e América, que de-senvolveron axenda de traballocos destinos de turismo de saúdee benestar que participan en Ter-

matalia, e moi especialmente deMéxico, Coahuila, e Galicia (re-xión española de orixe do pro-xecto). De forma paralela aTermatalia celébrase cada ano oEncontro Internacional sobreAuga e Termalismo. Tratousedunha serie de foros e xornadastécnicas que abordaron o sectordesde unha perspectiva multidis-ciplinar (turística, médica, am-biental, legal, económica, etc.).

Esta edición reuniu a 48 expertosprocedentes de 15 países. Desen-volveuse en tres días en catrobloques temáticos: a Xornadasobre Turismo, Innovación e Sus-tentabilidade; Sesión Científicasobre Hidroterapia e HidrologíaMédica; a Sesión sobre Xestióndo Negocio Spa, Termal e Talaso-terapia e o Encontro de CidadesTermais. Este programa comple-mentouse cunha ampla oferta de

cursos de capacitación imparti-dos por reputados expertos inter-nacionais e destinados adiferentes profesionais como mé-dicos, hostaleiros, axentes deviaxes, xerentes de centros ter-mais e spa, terapeutas, etc. A multidisciplinariedad de Terma-talia lévaa a promocionar e fo-mentar en cada unha das súasaccións a “cultura da auga”. Afeira contou con tres puntos di-namizadores importantes: CentroTermal, que recrea as distintasáreas e equipamentos que ofre-cen este tipo de instalacións do-tadas das últimas tecnoloxías;Bar de Augas, que ofrece a de-gustación gratuíta de augas en-vasadas de diferentes países parafomentar o seu consumo e assúas indicacións para a saúde e,por último, os asistentes á feiragozan dun tratamento na área deRelax e Benestar, xestionado polaAsociación Lationamericana deSpa. Termatalia contou cun es-pazo dedicado á alimentaciónsustentable desde a que promo-ver hábitos saudables. A área deGastronomía Saudable contoucon exhibicións gastronómicasdiarias a cargo de chefs de Es-paña, México, Arxentina e CostaRica.

■ Intervención de Alejandro Rubín na sinatura do convenio.

■ Alejandro Rubin, director de Termatalia, na presentación en México.

Rampa de Santa Luzia: todos foram vencedores

Com quase duas centenas departicipantes presentes, a3ª edição da Rampa de

Santa Luzia terminou em am-biente de verdadeira festa. Aolongo de dois dias, Viana do Cas-telo encheu com o colorido dosautomóveis e vibrou com o re-edi-tar da histórica rampa que, apesardo seu cariz meramente lúdico,

conseguiu reunir os ingredientesnecessários para que o balanço seresuma a um grandioso sucesso:

muitos e bons carros, muito pú-blico e em segurança e bastanteespetáculo na subida ao Monte deSanta Luzia.Responsável máximo do evento,João Peixoto destacava no final“a excelente postura e sentido deresponsabilidade de todos os in-tervenientes, aos quais querodesde já agradecer, sejam eles

participantes, elementos organi-zativos, forças da autoridade, ór-gãos de comunicação social e

mesmo o público. Sabemos quehá muitos aspectos onde pode-mos melhorar e esperamos con-

seguir no futuro tornar esteevento em algo ainda melhor. Só posso considerar que esteevento foi um enorme sucessopor todo o impacto que o mesmocausa e pelo numeroso públicoque atrai. Da parte dos partici-pantes, termos reunido um im-pressionante número deinscritos, julgo que resume damelhor forma tudo o que foi estaRampa de Santa Luzia.”Divididos entre 4 séries diferen-tes, às quais se juntou ainda umaconcentração de clássicos, osquase 200 participantes fizeramas delícias dos espectadorestanto pela qualidade dos auto-móveis como pelas subidas mais

“aguerridas” com que alguns fi-zeram questão de brindar a quemassistia, sendo o ponto alto do

fim de semana a última série de-dicada aos verdadeiros carros decompetição que se fizeram notarem força.

“Foi de facto magnífico termoscá em Viana do Castelo este lotede pilotos, vários deles aqui danossa região do Alto Minho enem mesmo alguma pressão ini-cial por parte da entidade má-xima que regula o desportoautomóvel em Portugal conse-guiu impedir a que a Rampa deSanta Luzia fosse uma verdadeirafesta do automobilismo mesmoque apenas com subidas demons-trativas”, apontava João Peixoto,realçando que “todos os pilotosfederados que estiveram nesteevento cumpriram todas as nor-mas de segurança e não incorre-ram em qualquer irregularidadequanto às regulamentações fede-rativas, estando por isso salva-guardados.Não posso terminar sem deixarum enorme agradecimento atodos os membros do VianaMotor Clube, à PSP e à CâmaraMunicipal de Viana do Castelobem como aos nossos patrocina-dores, a Triauto, a Medisil, a Ex-pressglass, a Uselabel e a

Confraria de Santa Luzia, poiseles foram parte fundamentalpara que tudo tenha corrido pelomelhor.”

Novas da Raia

Texto e fotos de: Miguel Castro (Minho Digital)



Redacción OURENSEGalicia

O historiador e etnógrafo portugués António LourençoFontes recibiu o premio “Celanova Casa dos Poetas”

Control dos produtos vitivinícolasA

Subdelegación do Gobernocontrolará por estrada e enadega a entrada nas deno-

minacións de orixe de uva forá-nea. O subdelegado do Goberno,Roberto Castro, mantivo unhareunión cos representantes dascatro denominacións de orixe daprovincia, Ribeiro, Monterrei, Ri-beira Sacra e Valdeorras, e repre-sentantes doutras administraciónse membros das Forzas e Corpos deSeguridade para o control dos pro-dutos vitivinícolas. Unha citaanual na que unha vez máis os re-presentantes das denominaciónsde orixe pediron o máximo controlposible para evitar que se “coen”uvas doutras zonas que non sexanas amparadas. Que só entre ásadegas uva do respectiva denomi-nación foi o cometido da reunión.Na vendima móvense moitas uvasdoutras partes do territorio espa-ñol, como Castela León, A Man-cha, O Bierzo, e segundo osubdelegado do Goberno “pretén-dese coordinar actuacións paraque as denominacións póidansedefender de posibles entradas de

uva foránea, que se detecten enon entren nas adegas ampara-das”. Con todo, aclara que se esasuvas chegan para o uso de parti-culares que queiran facer o seupropio viño “non hai problema”.

TransporteDestaca que algunhas veces pro-dúcese este tipo de movementosde uva foránea nalgunhas adegasamparadas e ás denominacións“custoulles moito traballo adquirir

un prestixio e unha marca paraque se atopen con que lles intro-ducen uvas doutra parte”. Acor-douse facer controis de camiónsque transporten uva, por parte daGarda Civil, e en adegas tamén

para saber se a que chega é dunprodutor amparado ou “se nos en-frontamos a algo fraudulento através deas transporte doutraspartes do territorio español”. Si-nala que cada denominación tenos seus propios veedores quetamén garanten que esa uva sexacontrolada. Explica que cada anoeses controis valoran o rende-mento por hectáreas e, se porexemplo, na Ribeira Sacra ondeeste ano houbo tormentas queproduciron danos e reduciu a pro-dución, resulta que entra a adegaalgo similar ao do ano pasado,entón “algo pasa”. Os veedores enadega, e a Garda Civil e a policía,no seu caso autonómica e nacio-nal, controlarán os camións e pe-diranlles os seus guías deprodutos de orixe e o destino.Dixo Castro que “sempre que llesconvocamos pídennos que extre-memos os nosos controis, facer unesforzo engadido, e creo que imosfacelo sen dificultade, porque éunha maneira de protexer a nosacalidade, prestixio, e evitar esafraude”.

Ohistoriador e etnógrafoportugués António Lou-renço Fontes recibiu o pre-

mio “Celanova Casa dos Poetas”. Ogalardón outorgado pola Funda-ción Curros Enríquez e que contaco apoio da Consellería de Culturarecoñece dende hai 32 anos tra-xectorias no campo da defensa daCultura Galega. O secretario xeralde Política Lingüística, ValentínGarcía Gómez, loou a ampla tra-xectoria do padre Fontes, “queabrangue a investigación, perotamén a xestión cultural ou o de-senvolvemento rural”, e expresoua súa satisfacción polo feito deque o premio recaese nun homeque é “tan galego como portu-gués, pois ignora deliberadamentea existencia de calquera fronteiraadministrativa que queira estarpor riba das continuidades cultu-rais e humanas que unen os douslados da Raia”. Ademais do secre-tario xeral de Política Lingüística,que lle entregou ao galardoado undiploma acreditativo, interviñeronno acto José Luís Ferro Iglesias,alcalde de Celanova e presidenteda Fundación Curros Enríquez, quelle entregou a medalla, obra deAcisclo Manzano, que alude e rei-vindica os tres grandes poetas deCelanova; Antonio Piñeiro Feijóo,

secretario da Fundación, que leua acta; David José Varela Teixeira,vicepresidente da Cámara Munici-pal de Montalegre, que foi o en-cargado das palabras de gabanzarelativas ao Padre Fontes, e o pro-pio António Lourenço Fontes, queagradeceu o galardón. No actoparticipou tamén o presidente daCámara Municipal de Montalegre,Manuel Orlando Fernandes Alves.A entrega de premios, que se fai

coincidir co cabodano de CelsoEmilio Ferreiro, estivo precedidapor unha ofrenda floral ante omonumento ao poeta falecido hai37 anos.

CulturatrasmontanaO premio recoñece traxectoriashistóricas no campo da defensada cultura galega e de Galicia. O5 de agosto de 2016, o xurado da

XXXII edición deste galardón de-cidiu por unanimidade recoñecero labor do historiador e etnógrafoportugués Antonio Lourenço Fon-tes, máis coñecido no ámbito daRaia Seca como Padre Fontes,“pola súa contribución á divulga-ción e ao coñecemento da culturatrasmontana, tan identificativados pobos das Terras do Barroso ede todo o norte de Portugal comadestoutros espazos que se enmar-

can no triángulo ferriniano quedebuxan os vertixes de Montale-gre, Celanova e Arcos de Valde-vez”. Editor de varias obrasimprescindibles para coñecer a et-nografía e a antropoloxía barrosá-entre as que se encontran “Etno-grafía Trasmontana” ou “Antropo-loxía de Medicina Popular”-, opadre Fontes foi tamén o funda-dor en 1971 do xornal mensual“Noticas do Barroso”, que aíndase mantén activo na rede. Anima-dor dun sen fin de iniciativas,coma os Congresos Internacionaisde Medicina Popular”, da súa mannaceron as “Noites das Bruxas”,que hoxe viñeron dar na multitu-dinaria celebración das “Sextafeira-trece” que, cada noite quecoincide en venres 13, convocamilleiros de visitantes a carón dafortaleza de Montealegre. O xu-rado destaca tamén o seu papelno ámbito do desenvolvementorural, coa posta en marcha dashospederías Hotel Rural Señorados Remedios e Casa Fontes nomunicipio de Montealegre, asícomo o seu ineludible compro-miso social coas xentes da súaterra “a través do seu exerciciocomo párroco de Vilar de Perdicese doutras freguesías do concellode Montealegre”.

■ O galardón foi entregado na Horta da Palabra da celanovense Casa dos Poetas.

■ A reunión celebrouse na Subdelegación do Goberno.

MiscelaneaCatro concelleiras achegan boas

prácticas en igualdade dexénero a edís mozambicanas

Concelleiras de catro municipios so-cios Fondo Galego de Cooperacióne Solidariedade achegarán hoxe a

súa experiencia en equidade de xénero ásedís e alcaldesas que conforman a Redede Mulleres Autarcas de Mozambique. Asconcelleiras de Igualdade de Lugo, Moañae San Sadurniño, e mais a edil de Culturado Concello de Verín participan desdeonte no encontro nacional organizado enMaputo polas súas homólogas africanas.Ana G. Abelleira, María Ortega, Ana B.Gundín e Emilia Somoza compartirán boasprácticas no eido das políticas municipaisde xénero e darán algunhas claves parafavorecer a participación das mulleres napolítica local.As catro concelleiras, canda a técnica doFondo Galego Carmen Novas, áchanse enMozambique desde o luns, día no que ini-ciaron o seu percorrido visitando o muni-cipio de Mandlakaze da man da súaalcaldesa e presidenta da RMAM, MaríaHelena Correia, quen xa visitara variosconcellos galegos. Alí tiveron a oportu-nidade de intercambiar impresións non sócos membros da Corporación, que expre-

saron as súas dificultades para ofrecer osservizos de saúde, educación, arranxo deestradas ou abastecemento de auga,senón tamén con emprendedoras locaisou con mulleres cabeza de familia, unharealidade habitual no país lusófono queadoita levar ás mulleres e ás súas fillas efillos a unha situación vulnerable.

O Fondo GalegoO Fondo Galego de Cooperación e Solida-riedade está integrado por 88 concellos eas deputacións da Coruña e Lugo, queconcentran a través desta rede os seusesforzos no eido da cooperación ao de-senvolvemento. Garántese deste xeitounha xestión profesional e transparente,así como a realización de proxectos conimpacto nos países do Sur e a sensibili-zación da sociedade galega a prol da so-lidariedade internacional. Desde a súafundación en 1997, o Fondo Galego tendesenvolvido uns 150 proxectos en 30países e promove numerosas actividadese materiais en relación aos desequilibriosNorte-Sur.


O Congreso dos Deputadosdebate unha PNL presentada por

En Marea

AComisión de Industria, Enerxía eTurismo do Congreso dos Deputa-dos inclúe na orde do día da sesión

que se celebrará mañá mércores, 5 de ou-tubro, a Proposición non de Lei presen-tada por En Marea, a iniciativa da súadeputada Yolanda Díaz, relativa ás previ-sións do Goberno para garantir as condi-cións e o calendario das subastas deadxudicación do servizo de xestión da de-manda de interrumpibilidade do suminis-tro eléctrico.Nesta iniciativa, En Marea insta ao Go-berno a explicar as razóns polas que, deacordo coa regulación vixente, a Secreta-

ría de Estado de Enerxía non fixo públicasas condicións e o calendario das subastasde adxudicación do servicio de xestión dademanda de interrumpibilidade.Asemesmo, Yolanda Díaz indica nesta PNLque considerando as repercusións da si-tuación actual para a viabilidade e o em-prego de moitas industrias e en particularas electrointensivas, como é o caso deALCOA, o Goberno debería tomar algunhamedida para remediar esta situación.Finalmente, En Marea insta ao Goberno apublicar, de xeito urxente, a informaciónnecesaria para proceder á realización dassubastas.

Editorial NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO S.L.Avda. Sarmiento Rivera, 4-4ºD (36860 PONTEAREAS - GALIZA) T. 986 64 12 [email protected]

A Casa de Galicia acolle a presentación en Madrid doClon do Pergamiño Vindel realizado por M. Moleiro

ADelegación da Xunta deGalicia en Madrid/Casa deGalicia acolle un relevante

evento cultural: a presentación enMadrid do clon do Pergamiño Vin-del, o testemuño máis valioso dalírica trovadorescagalego-portu-guesa, que contén as Cantigas deamigo de MartinCodax, realizadopola prestixiosa firma editorial M.Moleiro. Poderá admirarse desdehoxe e ata o próximo día 28 nasinstalacións da Casa xunto a unhaexquisita selección de máis dunhavintena de obras mestras da arteda iluminación, clonadas por Mo-leiro, que compoñen a mostra “Te-souros bibliográficos (s.X-XVI): aarte e o xenio ao servizo dopoder”.Tanto a mostra como o Perga-miño Vindel, que forma partedela, foron presentados hoxe aosmedios de comunicación. Na pre-sentación interviñeron o dele-gado da Xunta de Galicia enMadrid e director da Casa, JoséRamón Ónega López, o presi-dente de M. Moleiro Editor, Ma-nuel Moleiro Rodríguez, e aprofesora de Filoloxía Galega daU n i -v e r -

sidade de Santiago de Compos-tela, coordinadora e coautora dolibro de estudos do PergamiñoVindel, quen o próximo día 10ofrecerá na Casa a conferencia“Un enigma desvelado: o Perga-miño Vindel”.Ónega, que presentou aos inter-venientes, apreciou que “hoxe éun día importante no que a cul-tura na súa máxima expresiónestá nesta Casa” e tivo palabrasde eloxio para o labor que realizaManuel Moleiro, do que dixo que“é un creador, un mago que resu-cita a historia, un artífice inspi-rado que recrea o pasado porqueo pasado resucítao coa súa obra,recobrando a historia do home”.Destacou así mesmo que na ex-posición “exhíbense clons de có-dices catalogados como obrasmestras da historia da arte, pin-tados entre os séculos X e XVIpolos pintores máis importantesda época para emperadores, reise Papas”, así como que a estreladesta colección “é o denominadoPergamiño Vindel, que se pre-senta acompañado do seu librode estudos”.Tamén Moleiro resaltou a impor-tancia do Pergamiño Vindel, doque dixo que “é a obra máis va-

liosa da lírica galego-portu-guesa”, foi copiado na

segunda metade do sé-

culo XIII e “non só contén assete ´cantigas de amigo´ escritaspolo xograr galego MartinCodax,senón que é o único testemuñoconservado de ´cantigas deamigo´ con notación musical”.Explicou que o seu orixinal con-sérvase actualmente en The Mor-ganLibrary&Museum, en NovaYork, e que o achado do Perga-miño Vindel foi froito do azar:“En 1914 Pedro Vindel, libreiro-anticuario de Madrid, do cal re-cibe o seu nome, atopouno comoparte da encadernación dunexemplar manuscrito do ´De offi-ciis´ de Cicerón”.“A edición acompáñase dun libro

de estudos, o máis exhaustivopublicado ata a data, trilingüecastelán-galego-inglés, a cargodun equipo internacional decinco expertos de recoñecidoprestixio coordinados pola dou-tora Mariña Arbor Aldea, profe-sora de Filoloxía Galega daUniversidade de Santiago deCompostela, e cun prefacio doprofesor emérito HarveySharrer,da Universidade de California”,expuxo, engadindo que a edicióninclúe, ademais, un CD no que asoprano Speranza Cerullo cantaas Cantigas de MartinCodax tal ecomo se compuxeron. As can-cións graváronse nunha contorna

i n i -gua-

lable, a igrexa de Pieve di SanMartino, en SestoFiorentino, Flo-rencia.Pola súa banda, Arbor explicouque “o libro de estudos sobre oPergamiño Vindel editado por M.Moleiro é o máis completo e ex-haustivo, tamén desde o puntode vista científico, preparado ataa data”, precisando que “desvelamoitas das cuestións, que ataagora constituían unha incóg-nita, relativas ao bifolio quecopia as Cantigas de amigo doxograr galego MartinCodax, da-tado na segunda metade do sé-culo XIII”. “Por primeira vezanalízase o manuscrito en todasas súas vertentes: histórica, co-dicológica, paleográfica e musi-cal, ademais de editarse eestudarse filológicamente o textodas cantigas. Entre outros descu-brimentos, este estudo revela queo Pergamiño Vindel formou partedun volume encadernado máisamplo e que a súa preparaciónrealizouse nun scriptorium´ rico,moi ben dotado de medios huma-nos e materiais. Así, sabemos quenel traballaron, ademais de polomenos un músico, dous copistase dous rubricadores”, expuxo.“No aspecto musical, detéctansesimilitudes cos códices da se-gunda metade do século XIII quetransmiten as Cantigas de SantaMaría e coa música medievalfrancesa, circunstancia que mos-tra a interrelación e influenciaque existía entre os reinos penin-sulares e europeos”, engadiusobre a obra.

■ Manuel Moleiro, o delegado da Xunta, José Ramon Onega, e Marina Arbo R, na presentación

■ Periodistas interesándose pola exposición

O testemuño máis valioso da lírica trovadorescagalego-portuguesa pode admirarse xunto a unhaselección de obras mestras clonadas por Moleiro

Precio 2 euros Ponte termal entre Europa e América Latina€¦ · cine e teatro en Ourense Ponte...

Documents

Transcript of Precio 2 euros Ponte termal entre Europa e América Latina€¦ · cine e teatro en Ourense Ponte...